. . Ε C Α 0\\ 'τ. 'π ί..
'.
.
. . ..
.',
'
Ηλ.Εεο R'V-M.'::ET ΗΟ Ι
Α
Ν'
ΜΑΝ Ο
" Α
.
RVM'
DIODORI BIBLI...
71 downloads
794 Views
12MB Size
Report
This content was uploaded by our users and we assume good faith they have the permission to share this book. If you own the copyright to this book and it is wrongfully on our website, we offer a simple DMCA procedure to remove your content from our site. Start by pressing the button below!
Report copyright / DMCA form
... . . Ε C Α 0\\ 'τ. 'π ί..
'.
.
. . ..
.',
'
Ηλ.Εεο R'V-M.'::ET ΗΟ Ι
Α
Ν'
ΜΑΝ Ο
" Α
.
RVM'
DIODORI BIBLIOTHECA HISTORICA VOL.I POST
Ι.
BEKΚER ΕΤ L. DINDORF RECOGNOVIT FR. VOGEL
ΕΟΙΤΙΟ
STEREOTYPA
EDITIONIS TERTL<\.E (MDCCCLXXX VIII)
STVTGARDIAE ΙΝ AEDIBVS Β. G. TEVBNERI MCMLXXXV
CIP·Kurztitelaufnahme der Deutschen Bibliothek Diodoruo (8ίοοlοο>: [Bibliotheca historica] Diodori Bibliotheca historica Ι ΡΟδΙ Ι. Bekker εΙ L. Dindorf recogn. C. Th. Fisdtcr. - Ed. stereotyp. - Stutgardiae : Teubner (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Rοιnanοrum Teubneriana) Βίδ Bd. post Ι. Bckker εΙ L. Dindorf recogn. Fr. Vogel ΝΕ: Vogel, Friedrich [Hrog.]; Fischer, Curt Th. [Hrsg.] νοl. - E d . ••ereo'yP' ed. 18ΒΝ
3:
1.
3-519·01271-5
3. (1888). - 1985.
Das Werk ist urheberrechtlίdt gescbUtzt. Die dadurcb begrondeten Rechte, besonders des Nachdrucks, der Wiedergabe auf photomechaniscbem oder ihnlichem γΙ,' ege, dcr Speicberung uod Auswertuog ίο Dateoverarbeitungs anlagen, bleiben, audt bci Verwertung νοη Teilen des Werkes. dem Verlag vorbehalten. Βeί gewerblicben Zweckcn dienender Vervielfiiltigung ist an den νerΙag gemaB § 54 UrhG είηθ Vergίitung zu ΖΔlιΙεη, deren Hohe ωίι dem Verlag zu vereinbaren ίδΙ. © Β. G. Teubner, 8tultgart
1985
Printed ίο Germaoy Drudr.: Bel.z Offse.druck, Hemsbach/BergstraBe
HenricuB Stephanus ut est princeps editol'Um Dio dori Siculi, ita ea quoque re ceteris excellit, quod ad opera Diodori edenda ίΡΒθ libros manu scriptos inqui sivit et consuluit.
Nam Petrus Wesselingius,
prae
stantissimus secundum Stephanum Diodori editor, οωηθΒ codicum collationes debet aliis, inprimis Franc. Diony Βίο Camusato, qui οηω Josepho Wasse Diodori opera correcta
edere
animum
induxerat;
Camusati
mortui
scripta per Jac. Ph. DΌΙ'villium, qui ea Βηο aere rede mel'at, ίη Wesselingi manus venerunt.
Eademque for
tunae invidia accidit, ut Richardus Bergmann, qui quod Bekker et Dindorf omisel'ant,
ipsos Diodori
codices
adiit, morte immatura abreptus his ΒηίΒ collationibus tanto labore ac sudore conquisitis ipse quod θΟ magis
dolemus,
uti nequU'et:
quo maiores exspectationes
vir tam eximiae diligentiae commovit, etiamsi praeter varias codicum lectiones in scriniis eius nihil ad edi tionem Diodol1. parandam utile inventum est.
Berg
manni collationes per Teubner bibliopolam de SCriptOl'i bus antiquis bene meritum conservatae mihique ante duodeviginti menses traditae ad novam θαιΙίοηθω cu randam ορΙίωο fuerunt adiumento.
Quam ob causam
haec Diodori editio memoriae
Richardi Bergmann sacra esto tamquam ωοηηωθηΙυω θΧ hereditate factum.
Norimbergae, Νον. 1 887.
Fr. Vogel.
1*
DE CODICIBUS QUIBUS QUINQUE LIBRI PRIMI CONTINENTUR.
Εχ
quadraginta libris, quos Diodorns natus Agyrii
ίη oppido Siciliae paulo post Oaesaris necem compo suit ,
quindecim ηοη amplius sιιnt
libl·j I-V et ΧΙ- ΧΧ;
servati,
qui sunt
ceteri praeter excerpta satis
copiosa, quae inveniιιntur apud posteriores scriptores, perditi sunt aut certe pro perditis hodie habentur. At que etiam
ίΙΗ
quindecim libri, qui interitum effugerunt,
multis tempestatibus
tantopere disturbati ac dissipati
sιιnt, ut ηθ unus quidem exstet codex, quo cuncti con tineantur. Itaque omissis ad tempus ceteris, primorum quinque librorum codices seorsus tractemus: qua de re nuper multo cum studio et consilio disseruit Georgius Schneider
(in
)
programmate gymn. Berol. 1884 .
Horum codicum duas esse partes, quarum altera
(D) , altera optime re (Ο), comprobabimus sin
pendet θΧ codice Vindobonensi praesentatur codice Vaticano
gιιΙοs libros signatos eisdem litteris, quas Ludovicus Dindorf ίη editione anni 1828 induxit, perlustrantes.
CODICES PRIORIS CLA.SSIS. D
Vindobonensis codex 79 scriptus est maxima θΧ
parte manu saeculi χι, folia quinquaginta unum (fol. 6-22, 118-149, 224 et 227) suppleta sunt mann saec. ΧΙΙΙ. Oontinetul· 291 foliis, qιιοrum plurima
DE CODICIBUS.
V
sunt me mb l' anacea; chartace a sunt folia 1 2 7 - 1 32 , 1 35-140, 1 43-148 , prae te re a quinque folia , quae no nnul li s locis θΧ de te riore Dio dori co dice sumptis ίη co ndite ne que eade m manu depicta co dici praefixa sunt. Huc acce dit, quod ίΒ qui fo lia nume ris Arab icis signifi cavit nescio quo casu deceptus nume rum 262 prae te r misit, ita ut ίΙΙίΒ quinque foliis additis 297 folia co m putaret. At re cte ΡΓίΟΓ , fo rtasse primus librarius ίη fol io 2 94 ve rso adscripse rat quaternionis nume rum λς, ίη fol io 295 l'e cto λζ . Qua cum co mputatio ne quater ηίοηυω alia conveniunt, veluti illi tre s ql1 ate rniones fol. 1 26-149, ql1i co nstant θ Χ se nis foliis chal·tace is intel' bina folia me mbranace a. Hic l ibe r ·perelegans optimae no tae' a Mo ntefal co nio inventus e st Neapol i in biblio theca S. Jo annis de Carbo nal'a Augustiniano rum (Montfauco n biblio th. ρ. 231, Pal'is 1 7 3 9) , po ste a Carolo se xto e tiamtum re gnante translatus Vindo bo nam (Kollar ίη supple m. Lambecii ρ. 486). Ne apolim venisse co dicem per Ianum Par rhasium , humanistam sae culo χν Co nsentiae natum, indic ant ve l·ba ίη ultimo folio scripta: 'Antonii Seri pandi θΧ I ani PalT hasii testame nto' . Po st G arellium biblio the cae Vindobonensis prae fe ctum , qui Wesselingio pauca e xce rpta misit (edit. Wess. Ι ρ. 1 95) , po stque J . Baptistam Boll am , qui edito ribus Bipontinis collatione m integram et multo accnratio rem co nfecit (e dit. Bipont. ιν praef. e t Χ ρ. 3 9 1 -493) , co de x D denno singul ari dilige ntia excussus est anno 1869 (Neue J ahl·b. CI V ρ. 447) a Richal'do Bergmann , qui ίη exemplar suum , quo usus est e ditio ne Bekkeri , una cum distinctio ne paginarum atque etiam ve rsuum θΧ co dice accentus spiritus inte r punct. iones co mpendia ductusque l itte rarum transscripsit.
VI
PRA.EFATlO. Νumeri versuum in singulis paglnls exaratorum
:fluctuant inter triginta et duodetrigintaj paginae ulti morum foliorum continentur tricenis versibus. simus autem versus
ultimae
paginae (fol.
Trice
297V)
hic
est (V 84, 1):
κα! της 'ΛσΕας της παρα.f1'α'J..αττ{οv κατέσχεν'*) El'gO ut al'gumentum primi
libri in initio codicis D
desideratur, ita in eiusdem fine deest formula paene sollemnis, qua Diodorus
singulos libros
concludebat.
Dixel'it fortasse quispiam ηθ ea quidem , quae ίη aliis codicibus post illud κατέσχεν sequuntur, huic Diodori consuetudini satis θΒΒθ consentanea: post κατέσχεν ali quid desiderari nemo negabit.
Neque ιIubitari potest,
quin libl'arius codicis D ηοη ϊη hoc vocabulo finem SCl'i bendi fecerit,
Qui
cum in fine
ceterorum
libl'ol'um
subscriptionem Ol'natis litteris addere et puncta quae dam lineolasque pingere consueverit, θυω
toto opere
perfecto haec ornamenta omisisse et punctum solum supra lineam posuisse ηιιΙΙο pacto cl'edi potest. qne digna memoratu sunt, qnae Schneider
(1.
Deni c. ρ.
5)
*) Cave ηθ θΧ hoc lIV �φΕλκvστικόll concludas finem orationis significatum esse; nam hoc lIV ίη D persaepe in venitur ante vocabula artissime coniuncta , quorum prima littera est consonans, - Liceat hic simul quaedam alia scripturae D propria addere: 1, ΕΗΒίοηθΒ vocalium (ίη vo cibus ut δΕ, τΕ, ,/Ε, αλλά) in D multo sunt crebriores quam in ceteris libris. - 2, Compendiose scripta inveniuntur haec: α1l0g (=ttll.f1'QmnOg), ουνοι; (=ουρανός), πηρ (=πατήρ), σρια (=σωτηρ{α) , praeterea haud raro syllabae in fine vo cabulorum positae atque particulae, unde varii errores orti suπt veluti πραχ.&έlΙτα pro παραταχ,&ΕlΙτα, πριfξEις pro πα ρατάξΕις, πάλιlΙ pro παράλιοll. - 8. Ιη margine foliorum manu saeculi ΧΙ descriptorum brevia argumenta Graecis ΗΙ teris uncialibus exaI'ata snnt, desunt in recentioribuB foliis.
νπ
DE CODICIBUS.
observavit: 'quamvis pullus lacerque sit margo, medium ipsum folium
(297)
quodam
modo defensum tectum
que fuisse facile θΧ eius munditia perspicitur. qua Ι-θ νθηίΙ in opinionem aliquamdin folinm aliquod affixum fuisse, quod
efficel'et, ηθ id quod nunc est ultimum
(297)
laedel·etul·.'
foliis
295-29 7
ut
Hoc folium iam diu abscissum οηω οΙί ω effecit dimidium
supra diximus, litteris
λζ
quaternionem,
insignitum.
Pro certo igitur habendum est codicis
D
et pri
mum et ultimum folium hominum tempot'umqne iniuriis perditum esse et id, ut videtur, ante saecnlum ΧΙΠ, quo alter librat'ius folia qninquaginta ηηιιm renovans damna codicis sarcienda susceperat. stat οmηθΒ codices ,
graphis omissis ίη vocabnlo θΧ codice
D.
Quo explorato simul con
qui librum quintum tl'ibus para
κατέσχεν finiunt, Ol·tos esse
Sunt vero hi:
149 chartaceus foliorum formae Α 780 scriptus saeculo ΧΥ (continet libros 1XI-XV): 'ίη θΟ sunt lectionum disctimina
Coislinianus codex maximae
Υ atque
multa, qUOl'um specimen ίη bibliotheca Coisliniana de dimus ρ.
214;
hunc codicem consulat, si quis novam
editionem parare
velit' Montfaucon biblioth. ρ.
1057.
Collationem huius libri a Camusato factam publici inris fecit "\,Τesselingins. Mutinensis codex ΠΙ F. Estensis,
in quo post
7
(ίη folio
)
bibliothecae
libl'um quintnm haec invenitur
subscriptio: Μιχαηλος 'Λπoστ6λrις Βυζάντιος μετα την [}λωσιν της aiJToiJ πατρΕδος πενΕι:; συζων καΙ τήνδε την βφλον μισ&φ εν ΚρήτTl εξέγραψεν, collatus est ίη usum Camusati ab L. Α. MnratOl'io; sed ηίΒί forte "\Vesselingi editio pal'nm est aCCU1'ata, nimis festinanter θιιω mu nere sno fnnctum esse cum alia Ιιιm id ostendit, quod
Β
vm
PR.AEFΑΤΙΟ.
θΧ hac collatione intellegi non potuit, num post vocem
κατέσΧΕν
codex Β l'eliqua adderet necne.
Ab Antonio
Cappelli, bibliothecae Mutinensis praefecto humanissimo, per litteras certior factus Βιιω etiam codicis Β, nt θΧ
(
toto libri genere ac statu pronum erat conicere Schnei der ρ.
16),
ultimam vocem θΒΒθ
Quamvis saepe de Β sed etiam
Α *)
κατέσΧΕν.
lectionibus non solum codicis
adnotatis
a Wesselingio
exsistant
dubitationes , tot tamen restant loci, qnibus utrumque horum codicum θΧ D descriptum θΒΒθ comprobetnl., ut pauci electi ad rem illustrandam sufficere videantul·. Ac spectemus Pl-ius de codice Ι
39, 10 τοσοvτο πλιη'&ος
ΙΙ
26, 6 κα1 τ6ν ΤΕ Γα λαιμέν'YjV &νΕΕλ.ον κα1 των &ντιταξαμένοον τοvς μεν fv τΥ φυγΥ κατέσφαξαν '" 47,6 ΤΟΡΕvματα 51, 3 ΕδσΤΕ πιστεvσαι δι6τι πάρεστιν ή .&εΟς ε-δδαlμοvα ποι-ήσουσα τον οΙκον
ΠΙ ιν
Α quid sit iudicandum: το (foramen in membl'ana) πλη.&ος D, το πλη.&ος Α κα� τ6ν ΤΕ Γαλαιμέv'YjV &ν D τιταξαμένοον κα! των ΠΕΡΙ Γαλαιμένην &ντιταξαμένοον Α .
.
.
.
•
. . • . .
ΤΟΡΕυα τα AD Εδστε πισΤΕvσαι μ6να ποι-ή σουσα τον οΙκον D Εδστε πιστεvσαι μ6νην ποι -ήσουσαν τον οΙκον Α •
Triginta amplius locis eaedem lacunae inveniuntur
ίη
Α
atque in D; quibus etiam plus valent ei loci,
*) Etiam codicis Α collationem, quam Wess elingins exhibet, multis laborare en'atis nnper docnit Alfredus Jacob (Me1.anges Graux 1884 ρ. 525). Ceternm hac nova codicis exploratione id maxime effectum θΒΙ, ιιΙ quo diligentius codex Α conferatur, θΟ maiorem θίΙΙΒ similitudinem cum D
θθΒθ appareat.
DE όΟDΙCΙΒUS.
ΙΧ
)
ubi ίη Α totidem verba desunt, quot ίη D πη ο versu compl'ehen duntur:
Ι 35, 1 τ6ν τε - ί'ππον
πι ιν ιν ιν
7 2, 3 το κα� - χρ6νων versum complen t ίη D, , 37, 2 καταφυγοντες . . Α omlssa ιη " ετυχον 76, 5 πρtζωv - εδοξεν 45, 2 επειτ " Αρτεμιδ ος Ι " ιερον ιδρυσαμένην , και τούς καταπλέοντας Ι ξένους .frVεσ.frαι Τfί {Τεφ D επει-t Άρτέμιδι ξένους .frVεσ.frαι τφ {Τεφ Α '
ΗίΒ quamvis paucis locis satis superque credo demonstratum est codicem Α pendere θΧ D*), simul vero patet η οη θΧ ipso D descriptum θΒΒθ. Nam Βί librarius Α ίΡΒΟ D pro exemplari usus esset, lacun as velut ιν 45, 2 ηοη suo M arte explere vel potius ob tegel'e stu duisset. Idemque docetul' hac ratione: Quam quam omnibus locis, quos modo attulimus, in edition e \Vesselingi codicis Β nusquam mentio fi t , cave tamen ηθ θΧ hoc silen tio sumas codicem Β ibi servasse lec tiones i ntegl·as. Muratori θη ίm collatio, ut iam supl'a monuimus , tam multa l'eticet , ut θί loci inquiren di sint, ubi diserti s verbis dictum est, quae lectio ΒίΙ codicis Β. Rem quam paucissimis absolvemus: πι
4, 3 φυλακήν] κρvφηv ΑΒ 1 6, 4 προσεγγtζειv] προσπελ&ζειν ΑΒ
*) ΥίΧ timendum est, ηθ quis huic sententiae opponat, quod codex Α ιν 68, 3 unU8 recte (fa18o tamen loco) exhibet nomen ΝηΛ.Εύς facile θΧ 8en8U repertum neque quod V 66, 6 valde abhorret ab D, videlicet ίη versibus Hesiodi a librario Α. alieno auxilio emendatis.
χ
PRAEFATIO.
IV
17, 3 ζιΡων] &η�Ιων ΑΒ 27, 4 &ποκομΙσαι] &ποστελλαι ΑΒ 27,4 ολον] &παντα
Ι 94, 5 συνετόν] δυνατσν κα� συνετόν ΑΒ ΙΙ 2, 3 ΛLγυπτoν] ΛLγυπτoν πάσαν ΑΒ ΠΙ 53,5 κεκτημέι'οις] κεκτημένοις αfιτα κα! δεομένοις Α
δεομένοις καΙ κεκτημένοις ctvrtt Β 59, 8 {3ωμοvς] <&εους ποιησαμένης {3OOftovr; ΑΒ 63, 2 '!5ποστησάμενοι] εΙσηγησάμενοι καΙ '!5ποστησά μενοι ΑΒ 65, 1 xα�άς] τιμης κα! xα�άς Α Β Piget alia referre vel lacnnas
Α
Β commnnes Α et Β ne esse. Atqui Α
et
ennmerare, cιιω iam satis constet codices cessitudine peculiari inter se coniunctos ol-iginem duxit θΧ D, ergo etiam
Β
cηω D cohaeret.
Ηίc autem exsistit quaestio, utrnm Α an D absit:
quam ad solvendam
lacunae, quibus solus
Α
Β
ρι"ορίηΒ
a
etsi multae suppetnnt
deformari videtur, tamen prae
stat in auxilium VOCal"e exempla huiusmodi:
27, 3 είι'αι δε καΙ στή λην έκατέ�oυ των <&εων ξπιγεγ�αμμένην τοίς ίε �oίς γ�άμμασιν. ιπι μΕν ο.ον της 'Ίσιδος Ιπιγε γ�&φ<&αι Ι 58, 2 δΖ &�ετήν Ι
Ι 77,
8 κατατμJη.ftέvτας
είναι δε κα� στήλην έκατέ �oυ των <&εων επιγε γ�άφ<&αι Β είναι δε καΙ στήλΗV Εκατέ �oυ των <&εων [χουσαν Eγγεγ�αμμένα -rctVtct Α δια�παγήν DB δι' &πάσης γης Α κατακλασ.ftέvτας κα! κατατμη<&έντας Β κατακλασ<&έντας Α
DE CODICIBUS.
χΙ
τωναι ωτου D τφ ναιωτου Β τφ Δώρφ Α V 80, 2 περΙ Μαλέαν τό- περΙ κάλεσσαν τόπων Β πων περικαλεσάντων Α Ηίηc primum elucet eti am codicem Β θΧ D θΒΒθ desCl'i ptum (nec video qui d impediat, quin Β θΧ ίΡΒΟ D descript um θΒΒθ st at uatU l') j tum codicem Α θΧ Β ortum θΒΒθ posse , sed Β utpot e codici D similiorem minime θΧ Aj denique libros et Β et Λ prae D neg legendos esse eorumque lecti ones a D di screpant es esse mel'as librariorum coniecturas seu l'ect as seu pravas. Λο ηθ ίη ei s quidem parti bus codicis D, qnae mann saeculi ΧΙΙΙ suppletae sunt , i llis libri s quidquam ponderi s con cedendum esse i udico , qnamquam quaesti onem, utrum ίΡΒθ Β ( sci l. saeculo XV) an eins exemplar ant e sae culum ΧΙΙΙ θΧ codi ce D descriptum ΒίΙ, per Βθ spinosam at que st erilem propt er collationis Β viti a ίη suspenso l' elinqnere satius duco. Vindobonen si s codex 8 1 chartaceus foliorum f or- Ν mae maxi mae 83 scriptns saecw o ΧΥΙ (Kollar ίη snp plem. Lambecii ρ. 496) continet li brum pri mum ab ίηίΙίο usque ad verba μεγάλα καΙ .ftαυμαστά (ο. 81, 9) et qui nt nm librum j collatus est rogatu ΗΒΥηθί ab Carolo W ei gel (edit . Bipont . ιν ρ. ΠΙ et Χ ρ.391493). - Ni hil ίηνθηί ίη θΟ uti le. Parisinus codex regius 1 659 (quondam 2062) Ε chartaceus saeculo ΧΥΙ scriptus ( Cat al. manuscr. a. 1 760 μ. 383)*): collati onem hnins li bri in usnm ιν
67, 3 των ΑΙόλου
*) Ibidem me moratur alius codex Diodori 1658 charta ceus saec. Χ νι, qui, Βί quid θΧ pallc is lectionibns in B ergmanni exemplari adnotatis co nice re licet, secundae classi ads cribendus est .
PRA.EFΑΤΙΟ.
ΧΙΙ
Wesselingi a De la Barre mendosam
esse
ηηΡθΙ·
factam
octo capita ριΊαιϊ libri denllo Graux
1884
ρ.
525).
ΒΙΙαι est.
Ε
percensens
ηΙ
Attamen
dem repperit lectionem ι totum codicem
haud pancis
qua Diodoro mederetur, ita.
ηηΙΙίη8 momenti eS8e mihi perslla
Quamquam enim ηοη ίη omnibus partiblls
εΙ
Schneiderum
fugit, tamen etiam lectiones a D discrepantes
eillsmodi sunt, codice
(Melanges
ipse ηε unam qui
cum D concinit, id quod et Jacobum
(ρ. 1 5)
locis
demonstravit AlfreduB Jacob
Ο,
ηΙ
αιθΙίηΒ θΧ aliis libris, praesertim
recipiantιιr.
ϊη pIiore parte primi libri atque ίη toto fere qώnto: cf.
βχ
Ooncinit autem cum codice D
Ι 8, 1 27, 2 29, 6
etc.
libro
Nolo rem per Β6
claram pluribus testimoniis offundel·e, iuvat tamen me
Ε
από τε - ξηQας (Ι 43 , 2)
in
omissa,
quae eadem verba in codice D tres ultimos
versus folii
verba
θΒΒθ
morare
40 versi εΙ
efficientia teste Bel·gmanno maxima
θΧ paI·te abrasa brarius
Ε
exstincta sunt.
derivato*), etiamsi iam 1ibli alterius classis libl·arium
Ε
Ι 32, 2
Ε
cum
deinceps
Ι 59, 2
genuina a D servata
paulo post Ι
ϊη margine
comparent;
Ε
vestigia
aliquamdiu
θΧ duobus libris sua hausisse inde con
cludimus, quod in textιι,
nlo el·go lοοο Ιί
etiamtum pro exemplari Π8Π8 est lίbro θΧ D
66, 3,
in
mutilata lectio ϊη
margine scripta sit,
ubi libri secundae classis lacuna
deformati sunt, scriptura hac contagione vacat. lectiones priorig clas8is saepius ίη margine inveniuntur, ηΙ Ι
Τηαι
Ε adscriptae
80, 1 απώλεσε - 83, 8 παQαΤ�Qηι1ΙV
*) Neque θηίαι θΧ ίρΒΟ D codicem Ε descriptum θΒΒθ testantur lectiones diversae, quas Ε cum alίis lίbris ίΡΒΟ antiquioribuB habet communes: cf. Ι 3, 8 8, 1 27, 2 etc.; maxime congruit cum Α.
DE CODICIBUS.
ΧΙΙΙ
(quam vocem codices ABD falso pro πα/lαtτησιv exhi bent) - 91, 5 κα�α/lοt - 92, 4 κατηγΟ/lείv - ΙΙ 7, 4 όπτάς. Desierat ergo librarius Ε pi;ore exemplari uti
eiusque loco usurpaverat librum secundae classis, quem
codici
C
simillimum fuisse hinc intelleges:
Ι 85, 4 λέγοντες] και Ηγουσι CE
Π 4, 6 εv�vς o:fJv] τοvτοvς μα�όντας την ctlrtctv και 1 7, 1 41, 2 54, 6 ib.
56, 4
ΠΙ 17, 2
19, 6
add. C τοvτοvς μα�όντας την ιH��ειαν και add. Ε μV/lιάδες vπη/lΧΟV δΑ om. CE εΙς τοvς πολέμους] εΙς το πολεμΕους &ΠΟΤ/lέ πειν C2E &νάκωλοι] και μη πολvσα/lΚΟΙ add. CE λαγα/lαι1 και συνεσφιγμέναι τας λαγόνας add. CE και κα�άπεI! έπιγλωττΕδας αvτοίς εκπεφυκέναι del. C2, om. Ε �/lEftftdrrov] Π/lο(3άτωv ΟΕ ποιοvμενοι κvκλοvμεvον ΙδΙΟΤ/lόπως τον (3tov fχοvσι πα/l' σλον τον αιωνα] ποιοννται manu l'ecentiore corr. et cetera del. C2j ποιοννται •
ceteris omissis
ιν
Ε
31, 7 και τοvς &μπελωνας σκάπτειν &ναγκάζοντα om. CE 61, 1 δtκας αιτων . . φόνου] δικάσω τον . . φόνον ΟΕ
Ιη
quinto denique libro
librarius
Ε
rediit, Βίνθ
Βυο arbitrio Βίνθ inopia coactus, ad exemplar prioris classis atque finit,
id quod nobis in codicibus distin
guendis signo est, in vocabulo
κατΙσχεν. -
Anceps igi
tur est codex Ε, θΧ utraque librorum stirpe contami natus, ita tamen ut secundam classeιn.
maiol' θίnΒ pars Βθ applicet ad
χιν Ο
PR.AEFATIO.
Simili modo codex Vaticanus quidam saeculi ΧΙΠ (edit. Wess. Ι praef.), cuius principium et finem Wes selingius Roma βσσθρίΙ (ib. Ι ρ. 399) , liber tamquam hibrida fuisse videtur, quippe ηώ in primis capitibus secundae classi propinquus praecisus sit post vocem κατέσχε, ηΙ D θίηΒηηΒ progenies. Venetns codex 374 chartacens saecnli fere χν foliorum 242 (in 80) θΧ libris Bessarionis cardinalis in bibliotheca Marciana: descriptns est a Georgio Schnei der (progr. Berol. 1884 ρ. 8), ηώ congestis exemplis ΒβΙίΒ mnltis hunc librum ρήοή classi familiarem et codici Α simillimum esse docuit. CODICES SECUNDAE CLASSIS.
νβΙίσβηηΒ codex 1 30 in charta Pergamena scriptus saeculo ΧΙΙ: ηώ quamvis mnltis lacunis glosse matis scholiis scateat, omnium tamen dignissimns νί detnr, ηηί iterum diligentius perqniratur. Quibus ver bis collationem ίη editione Wesselingiana propositam neglegentiae nequaquam insimulare studeo, immo auctor eius gratiam nostram atque etiam laudem sibi σοη ciliavit, sed est cur θΧ hoc libro alterins classis optimo post centum fere quinqnaginta annos denno collato spici leginm haud spernendum conquiri posse arbitremnr. L Lanrentianus codex 1 6 plutei LXX membranaceus in 40 minore ΒβθC. XV nitidissimus optimeque servatns constat foliis 1 6 7 (Blandini catal. cod. Graec. ΙΙ 676): C
οηίηΒ libl'i lnculentum specimen Wesselingio misel'at
Α.
Cocchius , quo, ηηίβ spissum et bibliopolae damnosum videbatur negotium, frui Wesselingio ηοη licuit. Id tamen satis animadvertit in plerisque hunc librnm cum Claromontanis (F et G) amice consentire (Wess. ed. Ι praef.). - Col1atione indiget βο dignus est.
DE CODICIBUS.
χν
Venetus codex membranaeeus foliorum 188, manu Μ Caesaris Strategi scriptus saec. ΧΥ, olim monasterii Dominicanorum S. Joannis et Paulli , exstat ηυηο ίη b ibliothe ca Marciana (Supp1. class. νΙ! cod. 7). In tegumento l ibri fere solu to inscripta sunt haec: ΠQώΤΟV τώ έπιεικεί καl πεπαιδευμένω ε-όπαΤQlδη ΚVQlω ΊεQω νvμω Ζήνω sub scriptio au tem haec est: Θεοϊί τό δώQον ήδε ΚαlσαQος πόνος (G. Schneider Ι c. ρ. 18). ΗπίαΒ libri collatio per abb ate m Blasium Caryophilum facta Wesselingio oblata e st, postquam tres lib ros typi s e xcudendos curavit. Εχ ϊΙΙιι collatione facile sibi quisque persuadebit codice s Μ et F artissime inter Βθ οοηίυηΟΙΟΒ esse; atqui codices Μ e t L sunt s imillimi : sequitur ergo ut tres hi lib ri eiusde m stirpis sint. Quod qn amv is ΒίΙ l'ationi consentaneum, magnam tamen habemus gratiam Georgio Schneide r, qui id paucis quide m sed aptis illustravit exemplis : -
•
Ι 12, 8 τοϊίτο μεν γαρ ε1Jη.&ες {;Πc1ρχειν om. FLM . 1 7, 4 μάΛιστα πάντες - τοvτιρ τφ &εφ om. LM. *) 98, 3 τ�ν φοραν - παρ' α-ότοίς om. FLM, Pro antecedentib us vocabulis Ιναντ[αν δε τοίς spa tium est vacuum re lictum ίη LM. 98, 6 κατα δε τ�ν - συντεΛεσ&Τίναι om, FM ( ser v avit L), Pl'aete rea codice s L e t Μ argu mentis lib l'orum (praeter summ aria duorum pt'imorum lib ri se cundi ca"') Adnotat WeBselingius eadem verba οωίΒΒΙι eBse in codi ce Claromontαno 2 (=G), sed verisimill.imum eBt corri gendum eBse CΙaromontαno 1 (=F) vel CΙaromontαnis duo bus. Nam eodem Wesselingio auctore codicibus F et Μ plul-imae lacunae sunt co mmune B .
χνι
PRAEFATIO.
pitum) neglectis spatium ad illa excipienda vacuum reliquisse idem observavit Schneider. F et G Claromontanus codex prior (F) praestat iudice Wesselingio bonitate et antiquitate cοαιοί Claromon tano posteriori (G), manu Bartholomaei scripto (saec. XV; cf. Montfauc. Palaeogr. Gl·aec. Ι 8): est tamen hic priori ίη plerisque consentaneus, ut res ipsa osten dit neque Camusatus, qui utrumque contulit , admo nere neglexit (Wess. ed. Ι praef.). Aetatem codicis F ipse quidem Wesselingius ηοη sine diffidentia quadam ita descripsit ΌΠοθ. saeculi χn finem, ut perhibent, scriptus'; primus tamen Alfredus Jacob (Melanges Graux 1884, ρ. 526) haec verba in ΒυΒρίοίοηθω vocavit et id optimo iure. Inveniuntur enim in Catalogo manuscriptorum codicum collegii Claromon· tani (Paris.1764) quinque codices Diodori, quorum duo bus continentur primi quinque libri huius Bcriptoris. De· scribuntur autem in ίΙΙο catalogo (ρ. 69) his verbis: Νο. CCXVln Codex chartaceus in fol. (complectens folia 252) sae culo ΧΥΙ exaratus ac Venetiis emptuB scutiB aureis decem an. 1553. Ibi continentur Diodori Βίου1ί biblio thecae historicae libri V priores. Νο. CCXIX Codex chartaceus in fol. (constans foliis 237) saeculo XVl exaratus ac ηοη compactus, quo continentur Dio dori Βίοαιί bibliothecae historicae libri V prioreB. (Ηοο codice usi sunt in excudendo typographi). Cum vero Wesselingius (edit. Ι praef.) et ίΡΒθ testetur alterum codicem Claromontanum (F) ab Henrico
DE CODICIBUS,
χνιι
Stephano in pl'ocuranda Diodori editione adhibitum ideoque variis notis et additionibus instructum θΒΒθ, pro certo habemus ίΙΙΟΒ libl'os in catalogo Claromontano descriptos esse eosdem, quorum lectiones Wesselingius θΧ Camusati Bcl'iniis edidit, Quodsi verum est, uterque codex et F et G saeculo χνι est adscribendus; nam catalogus bibliothecae Claromontanae utique maiore fide dignus est quam Wesselingius, qui il10s libros nunquam vidit et ipse, ιιΙ diximus, verbis parnm certis descl'ipsit, Huc accedit, qnod sibi ίΡΒθ repugnat, cum ίη praefatione codicem F notis Stephani instructum esse dicit, alio autem loco (Ι ρ, 326) memorat notam Stephani mal'gini codicis G inscriptam, Unde apparet, id quod per Βθ veri simil1imum est, codices Claromon tanos F et G a Wesselingio, quippe qui ηοη suis ocu ΙίΒ, sed alterius adnotationibus usus sit, saepins inter Βθ θΒΒθ mntatos. Contra ea catalogi verba, priorem codicem Claromontanιιm νθηθΙίίΒ emptum esse, pre tiosissima sunt, quia codicem Venetιιm Μ cum Claro montano F plurimis locis consentire constat, Denique cum codex F etiam plul'ibus lacunis quam Μ defor matus sit, codex 11 ,el'go θΧ F descriptus esse ηοη possit, argιιmentis vix convellendis compl'obatum est codicem F (sicnti G) ηοη ante saeculum XVI scrip Ιιιαι esse,*) Vaticanns codex 900 ηίΒί θΧ paucis lectionibus, Ρ quas Wesselingins in extremo libl'o quinto proposuit, nobis cognitus ηοη est. Florentinos codices DiodoIi complures inspexit GeOl'gius Schneider: quot-um veteι-rimns est codex Ι *) Codices F et G nunc retrnsi Bunt ίη bibliotheca Cheltenhamensi (Νο. 1628 et 1629), DroDORcS Ι, 2
ΧΥΙΙΙ
PRAEFATIO.
LXX bombycinus saeculi XIV, ορΙίωθ servatus. Fastidiosa tamen neglegentia librarius permulta οωί ΒίΙ, descripsit tantum haec: Ι 1-5, 29-96; Π; m 1-56; V 1-46; cetera δις μv.fJoώδη ΤΕ πα! Ιη(!ώδη {,πά(!χοντα praeteriit. Neque unum idemque exemplar in transscribendo secutus θΒΒθ videtur, οιιω ΙθοΙίοηθΒ tel'tii libri propius absint a codice D, quinti libri 1ec ΙίοηθΒ consentiant ουω F (cf. Schneider ρ, 19-23). Ηυίο libro sinilllimi sunt ρΙυΙθί LXX codices 9 et 18 et 34; quorum ultimus ουω Constantinopoli (anno 1427) scriptus sit, recte monet Schneider θΧ: eadem urbe etiam codicem Ι ortum θΒΒθ videri.
ρΙυΙθί
In duas partes Diodori codices discedere quoniam quavis huius editionis pagina cognoscere licet, hac de l'e ηθ verbum quidem addam. Illud vero discrimen, quo libri ad hanc aetatem conservati dirimuntur, trans laticium θΒΒθ concludimus θΧ: quibusdam litterarum commutationibus ad pristinam scriptul'ae formam re fel'endis; permutantur 1. litterae Α et Δ et Δ Ι 10, 6 έπlπλvστοv έπlπαvστοv CF 64,13 Ίνα(!ΟΟν ϊνΟ(!ων D ΠΙ 27, 4 &ναλώσωσι &vαΟώσοvσι F &ναΟόσωσιν C ιν 12, 7 "'ΟμαΟος "Ομαλος D 23, 5 Γλvχάταv TavXIffftV Π 31, 8 ΚλεόΟαος D Κλεόλαος Π 39, 4 παταλεχ.fJoijvαι καταΟεχ.fJoijvαι D 82, 4 Καlλtκα(!ποv Καlαlπα(!πον Π 2, litterae ΔΑ et Μ V 26, 2 π6μα τα πολλά D; cf. 3, 32, 3 ιν 56, 2 fiμα &λλάΙΙ; cf. 2, 28, 6; 5,6,5 θΧ:
DE CODICIBUS, 3, litterae Γ et Τ Ι 45, 2 Τνέφαχ-&ον 78, 4 iν'ΥΙργηκsναι 86, 5 τόΤε
ΧΙΧ
Γνεφαχ-&ω CGM ένηρΤηκέναι D τόγε D*)
Ιη dnas partes iam pridem codices divisos esse efficitur etiam hac l'atione: cnm excel'pta codicis Ρ θί l'e s c i a n i saeculo decimo scripti (Dindorf edit, Paris, Π) una cnm libris secundae classis praebeant Ι 6 4, 9 έκκαλείσ-&αι (pro Εκκαλέσασ-&αι), ΠΙ 67, 2 Θάμυιμν (pro Θαμύραν) atque Ι Ι 23, 3 tres versus plane omittant, itemque codicis Es c u r i a l e n s i s excerpta περ! έπιβου λών (ed, Feder, Darmstadt 1 848-55), quae Ι 57, 7 τοίς -&εοις et ιν 52, 4 καταντησαι κα! omittunt aliaque mutant velut ΙΙ 24, 5 βαρβάρων, ΙΙ 33, 3 έκβολαίς, ιν 51, 6 έντυχείν, ad secundam classem se applicent, T heo phyl actus saeculi septimi scriptor omnibus fere locis criticis cum codice D facit: classis Ι classis ΙΙ Theoph, 7, 17
προσδείσ-&αι 38, 5 δείσ-&αι σχεδόν πάσαν πάσαν σχεδόν 39, 1 1 έναντίως om, 41, 1 ΤΟ1Jναντ[ον ευδηλον ε1Jφάνερον δηλον τόποις Όροις 41, 8 om, 41, 10 κα! παντελώς &σ-&ενείς Cnm igitur illud codicum discidium saeculo sep timo antiquius ΒίΙ, ίη eis quae Ε u s e b ί u Β a Diodoro mutuatns est vestigia utl'insque classis comparent; cuins l'θί pauca afferam exempla: Ι
*) Simili errore ΙΙ 9,8 in DG scriptum τρείς i. e Ι ΡΙ'Ο r.
est δέκα
2*
pro
χχ
PRAEFATIO.
classis Π classis Ι Euseb. pr. θΥ. Ι 16, 1 λυ(!αν τε II 1, 8 λυραν τε λυραν τε ε-όρείν �ν EiJQEiv vεVQlvηv om. 1,21 τον 22,6 τον τιμαν 1,22 τιμάς τιμάς om. 96,2 το πα Χ 8, 2 0m. λαιόν om. 8, 4 om. 96, 5 γινόμενα �Qώων 8, 5 �Qώων 96, 6 μνηστή ρων 8,11 Μώμεμ Μέμφιν 97,8 Μώμεμ φιν φιν ΙΠ 60, 4 έπιφανε ΙΙ 2, 46 ε-όφυεστά ε-όφυεστάτοις τοις στ:άτ:οις om. 2,14 om. ιν 6, 4 σχεδον τινος τι- τιμης τινος τινος τιμης μης 7, 3 0m. 2, 16 0Ιη. γεγονέναι 10, 1 ο-ό κατα2,20 o� καταom. πλαγεlς πλαγεΙς Λυγl1 33, 7 om. 2,26 0ω. Constat el'go codicum nostrorum dissimilitudines maxima θΧ parte ηοη noviciorum librariorum nugas esse sed artificia interpretatorum antiquitus tradita. Neque mirum esse potest, quod OpUS Diodori , qui ab ΙυΒΙίηο Martyre ένδοξότατος των ΕσΤΟQιογράφων et ab Eusebio γvωQιμώτατος τοίς των Έλλήνων λογιωτάτοις appellatul., m1l1tis interpolationiblls deformatum est, id qllod ίΡΒθ Diodorus (1 5, 2) metuerat frustra dehorta tllS τονς δι«σκευάζειν εΙω&ότ«ς τας (3Ι(3λους. Quo fac tum est, πΙ verba Diodori his vaI1.is glossematis modo commutata modo aucta interdum etiam mutilata ΡθΙ' libralios diverse tl'adel'entlll'. ΑΙ quamvis antiquis \
DE EDITIONIBUS,
ΧΧΙ
temporibus codices bifariam distributi sint, utrosque tamen θΧ archetypo iam degenere derivatos θΒΒθ mendis quibusdam communibus probatul" Quod ad explican dum ηοη eis tantum nitimur 10σίΒ, qui recentiorum sagacitate emendati sunt, sed fortuna prospel"a contigit ηΙ Diodori vel'ba ad auctorem ίΡΒυω, unde hausta sunt, examinari possint, Aga t h a r c h i d i s θηίω frag menta a Photio tradita ( ed. C. Mίiller Geographi Gl'aeci Ι ρ, 1 1 1) vacant his manifestis vitiis, quibus cuncti Diodori codices depravati sunt: .Agatharchides Diodori codices έλαίαι ΙΠ 19,3 έλάται " ωτων 35, 7 όμμ&των oV χηλή, 44, 4 01J X 4Jλη DE EDITIONIBUS,
Priusquam Diodoti bibliotheca historica Graece prel0 subiecta est, interpretatio Latina primorum quinque librorum a Poggio curata atque typis est excusa Βοηο niae anno 1472 et deinde saepius Venetiis et Parisiis, Quae interpretatio quamquam lectiones prioris classis reddere solet, tamen ίη duobus vel pluribus codicibus posita esse videtur; συω θηίω Poggius ιν 22, 3 lectione secundae classis deceptus ίη errorem ridiculum inciderit, Graeca verba κυνηγον έν τοίς κατα τ�ν .ιtήραν (χώραν Π) ανδι,:ιαγα.ιtήμασι διωνομασμένον ita vertens: erat venator in r e gione quae dicitur Andragathia, e contrario ιν 61, 4 codicem (Α) pl'ioris classis ad manum habuisse putandus est, verba κα.ιtάπει,:ι καί πι,:ιότερον ποιείν εΙώ .ιtεσαν (εΙς ΊωνΙαν Α) sic interpretatus: quema dmodum et antea i n Ioniam fecentnt. Ceterum quoniam -
ΧΧlΙ
PRAEFATIO.
interpretatione Poggiana ne una quidem gravior cor ruptela sanata est, non tanti θΒΒθ θχίΒΙίωο in hac spinosa quaestione diutius versari. Vincentii Obsopoei θαιΙίο Basiliae 1539 excusa continet tantum libros Diodori XVI-XX, qua de causa eam hic praeterimus. Διοδώ(!ου τoiί Σικε!ιώτου βιβ!ιο&ήΚ"1ς Εστο(!ικης βφλ.οι πεντεκαΙδεκα (1- V et χι-π) anno 1559 θ1: cudebat Genevae Henricus S t e p h a n u s , cuius merita Bipontinus editor (1 ρ. CLXIII) enumerat haec: 1. prae misit brevem tractatum de Diodoro; 2. libroB decem 1-V et XI-XV primum in lucem protulit; 3. opus maiore quam antea diligentia adhibitisque pluribus codicibus manuscriptis emendavit. Codices quibus usus fuerit, ίΡΒθ nullo indicio prodidit; e Claromontanis omnia sumpta esse, non neglectis tamen aliis, inque his fortassis Fuggeri codicibus, Wesselingius auctor est; Fabricius quindecim libl'os e codicibus Huldrici Fuggeri descriptos esse, nescio qua auctoritate nίxus, aSBeverat.*) 4. Varias lectiones mal'gini adiecit nullius tamen co dicis nota apposita. 5. Libro ΧΧ succedunt excerptae e posterioribus Diodori libt-is historiae, quas quattuor ante annίs Romae agens in quodam volumine cum aliis collectaneis invenerat; pars Graece exhibita, pars tantum Latine, cuius Graecum exemplar afferre omi sel'at. Excerptas historias plures, ίη quas inciderat, praetermisit, cum non in promptu haberet, nec editio nem ia.mpridem studiosorum votis expetitam tantisper, D
*) Id certe mihi persuasum est Stephanum neque codice neque ullo eiUB familiae libro UBum θΒΒθ. Αη putas, ut
uno exemplo fungar, Stephanum consulto ιν 18, 7 Mt7Iveto71 et in margine ΜΙlΙού1)lΙ Ιιη,όμ,Ε7l01l scripsisse pro lectione
Mt1lvetOv Όqχσμε7lόv, quam praebent
ABDE?
DE EDITIONIBUS.
ΧΧΙΙΙ
dum eas nancisceretur, differendam θΒΒθ putaret. 6. Supplementa Diodori e Floro, Arriano, Curtio. 7. Se quuntur adnotationes. Laurentii Rho domani editio ( Hanoviae 1604) continet, pl'aeter Diodori libros ίΡΒΟΒ ad verbum θΧ Stephani recensione repetitos, interpretat.ionem Latinam, indices l'erum, tabulas chronologicas, denique eclogas quasdam, quas Rhodomano misel'ant Abraham Drent wedius Augustanus et David Hoeschelius. Petrus W e s selingius editionem suam ( Amstelo dami 1746) tam uberibus frugibus ingenii et indu striae complevit, ut hinc tamquam θΧ horreo omnes deinceps editores plurima depromerent. Summis lau dibus eius doctrinam extulit Reiske ίη praefatione ani madversionum suarum, Dindorf tamquam invidens eius gloriae obtrectavit. Wesselingius multorum codicum lectiones protulit, quas aut hereditate a Camusato acce perat aut per amicos colligendas cUl'averat, Ιπω singu lari doctrina res explanavit et verba exemplis aliunde ΡθΙίΙίΒ ΒθΠ correxit seu comprobavit, deinde indices vocabulorum locupletes congessit, denique fragmenta libl'orum depel'ditorum apud alios scriptol'es ίηνθΒΙί gata addidit. Quibus si ea, quae post Wesselingium ad Diodori bibliothecam historicam colendam effecta sunt, comparaverimus, el'it quod ηΟΒ neglegentiae no strae pudeat. L. Wachler editionem Diodori 'ex recensione Wes selingi' instituit (Lemgo 1795), sed primum tantum volumen libros ι-χι continens perfecit. Quem librum cum frustra in compluribus bibliothecis quaesiverim, diiudicare nequeo, num Eichstaedt iUl'e tam acerbe ίη θπω invectus sit. Bip o n t i n a editio, excusa inter annos 1798-
χχιν
PRAEFATIO.
1807, continet pl'aetel' ea, quae Wesselingius suppe ditaverat, commentationes, quas C. G. Heyne de fonti bus Diodori et ler. Νίο. Eyring de virtute et oecono mia θίυΒ bibliothecae scripserant; pl'etiosi8simum autem additamentum hUiUB editionis est collatio οοαιcίΒ D ( et Ν), quae cum sero oblata esset, Bipontinae editίoni ίΡΒί adiumento θΒΒθ non ροΙυίΙ (cf. Ιοω. ιν praef. et Χ ρ. 391). E i c h s t a e d t nescio quo casu impeditus duo volu mina edidit Halis Saxonum anno 1800 et 1802 , qui bus continentur libli 1- V et XI-XIV. ΝονίΒ sub ΒίαιίΒ, quae quidem in codicibus vel membranis essent, caruit, dum θΧ Augustano et Monachiensibus *) codici bUB lectionum valietatem impetravit (1 praef. Ll et ΙΙ praef. lV) ; animadversiones autem et indices locuple tissίmi, quae in titulo promisit, nunquam excusa sunt. Tamen haec θαιΙίο m.inime est vilis , cum Eichstaedt Diodorum non paucis νίΙiiΒ ingenii 8Ui et doctrinae ope purgaverit; quarum emendationum multas in prae fatione Ιοωί prioris disel'te ex:planavit. - ln Ι'θω θΒΒθ videtuι' ad verbum reddere, quae de consilio editionis suae ex:posuit (1 praef. ΧΙΙ): �Arduum θΒΒθ agnovi et fateor: sed ne aut suscipiens ex:pavescerem aut sus cepti νίω sentίens animo debilitarer, magna illiu8, qui imposuel·at., auctoritas effecit. Nimirum ante hoc ferme decennium ad novam Diodori procurandam editionem animum adiunx:el'at Fr i d e r i c u s A u g u s t u s W o l fi us. Vel'sabatur praestantissimi viri οοηΒίlίυω in eo, ut *) Unus θΧ: his ίηίΙ cod. Monac. Graec. 48 saec. ΧνΙ, οηίυΒ in ίοΙ 455 scripta sunt haec: 'CoIlatio facta cum edit. Amst. et missa Prof. Eichstaedt Ienam - Ι. Hardt.' Continet libr. ΙΙ 1-84, quae αθιrιίBΙηB ex Diodoro cοωρί
laverat; ίΡΒθ contuli, Bed operam perdidi.
DE
EDITIONIBUS.
xxv
editio Diodori emitteretur form.a habili et ad usum expedita , textuum nitida descriptione commendabilis, annotationum mole ηοη onusta, omninoque tali habitu, quam et emere valerent ηοη nimis numati nec respue rent copiosi, et tractare vel1ent hi, qui magna νοlιι mina exhorrescentes, ίΡΒΟΒ dumtaxat scriptores, ηοη eorum quaererent enanatores. Proinde ηίαιι ίΡΒθ addere constituerat praeter notationes temporum et bl'evia al"gumenta" Wesselingi notas, incertum erat, an libra rius subinde per alium virum doctum cnraturus esset singulari volumine adiciendas. Quamquam huic con silio minime adversabatur Wolfius, recte iudicans com mentariis huiusmodi , qui rari essent , denuo et vili pretio l"ecudendis magnam a multis gratiam iniri Βί mulque ipsum adiuval"i doctius studium antiquitatis.' Ludovici D i n d o rf nomen prae Βθ ferunt quattuor Diodori editiones (praetel-imu8 Βηίω editiones Tauch nitzianas) : Lipsiensis anni 1826 (4 νοΙ apud Weid mann ίη 120), Lipsiensis 1828-1831 (5 νοΙ apud Hartmann ίη 80) continens Wesselingi notas et appara tum criticum, Parisina 1842-1844 (2 νοΙ apud Didot in 80) Graece et Latine, Lipsiensis 1866-1868 (5 νοΙ apud Teubner)" Quibus editionibns ad Diodori libros castigandos Ρermuιtιιm contulit cum ingeniosis coniecturis tum ea re, quod primus quanti codex D sit intellexit eiusque lectiones sescentis locis l·estituit. ΟρΙίωθ autem meritns est de fl'agmentis colligendis et disponendis. At in codices ίΡΒΟΒ ηοη descendit; nam verba θίΙΙΒ ϊη prima pagina editionis a. 1866: ·codicis Monacensis de legatis tituli n. 267 nonnihil profuit accuratior ab me ipso instituta comparatio' ridicula ηοη videri ηοη possunt reΡutantίbιιs in illo codice vix ducenta vel"ba Diodori (fragm. ΧΧΧΙ 15,2-3) inveniri.
ΧΧΥΙ
PRA.EFATIO.
Immanuel B e k k e r edidit Diodorum Lipsiae 18531854 (4 νοΙ apud Teubner) ; singulis tomis praemissus est brevis lectionum varial'um index. Dolendum est, quod Bekker ingenio Βυο tam multis ίη scriptoribus Gl'aecis exercitato ac spectato in Diodori θαιΙίοηθ parce ΙΙΒΙΙΒ est, nedum laborem codices denuo perquirendi ίη Βθ suscepelit. Restat ut paucis de huius editionis institutis ra tionem reddam. Quae ουω parata sit, ut in lοουω Dindorfi editionis Teubnerianae succedat, primum ουω ea est conferenda. Delectum variarum lectionum, qua$ Dindol'f omiserat, singulis quibusque paginis addidij cui ut spatium fieret, commentationes ΗθΥηθί et Eyringi exterminatae sunt. Quamvis enim sint pretiosae, tamen eas recipere modum talium editionum, qualis haec est, excedere videtul", praeterquam quod ipsae hodie egent correctionibus. Attamen Βί viri docti his aegre care bunt, nihil obstat, quin posteliori tomo inserantur. De apparatu critico ΒcίΙο haec: ΙθcΙίοηθΒ θΧ codice D allatae nituntul' ίη accuratissima Richardi Berg mann collatione, ceteras οωηθΒ debemlls Wesselingio. Facillimum scilicet fuel'at, id quod Dindorf ίη editione sua a. 1828 fecerat, totam lectionum molem a Wesse lingio aliisque congestam l'eddere j sed bibliopolae at que legentium intererat censura subtili adulterinas lectiones amoveri. Quo ίη delectu quam difficile sit rectum modum tenere nemo ηοη sentit. Summum alltem est mea quidem sententia, ηοη tam lectionum singillatim delectum habel'e quam ipsorum codicum. Quare facilius a ωθ impetravi, ιιΙ centies libros Α et Β (ex codice D descriptos) neglegerem prae una lec ποηθ D etiamsi manifesto vitio cOl"l"upta. Saepius
DE EDITIONIBUS. enim accidit, ut
θΧ
XXVII
vitio vetusti codicis librarius poste
l'iOr speciosam correcturam finxerit, aut ut idem vel simile
vitium alibi
legentes
vicino
lateat nondum agnitum , aut ut
ηοη
vitio
cognito
proximae
lectioni
vitiosae sed captiosae nimiam fiduciam habeant. errores ubicumque
ηοη
Qui
timendi erant, vel optimOl'Um
libl'orum corruptelas praetel·ii. Cur potissimum codicem
D
θΧ
respexel'im atque
secunda classe tamq uam principem C elegerim, θΧ eis, quae
supra de codicibus
difficile est intellectn. codicem suadebit
F
codicem C codicem
interpellet.
ad
F
secundae
sufficere; sed
codici
C
ηθ
disserni ,
haud
quis me propter
Id quidem sibi quisque per
imaginem
ηοη
aestimandis
At vereor
ηοη
classis
ίΡΒθ
modo
efficiendam
supra docere studui
ηοη
SUppal'em
esse
aetate, sed in l'ecentissimis numerandum. Neque dubito affirmare illum codice Μ atque deteriorem
θΒΒθ.
L
et recentiorem et
Nihilominus secundum C lectionibus
F
plurimum spatii concessi: cum quod l'eliqui libri nobis multo minus sunt
noti,
tum quod editiones inde
Stephano tam cognatae sunt libro
F,
ut
ώΒί
a
hoc co
gnito multis 10οίΒ perplexae nobis videantul'. cem
Quamquam enim editores , quo θΧ tempore codi cognoverunt, codici F primas partes attribuere
D
desierunt, tamen eius auctoritas apud Stephanum et Wesselingium praevalida tam pertinax est , ut centissimis quidem in editionibus abolita a me
ίΡΒΟ
exstinctum est, quidquid
principatu codicis servavi ,
quae
F
licentia in has
delere
re
Neque
illo immerito
aut prae lectionibus
aliasque
ηοη
ηθ
residuum fueratj immo multa con
contemnere malui et fortasse detel'l"uit me
θΧ
ΒίΙ
debui.
At
D ηθ
vel C maiore
corruptelas animadverterem,
modo auctoritas Stephani Wesselingi
PRAEFATIO
:χχνπι
Dindorfi Bekkeri, quorum ad doctrinam ηθ m1llimum quidem
adspirare
cognitio.
Hanc
audeo,
autem
sed
etiam
manca
codicum
augere mihi ηοη licuit,
quia
exemplaribus prioris editionis omnibus venditis a biblio� pola
vix impetl'avi, ut ad hunc tomum absolvendum
spatium duodeviginti ωθηΒίηω daretur.
DE SERMONE DIODOREO.
)
Diodorus*
etsi θΟ est usus sermone et dicendi ge�
nere quo οωηθΒ tunι utebantur qui ηοη veteres aemu lantes
suae
aetatis
consuetudinem relinquerent,
nec
magis quam Polybius, quem ηοη solum saepe descripsit, sed
etiam
ίη ωαιΙίΒ expressit,
obsoletam
dialectum aut vocabula captavit archaica,
affectavit
quippe qui
omnia ad vitae utilitatem lectorumque quibus prodesse studeret commoditatem referret, in hac tamen oratione sua quasdam sibi leges sClipsit satis severas, q Ilas nun
),
quam ίΡΒθ **
saepissime vero migrasse videntur libl'alii
quibus debemus codices mille amplius annis post θίηΒ aatatem scriptos. Primum enim c r a s i n Diodorum ad evitandum et
.ηΠΕI! diceret .ιτέλειν potius et διότι quam vocali ***), adhibuisse quum
ίη multis evitatunι ab Βθ hiatum, ql1i et potius quam
έf1έλειν
et
11
8τι
sequente, et praecedente
*) Quae sequuntur de Diodori dicendi genere, recepi θΧ editione Dindorfi Teubneriana; ηοη pauca inter lineas cor re:xi vel addidi, alia additamenta Bθp08UΪ in notis. **) quod equidem dubito, imm o neg o. ***) Eanaem ob causam variant ή ,f)oεόι; et ,f)oEιX, τοσουτον et τοσούτο, δεικνυειν et δεικνυναι, -ύπέ(! et nE(!t, διόΠΕ(! et διό, οΣ'τινΕς pro οΣ' et cetera; alia remedia hiatum evitandi θΒβθ inversionem verborum et additionem articuli docnit
DE SERMONE DIODOREO.
ΧΧΙΧ
quavis fere ostendat pagina, prorsus est inCl·edibile quae haud pauca occurrunt diaeresis llsdem ίη formulis exempla ipsius potius θΒΒθ quam librariorum incuriae tribuenda. Veluti quod saepissime habet τ&λλα, sed aliquoties ϊη omnibus distractum in τα &λ).α , ut 1, 2, 3; 1, 18,4; et ϊη nonnullis 1, 11, 6; 5, 13, 2; 5,45, 5; 16, 38, 1; 17, 38, 5, quum tertio horum locorum ipse Eusebius Praep. ν οΙ 1, ρ. 101, 9 ed. Gaisf., pl·aebeat τ&λλα, quamvis c. 20, 1 vicissim τα &λλα in ferens pro τ&λλα ib. 14, quibus accedunt exempla θΧ fragmentis, velut 9,10,3; 36,2,4; 37,2,4, petenda. Eodem modo τMελφoiί restitutum θΧ libris optimis 1, 21, 2; 1,98,6; 4,56, 1; minusque bonis 15,77, 5, et abibi, ηΙ 11, 67, 4; 19, 34, 5; 19, 35, 1; 20, 16, 1; 20,68,3; 29, 10; 31, 20, ίη omnibus ser vatum, redarguit diaeresin ϊη τoiί ιMελφoiί 5, 61, 1; 15, 61, 2, quum τMελφoiί sit 15, 60, 5; ut 31,15",1, idem τoiί Mελφoiί redarguitul· duplici τMελφoiί 31, 17°; 31,27"; et 16,37, 1; 25,10,1, et, ηΙ opinor, 4, 24, 4, ubi του Mελφιδoiί. Item τάδελφιΡ 5,50, 2; 11,48,4; 17,34,2; 20,16,1; 31, 23, redarguit τιρ άδελφιΡ 1,27, 1; 3,71, 1; 4, 68, 4; 8,4, 1; 11,66, 4; 17,79,2; 17,83,9, illatum ϊη ηηο 4,27, 2; 17, 34, 2. Eiusdem generis sunt τάγα-&α 10, 7, 2, sed τα άγα-&α 1Ο, 9, 7 ( ut 34, 18) , et rUl·SUS τάγα-&α 10, 9, 8; 2 1, 17, 4, et ϊη vel·bis Demetl·ii 31, 10; τα άναγκαια 19, 11, 4, quum alibi sit τάπό��ητα τά δικ!ιματα τάκ�ιβές τάλη-&ές TιX�yv�ιov , το αvτόματον 11, 2 1, 3; 11, 44, 6, alibi l·ecte scriptum ταvτόματον Kaelker (dissert. Lips. 1880. ρ. 308-3 1 1). Similia attente legentibus saepins occnrrunt , νθΙnΙί κατι σχύειν pro Ισχύειν, άκοί..ού-&ως dativo suo anteposίtum vel postpositum.
e leganter
χχχ
PRAEFATIO.
tctfJtoftίtt01J. Et το ctfJto 11, 63, 6; 13, 97, 4; 20, 76, 2, quod 1, 7, 1 et 14, 52, 2, ubi alii το ctfJtO ; 14, 70, 4; 15, 54, 7; 16, 26, 3; 18, 29, 7; 19, 14, 4, ubi alii το αfJτό ; 20, 109, 5, recte contractum, ut 'CctfJtet 13, 59, 8; 17, 72, 6, redarguit male distractum tet afJtet 13, 26, 1; 13, 93, 5; 34, 19; 38,2, 2, atque etiam τον ctfJtov 13, 109, 3, contrahendum videtur, nt 2, 26, 3 est έν tctfJtrjJ. Et τον &νδ(!ος 18, 23, 3; 26, 16; 26, 24, 1; 31, 19, 7 ; et in pluribus 13, 22, 4 et in ιιηο 13, 84, 3; 17, 29, 4; qnod recte scriptum τ&νδ(!ος 1, 88, 4; 5 , 70 , 2; 11, 42, 5; 11, 57, 6; 13, 75, 5; 13, 84, 3; 14, 5, 6; 14, 112, 3; 16, 11, 2; 17, 29, 4; 17, 101, 6; 19, 2,7; 20, 106, 3; 23, 15, 5; 24, 12, 1; 26, 24, 2; 31, 27, 3; 34, 33, 7; 37, 13, 2, ut τ&νδ(!� 4, 28, 4; 19, 34, 6; 20, 93, 4; 31, 19, 7; 32, 10, 6; 32, 11, 1: u t etiam τον &κ(!ι{3οvς 13, 90, 7 contrahendum videatur , ut supra τ&κ(!ι{3ές. Ηεω το lvavttov apud Photium 32, 12, 3, alibi semper 'COfJvctvttov scriptum. Et tet έναντΙα 16, 32, 2, quum τ&ναντΙα sit 3, 40, 9; 14, 87, 1; 14, 90, 5; 16, 27, 5; τ&κείνος 3, 17, 5; 4, 84, 4; 11, 56, 8; 17, 36, 5; 18, 66, 1; τ&πΙχει(!α 29, 6, 3. To1i(!rov quum εχ liblis optimis pro το U(!rOV sit restitutum 1, 61, 4, etiam 1, 64, 7 foret restituendum, ηίΒί ibi libel' optimuB praeberet το παν U(!rOV, quod est 1, 63, 9, ut certe est restituendum 1, 64, 8 sublato fortasse τοντο , et 3, 23, 1, ubi omnes το f(!rov. Et καλotις καΑ &γα.&otις 33, 14 , 1, quod mirum Βί scripserit qui dixit καλοκ&γα.&Ια 1, 2, 2 et alibi. Nam etiam re centiores hi scriptores, ut Dionysius Α. R. 3, 17, ρ. 453, 7, qui ibidem ρ. 451, 12, crasin habet τ&λαχΙστα, ob servarunt praeceptum Photii: Καλος κ' &γα.&Ος λEγετα� Kcttet συναλoιφ�ν , OfJX� καλος καί &γα.ι}ός. Ubi quod et
DE SERMONE DIODOREO.
ΧΧΧΙ
scl·iptum κ' libral4Ϊi saepe mutarunt in καί , ut apud Plntarchum. Alius θηίω generis videtur 12, 20, 2 πάντων τών έν τφ βΕφ καλών καλ &γα{1ών αΙτΕους. *) Ο ο η t r a x i t etiam, ηοη solvit, Diodorus formas adiectivorum in Εος, nec scripsit χάλΚΕος 1, 96, 9, ubi χαλκέοις; 2, 8, 7, ubi χάλκεαι (χαλκαί ' αϊ D) j 1 2, 10, 6, ubi χάλκεον , sed χαλκους, υΙ aliis locis multis et hoc et &!'Irv!'lov,; σιδη!,lοίις χ!,lvσοίις, et κυανουν ΡΙ'ο κυάνεον θΧ ορΙίωίΒ restitutum 4 , 2 2 , 1. Idem ηοη sCl'ipsit, υΙ est ίη libris, βα-&ύπλοοι vel adeo βα-&ύπλοιοι, sed contraxit βα{1ύπλοι 3, 40, 4, υΙ αΙγιαλος δvσπα!,lά πλους 3, 44, 4 et 12, 48, 1 πολλας ttΠλοvς, de quo dixi ad Thes. Stephani v. "Λπλους. ΕΙ haud dubie nv!,l[nvot 4, 47, 3 , ubi libri nv!,l{nvoot, paritel'que πv!,lπνόrp 6, 7, 8, ubi etiam ι modo additum modo omissum librorum coarguit malam fidem, ut δύσπνους contraxit 3, 1 7, 5. Neqne curandi snnt ηθ apud Ι'θ centiores quidem librarii haec omnia distrahere soliti, ut vel ορΙίωίΒ ίη libris reperiantur depravata, velut Vaticano Dionysii Α. R. 1, 59 fin., χάλκεα, nΙ 1, 79 ; 2, 54, 70, quum &!'Irv!,loi,; καλ x!,lvaoi,; sit 2, 23, et Vaticano Stl'abonis 15, ρ. 703, λιβανοχ!,lόοvς pro λιβα νόχ!,lοvς, ut apud Demosthenem έτε!,lοΠλόrp pro Ετε!,lόπλrp et Thucydidem ε-όνόων pro ciivrov, et alia multa huius genel'is, de quibus dixi praef. ad Xenoph. Anab. ρ. Χ ed. ΟΧ., ubi E1JVOOt C. pr. 2, 4, 16. Idem Diodorus ηοη dixit -ήιών, sed Υών , ηοη Anltca{1ett, quod libri constanter etiam apud Atticos praebent, sed λl1ζεσ{1αι, ut λl1στής. Neqne n!,lrol 1 7, 37, 3, sed n!,lrf; neque πεl1ιτίεσαv 1, 72, 2; έΠl1Εσαν 4, 12, 5 j 1 3, 80, 3 j &π1fεσαν 1 9, β8, 1 et alibi, sed - Υσαν ; *) το;;νομα , τουμφανΕς, τούπ{σω , το;;μΠQοσ-&εv , κάκει ρ. 3 1 2.
addit Kaelker
ΧΧΧΙΙ
PRAEFATIO.
neque -πλΕΕιν 15, 42, 3 aut l.&εΕν 16, 94, 3, sed -πλείν et l.&ει. Neque dubitandum quin semper contraxel'it Dio dorus augmentum ε cυω praepositione nQo coniunctum, quae crasis certe aliquoties est servata , ut ίη nQov δωκε 11, 48, 8; 36, 3, 6; nQοvδωκαν 13, 66, 6; nQov καλείτο 18, 13, 1; 26, 3, 1; nQοvκαλοvντο 13, 105, 1 ( 14, 64, 2 ) ; nQοvλεγε 13, 97, 5 ; nQοvλεγον 33, 2 4, tlt ΟΠQοvλεγε in fragmento Demetrii Phalerei 31, 10, 1 ; ΟΠQοVnεμ.ψε 19, 72, 6; OΠQovtEtvnroto 31, 27, 2. Nam eadem utriusque formae alternatio est in libris Thu cydidis alioll1mque Atticorum, pariterque Polybii, Dio ηΥΒίί Halic., Dionum, quos οωηθΒ certum est una ΙΙΒΟΒ θΒΒθ contracta. Nusquam vero apud Diodorum apparet oπQOVXEtv, ut aliquoties apud Dionysium. Quemadmodum autem crasin et contractionem ίη ωυΙΙίΒ diaeresi praetulit Diodorus, ita hiatui θΙί Βίοηθω θυω anteposuisse haud pauca huius ostendunt exempla, θΙΒί alterum ηοη ita ut Polybius aliique fugit. Quo de genere quum multa videantur apud Diodorum ηοη minus quam apud Polybium abolita, ηοη mirum quod pauca tantum sunt relicta θίυΒωοαι llt nQοεκαλέσατ' a,l!tovr; 19, 108, 3; κατελεlnετ' avtorr; 20, 93, 7; έδεt κνυ.&' iJno των ErXOOQlrov 17, 83, 1; συνετάξα.&' iι μέQαν 20, 94, 4. Item flnavt' εnQάττετο 14, 2 1, 2 ; τάλαντ' IxQrvQtov 17, 54, 2; ΤQαvματ' εΙληφ6σι 17, 103, 6; τα στ6ματ' εμφQάττοvσι 19, 94, 8; ΧQήματ' εlσέφεQον 20, 8 4, 4; nQοτιμήσαντ' αvτην 20, 8 1, 3 et similia. Et saepius in numel'alibus, nt δέχ' iιμΕQων 19, 37, 3; 20, 73, 3; δγδo�ίκoντ' Ε'τη 1, 5, 1; -πέν.&' iιμεQων 1, 13, 4; -πέν.&' iι μέQας 2, 25, 8; 13, 39, 2; 14, 2 1, 6; 19, 37 , 5, quum -πέντε iιμέQας sit 31, 11, 1 ; -πέντε 1ιμέQαις 36, 5, 1; -πεντήκοντ' lJ.vδQας 17, 76, 8; -πεντήκον.&' iιftiQar;
DE SERMONE DIODOREO.
ΧΧΧΙΠ
14, 31, 1 ; πεντήκον{t' ίππΕroν 19, 55, 5 ; ΤΕτταQάκον{t' ' TjfLEQatr; 1, 85, 3 ; ΤQιάκον{t' TjfLEQatr; 1 7, 7 8, 4. *) Ad formas vero verborum singulorum multis modis depravatas priusquam accedam, quaedam de de clinatione et coniugatione vocabulorum sunt praemit tenda. Nam utraque apud Diodorum ηοη minus ίη multis est corrupta quam apud veteres. Et ίη d e c l i n a t i o n e quidem libral'ii maxime peccarunt ίη accusativis quibusdam, antiquiores ple rumque formas ίη novicias mutantes, Quamobrem ego acousativos in ν modo recte modo male terminatos in nonnullis certe ad eam revocavi formam quae una οοη veniret Diodoro. Sct-ipsi enim ΔήμηΤQα, qιιoι1 omnes servant 14, 77, 5, alibi inter hoc et ΔήμηΤQαν * *) va riantes , ίη nonnullis est vel Δημ'ljτQCf et Δημ'ljτQας. Quam formam quod ad Stephanum metro versns sta biliri dixi apud Pausan. 1, 37, 2 : Σεμνήν ΔήμηΤQαν, οτε ΠQοοτον όπώQας καQπον Fφηνεv, θί iam substitllo *) De elisione etiam fusius egit Kaelker ρ. 314. Ceterum hano rem mnltas cautiones habere recte ωοηιιίΙ Dindol-f (edit. Tenbn. IV. ρ. XV) : 'Multa de hoc genere apud Diodorum depravata videri dixi, etsi pleraque intacta reliqui , cum vel antiquissimis ϊη libris θΙΙ reperiatur scrip turae inconstantia ut ϊη Philodemi libellis ex papyris Her cnlanensibus editis eadem ίη pagina scribatur κ&πι et κα! �πί, κ&ν et καΙ &11, τήν όμοιότητα υπάΡΧΕιν et τήν ο μοιότητ εΙναι, et multae appareant insolentiores elisiones, velut diphthongi αι, sed rursus πάντα et άλλα ηοη elidantur ante vocalem, et alia solvantur quae alibi coniunguntur per crasin, ut nisi ipsi sibi ίη talibus ηοη οωηίηο constiterunt scriptores, certe antiquissimos iam librarios sibi ηοη constitisse appareat.' - A.ccuratior his quoque ϊη rebus est codex D , quo nisus elisiones saepissime (trecenties fere δ' pro δε) tacite restitui. **) hanc fOl'mam probat Cοbθt. repugnat Schenkl. 3 DIODORUS ι.
χχχιν
PRAEF.A.TIO.
versum aplld Oenomaum Ellsebii Praep. 5 ρ. 231 D : ΕΙς π&τeηv φυγάδας κατ&γοον Δ-ήμιητeαν �μ-ήσεις, quum in altero facillima sit correctio Δ-ήμητe' δππότε. ΕΙ vicissim ubique κων, quod est in omnibus 1 9, 68, 4, alibi κω exhibentibus aut intel' hoc et illud variantibus, ut solent libral'ii ν in huillsmodi accusativis interdum neglegere, ut plerique in Κέοο 4, 82, 1 , nonnulli in ε'Μοον (D , 'Ιόλαον ιι) 4, 24, 4; Πηνέλεοον 4 , 67, 7 ; χevσόκεeοο D 4 , 1 3, 1 ; Τvνδαeεοο 4 , 33, 5 , sed ibidem TvvMeEoov D. - ΝοωίηΙΙΜ vero ίη 'YJς tertiae decli nationis accusativos etsi excepto Eiιμένης, cuius accen tllS ηοΥίcίΙΙΒ Εfψεv-ής, de quo dixi ad Thes. Stephani, excluderet v , fere in 'YJV terminant libri Diodot'i, haud pauca tamen alterius formae exempla ίη non nullis cel-te sunt nominibus relicta, ut Διομ-ήδη in omnibus praeter D 4, 15, 3 ; '�eYJ in uno C 5, 74, 4 ; Πολvχ&eη 8, 5 , 1-6 ; Δημοσ.&ένη 12, 60, 1 ; Παμμένη 1 6, 34, 2 ; 'Αντιγένη 1 9, 1 7, 4, ut plerique 19, 12 et 1 3 ; !Sεvοπεtf}η 1 9, 16, 1 ; 'Λeιστομέvη 28, 14; quibus accedllnt servata in ηοηηιιlΙίΒ Έeμοκe&τη 1 3 , 4, 1 ; 'Εχεκe&τη 1 6, 26, 6 ; ΛΕοοσ.&ένη 1 7, 1 1 1, 3 ; 'Αeιστοτέλη 1 9, 68, 3, et quae Gemistus praebet Λεοοσ.&ένη , Λα "e&tYj , Eiι.&vκe&τη, Λασ.&ένη, ubi libri Diodori οωηθΒ -ην. Credo igitur his quantumvis ηοη ita multis for mae ίη η θΧθωρΙίΒ tamen alterius omnia ηοη ωίηΙΙΒ redargui quam apud Cassium Dionem dixi redargui voI. 5 ρ. Χ, et haud dubie etiam apud Chloysostomum, de quo αιχί voI. 1 ρ. ΙΧ. Accusativi adiectivol"Um ίη ης in η pUl"Um desi nentes θΙΒί plerumque per η ΒcήρΙί sunt in libl"iS, ιιΙ αfJτοφvη 3, 45, 7 ; εfJφvη 3, 67, 5 ; διφυη (pro Ιδιοφυη) 2, 57, 5 ; 4 , 77, 3 (ubi D διφυ-ήν) ; σvμφv7j 1 , 1 0, 7 ; 1 , 30, 6 ; {,ΠΕeφv7j 4, 22, 3 ; 4, 34, 2 ; 4, 72, 4, tamen
DE SERMONE DIODOREO.
χχχν
haec exempla redal'guel'e videntur nonnulla ίη α, ηΙ ένδεα 10, 3 1, 1, quum Ει,δεη 1 , 45, 2 et καταδεη ΒίΙ 1 7, 91, 5, quae conexi, et ε-όκλεα 16, 7, 4. Nam per petuo sic peccant librarii etiam apud Attico� , ut αιχί ad Xen. Comment. 1, 6, 1 3, fuitque vel' multo recen tiol'um unus et alter quem meliores libri hoc vitio liberarent, ut Pausan. 3, 7, 1 1 ; Procop. Pers. 2 ρ. 1 57 D, qui -δγια. Accusativos pluralis nominum ίη ευς etsi libri modo ίη Εις modo ίη Εας terminant, interdum tamen etiam inter utramque formam variant, πΙ unus de ορ timis (ί. θ. Α; sed ίΙθω D) 3, 3, 6 βασιλέας pro βα σιλείς. Ιη quibus quum etiam Atticorum libri saepe fallant , ηοη indigna memoratu sunt verba Graevii ad Luciani Soloecistam c. 8, νοΙ 3 , ρ. 575 : "Νomina in ευς apud ωθαιΟΒ inter Atticol'um veterum et sophi starum aetatem, Polybium, Diodorum, Diogenem Laer tium et eiusdem notae scriptores fere Εις contractum habent ίη accusativo plurali: apud veteres Atticos, Aristophanem , Thucydidem , Xenophontem , Platonem, Lysiam , Demosthenem , Isocratem , Aristotelem , Theo phrastum , et Xenophontis imitatorem Arrianum , tum apud sophistas Pausaniam, Heliodorum, Libanium, Αή stidem, Lucianum, alios θίΠΒ aetatis scriptores, Dionem, Appianum , Herodianum , et θΧ nostris Chrysostomum, Basilium , G regorium Theologum , ΒΥηθΒίπω sine COll tractione fere in εας, quod et notavit Ρ. Leopardns ίη Mi�cellaneis. Plutarchns et Iosephus modo εις modo Εας dicunt, nisi illud quoque intempestivis emenda tOl'ibus debemus. Plethon certe Gemistus Plutarchi et Diodori verba transcribens ρι'Ο ϊππείς accusativo semper ϊππέας habet. Plutal'chus ίη Τίωοl. c. 1 6 : αϊ Κορ{vf}ιοι πέμπουσιν α-vτφ δισχιλΙους δπλΙτας κα! 3*
PRAEFATIO.
χχχn
διακοσ{οvς Εππείς, pro quo Plethon 1, 42 : KOQ{v{ttot Τιμ.ολέοντι πέμποvσι δισχι}..[οvς μέν δπ}..[τας, Εππέας δέ διακοσ{οvς. Diodorus 1 6 , 39, 2 : Θ·η(3αίοι δ' ι!ιπέστειλαν netovr; μ6ν τεΤQακισχι}..[ο vς, Εππείς δέ φ', Gemistus autem 2, 8 : Θη(3αίοι δ' ι!ιπέστειλαν netovr; μέν tEtQO: κισχι}..[οvς, Εππέας δέ πεvτακοσ{οvς. Βίο et alibi." Nempe 1 , 8 Μο:ντινέο:ς , ubi libl'i Diodol'i Μο:ντινείς, 2 , 3 Άμφισσέο:ς, ubi libri DiodOl'i Άμφισσείς, ut omnino Ge mistus, etiam ubi ΒΗίΒ utitur verbis, formam εο:ς ponit, ηοη εις, ut supra fOl'mam η, ηοη ην, ηοωίηιιω ίη ης. ΗίΒ autem
Graevius
multa addit de
utraque forma
exempla partim Atticorum partim recentiorum , recl;e iudicans apud illos certe librariis debel'i
Εις
pro
εο:ς. *)
Ad c o n i u g a t i o n e m quod attinet, plurimum ne gotii libral'iis facessivit augmentum. explosum
nQoEtiQrJao:
iam
a Wesselingio
lnQotlQovv alteroque ίη
pro
servatum uno
et
Nam ut omittam
ineptum
lnQotiQrJao:,
nQoEtiQovv
et
quod perral'o
libro, plerumque prius illud
modo depravarunt , ut in ι!ιπεκατέστησο: ρι'ο &ποκατέστησο: illato , et ι!ιπ�λαvοv pro &nlActvov 13, 88, 6, παQηvόμηκο: pro ΠΟ:QαVΕvόμηκο:, et vicissim in .η(30vλ6μηv .η(30vλ�{tηv .ηδvvάμηv .ηδvv�{tηv .ημελλον, quae alibi, sed multo rarius, per ε scribuntur, ut solet in his etiam apud Atticos variari , sed nemo supponentibus : angmentum
cl'edet scriptores ίΡΒΟΒ ita ΙΙΙΒίΒΒθ, modo omiserunt, ut aliquoties
ίη
scriptum ΡθΙ"
δΨί.ν, cuius etiam perfectum semper εοο pro εο, et ι:1ι3-εϊν , et saepissime ίη
*) In declinatione comparativorum quam regulam Dio dorus secutns ΒίΙ, θΧ nostris codicibus frustra quaeres : 4, 78, 1 n'l.elw χρόνον est in omnibns, 4, 79, 2 n'l.Elovre χρόνον ίη optimis C D; 2 , 50 , 2 n'l.Elovo:g καΙ fLεlζοvr;, 3, 44, 3 n'l.e{ovr;, 3, 48, 2 με{ζονας etc. - Invat hic etiam adnotare coωparativos et supΙOl'lativos haud ral'O commutari.
DE SERMONE DIODOREO" verbis
ΒίηΙ
ab
Ευ
incipientibus ,
ut
νίΧ
χχχνπ
semel
iterumque
θΒΒθ Dio νίχ fallant, dub itari ηοη potest, ut η,(ιλα(3ή.f1η 1 3 , 8 7 , 2 ; ηVQI.f1ησαν 1 3 , 90 , 4 ; η1JQισκε 3, 37, 4 ; 1 6, 76, 3 ; 30, 9, 2 ; η,(ιτυχήσαμΕν 13, 22, 8, sed ibidem Ε,(ιγνωμόνησαν; η,(ιχαQlστοvν 14, 29, 4 ; 1 4, 74, 3 ; 'YjiJxovto 1 4, 9, 7 ; 20, 1 6, 6 ; ΠQοσηvχοντο 13, 1 6, 7 ; et ίη EVEQylfOVV plerumque pel" Ε, raro per η ίη secunda scripto ; 5, 45, 4 ίη γΕωQγηκέναι et 1 2 , 45, 4 ίη δcνδQΟ κοπημένης, omissa reduplicatione, *) quod correxeram iam ίη editione priorI , cui addendum ΠΕπcι.f1αQχηκόσι, quod ρι"ο πει.f1αQχοVσι vel πει.f1αρχηκόσι restitui 18, 63, 2. servatae formae quibus constanter usum
dorum, quum illae
Plusquamperfecti
saepissime
omissum partim tel"tia plul"alis per
partim ει
augmentum
scribitur pro Ε,
ίη libris, ut 1 1, 4, 6 ; 1 1, 53, 1 ; 1 1 , 65, 1 ; 1 7 , 85, 1 ; 33, 28, 4, ego ubique l·estit.ui. Librorum θηίω ίη hac forma fidem vel Demosthenis coarguunt codices, qui οωηθΒ ίη παQΕσκεvιΧκεισαν con· sentiunt ρ" 305, 21" Futurum verborum i n ιζω **) etsi s atis constanter contl'ahitlll', tamen 13, 21, 3 est αγωνισομένους, quod redarguitur fol"ma διαγωνιείσ.f1αι 1 3, 105, 3 ; 1 4, 103, 6; 1 7, 30, 2 ; 19, 29, 1 ; 1 9, 93, 6 ; ιXyrovtovIlE.f1a 14, 25 , 4 ; διαγωνιοvνται 1 5 , 65, 4; ut Dionysio Α. R. 3, 18 αγωνισομένους illatum pro θΟ quod 3, 1 7 et aliis multis locis habet αγωνιουμένους" Pariterque χαQ{σομαι 37, 18 ρι-ο XaQLovIlat , quod est 1 3, 25, 4. quod rat·o servatum
*) at recte γεΥεωργκέναι D , et δεδενδροκοπημένηι;;
P(atmensis)"
Liceat hic afferre formam COdiCllill στρα rr α"λ η.fJoε{ι;; στρα rr α "λισil"εΙι;;) 1, 68, 5 j tllm προιστορισμένοιι;; (pro προιστορημένοιι;;) 3, Ι, 3 et iπισκοτlσειν (pro �πισκoτήσEιν) 1, 76, 1, qllae sunt ίη D.
**)
(pro
χ.χχνlΙΙ
PRAEFATIO.
Et 'TCOQlueU.fTae 38, 1 91 nisi hoc est ρι'Ο 'TCoqlteG.fTat. Sic 1 9, 50, 2 απεAπΙιtειν unus pro απεΑπιείν. Formam αποπΑεvιtείσ.fTαι 1 9 , 58, 6 , etiam in libris nonnullis recte scriptam αποπΑεύσεσ.fTαι, redarguit ιtvμπΑεVιtεσ.fTαι 1 61 66, 4. Suspectum παqαΠΑεvσων 1 3, 54, 5. Eiusdem futuri forma passiva pro media suppo sita in verbis quibusdam satis superque probat etiam Diodoro illud fuisse illatum vitiorum genus quod anti quiolibus omnibus saepissime intulerunt libral·ii. Quis enim dubitet, συί 4, 84, 4 θΧ libris optimis restitui στεQήσεσ.fTαι pro ιtτεQη.fTήσεσ.fTαι της δQ&σεως, eidem me 4, 23, 2 recte θxθιniBBθ ιtτεQη.fTijιtεται της α.ftανασlας, et 12, 1 2, 5 αποιtΤΕqη.fTήσεσ.fTαι των καA'λ.lιtτων έπιτ�lδεν μ&των? *) Λσ ηθ Ώϊοηί Cassio quidem 4 1 , 7, 5 στεqη .fTήσεσ.fTαι puto tribuendum, συί alia nonnulla de genere hoc quae ipse redarguit exemisse me diri vol. 5 ρ. ΧΙ, quibus addendum ΠQο.fTvμη.fTήσεσ.fTε 50 , 28 , 5 , etiam apud Platonem ϊη Phaedone interdum illatum pro legi timo ΠQο.fTvμήσομαι , sed nihilo verius quam έν.fTvμη .ftijuoftae apud Arι-ianum Epict. 1 , 3 , 1 , συί etiam δΕη.ftηιt6με.&α illatum 1, 1 7, 3 pro δεησ6με.fTα, et Hie Ι'οσΙϊ Photii Bibl. cod. 251 ρ. 466, 34 ΠQονοη.fTησ6με.&α pro θΟ quod ίη altero est codice ΠQονοησ6με.&α. Diodoro vero etiam alia huiusmodi vitia sunt erimenda, qui 21 18, 2 τον Ίνδον 'TCEtqa.&Iιιteu.&at της 'TCEql α,.)τ�ν αqετης et 12, 1 , 2 της δμοΙας τvχης 'TCEtQa.&IιιtEG.fTae haud u.ubie sClipserat, quod Pausanias 4, 25, 4 ΠΟΑιοqκlας 'TCEtQ&ueU.ftat μαΚQοτέQας, etsi alterum est apud Iosephum Ant. J. 10, 7, 6 01Jδενός nanov 'TCEtQa.fTijGEιt.fTae, quod repetit Zonaras vol. 1 ρ. 1 15 Β, sed ut illius quoque libros fallere putem. Et 3, 6, 2 λ6γον ο,.)" Exoνιtα *) 13, 56, 2 ποΛ.ΙΟQκήσεσ.fTαι 8cribendum est θΧ codice : edit. Teubn. ιν ρ. XVI.
Dindorf
DE SE RMONE DIODOREO.
ΧΧΧΙΧ
τον lναντιω.fTησ6μενον, quod SC1'iPSi έναντιωσ6μενον, τιΙ 1 9, 5, 4 μηδέν lvavnro.fTIjaEG.fTctt τΥ δημοκρατlι:: l'θ posui lναντιώσΕσ.fTα-ι , abolito vulgat'i vitio, *) de quo *) nec quisquam hoc recte factum dubitabit, ηίΒί qui etiam Dionysium Α. R. 1, 59, vol. 1, ρ. 151 , 1 1, ubi Vati canus lναντιbJ.fJ'ησομι1νοv mutat ίη Εναντιωσομι1νου, et 6, 62, vol. 2, ρ. 1181, 3, ubi Εναντιω.fJ'ήσΕσ.fJ'Ε ίη lvavrtoJGEG.fJ'E · 3 , 23, vol. 1 , ρ. 481, 4 , ubi οαιηθΒ ΙναντιώσΕται , u t 3 , 72, ρ. 595, 2 ; 4, 10, vol. 2, ρ. 661, 1 3 ; 6, 38, ρ. 1 1 27, 10; 48, ρ. 1 148, 1 2 ; 65, ρ. 1 1 89, 3 ; 69, ρ. 1197, 1 ; 75, ρ. 1 2 1 1 , 1 3 ; 8 5 , ρ . 1236 , 16 (ubi Vat. lναντιω.fJ'ησόμ.fJ'α) ; 7 , 50, vol. 3, ρ. 1424, 1 6 ; 8, 3 1 , ρ. 1574, 9, s i c , sed nihίlominus 4, 51, vol. 2, ρ. 766, 13, semel scripsisse putet lναντιω.fJ'ήσΕται, quod hic est ίη ίΡΒΟ Vaticano, ηΙ apud Galenum ΥΟΙ 1, ρ. 220, 6 Lips. Quae 8ufficiunt , opinor, ad librorum Dio dοή consensum ίη hac forma ηοη ωίηΙΙΒ elevandum quam ίη aliis, ubi modo variant modo consentinnt, etsi idem illud lναντιω.fJ'ήσΕσ.fJ'αι est ίη epistola Antiochi regis θΧ lapide edita Archives des missions scienti{iques et littι!rαires , deux.
3, liv. 3, 1867, ρΙ. 3, Υ. 1 4 : Τον δε lναντιω.fTησόμΕνόν τισι τών ΠΡΟΥηραμμένων Ενοχον flval άσεβε{!?, quod ntl'um recte habeat an fallat ιιΙ qnod continuo sequitur : Άνα Ύραφηνα{ τε καΙ τα άνΤ{Υραφα Εν στήλ11 At.fJ'tV11 pro δε καΙ ser. t.
ίη medio relinquo. Suut θΏίω huiusmodi quos dixeris Ma cedonismi multo antiquioris saepe originis quam ut ab libl'ariis codicum sup erstitum possint dici profecti , quan ΙηαιΥίΒ scliptoribns meliorem sequentibus dialectum ηοη βίηΙ tribuendi, uu quod ego neque Polybio neque Diodoro, cui semel ίη Exc. Vat. ρ. 39 (10, 32, 1) est illatum , ut Aristoteli et Straboni , quorum ipsae codicnm varietates fl'audem redal'guunt , verbum σιταρχέω et substantivum σιταρχία pro iisdem per κ scriptis , ut πανδΟΧΕίον et παν δΟΧΕύς apud Polybium partίm per κ partim per Χ SCl'ipta ίΡΒθ exbibet VaticantlS , eadem forma σιταρχΙα bis est ίη papyro Ptolemaeo et Cleopatrae regibus Aegypti oblata ίη Maii Class. Α tlct. vol. 5, ρ. 356, 14; 358, 28, sed ίη eadem 356, 1 1 et 12, activum καταχαρΙσαι et ΙπιχαρΕσαντος, quod θΧ Byzantinis tantum scriptoribus cognitum , et ίη alia ρ. 603 ult. lλαμβάνσσαν, et 604, 1, &ντιλήψαι (et vol. 4,
XL
PRA-EFA-TIO.
Dionysio, Dioni Cassio, aliisque illato dixi ad Stepha num. Neque quod 1 1 , 18, 2 est : o,fjtot γα!! Εδόκουν και φιλοτιμη.ftήσεσ.ftαι , scripsel'at Diodorns , sed φιλοτι μήσεσ.ftαι, et Plato, Demosthenes et alii omnes , quo ipso etiam τιμη.ftήσεσ.ftαι 15, 74, 1 ; 1 6 , 75, 4, quamVΊs passiva significatione positum suspectum l'edditur, pa liter atque 20, 3, 3 ; 27, 18, 3 ήττη.ftήσεσ.ftαι et ήττή .ftησόμε vοv. Nam in utroque verbo sic peccal'e solent libraI'Ϊi, ut de priol'i multis ostendi exemplis ad Ste phanum , de altero, etiamsi dixit Euripides, Lysias, quem ρ. 1 6 1 , 3 ήττη.ftήσοvται των κακων, sed ρ. 180, 12 άγαγησαι) , ut ql10d ib. ρ . 354, 35 et 358 , 32 est διδφησαν et δοlησαν neql1e P01ybio neql1e Diodoro hanc optativi formam ΡΟΒΒίΙ vindicare, ql1am ego ηοη s01um ίΙΙίΒ exemi praef. ad Polyb. ΥΟΙ 1, ρ. Lill et ρ. XlI , al1t Α-ΜίcίΒ, I1t Xenophonti, de q110 αιχί ad Comment. 1, 4, 19, ρ. 44 ed. Oxon. , aliisql1e de quibl1s ad Stephanl1m Υ. ΌΑφΙημι ρ. 2662, Β, sed ηθ Homero ql1ldem vindicatam ριι tabo, donec certiori confu'Inatam videro exemplo quam quod unum Πl1ηc est apud illl1m Il. Ρ, 733 : ΌΑλλ' StE δή �' Al'ιxvtE
ρ. 445 ,
μετασΤQεφ.fTiνΤΕ 'Κατ ιxvtovs σταΙησαν, των δΕ ΤQ&πετο XQCΌs.
Ν am facilis est cοrrectiό σταιεν, τιΟν δ' α';;τε ΤQcXπετο XQCΌs, ηθC magis codicl1m consenSI1S multis antiql1itus νίΙίϊΒ in quinatorum tl1eri poterit ql10d ηοη ΒίΙ Homericae aetatis quam prorsus barbarllm ξυμβλήσεαι pro ξυμβλήεαι in omnes illatum , ql10d cOITexi ad Stephanl1m Υ. ΒιΧλλω ρ. 90, D . Cl1m illo autem A.ntiochino , sed nihilominus ηοη Diodoreo έναντιω.fTήσομαι, conferre licet quam ut Macedonicam, ηΟΏ Diodoream notavi, terminationem imperativi ωσαν pro 00'11, saepissime etiam A-tticis illatam , ut dixi praef. ad Xeno phontis ΗίΒΙ. Gr. ed. Lips. tertiam ρ. ΧΥΠΙ, sed ut quae certissima eius videri possint exempla , eadem vel maxime fallant, ut Euripidis Ion. 1131 : Θυσας ό'ε γενέταις .fTεοίσιν, ην μα'ΚQόν ΧQόνον μένω, παQοvσι ό'αίτες Εστωσαν φίλοις, I1bi nuper l'estitl1i ql10d etiam sentenna ΡΟΒcίΙ, δαιται;; έστΙιχ φι'λοιι;; : Dindol·f V ρ. χΙ.
DE SERMONE DIODOREO.
XLI
19 &ν -όμ,εις ήττήσειJ-&ε , et ηοη priori quoque 10ΟΟ sCl'ipsisse ήττήσουται nemo credet. Nihilo me1ius ώφελη-&ήσειJ-&αι 1 9, 7, 1 et, ut opinor, καταφ�oνη-&ήσoμ,α, 1 2, 4, 2 , quod etsi est apud Isocratem et Lucianum, tamen καταφ�oνήσoμαι est apud P1atonem , ut certe Isocrati haec forma sit restituenda. Nam incl'edibilis apud οωηθΒ cernitur scriptores 1ibl'ariorum in his fot' mis ίη a1teras mutandis incuria, ut apud Diodorum 13, 92, 2 vel πε�ιαι�ε-&ήσεσf}αι illatum sit pro πε�ι αι�ήσεσ-&αι. Vicissim 1 4 , 1 1 7 , 5 ma1e nonnu1li έπι μ,νησ6μ,ε-&α pro έπιμ,υησ-&ησ6με-&α , quae una usitata in prosa forma huius futuri, ut apud Pausaniam 5, 25, 1 έπιμ,νησ6με-&α κα� τούτων mutandum putem ίη έπιμ,νη σ-&ησ6μ,ε-&α, quod est 8, 9, 7 ; 8, 15, 4, ut μ,νησ-&ήσο μαι 6, 1 , 2, et fortasse ηθ EJunapio quidem Erc. ρ. 65, 19 ed. Nieb., έπιμ,υήσεται πάλιν τωυ σvντε-&ειμ,ένων, re linqnendum. Inter utramque formam variant libri De mosthenis ρ. 432, 7, P01ybii 5, 33, 3, ubi optimi μ,εμ,νή σομ,αι , ut ηοη dubitem Hel'odoto 1 , 5, 1 7 7 pro έπι μ,νήσομαι restitnere, quod 2, 3 habet, έπιμ,νησ-&ήσομ,αι. Nam etiam 1, 51, ubi 1ibri έπιμ,υήσομ,αι, Photins Bibl. cod. 1 90, ρ. 1 50, 9 έπιμ,νησ-&ήσομαι. Optativorum forma tel·tiae pluralis in αιεν ρω ειαν etsi apparet a1iquoties ίη libl1. S , ut τη�ήσαιευ 2, 4, 4 ; π�oστάξαιευ 8, 3a, 2, tamen nihilo verior est apud Diodorum quam apud Atticos, quibus saepe est illata. Nam et multo p1ura sunt formae in ειαν exempla, et ipsa librorum inter utramque variantium 20, 4, 4 fides vacillat. Eadem ratio videtur formarum illarum in ειημεν et ειησαν, quae sunt 8, 15, 1, ubi βοvλη-&ε{ημεv, quum ta1ia etiam l'ecentioribus illata arguant librorum in 10ΟΟ Attici apud Eusebium Pl·aep. 1 5 , ρ. 802, Δ, varietates διακ�ι&ειμ,ευ praebentinm pro διακ�ι&εΙημεν,
XLll
PRAEFATIO.
et 3, 36, 1, ubi f!ΠΟ)."1ψfΤεl"1σαν, 8, 25, 4, ubi εΙ:"1σαν. Nam �ξιoίμεν est 10, 2 1 , 2 j κλ."1{}είΈν 1 3 , 2 1 , 7 ; καταπολ.εμ"1{}είεν 1 4, 39, 3 ; εΙεν 14, 21, 3. Secunda singulal1.s indicativi praesentis et futuri medii vel passivi θΙΒί constanter scribitur 11 , nihilo minus Diodoro haud dubie restituendum est ει. Perfectis , intel'dum etiam aOl'istis, male inter positum σ, υΙ ηοη tantum constanter fere ίη κέκλ.ειυμαι, semel Βίηθ u scripto ίη nonnullis 1 9, 61, 6, et ίη υηο 14, 66, 4, et κέχ(μσμαι 4, 38, 2 ; 1 7, 103, 4,*) sed, ut videtur, etiam ίη �λ.ήλ.εσμαι 3, 1 4, 1, etsi hoc est etiam apud Agatharchidem Photii cod. 250, ρ. 448, 3, et πεQιέζωσμαι 1 , 72, 2 ; 5, 2 9 , 2; παQεζωσμένος fr. Escor. ρ. 26 ed. ΜαιΙθΙ". , ηίΒί haec quidem veteribus fuerint peculiaria , θΙΒί πεQlζωμα est 3, 8, 5, Diodoro antem κέQχιuμαι relinquendum, ηΙ 2, 9, 2 ΧQlσμα, quod mihi et ipsum scribendum videtur ΧQίμα, ηΙ πεQlζωμα. Sed lAaU.fJ'EtUOOv 20 , 5 1 , 3 redarguit lξελ.α{}έvτες, in deterioribus servatum 4, 67, 1, ίη plerisque 1 1 , 23, 3. Impel"ativi utramque fOl'mam ita υΙ 1 3, 29, 5 et 6 :fit coniunctam, ubi praecesserat -δπομεν6ντων et lX6v -των, et sequitur παQαιτεlU.fJ'ων - καταμεμφέσ-&ωσαν iπικαλ.εlσ.fJ'ωuαν, quum etiam libri Xenophontis, Thucy didis, P1atonis saepe Βίο inter Βθ ooniunctam exhibeant, nemo dubitet Diodoro libralios affinxisse, ut tolienda sit altera etiam 18, 56, 5 et 6, ubi καταδεχέσ.fJ'ωσαν et 'ltftQctrEvEu-&rouctv. Praeter haec in formis vitiosa et ab libral'iis ad suam consuetudinem detorta mu1ta sunt vocabula modo recte modo secus 80l"ipta, de quibus ut oompendifac erem operam ad 10c08 singulos singulatim dicendi, memoratu *) 4, 5 1, 5
ΚΕΧQημαι manu prima D.
DE SERMONE DIODOREO.
XLIII
digniora oι'dine hic coniunctim recensenda et sub uno conspectu ponenda duxi. 'Άμμος quum 1, 32, 4 in optimo ΒίΙ libro (ί. θ. D) conservatum, qui -όφ' &μμον, et ίη plerisque 1 7, 50, 1, eundem ubique spiritum restitui, de quo αιΧί ad Thes. Stephani , restituendum haud dubie etiam ίη nomine 'Άμμων. ''Αν delevi, ubi cum futuri absurde coniungebatur participio : 1 , 5 3 , 8 διδάξαι τον πατέρα qο/δΙως �ν εσομένην την στρατεΙαν, nisi praestat γενησομένην. Item, nbi cnm infinitivo futuri : 1 , 76, 3 oiitro γαρ �ν μά λιστα μήτε τους Εvφvείς των βραδυτέρων πλεονεκτήσειν' 1 8 , 55 , 3 oiirro γαρ �ν μάλιστα τον μεν Κάσσαν ΠΕΡΙ δρον ταπεινώσΕιν , εαυτοί, δε μεγάλην δ6ξαν ποιήσειν ' 20, 3, 3 πάντων διειληφ6των μηδ' �ν Εγχει ρήσΕιν αvτον τοίς ΚαρχηδονΕοις &ντιταχ-&ηναι, nt Polybio ad Thes. Stephani ρ. 294 Α, et Dioni Chrys. saepius eximendum dixi praef. ρ. ΧΙΙ. Nihilo meliora sunt exempla cum futuro coniuncti apud Dionysium. Eadem vero particula deesse videtul' 1, 40, 3 : ΕΙ μεν ο.[,ν δ ΝΕίλος &νέβαινε, δηλον {;πηρχεν, έπε� δε, nbi δηλον α-ν {;πηρχεν Hertleinius in progr. "\Verthem. a. 1 865, ρ. 5 . Sic ε Ι - � ν - Eπε� δε est 1 3, 20, 5 ; 15, 7 9 , 2. Atque etiam 13, 1, 1, ubi item ΕΙ - ήν - επεί δε, scribendum videtnr σΧΕδον �ν ήν, et 1, 39, 1 0 post ΕΙ μεν - αν quod seqnitur εΙ δε - &δύνατον ήν, item �ν ήν, et 10, 7, 2, &ΠΕίπον ltv. Simile quidem κα-& ηκον ήν 1, 38, 1 1, ubi item sequitur Επεί δε, et apud Polybium 1 , 1, 1 ΕΙ μεν - &ναγκαίον ην, sequente 'AJ..7. oc.ft"ιIat" pro ιιω,οις [.ftvEatv 2, 48, 2 et 1 7, 82, � restituit Dindorf (Neue Jahl'b. 1869 ρ, 472) ; cf. 1 , 66, 9 ; 1, • .
67, 9 ; 1, 74, 1 ; 2, 38, 1 ; 2, 39, 4 ; 2, 48, 3 ; 2, 55, 3 ; 3, 18, 5 ; 1 1 , 71, 4; 25, 2, 1 ; 29, 1 9 ; 40, 3, 2.
PRAEFΑ-ΤΙΟ.
XLIY
item έπε! δέ: sed utroque lοοο tanquam nihilo Cel'tiori, ut de Polybiano dixi praefatione vol. 1 , ρ. XLΥΠ, ίΙΙΟΒ non magis quam hos ίΙΙίΒ defendi facile intellegitul" Duplex &ν e libro optimo D restitui 2, 40, 4, ut ίη . omnibus est 13, 2(), 5. 'Λνolιyω etsi semel appal'et cum augmento ab Atticistis improbato Ιξ�νοηΕV 1, 33, 1 1, tamen quum ceteris locis omnibus sit ιΧνεφ - , dubium utl'am libl'i fallant an ίΡΒθ lapsus sit Diodorus , ut Pausanias 2, 35, 7 1;νο{χ,f}ησαv, 4, 2 6 , 8 ηνοηε dicens , etsi ιΧνεφ 'Υμένων dixit 4� 5, 9, nisi quis putet etiam apud hunc fallere libros, qui tamen non, ut in Ν. Τ., variant intel' utramque formam, qual'um alteram illam per rι et οι grammatici quidem ut prol'sus barbaram reiciunt, sed praebent etiam libri Xenophontis, de quibns dixi praef. ad Hist. Gl'. ed, Lips. tel·tiam ρ. ΧΧ. '�νoπλoς etsi nonnisi 20, 11 Ο , 1 uno ίη libro scriptum �oπλoς , tamen id ipsum constanter etiam Diodoro θΒΒθ restituendum vix dubitabit qui contulerit qaae de utraque forma dixi ad Stephanum, et ιΧοlκητος pro ιΧνο{κ'ητος 3, 38, 1 et 2 bis restitutum θΧ libris, ut est in plerisque 4, 17, 4. Quare �oπλoς scripsi 14, 1 1 5, 2 ; 14, 1 16, 2; 16, 10, 3 ; 1 7, 8, 5 ; 1 7, 42, 2 ; 1 7, 6 4, 1 ; 1 7, 84, 6 ; 18, 9, 5 ; 20, 1 1 , 2 ; 20, 66, 3. Άντιπέρας pro ιΧντιπέραν quum optimi praebeant 5, 23, 5, idem restitui 2, 47, 1 ; 3, 38, 4 ; 3, 39, 3 ; 3, 42, 1 ; 5, 60, 1 ; 5, 8 2 , 1 ; 5, 83, 2 ; 13, 65, 4 ; 13, 79, 6 , ut faciendum dixeram ad Thes. Stephani. 'Λνωτάτω etsi θΧ optimis restituendum fait 2, 10, 3 pro ή δ' &νωτ&τη σVΡΙ'Υξ, non sequitur tamen θΧ uno Gemisto ibidem την &νωτ&τω pro την &νωτάτην ιΧνα{σην
pro
&νΕοη'l1
2, 23, 2 ; 2, 59, 1 ; 16, 37, 2 ; 37, 3, 3 .
DE SERMONE DIODOREO.
XLV
iπιφάvειαv et θΧ eodem , qui etiam 2, 13, 2 ΒοlΙΙΒ τό κατωτάτω μέQΟΙ;; pro κατώτατον , et libro ιιηο 2, 10, 6 τηι;; &νωτάτω έπιφανεΕαι;; pro τηι;; &νωτάτηι;; θΒΒθ reci pienda, quippe hiatns evitandi cansa consnlto a Diodoro, ut videtur, ηοη posita. ΆξΙΟΧQέοvι;; oiJrJaf: 1 1, 34, 3 et ήγεμόναι;; &ξΙΟΧQέοvι;; 14, 77, 6, videtnr scribendnm &ξιόΧQεωι;; , quod habet vel Pausanias 7, 6 , 9 6Jf: μηδέ σώζειν τά οΙκεια �ξιόΧQεωι;; είναι, etsi &ξιόΧQεα est 8, 31, 9, ubi ηοηηιιlΙί ω pro ο , quod ad α potins referendum , ut singulari certe libri fere semper &ξιόΧQεωι;;. Plul'ali tamen etiam "arιXXQcoe est 32, 26, 3, ut apud Polybium quoque, quamvis accusativo &ξιόΧQεως dicentem, horum compo sitol'um etiam formae ϊη οι apparent. Ιη quibus tamen etiam libri variant inter formas φ et alteras , ut Plntarchi Timol. c. 11, nonnulli διάπλεφ pro διιΧπλεαι. Dixi de his vitiis ad Thes. Stephani ρ. 1097, Α. 'ΑπαQιΧσκεvοι;; tantum dixisse Diodorum, ηοη etiam �παρασκεύαστoι;;, quod est ίη omnibus 14, 47, 3 et ίη ιιηο 12, 69, 4, probat ceterorum locorum omnium ίη altera forma consensus 2, 26, 5 ; 2, 29, 5 ; 3, 65, 3 j 1 3, 36, 4; 16, 84, 2 ; 1 7, 86, 5 ; 18, 5 Ι , 2 ; 29, 3 ; 3 1 , 42 , eademque formam altel'am apud Atticos ίη ferendi librariorum consuetudo, de qua dixi ad Ste phanum. Ιη formis 'Απόλλω et 'Απόλλωνα, sive absit al-ti cnlus Βίνθ adsit, εΙΒί libri ita ludnnt ut nihil ίη iis sit praesidii (cf. 3, 59 ) , haud dnbie tamen Άπόλλω tantum dixerat Diodorus, etsi ηοη dixit Ποσειδω, sed, ίη quo libri perpetuo consentiunt, Ποσειδωνα. �AπΛατoς cnm recte sit 2, 49, 4 ίη o m ni bns , &πΛατος est ίη lίbris secundae classis 4 ; 4, 13, 3 ; 4, 21, Ο.
3, 19, 5 ; 3, 40, 4; 3, 50, 4 ; 3, 70,
XLVI
PRAEFATIO.
'Λπό!!!!οια 27 49, 4 et 3, 46, 5 ηθ Diodorus qui dem scripsisse videtur, sed, quod Phι-ynichus, cuius de praecepto dixi praef. ad Xenophontis Hist. Gr. ρ. ΧΙΧ ed. tertiae, (jΕμνόΤΕ!!ον iudicat, &'πο!!!!ο&ς, ηΙ οωηθΒ 2, 8, 2, quum ικ!!οας 1 1 , 25, 3 ίη ηοηηυllίΒ ίΙθω scriptum sit Ικ!!ο{ας, et plerisque Strabonis 15 ρ. 702, ubi pr o &.πο!!!!οιων optimus Vaticanus &.πο!!!!οων. Νοη melioris fidei videtuι' Ιπ{!!!!οια 2,2, 1, ubi εiί!!oια potius desiderari vidit Hel'werdenns, et 5, 25, 3, ιιΙ Polybio 2,32, 2 (jV!!!!Oa,. l'estituendum pro σv!!!!ο{ας, quum huius quoque vocabuli fol'ma ιπι!!!!ο,η utantur veteres, ηΙ fallere putem exem plum Theophrasti ad Thes, Stephani citatum. Ita ΠΕ!!L πνο[αις pro ΠΕ!!ιπνοαίς illatum plerisque Diodoli 3, 1 9t 4, omnibus ίη &.ναπνοαίς convenientibus 2, 127 2, et πνοιας vel optimo Polybii 1, 56, 4, et plerisque Stra bonis 1 6 ρ, 769 , et �όας θΧ ορΙίωο D restitui pro �oιας 4, 35, 4, et 'Χ!!οω pro 'Χ!!όα illatum 1 7, 75, 3, contra constantem Diodori consuetudinem, 3, 47, 8 et 9; 3, 50, 2; 4, 22, 1, quod etiam aliis eximendum, ηΙ Straboni 1 6 ρ, 779, qui 'Χ!!όα habet 1 7 ρ, 809, 823, tamquam prorsus alienum a pl·osa, ιιΙ vel 'Χ!!ω{α Diodori υηηΒ (G) pro 'Χ!!όα 2, 14, 4, Pro πτο{αι;; 20, 69, 1, una ed, Basil. πτοης, quod videatur θΒΒθ πτοή(jΕωr;;, quod est 20, 66, 4. 'Απω.ftεν pro &πο.ftεν restitui 2, 4, 2 ; 3, 15, 3 ; "ΛσΤΕος omnes pro ί1σΤΕro,; 1 , 28, 4. Δ.ι; ξro omnibus locis restitui, ut est in omnibus libris 1, 1 1 , 5 ; 1 , 35, 2 ; 1, 36, 2 et 7; 1, 50, 6 ; 2, 45, 2 ; 3, 58, 2 ; 11, 46, 1 ; 1 1 , 61, 5 ; 1 1 , 79, 2 ; 12, 77, 3 etc. α�ξ&νro 4, 79, 7 ; 4, 73, 5 Π ; 2, 1, 9 D ; 4, 11, 1 D. AlJro;' saepissime pro αυτου scriptum est (ϊη D spiritu saepe neglecto) , velnti 1, 20, 2 ; 2, 10, 3 ; 2, 19, 9 ; 3, 59, 5 ; 3, 71, 3 ; 4, 18, 4 ; 4, 37, 4. -
DE SER:MONE DIODOREO
XLV II
4, 24, 2 (lΙπω&ε D) ; 1 2, 1 0, 6 (lΙπω&εν Ρ) ; 13, 59, 6 (lΙπω&ε Ρ) ; 13, 8 5, 1 (lΙπω&ε Ρ) ; 20, 6, 1 ; 20, 1 6 , 6 , servatum in ed. Basil. 20, 6 , 1, et ί η eadem et libro ηηο 20, 1 6, 6, et ίη fl·. EscOl'ialensi ρ. 21 ed. Mίiller. Saepe sic peccatum apud omnes, ut vel &πα τέρω inferatul", quibus de vitiis dixi ad Thes. Stephani. 'Άρης etsi 2, 46, 5 ; 30, 1 5 ; 37, 30, 2 tantum 'Άρεας, ceteris locis constanter ίη libris flectitur 'Άρεως, ίΙΙί nihilominus pel'inde fallunt ut libri Dionysii, Pau saniae , cuius pauci tantum 8 , 32, 3 ; 8, 37, 1 2 ; 9, 36, 1, 3 ; 9, 37, 7 'Άρεας, et aliol'tlm, ut αιΧί ad Thes. Stephani ρ. 1933, Α. Άρμ6ττω tantum, ηοη etiam &ρμ6ζω, dixisse Dio dorum multa pel'suadent prioris formae exempla , ηΙ libris θίΙΙΒ alteram interdum infel'entibus nihilo plus tribuendum sit quam Xenophontis ; cf. Σφ&ττω. "Αχρι semper, ηοη lΙχρις , θΒΒθ scribendnm dicetur ίη μέχρι. Β6τρυς. De accusativo pluralis β6τρυς, ηοη (J6rQvaq, v. 'Ιχ&νς. Β6ες qui dixit 3, 31, 2, mirum Βί αί βανς dixerit 4, 23, 2 ; 4, 24, 2 ; quod facile potuit θΧ praeceden tibus accusativis inferri , u t apud Pausan. 4, 4 , 5 Ιγέναντα βανς, θΧ accus. 6 , &παδ6μενας βανς et βαν;; lIrEG&at, paritel'que 4, 36, 5 θΧ pl'aecedentibus accu sativis, etsi 5, 1, 9 itel'um est βανς , quamvis nullus sit accus. in ρι'οχίωίΒ. Βανς accus. apud Diodorum 3, 37, 9; 3, 64, 1 ; 4, 22, 6; 4, 23, 2 etc. Itaque sustuli quod Xen. Cyr. 4, 1 , 9 vel optimi inferunt (JoiJq, ut apud eundem Anab. 3, 5, 9 vicissim βόας detel'iores inferunt pro βαυς. Nam eadem librorum Βύβ,"ος et βυβλΙο'll frequenter
ϊη D.
XLVIlI
PRAEFATIO.
ίη his formis fides quae in formis ναiίς et νηες, ut ηθ Dionysio quidem Α. R. 1 , 39, ρ. 98, 12 relinquen:dum putem β6ας post βoiίς ib. 8 illatum, θΙΒί redit ρ. 100, 4, 10. Βοεικος pro βοϊκος Diodoro quoque 2, 11, 5, ut ibidem 6qεικος pro 6qικ6ς, et 1 7 , 69, 8 restitui, ut aliis omnibus est restituendum quod metrum poscit apud poetas. Γαμήσαντα 2 , 3 9 , 2 , et "αμήσας 1 8 , 2 5 , 3 et Exc. Vat. 33, 7 , 6 ηοη scripsisse qui ceteris locis omnibus multo plul-ibus scripsit Eγrιμα, ηοη dubitabit qui contulerit quae hoc de vitio dixi praef. ad Dionem Chrys. ρ. ΙΧ. ΓΙγνομαι et γιrνώσκω etsi vix semel iterumque praebent meliores libri, ut 1, 52, 6 ; 1, 66, 3 ; 1, 83, 4; 5, 56, 1 ; 17, 7, 5 ; 17, 58, 3, minime tamen negem constanter esse restituenda, quum ηοη minus 1udere soleant apud Atticos. Νulla enim ratio est cur Diodoro aut Dionysio Halic., apud quem et ipsum obtinet forma "ιν- , ηοη tribuatur qua ηοη 801um alii eiusdem aetatis usi sunt scriptores, ut Nico1aus Damascenus, de quo dixit Federus ρ. 222, sed multi etiam multo recentiores, ut utel·que Dio. Δεικνv6ντων 8 , 9 , 2 ; 1 7 , 37, 5 , ubi praecedit διαvεv6vτων, scribendum θΒΒθ δεικνυντων, et 19, 26, 9 δεικνυντες pro δεικνύοντες , a1terius formae probant exemp1a 1, 75, 3 ; 4, 6, 4 ; 5, 46, 3 ; 1 6, 92, 5, et καταχωννυντες 2, 59, 8, et μιγνυντες 5, 1 7, 2; άπολ λυντες 10, 9, 3 ; άναζεvγνvντος 1 4, 20, 4 ; σβεννυντες 14, 90, 6 ; πεqqιqηγvvντες 1 7, 35, 7 j (,ιποqqrιrνiίσοι 5, 27, 1. Cui ab ec10gario suppositum δεικνv6ντων ηοη mil·abitur qui ibidem viderit 9 , 6 (,ιντεισηξοιν, et άφεlλαντo 9, 1 2, 1 , εί'λαντο 10, 1 9, 3, lπαvεlλαντο 3 1
DE SERMONE DIODOREO.
ΧΙΙΧ
20 *), ηΙ &νεlλαντο apud Photium 36, 4, 4. Nam θΙΒί indicativi ηοη 801um praesens ίη υω saepius est apud Diodorllm, et imperfecti forma tel'tiae singu1aris ίη v pro υε nusquam apparet nisi apud Photium 3 1 , 19, 8, ubi lδεlκνv, participii * *) tamen forma illa ηοη magis usus est quam verbi φvω fOl'mis &ναφυ ιηναι et &να φυέντων 1 ,7,4; 3, 62, 10, de qu4bus saepe sic illatis dixi ad Thes. Stephani ρ. 622, C. Nam etiam Pau sauiae ii8dem abstinenti &ναφυιηναι affinxit libri ηηίηΒ libl'arius 2,31,8. Δι6σκοροι quamvis semel tantum iterumque, et ηθ ab optimo quidem libro, sel'vatum Diodol'o constanter esse l'estituendum ηοη dubitabit qui idem νθ1 apud Pausaniam , sed seme1 tantum iterumve, ίη nonnullis certe servatum viderit ** *). Et sic ΔιoσκoρEδrις 1 9, 62, 7 et 9; 1 9,68,4 t·antum ηοη omnes , etsi con8entiunt in Διοσκουριtxς 13,3, 4, de quo ubique ΡθΙ' ου scl'ipto Υ. Thes. Stephani. Διώρυχος pro διώρυγος quum D pl'aebuerit 1, 33, 12 et Α 1 , 57, 2, sine 1ibris restitui 1, 57,3; 1,52, 2, ubi duo ορΙίαιί (ΑΒ) διώρυγμ,α; 1,63, 1; 1,65,4; 2, 9, 2; 4, 1 1, 4; 4, 18,6; 4, 35,4; 18,33,2; 18, 73, 3; 1 9, 13,4; 20, 94, 5. Nam etiam apud Ρο1ybium sic peccant 1ibri deteriores et Suidas, qllum Χ *) at άφε{)..ατο ίη D 2, 28, 5 ; 4, 31, 7; 4, 34, 4. * *) at άποδεικνυαιν 2, 21, 4. - S agaciter animadvertit Kaelker (ρ. 309) : Verba ίη -μι ante vocales infinitivum exeuntem habent in -ειν, ante consonantes in -ναι : 4, 52, 5 δεικνυειν ιός, contra 1 6 , 23, 5 δεικνύναι κατά τό δυνατόν. cf. 14, 90, 5; 19, 37, 4 ; 14, 25, 8. * * *) κούρους omnes 4, 77, 4; classis secunda 4, 61, 3. ΔΙνδρη 1, 7, 7 ; 3, 46, 3 D ; 4 , 25, 2 D ; 3, 68, 5 C ; 3, 24, 2 C D. DrODORUS Ι. 4
L
PRAEFATIO.
servet Vaticanus, ut Strabonis 15, ρ. 723 optimus νί detur servare Vaticanus, et cum omnibus 1 6, ρ. 737, sed vicissim deteliores tantum 16, ρ. 740 servant Χ, et ηθ hi quidem 5, ρ. 244, 245 ; 1 7, ρ. 788, 795, 804, 805, 809, 810, 811, etsi Strabonem ηοη est credibile deteriori usum θΒΒθ forma quam Plutarchum, cuius libri ηοη ωίηηε quam Dionis Cassii consentiunt in Χ , ηίεί quod Fab. c. 1 vel διωιιυΥαΙ plerique pro διώιιυχες, quod est ίη duobus, ίη uno διώιιυΥες , quum ίΡΒί Xe nophonti Anab. 1 , 7, 15 unus inferat γ , quod credo ηθ Pausaniae quidem 3 , 1 , 1 relinquendum, quum librorum fidem prorsus nullam θΒΒθ ίη hac forma ostendant etiam codices Zonal'ae, qui διώιιυΥος Αηη. νοΙ 1, ρ. 298 D, ubi διώιιυχος Iosephus Β. J. 6, 1, 7, qui sic etiam Α. J. 1, 9, 1, sed διώιιυχι ρ. 352 Α. Δvοκαlδεκα pro δώδεκα in libl'os nonnullos illatum *) 1 3, 42, 5 ; 15, 89, 3 ; 1 6, 36, 3, Photio relinquendum 36, 8, 2. Δυοϊν an δυείν dixerit Diodorus etsi dubium videri possit, libris modo hoc modo illud pl'aebentibus vel omnibus vel ηοηηυlΙίιι, ego utrumque eum dixisse ηοη credens 11raetuli δυοίν, quod est in omnibus 3, 74, 4 ; 13, 19, 6 ; 13, 20, 1 ; 13, 34, 3. Etsi fiel'i pot est ut una θί potius forma δυείν ΒίΙ restituenda. **) ΕΊμι verbi tertiae ρ Ι imperfecti forma .Υεσαν etsi semper est in liblis , tamen ηθ Diodoro qnidem relin quendam du:x:i, pariterqne eximendam Polybio et Dio ηΥείο , ut vel Dioni utrique eximendam dixi ad ίΙΙΟΒ} *) ortum θΧ numerorum compendiis , sicuti saepius δεκαπέντε atque in D σαράκοντα pro ΤΕσσαράκοντα 1, 45, 4 ; 2 , 8 , 5 ; 2 , 9 , 5 e t 7. **) cf. Zarncke, Lit. Zentralbl. 1867 ρ. 1020, ubi haec inre refelluntur.
DE SERMONE DIODOREO.
LI
qUllm ΒίΙ etiam multo l'ecentioribuB ex libris restituta, libris alltem saepe vel pro �σαν illata omninoque nllsquam fel'e servata nisi ubi pro �σαν habueΓunt librarii; cf. ρ. ΧΧΧΙ. ΕΙς θΙΒί constanter [at Ες 3, 1 3, 2] dicit Dio dΟΓUS, EGro.ftEV tamen habet 2, 1 6, 10. Qllod etiam apud alios omnes, qui εΙς dicunt potius quam ες, ob tinere dixi ad Thes. Steph. νοΙ 3, ρ. 344 Β. 'Elcxtcx scribendum videri ελάα dicam in ΚαΙω. ΈμπΙ(μ)πλαμαι quum ΒίΙ ceteris locis OmnibllS, Ενεπιμπλωντο 3 4 , 2 , 2 9 eclogarii esse apparet aut librarii, ut lμπιπλασ.ftαι est ίη uno (D) 2, 45, 2 et πιμπραται vel in optimo (D) 2, 1 2, 2. Dllplex autem μ fere abolitum ίη libris et ίη simplex mutatum , in ηηο ( C) 5, 39, 4, ίη ηοπηώlίΒ servatum 18, 28, 1, con stanter restitui, de quo dixi ad Xen. Cyr. 4 , 2, 4 1 ίη ed. ΟΧ. Formarum lνιαvσιος et lνιαvσιαίος priori sola usus DiodOl'US a1teram saepe accepit ab librariis, a ωθ ubi que sublatam. 'Eπt.fJ'EμfX 3, 1 4, 3, scripsi επt.fJ'ημα, ηΙ est 5, 30, 4, et Ef!QEμfX sublatum 5, 5, 3, l'estituto hic et 1 7, 44, 1 in
Έ-Β-Ε!οντί et Ε-Β-Ε"οντήν invenitur: 1, 67, 9 E-B-E"oντ� ΕΙς 1 1 , 8 4 , 4 Ε-Β-Ε"οντήν στραΤΕύειν , 1 1 , 84, 5 Ε-Β-ΕλοντΙ άπο γράφεσΙΤαι, 18, 63, 7 ι1-Β-Ελοντ!. υπακούοντας, 1 6, 42, 9 l-B-E "οντ!. στρατιώται, 18 , 6 1 , 5 ι1-Β-ε!οντ!. κατήντων. Cum ex 1 1 , 84, 4 appareat Diodorllm ποπ abstinuisse a forma Ε-Β-ε λοντήν, sane ωπηω esset , Βί ante vocales potissimum (1, 67, 9; 11, 84, 5; 18, 53, 7) scribere maluisset Ι-Β-ελοντί: Kaelker ρ. 319. - Λσ re vel'a est 1 , 67, 9 ίη CD Ι-Β-Ελοντή et 1 1 , 84, 5 ίη P(atmensi) l�ελοντήν (cf. etiam 32, 4, 2 ; 38, 12). "ΕΥΥονος pro [ΚΥονο;; saepe ίη libris deterioribus; cor rexi ex D etiam 2, 32, 3.
LIl
PRA.EFA.TIO .
εllQημα, quod est in omnibus 3, 62, 10, et 1 2, 1 6, 4 εfJQη($ιλο'γ[αις pro εfJQε($ιλογlαις (cf. 1, 37, 9 ; 1 7, 1 16, 4). Έπιμέλομαι quum sit ίη omnibus 1, 62, 5; 1 , 6 7, 8, et in υηο (Ε) 1, 15, 4, et in optimo (D) 2, 45, 4, Diodoro constauter esse l'eddendum apparet, etsi έπι μελοvνται omnes 3, 42, 4 ; έπιμ.ελοVμενοι 1 , 83, 2 ; 1 1 , 87, 4 ; έπιμελεί($.ftαι 1 9, 95, 7 , ut omittam 8, 1, 2, ubi reliqui έπιμελεί($.ftαι, tanquam ab eclogario aliter haec confol'mante ΡΟΒίαιω, etsi sustuli έπιμελ.ωνται ib. 3 ; idem cadit ίη μεταμέλομαι. Composita cum Ντος etsi servant plerumque α in terpositum, tamen quod 2, 55, 3 in melioribus est ΤQιάκοντ? Ετη pro ΤQιακονταετοvς, prodefe videtur ΤQιακοντέτοvς, υΙ πεντετηQlδα pro πενταετηQlδα est in uno (Ε) 5,32,6. Eδ.ftrjvciv 4, 80, 4, scribendum θΒΒθ EV.ftcvciv ipsae libl'orum valietates (cv.ftLV. D, l($.ftcv. C, cv.ftrJV. F) ita produnt ut apud alios plerosque quibus illatum η. De quo dixi ad Stephanum. 'Έroς quum sit ubique, ferri ηοη potuit semel illa tum 1 , 32, 5 την �ω. ΉλΙου π6λις, ηοη Ήλιοvπολις, scripsisse vίdeή Dio dorum dicetur infra ίη Νέα π6λις. ΉQακλεroτων quum ΒίΙ 15, 8 1, 5 ; 1 8, 56, 5 ; 20, 5 6, 3 ; 20, 109, 6, ferri ηοη potuit ΉQακλειωται 14, 31, 1, ubi a1terum est in libήs nonnullis, aut ΉQακλειroτικων 26, 13, 1, Θάμνος ·etsi genere feminino est 2, 49, 3 χ6QΤΟΙ καί .ftάμνοι [Jιx.fFcictL 'ι:Ο($αvται πεφvκα($ιν, ubi vel .ftάμναι Ev.&tJg ante vocalem 4, 36, 4 ; 4, 01, Ο; ante consonantem 4, 49, 5 ; E.&�V ante consonantem 2, 12, 2 ; 3, 5, 1 ; 4, 38, 4 ; 4, 43, 2 etc. Έψείν pro gψειv 3, 62, 7 ; 4, 52, 3 ; κα.&Eψcι5μ.ε�·oι; in D 1, 40, 7 ; έψάίντει; in CF 1, 84, 5 etc. Θρυ.υ.ουμενον ΡΙ'ο .&ρυ�o-6μενoν omnes 3, 37, 9.
DE SERMONE DIODOREO.
in
LIII
tamen quum 4, 20, 3 εΥς τινας .&άμνοvς, Ιν αίς idem praebeat οίς, altero quoque 10co fortasse latet vitium , quum mire dictum sit {Jα.&είαι τοσαvται, et scribendum {JcX{JEt τοσοVτοι. Feminini enim generis quam suspecta sit fides etiam Themistii ostendit Βθ ipsum refellens exemplum quod allatum in Thes. Stephani. Θqαvμα quum 3, 1 2, 6 θΧ 1ibris ABOG, inter quos optimi dno, et Agatharchidem describentis Photii Bibl. ρ. 448, 1 7 codice optimo pr. manu, restituissem, idem sine 1ibris 1 7, 20, 5 scripsi pro {Jqαvσμα , quod etiam Aesch. Pers. 425 tollit codex Mediceus, et meliores Pau saniae 5, 20, 8, et Luciani Hist. c. 25 unus qui {Jαv μάτων , ut ηβωο sit dubitaturus de expungendo apud illum quoque σ. Ita κονιάσμασι unus pro κονιάμασι 20, 8, 3, et saepe scribitur κqοvσμα Pl'O κqοv,u α, et quae sunt alia hUiU8 generis, ut χqΙσμα, de quo dixi supra (ρ. ΠΠ) ubi de perfecto κlχqισμαι. ΊππάΡΧΎ/ν 1 1, 30, 3 , bis 8cribendum ί'ππαρχον, ut est 12, 64, 1 ; 1 2 , 80, 7 ; 1 4, 93, 2 ; 15, 85, 7 ; 1 9, 7 2, 6 ; 19, 76, 3, ut 20, 7, 4 male illatum τqΙΎ/f!αf!χοον pro τqΙΎ/qάqχωv, quod est 20, 51, 3 et 13, 71, 2 ; 1 3, 77, 6 τqιηf!άf!χαις pro τριηf!άρχοις, quod est in uno 20, 7, 4 [at ΤΡΙΎ/f!άf!ΧΎJV 24, 1, 6]. Neutrum enim ϊllorιιm dixit Diodorus , qnantumvis dicel'et {JoerorcXf!XΎIςo, etsi ίη hoo quoque variant libl'i 1 5, 62, 4, et vομάf!χης. 'IX.&vςo nominativum pluralis praebent libri optimi 3, 15, 4, ubi deiel'iores (Ο) cum Agatharchide ρ. 449, 7 lX{Jveςo, sed lX{Jveςo iidem 1, 35, 5, ubi ceteri lX{Jvςo. ΕΙ quanquam lX.&veςo est etiam apud Atticos, tamen apud Dio dorum haud dubie utroque praestat 10co lX{Jvςo, quum etiam apud Pausaniam, qui lX{Jvςo habei 4, 34, 1, 2 ; 8, 21, 2 bis ; 9 , 24, 2, unus tantum altel'o 10co praebeat lX{Jveςo. D,
τεκοvσα,
ΊδQvνf1'ε{ς saepius pro fδQv{Jε{ι; in libris ΙΙ classis.
L IV
PRAEFATIO.
'Ιχ{J-vς accus. omnes 2, 4, 3 ; 3, 22, 3 ; 1 1, 25, 4 ; 1 1, 75, 3 , pro quo male lχ{J-vας D 5, 3, 5, ut meliores apud Agatharchidem ρ. 449, 17. Ita (3ότ(!vας 3, 63, 3, haud dubie sctibendum (3ότ(!vς, ut est 4, 35, 4 ; 3, 70, 8 (3, 62, 5 D). Sic τους στ&χvς 1, 1 4, 2 ; 5, 21, 5. Kct{j-ct4!ro quod semel in omnibus 12, 58, 6 aori stum habet scriptnm ΡθΙ η lκ&{J-η(!αν, et ίη duobus 20, 91, 8 &νεκ&{j-η(!ε, redarguit quae sunt 4, 1 3, 3 ; 4, 31, 4 ; 4, 69, 4 "ct{j-ίX(!ctt, 4, 1 3, 3 lκκα{j-&(!ας, 13, 56, 4; 18, 71, 2 et 4 �νακα{j-&(!ας. Nam recta vel multo re centiores ηΒΟΒ θΒΒθ forma ostendunt libri Athenagol'ae ρ. 315 Ε , π(!οκα{j-ή(!ας praebentes ubi editi α. Cf. dicenda in ΣημαΙνω. Kct{j-&(!EtOt 5, 33, 5 (κα{j-α(!οl D), et κα{J-α(!ειότης 5, 46, 2 restitui pro "ct{j-&(!tOt et κα{j-α(!ι6της, quae nihili sunt. Kctlro, aliquoties ίη libris l'ecte scriptum κ&ω [κα τακ&εσ{j-αι D 1 , 77, 8 ; lπικ&εσ{j-αι D 3 , 53 , 3 ; Ιξεκ&ετο 1 3, 1 1 2, 1], llbique sustuli, ut -dctlro 1 7, 66, 5 ; 20, 1 5, 5 ; 33, 14, 5 ; 3 7, 1 2, 3, quemadmodum αΙετος deteriores (CD!) 4, 15, 2, et αΙε! tl'icies fere ίη D illatum pro &Et. Quibus nihilo verius videtul' i)"cttct, constanter Βίο ΒΟΓίρ tum ίη libl'is, Καλχηδων etsi omnibus ϊη libris est ίη Χαλκηδών mutatum 1 2, 82, 2 ; 13, 64, 3 ; 13, 66, 3 ; 19, 60, 3, Diodorum tamen, ut Polybium, scripsisse Καλχηδων ΡΙ'ο dit argumenti scliptor Ι 12, ubi libri ΚαΑ.χηδόνιοι vel Κα(!χηδόνιοι. Νοη dnbitavi igitur restitnere θί quod aegre sel'vatum apud Xenophontem librarii vel Thucy didi et Demostheni eripuerunt, nisi qnod apud hnnc semel servarunt nonnulli et vix ipse optimus Β. ΚαταQQ&κτης qui scripsit 1 7, 97, 2 : της δέ VctVct(! χlδος καταQQ&ΚΤ'!1 μεγ&Α.ιΡ ΠΕ(!ιπεσοvσης, etiam ΝίΗ cata ractas 1 , 32, 1 0 , ηοη ut Latini et l'ecentiores Graeci, '
-
DE SERMONE DlODOREO.
LV
simplici , sed dupli(Jj scripsisse videtur (Ι, ut Sb:abo, apud quem contl'a libros plel'osque illatum simplex (Ι, aliique , de quibns dictum ad Thes. Stephani. Atqne etiam 1 , 41, 9 l5μβQΟΙ καταQάττοντες, et 1 7, 75, 2 πο ταμΌς KaraQcfrrrov μετα πολλου ψόφου dnplici videntur scl'ibenda littera (Ι, ut apud Polyb. 1 0, 48, 7. ΚεQασf1ε�ς 2, 26, 7 l'edarguitnr fOl'ma recta 20, 72, 5 libris omnibns servata KQaf1ciuav, et 4, 3, 4 KEKQa μένους. Nec dnbium ηοη minns fallere exemplum Xeno l)hontis Anab, 5, 4, 29, nbi deteriores ΚΕQα&ε{ς, et panca Platonica de κερασ&είς et ?ΧνακεQασf1εlς, atque dnplo t)!uribns formae ΚQα&είς redargui, qnnm vel apnd Ριιι tarchum et Philonem sit ?ΧναΚQαf1είς et κεΚQαμένος, ut mil'Um sit Βί έπικερασ&είς scripsel'it Dionysius Λ. R. 1 , 2 9 , ρ. 7 6 , 6 potius quam qnod propemodum vel apud Galenum ad Thes. Stephani citatum snperest έΠΙΚQα&ε{ς, idemqne 1 , 60 ?Χνακερασ&έντες, qnomodo Hesychius ίη teη)l'etatιιι' formam &νακρα&εΕς, et 1, 89 uvYKEQauMv των , quum 2, 4 6 pro συνεκρά&ησαν ?Χλλήλοις ίΡΒθ Ya t,icanus pl'aebeat UVVEKQcfuf1nuav, unde intellegitur quo modo ol'tae sint formae illae toties alteris suppositae, et idem Dionysius scl'ipsel'it &νακεκραμένης 1, 77 med., έγκεΚQαμένας 2, 22 med., κεκ(!αμένην 2, 24, 34, ut Lu ciano DiaΙ Mer, 4, 4 appal'eat eximendnm θΒΒθ κεκε (,)άσ&αι vel adeo KEKEQίXuf1at, l'estituto KEKQΊXu&ae. ΚQlβανος an impl'obatum Atticistis κλlβανoς dixel'it Diodorus 2, 49, 3, incel'tum facinnt libl'i 0l)timi (CD) λ. praebentes. Sed iidem (AC) fere 2, 58, 5 περιναυσια l)ro περιναύτια, quod l'efellit vavrfa (ναυτιλ{α D) 4, 47, 4, ut Polybio qnoque 31, 22, 1 pel'peram l)utem illatum 91, 6 et 3, 46, 3. Κρεωφαγίας D 3, 3 1 , 3 ; κρεοφαγούμενοι 2, 54, 6.
Κιννάμωμον D 1,
LVI
PRAEFATIO.
επιναV()ια.
Itaque ηοη duxi consultum deteriol'em formam
θΧ melioribus saepe Βίο fallentibus recipere.
KQonόiEllof:
θΙΒί apud Diodorum constanter scri
bitur, ut apud 8trabonem, ηίΒί quod apud hunc semel unus
17
mutat in
10, 8
8 1 1 ΚQοκοδείλrov δέ πόλις εκαλείτο ΠQότεQΟV ΚΟQκοδεl'λrov , tamen quum Dionis Cassii 55,
ρ.
codex Venetus idem pl'aebeat ΡΙ'ο altero, quod hic
11, 29 ΚΟQκόδιλος, et Chronici Paschalis Vaticanus ΚΟQκοδεlλοvς, fieri potest , ut etiam Diodori
et alibi ροηϊΙ Xiphilinus cum ceteris, et Levit. Alexandrinus ρ,
156
D
fa11ant codices, θΙΒί sine u110 eorum indicio neutl'ius vocabuli sollicitanda est scriptιll'a: DindOl'f edit. Teubn. V ρ. ΧΙΠ.
Κυείν,
κvειv, scripsi 2, 42, 1 . De quo dixi ad 5, 4, 35. Κvλιvδείσf}αι potius Diodorum dixisse quam κυλΙν δεσf}αι duobus exemplis 3, 1 6, 4, ubi κυλινδείται, et 13, 13, 6, ubi κυλινδουμέ1'ας, θΙΒί formae barytonae nullum ηοη
Xen. ΟΥΙ·ΟΡ.
apud eum est
exemplum , ηοη magis probatur quam
ΚυλΙνδονται 10, 13, 2, ΠQοκvλιvδομέvroν unus Plut. 8u11. c. 1 4, cuius libl'i alibi aut κυλινδείσ.&αι ex hibent aut καλινδείσ.&αι, quol'1lm aut hoc ubique resti tuendum aut illud in κvλtvδεσf}αι mutandum , atque apud Diodol'Um aut καλινδείσ.&αι scl'ibendum videtur aut κυλΙνδεσ'&αι, etsi USU8 est etiam aliena a prosa Atti COl'Um forma κυλΙειν [quae occurrit 1 , 87, 5; 3, 40 4 ; 4, 59, 4]. KυνrιγεΊV pro κυνrιγετείν qnum θΧ libl'is ΒίΙ resti tutum 2, 40, 6 ; 3, 44, 2 ; 4, 34, 4, et in omnibus ΒίΙ 3, 25, 4 ; 31, 38 ; 34, 34, credibile est etiam 4, 84, 4, ubi οωηθΒ κυν'rιγετείν, οωηθΒ fallere , ut apud Polybium, pariterque ίη κυνηγεσlα 4, 81, 4 ; 31, 2 7, 8 ; 34, 34, quum formae contractae apud Atticos exemplis. libri οωηθΒ Pausaniae
,
DE SERMONE DIODOREO.
LVII
inter utrumque varient libri 4, 34, 3 et 4, et κυνηγ{α sit 3, 1 5 , 5 ; 3, 25, 3 ; 3, 3 6 , 3 ; 5, 3 9 , 3 ; 5, 6 5 , 3 ; 5, 76, 3 ; 9, 29, 1 ; 31, 38 ; 34, 1 1, et alibi semper , ηθΟ minus ίη κυνηγευίroν 4, 81, 4, et κυνηγετών 31, 38, quum κυνηγo� et κυνηγών sit in omnibus 3, 26, 1 ; 3, 36, 4 ; 3, 37, 8. Quamobrem ego haec omnia correxi. Nam etsi altel'ae formae, ut animadvertit Phrynichus ρ. 428, et Lobeckius ρ. 4 3 2, meliores sunt et antiquiores, Dio dorum tamen pariter atque Polybium probabilius est constanter usum θΒΒθ noviciis, ut νϊcίΒΒίαι Pausanias constanter utitur alteris. Λεα{νώ dixisse Diodorum , ηοη ut 5, 28, 3 libri, &πολειαίνουσι (&πολιαlνοvυι D ) , ostendit etiam έκλεα{ νΕιν 3, 39, 9. Λουομένου et λου6μενον 4, 79, 2 ; 14, 80, 8, scripsi λουμένου et λουμενον idemque haud dubie restituendum Polybio in particula ab Athenaeo servata 26, 1 0, 1 6, ubi λυομένους, ut ib. 1 3 et 15, έλουετο, quum vel apud Dionem Chr. Or. 23, νοΙ 1 , ρ. 5 1 3 sit λύοντας , quod λουντας scripsi, ut apud Diodorum 5, 33, 5 λουυιν scripsi pro λούουυιν, qua de forma etiam apud recentiores ab libl'ariis alteri supposita dixi ad Stephanum. Μευ6γειος quum pariter atque cetel'a ουαι γη com posita prope constanter per ει scribatur, ferri ηοη potuit μεuoγα{φ 1 1 , 68 , 1 (μευΟ1'ε* ro Ρ). Quod saepe illatum etiam Atticis aliisque, ut dixi ad Polyb. νοΙ 1 , ρ. XLIX. Μέχρι ante vocalem toties praebent libri optimi ut nemo dubitare possit constanter hoc pariter atque lfΧΡ(. θΒΒθ restituendum. Μέχρι αν o{i, quod 1 6, 60, 1, ubi μέχρι αν (αν om. Ρ) o{i εκτ{υroυι, redal'guit sequens 2, μέχρι αν εκτlυroυι, ΜΕγαλεπήβολος pro μεγαΛ.ΕπΙβολΟ!1 1, 19, 2 ; at recte D 2, 7, 2 ; 2, 20, 5 atque Ρ 13, 68, 5 ; cf. 24, 10, 1.
LVIII
PRAEFATIO.
etiam 1, 30, 7, ubi μέχ(!ι �ν f5rov βοηftήυωυιv ; 1, 39, 3, ubi μέχ(!ι �ν f5tov π(!ουπέυΤ1 ; 3, 14, 2, ubi μέχ(!ι �ν f5rov 'Jtctfta(!OV γένηται omnes pl'aetel' unum minus bonum, qui omittit f5rov, et 3, 26, 4, ubi optimi duo 0.0 ; 3, 33, 2; 4, 24, 4; 5, 33, 4, θΒΒθ tollendum deleto omnibus his lοcίΒ f5rov , satis pl"obant libli Al"istotelis Η. Α. 9, 2 7, ρ" 620, 18 μέχ(!ι ΠΕ(! �ν π(!ος το υτ6μα π(!ουαrάrrι pro �ν 0.0, quod libl"ariorum imperitia intulit in alios, pl"aebentes , quum ρ. 621, 20,27 bis sit μέχ(!ι 0.0 �ν iκτέκωυι, uno semel omittente 0.0, quod bis tollendum, ut omnes 8, 5, ρ. 595, 4 μέχ(!ι �ν &υτoiί (f5rov?) ψ6φον �κoύυrι, nonnulli tantum μέx(!tς, θΙΒί μ,έχ(!ις (scr. μέχ(!ι) υ.ο �ν δύνηται est Polit. 1, 8, ρ. 1256, 12, ηΙ De gen. an. 2, 4, ρ. 737, 16 μέχ(!ι ΠΕ(! �ν 0.0 γEννήυrι, omitten dum θΒΒθ 0.0, quod deest libl"o uni, ostendit quem pIi mum memol"avi, cui accedunt ib. 4, 8, ρ. 533, 22 μέχ(!ι πε(! �ν G'vrκvκι..τ.Jσωvtαι; 9, 5, ρ. 611, 12 μέΧQΙ rceQ �ν iκφvυωσΙj et Polybii 5, 56, 2: Μη3 rror; τούτον ΠΕ(!Ι μΕίιιαι μέχ(!ις �ν o.fί τοίς δμοΙοις τ&δΕλφφ παλα{rι σνμ πτώμασιν, ubi delevi erasum ίη Vaticano 0.0, qtιod abest cetel"is είηΒ locis omnibus. Dioscorides 1, 66: 'Έψε μέχ(!ις �ν 0.0 την &υμην &ναλάβrι, ηοη magis scI·ipserat quam Plutal'chus Οίο. c. 21 ίηϊΙίο : ''Αχ(!ι &ν 0.0 καταπο λεμηftfί Kατιλlνας, ubi unus ο{ί �ν ; Mor. ρ. 690, Α : ''AXf/t & ν 0.0 παν lξικμασftfί j aut Aι-rianus ΕρίcΙ. 2, 12, 4 : Μέχ(!ις &ν 0.0 δεικνύ11ς. Nam omnibus eximendum est 0.0, υΙ Thucydidi 7, 83 μέχ(!ι 0,0 δ' &ν τα χ(!ήματ" �πoδo-ltfί θΒΒθ eximendum ipsa ostendit sedes incerta, Vaticano ponente post 0', quum Thucydides haud dubie scripserit quod 1, 137 , ubi libri μέχ(!ι πλoiίς γένηται, Schneiderus εί ad Aristot. Η. Α. νοΙ 4, ρ. 169 l·esti tuit μέχ(!ι �ν. Est θηίω illud 0.Q vel f5τοv post �ν positum ηοη minus absurdum quam Βί dicas εΙς �ν 1)
DE SERMONE DIODOREO.
LIX
vel lξ &ν ov et simiIia, neque intellegitl1r cUl' genitivnm Diodol'us addiderit , qni Βίηε ΠΙο dixit μέ7jμ �ν 1 , 18, 3 ; 1, 83, 3 ; 2 , 57, 2 ; 3, 23, 1 ; 3, 25, 2 ; 3, 26, 3 , 3, 27, 3 et 4 ; 3, 33, 3 ; 4 , 23, 3 ; 4, 46, 4 ; 9, 1 1, 1 ; 1 7, 1 1 4, 4 ; 20, 61, 6 , et &XQl �ν 1 , 80, 6 ; 3, 13, 1 . Quomodo convincitul' &XQl �ν 8του 12, 1 7, 2, εΙ dnpIex , de quo snpra , Plutal'chi &XQl &ν ofι , quum idem a1ibi saepe dixerit &χρι &ν Βίηε ov , ut nihil tl'ibuendum videatUl' exemplis simplicis apud enndem &χρι ov, sequente verbi indicativo, quum idem saepe U8US ΒίΙ nudo &χρι sine 0-6, ut omnino latissime patet hoc vitium additi pist &χρι, μέχρι, ίfως genitivi ov νεΙ 8του, pariter atqlle omissae aute conil1nctivum cum ίίΒ couiunctum pal'ticulae &v, Quis enim credat Platonem Pl'otag. ρ, 325 C scripsisse quod omnibus est ίη libris : Μέχρι ov περ &ν ζώσι, ηοη quod ceteris locis omnibus habet μέχρι περ �ν? Νeque Meuex, ρ. 245 , Α : Έλεv{Jέροvς εΤναι μέχρι ο{, πάλιν αvτοt α{ιτους κατεδουλώσαντο scl'ipserat cum genitivo, sed solum μέχρι, al1t Pll1tftrchus Caes. c. 7 extr. : Μέχρι 0-6 καταπολεμη{Jfί ΚατιΛ.{νας, sed μέΧQΙ &ν καταπολεμη{Jj'ί, ut solet, addito �ν, omisso autem ofί, neque Mor. ρ. 688, Ε : Μέχρι ο:{ι πάλιν lπιρρο,η γένηται , sed μέχρι �ν , ut ib. C : 'Άχρι �ν lκσΤfί. Itaql1e Pyrrh. c. 1 9 : Μέχρι δε 0-6 πάρεστιν lv 8πλοις , πολεμήσειν αvτφ 'ΡωμαΕους, et Mor. ρ. 736, Β: Μέχρι ov συνεσταλμένοι έστΕν, pal'itel'ql1e aIiis locis omnibus, ubi &χρι vel μέχρι seql1itl1l' illud 0-6, ql10d tot aliis l'ecte abest , ηοη videtur a:ddidisse ΡΙη tarchus. Atqne sic etiam DiQdoro 2, 9, 2 μέχρι 8του τό πάχος του χρΕσματος έποΕησε πηχών τεττάρων, ubi alii μέχρις 8του, alii μέχ(!ι του (μέχ(!ι oiί D), simplex restituendnm νί detnr μέχ(!ι, et 2, 33, 6 μέχρι ov Κύ(!ος εΙς Πέρσας μετέστησε τ,ην �γεμoνEαν, ubi detel'iores 8του, et 1 7, 92, 3 Ιμενεν Έως 8του γεν6μενος {ξαφος έvαπέ{Jαvε τφ {Jη(!{rp, deIendi
LX
PRAEFATIO.
videntur genitivi 0.0 vel 3του. De quibtls sic additis ab librariis dixi ad Thes. Stephani in "Axr;lt, Μέχ(!ι θΙ'Έroς1 etsi de recentioribus quidem anceps saepe est iudicium, quos dixisse alienum a veteribus ΙΧχ(!ι 0.0 �ν vel κα certis constat inBcriptionum ΙθΒΙίωοηίίΒ, ut illud tantum certum ΒίΙ ηθωίηθω dixisse aut potuisse dicere ΙΧχ(!ι, aut μέχ(!ι, �ν 0.0. Quanquam hoc ίΡΒΟ multo etiam mi l'abilius est illud μέχ(!ις 0.0 vel 8του, quod cum genitivo coniunctum apud Herodotum οωηθΒ inde ab Η. Stephano in Thes. Υ. μέχ(!ι, ρ. 952, Β, Ο, ad htlnc usque diem illius potius quam librariorum θΒΒθ credidel'unt. Quod graecum θΒΒθ credam tum quum melioris quam sunt libri Herodoti, omni vitiorum genel'e contaminati, :fidei ΙθΒΙίΒ con:6.rmatum videro testimonio hoc omnis rationis expers genuB loquendi. *) Mlγνυμι, quum aoristtlm secundum passivi alibi θΧ libris receperit , fortasse etiam 4, 37, 2, ubi &ναμι χ.ιΤέντες, et 5, 33, 1 , ubi μιχ.ιΤέντroν , et 5, 55, 4, ubi μιχ.ιΤέντα sequente ωοχ altera forma, quae tot aliis est locis , et 5, 80, 1 , ubi Επιμιχ.ιΤέντroν, libri fallunt, ιιΙ Εκδα(!.ιΤέντος vel optimi (D) Pl'O Εκδα(!έντος 4, 47, 5, et ιιηΙΙΒ (Α) &ρπαχ.ιΤείσα ΡΙ'Ο &ρπαγείσα 4, 72, 2, θΙΒί ηοη est cur in hoc quidem verbo ηοη duplex Diodoro con cedatur forma aeque usitata. Μικ(!ος tantum, ποπ σρ'ικ(!ος quum dixerit Diodorus, (jp.tn(!OAortav 30, 21, 3 corrigendum videtur. Mtvror; Diodorum flexisse Mlvro, Mlvrp, Mlvro, ηοη ιιΙ saepe :fit ϊη libris Μlνroος, Mlvroe, Mlvroa, ηοη est dubitandum, etsi libri ita ίη utraque forma ludunt ut in formis �πόλλro et �πόλλroνα, sed saepius consentiunt *) μεΖIl' ante vocales, μέΖΡΙ ί$τον ante conBonantes Dio dorum praetulisse arbitratur Kaelker ρ, 310.
DE SERMONE DIODOREO,
LXI
ίη forma recta , quam vel ίη argumento libri qual'ti Sel"Varunt ορΙίωϊ. Μόγις, ηοη μόλις, dixisse Diodornm ita pl'obant ipsae librorum varietates, ιιι haud dubie Photii sit μόλις 3 1 , 5, 1 (at exc, Vat, μόγις 31, 5, 2 ) ; 36, 2, 2 ; 36, 6 ; 37, 2, 3 (ut idem Photius contl'a Diodori libros 3 , 1 7, 4 ) ; et librarii 5, 33, 1, Μολυ[3ας, quod est ίη optimis 2, 10, 5, etiam alibi hoc vocabulιιm et qnae ab θΟ ducunttιr persnadet pel' υ, quod interdum pl'aebet liber υηΙΙΒ et alter, ut 3, 1 4, 3, potins esse scribendum quam per ι. Ναύς pro νηες iUatum 1 1 , 19, 3, pel' praecedens 2 πολλας ναύς , et ib. 24, 2; 1 3, 1 3, 4 ; 1 3 , 46, 1 ; 1 3, 7 7, 6 ; 1 3, 78, 3 ; 1 3 , 100, 3 ; 1 4 , 60, 6 ; 14, 62, 2 ; 1 4, 72, 4 et 5 ; 1 5, 41, 3 ; 1 7, 9 7, 1 ; 22, 8, 5 ; 23, 1 5, 4 , plurima redarguunt formae l'ectae exempla, et ipsae librornm 2, 1 7, 1, ubi νηες plures de melio ribus (Λ Β ) ; 1 1, 60, 8 ; 1 2, 54, 6 ; 1 9, 62, 7 ; 1 9, 103, 5; 20, 52, 5 ; 20, 61, 6, val·ietates. Νέα πόλις qui alibi semper divisit, ηοη scl'ipsit 26, 1 3, 1 Νεαπόλεως et 32, 1 2, 1 Νεαπόλει , sed Νέας πόλεως et NlCf πόλε ι, quod θΧ libris restitutum 20, 44, 1. Atque Βίο etiam Ήλιούπολις 1 , 57, 4 ; 1 , 59, 3 et 4 *) ; 5, 57, 2, scribendum el-it 'ΗλΙου πόλις, ut 1, 84, 4 l'eapse scribit Eusebius Pl'aep, 2, ρ. 5 1 , Β, quum libri optimi 1, 75, 3 έξ Ήλlου γα� πόλεως praebeant pro έξ 'Hλιov πόλεως γ&�, ut Stephani quoque ΒΥΖ, codex Rehdigera nus dividit et Strabo, qui dicit etiam � τού 'Hλlov πόλις , et recte ηυηο dividituι' apud Herodotum , sed gentile ΉλΖου ποΜτης, qnod apud Stephanum scribitur 'Ηλιοπολlτης, restituendum est Hel'odoto, eademque scrip*) D ήΜου πόl..εως 1, 57, 4; ηl..ιo�ό.ιει (siC) 1, 59, 3 et 4 ,
PRAEFATIO.
LXΠ
tura divisa restituenda etiam Iosepho aliisque omnibus antiquioribus , quae
saepe vel apud Zonaram servata.
Δεόντων πόλει meliores praebuerunt pro Δεοντοπόλει. 1 , 84, 4, etsi :fieri potest ηΙ talia utroque modo scri berentur, quemadmodum Μινώταv(lος interdum vocabulo Ita
interposito dividitul·.
*)
NEOttEVEtv, ηοη vottEvEtv dixisse Diodorum, ηΙ 2t 4, 4, libri έννοττεvοντος vel per σσ, nonnisi Gemisto sel'vante interceptum ε, nedum quod 3, 69, 2 iVVOaaEVEtV est in libris et 5, 43, 2 iVVOaaEVEtat, ipsae eorum osten dunt varietates.
Νi'jσος in formula έπ! των νήσων 1 3, 47, 6: Τον nlovv έπ! των νήσων έποιήσατο, Diodorum quoque, ut alios , de quibus dixi ad Thes. Stephani , sine articulo
20, 100, 5 ; 20, 1 1 1, 3, θΧ δια των νήσων animad verterit, nedum ηΙ vel contra libros inferat Polybio 4, 1 6, 8 : "Ω(ιμησεν έπ! νήσων. Simile est vitium 13, 67, 1 ΠΕ(Ι! μέσας τας νvκτας, quod semper Βίηθ articulo dicit Diodorus, male in nonnullis interposito etiam 1 9, 95, 2. Ο;:ομαι in οίμαι mutavi 3, 14, 5, ηΙ est 1, 2, 4 ; 8, 1 2, 6 ; 10, 10, 2 ; 13, 24, 2 ; 1 3, 90, 7 ; 1 4, 68, 2 ; 20, 1 3, 3 ; 20, 43, 5 ; 21, 1 7, 4 ; 26, 1, 3 ; 27, 1, 2 ; 2 7 , 1 3 ; 27, 16, 2 ; 31, 3, 3 ; 34, 18. 'Olta.e-&voo pro lJltG.e-alvoo 1, 30, 9 ; 5, 25, 5, scrip dixisse
ηοη
dubitabit
libris CΟΙΤθcΙηω
qui
δια νήσων
sisse Diodorum nemo
pro
dubitabit, quum vel Pausaniae
5, 27, 4 servent &πολισ.e-&νοvσι, et 6, 14, 8 όλισ{Τ&νουσι, e t omnes 10, 23, 4 &πολισ{Τ&νουσαι. Όλυμπιακος optimi (ΑΒ, ηοη D) 3, 74, 4, sed Όλυμ πικος 1 , 95, 2 ; 4, 14, 1 ; 4, 53, 6 ; 1 5, 78, 2, quos fallere libri nonnulli
*) Διός 1 87 1 ρ. 6.
πόλιν 1, 97, 7 ΒcήρβίΙ Hertlein progr. Werth.
DE SERMONE DIODOREO.
ΙΧΙΙΙ
ubi 'Ολυμπικος praebent similia pel'suadent vitia, ut in uno de ίρΒίΒ (Α) 4, 6, 1 est Διονυσικαίς, etsi eodem modo quaerentem utra vel'ior sit ludificant apud Pau saniam, Strabonem et alios, 'Οστα qnum ΒίΙ ίη omnibus 2, 22, 5 ; 2, 56, 2 ; 4. 7 9, 4 ; 1 3, 75, 2 ; 1 8, 36, 1 ; 1 9, 44, 2 ; 2 6, 1 6, neque όστέα θΧ melioribns 4, 62, 4 fuit recipiendnm , neqne ferendum quod 4, 38, 5 est ίη οmώbus , όστέον, quam fol'mam reiciunt Atticistae, quum όστουν item ίη om nibus sit 5, 33, 4, et δστroν 3, 21, 6 ; 3, 35, 10; 5, 1 1, 4 ; 1 3, 75, 5 ; 1 7, 88, 1 ; 1 9, 59, 3, Quo l'edal'guitur όστέων 9, 36, 3, όστΕα 3 2, 8, tanquam 'eclogario l'elin quenda, Saepe Βίο peccatnm etiam apud alios, ut Stra bonem 1 6, ρ. 775, ubi όστέων, quibus formis constanter utnntnr ηονίοίί scriptores, nnnqnam antiqniol'es, Όστισουν ίη accnsativo singnlaris masculini et femίώnί α abicere ita alia ostendunt exempla ιιι 23, 1 5, 2 δντιναουν corrigendum sit διιτινουν, quemadmo dum 1, 59, 1 ; 1, 61, 2 ; 13, 55, 7 �ντινoυν θΧ libl'is restitui pro �ντιναoύν, et est ίη omnibus 1 3, 102, 3, Παλαιότερος et παλαιότατος θΙΒί constantel' prae bent libri, tamen haud dubie ηοη minus fallunt qnam apnd alios plerosque, ιιΙ vel Eusebii ηοηηιιlΙϊ Praep. 3, ρ, 96, Β, servant παλα{τερα et 4 , ρ, 1 6 9, D , παλαιτά της, et apud Pansaniam qnamvis constanter scribatur παλαιότερος, tamen hoc pal'itel' atqne σχολαιότερος 7, 1 2, 9, redarguit duornm optimol'um scriptul'a σχολαι τέρα, nt παλα{τερα Dionysii Α, R, 1, 40, ρ. 101, 1 3 ; 2, 47, ρ, 335, 7; 8, 74, ρ. 1 689, 4, redal'gnit quod est 1 , 8, 9 , 12, 6 8 ; 2, 1 2, παλαιότατος, et 1 3, παλαιότερον ; 2, οΜ)'Είι; exhibent omnes 2, 19, 6 ; ού.&Ειιός 1, 31, 6; ου.&lνα 3, 73, 6 ; oV.&lv 1, 37, 2 ; μrι.&ενός 1, 22, 1 aliisque locis variant. οϋτως etiam ante consonantes ηοη raro invenitur,
PRAEFATIO.
LXIV 4,
παλαιοτέQrov , ut 4, 1, πάλαι Reiskius ορ παλα[τατα. Παλαιστή , quod est 1, 5 5 , 9, et in διπάλαιστος 5, 4 ; 1 8, 2 6, 5, Diodoro ηοη magis puto relinquen
ρ.
244, 3,
time correxelit 30,
dum quam Polybio , phontis
ίη
cuius libri
Cynegetico , sel'vant
constanter ut Xeno·
αι
pro confirmato ίη
α. ΠαQαvομε'ϊv
scriptionibus
quum 3, 5, 2 fl.ectatur παρανενομη κότα; 4, 3 7, 1 παQαvεvομηκέναι; 1 2, 1 6, 5 παQαvεvο μηκότroν ; 1 7, 106, 2 παρανEνoμfικασι, et ibidem et 3 1 , 8 , 1 παQαvενομηκότας, ferri ηοη potuit 1, .78, 3 παρη νόμησεν , quum vel apud Pollucem 7, 78 pro παQηνο μημένα alius liber praebeat παρανενομημένα, etsi ίη altero augmento consentiunt libri Dionis Cassii, ηοη tantum ίη Xiphilini epitome, sed etiam in superstite operis Dionei parte , fol·tasse apud hunc quoque ηοη minus fallentes quam apud alios, de quibus
Υ.
Thes.
Stephani. Nihil ineptius fingi potest
πεζός
:formarum
πεζικός
et
alternatione , quae ut apud veteres, etiam apud
Dio dorum ita obtinet
ut horum apud
ego exemplum sequi
duxerim superstitionis
quam
in libris ηοη minoris
apud Xenophontem aut Polybium,
θαω
Nemo enim
τό ΠΕζικόν στρατόπεδον, sed 1 1 , 17, 2 το'ϊς ΠΕζο'ϊς στρατοπέδοις, aut 1 1 , 20, 2 πεζικάς τε και ναvτικας δvνάμεις, sed continuo πεζ.ην δvναμιv' ib. 3 τιjJ πεζιjJ στρατεvματι, τΥ ναvτικfj δvνάμει' 1 3 , 47, 2 (30η{J-ε[ας πεζης τε κα! ναvτικης, sed 1 5 , 2, 1 scripsisse σV11εστήσατο δvvαμιν ναvτικήν ΤΕ καΙ πεζικ.ην μεγάλην, τό μεν ιy�ρ πεζόν σΤQάτεvμα μVQιάδrov �ν τQιάκοντα σΤQατηιΥοvς γι &πέδειξΕ της πεζης δvνάμεroς 'OQ6vtΗV, της δε ναvτικης TtQlβcttov, nec priori quoque loco ΠΕζήν, ut est 1 1 , 5, 1 ττί πεζj'j aoQcttt�, et 1 1 , 5 9, 2 την πεζην cl'edat Diodorum 1 1 , 1 6 , 2
• • • •
DE SERMOKE DIODOREO,
LXV
δύναμιν , et 1 1 , 6 1 , 4 πεζην στρατιάν , 1 1, 68, 2 et 4 ; 1 1 , 77, 1 bis j 1 1 , 8 1 , 2 ; 1 3 , 1 3 , 1 e t 7 ; 1 3 , 1 4 , 4 ; 1 3, 1 7, 4 ; 13, 45, 6 ; 13, 46, 5 ; 13, 67, 1 bis ; 1 3, 100, 5 ; 14, 48, 4, et altero ιιηΙΙΒ πεζικτις; p ro πεζfις, ιιΙ 1 5, 4, 2 omnes, et vicissim 20, 45, 1 omnes pl'aetel' unnm πεζική ν τε κα! ναυτικήν, quod etiam aliis est locis multis , qnnm libl'al'ii vel ρτο adverbio πεζΥ interdnm intulerint πεζικΥ, ιιΙ apud Pausaniam 1, 29, 14, Πειραια quum sit 1 1, 41, 2 ; 1 2, 49, 2 seq, j 1 3, 68, 2 ; 13, 107, 2 ; 14, 3, 5 ; 18, 65, 1 et 3 ; 18, 66, 2 ; 18, 68, 1 et 2 ; 18, 69, 2 ; 18, 75, 1 ; 20, 45, 2 et 3, neque Πειραιέα 1 1 , 60, 3 ; 14, 32, 4 ; 14, 33, 2 et 4 ; 14, 85, 2 ; 1 5 , 29, 5 ; 15, 34, 3 ; 1 5, 35, 2 ; 18, 64, 4, neque Πειραιέως 1 1, 41, 2; 14, 33, 4 ; 14, 85, 2 ; 18, 64, 4 ; 18, 65, 5 ; 1 8, 68, 2, ferendum , sed utl'Umqne contrahendum , nt Πειραια et Πειραιως est 13, 3, 1 et 3 ; 13, 107, 4, et libri intel' utl'amque formam val'iant, ut intel' Πειραια et Πειραιέα 1 4, 3, 5 ; 18, 65, 68, 6 9 ; 20, 45, 2 , Nihil θηίω pel'vel'sius perpetua intel' has fOl'mas fluctuatione, quae vel in libl'is AtticOl'um , ιιΙ Thucydidis, de qno dixi ad Thes, Stephani v, ΈρέΤ(jΙrx, conspicitul' et ab defensoribus eius ίΡΒίΒ scl'iptol'ibus imputatul', Περσεφ6ν11, quod D Φερσεφ6νη scl'ibit 4, 4, 1 ; 4, 2 2, 1 ; 4, 25, 4 ; 4, 2 6, 1 ; 5, 2, 3 ; 5, 68, 2 ; 5, 75, 4, ηοη solum 3, 64, 1, θΧ alio etiam 5, 68, 2 οιιω illo bis praebente, sed etiam 27, 4, 1 ita esse sCl'ibendum, ηοη Περσεφ6νη, ostendit quod ibidem 7 est Φέρσ" ιιΙ apnd Appiannm , de qno fallitlll' Schweighaeuset'us ad Hannib, c, 5 6 , sempel' sCl'ibendum Φερσεφ6νη , ηοη modo hoc modo illnd , quum etiam Dionysii Α. R. 2, 19 codex Vaticanus servet Φ, Itaque sic etiam 6, 2, 9 Βοι'ίΡΒί ΡΙ'Ο θΟ quod apud Eusebinm est Περσεφ6νη. 1) IODORUS
Ι,
5
LXVI
PRAEFATIO.
Π'Υ/χων etsi ple1'umque omnibus est in libris, tamen 1 , 57, 5, semel ίn tribus, semel in duobus libris SC1'ip tnm Π'Υ/χέroν , qnamvis vitioso accentu, idem et hic et alibi, nt 2, 7, 4 ; 2, 9, 2 ; 2, 10, 3, ubi Gemistns πή χεroν, prodere videtιιr θΒΒθ restituendum. Eodem modo Polybio ηιιηc hoc Ώιιηc illud t1'ibue1'unt libra1·ii. Qui bus relinquendum esse repudiatum ab Atticistis Π'Υ/χων ηοη s01nm apud vetel'es, sed etiam apud recentiores, hodie de his ηοη magis fol·tasse dubitaret Lobeckius ad Phryn. ρ. 246, qnam de Xenophonte Piersonus ad Moerin. ρ: 327. Neque &ν.ιΤων scripsel'at Diodorns 5, 13, 2, sed quod ib. 3 θΧ meliol'ibns l'ecepi &v.ιTlrov, ut p1'aecipiunt Atticistae , quorum maior certe auctoritas quam librorum utl'amque fOl'mam ΡΙ'οωίΒΟΙΙθ exhibentium. mlov tantum, ηοη πλείον, dixisse Diodorum satis multa modo omnibus (1, 82, 2 ; 3, 35, 3) modo melio ribus (D 1 , 79, 2 ; 4, 77, 6 ; 3, 58, 3 επ�πλloντα pro επ! πλέον) in libris ΡΙ'ίΟΙ'ίΒ formae conservata ostendunt exempla, librariis tamen saepissime substituentibus ηοη solum πλείον, sed etiam soloecum illlld πλεΙro (1, 63, 4 ; 2, 5, 4; 4, 12, 1), de quo quae alio 10co dixi repetita sunt in Thes. Stephani. Summa constantia πλέον servatum in 1ib1is Pausaniae, temere modo hoc modo πλείον ponen tibus librariis apud Xenophontem, Polybium, aliosque. Πλή.ιΤro quum sit ίη omnibus 2, 40, 6 τ�ν Ίνδ�κ.ην πΛ.1ί&ουσαν πολλων κα! παντοδαπων .ιT'Y/Qlrov · 4, 1 7, 4 τ.ην A�fjv'Y/v πλή.ιΤουσαν &"ΙρΙroν ζφroν' 13, 97, 6 τοv &ε& ΤQΟV πλή.ιΤοντος· 15, 5, 3 πλή&ουσαν &�lδQωv &λκΙμroν, et ubi eadem verba 18, 22, 2, et ίη ορΙίωίΒ (D) 3, 50, 2 Π�εζoυμένroν pro πιεζομένων D 1, 84, 1 ; ΠΙΕζονμ,ΕlΙον D 3, 7 1, 2 ; 4, 84, 2 ; Π�Eζoύμ,ElIO� D 5, 37, 3 ; Ρ 12, 52, 2 ; 12, 55, 7; 13, 88, 2; pa 11, 30, 3 (at ΠΙΕζόμενοι Ρ 1 1, 22, 4) ; cf. 3, 21, 3 ; 3, 26, 3 ; 21, 12, 1.
DE SERMONE DIODOREO.
LXVll
πλ�.&ει παντοΕων Ι)φεων , et ίη uno de optimis (Λ) 3, 68, 3 γην παντοδαποίς καρποίς πλ�.&oυυαν, et in duobus 1 7, 50, 1 δένδρων πλ�.&ει, idem pro πλη.&Vω restituen dum 2, 1, 5 πλη.&VEtν άλκΕμων άνδρων' 2, 35, 3 δένδρευι πλη.&ύοντα· 2, 54, 3 πλη.&ύει γεωργων ' 2, 54, 5 .&ρεμμά των πλη.&ύει· 3, 1 6, 6 Επαν Επ! πλεΕονα χρόνον πλη'&ύειν συμβα[νrι τον ώκεανόν' 5, 19, 4 δια το φύσει τον ώκεα νον πανταx'fί πλη.&Vειν παντοδαπων lx.&Vrov · 5, 25, 2 πάγοι ς ΕξαισΙοις πλη.&ύει· 5, 43, 1 πλη.&ύοντος τοϊί τόπου ναματιαΙων -δδάτων' quum vel πλη.&υουσης άγορας sit apud Athen. 6 ρ. 270 D, et ίη libro ορΙίωο Xen. Λnab. 2, 1, 7 a prima manu πλη.&ύουσαν , ut ίη Vaticano Dionysii Λ. R. 3, 3, ρ. 4 1 1 , 6 Πλη'&υούυης, quod nemo dixisse videtur, sed πλη.&οvuης, ut τοϊί .&εάτρου πλή.&ον τος est apud Diodorum 1 3, 97, 6, qui άγορας πλη.&οvσης 1 3, 104, 5. Nec dubium etiam apud a1ios multos Βίο θΒΒθ peccatum, quum Herodianus cel·te Περ! μον. λ. 5, 2 : ΕΙ μη πλη.&vον πανταχοϊί ιbς 1ιμαρτημένον έλέγχειν επι xειρ�υαιμεν, manifesto scripsel'it quod scripsit ρ. 3, 1 : των λέξεων αί μεν πλή.&ουσι κα'&' δμοιότητα, αί δε oV ' κα! των μεν πλη.&ουσων κτλ., et ρ. 5, 24 [afi 3τε πλή.&ει Εν δμοιώμασιν , 3πως δια του πλη.&vοvτος . . έλέγχωμεν, haud dubie πλή.&οντος, neque alitel", ut opinor, Pausa nias 6, 25, 5 : Κα.&ότι δε 'ΗλεΙων 1ι πόλις πλη.&vει μά λιστα άν.&ρώποις, ubi liber optimus πλη.&vη, alius πλη '&ε{η , supra scripto υει, alius πλη.&Vνει , ut Po1ybii 5, 44, 1 1 : Πεδ{α πλη.&ύοντα πόλεσι, deteriores inferunt πλη.&Vvοντα, ut unus Athenaei 10co citato , Po1ybius auteill , opinor, sCl'ipserat πλή.&οντα. ΠλημVf/Etν et πλημVf/ίς etsi duplici μ scripta exhi bent libri Diodori, tamen etiam huic alteram ego restitui formam, ut ΒίωρΙθΧ μ seme1 servat liber optimus Va ticanus Strabonis 1 5, ρ. 742. 5*
PRΔEF.A.TIO.
LXVIII
Πλησ[οι;; adiectivum 1 8, 38, 2, των πλησlων πολισ μάτων, ίη adverbium θΒΒθ mutandum ipse ostendit liber optimus Vindob. 4, 66, 3, idem praebens pro των πλ.η (jlrov π6λεων. *) ΠοιείσfJ'αι Qοπην etsi bis est, 1 5, 32, 1 μεγάλαι;; ποιείται Qοπαι;; έν ταίι;; πα!!ατάξεσι, et 19, 1 5, 5 φ τα!! των στασιαζ6ντων oiίτoι;; π!!6σfJ'οιτο, μεrlστην έποιεnο QO πήν, tamen his exemplis certius est activi exemplllm 1 5, 85, 5 μεγάλην Qοπην ποιείν εlώfJ'εσαν έν ταίι;; μά χαιι;; **) , quod veteres certe ipseque Polybius ίη hac formula semper usurpant.
Π6μα
εΙΒί ηοη minore
librorum consensu legitur
Πκπωμα, tamen qιιί Πκπωμα ηοη scripsit π6μα, sed πωμα, etiam apud Atticos
lοοίΒ omnibus quam vicissim scripsit,
saepe ίη libris omnibus ίη alterum depravatum, ut solet etiam ίη accentu huiusmodi vocabulol'um peccat'i ,
χυμα
scl1ptum erat 1 7, 75, 7 , ρι'Ο
εΙ
χ!!lσματοι;;
2, 9, 2 ***). Librarios Πκπομα scl1ptum ίη optimis Xenophontis Cyrop. 1, 3, 9, et apud Pausaniam, cuius libri omnes πωμα servant 2, 1 3 , 8, altel'um vel ubi operculum significat illatum 4, 26, 8. Ποσειδων in accusativo semper in omnibus scl'ip tum Ποσειδωνα notavi Β. v. �π6λλω�', etsi apud ωίΟΒ pro
χ!!lματοι;;
xvftct, εΙ
scl'iptum videtul'
baec omnia pervertentes argιιit vel
val'iant, ut Plut. Rom. c. 14.
*) εΙ 22, 9, 5; recte etiam D 4, 38, 9 Elg τή71 π1..ησ{ο'll 1J1.. η7l, cf. 1, 13, 8 ; 8, 46, 4; 4, 18, 2 ; 4, 78, 1. **) Eadem mutatio
in
aliis quoque locutionibus crebl'a
esb, ve1uti παQατηQ-ήσειι; ποιείσ&αι 2, 9, 4 ; 2, 80, 2 ; 2, 81, 9 ; 8, 60, 8 j sed 1, 28, 1 Π. ΠΟIΕΙ7Ι ίη libris ΙΙ classis j cf. 1 , 67, 10 ; 4, 2, 3 ; 4, 5, 4 ; 4, 78, 4 . ***) 8"eαύσματα D F 3, 12, 6.
DE SERMONE DlOD OREO,
ΙΧΙΧ
Πραέως 1, 36, 3, improbatum Photio et innsita tum vetel'ibus, redaι'guit πρ4ως 34, 2, 33, Πυρ[πυοοι raiJQot 4, 47, 3 , et πυιιπυόφ Χιμα[ρr; 6, 7, 8 νίΧ νidentul' ab eodem sic scripta, etsi difficile dictu est utl'um sit Diodori. Quem cel'te ntl'umque con tra:iisse νidel'i πυοι et πυφ dixi snpra ρ, ΧΧΧΙ, 'Ρ{πτω, quod 5, 39, 8 duo ορΙίωί (DE), qui favrovr; ριπτουυτες εΙς &βοη&ήτους κιυδύυους, mutant ίη ριπτώ, l'ursus tollunt 3, 1 6, 2, optimi dno (BD) praebentes ριπτόμ,ευαι pro ριπτούμ,ευαι , quod est 1 9, 99, 3 , et νί cissim 1 4, 2 7, 6 ριπτόμ,ευα, nbi alii ριπτού,αευα et D 3, 29, 1 έκριπτουσιυ, sed omnes 2, 1 9 , 6 &υαρριπτουμ,έυωυ, item 1 7, 59, 1 οωηθΒ ριπτούμευα, ut 3, 1 3, 1 τηυ ριπ τουμέυηυ κατα μ,ικρου πέτραυ , ιιηΙΙΒ (Β) ριπτομ,έυηυ, &υαρριπτεί'ται omnes 5, 37, 4, επερρ[πτουυ 14, 5, 5, etsi έπιρρ[πτωυ ίη eadem f01'mula est 1 4, 1 2, 3 ; 30, 5 ; sed τας έπιβά&ρας έπιρριπτουυτες 1 4, 51, 7, et δ!κτυα έπιρ ριπτουυτες 1 7, 43, 1 Ο, et έπερρ{πτουυ 1 7, 44, 2 et 4, sed Επέρριπτου 1 3, 78, 7 (έπέρριψαυ Ρ), et τα σώματα πα ραρριπτόυτωυ 1 3, 79, 2 ; et 1 4 , 1 1 4, 7 ριπτουυτες τα σπλα, et 1 5 , 48, 2 καταρριπτούμευαι , 18, 34, 2 τας έπάλξεις έρρ[πτουυ , nbi nnus i'ρριπτοv, 19, 49, 4 -δπΕρ τώυ τειχώυ έξερρΕπτουυ, et 36, 4, 7 τα σπ}.α ριπτούυτωυ et ριπτουυτες, sed κατα τώυ τειχώυ ρΕπτουτες favrovr; 1 9, 8, 1 , et παρερρ{πτει τοίς &ηρ[οις 25, 3, 1, έρρΕπτουυ τα XQIιfLara 2 7, 4, 3, et συγκαταρριπτείυ 29, 32, Credibile igitur etiam alibi fOl'mam contl'actam alteri esse sub stitnendam, ut 2, 26, 6 θΧ Gemisto recepi Eavrovr; ριπ τεί'υ εΙς του EVφράτηυ ποταμό υ , velut 1 , 83, 3 κρέα τοίς [έραξι πετομέυοις &υαρρΕπτουσι, 2, 58, 5 τα δε &άμβους πληρούμευα ρΕπτουσιυ , 3, 1 5, 6 ρΕπτουσιυ έπ! τηυ γηυ, 3, 19, 6 ρΕπτουσιυ εΖς την &άλατταυ , 3, 48, 3 απορριπτειυ. ,
,
LXX
PRA.EFA.TIO.
Σαλ/πικτης pro σαλπιγκτης restitui θΧ 1ibris 3, 37, 3, contra libros 1 3, 45, 8 (at σα}.,πικτα! Ρ); 13, 7 7, 6 ; 13, 99, 1 ; 1 5, 87, 2 (σα}.,πlrrων Ρ); 1 6, 84, 3 ; 1 7, 33, 4 ; 17, 58, 1 ; 1 7, 86, 5 ; 1 9, 4, 6 ; 1 9, 6, 5 ; 19, 30, 1 ; 1 9, 41, 3 ; 20, 7, 4 ; cf. φά(!υγα. ΣημαΙνω aoristum apud Diodorum habet per η, ηοη per α, quod est interdum in libris, scriptum , ut supra dixi de κα.ιtαΙ(!ω. Σφάττω quum sit 3, 18, 5 ; 1 9, 8, 5 ; 37, 19, 4, &.ποσφάζει 1 1, 48, 8, librarii , Εσφαζον 34, 2, 22, Photii θΒΒθ apparet , ut ibidem Ε1μα τεττ&(!ων pro τέττα(!σι, et eclogarii aut librarii εγκατέσφαζε 34, 1 2 ; 34, 31 ; σφά ζονται 25, 6. Ambiguum 9, 29, 1 έπικατασφ&ξειν, quod est ίη codice, utrum sit pro -σφάττειν an pro -σφ&ζειν an ρι'Ο σφάξαι, ut 20, 72, 1 idem codex Peirescianus &.ποσφ&ξειν ρι'Ο &.ποσφ&ξαι. Cf. &(!μόττω. Τελ.έως ρι'Ο τελε{ως ab libris suppeditatum 1 , 3, 8 ; 1, 37, 4 ; 1, 61, 4 ; 2, 5, 2 ; 2, 15, 4 ; 19, 45, 8, et alibi constanter restitui.
Τετ(!απόδοις ζφοις 2, 42, 1, redarguitur forma l'ecta τετ(!άποσι 20, 73, 3 et τετ(!&πουν 3, 50, 2 ; ut apud Ρο lybium 4, 75, 7, quod est της τετ(!άποδος }.,ε{ας redarguit της τετ(!απόδου }.,ε{ας 1, 29, 7, quod scripsi τετ(!άποδος, etsi ita peccarunt scriptores novicii , ut Georgius ante Malalam dicens ρ. 3, 8 τοίς τετ(!απόδοις. ToGoiJtov ante vocales et toGoiJto ante consonantes ΣΤΕνότατος omnes codices 2, 8, 2; στενώτατος 4, 22, 6 et 4, 85, 3 unUB D. Συι,ιακόσιοι; pro Σvι,ιακο-Jιιιοι; 1, 84, 2; 4, 28, 4; 5, 4, 2 unus praebet D, 5, 18, 8 unus G, in posterioribuB libris ple rumque Ρ cum duobus aliis codicibus. ΤιΑΤιχιισευω pro τι-&αΙΙΕύω omnes 8, 85, 5 et 9 ; 8, 87, 7 et 8.
DE SERMONE DIODOREO.
LXXI
quum dixisse videatul' Diodorus, quod 14, 23, 2 est τοσοiίt επ' αvτοvς, haud dubie*) scι'ibendum τοσοντον. Τι,>ωγλοδvτης etsi libl'i constanter scribunt cum λ, tamen qnam fallax sit eOl'um fides ostendnnt libri Stra bouis, qui θΙΒί ceteris locis iisque multis conspirant ίη eadem scriptura , ιιηο tamen loco optimus et saepe solam veram servans scriptul'am codex Vaticanus 1 6 ρ . 768 bis exhibet formam Τι,>ωγοδυτική. Atque ΕρίΙοωθ libri 16 ρ. 574, 1 3 ed. Krameri Τι,>ωγοδυτων et 16 στι Τι,>ωγοδvται llvsv του λ. λ.έγει δ Στράβων. Cuius disel-ti testimonii, quo constanter hanc ίΙΙί fol'mam θΒΒθ Ι'θΒΙί tuendam evincitnr, ignat·us adhuc Letronnius, qui iam Recheyches suy le livye De
mensttya oybis
t eyrae ρω
Dicuil ρ. 77
scripserat : ώξ, τι,>ωγός (racine de Trogodytis) aussi bien que τι,>ώγλη, racine de Troglodytis (Salmas. Εχ. Plin. ρ. 894, F. Vossius ad Melam 1, 4, 3 1)' ; idem Recueil des In sCYip tions gy. et lat. υοΙ. 2 ρ. 247 ad inscriptionem CXC , in qna ΣΩΘΕΙΣ ΕΚ ΤΚΩΓΟΔΤΤΩΝ scribit: 'S'il Υ a Τι,>ωγοδυτων au lieu de Τι,>ωγλοδυτων, comme la copie l'incliqne clairement, ce sera la premiere fois que cette orthographe Βθ rencontre θη grec; mais elle est antorisee par les mannscl'its de Pline etc.' FOl'tasse igitur haec
*) at τοσούτ' εtJ1Jο{ας D 4, 30, 2, qui ιιηΙΙΒ recte τοσοv το yιXQ 4, 29, 6 (sed cum omnjbus τοσοϊίτο", γάQ 2, 12, 1).
PRAEFATIO.
LXXII
scriptura Graecis ηοη minus reddenda quam Latinis, etsi ηυllωn eius vestigium in libtis Diodol'i *) paritel'que
V ρ. ΧΙΙΙ. Τίείς quum sit in omnibus tantum 12, 1 2, 5, ut 2, 26, 8 Gemistus vEcifI, ceteris locis omnibus iίsque permultis v Εοvς, credibile est formae vΕείς ηοη maiorem
Herodoti et Λristotelis : Dindorf ed. Teubn.
apud Diodorum quam apud Polybium θΒΒθ
fidem , ut
vtοfις semper dixίt Dionysius .
ΦάQvγα
2,
58 , 3
εcιοίΡΒί pro
φάQvγγα. Q uod
nihili
θΒΒθ hodie nemo dubitat.
ΦέQW
verbi aoristos inter ρήωυω et secundum
activi ίη paι·ticipio maxίme ita variat SCl'iptura ut modo omnibus modo melioribus in libris sit aut prior aut altel' , et nemo dixel'it secundo tantum an priol'i ρι'ο
8ed verbi φΟQέw φΟQέσασα 16, 64, 2 Diodorωn libel'at φΟQήσασα et) tμφΟQήσας 1 6, 93, 7 et 1 9, 70, 5.
ωίΒσυθ συω illo usus ΒίΙ Diodol'us **). aol'isto ηονίσίο
(Ρ praebens
*) 3 , 31-40 D cum ceteris libris exhibet Τρωl'λοδ'-,
at 1, 30, 3 ; 3, 41, 4; 3, 48, 5 Τρωl'οδ'υτική , neque id casu
factum est. Nam illa pal's 2, 46- 3, 40 in D suppleta est manu saeculi ΧΙΙΙ. Nunc ωθ paenitet formas sine λ scliptas Diodoro non reddidis8e. **) ένΕl'και ante consonantem 5, 7 1 , 1 ; 1 3, 102, 2 ; 15ι 10, 4; 15, 55, 4 ; Bed ante vocalem ενΕl'κείν 1, 87, 8 ; 1, 97, 4 ; 1 1, 59, 1 ; 13, 19, 5 ; 19, 95, 7 ; 20, 25, 4 : explicavit optime Kaelker ρ. 309. - Ceteris in formis Diodorus aoristum ρι'ί mum praetulisBe videtur , secundi aoristi formas in primie libris non inveni nisi has : δ'ιενεΥκόνται; 1, 26, 7 (omnes) ; 2, 43, 4 (DG) ; 3, 65, 6 (1I); 4, 71 , 1 (D) [contra 4, 40, 1] ; μετενεΥκόνται; 1, 46, 4. - φορείν aliquotiens pro φΕΡΕιν re stituendum θSΒθ monet Hertlein, υΙ 3, 35, 2 et 6, ubi Aga thal'chides praeuet φΟΡΕί et φιιρΕίν. ΧΕρσόνrισοg pro ΧΕQQόνησοg (quod omnes praebent 4, 85, 3) scriptum exstat in omnibus libris 3, 44, 7 atque in D 3, 39, 3 ; 3, 60, 4 ; 3, 63, 6.
DE SERMONE DIODOREO.
LXXIII
XQlutta, quod est 2, 9, 2, Diodorum scripsisse videri XQttta dixi supra, ubi de pel'fecto κέΧQιμαι, et s. Υ. πόμα. Φιλογvvαι scripsisse Diodol'um 5, 1 7, 3 μάλισrα δε των άπάντων ΙJντες φιλογvναιοι ΠQοτιμωσιv αυτάς, ut Polybius 10, 1 9, 3 συνειδότες φιλογύνην ΙJντα τον Πό πλιον, conicio θΧ θΟ quod et apud Polybium libl'i non nulli φιλόγυνον et Suidas ν. Πόπλιος supposuit φιλο yvvatov, et Regum 3, 1 1, 1 φιλογύνης plures mutant codices in φιλογvναιος , quod ηθ Philoni quidem tri buendum videtur ΙΙ ρ. 301, 9 καλ οΕ φιλογυναlοις συν οvσlαις έπιμεμηνότες, ubi φιλογύναιοι Schleusnerus Lex. V. Τ., sed praestat fOl·tasse φιλογvναι οΕ συνουσΕαις έπι μεμηνότες,. idemque videtul' l'estituendum Platoni Conv. ρ. 1 9 1 D φιλΟΥύναικές τ' εΙσι, sequente continuo γυναικες, ηίΒί certiori haec forma quam uno unius loci tam anCil)itis conf1rmata fuel'it ΙθΒΙίωοηίο : Dindorf edit. Teubn. V ρ. Χ. Nomina Spartana ίη ας, quae ίη ης saepe tel'mi nantur ίη libris, ιιι ΛεωνΙδης, plel'umque sic, raro per α, et ΛιωτυχΙδης modo sic modo Λεωτvχlδας sCl'iptnm, ΚαλλΙΚQατlδης 13, 76, 2, sequente ib. 4, et 1 3, 78, 4 et 5 ; 79, 4 seq. ; 97, 3 seq. ; 98, 1 seq. ; 99, 3 seq. Καλ λΙΚQατlδας , semper scribenda esse per ας ηοη ωίηΙΙΒ certum quam Boeotica, ιιΙ 'Επαμεινώνδας et ΠελοπΕδας. Όφελειν pro ώφελείν saepius scriptum est ίη D. Denique ηοη est si1entio praetereundum Dindorfium semper ττ pro σσ scripsisse, cum codices ac praecipue libri secundae classis formis cum σσ scriptis faveant, quarum exempla , ut omittam .(J-άλασσα τέσσαρες alia(/ue sescenties repetita , pauca l'eferam : κασσlτερος omnes 3, 14, 3 j οωηθΒ praeter F 2, 36, 2 κολοσσικός omnes 1, 46, 1 et 2, 34, 5 (contra omne8 κολοττός 1, 67, 1) λύσσα οωηθΒ 2, 6, 10 et -
-
4, 11, 1 .
PRAEFA.TIO.
LXXIV Nec
Δημι2Qατος 11, 6, 1
scripserat Diodorus, sed
Δαμα
Qrttos, ut est in uno. Haec igitur praecipua sunt de hoc genefe, ίη quo Diodori quoqu e , ut aliorum omnium scriptorum , libri i ta fallunt et vacillant ut qUΊ illorum vestigia sequatur, saepissime ηοη solum
inops consilii sit haesitaturu8,
sed etiam iniutiam facturus DiodOfO , ηοη indigno qUΊ ηοη minorem certe quam ίΡΒθ
orationi suae impendit
curam experiatur eius qui reliquias operis ampli ωηΙΙίΒ que
rebus
memorabilibus
quas θΧ
scriptotibus referti ad pristinam vocare.
ορΗωίΒ
excerpsit
studeat formam re
QUΊbus quae addenda sunt alia haud pauca
eiusdem generis et quae praeterea libtis pel'multa gra viora illata sunt vitia, de iis in annotationibus *) erit agendtlm.
*) Hae adnotationes, quas Dindorf ίη inBcriptione singu lorum tomOl'Um ac disertis verbis Τ. V ρ. χν promiserat, numquam publici iuris factae sunt; neque ίη scriniis eius quidquam utile reliqui fuisse docuit ωθ bibliopola, in cηίηΒ possessionem libri et scripta Dindorfi venerant.
D I O D O R I B I B L I O T H E C .A. E E P I T O J\f E .
Cap.
1 . Prooemium operis.
LIB. 1.
Historia magistra hominum.
2. Historia patrona virtutum, vindex facinorum, nutrix e10quentiae. 3. Historiam universalem usque ad Diodori aetatem nIJmo confecit. 4. Primus historiam universalem scribere aggressus Dio dorus triginta annorum operam impendit. Operis adiu menta et pat·titio : primis ΒθΧ 1ibris continetur fabu10sa historia usque ad Troiam captam , sequentibus 1ibris undecim res per orbem gestae ad A1exandri obitum, postremis d enique libris viginti tτibus facta usque ad Caesaris bel1um Gallicum. 5. Chronologica ratio operis. 6 . 7. Pars prima mythica incipit. De rerum hominumque ortu. 8. Prima hominum vita rudis et inculta describitur. Usus et necessitas docuit 1inguam, artes, vitae commoda. 9. Quae gens Ql·tu prima fuerit incertum. 10. Aegyptiorum historia incipit. Cur primi homines ίη Aegypto provenisse multis videantur. Haec epitome, θίΒ qui indice carent necessaria, omnibus ut spero grata , composita est ab editore ΒίροηΙίηο , quem ad verbum descripsit Dindorfj ίΡΒθ eam retractavi permu1tis locis correctis , aliis supp1etis aliis contractis, υΒΠΒ saepius breviario Eichstaedti.
LXXVI
ARGUMENTUM LIB. Ι.
Cap.
11. Theologia Aegyptiorum. Dii caelestes : 801 et Luna βθll Osiris et ΙβίΒ.
12. 8ingulis θΙθωθηΙίΒ deos praefecere singul08 Aegyptii : 13.
14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.
21.
22. 23. 24. 25.
Iovem, Vulcanum, Demetra ΒίΥθ Terram matrem, Ocea nen ΒίΥθ Nilum, Minervam. Dii terrestres caelestibus θΧ parte cognomines : 801, 8a tul'1lUS, Rhea, ΙπρρΗθΙ', Ιπηο , Vulcanus , Vesta , Mer curius. 8aturnuB genuit Iovem et Iunonem. Εχ his ηβΙί quinque dii : Osiris , Isis, Typhon, ΑροlΙο, VenuB. Osiridis et Isidis melita de genere humano. Osiris, qui Tbebas condidisse dicitur, et ΙΒίΒ artium ίη ventoribu8 favent et agriculturam colunt. Mercurius Iinguae, litterarum, palaestrae, lyrae , oleae inventor. Osiris genus humanum ad ΥίΙβω cultiorem perducturus totum orbem cπω exercitu peragrat. Osiridis expeditioni. intererant filii Anubis et Macedo, Ιπω Pan , Maron, Triptolemus. Primum adit Aethio ρίβω. Ibi 8atyrorum gentem assumit. Fabula de Prometheo et Hercule explanatur. Osiris per Arabiam ad Indos proficiscitur. Osiris Asiam peragrat totam; per Hellespontum ίη Επ ropam traicit; Thraciam mandat Maroni, Macedoniam Macedoni, ΑΙΙίcβω Triptolemo. Reversum ίη patriam inter deos rettulere Aegyptii. Osiris occisus est a Typhone fratre. Caedem ulta Isis. Collecta corporis frusta sacerdotibus sepelienda tra duntur. Εί varia animalia, inprimis Αρίω et Mneuim consecrant. ΙΒίΒ sola regnat: ίΡΒβ quoque post obitum divinis culta honoribus. Osiridis pudenda phalli nomine consecrata : haec Graeci etiam ίη orgiorum sacris Υθηθι·βηΙαι. 8unt qUl auctore Orpheo Osiridem Thebis θΧ 8emele et Jove natum dicant. Graeci plures Aegyptiorum deos falso ΒΠΟΒ iactant, ut Herculem. Aegyptiorum Hercules multo antiquior quam Graecorum. Confusa plura Graecorum et Aegyptiorum deorum no mina. ΙΒίΒ inventrix artis medicae. Horum filium, qui ultimuB deorum regnavit, ίη ΥίΙβω revocavit et immor talitate donavit.
ARGUMENTUM
LIB.
1.
LXXVII
Cap.
26. ΙωωθηΒί annorum numeri et chronologiae apud Aegyp
"27. 28.
29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38.
39. 40. 41.
ΙίΟΒ ratio redditur: ιιηηί triginta diernm vel quattuor mensium erant. Isidis aetate gigantes fuisse dicuntul·. Mores ίη Isidis honorem recepti , ut sororis conubium, feminarum pl'i.vilegia. Isidis et Osiridis columnae cnm inscriptionibus. ΌοlοηίΙΙθ θΧ Aegypto deductae ίη Babyloniam et Graeciam, ad Colchos et Iudaeos. El'echtheus Athenarum rex genere Aegyptius. Chorographia Aegypti. Sel'bonis lacus. Aegypti pars maritima. Aegypti _ figura , magnitudo, incolarum urbiumque numerus. ΝίΗ descriptio incipit. Cataractae. Insulae Nili , quarum maxima Meroe. Ostia ΝίΙί et fossae a Necho et Dario et ptolemaeo altero ductae. Delta; θίηΒ situs ac fructus. Animalia quae ΝίΙηΒ alit : crocodilus, ichneumon, hippo potamus. :piscium ίη ΝίΙο copia. ΝίΙί inundationes. Aegypti ferti litas. Niloscopion. Qui de ΝίΗ inundatione scripserint r.ecensentur. Fontes Νili ίΡΒίΒ indigenis ignoti ; variorum de iis opiniones. Inundationis causae ΡΓΟΡΟΒίΙΙΙθ a Thalete , Anaxagora, Herodoto. De Nili inundationibus quid senserint : Democritus Ab derita et Ephorus, Philosophi quidam Memphitarum, Oenopida Chius et Agatharchides Cnidius. LIBRI PRIMI PARS POSTERIOR.
42. 43. 44. 45.
Breviarium utriusque ΡΙΙΓΙίΒ. Victus Aegyptiorum antiquissimus. Regum Aegyptiorum classes et periodi diversae. Menas θΧ hominibus primus rex. Tnephachtus. Succes ΒΟΓθΒ quinquaginta duo θΧ eadem fam ilia. ΒηΒίΓίΒ et octo θΧ posteris. Thebarum urbs tunc exstructa de scribitur. 46. Thebarum divitiae regumque sepulcra. 47.-49. Osymandyae monumentum. 50. Thebis astrologia inventa annusque primum ad ΒοlίΒ
LXXVIII Cap.
51. 52. 53. 54. 56. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66.
67.
ARGUMENTUM LIB. Ι.
cursum accommodatus. UchoreuB Memphin condidit. quae urbs describitur. Memphis nomen accepit ab Uchorei filia, qua natuB est Aegyptus. Moeris lacum BUi nominis exstruendum curavit. Sesoosis educatur uua cum aequalibus eodem die natis. Parat expeditionem ad subigendum terrarum orbem. Aegypto in triginta ΒθΧ nomos divisa ingentes copias cogit. Aethiopes superat, primus naves longas exstruit; Asiam totam Bubigit. EUl'opam adit; positis in Thracia co lumnis in patriam redit. Templa exstruit per captivos. Babylon et Troia, urbes in Aegypto conditae. Sesoosis aggeres Nilo opponit et θΧ θΟ novas fossas ducit. Fossis et muro Aegyptum firmat. Navem au ratam, obeliscos, statuas consecrat. ΒθΒΟΟΒίΒ supeJ:bia in victos. Mors voluntaria. Darii de ΒθΒΟΟΒί iudicium. Sesoosis filius ΠΒη orbatus et ωΠθ sanatus. Amasis Aegyptiis superbia exacerbatis ab Actisane rege Aethiopum' regno expellitur; hic constituit praedonum oppidum Rhinocolura. Recuperant Aegyptii regnum. Mendes sive Marrhus la byrinthi auctor. Cetes Βίνθ Proteus tempore belli Troiani regnat. Rem phis rex avarus. Nileus. Chemmis pyramidis maximae conditor. Cephren Βίνθ Chabryes rex pyramidem alteram ΒΙβΙηίΙ. Mycerinus sive Mencherinus tertiam pyramidem con didit. Plures pyramides commemorantur. Bocchoris. Sabaco rex Aegypti genel'e Aethiops poenas capitales abrogat reosque ad opera publica condemnat. Somnio turbatus imperium abdicat. Dodecarchia per quindecim annos. Commune incohant duodecim principes mausoleum ad lacus Moeridis ΟΒΙίηω. Sed Psammetichus assumpto ex Caria et Ionia milite solus regnum occupat. Dllcenta milia Aegyptiorum a Psammeticho mercennariis externis favente deficiunt. Rex benignus in exteros. praecipue ίη Graecos.
ARGUMENTUM LIB. 1.
ΙΧΧΙΧ
Cap.
68. ΑρτίθΒ viginti duos annos regnans urbes finitimas vincit. Amasis a militibus Aegyptiis ΤθΧ factus imperium tenet quinquaginta quinque annoa. Cambyses Aegyptnm Persis subicit ΟΙ 63, 3. 69. Aegyptiorum instituta. Graeci commemorantnr qui Aegyptum adierunt. 70. Regum Aegyptiorum vita, officia, νίcΙηΒ. 71. Regum arbitrio et lubidini nihil permissum. 72. Reges mortui septuaginta duos dies lugentul' , quorum η ΙΙίωο die publicum indicinm de mortuo datur. 7 3. Νοωί Aegyptiornm et nomarchae. Incolarnm clasees : sacerdotes, reges, milites. 7 4. A gricolae, pastores, artifices. 76. Iudiciorum apud Aegyptios ratio. Dicasterium summum triginta virorum. Praesidis insigne Veritas. Causae non dictae, sed scriptae. 76. Causidicos Aegyptii ηοη admittunt. 77. Leges AegyptiOl'um ίη perinros, calumniatores, parricidas. 78. Leges ίη desertores, proditores, falsarios, adulteros. 79. Aegyptiornm leges de commerciis εΙ fenore. 80. Aegyptiorum leges de furto. Leges de nuptiis ac liberis educandis. 8 1 . Litterarum apud Aegyptios studia. In astrologia Chal daei sunt Aegyptiornm coloni et alumni. PalaesIram et musicam haud curant Aegyptii. 82. Ars medica Aegyptiorum. 83. Animalia sacra publice alnnt Aegyptii. Εοτηω caedes morte multatur. 84. Α ρίω , Mneuim , hircum , crocodil um , leonem Aegyptii praecipua cura alunt et venerantur. 86. De Apide. 86. 87. Causa religiosi bestiarum cnltus mythica. Causae aliae. 88. Hircus fecundae generationis symbolnm. Boves rnfos immolare licnit. Ιηρί Aegyptiis sacri. 89. Inprimis crocodili apud Aegyptios colnntnr. 90. Sanctitatis bestiarnm alia causa. 9 1 . Mortuos lugendi eornmque corpora secandi et condiendi ratio. 92. Funebria Aegyptiornm. Indicinm publicnm de mortuis.
LXXX
ARGUMENTUM LIB. ΙΙ.
Cap.
93. Religiosus defunctorum cu1tus quantum valuerit ad mores formandos. 94. 95. Aegyptiorum legnmlatores Mneuis, Sasychis, ΒθβΟΟΒίΒ, Bocchoris, Amasis, Darius. 96. Graeci qui discendi studio ίη Aegypto peregrinati sunt. Graecorum mythi de inferis θΧ Aegypto translati. 97. Rerum aliarnm exempla θΧ Aegypto in Graeciam ad vectarum. 98. υι legnmlatores et phi1osophi, ίΙθ. artifices quoque Grae cornm Aegyptios imitati sunt. LIB, Π.
1 . Bl'eviarium ριίωί libri. Asiae historia ίηcίρίΙ. Assy riOl"Um primus rex Ninus : delectos iuvenes armat et cum Ariaeo rege Arabiae societatem ίηίΙ. Babyloniam et Armeniam subigit. 2. Totam Asiam intra Tanain et Nilum lmperio subicere parat. Domitarum gentium recensus. '3. NinuB urbem ingentem ad Euphratem condere οοηΒΙίΙτιίΙ, Ninum appellatam. 4. Semiramis, Dercetun deae filia, a columbis nutrita et a Simma pastore regio educata. 5. Semiramidem Onnes , consilii regii princeps , ΡΙ'ίωο ίη matrimonio habuerat. Νίηί admirabi1is contra Bac trianos copiarum numerus , comparatus οηω aliorum populorum exel·citibus. 6. Primus ίωΡθΙαΒ ίη Bactra, ubi Oxyartes rex: sedem ha buit, irritus. Ιη Νίηί caβtl'iβ aderat Onnes eumque secuta Semiramis, cuius οοηβΗίο et audacia arx tandem capta est. Mulieris et pu1chritudinem et virtutem ad mil'atus ΝίηηΒ cogit maritum ηΙ sibi cedat uxorem. 7. ΝίηΥΒ. filiu8 Νίηί et Semiramidis. Νϊηο mortuo Βθωί ramis succedit. Marito monumentum ponit eiusque opera aemulans Babylonem condere instituit. Urbis magnitudo, ωηιί, turres. 8. Pons Ettphrati ίω Ρ ΟΒίαιΒ iungit Baylonem urbem. Regiae ίη utraque ripa munitae et magnifice ornatae. 9. Regiae οηηίοηΙο intel' Βθ coniunctae. Beli terηplum cum specula siderum. Deorum statuae, mensa, vasa aurea.
A-RGUMENTUM
LXXXI
LIB. Il.
Οιιρ.
10. BabylonΊS horti pensiles. 1 1 . Urbes aliae et empol'ia multa ad Euphratem et Tigrin
constructa.
Obeliscus iDgens ίη via nobilissima.
12. Immensa bituminis ίη BabyJonia copia. Lacus mortifer. 13. Semiramis apud Bagistanum montem hortos apparat
14.
15. 16.
1 7. 18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
ibique suam et ceDtum satellitum imagines saxo ίη sculpit addita Syriacis lίΙΙθήΒ inscriptione. Eadem ίη hOl·tiS ad urbem Chauonem institutis vagae libidini induJget. Viam per montem Zarcaeum aperit, Ecbatanis regiam condit eoque per montem Orontem aquam ducit. Persiam et reliquam A-siam adit atque monumentis suis exornat. Tum iter facit per Aegyptum ίη Libyam ad Iovem Ammonem, cuius oraculum de e:ritu vitae suae consulit. Obiter Aethiopum sepeliendi ritus describuntur. Semiramis redit Bactra et Indis bellum illatura parat ίη gentes copias, lintres solubiles, elephantorum simulacra. Copiae Semiramidis enumel·antur. Contra eam Stabro bates Indorum rex summo opere bellum parat. Semil'amis neque admonitione neque ωίηίΒ Stabrobatae detel'ritus prima pugna ίη lndo flumiDe facta superior di scedit. Pugna terrestris. Indi itel'Um fugati , sed Stabrobates rex aciem restituit. Regina vuJnere accepto vix cum tertia exercitus parte evadit. Semiramis ob insidias factas et memor oraculi Iovis Α-ωmοηίΒ Ninyae filio regnum tradit. Confestim eva nuit , ab Assyriis deinde inter deos relata et sub co lumbae imagine culta. Scriptores recensentur qui de Semiramide diversa narrant. Ninyae et successorum omnium per tringίnta aetates vita desidiosa. Sardanapallus ultimus. Tunc A-ss)'ria Medis subiecta. Εχ his A-ssyriorum regibus UDUS Teutamus memorabilis, qui copias ad bellum Troianum ωίΒίΙ duce Memnone. M emnonia i. θ. aedes l'egiae Susis exstructae. Sardanapalli vita luxuriosa. Arbaces Medus et Belesys Babylonius defectionis con sίlia ineunt. A-rabum prtllcipem advocant socium, magnas cogunt copias.
DIODORUS Ι.
6
LXXXII
A-RGUMENTUM LIB. Π.
Cap.
25. Tribus proeliis rebel1es vincit Sardanapa11us. 26. Sardanapal10 novae copiae e Bactriana missae. Sed hae
27.
28.
29. 30. 31. 32. 33. 34.
35.
36.
37. 38. 39.
interceptae et ad defectionem illect.ae. Sardanapallus triplici victoria elatus et novae defectionis ignarus ad pristinam ignaviam Βθ convertit. Regii noctu oppressi funduntur. Rex in urbe Νίηο obsidetur. Sardanapallus in tertium annum obsidione clauBus, cum Euphrates facta inundatione muri partem deiecisset, abiecta spe incendio οωηία. de1et et semet ipsum per ίωίΙ. Arbaces rex dec1aratur. Arbaces gratum in amicos Βθ praestat. Veniam dat etiam Be1esy, qui magnam vim auri sub cinere absconditam fraude θΧ urbe Νίηο abstu1erat. Νίηο deleta regni sedes Ecbatana transfertur. De Cha1daeis Babyloniorum sacerdotibus et eruditis. Εοιυω officia et discip1inae. Comparantur συω Grae σοιηω philosopws. Cha1daeorum doctrina de mundo, deo, providentia. Pla netarum et stellarum fixarτιm systema. Cha1daeorum θΧ astro1ogia sumptae praedictiones. De 1υηα. et sole et terra. Chrono1ogia infinita. Medorum wstoria. Discrepant de θΒ, Hel'odotus et Cte sias. Regum cata10gus usque ad A.rtaeum. Artaei Medorum regis bellum σηω Cadusiis. Artynes et A-stibaras Medorum reges. Parthi deficiunt ad Sacas. Inde bellum συω Sacis. Sacarum regina Zarina sapientia et virtute nobilissima. Monumentum sepulcrale θί publice consecratum. A-spandas sive Astyages ultimus Medorum rex a Cyro victus : Media Persarum provincia. Indiae situs et magnitudo et fertilitas. Indiae fructus varii. Bis ίη anno metitur. Agris et agricolis vel ab hoste parcitur. Flumina Indiae, inprimis Ganges et InduB. Indi sunt aborigines. Victus antiquissimus. BacchuB θΟ duxit exercitum, agri et vini cu1tul'am, artes, religiones. leges docuit. Post Bacchum regnum Indiae occupat Hercules eiusque prognati. Omnes homines in India sunt liberi.
ARGUMENTUM LIB. 1I.
LXXXIlI
C..p.
40. 4 1 . Populi ίη India ordines septem : philosophi, agricolae, pastores, artifices, ωΠίΙθθ, ephori, senatores.
42. Elephanti Indici. Advenarum peculiaris tutela. 43. Scytharum historia. Initio gens fuit perexigua ad Araxem. Clarissimus eorum ΤθΧ Scyth a , Iove natus. Scythae fi1ii Patus et Napes. Inde orti Pali et Napae ; Sacae, Massagetae, Arimaspi. Sauromatae Scythiam vastant. 44. Anarchia, deinde gynaecocratia apud Scythas. 45. Amazonllm origo et prima regina. Themiscyra Ama zonum llrbs ad ostia Thermodontis. Amazonllm res fOl·titer gestae et victoriae. 46. Amazonllm secunda regina magnam Asiae partem cx pllgnat. ΗθΙ'Ο1l1ίΒ adverslls Amazones expeditio. Pall latim a νίοίηίΒ debellatae et exstinctae. Penthesilea ultima Amazonum regina, tempore belli Troiani. 47. Hypel·b orei. Terrae situs ex H ecataeo. Latona ibi nata ideoque Apollinis c1l1tus praeciplllls. Graecis amici. Lllna ίΡΒίΒ proxima. ΑροlΙίηίΒ epiphania et annus Metonis. Imperillm est penes Boreadas. 48. Arabes. Regionis sitlls. Orientem versus Nabataei ten"am sterilem (Arabiam des ertam et Petl'aeam) incolunt, gens indomita et latrociniis nobilis. Petra ingens, lacus asphaltites, balsamllm stirps indigena. 49. Arabia felix. Odores exbalant variae plantae et ίΡΒΑ. terra. 50. AUfllm apYl'um Arabiae [θΙίοίΒ. Pecorum abllndantia. Struthocameli. 5 1 . Camelopardales, tragelapbi, bubali, aliae bestiae biformes. 52. Lapides Arabiae [θΙίοίΒ : crystalllls, smaragdus, beryllia, chrysolitbi. Aves versicolores. De generatione huills colorum varietatis per ΒοlίΒ calorem. 53. Aliae proprietates rerum orientalillm a maiore solis ca1ore. 54. Arabes scenitae Βίνθ Pastores meridiem versus. Agl'i colae et mercatores Syriam versus. Alia pars mare attingens est lacunosa. Abnndat elephantis et camelis. 55. Insulae incognitae ίη Oceano meriιlionali ab Iamb1l1o descriptae. Iamb1l11ls ab Aethiopibus captlls pro hostia ad ins1l1am beatam ablegatnr. 56. Incol arllm hllills insulae statura , corporis proprietates, lingua gemina. Caeli temperies mitis, arborum fructus per totum annum. 6*
LXXXIV
ARGUMENTUM LIB. ΠΙ
Cap.
57.
Annona ibi copiosa. Litterarum studia, maxime astro logia. Scriptura deorsum ducta. Aetas longissima. Vitae spatium lege definitum. 58. Mulieres communes. Bestiae singulari forma. Septen ΙιίοηθΒ ηοη videntur. Puerorum ingenia per volucres explorantur. Natu maximus ΙθΧ ίη singnlis tribubus. Insulae BιιnΙ septem eiusdem generis. 59. νίοΙηΒ ratio in his insulis frugalis. Dii. Terrae proventus et animalia. Vestitus. Sacrorum et funerum ratio. 60. Iambuli reditus in Graeciam.
LIB. m. 1. Breviarium ρήωί et s ecundi libri.
2. Aethiopum hίstοήa. Ηί primi homines fuisse videntur, utpote autochthones Bolique proximi. Primi deos co luerunt, ideoque diis grati et tuti ab exterarum gen ιίαω imperio. 3. Εχ Aethiopia in Aegyptum colonia ab Osiride deducta. Quare Aegyptiis sunt eaedem leges et ιίΙηΒ iidem, idem scripturae genus, nempe hieroglyphicum. Sacra etiam regumque insignia eadem. 4. De litteris Aethiopicis sive hieroglyphicis. 5. Leges Aethiopum singulares. Reges e sacerdotibus ac per sacerdotes legιιntur; iidem arbitrio suo nihil, omnia e legibus decernιιnt. Capitis damnati ίΡΒί Βθ vita pri vare debent. 6. Regi sacerdotes per ηιιnιίαω mortem imperant. Erga ωβηθ8 ριίωαΒ hllnc USllm abolevit. 7. Regis amici iisdem quibus rex deformatur naevis Βθ afficiιιnt εΙ Οllω θΟ mortem obellnt. 8. Aethiopes extra Aethiopiae fines. Aethiopllm corpora et ingenia. Arma, vestitus, victlls. 9. Aethiopum 8upra Meroen insulam habitantium theo logumena. Insllnt quoque athei. Ritus sepelieng.i val·ii. Reges creant vel formosissimos vel pastoreB optimos vel opulentiBsimos vel fortitudine probatissimos. 1 0. De regione fertilissima εΙ amoenissima certant Libyes et Aethiopes. Elephantorum et draconllm certamina. 11. RecensuB ΒcήΡtοrum rerum Aethiopicarum. 12.-14. Fodinae aurariae ίη confiniis Aegypti et Arabiae e t
ARGUMENTUM LIB. ΠΙ Cap.
15.
1 6.
1 7. 18.
19.
20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 28. 29. 30.
31. 32. 33.
LXXXV
Aethiopiae descl"ibuntur. Damnatorum ad metalla ingens numerus et aeramnosa vita. Operae ίη metallis singulae. Nationes, qaae ad sinum Arabicum ac Trogodyticam et Aethiopiam ad meridiem ve1 occidentem spectantem habitant: Ichthyophagi. Incu1ta et horrida eorum vita. Piscandi ratio. Cibos e piscibus et conchis sibi paι"aut. Quadriduum ίη piscando et edendo consumunt, quiuto quoque die aquae immoderato ροΙα Βθ recreant. Vita morborum expers, sed brevis. Geus a Βίηυ Arabico l"emotior cl"udis vescitur piscibus, potu caret. Apathia incredibilis. Non 1ingua sed manibus colloquitur. Cum phocis consortium habet. Habitatio multip1ex vel ίη speluncis ve1 sub costis ba1aenal'um a1ga obtectis ve1 sub contextarum olearum umbl'acu10 ve1 sub tumulis musci marini. Mortuos proiciunt piscibus. Inco1unt nonnulli cavernas pl'ael'uptis saxis et mari ίη clusas, quamobrem aborigiues habentur. Chelonophagi. Testadines venandi l"atio. Carne et testis utuntur. Cetophagi. Piscandi modus ίη ora Babyloniae obiecta. Rhizophagi ίη Aethiopia sapra Aegyptam sita. Α 1θοηίbus infestantur. Hylophagi et Spermatophagi. Horum mores agrestes. Aethiopes Y enatores. Venatus fel·aram. 27. Aethiopes elephantorum venatores. Aethiopes Simi et Struthophagi ; struthionum descriptio. Acl"idophagi. Locustas capiendi modas et e locustis paratus cibus. Pediculolllm morbo conficiuntur. Acridophagis propinqua regio ob magnam phalangiorum et scorpionam vim deso1ata. CynamoJgi ίη extremo meridie positi. Boum Indicorum venatio per canes. Trogodytae sive Nomades. Mulieres communes, v ictus a pecore, quod parentum 10ΟΟ habent. Potus, habitus. Circumciduut genitalia. Species Trogodytarum Megabari. Peculial'is fuuerum et proelioram ratio. Iufirmi sponte finiunt vitam aut ίωρυηθ ab alίis interficiuntur.
LXXXVI
ARGUMENTUM LIB. ΠΙ
Cap.
84. Ingeniorum morumque diversitas e caeli discrimine ex
plicanda.
85. Animalia Aethiopiae : rhinoceros, sphinx, cynocephalus,
cepus, taurus sarcophagus, Cl·ocottas. Anguis trigiuta cubitorum longitudine quondam captus et Ptolemaeo ΙΙ. oblatus. Aethiopum historia finitur. Sinus Al'abici descriptio generalis. Descriptio particulalis orae dextrae inde ab urbe Arsinoe : portus Veneris , sinus άιιά.ιΤαι,ιτος , ίη8ηΙΒ. Ophiodes lapide topazio clara. Ichthyophagornm et Trogodytarum gentes dextram ΒίηηΒ Arabici oram accolunt. Mare parum profundum et ίη 8U perficie viride ob algam. Navigatio diffici1is et periculosa. Ora a Tauris in orientem conVer8a j mare deinceps pro fundissimum θΙ beluis refertum. Ora Arabiae obiecta : Posidium , palmetum, phocarum insula. mterioris orae accolae Maranitae et Garindanei, Laeani tarum ΒίηυΒ ί accolunt Arabes Nabataei. Banizomenum ΒίηυΒ ; adiacent tres lnsulaej ultra eas mare 8copulosum. Arabes Thamudeni. Insulae sporades. ΡθηίηβηΙΒ. amoenissima σηω pulchro portu Chal·muthae. Quinque montes pyramidales, sinus cum tribus templis, ωοηβ Chabinus. Arabes Debae. ΑωηίΒ aurifer. Alilaei et Gasandae Arabes, quorum regio aurum nativum profel·t. Carbae et Sabaei ίησοlηηΙ Arabiam felicem , regionem suavissimis odoribus impletam. Carbarum et Sabaeorum regio scatet serpentibus morti feris. Sabae, urbs regia; summa auri argentique copia, suppellex magnifica. Prope insulae beatae. Singularia. ίη cael0, in ortu siderum ac solis praesertim observata. νθηΙί his regionibus familial·es. Libyes circa Cyrenen et Syrtes habitantes: Nasamones, Auschisae, Marmaridae , Macae; horum alii agricolae alii nomades alii latrones. Vita agrestis, arma simplicia. Regio Cyrenae proxima est feraxj quae vergit ad meri diem , inculta ac deserta, plena serpentibus. Vanae ΒΡ θσίθΒ per aera volantes. Earum causae physicae θΧ aere immoto derivatae.
86. 87. Serpentes Aethiopiae. 88. 89. 40. 41. 42. 48. 44. 45. 46. 47. 48.
49. 60.
51.
ARGUMENTUM LIB. ΠΙ
L XXXVII
Cap.
52. Amazones Libycae : multo vetustiores quam Thermo donteae ob eamque rem oblivione suppressae. Gorgones. Virorum inter eas condicio servilis. Ab adustis mammis nomen habent. Sedes erat insula Hespera ίη palude Tritonide. Captis insulae oppidis vicinisque ωηΙΙίβ superatis condunt tll·bem Chersonesum. Amazones hinc profectae arma inferunt Atlantiis et Gorgonibus. Gorgones bello superstites Medusa regnante Perseus pel'domuit , sicut et ipsas Amazones Hercules delevit. Deinde Myrina regina Amazonum bellum infert AfΊ:icae populis inita cηω Horo rege Aeg:ypti amicitia , Ιηω Arabibus , Syris ac Cilicibus , nationibus ad Taurum ; denique descendit per 'Phrygiam ad mare et pl'ogre ditur usque ad Caicum fiuvium. Urbes Myrina a Βθ et copial'Um ducibus appellavit. Occupat etiam insulas, inprimis Lesbum. Myrina intcrfecta Amazones a Thl'a cibus fugatae redeunt ίη Liiιyam. Atlantii: gens pia et beata. Ul'anus primus Ι'θΧ, astro logiae peritus. Uxores Uranus plnι'θB habuit. Liberi e Titaea Titanes appellati. Filίae Basilea et Rhea θίνΒ Pandora. Εχ Ba silea et fratre Hyperione suscepti ΗθΙίηΒ et Selene. Ηί post mortem ηΙ dii inter caeli sidera relati. Aliae de Basilea Phrygum fabulae: nata e Maeone et Dindyma exposita est in monte Cybelo : inde appellata Cybele et mater montana : fistulam, cymbala, tympana invenit. Diu versatur cum Marsya, vitiatur ab Attide. R,eversa ad patrem Cybele paul0 post furibunda aufugit, ac cηω Marsya ad Bacchum et ΑροlΙίηθω Ρθι·νθηίΙ. Marsyae et Apol\inis certamen. ΑροlΙίηίΒ cum Cybele el'rores. Cybele in Phrygia θΧ oraculi responso pro dea culta. Urani filii, intel' qnos praestant Atlas et Saturnus, regnum inter Βθ dividunt. Atlantis filius Hesperus, filiae septem Atlantides, singulae illustribus natis clarae. De Saturno et Rhea eorumque filio Iove. De Baccho, cuius varia nomina et fabnlae physica inter pretatione explicantnr.
53. Amazonum gynaecocratia.
54. 55.
56.
57.
58.
59.
60. 61. 62.
LXXXVIII Cap.
ARGUMENTUM LIB. ΙΙΙ.
63. Quidam tres Bacchos exstitisse dicunt. Antiquissimus Indus barbatus fuisse fertul·. 64. A1ter Bacchus Iovis et Prose1'Pinae ve1 σθ1'θ11β filius fingitur cornutus. ΤθήίηΒ est Thebanus ΙονίΒ et Seme1es filius, ob Iunonis invidiam per abortum natus et ίη ΙονίΒ femore ad maturitatem perductus et Nysae a Nymphis educatus. Baccharum agmina per terrarum ol'bem ducit. 65. Impii Bacchi contemptores puniuntur, ίηΙθΙ quos nobi lissimi Pentheus, Myrrhanus, Lycurgus. Charopi prae mii 10σο Thraciae regnum et mystel'ia tl'adita, cηίηΒ nepos est Orpheus mysteriorum praeses. Bacchus tri umphans θΧ India Thebas redit. 66. Regiones et urbes commemorantul' de Bacchi patria certantes. Libycae de Baccho narrationes a Dionysio aliisque Graecis scriptoribus servatae. 67. Linus ca·rminum apud Graecos inventor. Hercu1es, Tha myra, Orpheus discipuli sunt Lini. Pronapides Hometi magister. 68. Ab θίΒ traduntur haec: Ammon ΙθΧ Libyae θΧ virgine Amalthea casu ob1ata genuit filium (Bacchum) , clam in urbem Nysam translatum, ut tutus esset ab uxoris Rheae insidiis. Nysa sita est ίη insula pulcherrima. 69. Antrum Nysaeum exinιiae amoenitatis. 70. Bacchus in antro custodiebatur ab Aristaeo et Minerva, quae in eadem insu1a ad amnem Tritonem nata erat. Obiter Minervae facinora memol'antur, inprimis Aegidis monstri caedes, ob quam vindicandam eius mater Tellus Gigantes peperit , deorum acerrimos hostes. Bacchus puer vini inventor vitiumque cultor. 71. Rhea noverca ad Titanes revertitur , et Satul'no iuncta. bellnm ίη Ammonem movet. Ammon- supel'atus in Creta.m insu1a.m fugit. Sed Bacchus adiutus ab Ama zonibus et Minerva Titanes debellat. .Α captis Tita nibue, quos libertate donavit, ηΙ deus adoratur. Inde libationis origo. 72. Belli socii Baccho etiam Sileni erant. In urbe Zabirna Campen monstrnm horrendum occidit, Saturnum Rhe amque vincit, sed ut parentes pietate colit. 73. Bacchus condit Ammoni patri oracnlum. Cur uterque cornutus fingatur. Aegypto Iovem regem praeficit νί-
ARGU11ENTUM LIB. IV.
LXXXIX
Cap.
nique cultul'am Aegyptios docet. Similiter reliquas ol'bis partes artibus 8υίΒ cultiores reddit. Εχ India reversus ΤίΙιιηθΒ funditus tollit. Deinde Ammone et Baccho inter divos relatis Iuppiter υηίνθΙΒί mundi ΤθΧ factus θΒΙ 74. Libycae de Baccho altero et tertio traditiones. Tres Bacchi, sicut duo Hercules, a postel'is ρτο ηηο habiti sunt.
LIB. ΙΥ.
1. Exordium quo historiae antiquae difficultates explicantul'. Breviarium libr. Ι-ΙΠ et IV. Graecorum antiquissinιa 2.
3. 4.
5. 6.
7.
8. 9. 10.
11.
historia incipitur a Bacchi utpote antiquissimi et bene ficentissimi fabula. Bacchi natales. Iove et Semele natus nymphis in antro Nysae traditur, unde Dionysi nomen habet. νίηί et zythi inventor. Eleutheras ίη Boeotia condit. Bacchus usque ίη Indiam expeditionem fecit j reduci a Graecis ΒΙΙCΙΙΙ instituuntur: ritus sollemnes describuntur. Bacchus antiquior, Sabazius , ΡΙΟΒθιρίηΙΙθ filius , ηοοΙυ cultns et cornutus. Bacchi Semele nati ingenium, fol'ma, comites Musae, Silenus paedagogus et ΒοοίυΒ, habitus. Bacchi cognomina eorumque causae. Cur biformis sit, ουι Satyri et Musae ίη eius comitata. ΡιίιιρηΒ Bacchi et Veneris filius. Origines cultus vel a propagatione generis humani vel ab Osiridis fabula derivandae. Ithyphallus et Tychon cognominatur. Ortus Hermaphroditi. Musarum parentes, numerus, nomina nominumque ιιιΙίο. Herculis mythus multa continet impedita et quae fidem excedant, quod rei mythicae pl'oprium est. Herculis stemma. Immensae vires pet· ipsam portentosam pl'ocreationem Herculi ίηίυΒΙΙθ et auctae per Iunonem, quae mammas inscia θί praebuerat. Angues ίη ουηίΒ suffocat, unde Herculίs nomen conse cutns est , ante Alcaeus appellatus. Thebis edncatus ab Ergini tributo et tyrannide urbem liberat , Orcho meniorum Minyarumqne oppidum destruit. Eurystheus per invidiam Hercnlί duodecinι certamina imponit. Hercules ίη animi aegl'itudinem et furorem incidit, quo
Χο Cap.
ARGUMENTUM LIB. IV.
liberatus singulos adit labores. 1) Leonem in Nemea occidit. 2) Hydl'am Lernaeam exstinguit. 12. 8) Aprum Erymanthium capit. Centauroram caedes. 18. 4) Cervam aureis cornibus εΙ; ΥθΙοcίαιΙθ insignem capit. 5) Aves e Stymphalide palude abigit. 6) Augeae sta bulum exptIrgat. 7) Taurum e Creta in Peloponnesum traducit. 14. I>efunctus hoc cerLamine ludos ΟlΥωρίCΟΒ ΙΟΥί ίηΒΜΙώΙ; Hercules. Ipse ίη omni certaminum genere victor a diis deabusque munera accipit. Obiter commemoratur Nioben primam, Alcmenam postl'emam mortalem ίτιίΒΒθ ab Iove compressam. 15. ΒεΙΙο a Gigantibus ίη deos ωοΙο Hercules diis auxilio venit, et ita caelestium deoI-um honores consequitur. Prometheum liberat. 8) Diomedis equas carnivoras domat. Al'gonautarum ΒοcίηΒ. 16. 9) Amazonibus victis Hippolytae zonam rapit. ΑηΙίΟΡθη captam dono dedit Theseo. 17. 10) Iter in Iberiam ad abducendos Geloyonis boves. Con gregatis ίη Creta insula, quam bestiis purgat , copiis primo in Libyam traicit, ubi Antaeum tollit terramque a feris et tyrannis liberat. 18. 1ter convertit ίη Aegyptum el; Busiridem occidit. In Libya Hecatompylon condit, urbem post a CaIiha giniensibus captam. Ad fretum Gaditanum columnas statuit. ΥίοΙίΒ Chrysaoris filiis boves abigit. ΟοlτιωηίΒ positis Hercules frettIm mutavit , ΒίοuΙί Thessaliam siccam, palustrem Boeotiam reddidit. 19. Transitu8 Herculis in Celticam, ubi Alesiam urbem a Caesare expugnatam θΧΒπτιίΙ, inde per Alpes ίη Italiam. 20. Ligurum ager ingratus et duri labores, quos subeunt etiam feminae. 21. Hercules ad Tiberim benigno hospitio θχοεΡΙΤΙΒ j decimae Herculi votae templumque exstructum. In campum Οτι maeum βίΥθ Phlegraeum progressuB Gigantes perdomuit. 22. Lacum A-vernum a mari dividit, viam Heracleam munit. Venator in Dianam impius ΒτιρρΙϊοίο afΪectus. Cicadae ob Herculia pietatem deletae. Nando Hercules οπω bobus ίη Siciliam traicit. 28. Thermis Himeraeis et Egestanis recreatus Hercules Ery-
ARGUMENTUM LIB. IV. Cap.
24.
25. 26. 27. 28. 29.
30.
3 1.
32.
33.
XCI
cem certamine vincit eiusque l'egnum pl'aemil1m re l)Ortat, q l10d UnU8 e posteris , DOl'ieUB , obtinet ibique Heracleam exstl'uit, a Carthaginiensibus postea dirl1tam. SY1'aCl1Sis sacra Cereri et Proseφinae instituit. Sicanos infesta acie obvios caedit. AgYl'inaei divinos Herculi honores exhibent, Pro his monumenta relinquit lacum sui ηοωίηίΒ, Geryonis ll1cum, fanl1m Iolai 1l1dis celebratum. Tl1m boves retl'o ίη Italiam agit, Lacinil1m ob furtum obtruncat , Crotoni ροηίΙ tumull1m. Hercules circa Hadriam redit ίη Epirum. 1 1) Cerberum ex inferis protrahit. Ante sacris ΕΙθηΒίηίίΒ est initiatus, quae sacra occasionem praebent de Orpheo disserendi. Hercules apud infel'Os. 12) Hespel'idum aurea mala asportat. Diversae de his opiniones. At1as et Hesperus, Atlantides Βθη Hesperides. Hesperides a Busiricte raptas Hel'cules Atlanti restituit. Hercules ab Atlante astrologiam accipit, ab ίΡΒΟ Graecis tl·aditam. Amazones, quae ob illata per Hercu1em damna raptam que Antiopen Atticae bellum intulel'ant, proelio victae a Theseo. Perfunctus Hercules laboribus oracu1i ίηΒΒη subolem e Thespi filiabus pt'ocreatam duce Iolao ίη Sardiniam mittit. Thespiadum historia. Sardinia ab Iolao ex pugnata et deinde exculta. Arcessitus e Sicilia DaedaluB Sardiniam multis operibus decorat. Iolaus deinde ίη Graeciam redituruB coloniam relinquit ίη Sicilia. Condita ίη Sardinia colonia bello nunquam est yicta. Hercules 101en petit. Accepta l'epulsa Iphitum fratrem eius necat. Hercules expiationis causa Omphalae Mae onum reginae ίη servitutem traditl1r. Reversus ίη Pe1oponnesl1m Hercules proficiscitur Troiam, iniurias a Laomedonte olίm illatas vindicatnrus. Lao medontem occidit regnumque Priamo tradit. Hercules ultum it Augeam ob recusatam mercedem. Centauro obtruncato ίη Hippolytae nuptiis primo Τί rynthem, deinde Pheneum in Arcadiam se confert. Εη rytum eiusque patrem Augeam interimit, regnum Phyleo tradit. Tyndareum Sparta pu1sum ίη regnum
XCll Cap.
ARGUMENTUM LIB. 1V.
restituit. Auge ab Hercule gravida damnata ut S1tb mergeretur, servatur cum filio Telepho. 34. Relicta Peloponneso Hercules Calydonem Aetoliae urbem petit et Deianiram uxorem ducit. Apri Calydonii ve natio : Meleager, Atalante, Althaea. 35. De Calydoniis Hercules bene meruit facto novo Acheloi alveo, unde orta fabula de cornu Amaltheae. 36. ΗθΙ'σαΙθΒ Ephyram vi capit regeque Phyleo οσσίβΟ θΧ θίαΒ filia Tlepolemum procreat. Ob Eurynomum casu ab θΟ interemptum cum Deianira fugiens pervenit ad flumen Euenum. Nessi scelus. ΗθΙ'σαΙθΒ σααι Arcadibus βοσίίΒ Ceycem Trachiniae regem hospes adit. 37. Phylantem regem Dryopum in Delphos impium Her cules occidit eiusque θΧ filia Antiochum progignit. Nati e Deianira. Dryopum expulsorum novae sedes resque gestae. Hercules Dorienses contra Lapithas defendit, Cygnum certamine vincit , θΧ Astydamia subacto Or menii rege, θίηΒ patre, Ctesippum procreat. 101e rapta ad promuntorium Cenaeum discedit. 38. Ad celebrandum sacrum vestis ΝθΒΒί veneno tincta af fertur per Licham. Hercules exitiali morbo conficitur. ΕίαΒ rogus ίη Oeta. 39. Hercnli instituta sacra. 40. Argonautae, quorum ΒοσίαΒ Hercules erat. 1asonis con silium. 41. 1tineris Argonautarum apparatus. 1tineris Βοσίί. 42. Argonautarum ίη ίΙίηθΙθ fata. Ad oram Troadis Hesionen ceto interfecto Hercules liberat. Praemii 10σο accipit ΗθΒίοηθη et equos regios, qnos interea Laomedonti custodiendos relinquit. 43. Al'gonautae tempestate agitati per deos Samothraces ser vantur. 1rι Thraciam vecti duo regis Phinei filios vin dicant. 44. Phineum repugnantem Boreadae occidunt; regnum filiis traditur. Eadem fabula ab aliis aliter narratur. Inde ίη Pontum profecti Argonautae appellunt ad Cherso neBum Tauricam, ignari hic more barbal'orum hospites immolari. 45. Cruenti in Taurica Chersoneso cultus origo simulque ΙθΒ Colchicae narrantur. Aeetes Colchidis, Perses Tauricae
ARGUMENTUM LIB. IV.
ΧΟΙΙΙ
Cap.
rex, fratres. Hecate Persae filia venena ίηνθηίΙ, patl'em veneno ΡθΓίΟΟΙ, h O sp itll m immolationem institllit. Aee tae nllpta Circen , Me deam , Aegialllm peperit. Circe matris artem diram co lit . Circaenm promnntorium. 46. Medea mitioris i ngenii servat appulsos peregrinos. 8n specta patri fugit et οbviam fit Argonalltis ; CUillS allxilio Iason data matrimonii fide vellus aureum occupare parat. 4 7. Fabula de Phrixo et aureo vellere apud Colchos ίη templo Martis custodito.
48. Rapto vellere aureo Argonautae ad naves confugiunt. 49.
60. 51. 62. 53.
54.
55.
56.
57.
Aeetes θΟΒ persecutus ίη pugna perit. Argonantarum redituB. Glaucus itineris comes et adiutor. Reversis ίη Troadem Argonautis ob Hesionen equosque recnsatos pugna inennda erat cum Laomedonte , qno occ 1so regnnm Priamo traditur. Ιη 8amothrace diis Samothracibns vota reddunt. Pelias exstincta stirpe Iasonis , q aem interisse putat, regnum occnpaverat. Iason redαx ininrias ulcisci parat, U8US Medeae οοηΒίΗίΒ et insidiίs. AS8umpta sagae persona Medea Iolci urbem et regiam ingreditnr, magica ministeria senectae transformandae ίη iuvenilem vigorem offel·t et praestigiis approbat. Pelias Medeae fraude OCCi8US. Dato signo Argonautae regiam invadunt. Iason in superstitem Peliae familiam benignus Acasto filio regnum cedit; ipse Corinthum sedem deligit. Argonautae novum foedus in futuros casus iungnnt et ludos celebrant Ιονί Olympio sacros. Iason tribns filiis e Meclea procl'eatis novnm coningium cum Glauce init. Medea repu diata atrociter ulci8citur. Iason mortem sibi conscivit. Thessalus , superstes eius filiu�, Iolcum reversus et rex factus incolas a Βθ Thes salos appellat. Medeae errot·es. Medeae et Aegei filius Medus Medorum rex. Narrationes aliae de Medea et Medo. Argonautas ad verso Tanai et per aliud flumen ίη Oceanum, inde per fretum Gaditanum ίη mare mediterraneum redisse Τί maeus aliique tradunt. Hel·aclidae. Trachine apud Ceycem regem educati , ab Atheniensibns contra Eurystheum ίη tutelam recipiuntur.
XCIV Cap.
.ARGUMENTUM 11Β. 1V.
58. Victo Eurystheo Heraclidae duce Hyllo Peloponnesum et Mycenarum regnum recuperare parant. Hyllo ίη singulari cel·tamine caeso Heraclidae ad quinquaginta. annos regno et Peloponneso exclusi redeunt Tricory thum. Tlepolemus occupat Rhodum. 59. Thesei 'genus. CoryneteD, Sinin, aprum Crommyonensem, Scironem , Cercyonem, Procrusten superat. Marat,ho ηίηαι taurum domat. 60. Fabula de Minotauro. Cretae historia et l'egum Cre tensium recensus. .Andl·ogeos ΜίηοϊΒ filius per insidias ab .Aegeo .Atheniensium rege interemptus. 61 .Attica a Minoe bello et fame pressa. Oraculo iussi .Athenienses poenam dant septem pueros puellasque Minotauro proiciendos. Theseus .Ariadnae ope Mino taurum occidit. .Ariadne ίη insula Na:κo a Baccho rapta. .Aegens nigris velis deceptus vitam finit. Snc cedens Theseus legibus et institutis patriam auget. 62. Phaedra Thesei coniu:κ Hippolytum privignum impmo amore prosequitur. Utriusque intel·itus. Theseus exuI. 63. Theseus et Pirithous rapiunt Helenam. Proserpinam rapturi descendunt ad inferos. 64. Septem ad Thebas. 1aius Thebarum rex et Iocasta. Oedipus inscius patrem occidit et aenigmate Sphingis soluto matrem uxorem ducit. 65. Scelere detecto et Oedipo incluso filii regno potiuntur. Polynices a fratre regno pulsus ab .Adrasto auxilium impetrat. Septem duces Thebis bellum inferunt. Ca dunt οαιηθΒ praeter .Adrastum. 66. Septem ducnm filii Epigoni dicti bel1llm renovant. The bani πcΙί in agrum Tilphossaeum migrant. Thebae ab Epigonis captae. Daphne Tiresiae filia Delphos αιίΒΒ!!. evasit Sibylla. 67. Thebani deinde alii Doriensium terras occupant, alii redeunt Thebas. - .Aeolum et Boeotorum origines. Boeoti proles usque ad bellum Troianum. 68 .Aeoli progenies Salmoneus et Tyro : horum posteri usque ad Nestorem et bellum Troianum. 69. 1 apitharum genus, θΧ quo ortus Ixion gignit Centauros. 70. Centaurorum bellum adversus 1apithas horumque reli quiae. •
•
ARGUMENTUM LIB. lV.
χον
Cap.
7 1 . Aesculapius, ΑροlΙίηίΒ filius , artis medicae peritissimus
72. 73.
74.
75. 76. 77.
78.
79.
80. 81.
82.
83.
propter ΡΙυΙοηίΒ querelas a Iove necatur. ΑροΒο filium ultus damnatur. Aesculapi ΒΙίί expeditioni in Troiam intersunt. Ρθηθί et ΑΒορί genus cum posteris usque ad bellum Troianum. Oenomaus et Hippodamiae filiae proci. Pelops Myrtili auxilio consequitur victoriam et puellae coniugium. Peloponneso ab θΟ nomen inditur. Tantalu8 eiαsque filia Niobe superbientes graves poenas dant. Tantalum regno expu1it Ilus ΤτοίΒ fίEυB. Trois stirps a Teucl'o l'epetita et usque ad Priamurn deducta. Daedalu8. Talum , sororis ΒΙίαω, novis ίηνθηΙίΒ clarum invidia commotns dolo interemit. Capitis damDatul' ab Areopagitis. Fuga delatus ίη Cretam Daedalus constrιlxit bovis macbinam ad explendam Pasipbaae libidinem. l\ιIiDO taurus inde ortus. Labyrintbus. Ob ΜίηοίΒ iram Dae dalus cum Ical'o ίη Siciliam fugit. Icari mors. Fabula de a1is e cera factis. Daedali opera ίη Sioilia effecta. Bellum ob receptum Daedalum a Minoe Siculis illatum. ΜίηοίΒ mors et sepulcrum. Cretenses ίη Sicilia l'e1icti urbem Minoam et EDgyum condunt templumque deabus matl'ibus exstruunt. Dearum matrum ίη Sicilia cultus. Templum sumptibus ωαΧίωίΒ cODstructl1m. Aristaeus, Apolline et Cyrene ortus , nympbis traditur nutriendus, a quibus lactis, apum, 0Ηνατυω, culturam accipit. Thebas profectus θΧ Autonoe Cadmi Βιiα ρτο creat Actaeonem venatorem a canibus dilaceratum. Aristaeus ίη Ceam insulam vectus Graeciam p estilentia liberat. Relicta ibi 8ubole ίΡΒθ Sardiniam Siciliam aliasque insulas adit ac beneficiis ΒηίΒ cultiores reddit. Denique ίη Tbracia aliquamdiu moratl1s θναηθΒοίΙ et divinos honores consequitur. Εφ , νθηθΓίΒ et Butae fίliυ8, Siciliae regulus condit ul'bem Βυί ηοωίηίΒ et ίη eius arce templum Veneris Ει ycinae j quod post Erycem Aeneas , Siculi , Cal·tba-
A.RGUMENTUM LlB. lV.
χονι Cap.
ginienses, Romani donis et religioso cultu amplissimum reddiderunt. 84. Daphnis Mercurio et nympha genitus ίη amoenissima convalle montium Heraeorum bucolicorum modorum ίηΥθηΙο! θΧΒΜΙίΙ. A.b irata nympha visu orbatur. 85. Orion venatione magnique roboris operibus clarus por tum , qui A.cte appellatur , ad Messanam construit. Quaeritur num Sicilia olim chersonesus fuerit. Orion intel' astra relatus.
ΝΟΤ ARUM Α.
=
Β
=
C D Ε
= = =
EXPLICATIO.
Coislinianus codex saec. χν (praef. ρ. νπ) Mutinensis codex saec. χν (praef. ρ. νπ) Vaticanus codex saec. ΧΠ (praef. ρ. XIV) Vindobonensis codex saec. ΧΙ (pl·aef. ρ. IV) ParisinuB codex saec. χνι (praef. ρ. χι)
� :: } Claromontani codices saec. χνι (praef. ρ. XVI) Μ Ν
= =
vulg. II
Venetus codex saec. χν (praef. ρ. XV) Vindobonensis codex saec. χνι (pl·aef. ρ. χι)
=
=
Eich. Rhod. Steph. Wess.
)
vulgaris ΙθcΙίο omnium librol'um praeter D secundae classis libri i. θ. omnes codices pl'aeter A.BD
= = =
=
Eichstaedti Rhodomani Stephani \Vesselingi
. . edltlo (praef. ρ. ΧΧΙΙ s.)
Hertlein : programmata , \Vertbeim 1864. 1865. 1866. 1871. 1873 Reiske : animadversionum ad Graeco8 auctores vol. Scbiifer: meletemata ίη Dionys. Halic.
Ρ. ed. We••. νοl. L
1
Τάδε ενεστιν lν τj] ΠQώτrι τών ΔιοδώQου βίβλων.
ΠροοΙμιον της ολης πρcιγμcιτε{ας. ΠεQί των παρ' ΛΙγυπτ(οις λεγομένων περί τής τού κό σμου ΎΕνι!σεως. Περί των <Β-εων οσοι πόλεις έ'κτισαν κατ' Λί'γυπτον. ΠεQί των πρώτων γενομένων .χν<Β-Qώπων καί του πcιλαιo τάτου βΙου. Περί τής τών &<Β-ανάτων τιμής και της των να ων κατα σκευής. Περι τής τοπο<Β-εσlας τής κατ' ΛΙ'γυπτον χώρας καί των 10 2 περι τον Νείλον ποταμον παQαδοξολογοvμένων , της τε τούτου πληρώσεως τάς αΙτΙας και των ϊστορικων και φι λοσόφων .χποφάσεις. Περί των πρώτων γενομένων κατ' Λί:γυπτον βασιλέων και 15 των κατά μέρος αυτων πράξεων. Περί κατασΚΕυων των πυραμΙδων των .χναγQαφομένων l.v τοίς gπτά <Β-αυμαζομι!νοις [ΡΎοις. ΠΕρί των vόμων και τών δικαστηρΙων. Περί των .χφιερωμι!νων ζφων παρ' ΛΙγυπτίοις. Περί rroV νομ(μων τών περι τούς τετελευτηκότας παρ' 20 ΛΙΥυπτΙοις γενομένων. Περ1. των ΈΗήνων οσοl rwv Επί παιδείι:ι <Β-αυμαζομένων παραβαλόντες εΙς Λl'γvπτον και πολλά των χρησΙμων μα <Β-όντες μετήvεγκαν εΙς την ΈΗάδα. Haec omnia desunt ϊη D, argumentum aliud finxit Α .
D'ODORU8 Ι.
7
Δ Ι Ο Δ Ω. Ρ Ο Τ ΤΟΤ ΣΙΚΕΛΙ.QΤΟΤ
ΒΙΒΛΙΟΘ ΗΚΗΣ ΙΣΤΟ ΡΙΚ Η Σ ΒΙΒΛΟΣ ΠP.QTH.
Τοίς τας κοινας {6το(!Cας π(!αγματευ6αμΕνοις μεγάλας χά(!ιτας &πονΕμειν δCκαιον πάντας &vft(!rb πους : 8τι τοίς lδCοις πόνοις d:ιφελη6αι τον κοινον βCον έφιλοτιμή.fTη6αν· &κCνδvvον γα(! διδα6καλCαν του 6υμφΕ(!οντος εΙ6ηγη6άμενοι καλλί6την έμπCΙ- 5 (!Cav δια τ·η ς π(!αγματεCας ταυτης πε(!ιποιουι1ι τοίς 2 &ναγινώι1κου6ιν. iJ μsν γα(! έκ της πεC(!ας έκάι1του μά.fT·ηι1ις μετα πολλων πόνων κα� κινδυνων ποιεί των χ(!ηι1Cμωv εκαι1τα διαγινώι1κειν, και δια τούτο των iJ(!rbroV δ πολυπει(!ότατος μετα μεγάλων &τυχημάτων 10 πολλών &νft(!ώπων [δεν α6τεα κα� νόον έγνω ' iJ δs δια τηι; Cι1τo�(αι; πε�ιγινoμEνη ι1ύνει1ΙΙ; τών &λ λoτ�(ων &ποτευγμάτων τε κα� κατο�ftωμάτωv &πεί3 (!ατον κακων έχει την διδα6καλtαν. έπειτα πάνται; &v.fT�ώποvg, μετέχοντας lLSV της ΠQος &λλήλους ι1υγ- 15 γενε(ας, τόποιι; δs και χ(!όνοιι; διε6τηκόται;, έφιλοτι μή.fTηι1αv ύπο lLCav και την α{)την ι1ύντα;ιν &γαγείν, αι6πε(! τινsς ύπου(!γοι τηι; .fTcCag ΠQοvοίας rcvfJ.fTlv τες. lΚECVTj τε γα(! την των δ(!ωμένων ασΤ(!o:Jν διακό σμη6ιν και τας των &ν.fT(!ώπo:JV φύσεις εΙς κοινην &να- 20
1
Ι 1.
3
λογ{αν 6vv.ftcida κυκλεί dvvcxwg !Χπαντα τον αιωνα, το Επιβάλλον έκάι1τοιg Εκ τηg πεπρωμ'iνηg μερ{ ζουσα, ο? τε ταg κοιναg τηg οlκοvμένηg πράξειg κα .ftάπερ μιαg π6λεωg &ναγράΨαντει; ενα λ6γον κα� 5 κοινον χρηματιστήριον των 6υντετελει1μένων &πέ δειξαν ταg έαυτων πραγματε{αg. καλον γαρ το δύ- 4vao.ftctt τοίg των ΙΧλλων αγνοήμαι1Ι προg Ot6Q.ftrodtv χρησ.ftαι παραδείγμα6Ι , και προg τα συγκυΡΟύντα ποικίλως κατα τον βίον εχειν μη ζήτησιν των π(!ατ10 τομένων, αλλα μίμησιν των Ιπιτετευγμένων. και γα(! τουg π(!εσβvτάτοvg ταίg ήλικίαιg !Χπαντεg των νεωτέ(!ων π(!οκ(!ίνουσιν Ιν ταίg συμβουλίαις δια την Εκ τού χ(!6νου πε(!ιγεγενημένην αvτοίς έμπει(!ίαν' ής τοσούτον iιπερέxειν συμβέβηκε την έκ της {στο15 ρίας μά.ftησιν OQ01l και τφ πλή.ftει των πραγμάτων προτερούσαν αvτην έπεγνώκαμεν. διο και προς άπάσας τας τού (3{OV περιστάσεις χ(!ηι1ιμωτάτην l1ν τις εΙναι νομί6ειε την ταύτης &νάληψιν. τοίς μ�ν Ι) γαρ νεωτέροις την των γεγηρακ6των πε(!ιποιεί σύν20 εσιν, τοίς δ� πρει1{3υτέροις πολλαπλασιάζει την iιπάρ χου6αν lμπειρίαν, και τους μ�ν {διώτας &ξίους ήγε μονίας κατα6κευάζει, τους δ' ήγεμ6νας τφ δια της δ6ξης &.ftανατισμφ προτρέπεται τοίς καλλt6ΤOις των εργων έπιχειρείν, χωρις δ� τούτων τους μ�ν ι1τρα25 τιώτας τοίς μετα την τελευτην έπαίνοις έτοιμοτέ ρους κατα6κευάζει προς τους iιπερ της πατρίδος κιν δύνους, τους δ� πονηρους των &ν.ftρώπων ταίς αΙωνί οιι; βλαι1φημΙαιι; αποτρέπει τηg Επι την κακ{αν δρ4
4 gvct lόΥΟV 1 άνάλΟΥον Reiske 1 κvκlοί D 27 αΙαιν{αις CD ; corr. Dind. ΤΕι;ιουσαν CF 7*
16 ύΠΕΙ;Ι-
4
DIODORI SrcULI
2 μής.
κα&6λου δ� δια 't't]v έκ ταύτης έπ' &γα&φ μνή μην ο{ μ�ν κτί(jται π6λεων ycvi(j&at προεκλή&η ιfαν, ο{ δ� ν6μους cl(jlJrrj(jct(j&at πε,μέχοντας τφ κοινφ βίφ την &(jφάλειαν, πoλλo� δ' έΠΙ(jτήμας κα� τ'χνας ι1ξευρείν έφιλοτιμή&η(jαν προς ciJCQYc(j{av 5 τοϊί γένους των &ν&ρώπων. έξ &πάντων δε συμ πληρουμένης τής εiJδαιμον{ας, &ποδοτέον των έπα{ νων το πρωτείον τ17 τούτων μάλΙ(jΤ' αlτ{Cf {(jΤΟΡ{Cf. 2 ήγrι τέOν γαρ εΙναι ταύτην φύλακα μεν τής των &ξιο λ6γων &ρετής, μάρτυρα δε τής των φαύλων κακ{ας, 10 εiJεργέτιν δε τοϊί κοινοϊί γένους των &ν.fTραιπων. εΙ γαρ ή των έν fJoov μυ&ολογία την Vπ6.fTε(jιν πεπλασμένην 5 Dxov(jct πολλα (jυμβάλλεται τοίς &ν.fTρώποις προς εiJ(j'βειαν και δικαΙΟ(jύνηv, π6(jφ μαλλον vπολη πτέον την προφητιν τής &ληι&ε{ας {στορ{αν, της 15 8λης φιλΟ(jοφίας oίoνε� μητρ6πολιν OVaιxv, έΠΙ(jκεv cX(jat δύνασ&αι τα .fj&lJ μαλλον προς καλοκ&γα&ίαν; 3 πάντες γαρ /Χν&ρωποι δια την τής φΜεως Μ&' νειαν βιοii(jι μ�ν &καριαί6ν τι μέρος τοϊί παντος αΙ ωνος, τετελεvτήκα(jΙ δε πάντα τον {J(jτερον χρ6νον, 20 κα� τοίς μεν έν τφ �ήν μηδεν &ξι6λογον πράξα(jιν f1ftlX ταίς των (jωμάτων τελευταίς (jvναπο&νή(jκει κα� τα /Χλλα πάντα τα κατ« τον β{ον, -ι:οίς δε δι' &ρε-ι:ην περιποιησαμένοις δ6ξαν αί πράξεις f1παν-ι:α -ι:ον αΙωνα μνημονεύον-ι:αι, διαβοώμcναι -ι:φ &ειο-ι:ά-ι:φ 25 4 -ι:ής ί(j-ι:ορίας (j-ι:6ματι. καλον δ', οΙμαι, -ι:οίς cV φρο VOfj(jt &νη-ι:ων π6νων &ντικα-ι:αλλάξα<1.fTαι -ι:ην &.fTcx1 άΥα.fr1ί31 &:ΠΕιρον CF 3 παρέχοντας Ch. Graux 8 9 φυλακα G, φvλακην ceteri 12 -ύπόαlτCα om. CFl μνησιν D 14 μάλλον om. CF 17 lftη CF 27 &νταλλάξασftαι D (cf. Χ 21,5).
Ι 2.
5
νατον εόφημίαν. Ή(Jακλής μεν rCt(J δμολογείται πάντα τον γεν6μενον αvτφ κατ ' &ν{}(Jώπους l(J6vov ύπομείναι μεγάλους κα� (Ιυνεχείς π6νους κα� κιν δύνους έκου(fίαις, "{να το γένος τών &ν{}(Jώπαιν EV5 εργετήσας τύΧΏ τής &{}ανασίας ' τών δε &λλαιν &γα {}ών &νδ(Jών ο{ μεν ήραιΙΚών, ο{ δε Ισο{}έαιν τιμών ετυχον, πάντες δε μεγάλων έπαίνων ηξιώ{}ησαν, τας &ρετας ιxVTWV τής {στορίας &πα,f}ανατιζούσης. τα
5
μεν γαρ &λλα μνημε ία διαμΙν ε ι χρ6νοιι Ολίγον, -όπα
πολλών &ναΙ(Jούμενα πε,μι5τάσεαιν, fι δε τής {στο (Jίας δύναμις έπι πα(fαν την οίκουμlνην διήκου6α τον πάντα τ&λλα λυμαιν6μενον 'X(J6vov εχει φύλακα τής αΙωνίου παραδ6σεως τοίς έπιγινομένοις. συμ βάλλεται δ' αϋτη κα� προς λ6γου δύναμιν , otί 15 κάλλιον fTE(JOV οvκ &ν τις ΡCfδίαις εϋ(JΟΙ. τούτφ rCt(J ο{ μεν 'Έλληνες τών βαρβά(Jων, ο{ δε πεπαι δευμένοι τών &παιδεύτων Π(Jοέχουσι, Π(Jος δε τού τοις δια μ6νου τούτου δυνατ6ν έστιv ενα τών πολ λών πε(Jιγενέσ{}αι ' κα{}6λου δε φαίνεται παν το 20 προτε{}εν τοιούτον δποίον αν ή τού λ έγοντος δύ ναμις πα(JfXστήσ?l, κα� τους &γα{}ους &νδρας &ξίους λ6γου Π(Jοσαγορεύομεν , ιf:ις τούτο το πραιτειον της &(JETPίg πε(Jιπεποιημ lνους. είς πλείαι δε μΙρη τούτου δΙΏρημένου, συμβαίνει την μεν ποιητικην 25 τ έ(Jπειν μαλλον ηπε(J ωφελείν, την δε νομο{}εσίαν 6 κολάζειν, ου διδάσκειν, παραπλησίαις δε κα� τ&λλα μέρη τα μεν μηδεν συμβάλλεσ{}αι προς εύδαιμο10
18 ενα] τόν ενα CF 20 προστε4τεν CDF2, προσταX{f�v F I G l, πραf{f/;v G2; corr. WesseliDg 22 τούτο] τούτους DF το f. delendum.
6
7
6
DIODORI SICULI
νίαν, τα δε μεμιγμένην εχειν τφ συμφ{Qοντι την βλάβην, Ηνια δε κατεψεύσ{tαι της &lfJ{tsCag, μ6νην δε την Ιστορίαν, συμφωνούντων έν α-ι'ιΤf; των λ6γων τo�ς εργοις, ΙΧπαντα 'Iflllla χρήσιμα τf; γραψfι 8 περιειληφέναι. δQασ{tαι γαρ α-ι'ιτην προτρεπομένην 5 έπι δ,καιοσύv'fjV, κατηγορούσαν των φαύλων, έγκω μιάςουσαν τους &γα{tούς, το σύνολον έμπειρίαν με γίστην περιποιουσαν 'Ifotr; έντυγχάνουσι. Διο και {tεωQουντες ήμε�ς δ'ικαίας &ποδοχης 3 τυγχάνοντας τους ταύτην ΠQαγματευι1αμένους προή- 10 XfFfJELSV lπι τον 3μοιον της {ιποfFέσεως ςηλον. έπι στήσαντες δε τον νουν τo�ς προ ήμων συγγραφευσιν &πεδεξάμε{tα μεν ιbς ενι μάλιστα την ΠQοαίQεσιv α-ι'ιτων, ο-ι'ι μην έξεΙQγάσ{tαι προς το συμφέρον και το δυνατον τας πραγματείας α-ι'ιτων {ιπελάβομεν. 15 2 κειμένης γαρ τo�ς &ναγινι:όσκουσι της ιhφελεIας Εν τφ πλεΙστας καΙ ποικιλωτάτας πεQιστάσεις λαμβά νειν, οΙ πλείστοι μεν ένόι; H{tVOvg 11 μιας π6λεως α-ι'ιτοτελε'i:ς πολέμους &νέγQαψαν, όλΙγοι δ' &πο των &QXalrov XQ6vrov &ρξάμενοι τας κοινας πράξεις έπε- 20 XsiQfJdft'V &ναγράφειν ELlXQL των "a{t' α{ιτους και QWV, και τούτων οΙ μεν τους οΙκεΙους χρ6νους iκά στοις ο-ι'ι παρέςευξαν, οΙ δε τας των βαρβάρων πράξεις {ιπερέβησαν, ετι δ' οΙ μεν τας παλαιας ELvfFolortar; δια την δυσχέρειαν της πραγματείας &πεδοκίμασαν, 25 οΙ δε την {ιπ6στ:αι1ιν της έπιβολης ο-ι'ι συνετέλεσαν, s μει10λαβη{tέvτες τον βίον {ιπο τ'iίς πεπρωμένης. των δε την έπιβολην ταύτης της πραγματείας πεποιημέ14 καΙ] κατα StephanUB 16 τοίι: Wesseling , �ν τοίι; DF!, έπΙ τοίι; CF l 18 Ενός add. Porson.
Ι
2.
3.
7
νων oVΔεις π�oεβίβασε την {6τo�ίαν κατωτέ�ω των Μακεδονικων και�ων ' ο{ μεν γα� εΙς τας Φιλίππου π�άξεις, ο{ δ' εΙς τας :Aλεξάνδ�oυ, τινες δ' εΙς τους διαδόχους η τους επιγόνους κατέστ�εψαν τας συν5 τάξεις' πολλων δε και μεγάλων των μετα ταύτα π�άξεων απολελειμμένων μέx�ι τού κα&' ήμας βίου των {στo�ιoγ�άφων Ο'ύδεις επεβάλετο lXVTrXg μιας συντάξεως πε�ιγ�αφfJ π�αγματεύσασ&αι δια το μέ yc.fTor; της υπο.fTέσεως. σιο και ερριμμένων τωυ τε 4 10 χρόνων και των πράξεων εν πλείοσι πραγματείαις 7 και διαφό�oις συγγραφεύσι δυσπερίληπτος ή τού των ανάληΨις γίνεται και δυσμνημόνευτος. έξετι�- 5 σαντες ο-δν τας έκάστου τούτων σια&έσεις έκρί ναμεν {ιπό&εσίν {στορικην πριχγματεύσασ&αι την 15 πλείστα μεν ιbφελησαι δυυαμένην, έλάχιστα δε τους αναγινώσκοντας ένοχλήσουσαν. εί γάρ τις τας είς 6 μνήμην παραδεδομένας τού σύμπαντος κ66μου πρά ξεις, ωσπερ τινος μιας πόλεως, αρξάμενος απο των αρχαιοτάτων χρόνων αναγράΨαι κατα το συνατον 20 μέχρι των κα&' aVTOV και�ων , πόνον μεν αν πο λυυ {ιπομείναι δήλον 3τι, πραγματείαυ δε πασων εvχρηστοτάτην συντάξαιτο τοίς φιλαναγνω6τούσιν. έξέσται γαρ έκ ταύτης εκαστον προς την IΜαν {ιπ6- 7 στασιν έτοίμως λαμβάνειν το χρήσιμου, ωσπερ εκ τοίς μεν γαρ έπιβαλ- 8 25 μεγάλης αρυόμενον πηγής. λομένοις διεξιέυαι τιΧς των τοσούτωυ συγγ�αφέωυ {6τo�ίας π�ωτoυ flSV oiJ ρο/σωυ εiJπο�fJσαι των είς την χρείαν πιπτου6ων βίβλων, επειτα δια την ανω9 δΙΕρριμμένων Hertlein 7 μιά' F 20 πολυν om. D. μιi νας D
17 παραδιδο-
8
DIODORI Βιουιι
μαλίαν και το πλ.η{}ος των ι1υνταγμάτων δυι1κατά ληπτος γίνεται τελέως και δυι1έφικτος ή των πεΠflα γμένων &νάληψις' ή δ' Ιν μιας ι1υυτάξεως πεflΙ γflαφf] ΠQαγματεία το των ΠQάξεωv εlQόμεvον έχουι1α την μΕν άνάγυωι1ιν έτοίμην παQΕχεται, την δ' άνά- 5 ληψιν έχει παντελως ε(,παQακολού{}ητοv. κα-&όλου δΕ των &λλων ΤΟG"ούτοv {}πεQΕχειv ταύτην ήγητέον Οι1ιΡ ΧQηG"ιμώτεQόv έG"Τι το παν τού μΕQοvς και το "υνεχες τού διεQQηγμΕvου, ΠQος δε τούτοις το δι'Yj ΚQιβωμέvοv τοίς ΧQόvοις του μ'YjδΕ γινωσκομένου 10 τίι1ιν Ιπράχ{}η καΙQοίς. 4 Διόπε!! ήμείς δQωvτες ταύτ'YjV την {}πό,ιτεσιν ΧQ'Yjι1ιμωτάτ'YjV μεν OVCiav, πολλού δε πόνου και Χflόvοv ΠQΟG"δεομένηv, τ(μάκοντα μΕν έτ'Yj πεQΙ α(, τ.ην έΠQαγματεύ,ιτ'Yjμεv, μετιΧ δε πολλ.ης κακοπα,ιτείας 15 και κινδύυων έπήλ,ιτομεν πολλ.ην τ.ης τε Άι1ίας και τ.ης Ε(,Qώπης, ί'να τωυ άναγκαιοτάτων και πλείι1των μεQων α(,τόπται γενη,ιτωμεν · πολλα γα!! παQιΧ τας άγνοίας των τόπων διήμαQτον oiJX οϊ τυχόντες των συγγQαφΕων, άλλά τινες και των τΥ δόξ'Ώ πεΠQω- 20 2 τευκότων. άφΟQμfj δε Πflος τ.ην έπιβολ.ην ταύτ'YjV έΧflησάμε,ιτα μάλιστα μΕν τΏ Πflος τ.ην Πflαγματείαv έπι,ιτvμίlf, δι' ην παι1ιν άV{}flώποις το δοκούν &πο rιoυ εΙναι τυγχάνει 6υντελείας, έπειτα και τΏ έν 'Ρώμ'Ώ XOQ'Yjrtlf των πrιoς την {)ποκειμΕνην 25 3 {)πό,ιτε6ιν άνηκόν,,;ων. ή γαrι ταύτης της πόλεως 2 καΙ δυσέφικτος om. ΑΕ πεπραΥματευμένων F 3 μιας Schafer, μιά cod. 9 δΙΥρημένου OF 19 τυχόντειΙ] μό ΧΟQηΥ{α. Hertlein, fJια την --ΧΟQηνον add. F 24 'tii Υ{α.ν libri 25 �ν] Ιν τΉ DF: -
Ι 3. 4.
9
vπεQοχή, διατείνουσα τj] δυνάμει ΠQαg τα πεQατα τηι; οlκουμεvηg, έτοιμοτάται; κα� πλείσται; ήμιν άφΟQμαg παQεσχετο παQεπιδημήσασιv lν αυτj] πλείω XQ6vov. ήμειι; rlZQ ΙΙξ 'ΑγυQίοv τηι; Σικελίαι; t5vτεg, κα� 4 5 δια την έπιμιξίαν τοιι; lν τj] νήσφ πολλην ΙΙμπεΙQίαv τηι; 'Ρωμαίων διαλΕκτου πεQιπεποιμεvοι , πάσαι; ται; τηι; ήγεμονίαι; ταύτηι; ΠQάξειg άΚQιβωg άνελάβομεν lκ των παQ' έκείνοιι; -δπομνημάτων έκ πολλων lQ6vwv τετηQημενων. πεποιήμε,f}α δε r:ηv άQχην τηι; ϊσΤΟQίαg 5 10 άπ α των μυ,f}ολογουμεvωv παQ' 'Έλλησί τε κα� fJaQ βάQοιg, έξΕτάσανΤΕΙ; τα παQ' έκάι1ΤΟΙΙ; ϊι1τορούμενα κατα τουι; άrnαίουg XQ6vovg, έφ' 5σου ήμιν δύvαμιg. ΈΠE� δ' ή μεν vπ6,f}Εσιg εχει τελοg , α[ βίβλοι 6 δε μέχρι του νυν ιΧνέκδοτοι τυγχάνουσιν οiJι1αι, βού15 λομαι {JQlXXia ΠQοδΙΟQίσαι πεQl 5ληι; τηι; ΠQαγμαΤΕίαg. των rlZQ βίβλων ήμιυ �ξ μεν α[ ΠQωται ΠΕQιεχουσι τα!> ΠQΟ των ΤQωικωv ΠQάξειg κα� μv,f}ολογίαg, κα� τούτων α[ μεν ΠQοηγούμΕvαι ΤQΕιg ται; βαρβαQικάg, α[ δ' έξηι; σΧΕδαν ται; των Έλλήνωυ ιΧQχαιολογίαg . 20 έν δε ταιι; μετα ταύται; ευδεκα ται; άπα των ΤQαιικωv κοιναι; πράξειι; ιXυαγCΓράφαμEν εαιι; τηι; 'ΛλεξάvδQΟV ΤΕλεvτηg ' έν δε ταιι; έξηι; Ει:κοσι κα� τρισ� βίβλοιι; 7 ται; λοιπαι; &πιΧι1αι; κατετιΧξαμεν μεΧQΙ τηι; tiQXfig του ι1υι1τάντοι; πολΕμου 'Ρωμαίοιι; ΠQαg Κελτούg , κα,f}' 25 ον ήγούμΕνοι; Γάιοι; Ίούλιοι; KaroaQ δ δια ται; ΠQ ιΧ ξειι; ΠQΟι1αγΟQευ,f}Ε�g ,f}cog καΤΕπολεμηι1ε μεν τα πλείστα κα� μαχιμώτατα των Κελτωυ ε,f}vη, ΠQοεβί βασε δε την ήγΕμονίαν τηι; 'Ρώμηι; μεΧQΙ των 8
4 ιtyyυρ{oυ D, ιtρyυρ{oν το Υένος CF αε] ήμιν �ξ αϊ D, αϊ μΕν 'Εξ conicio.
16 ήμιν Έξ μ!ν
10
DIODORI SICULI
Β(!εττα.νικων νήι1ων' τούτου δ' α! π(!ωται π(!άξει� iπετελΕι1.fFηι1α.ν όλυμπιάδo� τή� έκαΤOι1τή� κα.t όγδο ηΚOι1τη� κατα το π(!ωτον ετo� Ιπ' lX(!χοντο� 'Α.fFή νηι1ιν Ή(!ώδου. 5 των δ$ χ(!6νων τούτων πειμειλημμΕνων Ιν 9 ταύΤl1 τΥ ΠQαγtJ-ατείCf τoυ� μΕν Π(!Ο των Τ(!ωικων 6 ου διο(!ιζ6με.fFα βεβαίω� δια το μηδΕν πα(!άπηγμα πα(!cιληφEναι na(!t τούτων ΠΙι1τευ6μενον, &πο δ$ των ΤQwικων &κολού.fFω� Άπολλοδώ(!φ τφ Ά.fFηναίφ τί.fFεμεν όγδοήκοντ' ετη nQO� την κά.fFοδον των ΉQα- 10 κλειδων, &πο δΕ ταύτη� Ιπ� την π(!ώτην όλυμπιάδα δυι1� λείποντα των ΤQιαΚΟι1ίwν και τ(!ιάκοντα, ι1υλ λογιζ6μενοι τoυ� X(!6νoυ� &πο των Ιν Δακεδαίμονι βαι1ιλευι1άντων, &πο δ$ τη� π(!ώτη� όλυμπιάδo� εί� την &Qχην τού Κελτικού πολέμου, .ην τελευτt)ν πε- 15 ποιήμε.fFα τη� Cι1ΤΟQία�, έπτα.κ6ι1ια καt τ(!ιάκοντα' αιι1τε την 5λην π(!αγματείαν .f]μων 'tεττα.(!άκοντα. βίβλων ΟVι1αν naQLEXELV ετη δVι1t λείποντα. των χι λίων έκατον τεττα(!άκοντα. xω(!ι� των χ(!6νων των 20 πεQιεχ6ντwν τα� Π(!Ο των Τ(!ωικων π(!άξει�. 2 Ταύτα. μΕν ovv &ΚQιβω� π(!οδΙW(!Ιι1άμε.fFα, βουλ6μενοι τoυ� μΕν &να.γινώι1κoντα� είς dvvotιxv &γα γε�ν τη� 5λη� π(!ο.fFΕι1εw�, τoυ� δ$ διαι1κευάζειν είω.fF6τα� τα� βCΒλoυ� &ΠΟΤQΕψαι τού λvμαίνει1.fFα.ι τα� &λλΟΤQία� π(!αγματεία�. .f]μ�ν δ$ nΙXQ' 5λην την 25 (ι1το(!ίαν τα μΕν γ(!αφΕντα καλω� μη μετεχΕτΟ) φ.fF6νοv, τα δ$ &γνοη.fFέντα τυγχανΕτΟ) διο(!.fFώσεw� -δπο των 3 δυνα.τωτέ(!ων. διεληλv.fF6τε� δ$ -δπΕ(! ων Π(!Ο?Ί(!ού3 πqroτοv] τqίτοv Holzapfel.
Ι 4. 5.
11
6.
με&α, την Επαγγελίαν τη!; γQαφηg βεβαΙΟύν Εγχει Qήσομεν. ΠεQ� (-LSV oi'Jv &εωυ τίνα!; lννοία!; εσχον οί ΠQω- 6 τοι καταδείξαυτε!; τιμ αν το &ειον, κα� των μυ&ο5 λογουμέυroν πεQ� έκάστου των &&αυάτroν, τα (-LSV πολλα συντάξασ&αι παQήιfομεν κατ' ίδίαν δια το την {ιπό&ειfιν ταύτην πολλού λόγου ΠQΟιfδειιf&αι, σι1α δ' αν ται!; προκειμέυαι!; ίστορίαι!; οίκεια δό ξroμεν {ιπάQχειν , παQα&ήι10μεν Εν κεφαλαίοιg, ίΎα 10 μηδsν τωυ &κοη!; &ξίroν Επιζητηται. πεQ� δε τού 2 11 γένου!; των άπάυτroυ &ν&ρώπroν κα� των ΠQαχ&έυ των Εν ΤΟΙ!; γνωQιζομένοιg μέQει1Ι τη!; οίκουμένηg, ώ!; αυ lνδέχηται πεQ� των ουτω παλαιων , &ΚQιβωg &ναγQάψομεν &πο των &Qχαιοτάτων ΧQόνων &QξάπεQ� τη!; ΠQώτηg τοίυυν γενέσεro!; τωυ &υ- 3 15 μενοι. &Qώπωυ διττα� γεγόνασιν &ποφάσει!; παQα τοι!; νο μιμωτάτοι!; των τε φυσιολόγων κα� των ίσΤΟQικων ' ο{ μευ yctQ α-ότωυ &γέυυητον κα� lXφ&αQΤΟV -δποστη σάμενοι τον κόι1μον, &πεφήναντο κα� το γένο!; των 20 &V&Qώπrov Εξ αίωνο!; vπάQχειv, μηδέποτε τη!; α-ότων τεκνώσεω!; &QXijv εσχηκv{αg ' ο{ δε γεννητον κα� φ&αQΤΟV εΙναι νομίσαυτε!; εφησαν δμοίro!; Εκείνφ του!; άν&ρώπου!; τυχειν τη!; ΠQώτηg γενέσεω!; ώρι σμένοι!; χQόvοιg. καΙ ΠΕΡ! των μυ.&οϊ.. ογουμΕνων Εκά· 4 τιμιiν om. D στου codices (et Euseb. praep. ev. Ι 7 , 1 ) ; corr. Dindorf (cf. ιν 6, 1) 6 παρήσομεν Madvig, πειρασόμε.&α libri 16 παριΧ τοις lινoμαστoτά 8 Ο{ΚΕια scripsi, �oικότα libl'i τοις καΙ νομιμωτάτοις D 22 &φ.&αρτον Cj καΙ φ.& αρτΟν om. F 22 �ΚE(νω ' Rhodoman, iκε{vοις codices, iκε(vω κα! Hertlein. ,
12
DIODORI SICULI
Κατα γαρ την Εξ ιiΡX-η� τών ολαιν σύστασιν μίαν εχειν Ιδέαν ούρανόν τε κα� ψ-ην, μεμιψμ{νη� αύτών τ-η� φύt1εαι�· μετα δε ταύτα διαστά.νταιν τών t1rofkιX ταιν ιiπ' ιiλλήλαιν, τον μεν κόσμον περιλαβείν l1πιχ t1ιxv την δραιμένην Εν ΙΧύτφ ι1ύντΙΧξιν , τον δ' Μρα ι> κινήt1εαι� τυχείν t1vνεΧού�, κιx� το μεν πυρωδε� αύ τού πρo� τoυ� μεΤEαιρoτά.τoυ� τόπoυ� συνδραμείν, ιiναιφερoύ� οfιt1η� τη� τoιιxύτη� φύσεαι� δια την κου φότητα· ιiφ' ή� αΙτία� τον μεν ηλιον κιx� το λοιπον πλ-η.{fο� των lXt1ΤQαιν Ενιχποληφ.{fηναι τfj πά.σΊΊ δίνrι · 1() το δε Ιλυώδε� καt .{folEQov μετα τη� τών {ηρων ι1υψκρίσεαι� Επt τιχύτο κατιχt1τ-ηνιχι δια το βά.ρo�· 2 εΙλούμενον δ' Εν έιχυτφ t1vνεχώ� κιx� ι1υι5ΤΡΕφ6μενον Εκ μεν τών υγρών την .{fά.λιχτταν, Εκ δε τών στε ρεμνιαιτέραιν ποιησαι την ψ-ην πηλώδη κα� πιχν- 153 τελώ� &πΙΧλήν. τΙΧύτην δε το μεν πρωτον τού περ� τον ηλιον πυρo� καταλά.μΨιxντo� π-ηξιν λαβείν, επειτα δια την .{fEQfkΙXOlιxv &ναζυμoυμένη� τ-η� lπιφανείιx� ι1υ·νοιδ-ηι5αί -ι:ινιχ -ι:ών υψρών κα-ι:α πoλλoυ� τόπoυ�, κιx� rενέι1.{fιχι περ� αύτα ι5ηπεδ6να� υμέσι λcπτoί� 2() περιcxoμ{να�· οπερ Εν -ι:oί� Ελεσι κα� τoί� λιμνά. ζουσι τών τόπαιν ετι κα� νύν δQασ.{fαι ψινόμενον, Επειδαν -ι:-η� χώρα!; ΚΙXΤEψυψμένη� ltφναι διά.πυρo� δ &ηρ ψένητιχι, μη λαβαιν την μεταβολην Εκ -ι:ού 1 1 ζαιοψονουμέναιν δε τών υψρων δια 21> 4 κιχ-ι:' 6λίψον. -ι:fί� .{fEQfkΙXotΙX� -ι:ον εΙρημένον τρόπον τα� μεν νύκ-ι:α� λιχμβά.νειν αύτίκιχ την τροφην Εκ τ-η� πιπτoύση�
7
12 καταστηναι] κατενεχ3'ηναι C 13 κα! σvστρεφόμ,ενον σvνεχαιg vulg. 19 &νοι6ησαι Reiske 24 ό ΟΜ. DF (Euseb.).
Ι 7. 8.
13
άπο τού πεQιέχοντος δμίχλης, τας δ' iJlliQ ag iιπo τού καύματος στεQεούσftαι' το δ' εσχατον τών κυοφΟQουμένων την τελείαν αi5ξησιν λαβ6ντων, κα� τών iιμένων διακαυftέντων τε κα� πεQΙQQαγέντων, � ιXναφvfίναι παντοδαπους τύπους �Φων. τούτων δε 5 τα μεν πλείστης .ftεQμασίας κεκοινωνηκ6τα ΠQος τους μετεάψους τ6πους ιΧπελftειν γεν6μενα πτηνά, τα δε γεώδους ιΧντεχ6μενα συγΚQίσεως iv Tf1 των έQπετων κα� των &λλων των lπιγείων τάξει κατ10 αQιftμηftηναι, τα δε φύσεως iιyQίXr:; μάλιστα μετειλη φ6τα ΠQος τον δμογενη τ6πον συνδQαμειν, όνομα o.ftiVTCJ. πλωτά. την δΈ γην άε� μάλλον στεQεουμένΎjV 6 iιπ6 τε τού πεQ� τον ηλιον ΠVQος κα� των πνευ μάτων το τελευταιον μηκέτι δύνασftαι μηδεν των 15 μει�6νων �ωoγoνειν, άλλ' iκ της ΠQος &λληλα μί ξεως εκαστα γεννάσftαι των iμψύχων. εοικε δε πεQ� 7 της των 3λων φύσεως ουδ' Εv(μπίδης διαφωνειν τοις ΠQΟΗQημένοις, μα.ftητης (Ων 'Αναξαγ6Qου τού φυσικού ' iv yaQ Tf1 Mελανίππrι τί.ftησιν ουτως, 20 άις ΟVQαν6ς τε γαtά τ' �ν μΟQφη μία' iπε� δ' έχωQίσftησαν άλλήλων δίχα, τίκτουσι πάντα κάνέδωκαν εΙς φάος, oiVQQΎI , πετηνά , ftΎjQας, ους {Τ' αλμη ΤQ έφει , γένος τε ftvnTWV. 25 Kα� πεQ� μεν της ΠQώτης τών 3λων γενέσεως 8 τοιαύτα παQειλήφαμεν, τους δε iξ "Qχης ytVVΎIftiv5 &ναφvηναι] και φανηναι add. D ; &ναφvση&ijvαι for tasse 25 και πει,>ι - παι,>ειλήφαιιεν CFGLM (et Euseb. pr. ev. Ι 7, 10) ; καΙ πει,>Ι . . . τών ολων &λόγων γενέσεως τοιαύτα πει,>ιειλήφαμ,εν' τους δΙ; (τών ολων - δΙ; om. ΑΒΕΝ) τού ζωογονείν τήν γην, εΙ καΙ παι,>άδοξον είναί τισι φαίνε-
14
DlODORI SICULl
τα:; των &ν.ff�ώπων φασ�ν έν &τάκτφ καΙ .fffj�tIbItEt {jtrp κα.ffεστωταr; σπo�άδην έπ� ταr; vofLιXr; έξιέναι, καΙ Π�Οι1φi�ει1.ffα ι τηr; τε βοτάνη:; την ΠQΟι1ηνει1τά την καΙ τουr; αi!τομάτουr; &πο των ItivftQrov καQπούr;. 2 κα� πολεμουμένου:; μ�ν fJπο των .fffjQCrov &λλήλοι:; 5 {jofj.ffEtv fJπο τού ι1υμφέ�oντo:; διδαι1κομένου:;, &.ff�ot �oμένoυ:; δ� δια τον φ6βον έπιγινώι1κειν έκ τού 3 κατα μικ�oν του:; &λλήλων τύπου:;. τη:; φωνη:; δ' &ι1ήμου καΙ ι1υγκεχυμένη:; οi5ση:; έκ τού κατ' όλίγον διαQ.ffQΟύν τα:; λiξειr;, κα� ΠQΟ:; &λλ-ήλου:; τι.ffiνταr; 1 \ σύμβολα πεQ� sκάστου των fJποκειμένων yvIbQLfLOV 11 σφίι1ιν αi!τοϊ:r; ποιηι1αι την πε�� &πάντων S�fLfJ4 VEtav. τοιούτων δ� συι1τημάτων γινομένων "a.ff' f1παι1αν την οΙκουμέν·ην , oi!X δμ6φωνον πάντα:; έχειν την διάλεκτον , sκάστων ιb:; έτυχε συνταξάν- 15 των τα:; λiξει:;' διο κα� παντοtου:; τε fJπάQξαι xα�ακτη�α:; διαλέκτων καΙ τα π�ωτα γεν6μενα ι1υι1τ-ήματα των &πάντων i.ffvWv &�χ}yoνα YEvid.ffat. 5 του:; ουν π�ώτoυ:; των &ν.ff�ώπων μηδενο:; των π�o:; βίον x�ησίμων EfJ�fjfLivOV έπιπ6νωr; διάγειν, 20 ταl, τήν τότε ένέqγεια'll φασΙ καΙ τα ELEZqt νϋν γι'llόμεν« μ,αρτυρΕίν Ε«υτοίι;. κατι:k γάq τ�ν ΘηβαΙδ« τής Αlγvπτοv κα.&' oiJr; �ν xaIQOVfl π1..Ε0'llάσl1 -r;1/,11 &νάβασι'ΙΙ ό Νεί1..0Ι; κα1 �ι; μΕ'ΙΙ γηι; δια -r;�;jjτο xa.&VyqOV r,ινΟμ,ένης, τής δΕ nsql τό1{ η1..ι ο'll .ftsqprta{rtr; «ψ'llω ΠQοσπ!σΟVσηι; κα1 8ια, τουτο xa-r;« no1..1..ovr; -r;onov!: τήι; iπιφανε{αι; σήψεcoι; γενομ,έ'ΙΙη ς, π1..η.&οι; μυών έκ γης άν«qt8'μ,ητον γεννάσ,f}-αι. .fJπό τ' ο11ν τηι; γης σκ1..ηριΧι; γεγΕ'llημ,ένηι; καΙ -r;ov περιέΖοντοι; &Eqor; ο-όΚΕ-r;ι 8ια -r;ηqοiίν-r;οι; -r;1]'V έξ &ΡΖήι; sfJxq«a{IX'V (ε'ii-r;αξ{α'V κα1 svxqrt σ{αν ΑΒΕΝ), φvε-r;αt ,ώα, rpανεqΟ'V εΤναι 1..Εγουσι, Βιότι xa-r;U -r;1]IJ έξ &ΡΧiίι: -r;tDv g1..mv γενεσιν έκ -r;1jg γήι; συνέβαινε ,roo YO'VEia.ftrtt παντο{αι; ψιί σεις έμ.ψVΖrov ABDEN cf. 10, 2 9 o�ση!1J -δπαΡΖουσηι; CF (Euseb.). _
-
15
Ι 8. 9.
γυμνoυ� μ�ν EIS{tijTo� δντα�, oΙκήσεω� δ'� κα� πυρo� &ή{tει�, τρoφή� δ" ήμέρου παντελω� &νεννoήτoυ�. κα� γαρ την συγκομιδ'ην τΎΊ� &γρ{α� τρoφη� &γνοOυντα� μηδ'εμ{αν των καρπων εI� τα� Eνδ'ε{α� ποι5 siIS{tat παρά{tεσιν ' δ'ιο κα� πoλλoυ� αiJτων &π6λλυ o{tat κατα τoυ� 'Χειμωνα� δ'ιά τε το ψυXO� κα� την σπάνιν τΎΊ� τροφήg. εκ DS του κατ' σλ{γον iιπo τή� πείρα� δ'ιδ'ασΚOμένOυ� εΙ:� τε τα σπήλαια καταφεύ γειν εν τφ 'Χειμωνι κα� των καρπων τoυ� φυλάτ10 TEo{tat δ'υναμένoυ� &ποτ{{tεσ{tαι. yvroIS{tiVTO� δ'� του πυρo� και των &λλων των 'Χρησίμων κατα μικρον κα� ται; τέ'Χνα� εiιρε�ηναι και τ&λλα τα δ'υνάμενα τον κοινον β{ον ώφελησαι. κα{t6λου γαρ πάντων την 'Χρε{αν αiJτην δ'ιδ'άσκαλον ysviIS{tat τoι� &ν{tρώ1 5 πoι�, iιφηγoυμένην οίκε{ωι; την έκάστου μά{tησιν εiJφυει ζφφ κα� συνεργoυ� έχοντι π!! οt; απαντα 'Χει ρα� και λ6γον και Ψυxη� &γχίνοιαν. Και περ � μεν τΎΊ� πρώτη� γενέσεω� των &ν{tρώπων και του παλαιοτάτου β{ου τoι� �η{tεισιν 20 &ρκεσ{tησ6με{tα, στο'Χαζ6μενοι τΎΊ� συμμετρ{α�. περι δ� των πράξεων των παραδ'εδ'ομένων μεν εI� μνή μην, γενομένων δ'� Εν τοιι; γνωριζoμένoι� τ6πoι� τη� oIκoυμένη� , δ'ιεξιέναι πειρασ6με{tα. τoυ� μεν OVv πρώτoυ� iιπάρξαντα� βα6ιλει� οϋτ' aiJToI. λέγειν 25 έ'Χομεν οϋτε των {οτορικων τoι� επαγγελλoμένoι� εΙδέναι ουγκατατι{tέμε{tα ' &δ'ύνατον γαρ την ε{)ρε οιν των γραμμάτων o{)τω� είναι παλαιαν ωστε τoι� πρώτoι� βασιλευσιν ήλικιώτιδ'α γενέσ{tαι ' εΙ 7 τοϊί Schafer , 12 iξεvρε.ftηvαι C
τούτου
codices
24 οι!ν om. D.
8
καταφυΥειν D
6
7
8
9
10
9
2
16
DIODORI SICULI
δΕ τις κα� τούτο συγχωρήσαι, τό γε των ιστοριο γράφων γένος παντελως φαίνεται νεωστ� τφ κοινφ 8 βίφ συνΕ6ταμένον. περ� δε τ-ης τού γένους άρχαιό τητος ου μόνου άμφισβητούσιν "'Ελληνες, άλλα και 18 πολλοι των βαρβάρων, έαυτους α-ότόχ&ονας λέγον- 5 τες και πρώτους των άπάντων άν&ρώπων εiJρετας γενέσ&αι των iv τφ βίφ χρηι1ίμων, και τας γενο μένας παρ' αυτοίς πράξεις έκ πλείστων χρόνων 4 άναγραφ-ης ήξιωι1&αι. ήμείς δε περι μεν τ-ης έκά ι1των παλαιότητος τάκριβες και τίνων προτερεί τα 10 έ&υη των ιΧλλroν τοίς χρόνοις και πό60ις έτε6ιν ο-όκ &ν διορισαίμε&α, τα δε λcγόμενα παρ' έκάστοις περι τ-ης άρχαιότητος και των παλαιων πράξεων iv κεφαλαίοις άναγράψομεν , 6τoxα�όμενoι τ-ης συμμεσ τρίας. περι πρώτων δε των βαρβάρων · διέξιμεν, 15 ο-όκ άρχαιοτέρους α-ότους ήγούμενοι των Έλλήνων, κα&άπερ 'Έφορος εl:ρηκεν, άλλα προδιελ&είν βουλό μενοι τα πλεί6τα των περι α-ότούς, [)πως άρξάμε νοι των παρα τοίς 'Έλλη6ιν ϊ6τορουμένων μηδεμίαν iv ταίς άρχαιολογίαις έτερογεν-η πράξιν παρεμβά- 20 6 λωμεν. iπει δε κατα την ΑΙ'γυπτον .ftcWv τε γενέ σεις -δπάρξαι μυ&ολογούνται , α'Ί τε των &στρων άρχαιόταται παρα-r:ηρήσεις ciJQijtJ&aL λέγονται, προς δε τούτοις πράξεις άξιόλογοι καΙ πολλαι μεγάλων άνδρωυ ίστορούνται, ποιησόμε&α τ-ης CtJ-r:OQlag την 25 &ρχην δια των κατ' Αl:γυπτον πραχ&έντων. Φασι τοίνυυ ΑΙγύπτιοι κατα την έξ άρχ-ης των 10 ολων γένε6ιν πρώτους άν&ρώπους γενέσ&αι κατα την ΑΙγυπτον διά τε την ε-όκρα6ίαν της χώρας και δια την φύσιν τού Νείλου. '7:0ύτον γαρ πολύγο- 80
Ι 9. 10.
17
νον σντα και Tctg ΤQοφαg αvτοφυεi'g παQεχόμενον Ρry.δίαιg εΚΤQέφειν τα ζαιογονη,f}έντα' τήν τε yctQ του καλάμου ρίζαν και τον λαιτόν, [τι δΒ τον ΑΙγύπτιον κύαμον και το καλούμενον ΚΟQσαi'οv και πολλα τοιδ av,f}' fTEQlt ΤQοψηv Ετοίμην παQέχεσ,f}αι τφ γένει των άν,f}Qώπαιν. Tijg δ' εξ άQχηg παQ' ctVToi'g ζαιΟΥΟ- '2 νία:; τεκμήριον πειQωvται φέρειν το και νυν έτι την Εν ΘηβαΖ'δι χώραν κατά TLvag καΙQουg τοσούτουg και τηλικούτουg Ilvg γεννάν {,JQTE Toiιg lδόνταg το 10 γινόμενον εκπλήττεσ,f}αι ' ενίουg yctQ aiJTCJv Erog μΒν του στή,f}ουg και των εμΠQοσ,f}ίαιν ποδων διατετυ πωσl7αι και κίνησιν λαμβάνειν, το δΒ λοιπον του oaJIlaTog [χειν άδιατύπαιτον , μενούσηg ετι κατα φύσιν Tijg βώλου. εκ τούτου δ' εΙναι φανεQον (ίτι 3 15 κατα την Εξ &Qxiig του κόσμου σύστασιν Tijg yijg 14 εVΚQάτου κα,f}εστώσηg μάλιστ' &ν [σχε την γένεσιν των &ν,f}Qώπαιν ή κατ' Αlγυπτον xaJQa ' και yaQ νυν , oVΔαμOυ Tijg lXλληg yijg φυούσηg οiJδsν των τοιούταιν , εν μόν?Ί ταύΤ?Ί ,f}εαιQεισ,f}αί τινα των 20 εμΨύχαιν παQαδόξαιg ζαιογονούμενα. κα,f}όλου δΒ 4 λΕγουσιν, εΙ'τε κατα τον επι Δευκαλίαινοg γενόμενον κατακλυσμον EIf,f}dQrJ τα πλεεστα των ζφαιν, εlκοg μάλιστα διασεσωσ,f}αι Tovg κατα την ΑΙ'γυπτον ύπο την μεσημβQίαν κατοικουνταg , dJg &ν Tijg xaJQag 25 aiJTιXιv oiJofjg άνόμβQου κατα το πλειστον, ElTE, κα,f} άπεQ TLvig φασι , παντελουg YEvoIliVfjg των εμψύ χαιν φ,f}ΟQαg ή γη πάλιν εξ &Qxijg καιναg ηνεγκε , 7 τ�κμή(>ιo!, άπόδΕιξιν ΠΕιρώ νται D i utl'um est glossema ? , Θ. χωρα F 12 και, σκαριζΕιν και, κινησιν λαμβάνΕιν D; κίνησ;ν λαμβάνΕιν glo8semati similius.
8 Εν ηl
nIODOR"'S Ι.
8
18
DIOD ORI SICULI
των ζφων φύσεις, ομως και κατιΧ τούτον τον λόγον Π(Jέπειν την &(Jχηγον των έμΨύχων yIfVli6tv π(!oι'J5 άΠΤΕιν ταύΤ11 τΏ χcf:Ψf. της γιΧ(! 'ltU(JιX τοϊς ίϊλλοις έπομβ(!ίας τιρ πα(!' Εαυτοϊς γινομένφ καύματι ELtYlil σης liΙκος li1Jκ(!ατότατον YlivIfO.fTat τον Μ(!α π()ος 5 6 την έξ &()χης των πάντων ζωογονίαν. και γιΧ(! έν τοϊς κα.fT' ήμαι; Ετι χ(!όνοις κατιΧ την έπίκλυστον Αlγυπτον έν τοϊς όΨίμοις των -όδάτων φανli(!ως 7 δ(!ασ.fTαι flivvroELιIvag φύσεις έμΨύχων' 8ταν γιΧ(! τού ποταμού την &ναχώ(!ησιν ποιουμένου την π()ώΤ'ην 10 της Ιλύος δ ήλιος διαξ'η(Jάνn, φα6Ι συνίστασ.fTαι ζιΡα, τινιΧ ELSv litg τέλος &πη(!τισμένα, τινιΧ δs ήμιτελη και π(!ος α1Jτfj συμφυη τΏ γΏ. 11 Tovg δ' ο.ον κατ' Αlγυπτοv &ν.fT(!ώπους το παλαιον γενομένους, &ναβλέΨαντας lilg τον κόσμον 15 και την των 8λων φύσιν καταπλαγέντας τε και .fTαυμάσαντας, -όπολαβεϊν εΙναι δύο .fTliOVg &ιδίους τε και π(!ώτους, τόν Τli ήλιον και την 6eλtivYjV, αιν τον ELSV "Οσι(!ιν, την δs <;Ισιν όνομάσαι, &πό τινος έτύμου τε.fTliίσηg Εκατέ(!ας της Π()ΟΟ'ηγο()ίας ταύΤ'ης. 20 2 με8'li(!μ'ηνliυομένων γιΧ(! τούτων εΙς τον Έλλ'ηνικον της διαλέκτου Τ(Jόπον lilvat τον μsν 'Ό6ι(!ιν πολυ όφ.fTαλμον, εΙκότως· πανταΧΏ γιΧ(> έπιβάλλοντα τιΧς άκτϊνας E1Jσπερ όφ.fTαλμοig πολλοϊς βλέπειν {Χπασαν γην και .fTάλατταν. και τον ποιητην δs λέγειν σύμ- 25 φωνα τούτοις ψ'λιός .fT', δς πάντ' έφο(>'f και πάντ' έπακούει. 4 Εαυτής D, αvτο,ς F 7 �πl"αvστο." OF 18 πρόιΙ] βώ),φ add. D, "ατά ιιΕροι; Hertlein "αι προσφυή αvτiί conicio τής -ιης D 16 τΕ om. vulg. 28 πάντη OF.
19
Ι 1 0. 1 1 .
τών δ ε παρ' "Ελλησι παλαιών μυ,f}ολόγων τινες τον 3 'Όσιριν Διόνυσον προσονομάζουσι καl Σε{ριον παρ15 ωνύμως ' αιν ΕiJμολπος μεν Ιν τοίς Βακχικοις επεσί φησιν &στροφαη Διόνυσον lν &κτίνει:Jι:Jι πυρωπόν, Όρφευς δε τούνεκά μιν καλ/ουσι Φάνητά τε καl Διόνυι:JOν. φαι:Jl δέ τινες καl το εναμμα αiJτφ το της νεβρίδος 4 &πο τη� τών tJ.ι:Jτρων ποικιλίας περιηφ,f}αι. την δε 10 �Iσιν μoE,f}cQfLΎIVEVOfL lVΎIV εΙναι παλαιάν, τε,f}ειμένης της ΠΡΟι:Jηγορtαr; &πο της &ιδίου καl παλαιάς γενΕ ιJcως. κ ερατα δ' αiJτn έπιτι,f}έαιJιν άπό τε της οψεως ην εXOυιJα φαίνεται κα,f}' ον αν χρόνον ύπάΡΧΏ μηνοειδής , καl άπο της κα,f}ιερωμένης αiJΤfj βοος 15 παρ' ΑΙγυπτίοις, τούτους δε τους ,f}εους υφίστανται 5 τον σύμπαντα κόσμον διοικείν τρέφοντάr; τε κα� αiJξοντας πάντα τριμερέσιν ωραις άοράτφ κινήσει την περίοδον άπαρτιζού6αις , ΤfJ τε laQLvfJ κα� ,f}E QLvf] κα� χειμερινf] ' ταύτας δ' έναντιωτάτην άλλήλαις 20 την φύι:Jιν Ιχούσας άπαρτίζειν τον ένιαυτον &ρί6ΤΏ συμφωνίCf ' φύσιν δε συμβάλλειJ,f}αι πλείστην εΙς την τών &πάντων ζωΟΥονίαν τών ,f}εών τούτων τον μεν πυρώδους καl πνεύματοg, την δε υγρού κα� ξηρού, κοινfJ δ' άμφοτέρους &έρος ' κα� δια τούτων πάντα 25 ycvviX6,f}CXL καl τρέφεσ,f}αι. διο καl το μεν απαν 6 ι:Jώμα τηι; τών σλων φύσεως Ιξ �λίoυ καl ιJελήνης 1 τόν ΥΟσιριν 5 &στροφανη CD
D 2 lπονομάζοvσι CF σίριον D 9 διηφ.fJ'αι D 12 ΠE,?ιτι.fJ'εασιν CF
om.
15 υφίστανται] αν τις π,?οβά1.λονται add. D 20 τήν φύσιν ιΧλλήλαις CF 21 φύσιν] φασΙν Reiske πλείστα Wes&. 8*
20
DIODORI SICULI
dπα�τίζεc1&αι, τα δ); τούτων μέ�η πέντε τα π�oει�η μένα, τ6 τε πνεύμα κα� το πύ� κα� το ξηρ6ν, ετι δ); το 1JYQOV κα� το τελευταίον το dεQωδες, ωc1περ έπ' dV&Qώπου κεφαλ-ην κα� χείρας και π6δας και ταλλα μέρη καταQι&μούμεv, τον αfJτοv ΤQ6ποv το c1ωμα 5 τού κ6c1μου c1vγκείc1&αι πάν έκ των ΠQοειρημέvωv. 12 τούτων δ' Uκαc1Τοv &εον VOlltc1lXL κα� ΠΡΟc1ηγΟQίαv Ιδίαν iκάc1τφ &είναι κατα το οΙκείον τους πρώτους διαλέκτφ χρηc1αμέvους διηρ&ρωμένΥ τών �:ατ' ΑΙ:γυπ2 τον &V&Qώπωv. το μεν o{,v πνεύμα Δία ΠQΟc1αγο- 10 Qεύc1αι με&ερμηνευομένης της λέξεως, δν αΙ:τιον t)vτιχ τού ψυχικού τοίς ζφοις έv6μΙc1αv ύπάρχειν πάντων οιονεί τινα πατέQα. c1υμφωvείv δε τούτοις φαc1Ι και τον έπιφαvέc1ΤΙΧΤΟV τών παQ' "'Έλληc1Ι ποιητών 15 έπ� τού &εοϋ τούτου λέγοντα πατ-ηρ dvδQωv τε &εων τε. 8 το δ); ΠύQ με&εQμ'Yjvευ6μεlΙΟV ''Ηφαιc1ΤΟV όvομάc1αι, 16 νομίc1αvτας μέγαν εΊναι &εον και πολλα c1υμ{3άλλε4 c1&ιxt πάσιν εΙς yiVec1iv τε και τελείαν αiJξηc1ιν. τ-ην δ); yfiv ωc1πεQ dyyci6v τι των φυομένων ύπολαμ- 20 {Μνοντας μητέQα ΠQΟc1αγΟQεύc1ΙΧΙ ' κα� τους "'Έλληνας δε ταύτην παραπλ'Yjc1ίως Δήμ'ηΤQαv καλείν, {3QIXXV μετατε&"ίc1ης δια τον XQ6vov της λέξεως' το γαρ παλαιόν όvομάζεc1fJ'ΙΧΙ γην μητέQα, κα&άπεQ και τον 'OQφΕα ΠQΟc1μαQτυρείν λέγοντα 25 Γη μήτηQ πάντων, ΔημήτηQ πλουτοδ6τεΙQα. 5 τό δ' VfQOV όνομάσαι λiγoυσι τους παλαιους 'ΩΚΕ άνην, δ μ,,&εQμηνευ6μεvοv μεν "Ίναι τροφην μητέρα, 8 Εκάστω .fFEi'llo:t {δ{α'll D 27 ώκε10 aΥΟΡΕύσαι D �'IIην Wesseiing (c. 19, 4), ώκέλμην F, ώΚΕιχνόν CD.
Ι
11. 12.
21
παρ' ένίοι!; o s των Έλλήνων Ώκεανον {Υπάρχειν {Υπειληψftαι, περ� ο{, κα� τον ποιητην λιγειν 'Ωκεανόν τε -Β'εων γένεσιν κα� μητέρα Τη-Β'ύν. οι γαρ ΑΙγύπτιοι νομίζουσιν Ώκεανον είναι τον β 5 παρ' αύτοί!; ποταμον Νείλον , προ!; Φ κα� τα!; των -Β'εων γενέσει!; {Υπάρξαι · τη!; γαρ πάση!; οlκουμένη!; κατα μόνην την Αfγυπτοv είναι πόλει!; πολλα!; {Υπο των άρχαίων .ιΤεων έκτισμέvαg, οίον Διόg , Ήλίου, Έ(Jμού , Λπόλλωνοg, Πανόg , EllEι.ιTv{ag , ίΧλλων 10 πλειόνων. τον δ' &έρα ΠΡΟΌαγορεύσαί φασιν Ά.ιΤη- 7 νάν με.ιΤερμηνευομένη!; τη!; λέξεωg, κα� Διο!; -Β'υγα τέρα νομίσαι ταύτην, κα� παρ.ιΤένον {ιποστήσασ-Β'αι διά τε τα lXφ-Β'Ο(Jον είναι φύσει ταν M(Jct κα� ταν άκρότατον έπέχειν τόπον τού σύμπαντο!; κόΌμου · 15 διόπε(J έκ τηg κορυφηg τού Διαg μυ.ιToλoγη-B'Ύjναι ταύτη ν γενέσ.ιΤαι. 6:>νομάσ-Β'αι δε αύτήν Τριτογένειαν 8 άπα τού Τ(J�g μεταβάλλειν aoύrΎjg τήν φύσιν κατ' ένιαυτόν, faQog κα� .ιTiQovg κα� XEιfLWvog. λέγεσ.ιΤαι δ' αύτήν κα� Γλαυκωπιν , ούχ αισπερ ενιοι των 20 Έλλήνων {Υπέλαβον, άπα τού του!; όφ.ιΤαλμου!; εχειν γλαvκούg ' τούτο μΕν γαρ εiJη-Β'εg {Υπάρχειν · &λλ' άπο τού ταν &έρα την πρόσοψιν εχειν εγγλαυκον. φασ� 9 δ'Ε του!; πέντε -Β'εοV!; του!; προειρημέvοvg πάσαν την οlκουμένην έπιπορεύεσ-Β'αι, φαvταζομέvοvg τοί!; &ν25 -Β'ρώποιg έν ιερων ζφων μορφαίg , εΌτι δ' οτε εl!; άν-Β'ρώπων lδέα!; 11 τινων ίΧλλων μεταβάλλοvταg· κα� τούτο μη μv-Β'ωδεg {ιπιΧρχειν , άλλα δυνατόν, εfπερ 16 ταύτην jlsvEa.{tιxι Ο, συνε�η ταύτην jlEvEa.{tιxt F, συν ε�η ταύτην D 21 τούτο . . . -δπάρχειν om. F 22 l)ψιν D 23 την πάσαν D
DIODORI SICULI
22
ΟVΤΟΙ ΠQος &λή,f}ειάv εΙσιυ ο{ πάυτα γευυωυτες. κα� του ποι'l'}τηv δξ εΙς ΑΙ'γυπτου παQα{Jαλ6vτα κα� μετα σχ6υτα ΠtXQα τωυ {EQiroV τωυ τοιούτωυ λ6γωυ ,f}civιxl που κατα τηυ ποί'l'}σιv το ΠQΟCΙQ'Ι'}μέvοv αις γιυ6μευου, καί τε ,f}co� ;είυοισιυ έοικ6τες &λλοδαποίσι 17 παντοίοι τελέ,f}οvτες έπισΤQωφωσι π6λ'l'}ας, &v,f}Qώπωv V{JQtV τε καΙ ε1Jvομί'l'}v έσΟQωvτες. πεQ� μξν ovv τωυ έυ 01JQctVrp ,f}cwv κα� γέυεσιυ &ίδιου έσ'Χ'Ι'}κ6τωυ τοσαυτα λέγουσιυ ΑΙγύπτιοι. 13 ':1λλους δ' έκ τούτωυ έπιγείους γεvέσ,f}αι φασίν, 10 {ιπάQ;αvτας μΕυ ,f}vητούς, δια δξ σύυεσιυ κα� κοι υην &v,f}Qώπωv ε1JεQγεσίαV τετευχότας της ti,f}ava σίας, ωυ ivtoVf; κα� βασιλείς γεγονέναι κατα τ?)υ 2 Αlγυπτοv. με,f}εQμ'l'}νευομένων δ' α1Jτων τιυας μΕν δμωυύμους {ιπάQχειν τοίς 01JQavIotfJ, τινας δ' lotav 15 έσχ'l'}κέναι ΠQ06'1'}γΟQtαv, "Ήλι6ν τε κα� KQ6vov κα� '.Ρ8αν, έτι δΕ Δία τον {ιπ6 τιυωυ ':1μμωνα ΠQοσαγο Qευ6μενοv, ΠQος δξ τούτοις "'HQav κα� "'Ηφαιστου, έτι δ' Έστίαν κα� τελευταίου ΈQμην. κα� ΠQωτοv μΕυ "'Ηλιου βασιλευσαι των κατ' ΑΙ'γυπτον, δμώυυμου 20 3 δντα τφ κατ' 01JQctVOV liσΤQφ. ένιοι δξ τωυ {EQιfrov φασ� ΠQωτον 'Ήφαιστου βασιλευσαι, πυQος ε{ιQετηv γευ6μενον κα� δια την ε1JΧQ'Ι'}στtαν ταύτ'l'}ν τυχόντα της .§ιγεμοvtας' γενομέυου γαι! έν τοίς δQεσι κεQαυ νοβ6λου olVGQOV καl της πλ'l'}σίον vλ'l'}ς καομιfv'l'}ς 25 ΠQοσελ,f}6vτα τον 'Ήφαιστου κατα την χειμέQΙΟV WQav .§ισ,f}ηναι διαφεQ6vτως έπ� τΏ ,f}εQμασίιf, λή γοντος δξ του πυρος &cl της vλ'l'}ς έπιβάλλειυ, καl
10
15
δμοονυμοος D
25 ",(Χομένης
om.
D.
Ι
12. 1 3. 14,.
23
τούτφ τφ τρόπφ διατηρούντα το πυρ προκαλεtσiJαι του; αλλου; &νiJρώπους προς την Εξ αίιτου γινο μένην είιχρηστίαν. μετα δε ταυτα τον Κρόνον αρ- 4, ξαι, και γήμαντα την άδελφην 'Ρέαν γεννησαι κατα 5 μέν τινας των μυiJολόγων 'Όσιριν και Ίσιν, κατα δε τους πλείστους Δία τε και Ήραν, οϋς δι' αρε την βασιλεύσαι τού σύμπαντος κόσμου. Εκ δε τούτων ycvilIiJat πέντε iJεού; , κα1Τ' 8κάστην των Επαγομέ νων πα!!' ΑΙγυπτίοις πένf)-' ήμερων ένος γεννη&έν10 τος' όνόματα δε ύπάρξαι τοίς τεκνω,f}εtσιν 'Όσιριν και 'Ισιν, ετι δε Τυφωνα και Άπόλλωνα και Άφρο δίτην ' και τον μεν 'Όσιριν με&ερμηνευόμενον είναι 5 Διόνυσον , την δε 'Ισιν εγγιστά πως Δήμητραν. ταύτην δε γήμαντα τον 'Όσιριν και την βασιλείαν 15 διαδεξάμενον πολλα πράξαι προς ciJcqycdCav τού κοινού βίου. πρωτον μεν γαρ παύσαι της &λληλοφαγίας το 1 4 των αν&ρώπων γένος, εύQούσης μεν 'Ίσιδος τόν τε του πυρού και της κρι1Της καQπόν, φυόμενον μεν 20 ώς ετυχε κατα την χώραν μετα της αλλης βοτάνης, 18 αγνοούμενον δε ύπο των αν,f}Qώπων, του δε Όσί ριδος Επινοησαμένου και την τούτων κατεQγασίαν των καρπων, ήδέως ILETfX,f}idiJat πάντας την TQo φην διά τε την ήδουην της ψύσεως των ciJqc,f}iv25 των καΙ δια το φαίνεσ1Ται συμφέρον {;πάΡXCΙν &πέ χεσ1Ται της κατ' αλλήλων ιhμότητoς. μαQτύQιον δε 2 φέQουσι της EVQilIcrog των clQrJILivrov καρπων το τηQούμενον παρ' aiJrotg Εξ αρχαίων νόμιμον ' ετι 1 προσκαλει-σ3'αι codices, corr. Dind. 3 αρξαι om. D 22 'πινοήσαντο'ό Reiske καΙ om. ΙΙ 23 ήδι!roς] δε add. π.
24
DIODORI SICULI
γαρ κα! υϋυ κατα του &ερισμου τους πρώτους &μη &έυτας στάχυς &έυτας τους &υ&ρώπους κόπτεσ&αι πλησίου του δράγματος κα� την '!'Ισιυ &υακαλείσ&αι, κα� τοϋτο πράττειν τιμηυ άπουέμουτας τΏ &εφ των εiJρημέvωv κατα του έξ άρχης της εvρέσεως καιρόν. 5 3 παρ' έΖlίαις δΒ των πόλεωυ κα� τοίς Ίσείοις έν τj] πομΠΏ μετα των &λλων φέρεσ&αι κα� πυ&μέυας πυρων κα� κρι&ων , άπομνημόνευμα τωυ έξ άρχης τf] &εφ φιλοτέχνως εiJρε&έvτωv. &εΙναι δέ φασι κα� νόμους την ΤΙσιν, κα&' oiJ!; άλλήλοις διδόναι 10 του;; αν&ρώπους το δίκαιον καt της &&έσμου βίας κα� f5βρεως παύσασ&αι δια τον &πο της τιμωρίας 4 φόβον' διο κα! τους παλαιους 'Έλληνας την Δήμη τραν &εσμοφόρον όνομάζειν, αις των νόμων πρωτου 15 ύπο ταύτης τε&ειμένων. 15 Κτίσαι δέ φασι τους περ� του 'Όσιριν πόλιν έν τf] Θ'ηβαίδι τ'Ώ κατ' Λl:γυπτοv έκατόμπυλον, ην έκεί νους μΒν έπώνυμον ποιησαι της μητρός, τους δΒ μεταγενεστέρους α-ότην όνομάζειν Δ ιος πόλιν, ένί2 ους δΒ Θήβας. άμφισβητείται δ' ή κτίσις της πό- 20 λεως ταύτης ο-ό μόνον παρα τοες συγγραφευσιν, άλλα κα� παρ' α-όΤΟίς τοίς κατ' ΑΙ'γυπτον {ερευσι' πoλλo� γαρ {στορουσιν ούχ ύπο των περ� τον 'ΌιJι ριν κτισ&ηναι τας Θήβας, άλλα πολλοίς f5στεροv Ετεσιν ύπό τινος βασιλέως, περ� ov τα κατα μέρος 25 {δρύσασ&αι 3 έυ τοίς οΙκείοις χρόνοις άναγράψομευ. δΒ κα� {ερον τωυ γονέων Διός τε κα� 'Ήρας άξι64 &πονέμοντας τιμήν ΟΡ 6 Εν om. D 8 &'πομνημΟΙΙΕύμιχτα CF 2 1 πιχρα om. D 22 παρ' ιχvτοις τοιs] παρα τοις C, o m . F.
Ι
14. 15.
25
λογον τφ τε μεγέ,f}ει κα� τΏ λοιπΏ πολvτελείCf , κα� vaovg ΧQvσούg δύο Δι6g, τον μεν μείζονα τού ο-ό Qaviov , τον δε ελάττονα τού βεβασιλεvκ6τοg κα� 1 9 παΤQοg α-ότων , σν τινες ':1μμαινα καλούσι. κατα- 4, 5 σκευάσαι δε κα� των &λλαιν ,f}swv των ΠQοεΙQημέ ναιν vaOvg ΧQυGΌύg, αιν έκάστφ τιμαg &πονείμαι κα� καταστησαι τους επιμελομένουg {SQsig. ΠQΟ τιμασitαι δε παQα τφ 'OaiQLOt κα� τΏ '1σιδι τους τας τέχναg &νευQίσκοντας η με,f}οδεύοντάς τι των ΧQη10 σίμαιν ' δι6πεQ εν τfι ΘηβαΙ'δι χαλκουQγείαιν ε{ψε- 5 ,f}ένταιν κα� χQυσείαιν σπλα τε κατασκευάσασitαι, δι' αιν τα itηQία κτείνοντας κα� την γην εQγαζομέ vovg φιλοτίμαις έξημεQωσαι την χώQαv, &γάλματά τε και ΧQVσούg ναους κατασκευάσασitαι των {Τεων 15 διαΠQεπείς. γεvέσitαι δε και φιλογέαιQγον τον'ΌσΙQιν, () και ΤQαφηναι IlSV τής ε-όδαίμονος 'ΑQαβίας. εν ΝύσΏ πλησίον ΑΙγύπτου Διος ()ντα παιδα , και την ΠQοσηγΟQίαv εχειν παQιΧ τοις "Ελλησιν &π6 τε τού παΤQος κα� τού τ6που Δι6νυσον όνομα20 σitέvτα. IlSIlvfJaitat δε τής Νύσης και τον ποιητην' 7 εν τοις υμνοις, στι πεQΙ την Αl'γυπτον γέγονεν, εν o�ς λέγει εστι δέ τις Νύση, ϋπατον ()QOg &vitiov ϋλΏ , τηλού Φοινίκης, σχεδον ΑΙγύπτοιο Ροάαιν. 25 εiψετην δ' α-ότον ysvio,f}at φασι τήg αμπέλου πεQΙ 8 την Νύσαν , και την κατεQγασίαν του ταύτης καQ πού ΠQοσεπινοήσαντα πρωτον ο(νφ χρήσασ,f}αι, και διδάξαι τους ίΧλλους αν,f}Qώπουg τήν τε φυτείαν τής 19 μετονσμασ.fTι!ντα F
21 ΟΤΕ F.
26
DIODORI SICULI
&μπέλου καΙ την Χ(Jησιν τού otvov καΙ την 6υΥΚΟμιδην αiJτού καΙ τή(Jηffιν. τιμίi6,{tαι δ' ύπ' αiJτού μάλιστα πάντroν τον Έ(Jμην, διαφ6(J9' φύ6ει κεχο (Ιηγημένον πρo€; έπίνοιαν των δυναμένroν ιbφελησαι 5 τον κοινον βίον. 16 <1!πο rCt(J τούτου Π(Jωτον μεν τήν τε κοινην διάλεκτον δια(J&(Jro&ηvαι καΙ πολλα των &νroνύμroν τυ χείν ΠΡΟ6ηγΟ(Jία€; , τήν τε εf;(Jεσιν των γ(Jαμμάτroν γΕνέσ&αι καΙ τα πε(JΙ τιX€; των &εων τιμα€; καΙ &v6ία€; διαταχ&ηναι' πε(Jί τε τη€; των lX.σΤ(Jroν τάξEro€; 10 κα� ΠΕ(JΙ τη€; των φ&6γγroν &(JflOVtιx€; καΙ φVσεro€; τούτον Π(Jωτον γενέ6&αι πα(Jατηφιτήν, καΙ παλαί σΤ(Jα€; εύ(JΕτηv ύπά(Jξαι, καΙ τη€; ciJ(JV&fltιx€; καΙ τη€; 20 ΠΕΡΙ το 6ωμα Π(Jεπούση€; πλά6Ero€; έπιμΕλη&ηναι. λύ(Jαν ΤΕ νεV(Jίνηv ποιη6αι Τ(JίΧΟ(Jδον, μιμησάμΕνον 15 τα€; κατ' ένιαυτον ro(JΙX€;' Τ(JεΊ:€; rιX(J α!Jτοv ύποστή6ασ&αι φ&6γγoυ€;, όξυυ καΙ {Ja(JiIV καΙ μέ60ν, όξυν μεν &πο τού &ι{ρoυ€; , βαρυν δε &πο τού XEιμωνO€;, 2 μέσου δε &πο τού Ba(JO€;. καΙ του€; "'Eλληνα€; δι δάξαι τούτου τα πε(JΙ τηυ έ(Jμηvείαv, ύπε(J ων 'E(J- 20 μην αiJτοv ιbυoμάσ&αι. κα&6λου δε του€; ΠΕ(JΙ του 'ΌσΙ(JΙV τούτου εχουτας ίε(JΟΥ(Jαμματέα ίΧπαυτ' αiJτφ Π(Jοσανακοιvούσ&αι καΙ μάλιστα Χ(Jησ&αι τf] τούτου συμβουλίιι. καΙ τη€; έλαία€; δε το φυτον αiJτοv cil(JEiV, &λλ' ουκ Ά&ηυαυ, ωσπε(J "'Eλληνέ€; 25 φασι. 17 Του δε 'ΌσΙ(JΙV λέγουσιυ, ωσΠΕΡ εiJε(JγΕΤΙΚΟV 9
15 νΕ'ιJρ{ν'1/ν � Ε1JΡΕίν ην OF 22 Υριψ,ματεα C 27 ασπερ aut d elere aut ως ,(ί1ν) scr�ber� vult ,Hertlein Ε<όεΡΥεΤΙΚΟl1 , , C, Ε'ιJΕ ΡΥΕτικον Ε'ιJρετικον D. F, Ε'ιJΡΕτικον
16. 16. 17.
27
οντα κα� φιλόδοξον, σΤQατόπε δον μέγα συστήσα6i1'at , διανοούμενον Επελi1'ειν ΙΧπασαν την οlκουμέ νην κα� διδάξαι το yivog τών &νi1'Qώπων τήν τε τηg &μπέλου φυτείαν κα� τον σπόQον του τε πυQί5 νου κα� ΚQιi1'ίνου καρπού ' ύπολαμβάνειν γαρ air- 2 τον στι παύσαg Tijg &γριότητοg Tovg &ν.&ρώπουg κα� διαίτηg ήμέρου μεταλαβείν ποιήσαg τιμών &i1'avd των τεύξεται δια το [Liyc.&og τηg εirεργεσίας. οπερ δη κα� γενέσ.&αι · oir μόνον γαρ τους κατ' Εκείνους 10 Tovg χρόνουg TVXdVTCtg τηg δωρείΧg ταύτηg , &λλα κα� πάντας τους μετα ταύτα Επιγενομένους δια την Εν ταίς εύρε.&είσαιg τροφαίg χάριτα τουg εί6ηγη6α μένους tbg Επιφανεστάτουg .&coVg τετιμηκέναι. τον 3 δ' ο-δν 'Όσιρίν φα6ι τα κατ α την ΑΙ'γυπτον κατα15 στή6αντα κα� την τών ολων ήγεμονίαν Ίσιδι τfι γυναικ� παραδόντα, ταύΤΏ [LSV παρακατα6τη6αι 6ύμ βουλον τον Έρμήν δια το φρονήσει τουτον διαφέ ρειν τών &λλων φίλων , κα� στρατηγον [LSV &πολι πείν ιΧπά6ηg τήg ύφ' αύτον χώραg Ήρακλέα γένει 20 τε προσήκοντα κα� .&aVfLCtbdfLCVOV Επ' &νδρείCf τε κα� σώματοg ρώμυ , Επιμεληταg δε τάξαι τών μεν προg Φοινίκην κεκλιμένων μερών κα� τών EΠ� .&α λάΤΤΏ τόπων Βούσιριν, τών δε κατα την Αί.&ιοπίαν κα� Λιβύην 'Ανταίον , αirτoν δ' Εκ της Αίγύπτου 25 μετα τηg ovvdfLcrog &ναbευξαι προς την στρατείαν, 2 1 εχοντα [LEi1" αύΤΟύ κα� τον &δελφόν, ον ο{ 'Έλληνες Άπόλλωνα καλούσιν. ciJQETYιv δε κα� τουτόν φασι 4 γενέσi1'αι του φυτου τηg δάφνηg, ην κα� πεQιτιi1'έασι 21 Qώμrι σώματοι; D
26 [αυτου vulg.
καΙ οω. D.
28
DlODORI SICULI
τούτφ τφ .fJ'ctp μάλΙ6τα πάντες αν.fJ'Qωποι. τού δ'Β κιττού την cfJQIi6LV &νατι.fJ'8α6ιν Ό6ίQΙδ'ι, και κα.fJ'ιε QOoϋ6tv α-fJτον τούτφ τφ .fJ'Cljj , κα.fJ'άπεQ και ot "'Ελ5 λψες Διονύι1φ. και κατα τ,ην ΑΙγυπτίων μΕν δ'ιά λεκτον όνομάζε6.fJ'αί φα6ι τον κιττον φυτον ΌσίQιδ'ος;, 5 προκεκρί6.fJ'αι δ'Β της &μΠ8λου τούτον προς την &φιέ QW6tv δ'ια το την μΕν φυλλορροεϊν, τον δ'Β πάντα τον χρ6νον &IiL.fJ'alfi δ'ιαμ8νειν' δπερ τους παλαιους καΙ έφ' ΕΤ8Qων φυτων &ει .fJ'αλλ6ντων πεποιηκέ ναι, Τl1 μΕν Άφροδ[τΤ/ την μυΡ6ίνην, τφ δ" Άπ6λ- 10 λωνι την δ'άφνην ΠQοσάψαντας;, 18 τφ δ" ovv Ό6ίριδ'ι 6vνε6τψ-,τεύ6.fJ'αι δ'ύο Μγου6ιν vtovg 'j1vovfjtv τε καΙ Μακεδ'6να, δ'ιαφ8Qοvτας; &vδ'ρεί'f. &μφοτέρους δ'Β χρή6α6.fJ'αι τοϊς; έΠΙ6ημοτά τοις 8πλοις; &π6 τινων ζφων Ο-fJΚ &νοικείων Τl1 πεQΙ 15 α-fJτοvς ε-fJτολμί'f' τον μΕν γαρ 'j1vovfjtV πεQι.fJ'86.fJ'αι κυνην, τον δ'ε Μακεδ'6να λύκου ΠQοτομήν ' &φ' .§jg αΙτίας; και τα ζφα ταύτα τιμη.fJ'ηvαι παQα τοϊς Al2 γυπτίοις;. παραλαβεiν δ" έπι την 6ΤQατείαν και τον πανα, δ'ιαφεQ6ντως; {)πο των ΑΙγυπτίων τιμώ- 20 μενον ' τούτφ rdQ τους; IΙYXWQiovg o-fJ μ6νον &γάλ ματα πεποιηΚ8ναι κατα παν {ερ6ν, &λλα και π6λιν έπώνυμον κατα την ΘηβαΖ'δ' α, καλουμ/νην μΕν -δπο των lγχωρίων Χεμμώ, με.fJ'ερμηνευομ/νην δ'ε Πανος; π6λιν. 6υνέπε6.fJ'αι δε καΙ της; γεωργίας; έμπειρίαν 25 Βχοντας;, της; μΕν περί την αμπελον φυτείας; Μά8 καΙ om. Ο 4, μ,�ν om. ΟΡ 5 φησ! D 1 1 nQoa άψαντας] Τ?l (J' Ά.ftηνίj την �λαlαν add. F (�. 16, 2) , 14 Qησ.ftαι C 20 των om. OF 24 Χηψω CF', Χιψιιιν � η Χειιιισ, ceteri 25 κα1] τοvg add. OF.
Ι 17. 18. 1 9 .
29
ρωνα, τού os κατά τον σιτον σπόρου κα� τής 3λης συγκομιδής Τριπτόλεμον. πάντων δ' εvτρsπών γε- 3 νομένων τον 'Όσιριν, εvξάμενον τοις .ιΤεοΙς .ιΤρέψειν την κόμην μέχρι αν εΙς Αί:γυπτον &νακιXμψrι , την 5 ΠΟΡΕίαν ποιεισ.ιΤαι δι' Αί.ιΤ ιοπίας · δι' ην αίτίαν μέχρι τών νΕωτέρων χρόνων ένισχύσαι το περ� τής κόμης νόμιμον παρ' ΑΙγυπτίοις, κα� τουg ποιουμένουg τάς &ποδημίας μέχρι της ε{ς οίκον &νακομιδης κομοτρο22 φεΙν. δντι δ' αvτφ περ/ την Αl.ιΤιοπίαν αχ.ιΤηναι 4 10 λέγουσι προς αvτον το τών Σατύρων γένος, ους φασιν έπι της όσφύος εχειν κόμας. είναι γαρ τον 'Όσιριν φιλογέλωτά τι; και χαίροντα μOυσικfι και χο ροις' διο και ΠΕριάγΕσ.ιΤαι πλη.ιΤος μουσουργών , lv οΙς παρ.ιΤένους έννέα δυναμένας IJ.ΔClV και κατα τα 15 αλλα ΠΕπαιδΕυμένας , τας παρα τοις "Ελλησιν όνο μαζομένας Μούσας' τούτων δ' ήγΕισ.ιΤαι τον 'Απόλ λωνα λ έγουσιν, αφ' o1J και Μουσηγέτην αvτον ώνο μάσ.ιΤαι. τούς τε Σατύρους προς δρχησιν και μΕλ- 5 φδίαν και πασαν ανεοιν και παιδιαν δντας εV.ιΤέτους 20 παραληφ.ιΤηναι προς την στρατείαν ' ου γαρ πολε μικον Είναι τον 'Όσιριν OίIoS παρατάξεις συνίστα σ.ιΤαι και κινδύνους, c;.τε παντος ε.ιΤνους ώς .ιΤΕΟν απο δεχομένου δια τας ευεργεσίας. κατα oS την Αί- 6 .ιΤιοπίαν διδάξαντα τους &ν.ιΤρώπους τα περι την 25 γεωργίαν και πόλεις &ξιολόγους κτίσαντα καταλι πειν τους έπιμελησομένους τής χώρας και φόρους πραξομένους. Τούτων δ' δντων περι ταύτα, τον Νειλόν φασι 19 12 τε om. D 17 ώνομάσ.ιΤαι α-6τόν D 23 άποδεχομΕνου] αύτον add. F 27 εΙσπραξομΕνου. F.
30
DIODORI SICULI
κα-rα η}ν -roii (ΙειρΙου lX(f-rροv έπι-rολήν, έν φ καιριΡ μ-άλΙ(f-rα εΙαι%ε πληρού(f%αι , �ιxrEv-ra κα-rακλύ(fαι πολλην -rijr; Αl'J'ύπ-rοv, καΙ μ-άλισ-rα -roii-ro -ro μ-έρος έπελ%εϊ:ν ov Προμ-η%ευς εΙχε -rην έπιμ-έλειαν ' δια φ%αρέv-rαιv δ� σχεδον &πάv-rΘV -rwv κα-rα -rαύ-rηv 5 -rην χώραν -rOV Προμ-η%έα δια -rηv λύπην κινδυ2 νεύcιν έκλιπεϊ:ν -rov βΙον έκουσΙαις. δια δ� -rηv όξύ τητα καl -rην βΙαν -roii κα-rεvεχ%έvτος �εύμ-ατoς -rov μ-�ν πο-rαμ-ον Άετον όνομ-ασ%ηναι., τον δ' Ήρακλέα, μ-εγαλεπΙβολον δντα κα� την &.1!δρείαν έςηλαικό-rα, 10 τό τε γενόμ-ενον εκρηγμ-α ταχέαις έμ-φράξαι κα� τον ποταμ-ον έπ� την προϋπάρξασαν �ύ(fιν &'ΠΟ(fτρiψαι. 3 διο καΙ των παρ' "Ελλη(fΙ ποιητων τινας εΙς μ-ύ%ον &.γαγεϊ:ν το πραχ%Εν, ιbς Ήρακλέους τον &.c-rov &'vy4 ρηκότος τον το τού Προμ-η%έαις 1jπαρ έσ%Ιοντα. τον 15 δ� πο-rαμ-ον &.ρχαιότατον μ-εν 5νομ-α (Ιχείν ΊΩκεάνην, 8ς έστιν έλληVΙ(fΤΙ 'Ωκεανός' επειτα δια -rO γενόμ-ε νον έκρηγμ-ά φασιν 'Ac-rOV όνομ-ασ%ηναι, f)(fτερον δ' ΑΙγυπτον &.πΟ τού βασιλεύσαντος της χώρας ΠΡΟ(f- 2: αγορευ%ηναι' μ-αρτυρεϊ:ν δΒ καΙ τον ποιητην λέγοντα 20 (Ιτησα δ' έν ΑΙγύπτφ ποταμ-ιΡ νέας &'μ-φιελtσ(fας. κατα γαρ την καλουμ-ένην Θωνιν έμ-βάλλοντος εΙς %άλατταν τού ποταμ-ού, τούτον τον τόπον έμ-πόριον εΙναι το πΙΧλιχιον -rijr; ΑΙγύπτου ' τελευταΙας δΒ τυ χ,cϊ:ν α.(πΟν 1jr; νύν έχμ προσ'Υ}γορΙας &.πΟ τού βιχσι- 25 5 λεύσαντος Νειλέαις. τον δ' o,f;v 'Όσιριν παραγενό μ-ενον έπ� τους της Αl%ιοπ{ας σρους τον πο-rιχμ-οv έξ 1 τήν] τοv κvνός add. D 5 δε om. vulg. 6 τόν] δε add. σ 14 &ναΥαΥΕίν D 16 cJIIEci1 5 τοv om. D 21 στησε CDF 22 Θέω1lΙ1Ι σ, Θεώ1lη1l F.
μ.η1l ΙΙ
Ι 19. 20.
31
ίψφοτέρων τών μερών χώμασιν &ναλαβείν , rofJTE κατα την πλήρωσιν α-r'ιτoύ την χώραν μη λιμνά�ειν παρα το fJυμφέρον, &λλα διά τινων κατεσκευασμέ νων -Β'υρών εισαφίεσ-Β'αι το �εύμα πΡ4ωr; κα-Β" οσον 5 αν fι χρεία. επειτα ποιήσασ-Β'αι την πορείαν δι' Άρα- 6 βίαr; παρα την Έρυ-Β'ραν -Β'άλατταν Eror; 'Ινδών κα� τού πέρατοr; τηr; οΙκουμέvηr;. κτίι1αι δε κα� πόλειr; 7 o-r'ικ όλίγαr; lν 'Ivootr;, lν alr; κα� Νύι1αν όνομάι1αι, βουλόμενον μνημείον &πολιπείν lκείνη,; κα-Β" ην 10 έτράφη κατ' Αtγυπτον. φυτεύσαι δε κα� κιττον έν Tj} παρ' 'IVOOir; Nύσrι , κα� διαμένειν τούτο το φυτον lν lκείνφ μόνφ τφ τόπφ τών τε κατα την 'Ινδικην κα� την ομορον χώραν. πολλα δε κα� ίΧλλα 8 ι1ημεία τηr; έαυτού παρουι1ίαr; &πολελοιπέναι κατ' 15 lκείνην την χώραν, δι' ιbν προαχftέvταr; TOVr; μετα γεVει1τέΡΟυr; τών 'Ινδών &μφΙι1βητηι1αι τού -Β'εού, λέ yOVTar; Ίνδον είναι το ylVOr;. Γενέσ-Β'αι δε κα� περ! την τών lλεφάντων -Β'ή- 20 ραν, κα! ι1τήλας πανταχού καταλιπείν της Ιδίας 20 στρατείας. lπελ-Β'είν δε κα! τίΧλλα τα κατα την Άι1ίαν ε-Β'νη, κα! περαιω-Β'ηναι κατα τον Έλλήι1ποντον εΙς την Ευρώπην. κα� κατα μεν την ΘΡ4κην Λυκούρ- 2 γον τον βαfJιλέα τών βαρβάρων lναντιούμενον τοίς ύπ' αυτού πραττομένοις &ποκτείναι , 1νΙάρωνα δε 25 γηραιον tίδη κα-Β'ει1τώτα καταλιπείν lπιμελητην τών lν ταύΤrι Tj} χώρCf φυτευομένων, κα! κτίι1την α-r'ιΤOν ποιηι1αι της lπωνύμου πόλεως , ην όνομάι1αι ΛΙα8 νύσην D 10 κ α τ Λί'Υυπτον abundat 16 τού] ΠΕΡΙ τού Π 19 κατα1.. ΙΠΕΙν πανταχού vnlg. 20 στρατιάς και ΕΠΕ1...fJ' Είν D 26 ταύΤΥ] αύτΉ D. '
32
DIODORI SICULI
ρώνειαν. καl Μακεδόνα μΕν τον vCov &πολιπείν βασιλέα τη� &π' έκείνου πρoσαγoρευ&είση� ΜαΚΕ δoνία�, ΤριπτολέμιΡ δ' έπιτρ{ψαι τα� κατα την 'Δτ- 24 τικην 'YEΘργία�. τέλo� δε τον 'Όσιριν πίiσαν την οίκουμένην έπελ&όντα τον κοινον βίον τoί� ήμερω- 5 4 τάτοιι; καρποίι; εόΕργΕτησαι. ΕΙ δέ τιι; χώρα το φυ τον τηι; &μπέλου μη προσδέχοιτο, διδάξαι το έκ τη� κρι&η� κατασκευαζόμενον πόμα, λειπόμενον 0-0 πολυ {) τη� ΠΕρl τον οίνον ε-oωδία� τε και δυνάμεω�. έπαν ελ&όντα δ' Eί� την Αlγvπτοv συναποκομίσαι δωρά 10 τε πανταχό&Εν τα κράτιστα και δια το μέγε&o� των Ε-ΟεργΕσιων συμΠΕφωνημένην λαβΕίν παρα πίiσι την 6 &&ανασίαν και την [σην τoί� o-oρανίoι� τιμήν. μετα δε ταύτ' έξ &ν&ρώπων Eί� &EOυ� μεταστάντα τυ χείν {ιπο 'Ίσιδo� και Έρμού {Τυσιων καl των &λλων 15 των έπιφανΕστάτων τιμων. τούτουι; δε και τελε ται; καταδείξαι και πολλα μυστικω� Εlσηγήσασ&ctι, μεγαλύνoντα� τού &Εού Τ1}ν δύναμιν. 21 των δ' {Ερέων περι τή� 'Οσίριδοι; τελευτη� έξ &ρχαίων έν &πορρήτοιι; παρειληφότων, τφ χρόνιΡ 20 ποτε συνέβη διά τινων εΙι; τoυ� πολλουι; έξενεχ&η2 ναι το σιωπώμενον. φασι γαρ νομίμωι; βαι1ιλευ ουτα τηι; ΑΙγύ1ίτου τον 'Όι1ιριν ύπσ Τυφωνοι; &ναι ρε&ηναι τ&δΕλφού, βιαίου και &σεβoύ� ()ντo�· δν διελόντα το ι1ωμα τού φoνευ&έντo� είι; gξ και εΙ:- 25 Κ06ι μέρη δούναι των ι1υνεΠι&Εμένων έκάστιΡ με ρίδα, βουλόμενον πάντα� μεται1χείν τού μύι10υ�, καl δια τουτου νoμί�oντα ι1υvαγΘνιστα� έ'ξειν και 8
2 άπ'] -ύπ' D 16 τιμών] 4fEroV τιμών σι �ν 4fEOi!; τιμ.ών Euseb. pr. ev. ΙΙ 1, 15 21 πόΤΕ G, τόΤΕ ceteri 28 δια τοϋτο vulg.
Ι 20. 2 Ι .
33
φύλακαι> τη!) βασιλείαι> βεβαίουg. την δε �Iσιν Μελ- 3 φην Oiίl5av Όσίριδοι> κα� γυναίκα μετελ,f}cίν τον φό νον, l5υναγωνιζομένου του παιδοι> αύτη!) ';Qρου ' &νε λουl5αν δε τον Τυφώνα καl τουι> συμπρ&ξανται> 5 βαl5ιλεύl5αι τη!) ΑΙγύπτου. γcνέσ,f}αι δε την μ&χην 4 παρα τον ποταμον πληl5ίον τηι> νύν 'Ανταίου κώ μηι> καλουμένηg, ην κεισ,f}αι μεν λέγουσιν έν τφ κατα την Άραβίαν μέρει, την ΠΡΟι1ηγορίαν δ' εχειν &πο τού κολαl5,f}έντοg ύφ' Ήρακλέουι> 'Ανταίου, τού την δ' oiίν 5 10 κατα την Όσίριδοι> ήλικίαν γενομένου. �Iσιν πάντα τα μέρη του l5ώματοg πΜιν τών αΙδοίων &νευρειν ' βουλομένην δε την τ�νδροg ταφην &δη λον ποιησαι κα� τιμωμένην παρα πάσι τοιg την Al γυπτον κατοικούσι, l5υντελέl5αι το δόξαν τοιφδέ τι νι εκάστφ τών μερών περιπλάl5αι λέγΟVl5ιν 15 τρόπφ. αύτην τύπον &ν,f}ρωποειδη, παραπλήσιον Όl5ίριδι το μέγε,f}οg , έξ &ρωμάτων και κηρού ' εll5καλεl5αμένην 6 δε κατα γένη τών (ερέων έξορκίl5αι π&νταg μηδεν� δηλώl5ειν την δο,f}ηι10μένην αύτοίg πίl5τιν, κατ' Ιδίαν 25 δ' έκ&στοιg εΙπείν στι μόνοιg έκείνοιg παρατί,f}εται 21 την τού l5ώματοg ταφ Ύίν , και τών εύεργει1ιών ύπο μνήσαl5αν παρακαλέl5αι ,f}&ψανταg έν τοίς Ιδίοις τό ποι!) το σώμα τιμάν ιb!) ,f}cov τον 'Όσιριν , κα,f}ιε ρώι1αι δε και τών γινομένων παρ' αύτοίς ζφων �ν ζην 25 δποιον αν βοvλη,f}ώσι , καl τούτ' έν μεν τφ τιμάν, κα,f}&πcρ και πρότερον τον 'Όl5ιριν , μετα δε την τελΕυτην τη!) δμοίας έκείνφ κηδείας &ξιουν. βουλομένην δε την �Ιl5ιν καl τφ λυι1ιτελεί προτρέ- 7 Ψαl5,f}αι τους [ερείς έπ� τα-ς προειρημένας τιμάς, το 5 (3ασιλευειν CD. DIODORUS Ι.
9
34
DIODORI SICULI
τ()ίτον μέ(!ος; της χαι()ας α-ότοίς δούναι π()ος τας των .&εων .&ε()απείας τε κα� λειτου()γίας. τους δ' {ε()είς λέγεται, μνημονεύοντας των Ό6ί()ιδος ε-όε(! γε6ιων κα� τ'Υ πα(!ακαλoύ<1rι βουλομένους κα()ί�ε d.&at, π()ος δs τούτοις τφ λυ<1ιτελεϊ; π()οκλfj.&έvτας, 5 9 πάντα π()αξαι κατα την 'Τ6ιδος ύπο.&ήκην. διο κα� μέχ()ι τού νύν έκά6τους των (ε()έαιν ύπολαμβάνειν πα()' έαυτοίς τε.&άφ'&αι τον 'Ό6ι()ιν , κα! τά τε ι1ξ &()χης κα.&ιε(!αι.&έντα �φα τιμαν, κα� τελευτη6άνταιν αυτων ι1ν ταίς ταφαΊς &νανεού<1.&αι το τού Ό6ί()ιδος 10 10 πέν.&ος;. τους δs ταύ()ους τους Ίε()ούς, τ6ν τε όνο μα�όμενoν 'Ά.πιν κα� τον Μνεύιν, Ό6ί()ιδι κα.&ιε(!αι .&ηναι, κα� τούτους 6έβε<1.&αι κα.&άπε() .&εους κοινΥ 1 1 καταδειχ.&ηναι πα6ιν Alγυπτίoις ' ταύτα γα() τα �φα τοϊ;ς EV()oiJ6t τον τού ι1ίτου κα(!πον 6υνε()γη<1αι μά- 15 λι<1τα Π(!6ς τε τον 6π6(!ον κα� τας κοινας άπάνταιν έκ της γεαι(!γίας αιφελείας. την δΕ ';Ι6ίν φα<1ι μετα την Ό6ί(!ιδος τελευτην 22 όμό<1αι μfjδεvος &νδ(!ος έτι <1υνου<1ίαν Π(!Ο<1δέξε6{}αι, διατελέ<1αι δΕ τον λοιπον τού βίου X()6vov βα<1ιλεύ- 20 ου6αν νομιμαιτατα κα� ταίς εΙς τους &(!χομένους δμοίαις δΕ 2 ε-όε()γε6ίαις l*παvτας ύπε()βαλλομ{Vfjν. καΙ ταύτην μετα<1τα<1αν έξ &ν{}()αιπαιν τυχεΊν &.&α νάταιν τιμων κα� ταφηναι κατα τΥιν Μέμφιν, 8που δείκνυται μέχ()ι τού νϋv δ ι1fjκ6ς, ύπά(!χαιν έν τφ 25 8 τεμένει τού Ήφαί<1του. [νιοι δέ φα6ιν ο-όκ ι1ν Μέμ φει κεί<1.&αι τα <1αιματα τούταιν των .&εων, &λλ' ι1πΙ 8
1 α�τοίg] EΙ� 1tροσό60V� add. D 12 Mvevtv] Μι!μ,φι'll D 19 προσδέξασο8'αι libri , corr. Hertlein (c. 27, 1) 26 'J/v'J/]
αvτηg add. OF.
Ι 21. 22.
35
των 5ρων τής Αlftιοπtας καl τής ΑΙγύπτου κατα την έν τφ Nctlrp νήσον, κειμένην μεν προς ταίς καλουμέναις φtλαις, έχουσαν δε προσηγορtαv άπο τού συμβεβηκότος {εΡΟύ πεδtοv. ι1ημεία δε τούτου 4 5 δεικνύουσιν έν τύ νήσφ ταύΤΥ διαμένοντα τόν ΤΕ τάφον τον κατει1κεvαt1μέvον Όσtριδι, κοινύ τιμώ μενον υπο των κατ' Αίγυπτον {ερέων, καl τας ΠΕΡΙ 26 τούτον κειμένας έξήκοντα και τριαΚΟι1tας χοάς' ταύ- 5 τας γα(! καft' έκάστΗV ήμέ(!αν γάλακτος πλη(!ούν 10 ΤΟ-Uς π(!ος τούτοις ταχftέvτας {Ερεϊς, καΙ ft(!YjVctv άνακαλουμένους τα των ftcihv όνόματα. δια ταύ- 6 την δε η}ν αΙτ{αν και την νησον ταύτην ΙΧβατον είναι τοίς πα(!ιούI1Ι. και πάντας τους την Θη {jatoa κατοικούντας, ηΠΕ(! έστιν ά(!χαιοτάτη τής Al15 γύπτου, μέγιl1τον 5(!κον κ(!{νειν, οταν τις τον 'Όσι (!ιν τον έν φtλαις κε{μενον όμ6l1Υ. τα μεν o.fΊν ιkνευ(!Εft/vτα τού 'oot(!tDOr; μ/(!η ταφής άξιωftήναt φασι τον εΙ(!ημένον τ(!6πον, το δε αΙδοίον υπο μεν Τυφωνος ΕΙς τον ποταμου Qιφήναι λlγoυσι 20 δια το μηδέυα των συνεργησάντων αVΤΟ λαβείν {jovlfJftijvat, υπο δε της '1σιδος οΜεν �ττoν των ΙΧλλων άξιωftηvαι τιμων {110ft/rov ' έυ τε γα(! τοις {ε(!οίς ΕΙ'δωλον αvτου κατασκευ άσασαν τιμαν κατα δειξαι και κατα τας τελετας καΙ τα-ς ftvotar; τας τφ 25 ftcςO τούτφ γινομ/νας έντιμ6τατον ποιήσαι και πλε{ στου σεβασμου τυγχάνειν. διο καΙ τους 'Έλληνας, 7 4 CEQO'll πε δ{ον σρ 8 χοάς om. D 13 τοις παQιoiίσι] πι,ήν τοις rEQEiίat Ε; cf. ρ. 43 15 τόν om. D 19 τον om. vulg. λΕ'Ι'ουσι omnes codices de1. Dind. 23
τιμας
D
36
DIODORI SICULI
Ιξ ΑΙγύπτου πιχ(>ειληφότιχg τα πε(>� τουg ό(>γΙΙΧι1μουg κιx� ταg Διονυσιιχκαg εο(>τιΧg, τιμ αν τούτο το μό(>ιον Ιν τε τοig μυι1τη(>{οιg κιx� ΤΙΧig τού .&εού τούτου τελεΤΙΧig τε κιx� '&υσ{ιχιg, όνομιΧξοντιχg αfJΤΟ φαλλόν. 23 ΕΙνιχι δs Ιτη φασ�ν &πο 'Oσ{(>ιδοg κα� 'Τι1ιδοg Erog 5 τijg �λεξιXνδ(>oυ βασιλε{αg τού ΚΤ{ι1ιχντοg Ιν ΛΙ γύπτφ τ.ην έπroνυμον αfJτού πόλιν πλε{ω των μυ (>{αιν, mg δ' Ινιοι γ(>ιΧφουι1ι, β(>αχυ λε{ποντα των 2 δΙι1μυ(>{αιν κα� Τ(>ιΙ'Ιχιλ{αιν. τουg δε λ8γονταg έν Θή βαιg τijg Βοιαιτ{αg γεγον8ναι τον .&εΟν Ικ Σεμsληg 10 κα� Διόg φαι1ι ι1χεδιιΧξειν. Ό(>φ8ΙΧ γα(> clg Λl:γυπτοv πα(>ΙΧβΙΧλόντιχ κιx� μεΤΙΧι1χόντιχ τηg τελετηg κιx� των Διονυι1ιακων μυστη(>{ων μετιχλιχβείν , τοig δε Καδ με{οιg φtλoν δντιχ κα� τιμroμενον υπ' ΙΧfJτων μετιχ .&είναι τού .&εού την γενει1ιν iκε{vοιg χιχ(>ιξόμενον ' 15 τουg δ' οχλουg τα μεν δια την &γνοιιχν, τα δε δια 27 το βoύλειS.&ΙXι τον .&εΟν 'Έλληνιχ νoμ{ξειS.&αι, π(>οσ δέξιxιS.&ΙXΙ π(>οσηνωg ταg τελεταg κιx� τα μυστή(>ιιχ. :3 &φο(>μαg δ' Εχειν τον 'ΟρφΕιχ π(>οg την μετιΧ.&εσιν τηg τού .&εού rcV8tjcrog τε κιχι τελετηg τοιαύτιχg. 20 4 ΚιΧδμον έκ Θηβων δντιχ των ΛΙγυπτ{αιν γεννησιχι ιSυν &llotg τsκvοιg κιx� Σεμέλην, τΙΧύτην δε υφ' στου δήποτε φ.&ΙΧ(>Είι1ιχν Ιγκυον γενειS.&ΙXΙ, κιχι τεκείν επτα μηνων διε:t.&6νταιν β(>έφοg τ.ην δψιν οί6νπε(> ο! κιχτ' Αl:γυπτοv τον 'ΌιSι(>ιν γεγονένιχι νομ{ξουΙ;ι ' ξαιο- 25 γονΕίσ.&ιχι δ' oiJ" εΙαι.&{.ναι το τοιούτον, Εlτε των .ftcwv μη βουλομέναιν εl:τε τηg φύσεαιg μη ι1υγχαι2 δορτ«ς] τι;λεταίς add. D τιμάν om. C 13 (.LεταδΒ] τε D 20 τελεvτης CDF 22 -δπό λαβόντα Α-Ε τοv δήποτε codices, corr. Stephanus 25 τον om. D.
Ι 22. 23.
37
ρούσης. Κάδμον δ' alofMILcvov το γεγον6ς , κα� χρησμον εχοντα διατηρείν τα των πατέρων ν6μιμα, χρυσωι5αί τε το βρέφος κα� τας κα.ftηκοΜας αύτφ ποιήσασ.ftαι .ftυι5ίας , ώς επιφανείας τινος κατ' άν5 .ftρaJπους Όσίριδος γεγενημένης. άνάψαι QS κα� την γένεσιν εΙς Δία , σεμνύνοντα τον 'Όι5ιριν κα� τής φ.ftαρείι5'Yjς την διαβολην άφαιρούμενον ' διο κα� παρα τοίς "Ell'YjOLv εκδο.ftijvαι λ6γον ώς ή Κάδμου Σεμέλη τέτοκεν Εκ Διος 'Όσιριν. Εν δε τοίς ϋστε10 ρον χρ6νοις 'Ορφέα, μεγάλην έχοντα δ6ξαν παρα τοίς "Ελληι5ιν επ� ILclΙPOClf κα� τελεταίς κα� .ftcolo γίαις , έπιξεvω.ftijvαι τοίς Καδμείοις κα� διαφερ6ν τως Εν ταίς Θήβαις τιμη.ftijvαι. μετεσχηκ6τα δε τών παρ' Αίγυπτίοις .ftcoloyoVILIvrov μετενεγκείν την 15 'Οσίριδος τού παλαιού γένεσιν έπ� τους νεωτέρους χρ6νους, χαριζ6μενον δε τοίς Καδμείοις ενστήσα o.ftat καινην τελετήν, κα.ft' ην παραδούναι τοίς μυ ουμlνοις Εκ Σεμέλης κα� Διος γεγεvvήσ.ftαι τον Δι6νυσον. τους δ' &v.ftρaJπουg τα ILsv δια την &γνοιαν 20 έξαπατωμΙνους, τα δε δια την 'ορφΙως άξΙΟΠΙι5τίαν κα� δ6ξαν έν τοίς τοιούτοις ΠΡΟι5lχοντας, το δε μl γιι5τον ήδέως προσδεχομlνους τον .ftcov "Ell'Yjva vo μιζ6μενον, κα.ftάπερ προείρηται, χρήιrα6.ftαι ταίς τε28 λεταίς. επειτα παραλαβ6ντων τών μυ.ftογράφωv και 25 ποιητών το γΙνος, Εμπεπλή6.ftαι τα .ftΙατρα, κα� τοίς Επιγινομlνοις lσχυραν πίι5τιν κα� &μετά.ftετοv γε vΙσ.ftαι. Ka.ft6lov δι φα6ι τους 'Έλληνας ε;ιδιάζει5.ftαι τους 6 Όσιριν] ΤΕ και τό ΎΕΎονός add. D 18 ΎΕΎΕνησ.&αι D 21 προσέχοντας CG, καιροις Εχοντος ceteri 25 Ιμπλησαι CF.
5
6
7
8
38
DIODORI SICULI
ΕπιφαVΕtfτάτοvς; 11Qwάς; ΤΕ και &Εούς;, ετι δ' &:ποικίας; 'ltfXQ' Εαυτων. και γαι> ΉQακλέα το γξνος; ΑΙγύ πτιον δντα, δι' &:vδQΕίαv ΕΠΕλ&Εlv πολλην της; οΙκου μξνης;, και την Επι της; Λιβύης; &itf&tXL tfτήληv' ύπ'έι> 2 0-0 ΠΕΙQωvται τας; &:ποδΈίξΕις; 'ltfXQti των Έλλήvwv λαμ- 5 βάνΕιν. δμολογουμένου γαι> δντος; 'ltfXQti 'ltiXtfLv 5τι τοΖ'ς; Όλυμπίοις; &Εοίς; <ΗQακλης tfvvηγwvίtfατο τον 'ltQOfl τους γίγαντας πόλΕμον, φαtfι τfJ ffJ μηδαμως; IχQμόΤΤΕΙV γεγΕννηκέναι τους; γίγαντας κατα την ήλικίαν �ν oC "'ΕλληνΕς φαtfιv <ΗQακλέα rcrEvfjtf&fXt , γEνEίj ΠQόΤΕ- 10 QOV των ΤQwικωv, &:λλα μάλλον, ως αvτοι λErovtfL, κατα την έξ &:QXfjg riVEtfLV των &:V&Qώπwv' &:π' ΕΚΕίνης; μ'έν γαι> 'lttXQ' ΑΙγυπτίοις; ετη καταQι&μΕΖ' tf&tXt 'ltlEtW των μVQ{WV, &:πο δ'έ των ΤQwικωv 11 έλάττw των χιλίwv και διακotfίwv. δμοίwς δ'έ τό 15 ΤΕ Qόπαλοv και την λΕοντην τφ παλαιφ πρέΠΕιν <ΗQακλΕί δια το κατ' ΕΚΕίνους; τους ΧQόvοvς μήπw των σπλwv ΕύQημέvwv τους &:V&Qώποvς; τοίς; μ'έν ξύλοις &:μύVΕtf&αι τους &:ντιταττομι!νους;, ταίς; δ'έ δΟQαίς; των &ηρίwv ι5ΚΕπαι5τηQίοις; 5πλοις XQiJ6&fXt. 20 και Διος; μ'έν vCOV αVτOν &vαγΟQΕύΟV6Ι, μηΤQος; δ'έ 4 .ης Ε6τιν oi) φα6ι γΙ'lιι:66ΚΕΙV. τον δ' Ιξ 'Αλκμήνης; γΕνόμΕνον fJι5ΤΕQΟV πλΕίotfιν εΤΕtfιv η μVQίοις, 'Αλ καίον Ικ γΕνΕτης; καλούμΕνον, fJtfΤΕQΟV <Ηρακλι!α μΕτονομα6&·ηυαι, OVX στι δι' "'HQlXv ltfXE κλι!ος, ως; 25 φηtfιv δ Μii.ΤQ% &λλ' στι την αVτην Εζηλwκως; 'ltQO afQEtfLV <ΗQακλΕi τφ παλαιφ την ΕΚΕίνου δόξαν ίΧμα 5 και ΠQοtfη'J'ΟQίαv έκληQοvόμηι1Ε. tfvμφαιVΕiv δ'έ τοϊς;
24 τας;
οε CF
9 .om.
om.
19
D
10 ΥΕνεσ.ιΤιχι F 18 τουι; αν.ιΤρώπουι; «ντιταττομ.ένουι;] τάίν &ν.ιΤρώπων add. CF.
Ι 23. 24 . 25.
39
ύφ' Εαυτών λεγoμένoι� xat την παριΧ τoί� 'Έλλησιν έκ πολλών χρόνων παραδεδομένην φήμην , οτι κα .ιtαραν την γήν τών .ιtηρίων έποίησεν Ήρακλή� ' οπερ μηδαμώ� ιΧρμόττειν τφ γεγονότι σχεδον κατιΧ τoiι� 9 Tρωικoυ� xρόνov�, οτε τιΧ πλειστα μέ(Jη τή� οίκου6 μένη� έξημέρωτο γεωργίαι� και πόλεσι και πλή.ιtει τών κατοικούντων την χώραν πανταχού. μάλλον oi'Jv 6 πρέπειν τφ γεγονότι κατα τoiι� &ρxαίoυ� xρόνoυ� n)ν ήμέρωσιν τής ΧώQα�, κατισχυομένων ετι των &v&QaJπων ύπο του πλή.ιtoυς των .ιtηQίωv, και μάλιστα κατα 10 την ΑΖ'γυπτον και την ύπεQκειμ{vηv ΧώQαv μέΧQΙ τού νυν εQημοv ο.fJσαv και .ιtη(Jιώδη. είκo� γα!! ταύτηg 7 αις παΤQίδο� ΠQοvοη.ιtέvτα ΤΟν Ήρακλέα, και κα&α (Ιαν την γήν τών .ιtηρίων ποιήσαντα, παραδουναι τοις 15 ycroQyot� την χώQαv, και δια την ευεQγεσίαv τυχειν ίσo.ιtέoυ τιμiί�. φασι δε και τον ΠεQσέα γεγονέναι 8 κατ' ΑΙ:γυπτον, και τiί� 'Ίσιδος την γένεσιν ύπο των Έλλήνων ε/ς 'Άργος μεταφέQεσ.ιtαι, μυ.ιtoλoγoύντων την 'Ιω την εl� βοος τύπον μεταμoρφω.ιtEίσαν. Κα&όλου δε πολλή τί� έστι διαφωνία πεQΙ τού- 25 20 των τών &εων. την (XvTfJv γα!! ο{ μεν �Iσιν, ο{ δε Δήμητραν , ο{ δε ΘεσμοφόQΟV, ο{ δε Σελήνην, ο{ δε 'HQav, ο{ δε πάσαι� ταί� ΠQοσηγορίαιg όνομά ζουσι. τον δε 'ΌσΙQΙV ο{ μεν ΣάQαπιv, ο{ δε Διό- 2 25 νυσον , ο{ δε Πλούτωνα, ο{ δε ':1μμωνα, τιvεg δε Δία, πολλοι δε Πάνα τον avTov νΕνομίκασι ' λέ' 1 fJπ α�τωv CE' 2 ποΗωv 1 παλαιωv C τάτους CF 1 1 κα� BC1'ipsi, .ης σ, εlς ceteri Eivat Dindorf 19 τηv Ίω τηv 1 Ίω τηv CF ζουσι C 26 τόv α�τόv om. cF.
8 αιηαιο12 ovqav] 23 vομί-
40
DIODORI SICULI
γουσι δέ τινες Σάραπιν εΙναι τον παρα τοίς ''Ελλησι Πλούτωνα όνομαbόμενον. φασ! δ' ΑΙγύπτιοι την 1'Ισιν φαρμάκων τε πολλών προς -ύγίειαν εvρέτιν γε γονέυαι κα! τής Ιατρικής έπιστήμης μεγάλην έχειν 3 έμπειρίαν' διο κα! τυχούσαν της ά.f}ανασίας έπ! 5 ταίς .f}εqαπείαις τών άν.f}qώπων μάλιστα χαίρειν, κα! κατα τους tJπvους τοίς άξιούσ'Ι διδόναι {30η&ή ματα, φανερώς έπιδεικνυμένην τήν τε Ιδίαν έπιφά νειαν κα! το προς τους δεομένους τών άν.f}ρώπων 4 εiJεqγετικόν. άποδείξεις δΕ τούτων φασ� φέqειν έαυ- 10 τους οό [-tv.f}oloytag δμοίως τοίς ''Ελλησιν, άλλα πqά ξεις lvaqrEig ' πασαν rιXq σχεδον την οΙκουμένην μαqτυqείν έαυτοίς, εΙς τας ταύτης τιμας φιλοτιμου5 μέ-νην δια την έν ταίς &εqαπεtαις έπιφάνειαν. κατα γαρ τους tJπνους έφΙσ'ταμένην διδόναι τοίς κάμνουσ'Ι 15 {30η.f}ήματα πqος τας νόσους , κα! τους -ύπακούσ'αν τας αiιΤΏ παqαδόξως VytιXbCO.f}aL · κα! πολλους μεν 30 -ύπο τών lατqών δια την δυσκολίαν τού νοσήματος άπελπισ,f}έ-vτας -ύπο ταύτης orbbCO.f}at, συχνους δΕ παντελώς πηqω,f}έvτας τας δqιΧσεις 11 τινα τών t1l- 20 λων [-tEqwv τού σώματος, 8ταν προς ταύτην την ,f}cov καταφύγωσιν, εΙς την πqοϋπάρξασαν άποκα.f}6 ίστασ,f}αι τάξιν. cvqciv δ' αiιτην κα! το της ιX.f}ct νασΙας φάqμακον, δι' oiί το'ν vfov �oΩqov, -ύπο τών Τιτάνων έπι{30υλευ,f}έντα κα! νεκρον εvqε,f}{ντα κα&' 25 tJδ'ατος, μη μόνον άναΌτησαι , δ'ούΌαν την Ψυχήν, 7 άλλα κα! τής &&αναΌίας ποιηΌαι μεταλαβείν. δ'οκεΙ: δ" tJ6τατοg τώυ ftcWV oiίτoι; βα6ιλεύΌαι μετα την 2 νομιςόμΕνον OD μη χανΤισασ.ftαι add. D
5 Ιμπειρ{αν] καΙ το συνολον πoλλ� κα1] και 'IIV 'll D.
Ι
25. 26.
41
του πατροι; Όσίριδοι; εξ &ν.&ρώπων μετάσται1ιν. τον QS ?Ωρον με.&ερμηνευ6μεν6ν φαι1ιν 'Απ6λλωνα {ιπάρχειν , κα� τtίν τε Ιατρικην κα� την μαντικην {ιπο τηι; μητροι; 'Ίι1ιδοι; διδαχ.&/ντα δια των χρησμων 5 κα� των .&εραπειων εύεργετεΙ:ν το των &ν.&ρώπων γένοι;. Ο{ δ' {ερεΙ:ι; των ΑΙγυπτίων τον χρ6νον &πο τηι; 26 Ήλίου βασιλείας δ'υλλογιζ6μενοι μέχρι της 'Αλεξάν δρου διαβάσεως ε(ι; την Άι1ίαν φασ�ν {ιπάρχειν Ετων μυ.&ολο- 2 10 μάλιστά πωι; δισμυρίων κα� τρισχιλίων. γουσι QS κα� των .&εων τουι; ILSV &ρχαιοτάτους βα σιλευσαι πλείω των χιλίων κα� διαΚΟι1ίων Ετων, τους δε μεταγενεστέρουι; ούκ Ελάττω των τριακοσίων. &πίστου δ' ()ντος του πλή&ουι; των ετων , επιχει- 3 15 ρουσί τινει; λέγειν οτι το παλαι6ν, οi)πω τηι; περ� τον ηλιον κινήσεωι; εΠCΓνωσμ/νηι; , συνέβαινε κατα την τηι; σελήνηι; περίοδον ltyctj'&ut τον ενιαυτ6ν. δι6περ των Ετων τριακον&ημέρων ()ντων ούκ &δύ- 4, νατον εΙναι βεβιωκ/ναι τιναι; [τη χίλια κα� διακ620 σια ' κα� γαρ νυν δωδεκαμήνων ()ντων των ενι αυτων ούκ Ολίγους {ιπερ έκατον [τη ζην. παρα- 5 πλήσια δε λέγουσι κα� περ� των τριακ6ι1ια [τη δοκούντων ltρξαι ' κατ' εκείνους γαρ τους χρ6νους τον Ενιαυτον &παρτίζεσ&αι τέτταρσι μησ� τοιι; γινο25 μένοιι; κατα ται; έκάι1των των χρ6νων ωραι; , οίον εαροι;, .&έρουι; , χειμωνοι;' &φ' ijr; αlτίαι; κα� παρ' ενίοιι; των Έλλήνων τουι; ενιαυτουι; ωρους καλεΙ:3 τε om. D και την] και D 17 ιXycaii'CIL D (ο. 50. 2), γενιΞσii'αι Ο, γίνεσii'αι F 20 δοοδεκαμήνοον Dindorf, δυοκαίδεκα μ:ηνών libri 24 τιΞτρασι D 27 ιOQCIS D.
42
DIODOR1 810UL1
σ47αι κα� τας κατ' Ετος άυαγραφας αιρογραφίας ΠQοσ αγορεύεσ47αι. 6 Οί δ' o-ov ΑΙγύπτιοι μυ470λογούσι κατα τηυ 'Ίσι- 81 δος .§ιλικίαυ γεγονδναι τιυας πολυσωμάτους τοΙΙς -δπο μεν των Έλλ1ίυων όυoμα�oμδνoυς γίγαντας, -δφ' εαυ- 5 των δε διακοσμουμδνους τερατωδως έπ� των ίΕρων 7 κα� τυπτομ{υους -δπο των ΠEΡ� τον 'Όσιριν. ενιοι μεν o-ov αiπoιις γ'ηγευΕίς φασιν -δπάρξαι, προσφάτου της των �φων γΕνδ6εως έκ της γης -δπαρχού6ης, Ενιοι δε λ8γου6Ι 6ώματος ρώμrι διενΕ'}'κόντας κα� πολλας 10 πράξΕις έπιτελΕι1αμ{νους άπο τού συμβεβηκότος μυ8 47ολογη47ηναι πολυσωμάτους. συμφωνείται δε παρα τοίς πλΕίστοις f)τι τοίς περ! τον Δία κα� τον 'Όσιριυ 47εοίς πόλεμον ένστησάμευοι πάντες άν1Ίρέ27
2
��
Μ
Νομο47ετi'jι1αι δδ φασι τοΙΙς ΑΙγυπτίους παρα το κοινον Ε470ς των άν47ρώπων γαμείν άδελφας δια το γεγονος έν τούτοις τ,ης 'Ίσιδος έπίτευγμα ' ταύτην γαρ συνοικήσα6αν Όσίριδι τφ άδελφφ, κα! άπο47α νόντος ομόσασαυ ουδΕνος ετι συνουσίαν άνδρος 20 ΠΡΟι1δέξΕσ47αι, μΕΤΕλ47είν τόν τε φόνον τάνδρος κα! διατελδσαι βαι1ιλεύουσαν υομιμώτατα, κα! το σύνο λον πλΕίστων κα! μεγίστων άγα47ων αΙτίαν γευδ647αι πίΧσιν άυ47ρώποις. δια δη ταύτας τας αΙτίας καταδειχ47,ηυαι μEί�oνoς έξουσίας καl τιμης τυγχά- 25 νειν την βΜίλισσαν τού βασιλ$ως, καl παρα τοίς lδιώταις κυριεύειν την γυναίκα τάυδρός, έν 'tfJ της 5 post υφ' ειχvτiiιv δε nomen intercidisBe videtur 9 'ΥΕνέσεως] υπιΧ(}ξεως D 21 π(}οσδΕξιχσ,ι;ιχι codices (c. 22, 1) 25 ΚΙΧΤΙΧδΕχ,ι;ηvιχι CF. 22 βιχσιΛεύσιχσιχv D
Ι 26. 27.
43
προικος συγγραφΩ προσομολογούντων των γαμούν των απαντα πει&αρχήσειν τΩ γαμoυμένrι. Ούκ αγνοω δε διότι τινες των συγγραφέων απο- 3 φαίνονται τους τάφους των &εων τούτων ύπάρχειν 5 Εν Nύσrι τής '.Αραβίας, αφ' ής κα� Νυ6αίον τον Διό νυσον αινομά6&αι, εΙναι δε κα� στήλην έκατέρου των &εων Επιγεγραμμένην τοίς ίερΟίς γράμμασιν. EΠ� μεν 4 olJv της'Ίσιδος Επιγεγράφ&αι ,,'Εγω Ίσίς εΙμι ή βασί λιι:ισα πιΧt1ης χώρας, ή παιδευ{}εί6α ύπσ Έ(Νι,ού, και 10 0σα έγω Ενομο&έτησα , oύδε�ς αύτα δύναται λύσαι. έγώ εΙμι ή τού νεωτάτου Κρόνου &εού &υγάτηρ πρε t1{Jυτάτη ' Εγώ εΙμι γυνη κα� αδελφη Όσίριδος βα σιλέως' έγώ ε/μι ή πρώτη καρπον αν&ρώποις εύ ρούσα ' έγώ εΙμι μήτηρ 'Ώρου τού βασιλέως' έγώ 15 εΙμι ή έν τφ αστριΡ τφ έν τφ κυν� Επιτέλλουσα ' 2 ΥcψοvμΕνrι] ταφηναι δΕ �Eyoυσι την Ι'σιν Ιν μΕμφει, κα&' ην μΕχρι του νυν δε{κνυσ&αι τον σηκον, Ιν τώ τεμΕνει του ήφα{στου ' Ενιοι δε φασΙ τά σώματα τών &εών τούτων [add. A,BDEN] Απ1 τών ό Q ώ ν κείσ&αι της αΙ&ιωπ{ας καΙ της αΙΥύπτου κατά την Ιν τώ νεαω νησον [add. B D j κει σ&αι κατά την Ιν φααις τού vel�oυ νησον, ω σ π ε ρ Π Q ο ε lQ η τ α ί μ ο ι add. Α,ΕΝ] τ η ν ΚΕιμένην μεν Ι π Ι ταίς κα�oυμEναις φι1α,ς , l/χουσαν δε τ ο π ρ ο σ α Υ Ο Ρ Ε υ ό μ ε ν ο ν άπο τού συμ βεβηκότος εερ ο ν πεδίο ν ' σημείο ν δε τούτου δεικνύουσιν Ιν τη νήσω ταύτη δ,αμΙνοντα τόν ΤΕ τάφον κατεσΚΕυασμΕνον 6σlQιδι, κοινη τιμώμενον ύπο τι:ιiν κατα{Υυπτον ιερΕων ' καΙ φ α σ 1 περΙ τοϋτον κειμΕνας χ ο ά ς Εξήκοντα καΙ Τ . ταύτας Υάιι κα&Εκάστην 1ιμΕιιαν yά�ακτoς π�ηιιoυν τους πρός τού τοις τα�&Eντας Ιερείς. κα1 &ρ:!(νείν άνακαλουμΕνους τά των &εών ονόματα ' διά ταύτην δε τήν αΙτ{αν καΙ τήν νησον αβιχτον είναι π λ ή ν τοίς ίΕ Ρ Ε ύ σ ι ' κιχ1 πάντας τούς τήν &η β�lδ" κα �OΙΚOύντας, 1ιΠ �Ρ Αστιν iQχαιοτά τη της αlΥVΠΤΟV, , Ιν φα"ις "ε( μεΥιστον οιικσν κρ/νειν , στ"ν τις οσιριν τον μενον όμόση add. BD ; c. 22, 2- 6 10 "t!τά om. CF 15 1ι om. D τφ lν τφ κυν1 CD, τφ κυν1 F, dt:1. Dind.
44
DIODORI SICULl
Eμo� Βούβαι:1τος ή πόλις φκοδομή.ft'η. χαίρε χαίρε 32 Αlγυπτε ή .ft'ρέψασά με." Eπ� δε της Όι:ιίριδος Επι γΕ'Υράφ.ft'αι λέγΕται "Πατηρ μέν Εστί μοι Κρόνος νεώτατος .ft'EWV &πάντων , EΙμ� δε "Όι:ιιρις δ βαι:ιι λεύς, δ ι:ιτραΤΕύσας Επ! παΙ:Ιαν χώραν [ως ΕΙς τους 5 &οικήτους τόπους των 'Ινδων κα� τους προς ΙΧρκτον κεκλιμένους, μέχρι "Ίι:ιτρου ποταμού πηγων, κα� πά λιν Eπ� τΙΧλλα μέρη εως ιbκεανoύ. εΙμ'ί δε υ{ος Κρόνου πρεσβύτατος, και βλαι:ιτος Εκ καλού ΤΕ κα� ε.vγενΟύς φού σπέρμα συγγενες iγεννή.ft'ην ήμέρας. 10 κα! ο.vκ έστι τόπος της οΙκουμένης εΙς δν Εγω of.ικ &φίγμαι, &αδους παι:1ιν αιν Εγω εfJρετης Εγενόμην." 6 τοι:1αύτα των γεγραμμ{νων Εν ταίς ι:1τήλαις φαι:ι� δύ vadf}at &ναγνωναι , τα δ' ΙΧλλα δντα πλεtω κατε φ.ft'άρ.ft'αι δια τον χρόνον. τα μεν ο-Ον περ� της τα- 15 φης των .ft'EWV τούτων διαφωνΕίται παρα τοίς πλεί ι:1τοις δια το τους {ερείς Εν &πορρήτοις πο:ρι:ιληφότας την περι τούτων &κρίβειαν μη βούλεσ.ft'αι τ&λη.ft'ες Εκφέρειν ΕΙς τους πολλούς, ιbς &ν κα� κινδύνων Επικειμένων τοίς τ&πόρρητα ΠΕΡΙ των .ft'EWV τούτων 20 μηνύσαι:ιιν εΙς τους δχλους. 28 Ο{ δ' ο-Ον ΑΙγύπτιοί φαι:1ι κα� μΕτα ταύτα &ποικίας πλΕtι:1τας Εξ ΑΙγύπτου κατα πάσαν &αι:1παρη ναι την οΙκουμένην. είι; Βαβυλωνα μεν γαρ &γα γείν &ποίκουι; Βηλον τον νομιζόμενον Ποσειδωνοι; 25 είναι κα� Λιβύης' δν παρα τον Ε.vφράτην ποταμον 5
9 4 πάντων D 6 τών om. D 2 τηςΙ του vulg. l{JΙαστοv �, ΕiJΙαστοv C 10 ιδου Wesse1ing, ώ{ου C , ιό ov G, σώου ceteri 12 Εvρετηι: Wesse1ing ('inventOJ:' Poggius), ΕvεΙi!'YΕτης codices.
1 27. 28.
45
κα&ιδQυ&έντα τούς τε {EQorS' καταστήσασ&αι παQα πλησίως τοις κατ' ΑΙ'γυπτον &τελειg καΙ πάσης λειτ oVQriag &πολελυμένους , οϋς Βαβυλώνιοι καλούσι Χαλδαίους, τάς τε παQατηQήσεις τών /ΧσΤQων τού6 τους ΠΟιΕίσ&αι , μιμουμένουg τουg παQ' Αlγυπτίοιg {CQctg και φυσικούg, [τι δli &σΤQολ6γουr;. λέγουσι δli και τουg πεQ� τον Δαναον δQμη&ένταr; δμοίως 33 έκει&εν συνοικίσαι την &Qχαιοτάτην σχεδον τών παQ' 'Έλλησι π6λεων '�Qrog, τ6 τε των Κ6λχων l&vog έν 1 0 τφ Π6ντφ καΙ το των 'Ιουδαίων &να μέσον 'ΑQαβίαg και' ΣυQίαg οίκίσαι rLvιXg δQμη&ένταg παQ' έαυτών ' διο και παQα τοιg γένεσι τούτοις έκ παλαιού παψ"δεδ6σ&αι το πεQιτέμνειν τουg γεννωμένους παιδας, εξ ΑΙγύπτου μετενηνεγμένου τού νομίμου. καΙ τους 15 Ά.&ηναίους δι φασιν &ποίκουg εΙναι ΣαΙ'τών τών έξ Αlγύπτου, καΙ πειQώνται τής οίκει6τητος ταύτης φέQειν &ποδείξειg' παQα μ6νοιg rιXQ τών 'Ελλήνων την π6λιν /Χστυ καλεισ&αι, μετενηνcγμένης τήg ΠQοσ ηΥΟQ{αg &πο τού παQ' aiJrorg '�στεoς. [τι δε την 20 πολιτείαν την αi.!την Ισχηκέναι τάξιν καΙ δια{QΕσιν tfJ παQ' Αίγυπτίοιg , clg lQ{a, μέQη διανεμη&ε{σΏ ' και' ΠQώτην μεν {ιπάQξαι μερίδα rovg εiJπαΤQίδαr; καλουμένουg , οϊτινες [{εQΟΠΟΙΟΙ] {ιπήQχον εν παι δείο/ μάλιστα διατεΤQιφ6τες καΙ rfjg μcγίστης ήξιω25 μένοι τιμήg παQαπλησίωr; rotg κατ' ΑΙ'γυπτον {ε Qεύσι' δευτέQαν δε τάξιν γενέσ&αι την τών γεωμ65 ποιήσαι CF 7 τόν οω. ΙΙ 10 Ίουδα'ων] Ισορρεπών C, Ισορραιων F (c. 55, 5) άνά] lJντας άνά D 15 σάταιν D 19 δε Dindorf, τε codices 23 ίεροποιοί Wesseling, Ισορραπιαι ADEN, Ισόρροποι Β, om. ceteri.
2
3 4
5
46
DIODORI SICULI
ρων των όφειλόντων 8πλα κεκτήι1%αι και πολεμεΤν {)Π};Q τηg πόλεωg δμοlωg τοΤg κατ' Αlγvπτοv όνο μα�ομέvοιg rcroQroig και τοvg μαχ[μοvg παQεχομέ votg' τελεvταlαv δ}; μεQlδα καταQι%μη%ηvιχι τ-ι}ν των δημΙΟVQγωv των ταg (JαVΙΧύι10vg τέχvαg μεταχεΙQΙ- 5 �oμένων και λεΙΤΟVQγlαg τελούντων ταg &νιχγκαιο τάταg, το παQαπλήι1ΙΟV ποιούι1ηg τijg τάξεωg ταύτηg 6 'JtaQ' Αlγvπτlοιg. γεγονέναι δ}; και των -ήγεμόνων τιvαg Αlγvπτlοvg 'JtaQιX τοΤg 'A%nvalotg' τον rliQ Πέτην τον πατέQα Μεvει1%έωg του ι1ΤQατεύι1αvτοg 10 clg TQolav φαvεQωg ΑΙγύπτιον {)πάQξαvτα τυχεΤν 7 fJι1τεQΟV Ά%ήνηι1Ι πολιτεlαg τε και (Jαι1ιλεlαg. διφvουg δ' α-Dτου γεγοvότοg, τοvg μΕ"" 'A%nvalovg μ� δύνα ι1%αι κατα τ�ν lItlav {)πόι1ται1ιν &ποδουναι 'ltEQl τijg φύι1εωg ταύτηg ταg &λη%εϊg αlτlαg, Εν μέι1φ κειμένου 15 παι1ιν 8τι δυοϊν πολιτειων μετασχών, Έλλ'Yjvικηg Μ και (JaQ(JιXQOV, διφv�g Εvομlι1%η, το μΕν έχων μέQοg %ηQ[ΟV, το δ}; &V%Qαιποv. Όμοlωg δ}; τούτφ και τον 'EQEX%iιx λέγουι1Ι το 29 rivog ΑΙγύπτιον δντα βαι1ιλευι1αι των Ά%ηνων, τοι- 20 αύτιχg τιvαg φέQοvτεg &ποδεtξειg' γενομένων rliQ δμολογοvμέvωg α-Dχμωv μεγάλων κατα πΜαν ι1χε δον τ�ν οΙκουμένην πλ�ν ΑΙγύπτου δια Τ�"" {διό 'τητα τηg XroQιxg, και φ%ΟQαg Επιψεvομέvηg των τε κα{!πων και 'JtMt%ovg &ν%ραιπων, εξ ΑΙγύπτου 'τον 25 'EQEX%iΙX κομlι1αι δια 'τ�ν ι1υγγένειαν ι1lτοv 'JtlTί%og clg ταg Ά%ήvιχg' &v%' ών 'τοvg EV πα%όvταg βαι1Ι2 λΕα κατα6τt1t1αι 'τον Ε-DΕQΥέτιηv. τούτον δε 'ltrtQri12 hic orationem hiare monent, cum quae sequuntur 18 μεν del. Reiske.
ΜllΜ in Cecropem conveniant
47
Ι 28. 29.
λαβ6ντα την ijγSfLovCav καταδείξαι τας τελετάς της Δήμητρος Εν Έλευσίνι κα� τα μυστήρια ποιησαι, μετενCΓκ6ντα τό περ� τούταιν ν6μψον Εξ Αίγύπτου. κα! τής &εου δΒ παρουσCαν είς την Άττικην γεγονυίαν 5 κατα τούτους τους χρ6νους παραδεδ6σ&αι κατα λ6γον, αις &ν τών Επαινύμαιν ταύτης καρπών τ6τε κομι σ&ένταιν είς τας Ά&ήνας, κα! δια τουτο δ6ξαι πάλιν Εξ &ρχης την sfJQEotV γcγoνέναι του σπέρματος, δαιρησαμένης τής Δήμητρος. δμολογείν δΒ κα! τους 3 10 'A&YjvaCovg στι βασιλεύοντος Έρεχ&έαις κα� τών καρΠών δια την &vofL(JQCav προηφανισμέναιν ή τής Δήμητρος Εγένετο παρουσCα πρός αiιτoυς κα� ή δαιρεα τού σCτου. πρός δΒ τούτοις αϊ τελετα� κα� τα μυστήρια ταύτης τής &εου τ6τε κατεδεCχ&ησαν 15 Εν 'Ελευσίνι. τά τε περι τας &voCag καΙ τας &ρ- 4 χαι6τητας αισαύταις εχειν 'A&YjvaCOvg κα� τους Αίγυ πτCους · τους μΒν γαρ ΕiιμολπCδας &πό τών κατ' ΑΙ'γυπτον ϊερέαιν μετενηνέχ&αι , τους δΒ Κήρυκας &πό τών παστοφ6ραιν. τήν τε 'Ισιν μ6νους τών 20 Έλλήναιυ όμνύειν , κα! ταίς ίδέαις κα� τοίς .fί&εσιν δμοιοτάτους είναι τοίς ΑlγυπτCοις. πολλα δΒ κα� Ι) ΙΧλλα τούτοις παραπλήσια λέγουτες φιλοτψ6τερον .fίπερ &λη&ιναιτερον, ως γ' Εμο! φαCνεται, της &ποι κCας ταύτης &μφισβητουσι δια την δ6ξαυ της π6λεαις. 25 κα&6λου δΒ πλεCστας &ποικCας ΑΙγύπτιοC φασιν ΕκπέμΨαι τους έαυτώυ προγ6υους Επ! πολλα μέρη της οΙκουμένης διά τε την ύπεροχην τών βασιλευ4 και την τ iι ' Hel·tlein δε om. D 6 κοιιισ.ιtSντων τόΤΕ CF 1 1 1] om. F 23 ω. ys μοι libri 26 του. lξ εαυτών CF. •
48
DIODORI SICULI
dάνταιν παρ' αiJτοtg κα� δια. την {;περβολην τηg πολvαν8'ραιπίαg ' {;περ dJv μήτε &ποδείξεαιg φερο μένηg μηδεμιίΧg &κρι.{Jούg μήτε (1vγγραφέαιg &ξιο πίdΤΟV μαΡΤVΡΟύντοg , oiJ" Εκρίναμεν {;πάρχειν τα. λεγόμενα γραφηg 6iξια, κα� περ� μεν τωυ 8'εολο- 5 γουμέναιυ παρ' Αlγvπτίοιg ΤΟdαύ8" ήμίν εlρήd.ftαι, 86 dτοχαbομένοιg τηg dvμμετρίαg' περ� δε τηg χώραg κα� τού Νείλου κα� των 6illrov των &κοηg &ξίαιν Εν κεφαλαίοιg εκαστα διεξιέναι πειρασόμε.ftα, 30 Ή γα.ρ Αlγvπτοg κείται μεν μάλΙdτά παιg κατα. 10 μεσημβρίαν, όχυρότητι δΒ φυσικΏ κα� κάλλει χώραg oiJ" όλίγφ δοκεε προέχειν των clg βασιλείαν &φαι2 (ltdfLlvrov τόπαιν, &πο μεν γα.ρ τηg δvσεαιg ιbXύ ραικεν αiJτην ή ερημοg κα� 8'ηριώδηg τηg Λιβvηg, EΠ� πολυ μεν παΡΕκτείνουσα, δια. δε την &νυδρίαν 15 κα� την σπάνιν τηg &πάσηg τροφηg εχουσα την διέξοδον oiJ μόνου Επίπονον , '&λλα. και παvτελωg Επικίνδυνον' Εκ δΒ των προg νότον μερων οΖ τε καταράκται τού Νείλου και των όρων τα. σvvορίbοvτα 8 τοvτοιg' &πο γα.ρ τηg Τραιγλοδvτικηg κα� των EdXιX- 20 ταιν τηg Αl.ftιοπίαg μερων Εντοg dταδίαιν πεντα "tdXLltrov και πεντακοσίαιυ οiJτε πλεύdαι δια. τού ποταμού QΦδιον οiJτε πεbΏ πορεv.ftηvαι μη τυχόντα 4 βασιλικηg .η παvτελωg μεγάληg τινοg χορηγίαg. των δε προg την &νατολην νΕυόυταιν μερων τα. μεν δ 25 ποταμοg ιbxυραικε, τα δ' ερημοg περιέχει κα� πεδία 6
ι
8 μηδΕμ,ι&ς άξιο;ΙόΥου μήΤΕ συΥΥραφέων 'IJOfLtfLrov μαρ τvροvντων OVn �κρίllCΨΕν OFGΜ 6 παρ' ΛΙΥυπτΙοις τοσαϋτ' ΕΙΠΕίν lZOILEV, ΠEΡ� δΕ OFM 7 σ?:οχαζόμενοι D 8 τι:σν όω,ΟΟ7J om. D 14 η ΤΕ Ηρημος καΙ Τι .ιt, CF 20 ?:ρωΥΟδυτικης D 21 ΠΕlιτακισχιΗων κα� om. D.
Ι
29. 30.
49
τελμιχτώδη τα ΠQοσιχγΟQευόμεvιχ BdQιx&Qιx. εστι yaQ άνα μΕσον της Κοίλης ΣυQίιχς κιx� της Αίγύπτου λίμνη τιρ μεν πλάτει στενη πιχντελώς, τιρ δε βά&ει &ιχυμάσιος , το δε μηκος iπ� διιχκοσίους ΠΙΧQήκουσιχ 5 στΙΧδίους, η ΠQοσιχγΟQεύετιχι μεν ΣεQβαιvίς , τοις δ' άπείQοις τών ΠQοσπελιχζόvταιv ίΧνελπίστους tπιφiQει κινδύνους. στενού raQ τού �εύμιxτoς οντος κιx� τιχινίο/ ΠΙΧQιχπλησίου, &ινών τε μεγάλαιν πάνΤΥ πεQΙ κεχυμΕναιν, iπειδαv νότοι συνεχεις πνεύσαισιν, iπι10 σείετιχι πλη&ος αμμου. ιχϋτη δε το μεν ϋδαιQ κιχτα την iπιφάvειιχv &fJημοv ποιει, τον δε της λίμνης τύπον fJυμφυf'j tf1 XiQUΙP κιx� κιχτα παν άδιάγναιστον. διο κιχι πολλοι τών άγνοούνταιν την Ιδιότητιχ τού τόπου μετα ιJΤQιχτευμάταιv σλαιν �φιxνίσ&ησιxν της 15 {ιποκειμΕνης Μού διιχμΙΧQτόvτες. ή μεν yaQ αμμος ix τού κιχτ' όλίγον πιχτουμΕνη την ενδοσιν λιχμ βάνει , κιχι τους iπιβάλλοντιχς fJJ σπεQ ΠQονοίCf τινι πονηQCf ΠΙΧΡΙΧΚQούετιχι , μiχQΙ αν στου λΙΧβόντες {ιπόνοιιχν τού συμβησομΕνου βοη&ήσαισιν έιχυτοίς, 20 oiJx ουσης [τι φυγης οiJδε ιJαιτηQίιχς. δ γαρ {ιπο τού τΕλμιχτος κιχτιχπινόμενος ουτε νήχεσ&ιχι δύνιχτιχι, ΠΙΧQιχιρουμiνης της ίλύος την τού fJώματος κίνησιν, ουτ' iκβηνιχι κιχτισχύει, μηδεν [χαιν στεQΕμνιον εΙς iπίβιχσιν ' μεμιγμΕνης γαρ της Ε1μμου τοίς iIyQOig, 25 κιχι δια τούτο της έκιχτΕραιν φύσεαις �λλoιαιμEνης, 36 συμβΙΧίνει τον τόπον μήτε πορευτον είνιχι μήτε πλαιτόν. διόπερ ο{ τοίς μEρειJι τούτοις iπιβάλλοντες φεQόμενοι ΠQος τον βυ&ον οΜεμίιχν άντίληΨιν 12 τόπον OF 1 7 iπι{Jα{νοντας λονΤΕς] κα! ΠΕλάζοντες add. D. DIODORUS Ι.
Cobet
27 1Ο
iπιβάλ-
5
6
7
8
9
50
DIODORI SICULI
βοηfJ'είας έχουσι, σvγκατολισfJ'αvούσης της lΧμμου της παQα τα χείλη. τα μευ oiJv ΠQοειQημέvα πεδία τοιαύτηυ έχουτα τηυ φύσιυ οΙκείας έτυχε ΠQοdη γΟQίας, 6vομασfJ'έvτα BιXQafJ'Qa. 31 'Ημείς δ ' Επει τα πεQΙ τώυ &πο της X/QoOV 5 'tQLfiJV μεQώv τώυ 6ΧVQούvτωv τηυ ΑΙ"}'υπτου διήλ fJ'ομεv, ΠQοσfJ'ήσομεv τοίς εlQημέvοις το λειπόμευου. 2 ή τετάQτη τοίυυυ πλεVQα πασα ιιχεδου &λιμέυφ fJ'αλάττrι ΠQοσκλvζομέvη ΠQοβέβληται το ΑΙγύπτιου πέλαγος, δ του μευ παQάπλοvv έχει μαΚQότατοv, τηυ 10 δ' &πόβασιυ τηυ 8ΠΙ τηυ XdJQctV δvσΠQοσόQμιστοv ' &πο γα,! ΠαQαιτοvίοv της Λιβύης εως 'Ι6πης της Ευ Τ11 Koίλrι ΣVQίlf, i)vτος τού παQάπλοv σταδίωυ σχεδου πευτακισχιλίωυ, ούκ έστιυ EVQElV &σφαλη 3 λιμέυα πληυ τού ΦάQΟV. χωQις δε τούτωυ ταιυία 15 παQ' 3ληυ ιιχεδου τηυ ΑΙγυπτου παQήκει τοίς &πε';" 4 (Ιοις τώυ ΠQοσπλεόvτωv &fJ'εώQητος' διόπεQ 0& του Εκ πελάγους κίυδυυου Εκπεφευγέυαι, υομίζουτες, και δια τηυ ΙΧγυοιαυ ΙΧσμευοι ΠQος τηυ γηυ καταπλioυτες, Εξαίφυης Εποκελλόυτωυ τώυ ι1καφώυ &υελπίστroς 20 5 υαυαγούι1ιυ ' έυιοι δε δια τηυ ταπειυότητα της χώQας ού δυυάμευοι ΠQοι:δέσfJ'αι τηυ γηυ λαvfJ'ά υουι1ιυ έαυτους Εκπίπτουτες οι μευ εΙς έλώδεις και λιμυάζουτας τόπους, 0& δ' εΙς XdJQctV έQημοv. Ή μευ oiJv Αl:γvπτοs παvταχόfJ'εv φυσικώς 25 6 ώχύQωται, του εlQημέvοv ΤQ6ποv, τφ δε σχήματ, παQαμήκηs oiJaa δισχιλίωυ μΕυ σταδίων εχει τηυ παQαfJ'αλάττιοv πλεVQάv, εΙς μεσόγειον δ' &υήκει 12 παQατοv{οv D
ΙόΠΠ1]ς
codices.
Ι 30. 31. 32 .
51
σχεδον έπι σταδίους έξαΚΙ6χιλίους. πολυαν,f;(/ωπίο/ δε το μεν παλαιον πολυ π(/οέσχε πάντων των γνω(/ιζο μένων τόπων κατα την οίκουμένην , και xa,f;' -ήμας δε οiJδενος των &λλων δοκεί λείπεσ,f;αι · έπι μεν γα(/ 7 5 των &(/χαίων χ(!όνων εοχε κι:Jψας &ξιολόγους καΙ πόλεις πλείους των μυ(!ίων καΙ 6XTaxtt1xtltrov, αις έυ ταίς ίε(!αίς &ναγ(!αφαίς δ(!αν Εοτι xaTΙXXSXW(Jto μένον, έπι δε Πτολεμαίου τού Λάγου πλείους των τ(!ιομυ(!ίων ή(!ι,f;μή,f;ηt1αν, ι;,υ το πλή,f;ος διαμεμΙνη10 κεν [ως τών κα.ι7' ήμάς χ(/όνων. τού δε σύμπαντος 8 λαού το μεν παλαιόν φασι γεγονέναι πε(/ι έπτακο σίας μυ(/ιάδας, και xa,f;' -ήμάς δε oiJx έλάττους εΙναι [τ(/ιακοσίων]. διο και τους ιΧ(/χαίους βασιλείς [στο- 9 37 (/ούσι κατα την ΑΙ'γυπτον Ε(/γα μεγάλα και ,f;αυμα15 στα δια της πολυχει(/ίας κατασκευά6αντας &.ι7άνατα της εαυτών δόξης &πολιπείν ύπομνήματα. &λλα πε(/ι μεν τούτων τα κατα μΙ(/ος μικ(/ον f)στε(/οv &'ναγ(/ιΧ ψομεν , πε(!ι δε της τού ποταμού φύσεως και των κατα την χώ(!αν ίδιωμάτων νύν διΙξιμεν. Ό γα(/ Νείλος φΙ(/εται μεν &πο μεσημβ(/ίας έπι 32 20 την &(!κτον, τας πηγας εχων έκ τόπων &ο(!ιΧτων, oi' κεινται της έσχιΧτης Λ{,f;ιοπίας κατα την Ε(/ημον, ιΧπ(/οσίτου της χώ(/ας oi)OΎI!) δια την τού καύματος VπεQβολήν. μΙγιστος δ' (Ον των άπάντων ποταμων 2 25 και πλείστην γην διεξιαιν καμπας ποιείται μεγάλας, ποτε μεν έπι τηυ &υατολην και τηυ Ά(/αβίαν έπι στ(/Ιφων, ποτε δ' έπι την δύσιν και τηυ Λιβύην έκκλίυων" φΙ(/εται γα(/ &πο των ΑI.ι7ιοπικωυ 6(/ών 6 πΛ.ΕΙω D
incl. Stephanus.
9 τιμσχιΛ.{οο,ll σρ
13 τριακοσlω'll 10*
om .
Μ,
52
DIODORI SICULI
μΕΧQΙ τή� εΙ� 03'άλατταυ έκβoλ�� t1τάδια μάλΙ6τά παι� μύQια και διt1χίλια 6υυ αΤ� ποιείται καμπαί�. κατα δε τoυ� {,ποκάται τόπoυ� t1υ6τιfλλεται τoί� δγκoι� άεί μάλλον , άΠΟ6παιμΕυου τού �εύματo� έπ' άμφο4 ΤΕQα� τα� ήπείQου�. τωυ δ' άΠ06Xι�oμιfυαιν μεQωv το 5 μευ εΙ� τηυ Διβύηυ έκκλίυου {,φ' /Χμμου καταπίυε ται το βάo3'o� έxoύ6η� IΧΠΙ6του, το δ' εΙ� τηυ 'AQa βίαυ έυαυτίαι� εΙ6χεόμευου εΙ� τΕλματα παμμεγΕο3'η και λίμυα� iΚΤQΕπεται μεγάλα� και πεQιοικουμέvα� δ γέυε6ι πoλλoί�. εΙ� δε τηυ Αlγυπτοv έμβάλλει τfj 10 μευ δΕκα 6ταδίαιυ, τfj δ' έλαττου τούταιυ, οiJκ έπ' ciJo3'cla� φεQόμεvο�, άλλα καμπα� παυτoία� ποιού μευo�' ποτ); μευ γα" έλίττεται ΠQΟ� τηυ εαι, ποτε δε ΠQΟ� τηυ έ6πέQαv, έστι δ' 8τε ΠQΟ� τηυ με6ημ6 pQlaV, εΙ� τοiJπί6αι λαμβάυαιυ τηυ παλίQQοιαv. iSQTJ 15 γα" έξ έκατέQου μιfQου� τού ποταμού παQήκει, πολ ληυ μευ τή� παQαποταμία� έπέχοντα, διειλημμέυα δε φάQαγξι καΙ ΚQημvοί� 6τεvοπόQΟΙ�, oΤ� έμΠίπτου το �εύμα παλι66υτεί δια τή� πεδιάδo�, και ΠQΟ� τηυ με6ημβQίαv έφ' {καυου τόπου έυεχο3'ευ πάλιυ 20 '1 έπι τηυ κατα φύ6ιυ φΟQαv άποκαο3'ί6ταται. τηλι καύτηυ δ' έχαιν {,πεQοχην έν πίΧ6ιν δ πoταμo� οvτοg μόνo� τωυ lΧλλαιν lΧνευ βία� και κυματιbδoυ� δQμij� τηυ �ύ6ιυ ποιείται, πλην έν τoί� καλoυμέυoι� κατα8 "άκται�. τόΠΟf; γά" τίf; έστι μήκει μευ tbf; δέκα 25 3
2 "ιφπαίι;] πιιριιιlληφE δ'� "α! 'Ρήσονι; Ι." α�τώ "ατα μΕ." τη." ΔΙlιFιoπ(α71 &λλαι; τιι πλε'ον," καΙ. μ'α71 εv�εrέlιFη, τη" όνομαζομι!νη." Μιιρόηll , .η El'''Oat δ'νοιν σταδ'mν �στΙ τό πλάτος add. OF; cf. c. 33, 1 Ι) ται;] παρακιιιμΕ'Vαι; add. OF 8 Ι"χι:όμι:νο." CF 11 Ιλάττm D 13 πρόι; τη." �m ποτΕ δ'Ε om. D 25 μΕ." dιι; om. D, dιι; o m . C.
Ι 32. 33.
53
σταδίων , κατάντη ς δ), κα� κρημνοϊς συγκλει6μενος 38 εΙς στενην έντομήν, ΙΧπας OS τραχυς κα� φαραγγαιδης, [τι Ο), πέτρους έχων πυκνους κα� μεγάλους έοικ6τας σκοπέλοις· τού δ), QEVftalOf; περ� τούτους σχι�o5 μένου βιαι6τερον κα2 πολλάκις οια τας έγκοπας &νακλωμένου προς έναντίαν την καταφοραν συνί t1tavtat δ'ϊναι &αυμασταί· πας ο' δ lkEt1ιX�rov t6:ttog 9 ύπο της παλιρροίας &φρού τε πληρούται κα� τοίς προσιούσι μεγάλην παρέχεται κατάΠληξιν · κα� γαρ 10 ή καταφορα τού ποταμού οίίτως έστ�ν όξεϊα κα� βίαιος αιστε δοκείν μη δεν βέλους διαφέρειν. κατα 10 Ο), την πλήρω6ιν τού Νείλου, τών 6κοπΕλων κατα κλυ�oμένων κα� παντος τού τραχύνοντος τ6που τφ πλή&ει τού QSVftatog καλυπτομένου , καταπλέουσι 15 μέν τινες κατα τού καταράκτου λαμβάνοντες έναν τίους τους &νέμους, &ναπλεύ6αι Ο), OVos�g ούναται, νικαισης της τού ποταμού βίας πασαν έπίνοιαν &ν &ρωπίνην. καταράκται μεν oiιν εΖσι τοιούτοι πλείους, 1 1 μέγιστος δ' δ προς τοίς με&ορίοις της ΑΖ&ιοπίας 20 τε κα� τής ΑΖγύπτου. Περιείληφε δ' δ ποταμος κα� νήt10υς έν αvτφ, 33 κατα μεν την Αί&ιοπίαν ίΧλλας τε πλείους κα� μίαν εvμεγέ&η, την όνoμα�oμένην Μερ6ην, έν fj κα� π6λις έ6τ�ν &ξι6λογος δμαινυμος τΏ νήσφ, κτίσαντος αVτην 25 Καμβύσου κα� &εμένου την προσηγορίαν &πο τής μητρος αVΤΟύ Μερ6ης. ταύτην δ), τφ μ),ν σχήματί 2 φασιν -όπάρχειν &υρεφ παραπλη6ίαν, τφ DS μεγέ&ει πoλiι προέχειν τών ίΧλλων νή6ων τών έν τούτοις toig τ6ποις · το μεν γαρ μηκοg αVτής εΙναι λΕγουσι 7 μΕσάζων] νησ{ζων C.
54
3
4
6 6
7
DIOD ORI SICULI
($ταδίων τqΙ($χιλίωv, το δε πλάτοg χιλίων. εχειν δ' α&cηv κα� πόλειg oV" όλίγας, ιbν επιφανε($τάτην iJnιXqXELv την Με(Jόηv. πα(Jήκειv δε της νή($ου τον πε(Jικλvζόμεvοv πάντα τόπον &πο μεν τηg Δι[:Jύηg -&�νας εχοvταg [Χμμου μέγε-&οg M(JLOV, &πο 5 δε της 'A(Ja[:Jtag Κ(Jημvοvg κατεq(Jωγόταg. iJnιXqXELv δ' εν αvτfj κα� μέταλλα XQV($OV τε κα� &(Jγύ(JΟV κα� ($ιδή(JΟV κα� χαλκοV · nqog δε τούτοιg εχειν πλη -&og εβένου, λί-&ων τε πολυτελων γένη παντοδαπά. κα-&όλου δε ΤΟ($αύταg vή($οvg ποιείν τον ποταμον 10 ω($τε τοvg ιΧκούοvταg μη ρq.δίως ΠΙ($τεV($αι· Xroq�g yιX(J των πε(Jικλvζομέvωv τόπων Εν τιΡ καλουμένφ 39 Δέλτα τας &llag εΙναι νή($ους πλείους των Επτα ΚΟι1ίων, ιbν ταg μεν -δπο ΑΙ-&ιόπων επαυτλουμένας ycro(Jrct($-&aL "ιIrX(JΙP, ταg δε πλή(Jειg iJnιXqXELv δφεωυ 15 κα� κυυοκεφάλων κα� &λλων -&η(Jίωv παντοδαπων, κα� δια τοvτο &πqΟι1ίτοvς εΙναι τo�ς &V-&qriJnocg. Ό δ' oiJv Ne�log κατα την Αlγvπτοv clg πλείω μέqη ι1χιζόμεvοg πoιε� το καλούμευον &πο τοv ($χήματοg Δέλτα. τούτου δε ταg μεν nlCV(JιXg κατα- 20 γqάφει τα τελευτα�α τωυ ρευμάτων, την δε βά($ιν &vαπληqο� το δεχόμευον nilarog ταg εκβολας τοv ποταμοV. εξίησι δ' εΙς την -&άλατταν Επτα στόμασιυ, ιbν το μευ nqog gro κεκλιμένον κα� Π(Jωτοv καλε�τΙU Πηλουσιακ6ν, το δε δεύτεqοv Ταυιτικόν, εΙτα Μεν- 25 δή($ιου κα� Φατνιτικον κα� Σεβεννυτικόν, ετι δε 7 καΙ &ιηiιρoυ om. D , καΙ &ρyiιρoυ καΙ σιδήρου om. Ο ποΛυΤΕΛών om. OF 14 vπαντΛοvμ,εναι; Ο 16 ιΧΛΛrollΙ τών &λλroll D 23 ποταμον] Ne{).o'/J OF 25 τανειτικόν J5 26 φατμνιτικόν OD.
9
1 33. 34.
55
Βολβ{τινον , κα� τελευταΙΌν Κανωβικόν , (5 τινες ΉQακλεroτικοv όνομάζουσιν. εστι δε κα� έ'τεQα στό- 8 ματα χειQοπο{ητα, πεQ� ιhν οΊΊδεν κατεπε{γει γQάφειv. [φ' Εκάστφ δε πόλις τετε{χΙι3ται διαΙQοvμivη τφ 5 ποταμιΡ κα� κα&' iκάτεQΟV μiQος της [κβολης ζεύγ μασι κα� φυλακαίς εitκα{Qοις διειλημμΙνη. απο δε του Πηλουσιακου ι3τόματος διωQύξ έστι XHQO πο{ητος εΙς τον 'ΑQάβιοv κόλπον κα� την 'EQV&QιXV &άλατταν. ταύτην δ' [πεβάλετο ΠQωτος κατασκευά- 9 10 ζειν Νεκως δ Ψαμμητ{χου, μετα δε τουτον ΔαQείος δ niQσης, κα! ΠQοκόψας τοίς lQYOLq εroς τινος το τελευταίον εί'ασεν αυτην &'ι3υντΙλεστον ' [διδάχ&η 1 0 ylXQ υπό τινroν στι δΙΟQύξας τον Ισ&μον αΙ'τιος εσται τού κατακλυσ&ηναι την ΑΙ'γυπτον ' μετcroQΟ15 τiQαv ylXQ &.πεδε{κνυον υπάQχειν της ΑΙγύπτου την 'EQV&QlXv &άλατταν. ϋστεQΟV δε δ δεύτεQος Πτολε- 1 1 μαϊ:ος συνετΙλεσεν αΊΊτήν, καl κατα τον έπικαΙQότα τον τόπον έμηχανήσατό τι φιλότεχνον διάφQαγμα. τουτο δ' [ξήνοιγεν, δπότε βούλοιτο διαπλευσαι, κα! 20 ταχΙroς πάλιν ι3υνΙκλειεν, εΊΊστόχroς έκλαμβανομΙνης της XQc{aq. δ δε δια της διώQυχος ταύτης ρέroν 12 ποταμος όνoμά�ται μεν &.πο του καται3κευάσαντος Πτολεμαϊ:ος, [π! δε της [κβολης πόλιν εχει την ΠQΟι3αγΟQεvομivην 'ΑQσιvόηv. Το δ' o.vv ΔΙλτα τπ Σικελ{ο/ τφ ι3χήματι παQα- 34 40 26 πλήι3ιον υπάQχον των μεν πλεVQωv ΕκατΙραν εχει σταδ{roν Επτακοσ{roν κα� πεντήκοντα , την δε βάσιν &αλάΤΤΏ προσκλυζομΙνην σταδ{roν χιλ{roν καl τρια1 καναιβιτικόν D
10 νεκαυς C
ψαμμ ιτ{χου OF.
56
DIODORI SICULI
XO(JlwV. ή δε V ij(JO� αf)τη πoλλαί� διώ�υξι xει�o πoιήτoι� διείληπται και xώ�αν πε�ιέxει καλλί(Jτηv τη� ΑΙγύπτου. πoταμ6xω6ΤO� γα� ο{;6α και κατά� �υτo� πoλλoυ� και παντoδαπoυ� Eκφέ�cι κα�πoύ�, τού μεν ποταμού δια την κατ' έτo� &νάβασιν νεα�αν Ι) lλυν &ει καταxέoντo�, των δ' &ν&�ώπων �CfMro� ΕΧπασαν &�δευ6ντων διά τιυo� μηχανης, .ην Επεν6ησε μεν Ά�xιμήδης δ Συ�ακ6(JΙΟ�, όνομάζεται δε &πδ 3 τού σxήματo� κoxλία�. π�αείαν δε τού Νείλου την �ύσιν ποιουμένου, και γην πολλην και παντοδαπην 10 καταφέ�oντoς, έτι δε κατα τους κοίλους τ6πους 4 λιμνάζοντος, Ιλη γίνεται πάμφo�α. �ίζαι γα� lv αυτoί� φύονται παντοδαπαι τΥ γεύσει και κα�πων και καυλων lδιάζουσαι φύliεις, πολλα 6υμβαλλ6μεναι τoί� &π6�oις των &υ&�ώπων και τοίς &σ&ενέσι Πl!ος 15 5 αύτά�κειαν. ου γα� μ6νον τ�oφας πα�έxoνται ποι κίλα� και πάσι τοίς δεoμένoι� έτoίμα� και δαψιλείς, άλλα και των ΙΧλλωυ των εΙς το ζην &ναγκαίωυ OVX 6 όλίγα φέ�oυ6ι βοη&ήματα ' λωτ6� τε γα� φύεται πoλύ�, Εξ o{j καταliκευάζουliιv IX�τoυ� οϊ κατ' ΑΙγυ- 20 πτον δυναμένoυ� Eκπλη�oύν την φυσικην τού σώμα τo� ενδειαν, τ6 τε κιβώ(;μον δαΨιλέliτατοv -όπά�xoν 7 φέ�ει τον καλούμενον ΑΙγύπτιον κύαμον. έστι δε και δένδ�ων γένη πλείονα, και το·ύτων αΙ μεν όνο μαζ6μεναι πε�σαίαι κα�παν διάφo�oν έχου6Ι τΥ 25 γλυκύτητι, μετενεχ&έντος Εξ ΑΙ&ιοπίας -όπα Πε�σων τού φυτού κα&' 8ν και�oν Καμβύσης ΕΚQάτησεv 8 Ικείνων των τόπων ' των δε συκαμίνων αϊ μεν τον
2
17 καΙ (ante πάσι) om. C 24 )'E'IITj π1.ε{ο'llα om. C καΙ τ.] καΙ φvσειι; π1.ε{ουι; καΙ τ. OF 25 neqa{at OF.
Ι
34. 35.
57
τών fL6Qrov καQπον φέQουσιν, αι δε τον τοίς σύκοις έμφεQή , κα� 'JtaQ' ολον σχεδον τον ένιαυτον αυτού φυομένου συμβαίνει τους &π6Qους καταφυγην έτοί μην Εχειν τής ένδείας. τα δε βάτα καλούμενα 9 5 [μυξάQια] συνάγεται μεν κατα την &ποχώQησιν τού ποταμού, δια δε την γλυκύτητα τής φvσεως αυτών έν ΤQαγήματος [LIQEι καταναλtι5κεται. κατασκευά�Oυσι 1 0 41 δε κα� έκ τών ΚQι&ών ΑΙγύπτιοι π6μα λειπ6μενον ου πολυ της 'JtEQ� τον οίνον ευωδίας, δ καλού6ι 10 �ύ&Oς. ΧQώνται δε κα� ΠQος την τών λύχνων καύσιν 1 1 έπιχέοντες &ντ' έλαίου τ ο &πο&λιβ6μενον Εκ τινος φυτού , 'JtQoaayoQEv6μEVov δε κίκι. πολλα δε και lΧλλα τα δυνάμενα τας &ναγκαίας ΧQείας 'ltaQIXEa&at τοίς &ν&Qώποις δαψιλή φύεται κατα την Αfγυπτον� 15 υπε!! αιν μαΚQον CXν EfΎI γQάφειν. ΘηQία δ' δ Νείλος ΤQέφει πολλα μεν κα� lΧλλα 35 ταίς {δέαις έξηλλαγμένα , δύο δε διάφΟQα , τ6ν τε ΚQοκ6δειλον κα� τον καλούμενον ί'ππον. τούτων 2 δ' δ μεν ΚQοκ6δειλος έξ έλαχίστου γίνεται μέγιστος, 20 ώς CXν φα μεν τού �Φoυ τούτου τίκτοντος τοίς χη νείοις παQαπλήσια , τού δε γεννη&έντος αυξομένου μέΧQΙ πηχών Εκκαίδεκα. κα� μαΚQ6βιον μέν έστω 3 ώς κατ' lΧν&Qωπον , γλώτταν δε ουκ Εχει. το δε σώμα &αυμαστώς ύπο τής φύσεως ιbχύQωται' το 25 μεν γα!! δέQμα αυτού παν φολιδωτ6ν έση κα� Τ'?1 σκληQ6τητι διάφΟQον, όδ6ντες δ' έξ &μφοτέQων τών fLEQrov vπάQχουσι πολλοί, δύο δε οι χαυλι6δοντες πολυ τφ μεγέ&ει τών lΧλλων διαλλάττοντες. σαQΚΟ- 4 1 τώ" οω. D 5 μυξCΊρια om . CF 25 Υάρ πα" φ.] παμφολιδωτ6" D 26 διαφΕρο'll ΟΡ.
om.
D
DlODORI SICULI
58
ο
6
7
8
φαγεί δ' ofJ μόνον &'V&(Jιf:ιποvr;, &'λλα και των αλλων των 8ΠΙ τηr; rηr; ζφων τα Π(JΟσ'πελιΧζοντα τφ πο ταμφ. και τα μεν δήγματα ποιεί M(JιX και χαλΕπά, τοίr; δ' i>νυξι δεινωr; σπα(Jάττει , και το διαΙ(JΕ&εν τηr; oΙX(JUOr; παντελωr; &.πε(JγάζΕται δυσ'{ατον. 8&η- 5 (Jεύετο δε ταυτα τα ζφα το μεν παλαιον -δπο των ΛΙγυπτ{ων &.rκ{σΤ(Jοιr; Εχουσιν έπιδεδελεασμέναr; iJc{ιxr; tJcf(Juιxr;, fJσ'τε(Jον δε ποτε μεν δικτύοιr; παχέσιν ώσπε(Jε{ τινεr; lx&vr;, ποτε δ' 8μβολίοιr; σ'ιδη(Jοίr; 8Κ των &.κάτων τυπτόμενα avvcxror; clr; την κεφαλήν. 10 πλ7j&οr; δ' αfJτων &.μύ&ητόν 8στι κατά τε τον ποτα μον και ταr; πα(Jακειμέναr; λ{μνας, GJr; &ν πολvrόνων τε i>ντων και σπαν{ωr; -δπο των &.ν&(Jιf:ιπων &.VΙXL(JOV μένων· των μεν yιX(J 8rxro(Jtrov τοίr; πλεlι1τοιr; νόμι μόν 8στιν GJr; &εον σ'έβεο&αι τον Κ(Jοκόδειλον , τοίr; 15 δ' &.λλοφύλοιr; &.λvσιτελήr; 8σ'τιν ή &ή(Jα παντελωr;, ofJu ουσ'ηr; Μωδ{μου τ7jr; σα(Jκόr;. άλλ' 3ftror; του πλή&οvr; τούτου φυομένου κατα των &.ν&(Jιf:ιπων ή φύσιr; κατεσκεύασε ftira βοή&ημα · δ "ιX(J καλού ftcvor; 'χνεύμων, πα(Jαπλήσι οr; thv ftLU(Jtp κυν{, πε(JΙ- 20 έ(Jχεται τα των Κ(Jοκοδε{λων φα σ'vνΤ(J{βων, τ{κτοvτοg 42 του ζΙΡου πα(Jα τον ποταμόν, και το &αυμασιαιτατον, ουτε καΤΗΗ;{ων ουτε ιbφελούμενΟr; οiJδεν διατελεί φυσικήν τινα X(JC{ΙXV και κατηναrκασ'μέν-ην Eve(J"ων clr; &.ν&(Jιf:ιπων ε-όε(Jrεσ'{αν. δ δε καλούμενοr; 25 Ζπποr; τιι'ί μεγέ&ει μέν έστιν ofJu 8λάττων πηχων πέντε , τεΤ(Jάποvr; δ' thv και δtχηλΟr; πα(Jαπλησ'{ωr; τοίr; βoυσ� τούr; χαυλιόδοντας έχει μεtζοvr; των 2 της
ε σ{)-{ων D
om.
D
26
3 άδι,ιά] μ.εγάλα: CF Ιλάττω D.
23 0 11 κα:τ-
Ι 36. 36.
59
(t.γQίωv ύων, ΤQεί� έξ &μφοτέQωv των μεQωv , dJτα δε και κέQΚΟV καΙ φωνην ϊππφ παQεμφψη , το δ' σλον κύτo� τού σώματο;; ουκ &νόμοιον έλέφαντι, κα� δέQμα πάντων σχεδον τών .ftηQίων lσχυQότατοv. 5 ποτάμιον yrXQ ύπάQΧΟV κα� XEQoatOV τα� μεν f;μέQας 9 έν τοίς fJδασι ποιεί γυμναζόμενον κατα βάi70υ;;, τα� δε νύκτα� έπ� τή� χώQα� κατανέμεται τόν τε σίτον κα� τον χόQΤΟV, ωστε εί πολύτεκνον ην τούτο το ζφον κα� κατ' έ11ιαυτσν ετικτεν , έλυμαίνετ' ιx.v 10 δλοσχεQω� τα� γεωQγία� τα� κατ' ΑCγυπτοv. άλί- 1 0 σκεται δε κα� τούτο πολυχει Qίff των τυπτόντων τoί� σι,δηQοίς έμβoλίoι� ' 5που yitQ αν φανύ , συνά γουσιν έπ' αυτο πλοια , κα� πεQιστάvτε� καταΤQαυ ματίζουσιν ωσπεQ τισ� κοπεύσιν έπl σιδηQοί� &γκί15 orQOιg, Eli7' Iν� των έμπαγέντων ένάπτoντε� &Qltt� στυππίνα� &φιασι , μέχQΙ αν στου παQαλυi7fj γενό μενον εξαιμον. την μεν oiJv σάQκα σκληQιΧv εχει 1 1 κα� δύσπεπτον , των δ ' εντοσi7εv ουδεν έδώδιμον, οi)τε σπλάγχνον οi)τ' έγκοίλιον. 20 XroQl� δε των εlQημέvωv i7ηQίωv δ Nείλo� εχει 36 παντοία γένη lχi7ύωv κα� κατιΧ το πλfji70ς &πιστα ' τoί� yitQ έγχωQίοι� ου μόνον έκ των ΠQοσφάτω� άλισκομένων παQέχεται δαψιλη τΎιν &πόλαυιJιν, &λλα "al πληi70� εί� ταQιχείαv &νίηιJιν &νέκλειπτον. "ai7- 2 25 όλου δε ταί� εl� &vi7Qώπου� ευεQγειJίαι� ύπεQβάλλει πάντα� τoι,� κατα την οίκουμένην πoταμoύ�. τή� yιXQ πληQώιJεω� την &Qχηv &πο i7εQιvωv ΤQοπωv [) yιXQ] δε Dind. 6 ΠΟΙΕί] δΙΙΧΤQφEL ΙΙ 7 της D, τας F, om. σ 1 1 τοντο] τοντο τό ζώον vulg. 14 κωΠΕνσιν D 17 έ'ξαιμ.ον] τοιουτον δε vπιΧQχον add. D 21 κατα om. CF ΙΧπιστον CF.
60
DIODORI SICULI
ποιούμενοι; α�ξεται μεν μΕ'Χ,(!ι τήι; Ιοημε(!ίαι; τήι; μετοπαι(!ινήι;, έπιΧγαιν δ' &ε� νέαν Ιλυν β(!E'X,εt τ�ν rijv δμοίαιι; τήν τε &(!γην κα Ι οπό(!ιμον κα� φυτεύ σιμον τοσούτον κ(!όνον f)o0V av οϊ γεαι(!γούντει; τ�ν 3 χώ(!αν ε.tTελήOαιoι. τού γα(! iίδατoι; π(!αΕαιι; φε(!ο- 5 μδνου f!q.δlαιι; &ποτ(!δπουοιν α.fJτΟν μικ(!οίι; χώμαι1Ι, κα� πιΧλιν έπιΧγουοιν s.fJXE(!ifJg ταύτα διαΙ(!Ούντει;, 4 f)ταν δόξ'!1 ουμφδ(!ειν. κα.&όλου δε τοοαύτην τοΙι; 43 μεν έ(!γοιι; ε.fJκοπlαν πα(!Εχεται , τοΙι; δ' &ν.&(!ώποιι; λυοιτΕλειαν, δ5στε τουι; μεν πλείστουι; των γεαι(!γων 10 τοΙι; &ναξη(!αινομδνοιι; τήι; γήι; τόποιι; έφιοταμδνουι; κα� το ι1πΕ(!μα βιΧλλονται; έπιΧγειν τα βΟι1κήματα, κα� τούτοιι; ι1υμπατήσανται; μι;τα τΕττα(!αι; � πδντε μήναι; &πανταν έπ� τον .&ε(!ισμόν, ivlovg δε κούφοιι; &(!ότ(!οιι; έπαγαγόνται; β(!αχδαιι; τ�ν έπιφιΧνειαν τήι; 15 βεβ(!εγμδ-νηι; χώ(!αι; οαι(!ουι; &ναι(!εΙΟ.&αι τών κα(!πων 5 χαι(!ίι; δαπιΧν'ηι; πολλήι; κα� κακοπα.&είαι;. f)lrog γα(! παι1α rsro(!fla πα(!α μεν τοΙι; &λλοιι; έ.&νεοι μετα μεγιΧλαιν &ναλαιμιΧταιν κα� ταλαιπαι(!ιών διοικείται, πα(!α δ' ΔΙγυπτ{οιι; μόνοιι; έλαχίι1ΤΟΙΙ; δαπανήμαοι 20 καί πόνοιι; ι1υγκομ{ζεται. 'fί τε &μπελόφυτοι; δμοίαιι; &(!δευομδνη δαψίλειαν οΙ:νου τοιι; lγχαι(!ίοιι; πα(!α6 οκευιΧζει. οϊ δε χε(!σεύειν έιΧοαντει; τ�ν χώ(!αν τ�ν lπικεκλυομδνην καί τοΙι; ποιμνlοιι; &11δντει; μηλόβο τον δια το πλή.&οι; τήι; νομήι; δίι; τεκόντα καί δίι; 25 &ποκα(!δντα τα π(!όβατα κα(!πούνται. Το δε γινόμενον πε(!ί τ�ν &νιΧβασιν τού Nsl7 λου τοίι; μεν Ιδούοι .&αυμαοτΟν φαίνεται, τοίι; δ' 15 τJπαΥιηόvταg Reiske Ζιόραν OF.
23 τήν ΙΠΙΚΕκΛvσμΕV7jV
Ι 36.
61
άκούσασι παντελως απιστον. των γαρ αλλων ποτα μων ttπάντων περ� τας .ftερινας τροπας έλαττου μένων και κατα τον έξής χρόνον τού .ftέρους άει μαλλον ταπεινουμένων, οvτος μόνος τότε την άρχην Ι) λαβων τής πληρώσεως έπ� τοσούτον αtJξεται κα.ft' ήμέραν ωστε το τελευταίον πασαν σχεδον Επικλύζειν την Αίγυπτον. ιbσαύτως δε πάλιν E lr; τούναντίον 8 μεταβαλων τον ίσον χρόνον κα-ι7' ήμέραν Εκ τού κατ' όλίγον ταπεινούται, ftil(Jt ίΧν εί,; την Π(Jοϋπά(J10 ξασαν άφίκηται τάξιν. και τής μεν χώρας OtJOfJr; πεδιάδος, των δε πόλεων και των κωμων , ετι δε των &γ(Jοικιων κειμένων έπι χεΙ(Jοποιήτων χωμάτων, ή πρόσοψι,; δμοία γίνεται ταί,; Κυκλάσι νήσοι,;. των δε XE(Joalwv .ftfJ(Jlwv τα πολλα μεν {ιπο τού 9 15 ποταμού περιληφ-ι7έντα διαφ-ι7είρεται βαπτιζόμενα, τινα δ' El,; τους μετεωροτέρους Εκφεύγοντα τόπους διασώζεται , τα δε βοσκήματα κατα τον τής άνα βάσεως χρόνον Εν ταίς κώμαι,; και ταίς άγροικίαι,; διατρέφεται, προπαρασκευαζομΙνης avToir; της τρο20 φής. ο{ δ ' δχλοι πάντα τον της πληρώσεως χρόνον 10 44 άπολελυμένοι των εργων Elr; ανεσιν τρέπονται, συνεχως έστιώμενοι και πάντων των προς ήδονην άνηκόντων άνεμποδίστως άπολαύοντες. δια δε την 1 1 άγωνίαν την έκ της άναβάσεως τού ποταμΟύ γινο25 μένην κατεσκεύασται Νειλοσκοπείον {ιπο των βασι λέων έν τfι ΜΙμφει · Εν τούτφ δε την άνάβασιν άκριβως ΕκμεΤ(Jούντες ο{ την τούτου διοίκη6ιν εχον τες ΕξαποστΙλλουσιν εΙς τας πόλεις Επιστολάς , δια4 τήll
om.
F
8 μεταβάλ.lΙOIl ΑΒ.
62
DIODORl SICULl
σαφούντες πόσους πήχεις η δακτύλους &ναβΕβηκεν δ ποταμος κα� πότε την &QXiJv πεποίηται τής έλατ12 τώσεως. δια δ� τού τοιούτου ΤQόπου τής μ�ν &γωνίας &πολύεται πας δ λαός, πυ.fFόμενος την τής αt'ιξήσεως εΙς τοόναντίον μεταβοΜiν, το δ� πλή.fFος 5 τών ΕσομΕνων καQΠών st'ι.fFvg ίΧπαντες ΠQοεπεγνώ κασιν, Εκ πολλών ΧQόνων τής παQατηQήσεως ταύ της πα(!α τοίς ΑΙγυπτίοις &κ(!ιβώς &ναγεγ(!αμμΕνης. 37 Μεγάλης δ' οiJσης &ΠΟQίας πεQ� τής τού ποταμού πληQώσεως, έπικεχεΙQήκασι πoλλo� τών τε φιλο- 10 σόφων κα� τών (σΤΟQικών &ποδιδόναι τας ταύτης αΙτίας, πε(!� JJv Εν κεφαλαίοις iQoiJELSV, ί'να μήτε μακ(!ας ποιώμε.fFα τας παQεκβάσεις μήτε lXγQαφον το 2 παQα πασιν έπιζητούμενον &πολείπωμεν. 8λως γαΙ,) ύπ�I,) τής &ναβάσεως τού Νείλου κα� τών πηγών, 15 ετι δ� τής εΙς .fFάλατταν Εκβολής κα� τών ΙΧλλων JJv ΕχΕι διαφο(!ών πα(!α τους ΙΧλλους ποταμούς, μέγιστος CΌν τών κατα την οΙκουμένην , τιν�ς μ�ν τών συγγQαφiων άπλώς oiJ" έτόλμησαν οiJδ�ν εΙπείν, καίπε(! εlω.fFότες μηκύνειν Ενίοτε πε(!� χειμιΧ(!(!ου 20 τού τυχόντος , τιν�ς δ' Επιβαλόμενοι λiγειν πε(!� τών Επιζ,l,/τουμένων πολυ τής &l,l,/.fFsCa!; διήμα(!τον. 11 ο{ μ�ν γα(! πε(!� τον Έλλάνικον κα� Κάδμον, ετι δ' Έκαταίον, κα� πάντες ο{ τοιούτοι , παλαιo� παντά πασιν δντες, εΙς τας μυ.fFώδεις &ποφάσεις &πΕκλιναν ' 25 4 ΉQόδοτος δΕ δ πολυπ(!άγμων, εΙ καί τις ΙΧλλος, γεγονως κα� πολλής {στο(!ίας εμπει(!ος έπικεχεί(!'Ι'/κε 6 ΠΡOEΎνCΌκασιν OF 7 πολλαιν] ταιν �λλroν CF 8 παρ" τοίι; AΙyυπτ{oι�] παρ' αvτοi'� CF 11 clnoιTOlίfIιxt ΑΒΕ (cf. TheophylactoB ΥΠ 17) 21 τού om. D.
Ι 36. 37.
63
μεν περΙ τούτων αποδιδόναι λόγον , ήκολου&ηκως δι, αντιλεγομέναις fJπονοtαις εfJρίσκεται ' �ενoφων δι, xal Θουκυδίδης, έπαινούμενοι κατα την &λή&ειαν των {στοριων , απέσχοντο τελέως κατ α την γραφην 5 των τόπων των κατ' Αίγυπτον ' ο{ δι, περl τον )Έφορον xal Θε6πομπον μάλιστα πάντων εΙς ταύτ' 45 έπιταfrέντες ηκιστα της αληfrεtας έπέτυχον. xal διεσφάλησαν ο{,τοι πάντες ού δια την αμέλειαν, αλλα δια την τής χώρας ιδιότητα. απο γιφ των 5 10 ιXQXatrov χρόνων αχρι Πτολεμαίου τού Φιλαδέλφου προσαγορευ&έντος ούχ σπως τινsς των Έλλήνων -δπερέβαλον εις Αι&ιοπίαν , αλλ' ούδε μέχρι των σρων της Αιγύπτου προσανέβησαν ' οϋτως αξενα πάντα �ν τα περl τους τόπους τούτους xal παντε15 λως έπικίνδυνα ' τού δε προειρημένου βασιλέως με&' Έλληνικής δυνάμεως εις Αl&ιοπtαν πρώτου στρα τεύσαντος έπεγνώσ&η τα κατα την χώραν ταύτην ακριβέστερον απο τούτων των χρόνων. τής μεν () oi'Jv των προτέρων συγγραφέων αγνοίας τοιαύτας 20 τα-ς αιτtας συνέβη γενέσ&αι ' τα-ς δε πηγας τού Nat λου, κα� τον τόπον έξ oV λαμβάνει την αρχην τού ρεύματος, έορακέναι μεν μέχρι τωνδε των {στοριων γραφομένων oύδε�ς εΙ'ρηκεν ούδ' ακοην απεφήνατο παρα των έορακέναι διαβεβαιουμένων. δια xal τού 7 25 πράγματος εις -δπόνοιαν xal καταστοχασμον πι&α νον καταντωντος, ο{ μεν κατ ' Αί'γυπτον {ερείς απο τού περιρρέοντος την οικουμένην ώκεανού φασιν αύτον την ι1ύι1τασιν λαμβάνειν , -δγιες μεν ο·Μεν λέγοντες, απορίCf δε την απορtαν λύοντες κα� λόγον 22 {σΤΟΡΙΟ'ί'ραφομΕνοον D (cf. ιν 80, 4 ΧΙΙΙ 90, 5).
64
DIODORI SICULI
φέ(!οvτεr; clr; πίιJτιν αf,ΤΟV πολληr; πίιJτεωr; π(!oιJδεόμενον ' των δs Τ(!ωγλοδυτων οϊ μεταvαιJτιΧvτεr; "κ των &νω τόπων δια καύμα, Π(!06ιχγο(!ευόμενοι δs Βόλγιοι, λέγου6ιν lμφιΧ6cιr; τιvαr; εΙναι πε(!ι τούr; τόποvr; lκείvοvr;, "ξ ών l1v τιr; ιJυλλOγίιJιxιτO διότι 5 πολλων πηγων clr; ενιχ τόπον (Μr(!οι�ομέvωv 6vv ί6τιχτιχι το �εύμιx τού Νείλου ' διο κιχι πολυγονι6τιχτον ιxfιτoν {;πιX(!Xcιν πάντων των γvω(Jι�ομέvωv 9 ποτιχμων. οϊ ItS πε(!ιοικούvτεr; την νηιJOν την όνο μα�oμένην ΜΕ(!όην, Olr; και μιΧλΙ6Τ' &ν τιr; ιJvΓΚΙXΤιX- 10 .&οιτο, τηr; μsv κιχτα το πι.&ιχνΟν Ε{;(!η6ιλογίιχr; πολύ κεχω(!Ι6μέvοιr;, των δs τόπων των �ητoυμένων έγ γι6ΤΙΧ κειμέvοιr;, ΤOιJoύτoν &πέXOυιJι τού λέγειν τι 'JtE(JL τούτων &κ(!ιβωr; ωιJτε ΚΙΧΙ τον ποτιχμον Ά6ΤιΧ πουν Π(!06η')l0(!ΕύΚΙΧ6ΙV, 8ΠΕ(J "6Τ� με'&Ε(!μηνευόμΕνον 15 Elr; την Έλλ-ήνων διιΧλΕκτον "κ τού 6κότοvr; -σδω(!. 1 0 ΟVτοι μsv OVV τφ Νείλφ τηr; lv τοίr; τόποιr; &.&εω (!η6ίαr; ΚΙΧΙ τηr; lMιxr; &γvοίιχr; οΙκείιχν έτιχξιχν Π(!Οl1η γο(!ίιχν' ήμίν δ' &λη.&έιJτιχτοr; ΕΙνιχι δοκε1: λόγοr; δ 11 πλEίιJτoν &πέχων τού Π(!ΟιJποι-ήμιχτοr;. Ο f,Κ &γνοω 46 ItS 8τι την 'Jt(!0r; την εω του ποτιχμού τούτου κιχι 21 την 'Jt(JOr; EιJπέ(!αν Λιβύην &φo(!ί�ων <Η(Jόδοτοr; &vιx τί.&η6ι ΛίβυιJι τοίr; όvομιχ�ομέvοιr; NΙXιJιxμω6ι την &κ(!ιβη .&εω(!ίιχν τού �ctf}(!OV, κιχί φη6ιν έκ τιvοr; λίμvηr; λιχμβιΧνοντιχ την &(!χην τον ΝΕ1:λον φέ(JΕ6.&ΙΧΙ 25 δια xaS(!ΙXr; Αl.&ιοπικηr; &μυ.&ήτου · ofι μην ιχf,τό.&εv 8
2 τρωΥοδυτώlΙ D 9 �κεl1l0Vf; om. CF νπειιοικοϊί'Ι1'εες CF 12 κεχωρισμένοι D 13 κε{μ,ενοι D 16 slg την 'Ελλήνων IJtιXlsnto'l1 om. CF 17 τοίς om. D. 1 ΙΧV'εόν Stephanus, ιχvτών codices
4 βόλΥΙΟΙ CDF, μ,όλΥΙΟΙ ΑΒΕ
5
65
Ι 37. 38.
01JΤΕ τoί� εΙπούι1ι Λίβυι1ιν, εΙ'περ κα� πρo� &λήi1ειαv εΙρήκασιν, 01Jτε τφ συγγραφεί ΠΡΟι1εκτ!ον &ναπό δεικτα λ!γοντι. Έπειδη δε περ! των πηγων κα� τη� ρύι1εω� aV- 38 5 τού διεληλύi1αμεv, πειραι1όμεi1α τα� αlτία� &ποδι δόναι τη� πληρώι1εω�. Θαλη� μεν o{;v, εί� των 2 έπτα ι10φων όνoμαζόμενo�, φησ� τoiι� Eτηι1ία� &ντι πν!oντα� ταί� Eκβoλαί� τού ποταμού κωλύειν εl� -Ιtάλατταv Πf;Jοχείσ-ltαι το QEfJlLa , κα� δια τούτ' aV10 τον πληρούμενον έπικλύζειν ταπεινην ο{;σαν Χα! πεδιάδα την Αϊγυπτον. τού δε λόγου τούτου, καί- 3 περ εΙναι δοκούντος πι-ιtαvού , Qljδιοv έξελέγξαι το Ψεύδος. εΙ γαρ ήν &λη-ltες το προειρημ!νον, ο{ πο ταμo� πάντες &ν ο{ τοί'ς έτησίαις Εναντίας τας έκβο15 λας εχοντες Εποιούντο την δμο 6αν &νάβαι1ιν' o iι μη δαμΟύ της οΙκουμ!νης συμβαίνοντος ζητητέον έτέf;Jαν αΙτίαν &λη-ltινην της Πληρώσεως. 'Αναξαγόρας δ' δ 4 φυσικo� &πεφήνατο της αναβάσεως αΙτίαν εΙναι την τηκομ!νην χιόνα κατα την Αl-ltιοπίαν, φ κα� δ ποιη20 της Εόριπίδης μα-ltητης (ό ν ήκολού-ltηκε ' λέγει γούν Νείλου λιπων κάλλιι1τον Εκ γαία� fJδωρ , δ� Εκ μελαμ(Jf;Jότοιο πληρούται ροας Aί&ιoπίδo� γης , fινίκ' &ν τακΏ χιών. κα! ταύτην δε την &πόφασιν oV πoλλη� &ντιρρή- δ 25 ι1εως δείσ-ltαι ι1υμβέβηκε, φανερού πάσιν 5ντος 3τι δια την ύπερβολην των καυμάτων αδύνατον χιόνα πίπτειν περ� την Αl-ltιοπίαν ' καi1όλου γαρ περ! 6 τoυ� τόπους τoύτoυ� 01Jτε πάγος 01Jτε Ψύxo� 01Ji1' 4 Ιπειδη] ΙπεΙ C
γcι{rις CD
DrODORUS Ι.
25
17 cιΙτ{cιl1 EΤEΡCΙI1 vulg.
'l!IιοσδεΙσ.(fcιι ΙΙ.
11
21
66
DIODORI SICULI
8λωι:: χειμώνοι:: εμφασιι:: γίνεται, καΙ μάλιστα περΙ την &νάβασιν τον Νείλου. εΙ δΕ τιι:: κα� συγχωρή t1at χιόνοι:: είναι πλη&οι:: εν τοίι:: -όπΕ,! ΑΙ&ιοπίαν τόποιι:: , 8μωι:: έλέγχεται το ψενδοι:: τηι:: &ποφάσεωι:: ' 7 παι:: γα,! ποταμοι:: &πο χιόνοι:: �Eων δμολογουμΕνωι:: 5 aiJQfXE: &vαδίδωt1Ι ψυχραι:: καΙ τον ιXEQfX παχύνει ' πεQl δΊ: τον Νείλον μόνον τών ποταμών οiJτε VE φουι:: -όποστάσειι:: vπάQχοvt1ιv οiJτ' fX.QQat ΨVΧQα� 8 γίνονται oiJ&' δ MJQ παχύνεται. Ήρόδοτοι:: δε φησι τον ΝΕίλον Είναι μΕν φύσει τηλικούτον ήλCκoι:: γί- 10 νεται κατα την Πλήρωσιν, εν δΊ: τιΡ ΧΕιμώνι τον ηλιον κατα την Λιβύην φΕρόμΕνον έπιt1παt1&αι προι:: έαυτον πολλην vγρασίαv εκ τον Νείλου, καΙ δια τούτο περΙ τουι:: καιρουι:: τούτουι:: παρα φύσιν έλάτ9 τονα rCVEti&at τον ποταμόν' τον δΊ: &EQOVE: επι- 15 tiτάvτοι:: &ποχωQονvτα τfj φορfj τον ηλιον προι:: τα� 47 &ρκτουι:: &ναξηραίνειν καΙ ταΠΕινονν τούι:: ΤΕ περ� την Έλλάδα ποταμουι:: κα� τουι:: κατα την &λλην χώ10 ραν την δμοίωι:: έκείνΥ ΚΕιμΕνην, oiJκέτ' O.QV είναι παράδοξον το γινόμενον περ� τον ΝΕίλον' OfJ γαρ 20 εν τοίι:: καύμασιν αiJξΕt1&αι, κατα τον ΧΕιμώνα δΊ: 11 ταπειvούt1&αι δια την ΠΡoΕιρημΕνην αΙτίαν. �ηΤEoν O.QV καΙ Π(lοg τούτον 8τι κα&ηκον �ν, ωt1πε(l &πο τού Νείλου την Vf(lfXl1tfXV δ ηλιοι; εφ' έαυτον έπι σπαται κατα τουι:: τον χειμώνος καΙ(lούς, οtJτω καΙ 25 άπο τών &λλων τών κατα την Λιβύην δντων πο ταμών άναλαμβάνειν τι τών υγρών καΙ ταπεινονν 12 τα φε(lόμεvα �εύματα. έπε� δ' οΜαμον της Λιβύης 4 όμοίωι; D 9 o';;.ιr' ό] οi$τε D 13 έκ τοϊί Nεtλoυ om. CF 21 καυμασι D αVξΕσ.fTαι om, D,
67
Ι 38. 39.
οvδεν τοιούτον γιν6μενον &εωρειται , περιφανωι; δ 6υγγραφευι; 6χεδιάζων εύρίοκεται ' κα� γαρ ο[ περ� την 'Ελλάδα πoταμo� την αϋξηt1ιν έν τφ χειμωνι λαμβάνουt1ιν Ov δια το μακρ6τερον άφίt1τα6&αι τον 5 ηλιον, άλλα δια το πΜί&οι; των γινομένων 5μβρων. Δημ6κριτοι; δ' δ '.Αβδηρίτηι; φηt1�ν 011 τον περ� 39 την μεt1ημβρίαν τ6πον χιονίζεt1&αι , κα&άπερ είρη κεν Εvριπίδηι; κα� '.Αναξαγ6Qαι;, άλλα τον περι ται; &ρκτουι;, και τούτο έμφανει; εΙναι πάσι. το δε πλη- 2 10 &οι; τηι; 6ωρευομένηι; χι6νοι; lν τοιι; βορείοιι; μέρεοι περι μεν ται; τροπαι; μένειν πεπηγ6ι;, lν δε τφ &έ ρει διαλυομένων ύπο τηι; &ερμασίαι; τών πάγων πολλην τηκεδ6να γίνεσ&αι , και δια τούτο πολλα γεννάσ&αι και παχέα νέφη περι τουι; μετεωροτέ15 ρουι; τών τ6πων, δαΨιλούι; τηι; άνα&υμιά6εωι; προι; το υψοι; αΙρομένηι;. ταύτα δ' ύπο τών lτη6ίων 3 έλαυνεσ&αι, μέχρι ttv 3του ΠΡ06πέ6Ώ τοιι; μεγίt1τοιι; δρεοι των κατα την οΙκουμένην, Ei φησιν είναι περι την ΛΙ&ιοπίαν ' επειτα προι; τούτοιι; ΟVt1ιν ύψηλοιι; 20 βιαίωι; &ραυ6μενα παμμεγέ&ειι; δμβρουι; γεννάν, lξ ων πληρού6&αι τον ποταμον μάλιστα κατα την τών έτηοίων ωραν. Ρ4διον δε και τούτον lξελέγξαι τουι; 4 χρ6νουι; τηι; αvξήσεωι; άκριβωι; lξετάζοντα ' δ γαρ Νειλοι; &ρχεται μεν πληρούο&αι κατα ται; &εριναι; 25 τροπάι; , οϋπω τών έτηt1ίων πνε6ντων , λήγει δ ' ϋ6τερον lt1ημερίαι; φ&ινοπωρινηι;, πάλαι προπεπαυ μένων τών εΙρημένων άνέμων. 3ταν OVv ή τηι; 5 πείραι; ακρίβεια καΤΙ6χύ!} την των λ6γων πι&αν65 τών γενομένων vδάτwν CF
14 μετειόρους CF. 11*
68
DIODORl SICULI
τητιχ, τη v μΈν έπίνοιιχν τ&νδQος &ποδεκτέον, την δΈ πίστιν τοϊς ύπ' ιχ-(,τού λcγoμlνoις 0-(, δοτlον. 6 ΠΙΧQίημι γαρ κιx� διότι τους δτησίιχς Ιδείν έστιν 0-(, δέν τι μάλλον &πδ της lΧρκτου πνΙοντιχς <$ίπε'! της έσΠIQΙΧfJ' 0-(, βΟQέΙΧΙ γα,! οΜ' &ΠΙΧQκτίΙΧΙ μόνοι, &λλα 5 κα� οί πνέοντες &πο 47ερινης δύσεαις &Qγιστιχι κοι ναινούσι της των έτησίαιν ΠQοσηγΟQίιχς. τό τε λέ γειν ώς μέγιστιχ συμβΙXίνCΙ των όQωv ύπάρxcιν τα πεQ� την ΑΙ&ιοπίιχν 0-(, μόνον &νιxπόδcικτόν δστιν, &λλ' ο-(,δΈ την πίστιν εχ,cι δια της ένιχργείιχς συγχαι- 10 7 ('ουμένην. 'ΈφΟQος δΈ κιχινοτάτην ιχΙτίιχν εlσφέQαιv 48 πι&ιχνολογείν μΈν πεΙQατιχι, της δ' &λη&είιχς ουδιχ μως έπιτυγχάναιν &croQCitιxt. φησΙ γα,! την ΑΙγυ πτον απιχοιχν OVtJΙXV ποτιχμόχαιστον κιx� χΙΧύνην, ετι δΕ κισηQώδη την φύσιν , �ιxγάδιxς τε μCΓάλΙXς κιχΙ 15 διηvεκείfJ εχ,cιν, δια δΕ τούταιν εΙς έιxυ�ν &νιχλιχμ βάνειν {'1'Qοϋ πλη&ος, κιχΙ κιχτα μΈν την xcιμερινην WQΙXV συνέχειν έν έιχυτΥ τούτο , κιχτα δΈ την &εQΙ νην ωσπερ ίδQωτάς τινιχς έ; ΙΧύτης πιχντιχχόΒ-εν &νιέ8 νιχι, κιx� δια τούταιν πληQούν τον ποτιχμόν. δ δs 20 tJυγγQιχφευς OVtO� ου μόνον ήμίν φΙXίνCΤΙXΙ μη τε &ειχμΙνοι; την φύσιν των κιχτα την ΑΙγυπτον τό παιν, &λλα μηδs ΠΙΧQα των εΙδόταιν τα κιχτα την ΠQωτον μΈν 9 XdJQΙXV τΙΧύτην έπιμελωι; πεπυσμΙνοι;. rιXQ, εlπεQ έξ ιχ-(,της της ΑΙγύπτου δ Νείλος την ιxi$- 25 ξησιν έλάμβιχνεν, ουκ ttv έν τοίς &vrotlQro μΙqεσιν iπληQούτο , δια τε πεΤQώδους κα� στεQεας XdJQιxr; 10 ΕνΕQγι:{ας codices, cOtr. Wess. 13 απασαν τήν ΛΙ:γvπτοv ποταμόΖωστον οJσαν ΙΙ 23 ΕΙδότων] Ιδόντων Theophylactos νπ 1 7, 22.
Ι 39.
69
φεq6μενο�' νύν δε πλείω των έξαΚΙι5χιλίων ι1ταδίων δια τη� AΙ�ιoπία� �έων την πλήqωι1ιν έχει πq�ν η ψαύι1αι τη� ΑΙγυπτου. έπειτ' ε! μεν το QEVfLct τού 10 Νείλου ταπειν6τεqον ,ην των κατα την ποταμ6χω5 ι1τον γην dqαιωμάτων, Eπιπoλαίoυ� &ν εΙναι τα� �αγάδα� συνέβαινε, κα�' it� dδvνατον ,ην διαμένειν τοσούτο πλή�o� {Iδατo� ' ε! δ' ύψηλ6τεqο", τ6πον Επεtχεν δ πoταμo� των dqαιωμάτων , dδύνατον ήν Εκ των ταπεινοτέρων κοιλωμάτων εΙ� την ύψηλοτέ10 qav Επιφάνειαν την των fJyqrov σύqqυσιν γίνει1�αι. κα�6λoυ δε τί� &ν δυνατον iιγήσαιτo τoυ� Εκ των 11 κατα την γην dqαιωμάτων {δqωτα� τοοαύτην αυ ξησιν τού ποταμού ποιεtν f1ιστε ύπ' αύτού ι1χε δον πάσαν την ΑΓγυπτον Eπικλυ�ει1�αι; dφίημι 15 yιXq κα� το Ψεύδo� τη� τε ποταμοχώστου γη� κα� των Εν τοt� dqαιώμασι τηρουμένων ύδάτων, Εμ φανων <Sντων των Εν τoύτoι� Ελέγχων. δ μεν 1 2 γαρ Mαίανδρo� πoταμo� κατα την Άι1ίαν πολλην χώραν πεποίηκε ποταμ6χωστον , Εν fί των ι1υμβαι20 ν6ντων περ� την &ναπλήρωι1ιν τού Νείλου το ι1ύν ολον ούδεν �εωρεtται γιν6μενον. δμoίω� δε τούτφ 13 περ� μεν την Άκαρνανίαν δ καλoυμενo� 'Αχελφοg ποταμ6g, περ� δε την Βοιωτίαν δ ΚηφΙι10g φερ6fLcvog Εκ των Φωκέων προσκΙχωκεν οi,κ όλίγην χώ25 ραν, Εφ' αιν &μφοτέρων EλlγXεται φανερωg το ψεύ δοg τού συγγραφIω�. &λλα yιXq ούκ ΙΧν τιg παq' Έφ6ρφ �1}τήσειεν Εκ παντοg τρ6που τdκριβig, δρων αύτον Εν πολλοtg ιbλιγωqηκ6τα τηg &λη�είιχg. των 40 24
1 νυνί GF nQOKixroKEV
D.
12 τήν
om.
D
1 3 πάσαν σχΕδυν vulg.
70
DIODORI SICULI
δ' έν Μέμφει τινε� φιλοσόφων έπεχείρηι1αν αΙτίαν 49 φέρειν τή� πληρώt1εω� &νεξέλεγκτον μάλλον � πιδιαιρούμενοι 2 ,f}ανήν, fι πολλοl t1υγκατατέ,f}εινται. γαρ την γήν εΙ� τρία μέρη φαt1ίν ύπάρχειν �ν μεν το κατα την -fιμεΤEραν οΙκουμΕνην, gτερον δε τό 6 τoύτoι� τοt� τόπoι� &ντιπεπον,f}ο� ταt� ωραι�, το δε τρίτον μεταξυ μεν xett1,f}at τούτων, -όπάρχειν δε δια 3 καύμα &οίκητον. εΙ μεν OtJv δ Netlo� &νέβαινΕ κατα τον τού XEιμωνo�. καιρόν, δήλον �'11 -όπήρχεν ιb� έκ τη� xa,f}' -fιμα� ξώνης λαμβάνΕΙ την έπίρρυt1ιν 10 δια το περί τούτους τους καιρους μάλιt1τα ytvet1,f}at παρ' -fιfLtv τας έπoμβρία� ' έπεί δε ΤΟfJναντίον ΠΕρί το ,f}iQo� πληρούται, πι.,f}ανΟν είναι κατα τoυ� &ντι ΚEιμένoυ� τόπoυ� revvίXt1,f}at τoυ� xειμωνα�, και το πλεονάξον των κατ' έκείνoυ� τoυ� τόπoυ� -όδά- 15 διο 4 των εΙ� την xa,f}' -fιμα� οίκουμένην φέρεt1,f}αι. και πρo� τα� πηγα� τού Νείλου μηδΕνα δύναt1,f}αι παρελ,f}Εtν, ιbς Itv Ικ της έναντία� ξώνη� δια τή� &οικήτου φΕρομένου τού ποταμού. μαρτυΡΕtν δε τoύτoι� και την -όπερβολην τή� γλυκύτητος τού κατα 20 τον Netlov i5δατο�' δια γαρ της κατακεκαυμένη� amov �έoντα κα,f}έψεt1,f}αι, και δια τούτο γλυκύτα τον είναι πάντων των ποταμων, ΙΧΤΕ φύt1ΕΙ τού Ι) πυρώδoυ� πάν το -όγρον &πογλυκαίνοντοι;. 01)τοι; δ' δ λόγo� έχει μέν τινα [φανΕριΧν καΙ] πρόχειρον &ν- 25 .,;ίρρησιν, στι παν.,;ελωι; &δύνα.,;ον είναι δοκεt πο.,;α μον έκ της &ν";ΙΚEιμένη� oΙκoυμένη� εΙ� την -fιμετέ ραν &ναφΕρεt1,f}αι, και μάλΙt1Τ' ΕΙ: τι� -όπό,f}οι.,;ο t1φαι('αν
9 rl'll add. Hertlein καΙ om. D.
18 πqοσe1.ftείν
CF
Ι 40. 4 1 .
7l
ροειδη την γην {ιπάρχειν. και γαρ έάν τις τοrς λό γοις κατατολμΨJας βιάζηται την ένάργειαν , η γε φύσις τών πραγμάτων ούδαμώς συγχωρήσει. xa-lr όλου μsν yιXQ ανεξέλεγκτον &πόφασιν είσηγούμε5 νοι , και την αοίκητον χώQαν μεταξυ τι-lrέμενοι, ταύΤΏ διαφεύξεσ-lrαι τους ακριβεrς έλiγχoυς νομί ζουσι ' δίκαιον δs τους πεQί τινων διαβεβαιουμέ- 6 νους η την ένάργειαν παQέχεσf7αι μαQτυΡΟύσαv η τας &ποδείξεις λαμβάνε ιν lξ & ι,>xi'ίς συγκεχωι,>ημέ10 νας. πώς δs μόνος δ Νεrλος έξ έκείνης της οΙκου μένης φέρεται προς τους xa-lr' ήμάς τόπους ; είκος γαρ εΙναι κα� έτέρους ποταμού ς, καfJ'άπερ κα� παρ' ήμrv. η τε της περι το {}δωQ γλυκύτητος αlτία 7 παντελώς &λογος. εί γαρ καfJ'εψόμενος {ιπο τών 15 καυμάτων δ ποταμος εγλυκαίνετο , πολύγονος ούκ αν �ν oVΔs ποικίλας lχfJ'ύων και -ΙrηQίωv ίδέας εΙχε ' πάν γιiρ {}δωQ -όπο mjg πυρώδους φύσεως &λλοι50 ro-lrsv &λλοτριώτατόν έστι ζωογονίας. διόπερ τΏ 8 παQεισαγομένrJ κα-lrεΨήσει της φύσεως τού Νείλου 20 παντάπασιν εναντιουμένης ψευδεrς τας είρημ /νας αίτίας της πληQώσεως ήγητέον. Οι'νοπίδης δs δ Χrός 4 1 φησι κατα μsv την -ΙrεQινηv roQav τ α {}δατα κατα την γην εΙναι ψυΧQά, τού δs χειμώνος τούναντίον fJ'εQμά , και τούτο εiJδηλον έπι τών βα-lrέωv φρεά25 των γίνεσfJ'αι ' κατα μsν γαρ την &κμην τού χει μώνος ηΚΙ(fτα το {}δωQ εν αύτοrς {ιπάQχειv ψυΧQόv, κατα δs τα μέγιστα καύματα ψυχρότατο ν έξ αύτών 2 Ινάρycιαν 8 ΙνεΡΎειαν CF ναντιΌν om. CF
Α et D ίη
margine m. 1 . , ΙνεΙ]ΥΕιαν
17 άπό D 23 την om. CF 24 Εύδη1,.ον] ΕύφάνΕρον D.
ceteri τού-
72
DIODORI SICULI
2 {ψρον '&ναφέρεσ{}αι.
3
4
Ι)
6
7
διο κα� τον ΝΕίλον εiιλόγω� κατα μΕν τον χειμωνα μικρον εΙναι κα� συστέλλε σ{}αι, δια το τ�ν μΕν κατα γ-ην {}ΕρμασΙαν το πολ", τη� ύγρίX� oiισIα� &'ναλIσκcιν, δμPρoυ� δε κατα την ΑΙ'γυπτον μη γΙνΕΟ'{}αι ' κατα δ� το {}έρo� μηκέτι 5 τη� κατα γην &'παναλώδ'εω� γινoμένη� Ιν τoί� κατα Pά{}o� τόπoι� πληρούΟ'{}αι την κατα φύΟ'ιν αiιτoύ �ύσιν &'νEμπoδIστω�. �ητέoν δε κα� πρo� τούτον οτι πολλοι πoταμo� των κατα την ΛιΡύην δμοΙως μΕν ΚΕΙμΕνοι τοίς δ'τόμαΟ'ι , παραπληO'Ioυ� δε τας 10 �ύδ'ει� ποιούμΕνοι, την &'νάΡασιν oiικ εχουΟ'ιν &νά λογον τφ ΝεΙλφ ' τoiιναντίoν γαρ lν μεν τφ χει μωνι πληρούμενοι , κατα δε το {}έρo� λήγoνΤE� lλέγχουσι το ψΕύδος τού ΠCΙρωμένOυ τοίς πι{}ανοίς καταμάχΜ{}αι την &λή{}CΙαν. εγγιστα δε τfj &λη- 15 {}Etcr προσελήλυ{}Εν Άγα{}αρχΙδης δ Kνίδιo�. φησ� γαρ κατ' ένιαυτον lν τoί� κατα την Αί{}ιοπίαν δΡΕσι γίνεσ{}αι O1JVEXci� δμPρoυ� &πο {}ερινων τροπων μέχρι τη� μEτoπωρινη� ίσημEρία� ' Eiιλόγω� OVv τον ΝΕίλον lν μεν τφ XCΙμωνι συστέλλεσ{}αι, την κατα 20 φύΟ'ιν εχοντα �ύσιν &πο μόνων των πηγων, κατα δε το {}έρo� δια τoυ� lκxεoμένoυ� δμPρoυ� λαμΡάνΕιν την αiJξησιν. El δε τα� αίτIα� μηδε�� &πο δούναι δύναται μέχρι τού νύν τη� των ύδάτων γε νέσEω� , oiι ΠΡΟδ'ήΚΕιν &{}Ετείσ{}αι την ίδίαν &πό- 25 φασιν ' πολλα γαρ την φύσιν lναντίω� φέΡΕιν, αιν τα� αίτία� oiικ lφικτον &ν{}ρώπoι� &κριpω� lξΕυρείν. μαρτυρείν δε τοίς ύφ' [αυτού λCΓOμένOις κα� 11 QEvaElt;; vulg.
25 Πllοσι)κει codices, corr. Rhod.
Ι 41.
73
το γιυόμευου περί τιυα[; τόπου[; τη[; Άι:iία[; ' προι; (Lsv γαρ τοί[; οροι[; τη[; Σκυ-&ία[; τοί[; προ[; το Καυ κάι:iΙ Oυ ΟΡΟ[; ι:iυνάΠΤOυι:iΙ , παρεληλυ-&ότο[; tίδη τού χειμώνο[;, κα-&' εκα6τον Ετο[; νιφετου[; έξαιι:iίOυ[; γί5 νεσ-&αι συνεχώ[; έπι πολλα[; ήμέρα[;, έν δs τοί[; προι; μορράν εστραμμένοι[; μέρεσι τη[; 'Ινδικη[; ώρισμένοιι; 1 5 κα ι ροι[; και xάλα�αν lf.πιστον το μέγε-&ο[; και το πλη -&0[; καταράττειν, και περι (LSV τον 'Τδάσπην ποτα μον &ρχομένου fJ'έρους συυΕΧΕίς δμ{3ρου[; γίνεσfJ'αι, 10 κατα δs την ΑlfJ'ιοπίαν (LEfJ" ήμέρα[; τινα[; ταVΤΟ συμμαίνειν , και ταύτην την περίστασιν κυκλουμέ νην &ει τονς συνΕΧΕί[; τόπου[; χειμάζειν. οvδsν OVv 8 εΊναι παράδοξον εΙ και κατα την ΑΙfJ'ιοπίαν την κει μένην ύπsρ ΑΙγύπτου συνεχεί[; εν τοίς δρεσιν δμ15 μροι καταράττοντε[; έν τ�3 fJ'iQEL πληρούσι τον ποταμόν, lf.λλω[; τε και τή[; εναργείας αvτής μαρτυ ρουμένης ύπο των περι τονς τόπους οΙκούντων μαρ μάρων. εΙ δε τοίς παρ' ήμιν γινομένοις έναντίαν 9 εχει τα λεγόμενα φύσιν , 01'1 δια τούτ' &πιστητέον ' 20 και γαρ τον νότον παρ' ήμίν μευ είναι χειμέριον, περι δε την ΑΙfJ'ιοπίαν al'fJ'QLov ύπάρχειν , και τας {30ρείους πνοας περι μεν η/ν Εvρώπην εvτόνους εί ναι, κατ' εκείνην δε την χώραν μληχρας και &τόνου[; [και παντελώς &σfJ'ενεί[;]. Και περι μεν τής πληQώσεως τού Νείλου, δυ- 10 25 νάμενοι ποικιλώτερου &ντειπειν προς ίΙπαντας, &ρ2 οροις] τόποις D et Tbeopb. νιι 17, 41 8 '"'Τδασπιν vulg. 9 άι!χομΕνου .ftiQov> om. D 16 lνερ·μίας codices, corr. WesB. 24 κα� παντελώς άσ.ftενείς · ρώσειος του νεtλoυ (και πε(?ι μΕν πλη in margine add.) D; κα! παντελώς άσ.ftε νΕίς om. CFGM.
74
DIODORI SICULI Ι 41.
"ει1-Β'ηι1όμε-Β'α τοίg εlρημέvοιg, ί'να μη την έξ &ρχηg ήμίν προκειμένην ι1υντομίαν ύπερβαίναιμεν. έπε� εYb την βίβλον ταύτΗV δια το μέγε-Β'οg Elg δύο μέρη δΙ?Ίρήκαμεν, ι1τοχαξόμενοι τηg ι1vμμετρίαg, η}ν πρώ την μερίδα των ίι1τορουμέναιν α-ότου πεf/t'}'ράΨομεv, 5 τα δb ι1υνεχη των κατα την ΑΙγυπτον ίι1τορουμέναιν έν τΥ δεvτέρif "ατατάξομεν, &ρχην ποιηι1άμενοι την &παγγελίαν των γενομέναιν βαι1ιλέαιν τηg Αlγύπτοv κα� του παλαιοτάτου βίου παρ' Αlγvπτίοιg. 4 �ιrJl�ήΚΙXμεν μΙΙρη vnlg.
5 πιχριχγρ&ψομεν C.
[ΜΕ ΡΙΣ ΔΕΤΤΕ ΡΑ Τ ΗΣ Π Ρ.Ω.Τ Η Σ ΒΙΒΛ Ο Τ.]
Τής ΠQώτης τών Διοδαιρου β{βλων δια το μέ- 42 γε-Β'ος εις δύο β{βλους δΙΏQημένης ή ΠQαιτη fLsv πεQΙ έχει ΠQοο{μιοv πεQ� (ίλης τής ΠQαγματε{ας κα� τα λεγ6μενα παQ' Αίγυπτ{οις πεQ� τής τού κ6σμου γε5 ν/σεως κα� τής τών 8λων Ιξ &QXfjg συστάσεως, ΠQος δs τούτοις περ� τών .ιΤεών, 8σοι π6λεις εκτισαν κατ' Αl'γυπτον Ιπωνύμους έαυτών ποιήσαντες, πεQί τε των πραιτων γενομένων &ν.ιΤρώπων κα� του Πα λαιοτάτου β{ου , τής τε των &-Β'ανάτων τιμής κα� 10 τής των ναων κατασκευής, έξής δs περ� τής τοπο52 .ιΤεο{ας τής κατ' ΑΙ'γυπτον χαιρας κα� των περ! τον Νείλον ποταμον παραδοξο).ογουμένων , τής τε τού του πληραιt1εως τας αίτ{ας κα� των {στορικων κα� φιλοο6φων &ποφάσεις , ετι δs τας προς εκαστον 15 των συγγραφέων &νΤιρρήσεις ' Ιυ ταύΤΏ δs τj'J β{- 2 βλφ τα συνεχή τοίς προειρημ/νοις διέξιμεν. &ρχ6με.ιΤα δs &πσ των γενομ/νων πρώτων κατ' Alyv πτον βασιλέων, και τας κατα μέρος αvτων Πράξεις Ικ-Β'ησ6με{1α μέχρι Άμάσιδος του βασιλέως, προεκArgumentum hUiU8 partis vel'bo8um praeponit Α. 1 της πρώτης - δΙl1ρημΕνης om. C 17 ιΧπα τών πρώ των κατ' ΑI'Υυπτον 'ΥΕνομΕνων βασιλέων CF 19 'Λμι:ίσιος DF.
76
DIODORI SICULI
&Εμενοι κεφαλαιωδωι; την &Qχαιοτάτηv &γωγην των κατ' ΑΙγυπτον. 43 Βίφ rιXQ το παλαιον ΑΙγυπτίουι; φα6� ΧQηι1&αι το μ!ν &Qχαιότατοv πόαν Ιι1&ίονται; κα� των lv τοϊι; Ελει1Ι γινομΕνων τουι; καυλουι; κα� ται; �ίζαg, πεϊQαv 5 δια τηι; γευι1εωι; 8κάι1του λαμβάvοvταg, ΠQώτ'YjV δ8 κα� μάλΙ6τα ΠQοσΈVΕγκαι1&αι την όνομαζομΕνην l1fQro (fτιν δια το κα� τfι γλυκύτητι διάφΟQΟV εΙναι κα� την ΤQοφηv &Qxoijdav παQΕχε(f&αι τοϊι; (fcfJfMX(ft των &V2 &Qώπωv' κα! rιXQ τοϊι; κτήvε(fι ταύτην &eroQErd&at 10 ΠQΟ6'Yjvη κα� ταχυ τουι; δγκουι; αfJτωv ΠQΟ(fαvαΤQΕ φειν. διο κα� τηι; εfJΧQ'Yj6τίαg τηι; πεQ� την βοτάνην ταύτην μνημονεύονται; τουι; &vftQώπουg fLEXQt τού νύν, σταν ΠQοg {Τεουι; βαδίζω6Ι, τfι XEtQ� ταύτηι; λαμ βάνονται; ΠQΟ(fεvχε(fftαι ' οΙουται rιXQ τον &vftQωποv 15 Ελειον κα� λιμνωδε!; εΙναι ζφον, &πό τε τηι; λειό τητοι; τεκμαΙQόμεvοι κα� τηι; φυ6ικηι; ποιότητοg, !ΤΙ δ! τού ΠQΟ6δεϊ(fftαι ΤQοφηg τηι; {JfQi1g μαλλον η τηι; OEVΤEQΙXV δ! λErOV(ftV [χειν διαγωγην τουι; 3 ;'YjQi1g. ΑΙγυπτίουι; την των lXftvrov (JQWdtV, πολλην δα- 20 ψίλειαν παQεχομεvου τού ποταμΟύ, κα� μάλισft' 8τε μετα την &νάβα6ιν ταπεινουμενοι; άvα;ηQαίvοιτο. 4 δμοίω!; δ8 κα� των βοσκημάτων [νια (fαQΚoφαγεϊν, κα� ταϊι; GOQarg των κατεσftιομΕvωv Ισ&η6Ι XQij (fftat, κα� ται; οΙκή6Ι;ΙΙ; έκ των καλάμων κατασκευά- 25 ζε6'&αι. [XV'yj δ8 τουτων διιχμΙνειν ΠΙΧQα τοίς νο μεύ6'Ι τοΙς κατ' Α[γυπτον, oi}g ΙΧπιχντάς φιχ6ι fLEXQt τού νύν μηδεμίαν &λλην olX'Yjdtv η την Ικ των κα7 ΙΙΥ(!ωστον C πιότητος Re1ske
8 τΥ σαι. vulg. 24 Aιi.ιrήσH D.
14 τΙΧύτην D
17
Ι 42. 43. 44.
77
λάμων εχειν, δoκιμά�oνται; άρκεί6&αι ταύΤΥ. πολ- Ι'> λούι; δΈ χρόνουι; τούτφ τφ βίφ δΙΕξαγαγόυται; το τελευταίον έπ� τούι; έδωδίμουι; μεταβηναι καρπούι;, 1'> 3 αιυ εΙυαι κα� τον έκ τού λωτού γινόμενον &ρτον. ' 5 "al τούτων την ευρε6ιν οί μΕν εlι; την Ι6ιυ άυα φέρου6ιν, οί δ' εΓι; τινα τών παλαιών βα6ιλέων του όνoμα�όμενoν Μηναν. οί δ' ίερείι; εύΡΕτην τών μΕν 6 παιδειών κα� τών ΤΕχνών μυ&ολογού6Ι τον Έρμην γΕγουέυαι , τώυ δ' εΙι; του βίου αυαγκαίωυ .τουι; 10 βα6ιλείι; ' διο κα� το παλαιου παραδίδοσfrαι ται; βα σιλείαι; μη τοίι; εκγόνοιι; τώυ άρξάυτων , άλλα τοίι; πλείστα κα� μέγΙ6τα το πληfrοι; εύεργετοϋ6ιυ , εΙ'τ ε προκαλουμέυωυ τώυ αvfrρώπωv τουι; εφ' έαυτώυ βα6ιλείι; επ� τηυ κοιυηυ εiJεργε6ίαν , ErrE κα� κατ' 15 άλήfrειαv ευ ταίι; {Εραίι; αυαγραφαίι; οϋτω παρειλη φότωυ. Λfυfrολογού6Ι δ' aiJrιXιv τιυε:,; το μΈυ πρώτον 44 &ρξαι τηι; Αlγύπτου frEov,; κα� ηρωαι; [τη βραχυ λείπουτα τώυ μυρίωυ κα� όκταΚΙ6χιλίωυ, κα� frEιXιv 20 [6χατου βα6ιλεύ6αι τον 'Ίσιδοι; 'Ωρου ' ύπ' άν&ρώ πων δΈ την χώραυ βεβασιλεύσ&αί φασιυ [άπο Μοί ριδος] [τη βραχυ λείπουτα τώυ ΠΕυτακισχιλίωυ μέ χρι της έκατοστης κα� όγδοηκοστηι; όλυμπιάδοι;, κα.ι1' ηυ ήμείι; μεν παρεβάλομεν εΙι; ΑΙ'γυπτου, εβασίλΕυε 25 δΈ Πτολεμαίοι; δ νέος Διόυυσοι; χρηματί�ων. τού- 2 των δΈ τα μΈν πλεί6τα κατασχείυ την άρχην εγχω ρίους βασιλείς, όλίγα δΈ ΑIΜοπας κα� Πέρσας κα� 2 διεξάΥοl>τας libri , corr. Dindorf 7 μεν τιΟν libri, corr. Dind. 8 ΤbV om. C 18 καΙ] τε καΙ vulg. 21 μυρίδος D , μυριάδος Fj del. Dind. 2 4 E�ασίλευσεν D.
78.
DIODORI SICULI
Μακεδόνας. ΑΙ&ίοπας μ�ν οίιν ΙΧρξαι τέτταρας, OfJ κατα το έξης, &λλ' έκ δια6τήματος , έτη τα πάντα 3 βραχυ λείποντα των �ξ κα� τριάκοντα · Πέρι:Jας δ' ήγή6αΙΙ&αι Kαμβύι:Joυ τού βα6ιλέως τοίς 8πλοις καται:JτρεψαμένOυ το έ&νος πέντε προς τοίς Εκατον 1> κα� τ(!ιάκοντα 8τε6ι ι:Jυν ταίς των ΑΙγυπτίων &πο ι:Jτά6ε6ιν, ιtς έποιή6αντο φέ(!ειν ofJ δυνάμενοι τ�ν τ(!αχύτητα της έΠι6τα6ίας κα� τ�ν εΙς τους έγχω4 (!ίους &εους &ι1έβειαν. έ6χάτους δ� Μακεδόνας lX(! ξαι κα� τους &πο Μακεδόνων �ξ έτη π(!ος τοίς δια- 10 Κoι:Jίoις κα� έβδομήκοντα. τους δε λοιπους χ(!όνους [iπαvτας διατελέι1αι βαι1ιλεύοντας της χώ(!ας έγχω (!ίους, ΙΧνδ(!ας μεν έβδομήκοντα προς τοίς τετρακο6ίοις, γυναίκας δε πέντε · περ� ibv &πάντων οΙ μ�ν Ιερείς είχον &ναγ(!αφας έν ταίς {ε(!αίς βίβλοις έκ πα- 11> λαιων χρόνων &ε� τοίς διαδόχοις παραδεδομένας, δπηλίκος εκαι1τος των βαι1ιλευι1άντων έγένετο τιρ 54 μεrέ&ει κα� δΠΟίός τις τl1 φύ6ει κα� τα κατα τους 5 {δίους χ(!όνους έκάι:Jτφ πραχ&έντα · ήμίν δε πε(!� έκά6του τα κατα μέρος μακρον ttv εΙη κα� περίε(!- 20 γον γ(!άφειν, ιbς ttv των πλείι1των &χ(!ή6των περι ειλημμένων. διόπε(! των &ξίων {6τορίας τα κυριώ τατα ι:Jυντόμως διεξιέναι ΠΕιρΙΧι1όμε&ιχ. 45 Μετα τους &εους τοίνυν πρωτόν φιxι:Jι βαι:Jιλευι1ιχι τής ΑΙγύπτου Μηναν, κιx� καταδείξαι τοίς λιχοίς 25 &εούς τε ι1έβε6&ΙΧΙ κιx� &υι1ίιχς έπιτελείν , προς δε τούτοις παρατί&ει1&αι τραπΙζας κα� κλίνας κα� 6τ(!ω μιν'Ώ πολυτελεί xρηι:J&ιxι, κιx� το 6ύνολον τρυφην κιx� 2 πολυτελή βίον εΙ6ηγήι1αι1&αι. διο κα� πολλαίς -σ6τε18 ποιος D
21 παρειJ..ημμEναιν Reiske.
Ι 44. 45.
79
ρον γενεαίι; βαι1ιλεύοντα Τυέφαχ&ον τον Βοκχ6ριδΟi; τού σοφού πατέρα λέγουσιν εΙι;; την Άραβίαν στρατεύι1αντα, των Επιτηδείων αύτον διά τε την Ερημίαν κα� ται;; δυ6χωρίαι;; Εκλιπ6ντων , &ναγκα5 6&ηναι μίαν ήμέραν Ενδεά γεν6μενον χρήι1ασ&αι διαίΤΏ παντελωι;; εύτελεί παρά τισι των τυχ6υτων lδιωτων , ήι1&έντα δε κα&' -δπερβολην καταγνωναι τηι;; τρυφηι;; κα� τφ καταδείξαντι την πολυτέλειαν Εξ &ρχηι;; βασιλεί καταράσ.fJ'αι · οϋτω δ' έγκάρδιον αύτιΡ 10 την μεταβολην γενέtJ&αι την περ� τηυ βρωtJιv κα� π6tJLV κα� κοίτην αιtJτε την κατάραυ &ναγράψαι τοίι;; {ε ροίι; γράμμαtJιν εΙι; του του Διοι;; υαου έυ Θήβαιι;; ' δ δη δοκεί μάλιστα αΙ:τιου rcvitJftaL του μη διαμεί ναι την δ6ξαν του Μηνά κα� ται;; τιμαι; εΙι;; τουι;; 15 vtJτεροv χρ6νουι;; . έξηι;; δ' &ρξαι λέγεται του προ- 3 ειρημέυου βασιλέωι;; τουι;; &πογ6νουι;; δύο προι;; τοίι;; πευτήκοντα τουι;; ίΧπαυται;; έτη πλείω των χιλίων κα� τετταράκουτα' έφ' ιbν μηδεν &ξιον &ναγραφηι; γεvέσftαι. μετα δε ταυτα καταστα&έυτοι; βαtJιλέωf; 4, 20 Βουσίριδοι; κα� τωυ τούτου πάλιυ έκγ6υων όκτώ, τον τελευταίου δμώυυμον δντα τιρ πρώτφ φασ� κτί σαι την -δπο μεν των ΑΙγυπτlωv καλουμένην Διοι; π6λιν την μεγάλην , -δπο δε των Έλλήνων Θήβαι;;. τον μευ oiJv περίβολου αύτου .vΠΟι1τήtJαtJ&αι tJταδ'tων 25 έκατον κα� τετταράκοντα , οlκοδομήμαtJι δε μεγά λοιι;; κα� ναοίι;; lκπρεπέtJι κα� τοίι;; &λλοιι;; &υα&ήμασι κοσμησαι .fJ'αυμαστωι;; · δμοίωι;; δε κα� ται;; των lδιω- Ι> 1 βιχσιλεύσιχντιχ ΙΙ ΎνEφιxI.ιJ'άi C 3 σΤΡΙΧΤΕύΟ71ΤΙΧ C 26 18 ΤΕτριχκοσΙων ΑΕ 22 τών σαι. vulg. ΕVΠQΕπΙΙσι Π. ιxυτάi CF
80
DIODORI SICULI
των οlκίαg, ίtg μεν τετ(!w(!6φοvg, ίtg δε πεντω(!6φοvg καταιίκευάιίαι , κα� κα{t6λοv την π6λιν ε'όδ'αι μοvειίτάΤfJV OfJ μ6νον των κατ' ΑΙγυπτον, &λλά κα� 55 6 των &λλων πασων ποιησαι. διά δε την ύπε(!βολην τηg πε(!� αfJτηv εfJπο(!ίαg τε κα� δvvάμεwg slg πάντα 5 τ6πον τηg φήμfJg διαδεδομέvηg ΕπιμεμVησ{tαι κα� τον ΠΟΙfJτηv αfJτηg φαι1ιν Εν olg λέγει oVΔ' f)σα Θήβαg Αlγvπτίαg, f){tt πλείι1τα δ6μοιg ένι κτήματα κείται, αί'-&' 8κατ6μπυλοί ειιίι , δΙfJκ6ι1ΙΟΙ δ' &V' 8κάιί7:fJV 10 &Vf(!Eg ΕξοιχνεύιίΙ ι1υν ί'πποιιίιν κα� δχειίφιν. '1 ένιοι δέ φαι1ιν 0-& πύλαg 8κατον ΕσΧfJκέvαι την π6λιν, &λλά πολλά κα� μεγάλα π(!οπύλαια των ίε(!ων, &φ' d,v 8κατ6μπυλον ιhνoμιXσ-&αι, κα-&απε(!ε� πολύ πυλον. δΙι1μύ(!ια δ' ft(ψατα π(!οg &λή{tειαV έξ α-&- 15 τηg alg 'rovg πολέμοvg Εκπο(!εύεσ{tαι· 'roiJg γά(! ίπ πωvαg 8κατον γεγονέναι κατά την πα(!αποταμίαν την &πο Μέμφεwg &χ(!ι ΘfJβωv των κατά την Δι βύην, 8κιΧι1του δεχομένου &να διαΚΟιίίοvg ί'πποvg, d,v Ε7:Ι νύν τά -&εμέλια δείκνVσ{tαι. 20 4-6 OfJ μ6νον δε τούτον τον βασιλέα πα(!ειλήφαμεν, &λλά κα� των {Jστε(!οv &Qξάν7:WV πολλοvg alg την αiSξfJσιv τηg π6λεwg πεφιλΟ7:ιμησ-&αι. &να-&ήμασί τε γά(! πολλοίg καt μεγάλοιg &QfV(!Oig καt χ(!vιίοίg, έτι δ' iλεφαV7:ίvοιg, καt κολΟ7:τικων &νδ(!ιάντων πλή- 25 -&ει, π(!οg δε τούτοιg κατασκεvαίg μΟVΟλί{tWV όβε"' λίιίκων μfJδ'εμίαν των ύπο τον ηλιον OV7:W κεκο9 Ενι] �ν D 16 �ΚΠΟΙ>IiVliσ4J'αι] �ξιέναι CF 18 των -κατά Τι]l1 [την om. vulg.] Λιρυην additamentum mirum; 2 5 �}.liφαντ{νω'll D. 0/. 12-20 spurios esse coni. Elchstiidt
Ι 45. 46.
81
σμf]σi1αι. τεττάρων γαρ Γερών κατασκευασi1έντων τό τε κάλλος και' το μέγεi10ς {Ταυμαστον είναι το παλαιότατον , τρισκαίδεκα μεν σταδίων την περίμε τρον, πέντε δε και τετταράκοντα πηχών το υψος, 5 εΙ'κοσι δε και τεττάρων ποδών το πλάτος τών τοί χων. ακόλουi10ν δε τfj μεγαλοπρεπείrr ταύη] και 3 τον έν αύτφ κόσμον τών αναi1ημάτων ycvioi1at, τfj τε δαπάνrι {Ταυμαστον και τfj χειρουργίrr περιττώς ε ι ργασμένον ταb μεν σiιν σίκσδσμαb διαμεμενηκέ- 4 10 ναι μέχρι των νεωτέρων χρόνων , τον δ' &ργυρ ι1ν και χρυσον και την δι' έλέφαντος και λιi1είας πολυ τέλειαν {;πο Περσών σε6υλησi1αι καi1' οϋς και ρους ένέπρησε τα κατ' ΑΖ'γυπτον {ερα Καμβύσης' οτε δή φασι τους Πέρσας μετενεγκόντας την εύπο1 5 ρίαν ταύτην είς την Άσίαν και ΤΕχνίτας έξ Αίγύ πτου παραλαβόντας κατασκευάσαι τα περιβόητα βα σίλεια τά τε έν ΠΕρσΕπόλει και τα έν Σούσοις και 56 τα έν Μηδίf!. τοσουτο δε πληi10ς χρημάτων απο- 5 φαίνουσι γεγονέναι τόΤΕ κατ' Αϊγυπτον ωσΤΕ των 20 κατα την σύλησιν απολειμμάτων κατακαυi1έντων τα IJvvaXi1iVTfX κατα μικρον ΕύΡΕi1ηναι χρυσίου μΊ:ν πλΕι'ω τών τριακοσίων ταλάντων, αργυριΌυ δ' ο υκ έλάττω των δισχιλίων και τριακοσίων ταλάντων. Είναι δi φασι και τάφους ένταvi1α των αρχαίων βα- () 25 σιλέων {Ταυμαστους και τών μΕταγΕνΕστέρων τοις είς τα παραπλήσια φιλοτιμουμένοις ύΠΕρβολην ο(Υκ &πολείποντας. οί μεν obv [ΕΡΕις έκ τών &ναγραφών 7 εφασαν ίΞ{;ρίι5κcιν έπτα προς τοις τετταράκοντα τά'
.
2 iι'αυμαστόν D, iι'αυΥ.αστων ον F, iι'αυμαστων Εν Ο 22 αργυρου vulg. 20 αΠΟI.. Ημμάτων] των add. D 12 DIODORUS Ι.
82
DIODORI θιουιι
φουι,; βα6ιλικούι,;' ειι,; δε Πτολεμαίον τον Λάγου δια μείναί φα6ιν 8πτακαίδεκα μ6νον, Φν τα πολλα κατ έφfl'αρτο καfl" oi)g χρ6νουι,; παρεβάλομεν ήμεί:; εΙ:; έκείνουι,; τους τ6πουι,;, έπι της 8καΤ06της και' όγδοη8 Κ06τηι,; όλυμπιάδοι,;. ού μ6νον δ' ΟΙ κατ' ΑCγυπτον 5 ιερείι,; έκ των &ναγραφων {6τορού6ιν , &λλα και' πολλοι των Έλλήνων των παραβαλ6ντων μεν ειι,; 'tc(I,; Θήβαι,; έπι Πτολεμα{ου τού Λάγου , 6υνταξα μένων δε ται,; ΑΙγυπτιακαι,; Ι6τορίαι,;, αιν έ6Τι και' Έκαταιοι,; , 6υμφωνούσι τοίι,; υφ' ήμων εΙρημένοιι,;. 10 47 &πο γαρ των πρώτων τάφων ,. έν οΊι,; παραδέδοται ται,; παλλακίδαι,; τού Διοι,; τεfl'άφ4J'αι , δέκα 6ταδίων φησ!ν υπάρξαι βασιλέωι,; μνημα τού προι1αγο(lευ fl'έvτοι,; Όσυμανδύου. τούτου δε κατα μεν την εCσ οδον υπάρχειν πυλωνα λt&ου ποικίλου, το μεν μη- 15 κοι,; δ{πλεfl'(ιοv, το δ' fJψοι,; τεττα(lάκοvτα και' πένΤΕ 2 πηχων' διελfl'6ντι δ' αiιτoν εΊναι λt&ινοv περίστυ λον τετράγω-ι/ον, 8κάστηι,; πλευράι,; οtJ6ηι,; τεττάρων πλ8fl'ρων' vπηρείσfl'αι δ' άντι των κι6νων ζφ δια πηχων 8κκαίδεκα μοv6λιfl'α , τον τύπον ειι,; τον άρ- 20 χαίΌν τρ6πον εΙργα6μένα ' την όροφήν τε πα.ι5αν έπί πλάτος δυοίν όργυιων -όπάρχειν μοv6λιfl'ον, &6τέραι,; έν κυανφ καταπεποικιλμένην ' έξη:; δε τού πε(lΙΙ5τύ λου τούτου πάλιν 8τέ(ιαν εcσοδοv και' πυλωνα τα μεν αλλα παQαπλήσιοv τφ ΠQοεΙQημsvφ , γλυφαίι; δε 25 3 παντοίαις πεQιττ6τεQΟV εΙQγασμsvοv' παQα δε την εCtiοδοv άvδQιάvτας εΊναι TQEig έξ 8υος τους πάν2 φασ!ν om. CF 4 ΙπΙ - όί..υμπιι:ί.ι10ς del. Eich. (σ. 44, 1 ) 1 1 dπο "άρ ι1/:'Κα σταδlων των προ Hertlein 1 4 Όσυμ,ανδα νι!coι; C, όσυμ,ά'llι1*8coς D (μΕ,ΙΕ.ιΤος τάφου 'Κα! 'Κι:ί.ί..ί..οι: συμα'll δυου in mg.)
Ι
47. 48.
83
τας λί.f10υ μέλανος τού Συηνίτου , κα� τούτωυ ευα μευ κα.f1ήμεvοv {)πάρχειυ μέγΙc1τον πάντωυ τώυ κατ' Αl'γυπτοv , oiJ του π6δα μετρούμευου {)περβάλλειυ 57 τους έπτα πήχεις, έτέρους δε δύο προς τοίς γ6υασι, 5 του μευ έκ δεξΙώυ, του δε έξ ευωυύμωυ, .ftυγατρΟς κα� μητρ6ς, τφ μεγέ.ftει λειπομένους τού προειρ'Υ/ μέυου. το δ' εργου τούτο μη μ6νον εΙναι κατα το 4 μέγε.ftος &ποδοχης &ξιον , &λλα κα� τΏ τέχντι .ftav μαστον κα� τΏ τού λt&οv φύσει διαφέρον, ι:bς ttv έν 10 τ η λικούτφ μεγέ.f1ει μήτε διαφυάδος μήτε κηλίδος μη δεμιας .f1εωρουμένης. έπιγεγράφ.ftαι δ' έπ' αυτού "Βασιλευς βασιλέωυ Όσυμαυδύας εΙμΙ εΙ δέ τις εl δέυαι βούλεται πηλίκος εΙμ� κα� πού κείμαι, νικάτω τι τών έμών εργωυ." εΙναι δε κα� &λλην εΙκ6να της 5 15 μητρος αυτού κα&' α{)την πηχών εΙ'κο6ι μoν6λι.f1oν, εχουσαν δε τρείς βασιλείας έπ� της κεφαλης, ίΧς δια σ'Υ/μαίνειυ στι κα� .f1υγάτηρ κα� γυυ-η κα� μήτηρ βα σιλέως {)πηρξε. μετα δε τον πυλώυα περίστυλου 6 εΙναι ' τού προτέρου &ξιολογώτερον , έν φ γλυφας 20 {)πάρχειν παντοίας δηλούσας του π6λεμου του γε ν6μευον αvτφ προς τους έυ τοίς Βάκτροις &ποστάν τας' έφ' οϋς έστρατεύσ.f1αι πε�ών μεν ΤΕτταράκουτα μυριάσιν , {ππεύσι δε δισμυρίοις , εΙς τέτταρα μέρη σιτιρημένης τής πάσrις στρατιας, αιν &πάντωυ υ{ους 25 τού βασιλέως έσχηκέναι την ήγεμονίαυ. κα� κατα 48 μευ τΟν πρώτου τώυ τοίχωυ του {Jac1tlia κατεσκευά (j.f1at πολιορκούντα τείχος iιπo ποταμού ΠΕρίρρυτον κα� προκινδυυεύοντα πρ6ς τιυας &ντιτεταγμένους 1 μ,ΕJ..ανος Hertlein, ΜΕμ,νονος libri 15 εl'κοσι πηχών vulg. 21 βακτώοις D
12 όσvμανδίαι; D 24 άπιΧσης CF. 12 *
DlODORI SICULI
84
μΕτα λέoντo� , συνΙΧΥωνιζομένου τού ,f}η(Jίοv κιχτιχ πληκτικω� ' -όπ]ψ oiί των εξηΥουμένων oC μ�ν εφιχ σιχν Π(JΟ� &λ'ή,f}Ειιχν ΧΕΙ(Jο'ή,f}η λέοντιχ Τ(JΕφόμΕνον -όπο τού βιxσιλέω� dvγκινδvνΕύΕιν ιχ{)τφ κιχτα τα� μάχιχς κιχ! Τ(Jοπην ΠΟΙΕ7:ν των ενιχντίων δια την &λκ'ήν, 5 τινΙις δ' Cστό(JΟ'ΙJV 8τι κιχ,f}' -όΠΕ(Jβολην &νδ(JΕίος (Ον κιχl φΟ(Jτικω� έιχυτον εγκωμιάζΕιν βουλόμΕνος, δια τ-η� τού λέoντo� ΕΙκόνος την διά,f}Ε6ιν Ειχυτού τ-η� 2 Ψυχ-ης ε6'ήμιχινΕν. εν δε τφ δΕvτέ(Jφ τοίχφ τους ιχΙχμΙΧλώτους -όπα του βΙΧ6ιλέως &γομένους El(Jf,x- 10 6,f}ιxt τά ΤΕ ιχΙδο7:ιχ κιχl τας XEi(JΙX!; ο{)κ εχοντιχg, δι' dJv δΟΚΕίν δηλουσ,f}ιχι διότι τΙΧίς ΨυχΙΧίι; fXνιχνδ(JΟΙ κιχ! κιχτα τας εν τοίς δΕινοίι; EVE(JYEtΙX!; fXXEL(JE!; ήσιχν. 8 τον δε Τ(Jίτον εΧΕιν γλυφας πιχντοίΙΧι; κιχ! δΙΙΧΠ(JΕ ΠΕες γ(Jιχφάι;, δι' dJv δηλούσ,f}ιχι fJov,f}V6iιx!; του βΙΧ- 58 6ιλέως κιχ! ,f}(Jίιχμβον &πο του πολέμου κιχτιχγόμΕ- 16 4 νον. κιχτα δε μέ60ν τον ΠΕ(Jί6τvλον -όπιχί,f}(Jιον βωμαν φκοδομ-η6,f}ιχι του κιχλλίστου λι',f}oυ τΏ ΤΕ XELQ5 OV(Jytc;. διάφΟ(Jον κιχί τφ (-tcri,f}EL ,f}ιχvμΙΧ6τόν. κιχτα δε τον ΤEλEVΤΙXϊOν το7:χον -όπ,χ(JΧΕιν &νδ(JιιΧντιχς κιχ,f}- 20 ημένους δύο μονολί,f}οvς Επτα κιχ! ΕΙ:κοdι πηχων, πιχρ' ους Εlr:iόδοvς τρείς εκ τού ΠΕριστύλου ΚΙΧΤΕ6ΚΕvιΧ6,f}ιχι, κιχ,f}' a!; οίκον -όπιΧ(Jχειν -όπό6τυλον, ΦδΕίου ΤQόποv ΚΙΧΤΕ6ΚΕυΙΧ6μένον, έκά6την πλευραν 6 εχοντιχ δίπλΕ,f}(JΟV. έν τούτφ δ' Είνιχι πλ-η,f}ος &ν- 25 δ(Jιάντων ξυλtνων, δΙΙΧ6ημιχίνον τους [τας] &μφισβη τή6Εις i1χοντιχι; κιχί ΠQΟι1{:Jλέποντιχι; τοΤς τας δίκιχς κ(!ίνουσι' τούτους δ' έφ' ένος των τοίχων έγγηλύ1 ΤΟ;; om. D
12 δοκεΙ: DF
7 φορτικ6ς vulg. 10 του om. D 18 οΙκοδομ,ησαι D 26 τάς om. D.
Ι 48. 49.
85
φ&αι τ(!ιάκοντα τον &(!ι&μόν, κα� κατα το μέ60ν τον &(!χιδικα6τήν , έχοντα την &λή&ειαν iξη(!τημέ νην iκ του τραχήλου κα� τους όφ&αλμους iπψύ οντα, κα� βιβλ{ων ιxiJTΙP πα(!ακε{μενον πλη-Β'ος ' ταύτας 5 δs τας είκόνας iνδε{κνυσ-Β'αι δια τού ιJχήματoς 3τι τους ftSV δικαιJτας οiJδsν δεί λαμβάνειν , τον &.(!χι δικαιJτην δλ π(!ος μόνψ βλέπειν την &.λή-Β'ειαν. έξης 49 δ' ύπά(!χειν πε(!{πατον οl'κων παντοδαπων πλήρη, κα-Β" oiJg παντοία γένη βρωτων κατε6κευάιJ&αι των 10 π(!ος &πόλαυσιν ήδt6των. κα&' δν δη γλυφαίς έν- 2 τυχειν είναι κα� χ(!ώμα6ιν έπην-B'ΙιJμένoν τον βαιJιλέα, φέροντα τφ -Β'εφ χρυσον κα� αργυρον, δν έξ άπάιJης έλάμβανε της Αίγύπτου κατ' ένιαυτον iκ των &.ρ γυρε{ων κα� χρυσε{ων μετάλλων ' ύπογεγράφ-Β'αι δs 15 κα� το πλη&ος, δ ιJυγκεφαλαισύμενOν είς &,πυρ{ου λόγον εΙναι μνων τρΙιJχιλ{ας κα� διακοσ{ας μυ(!ιά δας. έξης δ' ύπάρχειν την {εραν βιβλιο-Β'ήκην, έφ' 3 1jg έπιγεγράφ-Β'αι 'Ψυχης ίατρείον, συνεχείς δs ταύΤΏ των κατ' ΑΓγυπτον -Β'εων άπάντων είκόνας , τού 20 βασιλέως δμο{ως δω(!οφορουντος ίΧ ΠΡΟ6ηκον .ην έκά6τοις, κα&άπερ ένδεικνυμένου πρός τε τον 'Όσιριν καl τους κάτω παρέδρους 3τι τον β{ον iξετέλεσεν ευιJεβων κα� δικαισπραγων πρός τε &ν&ρώπους κα� 59 .Β-εούς. δμότοιχον δs τύ βιβλισ&ήΚΏ κατε6κευά6-Β'αι 4 25 περιττως οΙκον είΚOιJ{κλινOν , έχοντα του τε Διος κα� τ'iίς 'Ήρας , έτι δs του βα6ιλέως είκόνας , iv φ 1 άρι-&μόν] &χειραι; sllpplet Hertlein (ex Plllt. de Iside 10) τίι om. CD 3 �πιμύoυσαν codices, corr. Hertlein 10 έντυχαιι; F, Ε-ότυκοιι; Wesseling , �μψύχoιι; Eichstadt, Εκτυ πον malim ; ΎΛ.υφάς �ν το{χφ {δείν ΕΙναι Reiske.
86
DIODORI SI CULI
δοκείν nιxt το σώμα τού βασιλέως έντε4Μφ&αι. κύκλφ δε τούτου πλη&ος οΙκημάτων κατεσκευάσ&αι γQαψηv έχ6ντων έΚΠQεπη πάντων τών nιx-B-tEQroELi�,rov έν ΑΙγύπτφ bφ ωv' &νάβασίν τε δι' αiJτώv εΙναι ΠQος 8λον τον τάφον ' ην διελ&ούσιν 1JπάQΧειv έπt 5 τού μ�'ήματoς κύκλον XQVιIOiiV 'tQLιxnOιIlroV κα� έξή κοντα κα� πέντε πηχών την πεQίμεΤQον, το δε πάχος πηχυαίον ' έπιγεψQάφ&αι δε nιxt δΙ11Qησ&αι κα-Β-' gκαστοv πηχυν τας ijELiQιxg τού ένιαυΤΟύ , παQαγε γQαμμέvωv τών κατα φύσιν γινομένων τοίς &σΤQοις 10 &νατολών τε κα� δύσεων κα� τών δια ταύτας έπιτε λουμένων έπισημασιών κατα τους ΑΙγυπτίους &σΤQΟ λ6γους. τούτον δε τον κύκλον ύπο Καμβύσου nιxt ΠεQσώv έφασαν σεσυλ·ησ&αι κα-Β-' oi)g XQ6vovg inQιXτησεν ΑΙγύπτου. 15 6 Τον μεν oiJv Όσυμανδύου του βασιλέως τάφον τοιούτον γενέσ-Β-αι φασίν, δς oiJ μ6νον δοκεί τrι κατα την δαπάνην XOQfJylι:c πολυ τών αλλων διενεψκείν, 50 άλλα κα� τΏ τών τεχνιτών έπινoίι:c. 0& δε Θηβαίοί φασιν έαυτους &Qχαιοτάτοvς εΙναι πάντων &V&QtfJ- 20 πων, κα� παQ' έαvτοiς ΠQαιτοις φιλοσοφίαν τε εύ (.Ιησ-Β-αι και την έπ' &nQLpsg άστ(.lολογίαv, αμα κα� της XtfJ(.lag αiJτοίς ιIVVeQfOVιIfJf; π(.lΟς το τηλαυγέστε QOV δQα.v τας έπιτολάς τε και δύσεις τών ασΤQωv. 2 Ιδίως δε και τα πεQ� τους μ ηνας αiJτοίς και τους 2 5 ένιαυτους διατετάχ-Β-αι. τας yιXQ ήμέQας oiJn αγουσι κατα σελήνην, άλλα κατα τον ηλιον, 'tQLιxnov-B-fJELlΙ)
3 S-6ΠQεπij OF 4 δι'] &π' OF Ι) ολον] &ΚQον Hertlein 1 6 Οσvμ.α.νδέοv F, σσυμ.άνδεroς D 24 οράν] α.ντονς όQάν D 26 δια.τέτα.κτα.ι Camusatus.
Ι
87
49. 50.
(Jovg fLsv τιftέμενοι τουg μηναg , πέντε δ ' ήμέραg κα� τέταρτου τοιg δώδεκα μησ�ν επάγουσι, κα� τούτφ τφ τρόπφ τον ενιαύσιον κύκλον άναπληρούσιν. εμβολ{μουg δs fLijvag ΟVκ αγουσιν οvδ' ήμέραg υφαι5 ρούσι, καftάπερ ο{ πλείστοι των 'Ελλήνων. περ� δs των εκλε{ψεωυ ήλίου τε κα� σελήνηg ιΧκριβωg έπε σκέφftαι δοκούοι, κα� προρρήοειg περ� τούτων Ποι ούνται, πάντα τα κατα μέροg γινόμενα προλέγοντcg αδιαπτώτωg. 10 των δs τούτου τού βασιλέωg απογόυων σγδοοg 3 60 δ [άπο του πατροg] προσαγορευftε�g ΟiJχορευg εκτισε πόλιν Μέμφιν , έπιφανεστάτην τωυ κατ' ΑΙ'γυπτον. έξελέξατο με1/ γαρ τόΠΟ1/ έπικαιρότατον &πάσηg τηg χώραg, οπου σχιζόμενοg δ NEtlog tlg πλε{Ο1/α μέρη 15 ποιεΙ το καλούμενου άπο του σχήματοg Δέλτα' διο κα� συνέβη την πόλιν εόκαίρωg κειμένη1/ έπ� των κλε{ftρων εΙναι κυριεύουσα1/ των clg την lXvro χώραν αναπλεόντων. το μεν Ο{,1/ περ{βολον τηg πόλεωg 4 Επο{ησε σταδ{ων έκατον κα� πεντήκοντα , την δ' 20 όχυρότητα κα� την εVΧρηστ{αν ftαυμαστήν , τοιφδ'έ τινι τρόπφ κατασκευάσαg. ρέοντοg γαρ του Νε{λου 5 περ� την πόλιν κα� κατα ταg αναβάσειg Επικλύζοντοg, από μεν του νότου προεβάλετο χωμα παμμέγεftεg, προg μεν η/ν πλήρωσιν τού ποταμου προβλήματοg, 25 προg δε τουg από τηg rijg πολεμ{ουg άκροπόλεωg εχον τάξιν' έκ δε των lXllrov μερων πανταχόftεν όJρυξε λtμνην μεγάλη1/ κα� βαftείαν, η το σφοδρον του ποταμού δεχομένη κα� πάντα τον περ� την 1 1 άπα του πατρας
20 τηιι
om
D.
Om.
CF
OJlOqfVo] 6lVqEV>
cοηίcίο
88
DIODORI SICULI
πόλιν τόπον πληρούσα , πλην
fι το χώμα κατεσκεύ-
6 αστο , &αυμαστην εποίει την όχυρότητα.
of5Tro δ], καλως δ κτίσας α-ότην εστοχάσατο της τών τόπων εύκαιρίας αιστε τους έξης βασιλείς σχεδον απαντας καταλιπόντας τας Θήβας τά -rE βασίλεια κα� την 5 οΙ'κησιν έν ταύτrι ποιείσ&αι. διόπερ &πο τούτων των χρόνων .f1ρξατο ταπεινούσ&αι μeν τα περ� τας Θήβας, αiJξεσ&αι δ! τα περ� την Μέμφιν, εως 'Αλε ξάνδρου τού βασιλέως· τούτου γαρ επ� &αλάττrι την επώνυμον α-ότφ πόλιν οΙκίσαντος οί κατα το 10 έξης βασιλεύσαντες τής ΑΙγύπτου πάντες εφιλοτι7 μή&ησαν εΙς την ταύτης αiJξησιν. οί μeν γαρ βα σιλείοις μεγαλοπρεπέσιν, οί δ! νεωρίοις κα� λιμέ σιν , οί δ' έτέροις &να&ήμαt1ι κα� κατασκευάt1μασιν &ξιολόγοις επ� τοσούτον εκόσμησαν α-ότην Wt1TE 1" παρα τοίς πλείt1τοις πρώτην .η δευτέραν &ρι&μείσ&αι τών κατα την οlκουμένην πόλεων. &λλα περ� llev ταύτης τα κατα μέρος εν τοίς Ιδίοις χρόνοις &να51 γράψομεν. δ δ! την Μέμφιν κτίσας μετα την τού χώματος κα� της λtμνης κατασκευην φκοδόμησε βα- 20 σίλεια των μeν παρα τοίς ίliλλoις oV λειπόμενα, της δ! των προβαt1ιλευσάντων μεγαλοΨυχίας κα� φιλο2 καλίας ο-όκ ίliξια. οί γαρ έγχώριοι τον llev εν τφ ζην χρόνον ε-ότελή παντελώς είναι νομίζουι1Ι , τον δ! μετα την τελευτην δι' &ρετην μνημονευ&ησόμε- 25 νον περ� πλείστου ΠΟΙΟVvτιχι, κα� τας μeν των ζών των οlκήι1εις καταλύt1εις όνομάζουι1ιν , ιbς όλίγον 7 μΕν ταΠΕινοVσ.fJ'αι D 8 ΠΕQΙ] κατά CF 9 βασιλEcog] ΜαΚΕδ'όνοι: CF 10 δμώllυμον CF αvτοv Eich. 11 πιΧVf:Ες om. D.
Ι 50. 51.
89
χρόνον εν ταύταις οlκούντων ημων, τους δε των 61 τετελευτηκότων τάφους &ιδίους οίκους προσαγορεύ ου6ιν, αις εν ξlδOυ διατελούντων τον If.πειρον αΙωνα ' δ ιόπερ των μεν κατα τας οίκίας κατασκευω ν �ττoν 5 φροντίζουσι, περ� δε τας ταφας υπερβολην OVx &πο λείπουσι φιλοτιμίας. την δε προειρημένην πόλιν όνομασ.&ijναί τινές φασιν &πο της .&υγατρΟς του κτίσαντος αvτην βασιλέως. ταύτης δε μυ.&ολογουσιν ερασ.&ijvαι τον ποταμον Νείλον δμοιω.&έντα ταύρφ, 10 κα� γΕννij ι5αι τον έπ' &ΡΕτfj .&αυμαι5.&έντα παρα τοίς εγχωρίοις Αίγυπτον, &φ' ο-ό κα� την σύμπασαν χώραν τυΧΕίν τijς προσηγορίας. διαδΕξάμενον γαρ 1:0ύτον την ήγCΜOνίαν γΕνέσ.&αι βα('Jιλέα φιλάν.&ρω πον κα� δίκαιον κα� κα.&όλου ('Jποvδαίον εν πα('JΙ ' 15 διο κα� μcγάλης &ποδοχης &ξΙOύΜCνOν υπο πάντων δια την Εf5vοιαv τυχείν της προειρημένης τιμης. ΜΕτα δε τον προειρημένον βα('Jιλέα δώδΕκα γΕνΕαίς ϋσΤΕρον διαδΕξάμΕνος την κατ' Αίγυπτον ήγCΜOνίαν Μοίρις εν μεν τΏ Μέμφει καΤΕσΚΕύαι5Ε 20 τα βόρεια προπύλαια, τΏ μcγαλΟΠΡΕΠΕίιf πολυ των If.λλων υΠΕρέχοντα, επάνω δε της πόλΕως &πο δέκα σχοίνων λίμνην αιρυξΕ τjί μεν εvχρηστίιf .&αυμαστήν, τφ δε μCΓέ.&ει των έργων If.πιστον' την μεν γαρ περίμετρον αvτηg φασιν {ιπάΡXCΙν σταδίων ΤΡΙ('Jχι25 λίων κα� έξακοσίων, το δε βά.&ος εν τοίς πλΕίστοις μέρεσιν όργυιων πεντήκοντα ' ωσΤΕ τίς OVX &ν &να λογιζόμΕνος το μέγε.&ος του κατασκευάσματος ΕΙκό τως ζητήσαι πόσαι μυριάδες &νδρων έν πόσοις 7 ΤΙI1Ες del. Dindorf 19 Μυρις DF 20 πολύ
8
om.
μv-Β'ολογοvσι] ΤΙI1Ες add. F
CF.
3
4,
5
6
90
DIODORI SICULI
εΤΕσι τοiiτο ι1υυΕτέλΕσαυ; τηυ ItS Xf/EtιxV τηυ Εκ ταύ τ-ηι; κα� κοιυωφελΙαυ τοίι; τηυ ΑΙγυπτου οlκοiiι1ΙV, ετι Its τηυ 'toii βασιλέωι; Επίυοιαυ, ο.fJκ ΙΧυ τιι; Επαι υέι1CΙE τηι; &λ-η&Είαι; &ξίωι;. ΈΠΕιδη γα,! δ μΕυ ΝΕίλοι; O.fJX dJf/ισμέvαι; Εποι- Ii 52 Είτο ται; &υαβάι1cιι;, ή os Xrhf/IX τηυ Ε.fJκαf/πίαv παf/Ε ι1ΚΕύαζΕυ &πο τηι; ΕΚΕίυου σvμμΕΤf/ίαι;, ΕΙΙ; -δποδ'οχηυ 'toii πλΕουάζουτοι; t5δ'ατοι; όJf/vξΕ τηυ λίμυ-ηυ, 8πωι; μήτΕ δ'ια το πλη&οι; τηι; �ύι:;Eωι; Επικλύζωυ &καίf/ωι; τηυ XrJJf/ΙXV gλ-η κα� λίμυαι; κατασΚEυάζrι, μήτ' Ελάττω 10 'toii dvμφέf/ΟVΤΟΙ; τηυ πλήf/ωι1ιν ποιούμΕνοι; τfι λΕΙκαt otrhf/VXct 2 ψυδ'f/ίCf τουι; καf/πουι; λυμαίυηται. μsv Εκ 'toii ποταμοϋ καΤΕοΚΕύαdΕV ΕΙΙ; τηυ λίμνηυ ογδ'οήκουτα μΕυ ι1ταδ'ίωυ το μηκος, Τf/ίπλΕ&f/ΟV OS το πλάτος' δια os ταύτηι; ποτs μsv δΕχ6μΕυος του 15 ποταμ6υ, ποτs δ' &ΠΟΟΤf/έφωv, παf/ΕίΧΕΤΟ τοίι; 'YEctJf/ γοίι; την τωυ -δδ'άτωυ Ε.fJκαΙf/ίαv, &υοιγομέυου 'toii ι1τ6ματοι; κα! πάλιυ κλΕιομέυου φιλοτέχυως κα� πολυδαπάνως' ο.fJκ Ελάττω γα,! των ΠΕυτήκουτα 62 ταλάυτων δαπαναν .ηυ &υάγκη του &υΟίξαι βουλ6- 20 μΕυου η κλΕίι1αι το Πf/ΟCΙf/ημέvοv καταΟΚΕύαομα. 3 δ'ιαμΕμέυηκε δ' ή λίμυη τηυ Ε.fJΧf/ηστίαv παf/Εχομέν-η τοίς κατ' ΑΙγυπτου gctJg τωυ κα&' ήμαι; Xf/6vwv, κα� τηυ Πf/Οι1ηγΟf/ίαv &πο 'toii καται1ΚΕυάσαυτοι; εΧΕΙ, 4 καλουμένη μέΧf/Ι 'toii υϋυ Motf/Loog λίμυη. δ δ' 25 ουυ βασιλΕυι; Οf/ύττωv ταύτην κατέλΙΠΕυ Ευ μέι1'n τ6που , Ευ Φ τάφου Φκοδ'6μηι1ε κα� δύο πυf/αμίδ'ας, τηυ μΕυ 8αυτοii, τηυ δ'ε '(ηι; γυυαικ6ς, o-rttotttCag το 7
2 ΚΟΙ1ΙιοφέλΕιιχν DF, κσινήν CΌφέλειιxν C Oog DF.
25
MvQL-
Ι 5 1. 52. 53.
91
ϋΨος, έφ' ιbν έπέστησεν εΙκόνας λι-ιΤίνας κα-ιΤημένας έπ� -ιΤρόνου , νομίςων δια τούτων τών έργων α-ιΤά νατον {αυτού καταλείψειν την έπ' αγα-ιΤψ μνήμην. την δ' έκ της λίμνης απο τών Ιχ-ιΤύων γινομένην 5 5 πρόσοδον εδωκε τ1ί γυναικι προς μύρα και τον αλλον καλλωπισμόν, φερούσης της ,f}ήρας αργυρίου τάλαντον έκάστης ήμέρας ' εΙ'κοσι γαρ και δύο γένη 6 τών κατ' αυτήν φασιν lχ,f}ύων εΙναι , και τοσούτον αυτών &λίσκεσ,f}αι πλη&οι; ωστε τους ΠQοσκαQτε10 QOvvtag ταίς ταριχείαις δντας παμπλη-ιΤείς δυσχερώς περιγίνεσ-ιΤαι τών εργων. περι μεν oiJv Μοίριδος το uaiJ,f} , {tJtoQoVotv ΑΙγύπτιοι. Σcσόωσιν δέ φασιν votEQov έπτα γενεαίς βασι- 53 λέα γενόμενον Ί!πιφανεοτάτας και μεγίστας τών προ 15 αυτού πράξεις έπιτελέσασ-ιΤαι. έπει δε πεQΙ τούτου τού βασιλέως ου μόνον ο{ συγγραφείς ο{ παQα τοίς "Ελλησι διαπεφωνήκασι προς αλλήλους , αλ).α και τών κατ' ΑΙ'γυπτον οϊ τε fCQEtg και ο{ δια της Φδής αυτον έγκωμιάςοντες ουχ δμολογούμενα λέγουσιν, 20 ήμείς πειρασόμε,f}α τα πι-ιΤανώτατα και τοίς {)πάρ χουσιν ετι κατα την χώραν σημείοις τα μάλιστα συμφωνούντα σιελ-ιΤείν. γεννη-ιΤέντος γαρ τού Σε- 2 σοώσιος έποίησεν δ πατηρ αυτού μεγαλοπρεπές τι και βασιλικόν ' τους yCtQ κατα την αυτην ήμέραν 25 γεννη-ιΤέντας παtδας έξ 3λης της ΑΙγύπτου συναγα γων και τροφους και τους έπιμελησομένους έπιστή σας την αυτην αγωγην και παιδείαν ωρισε τοΤς 3 τήν om. CD 11 Μύριδοι; D 13 ΣΕσωστριν C 22 ΣεσoCΌσιoι;] προειρημ.ένου CF 23 Ιπa{ησεν omittunt et post βασt1.. ικoν inserunt έ'πραξε ΙΙ 27 καΙ] καΙ την CD.
92
DIODORI SICULI
πίΧσιν , ύπολαμβά·υαιν του!: μάλιστα σVVΤQαφέvτα!: nαι τη!: α1'ιτη!: παQQ'Yjσία!: κεκοιvαιV'Yjκότα!: ε1'ινου στάτου!: και συναγαινιστα!: έν τοί!: πολέμοι!: άQίστοv!: 8 εσεσ�αι. πάντα δΒ δlXψιλω!: ΧΟQ'Yjγήσα!: διεπόνησε του!: παίδα!: έν γυμνασίοι!: συνεχέσι και πόνοι!:· 5 ο1'ιδενι yιXQ α1'ιτων έξην ΠQοσεvέγκασ�αι ΤQοψήv, εί μη ΠQότεQΟV δQάμοι σταδίου!: έκατον και Ογδοήκοντα. 4 &0 καΙ πάντε!: άvδQαι&έVΤΕ!: vπηQξαv ά&ληται μΒν 63 το;;!: σώμασιν ε1)Qαιστοι, ήγCΜOνικOΙ δΒ καΙ καQτερικοι ταί!: ψυχαί!: δια την των &Qίσταιv έπιτηδευμάταιν 10 5 &γαιγήν. το μΒν oiJv ΠQωτοv δ .Σεσόroσι!: άποσταλει!: ύπο του παΤQΟ!: μετα δυνάμεαι!: εί!: την ΆQαβίαv, σvσΤQατεvομέvrov και των σVVΤQόφαιv, πεQί τε τα!: �ήQα!: διεπονή&η και τα;;!: &vυδQίαι!: και σπανοσι τίαι!: έγκαQτεQήσα!: κατεσΤQέψατο το ε&νο!: ίΖπαν 15 το τωυ ΆQάβαιv, άδούλroτον τον ΠQΟ του ΧQόvοv 6 γεroνό!: · επειτα εί!: του!: προ!: την έσπέQαv τόπου!: άποσταλει!: την πλείστην τη!: Λιβύη!: υπήκοον έποιή7 σατο, παντελω!: νέο!: (hv την ήλικίαν. του δΒ παΤQΟ!: τελευτ,ήσαντο!: διαδεξάμενο!: την βασιλείαν και τα;;!: 2(1 ΠQοκατεQγασ&είσαι!: ΠQάξεσι μετεαιQισ&εί!:, έΠΕβάλετο 8 την οίκουμένην κατακτήσασ&αι. Ενιοι δΒ λέγουι1ιν α1'ιτον ύπο της ίδίας �γαΤQος Ά&ύQτιος παQακλη �ηναι ΠQος την των σλαιν δυυα(1τείαν, ην οί μΒν συνέσει πολv των ίΧλλαιν διαφέQουσάv φασι διδάξαι 25 τον πατέρα QCfδίαι� [αν] έσομέν'YjV την σΤQατείαv, οί δΒ μαντικΥ ΧQαιμέv'YjV και το μέλλον εσεσ&αι 2 κοινιονήσαντας C 5 πόνοις] dρ{στιον] dΥα.&ι:Ον CF 14 ΤΕ om. C βαρβάριον codices 17 τήν om. CF ψιrΕlς C 24 ην om. D 26 �ν
κακοπα.&Ε{αις CF 10 16 'Λριf{Jιoν Wesseling, 18 άποσταΑΕΙς] ΑΚΠΕμdel. Dind.
Ι 53. 54.
93
προγινώσκουσαν εκ τε τής ,f}vτικής κα� τής iγκοι μήσεως τής Εν τοίς {εροίς, ετι δε των κατα τον Ο-fψανον γινομlνων σημείων. γεγράφασι δΙ τινες 9 κα� διότι κατα την γΙνεσιν τού Σεσοώσιος δ πατηρ 5 aVTOiJ κα,f}' 1Jπνον δόξαι τον "Ηφαιστον αvτφ λΙγειν στι πάσης τής οlκουμlνης δ YEVVΎI,f}E�r; παίς κρατήσει. δια ταύτη ν oiΎν την αΙτΙαν τον μεν πατΙρα τους 10 ήλικιώτας τού προειρημlνου &,f}ροίσαι κα� βασιλικής &γωγής &ξιωσαι, πρoκατασκευα�όμενoν εΙς την των 10 σλων iπί,f}εσιν , aVTOV δ' &νδρω,f}lντα και' τf] τού ,f}εού προρρήσει πιστεύσαντα κατενεχ,f}ηναι προς την ειρημlνην στρατείαν. προς δε ταύτην την Επιβολην 54 πρωτον μεν την προς α ότον ευνοιαν κατεσκεύασε πάσι τοίς κατ' Αϊγυπτον , ήγούμενος δεϊ:ν τους μεν 15 συστρατεύονται; Ετοίμωι; ύπΈρ των ήγουμlνων &πο ,f}vήσκειν, τουι; δ' απολειπομlνουι; Επι των πατρCδωv μη δΈν νεωτερί�ειν , εΙ μΙλλει την προαCρεσιv Επι τέλοι; αξειν. διο και' πάνται; Εκ των Ενδεχομlνων 2 εvηργΙτει, τουι; μεν χρημάτων δωρεαίΙ; lκ,f}εραπεύωv, 20 τουι; δε χώραι; δόσει , τιναι; δε τιμωρίαι; απολύσει, πάνται; δΈ ταίι; δμιλCαιr; και τΏ των τρόπων Επιει κείCf προσήγετο ' των τε γαρ βασιλικων iγκλημάτων ΙΧπανται; α,f}φοvr; αφήκε και' τους προι; αργύριον 64 συγκεκλειμΙνουι; &πΙλυσε τού χρΙοvr;, δντοι; πολλού 25 πλή,f}ουr; [αv,f}ρώπωv] Εν ταίι; φυλακαϊ:r;. την δΈ 3 χώραν ΙΧπασαν ειι; �ξ κα� τριάκοντα μΙρη διελών, ft καλούσιν ΑΙγύπτιοι vομούr; , iπΙστησεν ΙΧπασι νομάρχαι; τουι; Επιμελησομlνουι; των τε προσόδων 12 προειρημΕνην OF 13 Εγκατεσκεύασε ReiBke 22 προσ ηγάγετο D 25 ιΧν-Β'ρώπων om. CF 27 νόμους D 28 τών τε] τε
94
DIODORI SICULI
τών βαι1ιλικών κα� διοικήι10ντας ίΧπαντα τα κατα τας ίδtας μερCδας. Επελέξατο δΕ κα� [τούτων] τών &.νδρών τoυ� ταΊς ρώμαις διαφέρovτας ual ι1υνε ι1τήι1ατο ι1τρατ6πεδον &ξιον του μεγέ&ους 'tfj� Επι {Jολfjς ' κα7:έγραψε γαρ πε�ών μΕν έξήκοντα μυριάδας, 5 {ππεΊς δΕ δΙι1μvρCοvς uat 7:ετρακισχιλCοvς, �εύγη δΕ 5 πολεμισ7:ήρια δΙι1μύρια κα� επτακιι1χCλια. Επl δΕ 7:ας κα7:α μέρος f]γεμοvCας 7:ών ι1τρατιω7:ών Ιτιχξε 7:0υς ι1υν7:ρ6φους, Ενη&ληκ67:ιχς μΒν -f/δη 7:οΊς πολέ μοις, &.ρε7:ην δ' Εζηλωκ6τιχς Εκ πιχCδωv , ciJvotιxv δΒ 10 άδελφικην Εχοντας πρ6ς 7:ε 7:0ν βαι1ιλέα κα� προς &.λλήλους, δντας τον &.ρι&μΟν πλεCοvς 7:ών Xιλtων 6 κα� έΠ7:ακοσCωv. πάσι δΕ 7:0ίς προειρημένοις ΚΙΧ7:ε κληρούχησε την &.ρcσ7:ηv 'tfjf; χώρας, σπως Εχοντες [κιχνας προσ6δους κα� μηδενος ΕνδεεΊς δντες &.σκώσι Ι5 55 7:α περ� 7:0υς πολέμους. κιχτιχσκευάσας δΕ 7:ην δύ νιχμιν Εσ7:ρά7:ευσεν Επl πρώτους Αl&Cοπιχς τους προς τΥ μει'1ημ{JρCιr- κατοικουντιχς, κα� καταπολεμήσιχς ήνάγκασε το Ε&νος φ6ρους τελεΊν Εβενον κιx� χρυι'10ν 2 κα� τών Ελεφάντων τους όδ6ν7:ιχς. ΙπεΙ7:' είς μ6ν 20 την Έρυ&ραν &άλαττιχν &.πέι'1τειλε ι17:6λον νεών 'tE7:QΙXUOdCrov, πρώτος 7:ών EYXroQCroV μακρα σκάφη ναυπηγηι'1άμενος, κα� τάς τε 'ιlήι10υς 7:ας Εν τοΊς τ6ποις ΚΙΧ7:εκτήdα7:0 κα� 'tfjf; ήπεCQου 7:α ΠΙΧQα &άλατ7:ΙXV μέρη ΚΙΧ7:εσ7:ρέΨΙΧ7:0 μέχρι 7:ής 'Ιvδικfjς' ιxiJ7:0r; 25 δΕ μετα 7:Τίς δυνάμεως πεζΥ τ,ην πορεCαv ποιησάμε4
τών aut των Eich. 2 τουτων incl. Bekker 4 συνΕ6τή6ατο1 τό add. D 8 έταξε των 6ΤQατιωτων vulg. 9 πoMμoι� α:; πο;Ιιψ.lοις ceteri 14 ιΧQ{στην τ:ης χιόQας] κ.α;Ι;ι.{στην ;ιόQαν Ό1!' 18 τ1ιν μ,εσημ,ΡQlcιν F 26 ΠΟQlcιν 8tιxavQlcιg ποιησαμ,ενοg D.
Ι 54. 55.
95
νος καΤΕστρέψατο πάσαν την Άσίαν. ού μόνον γαρ την ϋσΤΕρον {)π' ΆλΕξάνδρου το υ ΜαΚΕδόνος κατα κτη{}Είσαν χώραν έπηλ{}Εν , άλλα καί τινα των έ{}νων ιfιν έΚΕίνος ού παρέβαλεν clg την χώραν. κα� 5 γαρ τον Γάγγην ποταμον διέβη κα� την Ίνσικην έπηλ{}ε πάσαυ εως 6Jκεαvού κα� τα των Σκυ{}ων ε{}υη μέχρι Ταυάιδος ποταμού τού διoρί�oυτoς την Εύρώπην άπο της '.Ασίας ' οτε δή φασι τωυ ΑΙγυ πτίωυ τιυας καταλειφ{}έυτας περ� την Μαιωτιυ λίμυηυ 10 συστήσασ{}αι το τωυ Κόλχωυ ε{}υo�. οτι σε τούτο το ylvQg ΑΙγυπτιακόν έστι σημείου εΙναι το περι τέμυεσ{}αι τους άν{}ρώπους παραπλησίως τοις κατ ' ΑΓγυπτου, σιαμένοντος τού νομίμου παρα τοις άποί65 κοις, κα{}άπερ κα� παρα τοις Ίουσαίοις. δμοίως σε 15 κα� την λοιπην Άσίαν απασαν {)πήκοον έποιήσατο κα� των Κυκλάδωυ νήσωυ τας πλείους. διαβας δ' ει'ς την Ευρώπην κα� διεξιων απασαν την Θριfκην έκιυδύνευσεν &ποβαλειν τηυ δύναμιν δια σπάνιν τροφης κα� τόπωυ δυσχωρίας. διόπερ ορια της 20 στρατείας ποιησάμευος έυ τfι Θριfκrι , στήλας κατε σκεύασεν έυ πολλοις τόποις των {)π' αυτού κατα κτη{}έντων ' αiΊται δε τηυ έπιγραφην εϊχον ΑΙγυ πτίοις γράμμασι τοις {εροις λεγομένοις, " Τήυδε τηυ χώραυ οπλοις κατεστρέψατο τοίς εαυτού βασιλευς 25 βασιλέωυ κα� δεf1πότης δεσποτων Σεσόωσις". τηυ δε στήληυ κατεσκεύασευ εχουσαυ αΙδοιον έυ ILSV τοίς μαχίμοις ε{}υεσιυ αυδρός , έυ δε τοίς &γεννέι5Ι κα� δειλοις γυναικός , άπο τού κυριωτέρου μέρους 1 την om. D 6 σκv.t}-ικαιν D 14 άμοίως ως C, ως F κα.t}- ά ΤΕΡ ' " 'Ιουδαίοιι; suspectum (c. 28, 2) 23 την Om. D 28 κυριω-
3
4
5
6
7
8
96
DIODORI SlCULI
την διιΜτει1ιν της έκάι1ταιν ψυχης φανεραιτάτην τοις επιγινομένοις έι1ει1&αι νομίζαιν. ευ ευίοις δε τόποις και τηυ έαυτου κατει1κεύαι1εν ει?κόυα λι&ίνηυ, τόξα και MYX1JV έχουι1αυ , τφ μεγέ&ει τέτταρι1ι παλαι ι1ταις μείζονα τώυ τεττάραιυ πηχώυ, ήλίκος ιυυ και 5 10 αiJτος ετύγχανεν. επιεικώς δε ΠΡΟι1ενεχ&εις απαι1ι τοις ύποτεταγμέυοις και ι1υντελέι1ας την ι1τρατείαν ευ έτει1ιν εννέ«, τοις μεν ε&νει1ι κα't'α δύυαμιν προι1έ't'αξε δαιροφο{!ειν κατ' ενιαυτου είς Λl:γυπτου, «iJτος δ' α&ροίι1ας αίχμαλώταιυ τε και τώυ &λλαιν λαφύ- 10 ραιυ πλη&ος αvυπέρ{3λ1JΤΟV επαυηλ&ευ εΙς την π« τρίδα, μεγίι1τας πράξεις 't'fiJV προ αiJτου κατειργα11 ι1μένος. και τα μεν [Ερα πάυτα τα κατ' Λl:γυπτου ανα&ήμαι1ιν αξιολόγοις και ι1κύλοις εκόι1μ1Jι1ε , τώυ δε ι1't'ρατιαιτώv τους ανδραγα&ήι1αντας δαιρεαις κατα 15 12 τηυ αξίαν ετίμ1Jι1ε. κα&όλου δε απο ταύΤ1Jς της ι1ΤQατείας oiJ μόυου ή συυανδ{!αγα&ήσασα δύυαμις [LεyιXl1JV ε1Jπορίαv κτησαμέV1J τηυ επάνοδον εποιή ι1ατο λαμπράν, αλλα και 't'ηv Λl:γυπτον απαι1αν 20 ι1υυέ{3η παντοίας Φφελείας εμπλ1Jσ&ηvαι. Ό δε Σεσόαισις αποστήσας τα πλή&1J απο 't'fiJv 56 πολεμικών εργroυ τοις μευ συυαυδ{!αγα&ήσασι συυ εχώQησε τηυ Qι;tστώvηv καΙ την απόλαυσιν τώυ κατα ΚΤ1J&έvτrov αγα&ώυ, αiJτος δε φιλόδοξος ιυυ καΙ της εΙς τον αΙώνα μνήμης 6ρεγόμενος κατεσκεύασεν 25 έργα μεγάλα και &αυμαστα 't'arf; έπινοίαις και ταις χορηγίαις, έαυτφ μΕν α&άνατον περιποιουντα δόξαν, τοΊς δ' ΛΙγυπτίοις τηυ εΙς απαυτα του χρόυου Μφά9
τάτου 11. om. CF
Εκάστου C 19 &πασαν] ί}λΗV C 26 Ε('γα] Ε('γα ΤΕ vcl.g.
2 1 &πσ
Ι 55. 56.
97
πρώτον μεν γαρ &πο &εών 2 &ρξάμενος φκοδόμηι5εν έν πάι5αις ταίς κατ' ΑΖ'γυ πτον πόλει5ιν {ερον &εού τού μάλΙι5τα παρ' έκάι5τοις τιμωμένου. προς δε ται; iQfCt('jtag τών μεν ΑΙγυ5 πτίων ούδένα παρέλαβε , δι ' α-(;τών δs τών αΙχμα λώτων ΙΧπαντα κατει5κεVαι5ε · διόπερ έπ� παι5ι τοίς (εροίς έπέγραψεν αις; oύδε�ς έγχώριος εις αύτα με μόχ&ηκε. λέγεται δε τών αΙχμαλώτων τους έκ τής 3 Βαβυλωνίας &λ όντα!) &ΠΟι5τηναι του βαι5ιλέως, μη 10 δυναμένους φέρειν τας έν τοίς εργοις ταλαιπωρίας ·
66 λειαν μετα QlfI5TroVΎIg.
ους καταλαβομένουι; παρα τον ποταμον χωρίον καρ τερον διαπολεμείν τοίς Αίγυπτίοις κα� την ι5ύνεγγυς χώραν καταφ&είρειν, τέλος δε δΟ&/Ξίι5ης αδεία:; αύ τοίς κατοικήσαι τον τόπου, δυ κα� &πο της πατρίδος 15 Βαβυλώνα ΠΡΟι5αγορεύι5αι. δι' αιτίας δε παραπλη- 4 ι5ίους φαι51ν ιbνoμάσ&αι κα� την Τροίαι! τηv ετι [κα�J νυν 01)σαν παρα τον Νείλον · τον μεν γαρ Μενέλαου έξ 'Ιλίου πλέουτα μετα πολλώυ αιχμαλώ τωυ παραβαλείν εις Αϊγυπτον , του!) δε Tρώα� 20 &ποστ&ντα!) αιΊτου καταλαβΙι5&αι τινα τόπον κα� διαπολεμήσαι μέχρι στου ι5υγχωρη&ε{ι5ης αύΤΟίς τη!) &ι5φαλε{ας εκτιι5αυ πόλιν , ην δμώνυμον αιΊτους ποιηι5αι τfι πατρ{δι. οιΊκ &γνοώ δ' στι περ� τών 5 εΙρημΙνων πόλεων Κτηυ{ας δ Κνίδιος διαφόρως 25 {στόρηι5ε, φήι5ας τών μετα Σεμιράμιδος παραβαλόν των είς Αί'γυπτόυ τινας έκτικέναι ταύτας , &πο τών Ιδίων πατρ{δωυ &εμένους την ΠΡΟι5ηγορίαν. περ� 6 δε τούτων το μεν &λη&ες έκ&έι5&αι μετα &κριβε{αι; 14 τόν om. D 17 καt Oill . D ιΧπολαβέσ.fi'αι C G l, καταλαβΕίν DF. DrnD()RT"'1'I; Ι.
20 καταλαβΙσ.fi'αι 13
G 2,
98
DIODORI SIGULI
ού Qιjδιοv, το δ' &ναγ(Jαφηr; &ξιωσαι τα διαφαινού μευα πα(Jα τοί!; συγγ(Jαφεύσιν &ναγκαίον , 3παι!; &κέ(Jαιοr; -ή πε(J� τηι; &λη4tείαr; Κ(Jίσιr; &πολείπηται τοί!; &υαγινώιJΚOυιJιυ. Ό δ' oiΊν Σεσόαισιι; χώματα πολλα κα� μεγάλα 5 57 κατασκευάσα!; ται; πόλει!; clr; ταύτα μετφκισεν, 3ιJαι μη φυιJικωι; το εδαφο!; έτύγχαυον έπη(Jμέvον εχου σαι , 3παιι; κατc} τα!; πληρώσει!; τού ποταμού κατα φυγα!; EXωιJιυ &κινδύυου!; οΖ τε ΙΧν-&ραιποι κα� τα 2 κτήνη. κατα πάιJαυ δε την χώραν την &πο Μέμ- 10 φεωι; έπ! 4tάλατταν 6Jρυξε πυκναι; έκ του ποταμου διώρυχαr;, ϊνα ται; μευ ιJυγΚOμιδαι; τωυ κα(Jπων ποιωνται συυτόμαιι; κα! QCfδίαιr;, ταίι; δε Π(Jοr; &λλή λουι; των λαων έπιμιξίαιι; κα! πάσι τοίι; τόποιι; {ιπάρxrι QCfστώνη κα! πάνταιν τωυ προι; &πόλαυιJιν 15 πολλη δαψίλεια' το δε μέγιστον, Π(Jοr; ται; των πο- 67 λεμίαιυ έφόδουι; όχυραν κα! δυσέμβολον Εποίησε 3 τηυ χώραυ' τον rιZ(J Π(JΟ τού Χ(JόνΟν -ή Κ(Jατίστη τηι; ΑΙγύπτου πάσα σχεδου [ππάσιμοι; oiΊσα κα! ταίι; ovvro(JtOLV ι;iJβατοr; &π' Εκείυου τού χρόνου δια το 20 πλή4tοr; των Εκ τού ποταμού διαι(Jύχαιν δυιJεφoδαι4 τάτη γέγονευ. έτείχισε δ;' κα� την Π(Jοr; &υατολαι; νεύoυιJαν πλεV(Jαv τη!; ΑΙγύπτου Π(Jοr; τα!; &πο τη!; ΣV(Jίαr; και τη!; Ά(Jαβίαr; έμβολα!; &πο ΠηλOυιJίOυ μέΧ(JΙ <Ηλιουπόλεω!; δια τηι; Ε(Jήμοv , το μηκοι; έπι 25 δ ιJταδίOυι; χιλίου!; κα! πεvτακοσίοvr;. EυαυπηγήιJατO δε κα! πλοίου κέδριυου το μευ μηκοr; πηχωυ δια3 άλ'1/&E{α� ",,{σις] ά"ριβE{α� σvστασι� D 6 Elr; ταύτας DJι', ταvτα� C, corr. \VesB. 14 τρόποιι; ΟΡ 18 τοv] τοι;του D 20 εμ,ματοι; vulg.
Ι 56. 67 .
99
κοσίων κα� όγδοήκοντα , τήν δ' έπιφάνειαν έχον τήν μεν έ'ξω-&εν έπίχρυσον, την δ' έvδοff'εv κατηρ γυρωμΕνην' κα� τούτο μεν &νΕ-&ηκε τφ -&εφ τφ μάλιστα έν Θήβαις; τιμαιμένφ, δύο τε λι-&ίνους; όβε5 λίσκους; έκ τού 6κληρού λίff'οv πηχων το ϋψος; εlΚΟ6ι προς; τοίς; έκατ6ν, έφ ' ιbν έπΕγραψε τ6 τε μέγεff'ος; της; δυνάμεαις; κα� το πλη.ιJOς; των ΠΡΟ66δαιν κα� τον &ριff'μοv των καταπολεμη-&ένταιν έ-&νων ' έν ΝΙέμφει δ' έν τφ τού Ήφαί6του {ερφ μονολί-&ους; 10 clx6vag έαυτού τε κα� τής; γυναικος; το Vψoς; τριά κοντα πηχων, των δ' υ{ων clxo6L πηχων, δια t1ύμ πταιμα τοιόνδε. έκ τής; μεγάλης; 6τρατείας; &νακάμ- 6 ψαντος; clg Αl'γvπτον τού Σε60ώ6ιος; κα� διατρίβοντος; περ� το Πηλούσιον , έ6τιων αύτον δ &δελφος; μετα 15 τής; γυναικος; κα� των τΕκναιν έπιβουλήν συνε t1τή6ατο ' άναπαυ6αμΕναιν γαρ aiJrwv άπο της; μέ-& ης;, εχαιν καλάμου ξηρού πλiί-&Oς; έκ χρόνου παρε6κευ α6μένον, κα� τούτο νυκτος; τίΊ OXrJvjj περι-&είς;, ένέ πρηt1εν. &φναι δε τού πυρος; έκλάμψαντος; ο{ μεν 7 20 έπ� της; -&εραπείας; τού βαt1ιλέcaς; τεταγμένοι παρε βοήff'οvν &γεννως; αις; αν οlνcaμένοι, δ δε Σεt16ca6ις; άμφοτέρας; τας; χείρας; &νατείνας; κα� ύπερ της; 6αιτη ρίας; των τε παίδαιν κα� της; γυναικος; τοίς; ff'Eotr; εiJξάμεvος; διεξΕπε6ε δια της; φλογ6ς;. oroff'c�g δΕ 8 25 παραδόξως; τους; &λλους; -&εους; έτ{μη6εν &να-&ή μα6;" κα-&6τι προείρηται , πάντων δε μάλΙ6τα τον 'ΉφαΙ6τον, αις; ύπο τούτου τετευχως; της; σωτηρίας;. 4 ΤΕ Wesseling , δε codices 2 lνδο.fJ'Εν 1 Ιντος CF 13 διιχτρΙψιχντος CF 16 άναπιχ'llομΕνιον CF 23 ΤΕ om. 25 τους D, τοvς ΤΕ vulg. vnlg. τοίς .fJ'εοίς om. CF 18·
100
DIODORI SICULI
Πολλων δ� και μεγιΧλων πεQΙ τον Σει16ωιJιν {,παQξιΧντων δοκεΊ: μεγαλΟΠQεπέι1τατον αiJτφ 'Υεγο ν/ναι το ι1υντελoυΜΕVoν έν ταΊ:ς έξ6δοις πεQΙ τους 68 2 ήγεμ6νας. των 'Υάι,> καταπεπολεμημ/νων i&vwv οί' τε τάς ιtvrκεχωQημ/ναg βαι1ιλείας εχοντες και των Ι) ιΧλλων οι τάς μεγίι1τας ήrεμονίαg παQειληφ6τεg άπήντων εΙς Δlrv:πτον έν τακτοίς XQ6votg φ/Qοντεg δωQα· oi)g δ βαι1ιλευς έκδεχ6μενος έν μΒν τοις ιΧλ λοις Ιτίμα και διαφεQ6ντωg ΠQο'ijγεν, δπ6τε δ� ΠQοg lEQov η π6λιν ΠQΟ6ιέναι μ/λλοι , τους ϊππους άπο 10 τού τεf1'Qί:πποv λυων {,πεζεvrνvεν άντι τούτων κατά τΕτταQαg ΤΟVg τε βα6ιλεΊ:ς και τους ιΧλλους ήrεμ6νας, ΙVδεικνvμενοg, ώς φετο, παι1ιν 8τι τους των ιΧλλων κ�τί6τoυς και δι' άQετην έπιφανε6τιΧτους καταπολεμή6ας εΙς ΙΧμιλλαν &QεΤ'ijg oiJ" εχρ τον 15 8 δυνάμενον 6vrΚQιf1''ijναι. δοκεί δ' ο.οτος δ βαf1ιλευg πιΧντας τους πώποτε 'Υενομ8νους έν έξΟVf1ίαιg {,πεQ βεβηΚ8ναι ταΊ:ς τε πολεμικαΊ:ς ΠQάξε6Ι και τφ μεr8f1'Et και τφ πλήf1'ει των τε άναf1'ημάτων και τωv εριΥων των κατεf1κεvα6μ/νων κατ' Δlrvπτον. ετη 20 δΒ ΤQία ΠQοg τοΊ:ς ΤQιιΧκοvτα {jΙXf1tlEVf1ιxg έκ ΠQοαι ('έ6εως έξέλιπε τον βίον, {,πολιπ6ντων αiJτον των όμμάτων · και τούτο ΠQιΧξαg oiJ μ6νον παQά τοίς tEQsiJιYtv , &λλά και παQά τοίς ιΧλλοις Δlrvπτίοιg έf1'αvμιΧ6f1'η , δ6ξας Τ'?1 μεγαλοψvχίt:f των πεΠQαrμιf- 25 νων &κ6λοvf1'ον πεποι'ij6f1'αι την τού βίου κατα4 6ΤQοφήν. έπι το60ύτο δ' Ιι1χυ6ε και δΙ8ΤCΙνε τοtg κι,>6νοις iι δ6ξιχ τουτου τού βΙΧ6ιλέως ΕΜτε -rijg
58
10 &πό] .υπό Hertlein 14 &' &ΡΕτην] διαρπαγην D 15 τοvg δvvαμένοvg OF 19 τφ ΟΜ. D 22 -ύΠO�Eιπόντιoν DF.
Ι 68. 69.
101
Αίγύπτου πολλαίς γενεαίς f)στεροv πεσούσης {,πο την έξουσΖαν τών Περσών, κα� ΔαρεΖου τού ;$έρξου πατρος σπουδάσαντος έν 1Iιfέμφει την {Μαν εΙκ6να οτησαι προ τής Σεσοώσιος, δ μsv &ρχιερευς &ντείπε 5 λ6γου προτε&έντος έν έκκλησΖο/ τών {ερέων, &πο φηνάμενος αις οi)πω Δαρείος {,περβέβηκε τα-ς Σε<10ώ σιος πράξεις, δ δε βαι5ιλευς OVx οπως ήγανάκτη<1εν, άλλα κα� rOV1IIΧVrtOV iJ<1iJ'Elg έπ� rfJ παρρψstο/ 6που δάσειν εφησεν (ίπωg κατα μηδεν έκεΕνου λειφfτεtη !Ο βιώ<1ας τον ['σον χρ6νον , κα� παρεκάλει 6υγκρΕνειν τας ήλικιώτιδας πράξεις ' τούτον γαρ δικαι6τατον ελεγχον εΙναι της &QErijg. περ� μsν oiιν Σεσοώ6ιος 5 &ρκε6iJ'ησ6μεiJ'α τοίς λ6γοις τοίς ΡηiJ'είσιv. Ό δ' υ{ος αύτου διαδεξάμενος την βα6ιλEtαν 59 69 15 κα� την τού πατρος ΠΡOσrιγoρEαν έαυτιΡ περιiJ'έμε1/0ς πραξιν μ�ν πολεμικην η μνήμης &ξΕαν ούδ' ήντιν ουν συνετελέσατο, συμπτώματι δε περιέπεσεν ίδ'ιά ξ;οντι. έστερήftη μεν γαρ της δράσεως είτε δια τ11ν 2 προς τον πατέρα της φύσεως κοινωνίαν Elft', ως �o τινες μυft'ολογούσι , δια την εΙς τον ποταμον &<1έ βειαν, έν Φ χειμαξ;6μεν6ς ποτε το φερ6μενον qευμα κατηκ6νΤΙδε ' δια δε την &τυχtαν &ναγκασftε�ς κατα φυγείν έπ� την τών ftsfhv {30ήftειαν , έπ� χρ6νους {κανους πλείσταις {tvσtαις κα� τιμαίς το {Τείον έξι25 λα6κ6μενος ΟVδεμιας έτύγχανε πολυωρΕας' τιρ δε- 3 κάτφ δ" [τει μαντεΕας αύτιΡ γενομένης τιμησαΕ τε
ρ
4 πρό τής Dindorf, προ. τ D , προ της τοϊί ceteri ;'περτΜJ'ΕιΤΙΧΙ ΙΙ 13 τοίς λoγoι� τοις Qη.fJ'είσιν ABDE, 2 1 6ν � . • . . . κιχτηκόν τοίς εΙρημ,ενοις λόγοις ceteri τισεν ABDEI, το γαρ (γαρ om. FG) ι$εϊίμ,ιχ κιχτηκόντισε cetel'i.
6
102
DIODORI SICULI
τον .ftcov τον Εν Ήλιουπόλει καί γυναικοg οϋqφ 1,t�ctt.ftat το πqόσαιπον ητιg έτέ(>ου πεί(>αν &νδ(>οg ο-όκ εΙληφε, των μεν γυναικων &πο τηg lδίαg &(> ξ&μενοg καί πολλαg Εξετ&σαg οΜεμίαν εiΊ(>εν &δι& φ.ftο(>ον πλην κηπου(>Ού τινοg, .ην {ιγιηg γενόμΕνοg 5 έγημΕ· ταg δ' �llag �cbrfag Εν καιμl1 τινί κατέκαυι1Εν, .ην ΑΙγύπτιοι δια το σύμπταιμα τούτο πqΟι1ηγό(>ευι1αν 4 ίε(>αν βωλον· τφ δ' Εν Ήλιουπόλει .ftcrjj ταg χ&(>ιταg &πονέμαιν τηg ciJEqrEttCag κατα τον χ(>ησμον οβε λ{σκουg &νέ.ftηκε δύο μονολt&ουg, το μεν πλιίτοg 10 οκται, το δΕ μηκοg πηχων Εκατόν. 60 Μετα δε τούτον τον βασιλέα συχνοί των διαδεξαμέναιν την &qxnv τινεg οΜεν έπqαξαν &να γqαφηg ι'1ξιον. πολλαίg δ' -σσΤΕqον 'YEvcaig ''Αμασιg γενόμενοg βασιλεvg ήqχε των δχλαιν βιαιότεqον· 15 πολλοvg μΕν rιXq παqα το δίκαιον ΕτιμαιqΕίΤΟ, ttvxvovg δΕ των ο-όσιων ΕστέqΙ6ΚΕ, πα.6ι δ' {ιπεq οπτικωg καί κατα πα.ν {ιπε(>ηφ&ναιg πqΟ6Εφέqετο. 2 μέχqι μεν ο.(,ν τινοg οί Π&6χοντεg Εκαqτέqουν, ο-ό δυν&μενοι κατ' ο-όδlνα τqόπον &μύνα6.ftαι τοvg πλέον 20 l6χύονταg · ΕΠΕί δ' 'ΑΚΤΙ6&νηg δ των Αl.ftιόπαιν βασι lEVg Ε6τq&τευ6Εν Επ' α-ότόν, τότε τού μ{60υg "oιtqov 8 λαβόντοg &πΙστη6αν οϊ πλείστοι. διόπερ Qο/δίαιg α-ότού χει(>αι.ft8ντοg -ή μεν ΑCγυπτοg έπε6εν {ιπο την των Αl.ftιόπαιν βα6ιλείαν, δ δ' 'Ακτισ&νηg &v.ftqro- 25 πίναιg ΕνΙγκαg την ε-ότυχίαν ΕΠΙΕικωg ΠQοσεφέqΕΤΟ 4 τοίg {ιποτεταγμ8νοιg· 8τε δη καί 6υνετΙλε6εν Ιδιόν 2 ήτις 'ΠΕίραν . . ef1.ηφeν Ετερου vulg. 11 πη%ών] 16 lτιμmρήσατο D 28 lαβόντε� libri, ΟΟΠ. ποδών D 24 Ιπεσεν] �Ειρm.f}eίσα D.
Dindorf (XV 1, 4)
Ι 59. 60.
1 03
τι περΙ τους λTJι5τάς, ουτε {Τανατώσας τους έν6χους otJrc δλοσχερώι; &φε�ς &τιμωρήτους ' συναγαγων γαρ 5 έξ άπάσης της χώρας τους έν έγκλήμασιν σντας κακουργίας , και την διάγνωσιν αυτών δικαιοτάτην 5 ποιησάμενος, η-ftροισεν απαντας τους καταδεδικα σμένους , &ποτεμων δ' αυτών τους μυκτηρας καηΏ κισεν έν τοίς έσχάτοις της έρήμου [χώρας] , κτ{σας π6λιν την &πο τού συμπτώματος τών οlκητ6ρων 'ΡΙνοκόλουρα προσαγορευ{}είσαν. αυτη δε κειμ{νη 6 10 προς τοις με-ftορίοις της ΑΙγύπτου κα� Συρίας oiJ μακραν τού παρήκοντος αΙγιαλΟύ πάντων σχεδον τών προς άν-ftρωπίνην δίαιταν άνηκ6ντων έστ{ρη ται ' περιέχει μ'εν γαρ αυτην χώρα πλήρης &λμυρί- 7 δος, έντος δε τού τείχους ολίγον έστ�ν ϋδωρ έν 15 φρέα6Ι, κα� τούτο διεφ-ftαρμένον κα� παντελώς rf1 γεύσει πικρ6ν. κατφκισε δ' αυτους εΙς ταύτην την 8 χώραν, 3πως μήτε τους έξ &ρχης έπιτηδευ-ftέντας βίους διατηρούντες λυμαίνι:σvται τους μηδεν &δι κούντας, μήτε κατα τας προς τους &λλους έπιμιξίας 20 &γνοούμενοι λαν-ftάνωσιν. άλλ' 3μως έκριφέντει; εΙς 9 χώραν ερημον κα� πάντων 6χεδον τών χρησίμων &πορον έπεν6ησαν βίον οlκειον της περ� αυτους ένδείας, &ναγκα�oύσης της φύσεως προς την &πορίαν πάντα μηχανα6{}αι. καλάμην γαρ κεΕροντες έκ της 10 25 δμ6ρου χώρας, κα� ταύτην σχE�oντες, λΕνα παρα μήκη καΤε6κεύα�oν , ταύτα δε παρ α τον αΖγιαλον έπl πολλους σταδίους [6τάντες τας {Τήρας τών ορ τύγων έποιούντο' φέρονται γαρ oiΊτoι κατ' &γέλας
70
7 χώρας om. D 9 ρινοκο4 κακουΡΎ{ας om. Π 24 Ύαρ] μ �ν Ύαρ vulg. λ,οvραν D, ρινοκοvροvραν CF
104
DIODORI SICULI
μείζονας έκ τού πελάγOυ€;' otJ€; S'η()εύοvτε€; t1,f}()OLbOV πλij,f}ο€; ίκανον ει€; διατ()οψηυ [αυΤOί€;. Τού δξ βασιλέω€; τούτου τελευτήσαντος &νεκτή61 σαντο την &()χην Αίγύπτιοι, κα� κατέσΤ'Yjt'lαv έγχαι ριον βασιλέα Μένδην, 3ν τινες Μά()()ον προσουο- 5 2 μάζοvt'lΙV. O{,ΤO€; δξ πολεμικην μξν πραξιν οΜ' ήν τινούν έπετελiσατo, τάφου δ' αvτφ κατεt'lκεύαt'lε τον ονομαζόμενον λαβύ()ιv,f}οv, ο11χ οf)τω κατα το μέγε ,f}or; των έργωυ ,f}αvμαστοv αιg προς την φιλοτεχνίαν 71 δVt'lμίμητοv ' δ γαρ cUιcl,f}lDv είς α11τον 011 δύναται 10 �CfIJtro€; τ-ην Εξοδου εfJρείv, l!tV μ-η τύxrι τινo€; M'Yj3 Υού παντελως έμπεί(Jου. φασ! δέ τινες κα! τον Δαίδαλον εΙς ΑΙ'γυπ:τον παραβαλόντα κα! ,f}ιxvfttl σαντα την έν τοις Eρyoι€; τέχνην καΤCι:t'ικεvάt'lαι τφ βα!1ιλεύουτι τηg Κρήτη!! Μίνφ λαβύριv,f}οv δμοιον 1 5 τφ κατ' ΑΙ:γυπτου, ίν Φ ycvltr,f}at [-tv,f}oloyoijt'lL τον 4 λι;γόμενον MινώτανQOν. &λλ' δ μξν κατα την KI}'fj την ήφαυίt'l,f}η τελέαι €; , εΙ:τε δυνάστου τινo€; κατα σκάψαντος εΙ:τε τού χρόνου το{,ργον λvμ'Yjvαμέvοv' δ δξ κατ' AΙ:γvπτoν &κέ(Jαιοv τ-ην Bl'YjV καταt'lκεv-ηv 20 τετήρηκε μέχρι τού κα,f)' ijftiir; {Jtov. Μετα δξ τ-ηυ τού βασιλέως τούτου τελΕυτηυ 62 έπ:� γενεα€; πέντε rεvομέV'Yjς &VCX()Xtιxg των &δόξαιν τις iιQi,f}'Yj βασιλliύg, δν ΑίΥύπτιοι μξν οvομάζοvt'lΙ Κέτηνα, πα'!" δξ τοίς "Ell'Yjt'lLv εϊυαι δοκεί ΠραιΤΕυς 25 2 δ κατ" τον Ίλιακου γΕ1'οναις πόλεμου. τούτου δξ π:α(Jαδεδομέ�ιου τωυ τε πνευμάτων έχειν έμΠ6ιρίαν κα! τηυ μοΙ}φην μεταβάλλειυ δτξ μξν είς ζφαιν τύ9 π�ός] κατ" D
F, "cι! τινά C
16 ΥΕl1Εσ1tαιΙ δuxτ�tψοιι ΙΙ
26 Υενόμενος o:F.
25 ΚΕΤ'YJl1
Ι 61. 62. 63.
105
πoυ�, δτε δε εl� δένδρον η πύρ η τι των &λλων, δμολογούμενα τoύτoι� συμβαίνει κα� τoυ� (ερεί� λέγειν περ� α-ότου. lκ μ),ν γαρ τη� μετα των &στρο- 3 λ6γων συ�ιβιώσεω�, ην lποιείτο συνεxω�, lμπειρίαν 5 lσχηκέναι τον βασιλέα των τοιούτων, Εκ δ), του νο μίμου του παραδεδομένου τoί� βασιλεύσι το περ� τc}� μεταβoλα� τη� Ιδέα� μυ&ολογη&ηναι παρα τoί� "Ελλησιν. Εν [,f}Eι γαρ εΙναι τοίς κατ' ΑΙ:γυπτον 4 δυνάσται� περιτί,f}εσ&αι περl την κεφαλην λε6ντων 10 κα� ταύι,>ων κα� δρακ6ντων προτομάς, σημεία της &ρxη� ' κα� ποτ), μ),ν δένδρα, ποτ), δε πυρ, εστι δ' οτε κα� &υμιαμάτων ευωδών εχειν EΠ� της κεφαλης ουκ Ολίγα , κα� δια τούτων αμα μ�ν έαυτους εΙς ευπρέπειαν κοσμ εϊ:ν , αμα δ� τoυ� ίΧλλους εΙς κατά15 πληξιν ίΧγειν κα� δεισιδαίμονα διά&εσιν. Μετα δ), τ1}ν Πρωτέως τελευτην διαδεξάμενος 5 την βασιλείαν δ υ{ος 'Pέμφι� Ιδιετέλεσε πάντα τον 72 τού ζην χι,>6νον έπιμελ6μενος των προσ6δων κα� σωρεύων -παvταχ6.fFεν τον πλούτον , δια δε μικρο20 ψυχίαν καl φιλαι,>γυι,>ίαν η.fFου� 01Jrc εl� &να.fFήματα .fFcWv 01JΤ' εΙς εόει,>γεσίαν &ν&ι,>ώπων ο,Μεν &.νήλω6'ε. διο καl γεν6μενος ου βασιλευ� &.λλ' 0lκον6μος &.γα- 6 &ος &.ντ� της έπ' &'ι,>ΕΤfJ δ6ξη� &.πέλιπε πλεϊ:στα χρή ματα των πι,>ο αυτου βασιλευσάντων' &.ι,>γύρου γαι,> 25 κα� χι,>υσου παι,>αδέδοται συναγαγΕϊ:ν αυτον ΕΙς τετ ται,>άκοντα μυριάδας ταλάντων. Τούτου δε τελευτήσαντος Επl γενεας έπτα δι ε- 63 δέξαντο την &ι,>χην βασιλεϊ:ς &ι,>γo� παντελώς κα� 2 τουτοις om. Π 20 η-Β'οvς del. Reiske 24
&QyvQ{ov
D.
106
DIODORI SICULI
πρό� lXυειSιν κα! τρυφην ΙΧπαντα πράττoνΤE�. διό περ iv ταί� ίεραί� &ναγριxφιxί� ουδ'sν ιχυτών εργον πολυτελs� ot'ιδε πράξι� {ιSτoρία� &ξίΙΧ παραδέδοτιχι πλην ένό� Nειλέαι�, &φ' ov ιSυμβιxίνει τόν ποτιχμον όυομαιS,f}ηναι Νείλον, το προ του κΙΧλούμενου ΛΙγυ- 5 πτον· OVrO� δε πλείιSτα� ευκιχtρου� διώρυxιx� κατα ιSκευάιSα� κα� πολλα περ� την ευXρηιSτίαν του Νείλου φιλοτιμη,f}ε�� αΙτιo� κιxτέιSτη τφ ποταμφ ταύτη� τη� ΠΡΟffηγορίιχ�. 2 'Όγδoo� δs {JCtffLlciJ� γενόμενo� Χέμμις δ Μεμ- 10 φίτη� ηρξε μsν έτη πεντήκοντα, κατεffκεύαιSε δs την μεγίιSτην τών τριών πυριχμtδαιν τών iv τoί� έπτα 8 τoί� iπιφανειSτάτοι� εργoι� άρι,f}μoυμέναιν. αvται δs κείμεναι κατα την Λιβύην τη� Μέμφεαις άπέχουσι ιSταδίoυ� έκιχτον κιχ! εl'κΟffΙ, του δε Νείλου πέντε 15 πρo� τoί� τετταράκοντα, τφ δε μεγέ,f}ει τών εργαιυ κα� τjJ κατα την χειρουργίαν τέχνΥ ,f}ιχυμαffτήν τινα 4 κατάπληξιν παρέχονται τoί� ,f}εαιμένοι�. ή μsν γαρ μεγίστη τετράπλευρo� oi'JIrΙX τφ ι1χήμιχτι την iπ� τη� βάιSεαι� πλευραν έκάιSτην εχει πλέ,f}ραιν έπτά, το δ' 20 fJψο� πλέον τών �ξ πλέ,f}ραιν· ι1υναγαιγην δ' iκ του κατ' όλίγον λαμβάνουι1ΙΧ μέχρι τη� κoρυφη� έκάιSτην 5 πλευραν ποιεί πηχών εξ. πάσιχ δε ffτερεου λίσ-ου κιχτει1κεύασται, την μεν iQyιxIrtιxv εxoντo� δυιSXερη, την δε διαμονην αΙώνιον· ουκ iλιχττόναιν γαρ η 25 χιλΙαιν iτών, δ5� φασι , διεληλυΗ-όταιν εl� τον κιχ,f}' 8 :ιtΙΙl1τεHς Π
τοv] τοvτοv D 5 cJνομ&σ,f}ιιι ΙΙ 17 τέχνην χεΙΡΟVΡΥ{α lίbri, corr. Reiske (c. 2 et 8) τινά om. CD 21 :ιt:tEovj :ιt:t.{m D, Εχει :ιt:te{m Π 28 δΕ-] δ' ln Α. 10 χέμνιι: C
6 4,
Ι 63. 64.
107
ήμας βίον, αις δs ενιοι γράφουι1Ι, πλειόνων 11 τρΙ(f χιλίων κα� τετρακοσίων , διαμ{νουσι μ{χρι τού νύν ο{ λί,f}οι την i; &ρχης σύν,f}εσιν κα� την σλην κατα σκευην ΙΧσηπτον διαφυλάττοντες. λ!γεται δs τον 6 5 {LSV λί,f}ον έκ της Άραβίας &πο πολλού δια(fτήματος 73 κομΙ(f,f}ηναι, την δε κατα(fκεvηv δια χωμάτων γΕνέ (f,f}at, μήπω των μηχανων Εύρημ!νων κατ' έΚΕίνους τους χρόνους ' καl το {Ταυμασιώτατον, τηλικούτων 7 εργων κατε(fΚΕvα(fμ!vων καl τού ΠΕρι{χοντο;; τόπου 10 παντος άμμώδους οντος ο,όδΕν Ι'χνος οi}τε τού χώ ματος οi)ΤΕ της των λί,f}ων ξΕ(fτοvργίας &πολΕίπεσ,f}αι, ω6ΤΕ δΟΚΕίν μη κατ' όλίγον ύπ' &ν,f}ρώπων έργα6ίας, &λλα 6υλλήβδην ω6ΠΕΡ ύπο {ΤΕού τινo� το κατα6κεύα6μα τε,f}ηναι παν εΙς την περι!χου6αν 15 Ε1μμον. iπιχειρού6Ι δέ τινες των Αιγυπτίων ΤΕρα- 8 τολογείν ύπερ τούτων, λ!γοντες αι ς έξ άλων καl νίτρου των χωμάτων γcγoνότων έπαφε,f}εlς δ ποτα μος ετηξεν αύτα καl πανΤΕλως ήφάνΙ6εν ΙΧνΕυ της χειροποιήτου πραγματείας. oV μην και τ&λη,f}ες 9 20 0f)τως εχει, δια δε της πολυχειρίας της τα χώματα βαλoύt1ης πάλιν το παν εργον εις την προϋπάρχου6αν &ποκαΤΕστά,f}η τάξιν' τριάκοντα μεν γαρ και �ξ μυριάδΕς &νδρων, ως φα6Ι, ταίς των εργων λει τουργίαις ΠΡΟ6ήδρευ6αν , το δε παν κατα6κεύασμα 25 τέλος ε6χε μόγις έτων εlΚΟ6ι διελ,f}όντων. Τελευτή6αντος δε τού βασιλιως τούτου δΙΕδ!- 64 ξατο την &ρχην δ &δελφος ΚΕφρην καl ηρξεν ετη �ξ προς τοίς πεντήκοντα' ενιοι δΙ φασιν οVκ &δΕλ8 τό τηλικοvτον έργον καΤEσΚEυασμιiνoν vulg. λΕIΠΕται ΙΙ 12 ωσΤΕ] ώς D.
11 άπο-
DIODORI SICULI
108
φόν, &λλ' υίσν παραλαβείν την &ρχήν, oνoμα�όμενον ΧαβρVηv. ι'Jυμφωνείται δ� παρα παι'Jιν 8τι �η λώδ'ας δ διαδεξάμενος η}ν του προβα6ιλεVδ'αvτος ΠΡOαίρει'Jιν κατει'Jκεvαι'Jε την δευτέραν πυραμίδα, τ'fj llSV κατα την xcιρoυργίαν τέχνll παραπληοίαν τΥ 5 προειρημένll, τιρ δ� μεγέ.&ει πολυ λcιπoμένηυ, αις αν της έν τΥ βάι'Jει πλευρας έκάοτης οi5δ'ης ι'Jταδι3 αίας. έπιγέγραπται δ' έπι της μεί60νος το πλ-η.&ος των &ναλω.&έντων χρημάτων, αιg clg λάχανα και ι'Jυρμαίαν τοlg έργάταιg μηνvεται δια τηg γραφης 10 τάλαντα δεδαπανηδ'.&αι πλείω των χιλίων και έξα4 κοδ'ίων. iι δ' έλάττω'l' &νεπίγραφος μέν έδ'τιν, &νά βαδ'ιν δ' έχει δια μιας των πλευρων έγκεκολαμμέ νην. των δ� βαι'Jιλέων των καταδ'κευαδ'άντων cxfJ ταg iavτoig τάφους ι'Jυυέβη μηδέτερον αfJτων ταίς 15 Ι> πυραμίι'Jιν ένταφηναι ' τα γαρ πλή.&η διά τε ταλαι πωρίαν τηυ έν τοίς έργοις και δια το τοvτοvς τους βαι'Jιλεig ιbμα και βίαια πολλα πριΧξαι δι' oQffjg 74 είχε τοvg αΙτίους, και τα δ'ώματα ήπείλει διαδ'πά6 δ'ειν και με.&' fJβρεως έκρίψειν έκ των τάφων ' δι σ 20 και τελευτωυ έκάτερος ένετείλατο τοίς προοήκουοιυ έν ΜήμιΡ τόπιΡ και λά.&ρο/ .&άψαι το δ'ωμα. Μετα δΒ τοvτοvς έγένετο βαδ'ιλεvg Μυκερίνος, 8ν τιvεg Μεγχερίυον όνoμά�oυδ'ιν, vCog (όν του ποιή7 ι'Jαντoς τηυ προτέραν πυραμίδα. οvτος δ' έπιβα- 25 ).όΜCνOς τρίτην καταδ'κευά�ειν, πρότερον iτελεvτηδ'ε 2
3 βα,σιΙΕvσα,l1τοg GF Ι> τΕκllΤΙlΙ 9 Elg om. σ libri, c. 63,3 10 μ,1j11VΕΤιt�] , κα,Ι μ:,111VΕΤα,ι σ, κα,τα,ΙΙTJl1VΕσ.fJ'α,ι F 1 Ι δliδα,πα,·vησ.fJ'α,ι τα,-
2 Χα,ΡΡVΙl1 GD
XELqOVqy!�
Λα,l1Τα, vulg.
XEqi11011
OF.
18 ποΙΙd
om.
D
24 ΙΙIiΚliρϊνον D , μ�lI
Ι
109
64.
πρΙν η το πάν εργον λαβειν συυτέλειαν. της; μ'εν γαρ β&σεως έκ&στην πλcυραν ύπcστήσατο πλέfFρων τριών , τους δ'ε τοίχους EΠ� fLsv πεντcκαίδεκα δ6μους κατεσκεύασεν Εκ μέλανος λίfFoυ τφ Θηβαϊκφ 5 παραπλησίου, το δ';; λοιπόν &νεπλήρωσcν Εκ λίfFων δμοίων ταις &λλαις πυραμίσιν. τφ δ';; μcγέfFει λει- 8 π6μενον τουτο το εργον τών προειρημένων τfJ κατα την ΧΗρου(Y)lίαν τέxνrι πολυ δ ιαλλάττει κα� TfJ του λίfFου πολυτελείςι: ' έπιγέγραπται δε κατα την β610 ρειον αt'Jτης πλευραν δ κατασκευάσας at'JTTιv Μυ κερΙνος. τουτον δέ φασι μισήσαντα την τών προ- 9 βασιλευσάντων &ιμ6τητα ζηλώσαι βίου έπιεικη κα� προς τους &ρχομένους εt'Jεργετικ6ν, κα� ποιειν at'J τον συνεχώς &λλα τε πλείω δι' αιν �ν μάλιστα Εκ15 καλέσασfFαι την του πλήfFους ΠQος at'JTOV εϋνοιαν, κα� κατα τους χρηματισμους; &ναλίσκειν χρημάτων πλi'ίfFος , διδ6ντα δωρεας τών Επιεικών τοις δοκού σιν Εν ταις κρίσεσι μη κατα τρ6πον &παλλ&ττειν. EΙσ� δε κα� &λλαι τρεις πυραμίδες, αιν έκάστη 10 20 μεν πλευρα πλεfFριαία ύπάρχει , το δ' σλου εργον παραπλήσιον τΏ κατασκευΏ ταις ΙΧλλαις; πλην τού fLCΓifFoviO ' ταύτας δέ φασι τους προειρημένους; τρεις βασιλcις ταις Ιδίαις κατασκευάσαι γυναιξίν. δμολο- 1 1 γειται δε ταυτα τα εργα πολυ προέχειν τών κατ' 25 Αlγvπτον ot'J μόνον τφ βάΡΗ τών κατασκευασμάτων κα� ταις δαπάναις, &λλα κα� τη φιλοτcχνίςι: τών Ερ6 υ αβΕ vulg. 1 πρΙν 7) τό παν] ηΠΕΡ το CF όμο{ως D 14 μάλιστα] δυνατον add. vulg. Εκκαi.Είσ&αι ΙΙ 16 και κατα] κατα δε vulg. 20 πi.Ε&ρα{α D, δ{πi.Ε&ρος CF 26 ποi.VΤΕχν{� Π. ..
1 10
DIODORI SICULI
γασαμένων. καί φασι δείν .fTαvμάζειv μάλλου τουι; &(Jχιτέκτοvαι; των l(JrwV η τουι; βασιλείΙ; τουι; na(Jct dχομέvοvι; ται; εΙι; ταύτα ΧΟ(Jηγίαι;· τουι; μεν rιX(J 75 ταίι; {δίαιι; ψυχαίι; και ταίι; φιλοτιμίαιr;, τουι; δε τφ κλη(Jοvομη.fTέvτι πλούτφ και ται'ι; &λλΟΤ(Jίαιr; κακου- 5 χίαι!; έπι τέλο!; &γαγείν την n(Joat(JEeItv. ne(Jt δε 13 των ΠV(Jαμίδωv ο-(,δεν 3λω!; 01)τε na(JιX τοι'ι; έγχω (Jlotr; οtJτε na(JιX τοι'!; σvγγ(Jαφεύι1ι συμφωνει'τ αι· 0& μεν -yιX(J του!; Π(JοεΙ(Jημέvοvι; βασιλει'!; κατασκευάσαι φασιν α-(,τάr;, 0& δε έτέ(Jοvr; τιvάr; · οΤον την μεv 10 μεγίστην ποιήσαι λέγουι1ιν 'Α(Jμαι'οv, την δε δευτέ14 (JfXV 'Άμωσιν, την δε Τ(Jίτηv Ίναρων. ταύτην δ' έυιοι λέγουσι 'Ροδαιπιδοι; τάφον είναι τη!; έταί(Jαr;, ijr; φασι των vομα(Jχωv τιναι; έ(Jαdταr; γενομέυου!; δια φιλοσΤΟ(Jγίαv έπιτελέσαι κοιvfj το κατασκεύασμα. 15 65 Μετα δε του!; ΠΡΟCΙ(Jημέvοvr; βασιλει'!; διεδΕξατο τηυ 6φχην Β6ΚΧΟ(JΙΙ;, τφ μεν 6αιματι παντελω!; ε-(, καταφ(J6vητοr;, &rXtvoEr- δε πολυ διαφέ(Jωv των n(JO2 βασιλευσάντων. πολλοι'!; δ' fJστε(JΟV X(J6voLi; έβα σίλευσε τη!; ΑΙγύπτου Σαβάκων, το μεν γένο!; tnv 20 Αl.fTίοψ, ε-(,σεβείr- δε και Χ(Jη6τ6τητι πολυ διαφέ(Jωv 3 των n(JO α-(,τού. τη!; μεν otιν έπιεικεία!; α-(,τού λάβοι τιι; ;Χν τεκμή(JΙΟV το των νομίμων Π(Jοστίμωv lt(Jat το μέγιστον, λέγω δε την τού ζην στέ(JηdΙV· 4 &ντι γαρ τού .fTαvάτοv τουι; καταδικαΟ.fTέvται; �νάγ- 25 12
5 &λλαιι;; D t Ο μ.εν om. vulg. 12 &μ.αισι D, &μ.α13 ροδόσιν OF (ναρον F , Ζνάραινα Ο, ϊνδραιν D πιδοι; DF 15 EΠΙΤElέσαι κοινΥ D, οΙκοδομήσανται; Επιτελέσαι F, οΖκοδομ.ήσανται;; �ΠΙΤEλέσιxι notv fj Ο 19 χρόνοιι;;) μετ« τοvτο'llι; add. D 22 λάροιτ' I1v τ; ι; OF 25 08'ανατουν Dind.
Ι 64. 65. 66.
11 1
καζε λειτουι;ηείν ταίς π6λεσι δεδεμένoυ�, κα� δια τούτων πολλα μ'Εν χώματα κατcσκεύαζεν, ούκ όλί γας δ'Ε διώρυχας lfJQυττεν εύκαίρους ' fJπελάμβανε γαρ τοις μεν κολαζομένοις το τή� τιμωρίας απ6το5 μον ήλαττωκέναι , ταϊ� δε π6λεσιν αντ� προστίμων ανωφελών μεγάλην εύχρηστίαν περιπεποιηκέναι. την 5 δε τής εύσεβείας -δπερβολΎlν συλλογίσαιτ' αν τις έκ τής κατ α τον ονειρον φαντασίας κα� τής κατα την αρχην απο.ft/σεως. εδοξε μεν γαρ κατα τον υπνον 6 10 λέγειν αvτφ τον έν Θήβαις .ftsov στι βασιλεύειν OV δυνήσεται τή� Αίγύπτου μακαρίως ούδε πολυν χρ6νον, έαν μη τους {ερείς ίΧπαντας διατεμων δια μ/76 σων αύτών διέλ.ftrι μετα τής .ftεραπείας. πολλάκις 7 δε τούτου γινομένου μΕταπεμψάμενος πανταχ6.ftεν 15 τους {ερείς έφη λυΠΕίν τον .ftsov έν τfj Xill fIC: μ/νων ' οό YCtρ αν αύτφ τοιαύτα προστάττειν κατα τον {ίπνον. απελ.ftων o1Jv βούλεσ.ftαι κα.ftαρΟ� παντος 8 μύιJOυς &ποδούναι το ζήν τfj πεπρωμένrι μάλλον η λυπών τον κύριον κα� μιάνας ασεβεί φ6νφ τον Ι'διον 20 βίον αρχειν τής ΑΙγύπτου ' κα� πέρα� τοίς έγχω ρίοις αποδους την βασιλείαν έπανήλ.ftεν εl� την Al ,ftιοπίαν. Άναρxία� δε γενομένης κατ α την Αlγυπτοv έπ' 66 ετη δύο , κα� τών οχλων είς ταραχας κα� φ6νους 25 έμφυλίους τρεπομένων , έποιήσαντο ιJυνωμMίαν οι μέγΙ(fΤΟΙ τών ήγεμ6νων δώδεκα' (fυνεδρεύσαντες δε έν Μέμφει κα� συν.ftήκας γραΨάμενοι περ� τής προς 1 καΙ δια] δια δε vulg. 3 διώQVΤΤΕν D 6 ΠΕΠΟΙ7}κέναι vu]g. 13 πλΕονάκις Π 14 γΕνομένου VU]g. πολ.λαχό&Εν D 16 αυτόν ΑΒ ΠQοσeτέτιχκτο Π.
DIODORI SICULI
112
dλλήλου� δμoνoία� κα� πί6τεαι� &νέδειξαν Eαυτoυ� βα6ιλεί�. 8Π' Ετη δε πεντεκαίδΕκα κατΙΙ τoυ� 8QΚΟV� καλ τα� δμολογίαg lXQξαVΤΕg "al την ΠQΟ:; &λλήλoυ� δμ6νοιαν διατηQή6αvτε�, έΠΕβάλοντο κατα6ΚΕυά6αι κοινον Εαυτών τάφον, 'ινα κα.fΜΠΕQ έν τφ �fjv cfJ- 5 νooύνΤE� &λλήλοιι; τών [6αιν έτυγχανον τιμών, οf$ται κα� μετα την τελευτην έν Evl τ6πφ τών 6αιμάταιν κειμέναιυ το κατα6κευα6&εν μνfjμα "OLvfj ΠΕQιέχn 3 την τών ένταφένταιν δ6ξαν. είι; ταύτην δε την έπι (30λην φιλoκαλoύυτε� ε6πευ6αν vnEQfJalld&lXL τφ 10 μεγέ&ει τών lQrUJV EXπαντα� τουι; ΠQΟ αυτών. έκλε ξάμενοι raQ τ6πον παQΙΙ τον εΙσπλουυ τον είι; την ΜοίQιδοι; λίμνην έν τfj ΛιβυΏ κατε6κευα�oν τον τάφον έκ τών καλλίσταιν lt&roV, κα� τφ μεν σχήματι τεΤQάγαιvοv υπεστή6αντο, τφ δε μεγέ&ει 6ταδιαίαν 15 Εκά6την ΠλευQάv, ταίι; δε γλυφαε� "al ταί� IXλλαι� XcLQOVQfllXLb' υπεQβολtιv ofJ" &πέλιπου τοει; έπιγινο4 μένοιι;. εί6ελ&6ντι μεν rιXQ τον πεQίβολοv oίκo� ην πεQί6τvλοι; , Εκά6τηι; πλευQά� έκ τετταQάκοvτα κι6ναιυ &ναπληQουμένηg, "al τουτου μον6λι&οι; ην 20 <ψοφή, φάτναι� διαγεγλυμμένη "ιxl γQαφαίι; διαφ6Ι) QOL� πεποικιλμένη. εΙχε δε τfjι; παΤQίδο� τfj� Εκά στου τών βασιλέαιν υπομνήματα "al τών CCQWv κα� &υ6ιών τών έν αfJτfj ταίι; καλλίσταιg γQαφα'tg φιλο6 τέxναι� δεδημΙΟVQγημένα. κα&6λου δε τοιαύτην τ'Υ 25 πoλυτελεί� και τηλικαυτην τφ μεγέ&ει την υπ66τα6ιν του τάφου λέγεται ποιή6α6&αι τοvι; βα6Ι-
2
5 έαvτmν] άπάντcoν OF 8 μνημl!ιοv OF 9 εΙς τιχv τηv VnE�PftJ.ι!a.ftftt A.BDE, lσπεvσιιν 013'11 VΠΕ��ιΧJ.J.Εσ.ftιιι cetel'i 13 μv�ι80r; codices 18 Ιοικος ήν ποιήσιιvτι ΠE�{στvλον ABD 23 ίE�Ecoν D. • • • . .
Ι 66.
113
λεις, ωστ' εΙ μη προ τού συντελέσαι την έπιβολην κατελύ-&ησαν, μηδεμ{αν ttv {Υπερβολην ετέροις προς κατασκευην εργων &πολιπεΙν. &.ρξάντων δε τούτων 7 77 της Αιγύπτου πεντεκα{δεκα ετη συνέβη την βασι5 λε{αν είς ενα περιστηναι δια τοιαύτας αΙτ{ας. Ψαμ- 8 μΎιτιχος δ Σαι"της, εΙς (hv τών δώδεκα βασιλέων κα� τών παρα -&άλατταν μερών κυριεύων , παρε{χετο φορτ{α πάσι τοις εμπόροις , μάλιστα δε τοις τε ΦοιΎιξι κα� τοις 'Έλλησι ' δια δε [του] τοιούτου τρό- 9 10 που τά ΤΕ έκ της Ιδ{ας χώρας λυσιτελώς διατι-&έ μενος κα� τών παρα τοις &λλοις ε-&νεσι φυομένων μεταλαμβάνων, oV μόνον ε-Οπορ{αν είχε μεγάλην &λλα και φιλ{αν προς ε-&νη και δυνάστcις. δια δε 1 0 ταύτά φασι φ-&ονήσαντας α-οτφ τoυ� &λλους βασι1 5 λείς πόλεμον έξενεγκείν. ενιοι δε τών &ρχα{ων συγ γραφέων μυ-&ολογούσι χρησμον γενέσ-&αι τοίς ήγε μόσιν , ας ttv α-Οτων έκ χαλκης φιάλης πρώτος Εν Μέμφει σπε{σf/ τφ -θ-εφ, κρατήσειν α-Οτον πάσης της Λι'γύπτου ' τον δε Ψαμμήτιχον, έξενέγκαντος έκ του των ιερέων τινος φιάλας δώδεκα χρυσάς, 20 ιερού περιελόμενον την περικεφαλα{αν σπείσαι. {Υπιδο- 1 1 μένους oiιν τους συνάρχοντας το πραχ-θ-εν &ποκτει ναι μεν α-Οτον μη βουλη-&ηναι , φυγαδεύσαι δε κα� προστάξαι διατρ{βειν έν τοις ελεσι τοίς παρα -&ά25 λατταν. εΙ'τ ε δη δια ταύτην την αι'τ{αν εΙ'τε δια τον 1 2 φ-θ-όνον, κα-&ότι προε{ρηται, γενομένης της διαπερισ.ήναι είς ί!να valg. Ψαμμίτιχος ΟΡ semper vulg. 9 και τοις] και ΙΙ του σω. codices 1 1 &λλ-οις [.ιtνεσ,] 'Έλλ-ησι Π, ιΧλλοΕ.&νεσ, f. 18 της σω. vnlg. 20 ί!νδεκα Herod. ΙΙ 1 5 1 2 1 ύπειδομένους librj, COlT. Dind. 25 δiι] δ� D. DΙODORUS Ι. 14
8 τε
5
σω.
1 14
DIODORI SICULI
φορας, δ μΒν 'Ψαμμήτιχος εκ τε της Καρίας κα� της 'Ιωνίας μισ&οφόρους μεταπεμψάμενος ένίκησε παρατάξει περί πόλιν την όνoμα�oμένην Mώμεμφι�ι, των δ' &ντιταξαμένων βασιλέων οϊ μεν κατα την μά χην &νΏρέ&ησαν , οϊ δ' εΙς Λιβύην έκδιωχ&έντι:ς 1) οt;κέτι πεQΙ της &ρxi'ί ς t:σχυσαv &μφισβητησαι. 67 της δ' ολης βασιλείας κυριεύσας δ 'Ψαμμήτιχος τφ μεν εν Μέμψει &εφ το ΠQος lro ΠQοπύλαισν κατ εσκεύασε και τφ ναφ τον πεQt{30λοv, κολοττους {ιποστ'ήσας &ντί των κιόνων δωδεκαπήχεις' τοίς δΒ 10 μισ&οφόQοις XWQir; των αιμολογημένων συντάξεων δωρεάς τε &ξιολόγους &πένειμε και τα καλούμενα στρατόπεδα τόπον οlκείν εδωκε και χώραν πολλην κατεκληρούχησε μικρον έπάνω τού Πηλουσιακού στό ματος · OtJg έντεύ&εν '�μασις fJστεροv πολλοίς ετεσι 15 βασιλεύσας &νέστησε και κατφκισεν είς Μέμφιν. 2 δια δΒ των μισ&οφόρων κατωρ&ωκως την βασιλείαν δ 'Ψαμμήτιχος τούτοις το λοιπον μάλιστ' ένεπί στευε τα κατα την &ρχην και διετέλεσε ξενοτροφων 3 μεγάλας δυνάμεις. στρατεύσαντος δ' είς την Συ- 20 ρίαν αiιτoύ και κατα τα!; παρατάξεις τους μΒν μι- 78 σ&οφόρους προτιμωντος και τάττοντος ε/ς τα δεξια μέρη , τους δ' έγχωρίους &τιμότεQον &γοντος και τον ciJthvvltov τόπον &πονέμοντος της φάλαγγος, ο{ μεν Αlγύπτισι δια την fJβριν παQοξυν&έντες και 25 γενόμενοι το πλη&ος πλείους των ει:κοσι μυQιάδων &πέστησαν και προηγον έπ' ΑΙ&ιοπίας, Κιiκρικότες �κ ΤΕ τής 'Aριx�{ας 1Iα� της 1 μΕν Ι μΕν γαρ vulg. Καρ{ας και της Ιων{ας F, Βκ ΤΕ κα� της κακ{ας κα� τ1Ζ? C Ιων{αι; κα� τηι; Καρίας 18 ΕlΙΕπ{σΤΕυσΕ GF. 3 μέμφιν D
Ι
1 15
66. 67.
Ιδίαν χώραν Εαυτοις κατακτάσ{}αι ' δ δs βαt5ιλευς 4 το μsν πρώτον 8πεμψέ τινας τών iιγεμ6νων τους &πολογψ;ομένους; -ι'ιπ�ρ της &τιμίας, ιbς δ' OV προσ ειχον aVTOtg, aVrog μετα τών φίλων Μίωξε πλοίοις. 5 προαγόντων δ' aVTiJJv παρα τον Νειλον κα� τους 5 ορους -ι'ιπερβαλλόντων της ΑΙγύπτου , Μειτο μετα νοήσαι κα� τών τε Γερών κα� τών πατρίδων, ετι δs κα� γυναικών κα� τέκνων -ι'ιΠΕμίμνησΚΕν. ο{ δ ' Ε1μα 6 πάντες αναβοήt5αντες κα� τοις κοντοις τας αιJπίδας 10 πατάξαντες εφα6α1Ι , εως ttv κυριεύω6Ι τών οπλων, �o/δίως ε-ι'ιρή6ειν πατρίδας ' ανα6τειλάμενοι δε τους χιτώνας κα� τα γεννητικα μέρη τού 6ώματος δεί ξαντες οϋτε γυναικών οϋτε τέκνων απορή6ειν εφα6αν ταύτ' εχοντες. τοιαύηl δε μεγαλοΨυχίο/ χρη- 7 15 6άμενοι κα� καταφρονή6αντες τών παρα τοις ΙΧλλοις μεγί6των είναι δοκούντων, κατελάβοντο μεν της Αl{}ιοπίας την κρατί6την, κατακληρουχή6αντες δs πολ Μlν χώραν έν ταύτ π κατφκη6αν. δ δs Ψαμμή- 8 τιχος έπ� μεν τούτοις oV μετρίως έλυπή{}η , τα δε 20 κατα την Αί'γυπτον διατάξας κα� τών ΠΡΟ66δων ΕπιμελόμC1'ος πρός ΤΕ Ά{}ηναίους καί τινας τών ΙΧλλων Έλλήνων συμμαχίαν έποιήt5ατο. εvηργέτει δε 9 κα� των ξένων τους έ{}ελοντην εΙς την Αfγυπτοv &πο δημΟύντας, κα� φιλέλληυ thv διαφερόντως τους υ{ους 25 τηυ Έλληυικηυ έδίδαξε παιδείαυ ' κα{}όλου δε πρώτος τών κατ' ΑΙ'γυπτον βα6ιλέων αυέφξΕ τοις ΙΧλλοις 4 αυτοίς om. D Ιδ{ωκε D 5 προιόντων ΙΙ 7 δ� καί] δΕ vulg. 11 άναστεααντες D 12 μόρια G 23 ξένων] διαφερόντως add. D Ι-Β'ε1.. 0ντην Kalker, ε-Β'ελοντη CD, ε-Β'ελοντλ F. 14 *
1 16
DIODORI SICULI
έ&νε6ι τα κατα την &λλην XdJQΙXV έμπ6Qια και πολ λην &6φάλειαν τοίι; καταπλέου6ι ξένοιι; παQείχετο. 10 ο{ μ�ν yιXQ ΠQΟ τούτου δυνα6ΤΕύ6αντει; &βατον έποίουν τοίς ξένοις την Αlγvπτοv, τους μεν φονεύ οντει;, τους δ� καταδουλούμενοι των καταπλε6νταιν. 5 11 και rιXQ ή πεQΙ τον Βού6ΙQιν &6έβεια δια την των έγχαιQίαιν &ξενίαν διεβοή&η παQα τοίς "Ελλη6ιν, of.ικ o:tJ6a μ�ν ΠQος &λή&ειαν, δια δε την {;πεQ βολην της &νομίας clg μύ&ου πλά6μα καταχαιQΙ6&εί6α. 10 68 Μετα δ� 'Ψαμμήτιχον fJ6τεQον τέτταQιiι γΕνεαίς 'ΛΠQίης έβα6ίλευ6εν έτη δυ6ί πλείαι των εΙ'κ06ι. 6ΤQατεύ6ας δε δvνάμεt1ιν &δQαίΙ; πε�αίς τε καί ναυ τικαίς έπί ΚύΠQον και Φοινίκην Σιδωνα μεν κατα 79 ΚQάτος είλε, τας δ' &λλας τας έν τjj Φoινίκrι π6λειι; 15 καταΠληξάμενος ΠQοσηγάγετο ' ένίκη6ε δε και ναυ μαχίιΥ. μεγάλrι Φοίνικάς τε καί ΚVΠQίοvς, και λα φύQαιν &&Qοί6ας πλη{tος έπανηλ&εν clg ΑΙ"}'υπτον. 2 μετα δε ταύτα δύναμιν πέμψας &δQαν των δμο c&vwv έπί ΚVQήνηv και ΒάQκην, καί το πλείt1τον αf.ι- 20 της &ποβαλών, &λλΟΤQίοvς έ6χε τους διασαι&έντας' υπολαβ6ντες yιXQ αf.ιτoν έπ' &παιλείr; 6υντάξαι Τ,l,lν 6ΤQατείαv, ί$παιι; &6φαλέt1τεQον &QXrι των λοιπών 3 ΑΙγυπτίαιν, &πέ6τ'η6αν. &ποσταλείς δ� ΠQος τού τους {;πο τού βαιiιλέαις ''Λμα6ις, &νηρ έμφανης Al- 25 γύπτιος, τών μ�ν �η&ένταιν υπ' αf.ιτoύ προς δμ61 �λλ7)ν del. aut σλ7)ν leg. Reiske 8 &νΕπL�αΤΟ1J ΙΙ lποιοvντο τοiι; ξένοιι; D, τοιι; ξΕ1Jοις lπο{οvν vulg. 15 lfllιxs τηι; Φοιν{κης πόλεις ΙΙ 20 πλείον OF 22 GV1Jτ&ξαι] συστησασ.ιΤαι Π 26 γη.ιΤεισών Wes8. 4
Ι 67. 68. 69.
117
νοιαν [εντολων] ήμΙλησε , το,,)ναντίον δ' έκείνοvg προτρεΨάμενοg clg &λλοτριότητα συναπΙστη κα� βα σιλευς «,,)Tog fιρi,f}η. μετ' ο,,) πολυν δ" χρόνον κα� 4 των ΙΧλλων έγχωρίων άπάντων συνεπι,f}εμiνων , δ 5 βασιλευς διαπορούμcνοg ήναγκάσ,f}η καταφυγείν έπ� Tovg μισ,f}οφόροvς, σντας clg τρισμυρίους. γcνο- 5 μiνηg oiJv παρατάξεωg περ� την Μάρειαν κώμην, καl των Αιγυπτίων Tfj μάxrι κρατησάντων, δ μεν Άπρίηg ζωγρη,f}Εις &νήχ,f}η κα� στραγγαλισ,f}ε�g ετε10 λεύτησεν, '�μα6ιg δ" διατάξαg τα κατ α την βασιλείαν ως ποτ' 'εδοξεν α,,)τφ συμφΙρειν, ήρχε νομίμωg των ΑΙγυπτίων κα� μεγάληg έτύγχανεν &ποδοχήg. κατ- 6 εστρέψατο δε καl τας> εν Κύπρφ πόλεις κα� πολλα των [ερών εκό6μη6εν &να,f}ήμασιν αξιολόγοις. βα15 σιλεύσας (j' έτη πέντε προς τοιg πεντήκοντα κατέ σΤΡΕψε τον βίον κα,f}' δν χρόνον Καμβύσης> δ των Περσών βασιλευς εστράτευσεν έπ� την Αl'γυπτον, κατα το τρίτον έτος της έξηκοστης κα� τρίτης όλυμ πιάδος, ,ην Ενίκα στάδιον Παρμενίδης Καμαριναιος. 20 Έπεl δε τας των Εν Αίγύπτφ βασιλέων πράξεις 69 απο των αρχαιοτάτων χρόνων διεληλύ,f}αμεν αρ κούντως μέχρι τής Άμάσιδος τελευτής, τας λοιπαg αναγράΨομεν έν τοις> οlκείοις χρόνοιg' περΙ δε των 2 νομίμων τών κατ' Αl:γυπτον νύυ διΙξιμεν εν κεφα25 λαίοις τά τε παραδοξότατα κα� τα μάλιστα ιbφελή σαι δυνάμενα τουg αναγινώσκονταg. πολλα γαρ των παλαιων l,f}ιZιv των γενομένων παρ' Αlγυπτίοις ο-ό μόνον παρ α Toig έγχωρίοις &ποδοχήg έτυχεν, άλλα 1 �ντo!ών del. Eich. 9 στι,>αγγα!η.ι1'Ε{ς codices
7 μαι,>{αν codices 22 'Αμάσιος codices.
6 ΕΙς] dις ΙΙ
118
DIODORI SlCULI
κα� παflα τοίς "EλληιJιν ού μεΤfltως έ&αυμάιJ&η ' δι6πεfl οί μέγΙ(1ΤΟΙ των έν παιδεtct δOξαιJ&έντων έφιλOτιμή&ηιJαν εΙς Αlγυπτον παflαβαλείν, 'ινα μετά- 80 ιJXωιJι των τε ν6μων και των έπιτηδευμάτων αις 4 &ξιολ6γων δντων. καtπεQ yafl της Xthflar; το πα- 5 λαιον δυιJεπιβάΤOυ τοίς ξένοις O�ιJης δια τας ΠflΟ εΙflημένας αΙτtας , 8μως BιJπευιJαν εΙς αύτην παflα βαλείν των μεν &ρχαιοτάτων 'OQφευς και δ ποιη της "'ΟμηQος, των δε ftEraycVcιJrlflWV δ:λλοι τε πλεt ους καΙ Πυ&αγ6Qας δ Σάμιος, Βτι δε Σ6λων δ 10 Ι> νομο&έτης. λέγου(1Ι τοtνυν ΑΙγύπτιοι παQ' α{ιτοίς τήν τε των γQαμμάτων cfJflEιJtV γενέιJ&αι και την των δ:ιJΤQων παQατήQηιJιν, ΠQος δε τούτοις τά τε κατα την γεωμεΤfltαν &εωQήματα καΙ των τεχνων τα{; πλεtt1τας ciJflE&fjvat , ν6μους τε τους &Qt(1rOvr; 15 6 τε&ηναι. και τούτων μεγtι5την &π6δειξtν φαιJιν εΙ ναι το της ΑΙγύπτου πλεtω των δπτακοιJtων και τεΤflαΚΙιJχιλtων έτων βαιJιλεύιJαι τους πλεtους έγγε νείς κα� την Xthflav εύδαιμoνειJτάτην {ιπάflξαι της &πάιJης οΙκουμέν·η ς· ταύτα yaQ ούκ δ:ν ποτε γενέ- 20 (1&αι μη ού των &.ν&Qαιπων XflWftivwv ΚQατίι5τοις Β&εσι καΙ ν6μοις καΙ τοίς κατα παιJαν παιδείαν έπι8σα μεν ο.ον ΉQ6δοτος καί τινες των 7 τηδεύμαι5ιν. τας ΑΙγυπτίων ΠQάξεις ιJυυταξαμένων έσXεδιάκαιJιν, δκουι5ίως ΠQΟΚQtναντες της &λη&είας το παflαδοξο- 25 λογείν και μύ&ους πλάττειν Ψυχαγωγtας FVEua, παfl ήσομεν, α-Dτα δε τα παQα τοίς {CQcfJιJt τοίς κατ' 3
6 τσίι; ξεvσις δυσεπιβάτσυ vulg. 10 δΕ] δΕ καΙ vulg. 24 αΙΥυ12 καΙ τη'll] καΙ CF 1 4 κατα] ΠΕΙ>Ι vulg.
πτ{αι; D
26 καΙ μv4tσvr; πιάττει'll de1. Eich.
Ι 69. 70.
119
Αl'γυπτον έν ταις &ναγραφαις γεγραμμ/να φ ιλοτί μως έξητακότες έκiJ'ησόμεiJ'α. Πρώτον μεν τοίνυν ο{ βασιλεις α-Dτών βίον εΤ- 70 χον o-Dx σμοιον τοις &.λλοις τοίς έν μOlιαρχικαις 5 έξουσίαις οvσι και πάντα πράττουσι κατα την έαυ τών προαίρεσιν &νυπευiJ'ύνως , αλλ' �ν &παντα τε ταγμ/να νόμων έπιταγαις , O-D μόνον τα περι τοΙΙς χρηματισμούς , αλλα καΙ τα περι την καiJ" ήμ/ραν διαγωγην και δίαιταν. περι μεν γαρ την iJ'ερα- 2 10 πείαν α-Dτών ο-Dδεις �ν 01JT' αργυρώνητος 01JT' οlκο γενης δΟύλος, &λλα τών έπιφανεστάτων [ερ/ων υ{οι πάντες, -όπερ είκοσι μεν ετη γεγονότες, πεπαι δευμένοι δε κάλλισ'tα τών δμοεiJ'νώv, ινα 'tOVfj έπι μελησομ/νους τού σώματος και πασαν ήμέραν και 15 νύκτα προσεδρεύονως δ βασιλευς εχων αρ{σ'tους 81 μηδl:ν έπιτηδεύ!? φαύλον ' οΜεις γαρ έπι πλ!ον κα κίας προβαίνει δυνάστης, έαν μη τους -όπηρετήσον rag εxrι ταίς έπιiJ'υμίαις. διατεταγμέναι δ' �σαν αι 3 τε της ημέρας και της νυκτος Φραι, καiJ" &ς έκ 20 παντος τρόπου καiJ'ηκον �ν τον βασιλέα πράττεl1! το συντεταγμένον, o-D το δεδογμένον έαυτφ. έ'ωiJ'εν 4 μεν γαρ iytfliJ'{vra λαβειν αύτον {δει πρώτον τας πανταχόiJ'εν αΠl:όταλμένας έπισΤΟλάς, ?να δύνηται πάντα κατα τρόπον χρηματίζειν και πράττειν, εlδως ' αστα τών κατα την βασιλείαν συντελου 25 ακριβώς έκ μένων' επειτα λουσάμενον και τοις της αρχης συσ σήμοις μετ' έσiJ'ητος λαμπρας κοσμήσαντα το σώμα 8 τα om. D 17 τούς om. D 20 κα.ιΤηκον ήν] κα.ιΤήΚΕ ΙΙ 21 συνΤΕταγμένον] lκ των νόμαιν add. σ, iv τοις νόμοις add. F 24 και πράΤΤΕιν om. Ε.
120
DIODORI SICULI
&ύσαι τοίς &εοίς. τφ τε βωμφ π(!οσαχ&έυτωυ των &υμάτων E,f}og �ν τον ά(!ΧιεQέα στάντα πλησίον τού βασιλέως εiJχεσ&αι μεγάλΥ τΥ φωυΏ , πε(!ιεστωτος του πλή,f}ους των Αίγυπτίων, δούναι τήν τε flγίειαv κα� τ&λλα άγα,f}α πάντα τφ βασιλεί διατηQουvτι τα 5 6 ΠQος τους iJποτι;ταγμέvους δίκαια. άv&ομολογείσ,f}αι δ' �ν άναγκαιον κα� τας κατα μέ(!ος άQι;τας α-ότού, λέγουτα δι6τι ΠQ6ς τε τους &εους ε-όσεβως κα� ΠQος τους; άV&Qώπους ήμε(!ώτατα διάκειται · lγΚQατής τε γά(! Ιστι κα� δίκαιος κα� μεγαλ6Ψυχος, ετι δ' άψευ- 10 δης κα), μι;ταδοτικος των άγα,f}ωv κα� κα&6λου πάσης Ιπι&υμίας κ(!είττων, κα� τας μΕν τιμω(!ίας lλάττους της άξίας Iπιτι&ε�ς τοίς όcμαQτήμασι, τας δΕ XιXQLTιxg μείζουας; της ε-όεQγεσίαg άποδιδους; τοίς; ε-όεQγι;τή7 σασι. πολλα δε κα� &λλα παQαπλήσια τούτοις; διελ- 15 &ωυ δ κατευχ6μευος; το τελευταίον iJπε(! των άγυο ουμένων άQαν εποιείτο, τον μΕν βασιλέα τωυ εγκλη μάτων εξαι(!ούμενος, είς δε τους; iJπη(!ετούvταg κα� διδάξαυτας; τα φαύλα κα� τηυ βλάβην κα� την ταύτα δ' επ(!αττευ 20 8 τιμω(!ίαν άξιων άποσκηΨαι. αμα μευ είς; δεισιδαιμονίαν κα� &εοφιλη βίον τον βασιλέα Π(!ΟΤQεπ6μενοg, αμα δε κα� κατα ΤQ6ποv ζην ε,f}ίζων ο-ό δια ΠΙΚQίΧg νου&ετήσεως, άλλα δι' επαίιιων κεχα(!ισμένων κα� ΠQοg ά(!ετην μάλιστ' 9 άνηκ6ντων. μετα δΕ ταύτα τού βασιλέως; {ε(!ο- 25 σκοπησαμένου μ6σχφ κα� καλλιε(!ήσαντος, δ μΕν 82 lεQογQαμματι;υg παQαvεγίνωσκέ τινας; συμβoυλtας; 5
5 Τ&Υ α&α Hertlein 7 άναΥκαίΌν] δ{καΙΟ11 D 22 καΙ om. D &ξιών άπσσκηψαιΙ άποσκήπτroν Π πικράς] μακράς :Ο.
20 23
Ι 70. 71.
1 21
συμφερούσας κα� πράξεις έκ τών {ερών βίβλων τών έπιφανεστάτων ιJ.νδρών, οπωι;; δ τών ολων την ήγε μονίαν εχων τας καλλίστας προαιρέσεις τfί διαvοίCf {}εωΡ'ήσας ο{lτω προς την τεταγμένην τών κατα oiJ γαρ μόνον του χρη- 10 5 μέρος τρΕπηται διοίκησιν. ματίςειν η κρίνειν �ν καιρος &:ψισμένος , ιJ.λλα κα� του περιπατησαι κα� λούσασ{}αι κα� κοιμη{}ηναι μετα της γυναικος κα� κα{}όλου τών κατα τον βίο?} πρατ τομένων ιΧπάντων. τροφαΙι; δ' ε{}ος ljv αiJτοιι; άπα- 1 1 1 0 λαίς χρησ{}αι , κρέα μ), ν μόσχων κα� χηνών μόνων προσφερομένους, οΙ'νου δε τακτόν τι μέτρον πί νοντας μη δυνάμενον πλησμονην &καιρον η μέ{}ην περιποιησαι. κα{}όλου δε τα περ� την δίαιταν ο{lτως 12 {;πηρχε συμμέτρως διατεταγμένα ωστε δοκείν μη 15 νομο,f}{την, ιJ.λλιX τον &ριστον τών {ατρών 6υντετα χέναι της ύγιείας στοχαςόμενον. παραδόξου δ' εΙναι 7 1 δοκουντος του μη πασαν εχειν έξουσίαν τον βασιλέα της κα{}' ήμέραν τροψης, πολλφ {}αυμασιώτερον �ν το μήτε δικάςειν μήτε χρηματίςειν το τυχον αiJτοίς 20 έξείναι , μηδε τιμωρήσασ{}αι μηδένα δι' {ιβριν 11 δια {}υμον η τινα &λλην αίτίαν &δικον, ιJ.λλα κα{}άπερ ο{ περ� εκάστων κείμενοι νόμοι πρσσέταττον. ταυτα 2 δε κατα το ε{}ος πράττοντες oiJx οπως ήγανάκτουν 11 προσέκοπτον ταίς ψυχαίς, ιJ.λλα τοiJναντίον ήγουντο 25 εαυτους ςην βίον μακαριώτατον ' τους μεν γαρ &λλους 3 &ν{}ρώπους ένόμιςον &λογίστως τοίς φυσικοίς πάih6ι 6 17 'Κρίνειν (leI. Reiske 9 αυτοίς om. D άπαλαίς] άπλα/ς ΙΙ (ο. 84, 5) 10 μΕν μόσχων] μόσχεια OF μόνον vulg. 11 μέρος D 12 η μι!,f}ηv del. Reiske 14 σvνΤΕταΥμένα ΙΙ 19 μηδΕ δι'Κάζειν D j f. deI. 24 ψvχαίς] τυχαις Eich.
DIODORI SICULI
122
χαt;Jιζομένους πολλα Πt;JcXττειν των φεt;J6ντων βλάβας η κινδύvουr;, κα� πολλάκις έυίους εΙδ6τας στι μέλ λουσιν άμαt;Jτάνειν μη δεν ήττον Πt;JάΤΤ8ιν τα φαύλα, κατισχυομένους {ιπ' εt;Jωτος η μίσους fί τινος έτέt;Jου πά&ους, έαυτους δ' έζηλωκ6τας βίου τον {ιπο τωυ 5 φt;Jονιμωτάτωv &νδt;Jωv Πt;Jοκεκt;Jιμένον έλαχίστοις πεt;Jι4 πίπτειν &γνοήμασι. ΤO/-αύτrι δε χt;Jωμένων των βασι λiων δικαιοσύνΥ Πt;Jος τους {ιποτεταγμένους, τα πλή&η ταϊ:ς 8ίς τους: ήγουμένους: 8VVOCatg πάσαν συγγι:νι κην φιλΟΟΤΟt;Jγίαν {ιΠ8t;Jεβάλλ8ΤΟ · OV ylXQ μ6νον το 10 σύστημα τωυ l8Qlrov, &λλα κα� συλλήβδην ΙΧπανΤ8ς: οί κατ' ΑΙγυπτον OVl ο{ίτω γυναικων κα� τέκνων 83 κα� των liλλων των {ιπαQχ6vτων αvτοϊ:ς &γα&ων 5 έφQ6ντιζον rog της των βασιλέων &σφαλ8ίας. τοι rUQOVV πλεϊ:στον μεν XQ6vov των μνημονευομένων 15 βασιλiων πολιτικην κατάστασιν έτήQησαν, 8vδαι μονέστατον δε βίον 8χοντες: διετέλεσαν, εως: 8μ8Ι νεν ή ΠQΟ8ψημένη των ν6μων σύνταξις, ΠQος δε τούτοις i.ftvWv Τ8 πλείστων έΠΕκt;Jάτησαν καΙ μεγt στους πλούτους έοχον, και τας μεν χώ()ας: έργοις: 20 και κατασκευάομασιν &νυπερβλήτοις:, τας δε π6λ8ις: &να.ftήμασι πολυτελέσ'Ι κα� παυτοίοις: έκ6σμησ'αν. Kα� τα μετα την τελευτην δε γιν6μΗια των βα72 σ'ιλέων παρα τοες ΑΙγυπτίοις ov μΙΚQαν &π6δcιξιν είΧ8 της: τού πλή.ftουg 8VVOCag 8lg τοΙΙς ήγουμένους · 25 81� άν8παίσ'{tητον rlXQ XcXt;JLV ή τιμη τι.ftεμένη μαQ2 τυt;Jίαν &ν6&8vτoν Π8Qιεϊ:Χ8 της &λη&8ίας. δπ6Τ8 rlXQ έκλ8ίποι τις: τον βίον των βασιλiων, πάνΤ8ς: οί κατα ΤΕ
2 ΟΤΕ D 4 ΕτΕρου] &λλου ΙΙ 18 "OILlILro" D C 25 ΕίΧΕ] φΕΡΕιν D, φεΡΕΙ ΑΕ. •
om.
19
Ι
7 1 . 72.
1 23
την Αl'γυπτον κοινον ανΏρουντο πέν8'o�, κα� τα� μεν Eσ8'rιτα� κατερρήττοντο , τα δ' {Ερα συνέκλειον κα� τα� 8'υσία� lπείχον κα� τα� έoρτα� ο-όκ ήγον Εφ' ήμέρα� έβδομήκοντα κα�
DIODORI SICULI
1 24
δε μή, τοiJναντίον ε&ΟQύβουν. και πολλοι των βα σιλέαιν δια. την τού πλή&ουι; εναντίαισιν άπεστεQή &ησαν της εμφανούι; και νομίμου ταφης · διο και συνέβαινε τους την βασιλείαν διαδεχομένουι; μη μόνον δια. τα.ι; tiQΤΙ ρη&είσαι; αΙτίαι; δικαισΠQαγεϊ:ν, 5 άλλα και δια. τον φόβον της μετα. την τελευτην εσο μένηι; fJβQεώr; τε τού σώματοι; και βλασφημίαι; εΙς iΊπαντα τον αΙωνα. τ:ων μεν oi'Jv πεQΙ τους ιXQXat ους βασιλεϊ:ς νομίμαιν τα. μέγιστα ταύτ' έστιν. τηι; ΑΙγύπτου δε πάσης εΙι; πλείαι μέQη δΙΤΙQη- 10 73 μένης, αιν gκαστον κατα. την Έλληνικην διάλεκτον όνoμά�εται νομός, εφ' έκάι1τφ τέτακται νομάQχηr; δ την άπάνταιν έχαιν επιμέλειάν τε και φQοντίδα. 2 τηι; δε xcbQIXr; άπάσηι; εΙι; 'tQla μέQη διΤΙQημένηr; την μεν ΠQώτην έχει μεQίδα το σύι1τημα των {EQirov, 15 μεγίστης ενΤQοπηr; τυγχάνον παQα. τοϊ:ι; iΙYXGJQtOL!; διά τε την εΙι; τους &εουι; επιμέλειαν και δια. το πλείστην σύνεσιν τους tivItQar; τούτους Εκ παιδείας 3 εlσφέQεσ&αι. εκ δε τούταιν των ΠQΟι5όδαιν τάι; τε {\ουσίαι; άπάσαι; ται; κατ' Αtγυπτον συνΤΕλούσι και 20 τους -DπηQέταr; ΤQέφουσι και ταΙς Ιδίαιι; 'X,QslΙXLf; χο ('ηγούσιν· 015τε ιytxQ ται; των &εων τιμαι; φοντο δεϊ:1Ι άλλάττειν, άλλ' -δπό τε των αiJτων άει και παQα πλησίαιι; συντελΕϊ:σ&αι, 015τε τους πάνταιν ΠQοβοv 4 λΕυομένουι; Ενδεεϊ:ι; είναι των άναγκαίαιν. κα&όλου 25 ιytxQ ΠΕQΙ των μεγί(Jταιν ΟVΤΟΙ ΠQοβοvλευόμενοι (Jvv διαΤQίβου(JΙ τφ βα(Jιλεϊ:, των μεν (jVVEQΙYOt, των δε εΙ61}'Υηται και διδάι5καλοι γιν6μενοι , και δια. μΕν 6
4
,ην D
μή] o� ΙΙ 15 ι:ιχι: D
12 ν6μοι: D τέτcικτcιι] ΤΕτltγμΕνοr; 21 {τρι:φον D 23 τι: om. vlιlg.
Ι 72. 73.
1 25
της άστρολογίας κα� της {εροοκοπίας τα μΕλλοντα προσημαίνοντες, εκ δε των εν ταίς (cQrxi!> βtβλoις άναγεγραμμένων πράξεων τας ώφελησαι δυναμένας παραναγινώσκοντες. ου γάρ, ωσπεQ παρα τοίς "Ελ5 λησιν , ε'[ς άνηρ 1) μία γυνη την {ερω6ύνην παQεί ληφεν, άλλα πoλλo� πεQ! τας των .f7cWv .f7V6Ca!; καΙ. τιμας διαΤQίβου6Ι, και τοίς εκγόνοις την δμοίαν τού βίου ΠQοαίQε6ιν παQαδιδόασιν. είσ� δε oiιτoι πάντων τε &τελείς καΙ. δευτεQ εύοντι:ς μετιΧ τον βατην δε 10 σιλέα ταίς τε δόξαις και ταίς εξουσίαις. δευτέQCX1J μΟίQαν ο{ βα6ιλείς παQειλήφα6ιν είς ΠQΟιJ όδους, άφ' ιf)ν εΙ'ς τε τους πολέμους ΧΟQηγούσι κα� την πεQΙ αύτους λαμΠQότητα διαφυλάττουσι, και 85 τους μεν άνδραγα.f7ήσαντας ISWQEai!; κατα την άξίαν 15 τιμωσι, τους δ' ίδιώτας δια την εκ τούτων ευΠΟQίαν ου βαπτίζουσι ταίς ε{σφΟQαtς. την δε μερίδα την τελευταίαν εχουσιν ο{ μάχιμοι καλούμενοι και προς τας λειτουQγίαg τας είς την orQarcCav ύπακούοντες, ιν' ο{ κινδυνεύοντες ευνούστατοι τπ χώρCf δια την 20 κληQουχίαν οντες ΠQΟ.f7ύμwg επιδέχωνται τα συμ βαίνοντα κατα τους πολέμους δεινά. ίΧτοπον yiXQ �ν την μ),ν των &πάντων σwτηQίαν τούτοις εΠΙΤQέ πειν, ύΠ),Q oiι δε άγωνιούνται μηδεν αυτοις ύπάρ χειν κατα την χώQf/.ν ιJΠOυδης αξιον ' το δε μέγι25 στον , ευΠΟQουμένους αυτους ρcι-δίως τεκνοποιήσειν, κα� δια τούτο την πολυαν.f7ρwπίαν κατασκευάσειν, ωστε μη προσδεισ.f7αι ξενικης δυνάμεως την χώQαν. δμοίω; δ' oiιτoι την τάξιν ταύτην εκ ΠQογόνwν δια5 Είς] καΙ Είς D 26 κατασΚΕΌάζΕιΙΙ codices, phanus 28 3μ.ως 1I.
COrl'.
Ste-
5
6
7
8
9
DlODORI SICULl
126
δεχ6μευοι ταiΕ: μευ τώυ παΤSQαιv &vδQαγα.f}ίαιg ΠQΟ ΤQέποvται ΠQοg τηυ &vδQείαv, έκ παίδαιυ δε �ηλαι ται γιυ6μευοι τώυ πολεμικώυ fQyrov &υίκητοι ταiΕ: τ6λμαΙΕ: και ταiΕ: έμπcιρίαΙE: &ποβαίυουσιυ. 'Έστι δ' ετεQα συυτάγματα τηΕ: πολιτεlαg τρlα, 5 74 τ6 τε τώυ νομιΙαιυ και το τώυ γεαιργών, έτι δε το τώυ τεχυιτώυ. οι μευ oiιυ γεαιργοι μΙΚQού τιυΟΕ: τηυ καρποφ6QΟV γηυ την παρα τού βασιΛSαιE: και τώυ CEQSroV και τώυ μαχίμαιυ μΙ6.f}ούμεvοι διατε λούσι του πάυτα χρ6υου περι τηυ lQyaotctV ()υτεΕ: 10 τηΕ: XchQag· έκ νηπίου δε συυτρεφ6μευοι ταiΕ: ycroQ γικαiΕ: lπιμελείαΙΕ: πολυ προιΙχουσι τώυ παρα τοεΕ: 2 αλλΟΙΕ: l.f}vcOt γεαιργώυ ταϊΕ: έμΠΕιρίαιg· και γαρ την τηΕ: γηΕ: φύσιυ και την τώυ {ιδάταιυ lπlρρυσιv, έτι δε τουΕ: καΙQοvg τού τε σπ6Qου και τού .f}ερισμού 15 και τηΕ: αλληΕ: τώυ καρπώυ συγκομιδηΕ: &κριβιΙστατα πάυταιυ γιυώσκου6Ι, τα μευ έκ τηΕ: τών προγ6υαιν παρατηQήσεαιg μα.f}6ντεg, τα δ' έκ τηΕ: ίδtαE: πείραΕ: 3 διδαχ.f}Svτεg. δ δ' αύΤΟΕ: λ6γΟΕ: έι1τι και περι τώυ υομέαιν , o� τηυ τώυ .f}Qεμμάταιv έπιμέλειαν έκ πα- 20 τέQαιv ωσπεQ κληρουομίαΕ: ν6μφ παQαλαμβάvοvτεg έυ βίφ κτηVΟΤQ6φφ διατελούσι πάυτα του τού �ην 4 χρ6νον, και πολλα μεν παQα τώυ προγ6υαιν ΠΡΟΕ: .f}εQαπείαv και διαΤQοφηv ιΧQίστηv τώυ βοσκομΕυαιυ παρειλήφασιν, Ο-DΚ ολίγα δ' αύτοι δια του είΕ: ταύτα 25 �ήλO'υ προσευQίσκουσι, και το .f}αυμασιώτατοv, δια την vπεQβοληv τηΕ: εΙς ταύτα 6πουδης o� τε oQvt.f}o τρ6φοι κα� οι χηνοβοσκοι XroQtg της παρα τοϊς 8 γην] XCΌ(J"V ΙΙ
φουντε!; D.
10 απ"ντ" vnlg.
22 ΚΤ'/jνΟΤ(JΟ-
Ι 73. 74.
127
αλλοις &νiTρώποις lx φύσεως συντελουμένης γενέ σεως τών εlρημένων �φ ων αiιτo� δια τής {δίας φιλοτεχνίας dμύiTητον πλήiTοg όρνέων άiTροί�ουσιν ' 86 013 γαρ lΠιΡά�ουσι δια τών όρνίiTων , άλλ' αiιτo� 5 παραδόξως χειρουργούντες τΏ συνέσει κα� φιλοτεχ νίCf τής φυσικής ένεργείας ο(,κ άπολείπονται. άλλα μην και nt.;; τέχνα.;; (δειυ ειJτι παρα τοίς ΑΙγυπτίοις μάλΙιJτα διαπεπονημένας και προς το xaiTYί xov τέ λος διηκριβωμένας ' παρ α μόνοις γαρ τούτοις οϊ δη10 μιουργοι πάντες οϋτ' έργασίας αλλης οϋτε πολιτι κής τάξεως μεταλαμβάνειν έώντω πλην τ,ης έκ τών νόμων ώρισμένης και παρ α τών γονέων παραδεδο μένη.;; , ω ιJτε μrίτε διδασκάλου φiTόνον μήτε πολι τικους περισπασμου.;; μήτ' αλλο μηδεν έμπoδί�ειν 15 αυτών την είς ταύτα σπουδήν. παρα μεν γαρ τοΙς αλλοις ίδείν εστι τους τεχνίτα.;; περι πολλα τΏ δια νοίCf περισπωμένους και δια την πλεονεξίαν μη μέ νοντας το παράπαν έπι τής {δίας Εργασίας ' οϊ μεν γαρ έφάπτονται γεωργίας , οι δ' έμπορίας κοινω20 νούσιν , οϊ δε δυοίν η τριών τεχνών &ντέχονται, πλείστοι δ' Εν ταις δημοκρατουμέναις πόλεσιν είς τ( ς Εκκλησίας σνντρέχοντες την μεν πολιτείαν λυ μαίνουται, το δε λυσιτελες περιποιούνται παρα τών μισ{10δοτούντων' παρα δε τοις Αίγυπτίοις , εΙ' τις 25 τών τεχνιτών μετάσχοι τής πολιτείας η τέχνας πλείους έργά�oιτo, μεγάλως περιπίπτει τιμωρίαις. την μΒν ο{ιν διαίρεσιν τής πολιτείας και την 19 γεωργίας] καΙ γεωργείν D, 13 παραδιδασκάλοv D και γεωργίας Bekker 25 πολιτείας] $κκλησίας D 26 τιμωρίαις] ζημίαις ΙΙ.
5
6
7
8
1 28
DIODORI SICULI
τηι; Ιδίαι; τάξεαιι; έπιμέλειαν δια ΠQογ6ναιν τοιαύτην έι1χον ο{ το παλαιον την ΛΙ'γυπτον κατοικούυτει;. 75 πεQ� δε ται; UQtdEt!; oV τηυ τυχουι1αυ έποιούυτο ι1που δήν, iιγoύμευoι ται; έυ τοϊ:ι; δικαι1τηQίοιι; αποφάι1ειι; μσγίι1τηυ Qοπην τφ κοινφ βίφ φέQειν ΠQΟΙ; αμφ6- 5 2 'CEQrx. δηλου yCtQ �υ στι των μευ παQαvομούvταιν κολαζομέναιν, τωυ δ' αδικουμέναιυ βοη%είαι; τυγχα ν6υταιν, αQίι1τη δι6Q%αιι1ΙΙ; έι1ται των &μαQτημάταιν· εΙ δ' δ φ6βοι; δ γιυ6μευοι; έκ τωυ UQtdcrov τοϊ:ι; παQανομούι1ιν αvαΤQέποιτο ΧQήμαι1ΙV η χάQΙι1ιν, έι10- 10 8 μένην έώQαιv τού κοινού βίου ι1ύγχυι1ιυ. δι6πε!,) έκ τωυ έπιφανει1τάταιυ π6λεαιν τουι; αQίι1τουι; lXνδQαι; αποδεικυύυτει; δικαι1ται; κοινουι; oiJu απετύγχανου τηι; ΠQοαΙQέι1εαιι;. έξ Ήλίου yCtQ π6λεαιι; κα� Θηβων κα� Μέμφεαιι; δέκα δικαι1ται; έξ έκάι1τηι; ΠQοέΚQΙVΟV· 15 καΙ τούτο το ι1υvέδQΙΟV oiJu έδ6κει λείπει1%αι τωυ Ά%ήυηι1ιν ΆQεοπαγιτων η των παQά Λακεδαιμονίοιι; 4 γεQ6vταιν. έπε! δε ι1υυέλ%οιεν ο{ ΤQιάκοντα, έπέ UQLvov έξ έαυτώυ lvrx του lXQιστοv, κα� τούτου μευ αQχιδικαι1την κα%ίι1ταντο , εΙι; δε το τούτου τ6πον 20 απέι1τελλεν ή π6λιι; nEQOV δικαιJτήυ. συυτάξειι; δε τών αναγκαίαιν παQα τού βασιλέαιι; τοίι; μεν δικα σταίι; {urxvrxl ΠQος διαΤQοψην έΧΟQηγούντο, τφ δ" 5 αQχιδικαι1Τ'Π πoλλαπλάιJιOΙ. έφ6Qει δ' oiίτoι; πεQl τον 87 ΤQάχηλον έκ ΧQυι1ηι; &λύι1εαιι; ήQτημένον ζφδιον τών 25 πολυτελών λt%αιν, 8 ΠQΟι1ηγ6Qευον αλή%ειαυ. τών δ' ι!ψφΙι1βητήι1εαιν l1QΧΟVΤΟ έπειδcι,v την τηι; αλη%είαι; 6 εΙκ6να δ tι.Qχιδικαι1τηg ΠQ6ι1,f}οιτο. τών δε πάνταιν 14 Ήλ.ισυπόλ.εως "αι> F 19 των &Q{στων D �ΠEιδη Dind. 28 ΠQό&σιτσ Reiske.
27
Ι 76. 76.
1 29
ν6μων έν βιβλίοις; όκτω γεγραμμένων, και τούτων παρακειμένων τοις; δικαοταίς, EfJ'of; �ν τον ftsv κατή γορον γράψαι καfJ" εν ιbν ένεκάλει και πως; γέγονε κα� την άξίαν τού άδικήματος; 1) της; βλάβης; , τον 5 άπολογούμενον δ" λαβ6ντα το χρηματιοfJ'''v {)πο των άντιδίκων άντιγράψαι προς; εκαοτον ώς ουκ επραξεν 1) πράξας; ουκ ήδίκηοεν 1) άδικήοας; 8λ&.ττονος; �ημίας; ίΧξι6ς; έιJτι τυχεΙν. επειτα ν6μιμον �ν τον κατήγορον 7 &.vτιγQάψαι κα� πάλιν τον &.πολογούμενον &ντι�εί10 ναι. άμφοτέρων δ" των άντιδίκων τα γεγραμμένα δις; τοϊ'ς; δικαοταις δ6ντων , το τηνικαύτ' εδει τους; μ"ν ΤQιάκοvτα τας; γνώμας 8ν άλλήλοις &.ποφα{νεο&αι, τον άQχιδικαοτην δ" το �Φδιoν της; άλη{tείας; 'JtQOO τι/f}εο{tαι τΥ δτέQCf των άμφισβητήσεων. τούτφ δ" 7 6 15 η5 ΤQ6πφ τας; ΚQtσεις; πάσας; συντελειν τους; ΑΙγυ πτ{ους, νoμί�oντας έκ μ"ν τού λέγειν τους; συνηγ6Qους; πολλα τοις; δικα{οις 8πισκοτήοειν · καΙ ylXQ τας τέχνας; των ρητ6ρων και την της; {)ποκρίσεως; γοητε{αν καΙ τα των κινδυνευ6ντων δάκρυα πολλους; ΠΡΟΤQέπε20 (j{tat 'JtaQOQitV το των ν6μων άπ6τομον καΙ την της; άλη{tε{ας; άκρ(βειαν· {tεωρείι1{tαι γούν τους; 8παινου- 2 μένους; έν τφ κρίνειν πολλάκις; 11 δι' άπάτην 11 δια ψυχαγωγ{αν 11 δια το προς; τον ελεον 'Jtd{tOf; συνεκφε ρομένους; τΏ δυνάμει των ι1υνηγορούντων · έκ δ" τού 25 γράφειν τα δίκαια τους; &ντιδΕκους; φοντα τας; κρ{ι1εις; άκριβείς; εοει1{tαι , γυμνων των πραγμάτων {Τεωρου μένων. οϋτω γαρ [αν] μάλΙι1τα μήτε τους ευφυείς; 3 των βραδυτέρων πλεονεκτήσειν μήτε τους; έvη{tλη21 ι!παινουμ ένους] &� ωνιζoμένoυς ΙΙ των] λεγόντων ΙΙ 27 άν del. Dind. DIODORU8 Ι.
16
DIODORI SICULI
130
κόταg τών tιπείQων μήτε τουg ψεύ($ταg κα! τολμηQουg τών φιλαλή,f}ων κα! κατε($ταλμένων το'tg 71,f}c($t, πάν ταg δ' επ' 1:6ης τεύξε($,f}αι τών δικαίων, ίκανον χρόνον εκ τών νόμων λαμβανόντων τών μεν tιντιδίκων εξετά($αι τα παρ' tιλλήλων, τών δε δικα6τών 6vγΚQ't- 5 ναι τα παρ' tιμφoτέρων. 77 Έπε! δε της vOflo,f}E6tag εμνή6,f}ημεν, ο{ικ tινoίκειον εΙναι της vποκειμένης ϊ6τορίας νομίζομεν εκ ,f}l($,f}at τών νόμων 860Ι παρα τοίg ΛΙγυπτίοις παλαιό τητι διήνεγκαν η παρηλλαγμένην τάξιν έ6χον η το 10 6ύνολον ιbφέλειαν το'tς φιλαναγνω($του($Ι δύνα'νται 2 παρα6χέ6,f}αι. πρώτον μεν ο-δν κατα τών επιόρκων ,f}άνατοg .ην παρ' α{ιΤΟ'tg το πρό6τιμον, ως δύο τα μέγΙ6τα ποιούντων tινoμήματα, ,f}εούς τε tι6εβoύντων κα! την μεγί6την τών παρ' tιν,f}Qαιποιg πί6τιν tινα- 15 έπειτα εΙ: τις εν δδφ κατα την XchQav 88 3 τρεπόντων. {δroν φονευόμενον &ν,f}Qωπον η το κα,f}όλοv βίαιόν τι πά($χοντα μη �ύ6αιτo δυvατoς ων, ,f}ανάτφ περι πε6ειν ωφειλεν ' εί δε προς tιλ�,f}ειαν δια το Μύνα τον μη καΤΙ6χύ6αι βοη,f}η6αι, μηνύ6αί γε πάντως 20 ωφειλε τους λ'!16τας κα! lπεξιέναι την παρανομίαν' τον δε ταύτα μη πράξαντα κατα τον νόμον εδει μα($τιγού($,f}αι τεταγμένας Πληγας και πά6ηg E fQyC4 6,f}at, ΤQοφης επι ΤQειg ήμέQας. οϊ δε ψεvδώg τινων κατηγορή6αυτες ωφειλον τουτο πα,f}ειν 8 το'tς 6υκο- 25 φαvτη,f}εΙ($ιν ετέτακτο πρό($τιμον, ε[πε!! ετυχον κατα5 δικα($,f}έντεg. πρ06ετέτακτο δε κα! πα6Ι τοις Λίγυ πτίοιg tιπογ!!άφε6,f}αι Π(Jος τουg &(Jχοvταg tιπo τίνων 3 Εκανσν1 �φ' Εκανόν D
18 τι] τινά
J5.
16 ΕΠΕιτα El] Ht'll δΕ vulg.
131
Ι 76. 77.
εκαοτος πορίf;εται τον βίου, κα� του Εν τούτοις ψευοά μενον η πόρον &δικου ΕπιτελΟύυτα ,f}avlXrιp περι πίπτειυ ήν ιΧναγκαΙον. λΕγεται δε τούτον τον υόμον ύπο Σόλωνος παραβαλόντος είς Αιγυπτον είς τας 5 'A,f}Yίvag μετενεχ,f}ηναι. εί δέ τις 8κου6ίως ιΧποκτεί- 6 ναι τον Ελεύ,f}ερου η τον δΟύλον, άΠο,f}νήοκειν τού τον oC υόμοι πρ06έταττον , αμα μευ βουλόμενοι μη ταίς διαφοραις της τύχης , άλλα ταις των πράξεων έπιι30λαις cLQfMf1'at πάντας άπο των φαύλων , αμα 10 δε δια της των δούλων φροντίδος έ,f}ίf;οντcς τους ιΧνf1'ρώπους πολυ μάλλον είς τους Elcv,f}iQovg μησεν 3λως έξαμαρτάνειν. κα� κατα μεν των γουέων των 7 ιΧποκτεινάυτωυ τα τέκνα f1'ιXvarov μεν oiJX αψιοαν, ήμέρας δε τρεις κα� νύκτας l'oar; συνεχώς ήν άναγ]5 καίου πcριειληφότας του υεκρον ύπομέυειυ φυλακης παρ εδρευούσης δημοοίας ' oiJ γαρ δίκαιον {)πελήφf1'η το τού βίου οτερίοκειυ τους το υ βίον τοις παιo� δεδωκότας, νουf1'ετήοει δε μάλλου λύπην ΕχούσΥ κα� μεταμέλειαν άποτρέπειν τών τοιούτων Εγχειρη20 μάτων' κατα δε των τέκνων των γουεις φονευ6άν- 8 τωυ τιμωρίαν έξηλλαγμέυην {,f}ΎIxav ' εδει γαρ τους καταδικαο,f}έντας EΠ� τούτοις καλάμοις όξέσι δακτυ λιαια μέρη τού οώματος κατατμηf1'έντας έπ' ιXxιXvf1'atr; κατακάεοf1'αι f;ωντας' μέγιοτον των έν ιΧνf1'ρώποις 25 άδικημάτων κρίνοντες το βιαίως το f;fιv άφαιρεΙ6f1'αι τών την f;roιIv aiJrotr; δ'εδωκότων. των δε γυναικών 9 των xaraOLxaof1'HoWV ,f}avcirιp τας έγκύους μη f1'ava τούσ,f}αι πρ�υ αν τέκωοι. και τούτο το νόμιμον τον
3
ήν
σω,
σαι.
D
D
6
τον] fOl't. τιν
8 τιχις τών] τών D
η τον] η CD τοv19 μετιxμεΛ.είι;t CF. 15 *
132
DIODORI SICULI
πολλο! καί των Έλλήνων κατέδειξαν, �γoύμενoι παντελω� l1δικον εΙναι το μηδεν &δικη6αν τφ &δι κή6αντι τη� αiιτη� μετέχρν τιμω(?ία�, καί πα(?α- 89 νoμήματo� ένo� γενομένου πα(?α δυοίν λαμβάνειν το π(?6ι5τιμον, π(?o� δε τoύτoι� κατα π(?οαί(?ε6ιν πονη- ι; (?αν 6vντελει5fl'έντο� του &δικήματo� το μηδεμίαν πω 6ύνε6ιν έχον .vπο την δμοίαν l1γειν κ6λα6ιν, το δε πάντων μέγΙ6τον, ατι ταίς κυoύ6αι� lδί� τη� αlτία� έπενηνεγμένη� O-(,δΙXμω� προσήκει το κοινον 10 πιxτ(?o� κιχί μητ(?o� τέκνον &νιχι(?είσfl'ΙΧΙ · έπ' Ι'ση� γα;' 10 11'11 τι� φιxύλoυ� δΙΙΧλάβοι κριτα� τoύ� τε τον ένοχον τφ φ6νφ σώξ;ovτιx� κιχ! τoυ� το μηδεν αλω� &δικη11 6ιxv 6υυανΙXΙ(?OυντΙX�. των μεν ο{,ν φονικων ν6μω11 ο{ μάλιστιχ δOΚOυυτε� έπιτετεύχfl'ΙΧΙ τοιούτοί τινες 15 ήι5ιχν. των δ' l1λλωυ δ μεv πε(?ί των πολέμων κείμε78 vo� κιχτα των την τάξιν λιπ6υτων η το πιχ(?ιχγγελfl'εν .vπο των �γεμ6υων μ-η ποιούντωυ έτιχττε πρ6στιμον 2 0-(, fl'άvατον, &λλα την έ6χάτην &τιμίιχυ· εΙ δ' -σ6τε (?OV τιxί� &vιYQιxrιxfl'lιxtr; .vπερβάλοιντο τα� &τιμίας, 20 εΙς τηv προϋπάρξασιχν πιχρρη6ίιχν &ΠΟΚΙΧfl'ί6ΤΙΧ , f1fkιx μεν τού vofkofl'EOΤov δCΙνOτέρΙXV τιμωρίιχν πoιoύντo� την &τιμίιχν 17 τον fl'άνιχτοv, ί'vιχ ·to μέγΙ6τον τωv "aufiJv έfl'ί6f/ πάντα� κρίυειν τηv αl6χύvηv, f1fkιx δε τoυ� [kBV fl'avιxoτwfl'Evoτa� �γείτo μηδΒν αιφελή6ειν ΤΟV 25 "OtVOV βίον, τoυ� δε &τιμωfl'έvτα� &yafl'fiJv πολλων (Xlτίoυ� E6e6fl'ιxt δια την έπιfl'vμίαν τη� πιxρ(?η6ία�. 6 ΑΚΤΕΙΕσ4J'Εvτοg σ 1 ΚΙΧ;ΤΕδέξιχντο σΡ 7 nwg vulg. 12 &δικήσιχllΤΙΧ;S CDF 13 &1Ι"Ιf/Ο',,·Ρτ"r; vulg. 20 vnEf/ βιΧλοιτο D, ύΠΕρβιΧλΛοι1lΤΟ ΙΙ 22 1Ι0μο4J'ετοv] 4J'""ιΧτοv CD (v, 28 η τον 4J'ιXvιxtov f. del.).
Ι 7 7 . 7 8 . 79.
133
κα� τών μ'έυ τα απ6ρρητα τoί� πoλεμίoι� &παγγει- 3 λιfυτωυ επέταττευ δ V6lLOf; εκτ{μνεσ{7αι την γλώτταυ, τώυ δs το ν6μισμα παρακοπτ6ντων η μέτρα καl στα{7μα παραποιούντωυ η παραγλυφ6ντων τας σφρα5 γίδας, {τι δ'έ τών γραμματ{ωυ τών Ψευδείς χρημα ΤΙOμOυ� γραφ6υτων η αφαιρούντων τι τών εγγεγραμ μένωυ, και τών τα� Ψευδείς oυγγραφα� επιφερ6ντων, &μφoτέρα� εκέλευσευ αποκ6πτεο{7αι τα� χείρας, oπω� οίς ί;'καστος μέρεσι του oώματo� παρευ6μησευ , εl� 10 ταυτα κολαζ6μευος α1'.ιτΟς μ'έν μέχρι τελευτης αυία του έ'ΧΏ .τηυ oυμφoριfυ, ΤOυ� δ' &λλους δια της lδία� τιμωρία� νου{7ετώυ &ποτρέΠΏ τώυ δμοίωυ τι πράτ τειυ. πικροι δs και περι τώυ γυναικών υ6μοι παρ' 4, α1'.ι τoΙ� ύπηρχον. του μΕυ γαρ βιασαμ{νου γυναικα 15 ελευ{7{ραυ προσέταξαν &ποκ6πτεσ{7αι τα αΙδοια, υoμίoαυτε� τον τοιουτου [LLtf πράξει παραυ6μφ τρία τcι μέγιστα τώυ κακών ευηργηκ{ναι, τηυ fJβριv καΙ την φftοραv και τηυ τώυ τΙκυων ούγχυσιν ' εΙ δ{ 5 τις πείοας μοιχεύσαι, του μεν &νδρα ράβδoι� xιλία� 20 πληγιΊ� λαμβάυειυ εκέλευον , της δs γυυαικος τηυ 90 ριυα κολοβουο{} α ι , ύπoλαμβάνoυτε� δειυ της προς ασυγχώρητου &κρασίαυ καλλωπιζOμ{νη� &φαιρε&ηναι τα μάλιστα κοομουυτα την ε1'.ιπρ{πειαυ. τους δ'έ περl τών ουμβολαίωυ υ6μους Boκx6ριδo� 79 25 εΙυαί φαΟι. προοτάττουοι δ'έ τους μευ &6ύγγραφα δανειοαμΙυους, αυ μη φάοκωοιυ όφείλειν, όμ6σαντας &πολύεσftαι του δανείου, Πρώτου μ'έυ oπω� εν μεγάλφ 2 ό om. D 3 η μiΤf}ΙΧ η στιΧ.fTμιχ D , 1ί εΤΕΡΙΧ κιχί 4 η] 1/ τών vulg. &σΤΙΧ.fTμιχ C, η εΤΕΡΙΧ κιχινα σ�ά.fTμιχ F 9 εκιχστος oCf! vulg. 17 τα om. C 24 βOΚXCΌριδOς D.
134
DIODORI SICULI
τι&έμενοι τους ΟQκους δεΙι5ιδαιμονωι5Ι· ΠQοδήλου "α() δντος οτι τφ πολλάκις όμ6ι5αντι ι5υμβήι5εται την πίι5τιν &ποβαλείν, 'ίνα της εfJΧQηι5τίας μη στε Qη&fj , πεQί πλείστου πάς τις ίΧξει το μη καταντάν lπι τον ΟQΚΟV · έπει&' υπελάμβανεν δ νομο&έτης 5 την ολην πίι5τιν lν τf] καλοκ&γα&ί,! ποιήι5ας ΠQΟ τ()έψει5&αι πάντας σπουδαίους είναι τοίς tj&cdtv, 'ίνα μη πίστεαις &νάξιοι διαβλη&ωι5ι· π()ος δε τοv τοις ίΧδικον έκ()ινεν εΙναι τους XWQif; ΟQκου πιιJτευ &έντας πεQί των αfJτων ιJυμβoλαίαιν όμ6ιJαντας μη 10 τυγχάνειν πίι5τεαις. τους δε μετα ι5υrrQαφης δανεί ιJαντας lκώλυε δια τού τ6κου το κεφάλαιον πλέον 3 ποιείν 11 διπλάσιον. των δε όφειλ6νταιν την έΚΠQα ξιν των δανείαιν lκ της OfJιJCar; μ6νον lποιήι5ατο, το δε σωμα κατ' ofJδEva ΤQ6πον εΙ'αι5εν ύπά()χειν 15 &γώγιμον, .rιrοVμενος δείν εΙναι τας μεν κτήσεις των IQγαι5αμέναιν 11 παQα κυQίου τινος έν δαιQsαίς λαβ6νταιν, τα δε ιJώματα των π6λΕαιν, 'ίνα τας κα&η ΚΟVιJας λειτουQγίας έXαιιJιν αί π6λcις και κατα π6λεμον και κατ' εΙ()ήνην· ίΧτοπον "αε? το ι5ΤQατιώτην 20 εΙς τον vπεQ της παΤQίδος ΠQοr6ντα κίνδυνον, εΙ ΤVχοι , ΠQοr; δάνειον ύπο τού πιtJτεVtJαντος &πάγε ι5&αι, καΙ της των Ιδιαιτων πλεονεξι'ας !!νεκα κιν4 δυνεvcιν την κοινην άπάνταιν σαιτηQ{αν. δοκεί δε και τούτον τον ν6μον δ Σ6λαιll εΙς τα-ς Ά&ήνας 25 μsτsνcγκεr:ν, δν ιfι1l6μαι5ε σεισάχ&ειαν, &πολvσας τους πολίτας ΙΧπαντας των lπί τοίς ι5ώμαι5ι πεπι-
2
4 &ξει Cobet, ίJξει libri 6 πρστρξψασ,ffαι D 20 το Bekker, τον D , om. OF 23 Ιδ(roν D 26 ώνόμασεν ElaιXX,ffEιctv CF, rJvόμασε μ);ν aEtactX,ff{ctv D.
Ι 79. 80.
135
στευμεναιν δανείαιν. μέμφονται δε τιvcg OVx άλό- 5 yrog rotg πλείστοιg τών παρ α rotg "Έλλησι vομοfJ'ετώv, οιτιvεg σπλα μεν κα� &ροτρον και &λλα τών άναγκαιο τάταιν έκώλυσαν ένεχυρα λαμβάιlεσ.fJ'αι προg δάνειον, 5 rovg δε τούτοιg χρησομένους συνεχώρησαν άγαιγί [-tovg εΙναι. 'Τπηρχε δε καΙ περι τών κλεπτών vόμοg παρ ' 80 ΑΙγυπτίοιg ίδιώτατοg. έκέλευε γαρ rovg μεν βουλο μένους εχειν ταύτην την έργασίαν &πογράφεσ.f7αι 10 προς τον &ρχίφαιρα , κα� το κλαπεν δμολόγαις &να φέρειν παραχρημα προς έκείνον, τους δε άπολέσαν rag παραπλησίαις άπογριΙφειν avrcji xa.fJ" εκαστον 91 τών &πολαιλόταιν , προστιfJ'ενταg τόν τε τόπον κα� την ήμέραν καΙ την δ5ραν xa.fJ" ην άπώλεσεν. τούτφ 2 15 δε τφ τρόπφ πάνταιν έτοίμαις εvρισκομέναιν, [δει τον άπολΕσαντα το τέταρτον μέρος της άξίας δόντα κτήσασ.fJ'αι τα εαυτού μόνα. άδυνιΙτου γαρ οντος τού πcIvταg άποστησαι τηg κλοπης εfψε πόρον δ νομο.fJ'ετης δι' oiJ παν το άπολόμενον σαι.f7ήσεται 20 μικρών διδομέναιν λύτραιν. Γαμούσι δε παρ' ΑΙγvπτίοιg ο{ μεν {cQcig μίαν, 3 των δ' &λλαιν σσας αν εκαστος προαιρηται ' καΙ τα γεννώμενα πάντα τρέφουσιν έξ άνάγκης έ'νεκα τηg πολυαν.fJ'ραιπίας, ώς ταύτης μέγιστα συμβαλλομένηg 25 προg εVδαιμΟVίαV χώρας τε καΙ πόλεαιν , vό.fJ'ον δ' OVOEVa τών γεννrι &ενταιν νομίζουσιν, OVD' αν έξ άργυραινήτου (lηTQog γενvη.fJ'fι · κα.fJ'όλου γαρ {ιπει- 4 8 μΕν Dindorf, μη D, σω. vnlg. i.Eaocv Bekker, άπιψαλε ΙΙ.
1Ι
δη τΕ D
14 άπώ
DlODORI SICULI
136
λήφασι τον πατέQα μ6νον αΙ:τιον εΙναι τ.ης γενέσεως, την δε μητέQα ΤQοφηv κα� XdJQav [μ6νον] παQέχε σ&αι τφ βQέφει, κα� τών δέvδQωv txQQEva μεν κα λοϋσι τα καQποφ6Qα, &ήλεα δε τα μη φέQοvτα τοvg 5 καQπούς, δνα·ντίως τοις "Ελλησι. ΤQέφουσι δε τα Ι> παιδία μετά ΤLνος cVXEQEtag &δαπάνου κα� παντελώς &πίστου' έψήματα yaQ αυτοις ΧΟQηγΟυσLV εκ τιvοg ευτελείας έτοίμηg γιν6μενα, κα� τών δκ τηg βύβλου πυ{tμέvωv τοvg δυναμένους εΙς το πϋQ iγΚQύβεσ&αι, κα� τών ριζών κα� τών καυλών τών έλείων τα μεν 10 6 ώμά, τα δ' εψοvτεg, τα δ' όπτώντες, διδ6ασι'/.ι. &ν υποδήτων δε κα� γυμνών των πλείστων ΤQεφομέvωv δια τt)v ευΚQασίαV των τ6πων, την πάσαν δαπάνην οΙ yovctg, I1XQL ((v εΙς ήλικίαν ελ&'!1 το τέκνου, ου πλείω ποιοϋσι δQαχμώv εΙ:κοσι. δι' ΙΧς αΙτίας μάλιστα 11> την Αfγυπτοv συμβαίνει πολυαv.{tQωπίο/ διαφέQειv, κα� δια τουτο πλείστας εχειν μεγάλων EQYroV κατα tfucvlXg. Παιδεύου6Ι δε τοvς υ[ους οί μεν [εQειg γQάμ81 ματα διττά, τά τε [cQa καλούμενα κα� τα κοινο- 20 τέQαv εχοντα την μά&ησιν. γεωμεΤQίαv δε καΙ την 2 &Qι{tμητικηv δπι πλέον δκπονοϋσιν. δ μεν yaQ πο ταμος κατ' δνιαυτον ποικίλως μετασχηματίζων την XrhQΙXv πολλας καΙ παντοίας &μφισβητήσεις ποιεί πεQΙ των 8Qrov τοις γειτνΙώσι, ταύτας δ' ου Ρ4διον 21> &ΚQιβως i;clly;ιxt μη γεωμέΤQου την &λή&ειαν iu 3 της iμπεΙQίαg με&οδεύσαντος. ή δ' &Qι{tμητικη ΠQ6ς τε τας κατα τον βίον οlκοvομίαg avτοl:g ΧQfj6ιμεύει 2 μόΡορ om. ΙΙ
21 δ'Ε) τε D.
12 τroρ πλε{στωρ καΙ Υvμρrov vnlg.
Ι 80. 8 1.
1 37
και ΠΡΟ!; τα γεωμετρία!; ftεωρήματα , ΠΡΟ!; δε τού ΤΟΙ!; ο-όκ όλίγα 6υμβάλλεται και τοί!; τα περι τηυ ά6τρολογίαυ έκπουού6ιυ. έπιμελού!; γαρ, ει και παρά ! ΤΙ6ιυ &llOlg, και παρ' Αιγυπτίοι!; παρατηρή6εω!; 5 τυγχάυου6ιυ α{ τώυ &6τρωυ τάξει!; τε και κιvήσειg · 92 και τα!; μευ περι εκάστωυ άυαγραφα!; έξ έτώυ άπί6τωυ τφ πλήftει φυλάττουσιυ , έκ παλαιώυ χρ6υωυ Φιλωμέυη!; παρ' α-όΤΟί!; τή!; περι ταύτα σπουδήg, τα!; δε τώυ πλαυήτωυ &6τέρωυ κιυή6ει!; καΙ περι10 όδου!; και 6τηριγμούg, ετι δε τα!; εκά6του δυνάμει!; προ!; τα!; τώυ ζφωυ ysviOEιg, τίυωυ εl6ιυ άγαftών � κακώυ &περγα6τικαί, φιλοτιμότατα παρατετηρήκα6Ι. και πολλάκι!; μευ τοι!; άvftρώποιg τώυ α-ότοι!; μελ- 5 λόυτωυ άπαvτήσεσftαι κατα του βίου προλέγουτε!; 15 έπιτυγχάυου6ΙΥ, ο-όκ όλιγάκι!; δε καρπώυ φftοραg � το-όυαυτίου πολυκαρπίαg, ετι δε νό60υ!; κοιυα!; &v ftρώποιg η βΟ6κήμα6ιυ έ60μέυα!; προοημαίυου6Ι, σει6μού!; τε και κατακλυ6μου!; και κομητών ά6τέρωυ έπιτολα!; και πάυτα τα τοί!; πολλοι!; άδύυατου εχειυ 20 δοκούντα τηυ έπίγυω6ΙΥ, έκ πολλού χρ6υου παρατη ρή6εω!; γεγεvημΙvηg, προγιυώ6κου6Ι. φα6Ι δε και 6 του!; έυ Βαβυλώυι Χαλδαίουg, άποίκου!; Αιγυπτίωυ οvταg, τηυ δ6ξαυ εχειυ τηυ περι τή!; ά6τρολογία!; παρα τώυ {ερέωυ μαftόvταg τώυ ΑΙγυπτίωυ. το δ' 7 25 &λλο πλήftοg τώυ Αιγυπτίωυ έκ παίδωυ (kavftdVH παρα τώυ πατέρωυ � συγγευώυ τα!; περι εκαστου βίου έπιτηδεύ6ειg, καftάπερ προειρήκαμευ. γράμματα 1 κα! τιΧ πρσι; "Ιεroμετρ{αν D 3 Ιπιμελωι; libri, corr. Dind. 6 μεν om. F 9 δΕ 8cripsi, τε libri 13 των α1!τοίι; μ.] περ! των μ. CF 20 πολλού χρόνου] ποϊ..υχρονΕου F.
138
DIODORI SICULI
σ' έπ' όλίγον σισάι5κουσιν O-DX ίΧπαντει;, &λλ' οί ται; τέχναι; μεταχειριζόμενοι μάλιστα. παλαίστραν σΒ κα� μουσικην o-D νόμιμόν έστι πα!/ α-Dτοίι; μαν&άνειν ' υπολαμβάνουσι γαρ έκ μΒν των κα&' fJplQaV έν τΏ παλαίστρCf γυμναι5ίων τουι; νέουι; o-DX υγίειαν έ'ξειν, 5 &λλα Qώμηv όλιγΟΧQόνιοv κα� παντελωι; έπικίνσυνον, την δ'Β μουι5ικην νομίζουσιν o-D μόνον &ΧQηστοv υπάQΧειv, &λλα κα� (:Jλα(:JεQάv, αιι; [&ν] έκ&ηλύνουσαν ται; των &κουόντων ψυχάg. 82 ται; δ'Β νόσου!> ΠQοκαταλαμ(:Jαvόμεvοι &εQαπεύ- 10 ουσι τα ι5ώματα κλυσμΟίι; κα� νηστείαιι; κα! έμέτοιι;, ένίοτε μΒν κα&' έκάι5την fJrlQav , ένίοτε δΒ ΤQείι; η 2 τέτταραι; fJplQar; διαλείποντει;. φασ� γα!! πάσηι; ΤQοψηι; &νασο&είσηι; το πλέον είναι περιττόν, &φ ' o-b γενναι5&αι ται; νόσουι; ' ωστε την ΠQοεΙQημέvηv 15 &εQαπείαv &ναιρουσαν ται; &QXιXr; τηι; νόσου μάλιι5τ' 3 &ν παρασκευάtίαι την υγίειαν. κατα δ'Β ται; ι5τρα τείαι; κα� ται; έπ� τηι; χώραι; έκδημίαι; &εραπεύονται πάντει; οΜένα μισ&ον loCCf διδ'όντει;' οί γαρ Ιατροι ται; μΒν τροφαι; έκ του κοινου λαμβάνουσι, ται; δ'Β 20 &εραπείαι; ΠQοσάγουσι κατα νόμον εγγQαφοv, υπο 93 πολλων και δ'εσoξαtίμένων lαΤQωv &ρχαίων συγγε fQapplVOV. κ&ν τοίι; έκ τηι; ίεQαι; βί(:Jλoυ νόμοιι; &ναγινωι5κομένοιι; &κoλoυ&ήtίαντει; &συνατήι5ωσι ι5ω ι5αι τον κάμνοντα, &&φΌι παντοι; έγκλήματοι; &πο- 25 λύονται, έαν δ'έ τι παρα τα γεγραμμένα ποιήι5ωσι, 7 δ'8] ΤΕ D 1 διδάσκονται Reiske (cf. ρ. 1 36 , 19) 8 αν del. Hertlein 9 άκουόντων1 άνδρών ΙΙ 17 την 2 1 υπό Dinom. D 18 �πΙ om. F, Ακ ΥθΙ ιΧπό Reiske dorf, άπό libl'i 26 τι om. vnlg.
Ι 81. 82. 83.
1 39
-ι7ανάτου κρίσιν {Υπομένουσιν, -ηγουμένου τού νομο-ι7έτου της έκ πολλών χρόνων παρατετηρημένης &εραπείας και' συντεταγμένης {Υπο τών αρίστων τεχνιτών όλίγους αν γενέσ&αι συνετωτέρους. Περ'ι δε τών αφιερωμένων ζφων κατ' Αl'γυπτον 83 εικότως φαίνεται πολλοίς παράδοξον το γινόμενον και ζητή6εως αξιον. σέβονται γαρ {νια τών ζφων ΑΙγύπτιοι κα-ι7' {Υπερβολην oiJ ζώντα μόνον , &λλα και τελευτήσαντα , οίον αίλούρους κα� τους lχνεύ10 μονας και' · κύνας, ετι δ' ({ρακας και τας καλουμένας παρ' αυτοις Ι'βεις , προς δε τούτοις τούς τε λύκους καΙ τους κροκοδείλους καΙ ετερα τοιαύτα Πλείω, περι δν τας αΙτίας &ποδιδόναι πειρασόμε&α, βραχέα πρ6τερον ύπερ aiJTWV διελ&6ντες. πρώτον μεν γαρ 2 15 εκάστφ γένει τών σεβασμΟύ τυγχαν6ντων ζφων &φιέρωται χώρα φέρουσα πρ6σοδον &ρΚΟύ6αν εΙς έπιμέλειαν και τροφην αυτών' ποιούνται δε και &εοις τισιν ευχας ύπερ τών παίδων oC κατ' ΑΙ'γυ πτον τών έκ της νό60υ σω&έντων ' ξυρήσαντες γαρ 20 τας τρίχας και προς &ργύριον 1) χρυσίον 6τήσαντες διδ6α6Ι το νόμισμα τοις έπιμελομένοις τών προειρη μένων ζφων. oC δε τοις μεν (έραξι κρέα κατατέμνον- 3 τες και ΠΡΟ6καλούμενοι μεγάλn τπ φωνπ πετομένοις &ναρρ{πτου6Ι, μέχρι αν δέξωνται, τοις δ' αΙλούροις 25 και' τοις lχνεύμΟ6Ι κατα&ρύπτοντες τους αρτους εΙς γάλα και' ποππύζοντες παρατι&έασιν 1) τών lχ-ι7ύων των έκ τού Νείλου κατατέμνοντες chflwg σιτίζου6ιν ' ο[ον J τούς τε add. ΙΙ 14 δια7..ε χ&έντες ΙΙ παιδlων valg. 27 CΌμαις 9
add. F 18
Ιχνεύμονας] καί νυφίτζας
16 πρόσοδον φέρουσα vulg.
om. CF
140
DIODORI SICULI
ώ<1αύτω!; δΒ κα! τωυ &λλων ζφων ΕκιΧ<1τφ γένει τ,ην &ρμόζου<1αν τροφην χορηγου<1Ι. τα!; δΒ γινομέυα!; περ! ταυτα λειτουργία!; ofJX οΤον lκκλίνου<1ιν 11 τοϊ:!; οχλοι!; rcvi<1,f}at καταφανεϊ:!; lπαΙι1χύνουται, τοfJvαν τίον δ' ώ!; περ! τα!; μεγί<1τα!; των ,f}cwv γινόμενοι τιμα!; 5 σεμνύυονται ual μετα 6ημείων ίδίων περιέρχουται τα!; πόλει!; κα! την χώραν. πόρρω,f}εν δ' οντε!; φανε ρο! τίνων bφων έχουσι την έπιμέλειαν , ύπο των 94 δ απαντώντων ΠΡΟ6κυνουνται κα� τιμωνται. σταν δ' αΠο,f}ιΧνr; τι των είρημι!υων, <1ινδόνι κατακαλύψαν- 10 τε!; κα! μετ' οίμωγη!; τα <1τή,f}η καταπληξιΧμευοι φι!ρου<1ιν εΙ!; τα!; ταριχείαr;' έπειτα ,f}εραπεv,f}έντωv αfJτων κεδρίlf κα! τοϊ:!; δυναμένοι!; εfJωδίαν παρι!χε6,f}at κα! πολυχρόνιον του <1ώματο!; τήρη<1ιν ,f}άπτοv6 <1ιν έν {εραϊ:!; ,f}ήκαιr;. or; δ' ΙΧν τούτων τι των ζφων 15 έκων διαφ,f}είρr; , ,f}ανιΧτφ περιπίπτει, πλην έαν αl'λουρον 11 την Ιβιν &ποκτείνΏ · ταυτα δΒ έάυ τε έκων lάν τε &κων &ποκτείνΏ, πάντω!; ,f}ανάτφ περι πίπτει, των δχλων 6υντρεχόντων κα! τον πράξαντα δεινότατα διαΤι,f}ι!ντων, κα� τουτ' lνίοτε πραττόντων 20 7 &νευ κρί6εωr;. δια δΒ τον έπ! τούτοι!; φόβον οί ,f}εα6ιΧμενοι τε,f}νηκόr; τι τούτων των ζφων αΠΟι1τιΧν τε!; μακραν βοω<1ιν όδυρόμενοί τε και μαρτυρόμενοι 8 κατειλfjφ,f}αι [αfJΤΟ] τετελευτηκόr;. οVτω δ' lν ταϊ:!; των δχλων ψυχαϊ:!; lντέτηκευ ή προ!; τα bιpa ταυτα 25 δεισιδαιμονία κα! τοϊ:ς πιΧ,f}ε6ιν αμετα,f}ι!τωr; εκαστο!; διιΧκειται προ!; την τούτων τιμήν, ωστε κα! ua,f}' ον
4
5 ιός περΙ Dindorf, ωσπερ ε Ις libri 9 &παl1τώl1ταιl1 Wess., τώl1 C, αυτών G, &πάνταιν cet. 15 �ν om. D 24 α:ύτο Reiske, om. D, το vuJg. 25 Ι;Ζλαιν] &l18'ρώπαιν ΙΙ.
141
Ι 83. 84.
χρ6νον Πτολεμαίος μεν δ βασιλευς iJπο 'Ρωμαίων 01)πω προσηγ6ρευτο φίλος , ρ[ δ' δχλοι πάσαν εΙσ εφέροντο σπουδην lκ&εραπεύοντες τους παρεπιδη μούντας των &πο της 'Ιταλίας κα� σπεύδοντες μη5 δεμίαν &φορμην έγκληματος η πολέμου δούναι δια τον φ6βον, &ποκτείναντος 'Ρωμαίου τινος αfλουρον, κα� τού πλη&ους συνδραμ6ντος lπ� την ο(κίαν τού πράξαντος, ο1),ιτ' ο[ πεμφ,ιτέντες iJπο τού βασιλέως ΙΧρχοντες έπ! την παραίτησιν ο1),ιτ' δ κοινος &πο 10 της 'Ρώμης φ6βος lΊJχυσεν έξελέσ,ιται της τιμωρίας τον ΙΧν&ρωπον, καίπερ &κουσίως τουτο πεπραχ6τα. κα! τούτ' ΟVΚ έξ &κοης �μεΙς ϊστορουμεν , &λλ' 9 αvτο! κατα την γεγενημένην �μίν έπιδημίαν κατ' ΑΙ'γυπτον έορακ6τες. &πίστων δε φαινομένων πολ- 84 15 λοίς των εΙQημένων και μύ,ιτοις παQαπλησίων πολλφ παραδοξ6τερα φανησεται τα μετα ταύτα Ρη,ιτησ6μενα. λιμφ γάρ ποτε πιεζομένων των κατ' Αfγυπτ6ν φασι πολλους &λληλων μεν ΙΧψασ&αι δια την ενδειαν, των δ' αφιερωμένων ζφων το παράπαν μηδ' αΙτίαν 20 σχειν μηδένα προσενηνέχ,ιται. &λλα μην γε κα� κα,ιτ' 2 ?Jv lXV οlκίαν εiJρε,ιτfJ κύων τετελευτηκώς, ξυρωντα ι πάντες οϊ κατ' οΙκον δντες σλον το σωμα κα� ποι ούνται πέν,ιτος, κα� το τούτου ,ιταυμασιώτερον, έαν οΙνος η σίτος fί τι των προς τον βίον &ναγκαίων 25 τυγχάνΥ κείμενον έν τοίς οίκημασιν ο{Ί το ζην έξ έλιπέ τι των ,ιτηρίων, οvκ ΙΧν ετι χρησασ,ιται προς 95 οvδεν αvτοις iJπομείνειαν. καν έν ΙΧλλΥ χώρΓf που 3 στρατευ6 μενοι τυχωσι , λυτρουμενοι τους ' αι)λ ουρους ' ' '
2
προσΤΙ'Υορευετο vulg. 4 τών ιΧπα 28 }.. υ πούμενοι vulg.
del. Eichst.
om.
D
22 ίJντες
142
4
ι;
6
DIODORI SICULI
κα� τους {έQακας κατάγου6ιν εΙς Αtγυπτον ' κα� τούτο ΠQάττου6ιν Ενίοτε των Εφοδίων α-ότους υπολιπόντων. τα δΒ γινόμενα πεQ� τον ';Απιν τον Εν Μέμφει [ποικίλον] και τον Μνεύιν τον Εν Ήλιουπόλει κα� τα πεQΙ τον ΤQάγον τον Εν Μένδ'YjΤΙ, ΠQος δΒ τού- 5 τοις τον ΚQοκόδειλον τον κατα την ΜοίQιδος λίμν'Yjν και τον λέοντα τον ΤQεφόμενον Εν τfj καλoυμένrι Λεόντων πόλει, και πολλα τοιαύ,ιτ' ετεQα, διηγή6α σ,ιται μεν eiJXEQifJ, &παγγείλαντα δΒ ΠΙ6τευ,ιτfjναι παQα τοις μη τε,ιτεαμένοις δύ6κολον. ταύτα rtlQ εν {eQOrf; 10 μεν πεQιβόλοις ΤQέφεται, ,ιτεQαπι;ύου6Ι δ' αυτα πολλοι των &ξιολόγων &νδQων ΤQοφας διδόντες τας πολυ τελε6τάτας' 6εμίδαλιν rtlQ η χόνδQον εψοντες εν γάλακτι και πέμματα παντοδαπα μέλιτι φυQωντες, και ΚQέα χήνεια τct μεν εψοντες, τα δ' οπτωντες 15 ανεκλείπτως ΧΟQηγού6Ι , τοις δ ' ιhμoφάγoις πολλα των OQvirov ,ιτ'YjQεύοντες παQαβαιλλου6Ι, και το κα,ιτ όλου μεγάλ'Yjν εΙ6φέQονται 6πουδην εΙς την πολυτέλειαν τfjς ΤQοφfjς. λουΤQοίς τε χλιαQοις XQdJlLcVOL και lLtJQOLfJ τοϊς ΚQατί6τοις &λείφοντες και παντο- 20 δαπας ευωδίας ,ιτυμιώντες ο-ό διαλείπουσι, σΤQωμνάς τε τας πολυτελεστάτας και κόσμον ε-όΠQεΠfj XOQ'Yj γού6Ι, και των 6υνουσιων lJπως τ·uγχάνTJ κατα φύ6ιν φQοντίδα ποιούνται την μεγίστην, ΠQος δΒ τούτοις . δμοφύλους ,ιτηλείας έκά6τφ των ζφων τας ε-όειδε- 25 στάτας 6υνΤQέφουσιν, &ς παλλακίδας ΠQ06αγΟQεύου6Ι και ,ιτεQαπεύου6Ι ταις μεγί6ται.ς δαπάναις κα� λει4 ποικlJ..ον om. C 1 &πΟ:l'ουσιν vulg. 6 τον iv τΥ Μ-ύριδος F 7 κιχJ..οvμΕνίJ om. vulg. 22 iκπρΕΠ'ή malim 27 μΕl'lσταις] VΠΕρβαJ..ΛΟVσαις D.
Μ. J..liLVίJ Π
Ι
8 4. 85.
143
τουι;ηίαις. εαν δε τελευτήσΏ τι, πεν{tούσι μεν Ι:σα 7 τοις &γαπητών τ{κνων στερομ{νοις, {Τάπτουσι δε oV κατα την εαυτών δύναμιν, &λλα πoλiι την &ξίαν της εαυτών OVoCag {Υπερβάλλοντες. μετα γαρ την 8 5 Αλεξάνδρου τελευτήν, Πτολεμαίου τού Λάγου παρει ληφότος &ρτι την ΑΙ'γυπτον, ετυχεν εν Μ{μφει τε λευτήσας δ 'Άπις γήρlf' δ δε την επψ{λειαν εχων αVτού τήν τε ήτοψασμ{νην χορηγίαν , oi'Joav πάνυ πολλήν, εΙ,; ταφην [1πασαν lδαπάνησε κα� παρα τού 10 Πτολεμαίου πεντήκοντα &ργυρίου τάλαντα προσ εδανείσατο. κα� κα{t' ήμας δέ τινες τών τα ζφα ταύτα τρεφόντων εΙς τας ταφας aVrwv οvκ έλαττον τών εκατον ταλάντων δεδαπανήκασιν. Προσ{tετέοv δε τοις εΙρημ{νοις τα λειπόμενα 85 15 τών γινομ{νων περι τον [ερον ταύρον τον όνoμα�ό μενον 'Άπιν. σταν γαρ τελευτή σας ταφή μεγαλο πρεΠώς, �ητoύσιν ο[ περι ταύτ' ()νΤCς [ερεις μόσχον έχοντα κατα το σώμα παράσημα τα παραπλήσια τφ 96 προϋπάρξαντι ' σταν δ' εvρε{tή , τα μεν πλή{tη τού 2 20 πέν{tους &πολύεται , τών δ' [ερ{ων οίς εστιν επι p,slEg &γουσι τον ρ'6σχον το μεν πρώτον εΙς Νείλου πόλΙ1/ , εν fz τρέφουσιν avrov εφ' ήμ{ρας τετταρά κοντα, {πειτ' εΖ,; {Ταλαμηγον ναύν οΙ'κημα κεχρυσω Ρ,{νον {χουσαν εμβιβάσαντεg ώς {Τεον &νάγουσιν εΙς 25 Λ1{Ρ,φιν ε(ς το τού 'Ηφαίστου τέμενος. εν δε ταίς 3 προειρημέναις τετταράκον{t' ήμέραις μόνον δρώσιν αVτον α{ γυναικες κατα πρόσωπον {στάμεναι και δεικνύουσιν &νασυράμεναι τα εαυτών γεννητικα 1 τι Dindorf, τις libl'i ραιός CDF (Π 34,6 38,6).
ΠΕν-&ουσι] ποι ουσι
Π
7
Υη -
1 44
DIODORI SICULI
μ,ό(μα, τον δ' ίΧλλον ΧQόνον ίΧπαντα κεκωλυμ,8νον Eι1τ�ν εΙ!; δψιν α{ιτα!; lQXEd.fJ'at τούτφ τιρ ,f}cιp. τη!; δε τού (Joog τούτου τιΜ!; αΙτίαν ένιοι φ8Qουσι λέ γοντε!; στι τελευτήσαντο!; Ό(JίQιδοg εl!; τούτον ή ψυχη μ,εΤ8(Jτη , κα� δια ταύτα διατελεί μ8ΧQΙ τού 5 νύν &ε� κατα τα!; &ναδείξει!; α{ιτού με,f}ισταμ8νη Ι) προ!; του!; μεταγενεστέρουg- [νιοι δε λέγουσι τελευ τήσαντο!; ΌσίQιδοg {ιπο Τυφωνο!; τα μέλη συναγα γούσαν την ';Ισιν εl!; βούν ξυλίνην Εμβαλείν βύσσινα πεQι{Jε{Jλημ8ν'Ύjν, κα� δια τούτο κα� την πόλιν ονο- 10 μασ,f}ηναι ΒούσΙQιν. πολλα δε κα� ίΧλλα μυ,f}ολογούσι πεQ� τού 'Άπιδοg , {ιπεQ αιν μαΚQον ήγούμε,f}α τα κα,f}' lκαστον διεξι8ναι. Πάντα δε ,f}αυμάσια και μείζω πίστεω!; Επιτε86 λούντε!; 0& κατ' ΔCγυπτον εΙ!; τα 'tLfLrofLcva ζιΡα πολ- 15 Μ/ν &ΠΟQίαν παQ8χονται τοί!; τα!; αΙτtαg τούτων 2 ζητούσιν. 0& μεν olιν &CQcig α{ιτων &πόQQητόν τι δόγμ,α πεQ� τούτων lXOVl5tv, δ Π(JΟCΙQήκαμ,εν Εν τοί!; ,f}εολογουμ8νοιg {ιπ' α{ιτων, 0& δε πολλοι των ΑΙγυ πτίων 'tQEtg αΙτία!; ταύται; &ποδιδόα(Jιν, αιν την μεν 20 ΠQroτην μυ,f}roδη παντελω!; κα� τη!; &Qχαι:κηg άπλόS τητο!; οlκείαν_ φαι1ί γαΙ! του!; Εξ &QXfjg γενομ8νου!; .fJ'coVg, oλtγoυ!; δντα!; κα� κατιl5χυομ,8νουg VΠΟ τού πλή,f}ουg και τη!; &νομ,ία!; των γηγενων &ν,f}Qroπων, δμ,οιω.fJ'ηναt τισι ζφοιg, και δια τού τοιούτου Τ(Jό- 25 που διαφυγείν την ιbμότητα και {Jtav αiιτων' f5l5τε ('ον δε των κατα τον κόσμ,ον πάντων Κ(Jατήσανταg, 4
5 ψv�ή] cι-6τοv add. vulg. διετέλΕΙ D 9 (Jvaa{vn DF(C); {JvQGrι malim 12 ιόν] 0.0 D τα Hertlein, το libri 14 με{ζω] &�ιcι D 19 -ύπ' α-6τι:ίiν om. ΙΙ.
Ι 85. 8G. 87.
1 45
κα1 τοις αΙτ{οιg τηg Εξ άιnης σωτηρ{αg χάριν άπο διδόντας , άφιερώσαι τας φύι5εις αiJτών οlς άφω μοιώiTηι5αν, κα� καταδείξαι τοις άνiTρώποις το τρέ φειν μεν �ώντα πολυτελώς, {Τάπτειν δε τελευτήι5αντα. δε λέγουοιν αιτ{αν , στι το παλαιον ο{ 4 5 δευτέραν κατ' ΑΙ'γυπτον δια την άταξ{αν η)ν Εν τφ ι5τρατο97 πέδφ πολλαίς μάχαις {ιπο τών πληι5ιοχώρων ήττη {Τέντες Επενόηι5αν σύνiTημα φορειν Επ1 τών ταγμά των. φασ�ν ο/δν καται5κευάι5αντας ε(κόνας τών �φων 5 10 α νύν τιμώι5Ι , και πήξανταg Επ1 σαυνι'ων, φορειν τους ήγεμόνας , κα1 δια τούτου τού τρόπου γνωρ{ �ειν εκαι5τον ,ης εΙ'η ι5υντάξεως ' μεγάλα δε ι5υμβαλ λομένης αiJτοίς της δια τούτων εiJταξίαg προς την ν{κην, δόξαι της ι5ωτηρίας αΙ'τ ια γεγονέναι τα �φα ' 15 χάριν ο-δν αiJτοίς τους άνiTρώπουg άποδούναι βου λομένους εΙς [iTog κατατάξαι τών εΙκαι5iTέντων τότε μηδεν κτείνειν , άλλα ι5Εβομένους άπoνέμcιν την προειρημένην Eπιμέλcιαν κα1 τιμήν. τρίτην δ' αΙτι'αν 8 7 φέρουι5Ι της άμφΙι5βητήι5Εωg τών �φων την χρε{αν, 20 ην εκαι5τον α'ότών προσφέΡΕται προg την ωφέλcιαν τού κοινού β{ου κα� τών άνiTρώπων. την μεν γαρ 2 {Τήλειαν βούιl Εργάτας τ{κτειν κα� την Ελαφραν της γης άρούν, τα δε πρόβατα δ1ς μεν τι'ΚΤΗν και τοις lQ{otg την ι5κέπην lΧμα κα� την ε'όι5χημοσύνην ΠΕΡΙ25 ΠΟΙΕίν, τφ δε γάλακτι και τφ τυρφ τροφας παρ έχει5iTαι πρ0ι5ηνείg lΧμα και δαψιλΕΙg. τον δε κύνα πρόg ΤΕ τας iTήραg Είναι χρήσιμον και προς την φυλακήν' διόπερ τον iTt:ov τον παρ' αiιτoις καλού10 α] ιόν C
ται D
24 αμα
DIODORU5 Ι.
Olll.
12 τάξΕOJg C
D
μέγα D
26 &μα δε κα� D
20 προφέΡΕ-
27
16
ΤΕ om.
D.
DIODORI SICULI
146
μενον 'Άνουβιν παf!εισάγουσι κυνοι; έχοντα κεφαλήν, έμφαίνοντει; ί5τι σωματοφύλαξ ην των πεf!� τον 3 'ΌσΙf!ιν κα� την "Ι!σιν. ένιοι δέ φασι τηι; 'Ίσιδοι; Πf!Ο ηγουμένους τουι; κύναι; κα&' ον καΙf!ον έξ;ήτει τον 'ΌσΙf!ιν, τά τε &ηf!ία κα� τουι; &παντωνται; &πείf!γειν, 5 έτι δ' εiJνοι:κωι; διακειμένουι; συξ;ητείν ιbf!υομένουι;· διο κα� τοίι; Ίσείοιι; Πf!ΟΠΟf!εύεσ&αι τουι; κύναι; κατα την πομπήν, των κιχταδειξάντων τούτο το νόμιμον σημαινόντων την παλαιαν τού ξ;φου χάf!ιν. 4 κα� τον μ�ν al:lOVf!OV Πf!όι; τε ται; &σπίδαι; &ανάσιμα 10 δακυούσαι; εi)&ετον vπάf!χειν κα� τ&λλα δάκcτα των έρπετων, τον δ' lχνεύμονα των Κf!οκοδείλων παf!α τηf!ούντα τουι; γόνουι; τα καταλ·η φ&έντα των φων συυΤf!ίβειν, κα� ταύτ' Επιμελωι; κα� φιλοτίμωι; EVEf!5 γείν μηδ�ν ιbφελoύμευOν. τούτο δ' εΙ μη συνέβαινε 15 γίνεσ&αι, δια το πλη&οι; των γεννωμένων &ηf!ίων &βατον (Χν γευέσ&αι τον ποταμόν. &πόλλυ6&αι δ� κα� τους Κf!οκοδείλους αiJτουg ύπο τού Πf!οεΙf!η μέ�loυ ξ;φου παf!αδόξωg καί παντελωι; &πιστουμέν17 με&όδφ · τουι; γα,! Ιχνεύμοναι; κυλιομένουι; Εν τφ 20 πηλιj5 χασκόντων αfJτων κα&' ον (Χυ χρόνον Επί τηι; 98 χέρ60υ κα&εύδωσιν εΙσπηδάν δια τού 6τόματοι; εΙι; μέσου το 6ωμα· έπειτα συντόμως την κοιλίαν δια φαγόνται; αfJτους μεν &κινδύνως έξι/ναι, τους δ� 6 τουτο πα-θ-όνται; νεκρουg ποιείν παf!αχρημα. των δ' 25 <ψνΙων την μευ Ιβιν Χf!η6ίμηv vπάf!χειv Πf!ός ΤΕ τουι; ί5φειι; κα� ται; &Κf!ίδαg καί ται; κάμπαι;, τον δ' τά
3 Ι'σ/οι; D
add. D
7 τ οι!: 7σΒ{οις] τη!: l'σιοι; D 11 τ&λλα] 13 καταJ..ηφ4rEvτα Ε , καταJ.. ειφ-θ'έvτα ceteri
24 dnevDvvovg vulg.
Ι 87. 88.
147
{έρακα προς τους σκορπίους κα� κεράt1τας κα� τα μικρα τών δακέτων %ηρίων τα μάλιστα τους &ν%ρώ πους &ναΙΡΟύντα. [νιοι δε λEyOVdL τιμάσ%αι το 7 ζφον τούτο δια το τους μάντεις οΙωνοίς τοίς {έραξι 5 χρωμένους προλέγειν τα μέλλοντα τοίς ΑΙγυπτίοις. τινες δέ φα<1ιν έν τοίς &ρχαίοις χρόνοις {έρακα 8 βιβλίον ένεγκείν Elr; Θήβας τοίς {ερεύ<1Ι φοινικφ ράμματι περιειλημΕνον, έχον γεγραμμΕνας τας τών &εών &εραπεΕας τε κα! τιμάς ' διΌ κα! τους {ερ ο10 γραμματείς φορείν φοινικούν ράμμα κα� πτερον {έρα κος έπ� τής κεφαλής. τον δ' &ετΌν Θηβαίοι τιμώ<1Ι 9 δια το βασιλικον εΙναι δοκείν τούτο το ζφον κα� τού Διος ΙΧξιον. τον δε τράγον &πε{}Εωσαν, κα%άπερ κα� 88 παρα τοίς "Ελλησι τετιμήσ%αι λΕγουσι τον Πρίαπον, 15 δια το γεννητικον μόριον ' το μεν γαρ ζφον εΙναι τούτο κατωφερέστατον προς τας ovvovt1tag , το δε μόριον τού <1ώματος το τής γενΕσεως αΙ'τιον τιμάσ{}αι προσηκόντως, ώς Ctv ύπάρχον &ρχΕγονον τής τών ζφων φύσεως. κα%όλου δε το αΙδοίον οiJκ ΑΙγυ- 2 20 πτίους μόνον, &λλα κα� τών ΙΧλλων ο.vκ Ολίγους κα%ιερωκΕναι κατα τας τελετάς, ώς αΙ'τιον τής τών ζφων γενέσεως' τονς τε {ερείς τους παQαλαβόνταr; τας παΤQικας lEQroovvar; κατ' ΑΙ'γυπτον τοντφ τιρ {}εφ πρώτον μυείσ{}αι. κα� τους Πάνας δε κα� τους 3 25 Σατνρους φασ�ν ενεκα τής a.vTfjg αΙτίας τιμάσ%αι παρ' &ν{}ρώποις ' διο καλ τας εΙκόνας aiJTιXιv &νατι %Εναι τους πλείστους έν τοίς {EQOig έντεταμΕνας κα� 1 προς] πρός ΤΕ F κα! τους ΚΕΡ. vulg. 3 &ναιρoiίντα] iπιτηδΕvοντα καΙ &ναιρουντα D 8 ΠΕΡΙΕιΛ.ημμΕνον D, ΠΕρι δΕδΕμΕνον Π 9 διό] διόΠΕρ vulg. 23 τας om. vulg. 16*
148
DIODORI SICULI
τjj τού τιμχγου φύ6ει ΠΙΧ(Jιχπλ'Yj6ίιχ� · το γ6φ ζιρον τούτο ΠΙΧ(Jιχδεδ66.f}ιχι ΠQO� τα� 6υυOυ6ίιx� bπά(Jχειv lvε(Jγέ6ΤΙΧΤΟV · έκείνoι� OVV δια τιχύτ'Yj� τή� έμφά6εω� xcX(JLv &ποδιδ6νιχι πε(J� τή� πoλυτεκνίιx� τή� έιχυτων. 4 τoυ� δΕ τιxύρoυ� τoυ� Cερoύ�, λέγω δΕ τ6ν τε 'Ά.πιν 5 κιx� τον Μνεύιν, τιμα6.f}ιχι πιxριxπλη6ίω� τoί� .f}sot�, Ό6ίριδo� κιxτιxδείξιxντo�, /Χμιχ μΕν δια τηυ τη� γεωρ γίιx� XQstιxv, /Χμιχ δΕ κιx� δια το των εbρ6vτωv τoυ� κιxρπoυ� την δ6ξιχν τιxί� τούτων lQyιx6tιxL� πιχρΙΧδ6σιμον γεroν{νιxι τοίι; μετιχγεvε6τέQΟΙΙ; εΙι; /Χπιχντιχ 10 του ιχΙωνιχ. τουι; δΕ πυρρουι; βούι; 6υγχωρ'Yj.f}ηvιχι 99 .f}ύειv δια το δοκείυ τοιούτον τιΡ χρώμιχτι γεroν{ νιχι Τυφωυιχ τον έπιβουλεύ6ιχντιχ μΕν Ό6ίριδι, τυ χ6υτιχ δΕ τιμωρίιx� -δπο τηι; 'T6ιδo� δια του τ&νδροι; 5 φ6υου. κιx� των &v.f}ρώπωv δΕ τουι; δμοχρωμάτουι; 15 τιΡ Τυφωυι το πΙΧλιχιον -δπο τωυ βΙΧ6ιλέωυ φιxσ� .f}ύε6.f}ιχι πρo� τιΡ τάφφ τφ Ό6ίριδo�· τωυ μΕν oVv Αίγυπτίων &λίγουι; τινα� εVρί6κε6.f}ιχι πυρρoύ�, τωυ δΕ ξένων τoυ� πλείουι;· διο κιx� περ� τή� Βου6ίριδοι; ξευοκτουίΙΧι; παρα τoί� "Ελλη6ιν έυΙ6χύ6αι του μύ- 20 .f}ov, 011 τού βα6ιλέω� όνομαζομένου Βου6ίριδοι;, &λλα τού Ό6ίριδo� τάφου ταύτ'YjV εxoντo� την πρ066 'YjyoQiιxv κιχτα την τωυ έγχωρίων διάλεκτου. τoυ� δΕ λύκoυ� τιμα6.f}αι λέγουι1ι δια την πρό� τoυ� κύ νιχι; τήι; φύ6εωι; δμοι6τψα · βριχχυ γαρ διαλάττον- 25 τιχι; ιx11τoυ� τΙΧίι; φύ6εσι τιxί� έπιμιξίιxι� ζωογονείυ έξ &λλήλωυ. φέρου6Ι δ' Αίγύπτιοι κιx� &λληυ ιχΙτίαυ 8 AUEt'llOVr; vulg. 5 τοvr; CEQo6r;] EEQovr; D Υιχσ{ιχι!; OF 17 τώ Όσ.Ι του Όσ. Β 2 7 88 αΙτ{ιχ'll ΑΙγύπτιοι vulg.
9 E-6EQ-
κ,ιx�
&λλ'l)'Il
Ι 88. 89.
1 49
τηι> τού ζφου τούτου τιμηι> μυi7ικωτέραν ' το γαρ παλαιόν φαοι τηι> 'Ίσιδοι> μετα τού παιδοι> 'Ώρου μελλούΌηι> διαγωνίζεσi7αι ΠΡΟι> Τυφώνα παραγενέ Όi7αι βοηi70ν έξ ξδου τον 'ΌΌιριν τφ τέκνφ xal tfJ 5 γυναικl λύκφ την i5ψιν δμοιωi7έντα' &ναιρεi7έντοg ο{ιν τού Τυφώνοι> τουι> κρατήΌανται> καταδείξαι τι μαν το ζφΌν O{j τηι> i5ψεωg έπιφανείσηι; το νικαν έπηκολούi7ηΌεν. ενιοι δε λέγουΌΙ , τών Αii7ιόπων 7 Ότρατευσάντων inl την Αϊγυπτον, &i7QOLdi7ECaag 10 παμπληi7είg &γέλαι> λύκων έκδιωξαι τους έπελi7όν ται> έκ τηι> χώραι> {ιπερ πόλιν την όνομαζομένην Έλε φαντCνην ' διο xal τόν τε νομον έκείνον ΛυκοπολC την lJVOllaoi7'Yjvat xal τα ζφα τα προειρημένα τυχείν τηι> τιμηg. Λείπεται δ' ήμίν εΙπείν nEQl τηι> των κροκοδεC- 89 15 λων &noi7EchOErog, {ιπερ �I> ο{ πλείστοι διαΠΟΡΟύσι πωι> τών i7YJQCrov τούτων σαρκοφαγούντων τους &ν i7Qchnovg ένομοi7ετήi7η τιμάν Ι'σα i7Eolg τους τα δει νότατα διατιi7ένταg. φασlν ο{ιν της χώραι; την όχυ- 2 20 ρότητα\ naQiXEoi7at μη μόνον τον ποταμόν , &λλα xal πολυ μάλλον τουι> έν αοότφ ΚΡOκoδεCΛoυς' διο xal τους λ?1σται> τούι> τε &πο της 'Αραβίαι; xal Λιβύηι; μη τολμάν διανήχεσi7αι τον Νείλον , φοβουμένουι; το nlfji70g των i7YJQCrov ' τούτο δ' οοόκ ΙΧν ποτε γε25 vioi7at πολεμουμένων των ζφων xal δια τών σα γηνευόντων αρδην &ναιρεi7έντων. εστι δε xal αλ- 3 λοι; λόγος {στορούμενοι; nEQl των i7YJQCrov τούτων. 100 φασl γάρ τινες των &ρχαίων τινα βασιλέων, τον 11 πόλιν] την πόλιν D
22
τε
del. Wess.
150
DIODORI SICULI
Πf;Jοσα'}'Οf;Jεvόμενον MfJ vfXv, διωκόμενονυπο τών ίδίων κυνών καταφυ'}'είν είς την ΜοίQιδος: καλουμένην λίμνην, 8πειf:f' ύπο ΚQοκοδείλοv παQαδόξως: &ναλη ψ&έντα είς: το πέQαν &πενεχ&ηναι. της: δΒ σωτη Qiar;: XcfQLV &ποδιδόναι βυυλόμενον τφ ξφφ πόλιν 5 κτίσαι πλησίον όνομάσαντα ΚQοκοδείλωv ' καταδεί ξαι δΒ και τοίς: lrXWQiotr;: ιbς: f:fEovr;: τιμαν ταύτα τα ξφα και την λίμν·ην α-Dτοίς: εΙς: ΤQοφην &να&είναι' ivταύf:fα δΒ και τον τάφον εαυτφ κατασκευάσαι πυ f;Jαμίδα τεΤQάπλεVQον έπιστήσαντα, και τον &αυμα- 10 ξόμενον παQα πολλοίς: λαβύQΙV&ΟV οίκοδομησαι. Παf;Jαπλήσια δΒ και πεQΙ τών &λλων λέ'}'ουσιν, 4 vπέQ Φν τα κα&' εκαστον μαΚQΟV ttv clr; '}'QιΧφειν. 3τι '}'ιXf;J της: a,φελείας: ενεκα της: είς: τον βίον ο{ίτως: έαυτους: εί&ίκασι, φανεQΟV είναι πασιν Ικ τού πολλα 15 τών 8δ'ωδίμων παf;J' α-Dτοίς: Ινίους: μη ΠQοσφέQεσ&αι. τινας: μΒν '}'ιXQ φακών, τινας: δΒ κυάμων, Ινίουι;: δε ΤVQών .η Κf;Jομμύων tj τινων &λλων βQωμιΧτωv το παQάπαv μη '}'εύεσf:fαι, πολλών vπαQχόvτωv κατα την Αl'}'vπτοv, δήλον ποιούνται;: διότι διδακτέον lστ�ν 20 έαυτους: τών XQfJoitLWV &πέχεσ-&αι, και διότι πιΧντων πιΧντα Ισ&ιόντων Ο-Dδsv ttv ΙξήQκεσε τών &ναλισκο5 μένων. και ετέf;Jαr;: δ' αίτίας: φέQοντέr;: τινές: φασιν Ιπι τών παλαιών βασιλέων πολλάκιι;: &φισταμένου τού πλή&ους: και σvμφQοvούvτος: κατα τών 1ι'}'ου- 25 μένων, τών βασιλέων τινα συνέσει διαφέQοvτα δι1 μιν(χ D, μίνοι F
2 μ{;ρι80ς DF
6 κρoκ6ιtEι�oν OF
1 5 πάσιν] φcισΙν vulg. 21 Εοιvτοvς] οι-ότονς vulg. 22 25 κοιτά] πcιρά CD 26 τινάς - διcιφε iξΟΙΡΚΕσοιι D ρoντcις OF.
Ι
89. 90.
151
ελέσitαι μεν την xcbQav είς πλείαι μέQη , καit' εκα στον δ' αύτων καταδείξαι τοις lγχαιQίοις σέβεσ.ftαί τι ξφον η ΤQοψijς τινος μη γεύεσ.ftαι , σπαις 8κά στων το μεν παQ' αίιτοίς τιμώμενον σεβομένων, 5 των δε παQα τοις ΙΧλλοις &.φιεQωμένων καταφQΟ νούντων , μηδέποτε δμονοησαι δύνωνται πάντες ο{ κατ' Αl'γυπτον. κα� τουτο lκ των &.ποτελεσμάτων 6 φανεQον εΙναι ' πάντας γα!? τους πλησιοχώQουι;; ΠQος &λλήλους διαφέρεσ.fJ'αι, προσκόπτοντας ταίς εΙι;; τα 10 ΠQοειQημένα παQανομίαις. ΦέQουσι δε καί τινες τοιαύτην αίτίαν της των 90 ζφων &.φιεQώσεαις. συναγομΙναιν γα!? lv &.Qxfi των &.ν.fJ'Qώπαιν έκ του .ftηQιώδους βίου, το μεν ΠQωτον &.λλήλους κατεσ.ftίειν κα� πολεμείν, &.εΙ του πλέον 15 δυναμένου τον &σ.fJ'ενΙστεQον κατισχύοντος' μετα δε ταύτα τους τύ Qώμ'!1 λειπομΙνους VΠΟ τού συμ ,φέQοντος διδαχ.fJ'έντας &'.ftQοίξεσ&αι και ποιησαι ση μείον έαυτοίς έκ των υστερον καitιεQαι&έντων ξφ αιν ' ΠQος δε τούτο το σημείΌν των &.εΙ δεδι6των συν20 ΤQεχόνταιν, οίικ εύκαταφQ6νητοv τοίς lπιτι.ftlψένοις γίνεσ&αι το σύστημα ' το δ' αύτο και των αλλων 2 101 ποιούνταιν διαστηναι μεν τα πλήitη κατα συστή ματα, το δε ξφον το της &.σφαλείας έκάστοις γενό μενον αΙ'τιον τιμων τυχείν ioo.ftirov, ιΌς τα μέγιστ' 25 εύηQγετηκός ' διόπε!? αΧQΙ των νυν lQ6vrov τα των Αίγυπτίαιν l.ftνη διεστηκότα τιμάν τα παQ' 8αυτοίς l; &QlYίr; των ξφαιν κα.ftΙΕQω&έντα. καitόλου δέ φασι τους ΑΙγυπτίους vπεQ τους αλλους &.vitQcb11 τινες κα! vulg. 18 �ν Εαυτοίς F ; [αυτοις Εν τών coni. Dindorf 23 γινόμενον D.
1 52
DIODORI SICULI
πους εόχαρί6τως διακεί6<17αι προς παν το cVCQ'J'li τούν, νομίζοντας μCΓί6την έπικουQίαν εΙναι τφ βίφ την &μοιβην της ΠQος τους cVCQflTa!) χάQιτος ' δη λου rrtQ εΙναι διότι πάντες ΠQος cVCQfc6lav δQμή σου6ι τούτων μάλΙ6τα παQ' οΙς &ν δQω6Ι κάλλιστα 5 3 <Ι7'η6αυQΙ6<17ησομένας τας χάQιτας. δια δε τας CXVTιX!) αίτίας δοκούσιν ΑΙγύπτιοι τους έαυτων βασιλείς προσκvvε'[ν τε και τιμαν αις ΠQος &λή vπάQ- 25 χουσι τάξεις, η τε πολυτελε6τάτη καΙ μέση και τα πειυοτάτη. κατα μευ olJv την ΠQώτην &.ναλίσκεσ17αί φασιυ &.Q'J'VQlOV τάλαυτον, κατα δε την δευτέQαν 5 κάλλιστα post χάριτας F 20 κατιχπασάμΕνοι ΙΙ (c. 72, 2).
6 .&ησαυριζομΕνας vulg.
Ι
90. 91.
153
μυι'ζς εΓκοσι, κατc( δΙ; την εσχάτην παντελώς όλ{γον τι δαπάνημα γ{νεσ&αι λlγουσιν. ο{ μ/;ν ο-'δν τα σώ- 3 ματα &εραπεύοντlς εΙσι τεχνίται , την επιστήμην ταύτη ν εκ γένους παρειλΎ)φότες' ΟVΤΟΙ δΙ; γραφην 5 Εκάστου τών εlς τας ταφας δαπανωμένων τοίς 01κε{οις τών τελευτησάντων προσενlγκαντες επερω τώσι τ{να τρόπον βούλονται την &εραπε{αν γενl σ&αι τού σώματος. διομολογΎ)σάμενοι δΙ; περ� πάν- 4 των κα� τον νεκρον παραλαβόυτες, τοίς τεταγμlνοις 10 επ� την κατει&ισμέΥΎ)ν επιμέλειαν το σιaμα παρ α διδόασι. κα� πρώτος (Jsv δ γραμματευς λεγόμευος τε&έντος xαμα� τού σώματος EΠ� την λαγόνα περι102 γράφει την εύώνυμον σσον δεί διατεμείν' επειτα δ' δ λεγόμενος παρασχ{σΤΎ)ς λ{&ον εχων Αl&ιοπι]5 κον κα� διατεμων αις δ νόμος κελεύει την σάρκα, παραχρημα φεύγει δρόμφ , διωκόντων τών συμπαρ όντων κα� λt&oις βαλλόντων, ετι δΙ; καταρωμένων κα� κα&απερε� το μύσος εις Εκείνον τρεπόντων ' ύπο λαμβάνουσι γαρ μισΎ)τον είναι πάντα τον δμοσώματι β{αν προσφέροντα κα� τραύματα 20 φύλφ ποιούντα κα� κα&όλου τι κακον &περγαζόμενον. ο{ ταριxευτα� δΙ; καλούμενοι πάσης μ�ν τιμης κα� 5 πολυωρ{ας &ξιούνται , τοίς τε {ερεύσι συνόνΤCG κα� τας ει'ς {ερον εΙσόδους &κωλύτως αις κα&αρo� ποι25 ούνται ' προς δΙ; την &εραπε{αν τού παρεσχισμlνου σώματος &&ροισ&έντων αύτών εΙς κα&{Ύ)σι την χείρα 13 ΤΕμει'ν ΙΙ Επει&' ό ΙΙ 15 ώς ό] σσα vulg. 17 λl&oυς Π 19 είναι] καΙ τιμαιρlας αξιον �dd. ΑΒΡ, και μυ . σους αξιον add. ceteri 2 1 καΙ . . . απεΡΎα�oμεlloν hic sensu carent 24 κα&αροι] ιεροl Π.
164
DIODORI SICULI
δια της τού vεΚl,Jού τομης εΙς τον -&ώl,Jακα κα� πάντα ι1ξαΙl,Jει Xrol,J�g νεφl,Jών και καl,Jδίας, ετεl,Jος δΒ κα -&ιxtl,JEL τών ι1γκοιλΙαιν εκαστον κλύ�αιν οΙ:νφ φοινι6 κεΙφ και -&υμιάμασι. κα-&6λου δΒ πάν το σώμα το μεν Πl,JώΤΟV κεδl,J{ο/- κα{ τισιν &λλοις ι1πιμελεΙας &ξι- 5 ούσιν ι1φ' fJiLll,Jιxg πλε{ους τών Τl,Jιάκοντα , εΠΕιτα σμύl,Jν!1 και κιναμώμφ κα� τοίς δυναμένοις μη μ6νον πολVΧl,J6νιον τήl,Jησιν, &λλα και την c1Jroδtιxv 'ltΙXl,Jlxco-&ιxt ' -&εl,JαπεύσανΤΕς δΒ παl,Jαδιδ6ασι τοις συγ γΕνέσι τού ΤΕΤΕλΕυτηκ6τος ο{ίταις εκαστον τών τού 10 σώματος μΕλών &κέl,Jαιον ΤΕτηl,Jημένον αιστε και τας lπ� τοις {3λεφάl,Jοις και ταις οφl,Jύσι Τl,J{χας διαμέ νΕιν καί την δλην Πl,J6σοψιν τού σώματος &παl,Jάλ λακτον είναι και τον της μΟl,Jφης τύπον rvrol,J{�C7 σ-&αι ' διο κα� πολλοί τών ΑΙγυπτίαιν lν οΙκήμασι 15 πολυΤΕλέσι φυλάττονΤΕς τα σώματα τών 'ltl,Joy6vrov, κατ' 5ψιν δl,Jώσι τους γενεαις πολλαις της [αυτών γενέσεαις Πl,Jοτετελεvτηκ6τας, αιστε έκάσταιν τά τε μεγέ-&η και τας 'ltEl,JLOXag τών σαιμάταιν, ετι δΒ τους της 5ψεαις χαl,Jακτηl,Jας δl,Jαιμέvοvς παl,Jάδοξοv ψυχα- 20 γαιγ{αν 'JtΙXl,JlXE(1-&ιxt κα-&άπεl,J συμ{3Ε{3ιαικ6τας τοίς 92 -&Εαιμένοις. τού δε μέλλοντος -&ιΧπτεσ-&αι σώματος οί συγγΕνεις 'Jtl,JoMrOV(1L την fJiLll,JΙXV της ταφης τοις τε δικα(1ταις και τοις συγγΕνέσιν, ετι δΒ φ{λοις τού ΤΕτελευτηκ6τος, και δια{3ε{3αΙΟύνται στι δια{3α{νειν 25 μέλλΕΙ την λίμνην, λiγOνΤEς τοi)νομα τού μετηλλα- 103 2 iSO:{IlEt codices, corr. Dind. 3 ΕΥIlΛvζων II 6 ΤΕΤ τo:ριtκoντo: F 8 πολ-υν κ ράνον ΙΙ τήρησιν Wesseling, τηρ ή σΕιν D, τ'ηρείν ΙΙ 9 bk om. vulg. 22 .fTEroIkιivotg Dindorf, .fTEooQovIkivotg libή 25 λΕΥοντεg ante στι in codicibus 26 τοilνομο:] τον νομού Ε μετηλλο:χότοg] τετελεvτηκότΟ!1 ΙΙ.
Ι 91. 92.
155
χότος. επειτα παραγcνομΙνων δικα6τών δυ6� πλcι- 2 όνων τών τcτταράκοντα � κα� κα.ftΙ6άντωv έπί τινος ήμικυκλίου κατε6κcυα6μΙνου πΙραν της λίμνης , 1] (-tSV βαρις κα.ftέλκcται , κατε6κcυα6μένη πρότερον 5 ύπο τών ταύτην έχόντων την έπιμΙλcιαν, έφέ6τηκε δ); ταύΤ!1 δ πορ.ftμεύς, ον Αιγύπτιοι κατα την Ιδίαν διάλεκτον ονομάf;ου6Ι χάρωνα. διο καί φα6ιν Όρ- 3 φΙα το παλαιον εις ΑΖ'γυπτον παραβαλόντα κα� .ftsa σάμενου τούτο το νόμιμον, μv{tοποιησαι τα κιχ{t' 10 EJdov, τα μsv μιμησάμενον, τα δ' a1'Jrov lδίο/ πλα6ά μενον· vπερ ο{, τα κατα μέρος μικρον ϋ6τερον &να γράψομεν. 013 μ�ΊV &λ).α της βάρεως είς την λtμνην 4 κα.ftελκυσ.ftείσηr; , πρ�ν η την λάρνακα την τον νε κρον εχουσαν εΙς α1'Jτην τί.f}εσ{}αι , τφ βουλομένφ 15 κατηγορείν δ νόμος έξουσίαν δίδωσιν. έαν μεν OVV τις παρελ.ftWν έγκαλΙσΏ κα� δείξΏ βε(Jιωκότα κακώς, ο[ μεν κριτα� τας γνώμας πάσιν &ποφαίνονται, το dS σώμα εΖ'ργεται της εl.f}ισμένης ταφης ' έαν δ' δ έγκα λέ6ας δόξΏ μη δικαίως κατηγορείν , μεγάλοις περισταν dS μηδε�ς ύπακούσΏ κατή- 5 2 0 πίπτει προστίμοις. γορος η παρελ.ftων rvroo.ftfι συκοφάντης ύπάρχειν, ο[ μεν συγγενείς &πο.ft{μενοι το πέν.ftος έγκωμιάζουσι τον τcτελευτηκότα, και περι μεν τού γένους o1'Jdtv λέγουσιν, ω6περ παρα τοίς "Ελλησιν, ύπολαμβάνον25 τες απαντας δμοίως c1'Jrsvcig ε/ναι τους κατ' ΑΖ'γυ πrοv, την δ' έκ παιδος &γωγην και παιδείαυ διελ6 ό παρ1 δυσΙ om. 11 πλε{ω codices , corr. Dind. 9 μυ{ΤολΟΥησαι D 10 ασην D 11 {Τμεύς] πρωρεύς II 1 4 ταύτη ν D 1 7 τας Υνώ μ ας πάσιν] υπΕρ] περΙ CF 19 κατηΥορείν] έΥκαλείν II 18 ό om. D '(νώμας CF υποπ{πτει ΙΙ.
156
DIODORI SICULI
&6υτες, πάλιυ &υδ�oς γεroυ6τoς τηιι εvσέβειαv κα� δικαΙΟ6ύνην, ετι δε τ.ην έγκ�άτειαν και τας &λλας &�ετας αvτού διεξέ�xoυται, και πα�ακαλoύσι τους κάτω &εους δέξασ&αι σύνοικου τοΤς εvσεβέι1Ι ' το δε πλή&ος έπευφημεΤ καΙ &ΠΜεμυύνει τηυ δ6ξαν 5 τού τετελευτηκ6τος, ιbς του αιωνα διατ�tβειν μέλτ?, δε ι1ωμα 6 λοντος κα&' f/.δου μετα των εVσεβωv. τrr&lασιv οι μευ {δίους 8χοντες τάφους iv ταΤς &πο δεδειγμέυαις &ήκαις, οΤς δ' OVx -όπά�xoυσι τάφων κτή6εις, καινον οΙ:κημα ποιούσι κατα την {δίαν ol- 10 κίαν, και προς του &ι1φαλέστατον των τοίχωυ ό� &.ηυ {στασι τ.ην λά�υακα. και τους κωλυομένους δε δια τας κατηγo�ίας 11 π�oς δάνειου -όπο&ήκας &ά- 104 πτει1&αι τrr&έασι κατα την {δίαν οΙκίαυ' oiJg f)ι1τε �oν έυίοτε παίδωυ παίδες εiJπο�ήσαvτες και τωυ τε 15 συμβολαίων καΙ τωυ έγκλημάτωυ &πολύσαντες με93 γαλoπ�επoύς ταφής &ξιούσι. σεμν6τατον δε διείλη Πται πα�' ΑΙγυπτίοις το τους γουεΤς 11 τους προ γ6υους φανήναι πε�ιττ6τερoυ τετιμηκ6τας εΙς τ.ηυ αΙώνιου ofUTjdlv μεταστάντας. ν6μιμον δ' έι1τΙ παρ' 20 αiJτοίς και το διδ6ναι τα ι1ώματα των τετελευτηκ6των γουέων εΙς -όπο&ηκηυ δαυείου' τοίς δε μ.η λυ σαμένοις ονειδ6ς τε το μΙγιστον &κολου&εΤ και μετα 2 τ.ην τελεVΤ.ην στέ�ησις ταφής. &αυμάσαι δ' &ν τις π�oσηκ6υτως τους ταύτα διατάξαντας, στι τ.ην έπι- 25 είκειαν κα� τ.ηυ σπουδαι6τητα τών ήιtων oiJu έκ τής τώυ ζώυτωυ δμιλίας μ6υον, &λλα και της τωυ τε5 σvναποσε/l:vvνει II 10 κτίσειι; σ κοινόν F ; ΚΕfιό" malim 11 �πιφανέστατoν Reiske 13 δανΕΙαιν C Vπο.fFή"η f: CD 17 σεμνότατα CF 25 κα.fJ'rικόντωι; Π ταύτα] διηV"Qινημeναι!; add. σ
ίίτι ante τού!; b
26
την
om.
vulg.
92. 93. 94.
157
τελευτηκότωυ ταφΎι� κα� !;}εραπεία� εφ οι5ου �υ έυδεχόμευου τo;:� tlv!;}ρώποι� έυοικειούυ έφιλοτιμ-ή !;}ηι5αυ. ο{ μευ γαρ Έλληυε� μύ!;}oι� πεπλαι5μέυoι� 3 και φ-ήμαι� διαβεβλημέυαι� τηυ περ� τούτωυ πίG'τιυ 5 παρέδωκαυ, τ-ήν τε τωυ εύσεβωυ τιμηυ κα� τηυ τωυ πουηρωυ τιμωρίαυ' τοιγαρούυ ούχ οίου {ι5χύι5αι δύ υαται ταύτα προτρέψαι5!;}αι τoiι� tlv!;}ρώπου� έπ� ταυ αριστου βίου , tlλλα τούυαυτίου -όπα τωυ φαύλωυ χλευαζ6μενα πoλλfί� καταφQονήσεω� τυγχάνουσι ' 10 παρα δε τo;:� AΙγυπτίoι� oiJ μυ!;}ώδoυ�, tlλλ' δρατη� 4 ΤOL� μεν πoνηΡOL� τΎι� κoλάσεω�, τo;:� δ' tlya!;}ol'� τfί� τιμfί� ούσης, κα!;}' έκάστην ήμέQαν &μφ6τεQΟΙ των έαυτoι� προσηκόντων -όπομιμν-ήιικονται, καΙ δια τούτου τού τρόπου ή μεγίστη καΙ συμφορωτάτη δι6ρ15 !;}ωσις γίνεται των ή!;}ων. ΚQατίστους δ', οίμαι, των ν6μων ήγητέον ουκ Εξ 6-Jv εύπoρωτάτoυ�, tlλλ' έξ 6-Jv έπιεικεστάτους ΤOL� η!;}εσι καΙ πoλιτικωτάτoυ� συμ βήσεται γευέσ!;}αι τoiι� tlν!;}ρώπους. 'Ρητέον δ' ήμίν κα� περ� τωυ γευομέυωυ νομο- 94 105 20 !;}ετων κατ' ΑΙ'γυπτου των o{5τω� έξηλλαγμένα καΙ παράδοξα νόμιμα καταδειξάυτωυ. μετα γαρ την πα λαιαν τού κατ' Αi:γυπτοv βίου κατάστασιυ , την μυ�oλoγoυμέυην γεγονέυαι έπί τε τωυ !;}εωυ καΙ τωυ ήρώωυ, πείι5αί φασι πρωτου Εγγράπτοις νόμοις χρή25 σασ!;}αι τα πλή!;}η ταν Μυεύην, ανδρα καΙ τfι ψυχfJ 4 και ΠOιrιταις δια(3EβArιμενOις Il 5 παραδι!δωκαν D, παραδΕδώκασι Β 6 Ισχύσαι δύναται] ί'σχυσΕ Reiske 7 �πι τον ά. β. τους άν{Τρώπους vulg. 9 χΑΕυαζόμΕνοι CF ποΗής om. CF 1·1 ή om. vulg. 15 οίμαι] Είναι CF 25 τον MνEύrιν ανδρα] βιούν τον ανδρα D , και βιούν τον ανδρα C, και βιούν τον Μωσην ανδρα F
158
2
3
4
DIODORI SICULI
μέγαν κα! τφ β{φ κοινότιχτον των μνημονευομένων. ΠQΟdποιη&ijvαι δ' αύτφ τον 'EQfLfiV δεδωκέναι τού τους, &ις μεγάλων ayιx.ftfJJv αΙτ{ους έdομέvους, "a.ft άπεQ ΠΙΧQ' "ΕλληdΙ ποιijdα{ φιxdιν έν μ�ν τf] ΚQήτΥ 1ιΙ{νωα , παQα δ); Διχκεδαιμον{οις ΔυΚΟύQγοv, τον :; μεν παQrX Διός, τον δ); παQ' :Απόλλωνος φήdαvτα τούτους ΠΙΧQειληφέvαι. κιx� παQ' έτέQοις δ); πλε{ο dtv l.ftvCdt παQΙΧδέδοτιχι τούτο το γένος της έΠΙVΟ{ΙΧf; vπάQξαι κα� πολλων αγιχ{}ων αΙ:τιον YEVEd.ftat τοίς πεΙd.ftεισι · ΠΙΧQrX μ�ν 'YrXQ ΤΟΙf; :ΑQιαvοις ΖΙΧ.ftQαύdτηv 10 ΙdΤΟQούdι τον αγα{}ον δα{μονα ΠQOtiποιήdαd.ftαι τοvς νόμους αfJτφ διδόνιχι, ΠΙΧQrX δ); τοις ονομαζομένοις Γέτιχις τοις &πιχ.ftαvιχτ{ζουdΙ Ζάλμοξιν αισΙΧύτωf; την κοινην Έστίιχν, ΠΙΧQrX δ� τοις 'ΙουδΙΧίοις Μωυσ'ην τον Ίιχαι ΕπικΙΧλούμενον .ftεόv, εΙ'τε .ftαυμΙΧdτηv κιx� 15 .ftccιxv 8λως Εννοιιχν εΙνιχι ΚQ{vαvτας την μέλλουdΙΧV ιbφελήσ'ειν &v.ftQώπων πλl1{}ος , εΙ:τε κα� ΠQΟf; την vπεQοχηv κιx� δύναμιν των EVQEtV λεγομένων τους νόμους &ποβλέψαντα τον δχλον μάλλον vπιχκούdεd.ftat διαλαβόντιχς. δεύτεQΟV δ); vομο.ftέτηv ΑΙγύ- 20 πτιοί φασ'ι γεvέσ.ftαι Σάσ'υχιν, /ΧvδQα dυvέσει δια φέQοvτα. τούτον δ); προς τοις vπάQχουσι νόμοις /Χλλα τε ΠQοd.ftεΙvιχι κιx� τα πεQ! την των .ftcwv τι μην έπιμελέdτιχτα διατάξιχι, εύ(!ετην δ); κα� γεω μετ(!ίιχς YEvEt1.ftιxt κα� την πεQ� των /ΧdΤQωv .ftcw- 25 QiΙXV τε κα� παQατήQηdιv διδάξαι τοvς ΕγχωQίους. ΤQίτοv δε MYOVdt Σεσόωdιv τον βασιλέα μη μόνον 7 ElληφE'II�Ι vulg. 1 κoινότ�τoν] ΜνΕύην add. C Λρει�'IIoίς F, 'Aριμ�σπoίς σ 13 τοίι: ιΧπ�,fT�'ΙΙ�τ(ζοvσι om. 14 Μroσή'll ΙΙ 15 ϊάco D 24 δι�τάξ�σ.ιT�ι D.
10
CF
Ι
94. 96.
159
106 τας
πολεμικας πράξεις έπιφανεστάτας κατεργάσα σ&αι των κατ' ΑΙ'γυπτον , άλλα κα� περ! το μάχι μον ε&νος νομο&εσ{αν συστήσασ&αι , κα! τα &κό λοvιtα τα περ! τήν στρατείαν σύμπαντα διακοσμήσαι. 5 τέταρτον δε νομο&έτην φασ! γενέσ&αι Βόκχοριν τον 5 βασιλέα , σοφόν τινα κα� πανουργ{/f διαφέροντα. τούτον οι.ν διατάξαι τα περ! τους βασιλείς ίΙπαντα καΙ τα περ� των συμβολα{ων έξακριβωσαι · γενέσ&αι δ' α-ότον κα! περ! τας κρ{σεις ο{)τω συνετον ωστε 10 πολλα των υπ' α-ότού διαγνωσ&έντων δια την πε ριττότητα μνημονεύεσ&αι μέχρι των κα&' ήμάς χρό νων. λέγουσι δ' α-ότον υπάρξαι τφ μεν σώματι παντελως &σ&ενή , τφ δε τρόπφ πάντων φιλοχρη ματώτατον. μετα δε τούτον προσελ&είν λέγου6Ι 95 15 τοίς νόμοις "Αμα6ιν τον βασιλέα , ον {στορούσι TCt περι τους νομάρχας διατάξαι κα! τα περι τήν 6ύμ πασαν οlκονομ{αν της ΑΙγύπτου. παραδέδοται δε συνετός τε γεγονέναι κα&' υπερβολήν και τον τρό πον έπιεικης και δίκαιος · αιν ενεκα και τους ΑΙγυ20 πτίους α-ότφ περιτε&εικέναι την &ρχήν ο-όκ οντι γένους βασιλικού. φασι δε και τους Ήλε{ους, σπου- 2 δά�oντας περ! τον Όλυμπικον &γωνα, πρεσβευτας &ποοτείλαι προς α-ότον έρωτήσοντας πως &ν γέ νοιτο δικαιότατος· τον δ' εlπείν, έαν μηδεις Ήλείος 25 &γωνί�ηται. Πολυκράτους δε τού Σαμ{ων δυνά- 3 6του συντε&ειμένου προς α-ότον φιλ{αν, και βια{ως 4 τά om. D πάντα vuJg. 5 φασΙ ')IEvia.fTΙXL νομο1 4 λέ.fTΕτην vulg. 7 πάντα ΙΙ 13 πάντων om. D ')ΙΕται vulg. 16 τοις νόμοις] τοίς .fTΕοίς καί τοίς νόμοις D τα] τά τΕ vuJg. 22 Όλυμπ{ακον C.
1 60
DIODORI SICULl
ΠQοσφεQομέvου τοίς τε πολtταις κα� ror!; εΙς Σάμον κιχτιχπλέουσι ξένοις, το μεν ΠQωτον λέγεται πρε σβευτας άποστεtλιχντιχ ΠΙΧQιχκαλείν ιχ11τον Iπ� την μεΤQι6τ·ητα · 011 προσέχοντος δ ' ΙΧ11του τοίς λ6γοις Ιπιστολην γράψιχι την φιλtαv κα� την ξενtιχν την fi προς ai.Jrov διΙΧλυ6μενον' 011 γαρ βούλεσfJ'αι λυπη fJ'ijval συντ6μως έαυτ6ν, άκριβως εΙδ6τα δι6τι πλη fJtov Iστ�ν α11τφ το κακως παfJ'είν of5rro προεστη κ6τι της τυρανvtδος. fJ'aVfLιxfJfJ'fjvιxl δ' α11τ6ν φασι παρα τοίς "Ελλησι διά τε την iπιεtκειιχv κα� δια το 10 4 τφ Πολυκράτει ταχέως &ποβηναι τα ΡηfJ'έντα. εκτον δ8 λέγεται τον $έρξου πατέρα Δαρείον ror!; ν6μοις Ιπιστηναι τοϊς των Αlγυπτtωv' μισήσαντα γαρ την παραvομtαv την εΙς τα κατ' Αt:γυπτοv {Ερα γενο μένην ύπο Καμβύσου του προβασιλεύσαντος ζηλω - 15 δμιλησαι μεν γαρ 6 σαι βtοv Ιπιεικη κα� φιλ6fJ'εοv. α11τοίς τοες {EQEVfJl τοίς Ιν ΑΙγύπτφ κα� μεταλαβείν αfιτoν της τε fJ'εολογtας κα� των Ιν ταίς {εραίς βtβλoις &ναγεγραμμένων πράξεων ' έκ δ8 τούτων 107 Γστορήσαντα τήν τε μεγαλοΨυχtαv των &QXatrov βασι- 20 λέων κα� την εΙς τους άρχομένους ευνοιαν μιμή fJafJfJ'al τον iκεtvωv βtοv, κα� δια τοϊίτο τηλικαύ της τυχείν τιμης fόσfJ" -δπο των Αlγυπτtωv ζωντα μεν fJ'Eov προσαγορεύεσfJ'αι μ6νον των &πάντων βασιλέων, τελευτήσαντα 08 τιμων τυχείν l:σων τοϊς 25 το παλαιον νομιμαιτατα βασιλεύσασι κατ' Αl:γυπτοv. 4 λόΥοις1 εΙς add. vulg. 7 Εαυτόν om. ΙΙ ί;τι vu] g . 18 τ�ς τε .ιΤΕολΟΥ{ας αύτων Ο 21 ε-Ι; 22 τον Reiske, των libri 24 προσα ΥΟΡΕυ4Νίναι ΙΙ άπάντroν] &λλroν ΙΙ. 17 αυτοις] αυτόν ΙΙ νοι.αν] ΙΠΙΕ{ΚΕιαν Π
161
Ι 95. 96.
την μεν oiιν κοινην νομο.fJ'εσίαν συντελεσ.fJ'ηναί φα- 6 ιJιν iιπo των είρημένων &νδρων, κα� δόξης τυχείν της διαδεδομένης παρα τοις &λλοις· έν δε τοίς υιJτε ρον χρόνοις πολλα των καλως [χειν δοκούντων νο5 μίμων φασ� κινη.fJ'ηναι , Μακεδόνων έπικ!!ατησάν των κα� καταλυσάντων είς τέλος την βασιλείαν των έγχωρίων. Τούτων δ' ήμιν διευκρινημένων Qητέον OOvt 96 των πα,!, 'ΈλληιJΙ δεδσξασμένων έπ� συν/σει κα� 10 παι δείCf παρ έβαλον εΙς Αl'γυπτον έν τοίς &ρχαίοις XρόνOιg, ϊνα των lvraiJ.fJ'a νομίμων κα� της παιδείας μετάσχωσιν. ο{ γαρ ίερείς των ΑΙγυπτίων {στορού- 2 σιν έκ των &ναγραφων των έν ταίς {εραις βίβλοις παραβαλείν προς εαυτους το παλαιον 'Ορφέα τε κα� 15 Μουσαίον κα� Μελάμποδα κα� Δαίδαλον, προς δε τούτοις 'Όμηρόν τε τον ποιητην κα� Λυκούργον τον Σπαρτιάτην, έ'τι δε Σόλωνα τον Ά.fJ'ηναtον κα� Πλά τωνα τον φιλόιJ oφoν, ll.fJ'civ δε κα� Πυ.fJ'αγόραν τον Σάμιον κα� τον μα.fJ'ηματικΟν Εϋδοξον , [τι δε 20 Δημόκ!!ιτον τον Άβδηρίτην κα� Οlνοπίδην τον Χίον. πάντων δε τούτων σημεία δεικνύουσι των μεν εΙκό- 3 νας, των δε τόπων η κατασκευασμάτων δμωνύμους προσηγορίας, [κ τε της εκάστφ �ηλω.fJ'είσης παιδείας &ποδείξεις φέρουσι, συνιστάντες έξ ΑΙγύπτου μετενη2 5 viX.fJ'at πάντα δι' αιν παρ α τοις Έλλησιν έ.fJ'αυμά σ.fJ'ησαν. 'Ορφέα μεν γαρ των μυσΤίκων τελετων 4 τα πλείστα κα� τα περ� την [αυτού πλάνην όργια �όμενα κα� την των έν �δoυ μυ.fJ'οποιίαν &πενέγκαom.
1 1 της
Π
σω.
vulg.
22 όμωνύμων D
DIODORUB Ι.
14 αύτους vulg.
το π"λαιον
24 μετEνηνoxέναt vulg. 17
162
DIODORI SICULI
l1{}at. την μεν γ('<ρ Όl1{ριδος τελετην τΏ Διονύ110V την αυτην εΙναι, την δε της 'Τl1ιδος τΏ της Δήμη,.. τρος δμοιοτάτην -δπάρχ,ειν, τών όνομάτων μ6νωυ έυηλλαγμένων · τας δε τών Μεβών έν Ejδοv τιμω ρ{ας κα� τους τών εVl1εβών λειμώνας κα� τιlς παρα 5 τοίς πολλοίς εlδωλοποι{ας &ναπεπλαl1μένας παρεισ αγαγείν μιμηl1άμενον τα γιν6μενα περ� τάς ταφας 6 τας κατ' Α[γυπτον. τον μεν γαρ ψυχοπομπον Έρμην κατά το παλαιον ν6μιμον παρ' Αlγυπτ{οις &υαγα γ6υτα το τού 'Άπιδος σώμα μέχρι τινος παραδι- 108 δ6ναι τιρ περικειμένφ την τού Κερβέρου προτομήν. 11 τού δ' Όρφέως τούτο καταδε{ξαντος παρα τοίς 'Έλλησι τον 'Όμηρου &κολού{}ως τούτφ {}είναι κατα την πο{ησιν Έρμης δε ψυχάς Κυλλήνιος έξεκαλείτο 15 &νδρώυ μνηστήρωυ, εχε δε Qάβδον μετα χερσ{ν. εΙτα πάλιν -δποβάντα λέγειν πάρ δ' [l1av 'Ωκεανού τε QOιXg και Λευκάδα πέτρην, ήδε παρ' 'Ηελ{οιο πύλας κα� δήμον Όνε{ρων i}toav · αΙψα δ' ί'κουτο κατ' &σφοδελον λειμώυα, 20 ευ{}α τε vatovl1t Ψυχα{, εl'δωλα καμ6ντων. 7 'Ωκεανον μεν ο:{;ν καλείν τον ποταμον δια το τους Αlγυπτ{οvς κατά την Ιδίαν διάλεκτον Ώκεανον λέγειυ του Νείλον, Ήλ{ου δε πύλαg την π6λιν την τών ΉλιοπολιΤών, λειμώνα δ' όυομάζειν, την μυ&ολο- 25
5
3 μ.όνον vulg. 1 τfί] κα! την D 4 δΕ] κα! vulg. 10 τοv "Άπιδοι; το vulg. 16 μ.νη7 γινόμ.Ενα οω. Ι Ι στήρcoν) ήρroων ΟΡ 1 7 προμάντα ΟΡ 18 πάρ δ' [σαν] παραδε σπεισαν D 2 ! τ17ν των) των vu]g. 25 δ' 8νομάζειν Eichstii.dt, δ� νομlζΕιν cod1ces τήν] καΙ τήν vulg.
Ι 96. 97.
163
γουμένην οl'κησιν των μετηλλαχότων, τον 'JtΙXQCt την λίμνην τόπον την καλουμένην μεν 'AXEQOvotιxv, πλησίον δε ο{;σαν τη:; Μέμφεω:;, 5ντων 'JtEQ� αVτην λειμώνων καλλtστων , ελου:; κα� λωτού κα� καλά5 μου. &κολού{}ω:; δ' εlQησf1'αι και το κατοικειν του:; τελευτήσαντα:; έν τούτοι:; τοι:; τόποι:; δια το τα:; των Αιγυπτίων ταφα:; τα:; πλείστα:; κα� μεγίστα:; ένταύ{}α γίνεσ{}αι , διαΠΟQ{}μευομένων μεν τωυ νεΚQων διά τε τού ποταμού κα� τη:; Άχερουσία:; λίμνη:;, τι{}ε1 0 μένων δε των σωμάτων εΙ:; τα:; ένταύ{}α κειμένα:; {}ήκας. συμφωνειν δε καΙ τ&λλα τα 'JtΙXQCt rot:; "Ελ- 8 λησι κα{}' ijδου μυ{}ολογούμενα τοι:; {τι νύν γινο μένοι:; κατ' ΑΙ'γυπτον ' το μευ yιXQ διακομίζου τα σώματα πλοιον βαριν καλεισ{}αι , το δ' έπίβα{}Qον 15 [νόμισμα τον όβολον] τφ 'JtOQf1'IkEt δίδοο{}αι, καλου μένφ κατα την έγχώQιον διάλεκτον XdQrovt. είναι 9 δε λέγουσι πλησίον των τόπων τούτων και σκοτία:; Έκάτη:; ίερον καΙ πύλα:; Κωκυτού και Λή{}η:; διει λημμένα:; χαλκοις όχεύσιυ. vπάQχειν δε καΙ &λλα:; 20 πύλα:; Άληf1'εία:;, καΙ πλησίον τούτωυ εtδωλον &κέ φαλον έστάναι Δίκη:;. πολλα δε και των &λλων 97 των μεμυ{}οποιημένων διαμένειν 'JtΙXQ' Αιγυπτίοι:;, διατηQουμένη:; [τι τη:; 'JtQoOrJyoQ{ΙX:; καΙ τη:; έν τφ 'JtQdTTHV ένεργεία:;. έν μεν yιXQ Άκαν{}ων πόλει, 2 25 'JtiQav τού Νείλου κατα την Λιβύην &πο σταδίων 109 έκατον και εΙ'κ οσι τη:; 1Υ.Ιέμφεω:;, πί{}ον ElVut rETQrJ μένου, εΙ:; ον των {EQirov έξήκοντα και ΤQιακοσίου:; 4 Ελών ΙΙ 15 νόμισμα τον όβολον del. Schiifer 21 τ ώ ν &λλων] αλλα ΙΙ 2 2 μΕμv,fTολο,,/ημένων Ι Ι 2 3 ττ,Qοvμιiνης CF 24 iναQ,,/Ε{αι; Reiske. 17*
1 64
DIODORI SICULI
"ιx.fF' εκάστην ήμέQαν fJδαιQ φέQειν εΙς α.(ιτΟν εκ του Νείλου · την δΒ πεQΙ τον 'Όκνον μv.fFοποιίαν δεί "VVIJ.fFιxt πλησίον κατά τινα πανήγVQιν συντελου μένην, πλ8κουτος μΒυ ευος &νδQος &QXTjv cJxotvtov μαΚQάv, πολλωυ δ' Εκ τωυ όπίσαι λυ6υταιυ το πλε- 5 4 κ6μενον. Μελάμποδα δέ φασι μετευεγκείυ εξ ΑΙγυ πτου τα Διουυσφ υoμι�6μευα τελείσ.fFαι παQα τοίς 'Έλλησι και τα πεQΙ KQ6vov μv.fFολογοVμεvα και τα πεQΙ της Τιταυομαχίας και το συυολου τηυ πεQΙ τα 5 πά.fFη τωυ {Τεωυ ίσΤΟQίαv. τον δΒ Δαίδαλου λέγου- 10 σιν &πομιμήσασ.fFαι τηυ του λαβVQίν.fFοv πλοκηυ του διαμένουτος μΒυ μέΧQΙ του νυυ "ΙXLQOV, οΙκοδομη {Τέυτος δέ, ιbς μέυ τιυές φασιυ, υπο Μέυδητος, ιbς δ' έυιοι λέγουσιυ, υπο MιXQQoV του βα6ιλέαις, πολ6 λοίς έτε6ι ΠQ6τεQΟV της Μίυαι βασιλείας. τ6υ τε 1 5 �v.fFμΟv τωυ &QXιxtroV κατ' Αfγvπτοv &vδQιάvταιv του α-ότου εΙυαι τοίς υπο Δαιδάλου κατασκεvασ.fFείσι παQα τοίς 'Έλλησι. το δΒ κάλλιστου ΠQ6πvλον εν Μέμφει του ΉφαΙ6τείου Δαίδαλου &Qχιτεκτοvησαι, καΙ .fFαvμασ.fFέντα τυχειν εΙκ6υος ξυλίυης κατα το 20 ΠQοεΙQημένον CEQOV ταις (δίαις XEQ6? δεδημΙΟVQγη μένης, πέQας δΒ δια την ε.(ιφυίαν &ξιαι.fFέντα μεγάλης δ6ξης και πολλα ΠQοσεξεVQ6ντα τυχείυ l6o.fFirov τιμων' κατα γα!! μίαυ τωυ ΠQος τΥ Μέμφει υήσαιυ έτι και υυυ CEQOV εΙναι Δαιδάλου τιμάψενου υπο 25 7 τωυ ifXWQCWV. της δ' ΌμήQΟV παQοvσίας ι'Χλλα τε
3
4 2 δΕ] τε vulg. 'Όκνον Stephanus, οvον codices σχοιν{ο'!) del. Reiske 5 οπισ&εν ΙΙ 13 ιιενδήτσ'!) D 14 Μάρρσv] Βάρωνσι; F 15 Μίνωσς ΙΙ 19 ήφcιιστίσ'!) D, �φιx{στσ'!) vulg.
Ι
97. 98.
165
6ημεια φέQουσι κα! μάλιστα την της Έλένης γενο μένην παQα Μενελάφ Τηλεμάχου φαQμακε{αv κα� λή.ftηv τών 6υμβεβηκ6των κακών. το raQ vηπεv.ftSς φάQμακοv, δ λαβειν φη6ιν δ ποιητης την Έλένην lκ 5 τών Αίγυπτ{ων Θηβών παQα Πολυδάμνης της Θώνος γυναικ6ς, &ΚQιβώς lξητακαις φα{νεται ' ετι rCtQ κα! νύν τας lν ταύτrι γυναίκας τf] ΠQοεΙQημέVl1 δυνάμει ΧQη6&αι λέγουσι , καί παQα μ6ναις ταίς Διοσπολ{ τι6ιν lκ παλαιών XQ6vrov ΟQγης κα! λύπης φάQμα10 κον εVQησ.ftα{ φασι ' τας δΒ Θήβας καί Διος π6λιν την αvτηv VπάQΧειv. τήν τε 'ΑφQοδ{τηv ονομάζεσ&αι 8 παQα τοίς lγχωQ{οις ΧQυσηV lκ παλαιας παQαδ66εως, 1 10 καί πεδ{ον εΙναι καλούμενον χρυ6ής 'Αφροδ{της περί την ονομαζομένην Μώμεμφιν. τά τε περ� τον 9 1 5 Δ{α καί τηι· 'Ήραν μυf!ολογούμεvα περί της συνου σ{ας καί την εΙς Αί&ιοπ{αν έκδημ{αν lκεί&εν αVτοv μετενεγκείν ' κατ' lνιαυτον γαρ παρ α τοίς ΑΙγυ πτ{οις τον νεαιν τού Διος περαιούσ.ftαι τον ποταμον εΙς την Λιβύην, καί με&' ήμέρας τινας πάλιν lπι20 στρέφειν, ιΌς έξ Αl.ftιοπ{ας τού .ftEofJ παρ6ντος ' τήν τε συνουσ{αν τών &εών τούτων , έν ταϊς πανηγύ ρεσι τών ναών &νακομιζομένων &μφοτέρων εlς δρος αv,f}-Εσι παντο{οις ύπο τών {ερέων κατε6τρωμένον. κα! Λυκούργον δΒ καί Πλάτωνα καί Σ6λωνα πολλα 98 25 τών lξ ΑΙγύπτου νομ{μων είς τας έαυτών κατατάξαι νομο&εσ{ας. Πυ&αγ6ραν τε τα κατα τον {ερον λ6γον 2 5 τη. Πολυδάμ,νη. Euseb. pr. ev. Χ 8 , 10] Πολυμ,νή στης D, της Πολυμ,νήστη. ceteri Θώvιoς DF 8 Χρησ.fTαι post Υυναίκα. vulg. 14 Μέμ,φιν vulg. 16 της tjIδημ,lας D 21 πανηΥύΡΕσι] y{VEG.fTat add. Wess. .
.
1 66
DIODORI SICULI
κα� τα κατά γεroμετ(!(αν .f1εro(!ήματα κα� τα πε(!Ι τους ιX(!ιΛtμoύς, έτι δs την είς πα.ν ξφον της ψυχης 3 μεταβολην μα.f1είν πα(!' Αίγυπτ(roν. ύπολαμ{JάνΟVt1Ι δs κα� Δημ6κ(!ιτον πα(!' αfJτοίς έτη διατ(!ίψαι πέντε κα� πολλα διδαχ.f1ηναι των κατα την ιΧt1τ(!ολογ(αν. 5 τ6ν τε Οlνοπ(δην δμο(roς (Ιυνδιατ(!(ψαντα τοίς CE(!EfJt1t κα� ιΧt1τ(!ολ6γοις μα.f1είν ίΧλλα τε κα� μάλιt1τα τον -ήλιακον κύκλον ως λοξην μsν έχει την πο(!ε(αν, Εναντ(αν δs τοίς ίΧλλοις l1t1τ(!οις την φο(!αν ποιείται. 4 πα(!απληt1(roς δs κα� τον ΕiSδοξον &t1τ(!ολογήt1αντα 10 πα(!' αfJτοίς κα� πολλα των χ(!ηt1(μroν είς τους (, 'Έλληνας Εκδ6ντα τυχείν &ξιολ6γου δ6ξης. -rfJJ v τε &γα.".ματοποιών τών παλαιών τους μά.λιt1τα διroνο μασμένους διατετ(!ιφέναι πα(!' αfJτοίς Τηλεκλέα κα� Θε6δro(!ον, τους 'Ρο(κου μsν υίούς, κατασκεvάt1αν- 15 τας δs τοίς Σαμ(οις το -rOV �π6λλroνoς τού Πv.f1(οv 6 ξ6ανον. τού γα(! &γάλματος Εν Σάμφ μsν ύπο Τηλεκλέους {t1το(!είται το ημιt1v δημιοv(!γη.ft'ηναι, ua-rιX δs την 'Έφεσον ύπο τάδελφού Θεοδώ(!ου το ετε�oν μέ�oς σvντελεσ.f1ηναι · σvντε.ft'έντα δs π(!ος 20 ίΧλληλα τα μέ�η συμφroνείν οϋτroς ωστε δοκείν ύφ ' ένος το πα.ν έ(!γον t1vντε-rελέσ.f1αι. τούτο δs το γένος της Ε(!γασ(ας πα(!ά μsν τοίς 'Έλλησι μηδαμώς Επιτηδεύεσ.f1αι, πα(!α δs τοίς Αlγvπτ(οις μάλιστα 7 σvντελείσf7αι. πα(!' Εκε(νοις γα(! OfJu &πο της κατα 25 την δ('ασιν φαντασ(ας την συμμετ('ίαν των &γαλ μάτroν κ(!tνεσf7αι, καf7άπε(! πα(!α τοΊς 'Έλλησιν, &λλ' (, κατα τή'll] κατ' vulg. 8 ήλιακόν] fSQQ,ll ήλιακαν D om. vulg. 22 lQYov συ'ΙΙΤΕΤΕλΕσ.ιΤαι] σώμα κατεσΚΕυ ιΧσ.ιΤαι OF.
13 τών
Ι
98,
1 67
iπειδαν τους λί&ους κατακλίνωι5Ι κα� μερίσαντει; κατεργ ιΧσωνται, το τηνικαύτα το &νάλογον &πο των έλαχίστων έπ� τα μέγιστα λαμβάνει5&αι ' τού γαρ 8 παντος σώματος την κατασκευην εΙς �ν κα� εΙ'κοσι 1 1 1 μέρη κα� προσέτι τέταρτον διαιρουμένους την 3λην 6 &ποδ'ιδ6ναι συμμετρίαν τού �φoυ. δι6περ 3ταν reEQl τού μεγέ&ους οϊ τεχνίται προς &λλήλους σύν&ωνται, χωρισ&έντες &π' &λλήλων σύμφωνα κατασκευάζουσι τα μεγέ&η των Ιργων otίτως &κριβως liSστε Ικπληξιν 10 παρΕχειν την lδι6τητα τής πραγματεtας αVτων. το 9 δ' έν ττι Σάμφ ξ6ανον συμφώνως rfj των ΑΙγυ πτίων φιλοτεχvtο/ κατα την κορυφην διχοτομούμενον διορίζειν τού ζφου το μέσον μέχρι των αΙδοίων, [σάζον δμοίως έαυτφ πάνΤΟ&Εν ' ΕΙναι δ' ιxVTO λέ1 5 γουσι κατα το πλειστον παρεμφερες τοις ΑΙγυπτίοις, δις Ctv τας μεν χείρας Ιχον παρατεταμένας , τα δε σκέλη διαβεβηκ6τα. Περ� μΕν oiJv των κατ' ΑΙ'γυπτον ίστορουμένων 10 κα� μνήμης &ξίων &ρκεί τα ρηftέvτα ' ήμείς δε κατα 20 την έν &Qxfj της βίβλου reQ6ftEotv τας έξής πρά ξεις καλ μυ&ολογίας έν rfj μΕτα ταύτην διέξιμεν, &ρχην ποιησάμενοι τα κατα την Άσίαν τοίς Άσσυ (Ιίοις πραχ&έντα. 6 1 κατακα{νcιι σι σ, κατακενώσι F, καταξάνcιισ ι Dind. τού ζφου om. ΙΙ 1 � κοvvφη� Rho? , όροφην codices , , " 23 πραχ,ιτεντα] περΙ μεν ουν τcιι ν κατ ΑΙΥυπτον ιστορου μένcιιν καΙ μνήμης &ξEcιιν &ρκεσ,ιτέντες ταύτην ιιΕν την βύβλον αυτού καταλήξομεν, την δ' Ιχομι!νην ταύτης άναπληρώσομεν ταίς όfλΛ,αις βαρβαρικαίς πράξεσιν &Ηοις C.ftνεσι συνΤΕλε σ4t'ει'σαις Ιν τοις &λΛ.οις χρόνοις add. ABD. Διοδώρου Σικελιώτου {3ι{3λιο,ιτήκης Cστορικης της Α διηρη μένης το Β subscr. D.
Τάδε ενεστιν έν τΥ δευτέ!!ο/- των ΔιοδώQΟV βίβλroν. 1 12 Περ! Ntvov του πρώτου βασιλΕύσα"τος κατ" τη" 'Auta" κα! τών υπ' αύτου πραχ.ffέ"τωv. ΠερΙ της Σεμιράμιοοr; YE"Eueror; κα! της περ! αiιτήν
�H��
5
'Ως Ntvor; δ βασιλεvr; EyrιμE τή" Σψtραμιv οια τη" ιΧΡΕ τή" αυτης. 'Ως Σεμ{ραμις τελΕυτήσα"τος Ntvov οιαοεξαμΕ"η τήν βασιλεtαv πολλας κα! tLEfιXlαr; πράξεις ΙΠΕτελΕσατο. Κτtσιr; Βαβυλώνος καΙ τηι; κατ' αυτή" κατασΚΕυης 10 [ιΧπαΥΥελtα]. ΠΕΡ! τού κρεμαστού ληομέ"ου κήπου κα! τάίν &λλων τώ" κατα τήν ΒαβvλαJ"tαv παραδόξω". ΣτραΤΕtα Σεμιρ άμιοος elr; ΛlΥVΠΤΟV καΙ Λt&ιοπ(α" , Ιτι δε τή" Ίνδικήν. 15 ΠερΙ τών ιΧΠΟΥ6"ω" ταύτης [καΙ] τών βασιλΕυσά"τω" κατα τήν 'Λσ'α" κα! της κατ' αύτουι; τρυφης ΤΕ κα! Qι;ι.ffvμ{ας. 'Ωr; Ισχατος Σαρδα"άπαλλος δ βασιλευς οια τρυφήν ιΧπέ βαλε τή" άρχη" υπσ 'Λρβάκου του 1VlIjOov. ΠερΙ τώ" Xαloαtrov κα1 τηr; παρατηρήσεαJς τω" &στρων. 2() Περ1 τών βασιλέων τών κατα τη" Μηο'α" κα! της περ1 τούτω" οιαφαJ"tαr; παρα τοίς ίσΤΟΡΙΟΥράφοιr;. ΠερΙ τοπο&εσ{αr; της Ί"οικηr; κα1 τω" κατά τη" χώραν φυομέ"ω" καΙ τώ" παρ' Ίνδοίι; "ομ'μων. Περ1 Σκv.ffώ v κα1 'Αμαζόνων κα! 'Τπερβορέων. 21> Περ1 της 'Λραβ'αr; κα1 τω" κατ' αύτ·η" φυoμέ"αJ" κα1 μυ&OλOYOυμE"αJ". ΠερΙ τώ" "ήσαJ" τιΟ" Α" τΥ μεσημβρί� κατα το" cDItEtlVQV evQe.ffEIGιO".
11 ιΧπαΥΥελtα om. D 13 τιΟ" om. vulg. τ�" om. D 1 6 κα1 del. Dind. 18 Σαροα"άπαλοr; vulg. 19 υπο βάκου CD', -ύ:π' &ρβακου D ! v. 2 1 et 22 ante v. 20 ponunt codices omnes praeter AD; ίη D haec omnia sunt in litura mann 22 παρα τοίr; ίσΤΟΡΙΟΥράφοιr; om. D saec. χν scripta 23 τοπο&εσ{α. (περ1 om. D) CD.
ΒΙΒΛΟΣ ΔΕΤΤΕΡΑ .
Ή μεν προ ταύτης βίβλος της Όλης συντάξεως 1 οfJσα πρώτη περιέχει τας κατ' Λιγυπτον πράξεις' έν αΊς υπάρχει τά Τ Ε: περ� των {tcwv παρ' ΑΙγυπτίοις μυ{tολογούμενα κα� περ� της του Νείλου φύσεως 5 κα� ταλλα τα περ� τού ποταμΟύ τούτου παραδοξο λογούμενα, προς δε τούτοις περί τε της κατ' Alyv πτον χώρας κα� των &ρχαίων βασιλέων τα υφ' έκάστου πραχ{tέvτα. έξης δε κατετάχ{tησαν α{ κατα σκευα� των πυραμίδων των &ναγραφομένων έν 10 τοις έπτα {tαυμαζομένοις εργοις. επειτα διήλ{tομεv 2 περ� των ν6μων κα� των δικαστηρίων, ετι δε των &φιερωμένων ζφων παρ' Λίγυπτίοις τα {tuvμαζ6μεvα, προς δε τούτοις τα περ� των τετελευτηκ6των ν6μιμα, κα� των Έλλήνων οσοι των έπ� παιδείCf {tαvμαζο15 μένων παραβαλ6ντες εΙς Λl'γvπτοv κα� πολλα των χρησίμων μα{t6ντες μετήνεγκαν εΙς την Έλλάδα. έν ταύτrι δ' &ναγράψομεν τας κατα την 'Ασίαν γενο- 3 μένας πράξεις έν τοις &ρχαίοις χρ6νοις , την &ρχην &πο της των 'Ασσυρίων ήγεμονίας ποιησάμενοι. 20 Το παλαιον τοίνυν κατα την 'Ασία ν υπηρχον 4, έγχώριοι βασιλεις , ιhν οtJτε πράξις έπίσημος ΟtJτε 1 μεν] μεν oiJv
Λ. ζφοον vulg.
CF
10 έ'πειτα] δε add . D
12 παρ'
DIODORI SICULI
1 70
δνομα μυημονεύεται. π(}ωτος δε τωυ εΙς ϊστο(}Ιαυ κα� μνήμην πα(}αδεδομέυωυ ήμίν Νίνος δ βασιλεύς τωυ Άι1ι1υ(}ίωυ μεγάλας π(}άξεις έπετελέσιχτο ' πε(}Ι 0-0 τα κατα μέ(}ος &υιχγ(}άφειυ πειραι5όμε&α. γευό μενος γα(} φύι5ει πολεμικος καΙ ζηλωτης της &(}ετης 5 κα&ώπλισε τωυ νέωυ τούς κ(}ατίστους' γυμυάι5ας δ' αi1τούς πλείουα χ(}όυον ι5υυή&εις έποίηι5ε πάι1Υ κιχκο5 'ltιx&ell7 καΙ πολεμικο;;ς κιυδύυοις. ι1υι1τηι1άμενος otιυ ι1τ(}ατόπεδον &ξιόλογου ι5υμμαχίαν έποιήι5ατο π(}ος Ά(}ιαίου τον βαι1ιλέα της Ά(}αβίας, 17 κατ' έκείνους 10 τούς χ(}όνους έδόκει πλή&ειν &λκίμων &νδ(}ων. έι1Τι δε καΙ κα&όλου τουτο το έ&νος φιλελεύ&ε(}ον καΙ κατ' οi1δέvα τ(}όπον ΠΡΟι1δεχόμενου έπηλυν ήγεμόνα' διόπερ oiJ&' οϊ των Περι5ων βασιλείς fJστεροv oiJ&' 114 οϊ των Μακεδόνων, καίπερ πλείι1τον Ιι1χύι1αντες, 15 6 ήδυυή&ηι1αν τουτο το l&VOg καταδουλώσαι1&αι. κα& όλου γαρ ή Άραβία δυι5πολέμητός έι5ΤΙ ξενικαίς δυνάμει1Ι δια το την μεν έρημου α-(,της εΙναι, την δε lXvυδροv κα� διειλημμένην φρέαι1ι κεκρυμμένοις 7 καΙ μόνοις τοίς lγχωρίοις γνωριζομένοις. δ δ' otιυ 20 των Άι1ι1υρίων βαι1ιλεύς Νίνος τον δυναι1τεύοντα τωυ Άράβων παραλαβων έι1τράτευι1ε μετα πολλης δυνάμεως έπΙ ΒαβυλωνΙους κατοικουυτας 8μο(}ον χώραν ' κατ' έκείνους δε τούς χρόνους ή μεν νυν otισα Βαβυλων ούκ ,ην IΚΤΙι1μένη, κατα δε την Βα- 25 βυλωνΙαν .fJπη(}χοv lXllιxt πόλεις &ξιόλογοι' Ρl7δίως δε χει(}ωι1άμενος τούς έγχωρίους δια το των έν το1:ς πολέμοις κινδύνων απείρως έχειν, τού-rοις μΕν έταξε 2
ήμι7Ι
om.
vnlg.
5 τηi
om.
CF.
171
ΙΙ 1. 2.
τελείν κατ' ένιαυτον ώρΙι5μένους φ6ρους, τον δε {3αι5ιλέα τών καταπολεμη,f}έvτων λα{3ων μετα τών τέκνων αΙχμάλωτον &πέκτεινε. μετα δε ταύτα πολ- 8 λοίς πλή,f}ει5ιv εις την Άρμενίαν Ιμ{3αλων καί τινας 5 τών π6λεων &ναι5τάτους ποιήι5ας κατεπλήξατο τους Ιγχωρίους ' δι6περ δ {3αι5ιλευς αiJτών Βαρζάνης, δρών αύτον οiJκ &ξι6μαχον οντα, μετα πολλών δώ ρων απήντησε κα� πάν εφηι5ε ποιήι5ειν το προι5τατ τ6μενον. δ δε Νίνος μεγαλοψύχως α-(ιτφ χρησά.- 9 10 μενος τής τε Άρμενίας ι5υνεχώρηι5εν &ρχειν κα� φίλον οντα πέμπειν ι5τρατιαν κα� την χορηγίαν τφ ι5φετέρφ ι5τρατοπέδφ. αε� δε μάλλον αiJξ6μεvος Ιι5τράτευι5εν εΙς την Μηδίαν. δ δε ταύτης {3αι5ιλευς 10 Φάρνος παραταξάμενος αξιολ6γφ δυνάμει κα� λει1 5 φ&είς, τών τε ι5τρατιωτών τους πλείους &πέ{3αλε κα� α-ότος μετα τέκνων §πτα κα� γυναικος αΙχμάλωτος ληφ,f}ε�ς &νCι5ταυρώ&η. Οϋτω δε τών πραγμάτων τφ Νίνφ προχωρούν- 2 των δεινην lπιftvμίαν ει5χε τού καταστρέψαι5&αι την 20 Άι5ίαν απαι5αν την έντος Τανάιδος κα� Νείλου ' ώς έπίπαν γαρ τοίς εVτυXOύι5ιν ή τών πραγμάτων ευροια την τού πλείονος lπι,f}vμίαν παρίι5τηι5ι. δι6περ τής μεν Μηδίας ι5ατράπην ενα τών περ� αυτον φίλων κατέι5τηι5εν, α-(ιτος δ' έπrιει τα κατα 25 την Άσίαν ε,f}νη καται5τρεφ6μενος, καt χρ6νον lπτα καιδεκαετή καταναλώσας πλην 'Ινδών κα� Βακτρια νών τών αλλων &πάντων κύ�Hoς έγένετο. τας μεν 2 O:&V κα&' εκαι5τα μάχας η τον αριftμοv άπάντων 7 ιχύτσν D, Ειχvτσν vulg. 15 πλ.είστσvς vulg. Herwerden" έπίρρσια. libri.
22
εiίρσιιx
172
DlODORI SICULI
των καταπολεμη.fl'έvτωv οiJδε�g των συγγραφέων &νέγραψε, τα δ' lπισημότατα των I.fl'vWv &κολού.fl'ωg Κτησίlf τφ Κνιδίφ πειρασόμε.fl'α ι1vvτόμωg lπιδρακατει1τρέψατο μεν ιΥαρ 'tTίg παρα.fl'αλαττίοv 3 μεϊν. κα� 'tTίg ι1vvεχούg χώραg την τε ΛΙγυπτου κα� Φοινί- 5 κην, έτι δε Κοίλην Συρίαν κα� Κιλικίαν κα� Παμφυ- 1 15 λίαν κα� Δvκίαν, προg δε -rαύ-rαιg την τε Καρίαν κα� Φρυγίαν κα� Μυσίαν κα� Δυδίαν, προσηγάγετο δε τήν τε Τρφάδα κα� την έφ' Έλληι1πόντφ Φρυ ιΥίαν xal Προποντίδα κα� Βι.fl'vvίαv κα� Καππαδο- 10 κίαν xal τα κατα τον Πόντον ε.fl'vη βάρβαρα κατοι κούυτα μέχρι Ταvάιδοg, lκυρίευι1ε δε 'tTίg τε Καδου σίων χώραg κα� Ταπύρων, ετι δ' 'Τρκανίων κα� ΔραιΥγων, προg δε τούτοιg Δερβίκων και Καρμανίων xal Χωρομναίων, [τι δε Βορκανίων xal Παρ.fl'vαίωv, 15 lπηλ.fl'ε δε xal την Περσίδα xal την Σουι1ιανην κα� την καλουμένην Κασπιανήν, clg ην εΙσιν εΙι1βο λα� στευα� παvτελωg, διο xal ΠΡΟι1αγορεύουται 4 Κάσπιαι πύλαι. πολλα δε xal ίΧλλα τωυ lλαττόυωυ l.fl'vWv προσηιΥάιΥετο, περ� ωυ μακρου αυ ε Ι:η λέγειυ. 20 της δε Βακτριαvηg οfισηg δυι1εισβόλου xal πλή.fl'η μαχίμωυ &νδρωυ lχούι1ηg, lπειδη πολλα ποvησαg &πρακτος lγένετο, τον μΕυ προg ΒακτριανοVς πόλε μου εΙς ετερον &νεβάλετο καιρόυ , -rιXg δε δvvάμειg αυαγαγων clg την Άσσυρίαυ έξελέξατο τόπον εfι47ετoν 25 3 εΙς πόλεως μcιyάλης κτίσιν. lπιφαvεσΤcXταg γαρ πρά ξειg των προ αiJτού κατειργασμέυος εσπcυδε τηλι8 και Mvalav om. D 12 ΤΕ] τε των D Καδδουσίων CF 14 ΔριΧγκων vuJg. 15 Χωι,ιομναlων] Ρόμνων C 25 &παγαγcOν ΙΙ Συρ{αν CF 26 μEγά�:ης o m . D.
ΙΙ 2. 3. 4.
173
ΚΙXύΤΎjν κτίσαι το IλEyc,f}Of; π6λιν ωστε μη μ6νον ιχvτην εΊνιχι μεγίσΤΎjν των τ6τε οvσων κιχτα πάσΙΧν την olκoυμEνΎjν, άλλα μΎjδs των μεταγενεσΤΕQων έ'τεQον ι!πιβαλ6μενον Q'fMror; αν VπεQ&έσ,f}ιχι. τον 2 5 μsν ο-δν των Άr,μJ:βων βιχσιλέΙΧ τψήοιχς δώQοις κιx� λαφύροις μεγαλΟΠQεΠΕοιν &πΕλυι)ε μετα της lδίιχς σΤQιχτιας εΙς την οlκείιχν, ΙXVTOf; δs τας παντιχχ6,f}εν δυνάμεις κιx� παραι)κευας πάντων των ι!πιτηδείων &.ftQοίσας παQα τον ΕvφQάΤΎjν ποταμον εκτιι)ε π6λιν 10 ε-& τετειχισμEνΎjν, έτεQ6μΎjκες αυτής {ιΠOσΤΎjσάμενOς το σχήμα. είχε δs των μsν μαΚQΟΤΕQων πλεVQων έκαΤΕQαν ή π6λις έκατον κα� πεντήκοντα σταδίων, των δs βραχυτέQων ενενήκοντα. διο κα� του σύμ- 3 παντος πεQιβ6λοv σvστα,f}c'ντος εκ σταδίων τετρα15 κοσίων κα� ογδοήκοντα τής ελπίδος OV διεψεύι),f}Ύj ' ΤΎjλικαύΤΎjν ylXQ π6λιν οvδε�ς iJIJTEQOV εκτισε κιχτά τε το Iλc'yc,f}og του περιβ6λου κα! την πεQ� το τείχος μεγαλοπρέπειαν. το μsν yιXQ iJψοg εΊχε το τείχος ποδων έκατ6ν , το δs πλάτος TQLO!V CXQμασιν {ππά20 σψον ην' οΙ δs σύμπαντες πύργοι τον μsν &Qt,f}Iλov ησαν χίλιοι κα� πεντακ6ι)ιοι, το δ' iJψοg εΊχον ποδων διακοσίων. κατφκισε δ' εΙς ιxvTr)v των μsν 4 Ά(j(jvρίrov τους πλείστους κα� δυνατωτάτους , άπα 116 δs των &λλων l,f}vwv τους βουλομΕνους. κα� την 25 μsν π6λιν ιbν6μαι)εν &φ' έαυτου Νίνον, τοις δs κατ οικΙΟ,f}είσι πολλην της δμ6Qου χώQαg ΠQοοώριι)εν. Έπε� δs μ/Ξτα την κτίσιν ταύΤΎjν δ Νίνο;; ι!στρά- 4 Τ/Ξυσεν ι!π� την ΒΙΧΚΤQιιχνήν, ι!ν Τι Σεμίραμιν εγΎjμε 4 lπι e cιlλό ρ' ΕVΟV vulg. μcισEν DF EκcιΛ.EσEII CF1. ,
9 πcιρα] ΕπΙ CF
25 ώνό-
1 74
DIODORI SICULI
την έπιφανε<1τάτην άπασών τών γυναικών αιν πα(!ει λήφαμεν, &ναγκιχΜν έστι πε(!ι αi!της π(!οειπείν πώς έκ ταπεινής τύχης είς τηλικαύτην π(!οήχ,f}η δόξαν. 2 κατα την Συ(!ίαν τοίνυν Εστι πόλις Ά<1κάλων, και ταύτης οi!κ l1πω&εν λίμνη μεγάλη και {Ja,f}cia πλή- 5 (!ης lχ.fJ'ύων. πα(!α δε ταύτην vπά(!χει τέμενος ,f}cιXg έπιφανούς, .ην 6νομάξ;ου<1ιν οι Σύ(!οι Δε(!κετούν' αf}τη δε το μεν π(!όσωπον Εχει γυναικός, το δ' l1λλο 3 σώμα πάν lχ,f}ύος διά τινας τοιαύτας αίτίας. μυ,f}ο λογούσιν οι λογιώτατοι τών έγχω(!ίων την Άφ(!ο- 10 δίτην π(!οσκόψασαν τΥ π(!οει(!ημένΥ ,f}c'f δεινον έμ βαλείν Ε(!ωτα νεανίσκου τινος τών .fJ'υόντωv οi!κ &ειδούς' την δε Δε(!κετούν μιγείσαν τφ Σύ(!φ γεν νησαι μεν ,f}υγατέ(!α, καταισχvv,f}είσαν δ' έπι τοίς ήμα(!τημένοις �oν μεν νεανίσκον &φανίσα� , το δε 15 παιδίον clg τινας έρήμους και πετρώδεις τόπους έκ,f}είναι' έαVΤην δε δια την αίσχύνην και λύπ'ην ρίψασαν είς την λίμνην μετασχηματισ.fJ'ηναι τον τού σώματος τύπον εΙς lχ.fJ'ύν · διο και τους Σύ(!ους μέχρι τού νύν &πέχεσ,f}αι τούτου τού ζφου και τιμαν 20 4 τους ίX,f}ϋς αις .fJ'εούς. πε(!ι δε τον τόπον 8που το β(!έφος έξετέ,f}η πλή,f}ους περΙ6τερών έννεοττεύοντος παραδόξως και δαιμονίως όπο τούτων το παιδίον διατρέφε6,f}αι' τας μεν γαρ ταΙς πτέ(!υξι περιεχού σας το 6ώμα τού βρέφους πανταχό.fJ'εν &άλπειν, τας 25 δ' έκ τών 6ύνΕ'}'γυς έπαύλεων, δπότε τ'l'}(!ή6ειαν τούς 1 τήν] ην ΙΙ
ο)ν om. ΙΙ (et D') 2 περl] -ύπΕρ Π 13 "ηδοϋς D 17 Εκ4rεί'JΙαιJ Ε'JΙ οΤς ποχχον πΧιj.ι1'oυς περιστειμ'όν ivνοσσεvειv εΙω.ι1'ότος (εΙαι.ι1'ό ταιν D) παρα8όξαιι; (01lv add. D) τροφ:ης καΙ σαιτηρ'ας 1:V �είν το μρέφοι; add. codices, del. Rhodoml\nus.
4
ΤΟ''JΙν'JΙ om. D
ΙΙ 4. 6 .
1 75
τε βουκόλους κα� τους αλλ ους νομείς άπ6ντcις , Εν τφ στόματι φερούσας γάλα διατρέφειν παραστα ζούσας &να μέσον τών χειλών. Ενιαυσίου δε τού 5 παιδ'ίου γενομένου κα� στερεωτέρας τροφης προσ5 δεομένου , τας περιστερας &ποκνιζούσας &πο των τυρων παρέχεσfJ'αι τροφην &ρκούσαν. τους δε νο μείς Επανιόντας κα� fJ'εωρούντας περιβεβρωμένους τους τυρους fJ'αvμάσαι το παράδοξον ' παρατηρή σαντας oi)v κα� μαfJ'6ντας την αΙτίαν εiιρεϊ:ν το βρέ10 φος , διαφέρον τφ κάλλει. tiιfJ'vb oiJv αiιτo κομί- 6 1 1 7 σαντας εΙς την επαυλιν δωρήσασfJ'αι τιj5 προεστη κότι τών βασιλικών κτηνών , δνομα Σίμμψ καl τούτον ατεκνον δντα το παιδίον τρέφειν ως fJ'vrd τριον μετα πάσης Επιμελείας, δνομα fJ'έμενον Σεμί15 ραμιν, 8περ Eστ� κατα την των Σύρων διάλεκτον παρωνομασμένον &πο τών περιστερών, ίΧς &π' Εκεί νων των χρόνων ο{ κατα Συρίαν ίΧπαντες διετέλεσαν ως fJ'EUb τιμωντες. τα μεν oiJv κατα την γένεσιν της Σεμιράμιδος 5 20 μυfJ'ολογούμενα σχεδον ταύτ ' εστιν. ηδη δ' αiιτης ήλικίαν Εχούσης γάμου κα� τφ κάλλει πολυ τας αλλ ας παρfJ'ένους διαφερούσης, &πεστάλη παρα βασι λέως ϋπαρχος ΕπισκεΨόμενος τα βασιλικα κτήνη ' o iιτoς δ' Εκαλείτο μεν 'Όννης, πρώτος δ' ήν των 25 Εκ τού βασιλικού συνεδρίου κα� της Συρίας «πά σης άποδεδειγμένος ϋπαρχος. ος καταλύσας παρα 1 &πόντας Ursinus, οαι. ACDFG , λ.ιπόντας ceteri, &πο κεXωρηκότcις Gemistlls 8 ,(tαvμάζειν OF 1 Ι προεστώτι vulg. 23 [παρχος ΙΙ ΕπισΚΕπτόμενος D 24 μΕν -Οννης] μεννόννης D, μενόνης OF 26 [παρχος Π.
1 76
DIODORI SICULI
τφ ΣίμμCf και .fTcro�njιJΙXf; την ΣεμίQαμιν i.fTηQεύ47η τφ κάλλει' διο και τού Σίμμα καταδεη.fTεΙς αυτφ δούναι την 'ltΙXQ47ivov είς γάμον έννομον, άπήγαγεν αl.ιτην είς Νίνον, και γήμας έγέννησε δύο παtδας, 2 'Ταπάτην και 'Τδάσπην. της δε ΣεμΙQιΧμιδος έχού- 5 σης και τ&λλα άκόλου.fTα τπ 'ltEQL την οψιν εl.ιΠQε 'ltEtCf, συνέβαινε τον &νδρα τελέως υπ' αl.ιτης δε δουλωιf.fTαι, και μηδsν &νευ της έκείνης γνώμης 8 ΠQάττοντα κατευστοχειν έν πάσι. κα.fT' ον δη ΧQό νον δ βασιλεύς, έπειδη τα 'ltEQl την κτίσιν της δμω- 10 νύμου πόλεως συνετέλεσε, σΤQατεύειν έπι ΒαΚΤQια νους iπεχείQησεν. είδαις δε τά τε πλή.fTη και την άλκην των άνδQων, έτι δε την XrbQΙXV έχουσαν πολλους τόπους άΠQοσίτους δια την όχυQότητα, κατέλεξεν έξ &πιΧντων των υπ' αυτον i.fTvaJv σΤQα- 15 τιωτων πλη.fTος· έπει γα!,) της ΠQότεQον σΤQατείας &ποτετευχαις �ν, έσπευδε πολλαπλασίονι 'ltΙXQιxycvi4 o,f}ιxt δυνάμει 'ltQog την ΒαΚΤQιαvήν. συναχ,f}είt1ηg δΙ: της σΤQατιαg πανταχό47εν ηQι.fTμή.fTησαν, ιbι; Κτηt1ίας έν ταίς Ιt1ΤΟQίαιg άναγέγQαφε, πε�ων lLsv έκατον 20 έβδομήκοντα tLVQLιXδcg, Ιππέων δε lLtif πλείους των εΙ'κοσι μυριάδων, αρματα δε δρεπανηφ6ρα μικρον δ &πολείποντα των μυρίων έξαΚΟι1ίων. έστι μεν ovv &πιστον τοtg αl.ιτό.fTεν ιΧκούσαι1ι το πλη.fTοg τηι; σΤQατιας, οl.ι μην &δύνατόν γε φανήι1εται τοίς ιΧνα- 25 {}εωρουσι το της 'Λι1ίαι; lLiyc.fTog και τα πλή.fTη των κατοικούντων αl.ιτην i.fTvaJv. εΙ γιΧ!,) τις &φεις την 5 δδάσπιν D 12 ΙlΙεχείρησεν OF σεμιράμεως D 16 τijg π. στραΤΕ{αg] κατ" την 14 τόποvg ποΛΛοvg vulg. π. στρατε{αll Π 24 &κούουσι ΙΙ 27 αfJτ1ιll om. D.
177
II 5. 6.
Επι Σκύ{J-ας Δαρείου στρατείαν μετα ογδοήκοντα καΙ την $έρξου διάβασιν Επι την 'Ελλάδα τοίς &vaQL{J-ILήTOLr; πλή{J-εσι , τας ΕχΜς καΙ πρψην συντελεσ{J-είσας πράξεις Επι της Ευρώπης σκέΨαιτο, 5 τάχιον αν πιστον ήγήσαιτο το ρη{J-{ν, κατ α μεν ουν 6 την Σικελίαν δ Διονύσιος Εκ μιας της τών Συρα κοσίων π6λεως έξήγαγεν Επl τας στρατείας πεζών μεν δώδεκα μυριάδας, {ππείς δε μυρίους και' δισχι λ{ου ς, υαύς δε μακρας έξ ένος λιμ/υος τετρα κοσίας, 10 ιbν �σαν ενιαι τετρήρεις και' πεντήρεις ' 'ΡωμαΙΌι δε 7 μικρόν πρό τών Άννιβαϊκών καιρών , προορώμενοι το IL/yc,f7or; του πολ/μου, κατ/γραψαν τους κατα η/υ Ίταλίαν Επιτηδείους εΙς [την] στρατείαιl πολίτας τε και συμμάχους , ιbν ό σύμπας dQl{J-ILog μικρΌν &πέ1 5 λιπε τών έκατον μυριάδων ' καίτοι γ' ενεκα πλή {J-Ovg &ν{J-ρώπων η)ν Ίταλίαν 3λην ουκ (lv τις συγ κρ{νειε προς εν [{J-VOg τών κατα την Άσ{αν. ταυτα μεν ουν ήμίν είρήσ{J-ω προς τους έκ της νυν περι τας π6λεις ουσης έρημ{ας τεκμαιρομένους την πα20 λαιαν τών t'{J-vfJJv πολυαν{J-ρωπίαν. Ό δ' ουν Νίνος μετα τοσαύτης δυνάμεως στρα- 6 τεύσας είς την Βακτριανην ηναγκάζετο, δυσεισβ6λων τών τ6πων και' στενών οντων, κατα μέρος αγειν την δύναμιν, ή γαρ Βακτριανη χώρα πολλαίς κα� 2 25 μεγάλαις οΙκουμένη π6λεσι μ{αν μεν είχεν έπιφανε στάτην, έν Τι συνέβαινεν ειναι καΙ τα βασίλεια' αϋτη δ' έκαλείτο μΕν Βάκτρα, μεγέ,'1ει δε και τfι κατα την &κρ6πολιν όχυρότητι πολυ πασων διέφερε.
1 18 μυριάδων
3 χ-&ες vulg.
14 tXπεJ.ίπετo D DrODOBUB Ι.
11 'Αννιβιιχκών CDF
26 ΚΙΧΙ
om.
CF.
13 ττιν 18
om.
CD
178
DIODORI SICULI
βασιλεύωυ δ' αfJΤi'jι; Όξυά/?τηι; κατέγραψευ ftπαvται; τουι; έυ ήλικί� στ/?ατείαι; δυται;, oi' του ιX/?ιAtμoυ 3 η,f}/?οίσ,f}'ησαv είι; τεττα/?άκουτα μυ/?ιάδαι;. ιΧυαλαβroν OVV τηυ δύναμιυ κα� τοίι; πολεμίοιι; ιΧπαυτήσαι; πε/?� ται; εί6βολάι;, εΙα6ε μέ/?ος τi'jι; τού Νίυου 6τ/?ατιαι; 5 εί6βαλειυ ' έπει δ' εδοξεν {κανου ιΧποβεβηκέναι τωυ πολεμίωυ πλi'j,f}οι; είς το πεδίου, έξέταξε την ίδίαν δύναμιυ. γενομένης δε μάχης ί6χυ/?ας ο{ Βακτ/?ιανοι τους Άσσυρίους ΤQεψάμεvοι και του διωγμον μέχ/?ι των ύπε/?κειμένων ό/?ων ποιη6άμενοι διέφ,f}ειραv 10 4 των πολεμίων είι; δέκα μυριάδας. μετα δε ταύτα πάσηι; τi'jς δυνάμεως εί6βαλού6ηι;, κ/?ατούμευοι τοιι; πλή,f}ε6Ι κατα π6λεις ιΧπεχώ/?ησαυ , εκα6τοι ταις lδίαιι; πατρί6Ι βοη,f}ή60vτει;. τας μευ ol!v αλλας δ Νίυοι; έχει/?ώ6ατο ��δίωι;, τα δε Βάκτ/?α διά τε την 15 όχυ/?6τητα και τηυ έυ αvτfJ πα/?α6κε�,ηυ ηδυυάτει 5 κατα κ/?άτοι; έλεΙν. πολυχ/?ουίου δε τi'jι; πολιορκίας γινομέυης, δ της Σεμι/?άμιδος ιΧυή/?, έ/?ωτικως εχωυ 119 πqος τηυ γυυαικα και 6V6τqατεv6μεvος τφ βα6ιλει, μετεπέμψατο την {Χv,f}/?ωποv. ή δε 6υυέ6ει και τ6λμrι 20 και τοις αλλοιι; τοις π/?ος έπιφάυειαυ 6υυτείυουσι κεχο/?ηγημέυ·η και/?ου έλαβευ έπιδείξα6,f}αι τηυ ίδίαυ 6 ιΧ/?ετήυ. π/?ωτου μευ ol!v πολλωυ f;μεqωv δδον μέλλου6α διαπο/?εύε6,f}αι 6τολiJV έπ/?αγματεύ6ατο δι' 1jg οfJκ �ν διαγυωυαι τον πε/?ιβεβλημέυου π6τε/?ου 25 gξΙΧόρτηr; D 2 ήλικ{αιι; D 5 μ,Ερος] �L'Ev μ,Εροι; 6 άποβεβληΚΕvαι ΟΡ 7 Ε Ις το πεδίοvJ om. F, 16 τας παρασκευας Π 18 γινOfλ;Eνης Gemistus, γεvομ,Εvης codices σεμ,ιριΧιι.εroς D 20 ή δ'Ε] .ηv δε F, έΠΕ/. δ� oήV C 22 καιροv] o1Jv add. F 24 διε πριχγμ,ατεύσατο D. 1
conicio
πεδ{rov D
.
•
179
ΙΙ 6.
ανήρ έστιν η γυν'ή. αυτη δ' �ν εfιΧQψiτος α-ότΏ πρός τε τας έν τοίς καύμασιν δδοιπορίας εΙς . το διατηρησαι τον τού σώματος χρώτα κα� προς τας έν τφ πράττειν δ βούλοιτο χρείας , ε-όκίνητος oiJσa 5 κα� νεανική, κα� το IJVVOlOV τοσαύτη τις έπην α-ότfj χάρις 815&' υστερον Μήδους rιrησαμiνους τής 'Ασίας φορείν την Σεμιράμιδος στολήν, κα� μετα TaviT' δμοίως Πέρσας. παραγενομένη δ' εΙς την Βακτρια- 7 νη ν κα� κατασκεψαμένη τα περ� την πολιορκίαν, 10 έώρα κατα μεν τα πεδία κα� τους ε-όεφόδουg τών τόπων προσβολας γιvομέvuς, προς δε την ακρόπολιν ο-όδένα προσιόντα δια την όχυ(1ότητα, κα� τους εν δον &πολελοιπότας τας ένταύ&α φυλακας κα� παρα βοη&ούντας τοίς έπ� τών κάτω τειχών κινδυνεύουσι. 15 διόπερ παραλαβούσα τών ·στρατιωΤών τους πετρο- 8 βατειν εΙω&ότας, καί μετα τούτων διά τινος χαλεπης φάραγγος προσαναβάσα, κατελάβετο μέρος της ακρο πόλεως κα� τοίς πολιορκούσι το κατα το πεδίον τείχος έσήμηνεν. οΙ δ' ενδον έπ� τπ καταλήψει της 20 l1UQar; καταΠλαγέντες έξέλιπον τα τείχη κα1 την σωτηρίαν απiγνωσαν. τούτον δε τον τρόπον &λού- 9 σης της πόλεως δ βασιλευς &αυμάσας την αρετην της γυναικος το μεν πρώτον μεγάλαις δωρεαίς α-ότην έτίμησε , μετα δε ταύτα δια το κάλλος της 25 αν&ρώπου σχων έρωτικώς έπεχείρησε τον &νδρα πεί&ειν εκουσίως α-ότφ παραχωρησαι, έπαγγειλάμενος χάρις ante τις D 13 παρεπιβοη.&ουντας CF 14 τοίς 17 κατέλαβε το vτιlg. 20 της σωτηρlας GF 24 αύτην μη. δωρεαίς vulg. 25 [χων ΙΙ 26 πεtfJ'ειν] οπως add. D. om.
6
D
18*
1 80
DIODORI SICULI
άντι ταύτης της χάριτος α-ότφ συνοικιείν τήν Ιδ{αν .ffυγατέρα Σωσάνην. δυι5χερώς δ' α-ότού φέροντος, 't]πε{ληι5εv Εκκόψειν τας δράσεις μη προχε{ρως -όπη ρετούντος τοίς ΠΡ06τάγμασιν. δ δ], ''Οννης ίΧμα μsv τας τού βα6ιλέως άπειλας δε{σας, ίΧμα δε δια τον 5 έρωτα περιπε6ων λύττ'!1 τινΙ καΙ μαv{Cf, βρόχον έαυτφ περι.ffε tι; άvεκρέμαtJε. Σεμ{ραμις μεν oi)v δια τοιαύτας αΙτ{ας εΙς βαtJιλικοv ηλ.ffε πρόσχημα. Ό δ], Ν{νος τούς τε Εν Βάκτροις παρέλαβε .fffJ7 tJαυρούς, έχοντας πολυν &ργυρόν τε καΙ χρυtJόv, 10 καΙ τα κατα την Βακτριανην καται5τ·ήtJας άπέλυι5ε 120 -εας δυνάμεις. μετα δ], ταύτα γεννήι5ας iκ Σεμιρά μιδος υΙον Νινύαν Ετελεύτησε, την γυναίκα άπο λιπων βα6tλι6tJαν. τον δ], Ntvov ή Σεμ{ραμις D.ffιx ψεν Εν τοϊς βα6ιλεtοις , καΙ κατε6κεύαtJεν iπ' α-ότφ 15 χώμα παμμέγε.ffε ς , ο." το μεν iJψος ην Εννέα στα2 δtων, το δ' εiJρος, δJς φησι ΚτηtJtας, δέκα. διο καΙ της πόλεως παρα τον Ε-ό φράτην Εν πεδ{φ κειμένης άπο πολλών ι5ταδ{ων iφαtνετο το χώμα κα.ffαπl;ρε{ τις άκρόπολις· δ καΙ μέχρι τού νύν φασι διαμένειν, 20 κα{περ της Ν{νου κατεσκαμμένης -όπο Μήδων, 8τε κατέλυσαν την 'ΑtJtJυρ{ωv βασιλε{αν. ή δε ΣεμC ραμις, oiJtJlX φύtJει μεγαλεπφ0λος καΙ φιλοτιμου μέν·η Τ11 δόξ'!1 τον βεβαtJιλεvκότα προ α-ότης -όπερ4TιItJ.ffιx t, πόλιν μεν Επεβάλετο κτ{ζειν Εν Τ11 Βαβυ- 25 λωv{Cf, Επιλεξαμένη δε τους παvταχό.ffεv άρχιτέκτονας καΙ τεχν{τας, έτι δε την &λλην χορηγ{αν παρα-
10
1 συνοικείν vulg. 4 ΝΟιιιιης] Μενόνης ΙΙ ράμΕroς D 16 G1J1JEfI. .ην vulg. 20 κΙΧλ] δΕ vulg. ι:ι.-ιJτης] πρότεQΟ1J ΙΙ.
12 Σεμι24 πρό
ΙΙ 6. 7.
181
οκευαοαμένη , ουνήγαγεν i ξ άπάοη(; τη(; βαοιλεία(; 'ltQO(; την των lQyrov ουντέλειαν &νδQων μVQιάδα(; διακοοία(;. &πολαβΟύοα δε τον Εύφράτην ποταμον 3 ει(; μέοον πεQιεβάλετο τειχο(; τΏ π6λει οταδίων 5 έξήκοντα κα� ΤQιαΚ06ίων, διειλημμένον πύQγοι(; πυκνοι(; κα� μεγάλοι(;, W(; φηοι Κτηοία(; ό Κνίδιο(;, ώ(; δε ΚλείταQΧΟ(; κα� των fJOrEQOV μετ' ΛλεξάνδQΟV διαβάντων εί(; την Άοίαν τινε(; &νέγQαψαν, ΤQιακο σίων εξήκοντα πέντε σταδίων' κα� 'JtQoOTtfJ'έaotV 10 3τι των l'σων ήμεQων εί(; τον ivtaVTOV ούοων iφι λοτιμή%η τον Ι:οον ι2Qι%μον των οταδίων ύποοτή (ϊασ%αι. όπτα(; δε πλίν%ου(; εί(; lXσφαλτον ένδησα- 4 μέν'Yj τείχο(; κατεοκεύαοε το μεν ϋψο(;, ώ(; μεν Κτη6ία(; φ'Yj6ί, πεντήκοντα OQYVtiJJv, ώ(; δ' [νιοι των νεωτέ1 5 Qrov εγQαψαν, 'Jt'YjXiJJ V πεντήκοντα, το δε πλάτο(; πλέον η δυo�ν αQμα6ιv {ππά6ιμον' πύQγοv(; δε τον μεν ι2Qι%μον διακοο(ου(; κα� πεντήκοντα, το δ' ϋψο(; κα� πλάτο(; iξ &ναλ6γου τφ βάQει των κατα το τειχο(; lQYrov. ου XQi} δε %αvμdζειν ει Τ'Yjλικούτοv το μέγε- 5 20 %0(; του πεQιβ6λοv κα%εστωτο(; όλίγου(; πύQγοv(; κατ εοκεύαοεν ' έπ� πολυν ylXQ τ6πον τη(; π6λεω(; ελεοι πεQιεχομένη(;, κατα τούτον τον τ6πον ουκ [δοξεν αυτΏ πύQγοvg οίκοδομειν , τήg φύσεως των Ελων {κανην 121παQεχομέV'Yjg όΧVQ6τητα. &να μέοον δε των οίκιων 25 κα� των τειχων όδο(; πάντ π κατελέλειπτο δίπλε%Qος. 6 μεΥάλοις] τηλικούτο δ' ήν το βάρος τιΟν ΕΡ'Υων, ωσΤΕ το μεν πϊ.άτος Είναι τιΟν ΤΕιχών Έξ αρμcι.σιν ίππάσιμον, το δ' υΨος απιστον τοις άκούουσιν add. codices, del. Eichstadt 12 όπτας] τας Il 17 το δ' 19 ΕΡ'Υων] το δε ϋψος ;ξ ήκοντα ' ώς δ' Ενιοι τιΟν νΕωτέρων φασ! πηχιΟν εξήκοντα ABD ; το δε υψος ώς Ενήν Gemistus 20 τού om. D 2 5 -
καταλέλΗΠΤΟ
D.
182
DIODORI SICULI
8
ΠQος δε την όξύτητα της rovrrov οlκοδομίας έκάdrrp των φίλων dτάδιοv διεμέrQησε, δοϋσα rfJv {κανην εΙς τοϋro ΧΟQηγίαv κα� διακελευσαμένη rilog αιν ποιησάντων 2 έπιι&είναι roig EQYOLf; έν ένιαυτφ. ro ΠQοσrαχfrεν μεrα πολλής σπουδής, rovrrov μεν 5 &πεδέξαrο την φιλorιμίαν, aiJrTι δε καrα το στενώ τατον μέQος τού ποταμού γέφVQαv σταδίων πέντε το μηκος κατεσκεvαdεν, εΙς βυfrοv φιλοτέχνως καfr εtσα τους κίονας, Or διεστήκεσαν &π' &λλήλων π6δαg δώδεκα. τους δε συνεQειδομένουg lCfrovg 10 τ6Qμοις dιδηQοίg διελάμβανε, κα� τιXg "rovrrov &Q μοvίαg έπλ,ήQου μ6λιβδον έντήκουσα. roig δε κίοσι ΠQΟ των το Qεύμα δεχομένων πλευQωv γωνίας ΠQΟ κατεdκεvασεv ixovuag την &ΠΟQQοηv πεQιφεQή και συνδεδεμένην κατ' όλίγον lrog τού κατα τον κίονα 15 πλάτουg, 5πωg α{ με'Υ πεQΙ τιXg yrovCag όξύτητεg τέμνωσι την καταφΟQαv τού ρεvματοg, α{ δε πεQΙ φέQειαι 7117 τούτου βίο/ dυvείκοvσαι ΠQαυvωσι την ή μεν o15ν γέφυQα, κε 3 σφοδQ6τητα τού ποταμού. δQίvαις και κυπαQιττίvαιg δοκοίg, ετι δε φοινίκων 20 στελέχεσιν {;πεQμεγέfrεσι κατεστεγασμένη και 'tQLιX κοντα ποδων 015l1α το πλάτος, οiJδεvος έδ6κει των ΣεμΙQάμιδος ilQyrov τ?] φιλοτεχνίο/ λείπεσfrαι. έξ έκατέQου δε μέQους τού ποταμού κρηπίδα πολυτελή κατεσκευασε παQαπληdίαv κατα το πλάτοg τοίς τεί- 25 χεσιν έπί dταδίουg έκατον έξήκοντα. φκοδ6μησε δε και βαdίλεια διπλά παQ' aiJrov τον ποταμον έξ sκατέQου μέQουg rfjg γεφVQαg, έξ mv /Χμ' εμελλε τήν 8 'll.ιxftlaιxaιx Π 27 πιχρ' ΙΧύτον] πιχρ&. Π ftLE},},E] &μα μΕ'/1 ftLEHE codices.
28 /Χμ:
Π. 8.
183
τε π6λιν ΙΧπαΌαν κατοπτεύσειν κα� κα&απεQε� τας κλεις έ'ξειν τών tπικαΙQοτιΧτων της π6λεως τ6πων. τού δ' ΕvφQιΧτου δια μέσης της Βαβυλώνος ρέοντος 4 και' ΠQος μεσημβQ{αν καταφεQομένου, των βασιλε{ων 5 τα μεν ΠQος &νατoλfιν {νευε , τα δε ΠQος δύσιν, tψφ6τεQα δ'ε πολυτελώς κατεσ::εύαστο. τού μεν "tlQ [εΙς το] ΠQος έσπέQαν κειμένσυ μέQους tπο{ησε τον πρώτον περ{βολον έξήκοντα σταδ{ων, -δψηλοίς καΙ πολυτελέσι τε{χεσιν αιχυρωμένον, t; όπτής πλ{ν&ου. 10 ετεQον δ ' έντος τούτου κυκλοτεQη κατεσκεύασc, κα&' δν έν ιhμαις {τι ταις πλ{ν&οις διετετύπωτο &ηQία παντοδαπα tfJ των ΧQωμάτων φιλοτεχν{Cf την &λή122 &ειαν &πομιμούμενα ' oiJrog δ' δ πεQ{βολοg �ν τ ο 5 μεν μηκος σταδίων rcrraQduovra , το δε πλάτος 15 έπι τριακοσ{ας πλ{ν&ουg , το δ' ϋψοg, ώς Κτησίας φησίν, tJQJIvtwv πεντήκοντα ' των δε πύργων -δπηρχε το ϋΨος όργυιων έβδομήκοντα. κατεσκεύασε δε κα� 6 τρίτον ένδοτέρω περίβοι.ον, δι; περιειχεν &κρ6ποι.ιν, ,ης ή μεν περίμετρος ήν σταδίων ε l'κοσι, το δε ϋψος 20 και πλάτος της οίκοδομίας vπεραΙQον τού μέσου τείχους την κατασκευήν. ένησαν δ ' εν τε τοίς πύQ γοις και τείχεσι �φα παντοδαπα φιι.οτέχνως τοις τε χρώμασι και τοις τών τύπων &πομψήμασι κατ εσκευασμένα ' το δ' δλον tπεποίητο κυνtίγιον παν25 τοίων &ηQίων υπάρχον πι.ηρες, &ιν ήσαν τα μεγέ&η πι.έον η πηχών τεττά.ρων. κατεσκεύαστο δ ' tv α-ότοις και iι Σεμίραμις &φ' ί'ππου πά.ρδαλιν &κoντ�oυσα, 1 κατοπτευειν codices 7 εΙς τό del. Dind. 15 τριακοσίους libri 19 εΙ'κοσιJ τριακοσ{ων 1I υψος \Vurm, μηκος codices 23 τοις] ταίς D &πομιμήσεσι fort. 27 καΙ ή om. CF &φ'] έφ' D .
1 84
DIODORI SICULI
κα� πλησίον aiJτfjr; δ &vijQ Ntvor; παίων έκ XELQor; λέον7:α λ6γΧΏ. έπέσ7:ησε δ'ε και πύλαr; 7:QL7:7:ιXr;, [έφ'] dιν {,πηQχον δ'Ι7:7:α� χαλκαι' δ'ια μηχαν,ηr; &νοιγ6μΕναι. 7:αύ7:α μΕν olJv 7:α βασίλεια κα� 7:φ μli'}'έ&ει καΙ 7:atr; κατασκεvα1:r; πολυ ΠQοε'ϊχε τών ()ν7:ων έπ� 5 &ιX7:EQct μέQη τού ποταμού. έκει'να rιXQ είχε τον μεν 'ltEQlfjOlOV τού 'tEtXOVr; ΤQιάκοvτα σταδ'ίωυ έξ όΠ7:ηr; πλίν&ου, &ντι δ'ε τ.ηr; 'ltEQL τα ζφα φιλοτεχνίαr; χαλκαr; εlκ6ναr; Νίνου κα� ΣεμΙQάμιδ'οr; και τών {,πάQχων, έτι δε Δι6r;, ον καλουσιν 0& Βαβυλώνιοι Βηλου · 10 έυ.ησαυ δε κα� παQα7:άξειr; και κυν-ήγια παν7:0δαπά, ποικίλην Ψυχαγωγίαν παQεχ6μενα 'tOtr; &εωμένοιr;. Mε7:ιt δε 7:αυτα 'tfjr; Bafjvlrovlar; έκλεξαμένη τον 9 ταπcιν6τατoν τ6πον έποίησε δ'Εξαμενην 'tE7:Qtlrro νον, �r; ην 8κάσ7:η 'ltlcvQιX σταδίων ΤQιακοσίων, έξ 15 όΠ7:ηr; πλίν&ου και &σφάλ7:0υ κατεσΚΕυασμένην και 2 το {jιX⩔ έχουι1αν ποδών ΤQιάκοντα και πέν7:ε. clr; ταύτην δ' &ποσΤQέψασα τον ποταμον κατεσΚΕύασΕν έκ τών έπί τάδε βασιλείων clr; &άτεQα διώQvχα · έξ όπτηr; δε πλίυ&ου συυοικοδομ-ήσασα 'tιlr; καμάQαr; 20 έξ ΕκuτέQΟV μέQοvr; &.σφάλτφ κατέΧQισεν ήΨημι!νΏ, μι!ΧQΙ oiΊ το 'ltιXxor; τού ΧQ{σματοr; έποίησε πηχών ΤIΞ7:τάQων. 'tfir; δε διώQvχοr; {,π,ηQχον 0& μεν τοι'χοι το πλάτοr; έπι πλίv&οvr; είκοσι , το δ' fJψοr; XWQlr; τηr; καμφ&είσηr; ψαλίδοr; ποδών δώδΕκα, το δε 25 3 πλά7:0r;ί ποδών πενΤΕκαίδ'Εκα. έν ήμέQαιr; δ' Επτα καται1κεvασ&ε{σηr; αVτ.ηr; &ποκατέστησε τον ποταμον
7
2 έφ' del. Dind., vφ' GF 3 διττα! Wurm, δ{αιται 16 καΤΕσΚΕυασμΕ'ΙΙη [χουσα codices praeter Α 22 o� D , τοv F, στου G 26 δΕκαπΕ'ΙΙΤΕ libri.
codices
•
•
.
lt)5
11 8. 9.
επ� την προϋπάρχουσαυ ρύσιν, ωστε του ΡΕυματος 123 επάνω της διώρυχος φΕρομένου δύνασ.ftαι την Σε
μίραμιν εκ τών πέραν βασιλείων επι .ftάτερα δια πορεύεσ.ftαι μη διαβαίνουσαν τον ποταμόν. επε5 στησε δε και πύλας τΏ διώρυχι χαλκάς εφ' έκιΧτε ρον μέρος, αί: διέμειναν μέχρι της [Τών] Περσών βασιλείας. μετα δε ταύτα εν μέσn τπ πόλει κατε- 4 σκεύασεν [ερον Διός , δν καλούσιν οί Βαβυλώνιοι, κα-l7άπερ εΙρήκαμεν , Βηλον. περ� τούτου δs των 10 συγγραφέων διαφωνούντων, και τού κατασκευά σματος δια τον χρόνον καταπεπτωκότος, ουκ Εστιν αποφήναυ.ftαι τακιμβές. δμολογειτιχι δ' v'Ψ'ηλον γε YcvPίo.ftat κα.ft' vπερβολήν, και τους JCαλδαίους εν αυτφ τας τών &στρων nEnoLPίo.ftat παρατηρήσεις, 15 ακριβώς .ftεωρουμένων των τ' ανατολων και δύσεων δια το τού κατασκευάσματος ϋψος. της δ' (ίλης Ι> οΙκοδομίας εξ &σφάλτου και πλίν.ftου πεφιλοτεχν'Yj μένης πολυτελώς, επ' &κρας της αναβάσεως τρία κατεσκεύασεν &γάλματα χρυσά σφυρήλατα, Διός, 20 'Ήρας, 'Ρέας. τούτων δε το μεν τού Διος έστηκος �ν και διαβεβηκός, vπάρχον δε ποδών ΤΕτταράκοντα το μηκος στα.ftμΟν εΙχε χιλίων ταλάντων Βαβυλω νίων ' το δε της '.t'Eag επι δίφρου κα.ftήμενον χρυ σού τον ίΌον στα.ftμΟν ε/χε τφ προειρημένφ ' επι δε 25 των γονάτων αυτης είστήκεοαν λέοντες δύο , κα� πληο'ίον 5φεις Vπερμεγέ.ftεις &ργυροι, τριάκοντα τα λάντων έκαστος �'x ων το βάρος. το δε της 'Ήρας 6 έστηκo� �ν &γαλμα, oTa-l7Iλov Εχον ταλάντων όκταv-ulg.
6
τών
om.
CD
9 δε τούτου vulg.
22 στα-Β-μον δ' είχε libri
21 δε om. 28 εξακοσίων ABD I.
DIODORI SICULI
186
κοσ{ων, κα� τfι μεν δεξιιf xει�� κατεϊχε της κεφα λης δφιν , Τfι δ' &�ΙιJτε�ιf ιJκηπτ�oν λι&οκ6λλητον. 7 τούτοις δε πIΧιJι κοινη πα�Eκειτo τ�άπεζα X�υιJη ιJφυ�ήλατoς, το μεν μηκος ποδων τεττα�άκoντα, το δ' εiJ�ος πενrεκαtδεκα, ιJτα&μoν έXOυιJα ταλάντων 5 'ltcvrΙXUOιJtrov. �πl δε ταύτης �πEκειντo δύο κα�xή8 σια, ιJτα&μoν έχοντα τ�ιάκoντα ταλάντων. ησαν δε καl &υμιατή�ια τον μεν &�ι&μoν ίιJα, τον δε ιJτα&μoν έκάτε�oν ταλάντων T�tΙXUOιJtrov ' ύπη�xoν δε κα� κ�ατη�ες χρυσοϊ τ�είς, iliv δ μεν τού Διος 10 εϊλκε τάλαντ:α Βαβυλώνια χtλια κα� διακ6σια, των 9 δ' ίΧλλων έκάτε�oς έξακ6ιJια. &λλα ταύτα μεν οΙ των Πε�σων βασιλείς f)ιJTE�OV �σύληιJαν' των δε βαeιλεtων uιxl των ίΧλλων κατασκευασμάτων δ x�6νος τα μεν δλOιJxερως ήφάνΙιJε , τα δ' �λυμ*ιατo ' 15 κα� γαρ α-ότης της Βαβυλωνος νυν β�αxύ τι μE�oς οΙκειται , το δε πλεϊιJτoν �ντoς τεtχοvς γεω�γεϊται. 10 'ΊΠη�xε δε uιxl δ κ�εμαστoς καλούμενος κηπος πα�α την &κ�6κoλιν, OfJ Σεμι�άμιδoς, &λλά τινος 124 f)στε�ον Σύ�oυ βαιJιλέως κατασκευάιJαντoς xά�ιν 20 γυναικος παλλακης' ταύτην γά� φαιJιν oiJιJΙXv το γένος Πε�σίδα uιxl τoυ� �ν τoϊ� o�εσι λειμωνας έπι ζητoυιJαν &ξιωσαι τον βασιλέα μιμήσαιJ&αι δια τη� τού φvτοv�γεtοv φιλοτεχνίας την τη� Πε�ιJtδος χώ2 �ας Ιδι6τητα. έστι δ' δ πα�ιXδεισoς την μεν πλευ- 25 �αν έκιΧστην 'ltΙX�cUTEtvrov εΙς τEττα�α 'ltli&�ct', την δε π�6σβαιJιν ό�εινην uιxl τα� οlκοδομtας αλλα� έξ ίΧλλων έχων, f!Jστε την π�6ιJoΨιν είναι &εατ�oειδη. 3 δ' &πασι GF
5 δεκαπΕντε GF
18 υπάρχει DF.
II
9. 10.
187
vπο δε ταις κατεσκευασμέναις &ναβάσεσιν φκοδ6- 3 μηντο σύQιγγες, απαν μεν -δποδεχ6μεναι το τού φυ ΤΟVQγείοv ('JιXQOb' &λλήλων δ' iκ τού κατ' όλίγον &ε� μΙΚQον vπεQέχοvσαι κατα την 'JtQMfJaotV ' � δ' 5 &νωτάτω σVQιγξ O:tJoa πεντήκοντα πηχών το fJψος είχεν iπ' αl'JΤfj τού παQαδείσοv την &νωτάτην iπι φάνειαν συνεξισουμένην τφ πεQιβ6λφ τών iπάλξεων. επει&' oC μεν τοιχοι πολυτελώς καΤΒσκευασμένοι το 4 πάχος είχον ποδών εικΟΟι δύο, τών δε διεξ6δων έκάτας δ' 6Qοφας κατεστέγαζον 10 στη το πλάτος δέκα. λί&ιναι δοκοί, το μεν μήκος συν ταις iπιβολαις εχουσαι ποδών έκκαίδεκα, το δε πλάτος τεττάQων. το δ' iπ� ταις δοκοις 6Q6φωμα 'ltQWTOV μεν είΧΒν Ι) iJπsσΤQωμένον κάλαμον μετα πολλής &σφάλτου, μΒτα 15 δε ταύτα πλ{ν&ον 6πτην διπλήν iv γύψφ δεδΒμέ νην , ΤQίτην δ' iπιβολην iδlXετo μολιβας; στέγας 'ltQOi; το μη διικυεισ&αι κατα βά&ος την έκ τού χώ ματος νοτίδα. έπ� δε τούτοις iococDQEVTO γής (κα νου βά&ος, &ΡΚΟύν ταις τών μεγίστων δένδQων 20 ρίζαις ' το δ' έδαφος έξωμαλισμένου πλήQες ήν παν τοδαπών δένδρωυ τών δυναμένων κατά ΤΒ το μέ125 γε&ος κα� τηυ ΙΧλλην XdQLV τους &εωμένους ψυχα γωΥήσαι. αε δε σύQιγγες τα φώτα δεχ6μεναι ταις 6 δι' &λλήλωυ iJπεQοχαις πολλας κα� παντοδαπας εί25 χον δ ιαίτα ; βασιλικάς ' μ{α δ' ήν iκ τής &νωτάτης έπιφανείας διατομας έχουσα κα� 'ltQOi; τας έπαυτλή2 &ναδεχόιιεναι ΙΙ Ι) &νωτιΧΤ7] ΙΙ 6 Ιφ' α�τfί' Dind. 8 κατεσκευασιιενοι] ήσφα"J.ισιιενοι Il 9 δ' lξόδων vulg. 12 δεκαεξ D 16 lπεδεχετο Ο 19 άρκουν Gemistu8, &ρκουιιενον codices 2 1 ΤΕ om. D 26 Vπαντ"J.ήσεις ΙΙ.
188
DIODORI SICULI
6Etr; των -δδάτων δργαυα, δι' αιν άνε6πατο πλη&οr; fJδατοr; έκ τού ποταμού, μηδενοr; των εξω&εν το γιν6μενον 6υνιδείν δυναμΙνου. ο{;τοr; μεν otιν δ παράδεΙ60r;, ιb� προείπον, fJ6τερον κατε6κευά6&η. 11 Ή δε ΣεμCραμιr; εκτι6ε κα� �llιxr; π6λει� παρα 5 τον ποταμον τ6ν τε ΕiJφράτην κα� τον Τίγριν, έν ιxlr; έμπ6ρια κατε6κεύα6ε τοίr; φορτία διακομίζου6ιν εκ τηr; Mηδ{α� κα� Παραιτακηνηr; κα� πά6ηr; τηr; 6ύνεrγυι; χώραr;. μετα γαρ τον Νείλον κα� Γάγγην t)ντεr; εΠΙ6ημ6τατοι 6χεδου των κατα τ.ην 'Α6{αν πο- 10 ταμων ΕiJφράτηr; κα� Τ{γριr; τιΧr; μεν πηγαr; εχου6ιν εκ των 'Αρμεν{ων ορων, διε6τήκα6Ι δ' άπ' άλλή2 λων 6ταδ{οvr; δΙ6χιλ{οvr; κα� πενταΚΟ6Cοvr;· ενε χ&lντεr; δε δια MnMιxr; κα� Παραιτακηνηr; εμβάλ λου6ιν clr; τ.ην Με60ποταμ{αν, ην &.πολαμβάνοντεr; 15 clr; μέ60ν αΙτιοι κατέ6τησαν τύ χώΡ lf ταύτηr; τηr; ΠΡΟ6ηγορ{αr;· μετα δε ταύτα τ.ην Βαβυλων{αν διελ &6ντεr; clr; τ.ην Έρυ&ραν εξερεύγονται &άλατταν. 11 μεrάλOΙ δ' t)ντεr; κα� 6υχν.ην χώραν διαπορευ6μενοι πολλαr; &.φορμαr; παρέχονται τοίr; εμποΡικύ χρωμl- 20 νoι� εργαιS{lf · διο κα� συμβα{νει τουr; παραποτα μCοvr; τ6ποvr; πλήρειr; -δπάρχειν εμπορ{ων εiJδαι μ6νων κα� μεγάλα 6υμβαλλομΙνων πρo� την τη� 4 Βαβvλwν{αr; επιφάνειαν. ή δε Σεμ{ραμιr; εκ των 'Αρμεν{ων ορωυ λ{&ον ετεμε το μεν flijuor; ποδων 25 8κατον κα� τριάκοντα, το δε πλάτοr; κα� πάχοr; εΙ8 παQαετακ{νηr; D 13 xιλtoυι; ΙΙ 14 παρ' Eτακl� ηr; D 19 χώραν 1 1 7 δΙEλ.ιrόντεr; Gemistus , δΙΕλόνΤΕς codices [χονΤΕς κα! add. GF 26 καΙ om. DF το πλάτος δ� vulg.
ΙΙ
1 1 . 12.
189
1 26 κο σι
και πέντε ' τούτον δε πολλοίς πλή,f}εσι �ευγών 6 όQεLκών τε και βοεικών καταγαγούσα ΠQος τον πο ταμον Eπεβtβασεν έπι την σXεδtαν' Επι ταύτης δε παQακομίσαi3α κατα τού ρεύματος μέΧQΙ τfjς Βαβυ5 λωνίας εi3τηi3εν αυτον παρα την ΕΠΙi3ημστάτην δδόν, παQάδοξον ,f}έαμα τοίς παQιούi3ιν ' ον τινες όνομά �Ovi3LV &πο τού i3χήματος όβελίi3κον , δν Εν τοίς επτα τοίς κατονομαζομένοις εργοις καταρι&μούi3ι. Πολλών δε και παραδόξων δντroν ,f}εαμάτων 12 10 κατα την Βαβυλωνίαν ουχ -ηκιστα ,f}αυμά�εται και το πλfj&ος τfjς έν αυτΥ γεννωμένης &i3φάλτου' το σούτον rdQ έστιν ωιJτε μη μόνον ταις τοσαύταις και τηλικαύταις οlκοδομίαις διαρκειν, αλλα και G'vl λSΓόμενOν τον λαον έπι τον τόπον αφειδώς αρύεG',f}αι αναρΙ,f}μήτων δε 2 15 και ξηραίνοντα κάειν αντι ξύλων. το πλη,f}οg αν,f}ρώπων αρυομένων κα,f}άπερ εκ τινος πηγfjς μSΓάλης ακέραιον διαμένει το πλήρωμα. εστι δε και πλησtον της πηγfjς ταύτης ανάδΟG'ις τφ μεν lLSΓi,f}H βραχεια , δύναμιν δε ,f}aVlLιXoιov εχουσα. 20 προβάλλει γαρ ατμον ,f}ειώδη και βαρύν, φ το προσ cl,f}ov �φoν (1παν αΠο,f}νήG'Κει , περιπιπτον όξεί/f και παραδόξφ τελευτf] ' πνεύματοg γαρ κατOxfι χρό νον -ίιπ ομειναν διαφ,f}ε{Qcται, κα&άπερ κωλυομένης της τού πνεύματος έκφορας {ιπο της προσπεG'ούσης 25 ταιg αναπνοαιg δυνάμεως ' ευ&υς δε διοιδει και π{μ ΠQαται το σώμα , μάλΙιJτα τους πεQΙ τον πνεύμονα 1 κα ι πΕνΤΕ] πΕνΤΕ CF, και πένΤΕ ποδών D 2 όρι ο 4 κατα3 �πι τήν] πρός τήν vulg. κών D, ό�'ικών II 14 �πι κομίσασα Π 6 ον -8 καταριιfJ'μoυσι de1. Eich. 22 τόν τόπον om. ΙΙ 20 πρoσβά!!cι vulg. (et Dl) χρόνον] χρόυον όΜγον Gemistus 24 φ ο ρά ς D.
190
DIODORI SICULI
τόπ:ουr;. έστι δΕ και πέραν τού ποταμού λίμνη στο ΡΕον έχουσα τον πορι αvτ-ηv τύπον, slr; .ην σταν τις έμβΏ των άΠοίρων, όλίγον μΕν νήΧΕται χρόνον, ΠΡΟϊroν δ' οίς το μέσον κα&άπορ vπό τινος βίας κατασπάται · έαυτιj5 δΕ βοη&ων και πάλιν &ναστρέψαι προαιρούμsvοr; άντέχεται μΕν τ.ης έκβάσεωr;, άντι σπωμένφ δ' {)πό τινος έοικε · και το μΕν πρωτον άπονΕκρούται τους πόδας, οίτα τα σκέλ'/'} μέχρι τ.ηr; όσφύοr;, το δΕ τελευταίον ολον το σωμα νάΡΚΥ ΚQα τ'/'}&ειr; φέρεται προς βυ&όν , και μΕΤ' όλίγον ΤΕΤΕ- 1Ό λsυτηκwr; άναβάλλΕται. πορι μΕν oiJv των έν τΥ Βαβυλωvίif &ιχυμαζομένων &Qκsίτω τα Qη&έvτα. 13 Ή δΕ Σεμ(ραμις έπcιδ-η τοίr; lQrotr; έπέ&ηκο πέQar;, &νέζουξΕν έπι Μηδίας μΕτα πολλής δυvάμΕωr; · καταντήσασα δΕ προς δρος το καλούμΕνον Βαγίστα- 15 νον πλησίον αοότού κατοστρατοπέδευσο , και κατο σΚΕύασο παράδcισoν, Or; τ-ην μΕν πορίμΕτρον �ν δώδΕκα σταδίων, έν πoδtφ δΕ ΚΕίμενος οίχο πηγην μεγάλην, έξ fjr; &ρδούΕ6&αι συνέβαινο το φυτουρ2 γείον. το δε Βαγί6τανον δρος έστί μΕν {ορον Διός, 20 δκ δε τού παρα τον παράδεισον lLiQovr; άποτομάδαr; 12� εχει πέτραr; clr; fJψοr; άvατειvούσαr; έπτακαίδΕκα στα δίουr;. ο-ό το κατώτατον lLlQor; καταξύ6ασα την ίδία,,, ένεχάραξεν οίκόνα, δορυφόρουr; α{)τΥ παρα6τή6αι1α έκατόν. έπέγραψο δΕ και Συρίοιr; γράμμα6ιν slr; την πέτραν στι Σεμίραμιr; τοίr; σάγμασι ΤΟLr; των άκο- 25 λου&ούντων {ιποζυγίων άπο τού πεδίου χώσασα τον 3
2 τύπον Reiske, τ6πον codiceB 8 &ποvα�κοvται Eich. 12 &ι;ικε{σ&ω ΙΙ 16 κατεστ�ατοπέ8εvσΕ καΙ om. D 22 στάδια έπτακαίίJεκα ΙΙ.
ΙΙ 1 2 . 1 3 .
191
πρocιρημ{νoν κρημνον δια τούτων εl� την &κρώ ρειαν προσαν{βη. εντεύ-l7εν δ' &ναζεύξασα κα� παρα- 3 γενομ{νη πρo� Χαύονα πόλιν τή� Mηδία� κατ ενόησεν εν τινι μετεώρφ πεδίφ π{τραν τφ τε υψει 5 κα� τφ μεγ{-Ι7ει καταπληκτικήν. ενταύ-l7' o.vv ετε ρον παράδεισον vπερμεγ{-Ι7η κατεσκεύασεν, εν μ{σφ την π{τραν &πολαβούσα, xa-l7' 7)ν οίκοδομήματα πο λvτελij πρo� τρυφην εποίησεν, έξ ιbν τά τε κατα τον παράδεισον &πε-l7εώρει φυτουργεία κα� πασαν 10 την στρατιαν παρεμβεβληκυιαν έν τφ πεδίφ. έν 4 τούτφ DS τφ τόπφ συχνον ενδιατρίψασα χρόνον κα� πάντων τών εις τρυφην &νηκόντων &πολαύσασα, γijμαι μεν νoμ.ίμω� ουκ ήf}{λησεν, ευλαβουμ{νη μή ποτε στερη.ftf] τij� &Qxij�, έπιλεγομένη DS των στρα15 τιωτων τους ευπρεπείο/ διαφέρoντα� τoύτoι� έμίσ γετο , κα� πάντα� τoυ� αυτπ πλησιάσαντα� ηφάνιζε. μετα DS ταύτα έπ ' Έκβατάνων την πορείαν ποιη- 5 σαμένη παρεγένετο πρo� OΡO� το Ζαρκαίον καλού μενον' τούτο δ' έπ� πoλλoυ� 'ltaQijxov σταδίoυ� κα� 20 πλήρε� ο ν κρημνών κα� φαράγγων μακριΧν E iXE την περίοδον. έφιλοτιμείτο ο{;ν f1Ila μεν μνημεΙΌν &.ftιx νατον έαυτης άπολιπείν , f1fka δε σύντομον ποιή σασ.ftαι την δδόν ' διόπερ τoύ� τε ΚΡ1}μνoυ� κατα κόΨασα κα� τους κoίλoυ� τόπoυ� χώσασα σύν25 τομον κα� πολυτελij κατεσκεύασεν δδόν, 7) μέχρι τού νύν Σεμιράμιδος καλείται. παραγεν1}.ftείσα δ' εl� 6 Έκβάτανα, πόλιν εν πεδι'φ κειιιέν1}ν , κατεσκεύασεν 3 χαύονα G. χάτωνα D, χάονα CF 8 �πo{ησEν] iπι!.fT ηκεν Π 18 παρεγενή.fTη C(F) ζ�αρκαιoν D 26 νυν J άπ' �κε{νης add. CF παραγενομενη ΙΙ.
DIODORI SICULI
192
Εν αiιΤfj πολυτελή βασίλεια και την Itλληv Επιμέ λειαν έποιήσατο τού τ6πo�ι περιττοτέραν. &νύδρου ιΥαρ oiJIJng τής π6λεως και μηδαμού σύνεγγυς -δπαρ χούσης πηγής, έποίησεν αiιτην πάσαν κατάρρυτον, έπαιΥαγούσα πλείστον και κάλλιστον {ίδωρ μετα πολ- 5 '1 λής κακοπα.fTε{ας τε και δαπάνης. των yιXQ Έκβα τάνων αις δώδεκα σταδίους &πέχον εστιν δρος δ καλείται μ�ν Όρ6ντης, τ'Υ δε τραχύτητι και τφ προς {ίψος &νατε{νοντι μεrέ.fTει διάφορον, αις ttv την ΠQ6σβασιv έχον fJQ.fTtov εως τής &ΚQωρείας σταδ{ων 10 ει:κοσι πέντε. έκ {Τατέρου δε μέρους οiJσης λίμνης μεγάλης εΙι:; ποταμον έκβαλλούσης, διέσκαψε το προg ειρημένον δρος κατα την QlbtXV. �ν δ' ή διωρυξ 128 το μεν πλάτος ποδων πεντεκαίδεκα, το δ' {ίψος τετταράκοντα ' δι' ής έπαιΥαιΥούσα τον έκ τήι:; λίμνηι:; 15 ποταμον έπλήρωσε την π6λιν {ίδατοι:;. ταύτα μεν oiJv έποίησεν έν τfj Μηδίο/. 14 ΛΙετα δε ταύτα Eπήλ.fTε τήν τε Περσίδα και την Itλληv χώραν απασαν ήι:; Επήρχε κατα την 'Λσ{αν. πανταχού δε τα μεν δρη και ται:; &πορρωγαι:; πέτρας 20 διακ6πτουσα κατεσκεύασεν δδουι:; πολυτελειι:;, Εν δε ΖΟΙΙ:; πεδίοιι:; Εποίει χώματα, ποτε μεν τάφουι:; κατα gucvιXbOVIJa τοίι:; τελευτωσι των ήιΥψ6νων , ποτε δε 2 π6λειι:; Εν τοίι:; &ναστήμασι κατοικίbουσα. εlώ.fTει δε και κατα ται:; σΤQατοπεδε{αι:; μικρα χώματα κατασκευ- 25 ιXbEtV, Εφ' αιν κα.fTιστασα την Ιδίαν σκηνην απασαν κατώπτευε την παQεμβολήv' διο και πολλα κατα om.
6
ΤΕ om.
ABD
πιΞτl}ιχς
om.
D
7
:iς
om.
D
14 δΕκιχπΕνΤΕ libri a 25 μ,ιχκρα Eich.
9 ώς αν . . , 51}&ιον 15 dnιxyιxyovuιx D 20
ΙΙ
1 93
13. 14. 15.
την 'Ασίαν μ,έχ�ι του νυν διαμένει των -δπ' [κείνης κατασκευασft'έντων κα� καλείται Σεμι�άμιδoς έ�γα" μετα δε ταυτα τήν τε Αl'γυπτον πασαν iπfjΜΤε κα� 3 τής Λιβύης τα πλείστα καταστρεψαμένη παρήλft'εν εΙς 5 'Άμμωνα, χρησομένη τφ ft'cιp περ� τής Ιδίας τελευτfjς. λέγεται δ' α1'JΤfj rcνi<1ft'ΙXL λόγιον lξ &νft'ραιπων &φα νι σft'ήσεσft'αι κα� κατα την 'Ασίαν παρ' lνίοις των lft'νwν &ft'αvάτου τεύξε<1ft'αι τιμfjς" 3περ lσεσft'αι καft" δν αν χρόνον δ υίσς α'ι3Τfl Νινύας [πι(3oυλεύσrι. &πσ δε 4 10 τούτων γΕνομένη τής ΑΙft'ιοπίας [πfίλft'ε τα πλείστα καταστ�εφoμένη κα� τα κατα την χαι�αν ft'εωμΕνη παράδοξα. εΙναι γαρ [ν ΙXVTfJ φασι λίμνην τετ�άγωνoν, την μsν πε�ίμετ�oν έχουσαν ποδών ώι; gχατοv gξή "οντα, το δ' ϋδωρ τjί �ιΈν χ�όι;ι παραπλήσιον κιννα15 βάρsι, την δ' όσμην καft" -δπερβολην �δεϊαν, οδκ &Υό μοιον Ol1HjJ παλαιsJ ' δύναμιν σ' εχειν παράδοξον ' τον γαρ πιόν!'α φασ�ν εΙς μανίαν έμπίπτειν κα� πάvft" & π�ότε�oν σιέλαft'εν &μαρτήσας έαυτου κατη γορείν. τοίς μεν oiJν ταυτα λΕγουσιν 01'Jκ &ν τις �o ρι;ιδίως ovrXΙXTcEft'oLTO. Ταφας δε τών τελευτησάντων Ιδίως οϊ κατα 1 6 την Αl47ι.οπίαv ποιουνται· ταριχεύσαντες γαρ τα σαιμιχτα κα� πε�ιχ{αντες αδΤΟίς πολλην ϋελον {στα υιν έπ� στήλης , roΌτε τοίς πιχριούσι φαίvεΌft'αι δι(� 25 της -δΕλου το του τι:τελευτηκότος σώμα, καft'άπερ Ηρόδοτος εϊρηκε. ΚτηΌίας σ' δ Κνίδιος &ποφαινό- 2 �tEVOg τούτον σχεδιάζειν, α1'Jτός φηΌι το μsν Όώμα ταριχεύεσft'αι , την μΕ11ΤΟΙ γε ϋελ011 μη περιχείΌft'αι 21 Ιδίας Dinc1. DrODORU8 L
23 π()�ύν D. 19
DIODORl SICULI
194
'}'VfLvoib τοίς Οώμαοι· κατακαυ.&ήοεο.&αι '}'Ct(J ταύτα κα� λυμαν.&έντα τελέως την δμοιότητα μη δυνή3 ι5εο.&αι διατηρείν. διο κα� χρυι5ην εΙκόνα κατα οκευάζεο.&αι κοίλην, clr; ?Jv lvτε&έντοr; τού νεκρού 129 περ� την εΙκόνα χείι5i7αι την iίελoν ' τού δε κατα- :> οκευάι5ματος τε.&έντοr; lπ� τον τάφον δια της iιέλoυ φαν·ηναι τον χρυοον &φωμοιωμένον τφ τετελευτη4 κότι. τους μεν olJv πλουοίους aiJTWV oiίτω .&άπτε ο.&αί φηοι, τους δ' lλάττονας καταλιπόντας οiJι5ίας &QfVQίXb τυ'}'χάνειν ε (κόνος, τους δε πένητας κερα- 10 μίνης· την δε iίελoν παοιν lξαρκείν δια το πλείοτην '}'ενναο.&αι κατα την ΑΙ.&ιοπίαν κα� ΤΕλέως παρα 5 τοϊς l,},XWQtoL!; lπιπολάζειν. περ� δε των νομίμων των παρα τοίς Αl.&ίοψι κα� των &λλων των '}'ινο μένων lv τΏ τούτων χώρCf τα κυριώτατα και μνήμης 1 5 &ξια μικρον iίoτερoν &να'}'(?άψομεν, οταν και τας παλαιας afJTWV πράξεις κα� μυ.&ολογίας δΙΕξίωμΕν. 16 Ή δε Σεμίραμις καταστήοαι5α τά τε κατα την Αli7ιοπίαν κα� την Αι"'}'υπτον έπανηλ.&ε ΜCτα TfJb δυνάμεως ΕΙς Βάκτρα της 'Ασίας. εχουοα δε δυνά- 20 μεις μΕ'}'άλας καΙ πολυχρόνιον εΙρήνην &γουσα φι λοτίμως έσχε πραξαί τι λαμπρον κατα πόλεμον. 2 πυν.&ανoμέ�'η δε το των 'Ινδων έ'&νος μέ'}'ιστον είναι των κατα την οΙκουμένην κα� Πλείοτην τε και καλλίοτην χώραν νέμεο.&αι, διενοείτο οτρατεύειν εΙς 25 την 'Ινδικ·ήν, .fjr; έβαοίλευε μεν Σταβροβάτης κατ' luclvovr; τους χρόνους, οτρατιωτων δ' είχεν &να (JtfttLrJ Tov πλη.&ος· {,πηQχον δ' afJTrjj κα� έλέφαντες 6
τάφον] τόπον ΙΙ
18 ΤΕ ΟΜ. D
26
τα(Ιqο(Ιάτηg D
ΙΙ
15. 16.
195
πολλοι καit' vπcρβολrιν λαμπρωg κcκοσμημένοι τοίg c lg τον π6λεμον καταπληκτικοίg. � γαρ 'Ινδικη χώρα 3 διάφοροg ού6α τφ κάλλει και πολλοίg διειλημμένη ποταμοίg αρδεύcταί τε πολλαχού και διττουg καiJ" 5 εκαστον ενιαυτον εκφέρει καρπούg ' διο και των προg το �ην επιτηδ'είων τοσούτον εχει πληiJ'οg ωστε δια παvτοg αφiJ'οvον απ6λαυσιν τοίg εγχωρCοιg παρ έχεσiJ'αι. λέγεται δε μη δέποτε κατ' α-ότην γεγονέναι σιτοδείαν η φiJ'ΟQαν καQπων δια την εiJΚQασίαν των 10 τόπων. εχει δε και' των ελεφάντων &πιστον πληitοg, 4 οί' ταtg τε αλκαίg και ταίg τού σώματοg Qώμαιg πoλiι προέχουσι των εν τj} Λιβύη γινομένων, δμοίωg δε ΧQvσόν, &ργυρον, σίδηρον, χαλκόν' προg δε τού τοιg lίoS'rov παντοίων κα� πολυτελων εστιν εν α'l3τfj 15 πληiJ'οg , ετι δε των &λλων άπάντων σχεδον των nQog ΤQvψην και πλούτον διατεινόντων. ύπερ αιν τα κατα (-LiQog iι 2'cμίραμιg ακούσασα προήχitη μηδ'έν προαδικηiJ'είσα τον nQog 'Ινδοiιg εξενεγκείν πόλεμον. δρωσα δ' αvτηv μεγάλων καit' ύπεQβολην προσδεο- 5 20 μένην δυνάμεων , έξέπεμψεν αγγiλοvg clg Ctndoag ταg σατραπείαg, διακελευσαμένη τοίg επάρχοιg κατα130 γράφειν των νέων τους ιΧQίστοvg, δούσα τον &ριit μον κατα τα (-LcyiitΎI των iiJ'vιXιv ' προσέταξε δε παοι κατασκευά�ειν καιναg πανοπλίαg και τοίg αλλοιg 25 απασι λαμπρωg naQaytvcoiJ'ctt κεκοσμημiνοvg μετα τρίτον ετo� clg Βάκτρα. μετεπέμψατο δ'έ και ναυπη- 6 yovg εκ τε Φοινίκηg και Σvρίαg και ΚύΠQΟV και τηg αλληg τηg παραitαλαττίοv χώραg , olg &φitονον
14 lv αύτΥ έστι vulg. 20 πάσας ΙΙ 21 σατραπει'αι; 25 nafllX'J'EvEa{tat vulg. Dindorf, στρατοπεδε{ας cod. 19 *
1 96
DIODORI SICULI
fJλην μ,εταγαγούσα διεκελεύσατο κατασκευάζειν ποτ&μ,ια πλοία διαιρετά. δ γαρ Ίνδο!; ποταμ6g, μ,έ γιt1τοg (Dv των περ� του!; τ6που!; κα� την fJιxt1LlcCιxv airτή!; δρίζων, πολλων προt1εδεΊ:το πλοίωv πρ6!; τε την διάβασιν κα� προ!; το του!; Ίνδου!; &πο τούτων Ι) &μύνασ{tαι' περ� δε τον ποταμον o.vx οi)σηg fJl'IΊg &ναγκαΊ:ον .ην Εκ τη!; Βακτριανη!; πεζΥ παρακομί8 ζεt1{tαι τα πλοΊ:α. {tcroQOvt1ιx δ' ή Σεμ,ίραμ,ι!; έαυτην Εν τΥ των Ελεφάντων XQEilf πολυ λειπομ,ένην , έπε νοήt1ατ6 [τινα] καταt1κεvάζειν εΙδαιλα τούτων των 10 ζφων, Ελπίζοvt1α καταπλήξεσ{tαι του!; Ίνδου!; δια το νομ,ίζειν α.vτουg μ,ηδ' είναι το t1ύνολον Ελέφαντα!; Επιλέξασα δε βοων 9 Εκτο!; των κατα την Ίνδικήν. {-tElιXvrov τριάκοντα μ,υριάδα!; τα μ,εν κρέα τοΊ:!; τεΧllίται!; κα� τοΊ:!; προ!; την των κατ�σκευασμ,άτων 15 ilπηρεσίαν τεταγμ,ένοι!; διένειμε, τα!; δε βύρσα!; συρράπτουΙΙα κα� χ6ρτου πληρούt1α κατεσκεύασεν εΙδαιλα, κατα παν &πομ,ιμουμ,ένη την των ζ�ων τούτων φύσιν. εκαστον δε τούτων είχεν Εντο!; t1νδρα τον Επιμ,ελησ6μ,ενον κα� κάμ,ηλον, ilφ' oiί φερ6μ,ενον 20 φανταt1ίrιν τοΊ:!; π6ρρω,f}εν δρωt1ιν &λη{tινού {tIΊQCov 10 παρείΧΕΤΟ. οι δε ταύτα κατασκευάζοντε!; α.vΤfJ τεχνΙ: ται ΠΡΟι5εκαρτέρουν τοε!; εργοι!; εν τινι περιβ6λφ περιφκοδομ,ημ,ένφ και πύλα!; εχοντι τηρουμένα!; Επι μ,ελως, wefτε μ,ηδένα μ,ήτε των εσω,f}εν Εξιέναι τεχνι- 25 'CWV μ,ήτε τωv εξω{tcν εΙσιέυαι προ!; α.vτούς. τούτο δ' Εποίηι5εν , σπαις μ,ηδε�ς τωυ E;ro{tev ΙδΏ Το '1
el'δοοΛ.cx] ΙδΙω μα: 10 τινα] τι codices , del. ΗθτΙΙθίη codices, ίΊι(/ιχΛ.μιχ Bekker, μ[μη,ιιιχ Scb afer 15 τ�Ιι; om. D 18 ιΧπομιμουμενιχ conicio (c. 8, 4) 22 κcxτcxσ"evασανΤΕς D.
II 16. 17.
197
γινόμι:νον μηδ'έ διαπέσΥ φήμη ΠQος Ίνδους πεQ� τούτων. Έπι:� δ' αΖ τι: νηι:ς κα� τα {tηQία κατι:σκι:υά- 1 7 σitησαν Ε ν τοις ovolv ετι:σι, τ φ ΤQίτφ μετεπέμψατο 5 τας πανταχόitι:ν δυνάμεις ι:ίς την ΒαΚΤQιανήν. το δ'έ πληitος της &itQοισitείσης ι$ΤQατιας ήν, ώς Κτη σίας δ Κνίδιος ιΧνέγQαψι: , πι:�ών μεν ΤQιακόσιαι tLVQtιXocg, {ππέων δ'έ ι:l'κ οσι μυριάδι:ς, άρμάτων δε δέκα [tVQtιXOcg. ύπηρχον δε κα� ΙΧνδρι:ς EΠ� καμή- 2 10 λων όχούμι:νοι , [taXaCQag τι:τραπήxcις εχοντι:g, τον &QLittL ov Ισοι τοις αρμασι. ναυς δ'έ ποταμίας κατ Μκι:ύασε διαιρεταg δισχιλ ίας , αΙς παρεσκι:υάσατο καμήλουg τας πι:�11 παρακoμι�oύσας τα σκάφη. Εφό ρουν δε κα� τα τών Ελι:φάντων ι:Ιδωλα κάμηλοι, 15 καitότι προι:ίρηται ' προg δ' αvταg τους Ζππουg οί 1 31 στρατιώται συνάγOνΤCς ovvtj{tCΙf; Εποίουν τού μη φοβεισ{tαι την &γριότητα τών {tηρίων. το παρα- 3 πλήσιον δε πολλοιg ετεοιν ϋστι:ρον εΠQαξι: ΠΙ:Qσευg δ τών Μακι:δόνων βασιλι:ύg, οτε προς 'Ρωμαίους 20 εμι:λλι: διακινδυνι:ύειν εχοντας Εκ Λιβύηg Ελέφαντας. &λλ' 01)τ' έκείνφ Qοπην ένCΓκείν εΙς τον πόλεμον συνέβη την πεQ� τα τοιαύτα σπουδην κα� φιλο τεχνίαν 01)τε Σεμιράμιδι ' περl ιbν &κριβέστερον δ ΠQΟϊων λόγος δηλώσει. 25 Ό δ'έ τών 'Ινδών βασιλευς Σταβροβάτης πυν- 4 ,f}ανόμενος τιΧ τε μεγέ,f}η τών όνoμα�oμένων δυνά μεων κα� την ύπερβολην τfjς εΙς τον πόλεμον παQα σκευης, εσπευδεν Εν απασιν ύπερitέσitαι την Σεμί8 εΙ'κσσι] πεντήκοντα
αύτσι�ς
CD
21
C
Ιπενηκειν
15 CF
πρός δ'] καΙ προς CF 2 6 Ετσιμαζομενων F.
1 98
DIODORI SIOULI
Qcφ,ιν. κα� ΠQ{lJ1;ον μ�ν έκ τού καλάμου κατεl1κεvαl1ε πλοία ποτάμια τεΤQαΚΙl1χίλια' ή raQ Ίνδικη παQά τε τους ποταμους κα� τους έλώδεις τόπους φέQει καλά μου πΜ}&ος, ο-δ το πάχος ο-όκ Ctv Qffδίwς !Χν&Qwπος πεQιλάβοι ' λέγεται δ� κα� τας έκ τοvτwν κατασκευα- 5 ζομένας ναύς διαφόQους κατα την XQa{ιxv υπάQχειν, ουσης &l1ήπτου ταvτης της υλης. ποιησάμενος δε 6 κα� της των 3πλων καταl1κευης πολλην έπιμέλειαν κα� πασαν έπεΜ}ων την Ίνδικην t1,f}QOLQE δύυαμιν 7 πολυ με{ζονα της ΣεμΙQάμιδι συvαχ,f}είσης. ΠΟΙ'ηι1ά- 10 μενος δε και των &rQtWV έλεφάντων ,f}ήQαν κα� πολλαπλασιάσας τους ΠQοϋπάQχοvτας , έκόl1μησεν απαντας τοίς είς τον πόλεμον καταπλ'ηκτικοίς λαμ8 ΠQως' διο και συνέβαινε κατα την έφοδον α-ό-ι:ων διά τε το πλη,f}ος κα� την έπι των ,f}wQrxuCwv κατα- 15 σκευην &νυπόστατον &ν,f}Qwπ{νrJ φvσει φα{νεl1,f}αι την έπιφάνειαν. 18 Έπει δ' αύτφ πάν-ι:α τα ΠQος τον πόλεμον κατεl1κεύαστο , π(lος την Σεμί(lαμιν uιx,f}' δδον ο{,ι1αν &πέl1τειλεν &γγέλους, έγκαλων οτι ΠQοκατάQχε-ι:αι 20 τού πολέμου μ'ηδ�ν &δικη,f}ε'Cι1α' πολλα δε και &(1Qητα κατ' αδτης ιίις έτα{Qας βλασφημήσας δια των γQαμμιΧτwν και .ι7εους έπιμαQτυιμχμενος, ήπείλει κατα2 πολεμήσας αfJτην σταυ(lφ ΠQοσηλώσειν. ή δε Σεμί (Ιαμιι; &ναγνούσα τηυ έπιστολην κα� καταγελάι1ασα 25 των γεγQαμμένwv, δια των lQrWV έφηι1ε τον Ίνδου 5
15 την iπ!] την aut την των �πΙ 8 παQασκεvης Π Reiske <Β'coι;ιαn{αιv] ,f)oηρ{coν Gemistus 18 τ« add. Gemistus πι;ιος] "ατ" Ο 22 ώς έτα{ιιας scripsi , ώς έτα{ιιαν D, εlς έτέιιαν Ο, elr; GταΙQε{αν F.
II 17. 18.
199
πειράσεσiJ'αι της περ� αύτην &ρετης. έπε� δε προ άγουσα μετα τής δυνάμεως έπ� τον 'Ινδον ποταμον παρεγενήiJ'η, κατέλαβε τα των πολεμίων πλοια προς μάχην ετοιμα. δι6περ κα� αύτη καταρτίσασα ταχέως 3 5 τας ναύς κα� πληρώσασα των κρατίστων επιβατών συνεστήσατο κατα τον ποταμον ναυμαχίαν , συμφι λοτιμουμένων xal των παρεμβεβληκ6των παρα το QctiJ'Qov πεζων. επl πολυν δε χρ6νον τού κινδύνου 4 παρατείνοντος και προiJ'ύμως έκατέρων &γωι/ισα10 μένων , το τελευταίον ή Σεμίραμις ενίκησε και διέφiJ'cιρε των πλοι'ω ν περι χίλια, συνέλαβε δ' αίχ1 32 μαλώτους ούκ όλίγους. επαρiJ'εισα δε τf] νίκn τιΧς 5 εν τφ ποταμφ Vψ:JΌυς και π6λcις εξηνδραποδίσατο, και συνήγαγεν αίχμαλώτων σωμάτων vπsρ τας δέκα 15 μυριάδας. μετα δε ταύiJ' δ [tSV των 'Ινδων βασιλευς &πήγαγε την δύναμιν &πο τού ποταμου, προσποι ούμενος μεν &ναχωρεϊν δια φ6βον, ΤfΊ δ' &ληiJ'είι:;: βουλ6μενος τους πολεμίους προτρέψασiJ'αι διαβηναι τον ποταμ6ν. ή δε Σεμίραμις, κατα νούν αύΤfΊ των 6 20 πραγμάτων προχωρούντων, έ'ζευξε τον ποταμον κατα σκευάσασα πολυτελή και μεγάλην γέφυραν, δι' �ς ((πασαν διακομίσασα την δύναμιν επι ttSV τού ζεύγ ματος φυλακην κατέλιπεν ((νδρων έξακισμυρίων, τf] δ ' l(H n στρατιf!. προηγεν έπιδιώκουσα τους 'Ινδούς, 25 προηγουμένων των είδώλων, σπως ο{ των πολεμίων κατάσκοποι τφ βασιλει &παγγείλωσι το πλήiJ'ος των παρ' αύΤf] iJ'ηρίων. οό διεψεύσiJ'η δε κατά γε τουτο 7 ,
9 συναΥroνισαμένroν D 12 νEκrι] καΙ add. CF 14 συνή,&ροισεν II 20 χroρούντroν ΙΙ 26 τφ β. CΊπαyyε{λroσι] δη].. ώσroσι τφ β. Il 27 δΕ] Υε D, τε CF.
200
DlODORI SlCULI
τη� έλπίδo�, &λλα των έπι κατασκοπην έκπεμψ&έν των τoι� Ίνδoι� &παγγελλόντων το πλή.frο� τών παρα τοις πoλεμίoι� έλεφάντων, EXπανΤE� διηπο ρούντο πό.frΕν αύτΏ συνακολου.frεί τοσούτο πΜί.frο� 8 .frηρίων. ου μην έμεινέ γε το ΨεύδΟf; πλείω χρόνον & κρυπτόμενον ' των yaQ παρ α τΏ ΣεμΙQάμιδι σΤQα τευομένων τινλ� κατελήφ.frησαv νυΚΤΟf; έν τΏ ιJτρα τοπεδείlf Q lf.frυμοϋvτε� τα πεQΙ τα� φυλακά�' φοβη .&έντε� δλ την έπακολου.frούσαν τιμωQίαν ηύτομόλησαν ΠQΟf; τoυ� πoλEμίoυ� και την κατα τoυ� έλέφαντα� 10 πλάνην &πήγγειλαν. έφ' oί� .frαQQήσα� δ των 'Ινδών βασιλευ� και τΏ δυνάμει διαγγείλα� τα ΠΕQΙ των είδώλων, έπέστρεψεν έπι του!: 'ΔιJσυρίOυ� διατάξα� την δύναμιν. 19 Το δ' αυτο και τη� ΣεμιράμιδΌ� έπιτελOύιJη�, 1& ιb� f]rrtoιxv &λλήλoι� τα στρατόπεδα, Σταβρoβάτη� δ των 'Ινδών βασιλευ!: προαπέστειλε πολυ προ τηf: 2 φάλαγγος τους Ιππεί� μετα τών &QμιΧτωv. δεξαμένη� δλ τη� βαιJιλίσσης εVQώιJτως την έφοδον τών Ιππέων, και τών κατεσΚΕυασμένων έλεφάντων ΠQΟ της φά- 20 λαγγος εν ίσoι� διαστήμαιJΙ τεταγμένων , συνέβαινε 3 πτύQεσ.frαι τoυ� τών 'Ινδών "ίππους. τα rιXQ είδωλα π6QQω.frΕν μ�ν δμοίαν εΊχε την ΠQ6ιJοψιν τoί� &λη .frtvoi� .frnQtOt�, oί� συνή.frει� oντε� οϊ τών 'Ινδών "ίπποι ΤΕ.frαQQηκότω� ΠQοσίππευον ' τoί� δ' έγγίσασιν 25 η τε όσμη προσέ{1αλλεν &συνή.frη� και τ&λλα δια φοραν εχοντα πάντα παμμεγέ.frη [&] τoυ� "ίππoυ� δλοσχερω!: συνετάρα.ττε. διο και των 'Ινδών οϊ μλν om.
7 καΤΕϊ..ήψlΤησάν τινες vulg. CF.
16 άϊ..ϊ.ή. λαιν ΙΙ
27
&]
II 18. 19.
201
έπ� την γην [πιπτον, ο{ δ); των ζφων άπει-&ούντων τοις χαλινοις ώς έτύγχανεν εΙς τους πολεμίους έξ1 33 έπιπτον μετα των κομιζ6ντων ιο3τους "ίππων. ή δε 4 Σεμί(μψις μετα στρατιωτων έπιλι!κτων μαχομένη 5 xal τφ προτερήματι δcξιως χρησαμι!νη τους Ίνδους έτρέΨατο. dJv φυγ6ντων προς την φάλαγγα Στα βροβάτης δ βασιλευς ου καταπλαγεις έπ�γαγε τας των ΠΕζων τάξεις, προηγουμένων των έλΕφάντων, αυτος δ' έπl του δεξιου κέρατος τεταγμένος xal την 10 μάχην inl του κρατίστου -&ηρίου ποιούμενος έπή γαγε καταπληκτικως έπ� την βασίλισσαν κατ' αύτον τυχικως τcταγμένην. το δ' αύτο κα� των ΙΧλλων 5 έλεφάντων ποιησάντων ή μετα τής Σεμιράμιδος δύναμις βραχυν -δπέστη χρόνον την των ,f}ηρίων 1 5 [φοδον ' τα γαρ ζφα διάφορα ταίς άλκαίς σντα xal ταίς ίδίαις ρώμαις πcποι-&ότα πάντα τον -δφιστάμενον ΡCfδίως άνΥρει. διόπερ πολυς καΙ παντοίος έγίνcτο 6 φόνος , των μΕν -δπο τους πόδας -δποπιπτόντων, των δε τοις όδουσιν άνασχιζομένων, ένίων δε ταϊς 20 πρυβοσκίσιν άναρριπτουμένων. συχνου δε πλή,f}ους νεκρων σωρευομένου και του κινδύνου τοίς δρωσι δεινην {κπληξιν καl φόβον παριστάντος, ούδcις ετι μΙνειν έπl τής τάξεως έτόλμα. τραπέντος oi'ιν του 7 πλή,f}ους παντος δ βασιλευς των Ίνδων έπ' αύτην 25 έβιάζcτο την Σεμίραμιν. κα� το μΕν πρωτον έπ' έκcίνην τοξεύσας [τυχε του βραχίονος, [πειτ' άκον τίσας διήλασε δια του νώτου τής βασιλίσσης, πλα γίας έvεχ,f}είσης τής πληγης ' διόπερ ούδεν πα,f}ου6α 2
ΕΤVΥχαιιοll ABG 6 τ7ιll] Τ(οlΙ 'rlιδώ1J add. D 10 Επι] 21 GooQ avoILilloov CD 24 απαιιτο. OF.
άπα Hertlein
202
DIODORI
SICULI
δεινον ή LlSfLiQafLLf; ταχέως &φίππευι1ε, πολυ λειπομένου κατα το τάχος του διαικοντος .ιTrJQCov. πάντων δε φευγ6ντων έπ� την ι1χεδίαν, ΤΟι10ύτου πλή.ιΤους είς ενα καΙ ι1τενον βια?;ομένου τ6πον ο{ μεν της βαι1ιλίι1ι1'ης ύπ' &λλήλων &πέ.ιΤνηι1κον ι1υμπατούμενοι 5 κα� φυQ6μεvοι παQα φύι1ιν &ναμΙξ {ππε'ϊς τε καΙ πε?;οί, των δε 'Ινδων έπικειμένων ι1:ι6μοg έγίνετο βίαιοg έπι της γεφύQας δια τον φ6βον, {Μτε πολλους lξω.ιΤουμένους έφ' έκάτεQα [LiQr} της γεφύQας έμπί9 πτειν εΙς τον ποταμ6ν. ή δε LlCfLtQafLLg, έπειδη το 10 πλε'ϊι1τον [LiQOf; των &πο της μάχης διασω?;ομένων δια τον ποταμον έτυχε της &σφαλείαg, &πέκοψε τουg συνέχοντας δεσμους την γέφυQαv ' ιbν λυ.ιΤέντων ή μΕν ι1χεδία κατα πολλα διαΙQε.ιΤε'ϊσα [LiQr} καΙ ι1υχνους έφ ' έαυτης έχουι1α των διωκ6ντων 'Ινδων ύπο της 15 του Qεύματος ι1φοδQ6τητος αιg έτυχε κατηνέχ.ιΤη, καΙ πολλουg μεν των 'Ινδων διέφ.ιΤεΙQε, τΥ δε LJCfLLQιXtLtIJL πολλην &ι1φάλειαν παQε6κεύαι1ε, κωλύι1αι1α την των 10 πολεμίων έπ' α1Jτην διάβα6ιν. μετα δε ταυ.ιΤ' δ μεν των 'Ινδων βαι1ιλεύg, δΙΟ6ημιων α'ότιj5 γενομέ- 20 νων καΙ των μάντεων &ποφαινομένων ι1ημαίνεσ&αι τον ποταμον μη διαβαίνΕιν, ήι1υχίαν έι1χεν, ή δΕ134 LJEμtQatLLg &λλαγην ποιηι1αμένη των αΙχμαλαιτων έπανηλ&εν εΙς ΒάΚΤQα , δύο [-tiQr} της δυνάμεως 25 &ποβεβληκυ'ϊα. 20 Μετα δέ τινα XQ6vov ύπο Νινύου του υ{οϋ δι' ευνούχου τιvοg έπιβουλευ.ιΤε'ϊι1α, καΙ το παQ' "Δμμωνος λ6γιον &.νανεωσαμένη, τον lπιβουλεύι1αντα 8
3
σχεδ{α'ΙJ] κα! add. vulg. σημασιών OF
με{ων D , Διας
15 Ιπ' αύτης D 20 διοση28 "Άμμωνι ODF.
ΙΙ 19. 20.
203
κακον ουδεν εΙργάσατο, τουναυτίου δε την βασιλείαν αυτιj3 παραδούσα και τοιι;; {Υπάρχοιι;; ακούειν tκείνοv προστάξασα, ταχέωι;; ήφάνισεν έαυ-τήυ, αιι;; ε Ιι;; &εουι;; κατα -του χρησμου με-ταστησομέυη. ευιοι δε μυ&ο- 2 5 λογουυτέι;; φασιυ αυτηυ γευέσ&αι περιστεράν , και πολλώυ όρυέωυ εΙι;; τηυ οΙκίαυ καταπετασ&έυ-τωυ μετ' έκείυωυ έκπετασ&ήυαι ' διο και -τουι;; Άσσυρίουι;; την περιστεραυ τιμάυ αις' &ε6υ, απα&ανατίbονταg την Σεμίραμιυ. αυτη μεν OVv βασιλεύσασα τήι;; 10 Άσίας' άπάσης' πλην 'Ινδών έ-τελεύτησε -τον προειρη μένου -τρ6πον, βιώσασα μεν ε-τη έξήκον-τα δύο, βασι λεύσασα δε δύο ΠΡΟ ς' ΤΟΙς' -τετταράκοντα. Κτησίας' μεν OVv δ Κνίδιος' περι Σεμιράμιδοι;; 3 τοιαύ&' ίστ6ρηκεν ' Ά&ήυαιος' δε καί -τινες' τών αλλων 15 συγγραφέωυ φασι ν -αυ την έ-ταίραν γεγονέναι ευπρεΠή, και δια το κάλλοι;; έρωτικωι;; εχειν αυ-τήι;; του βασιλέα -των Άσσυρίων. το μΕν ovv πρωτον μετρίας' αυτη1/ <1 αποδοχής' -τυγχάνειν έν τοίι;; βασιλείοιι;; , με-τα δε ταύτα γνησίαν άναγορευ&εισαν γυναικα πεισαι τον 20 βασιλέα πέν&' ήμέραι;; αυ-τfj παραχωρήσαι τής' βασι lciag. την δε Σεμίραμιν άυαλαβΟύσαν τ6 τε σκηπ- 5 -τρον και την βασίλειον στολην κατα μεν την πρώτην ήμέραν ευωχίαυ ποιήσαι και μεγαλοπρεπή δειπνα, έν οΤι;; -τους' των δυνάμεων ήγεμ6νας' και πάν-ται;; 25 τους' έπιφανεστάτουι;; πεισαι συμπράττειν έαυ-τfι ' -τfι δ' {Υστεραίο/ τού -τε πλή&ους' και των αξιολογωτάτων άνδρων αιι;; βασίλισσαν &εραπευ6ντων τον μεν ανδρα κα-ταβαλειν εΙι;; την ε[ρκτήν , αυτην δε φύσει μεγαλ11 δύο] καΙ δύο vulg.
14 ίστόρησΕν D.
204
DIODORI SICULI
επίβολον OiJ6av κα� τολμηQάv κατασχείν την 6φΧι1ν, και μέΧQΙ rriQrog βα6ιλεVΣα6αν πολλά και μηάλα κατεQγά6α6{}αι. 'lCcQL μεν oiJv των κατά [την] Σε μίQαμιv τoιαύτα� ιΧ.ντιλογίαg εΙναι 6υμβαίνει 'lCΙXQιX 5 τοig 6υγγQαφευσι. 21 Μετα δε τον ταύτηg {}άνατον Nινύα� δ Νίνου και ΣεμΙQάμιδοg v{og παQαλαβωv την ιX.QXfJv �QXcV εlQηνικωg, το φιλoπ6λCΜoν κα� κεκινδυνευμένον της 2 μηΤQοg oiJδattwg ξηλώ6αg. ΠQωτοv μεν rCtQ έν τοig βα6ιλείοιg τον απαντα XQ6vov διέΤQιβεν, -δπ' οiJδε- 10 vog δQώμενο{; πλην των παλλακίδων και των mCQ� 135 αiJτοv ciJvotJxrov, έξήλου δε ΤQυφηv και ι1'!{}υμ{αν και το μηδέποτε κακοπα{}είν μηδε μεQιμvαv, -δπο λαμβάνων βα6ιλείαg εiJδαίμοvοg εΙναι τέλοg το πά3 6ΙXLg XQijtJ{}at ταig iιδoναί� ιΧ.νεπικωλύτωg. 'lCQog δ8 15 την &6φάλειαν τηg ιXQx'iίg και τον κατα των &QXO μένων γιν6μενον φ6βον κατ' ένιαυτοv μετεπέμπετο 6ΤQατιωτωv ιΧ.Qι{}μΟv αιQΙ6μένον κα� 6ΤQατηγον &πο 4 l{}vovg έκά6του, κα� το μεν έκ πάντων &{}QOLtJ{}l"V σΤQάτευμα έκτοg τηg π6λεωg 6υνείχεν, Εκά6του των 20 i{}VWV τον ε.fJvούστατον των 'lCCQL αfJτοv &ποδει κνύων iιγεμ6να' του δ' έvιαυτου διελ{}6vτοg μετε πέμπετο πάλιν &πο των έ{}νων τουg l60vg σΤQατιώ ταg, και τουι; ΠQοτέQουr; &πέλυεν εΙι; ται; παΤQίδαr;. 5 ο{; 6υντελουμένου 6υνέβαινε τουι; -δπο την βασι- 25 λείαν τεταγμένουι; ΕΧπανται; καταπεπληχ{}αι , {}εω Qουνταr; &ει μηάλαg δυνάμειι; έν fJπαί{}QΙΡ 6ΤQατο πεδ'ι;υομέναg κα� τοig &φισταμένοιι; 11 μη 'lCEιftaQ3 την om. D 26 πάντας vnlg.
15
&νΕπικαλύπτιος OF 20 εκάστιο ' OF 27 δυνάμεις μΕγάλας vnlg.
Π
20. 21. 22.
205
χούσιν έτοίμην ο:&σαν τιμroQίαv. τα� δs κατ' lνιαυτον G ιZλλαγα� των σΤQατιroτωv lπενόησεν , ϊνα ΠQlv η καλω� γνroσ%ήναι τoυ� OTQaTΎIrOiJ� κα� τους &λλoυ� απιιντας {Υπ' &λλήλroν , gκαστο� εΙς την lδίαν δια5 χroQί�ηται παΤQίδα ' δ yCtQ πολυς ΧQόVΟς τής OTQlX τείας lμπειQίαv τε των κατα τον πόλεμον καΙ φρόνημα τοις ήγεμόσι πεQιτί{7ησι , καΙ το πλειστον &φορμας παQέχεται μεγάλας ΠQος &πόστασιν καl συνroμσσίαν κατα των ήγουμένroν. το δs μηδ' {Υφ' 7 10 ένος των έξro%εν %εroρεί6{7αι τής μεν πεQl α-ότΓν τρυφής &γνοιαν παQείχετο πάσι , κα%άπεQ δε %εον JόQατον δια τον φόβον έκαστος ο-όδs λόγφ βλασ φημείν lτόλμα. στρατηγους δs καl σατράπας καl διοικητάς, ετι δε δικαστας κα%' gκαστον έ{7νος &πο15 δείξας καl τ&λλα πάντα διατάξας ως ποτ' έδοξεν αύτφ συμφέρειν, τον τού ζήν χρόνον κατέμεινεν lν Tfj Νίνφ. παραπλησίroς δε τούτφ nal σ{ λοιποι 8 βασιλείς, παίς παρα πατρος διαδεχόμενος την &ρχήν, έπι γενεας τριάκοντα lβασίλευσαν μέχρι Σαρδανα20 πάλλου ' lπ� τούτου γαρ ή των 'AOOVQirov ήγεμoνί[� μετέπεσεν εΙς Μήδους , ετη διαμείνασα πλείro των -χιλίων καl ΤQιακοσίroν [έτι δ' έξήκοντα] , κα{7άπεQ φησl Κτησίας δ Κνίδιος lν Tfj δευτέρff βίβλφ. 136 τα δ' όνόματα πάντα των βασιλέroν καΙ το 22 �-) πλή{70ς των lτων ιbν gκαστος lβασίλευσεν ο-ό κατ c πείγει γράφειν δια το μηδεν {Υπ' α-ότων πεπράχ%αι 4 &π' D clg Τ_ l. Εκαστος χωρ{2 καταΗαΥιΧς ΙΙ 7 το Α, το μεν ceteri π_ vulg. 8 μεγάλας om. Ι1 10 μεν] ά,ιη.ιΤους add. CF 13 δη ΤΕ D 16 lv ση). Cf' 18 παρά σω. D 19 Σαρδαναπάλου vu]g. (�emper) 22 {τι δ' Εξήκοντα codices; cf. c. 28, 8 24 πάντων F.
ζ,ιται
DIODORI SlCULI
206
μνήμη� ίϊξιον. μόνη γαι,> τέτευχεν &ναγQαφη� fι πεμψ&είσα συμμαχία τoί� TQror1lv υπ' Άσr1VQίων, 2 1ί� εr1ΤQατήγει Μέμνων δ Τι-&ωνού. Tευτιtμoυ γαι,> βασιλεύoντo� τη� Άσία�, δ� �ν εΙκoστo� &πο Νινύου τού ΣεμΙQιtμιδο�, φασι τoυ� μετ' Άγαμέμνoνo� Ι) "Έλληνα� επι TQoCav f1τρατεύf1αι, την fιγεμoνίαν εχόντων τη� 'Af1Ca,,; των ΆσσVQίων l!τη πλείω των χιλίων. και τον [LI;V ΠQίαμον fJUQvvdfLEVov τφ πο λέμφ και βασιλεύοντα τη� TQfjJιiδo,,;, υπήκοον δ' δντα τφ {Jaf1tlci των 'Af1f1vQCrov, πέμψαι 'JtQo� α-Οτον 1 0 ΠQεσβεvτα,,; 'ltEQl βοη&εία,,; ' τον δΙ; Τεύταμον [LVQCov,,; [LI;V Αl&ίοπα,,;, ίϊλλου,,; δΙ; ΤΟf10ύτοv,,; Σουσιανου,,; συν f1Qμασι διακοσίοι,,; εξαΠorJτείλαι, r1ΤQατηγον επικατα3 στήσαυτα Μέμυονα τον Τι&ωνού. και τον μεν Τι&ωνόν, κατ' εκείνoυ� του,,; XQdvov,,; τη,,; ΠεQf1ίδο� 15 δντα σΤQατηγόν, ε-Οδοκιμείν 'JtaQιX τφ βασιλεί μιtλιστα των κα&ειJταμένων επιtQχων, τον δΙ; Μέμνονα την fιλικίαν &κμιt�oυτα διαφέQειν &vIJQEtlf τε και ΨυXη� λαμΠQότητι. οΙκοδομησαι δ' α-Οτου επι τη,,; ltΚQα� τα Εν ΣOύιJOΙ"; βασίλεια τα διαμείναντα [-tiXQL τη,,; 20 ΠεQf1ίJJν fιγεμoνία,,;, κλη&έντα δ' &π' εκείνου Με μνόνεια' κατασκευιtσαι δΙ; και δια τη,,; χώQα,,; λεω φόρον δδον την μέχρι των νiίv χρόνων όνομαζο4 μένην Μεμνόνειαν. &μφισβητούσι δΙ; και οί περι την ΑΙγυπτον ΑΙ&ίοπες; , λέγουτες; εν εκείνοις; τoί� 25 τόποι,,; γεγονέναι τον G.vfJQfX τούτον, καΙ βασίλεια παλαια δεικνύουσιν, & [LtXQt τού νύν όνoμιtζειJ&α! 4 Ntvov D
7 τών �σσ.] τών
1 6 Ι$ντα στ. τ. ΏΕ(!σtδος vuJg.
μνόνΕιον VuJg.
om. D
23 την
13 καταστήσαντα ΙΙ 24 ΜΕom. D
II
22. 23.
207
φασι Μεμνόνεια. oV μrιν &λλα τοίg Tρωσ� λiγεται Ι) βοη,ftήσαι τον ΝΙέμνονα μετα δισμυρ{ων μ�ν πεζών, &ρμάτων δ� διακοσ{ων ' ον ,ftιxvfLιxu,ftfjvιx{ τε δι' &ν δρε{αν κα� πολλουg άνελείν έν ταίg [LιXxιxtg τών 5 Έλλήνων, το δs τελευταίον {ιπο Θετταλων ένεδρευ ,ftέντα κατασφαγήναι ' του δs σάψατοg τοvg Αl,ft{οπαg lγκρατείg γενομένουg κατακαύσα{ τε τον νεκρον κα� τα δστά προg Τι,ftωνον &ποκομ{σαι. περ� μ�ν OVv 2VJItLvovog τοιαυτ' έν ταίg βασιλ ικαίg &ναγραφαίg 10 {UTOQsiu,ftιx{ φασιν ο{ βάρβαροι. Σαρδανάπαλλοg δέ, τριακοστοg μεν ων &πο 23 Νίνου του συστησαμένου τrιν �γεμoνίαν, Euxιxrog δs γενόμενοg Άσσυρίων βασιλεύg , ύπερήρεν ίΧπανταg τουg προ ιxvrov τρυφΏ κα� QCf,ftVfL{Cf. xroQ�g γαρ τού 15 μηδ' ύφ' §vog τών iξω,ftεν δράσ,ftαι β{ον εζησε γυ ναικόg, κα� διαιτώμενοg μεν μετα τών παλλακίδων, πορφύραν δs κα � τα μαλακώτατα τών έρίων ταλα137 σιουργών, σΤOλrιν μεν γυναικείαν ένεδεδύκει, το δε πρόσωπον κα� πάν το σώμα Ψιμv{}{οιg κα� roig 20 &λλοιg τοίg τών §ταιρών έπιτηδεύμασιν &παλώτερον πάσηg γvναικοg τρvφεράg κατεσκεύαστο. έπετήδευσε 2 δε κα� την φωνην έ'χειν γυναικώδη κα� κατα τοvg πότου;> OV μόνον ποτων κα� βρωτών τών δυνα μένων μάλιστα rd-g �δονd-g παρέχεσ,ftαι uvvsxaJg 25 &πολαύειl', άλλα κα� τιtg &φροδισιακιtg τέρψειg μετα διώκειν &νδροg ίΧμα κα� γυναικόg ' έχρfjτo γιtρ rιxig έπ' &μφότερα συνοvσίαιg &νέδην, τfjg έκ rfjg πράξεωg
2 �οη.ftήσαντα ΙΙ 3 ;)ν .ftαvμασ.ft ιiνα � όνομασ.ftijναι ΙΙ lν τ. μ. άνελειν vulg. 7 τΕ om. CF 8 ουν] τού add. vu]g. 15 γυναικό,] γυναικώδη ΙΙ 2-3 �ρroτ(oν καΙ ποτών vulg.
4
208
DIODORI SICULI
αΙσχύνης οΜεν ολως φροντίξων. Ιπ� τοσούτο δs προήχ.&η τρυφής καΙ της αΙσχίστης i]δονfίς και &.κρασίας ωστ' lπικήδειον εΙς αiιτoν πoιfίσαι και παραγγειλαι τοις διαδ'όχοις τfίς 6:ρχης μετα την Εαυ τού τελευη}ν Ιπ� τον τάφον Ιπιγράψαι το συγγρα- 5 φεν μεν iιπ' Ικείνου βαρβαρικως, με.&ερμηνευ.&εν δs 1)στερον iιπό τινος 'Έλληνος, ci'J εΙδως 8τι .&νητΟς έφυς, σον .&υμΟν ίΧεξε τερπόμενος .&αλίrι6Ι · .&ανόντι 60Ι οiSτις δνησις. και γαρ Ιγω σποδός εΙμι , Νίνου μεγάλης βα- 10 σιλεύσας. ταύτ' έχω 06σ' έφαγον και ΙφύβρΙι1α κα� μετ' έρωτος τδρπν' έπα.&ον, τα δε πολλα κα� δλβια κειυα 15 λδλειπται. 4 το/ ούτος δ' ·ων τον τ-ρόπον ού μόνον αύΤ-Οf! ιxl(JXQW;; κατδστ-ρεψε τον βίον, &'λλα και την Άσσυρίων i]yc μονίαν ίΧρδην &.νΕτρεψε , πολυχρονιωτάτ-ην γενομδ24 νην των μνημονευομδνων. Άρβάκης γάρ τις, Mfί δoς μεν το γδνος, &.vδρείlf δs και ψυχης λαμπρότητι 20 διαφΙρων, Ι6τ-ρατήγει Μήδων των κατ' 'νιαυτου 'κπεμπομένων είς την Νίνον. κατα δε την στριχ τείαν γενόμενος συνή.&ης τφ στρατηγφ των Βαβυ λωνίων, {;π' Ικείνου πcφεκλή.&η καταλύσιχι την τ-ωυ � Ά6συρίων i]YCELovCιxv. �ν δ' οvτ-ος δνομα μsv Bs- 25 λ8συς, των δ' ίερδων lΠL(Jημότατος, ο{)ς Βαβυλώ νιοι καλού(JΙ Χαλδαίους. Ιμπειρίαν oi'Jv εχων μ8γί6την 6:ιJτρoλoγίας τε καΙ μαντ-ικfίς προέλεγε τ-οις 3
8-10 tres versus D 9 &'ΙΙησει D
δέξαι
om. ΙΙ 8 lίcξε Tzetzes. Chil. 3, 453 ; 22 στρατιάν DF . 25 Βε)..εσις OF.
II 23 . 24.
209
πολλοίg το &ποβηι1όμενον &διαπτώτωg ' διο κα� ,f}αυμα�όμενοg επ� τούτοις Τ9"ί στρατηγφ τών ΛΙήδων σντι φίλφ προείπεν στι πάντως αύτον δεί βασιλεύ ι1αι πάι1ης της χώρας ής αρχει Σαρδανάπαλλος. δ 5 δ' Άρβάκης έπαινέσας τον ανσρα, τούτφ μεν επηγ γείλατο δώσειν σατραΠcίαν της Βαβυλωνίας , της πράξεως επ� τέλος ελ4tούσης , αύτος δε κα4tαπερcί τινος 4tcofJ φαινf] μετεαιρισ4tε�ς τοίς τε ήγεμόσι των αλλroν έ4tvων συνίι'iτατo κα� ΠQος τας έστιάσεις κα� 10 xotvιXg δμιλίαg εκτενώς απαντας παρελάμβανε , φι1 38 λίαν κατασκευά�ων προς εκαστον. εφιλοτιμή4tη δε και τον βασιλέα κατ ' σψιν lδείν καΙ τον τούτου βίον σλον καται1κέψασ4tαι. δι όπερ δούς τινι τών εύνούχαιν χρυσην φιάλην ε tσήχ4tη προς τον Σαρδα15 νάπαλλον , και τήν τε τρυφην αύτού και τον γυ ναικώδη των επιτηδευμάτων ζηλον &κριβως κατα� νοήσας κατεφρόνηι1ε μεν τού βασιλέως ώς ούδενος &ξίου , προήχ4tη δε πoλiι μάλλον &ντέχεσ4tαι τών δο4tεισων ελπίδων -δπο τού Χαλδαίου. τέλος δε 20 ι1υνωμοσίαν εποιήσατο προς τον Βέλεσυν, ωι1τε αύτον μεν Μήδους ιtπoστησαι και Πέρσας, εκείνον δε πείσαι Βαβυλωνίους κοινωνησαι της πράξεως και τον των 'Δράβαιν ήγεμόνα φίλον σντα προολαβέσ4tαι προς την των σλαιν επί4tει1ιν. ώς δ' ό ενιαύι1ιος της 25 στρατείας διεληλύ4tει χρόνος, διαδοχης δ' έτέρας ελ4tούσης &πελύ4tησαν ο{ πρότεροι κατα το l4toq ε Ις τας πατρίδας , ενταύ4tα ό Άρβάκης επεισε τους �o φιλ{α,ς D 11 ι1γκατασκευάζων codices, 12 ολον τουτου β{ον vulg. 15 τε om. D
βαρβάρων Π.
DIODOP.US Ι.
COn.
23
2 ()
Gemistus 'ΑQάβων 1
3
4,
5
6
2 10
DIODORI SICULI
μ�ν Μήδους Επιftέσftαι τΥ βασιλείο/, Πέψ5ας δ' Επ' έλευftε(Jίο/ κοιναnιησαι της ιJυνωμOιJίας. πα(JαπληιJίως δ� και δ Βέλεσυς τούς τε Βαβυλωνίους Ιπεισεν αντ iXcuftaL της ElcvftCfJCag, και Π(JειJβεύσας είς 'A(Jct βίαν πα(Jεστήσατο τον ήγούμενον τών εγχωρίων, 5 [5ντα φ{λον αiιτoύ καΙ ξένον, μετασχείν της Επιftέ7 σεως. τού δ' ενιαυσίου χρόνου διελftόντος πάντες οvτοι πληftος στρατιωτών συ�ιαγαγόντες ijκον παν δημει προς την Νίνον, τφ μ�ν λόγφ διαδοχην &γοντες , φς �ν σύνηftεg, τfj δ' αληftείο/ καταλύ- 10 8 σουτες την τώυ Άσσυρίων ήγεμονίαν. ιXftfJOLιJftiv των o.fJv τών προειρημένων τεττάρων lftvwv εΙς ενα τόπον, δ μΕυ σύμπας αiιτών ιXfJtftfLog ύπηρχεν είς τετταράκουτα μυριάδας, είς μίαν δΕ παρεμβοΜιν συνελftόντες έβουλεύοντο "oLvfj περι τού συμφέ- 15 25 (Jοντος. Σα(Jδανάπαλλος δ� γνους την απόιJτασιν ciιftVg έξήγαγεν Επ' αiιτoυς τας απο τών &λλων iftvwv δυνάμεις. και το μ�ν πρώτον γενομένης Εν τφ πεδίφ πα(Jατάξεως έλείφftησαν οϊ την απόστα σιν ποιησάμενοι, και πολλους άποβαλόντει; συνε- 20 διώχftησαν εΙς O(Jog άπέχου της Νίνου σταδίουι; έβ2 δομΥίκοντα' μετα δε ταύτα πάλιν καταβάντων αiιτών είς το πεδίον και Π(Jος μάχην πα(Jασκευαζομένων, δ μευ Σαρδανάπαλλος &ντιτάξας την ίδίαν στρα τιαν προαπέστειλε προς το τών πολΕμίων σΤ(Jατό- �5 πεδου τους κηρύξουτας διότι Σαρδανάπαλλοι; τοίς μ�ν ανελούσιν Ά(Jβάκηv τον Μηδον δώtJει χρυσίου διακόσια τάλαντα, τοίς δ� ζώντα πα(Jαδούσι χρή2 avvroILoa{ag Dindorf, iJYEILOIl{ag libri ξΕroς] μάχης D.
19 παQατιΧ-
II
24. 25.
211
ματα (LSV δωρήσεται δ�ς τοσαύτα , τ η ς δ s Μηδίας υπαρχον καταστήσει. παραπλησίως δ' iπηγγείλατο 3 δώσειν δωρεας τοϊς Βέλεσυν τον Βαβυλώνιον &νε λούσιν 1) �ωγρήσασιν. oVΔενOς δs προσέχοντος τοίς 5 κηρύγμασι, συνηψε μάχην , κα� πολλους μεν έφό νευσε τών &ποστατων , το δ' &λλο πλη.ιΤος συνεο{ δε 4 1 39 δίωξεν εΙς τ-ην έν τοις ορεσι παρεμβολήν. περλ τον Άρβάκην δια τας ηττας &.ιΤυμουντες συνή γαγον των φίλων συνέδριον κα� προέ.ιΤηκαν βουλ-ην 10 τί δέοι πράττειν. ο{ πλείστοι μεν oi>v εφασαν δείν 5 Elg τας πατρίδας απιέναι καλ τόπους οχυρου!; κατα λαμβάνεσ.ιΤαι κα� των αλλων των clg τον πόλεμον χρησίμων τ-ην ένδεχομένην παρασκευην ποιείσ.ιΤαι · Βέλεου!; δ' ό Βαβυλώνιος, φήσας τους .ιΤεου!; αvτοίg 15 σημαίνειν μετι'ι πόνων κα� κακοπα.ιΤείας έπ� τέλος &ξειν την προαίρεσιν , κα� ταλλα παρακαλέσα;; έν δεχομένωg, επεισεν ΙΧπαντα!; ύπομένειν του;; κινδύ vovg. γενομένη!; oi>v τρίτης παρατάξεως πάλιν δ 6 βασιλευς ένίκησε, κα� της τε παρεμβολης των απο20 στατων έκυρίευσε κα� του!; ήττη.ιΤέντα!; έδίωξε μέχρι των ορων της Βαβυλωνίας ' συνέβη δε και τον Αρ βάκην ιxVTOV λαμπρότατα κινδυνεύσαντα κα� πολ λους ανελόντα των Άσσυρίων γενέσ.ιΤαι τραυματίαν. τηλικούτων δ' έλαττωμάτων κατα το συνεχες γι- 7 25 νομένων τοί;; &φεστηκόσιν , ο{ τας ήγεμονίας εχον τε!; απελπίσαντες περ� της νίκης παρεσκευάζοντο δια'Xωρί�εσ.ιTαι προς τους οlκείους εκα6ΤΟΙ τόπους.
2 Επιχρχον vlllg. πιχραπi.ηalας Gemistus 8 την ,ηττοιν II 18 τρίτης σαι. ΙΙ 19 ΤΕ παρεμβο.1.ης] ποιρεμ βοi.ijς καΙ vulg. 23 τών] ύπο τών D 24 ΎΕνομένων vulg. 20 *
212
DIODORI SICULI
δ δΒ BllEdvr; έν -όπαί&ρφ την νύκτα διηγρυπνηκως καΙ περΙ την των IΧdΤραιv παρατή(Jηιιιv φιλοτιμη&είς, εφηdε τοίς άπ·ηλπικ6dΙ τα πράγματα, &ν πέν&' ήμέ ρας iXvaμElvrodLV, αυτομάτην fίξειν βοή&ειαν καΙ μεταβολην εdεσ&αι των 3λαιν παμμεγέ&η εΙς του- 5 ναντίον ' ταυτα rιX(J δρα.ν δια της των lΧστραιν έμ 'ltELQtar; προσημαίνοντας αυτοίς τους &εΟVς. κα� παρε κάλει ταύτας τας ήμέρας μείναντας πείραν λαβείν της Ιδίας τέχνης καΙ της των &εων ευεργεσtας. 26 μετακλη&ένταιν oiiv πάνταιν πάλιν καΙ τον ιbρισμέ- 10 νον χρ6νον άναμεινάνταιν, ήκέ τις άπαγγέλλαιν δι6τι δύναμις έκ της ΒαΚΤ(Jιαvης άπεdταλμέvη τφ βασι2 λεί 'JtlfJdtov έστΙ 'JtO(JEVOlLlVf] κατα dποvδήv. εδο ξεν oiiv τοίς περΙ τον Άρβάκην άπαvτηdαι τοίς σΤ(Jατηγοίς την ταχtdτηv άναλαβ6ντας των στρατιαι- 15 των τους κρατίστους κα� μάλιστ' ευζώνους , 3παις, &ν μη δια των λ6γαιν τους Βακτριανους δύναινται πείσαι συναποστηναι, τοίς 3πλοις βιάσαινται μετα3 σχεϊ:ν των αυτων έλπίδαιν. τέλος δΒ προς την έλευ .fFCQlav άσμέναις -δπακουσάνταιν το μΒν πρωτον των 20 ήγεμ6ναιν, επειτα και της 3λης δυνάμεαις, πάντες 4 έν ταυτφ κατεστρατοπέδευσαν. 3τε δη συνέβη τον βασιλέα των Άdσvρίαιv την μΒν άπ6στασιν των Βακ τριανων άγνοουν7:α, 7:αίς δΒ προγεγενημέναις ευημε (Jtatf; με7:εαιρΙd.fFέV7:α , 7:ραπ-ηναι προς lΧνεσιν , καΙ 25 7:0ίς 67:ρα7:ιώ7:αις διαδουναι 'lt(JOf; ευαιχίαν {ερεία καΙ 'Jtlfj.fFo� οΙ:νου 7:ε καΙ των lΧλλαιν Επιτηδείαιν. δι68
10 πάλιν άπάνταιν vulg. 17 δυνήσαινται D 19 τιίλος δ�J τοvταιν δ� aut cS." conicio (nisi forte maior lacuna snbest) 26 μΕταδοϋναι ΙΙ.
II
25. 26.
213
περ της δυνάμεως άπάσης έστιωμένης , ο[ περ� τον Άρβάκην παρά τινων αυτομόλων πυ.fTόμενοι την έν tfJ παρεμβολfJ των πολεμίων Ρ/f.fTυμίαν και μέ.fTην, 140 νυκτος απροσδοκήτως την επ?&cσιν έποιήσαντο. 5 προσπεσόντες δε συντεταγμένοι μεν ασυντάκτοις, ετοιμοι δ' απαρασκεύοις , της τε παρεμβολης εκρά τησαν και των στρατιωτων πολλους άνελόντες τους αλλους μέχρι της πόλεως κατεδίωξαν. μετα δε ταύτα δ μεν βασιλευς Γαλαιμ/νην τον άδελφον τής γυ10 ναικος άποδείξας στρατηγόν, αυτος των κατα την πόλιν επιμέλειαν έποιεΙΤΟ · ο[ δ' αποστάται κατα το πεδίον το προ της πόλεως παραταξάμενοι δυσι μά χαις ένίκησαν τους Άσσυρίους , και τόν τε Γαλαι μένην ανειλον κα� των αντιταξαμένων τους μεν έν 15 τf1 φυγfΊ κατέσφαξαν , τους δ' αποκλcισ.fTέντας της εΙς την πόλιν έπανόδου και συναναγκασ.fTέντας έαυ τους ριπτειν εΙς τον Ευφράτην ποταμον πλην όλί γων απαντας ανεΙλον. τοσούτο δε πλη.fTος �ν των φονευfJέντων ωστε το φερόμενον ρεύμα κραfJεν αϊ20 ματι την χρόαν εφ' [κανον τόπον μεταβαλεΙν. επειτα τού βασιλέως συγκλεισ.fTέντος; εις πολιορκίαν πολλα των EfJvwv αφίστατο, έκάστου προς; την ελευfJερίαν αυτομολούντος. δ δε Σαρδανάπαλλος δρων την σλην βασιλείαν εν τοις μεγίστοις oiJoav κινδύνοις , τους 25 μεν υ[ους τρεις οντας; και fJυγατέρας δύο μετα πολ ι.ων χρημάτων εις Παφλαγονίαν απέστειλε προς Κότταν τον {πα(Jχον , οντα των α(Jχομένων ευνού στατον , αυτος δε βιβλιαφόρους αποστείλας Π(Jος; 9 et 13 Σαϊ..α ιμένηll ΙΙ
{3ασιϊ..έ roς
D
27 τόll
om.
D.
22
άφ{στατο] άφlσταντο τού
5
6
7
8
214
DIODORI SICULI
ίΧπαντας τους -όπ' αiJτον τεταγμΕνους μετεπΕμπετο δυνάμεις κα� τα προς την πολιορκίαν παρεσκευά9 ζετο. �ν δ' αiJτφ λόγιον πα(!αδεδομΕνον έκ π(!ο γόνων 8τι την Νίνον οiJδε�ς έλεΊ: κατα κ(!άτος, έαν μη π(!ότερον δ ποταμος Τ11 πόλε ι γένηται ποΜμιος. 1) .fJπολαμβάνων oilv τοίίτο μηΜποτε [σεσ,f}αι, ταΊ:ς έλ πίσι &ντεΊ:χε , διανοούμενος .fJπομΕνειν την πολιο(! κίαν κα� τα πα(!α τών .fJποτεταγμΕνων &ποσταλησό27 μενα στ(!ατόπεδα π(!οσδέχεσ,f}αι. ο{ δ' &ποστάται τοΊ:ς προτερήμασιν έπcx(!,f}ένΤΕς π(!οσέΚΕιντο μ�ν τ'υ 10 πολιο(!κίr;<, δια δ� την 6χυρότητα τών τειχών οiJδsν ήδύ-ιιαντο βλάΨαι τους έν 'tfJ πόλΕΙ' πετ(!οβόλοι γα(! 1} ΧΕλώναι χωστ(!ίδΕς 1} κ(!ιo� π(!ος &νατ(!οπην μΕμη χανημένοι τειχών ουπω κατ ' έΚΕίνους τους και(!ους εf}(!ηντO. τών δ' έπιτηδΕίαιν άπάντων οι κατα την 15 πόλιν πολλην είχον δαψίλειαν, π(!ονενοημΕνου του βασιΜως τούτου τού μΕ(!ους. διο κα� χ(!ονιζούσης της πολιορκίας έπ' [τη μ�ν δύο π(!οσέκειντο π(!οσ βολας ποιούμενοι τοίς τείχεσι κα� της έπl την χαι (!αν έξόδου τους έκ της πόλΕως εlργοντες ' τφ τ(!ίτφ 20 δ' [ΤΗ συνεχώς 5μβ(!ων μcγάλων κατα(!(!αγΕντων συνέβη τον ΕiJφ(!άτην μΕγαν γενόμενον κατακλύσαι τε μέ(!ος της πόλεως κα! καταβαλείν το τείχος Ιπ� 2 σταδίους εlκοσιν. ένταύ,f}α δ βασιλευς νομίσας τετε ΜσfTαι τον Χ(!Ύ]σμον και 'tfJ πόλει τον ποταμον γε- 141 γονέναι φανε(!ώς ποΜμιον, &πΕγνω την σωτη(!ίαν. 26 ί'να δs μη τοίς πολεμ{οις -όποχεί(!ιος γένηται, Πυ7 &ντε{ΧΕΤΟ ΙΙ 8 -ύΠΟΤΕταγμΕνω'lll 6 oJv) 81ι vulg. Ιπι:tΡXων ABD 1 9 πρσσΕδΕΧΕΤΟ vulg. 15 ΙξSVΡ1J7JΤΟ ΙΙ 23 ΤΕ om. CD, τι Gemistus 27 γΕ'ΙΙηται ύΠΟΛ;ε{ιμος vnlg.
Il
26. 27. 28.
215
(!αν Sv τοίς βασιλείοις κατεσκεύασεν -δπε(!μεγ{{}η, καΙ τόν τε χ(!υσον καΙ τον lΧ(!γυ(!Oν απαντα., προς δΒ τούτοις την βασιλικην SlS&Yιra πασαν sπΙ ταύτην sσώ(!ευσε , τας δΒ παλλακίδας καl τους εύνούχους 5 συγκλείσας εΙς τον Sv μέσΏ τfΊ πυρij κατεσκευασμΙ νον οΖκον αμα τούτοις απασιν έαυτόν τε καl τα βασίλεια κατέκαυσεν. ο[ δ ' &ποστάται πυ{}όμενοι την 3 &πώλειαν τΎιν Σαρδαναπάλλου, τής llSV πόλεως έκρά ΤΎjσαν εΙσπεσόντες κατα το πεπτωκος μέρος τού 10 τείχους, τον δ ' Άρβάκην ένδύσαντες την βασιλικην στολην προσηγόρευσαν βασιλέα , καΙ την τών 3λων sξουσίαν SπέτρεΨαν. 'Έν&α δη τού βασιλέως τοίς συναγωνισαμΙνοιι; 28 στρατηγοίι; δωρεάς τε διαδόντος κατα την αξίαν καΙ 15 σατράπαι; S&vrov κα&ιστάντος, προσελ&ων αvτφ Βέ λεσυς δ Βαβυλώνιος, δ πρocιπων 3τι βασιλευς εσται τής Άσίας, τής τε εvεργεσίας υπέμνησε καΙ την Βα βυλώνοι; αρχην ηξίου δούναι , κα&άπε(! sξ αρχήι; υπέσχετο. απεφαίνετο δε κα� κατα τους κινδύνους 2 20 έαυτον εvχην πεποιήσ&αι τφ Βήλφ Σαρδαναπάλλου κρατη&έντοι; καΙ τών βασιλείων έμπυρισ{}έντων απ 0κομιείν την σποδον την Βκ τούτων εΙς Βαβυλώνα, και πλησίον τού τεμένους τού {}εού καΙ τού ποτα μού κατα&έμενον χώμα κατασκευάQcιν το παρεξό25 μενον τοίς κατα τον Εύφράτην πλέουσιν α&άνατον -δπόμνημα τού καταλύσαντος την Άσσυρίων αρχήν.
8 την om. CF 12 lξοvσ{αν] αvτώ add. vulg. 14 στραΤ7}Υοίς om. ΙΙ διδόντος vulg. 1 i ΒαβυλωνΙαν vulg. 21 των] &λλων add. vulg. 22 την ln] �κ vulg. 23 καΙ του ποταμου οαι. Π. 26 καταλύσαντος] βασιλέως add. D.
216
DIODORI SICULI
τούτο δ' rιτείτo πυ&όμενος [παQά] τινος ε�νoύxoυ τα πεQΙ τον &QrVQov και ΧQvιJόν, δν διαδQάντα και 4 ΠQος αυτον α�τoμoλήoαντα κατέΚQvΨεν. δ δ' 'AQ βάκης τούτων oM�ν είδαις δια το πάντας τους έν τοίς βαοιλεtοις ουγκατακα-ηναι τφ βαιJιλεί, τήυ τε 5 οποδον &ποκομtοαι και την Βαβυλώυα έχειυ &τελ-η OVVcXcbQfjιJEV. εί&' δ μ�υ BέλEιJυς πλοΙα παQαιJτη ιJάμEνOς μετα τ-ης ιJΠOδoύ το πλείιJΤOν τού τε &Q γύQου και τού XQVιJOiJ ιJυυτόμως &πέοτειλευ είς Βαβυλώυα' δ δε βαιJιλεύς, [LfjVV&ctofjf; αυτφ τ-ης 10 ΠQάξεως αυτοφώQου, δικαιJτας &πέδειξε τους ουυα5 γωυΙιJαμέυOυς ΟΤQατηγούς. τού ΠQάξαντος δ' δμο λογούυτος &δικείυ, 'το μ�υ δικαιJτήQιον αυτού &ά υατου κατέγυω, δ δε βαοιλεύς, μεγαλόΨυχος ωυ και τηυ &QXYjv της
3
1 παρά D2, om. cet. 2 διαδρι:tσcιντcι D 9 Elg] Elg την vulg. 11 cιυτoφόρoυ cod. συνcιγωνιζoμ,ένoυς vulg. 14 κατΕ'Υνω .&ά�·ατoν vwg. 18 δΟ.&Είσαν �ξ άι'Ζηg vulg. 22 αμ,cι Dindorf, άλλά libri.
II 28. 29.
217
διφκισε , τας Ιδίας κτήσεις έκάστοις &ποδούς , την δ� πόλιν εΙς εδαφος κατέσκαψεν. επειτα τόν τε lΧργυρον κα� χρυσον τον έκ της πυράς -δπολειψ&έντα πολλων 5ντα ταλάντων &πεκόμισε της Μηδίας εΙς "' Έκβάτανα. ή μεν ο{ιν ήγεμονία των ΆσσυρCων &πο 8 Νίνου διαμείνασα τριάκοντα μεν γενεάς , ετη δε πλείω των χιλίων κα� τριακοσίων, -δπο Μήδων κατ ελυ{}η τον προειρημένον τρόπον. Ήμίν δ' ούκ &νάρμοοτον εΙναι δΌκεί περ� των 29 10 έν Βαβυλωνι Χαλδαίων κα� της &ρχαιότητος αύ των βραχέα διελ{}είν , 7να μηδεν παραλίπωμεν των &ξίων μνήμης. Χαλδαίοι τοίνυν των &ρχαιο- 2 τάτων 5ντες Βαβυλωνίων τfι μεν διαιρέσει τijς πολιτείας παραπλησίαν εχουσι τάξιν τοίς κατ' ΑΙ:15 γυπτον Γερεύσι ' προς γαρ Τfι {}εραπείο/ των {}εων τεταγμένοι πάντα τον τού ζην χρόνον φιλοσοφούσι, μεγίστην δόξαν εχοντες έν &στρολογίο/. &ντέχον ται δ' έπ� πoλiι κα� μαντικης, ποιούμενοι προρ ρήσεις περ� των μελλόντων , κα� των μεν κα{}αρ20 μΟίς, των δε {}υσίαις, των δ' lΧλλαις τισ�ν έπφδαίς &ποτροπας κακων καλ τελειώσεις &γα{}ων πειρωνται πορίζειν. έμπειρίαν δ' εχουσι κα� της δια τών 3 οΙωνών μαντικης, ένυπνίων τε κα� τεράτων έξηγή σεις &ποφαίνονται. ούκ &σόφως δε ποιούνται κα� 25 τα περ� την Γεροσκοπίαν lΧκρως έπιτυγχάνειν νομ{ ζοντες. την δε τούτων μά{}ησιν &πάντων ούχ δμοίαν 7 τριακοσίων) τετρακοσίων CF 10 ΧαΛδα{ων] καΛουμένων ΧαΛδαΙων CF 1 1 παρΙΧλεΙπωμεν libri 13 τήν ΙΙ διαΙρεσιν F, ΙΧί'ρεσιν C 14 τάξιν om. ΙΙ 16 φιλολογουσι D 17 άστρολογ{ιχις D 25 άκρως] άκριβαις CF νομ{ζοντιχι vulg.
218
DIODORI SICULI
ποιούνται τoί� τα τοιαύτ' Ιπιτηδεύουσι των Έλλήνων. παρα (-tSV γαρ τoί� Xαλδαίoι� Ικ γένoυ� ή τούτων φιλοσοφία παραδέδοται, κα� παί� παρα πατρό� διαδέχεται, των &λλων λειτουργιων πασων &πoλελυμένo�. διό κα� γoνεί� έxoντε� διδασκάλoυ� ;; ΕΧμα μλν &ψ&όνω� ΕΧπαντα μανfJ'άνουσιν, ΕΧμα δΒ τoί� παραγγελλoμένoι� προι1έχουσι πιστεύoντε� βε βαιότερον. Επειτ' ci!fJ'iJ� Ικ παίδων συντρεφόμενοι τoί� μαfJ'ήμασι μεγάλην εξιν περιποιούνται διά τε τό τfί� ηλικία� εiJδίδακτoν καί δια τό πλfίfJ'ο� του 10 5 προσκαρτερουμένου χρόνου. παρα δε τoί� "Ελλησιν 143 δ πoλλoί� &παl?ασκεύω� προσιων όψέ ποτε τfί� φιλο σoφία� ΕΧπτεται, καί μέχρι τινό� φιλoπoνήσα� &πήλfJ'ε περισπασfJ'εί� {ιπό βιωτικfί� xρεία�' όλίγοι δέ τινε� Ιπί φιλοσοφίαν &πoδύντι;� Ιργoλαβία� ενεκεν παρα- 1;; μένουσιν Ιν τφ μαfJ'ήματι, καινoτoμoύντε� &ε� περ� των μεγίστων δογμάτων καί τoί� πρό αi!τωv 6 oi!x &κολουfJ'ούvτε�. τοιγαρούν οϊ μεν βάρβαροι διαμένoνΤE� Ιπί των αi!των &εί βεβαίω� εκαστα λαμ βάνουσιν, οϊ δ' 'Έλληνε� του κατα την έργολαβίαν 20 κέl?δOυ� στοχαbόμι;νοι καινα� αϊρέσει� κτίbουσι, καί ΠΕρί των μεγίστων fJ'ι;ωρημάτων &λλήλoι� &ντιδο ξoύντε� διχονΟΙ;ίν ποιούσι τoυ� μανfJ'άνοντα� καί τας ψυχας αi!των πλανασfJ'αι, τόν πάντα βίον έν αlώ(!Cf γινoμένα� καί μηδεν 6λως πιστευσαι δυνα- 25
4
2 τοίς om. D 3 παραδίδοται C 1 1 καρτερουμένου OF 12 ό ποΗοίς] ό πολύς C, τοίς πολλοις F ι1.παρ«σκευος vulg. τής] τά τής D 14 τινες] παντελώς ΙΙ 15 φιλοσοφίας D 25 liv αΙώρα G2, Αναψroραια D , ivroQ {oιg C (iv Υήρει m. 2), ώρέας FG , ' fv &ψορροία Wesseling , �ν &πσρtα Coraes , tv άψικορ{α' fort. Υιιιομέ-Ι:ας Coraes , ΎΕιιομέιιας 'ιibri f"7jliEVI. ΟΕ' δ·υιιαμένας πι σΤΕ ύσαι vuJg.
Ιί 29.
30.
219
μlνας βεβα{ως ' τας γούν Επιφανεστάτας α{Qlσεις τών φιλοσόφων εΙ' τις αΚQιβώς εξετάζοι , πλείστον 8σον εiψήσει διαφε(lούι1ας αλλήλων κα� πεQ� τών μεγ{στων δοξών Εναντ{α δοξαζούσας. ο{ δ' oi'ιν 30 5 Χαλδαίοι την μ�ν τού κόσμου φύσιν &{δι6ν φασιν είναι κα� μήτε Εξ &Qχης γ{νΕι1ιν Εσχηκ{ναι μή&' i5oreQov φ&ΟQαv ΕπιδΕξεο&αι, την δ� των σλων τά ξιν τε κα� διακ6ομηοιν &c{q. τιν� ΠQΟVΟ{q. γcγoνέ ναι, κα� νύν εκαστα τών έν oiJQavιp γινομένων oiJX 10 αις ετυχεν οiJδ' αiJτομάτως αλλ' αιQισμlvrι τιν� κα� βεβα{ως κεΚVQωμέvrι &εών ΚQ{σει συντελεισ&αι. τών 2 δ' &arQroV πολVΧQοv{οvς παQατηQήσεις πεποιημlνοι, κα� τας iκάστοv κινήσεις τε κα� δυνάμεις αΚQιβέ στατα πάντων αV&Qώπωv έπεγνωκότες, πολλα τών 15 μελλόντων συμβα{νειν ΠQολέγοvσι τοις αvi)'Qώποις. μεγ{στην δέ φασιν εΙναι i)'croQ{aV κα� δύναμιν πεQ� 3 roi'f; πέντε cXorlQar; τους πλάνητας καλουμlυους, οϋς έκείνοι ΚOινfι μεν iQμηvεις όνομάζουσιν, lδ{q. δε τον -όπο τών Έλλήνων ΚQόvοv όνομαζόμενον, έπι20 φανέστατον δ� κα� πλειστα κα� μ/γιστα ΠQοσημα{ νοντα , καλούσιν ήλ{ο υ ' τους δ' &λλους rlrraQag δμο{ως τοις παQ' ήμίν ασΤQολόγοις όνομάζουσιν, "AQEog, 'ΑφQοδ{της, ΈQμΟύ, Διός. δια τούτο δ' aiJ- 4 τους iQμηvείς καλούσιν , 3τι τών &λλων cXarlQrov 1 44 απλανών ()ντων κα� τεταγμένrι ΠΟQε{q. μ{αν πεQΙ26 φΟQαν έχόντων oiιτoι μόνοι ΠΟQε{αv lδ{αν ποιούμε7 έπιδέξασ':ται D κΙνησιν ΙΙ 18 κοινΉ νoμιζόιιενo � CF 2'1 25 τεταΎιιενrι π. μ. π. ρε{αν ΙΙ.
16 δε Dindorf, τΕ libri δύναμιν] om. ΙΙ 19 'τον] τον νvν vnlg. ηλ!ον CF, Ήλον vel !!ήλον Wess. , , Ιχοντων] τεταΎιιενην εχοντων πο
220
DIODORI SICULI
νοι τα μιfλλoντα γίνεσ-&αι δΈικνύουσιν, 86,)μιηνεύον τες τοϊς &ν-&6,)ώποις την των -&εων έννοιαν. τα μhι γα6,) δια της &νατολης, τα δ� δια τ,ης δύσεως, τινα δ� δια της Χ6,)6ας Π6,)οσημαίνειν φασ�ν αυτους τοϊς 5 πρoσιfXειν &κριβως βουλη&εϊσι· πoτ� μ�ν γα6,) πνευ- 5 μάτων μεγιf&η δηλούν αυτούς, πoτ� δ� δμβ6,)ων 11 καυμάτων -δπερβολάς, έστι δ� 8τε κομητων &στιf6,)αιν επιτολάς, έτι δ� ήλίου τε κα� σελήνης εκλείψεις, κα� σεισμούς, καλ το σύνολον πάσας τας εκ τού πε6,)Ι ιfx oντoς γενναιμιfνας περιστάσεις ιbφελίμoυς τε κα� 10 βλαβε6,)ας ου μ6νον έ-&νεσιν 11 τ6ποις , &λλα κα� 6 βασιλεύσι καl τοϊς τυχούσιν ίδιώταις. -δπο δ� την τούτων φΟ6,)αν λιfγoυσι τετάχ-&αι Τ6,)ιάκοντα &στιfρας� οϋς προσαγορεύουσι βουλαίους -&εούς· τούτων δ� τους μ�ν ήμίσεις τους -δπ�ρ γην τ6πους έφοραν, 15 τους δ' ήμίσεις τοvς -δπο την γην, τα κατ' &ν&ρώ πους επισκοπούντας aμα καl τα κατα τον ού6,)ανον συμβαίνοντα · δια δ' ήμε6,)ων διfκα πιfμπεσ&αι των μ�ν lΧνω προς τους κάτω κα&άπε6,) lΧγγελον ένα των &στιf6,)ων, των δ' -δπο γην Π6,)ος τους lΧνω πάλιν 20 δμοίως gva, καl ταύτην έχειν αυτους φοραν αιρισμιf7 νην κα� περι6δφ κεκυρωμιfνην αίωνίφ. των &εων δ� τούτων κυρίους εΙναί φασι δώδεκα τον &ρι&μ6ν, dJv 8κάστφ μηνα κα� των δώδεκα λεγoμιfνων ζφ δ'ίων �ν πρoσνιfμoυσι. δια δ� τούτων φασl ποιεϊ- 25 σ-&αι την πορείαν τ6ν τε ηλιον καl -rrJv σελήνην καl πιfντε τους πλάνητας &στιf6,)ας, του μsv ήλίου τον 1 γενΕσ&αι D 2 [ννοιαν Dindorf, ευνοιαν libri 3 τα] 6 μΕγε&ο!; D 1 1 η CDF , n",Ι 1·el. 16 τοvg τινιt D add. Reiske 19 ενα om. CF 23 τοvτων om. ω?
11 30. 3 1 .
22 1
ί'δ ιον κύκλον εν ενιαυτφ τελουντος , της δΒ σελή νης εν μην� την Ιδίαν περίοδον διαπορευομένης. των δΒ πλανήτων {'διον εκαοτον εχειν δQόμον κα� 31 διηλλαγμένως κα� ποικίλως XfJijtJ.f7aL τοίς τάχεσι κα� πλείστα δΒ ΠQος τας γε 5 τύ των XQ6vwv διαΙQέσει. νέσεις των &ν.f7Qώπων συμβάλλεσ.f7αι τούτους τους &στέρας &ya.f7d τε κα� κακά ' δια δΒ της τούταιν φύσεώς τε κα� .f7εωρίας μάλιστα γινώσκειν τα συμ βαίνοντα τοις αν.f7Qώποις. πεποιησ&αι δέ φασι ΠQΟQ- 2 10 ρήσεις αλλοις τε βασιλευσιν ofικ όλίγοις κα� τφ καταπολεμήσαντι Δαρείον ΆλεξάνδQφ κα� τοίς μετα ταiιτα βασιλεύσασιν Άντιγόνφ τε κα� Σελεύκφ τφ ΝικάΤΟQΙ , εν ί1πασι δε τοίς QfJ&crOLV εfιστoXηκέναι δοκουσιν ' ύπερ 6ν ήμείς τα κατα fLiQOg εν οlκειοτέQοις &ναγQάΨομεν καΙQοίς. ΠQολέγουσι δε κα� τοις 3 15 lδιώταις τα μέλλοντα συμβαίνει ν οϋτως εfιστ6Xως ωστε τους πειQα &έντας &αυμάζειν το γινόμενον κα� μείζον .η κατ' αν&Qωπον ήγείσ&αι. μετα δΒ τον 4 1 4 5 ζφδιακον κύκλον εΙ'κοσι κα� τέτταQας &φΟQίζουσιν 20 αστέQας , 6ν τους μεν ήμίσεις εν τοίς βΟQείοις μέ ρεσι, τους δ' ήμίσεις εν τοίς νοτίοις τετάχ&αι φασί, και τούτων τούς μεν δQωμενους των ζώντων clvat καταρι&μοϋσι , τους δ' &φανείς τοίς τετελευτηκόσι ΠQοσωQίσ&αι νομίζουσιν , οϋς δικαστας των 3λων 25 ΠQοσαγΟQεύουσιν. ύπο πάντα δΒ τα ΠQοειρημένα 5 την σελήνην φέQεσ&αι λέγουσιν, εγγιστα μεν της γης 1 �ν om. ΙΙ 2 �ν] Εν! vu]g. περ{οδον] πορείαν ΙΙ 3 ί!καστον ϊδ,ον vu]g. 13 Νικάνορ, CF 14 ήμειι; om. vulg. 19 καΙ om. ΙΙ 24 προσωρ{σ.&-αι] ή3"ροίσ3"αι ΟΡ 26 λΕΥουσι φερεσ3"αι vu]g.
222
DIODORI SICULI
oi'J($txv δια την βα6,Jύτητα, διαΠΟ6,Jlivομένην δ' έν έλιχ χίστφ Χ6,Jόνφ τον έαVΤηι; δ6,JόμΟ1.Ι, oiJ δια την όξύ τητα τηι; φΟ6,Jάι; , &λλα δια την β6,Jαχύτητα τού κύ6 κλου. 8τι δε το φωι; &λλόΤ6,Jιον εXCΙ κα� διότι ται; έκλείΨCΙΙ; ποιείται δια το ($κίασμα τηι; γηι; 'ltlX6,Jtx- 5 πλήσια λιfγoυσι τοίι; 'Έλλησι. 'ltE6,Jl δε τηι; κατα τον fJltov iκλείψιiroι; &σ&ενεστάται; &ΠOδείξCΙΙ; φέ6,Jοντει; oiJ τολμωσι προλέγειν oiJδ' &Κ6,Jιβωι; -δπερ ταύτηι; 7 πε6,Jιγ6,Jάφειν τουι; Χ6,Jόνοvι;. 'ltE6,Jl δε τηι; γηι; {διro τάται; &ποφάσειι; ποιούνται, λέγοντει; vπά6,Jχειν aiJ- 10 την σκαφοειδη καΙ κοίλην, και πολλαι; και πι&αναι; &ποδείξειι; εiJΠΟ6,Jούσι 'ltE6,J? τε τΙΧύτηι; κα� :CE6,Jl των I1llrov των κατα τον κόσμον · ύπε6,J lbv τα κιχτα μέ6,Jor; διεξιέναι τηι; ύπoΚCΙμένηι; [σΤΟ6,Jίιχι; &λλόΤ6,Jιον 8 είνιχι νομίζομεν. τουτο μέντοι γε διαβεβαιώσιχιτ' 15 ΙΧν τιι; Π6,Jοσηκόντroι; 8τι ΧαλδαΙΌι μεγίστην gξιν έν &σΤ6,Jολογίo/c των ιΧπάντroν &ν&6,Jώπroν εχουσι και διότι πλείστην έπιμέλliιαν έποιήσιχντο τιχύτ'ηι; τηι; &εro9 6,JCag. 'ltE6,Jl δε του Πλή&ουι; των έτων, έν οτι; φασι την &cro6,JtΙXV των κατα τον κόσμον ΠΕποιησ&ιχι το 20 σύστημα ταιν Χαλδαίroν, oiJu ΙΧν τιι; QCfδίrog πιστεύ σcιεν · έταιν ya6,J έπτα και τεττα6,Jάκοντα μV6,Jιάδαι; και 't6,Jcig έπι ταύταιι; χιλιάδαι; εΙι; τ,ην Άλεξάνδ6,JΟV διάβασιν γεγονέναι κατα6,Jι&μουσιν, &φ' 8του το παλαιον η6,Jξαντο των l1στ6,Jrov ται; παρατη6,Jή($ειι; 25 ποιεί($&αι. 10 Και περι μεν Χαλδαίων &ρκεο&ησόμε&α τοίι; ρη&ι;ϊσιν , ϊνα μη μακρ6τερον &ποπλανώμε&α τηι; 1 (jΡCΨJτητα ΙΙ 9 παρα)'ραφΕΙlΙ libri,
Ιlαχtστω] M"tyrp Il ,8 αύτηι: OF Wess. 1 6 προσηΚΟllτωι: om. D.
COl"r.
ΙΙ
31. 32.
223
οΙκείας ίστορίας ' περ� δε της 'Λσσυρίων βασιλείας ώς ύπο Μήδων κατελύ&η προειρηκότες iπάνιμεν ο&εν iξέβημεν, Έπε� δε διαφωνουσιν οί παλαιότατοι τών συγ- 32 5 γραφέων περ� της μεγίστης τών Μήδων ήγεμονίας, οΙκείον ε(ναι διαλαμβάνομεν τοις φιλαλψτως τας πράξεις ίστορείν βουλομένοις την διαφοραν τών ίστοριογράφων παρ' ΕΧλληλα &είναι, Ήρόδοτος μεν 2 OVv κατα �έρξην γεγονως τοίς χρόνοις φησΙν 'Λσ10 συρίους ετη πεντακόσια πρότερον της 'Ασίας ΕΧρξαν τας ύπο Μήδων καταλυ&ηναι, επειτα βασιλέα μεν μηδένα γενέσ&αι τον &μφισβητήσοντα τών 8λων έπΙ 146 πολλας γενεάς, τας δε πόλεις xιxfT' εαυται;; ταττο μένας διοικείσ&αι δημοκραΤΙΚώς ' το δε τελευταίον 15 πολλών έτών διελ&όντων α{ρε&ηναι βασιλέα παρα τοις Μήδοις ΕΧνδρα δικαιοσύνΥ διάφορον , OVOlfIX Κυαξάρην, τουτον δε πρώτον έπιχειρησαι προσ- 3 άγεσ&αι τους πλησιοχώρους, xιxl τοίς Μήδοις &ρχη γον γενέσ&αι της τών σλων ήγεμονίας ' επειτα τους 20 έκγόνους &cl προσκατακτωμένους πολλην της δμό ρου χώρας αυξησαι την βαιJιλείαν μέχρι 'Λστυάγους τού καταπολεμη&έντος ύπο Κύρου xιxl Περσών. περΙ ιbν νυν ήμείς τα κεφάλαια προειρηκότες τα κατα μέρος ϋστερον &κριβώς &ναγράψομεν, iπειδαν 25 iπΙ τους οlκείους χρόνους έπιβάλωμεν ' κατα γαρ το δεύτερον ετος της επτακαιδεκάτης όλυμπιάδος iιρέ&η βασιλcυς ύπο Μ-ή δων Κυαξάρης κα&' Ήρόδο4 παλαιότατοι] μι!γιστοι ΙΙ 10 :Λσ(ας] :Λσσυρ'ας D 12 άμφισβητήσα'llτα Ε 17 κυάξrιρι'll D 18 τοις l'rI. καΙ vιιlg. 27 κυάξαρις D.
224
DIODORI SICULI
τον. ΚτηtJίας δε δ Κνίδιος τοίς μεν XQ6votr; {ιπηQξε κατα την ΚύQΟV σΤQατείαv Eπ� 'ΑQταξ{Qξηv τον &δελ φ6ν, γεν6μενος δ' αΙχμάλωτος, κιχl δια την lαΤQΙ κην Επιστήμην &vαληψ&εlς {ιπο του {:JαtJιλέως, έπτα καίδεκα έτη διετΕλεσε τιμώμενος {ιπ' αύτου. ο{ιτος 50 oiίν φησιν Εκ των {:Jασιλικων διφ�εQωv, Εν αΙς 0& lllqcrΙXt τας παλαιας ΠQάξεις κατά τινα ν6μον είχον tJvvτεταγμlvας, πολVΠQαγμοvησαι τα κα&' εκαστον κα� tJvvταξάμεvος την {tJΤΟQίαv εΙς τους "Έλληνας 5 Εξενεγκείν. φησ�ν oiίν μετα την κατάλυσιν της 10 'AtJffVQtwV i}γεμοvίας Μήδους ΠQΟι1τηvαι της 'AtJCar; Άqβάκοv βασιλεύοντος του ΣαQδαvάπαλλοv κατα6 πολ8μήσαντος, κα�6τι ΠQοείQηται. τούτου δ' &Qξαv τος έτη δvtJ� λείποντα των ΤQιάκοvτα διαδlξασ&αι την βασιλείαν τον v{ov Μαυδάκην, δν &Qξαι της 15 'Ασίας ετη πεντήκοντα. μετα δε τουτον ΤQιάκοvτα μεν έτη {:JασιλευtJαι ΣώσαQμοv, Π8ντήκοντα δε 'AQ τύκαν, δύο δε ΠQος τοίς εΙ'κΟι1ι τον ΠQΟι1αγΟQεv33 6μενον 'ΑQβιάvηv, Τ8τταQάκοvτα δε 'ΑQταίοv. Eπ� δε τούτου συστ,ηναι μΕγαν π6λεμον τοϊς Μήδοις 20 ΠQος Καδουσίους δια τοιαύτας αίτίας. ΠαQσώvδηv τον ΠlQ(Jηv, &αυμαζ6μενον έπ ' &vδQείο/ κα� tJvvltJcι κα� ταίς &λλαις &Qεταiς, φίλον τε {ιπάQξαι τφ {:Jασιλεί κα� μΕγΙι1τον ίσχυσαι των μετεχ6ντων του {:Jασιλικου 2 (JvvεδQίοv. τούτον δ' {ιπο τού {:JαιJιλlως έν τινι 25 ΚQίι1ει λυπη&έντα φυγείν μετα πεζων μΒν ΤQιtJχι λίων, ίππέων δε χιλίων clg Καδουσίους, παQ' οΙς �ν 4
ι τσίg] καιΤ' Ήρόδστον add. Il 8 ί/καστα II 9 συνταξά μΕνσν codices, corr. Gem. 15 Μαδαύκην OF 19 'Αρσαισν OF 21 Παρσώνδην Gemistu8, ΠΕρσώνδην D, Παρσώδην vulg.
ΙΙ 33. 3 -1'.
225
έκδεδoμiνo!; την lδίαν &.δελφην τφ μάλιοτα δυνα οτεύοντι κατα τούτου!; του!; τ6πουg. γενόμΕνον δ' 3 147 αποοτάτην κα� πείοαντα το ούμπαν [,f}vog αντ έχεο,f}αι τη!; έλευ,f}ερίαg, a[Qs,f}fjVat οτρατηγον δια 5 την ανδρείαν. εΠΗτα πυv,f}αvόμεvοv α,f}ροιζομέvηv έπ' aVTOV μεγάλην δύναμιν , κα,f}οπλίοαι rovg Κα δουοίουg πανδημεί, κα� καταοτρατοπεδεύοαι προg ταίg slg την χώραν εlοβολαιg εχοντα rovg ούμπαν τα!; ούκ έλάττου!; εΙ'κοοι μυριάδων. του δε βασι- 4 10 λέω!; Άρταίου στρατεύσαντο!; έπ' aVTOV μυριάοιν ογδοήκοντα μάχrι κρατηοαι κα� πλείουg μεν των πεντακιομυριων ανελείν, την δ' &λλην δύναμιν έκ βαλείν έκ τη!; Καδουσίων χώραg. διο κα� παρα roig έγχωρίοι!; .ιΤαυμαζόμενον α{ρε.ιΤηναί τε βασιλέα 15 κα� την Μηδίαν συνεχω!; λεηλατείν κα� πάντα τόπον καταφ.ιΤείρειν. μεγάλη!; δε δόξη!; τυχόντα, κα� γήρt;' 5 μέλλοντα καταστρέφειν τον βιον, αραν .ιTc'o,f}at παρα στησάμενον τον διαδεχόμενον την αρχήν, σπω!; μη δέποτε διαλύσωνται την [χ.ιΤραν Καδούοιοι προg 20 Μήδουg ' ε! δε σύν&οιντο δμολογίαg, έξώλει!; YE1Ji σ.ιΤαι τού!; τε απο τού γένου!; aVTOii κα� Καδουσιου!; απανταg. δια δη ταύτα!; τα!; αΙτία!; αε� πολεμικω!; 6 έοχηκέναι Καδουοίου!; ΠΡΟ!; Μήδουg , κα� μηδέποτε roig τούτων βαοιλευοιν iιπηκόουg γεγονέναι , μέχρι 25 oiί KfJQog εl!; Πέροα!; μετέοτησε την ήγεμονίαν. των δε Μήδων βασιλευοαι μετα την Άρταίου 34 τελευτην Άρτύνην μΕν Ετη δύο προ!; τοί!; εΙκοοι, 8 ι!κβολιχις ΙΙ 14 τε om. vu1g.
25 oiί] ί'του Il DrODORUS Ι .
11 μάΧΉ 16 Ύήριxιo�
om.
F
ΙΙ
13 ΚΙΧδουσ{ιχι; D
17 πιχριχιτησάμενον
περιΕστησε σ, διΕστησε F
ΙΙ 27 &ρτιήν1)ν D. �1
226
DIODORI SICULI
Άστιβάραν δε τετταράκοντα. iπ� δε τούτου ΠάρfTουf: άποστάνταf: Μήδων ΣάκαΙf: τήν τε χώραν κα� την 2 πόλιν έγχειρίσαι' διόπερ tJvtJTclVTOf: πολέμου TOif: ΣάκαΙf: ΠΡΟf: Μήδους έπ' ετη πλείω ycvltJfTaL τε ftιXXCXf: οiJκ όλίγας κα� σ'Όχνων παρ' άμφοτέΡΟΙf: 5 tXvatQEfTlVTWV το τελευταίον εΙρήνην aiJTOiJf: έπ� τοίσδε συν&έσfTαι, ΠάρfTους μεν ύπο Μήδουf: τε TιXXfTaL, των δε προϋπαρχόντων έκατέρου:; κυριεύ <JaVTCXf: φίλους είναι κα� συμμάχους άλλήλΟΙf: εΙς τον βασιλεύσαι δε τότε των Σακων 10 3 ίΧπαντα χρόνον. γυναίκα τα κατα πόλεμον έζηλωκυίαν κα� τόλμΏ τε κα� πράξει πολυ διαφέρουσαν των Εν ΣάκαΙf: γυναι κων, 5νομα ZaQCvav. καfTόλου μεν o1Jv το lfTVOf: τούτο γυνιχίκιχ:; άλκίμους εχειν κιx� κοινωνούσα:; τοί:; ανδQάσι των έν τοί:; πολέμοι:; κινδύνων, τΙΧύτην δε 15 λέγετιχι τφ τε κάλλει γενΙσfTιχι πιχσων ΕΚΠQεπεστάτην κιx� ταί:; έπιβολΙΧί:; κιx� τοί:; κατα μέρο:; έγχειρήμασι 4 {Ταυμιχστήν. των μεν ylXQ πλησιοχώρων {JΙXQfJιXQWV τους έπηQμΙνουf: τφ {Τράσει κιx� καταδουλουμένου:; 148 το sfTvog των Σακων καταπολεμησιχι, TfJf: δε XdJQCXf: 20 πολλην έξημερωσαι, και πόλειf: οiJκ όλίγα:; κτίσαι, κα! το σύνολον εΜαιμονέστεQΟV τον βίον των δμο5 cfTvwv ποιησαι. διο κιχι TOiJf: lYXW(JtOVf: μετα την τελευτην cx1JTfJf: χάριν άποδιδόνταf: των E1JEQYE6LfiJv κα� τη:; &(Jετης μνημονεύοντας τάφον οίκοδομησιχι 25 πολυ των 5ντroν ΠΙΧ(J' ιxiJTOif: vπε(JΙχοντιχ' ύποστη1 :4ι1τυβάραν GeιnistuB, Άρτιβάρναν ΟΡ, γαρτιχμ!ρνην D 4 πλΕ'CO] πλΕ'ουι; δύο F, δύο Gemistns "5 άμφοτΙΙρcoν OF 6 ιχvτοιι; D 11 πόλΕμον] μ�ν add. D ΤΕ om. D 13 ζcιρ{ννΙΧν D 14 {ΖΕΙ vulg. 16 ΕύπρΕΠΕι1τάτην vu]g.
ΙΙ 34. 35.
227
6αμΙνους γαρ πυραμΙδα τρΙγωνον τριων μsν 6τα δΙων έκά6την πλευραν αυτης κατασκευάσαι το μηκοg, τα δ' ϋψοg 6ταδιαίον, Elg όξiι συvηγμivηg τηg κορυ φής' επιστησαι QS τφ τάφφ κα� χρυσην εΙκόνα 5 κολοττικήν, κα� τιμαg ήρωικαg άπονείμαι, κα� ταλλα πάντα μεγαλοπρεπέστερα ποιείν των τοίg προγόvοιg αυτήg συΥχωρηf}έντων. Άστιβάρα δΙ; τού βασιλέωg 6 των Μήδων εν Έκβατάvοιg yrjQIi' τελευτήσαvτοg την άρχην Άσπάνδαν τον vCov διαδΙξασ&αι , τον ύπο τούτου δ' 10 των 'Ελλήνων 'Αστυάγην καλούμενον. ύπα Κύρου του Πέρσου καταπολεμη&έντοg μετα πεσείν την βασιλεΙαν Etg Πέρσαg, περ� dιν ήμείg τα κατα μέροg εν τοίg lolotg χρόνοις ακριβω!> άνα γράψομεν. 15 Περ� μl;v OVv τηg 'ΑσσυρΙων κα� Μήδων βασι- 7 λειαg κα� τηg των συγγραφέων διαφωνΙας (κανως είρήσ&αι νoμl�o.ιιεν · περ� δε της 'Ινδικης κα� των εν αυτfJ μυ&ολογουμένων εν μέρει διέξιμεν. Ή τοlνυν 'Ινδικη τετράπλευρος OVCict τφ 6χή- 35 20 ματι, την μεν προg αvατολαg νεύουσαν πλευραν κα� την προg μεοημβρ{αν ή μεγάλη περιΙχει &άλαττα, την δε προς τας αρκτους το Ήμωδον 5Qog διεΙργει της Σκυ&lαg, ην κατοικούσι των Σκυ&ων oC προσ αγορευόμενοι Σάκαι ' την os τετιχρτην [την] προg 25 δύσιν εστραμμένην διεαηφεν δ 'Ivoog προσαγορευ όμενοg ποτcφόg, μiγιστοg fhv των πάντων μετιΧ ταν 6 ΠΡΟΥΕΎονόσιν Π '! Άστυβά ρα Gemistu8 8 yιI,QS! τε�. , , �ν Εκβ. vulg. 9 �σπαδαν Ο, ,�πανδαν F 21 την προς Bekker, προς D, την προς την vulg. 24 την om. 1) 26 των πάντων] σχεδον των άπάντων OF. 21 *
228
DIODORI SICULI
ΝΕίλον. το δε μέγΕ,f}οg 'tfjg 8ληg Ίνδικηg φαι1ιν fJπrχρχcιν &πο μεν &νατολών προg δύσιν δισμυρίαιν 6κτακισχιλίαιν σταδίαιν, &πο δε τών &ρκταιν προg μΕσημβρίαν τρισμυρίαιν δισχιλίαιν. τηλικαύτη δ' οiJσα το μέγΕ,f}οg δΟΚΕί τού κόσμου μάλιστα περι- 5 έXCΙν τον τών ,f}ερινών τροπών κύκλον, κα� πολ λαΧΏ μεν έπ' &κραg τηg 'Iνδικηg ίδΕίν εστιν &σκίοvg δνταg τοvg γνώμοναg, νvκτοg δε ταg &ρκτοvg &,f}cOJ ρήτοvg · έν δε τοίg it1χrχτοιg oiιδ' αiιτoν τον &ρΚΤΟύ ρον φαίνΕσ,f}αι' κα,f}' δν δη τόπον φασ� κα� ταg 10 3 σκιαg ΚΕκλίσ,f}αι προg μεσημβρίαν. ή δ' oiJv Ίνδικη πολλα μεν δρη κα� μεγάλα εχει δένδΡΕσι παντο δαποίg καρπίμοιg πλή,f}οντα , πολλα δε πεδία κα� μεγάλα καρποφόρα, τ9'1 μεν κάλλει διάφορα, ποταμών δε πλή,f}Εt1ι διαρρεόμΕνα. τα πολλα δε τηg χώραg 15 &ρδΕύΕται, κα� δια τούτο διττοvg εχει 'tovg κατ'ι49 έτοg καρπούg' ξφαιν τε παντοδαπών γέμCΙ διαφόραιν τοίg μEft,f}CΣL καί ταίg &λκαίg, τών μεν ΧΕρσαίαιν, 4 τών δε καί πτηνών. καί πλΕίστοvg δε καί μεγίt1τοvg έλέφα11ταg έκτρέφει, χορηγούσα ταg τροφag &φ,f}ό- 20 vovg, δι' &g 'taig ρώμαιg τα ,f}ηρία ταύτα πολυ προέΧΕΙ τών κατα την Λιβύην γενναιμέναιν ' διο κα� πολλών ,f}ηρεvομέναιν -δπο τών 'Ινδών κα� προg τοvg πολΕμικοvg &rwvag κατασΚΕυαξομέναιν μεγάλαg συμ36 βαίνει ροπαg rtvco,f}at προg την νίκην. δμοίαιg δε 25 καί 'tovg &ν,f}ρώποvg ή πολυκαρπία τρέφουσα 'toig τε &ναστήμασι τών σαιμάταιν καί τοίg δγκοιg -δπερ2
2 πρδς] ΙπΙ ΙΙ 5 μάλιστα τοv κ. vulg. 10 τόποv Hertlein, ΤQόποv libri 15 διαΙΡ01Jμενα vulg. 19 δε καΙ] δε C 20 &φ&όvroς vu]g. 25 ytvEG&o:t QonCtg vulg. 26 φέQοvσα σ.
ΙΙ 35. 36.
229
φέρονταr; κατασκευάζει ' είναι δ' aVrOvr; συμβαίνει και προr; rιXr; τέχναr; Επιστήμοναr;, cbr; &ν αέρα μεν ελκονταr; κα&-αρ6ν, υδωρ δε λεπτομερέστατον πίνον rar;. fι δε yfi πάμφοροr; o-boa rOir; ήμέροιr; καρποίr; 2 5 εχε ι κα� φλέβαr; καταγείουr; πολλών κα� παντοδα πών μετάλλων· γίνεται γαρ Εν αυτΏ πολυr; μεν &QYVQor; και XQvo6r;, ουκ ολίγοr; δε χαλκοr; κα� σίδηροr;, [τι δε καττίτεροr; κα� τ&λλα τα προς κ6σμον τε κα� χρείαν καΙ πολεμικην παρασκευην &νήκοντα. 10 xroQIr; δε τών δημητριακών καρπών φύεται κατα 3 την Ίνδικην πολλη μεν κέγχροr; , &ρδευομένη τΏ τών ποταμίων ναμάτων δαψιλείο/ , πολυ δ' lJσπριον και διάφορον, ετι δ' ί>ρυζα κα� δ προσαγορευ6μενοι:; β6σποροι:;, κα� μετα ταύτ' &λλα πολλα τών προr; 15 διατροφην χρησίμων ' και τούτων τα πολλα ύπάρχει αυτοφυΊι. ουκ ολίγουι:; δε και &λλουι:; Εδωδίμουι:; καρπουι:; φέρει δυναμέ2lουι:; τρέφειν ζφα , περι αιν μακρον &ν εΙ'η γράφειν. διο καί φασι μηδέποτε 4 την Ίνδικην Επισχείν λιμον η καiT6λου σπάνιν τών 20 προr; τροφην ημερον &νηκ6ντων. διττών γαρ ί>μ βρων Εν αυτΏ γινομένων κα&-' εκαστον iror; , τού μεν χειμερινού , κα&-α παρα τοίι:; &λλοιr; , δ σπ6ροι:; τών πυρίνων γίνεται καΡΠών, τού δ' Ετέρου κατα την iTερινην τροπην [καiT' ην] σπείρωiTαι συμβαίνει 25 την ορυζαν και τον β6σπορον , ετι δε σήσαμον και κέγχρον · κατα δε το πλειστον &μφοτέροιι:; roir; καρ13 το προσαγΟΡΕυόμ.Ενον βόσπορον v ulg. 15 πολλά] πί,Ε{ω ΙΙ καΙ τούτων . . . αυτοφυη om. ΙΙ 17 φέρει om. Ι] 20 ίίμβρων] καρπών Il 22 καtrά J ο{, κα&ά Eichstadt 24 κα&' �ν inclusi 26 δΙ; deJ. Relske, μεν Dind.
230
DIODORI SICULI
ποϊf1 οϊ κατΙΙ τηυ 'Ιυδικηυ έπιτυγχάυουσι, πάυτωυ δι!, ΤΕλεσφΟQοvμι!vωv &ατέQΟV ταηι καQπωv, Ο
ΙΙ
36. 37.
23 1
λους κα� μεγάλους πλωτούς , οί' τας πηγας εχοντε;; lν τοίς βρεσι τοις προ;; τας &ρκτους κεκλιμένοις φέρονται δια τ-ης πεδιάδος, ιbν ο-ι)κ όλίγοι συμμί6γοντες &λλήλοις lμβάλλουσιν εΙς ποταμον τον όνο5 μoι�όμενoν Γάγγην. obTo;; δs το :πλάτος γινόμενο!; 2 σταδίων τριάκοντα φέρεται μsν &πο τ-ης liQXTov :προ;; μεσημβρίαν , lξερεύγεται δ' εΙς τον ώκεανόν , ά:πο λαμβάνων εΙς το :προς εω μέροι; το l.ftvog το των Γανδαριδων, πλείστους {χον κα� μεγίστους lλε'φ αν!Ο τα;;. διο και τ-ης χώρας ταύτης o'ι'ιδε�ς πώποτε 3 βασιλευς ε:πηλυς lκράτησε, :πάντων των άλλοε.ftνων φοβουμένων τό τε :πλη.ftος κα� την άλκην των .ftη ρίων. και γαρ 'Αλέξανδρος δ Μακεδων ά:πάσης της �σίας κρατήσας μόνους τους Γανδαρίδας o�κ lπο15 λέμησε ' καταντήσας γαρ lπι τον Γάγγην ποταμΌν μετιΧ πάσης της δυνάμεως, καΙ του;; &λλους Ίνδους καταπολεμήσας, αι;; lπύ.ftετο του; Γανδαρι'δα;; εχειν τετρακισχιλίους lλέφαντα;; πολεμικως κεκοσμημένους, άπέγνω την lπ' α�τoυ;; στρατείαν. δ δε παρα- 4 20 πλήσιο;; τφ Γάγγπ ποταμός , προσαγορευόμενος δε 'Ινδός , &ρχεται μtν δμοίωι; άπο των &ρκτων, lμ βάλλων δε εΙς τον ώκεανον άφoρί�ει την Ίνδικ'l'ί ν ' :πολλην δε διεξιων πεδιάδα χώραν δέχεται ποταμου; o�κ όλίγους πλωτούς, lπιφανεστάτους δ' "Τπανιν 25 και 'Τδάσπην κα� Άκεσίνον. χωρ1ς δε τούτων αλλ ο 5 πλη.ftος ποταμων παντοδαπων διαρρεί καΙ ποιεί 4 εΙς] εΙς τον D 5 -γενόμενος vuJg. 9 Γαδα:ρΙδων D, Γανδα:ρικων CF 12 τε οαι. vulg. 14 et 17 Γα:δάριδα:ς D, Γα:ν δα: �ικοvς CF 20 ποτα:μφ ΙΙ 22 ώκεα:νον] Ινδον D , , 25 υδα:σπιν D α:κα:{σεινον D.
232
DIODORI SICULI
κατιΧφυτου πολλοίς Κ'l'jΠΕύμασι κα� καQποlς παυτο δαποίς την XchQav. τού δε κατα τους ποταμουι: πλή&ους και της τών ύδιΧτων ύπεQβολης αίτίαν φέQουσιv οί παQ' αfJτοίς φιλόσοφοι και φυσικοι τοι6 αύΤ'l'jν · της 'Ινδικης φαιJι τας πεQικειμέvας 'xdJQag, 5 τήν τε Σκυ&ών και ΒαΚΤQιαvώv, ετι δε και τ{όν 'AQtaVroV� ύψηλοτέQας Είναι της 'Ινδικης, ωστ' ε-όλό γως Είς την ύποκειμέν'l'jν XchQaV πανταχό&Εν ιJυ(! "Εούσας τας λιβιΧδας εκ του κατ' όλίγον ποιείυ τους 151 τόπους κα&ύγ(!ους και γΕνναν ποταμών πλη&ος. 10 7 Ι:διον δέ τι συμβαίνcι πε(!ί τινα τών κατα την 'Iv δικην ποταμών τον όνομαζόμενον Σίλλαν, Qέοvτα δ' εκ τινος δμωνύμου ΚQήvης · επί γα" τούτου μόυου τών άπιΧυτων ποταμών οfJδεv τών έμβαλλο μένων clg αfJτοv έπιπλΕί, πιΧντα δ' είς τον βυ&ον 15 καταδύεται παQαδόξως. 38 την δ' 8λην Ίνδικην olJtJav ύΠΕQμcγέ&η λέγεται κατοικείν ε&νη πολλα και παντοδαπιΧ, και τούτων μηδεν εχ,ειν την εξ άρχης γένειJιν επηλυν, άλλα πιΧντα δοκείν ύπιΧQΧCΙV αfJτόχ&ονα, ΠQος δε τούτοις 20 μήτε ξενικην άποικίαν ΠΡΟιJδέΧΕιJiFαι πώποτε μήτ' 2 είς &λλοεiFvείς &πεσταλκέναι. μυiFολογοi)ιJΙ δε τους άQχαιοτιΧτουg ιΧviFριDπουg τροφαίg μεν ΚΕΧQησ&αι τοίς αfJτομιΧτωg φυομένοις εκ τηg γης καQποίg, εσ&ησι δε ταίg δΟQαi:g τώυ εγχωQίωv ζφων , καiFιΧπερ και 25 παQ' 'Έλλησιν. δμοίωg δε και τών τεχνών τας ciJQEdEL!; και τώυ lXλλωv τών ΠQοg βίον ΧQησίμωv 7 ιΧQιαΙωll D 1 κατιΧQQVΤΟll codices, corr. Dind. 12 μ.ΕlΙ add. Hertlein 22 ιΧλλΟΕ.&'lIΕίς Dindorf, άλλο ε.&1Ι0Ι; libri (σ. 39, 4).
ό 1Ι0μ.αζόμΕlΙΟll]
II 37. 38.
233
Εκ τού κατ' ολίγον γενέι1iJαι , της χρείας α-bτης υφηγουμένης ε-bφυεί ζφφ κα� ι1υνεργους εχοντι προς απαντα χειρας κα� λ6γον κα� Ψυχης αγχίνοιαν. μυiJολογούdι δε παρα τοίς 'ΙνδΟίg ο{ λογιώτατοι, 3 5 περι oiι καiJfjκον αν εtη dυντ6μωg διελiJεΙν. φαd� γαρ έν rorg αρχαιοτάτοις χρ6νοις , παρ' αυτοίg ετι τών αν&ρώπων κωμηδον οίκούντων , παραγενέd&αι τον Δι6vυdΟV Εκ τών προg έ6πέραν τ6πων εχοντα δύναμιν αξι6λογον ' ΕπελfJ'είv δε την 'Ινδικην {ίπα10 ι1αν, μηδεμιας ου6ης αξιολ6γου π6λεως [της] δυνα μένης αντιτάξαι1fJ'αι. Επιγενομένων δε καυμάτων με- 4 γάλων, κα� τών τού Διονύι10υ ι1τρατιωτών λοιμικΏ ν6ι1φ διαφfJ'ειρομένων, ι1υνέdει διαφέροντα τον ήγε μ6να τούτον ιΧπαγαγεt'ν το dτρατ6πεδον lκ τών πε15 δινών τ6πων slg την ορεινήν ' Ιν ταύτrι δε πνε6ντων ψυχρών ανέμων κα� τών ναματιαίων υδάτων κα fJ'αρ ών ρε6ντων προg avraig ταίς πηγαt'ς , απαλλα γηναι της ν6ι10υ το ι1τρατ6πεδον. ονομάζει1fJ'αι δε tfJg ορεινηg τον τ6πον τούτον Μηρ6ν , καfJ" δν δ 20 Δι6νυι10g lξέτρεψε τας δυνάμειg Ικ της ν6ι10υ ' αφ' oiι δη κα� τους 'Έλληνας περ� τού fJ'soi! τούτου παραδεδωκέναι τοίς μεταγενεστέροις τεfJ'ράφfJ'αι τον Δι6νυσον Ιν μηρφ. μετα δε taiJr,a tfJg παραfJ'{σεωg 5 τών καρπών lπιμεληfJ'{ντα μεταδιδ6ναι rotg 'Ινδοιg, 25 καΙ την ευρεdιν τού οΙ'νου καΙ τών αλλων τών slg τον βίον χρηι1ίμων παραδΟύναι. προς δε τούτοιg π6λεών τε αξιολ6γων rsvnfJ'ijvaL κτίι1την, μεταγα-
5 oJ] d:v F 10 της 15 Αν τcιύΤl1] έντcιυ.ιτcι CF διδόναι D.
CD 14 τούτον] τούτων D 24 πcιρcι23 κcιτcι.ιτEσεως ΙΙ
om.
234
DIODORI SICULI
γόντα τας κώμαι; είι; τους ε{,.&έτουι; τόπουι; , τιμαν τε καταδεϊξαι το .&είον κα� νόμους είσηγήσασ.&αι κα� δικαστψμα, κα.&όλου δε πολλών κα� καλών εργων είd'1'Jγητην γενόμενον .&εΟν νομισ.&ιηναι κα� 6 τυχεϊν ά.&ανιfτων τιμών. {στορούσι δ' αύτον κα� 5 γυναικών πλιη.& οι; μcτα τού στρατοπέδου περιιfγε- 152 σ'&αι, κα� κατα τας iv τοίς πολέμοιι; παρατιfξεις τυμπιfνoιι; κα� κυμβιfλoιι; κεχρη6'&αι, μήπω σιfλπιγγoς ε{)ρημένης. βα6ιλεύσαντα δε πιfσηι; τιηι; 'Ινδικής ετη δύο προς τοϊς ΠΕντ,ήκοντα γήρ ςι τελευτήσαι. δια- 10 δεξαμένους δε τουι; υίουι; αύτού την iJrclLOVCΙXV &ε� τοϊι; άφ' έαυτών άπολιπεϊν την άρχήν' το δε τελευ ταϊον πολλαϊς γενεαϊι; υστερον καταλv.&είdης τής 'iιγεμoνίαι; δημοκρατη.&ιηναι τας πόλεις. 39 Περl μεν oiJv τού ΔιονύdΟV κα� τών άπογόνων 15 α{,τού τοιαύτα μυ.&ολογού6ιν οί την όρεινην τιης 'Ινδικής κατοικοϋντει;. τ6ν τε Ήρακλέα φα6� παρ' α{)τοϊι; γεγενή6.&αι, κα� παραπλη6ίωι; τοϊι; "Ελληdι τό τε ι;S6παλoν κα� την λεοντήν αύτφ ΠΡΟ6άπτουσι. 2 tfj δε τού 6ώματος ι;Sώμrι κα� άλκ'Υ πολλφ τών 20 ί'Κλλων άν.&ρώπων διενεγκεϊν, κα� κα.&αραν ποιή6αι των .&ηρίων γήν τε κα� .&άλατταν. γήμαντα δε πλείους γυναϊκαι; υ{ουι; μεν πολλούς, .&υγατέρα δε μίαν γεννήσαι, κα� τούτων Ινηλίκων γενομένων πασαν την Ίνδικην διελόμcνον εΙς Ι:dαι; τοίι; τέκνοις 25 μερίδαι;, ΙΧπανται; τουι; υίους &ποδεϊξαι βOC6ιλέαι;, μίαν δε .&υγατέρα .&ρέψαντα κα� ταύτην βασίλισσαν 3 άποδείξαι. κτί6την τε πόλεων ούκ όλtγων γΕνέσ8'αι, 3 δικαστήqια] κ«ταδΕιξαι add. D
10 ,/rιq«t�v G.
1I 38. 39. 4 0.
235
κα� τούτων την έπιφανεστάτην κα� μεγίστη ν ΠQΟ!1arOQcfJoaL ΠαλίβοfJQα. κατασκευάσαι δ' έν α1'Jτfj κα� βασίλεια πολυτελή κα� πλή-B"o� οίκητόρων κα-Β" ι δQύσαι ' τήν τε πόλιν 6XVQ{iJιJaL τάφQΟΙ� άξιoλόγoι� 5 πoταμίoι� iίδασι πληρoυμEναι�. κα� τον μεν Ήρα- 4 κλiα την έξ άν-Β"ρώπων μετιΧστασιν ποιησιΧμενον α-Β"ανιΧτου τυχείν τιμής , τους δ' απoγόνoυ� αυτου βασιλεύσαντα� έπι πoλλα� γενεα� κα� πράξεις άξιο λόγους μεταχειρισαμΕνους μήτε στρατείαν {Υπερόριον 10 ποιήσασ-Β"αι μήτε άποικίαν εί� άλλoε-B"νεί� αποστείλαι. υστεQον . δε πολλοίς ετεσι τας πλείστας μεν τών πόλεων δημοκρατη-Β"ηναι, τινών δ' έ-Β"νών τας βασι λείας διαμείναι μΕχρι τiΊς 'Αλεξάνδρου διαβάσεως · Νομίμων δ' ουτων παQα τοις 'Ινδοις ένίων έξηλ- 5 1 5 λαγμΕνων -Β"αυμασιώτατον liv τις ήγήσαιτο το κατα δειχ-Β"εν -δπο τών άρχαίων πα(/ α1'Jτοις φι λοσόφων · vcvotLo-B"irΎIraL γαρ παρ' a1'Jrot� δουλον μεν μηδένα είναι το παQάπαν , έλευ-Β"έQους δ' -δπάρχοντας την ισότητα τιμάν έν πάσι. τoυ� γαρ μαitόντας μή-Β"' 20 -δπερέχειν μήfJ' -δποπίπτειν liλλοις κράτιστον έ'ξειν βίον πρo� ιfπάσα� τας περιστάσει� · εi5ηfJες γαρ ε ίναι νόμους μεν έπ' ίΌης τι-Β"έναι πάσι , τας δ' 01'Jσίας 153 άνωμάλους κατασκευιX�ειν. το δε πάν πλiΊ-B"oς τών 40 'Ινδών εΙς [πτα μέρη διπρηται, ιbν έστι το μεν πρώ25 τον σύστημα φιλοσόφων , πλή-Β"Ει μεν τών &λλων μερών λΕιπόμενον , τυ δ' έπιφανείο/ πάντων πρω5 π7..η ρουμι!νοις GF, π7..ηρουμlνη ν οΤ. D , εΙς &7..7.. 0 E.fTvo. GF 17 μεν om. vulg. 18 είναι vulg. AlEv.ftEQov δε ιύπάρχοντα ΙΙ CDF, corr. Rhod. 22 �ξoυσIoιι; Dind. 10
corr. Rhod. ποιράποιν 21 Εvήι&ειg
ΤΟ
236
DIODORI SICULI
τεϋον. &λειτούιn'ητοι γα� δντες οϊ φιλ6σοφοι πάιJης vποv�γίαg 01)&' έτέρων κvqιεύοvσιν 01)&' ύφ' έτέ�ων 2 δεσπ6bονται. πα�αλαμβάνoνται δ' ύπο μεν των Ιδιω των clg τε ταg έν τφ βίφ &votag κα� clg ταg των τετελεvτηκ6των lπιμελείαg, αιg 4Tcoig γεγον6τες π�oσ- 5 φιλέ6τατοι κα� πε�� των Εν ξδου μάλιιJτ' έμπεί�ως iJχοντες, ταύτηg τε τfjg ύποv�γίαg δω�ά τε κα� τιμαg λαμβάνOυιJιν &ξιολ6γοvg ' τφ δε κοινφ των 'Ινδων [LcrιXlag πα�έxoνται x�είας πα�αλαμβαν6μενoι μεν κατα το νέον ετοg έπ� την μεγάλην σύνοδον, π�o- 10 λέγοντες δε τοίg πλήf}cσι πε�� αυχμων κα� έπομ βρίας, iJτι δ' &νέμων ευπνοίαg κα� ν6σων κα! των αλλων των δυναμένων τοvg &κούονταg ιbφελησαι. 8 τα μέλλοντα γα� π�οακούσαντεg οΖ τε πoλλo� κα! δ {JaιJLlcvg έκπλη�oϋσιν &ε� το μέλλον έκλείπειν κα! 15 π�οκατασκεvάbοvσιν &εί τι των χρησίμων. δ δ' &πο τυχων των φιλοσ6φων Εν ταίg ΠΡO��ήσε6ιν αλλην μεν ουδεμίαν &ναδέΧδται τιμω�ίαν 17 βλασφημίαν, 4 lXφωνοg δε διατελεί τον λοιπον βίον. δεύτε�oν δ' έ6τ! μέ�oς το των γεω�γων, οί' τφ πλή&ει των &λ- 20 λων πολυ π�oέxειν δοκοϋσιν. οvτοι δε πολέμων κα� τfjg lXλληg λειτοv�γίαg &φειμένοι πε�! ταg γεω� γίας &σχολοϋνται ' κα! οvδε�g αν πολέμιος πεqιτvχων γεω�γφ κατα την xώ�αν &δικήιJειεν αν, &λλ' ώς κοινοvg ευε�γέτας ήγούμενοι πά6ηg &δικίαg &πέχον- 25 5 ται. δι6πε� &διάφ&o�oς ή xώ�α διαμένου6α κα� καΡΠΟίς βρί&ου6α πολλην &π6λαυ6ιν παρέχεται των Επιτηδείων τοίς άνf}�ώποις. βιoϋιJι δ' έπ� της χώρας 8 lδlwlΙ vnlg. 4, ΤΕ om. D καΙ] ΤΕ και ΙΙ 11 τοίς πλή.ιrι;σι om. ΙΙ καΙ] καΙ της D 24 �1I om. vulg.
ΙΙ 40. 4 1 .
237
μετα τ/κνων καλ γυναικών ο{ γεωργοί, xιxl τ'iίς εΙς την πόλιν καταβά6εως παντελώς &φεοτήκα6Ι. της δε χώρας μΙ6&ους τελού6ι τφ βα6ιλει δια το πα6αν την Ίνδικην βα6ιλικην εΙναι, lδιώτrι δε μηδεvl γ'iίν 5 Εξείναι κεκΤ'iί6&αι ' XroQlg δε τ'iίς μΙ6&ώ6εως τετάρ την εΙς το βα6ιλικον τελου6ι. τρίτον δ' ε6τl φυλον β το τών βουκόλων xιxl ποιμένων xιxl κα&όλου πάντων τών νομέων , 01: πόλιν μΈν 11 κώμην OtJx 0{κου6ι, σκηνίττι δε βίφ χρώνται, ο[ δ' ΙXVtO� κα� κυνηγΟύν10 τες κα&αραν ποιου6ι την χώραν όρν/ων τε xιxl &ηρίων. είς ταυτα δ' &6κουντες xιxl φιλοτεχνούνΤΕ!> εξημερού6ι την Ίνδικήν , πλήiTου6αv πολλών xιxl παvτοδαπώ v iTηρίωv τε xιxl όρνέων τών κατεσ{tιόν1 54 των τα 6πέρματα τών γεωργών. τέταρτον δ' εστl 41 1 5 μ/ρος το τών ΤΕχνιτών ' xιxl τούτων ο{ μέν εί6ιν δπλοποιοί, ο{ δε τοίς γεωργοίς t] τι6ιν (Χλλοις τα χρή6ιμα προς -δπηρεσίαν κατασκευά�oυσιν. οvτοι δ' ov μόνον &τελείς εΙσιν, &λλα xιxl 6ιτομετρίαν εκ τού βα6ιλικου λαμβάνου6Ι. πέμπτον δε το 6τρατιωτικόν, 2 20 είς τους πολέμους EtJ'&EtOiJV, τφ μ"έν Πλή.&ει δεύτερον, &ν/6ει δε xιxl παιδιο/ πλEίστrι χρώμενον εν ταις Ε ί ρήναις. τρέφεται δ' εκ του βα6ιλικού παν το πλ'iί&Oς τών 6τρατιωτών xιxl τών πολεμΙ6τών ϊππων τε xιxl Ελεφάντων. εκτον δ' i6rl το τών εφόρων' οvτοι δε 3 25 πολυπραγμονούντες πάντα κα� εφορώντες τα κατα την Ίνδικην &παγγέλλου6Ι τοίς βα6ιλεύ6ιν, εαν δ' iι πόλις αtJτών &βΙΧΟίλευτος Υ, τοίς (Χρχου6ιν. εβδομον 4 9 κυνιγουντε, κιχί ζωγρουνΤΕς κιx� φιλοσοφουντες �ξημ.ε 11 φιλοπονούνΤΕς F ρουσι (cet. οω.) C 10 τε om. vnlg. 19 το add. Hertlein 20 ποι.. εμ.Ιους D.
238
DIODORI SICULI
δ' έστ! iLiQOg το βουλεύου μευ κα! συvεδQεύοv τοίς
{ιπε!! τί'όυ κοιυί'όυ βουλευομέυοις, πλή.{}ει μευ έλά χιι1του , EfJYEVEtCf δε κα� φQοvήι1ει μάλΙι1τα .{}αυμα ζόμευου ' έκ τούτωυ γα!! οί' τε σύμβουλοι τοίς βα σιλεύοίυ εΙι1ιυ οί' τε διoικητα� τί'όυ κοιυί'όυ και οί 5 δικαστα! τί'όυ &μφΙι1βητουμέυωυ, και κα.{}όλου τουι; δ ήγεμόυας και τους &Qχοvτας έκ τούτωυ έχουσι. τα μευ OVV μέQη της δΙrJQημέvης πολιτείας παQ' 'Ιυδοίς σχεδου ταύτ' έστιυ ' ΟfJΚ έξεστι δε γαμείυ έξ &λλου γέυους 1] ΠQοαΙQέι1εις 1] τέχναι; μεταχειQίζεσ.{}αι, οίον 10 σΤQατιαιτην δυτα ycroQyciV η τεχυίτην δυτα φιλο σοφείν. 42 'Έχει δ' ή τί'όυ Ίυδί'όυ XroQa πλείστους και μεγίστους έλέφαυτας, &λκf} τε και μεγέ.{}ει πολυ διαφέ Qοvτας. όχεύεται δε τούτο το ζφου OVX αιι1πε!! 15 τιυές φασιν, έξηλλαγμέυως, &λλ' δμοίως ί'πποις και τοίι; &λλοις τεΤQάποι1Ι ζφοις ' κυούοι δε τους μεν έλαχίι1τους μηυας έκκαίδΕκα, τους δε πλείι1τους 2 όκτωκαίδεκα. τίκτουσι δε κα.{}άΠΕQ ί'πποι κατα το πλΕίστου ευ, και ΤQέφουι1Ι το γεννη.{}ευ αϊ μητέQες 20 έπ' έτη εξ. ζί'όιJΙ δ' οί πλείστοι κα.{}άπε!! δ μαΚQΟ βιαιτατος &V.{}Qαιπος, οι δε μάλιστα γηQάιJαντει; έτη διακόσια. 3 Είι1Ι δε παQ' 'ΙνδΟίς και έπι τουι; ξε'υουι; &QXOVτες τεταγμένοι και φQοvτίζΟVΤΕς σπαις μη δεις ξένος 25 άδικηται ' τοίς δ' &ΡQωιJτούιJΙ τί'όυ ξέυαιν lαΤQους είι1άγουι1Ι και την &λληυ έπιμέλειαν ποιούνται, και τελευτήι1αυτας .{}άπτουσιν, έτι δε τα καταλειφ.ftέvτα 1 0 γ ένου ι;] μ. έρουι; ΙΙ η] η 'lt'le{ovr;; Wess., 1) δύο Rhod. η] και Rhod. 20 αϊ add. Reiske 28 τε Λ.Ευτήσαντα Π.
II
41. 42. 43.
239
χρήματα τοίς προσήκουσιν άποδιδόασιν. οϊ τε δι- 4 καστα� τας κρ ίσεις παρ' αύτοιι; άκριβωι; διαγινώ σκουσι, κα� πικρωι; τοις άμαρτάνουσι προσφέρονται. περ� lLSV 01>ν Tf]g 'Ινδικηι; κα� των κατ' αυτ11ν άρ5 χαιολογουμένων άρκεσftησόμε,f}α τοις Qη,f}είσιν. Περ� δε των Σκvftων των οίκούντων την σμο- 43 155 ρον χώραν εν μέρει διέξιμεν. ο{,τοι γαρ το μεν εξ ιXQxf]g ολίγην ενέμοντο χώραν, υστερον δε κατ' ολί γον αύξη-l}{ντεg δια τας &λκας κα� την &νδρείαν 10 πολλην lLSV κατεκτήσαντο χώραν , το δ' ε-Ι}νος εΙι; μεγάλην ήγεμονίαν κα� δόξαν προήγαγον. το μεν 2 ουν πρωτον παρα τον 'Αράξην ποταμον ολίγοι κατ φκουν παντελως κα� δια την &δοξίαν καταφρο νούμενοι ' ενα δε των &ρχαίων {χοντες βασιλέα φιλο15 πόλεμον κα� διαφέροντα στρατηγίCf προσεκτήσαντο χώραν , τήι; lLSV ορεινήι; εως προι; τον Καύκασον, τf]g DS πε δινήι; τα παρα τον ωκεανον κα� την Μαι ωτιν λίμνην κα� την αλλην χώραν εως Τανάιδοι; ποταμού. υστερον δε μυ,f}ολογούσι Σκύ,f}αι παρ' 3 20 αύΤΟίς γενέσ-l}αι γηγενf] 'ltftQftiVOV ' ταύτην δ' εχειν τα μεν ανω μέρη τού σώματος μέχρι Tf]g ζώνης γυ ναικεια , τα δε κατώτερα εχίδνης. ταύΤΏ δε Δία μιγέντα rcvVf]oat παιδα Σκύ,f}ην 5νομα. τούτον δε γενόμενον επιφανέστατον των προ αύτού τους λα25 ους αφ' [αυτού Σκύ,f}αg προσαγορεύσαι. των δε απογόνων τούτου τού βασιλέως άδ'ελφουι; δύο γε ν {Q,f} αι διαφόρους αρετΏ , και τον lLSV Πάλον, τον 6 δε τών] δε D όλlΎoι IJvTEs add. D
13 παvτεi.. ώ s] 20 Ύ1]Ύενίj παρ' α. Ύεv�σ{t-αι vulg.
11 ΠΡΟ1]ΎάΎοντο D
240
DIODORI SICULI
δε ΝάΠ'Υ/ν tbvOfLdd.fTat. τούτων δ' ΕπιφανεΊ:ι; πqά ξεις κατεq'J'ασαμέvωv και διελομ,ένων την βασιλε{αν, &.φ' έκατέqοv τους λαουι; τους μλν Πάλους , τους δε Νάπαι; πqοσα'J'οqεv.fT.ηvαι. μ,ετα δέ τινας xq6vovr; τους &.πογ6νουι; τούτων των βαι1ιλέων &.vδqε{Cf καΙ 5 στqατ'Υ/'J'{Cf διενεγκ6νται; πολλην μεν πέqαv τού Τα νάιδοι; ποταμ,ού xfiJqav καταστqlΨασ.fTαι fLixqt τfίς Θqο/κηr;, Επι δε .fTάτεqα μέqη στqατεύσαvταr; διατεΊ ναι τΥ δυνάμει fL{xqt τού κατ' ΑΙγυπτον Νε{λου. 6 πολλα δε καΙ μεγάλα των &.να μέσον τούτων l.fTvWv 11) καταδουλωσαμένουι; πqοβιβάσαι την �γεμoν{αν των Σκvil'ωv τΥ μ�ν έπι τον πqοr; &.νατολαι; ώκεαν6ν, τΥ δ' έπι την Κασπ{αν .fTάλατταv και Μαιωτιν λ{ μνην· ηfJξή.fTη 'J'ιXq έπι πολυ τούτο το f.fTvor; και βασιλεΊ:ς έσχεν &ξιολ6γους, &φ' αιν τους μλν Σάκας 15 πqοσα'J'οqεv.fTfίvαι , τους δε Μαοοαγέτας, τιναι; δ' Άqιμαοπούr;, και τούτοις δμο{ωι; 6:λλουι; πλε{ονας. 6 ύπο δε τούτων των βαι1ιλ!ων πολλα μεν καΙ των 6:λλων των καταπολεμη.fT{vτωv l.fTvWv μετφκ{σ.fTαι, δύο δε μεγtoται; &.ποικ{αι; 'J'EViιIil'at, την μεν έκ των 20 'Addvq{rov μεταοτα.fTεΊ:σαv εΙι; την μεταξυ xfiJqav της ΤΕ Παφλαγον{αι; και τού Π6ντου, την δ' Εκ τfίι; Μηδ{αι; παqα τον Τάναί'ν κα.fTιδqv{tεΊ:ι1αv, �ι; τους 7 λαους Σαvqομάταr; (,vομαι1.fTηvαι. τούτους δ' f)οΤΕ- 166 qov πολλοίς έτει1ιν αiJξη,f}έvταr; ποq.fTηοαι πολλην 25 της Σκv,f}{αr;, και τους καταπολεμη,f}έvrαr; 6:Qδηv
4
3 Νάπας D 4 Π&λους D 1 Νάπιν D 9 τη ν δυναμιν D (c. 46, 3) 10 τουτων om. D 19 μΕΤΟΙΚΕί σ.fJ'αι D, μΕΤΟΙΚΕίσαι σ , corr. Dind. 2 1 μετατε.fJ'εΙσαν D 26 πολΖήνJ χώραν add. D.
ΙΙ 43. 44. 45.
241
αναιρούντα!; έρημον ποιησαι το πλειστον μέρο!; τη!; χώραs. μετα δε ταύτα αναρχία!; γενομένη!; κατα 44 την Σκυ.ιfίαν , έβασίλευσαν γυναίκε!; αλκjj διαφέ ρουσαι. έν τούτοι!; γαρ τοι!; έ.ιfνεσιν α[ γυναiκεs 5 γυμνά�oνται προ!; πόλεμον παραπλησίω!; τοis &νδράσι και ταis ανδρείαι!; ο όδ'εν λείπονται τών &νδρών. διο και γυναικών έπιφανών πολλαι και μεγάλαι πρά ξει!; έπετελέσ.f}ησαν 0-0 μόνον κατά την Σκυ.f}ίαν, &λλα καΙ κατα την 3μορον ταύτη,; χώραν. Κύρου μεν 2 10 γαρ τού Περσών βασιλέω!; πλειστον Ισχύσαντο!; τών κα.ιf' αvτον και στρατεύσαντο!; αξιολόγοι!; δυνάμεσιν εΙ!; την Σκυ.ιfίαν, ή βασίλισσα τών Σκυ.ιfών τό τε ι5τρατόπεδον τών Περι5ών κατέκοψε και τον Κύρον αΙχμάλωτον γενόμενον ανεσταύρωσε ' τό τε συστα.ιfεν 15 έ.ιfνO!; τών 'Aμα�όνων τοσούτον ανδρείο/- διήνεγκεν ωι5τε μη μόνον πολλην χώραν ομορον καταδραμείν, αλλιΧ και πολλην τη!; Ε-Ορώπη!; και τη!; 'Ασία!; κατιχ ι5τρέψασ.ιf αι. Ήμει!; δ' έπειδη περι τών 'Λμα�oνίδων έμνή<'j.ιfη- 3 20 μεν , ο-Οκ ανοίκειον ειναι νoμί�oμεν διελ.ιfεiν περι α-ΟΤών, εΙ και δια την παραδοξολογίαν μύ.ιfoι!; σμοια φανήσεται τα Ρη.ιfέντα. παρα τον Θερμώδ οντα τοί- 45 νυν ποταμον έ.ιfνoυ!; κρατούντο!; γυναικοκρατου μένου , και τών γυναικών δμοίωg τοι!; &νδρά6Ι ΤΙΙ!; 25 πολεμικα!; χρεία!; μεταxειρι�oμένων, φα6Ι μίαν έξ α-Οτών βασιλικην έξουσίαν έχουσαν &λκjj και ρ ώ μrι διενεγκεΙν · συ6τη6αμένην δε γυναικών σΤQατόπε4 αϊ Υυναίκε. όω. Η 16 Ιπιδραμ,είν OF 19 Ιπε� 21 cl καΙ] τα 1I 22 φανήσεται τα ρη�εντα] διαληφ�Eντα II 23 κρατουντο.] κατοικούντο. Rhod.
OF
DrODORUS Ι.
22
242
DIODORI SICULI
δον γυμνάσα� τε τούτο καί τινας των δμόΨ1Jν καταπολεμησαι. αfJξομένης δε τη� πε(!� αfJτην &(!ετη� τε και δόξης συνεχως έπι τα πλησιόχω(!α των έ47νων στ(!ατεύειν, και της τύχης εfJ(!οούσης φ(!ονήμα τος έμπίμπλασ47αι, κα� 47υγατέρα μεν, 'Ά(!εος α{)την 5 Π(!OσαγO(!εύσα�, τοίς δ' &νδ(!άσι προσνείμαι τας ταλασιου(!γίας και τας των γυναικων κατ' οΙκους έ(!γασίας. νόμους τε καταδεϊ:ξαι, δι' αιν τας μεν γυ ναίκας έπι ΤΟVς ΠΟλεμΙΚΟVς &γωνας π(!οάγειν , τοίς δ' &νδ(!άσ� ταπείνωσιν και δουλείαν πε(!ιάπτειν. 10 3 των δε γεννωμένων ΤΟVς μεν ΙΧ(!(!ενας έπή(!ουν τά τε σκέλη και ΤΟVς {J(!αχlονας, &χ(!ήστους κατασκευά ζοντες π(!ος τας πολεμικας χρείας, των δε 47ηλυτε ρων τον δεξιον μαστον έπέκαον, ί''ΙαΙ μη κατα τας &κμας των σωμάτων έπαι(!όμενος lvoxljj · &φ' ,η� 15 αΙτίας συμβηναι το έ47νος των 'Αμαζόνων ταύτης 4 τυχείν της π(!οοηγο(!ίας. κα47όλου δε διαφέ(!ουσαν 157 αfJτην συνέσει και στ(!ατηγίlf πόλιν μsν κτίσαι με γάλην πα(!α τα� έκβoλα� τού Θε(!μώδοντος ποτα μού, ΤΟ1Jνομα Θεμίσκυ(!αν, "ιxl βασίλεια κατασκευά- 20 σαι πε(!ιβόητα, κατα δε τας στ(!ατεία� έπιμελομέ νην ΠΟλV τη� εύταξίας το μsv πρωτον καταπολε μησα� πάντας ΤΟVς δμό(!oυ� μέχ(!ι τού Tανάιδo� 5 ποταμού. και ταύτην μέν φασ� ταύτας τας π(!άξει� έπιτελεσαμένην και κατά τ�να μάχην λαμπ(!ω� &γω- 25 46 νισαμένην fι(!ωικως τελ8υτησα� τον βίον. διαδεξα μένην δε την ταύτης 47υγατέρα την {Jασιλεlαν ζη2
5 Εαvτηv vulg. 11 πηρούν Stephanus 12 κατασκεvα ζούσας Cobet 14 Επικα{Ειν II 15 άκμιίς Dindorf (ΙΠ 63, 3), μάχ"ι; codices 25 έντελεσαμΕνην D 26 τόν {3{ov om. ΙΙ.
II 45. 46.
243
λωδ'αι μεν την &ρετην της μητρός, fJπερβαλlδ'.ftαι δε ταίς κατα μέρος πράξεδ'Ι. τας μεν γαρ παρ.ftέ νους &πο της πρώτης ήλικίας εν τε ταίς .ftήραις γυμνάζειν κα� κα&' ήμέραν &δ'κείν . τα προς πόλε5 μov &νήκοντα, καταδείξαι δε κα� .ftVrJtaf; μεγαλο πρεπείς 'Άρει τε κα� Άρτέμιδι τf] ΠΡOσαγOρευOμένrι Ταυροπόλφ ' στρατεύδ'ασαν δ' εις την πέραν τού 2 Τανάιδος ποταμού χώραν καταπολεμησαι πάντα τα Ε&νη τα συνεχη μέχρι τηg Θρι;'κης' &νακάμψαδ'αν 10 δε μετα πολλων λαφύρων εις την οίκείαν ναους μεγαλοπρεπείς κατασκευάσαι των προειρημένων .ftcrov, κα� των {Υποτεταγμένων έπιεικως &ρχουδ'αν &ποδοχης τυγχάνειν της μεγίδ'της. δ'τρατεύδ'αι δε κα� έπ� &άτερα μέρη, κα� πολλην της Άδ'ίας κατακτήδ'α15 δ'&αι, κα� διατείναι Τfι δυνάμει μέχρι της Συρίας. μετα δε την ταύτης τελευτην &ε� τας πρoδ'ηκούσας nρ 3 γένει διαδεχομένας την βαδ'ιλείαν &ρξαι μεν έπιφα νως, αtιξηδ'αι δε το ε&νος των Άμαζονίδων δυνάμει τε κα� δόξrι. μετα δε ταύτα πολλαίς γενεαίς 1Jδ'τε20 ρον, διαβεβοημένης κατα πάσαν την οικουμένην της, περ� αtιτας &ρετης , Ήρακλέα φαδ'� τον έξ Άλκμή νης κα� Διος &.ftλον λαβείν παρ' Etιρυδ'&έως τον Ίππολύτης της Άμαζόνος ζωστηρα. διόπερ δ'τρα- <1 τεύδ'αι μεν αitτόν , παρατάξει δε μεγάλrι νικήσαντα 25 τό τε στρατόπεδον των Άμαζόνων κατακόψαι κα� την Ίππολύτην μετα τού ζωδ'τηρος ζωγρήδ'αντα το ε&νος τούτο τελέως συντρίψαι. διόπερ τους περι οικούντας βαρβάρους της μεν &δ'.ftενείας αtιτων κατα10 ναούς]
ΤΕ
add. CF.
244
DIODORI SICULI
φρουή6αυτας, των δΒ xa,f}' έαυτους μ,νη6ικακή6αντας, πολεμ,η6αι 6υνεχως το l!,f}vor; EΠ� το6ούτον ωστε μ,1]δ' δνομ,α τού γ8νους των 'Δμ,αζον{δων άπολιπείν. 5 μ,ετα γαρ την Ήρακλioυς 6τρατε{αν όλίγοις f.ί6τεΡOν ετε6Ι κιχτα τον Τρωικον π6λεμ,6ν φιχ6ι flcv,f}c6tλcιav 5 την βα6ιλεύου6αν των iιπoλελειμ,μ,ένων 'Δμ,αζον{δαι'υ, "Λ(!εος μ,Βν o-b6av ,f}vγατέ(!ιχ, φ6νον δ' εμ,φύλιον 158 επιτελε6αμ,ένην , φυγείν εκ της ' πατ(!{δος δια το μ,ύ60ς. 6υμ,μ,αχή6α6αν δΒ τοίς Tρω6� μετα την "Έκτορος τελευτην πολλους άνελείν των Έλλήνων, 10 α.ρι6τεύ6α6αν δ' αfJτην Εν τfj παρατάξει κιχτα6τ(!έψαι 6 τον β{ον ,η(!αιικως iιπ' LtXtlλiwr; ιXvatQC,f}Ci6fXV. των μ,Βν o-bv '.Αμ,αζον{δων ε6χάτην ταύτην λiγoυ6ιν ιωδρε{lf διενεγκείν, κιχ! το λοιπον άει το lf,f}vor; ταπεινούμ,ενον ιX6,f}cvTί6at παντελως' διο κιχΙ κατα 15 τους νεωτέ(!ους καιρούς, επειδάν τινες περι της αfJτωv άνδρε{ας διεξ{ω6Ι, μ,ύ,f}οvς ,ηγούνται πεπλα6μ,8νους τας περι των 'Δμ,ιχζον{δαιν άρχαιολογ{ας. 47 Ήμ,εϊ:ς δ' Επει τα προς lXρκτους κεκλιμ,ένα μέρη της 'Δ6ίας ήξιώ6αμ,εν άναγραφης, ofJx &νο{κειον εΕ- 20 ναι νομίζομεν τα περ� των Ψπερβορέων μv,f}ολο γούμενα διελ,f}είv, των γα(! τας πιχλαιας μv,f}ολο γ{ας άναγεγ(!αφ6των Έκατιχίος κιχ{ τινες Ετερο{ φα6ιν εν τοίς άνΤΙΠ8ριχς της Κελτικής τ6ποις κιχτα τον ιbκειxνoν εΙναι νησον oiJx ελάττω της Σικελtιxς. 25 ταύτην iιπά(!xειν μΒν κατα τας lΧρκτους, κατοικεί6,f}at δλ iιπσ των όνομαξ;ομένων 'Τπερβο(!έων άπο τού πορραιτδρω Xci6,f}at της βορείου πνοης· OiJ6av 11
&QισΤΕvοvσαv
OF
18 �μαtόvcov CF,
245
Π 46. 47.
δ' αύτην ευγειόν τε και πάμφορον , [τι δ' ευκρα otCf διαφέρουσαν , διττους κατ' [τος έκφέρειν κιχρ πούς. μυ,ιτολογουσι δ' έν ΙXVTfj την Λητω γεγονέ- 2 ναι ' διο και τον Λπόλλω μάλΙι1τα των t1llwv ,ιτεων 5 παρ' αύΤΟίς τtμαι1,ιται ' Elvιxt δ' αυτους ωσπερ [ερείς τινας Άπόλλωνος δια το τΟν ,ιτεον τουτον κιχ,ιτ' �μέραν υπ' ιxiJTWV υμνείι1,ιται μετ' ςΜ-ης ι1υνεχως καΙ τιμαι1,ιται διαφερόντως. υπάρχειν δ� και κατα την ν-ησον τέμενός τε Άπόλλωνος μεγαλΟΠQεπ�ς καΙ 10 νιχον άξιόλογον άνιχ,ιτήμασι πολλοις κεκοσμημένον, ι1φαιροειδ-η τιρ σχήματι. καΙ πόλιν μεν υπάρχειν 3 ίεραν του ,ιτεού τούτ'ου , τ'ων δ� κατ'οικούντων αυ την τους πλείστ'ους εΙναι κι.ιΤαριστάς , και ι1υνεχως έν τιρ ναιΡ κι,ιταρί�oντας {Jμνους λέγειν τιρ ,ιτειΡ μετ" εχειν 4 1 5 Φδ-ης, άΠΟι1εμνύνοντας αύτ'ού τ'ας πράξεις. δε τ'ους 'Τπερβορέους Ιδίαν τινα διάλεκτον, και προς τους 'Έλληνας οlκειότατα διακείι1,ιται , και μάλΙι1τα προς τους Ά,ιτηνα{ους και Δηλίους, έκ παλαιων χρό νων παρειληφότας την ευνοιιχν ταύτην. κιχι των 20 Έλλήνων nνας μυ,ιτολογΟVfiΙ πιχραβαλείν εΙς 'Τπερ159 βορέους, κιχι άνα,ιτήματα πολυτ'ελ-η κατιχλιπείν γράμ, μαι1ιν Έλληνικο ίς έπιγεγραμμένα. αιι1αύτως δ� και 5 έκ των 'τπερβορέων 'Ά.βαριν εΙς την Έλλάδα καταν τήι1αντα το παλαιον άναι1ωι1αι την προς Δηλίους 25 ευνοιάν τε και συγγένειαν. φαι1Ι δ� και την ι1ε λήν7)ν έκ ταύτης τ-ης νήσου φαίνει1,ιται παντελως όλίγον άπέχουι1αν τ'-ης γ'iίς κα{ τινας έξοχας γεαιδεις Εχουσαν έν αVτ'fj φανεράς. λέγεται δε και τον ,ιτεον 6 9
ΤΕ om.
D
2 8 �II αvτfj
om.
ΙΙ.
246
DIODORI SICULI
δι' 'τών έννεακαίδεκα κατανταν εΙς την νη60ν, iv σΤς αι τών /ΧσΤQωv &ποκατα6τά6εις 'π� τέλος /Χγον ται · κα� δια τούτο τον 'ννεακαιδεκαετη XQdvov f.ιπo 7 τών <Ελλήνων Μέτωνος ένιαυτον όνoμά�εσ.&αι. κατα δε την 'πιφάνειαν ταύτ'ην τον .&εΟν κι.&αQί�ειv τε 5 καΙ χορεύειν συνεχώς τας νύκτας &πο ΙσημεQ{ας έαρινης έως πλειάδος &νατολης 'π� τo�ς Ιδίοις ε-όη μεQήμασι τερπόμενον. βασιλεύειν δε της πόλεως ταύτης κα� τού τεμένους 'πάρχειν τους όνoμα�oμέ νους Βορεάδας, &πσγόνους δντας Βορέου, κα� κατα 10 γένος &ε� διαδέχεσ.&αι τας &ρχάς. 48 Τούτων δ' ήμΙν διευκρινημένων μεταβιβά60μεν τον λόγον έπι τα έτερα μέρη της Άσίας τα μη τε τευχότα της &vαγραφης, κα� μάλιστα τα κατα την Άραβίαν. αfJτη γαρ κε�ται μεν μεταξυ Συρίας και 15 της ΑΙγύπτου , πολλοΤς δε και παντoδαπo�ς ε.&νεσι διείληπται. τα μεν oVv προς την έω μέQη κατοικού σιν 'Ά(!αβες oil!; όνομάζου6Ι Ναβαταίους, νεμόμενοι χώQαv την μεν εQημοv, την δΈ ανυδρον, όλίγην δε 2 καρποφόQΟV. εχουσι δε βίον λrι6ΤQικόv, κα� πολλην 20 της δμόQΟV χώQας καταΤQέχοvτες λrιστεύOυ6ιν, (5ντες δύσμαχοι κατα τους πολ8μους. κατα rlXQ την &VVιYQOV χώQαv λεγομένην κατε6κευακότες ευκαιρα φρέατα, και ταυτα πεποιηκότες τo�ς &λλοε.&vέcrιv &γνωστα, συμφεύγουσιν εΙς την χώQαv ταύτην &κιν- 25 .3 δύνως. α-ότοι μεν γαρ εΙδότες τα κατακεΚQvμμέvα τών f.ιδάτων, και ταύτ' &νοίγοντες, χρώνται δαψι2 σΤι;] σΤι; καΙ σ 4 Μέτωνσς] μέ,Ιαν σ 18 όνσμάζσυσιν άβατα{συι; D Dindorf, ΤΕ libri άλλσΕ,ιτνέσιν Dindorf, &λλσιι; Ε,ιτνεσιν libri.
8
δΕ
24
II 47. 48.
247
λέσι πoτoί� ' οι δε τoύτoυ� έπιδιώκoντε� αλλoε&νεί� σπανίζoντε� τη� ύδρεία� δια την αγνοιαν τών φρεά τών, οι [L"l:v απόλλυνται δια την σπάνιν τών ύδά των � οι δε πολλα κακοπαiTήσαvτε� μόγι� εZ� την 5 οΖκείαν σώζονται. διόπερ ο[ ταύτην την χώραν 4 160 κατoικoύντε� 'Άραβε�, oντε� δυσκαταπολέμητοι, δια τελούσιν αδούλωτοι , πρo� δε τούτοις l!πηλυν μεν �γεμόνα το παράπαν oiJ προσδέχονται , διατελούσι δε την έλευ,f7ερίαν διαφυλ άττοντε ς &σάλευτον. διό- 5 10 περ oi}T' '.Ασσυριοι το παλαιον oi}iT' οι Μήδων καl Περσών , l!Tt δε Μακεδόνων βασιλείς ήδυvήiTησαv αυτους καταδουλώσασiTαι , πολλας μ'εν κα� μεγάλας δυνάμεις έπ' αiJτοvς αγαγόντες, οiJδέποτε δε τας έπιβoλιX� συντελέσαντες. l!aTt δ' έν Tfj χώρCf τών 6 15 Ναβαταίων κα� πέτρα καiT' ύΠtρ{Jολην όχυρά, μίαν ανάβασιν [χουσα, δι' 1jς κατ' όλίγους αναβαίνον τες αποτίiTενται τα-ς απoσκευά� ' λίμνη τε μεγάλη φέρουσα πολλην &σφαλτον, έξ 1j� λαμβάνουσιν ούκ όλίγα� πρoσόδoυ�. αϋτη δ' l!XEt το μεν μήκος στα- 7 20 δίων ώ� πεντακοσίων , το δε πλάτo� ώ� έξήκοντα, το δ' ϋδωρ δυσώδε� κα� διάπικρον , ωστε μη δύ vaoiTat μήτ' IxiTovv τρέφειν μήτ ' αλλο τών καiT' ϋδατος εlωiTότων ζφων εΊναι. έμβαλλόντων δ' εΙς aiJTijv ποταμών μεγάλων τfj γλυκύτητι διαφόρων, 25 τούτων μεν πε(!ιγίνεται κατα την δυσωδίαν, έξ αύ τή� δε μέσης κατ' ένιαυτον εκφυσο/- &σφάλτου μέ yciTo� ποτε μεν μείζον 1) τ(!ίπλεiT(!οv , [στι δ' οτε 1 4 τών ιΧvαβατών 4 μόλ.ις ΙΙ 12 tLIΞv] δΕ, D� 23 Ικβαλλ.όντων CF 26 Εκφυουσα DF.
D
248
DIODORI SICULI
δυοϊ:ν πλέ&(!αιν ' έφ' φ δη συνή&ω� οΙ πε(!ιοικοϋν τε� βά(!βα(!οι το ftsv με;;ζον καλοϋδ'Ι ταϋ(!ον, το δ' 8 ελαττον μ6δ'χον έπονομάζουδ'ιν. έπιπλεoύδ'η� δs τή� &δ'φάλτου πελαγ(α� δ τύπo� φα(νεται τoϊ:� [ftSV] έξ &πoστήματo� &EroQovOLV οΙονει νησO�. την δ' εκπται- 5 σιν τή� &σφάλτου δ'υμβα(νει φανε(!αν γ(νεσ&αι τo;;� &ν&(!ώποις ΠQΟ ήμε(!ων εΙκΟΟι [δύο] ' κύκλφ γα(! τή� λ(μνη� έπι πoλλoυ� δ'ταδ(oυ� όσμη ΠQΟδ'π(πτει μετα πνεύματo�, και πα� δ πε(!ι τον τ6πον lX(!γυ(!6� τε καί XQVoO� καί xαλκo� &ποβάλλει την Ιδι6τητα του 10 x(!ώματo�. &λλ' αϋτη ftSV &ποκα&(δ'ταται πάλιν, έπειδαν &ναφυση&ήναι δ'υμβfj παδ'αν τ-ην lΧδ'φαλ τον' δ δs πληδ'(ον τ6πo� εμπυ(!o� (hv καί δυδ'ώδη� ποιεϊ: τα δ'ώματα των &ν&(!ώπαιν έπ(νΟδ'α καί παν9 τελω� όλιγοχ(!6νια. &γα&η δ' έδ'τι φoινικ6φυτo� 15 Οδ'ην at'1Tij� δ'υμβα(νει πoταμoϊ:� διειληφ&αι χ(!ηδ'C μoι� η πηγαϊ:� δυναμέναι� &(!δεύειν. γ(νεται δs πε(!ί τoυ� τ6πoυ� [τούτους] έν αt'1λωv( τινι και το καλού μενον βάλσαμον, έξ oiι π(!6δ'οδον MQitV λαμβά νουδ'ιν, οt'1δαμοϋ ftSV τη� IXλλη� oΙκoυμένη� εfJQΙ- 20 δ'κομ{νου του φυτου τούτου, τη� δ' έξ ιxt'1ToiJ X(!ε(α� 161 εl� φά(!μακα τoϊ:� Ιατ(!oϊ:� κα&' fJΠΕ(!βοληv Et'1&E τoύση�. 49 Ή δ' έχομένη τή� &νύδ(!ου και έ(!ήμου xώ(!α� Ά(!αβ(α τΟδ'οϋτο διαφέ(!ΕΙ ταύτη� αιδ'ΤΕ δια το πλή- 25 &o� των έν ιxt'1TfJ φυομέναιν κα(!πων τε και των ΙΧλ1 ιό] ιόν codices ; cf. ΧΙΧ 98 4 τύποι; Scb1l.fer, τόπo� libri Ρ,'Εν codices, om. ΧΙΧ 98 7 δύο DF ; cf. ΧΙΧ 98 12 άναφυσήσαι codices ; cf. ΧΙΧ 98 14 ΠΟΙΕιται vτιlg. 1 6 αυτοιι; DI!' 17 &ρδΕύΕιν GM, &ρδεiίσαι cet. 18 τούτου!: om. CDF 19 άδf!αν χιχ 98, μΙΚf!fιν D, λαμπρfιν ΙΙ.
II 48. 49.
249
λων &γα&ών εvδαίμοvα Άραβίαν προσαγορευ8'ήναι. κάλαμον μεν γαρ κα� σχοίνον κα� την IXλλΎjν iίλΎjν 2 την &ρωματί�oυσαν πολλην φι!ρει κα! κα&6λου παντο δαπα� φύλλων εvωδία�, κα� τών &πoστα�6ντων δα5 κρύων όσμαί� πoικίλαι� διείλΎjπται . τήν τε γαρ σμύρναν κα� τον προσφιλι!στατον τoί� &εοίς εl'� τε την olΚOυμένΎjν Ε!.πασαν διαπ6μ.πψον λιβανωτον αϊ ταύΤΎj� loxaTtctl φι!ρουσι. τού δε κ6στου κα� κασία�, 3 Ε'τι δε κιναμ.ιfψoυ κα� τών &λλων τών τοιούτων 10 χ6ρτοι κα� &άμνοι βα&Ε ιαι τοσαύται πεφύκασιν ωστε τα παρα τoί� &λλoι� σπανίω� έπ� βωμ.oυ� &εών τι &ι!μ.ενα παρ' έκείνoι� κα� κλιβάνων -δπάρχειν έκκαύ ματα, κα� τα παρα τoί� &λλoι� μ.ικριρ δείγματι -δπάρ χοντα παρ' έκείνoι� στιβάδα� oΙκετικα� έπl τών 15 οΙκιών παρι!χεσ&αι. τ6 τε καλούμενον κινάμωμ.ον διάφορον χρείαν παρεχ6μενον κα� ρητ{νΎj κα� τερι! βιν&o� &πλατo� εvώδΎj� φύεται περ1. τoυ� τ6πoυ�. έν δε τoί� 5ρεσιν OV μ.6νον έλάΤΎj "al πεύΚΎj φύεται 4 δαψιλή� , &λλα καl κι!δρo� "al &ρκευ&o� liπλατο� 2 0 κα� το καλούμενον β6ρατον. πολλαl δε "al ΙΧλλαι φύσει� ευώδεις καρποφορούσαι τα� &πoρρoία� και πρoσπνεύσει� εχουσι τoί� έγγίσασι ΠΡOσΎjνεστάτα�. καΙ. γαρ aVTO το τής γή� εχει τι φυσικον ενατμον καl &υμιάμασιν ήδέσιν έοικ6ς. διο κα� κατά τινα� 5 25 τ6πoυ� τή� Άραβί((� όρυττoμ.ι!νη� τiί� γή� ε-δρίσκονται φλι!βες ευώδει�, ιhν μεταλλευομlνων έξα{σιοι το μl γε&o� λατομ{αι γίνονται ' έκ δε τούτων τας oίκία� συλλι!γoντε� κατασκευά�oυσι�', αΤ� σταν έκ τού περιlibri
CF αΕ ταύτης Reiske, ιΧπ' α-ότής αΕ ταύτης χόρτοι] οϊ χόρτοι C 24 ήδέσιν] ε-όώδεσιν ΙΙ.
7 πάσαν 10
250
DIODORI Βιοσιι
Εχοντος προσπΕσωσι ψεκάδες, τό διατηκόμενον υπό τfjς ίκμάδος συρρεί είς τας &ρμογας τών λl.&ων, και 50 πηγνύμενον συμφυείς &περγά6εται τοίχους. μεταλ λεύεται δε κατα την Άραβίαν και δ προσαγορευό μενος /Χπυρος χρυσός, oiιx ωσπερ παρ α τοίς /Χλλοις 5 έκ ψηγμάτων κα.&εψόμενος, &λλ' εiι.&υς όρυττόμενος 162 ευρίσκεται το μΕγε.&ος καρύοις κασταναΙ:κ οίς παρα πλήσιος, την δε χρόαν οi}τω φλογώδης ωστε τους έντιμοτάτους λtl}ους {ιπο τών τεχνι'ι:ών ένδε.&έντας 2 ποιείν τα κάλλιστα τσnι κοσμημάτων. .&ρεμμάτων 10 τε παντοδαπών τοσούτο κατ' αiιτην {ιπάρχει πλfj.&ος ωστε ε.&νη πολλα νομάδα βίον iιρημένα δύνασ.&αι καλώς διατρέφεσ.&αι, σίτου μΕν μη προσδεόμενα, τfj δ' &160 τούτων δαψιλείο/ χορηγούμενα. .&ηρίων τε πλfj.&ος &λκίμων ή προσορί60υσα τfj Συρίο/ τρΕφει ' 15 κα� γαρ λέοντας και παρδάλεις έν αiιτy πολλφ πλεί ονας και μεί60υς και ταίς &λκαίς διαφόρους πεφυ κΕναι fίπερ έν τfj Λι{3ύrι σvμ{3E{3ηκε' προς δΕ τούτοις 3 οϊ καλούμενοι Βαβυλώνιοι τίγρεις. φέρει δΕ και 6φα διφυfj κα� μεμιγμΕνα ταίς ίδΕαις, ibv αϊ μΕν 20 όνομα6όμεναι στρου.&οκάμηλοι περιειλήφασι τοίς τύ ποις μίγματα χηνών και καμ,}'jλων &κολού.&ως τfj προσηγορίο/. το μΕν γαρ μέγε.&ος εχουσι νεογενεί καμήλφ παραΠλήσιον, τας δε κεφαλας πεφρικυίας .&ριξΙ λεπταϊς, τους δ' όφ'&ΙΧλμους μεγάλους και κιχτα 25 την χρόιχν μέλιχνιχς, &παρΙΧλλάκτους κιχτα τον τύπον 1 το διιχτηκόμ.ενον vVesselin&" το om. D, δ'ιά το τηκόμ,ενον OF -ϋπό Dindorf, &πο libri 2 συρρειν OF άρμ.ας D 18 πιιόι;; τ{γιιΕιΙ;; f. del. 22 χηνών] πτηνών Rhod. 24 πεφρικυ{ιχι;; (;obet, πεφυκυ{ιχ. libri. -
ΙΙ δΟ. δ1.
251
κα� το ΧQώμα τοίς τών καμήλων. μαΚQΟΤQάχηλον 4, δ' {ιπάQχον ρύγχος εχει βραχυ παντελώς κα� εΙς δξυ συνηγμένον. έπτέρωται δε ταQσοtς μαλαΚΟίς [κα�] τεΤQιχωμένοις, κα� δυσ� σκέλεσι στηρι�όμενoν ο; κα� ποσt διχήλοις χερσαίον Elμα φαίνεται κα� πτηνόν. δια. δε το βάρος ο-ό δυνάμενον έξαραι κα� πέτεσ{tαι δ κατα της γης ιhκ{ως ακροβατεί, κα� διωκόμενον -δπο τών {ππέων τοΤς πoσ� τους {ιποπίπτοντας λί{tους οϋτως εvτόνως αποσφενδονij ΠQος τους διώκοντας 10 ωστε πολλάκις καQτεραtς πληγαΤς α-Οτους πεQιπίπτειν. έπειδαν δε περικατάληπτον Ώ, την κεφαλην Cl:f; τινα 6 {tάμvον η τοιαύτην σκέπην αποκρύπτεται , 0-01." ι:bς οlΌνταί τινες , αφQοσύvrι κα� νω{tρότητι ψυχης δια το μη βλέπειν έτέρους μηδ' α-Οτο βλέπεσ{tαι δια15 λαμβάνον -δφ' έτέρων, αλλα δια το του σώματος [χειν τούτο το μέρος ασ{tενέστατον σκέπην αvτιΡ προς σωτηQίαν πεQιποιεt· dya{tTι γαρ ή φύσις δι- 7 163 δάσκαλος απασι τοΤς �Φoις προς διατήQησιν 0-0 μόνον έαυΤών, αλ).α κα� των γεννωμένων, δια της 20 συγγενούς φιλo�ωίας τας διαδοχας είς αι'διον &γουσα διαμονης κύκλον. α{ δε καλούμεναι καμηλοπαρδά- 5 1 λεις την [μεν] μι'ξιν αμφοτέQων εχουσι τών εν τύ πρoσηγoρίιr- πεQιειλημμέvων �Φων. τιρ μεν y ιXQ (-LEyi{tH μΙΚQότεQαι των καμήλων είσ� κα� βQαχυ25 ΤQαχηλ6τεραι, την δε κεφαλην κα� την των όμμάτων διά{tεσιν παρδάλει παQεμφεQεtς διατετύπωνται ' το 4, καΙ om. CD ; καί μαϊ.. α κοίς F 12 3 μαϊ..α κώς fo rt η] τινα add. D 17 περιποιείν vulg. , περιποιοϋν Reiske 2 1 διαμονής] διαδοχής C 20 διαδο;tας] διαμονας DF καμrιϊ..oπαρδεις D 22 με" del. Dind. 26 παρεμφερεί C, προσεμφερή D, corr. Hertlein. .
DIODORI Βιουιι
252
δε κατα την QrXXtV κύ6,)τωμα πα6,)εμφε6,)ες έχουι5αι καμήλιΡ , τφ Χ6,)ώματι κα� τΥ Τ6,)ιχώι5ει πα6,)δάλει5ιν έοίκα6ιν· δμο'ως δε κα� την oiJ6,)ιXv μαΚ6,)αν έχουι5αι 2 την το'4., .fJ'η6,)ίου φύ6ιν &ποτυπούνται. γίνονται δε κα� Τ6,)αγέλαφοι κα� βούβαλοι κα� �λλα πλείω γένη 5 δίμΟ6,)φα ζφων κα� την Iftlv.fJ'aIftV έκ των πλείι5τον την φύι5ιν κεχω6,)ι6μένων έχοντα, πε6,)� αιν τα κατα 3 μέ6,)ος μαΚ6,)ον �ν εΚη γ6,)άφειν. δοκεί γα6,) ij ι5υνεγ γίζου6α χώ6,)α τύ με6ημβ6,)ίΙ! την &φ' ijλlov δύναμιν ζωτικωτάτην oVIfav πολλην έμπνείι5.fJ'αι, κα� δια 10 τούτο πολλων κα� ποικ'λων, έτι δε καλων ζφων 4 φύι5εις γενναν. δια δε τας αiJτας αlτtας κατα μεν την Αlγυπτον τούς τε Κ6,)οκοδείλους φύει5.fJ'αι κα� τους ποταμίους "ίππους, κατα δε την Αl.fJ'ιοπίαν κα� την της Λιβύης έ6,)ημον έλεφ&ντων τε πλη.fJ'ος κα� 15 παντοδαπων δφεών τε κα� των �λλων .fJ'η6,)ίων κα� δ6,)ακόντων έξηλλαγμένων τοίς τε tLayi.fJ'a6L κα� ταίς &λκαίς, δμοlως δε κα� τους πε6,)� την Ίνδικην έλέ φαντας, {)πε6,)βάλλοντας τοίς τε δγκοις κα� πλή.fJ'ει5ιν, 20 έτι δε τΙΧίς &λκαΙς. 52 0iJ μόνον δ' έν ταύταις ταίς χώ6,)αις ζφα γεννάται τα;;ς {δέαις έξηλλαγμένα δια την &φ' ijl'ov συνε(;?γίαν κα� δύναμιν, &λλα κα� ll.fJ'rov παντο'ων έκφύσεις διάφο(;?οι ταίς Χ6,)όαις κα� ταίς λαμπ(;?ότησι 2 διαφανείς. τους γα(;? Κ6,)υστάλλους lt.fJ'ovf,' έχειν την 25 σύστασιν έξ i$δατος κα.fJ'α(;?ού παγέντος oiJx {)πο ψύ χους, &λλ' {)πο .fJ'alov πυ6,)ος δυνάμεως, δι' ην &ι5ή πτοvg μεν αiJτοvg όιαμ'νΕιν, βαφηναι δε πολυμό6,)φαις 7 τύ φυσε ι Π
28 πολυμόιιφφ Reiske.
11 δ1. δ2.
253
ιkva,f}vtLtdoEt πνεύματος. σμαράγδους γαρ κα� τα καλούμενα βηρύλλια κατα τας Εν τοις χαλκουργείοις μεταλλείας γινόμενα δια την ιkπo τών ,f}είων βαφην και ούυδεσιν ουγχρφζεο,f}αι , τους δε χρυοολί,f}ους 164 ύπο καπνώδους ιkva,f}VtLtdocro!; ήλίου ,f}ερμότητι φυ6 ομένους λέγουσι τυγχάυειυ τούτου τού χρώματος. διο κα� τους όυομαζομένους ψευδοχρύοους καταΟΚΕυάζεο,f}αι δια τού ,f}νητού καί ύπ' ΙΧviJ'ρcόπων γε γονότος πυι;>ος βαπτο,αένω ν των κι;>υΟτάλλων. τας 10 δε τών αν,f}ι;>άκων φύσεις φωτος δύναμιν Εμπιλη ,f}εισαν Tfj πήξει φασιυ ιkπoτελειυ τφ μάλλον και ,ηττον τας έν aiJTotb' διαφοι;>άς. παι;>απλησίως δε και τας τών ορυέων μορφας iπιχρφζεο,f}αι, τας μεν δλοποι;>φύρους φαιυομένας, τας δε κατα μέι;>ος παν15 τοίαις χρόαις διειλημμένας ' τα μεν γαι;> φλόγινα, τα δε κι;>οκώδη , τινα δε σμαραγδί�oντα, πολλιΧ δε χι;>υοοειδη φαίνεσ,f}αι κατα τας προς το φως έγκλί οεις aVTCbv , και κα,f}όλου πολυειδεις και δυσερμη νεύτους ιkποτελειοiJ'αι χι;>όας ' σπει;> και έπι της κατ' 20 oiJQavov Ι'ι;> ιδος δι;>άο,f}αι γινόμενου ύπο τού περί τον ηλιον φωτός. έκ δε τούτων τους φυοιολόγους ουλλογιζομένους αποφαίνεοiJ'αι διότι και την ανω ,f}cv της τών προειρημένων έκφύοεως ποικιλίαν εβα ψεν δ συγγενης ,f}ερμαοία , συνεργήοαντος ήλίου 25 τού ζωοποιούντος τας έκάοτων μορφάς. κα,f}όλου δε και της πει;>ι τα IXv,f}ΎI διαφοι;>άς της χι;>όας και δ .fFερμότητο. CF φυομένη. COlllCIO 7 ψευδοχρυσολί.fFοv. Salmasius 9 τα. φύσει.] ταίι; φυσ8σΙ conicio 1 1 φασιν Rnod. , φύσιν codices τφ] και τφ Reiske 20 ι'ριος D 23 τη. del. et έκ φύσεως leg. Reiske. -
-
3
4
5
6
7
254
DIODORI SICULI
τηf: τηf: rηf: ποικιλίαf: τούτον -δπάρχειν αlτιον και δημιουργόν ' ο{ί την φυι'iικην ένέργειαν ταf: .ft'νηταf: τέχναf: μιμηι5αμέναf: βάπτειν fκαι'iτα και πoικtλλειν, 8 μα.ft'ητρίαf: rενομέναf: τηf: φύι5εrof:. τα μεν γαρ χρώ ματα το φωf: &περγάζει5.ft'αι, ταf: δε όι5μαf: των καρ- 5 πων και ταf: lδιότηταf: των χυλων, ετι δε τα μcγέ.ftη των ζφroν και ταf: έκάι5του δια.ft'ιJι5ε% 'JtQ0f: δε τού ΤΟΙf: ταf: τηf: rηf: lδιότηταf:, γενναν την περι τον 1jltov .ft'ερμαι5ίαν, εΙς πολvτqαφη χώραν καΙ γόνι μον fJδroρ έν.ft'άλποvι5αν και δημιουργον γινομένην 10 9 τηf: έκάι5του φύι5εrof:. διόπερ ΟtJτε ή Παρία λύγδΟf: οtJτ' ΙΧλλη .ft'αvμαζομένη πέτρα τοϊf: ΆραβίΟΙf: λt.ft'οις έξΙι5ro.ft'ηναι δύναται, ιhν λαμπροτάτη μεν ή λευ κότης, βαρύταΤΟf: δε δ ι5τα.ft'μός, ή δε λειότης -δπερ βοΜ)ν έτέροις oiJ" &πολείπουι5α. αΙτία δε της χώρας 15 της κατα μέρος {διότητος, κα.ft'άπερ προεϊπον, ή περι τον 1jlιov δύναμις, .ft'ερμαι5ίο/- μεν πήξαι5α, ξηρότητι 165 58 δε πιλή('jαι5α, φέγγει δε λαμπρύναι5α. διο και το των όρνέroν γένος πλεί('jτης .ft'ερμαι5ίας κεκοινroνηκος έγένετο δια μεν την κουφότητα πτηνόν, δια δε την 20 &φ' ijltov ('jVVcQyCav ποικ{λον, και μάλΙι5τα κατα 2 ταf: ΠQοκειμένας ήλίφ XthQfXf:. ή μεν γαρ Βαβυλroνία ταώνroν έΚΤQέφει πλη.ft'ος παντοίαις ΧQόαις έπηv.ft'ι ι5μένroν, αι δε της ΣVQίας έι5χατιαι ψιτταΚΟVf: και ΠΟQφvρίroναf: και μελεαγQίδαf: και ΙΧλλαf: ζφroν lδίαf: 25 3 φύι1εΙf: τοϊf: ΧQώμαι'iΙ και ποικίλαf: ι5vγκρίι'iεΙf:. δ δ' αiJτος l6YOf: και κατα ταf: ΙΧλλαf: XthQιxr; της rηf: ταf: κατα την δμοίαν κ(!αι'iιν κειμ{ναf:, λέγro δ' Ίνδικην 1 της τής1 τας της vulg. 11 λίγδας ΙΙ , λ*** D, lt!rog ΑΒ 22 ήλ{ου ΙΙ 25 &λλων F 2 7 τάς τής γης D.
ΙΙ 52. 53. 54.
255
κα� την 'EQVfJ"QcXv .&άλατταν , ετι δΈ ΑlfJ"ιοπίαιι καί τινα μΙρη της Λιβύης. &λλα της μεν προς &νατολας 4 κεκλιμΕνης πιοτΙρας οϋ6ης εύγενΙ6τερα κα� μεί�oνα φύεται �φα ' της δ ' ΊΧλλης &ε� κατα τον της &ρετης 5 λόγον εκα6τα ταίς δια8'Ι6ε6ι γενναται. δμοίως δε 5 κα� των δΕνδρων οϊ φοίνικες κατα μεν την Λιβύην αύχμηρους και μικρους έκφΙρου6Ι καρπούς, της δε Συρίας κατα μεν την Κοίλην οϊ καρυωτοι ΠΡΟ6αγο ρευόμενοι γεννώνται , διάφοροι κατά τε την γλυ10 κύτη τα κα� το μΕγε.&ος, [τι δε τους χυμούς. τούτων 6 δε πολλφ μεί�oυς κατα την Άραβίαν και την Βαβυ λωvCαv δραν ε6ΤΙ γινομΕνους, κατα μεν το �LiycfJ"o:; �ξ δακτύλων δντας, τΥ δε χρόςc τους μεν μηλCVΟυς, τους δε φοινικούς , ένίους δε πορφυρC�οvτας' αι6.&' 15 -δπ' αύτών ίΧμα και την δψιν τΕρπε6.&αι και την γεύ6ιν ψυχαγωγεί6fJ"αι. τα δε 6τελfxrι τών φοινίκων το μεν μηκος Μρ ιον εχει, την δε περιφΙρειαν ψιλην πανταχό.&εν μΙχρι της κορυφής. &κρόκομα δ' f)vTa 7 διαφόρους εχει τας &πο της κόμης δια.&Ε6εις· τα 20 μεν γαρ πάντrι τους ράδικας εχει πεΡΙΚΕχυμΙνους, και κατα μΕ60ν εκ τινος περιρραγΕντος φλοιού βο τρυώδη καρπον &vCη6Ι , τα δε έφ' �ν μΕρος εχοντα κεκλιμΕνας τας έπι της κορυφης κόμας 6χηματι6μον 166 &ποτελΕί λαμπάδος &παιfJ"υ660μivης , ενια δ' έπ' 25 &μφότερα τα μΕρη ΠΕρικλώμΕνα και διπλΥ τΥ κατα .&Ε6ει τών κλάδων &μφίχαιτα γινόμΕνα γραφικην &ποτελΕί την πρό60ψιν. Τής δ' σλης Άραβίας την μεν έπ� μΕ6ημβρίαν 54 7 πικρούς C 3 κειμιΞ7Jηι; CF Λη7J D 22 vφ' CF.
1 7 vψιΛη7J C, ύψη-
DIODORI SICULI
256
νεύου6αν εfJδαίμονα ΠΡ06αγορεύου6Ι, την δ' έυδο τέρω κειμέυην νέμεται πλη&o� 'Αράβων νομάδωυ καl 6κηνίτην βίον fιρημένων. ο.ι;τοι δε .fFρεμματοτρο φoύντε� &γέλα� μεγάλα� β06κημάτων έναυλί�oνται 2 πεδίoι� &μετρ*oι�. ή δ' &να μέ60ν ταύτη� τε κα� 5 τη� εMαίμoνo� 'Aραβία� έρημo� και IXνυδρό� έI'fΤΙ, κα.fFάπερ προείρηται ' τα δε πρo� δVl'fμα� μέρη κε κλιμένα τfί� 'Δραβία� διείληπται πεδίoι� άμμώδε6ιν &ερίoι� το μέγε.fFο�, δι' JJv 0& τα� δδoιπoρία� ποι ούμενοι κα.fFάπερ 0& εν τoί� πελάγεl'fΙ πρo� τα� &πο 10 3 τών ΙΧρκτων l'fημα6ία� την διέξοδον ποιούυται. το δ' υπολειπόμενον μέρo� τfί� 'Αραβίας το πρo� την Συ ρίαν κεκλιμένον πλψ}ει γεωργών καl παντοδαπών εμπόρων, οί' δια τα� τών φορτίων εfJκαίροv� &ντι δό6ει� τα παρ' &μφoτέρoι� ι1πανί�oυτα πρo� δα- 15 4 ψίλειαν τών χρη6ίμων δι0Ρ&OύVΤαι. ή δΒ παρα τον ιbκεανoν 'Αραβία κείται μεν υπεράνω τfί� sfJ δαίμoνo�, πoταμoί� δε πoλλoί� κα� μεrάλoι� διει λημμένη πoλλoυ� ποιεί τόπoυ� λιμνά�oντα� και 5 μΕγάλων Βλών περιμέτρους. τoί� δ' εκ τών ποτα- 20 μών έπακτoί� υδαι1ι καl τοίς εκ τών &εριυών �μ βρωυ γινoμένoι� &ρδΕύοντες πολλην χώραν, κα! δι πλoύ� καρπους λαμβάνουι1ι. τρέφει δε δ τόπo� o.ι;τo� ελεφάντων &γέλας κα! ΙΧλλα �φα κη-ι:ώδη χερ6αϊα (&ηρία] καl δίμορφα, -ι:αϊς Ιδέαι� εξηλλαγ- 25 μένα' πρo� δε -ι:ούτοις .fFρεμμά-ι:ων παντοδαπων πλή&ει , καl μάλΙ6τα βοών καl προβάτων -ι:ων -ι:ας 6 μεγάλαι; καb παχείας εχόντων ούράς. πλεil'f-ι:α δε om.
4 &Υελαιι; μ.εγάλαιι; ΙΙ Ε.
10 &πό
om.
D
ΙΙ 54, 55,
257
κα� διαφορώτατα γένη καμήλων τρέφcι , τών τε ψιλών κα� δασέων καl διπλούν &νατετακότων το κατα την ράχιν κύρτωμα κα� δια τούτο διτύλων όνομαζομένων, ίbν aC μεν γάλα παρεχόμεναι κα� :; κρεοφαγούμεναι πολλην παρέχονται τοίg ι1γχωρίοιg δαψίλcιαν, aC δε προg νωτοφορίαν ψ'1κημ{ναι πυρών μεν &να δ!κα με δίμνοvg νωτοφορούσιν, &ν.frρώποvg δε κατακcιμένοvg ι1π� κλ{νηg πέντε βαστάζουσιν ' αϊ δε &νάκωλοι κα� λαγαρα� ταίg συστάσεσι δρομάδεg 10 εΙσί, κα� διατείνουσι πλείστον δδού μηκοg, και μάλιστα προg ταg δια τήg &νύδρου κα� ι1ρήμου συν1 67 τελοvμέναg δδοιπορίαg. α{ δ' αύτα� κα� κατα τουg 7 πολέμοvg Elg ταg μάχαg εχουσαι τοξόταg [Χγονται δύο &ντικα.frημένοvg &λλήλοιg &υτινώτοvg' τούτων 15 δε δ μεν τουg κατα πρόσωπον &παντώνταg , δ δε τουg έπιδιώκονταg &μύνεται. περ� μεν ο1)ν τήg 'AQafJCag κα� τών ι1ν αύτfί φυομένων ει' κα� πεπλεο νάκαμεν, &λλ' oiJv πολλα τοϊ:g φιλαναγνωστούσι προg φιληκοι'αν &πηγγέλκαμεν. 20 Περ� δε τήg κατα τον ι:'ϋκεαυον εύρε.frε{σηg 55 νήσου κατα την μεσημβρίαν και τών κατ' α-(,την παραδοξολογουμ{νων πcιρ ασόμε.frα σvντόμωg διελ .frEiV, προεκ.frέμενοι ταg αlτίαg τijg EbQEeitwg &κριβώg . 'Ιαμβούλοg �ν ι1κ παίδων παιδείαν έf;ηλωκώg, μετα 2 25 δε την τού πατροg τελευn)ν οντοg έμπόρου και α-(,τοg εδωκεν έαυτον έπι την έμπορίαν ' &ναβαίνων δε δια τήg Άραβίαg έπ� την &ρωματοφόρον -δπό τινων λrιστών σvνελήφ.frη μετα τών συνοδοιπόρων. το 11 πρ�ς τας_ δια της] δια της προ,. D συlιτελουμΕlιης D. 23
DIODORUB ι,
DIODORI SICULI
258
3
4
5
μsν oi'Jv ΠQωτον μετιΧ τινΟf: των συνεαλωκότων &πεδείχ8'η νομεύf:, fJστεQον δ' υπό τινων ΑΙ8'ιόπων μετα του συνόVΤΟf: λnστευ8'ε�f: &πήχ8'η ΠQΟf: , την παQα8'αλάττιον της Αl8'ιοπίαf:. oiίτoι δε συνηQπά '}"ησαν εΙς κα8'αρμον της χώραf:, δντεf: &λλοε8'νεΕ'f:. 5 νόμιμον '}'αι? �ν τοϊς τΏδε κατοικουσιν Αt&ίοψι παl!α δεδoμιfνoν Ικ παλαιων Χl!όνων, Χl!ησμοίς 8'εων κε ΚVl!ωμιfνον, δια '}'ενεων μεν εικοσιν, Ιτων δ' έξακο σίων, τηf: '}'ενεας &l!ι8'μουμιfνηf: τριακονταετουf:· του δε κα8'αl!μου '}'ινoμιfνoυ δvσΙν &ν8'l!ώΠΟΙf: �ν 10 αύΤΟίς πλοιάl!ιον κατεσκευασμιf.νoν τιjJ μεrιf8'ει σύμ με7:ρον, 7:0ύf: 7:' Ιν 7:fJ 8'αλάττn χειμωνας &ναφιfl!ειν Ισχυον κα� Q lfδίωf: υπο δυοίν &ν8'l!ώπων υπη l!ετείι58'αι δυνάμενον . Elf: δ;; τουτο Τl!οφην δυι5�ν &ν8'l!ώΠΟΙf: Ικανην Elf: �ξ (Lfjvaf: Ιν8'ιfμενoι, κα� 'tOiJf: 15 l1νδl!αf: lμ{:Jι{:Jάσαντεf:, Πl!οσιfταττον &νιΧ'}'ει58'αι κατα τον Χl!ηι5μόν. πλεΕ'ν δ;; διεκελεύοντο ΠΡΟf: την μεσημ{:Jl!{αν· ?jξειν '}'αι? αύτουf: Elf: νησου εύδα{μουα κα� lπιεικεΕ'f: &ν8'l!ώπ:ουf:, 'JtIXl!' Olf: μακαρίωf: ζήσε σ8'αι. δμο{ωf: δε κα� το έαυτων l8'VOf: έφασαν, ιαν 20 μεν οί πεμφ8'ιfντες Elf: την νησον διασω8'ωΌιυ, έξα ΚΟΌίων έτων εll!ήνης κα� Ρίου κατα παν εύδαίμΟVΟf: &πολαύΌειν· εΙ δε καταπλα'}'ιfvτεf: το μηΚΟf: του πελά'}'ους εΙς τούπίΌω ποιήσονται τον πλουν, ιbf: &σεΡείς "al λυμεωνας 8λου του Η8'νους 7:tfLGJl!{atf: 25 πεl!ιπεσεiσ8'αι 'tIXif: μεr{σταις. τους μεν ο-δν Αt&ίοπάς φασι μεrάλην π:ανήγυl!ιν &γαγείν παρα την 8'άλαΤ-Ι68 ταυ, κα� 8'υfιίαf: μεrιχλοπρεπεif: IΠΙ7:ελιffJιχυταf: κιχτα27
6
τrινδε D
9 τ(>ιάκοντ' [τη DF
ΙΙΕ';'ιΧλην φασ! vulg.
12 τ'] δ' OF
1I 55. 56.
259
στέψαι τους ι5κεψομένους κα� κα&αρμον ποιηι50μένους τού έ&νους έξαΠΟι5τείλαι. τούτους δε πλεύι5αντας 6 πέλαγος μέγα κα� χειμαι5&έντας έν μηι5� τέτταρσι προσενεχ&ηναι τϋ προσημαν&ε{σ!Ί νήσφ, σΤΡOγγύλrι 5 μεν υπαρxOύ6rι τιΡ σχήματι , την δε περ{μετρον έxoύσrι σταδ{ων ιf:ις πεντακισxιλtων. tίδη δ' αvτων 56 έγγιζόντων Τf7 νήσφ τών έγχωρ{ων τινι:tς &παντή σαντας καταγαγείν το σκάφος ' τους δε κατι:t την νησον σvνδQαμόντας &αυμάζειν μεν τον των ξένων 10 κατάπλουν , προσενεχ&ηναι δε αt'.ιτoίς έπιεικως κα� μεταδιδόναι των παρ' αt'.ιτoίς χρησ{μων. είναι δε 2 τους την νησον οΙκούντας ταίς τε των σωμάτων Ιδιότηι5ι κα� ταίς &γωγαίς πολυ διαλλάττοντας των κατα την ήμcτέραν οlκουμένην ' πάντας μεν γι:tρ 15 παραπλησΕους είναι τοίς &ναπλάt1μασι των σωμάτων, κα� κατα το μέγε&ος υπεράγειν τους τέτταρας πήχεις, τα δε όστα τού t1ώματος εχειν έπ� ποσον καμπτό μcνα κα� πάλιν &ποκα&ιστάμcνα παραπλησ{ως τοίς νcvρώδεσι τόποιι,;. εΙναι δε τοίς σώμασιν &παλουι,; 3 20 μεν κα&' υπερβολήν , εt'.ιΤOνωτέΡOυς δε πολυ των παρ' ήμίν ' δ'ραξαμένων γι:tρ αt'.ιτων ταίι,; χερσ�ν δδηποτούν μηδένα δύνασ&αι το τοιι,; δακτύλοις περιληφ&εν έκτρέψαι. τρ{χαι,; δ' &πλως μηδαμrι τού σώματοι,; εχειν πλην έν τϋ κcφαλf7 κα� όφρύσι κα� 25 βλεφάροιι,;, έτι δε κα� πώγωνι, τα δε {Χλλα μέρη τού σώματοι,; ουτω λεία ωστc μηδε τον έλάχιστον χνούν έν τιΡ σώματι φα{νεσ&αι. είναι δε κα� τιΡ κάλλει 4 διαΠρcΠcίς κα� ταίι,; {Χλλαις περιγραφαίς τού σώματος 1 ποιησαμι!1Ι0VS vnlg. 12 28 του σ. περι,,/ραφαιs vnlg.
ΤΕ om.
vnlg.
23 μηδαμού F 23*
260
DIODORf SICULI
εV(Jύ&μοvς. κα! τα μ�ν της &κοης Τ(Jήματα πολυ τών 'Jta(J' ήμίν Εχρν εV(JV'l}1)(J{6τε(Jα , κα! κα&άπε(J 5 Επιγλωττίδας αvτοίς Εκπεφυκέναι. Ιδιον δέ τι κα� 'JtE(J� την γλώτταν αvτους εχειν, το μ�ν φυ6ικώς αvτοίς 6υγγ8'}'ενημένον, το δ' Εξ Επινοίας φιλο- 5 τεχνούμενον' δ{πτυχον μεν rιX(J αvτους εχειν την γλώτταν EΠ� ΠΟ66ν, τα δ' Εvδοτέ(Jω Π(JΟ6διαΙ(Jείv, 6 ω6τε διπλην αvτηv γίνε6&αι μέΧ(JΙ της �ί�ης. διο κα! ποικιλωτάτους αvτους είναι [κα!] ταίς φωναίς OV μ6νον πά6αν &V&(Jωπίvηv κα� διη(J&(Jωμέvηv διά- 10 λεκτον μιμουμένους, &λλα κα� τας τών όρνέων πολυφωνίας , κα� κα&6λου πά6αν llxov {δι6τητα 'Jt(JotE6&at' το δ� πάντων παραδοξ6τατον, {Χμα προς δύρ τών Εντυγχαν6ντων λαλείν Εντελώς, &ΠΟΚ(JΙVΟ μένους τε κα� ταίς ύποκειμέναις 'Πε(JΙιJτάιJειJΙV οΙκείως 15 δμιλουντας' τfj μεν γαρ έτέρCf 'Πτυχ! προς τον ενα, τfj δ' &λλrι πάλιν δμοίως 'lt(JOf; τον ετε(JΟV διαλέγε- 169 7 ιJ&αι. εVΚ(Jατ6τατοv δ' είναι τον &έρα παρ' αvτοϊ:ς, αις (XV κατα τον lιJημε(JΙVΟV οικουντας, κα! μή&' ύπο καύματος μή&' ύπο ψύχους Ενοχλουμένους. κα! 20 τας όπώQας δ� 'Jta(J' αvτοίς 'Jta(J' 8λον τον Ενιαυτον &κμά�ειν, ωιJπε(J και δ ποιητής φηιJιν δχνη έπ' δχνΥ γηQάιJκει, μηλον δ' έπ� μήλφ, αvτα(J EΠ� ιJταφυλ1Ί 6ταφυλή, ιJυκoν δ' έπ� ιJύκφ. είναι δε δια 'Παντος 'JtCi(J' αvτοίς την iJfti(JaV ΙλJηv τϋ 25 νυκτί, κα� κατα το μέσον της ήμέ(Jας μη γ{νεσ&αι 1 άκοηι;] Qινοι; C 7 προσδιαιρείν Schafε>r, προι; rJLιxtρεσιν libl-i 9 κα! delevi, ταίς φαιναίς κοι! Sch1tfer 15 περι στάσεσιν] περιστάσεσι καΙ CD 17 όμ,ο{αιι; om. D 18 ε-6κι,ι«τότερον CD 21 &πώρας] ώρας DF.
ΙΙ 56. 57.
26 1
πα(!' ain:otg σκιαν μηδενος; δια το κατα κο(!υψην είναι τον ηλιον. βιούν δ' αύτους; κατα συγγενείας; 57 κα� συστήματα , 6υνηγμδνων τών οΙκείων ού πλει6νων 11 τετ(!ακοοίων ' τούτους; δ' έν τοίς; λειμώσι 5 δια�i'jν, πολλα της; χαι(!ας; έχούοης; π(!ος; διατ(!οφήν ' δια γα(! την &(!ετην τi'jς; νήσου κα� την εύκ(!ασίαν τού άέ(!ος; YEvvίXo,f}at τ(!οφας; αίιτομάτους; πλείους; τών {κανών. φύεσ,f}αι γαρ παρ' αύτοίς; κάλαμον 2 πολύν, φέ(!οντα κα(!πον δαψιλf'ι , πα(!εμφε(>η τοίς 10 λευκοίς; Ο(!όβοις;. τούτον oiJv συναγαγ6ντcς; βρέ χου6ιν έν {ιδατι ,f}ερμφ, μέχρι αν το μέγε,f}ος; σχώ σιν ως; φού πε(!ιστερας ' επειτα συν&λάσαντες κα� τ(!ίψαντες; έμπεί(!ως; ταίς xε(!σ� διαπλάττουσιν l1(!τους;, oi)r; οπτήσαντες; σιτούνται διαφ6(!ους δντας; τfι γλυείναι δε κα� πηγας; ύδάτων δαψιλείς, τας 3 15 κύτητι. μεν &ερμών εΙς λουτ(!α κα� κ6πων &φαίρεσιν cfJ&i τους, τας; δε ψυχ(!ών τfj γλυκύτητι διαφ6(!ους; κα� π(!ος -δγίειαν συνεργείν δυναμένας. ύπά(!χειν δε πα(!' αύΤΟίς κα� παιδείας πάσης έπιμέλειαν, μάλιστα 20 δε αστ(!ολογίας;' γράμμασί τε αύτους; xQi'jo,f}at κατ α 4 μεν την δύναμιν τών σημαινόντων εΙ'κοσι κα� οκται τον α(!ι,f}μόν , κατα δε τους; χαρακτi'jρας έπτά , ιbν εκαστον τετραχώς μΕτασχηματί�ε6,f}αι. γράφουσι δ;' τους; στίχους ούκ εις; το πλάγιον έκτείνοντες;, ωσΠΕ(! 25 ήμΕίς;, αλλ' l1vro,f}cv κάτω καταγράφοντες εις; O(!&6v. πολυχρονίους δ' ΕΊναι τους; αν&ραιπους; κα&' -δπε(! βολήν, ως; αν l1XQL τών ΠΕντήκοντα καt έκατον έτών 1 1 Ι!χωσι σ 21 σημαινομΕνων Dind. 23 'Υ�άφΟllσι - 25 ό�.ιτόν ίη omnibus codicibuB post ρ. 262, 4 άπότομον scripta Bunt: transposuit WeBseling 27 των om. D. ί!τη D.
262
DIODORI SICULI
�ώυτα� και '}'ιυoμlυoυ� άυόσoυ� κατα το πλεϊστου, του δε πηQαι&lvτα .η κα&όλου τι έλάτταιμα έχοντα έν τιj'ι 6ώματι με&Ι6τάνειυ εαυτον έκ τού ζfjv άυ α'}'κάζουσι κατά τινα νόμον άπ:ότομον, υόμιμον δ' avTJOi� έ6Τι ζfjv lXXQt έτών ώQιtJμέvαιv, και τον ΧQόvοv 5 τούτον έκπληQώtJαvτα� EUOV6trof; μεταλλάττειν έξ ηλλα'}'μΙνφ &ανάτφ ' φύεtJ&αι '}'ιXQ παQ' ΙXVTJOif; Ιδιο φvfj βοτάνηυ, έφ' fjf; οταν τι� κοιμη&f], λελη&όταιf; και ΠQοtJηvώ� clf; f)πvοv uaTJIiVEX&E�f; άπο&vήtJκει. 58 '}'vvaLuaf; δε μη '}'αμείν, άλλα κoινα� έχειν, και TJOVf; 10 '}'εvvη&lvταf; παίδα� tbf; UOtVOVf; ΤQέφοvταf; έπ' lσηf; 1 70 ά'}'απίΧν' νηπίαιυ δ' ονταιν avTJfijv πολλάΚΙf; TJιXf; TJQE φoύ6α� διαλλάττειυ τα (3Qέφη, οπαιf; μηδ' αΙ μητέQεf; έπι'}'ινώσκαισι TJOVf; lrJiOVf;. διόπεQ μηδεμΙίΧf; παQ' ΙXVTJOif; '}'ιvομ8vηf; φιλΟ1Jιμία� άστα6ιάσΤΟVf; και τηυ 15 2 δμόνοιαυ πεQΙ πλείtJτοv ποιοvμέVΟVf; διατελείν. εΙναι δε παQ' ΙXVTJOif; και ζιj'ια, μΙΚQα μεν TJOif; μηέ&εσι, παQάδοξα δε ττί φύtJει τού tJώμαΤΟf; και ττί δυνάμει τού α'ίμαΤΟf; ' εΙναι '}'ιXQ avTJιX τιj'ι σχήματι tJΤQΟ'J"}'ύλα και παQεμφεQέtJτατα TJaif; χελώvαΙf;, την δ' έπι- 20 φάνειαν δυ6Ι '}'Qαμμαίf; μηλίvαΙf; κεχιαtJμέvα, έφ' 3 Εκά6τηf; δε lXXQaf; έχειυ όψ&αλμον καί 6τόμα ' διο και TJlTJTJaQtttV σμμα6Ι βλέποντα καΙ TJOif; (60ις στό μασι ΧQώμεvα clf; lva φάQv'}'α συνά'}'ειν τα 6ιτία, και δια τούτου καταπιvομέvηf; TJfjf; ΤQοφηf; clf; μίαυ 25 κοιλίαυ 6VQQEiV απαντα' δμοίαιf; δε τα σπλά'}'χνα και τΙΧλλα τα iVTJOf; πάυτα έχειυ μοναχά, πόδα� δε ύποκεϊt1&αι κύκλφ τfjf; ΠΕQιφΕ(!Εία� πολλούf;, δι' ωυ 5
7 δΙψ'υη codices
μπόνωι: π!!οι;
cet.
9 κα! n�Oa1j1lrD. εΙ. ABDE , κα!
ΙΙ 57. 58.
263
ovva6'iTat "OQEVE6'iTat προς Ο αν μέρος βούληται. το δ' αίμα τούτου του �Φoυ {Ταυμά6'ιον εχειν δύνα- 4 μιν ' παν γιφ το διατμηiTεν εμπνουν 6'ωμα κολλάν παραχρήμα , καν άποκοπείσα χελρ η ομοιον εΙΠΕίν δ τύΧΥ , δι' α-ότου κολλασiTαι προσφάτου τής τομης oiJOrJg , κα� τlΧλλα δε μέρη του σώματος , 06'α μη κυρίοις τ6ποις καl συνέχουσι το 6ην κατέΧΕται. εκα- 5 στον δε των 6υστημάτων τρέφΕιν oρνΕον ε-όμέγεiTΕς Ιδιά�oν rfl φύσΕι , κα� δια. τούτου πειρά�Eται τα. 10 νήπια των βΡΕφων ποίας τινας εχΕι τας τΎΊ ς ψυχής otiXiTiOHg ' άναλαμβάνουσι γαρ α-ότα έπ� τα 6φα, καl τούτων ΠΕτομένων τα μΕν την δια του &έρος φορα.ν υπομένοντα τρέφουσι, τα δε ΠΕριναύτια γιν6μΕνα κα� {Τάμβους πληρούμενα ρ{πτου6'ιν, αις oiJrs 15 πολυχρ6νια καiTΕ6'τώτα ουτε τοίς αλλοις τοις τΎΊς Ψυχής λήμασιν &ξι6λογα. Εκάστου δε 6'υ6'τήματος δ 6 πρεσβύτερος &ει την ήγεμοιυίαν εχει , καiTάπερ τις βασιλεύς, καl τούτφ πάνΤΕς nE{iTovrlXL ' σταν δ' δ πρώτος τελέσας τα Εκατον κα� πεντήκοντα [τη κατα 20 τον ν6μον άπαλλάξΥ Εαυτον του �fιν, δ μετ α τούτον πρεσβύτατος διαδέχεται την ήγι:μον{αν. ή δε nCQl 7 την νήσον iT'άλαττα , QOtbOrJ!; oiJaa και μεγάλας άμπώτεις κα� πλημύρας ποιουμένη , γλυκεια την γευσιν καiTέστηκε. τών δε παρ' ήμιν α6'τρων τας 25 αρκτους και πολλα Ετών καiT" ήμας] καiT6λοv μη 171 φα{νΕ6'iT'αι. Επτα δ' 1ι6'αν αiΊται νΎΊσοι παραπλήσιαι μεν τοις μεγέiT'εσι , σύμμεΤQον δ' &λλήλων δΙΕστη19 η om . CD� Εl�Ε �ν] η nov. G ,4 καν] και Ι? . om. Ε, το C ; κατα Α, και, κατα cet. 25 των κα� ημας τών κατ' αυτάς conicio ; ΚαΙ πόλον τον κα�' ΤΙμας Sa]masiu8. ,
264
DIODORI SICULI
κυίαι, πα.6αι δs τoί� αtιτoί� έ&ε6ι, και νόμoι� χ(!ώπάντε� δ' οί κατoικoϋντε� έν αtιταί�, καίπε(! δαψιλεί� Exoντε� πάντων xo(!ηψία� αtιτoφυεί�, δμω� otικ άνδδην χ(!ώνται ταί� άπολαV6ε6ΙV, άλλΙΙ την λιτότητα διώκου6Ι και την ά(!κοϋ6αν τ(!οφην Π(!Ο6- ' φδ(!ονται ' κ(!δα .δs και τΙΧλλα πάντα όπτΙΙ και έξ iίδατo� έφ&ΙΙ 6κευάζου6ι' τών δ' &λλων των τoί� μαψεί(!oι� πεφιλοτεχνημδνων χυμών και της κατΙΙ τΙΙς Ct(!ΤV6εις πoικιλία� άνεπινόητοι, παντελώ� εΙ6ι. 6δβονται δs &εους το πε(!ιδχον πάντα και tjlLOV και 10 κα&όλου πάντα τΙΙ otι(!ιXνια. lX&vrov δs παντοδαπών πλη&ος &λιεvοvτε� πoικίλω� και τών πτηνών otικ όλtψα &η(!εVου6ι. ψίνεται δ's πα(!' αtιτoί� άκ(!οδρvωv τε πλη&ος αtιτoμάτων , και έλαίαι φύονται και &μ πελοι, έξ Jίν ελαιόν τε ποιοϋ6ι δαΨιλs� και olvov. 15 δφεις τε τoί� μηδ&ε6Ι διαφδ(!oντα� , οtιδsv δs άδι κοϋντας τoυ� άν&ρώπoυ�, έδώδιμον εχειν την 6ά(!κα και rλυκvτητι διαφδ(!ου6αν. έ6&ητας δs αtιτoυς κατα6κευάζειν εκ τινων καλάμων έχόντων έν τιρ μδ61ρ χνοϋν λαμπ(!ον και μαλακόν, δν 6υνάψoντα� 20 και τοίς &αλαττίoι� ό6Τ(!80ις 6υψκεκoμμδνoι� μί6ψoντα� &αυμα6ΤΙΙ κατα6κευάζειν ίμάτια πο(!φυ(!fi. ζφων δ's πα(!ηλλαψμδνα� φV6εις και δ'ιΙΙ το πα(!άδοξον άΠΙ6τoυμδνα�. πάντα δ's παρ' αtιτoί� αι(!ι6μ8νην έχειν τάξιν τΙΙ κατΙΙ την δίαιταν, otιX ΙΧμα 25 πά.ντων τας τ�oφας και τας αtιτας λαμβανόντων'
59 μεναι.
2
8
4
Ι)
16 διαφέροντι;ι: • . άδΙΚOiίνΤE!: CDF 21 σVΎΚΕκολλημέ'Ι'οι!: codices, corr. Reiske μ,lσΎοντει;; F 23 ζαιων δΕ] ζαιων DF , {;αιαι'l' ΤΕ ceteri ; φέρει δε ζφCJJν Rhod. ' 25 ΒΧΕΙ'1Ι Reiske, {χέι libri. 1 3 ,1lvovrat CDF 20 σvνc.:γ ιη όνΤΕ!: DF
Il 59. 60.
265
διατετάχ.f7αι δ' Ιπί τινας ωρισμένας -ήμέρας πoτ� μ�ν lX.f7vrov βρώιιιν, ποτε δ� όρνέων, εστι δ' ()τε χερσαίων, Ινίοτε δε Ιλαιών κα� τών λιτοτάτων ΠQοσ οψημάτων. Βναλλαξ δ� α-ότους τους μεν &λλήλοις 6 5 διακονείν, τους δε &λιεύCΙν, τους δε περ� τας τέχνας εΊναι, ΙΧλλους δε περl [Χλλα τών χρησ{μων &σχολεί σ.f7αι , τους δ' lκ περι6δου κυκλικης λειτουργείν, πλην τών fίδη γεγηρακ6των. εν τε ταίς έορταίς 7 κα� ταίς ε-όωχίαις llyco.f7at τε κα� i!δεΙΙ.f7αι παρ' 10 α-ότοίς εΙς τους .f7εους fJμνους κα� Ιγκώμια, μάλιστα δε εΙς τον ηλιον, ο{, τάς τε νήσους κα� έαυτους προσαγορεύουσι. .f7άπτουσι δε τους τελευτήσανταr; 8 ()ταν ΙΧμπωτις γένηται καταχωννύντες εΙς την αμμον, ωστε κατα την πλημυρίδα τον τ6πον iπιχώννυσ.f7αι. 15 τοvς -δ'ε κιχλάμοvg, -i; αιν . ά καρπος της τροφης γίνε172 ται , φασ� σπι.f7αμιαίους δντας το πάχος κατα τας τής σελήνης &ναπληρώσεις &ναπληρoiJσ.ftαι, κα� πάλιν κατα τας Ιλαττώσεις &να λ6γον ταπεινοVσ.f7αι. το δε 9 των .frερμων πηγών fJδωρ γλυκυ και f.ιγιεινOν ί}ν 20 διαφυλάττει την .f7CQfLaOCav , κα� ο-όδέποτε ψυχεται, ιαν μη ψυχρον Μωρ η οΙνος συμμίσγηται. Έπτα δ' ετη μείναντας παρ' α-όΤΟίς τους περ� 60 τον Ίαμβουλον iκβλη.f7ήναι ΙΧκοντας, ως κακούργους κα� πονηροίς l.f7ισμοίς συντε.f7ραμμένους. πάλιν oiJv 25 το Πλοιάριον κατασκευάσαντας συναναγκασ.f7ήναι τον χωQισμον ποιήσασ.f7αι, κα� τροφην Iv.f7cμlvovr; πλευσαι πλέον η τέτταρας μήνας' lκπεσειν δε κατα 9 EVUJf,tcxu; Wesseling, Ευχαίς codices 16 σπι.fJ'οψ,ια{οvι; Reiske, σΤΕφαvια{οv, codices 19 .fJ'ΕρμώV om. D ον add. Dind. 22 παρ' αυτοί, μΕίναντας vu]g. 26 ποιήσιχντας D.
266 2
3
4
DIODORI SICULI
ΙΙ
60.
τηυ Ίυδικηυ clg αμμους και τευαγώδεις τ6πους· και του μευ ετεQΟV αiJτωv {ιπο του κλύδωνος διαφ�α Qjjvat, τον δε Ίαμβουλον ΠQ6ς τινα κώμην ΠQΟι5ενεx�{υτα {ιπο τωυ irXwQtwv &ναx�ηναι ΠQος τον βαι5ιλέα clg π6λιν ΠαλtβΟ�Qα, πολλων ήμεQωv δδον 5 &πέχουι5αν της �αλάττης. δντος δε φιλέλληυος του βαι5ιλέως και παιδεtας &ντεχομένου, μεγάλης αiJτοv &ποδοχής καταξιωc1αι · το δε τελευταΙΌν μετά τινος &c1φαλε{ας το μεν ΠQωτοv clg την ΠεQc1lδα διελ&είν, fJι5τεQΟV δε clg την 'Ελλάδα διαc1w&ήvαι. δ δε Ίαμ- 10 βουλος [οvτος] ταυτά τε &vαrQαφής ήξtWι5ε και περι των κατα την Ίνδικηυ oiJ" όλlγα c1vvετάξατο των &γνοουμέυων παQα τοίς &λλοις. ήμεΙς δε την έν &QXl1 τής βtβλοv γεγενημένην iπαrrελtαv τετελεκ6τες 15 αiJτου πεQιrQάψομεv τήνδε την βtβλοv. 5 Παϊ..Ιβο&(!αll F, Ποϊ..Ιβο&(!α OD 15 πα(!αΎράψομΕν ΙΙ.
11
Οbτος
om.
Ε
Διοδrb(!ΟV σΙΚΕϊ..ιrbτοv βιβϊ..ιο&ήκης ίστο(!ι"ης β. subscr.
D.
173 Τάδε ένεστιν έν Τfί Τ(J{ΤrJ των Διοδώ(JΟV βtβλων. ΠερΙ Α[,Itιόπων των υπ!>ρ τής Λιβύης καΙ τών παρ' αυτοίς ιXιn:αΙO�O'ί'oνμEνων. ΠερΙ τών χρνσείων μετά�λων τών iv ταί. εσχατιαί. τής 5 ΑΙ'ί'ύπτο'ΙJ καΙ τη. κατασκενής του XQ'IJaoiί. ΠερΙ τών κατοικούντων Μτνών την παρά�ιoν την παρα. τον :4ραβικον κόλπον καΙ κα{J-όλοv πασαν την παρα τον ώκεανον μέχρι της 'Ινδικής, εν δΕ τούτοι. δη�oύται τα κατα μέροι; l{J-νη τίσι νομίμοιι; χρήται καΙ παρ α τίναι; αΙτίας πo�λα 10 παρ ' αυτοίι; ίστορείται παντελro. έξη1λα'ί'μΕνα καΙ δια τό παράδοξον ιΧπιστοVμενα. ΠερΙ τroν κατα τι)ν Λιβύην ιΧρχαιολΟ'ί'ο vμΕvων καΙ. περΙ ΓΟΡ'ί'όνων και 'Λμαζονίδων καΙ. ΗΑμμωνο. καΙ 'Άτ�αντo. ίστο ροvμένων. Περι τroν κατα την Νύσαν μv{J-Ο�οΥοvμένωv, εν οΤς έστι 15 και περί Τιτάνων και Διονύσον καΙ μητρός {Τεών. 4 ταί.
om.
DCF
5 χρνσίο'ΙJ D F
15 νϋσσαν D .
ΒΙΒΛΟΣ ΤΡΙΤΗ.
των π�o ταύτη!; βίβλων δυοίν ofJoWV ή μ,�ν π�ιfιτη πε�ι{xει τά!; κατά την ΑΙγυπτον π�άξει!; των ά�xαίων βασιλέων καί τά μ,υ{}ολογούμ,ενα πε�ί των πα�' ΑΙγυπτίοι!; {}εων, Π�O!; δ� τούτοι!; πε�ί -τοV 5 Νείλου καί των έν αfJτf/ φυομ,{νων κα�πων τε καί παντοδαπων �Φων, πε�ί τε τη!; τοποfJ'εσίας της [οi}σηg] ΑΙγύπτου καί των νομ,ίμ,ων των πα�ά τοrg 2 έγxω�ίoις καί των δικαστη�ίων, ή δ� δευτ{�α τάς κα-τά την Άσίαν [και τάς] έν τοε!; &�xαίoι!; συντελε- 10 σ{}είσα!; π�άξει!; -όπο των 'Aσσυ�ίων, έν αΙς έστιν 11 τε Σεμ,ι�άμ,ιδoς γ{νεσι!; καί αi}ξησις, κα{}' ην έκτισΕ μ,�ν Βαβυλωνα και πολλά!; &λλα!; 'lt6lEtg, έστ�άτευσE δε έπί την 'Ινδικην μεγάλαις δυνάμεσιν' έξης δε πε�ί των Χαλδαίων καί τη!; πα�' αfJτοίς των lXστ�ων 15 πα�ατη�ήσεωg, και πε�ι τη!; Ά�αβίας και των έν αfJτf/ πα�αδ6ξων, πε�ί τε της ΣκυfJ'ων βασιλείας, και πε�ί 'Aμα�6νων, καί το τελευταίον πε�ί των : τo 3 ·Tπε�βo�{ων. έν δε ταύτrι τά συνεχη το;:!; π�oισ �ημ,ένoις π�ooτι{}έντε!; διέξιμ,εν πε�ι Alιf}ι6πων και 20 -των Διβύων και των όνομ,αζομ,ένων 'Λτλαντίων. 1
2 βΙ�λω"l της βΙβλου D 8 oi1aTjf: del. Reiske (c. 3, 2) 9 τας] τα fort. 10 καΙ τας del. Dind. 19 προιστορισμένοις D , πqοι;ιqημένοιι; F 21 'Λτλrtντίhων codices , corr. Dind.
ΠΙ Ι. 2.
269
Αι'fl'ίοπας τοίνυν {σΤO�Oύσι ΠQώτους &νfl'�ώπων 2 άπάντων γεγονέναι , κα� τιΧς αποδείξεις τούτων έμψανείς εΙναί φασιν. στι μεν γα!! οi>κ έπήλυδες έλfl'όντες, αλλ' έγγενείς οντες της xώ�ας δικαίως 5 αυτόχfl'ονες όνομάζονται, σχεδον παQα πά.σι συμφω Vciofl'at' στι δε τους ύπο την μεσημβρίαν οΙκούντας πιfl'ανόν έστι π�ώτoυς ύπο της γης lbrooyovjjofl'aL, π�oφανες ύπάρχειν [Χπασι ' της γαρ περ� τον ηλιον fl'ερμασίας &ναξηραινούσης την γην ύγραν ο-δσαν nι 10 [δs] κατα την τών σλων γένεσιν κα� ζωογονούσης, ε/κος εΙναι τον έγγυτάτω τόπον οντα τού ήλίου πρώτον ένεγκείν φύσεις έμψύχους. φασ� δε παρ' 2 αiJτοίς πρώτοις καταδειχfl'jjναι fl'covg τιμά.ν κα� fl'v σίας έπιτελεtν κα� πομπας κα� πανηγύρεις κα� ταλλα 15 δι' ω ν ανfl'ρωποι το fl'ciov τιμώσι ' διο κα� την πα�' Ι 75 aiJroig εύαέβειαν διαβεβοjjσfl'αι πα�α πασιν &νfl'�ώ ποις, κα� δοκείν τας παρ' Αlfl'ίοψι fl'vσίας μάλιστ' εΊναι τφ δαιμονίφ κεχαρισμένας. μάρτυρα δs τού- 3 των παρέχονται τον πρεσβύτατον σχεδον κα� μάλιστα 20 των ποιητών fl'αvμαζόμενον παρ' 'Έλλησι ' τούτον γαρ κατα την 'Ιλιάδα παρεισάγειν τόν τε Δία κα� τους αλλους μετ' aiJrofJ fl'covg αποδημΟύντας clg Αlfl'ιοπίαν πρός τε τας .fJ'υσίας τας απονεμομένας αυτοίς κατ' {τος κα� ευωχίαν κοινην παρα τοίς 25 ΑlfJoίοψι , Ζευς γα� ές ώκεανον μετ' αμύμονας Αlfl'ιοπjjας xfl'tbos {ρη μετα δαίτα, fl'co� δ' [Χμα πάντες εποντο. 5 συμφcoνΕιται codices, corr. Wess. 8 υπάρχΕι ΙΙ 10 δΕ delevi 24 ΕvcoδΙαv DF παρα τοις] πιχρ' αυτοις τοις DF.
270
DIQDORI SICULI
λEγOυιJΙ δε κα� της εΙς το .&εϊ:ον ε-ό6εβείας φανε�ως α-ότους κoμί�ε6.&αι τας xά�ιτας, μηδέποτε δε6ποτείας έπήλυδος πεϊ:�αν λαβ6ντας· έξ αιωνος γα� έν έλευ .&ε�ίo/ μεμενηκέναι κα� τfj π�oς &λλήλους δμονοίο/, πολλων μεν κα� δυvατων έ6τ�ατευκ6των έπ' α-ότούς, 5 3 μηδενος δε της έπιβολης κα.&ικομένου. Καμβύ6ην μεν γα(? ftεyιXl'!J δυvάμει 6τ�ατεύ6αντα τήν τε 6τ�α τιαν &ποβαλεϊ:ν l1πα6αν κα� α-ότον τοϊ:ς 8λοις κινδυ νεύ6αι· Σεμί(?αμιν δέ, τφ μεγέ.&ει των έπιβολων κα! π�άξεων διωνομα6μένην, έπ� β�αxυ της AUtto- 10 πίας π�oελ.&oύ6αν &πογνωναι την έπ� το 6ύμπαν έ'&νος ιJτ�ατείαν· τούς τε πε�! Ή�ακλέα κα� Δι6νυ60ν έπι6ντας l1παι5αν την οΙκουμένην μ6νους τους ΑΙ.&ίοπας τους ύπε(? ΑΙγύπτου μη καταΠOλεμηιJαι διά τε την ε-ό6έβειαν των &νδ�ων κα� το δυιJκ�ά- 15 τητον της έπιβολης. φαιJ� δε κα� τους ΑΙγυπτίους έαυτων &ποίκους ύπά�xειν , Ό6ί�ιδoς ήγηιJαμένOυ 2 της &ποικίας. κα.&6λου γα� την νύν ΟfJι5αV ΑΙ:γυ πτον λέγου6ιν ο-ό χώραν, &λλα .&άλατταν γεγονέναι κατα την έξ &ρχής τού κ6ιJμOυ 6ύ6τα6ιν· f)6τε�οv 20 μέντοι τού Νείλου κατα τας &ναβάι5εις την έκ της ΑUtιοπίας Ιλυν καταφέ�oντoς έκ τού κατ' όλίγον 'Jt�06XroQ.f}fjvaL. 8τι δ' έ6τ�ν α-ότων ή xώ�α πάι5α ποταμ6χωστος ΈVα�γειJτάτην έχειν &π6δειξιν την 3 γινομένην κατα τιΧς έκβολας τού Νείλου · κα.&' εκα- 25 6τον γοφ έτος &ε! νέας Ιλύος &.f}(?οι�ομέvης προς τα ιJτ6ματα τού ποταμού κα.&οράται το μεν πέλαγος έξω.f}ούμεvοv τοϊ:ς π�oσxώμα6ιν, ή δε xώ�α την αi$ξηιJΙV λαμβάνουσα. τα δε πλεϊιJτα των νομίμων
4
8 σvνΧιν8'VνΕVσαι C 9 τιΡ] ΤΙΡ
ΤΕ
OF 28 ΠQοχάη.ιασιν C.
ΠΙ 2. 3. 4.
271
τοίς Αlγυπτίοις ύπάρχειν Αl,f}ιοπικά , τηρουμένης της παλαιάς ovνΎI,f}ECar; παρα τοίς &ποικισ,f}είσι. τ6 4 τε γαρ τους βασιλείς ,f}Eovr; νομίςειν κα� το περ� τας ταφας μάλιστα σπουδάςειν κα� πολλα τοιαύ,f} ' 5 rτερα πράττειν Αl,f}ι6πων ύπάρχειν Επιτηδευματα, τάς τε των &γαλμάτων {δέας κα� τους των γραμ Ι76 μάτων τυπους Αl,f}ιοπικους ύπάρχειν · διττων γαρ 5 ΑΙγυπτίοις 5ντων γραμμάτων, τα μεν δημώδη προσ αγορευ6μενα πάντας μαν&άνειν , τα δ' {Ερα καλου10 μενα παρ α μεν τοίς Αίγυπτίοις μ6νους γινώσκειν τους {EQEir; παρα των πατlQων έν &ΠΟQρήτοις μαν ,f}άνοντας , παρα δε τοίς Αί,f}ίοψιν ΕΧπαντας τουτοις XQijo,f}at τοίς τυποις. τά τε συστήματα των {ερέων 6 παραπλησίαν [χειν τάξιν παρ' &μφοτέροις τοίς [,f}νEot' 15 κα,f}αρεvειν γαρ ΕΧπαντας τους περ� την των ,f}Ewν ,f}εραπείαν 5ντας, δμοίως έξυρημένους καl τας στολας τας αύτας [χοντας καl τον τού σκήπτρου τυπον &ροτροειδη κα,f}εστωτα, ον [χοντας τους βασιλείς χρηf1,f}αι πίλοις μακροίς Επl τού πΕρατος όμφαλον 20 [χουσι καl περιεf1πειραμlνοις 5φεf1ιν, ο{)ς καλούσιν άσπίδας ' τούτο δε το παράσημον [οιπε συνεμφαίνειv στι τους Επι,f}έσ,f}αι τολμήσοντας τιj5 βασιλεί f1υμβή σεται ,f}ανατηφ6ροις περιπεσείν δήγμασι. πψ.λα δε 7 καl &λλα λέγουσι περl της α-Dτων άρχαι6τητος καl 25 τής των Αίγυπτίων &ποικCας, περl ιbν ούδεν κατ επείγει γράφειν. Περl δε των Αl,f}ιοπικων γραμμάτων των παρ ' 4 Α Ιγυπτίοις καλουμΕνων {ερογλ υφικων ρητέον, Ζνα 7 διττών Stroth, lδlroν codices 28 ίεΡΟΥι..υφικώ" ow. D.
22 τοι..μ ήσαιιτας D
272
DIODORI SICULI
μιηδsv παQαλίπαψεv τώυ &Qχαιολογουμ,ιfvrov. 6υμ,βιf βηκε τοίυυυ τους [Lsv τύπους {)πάQχειv α-bτώv δμ,οίους �Φoις παυτοδαποϊς κα� &ΚQroτηQ{οις &V&Qώπrov, Ιτι δ' όQγάvοις, κα� μ,άλΙ6τα τεκτουικοίς· o-b rCeQ έκ τής τώυ 6υλλα{3ώυ 6υυ&έ6εroς ή γQαμ,μ,ατικη παQ' 5 α-bΤΟίς του {)ποκε{μευου λόγον &ποδ{δro6ιυ , &λλ' έξ έμ,φάσεroς τώυ μ,εταγQαφομ{vrov κα� μ,ε-ι:αφΟQας 2 μυήμrι 6υυη&λημ,έυης. γQάφου6Ι rCeQ lιfQaurx κα� ΚQοκόδειλοv, [τι δ' δφιυ κα� τώυ έκ τού ι1ώμ,α-ι:ος τώυ &V&Qώπrov όφ&αλμ,ον uιxl XciQlX urxl ΠQόι1roποv 10 κα� EτEQlX -ι:οιαύ-ι:α. δ [LSV ο-δυ lιfQrx; α-b-ι:οίς 6ημαίυει πάντα τα όξέroς γιυόμευα, δια το το �φoν -ι:ούτο τών π-ι:ηυών 6χεδου {)πάQχειv Οξύτατου. μ,ε-ι:αφέQε-ι:α{ τε δ λόγος ταίς οΙκείαις μ,ε-ι:αφΟQαίς εΙς πάυτα -ι:α οξέα ual τα τούτοις ΟΙκεία παQαπλη6ίroς τοίς clQrJ- 15 8 μ,ένοις. δ δs ΚQοκόδειλος 6ημ,αυτικός έ6-Ι:Ι πά6ης κακίας, δ δs όφ&αλμος δίκης τηQη-ι:ης κα� παυτος τού ι1ώμ,ατος φύλαξ. -ι:ώυ δ' &ΚQro-ι:ηQίrov ή [LSV δεξια τους δακτύλους έκτεταμ,έυους Βχου6α 6ημαίυει {3{ov ΠΟQΙ6μόv, ή δ' ε-bώvυμος ι1υυηγμ,έυη τήρηοιυ 20 4 ual φυλακηυ X(JrJfLιXτroV. δ δ' α-bτος λόγος κα� έπl -ι:ώυ lfllrov τύπroυ τώυ έκ τού ι1ώμ,ατος κα� τώυ lJ(JrlXVL�ιZιV κα� τώυ lfllrov &πάvτroν· ταίς rCeQ έυ Εκά6τοις έυούι1αις έμφά6ει1Ι συυακολου&ούυτες , κα� μ,ελέΤΥ πολυΧQοvίrp ual μ,υήμ,Υ γυμυά�oυτες τας 25 ψυχάς, έκτικώς lκα6τα -ι:ώυ rcr(JIXfLfLlvrov &υαγιυώ-177 ι1κουι1ι. 5 Τώυ δ1: πα(J' Αί&ίοψι υομ,ίμroυ o-bu 6λίγα δοκεί τα
1
παρα1.ΕtπroμΕ'Ρ vnlg. 9 τάίν Hertlein, τον libri 12 OF το το] το vulg. 19 l'l,ovact �1Ι.ΤΕταμ,l;vοvι; D .
om.
ΠΙ 4. 5.
27 3
πολυ τών παρα το!ι; &λλοις διαφ έρcι ν, κα� μ άλΙ6τα τα περι την αϊρεσιν τών βασιλέων. ol μεν J'ιXQ {ερεις Εξ αύτών τους &.ρίστουι; προ κ ρ ί�·oυσιν, Εκ δε τών καταλεχ,f}έντων , δν αν δ ,f}cog κω μ ά �ων κατά 5 τι να συνή,f}ειαν περιφερόμενοι; λά βrι , τουτον τ ο πλή,f}οι; αίρείται βασιλέα ' cv,f}vg δ ε κα� π'! οσκυνεί κα� τιμfj κα,f}άπερ ,f}εόν, &ις ύπο τήι; του δαιμονίου προνοίας EγκεXCΙρισμένης αυτφ τής &.ρχής. δ δ' 2 α{ρεi1'εις διαίτrι τε xρfίται τΏ τεταγμι!νΥ κατα τους 10 νόμους και τ&λλα πράττει κατα το πάτριον [,f}og, oiJT' ευεργει5ίαν οiJτε τιμωρίαν &.πονέμων ούδενι παρα το δεδογμένον Εξ &'ρχής παρ' α'ότοις νόμιμον. li1'og δ' αυτοις έστι μηδένα τών ύποτεταγμένων i1'αvάτφ περιβάλλειν , μηδ' αν καταδικασi1'εις Επι 15 ,f}ανάτφ τις φανΏ τιμωρίας &ξιος, &'λλα πέμπειν τών ύπηρετών τινα σημειον έχοντα ,f}ανάτου προς τον παραυενομηκότα ' ο{jτος δ' Ιδων το σύι5σημον , και παραχρήμα εΙς την Ιδίαν οίκίαν &πελi1'ών, έαυτον έκ του �ήν μεi1'ίστησι. φεύγειν δ' Εκ τής Ιδίας χώρας 20 εΙς την ομορου και τfι μεταστάσει Τfίς πατρίδος λύειν την τιμωρίαν, κα,f}άπερ παρα τοίςΈλλησιν, ουδαμώς συγκεχώρηται. διο καί φασί τινα, του ,f}ανατηφόρου 3 σημείου προς αύτον &.ποσταλι!υτος ύπο του βασι λέω ς , Επιβαλέσi1'αι μεν Εκ τής Αί,f}ιοπίας φεύγειν, 25 αΙσ,f}ομένης δε τfjς μητρος και' η] �ώυrι τον τράχη λον αυτου σφιγγούσΎIΙ;, ταύΤΥ μηδε κα,f}' ευα τρόπου τολμijrjαι προσενεγκείν τας χειρας , αύτον δ' &.γχό μενου καρτερfjσαι μέχρι τηι; τελευΤής , ινα μη τοίς 2 τά om. vulg. 5 περιφερόμενος del. Reiske 15 πέμπει CD 19 δ' έ'κ] δε libri 23 σημείοv del. Eichst. Dω=ROO L
"
274
DlODORI SrcULl
συγγενέσιν όνείδη καταλίΠΥ μείξαι. πιΧνταιυ δ' δστΑ παQαδοξ6τατοv το γιυ6μευον περι την τελευn}ν των βασιλέαιν. κατα γαρ τ-η ν Μερ6ην οι περ� τα� των -Β-εων -B-εραπεία� τε και τιμα� διατρίβoντε� ιερεΊ:�, μεγίστην και κυριαιτάτην τάξιν Exoντε�, δπειδαν 5 δπι νούν αiιτoΊ:� Eλ-B-rι, πέμπουσιν &γγελον πρo� του 2 βαι5ιλέα, κελεύoυτε� &πο-Β-νήι5κειν. τoυ� γαρ -B-εoυ� αiιτoΊ:� ταύτα κεχρηματικέυαι, και δείν το πρ6ι5ταγμα των &-Β-ανιΧταιν -δπο -B-υ-ητη� φύι5εαι� μηδαμω� 'ltΙXQ ορα-Β--ηναι. και Ετέρου!; δ' iπιφ-Β-έγγοvται λ6γοvr;, 10 oίΌυ� 2tv ιΧπλl1 διανοί,! ΠQοσδέξαιτο φύιiΙ� &QXai'f μεν και δυσεξαλείπτφ ι5υνη-Β-εί,! (jvvrs-B-QalklkiVfJ, λ6γου δ' oiικ εχουι5α του δναντιαιι56μενον τoΊ:� ofJx 3 &ναγκαίαι� ΠΡOι5ταττoμέυoι�. κατα μεν o{;v τoυ� l'JI;ιXVro xρ6υoυ� '{,πήκουου οι βαι5ιλεΙ� τoΊ:� CSQSVιitV, 15 ofJx οπλΟΙΕ: oi!δB βί,! κρατη-Β-έvτεr;, &λλ' -δπ' afJrijr; 1 78 τηΕ: δεΙιiιδαιμOνίαE: 'tovr; λογΙι5μουΕ: καΤΙι5χυ6μενοι ' κατα δΒ τον δεύτερον Πτολεμαίου δ βαιiιλευE: των ΑΙ-Β-ι6παιυ 'EQyrxlkivfJr;, μετειixηκαιE: ΈλληνικηΕ: &γαι γήΕ: και φιλΟι50φήσαr;, πρωΤΟΕ: l-Β-ιΧΡQηι5ε καταφQΟ- 20 4 νηιiαι τού 'ltQoOTιXYlkaTor;. λαβαιν γαρ φρ6υημα τηΕ: βαι'ίιλείαΕ: &ξιον παρηλ-Β-ε μετα [των] ιJΤQατιαιτων εΙΕ: το &βατου, oiί ι'ίυνέβαινεν εΙναι τον χρυι'ίούυ ναον τω"! ΑΙ-Β-ι6παιν, και τουΕ: μεν [ερείΕ: &πέι'ίφαξε, το δΒ ε-Β-ΟΕ: τούτο καταλύιJαE: διαιQ-Β-ώι5ατο 'ltQor; την 25 εαυτού 'ltQoaCQEOtv. 7 Το δΒ περι τους φίλουr; τού βαι5ιλέαιΕ: ν6μιμου, καίπεQ ον παράδοξον , διαμένειν έφασαν !!αιΕ: των 6
1 1 αν add. Dind.
τος vulg.
22 των
om.
20 φιλοσοφΙας fort. 21 πρ.χΥρ.αD 24 [ΒρΕις] απ:αντας add. OF.
ΠΙ
6. 7. 8.
275
κα-&' .fιμας χρόνων. Ε-& ος γαΙ} ύπάQχειv λέγOυιJΙ τοις Αl-&ίοψιν , Επαν δ βαιJιλευς fLiQog τι τού ι5ώματος πηρω-&fι δι' .fινδηπoτoύν αΙτίαν, απαντας τους ιJυν ή-&εις ιJυναπoβάλλειν τούτο κατα πρoαίρειJιν ' αlιJΧΡOν 5 γαρ ύπολαμβ&νειν τού pαιJιλέως πεπηQωμένου το ιJκέλOς άQτίποδας εΙναι τους φίλους, κα� μη πάντας Εν ταις έξόδοις ιJυvέπειJ{Jαι χωλους δμοίωςο ατοπον 2 γαΙ} ε Ιναι το ιJυμπεν-&ειν μεν κα� [το) συλλυπεισ-ΙΤαι κα� τών αλλων δμοίως ixya-ITwv &πάντων τε κα� 10 κακών κοινωνεϊ:ν την βεβαίαν φιλ{αν, της δ' είς το ιJώμα λt5πης aμοιρον γίνειJ-ITαι. φαιJ� δε ιJύνη-&ες εΙναι κα� το συντελευτάν [ΚOυιJίως τους έταίQους τοις βασιλεύσι , κα� τούτον εΙναι τον -ΙΤάνατον έν δοξον κα� φιλίας άλη-ΙΤινης μάρτυρα. δι όπερ μη 3 15 ρι:-δίως έπιβουλην ytvccrf7aL παQα τοίς Αl-&ίοψι κατα τού βασιλέως, dις &ν τών φίλων &πάντων έπ' l:crng προνοουμένων της τ' έκείνου κα� της ίδίας Ιχσφα λείας. ταύτα μεν ο-δν τα νόμιμα παρ α τοίς Aif7to ψίν εστι τοίς την μητρόπολιν αVτών οΙκούσι και 20 νεμομένοις τήν τε νησον την Μερόην και την χώραν την πλησίον ΑΙγύπτου. )Έστι δε κα� αλλα γένη τών ΑΙf7ιόπων παμπλη-&η, 8 τα μεν Εξ lχμφΟΤ{Qων τών μερών την παραποτάμιον τού Νείλου κατοικοϋντα και τας lν τφ ποταμφ 25 νήσους , τα δε την Όμορον της 'Αραβίας νεμόμενα, τα δ' lν τοίς μεσογείοις τής Λιβύης κα-ΙΤιδρυμένα. οί 2 πλείστοι δε τούτων κα� μάλισ-&' οί παρ α τον ποταμον 8 το del. Dind. 9 ιΧnάντων άΥα.ftαιν Hertlein 10 βέβαιον D 15 κατ« τών φι7..ων ώ ς αν τού βασιΛ.έαις καλ τών φ{Λ.ων άnάντων codices, corr. Eichstadt. 24 *
276
DIODORI SIC ULI
oικoυνΤE� ταί� μεν xρόαι� εΙσι μέλανE�, ταί� δε ίδέαις ι'fιμoί, τoί� δε τριχώμασιν oiίλoι. και ταί� μεν ψυxαί� παντελω� ύπάρχουσιν ΙΧγριοι και το 1tηριω δες έμφαίνoνΤE�, ο-όχ ο{$τω δε τoϊ:� 1tvμοί� ιfι� τoϊ:� έπιτηδΕύμασιν · α-όχμηροι γαρ δνΤE� τoί� Bλoι� 5 σώμαι'fι τoυ� μεν δνυxα� έπι πολυ παρηγμένoυ� εχουσι τoί� 1tηρίοι� παραπλησίω�, τη� δε πρo� &λλή8 λoυ� φιλαν&ρωπίας πλΕεστον 8σον &φΕστrjκασι' και την μεν φωνην όξΕίαν προβάλλοντες, των δε παρα τoί� IXλλoι� έπιτηδΕυομένων εί� βίον ημΕρον ο-όδ' 10 δτιουν έχονΤΕς, μcγάλην ποιουσι ΠQος τα κα&' ήμίX� 4 fftrJ την δ'ιαφοράν. κα&οπλίζονται δ' α�ων οϊ μεν 179 &σπίσιν ι1Jμοβοtναι� και μικρoί� δόρασιν, οί δε &κοντίοις &ναγκυλοις, ένίΟΤΕ δε ξυλίνoι� τόξοις ΤΕτραπήΧΕσιν, oT� τoξEύoυι'fι μεν τφ ποδι προσβαί- 15 νoνΤE�, &ναλω&έντων δε των oίι'fτων σκυτάλαι� ξυλίναι� διαγωνίζονται. κα.f}οπλίζοvσι δε και τα� γυναίκας, δρίζoνΤE� α-όταί� ΤΕταγμένην ήλικίαν, ιbν ταϊ:� πλείι'fται� νόμιμόν έι'fτι χαλκουν κρίκον φέρειν 5 έν τφ XEίλcι του ι'fτόματoς. έσ&ητι δέ τινE� μ�ν 20 α-ότων &πλω� ο-ό χρωνται, γυμ21ητα βίον εxoνΤE� δι' αίωνo� και ΠQΟ� μόνα τα καυματα ποριζόμΕνοι βοή &Ειαν α-ότουργον έκ του παQαΠΕσόντο� ' τινες δε των ΠΡOβά.τΑΙV τα� ο-όρας &πoκόπτoνΤE� έκ των 15πισ&Εν καλύπτoυι'fι δια τουτων τα lι'fx{α, κα&ιχΠΕΡ αΙδω 25 ταύτην προβαλλόμΕνοι ' ενιοι δε χρωνται ταϊ:ς δοραϊ:ς των κτηνων, εlιJι δ' οΙ' ΠEριζώμαι'fΙ μέχρι μ/σου το 14 �νI01:E] [νιοι Dind. 17 ξυΜνοι!; D 27 μέσο'll Iibri, corr. Dind.
ΕχονΤΕς vuIg.
21 δι' aliJ'llor;
ΙΙΙ
8. 9.
277
σώμα καλύπτoυιJιν, έκ τών τριχών πλέκοντες , αις (Χν τών παρ' αυτοίς προβάτων 5ντων μη φερόντων ερια δια την Ιδιότητα τής χώρας. τρoφ fι δ� χρών- 6 ται τιν�ς μεν λαμβάνοντες τον γεννώμενον έν τοις 5 ϋδασι καρπόν, δς ιχυτοφυψ; &νατέλλει περ{ τε τας λ{μνας κιx� τους Ελώδεις τόπους, τινες δε τής &πα λωτάτης ϋλης τους &κρεμόνας περικλώντες, οΙς κα� τα ι1ώματα σκιάζοντες περ� τας μει1ημβρ{ας κιχτα ψύχουσιν , ένιοι δε 6πε{ροντες 6ή6ιχμον κα� λωτόν, 10 είι1� δ' οϊ τΙΧίς ρίζαις τών καλάμων ταίς &παλωτά τα ι;; διιχτρεφόμενοι. ουκ ολίγοι δ' αυτών κιx� ταις τοξείαις ένη&ληκότες τών πτηνών εiι(JτόXως πολλα τοξεύου6Ι, δι' ιΙιν την τής φύ6εως ενδεια.ν &ναπλη ρούσιν · οΙ πλείστοι δ� τοίς &πο τών βοσκημάτων 15 κρέασι κα� γάλακτι κα� τυρφ τον πάντα βίον διαζώι1Ι . Περ� δε &εών οΙ μεν &νώτερον Μερόης οίκουν- 9 τες έννο{ας εχου6Ι διττάς. {,πολαμβάνουσι γαρ τους μεν αυτών αίώνιον εχειν κα� ΙΧφ&αρτον την φύ6ιν, οΤον ηλιον κα� σελήνην κα� τον σύμπαντα κό6μον , 20 τους δ� νομίζουσι &νητής φύ6εως κεκοινωνηκένα ι κα� δι' &ρετην κα� κοινην είς &ν&ρώπους ευεργε6{ιχν ΤCτευXένΙXΙ τιμών &&ιχνάτων · τήν τε γαρ �Iσιν κα� 2 τον Πάνα , προς δ� τούτοις Ήριχκλδα κα� Δία 6έβοντιχι , μάλΙ6ΤΙΧ νομ{ζοντες {,πο τούτων EVΎIQYc25 τήσ&αι το τών &ν&ρώπων γένος. όλ{γοι δ� τών Λί&ιόπων κιχ&όλου &εους ου νομ{ζου6ιν εΙναι · διο κιχι τον ηλιον αις πολεμιώτατον οντα κιχτα τας &να τολας βλασφημή6ιxνΤlΞς φεύγου6Ι προς τους έλώδεις 24 Εv εΡΎΕτείσ{J-αι CD.
278
DIODORI SICULI
των τ6παιν. παQηλλαγμ8vοιg δ' [,f)ocιJL ΧQωvται κα� πεQ� τους παQ' α-ότοϊ:ς τελευτωντ-ας · ο{ μεν rltQ εΙς τον ποτ-αμον βάλλοντ-ες &φιαιJιν, &QίιJτ-ηv ήγού μενοι ταφην τ-αύτην, οϊ δε πεQιχέαvτ-ες 1JElOV i·v ταϊ:ς οΙκίαις φυλάττοντες νOμίζOυιJΙ δεϊ:ν μή'l'ε των 5 τελευτ-ώνταιν &fVOEϊ:ιJ,f)oat τας δψεις τοϊ:ς ιJυγγεν8ιJι, μήτ' iπιλαv,f)oάvειJ,f)oαι, τους ΠQοιJήκοvταg τφ γ8νει, των ΠQοσφκειαιμέvαιv, ενιοι δ' εΙς 6ιJΤQακίvαg (JOQOvg έμβάλλοντες καΤΟQύττουΟ"ι κύκλφ των [cQWV , κα� 180 τον έπ� τούτοις γιν6μενον SQΚΟV μέγΙιJΤOν ήγούν- 10 4 ται. τας δε βαιJιλείας irXEtQlbOvO"tV οϊ μεν 'tOϊ:g ε-ό ΠQεπειJτάτοιg, τvχηg ήγούμενοι δωQα &μφ6τεQα, τήν τ-ε EtOVfXQXtιxV κα! την ε-όπρέπειαν, οϊ δε 'tOϊ:g έπι μελειJτάτοιg κτηVΟΤQ6φοιg παQαδιδ6αιJΙ την &Qχήv, tbg Et6vOvg ΙΧQΙιJτα των -δποτεταγμέναιν φQοvτι�ύv- 1 5 'tlXg, ενιοι δε 'tOϊ:g πλουιJιαιτάτοιg τούτο το τίμιον &ΠOνέμOυιJιν, ήγούμενοι Et6vovg α-ότους iπικουQεϊ:ν τοϊ:ς δχλοις δύvαιJ,f)oαι δια την έτοιμ6τητα 't7jg ε-όπο Qlag, εΙσ� δ' o'C τους &vδQείο/ διαφέQοvτας aEQOVV ται βαιJιλεϊ:ς, ΚQίvοvτεg τους έν πολέμφ πλεϊ:ιJΤOν 20 δυναμένους &ξίους είναι μ6νους τυγχάνειν των ΠQαιτείαιv. 10 T7jg δε παQα τον Νεϊ:λον χώQαg της έν τΥ Λιβυτι κεψέν'η ς έιJτί τι EtιIQog τφ κάλλει διαφέQΟV· ΤQοφάg τ-ε rltQ φέQει δαψιλεϊ:ς κα� ποικίλας, κα� 25 ΠQοg τας των καυμάταιν iJπεQ(:Jολας εχει (:Jοη,f)oείαr; ε-ό,f)oέτους τας έν τοϊ:ς ί!λεσι καταφυγάς· διο κα� πεQΙ μάχητος ο{jτος δ τ6πος γtvεται τοϊ:ς τε ΛίβυιJΙ και 3
1 7 αvτοvι:1 τοvτοv!l ΙΙ τόπος ο.οτος vnlg.
19 ΙXf(!OVILE'IlOt CF
28 δ
ΠΙ 9. 10.
279
τοϊς ΑΙΜοψι, κα� προς αλλήλουg ύπΈρ αύτου πο λεμουvτεg διατελου6ι. φοιτij δ' ECg αυτον κα� πλη- 2 ,f}-og έλεφάντων έκ τηg ανω χώραg , ιbg μεν Ε'ν ιοι λ{γου6Ι , δια την δαψίλειαν κα� την ή δονην τηg 5 νομηg' ελη γαρ ,f}-αυμαστα παρεκτείνεται τοίς χεί λε6ι τού ποταμου , πολJ-ηg και παvτοίαg έν ιxvroig φυομ{vηg τροφηg. δι6περ σταν γεύσωνται του ,ιτρύου 3 και του καλάμου , δια την γλυκύτητα Tfjg ΤQοφfjg μένει κα� την των -&ν,ιτQώπωv δίαιταν καταφ,ιτείQει ' 10 δι ' ην αΙτίαν καταναγκά�oνται φεύγειν [clg] τούτουg Tovg τ6πουg, οντεg νομάδεg και σκηνίται, το σύνολον τιj5 6υμφέροντι rfXg παΤQίδαg δQίζοντεg. αί δ' αγέλαι 4 των εlQημέvων ,ιτηQίωv την μΕ66γcιον χώραν έκλεί που6ι δια 6πάνιν ΤQοφfjg, ατε 6υvτ6μωg των φυομέ15 νων έν τfι γfι πάντων αυαινομ{νων ' δια yιXQ την του καύματοg ύπερβολην και την λειψυδQίαν των πηγαίων καΙ ποταμίων ύδάτων 6κληQαg και' 6παvίουg 6υμβαίνει γίνε6,ιται rιXg ΤQοφάg. ιbg δι τιv{g φα6ιν, 5 οφειg ,ιταυμα6ΤΟΙ γίνονται τ6 τε μέγε,ιτοg και το 20 πλfj,f}-ος κατα την ,ιτηριώδη καλουμlνην χώραν ' ΟVΊ<ΟΙ δΈ πεQΙ ταg 6υ6τάσειg των ύδάτων έπιτί,f}-ενται τοίς έλέφα6Ι, και τραπέvτεg clg αλκην περιπλ{κον ται ταίς 6πείQαιg clg τα σκέλη, και πέραg εως τού του συνέχουσι βια�6μενoι και σφίγγοvτεg -rof'g δε2 5 σμΟίς Erog ίΧν αφQίσαvτα τα ,ιτηQία π{συ δια το 1 8 1 βάQοg. Ε'πειτ' α,f}-ροιζ6μεvοι το πε60ν σαρκοφαγουσι, ΡCfδίως έπικρατουντεg δια την δυσκι νησίαν του ζφου. απολειπομένου δ' απορήματος, δια τίν' αίτίαν ου 6 9 διαψ&Ε{ρει D 10 &να1'κ.χζονται C 28 &ποϊ..ε ιπομένου G, &ΠO�EιπόμEνoι cet.
Εlς delevi
280
DIODORI SrcULI
συνέπουται τοε!: έλέφασιυ εΙ!: τηυ προειρημέυηυ παqαποταμ{αv διώκουτε!: τα!: συυή-&ει!: τqοφάg, φασ� το υ!: τηλικούτου!: δφει!: τηυ μευ έπ{πεδου της χώ ('α ς φεύγειυ, πεq� δε τηυ ύπώqειαv έυ ταϊς φάραγξι ταϊ!: εΖς το μηκο!: &'υηκούσαι!: και τοϊ!: σπηλα{οι!: τοε!: 5 το βά-&ο!: εχουσι συυεχώ!: έυαυλtζεσ-&αι ' δι6περ του!: συμφέρουτα!: κα� συυή-&ει!: τ6που!: μηδαμώ!: Ικλε{ πειυ , α1Jτοδιδάκτου προ!: τα τοιαύτα τη!: φύσεαι!: οϋση!: ίΧπασι τοϊ!: ζφ οιg. περ� 1'-ευ olιυ .ΑΙ&ι6παιυ 10 κιχ � τη!: χώqαg α1Jτώv τοσαύτα λέγομευ. Πεq! δε τώυ συγγqαφιJαιv ήμίυ διοqιστιJοv, 8τι 11 π oλλo� συγγεγqάφασι περ{ τε τη!: .ΑΙγύπτου xal τη!: .ΑΙ& ιοπ{αg, dJv οϊ μευ ψευδεϊ φήμn πεπιστcυκ6τεg, ο { δε παρ ' έαυτώυ πολλα τη!: Ψυχαγαιγ{α!: ευεκα 2 πε πλακ6τει;, δικα{αιι; &υ &'πιστοϊυτο. 'Αγα&αρχ{δηg 15 [-tS v γαρ δ Κυ{διο!: Ιυ τύ δευτέΡ lf βtβλιp τώυ πεqί τηυ '.Ασ{αυ, κα� δ τιΧι; γεαιγραφ{αι; συυταξάμευο!: Άρ τεμ{δαιρος δ Έφέσιοι; κατα τηυ όγδ6ηυ βtβλoυ, κα { τιυες ετεροι τώυ έυ .ΑΙγύπΤιΡ κατοικούυταιυ, ϊστ οqηκ6τες τα πλcϊστα τώυ προειqημιJvαιv έυ πάσι 20 :3 σχεδου έπιτυγχάυου6Ι. κα� γαρ ήμcϊg κα&' δυ καιΡ Ο v παρεβάλομευ εΙς .Α[γυπτου , πολλοίς μευ τώυ' ίε('έαι v έυετύχομευ, 01Jx όλtγoις δε κα� πρεσβευταϊς &'π Ο της .ΑΙ&ιοπ{ας παρού6ιυ εΙς λ6γους &φικ6με&α ' παq ' dJv &κριβώς εκαστα πυ&όμευοι , κα� τους λό- 25 γ ους τώυ ϊστορικώυ Ιξελέγξαυτες, τοίς μάλιστα 6υμφ αιυουσιυ &κ6λου&ου τηυ &υαγραφηυ πεποιήμε&α. Πsqί μευ o.fJv .Αί&ι6παιυ τώυ προς τ1Ί δύιJει 4 12
2 φασΙ ReisJre , φασΙ δ� codices om. vnlg.
τε
5 ΕΙς add. Wess.
ΠΙ
10. 1 1. 12.
281
κατοικούντων &ρκεσ.&ησόμε.&α τοίς Qη.&είσι, περ� δε των κατα την μεσημβρίαν καλ την Έρvf}ραν .&άλατταν κειμένων εν μέρει διέξιμεν. δοκεί δ' �μίν &ρμότ τειν προδιελ.&εΙν περ� τής τού χρυσού καται1κευής 5 τ ης εν τούτοις τοις τόποις γινομένης. Περ� γαρ τας εσχατιας τ η ς ΑΖγύπτου κα� τής 12 δμορούσης Άραβίας τε κα� ΑΖ.&ιοπίας τόπος εστ�ν εχων μέταλλα πολλα κα� μεγάλα χρυσ"ού, ι1υναγο μένου πολλού πολλΏ κακοπα.&εί,! τε κα� δαπάνΏ ' 10 τής γαρ γής μελαίνης ου σ"ης τ'π φύσει καλ διαφυας κα� φλiβας εχούσης μαρμάρου Tfj λευκότητι διαφε ρούσας καλ πάσας τας περιλαμπομΕνας φύσεις {Υπερ βαλλούσας Tfi λαμπρότητι , οί ΠΡΟι1εσρεύοντες τοις μεταλλικοίς εργοις τφ πλή.&ι; ι των εργαζομΕνων 15 κατασκευάζουι1Ι τον χρυι1όν. ο{ γαρ βασιλεις τη ς 2 1 82 ΑlιΥύπτου τους επ� κακοvργίCf καταδικασ'&{ντας καλ τους κατα πόλεμον αΙχμαλωΤΙσ".&έντας , ετι δε τους &δίκοις διαβολαις περιπεσόντας κα� δια .&υμΟ11 εΖς φυλακας παραδεδομένους, ποτε μεν α�τoύς, ποτε σε 20 καΙ μετα πάσης συγγενείας &.& ροίσαντες παραδιδόασι προς την τού χρυσού μεταλλείαν , αμα μεν τιμω ρίαν λαμβάνοντες παρα των καταγνωσ.&έντων , αμα δε δια των εργαζομένων μεγάλας προσόδους λαμ βάνοντες. οί δε παραδο.&έντες, πολλοι μεν το πλή- 3 25 '&ος 5ντες , πάντcς δε πΕΟαις σεδεμένοι , προσκαρ τερούσι τοίς εργοις συνεχως καΙ με.&' �μέραν καΙ σι' ολης τής νυκτός, &νάπαυι1ιν μεν oiJOEμiav λαμ-
9 πολλου] πολλοίς C, del. Rhod, 12 υπερβαλλούσης CDF 13 προσεδρεύσαllτες οο 19 παραδιδομενους CDF 20 πάση.] της add. Hertlein,
282
DIODORI SICULI
βάνοντες, δQαtJμου δε παντος φιλοτίμως είQγόμε νοι· φυλακα� yιXQ 'κ tJΤQατιωτωv βαQβάQωv και ταϊς διαλέκτοις διαφόQΌις XQrofL{vrov έφεtJτήκαtJΙ11, wtJτε μηδένα δύvαtJ,f}αι δι' δμιλίας 17 φιλαv,f}Qώποv τινος 'ντεύξεως φ,f}εϊQαί τινα των iπιtJτατούvτωv. 5 4 τής δε τον XQVtJOV iχούtJης γής την μεν tJκληQοτά την 'ltVQ� πολλφ καύtJαvτες κα� ποιήtJαv-ι:ες χαύνην 'ltQOtJιXYOVtJt την δια των χεΙQωv κατεQγασίαv· την δε &νειμένην πέΤQαv κα� με-Ι:Qίφ πόνφ δυναμένην -όπείκειν λατομικφ σιδήQφ καταποvουtJι μVQιάδες 10 5 &κληQούv-ι:ωv &v,f}Qώπωv. καΙ τής μεν 8λης 'ltQa γματείας δ 'tov λί,f}οv διαΚQίvωv τεχνίτης κα,f}ηγεϊτα(, κα� τοϊς if;Jγαζομέvοις -όποδείκνυσι · των δε προς την &τυχίαν ταύτην &ποδειχ,f}έvτωv oC μεν tJώματος �ώμy διαφέQοvτες τvπίtJι tJιδηQαϊς την μαQμαQίζοv- 15 tJaV πέΤQαv κόπ-ι:oυσΙ�I, o.fJ 'ttXV"r}V τοϊς εQγοις, &λλα βίαν ΠQοtJάγοvτες, -όπονόμους δε διακόπτοντι:ς, otικ 'π' ε.fJ,f}ι:ίας, &λλ' ιbς &ν fι διάφυσις i1 τής &πο6 στιλβούσης πέΤQας. oiίτoι μεν olιν δια τας iv 'tal'r; διώQvξι καμπας κα� tJκολιότητας iv σκότει διαΤQί- 20 βοντες λύχνους 'π� των μετώπων πεΠQαγματεvμέvοvr; πεQιφέQοvσι· πολλαχως δε 'ltQOf; τας τής πέΤQας ίδιό τητας μι:ταtJχηματίζοvτι:ς τα σώματα καταβάλλουσιν είς έδαφος τα λατομούμενα ,f}Qαύματα· και -ι:ουτο &διαλι:ίπτως ivεQγουσι 'ltQOf; 'πιστάτου βαQύτητα κα� 25 1 3 πληγάς. oC δε lΧνηβοι παϊδες είσδυόμενοι δια των -όπονόμων είς τα κεκοιλωμΕνα τής Π{ΤQας &ναβάλ λουσιν 'πιπόνως την �ιπτoυμένην κατα fLLXQov 3 διαφόρως libri, corr. Dind.
20 κα� σκοΛ.ιότητας
σω. Mj cf. Agatharch. apud Photium 25 (ed. C. Mίiller).
ΠΙ 12. 13. 14.
283
πΙτραν κα� προg τον lxrog του 6τομίου τόπον Elg ϋπαιitρον &ποκομίζου6ιν. ο[ δ' ύπερ [τη τριάκοντα παρ α τούτων λαμβάνοντεg ιbQΙ6μΙνον μέΤQον του λατομήματοg έν δλμοιg λιitίνοιg τύπτου6Ι 6ιδηQοίg 5 ύπέQΟιg, αΧQΙ αν ορόβου το μέγεiJ'οg xarEQyd6rovrat. 183 παQα δε τούτων τον οροβίτην λίiJ'ον α[ γυναίκες κα� 2 ο[ ΠQε6βύτεροι τών άνδQών έκδέχονται, κα� μύλων έξηg πλΕιόνων σντων έπ� τούτουg έπιβάλλουσι , κα� παραστάντες άνα τρείς η δύο ΠQος την κώπην &λή10 iJ'ουσιν , {1ω ς αν εΙς 6εμιδάλεωg τρόπον το δοitεν μΙτρον κατεργάσωνται. προσούσηg δ' απασιν rXiJ'E ραπευσίας σώματος κα� της την αΙδώ πεQιστελλού (fΎIg έσftητος μη προσούσης, OVX εστιν δς Ιδων OVX αν έλεήσΗε rovg &κληρουντας δια την ύπερβολην 15 της ταλαιπωρίας. OV γαρ τυγχάνΗ συγγνώμης οvδ' 3 &νΙσεως &πλώς OVx αρρωστο:;, oV πεπηρωμΙνος, ο-ι) γεγηρακώς , oV γυναικος &σiJ'ένΗα , πάντες δε πλη γαίς &ναγκάζονται προσκαρτερείν τοίς εργοις, μέχρι αν κακουχούμενοι τελευτήσωσιν έν ταίς &νάγκαις. 20 διόπερ ο[ δυ6τυχείς φοβερώτερον &ε� το μέλλον του παρόντος ήγουνται δια την ύπερβολην της τιμω ρ ίας , ποiJ'Ηνότερον δε του ζην τον {Τάνατον προι5δ{χονται. το δε τελευταίΌν ο{ τεχνίται παραλαβόν- 14 τες τον άληλεσμΙνον liftov προς την δλην αγουσι 25 συντέλειαν ' έπι γαρ πλατείας σανίδος μικρον έγκε κλιμένης τρίβουσι την κατειργαι5μένην μάρμαρον ϋδωρ έπιχέοvτεg' Elra το μεν γεώδες α-ι)της έκτη2 ύπΕρ έτη) tντός τών Agath. 26 8 τούτους Ε , τούτοις cet. 10 Εcoς αν om. ΙΙ ΕΙς) l, cod. 11 καΤΕΡΥαζόμενοι ΙΙ 13 μη) μόνον Agath. 27 τηκόμΕνον D.
284
DIODORI SICULI
κόμενον δια των vyQWv καταρρεί κατα την τη� ι1α νίδo� έγκλΙ€1ιν, το δΒ χρυι1ίον έχον έπ� τού ξύλου 2 παραμένει δια το βάρo�. πoλλάκι� δΒ τούτο ποι oύντε�, το μΒν πρωτον ταί� xερ€1!ν έλαφρω� -rQC βουι1ι, μετα δΒ ταύτα €1π6γγoι� &ραιoί� κoύφω� 5 έπι,fΗί(:Jοvτε� το χαύνον κα� γεωδε� δια τούτων &να λαμβάνoυ€1Ι, μέχρι tκ.ν ()του κα{fαροv γένηται το 8 Ψiίγμα τού Xρυ€10ύ. το δΒ τελευταίον &λλοι τεχνί ται παραλαμβι1νoντε� μέτρφ και €1τα{fμιjJ το €1υνη γμένον εΙ� κεραμεoύ� xύτρoυ� έμβι1λλουι1ι · μίξαν- 10 τε� δ), κατα το πλη{fο� &νι1λογον μολίβδου βωλον και x6νδρoυ� &λων, έτι δΒ βραχυ καττιτέρου, και κρί{fιvοv πίτυρου ΠΡΟι1εμβάλλουι1ιν· &ρμΟι1τον δ' έπt&ημα ποιη('fαvτε� και πηλιjJ φιλoπόνω� περιχρί ('fΙXVTE� Oπτω€1ιν έν καμίνφ πέντε ήμέρα� και νύκτα� 15 4 ί:ι1α� &διαλείπτω�· έπειτα έι1('fαvτε� ψυχ{fήvαι των μΒν &λλων oiιδBν ευρίι1κουι1ιν έν τoί� &γγείoι�, τον δΒ χρυι10ν κα{fαροv λαμβι1νουι1ιν oλίγη� &που('fία� γεγενημένη�. ή μεν ο.ον lQιyadCιx τού XQvd0V πεQΙ τα� έι1xατια� τή� ΑΙγύπτου γινομένη μετα Τ0€10ύτων 20 5 και τηλικούτων πόνων ι1υντελείται · αiιτη ιyιXQ ή φύ€1Ι�, οΤμαι, ποιεί ΠQόδηλοv ώ� δ XQv€10� γένει1ιν 184 μΒν έπίπονον έχει, φυλακην δ), χαλεπην, ι1πουδην δε μεγίι1την, χρήι1ιν δΒ &να μέι10ν ήδoνη� τε κα� ��
μεν ovv των μετι1λλων τούτων EfJQE()t� &'1χαία παντελως έι1τιν, ώ� tκ.ν ύπο των παλαιων βαΉ
12 κ«l jtQt&tvov] 2 ιρυσον malim 11 Βroλ{ον DF κ«l om. σ 16 Ψυ,lην«ι d 22 ό Reiske, ό μΕν codices.
.
ΠΙ
14. 15.
28 5
σιλέων καταδειχ&ε ίσα. περι δε των έ&νών [τούτων] 6 τών κατοικούντων τήν τε παράλιον τού 'Αραβίου κόλπου και Τρωγλοδυτικήν, Ετι δ' Alιf}ιoπίαν την προς μεσημβρίαν και νότον, πειρασόμε&α διι;ξιΕναι. 5 περι πρώτων δε τών Ίχi1υοφάγων έρουμεν των 15 κατοικούντων την παράλιον την &πο Καρμανίας και Γεδρωσίας εως των έσχάτων του μυχου του κατα τον Άράβιον κόλπον [δρυμένου , ας είς την μεσό γειον &νήκων ΙΧπιστον διάστημα δυσιν ήπείροις ιο περικλείεται προς τον εκπλουν , ΤfJ μεν vπο τής εiJδαίμονος Άραβίας, ΤfJ δ' vπο τής ΤρωγλοδυΤΙΚής. τούτων δε των βαρβάρων τινες μεν γυμνοι το 2 παράπαν βιουντες κοινας lxovcrt τας γυναίκας και τα τέκνα παραπλησίως ταίς τών &ρεμμάτων &γέ15 λαις, ήδονής δε και πόνου την φυσικην μόνον &ντί ληψιν ποιούμενοι των αίσχρων και καλών οiJδεμίαν λαμβάνουσιν εννοιαν. τας δε οίκήσεις Ε'χουσιν ουκ .3 απω&εν τής i1αλάττης παρα τας ραχίας , κα&' ας είσιν oiJ μόνον βα&ειαι κοιλάδες, &λλα και φάραγγες 20 &νώμαλοι και στενοι παντελώς αiJλώνες σκολιαις έκτροπαίς vπσ της φύσεως διειλημμΕνοι. τούτων δε τfι XQcicy. των έγχωρι'ων πεφυκότων άρμo�όντως, τας έκτροπας και διεξόδους συγΚIΞXώκασι λί&οις μεγάλοις, δι' 6Jv ωσπερ δικτύων την &ήραν τών 2 5 iχi1ύων ποιουνται. σταν γαρ ή πλημυρις τής &α- 4 λάττ,η ς έπι την χέρ60ν φέρηται λάβρως, α ποιει δις της ήμέρας περι τρίτην και ένάτΗV μάλιστά πως ωραν, ή μεν &άλαττα πίΧ6αν την ραχίαν έπικλύ1 τούτων
κατά
D.
del. Dind.
7 ΚΕδρωσΙας C
18 παρά)
286
DIODORI SICULl
ζουσα καλύπτει, κα� lrXfJflιp κα� πολλφ κύματι ι'1υν αποκομίζει 'Jtfl0(; την χέfισοv {Χπιστον πλη&ο(; παν τοίων {χ&ύων, οΙ' το μεν 'JtflWTov Εν Tfi 'JtΙXflIXllιp μένουσι, νομη(; xrXfltV πλαναιμενοι 'JtEfl� τα(; <όποδυ ι'1ει(; και τα κοιλαιματα· Irπαν δ' δ τη(; &μπώτ:εω(; 5 έλ&Υ Χflόvο(;, τ:ο μεν fJrflov Εκ τ:ου κατ:' 6λίγον δια τ:ων κεχωσμένων lt&wv και φαflάγγωv &ΠΟflflεϊ:, οϊ 5 δ' {χ&υ(; Εν τ:οί(; κοιλαιμασι καταλείπονται. κατα δε τουτον τον καιflΟV το πλη&ο(; τ:ων ErXWfl{Wv μετ:α τ:έκνων και '}'υναικων εΙ(; τα(; ljaxCIX(; &&fιΟίζετ:αι 10 κα&άπεfl &φ' έυο(; κελεύι'1ματο(;. σχιζομένων δε των (Jctfl(JrXflWV εΙ(; τα κατα μέfιΟ(; συστήματα, ΠΡΟ(; τ:ου(; Ιδίου(; εκαστ:οι τόπου(; μετ:α βοη(; Εξαισίου φέfιοvται, κα&άπεfl αΙφνιδίου τινο(; κυνηγ{α(; Εμπεπτωκυία(;. 6 εΙ&' αϊ μεν '}'υυαίκε(; μετα τωυ παίδαιυ του(; Ελάτ- 15 τονα(; των {χ&υων καΙ πλησίου δντα(; τη(; χέfισοv συλλαμβάνουσαι Ijίπτοvσιv Επι την γηυ, ο[ δε τοϊ:(; ι'1ώμασιν &κμάζοντε(; Πflοσφέfιοvσι τα(; Xciflct(; τοϊ:(;185 δια το μέγε&ο(; δυσκαταγωνίστοι(;· Εκπίπτουσι rιXfl Εκ του πελάγου(; <όπερμεγέ&ει(; oiJ μόυον ι'1ΚΟflπίοι 20 καΙ μVflαιvαι καΙ κύνε(;, &λλα καΙ φωκαι και πολλα τοιαυτα ξένα κα� ταί(; t5ψεσι καΙ ταίς; ΠflΟι'1ηγορίαις;. 7 ταύτα δε τα &ηρία καταμάχονται τεχνικης; μευ 3πλων κατασκευη(; οiJδεν έχοντες;, κέfιασι δε αΙγών 6ξέσι κατακεντουυτε(; καΙ ταί(; &ΠΟflflώξι πέτραις; Επιτέ- 25 μνουτε(;· πάντα '}'αρ ή Xflcta διδάι'1Κει την φύσιν, οΙκε{ως; τοϊ:(; <όποκειμέυοι(; καΙflοϊ:ς; &fιμοζομένην ΠΡΟ(; 1 6 την Εκ της Ελπίδος εiJΧfιψ5τίαv. Επειδι3:ν δ' &&flOi27 άρμοζομένη π.
ΙΠ
5
15. 16.
287
σωσιν ίχ -Β'ύων παντοδαπων πλη-B'o� , μεταφέρου6Ι τoυ� ληφ-B'έντα� κα� πάντα� σπτωσιν έπ� των πε ΤQων των έγκεκλιμένων ΠQΟ� μ.εσημβρίαν. διαπύ ρων δ' ο-&6ων δια την του καύματo� -όπερβολήν, βQαχυν lάσαντε� ΧQόνον σΤQέφοvσι , καπειτα τη� O-&QίX� λαμβανόμενοι σείουσι τον σλον Όγκον. κα� αί μεν σάQκεg iJ'Qvπτόμεvαι δια την iJ'εQμασίαv άπο πίπτουσιν , αί δ' ακαviJ'αι Qιπτούμεναι ΠQΟ� ενα
2
τόπον μέγαν σαψον &ποτελούσιν, &iJ'ροιζόμεvαι χρείας
ενεκεν πεQ� ή� μικρον ϋστερον έρούμεν. μετα δε ταυτα τας μεν σάQκα� έπί τινo� λεωπετρίας κατα τιiJ'έμεvοι πατουσιν έπιμελωι; έφ' ίκανον χρόνον κα� καταμίσγουσι τον του παλιούρου καρπόν ' τούτου γαρ συναναxρωσ-B'έντo� το παν γίνεται χρημα κολ15 λωδες' κα� δοκει τουτο καiJ'άπeρ �δύσματo� παρ ' αiJτοις εχειν τάξιν. το δε τeλevταιοv το καλώς πα rΎIiJ'Sv elr; πλινiJ'ίδας παραμήκεις τυπoυντeς nfJiaotv elr; τον ηλιον ' itr; συμμέτρως ξηραviJ'eίσα� καiJ'ίσαντeg "arevwxovvrat , 0-& μην προς μέτρον i} σταiJ'μον 20 έσ-Β'ίοντες , άλλα προς την {δίαν έκάστου βούλησιν, την φυσικην Όρeξιν εχοντες της άπολαύσeως πεQΙ γQαφήv ' άνeκλeίπτοιr; yιXQ κα� δια παντοι; έτοίμοιι; χρώνται ταμ.ιeύμασιν , c&r; ttv του Ποσειδώνο!; το τη!; ΔήμηΤQος εργον μeτειληφότοg. ένίοτι; δε τηλι25 κουτον έκ τού πeλάγοvg elg την χέρσον κυλινδeιται κύμα κα� τας Qαχίαg έφ' -ήμέρας πολλιΧι; κατακλύζει λάβρον, ωστι; μηδένα δύνασiJ'αι τοις τόποιι; πρoσeγ10
6 κα� αϊ μΕν] αϊ μεν ουν CF 14 χρημα Reiske (c. 23, 1), χρώμα libri 20 ί!καστος vel ί!καστοι Hertlein έτοίμως ΟΡ 27 22 άν8κ:ι.8ίπτως codices , corr. Dind. 1..άβρως fort.
3
4,
DIODORI SICULI
288
γΦiιν. διόπερ κατα τούτουg 'tovg 'JtaLQovg σπανί �oντες τροψηg το μεν πρωτον 'tovg κόγχους συλλέ γουσι, τηλικούτουg το lLlrc470g αιν εvρίι5κονταί 'tLvcg τετραμναί:οι ' τα μεν γαρ κύτη συντρί(30υσι λί470υς E-DlLEγi47ELg έμ(3άλλοντες, την δ' έντος (Jάρκα κατε- 5 (J47ίουσιν &ιμήν, 't'i'ίg γεύσεως οϋσηg παρεμφεροvg 6 τοί:ς Ο(Jτρέοις. έπαν δε δια την συνέχειαν των πνευ μάτων Επι πλείονα χρόνον πλή47ειν συμ(3αίνrι τον &ικεανόν, και την εΙω47υί:αν 47ήραν των {χ47ύων Eκκλείσrι το 't'i'ίg πεQΙ(Jτάσεωg άδύνατον , έπι 'tovg 10 κόγχους, ιbg εΙ:Q'ηται, ΤQiπονται. εΙ δε ή Εκ των κόγχων ΤQοφη (JTtavt�Eι, καταφΕύγουσιν Επι τον των 7 άκαν47ων σωQόν ' Εκ τούτου rιXQ Εκλέγοντες τας 1 86 Εγχύλουg καΙ ΠQοσφάτουg των άκαν47ων διαΙQοvσι κατ' ίΧρ47ρον, και τας μεν αtJτό47εν τοί:ς όδουσι 15 κατεργά�oνται, 'tιXg δε σκληρας λtιTοιg 47ραύοντες και πρoϋπεργα�όμενoι 'Κατεσ47ίουσι, παραπλησίαν 1 7 διά47εσιν εχοντες 'totg φωλεύουσι των 47ηρίων. 't'i'ίg μεν o.vv ξηριΧg τρoφ'i'ίς τον εΙρημΕνον τρόπον ευπο ρουσι, 't'iίg δ' vrQιXg παράδοξον εχουσι και παντε- 20 λωg άπιστουμΕνην την χρη(Jιν. 'taig μεν γαρ 47ήραις πρ06καρτερουσιν Εφ' ήμiραg τiτταραg, E-DWXOVILcvot πανδημει με47' [λαρότητοg και ταίς ιXvιXQ47Qotg φ δαίς άλλήλουg Ψυχαγωγουντες' προg δε τοvτοιg lπιμί σγονται τότε ταις γυναιξιν αΙς αν τυχωσι παιδο- 25 ποιίας ενεκα, πάσης άσχολίας &πολελυμένοι δια την τΏ δε 2 ευκοπίαν και την έτοιμότητα 't'iί g ΤQΟψης. Ι)
δε] δή Bekker 10 iπ� - 11 El δΕ om. D (cf. 1 1 ή] ή Bs D 1 2 σπα.ν{�rι C 27 καΙ τήν 6·τοιμοτητα om. Agath., del. Reiske. 7
�gath: 35)
ΠΙ
16. 17.
289
πέμπττι ΠQος την υπώQειαν επεtγονται πανδημε! πoτoi'ι xdQlV, lvfYa συQQύσεις υδάτων γλυκέων cllJt, ΠQος αΤς οΙ νομάδες τας &γέλας των fYQψμάτων πoτ{�oυσιν. ή δε δδΟΙΠΟQtα τούτων παQαπλήσιο;; 3 5 rtVETac ταις &γέλαις των βοων , πάντων φωνην &φιέντων Ο-fJΚ lvaQfYQOV, &λλ' ήχον μόνον &ποτε λουσαν. των δε τΙκνων τα μ'έν νήπια παντελως αΙ μητέQες έν ταΙς &γκάλαις φέQουοι, τα δ'έ κεχωQιομένα του γάλακτος οΙ πατέQες, τα δ' {ιπεQ πενταετή χQόνον 10 βντα προάγει μετα των γονlων συν παιδι,!, πεπλη Qωμένα xaQ ίXb' αις αν ΠQος την ήδtστην &πόλαυσιν δQμώμενα. ή rιXQ φύσις aiJTCbv &διάΟΤQοφος oiJoa 4 την &ναπλήQωσιν της ένδεtας ήγειται μ{γιστον &γα fYόν, Ο-fJδεν των έπειtιάκτων ήδlων επι�ητoυσα. σταν 15 δε ταις των νομάδων ποτtσΤQαις lrrtoroOl κα! του ποτου πληQωfYωοι τας κοιλtας, έπανέQχονται, μ6γις βαδtζοντες δια το (JcfQOb' κ&κε{νΎjV μεν την ήμ/Qαν Ι) οiJδενος γεύονται, κειται δ' εκαστος {ιπεQγέμων και δύσπνους καΙ το σύνολον παQεμφεQης τφ μεfYύοντι. 20 Tfj δ' έξης έπι την &πο των lχfYύων πάλιν ΤQοφην &νακάμπτουσι ' και τoi'ιτoν τον ΤQ6πον ή δtαιτα κυκλείται παQ' αiJτοις πάντα τον τού ζην lQ6vov. Ο{ μεν oiJv την παQάλιον την έντος των στενων κατοικούντcς οϋτω βιούσι, ν6σοις μεν δια την &πλ625 τητα της ΤQοφης οπανtως πεQιπtπτοντες, όλιγΟχQΟ νιώτεQΟ Ι δε πολυ των παρ' ήμίν βντες. τοις δε 18 την έκτος τού' κ6λπου παράλιον νεμομlνοις πολλφ 2 γϊ.υκέων υδά των vulg. 7 αι μητέρες παντεϊ.ώς codices, corr. Reiske 16 πΛηρCΌσωσι Dind. 20 άπα om. D 23 του στενού D 24 άπαΛότητα D. 25 DIODORUS Ι.
29.0
DIODORI SICULI
τούτων παQαδΌξ6τεQΟV εΙναι τον βίον συμβέβηκεν, ιb� t(v �διψoν έχ6ντων κα� &πα&-η τ-ην φύσιν. &πο rlXQ των οίκουμένων τ6πων clr; την DQημοv -δπο τ.ηr; τύχηr; έΚΤΕτοπισμένοι τ.ηr; μ�ν &πο των ίχ&ύων �fQιxr; ΕiJΠΟQούσιv , υγραν δ'8 ΤQοφηv o�κ έ:ιι:ι�η- 5 2 τούσι. προσφΕQ6μεvοι rlXQ τον ίχ&ύν εγχυλον, μΙΚQαv εχοντα των ιhμων την παραλλαγήν, o�x οίον -δγραν ΤQοφηv έπι�ητoύσιν, &λλ' o�δ' εννοιαν εχουσι ποτού. (fτέQγοvσι δ� την έξ &Qx-ij r; δίαιταν υπο τ.ηr; τύxη� α�τοίr; ΠQοσκληρω&Είσαv, c1JδαιμοvίαV .f]γούμεVΟΙ 10 την έκ τ.ηr; ivΔCCιxr; αiJτού τού λvπούvτοr; υπεξαίQεσιv. 3 το δ� πάντων παQαδοξ6τατοv, &πα&εί/f τοσούτον -δΠΕQβάλλοvσι πάvταr; ΕΜΤΕ μη Q/fδίωr; πισΤΕυ&ηναι 187 τον λ6γον. καίτοι γΕ πολλοι των &π' Αίγύπτου πλΕ6ντων δια τ.ηr; 'EQv&QiXr; &αλάττη� εμΠΟQΟΙ μέΧQΙ 15 τού νύν, πολλάκιr; ΠQοσπεπλεvκ6ΤΕr; προr; την των 'Ιχ&υοφάγων XrhQΙXV, έξηγoΎVΤΙXΙ σύμφωνιχ τοίr; -δφ' 4 .f]μωV ΕlQημέvοι� ΠΕρί των &πιχ&ων &ν&ρώπων. κιχι δ τρίτοr; δ� ΠτολΕμαΕοr;, δ φιλοτιμη&Είr; ΠΕρί την &ήQαv των έλΕφάντων των ΠΕQ'ί την χώριχν τΙΧύτην 20 ()ντων , έξέπεμψεν gvιx των φίλων, δνομιχ Σιμμίιχν, ΚΙΧΤΙΧ(fκεψ6μΕVΟV την χώραν' ο.[jτο� δ� μΕτα τ.ηr; &ρμoττoύση� χορηγίιχr; &ποσΤΙΧλείr; &κριβω�, E!Jr; φησιν ΆγΙΧ&ΙΧQχίδη� δ Κvίδιοr; {σΤ()Qιογράφοr;, έξήτιχσΕ τα κατα την παρΙΧλίιχν Ι&νη. φησίν oi5v το των &πα&ων 25 Αl&ι6πωv l&VOr; το σύνολον ποτφ μη XQoη(f&ΙXL, μηδ� την φύσιν αiJτωv έπι�ητείν δια ταr; ΠQΟCΙQημέvαr; ο αΙτίιχ(;. κct&όλου δ' &ποφctίνετctι μήτ' slr; 6'υλλΟl'ον 8 έπιζητο; σι ποτου, &λλ' l!xovGL codices, corr. Dind. 25 παρα'λlα.ν] ϊστορ'αν DF j την κατα τα Ε.ftνη ϊστορ'αν fort. •
.
ΠΙ 18.
291
Εqχεσ,f}αι πqος τους άλλοε,f}νείς, μήτε το ξένον της i5ψεως τών προ6πλε6ντων κινείν τους έγχωρCους, άλλ' έμβλΙποντας άτενώς άπα,f}είς έχειν κα� άκινή τους τας αΙ6&ή6εις, &ις [αν] μηδενος παρ6ντος. οi)τε 5 γαρ ξCφος 6πα6αμένου τινος κα� καταφέροντος {οπεξ έφυγον, oi),f}' fJβριν oMs πληγας {οπομένοντες ήρε ,f}ίζοντο, τ6 τε πλη&ος 0-& ιJυνηγανάκτει τοίς πάιJΧOυ σιν, άλλ' ένίοτε τέκνων η γυναικών ιJφαΤΤOμένων έν όφ,f}αλμοις άπα,f}είς ταις δια,f}έ6ειJιν έμενον, 0-&10 OEμCav έμφασιν όργής η πάλιν έλέου διδ6ντες. κα,f}6- 6 λου δε τοις έκπληκτικωτάτοις δεινοίς περιπCπτοντες ήρεμαίοι διέμενον, βλέποντε ς μεν άτενώς εΙς τα 6υν τελούμενα, ταίς δε κεφαλαις παρ' εκα6τα διανεύ οντει;. διο καί φα6ιν α-&τους διαλέκτφ μεν μη 15 χρήιJ,f}αι, μιμητικfj δε δηλώ6ει δια τών χειρών δια6ημαίνειν εκα6τα τών προι; την χρείαν άνηκ6ντων. καΙ το πάντων ,f}αυμασιώτατον , φώκαι τοιι; γέ- 7 νεσι τούτοις 6υνδιατρ{βουσαι ,f}ήραν ποιούνται τών Ιχ&ύων κα,f}' αi!τας παραπλησCως άν,f}ρώποις. δμοίωι; 2 0 δε καΙ περι τας κοCτας καΙ την τών γεννη,f}έντωv ά6φάλειαν μεγCιJΤrι πCστει τα γένη χρήσ,f}αι ταύτα προς ίΧλληλα ' χωρις rdq & οικήματος άλλοφύλοις ζφοις i; ιJυνανασΤΡOφη γCνεται μετ' εlρήνης και πά6ηι; ε-&λαβεCας. 25 Ο{Ίτος μεν oiJv δ βCος, καCπερ (nv παράδοξος, έκ παλαιών χρ6νων τετήρηται τοίς γένε6ι τούτοις, ε{τε 4 αν delevi 6 οΜε Dindorf, 075τli libri 8 η] κα! Π άποσφαττομέναιν ΙΙ 14 φησ!ν Schneider 20 κοlτας] κα! ΤEκνώσCΙς add. D, κα! τας καμαQοcιδΕϊ:ς καΙ ΤΕκνώσεις add. C 21 ταυτα 'ΧQησ.ftαι vu)g. 20"
292
DIODORI SICULI
έ.fTισμφ δια τον χρόνον ΕΙ'τε &vocyuocCt;t XQECt;t δια το �ρμo(}μένoς. οΙκήσΕσι δΒ τα E.fTVfj oiJX δμοCαις χρ.ηται, προς δΒ τας τ.ης ΠEριστάιJEως Ιδιό τητας διηλλαΥμέναις έμβιούσι. τινΒς μΒν Υαρ έν ιJπηλαCοις κατoικoύιJι ΚΕκλιμένοις μάλιστα προς τας 5 ΙΧρκτους, Εν οίς καταΨύχουσιν έαυτους διά τε το βά.fTος της ιJκιας κα� δια τας ΠΕριπνΕούσας αi5ρας' τα μΒν Υαρ προς μcσημβρCαv νΕύοντα, τοίς l'πvοις παραπλrιιJCαv εχοντα την .fTΕρμαιJCαv, &πρόσιτα τοίς &v.fTρώποις Eστ� δια την τού καύματος υΠΕρβολήν. 10 2 ο{ δΒ των προς ΙΧρκτον νΕυόντων σπrιλαCων σπανC ζοντες &.fTροCζουσι τας πλΕυρας των Εκ τού ΠΕλά- 188 yoυ� έκπιπτόντων κrιτων· τ.ης δΒ τούτων δαψιλΕCας πολλ.ης οi5ιJrις, καταπλέξανΤΕς έξ έκατέρου μέρους κύρτας προς &λλήλας νΕVΕυκυCας, τφ προσφάτφ φύκει 15 ταύτας διαπλέκουσι. σΚΕπαζομένης o.fJv της καμά ρας, Εν ταύτ?] το βαρύτατον τού καύματος &ναπαύ ονται, τ.ης κατα φύσιν ΧΡΕCας αiJτοδCδακτον τέxνrιν 3 υφηyoυμένrις· τρCτος δε τρόπος έιJΤ� τοίς 'IX.fTvo φάΥQις τ.ης ιJκrινώσEως τοιούτος. Ελαίαι φύονται 20 πάνυ πολλαι περ� τους τόπους τούτους, τα μΒν ΠΕQ� την (icςαv εχουσαι ΠQοσκλυζόμΕνα 'Cfj .fTαλάττΤ/, πυκναι δΒ τοις φυλλώμασι, τον �B καQπον δμοιον 4 εχουσαι τφ καιJταναι;κφ καρύφ. ταύτας &λλήλαις συμπλέκοντες κα� συνΕχή ιJκιαν ποιούντες Ιδιαζού- 25
19 καΤΕΠΕίγον
3 όμο{roι; DF ; τοιι; lχ.fJ'vοφάΥΟΙΙ; add. codices , del. EichstMt 4 διη1.1.αΥιιΕνro!; D 8 l'πνοιι;] πυρ{πνοι!; Ο 9 πο:ρο:πλησ{σιι; D 1 1 σπηλο:{roν νευοντσιν D 13 κητών om. D 15 κvρτο:ι;) κο:Ι add. D, κο:Ι κο:μΟ:ΡΟΕιδείι; στΙΥΟ:Ι; 20 Ε1.ο:ίαι Agath. 43, Ε1.άται codices 22 περΙ) add. ΟΕ πρ όι; Ε 24 κο:σταναικφ Agath. , καστα{νφ codices.
ΠΙ 19.
293
Ifatg σκηυαί?; εμβιούlfΙV ' αμα γαρ εν γΏ κα! .ι1α λάΤΤΥ διατρίβοντε?; Επιτερπω?; διεξάγουlfΙ , τον μεν fίλιoν φεύγοντε?; τΏ δια των άκρεμόνων Ifxtfj, το δε φVlftxOV περι του?; τόπου?; καύμα τΏ IfVVcXci τού 5 κύματο?; προΟ'κλύσει διορ.ι1ούμενοι, ταί?; δε περι πνοαί?; των εύκαίρωυ άνέμωυ εΙ?; ΡCflfτώvηv &γοντε?; τα σώματα. ρητέον δ' ήμίν και περι τού τετάρτου μέρου?; τη?; IfXrJvrhlfcrog. Εκ γαρ τού παντο?; αιωνο?; 5 fJεσώρεvται τού μν{ου φ6ρτος &πλατος, ί5ρει παρεμ10 φερήg ' OVTog ύπο τη?; IfVVcXovr; τού κύματο?; πλη γη?; πεπιλημένο?; την φύΟ'ιν εχει fJτερέμvιοv και Ο'υμ πεπλεγμένην ΕΧμμφ. εν τούτοις ο-δν τοίς &ναστήμασιυ ύπονόμους άνδQομήκεις <:ψύττοντες, τον μΈν κατα κορυφην τόπον εωσι στέγην, κάτω.ι1εν δ' αύλωνα?; 15 παQαμήκεις και ΠQος &λλήλους σvντεΤQημέvους κατα σκευάζουσιν. ευ δε τούτοις άυαψύχοντες έαυτους άλύπους καταfJκεvάζοvfJι , και κατα τας επικλύfJεις των κυμάτων εκπηδωντες ΠΕQl την itήQαv των lχ.ι1ύων άfJχολούνται ' οταν δε &μπωτις γένηται, κατευ20 ωχηfJόμενοι τα ληφitέντα fJυμφεύγΟVfJΙ πάλιν ctr; τους ΠQοειQημέvοvς αύλωνας. τους δε τελεvτήfJαν τας .ι1άπτοvfJι κατα μεν τον τής άμπώτεως xaLQOV 6 εωντες εQQιμμέvοvς, οταν δ' ή πλημυρ�ς επέλftΥ, ρίΠΤΟVfJιν ctr; την .ι1άλατταν τα fJώματα. διο και 25 την lδίαν ταφην ΤQοφην τών {χ47ύων ποιούμενοι κυκλούμενον Ιδιοτρόπως τον βίον EXOVfJt παQ' σλον τον αΙώνα. 1 lv] κα! lv D
9 απλΕτος ΙΙ
19 καΤΕυωχησάμΕνοι codices, corr. Eich.
μόνον Jibri.
10 καύματος vllJg. 22 μεν Jacobs,
294
DIODORI SICULI
"Εν δs γένοι; των Ίχ&υοφάγων τοιαύται; έχει ται; ΟΙΚψ1ειι; αιl1τε πολΜ)ν &'πορίαν παQέχεl1&αι τοιg τα τοιαύτα φιλοτιμουμένοιι; ζητειν ' έν ytlQ &'ΠΟΚQήμvοιg φάQαγξι κα&ίδQυνταί τινεg, slg &g έξ &'QXTίg �ν &δ'l:ί νατον παQαβάλλειν τουg &'ν&Qώπουg, ltvro&sv lLSV 5 έπεχούl1ηg πέΤQαg iιψηλ.ηg κα� πανταχό&εν &'ποτό- 189 μου, έκ Πλαγίων δs ΚQημνων &'ΠΡOιJίτων iιφαΙQου μένων ταg παρόδουg, την δs λοιπην πλευραν τού πελάγουg δQίζοντοg, δ πεζfι lLSV διελ&ειν &'δύνατον, l1χεδίαιg δs ofJ XQWVTιxt το παQάπαν, πλοίων τε των 10 2 παρ' ήμιν iιΠrXQχουl1ιν &'νεννόητοι. τοιαύτηg δs &'πο QCιxg περι αfJτουg οϋl1ηg, iιπoλείπεται λέγειν αf.ιτό X&ovιxg αfJτουg iιΠάρxειν, &,ρχην lLSV τού ΠQώτου yivovg μηδεμίαν έσχηκόταg, &'ει δ' έξ αΙωνοι; γεγο νότας, κα&άπερ ένιοι των φυσιολόγων πεQί πάντων 15 3 των φυσιολογουμένων &'πεφήναντο. &'λλα γαρ πεQΙ lLSV των τοιούτων &'νεφίκτου τ.ης έπινοίας ήμιν οϋ σηι; οf.ιδSν κωλύει τους τα πλειιJτα &'ποφηναμένους έλάXΙιJτα γινώοκειν, αις "ν τ.ης έν τοις λόγοιι; πι&α νότητοι; την μ�ν &'κοην πει&ούσης, την δ' &'λ'ή&ειαν 20 ofJδαμωι; εiιριoκoύoης. 21 'Ρητέον δ' ήμϊ:v και περί τω1Ι καλουμένων Χελωνοφάγων, δν τρόπον έχουοι την 3λην διά&εοιν τού βίου. νηοοι γάρ εΙοι κατα τον &Jκεανον πληοίον της γης κείμεναι, πολλαί μ�ν το πλrί&oς, μικραί δ� τοιι; 25 μηέ&εοι και ταπειναί, καQπον δ� οϋ&' ,ημεQΟν οϋτ' ltyQΙOV [χουι5αι. έν ταύταιg δια την πυκνότητα κύμα μ'έν o-D γίνεται, τού κλύδωνοg &QΙXVOlLivOV πεQί ταg 20
12
ιXΠOAεIΠEΤCΙ:Ι C
14
Ασχηκότος Π.
ΠΙ
20. 2 1 .
295
αΚQας τών νήσων, χελωνών δε .&alarrtrov πλη.&ος iνδιαΤQ{βει πεQ� τους τ6πους τούτους, πανταχ6.&εν καταφεύγον ΠQος την ix τής γαλήνης σκέπην. αvται 2 δε τας μεν νύκτας iv βυ.&ιΡ διαΤQ{βουσιν &σχολού5 μεναι πεQΙ την νομήν, τας δ' ήμέQας εΙς την &να μέσον τών νήσων .&άλατταν φοιτώσαι κοιμώνται μετέωQΟΙ τοίς κύτεσι ΠQος τον ηλιον, παQεμφεQη την ΠQ6σοψιν ποιούσαι ταίς κατεσΤQαμμέναις &κά τοις · iξαtσιοι γαρ τοίς μεγέ.&εσιν -δπάρχουσι και τών 10 ilaxtutrov άλιάδων oiJx iλάττους. ο[ δε τας νήσους 3 κατοικούντες βάQβαQΟΙ κατα τούτον τον καΙQον iιQifla ΠQoιJνήχονται ταίς χελώναις · ΠQος ixdrEQOV δε μέQος πλησιάσαντες, ο[ μεν πιέζουσιν, ο[ δ' iξαt Qοvσιν , εως αν ίiπτιoν γένηται το ζιΡον. επει.&' ο[ 4 15 μεν i; ixariQOV μέρους οlακtζουσι τον 3λον Όγκον, ινα μη στραφεν το ζιΡον και νηξάμενον τιρ της φύσεως βοη.&ήματι φύγ?] κατα βά.&ους, εΤς δ' εχων μέρμι.&α [laXQlXv κα� δήσας τής οiJρας νή�εται προς την rfjv και προσέλκεται μcτάγων το ζιΡον iπ� την 20 χέρσον, συμπαρακσμιζομένων τών i; &ρχης την iπt .&εσιν πεποιημένων. σταν δ' εΙς την νησον ixxo- 5 μtσωσι, τα μεν εντος πάντα βQαχυν XQ6vov iv ήλtιΡ παQοπτήσαντες κατευωχούνται, τοίς δε κύτεσιν οι,σι 190 σκαφοειδέσι ΧQώνται ΠQ6ς τε τον είς την ηπεΙQον 25 διάπλουν , ον ποιούνται τfjς fJδρεtας ενεκεν, και προς τας σκηνώσεις, τι.&έντες πρηνείς iφ' fJΨηλών τ6πων, ωστε δοκείν τούτοις την φύσιν otOWQfjo'&at 6 φοιτώσαι] φοιτώσι καί D 7 σκύτεσι Π (= v. 23) 14 αν add. Diod. 18 ILeQILtv-ftet D, μeριν-ftα C 18 της] 'Κ της Hertlein 19 μετάγων] μετάλλων (ί. θ. μετ' &λλων) D.
296
DIODORI SICULI
μιφ χcχ,μτι πoλλα� xρεIα� ' την γαρ αvτην αvτοϊ:� είναι τροφήν, &γγεϊ:ον, οίκΙαν, ναυν. Ο'ό μακραν δε τούτων διε6τώτε� νΒμονται την 6 παρcXλιον βcXρβαροι βΙον &ναιμαλον 8xoντε�. δια τρΒφονται γαρ &πο τών εκπιπτόντων εί� την χΒρ- 5 6ον κηΤών, ποτε μεν δαψIλcιαν τρoφη� εxoντε� δια τα μεγέ./}η τών εfJΡΙ6κομένων ./}ηρΙων, ποτε δε δια λειμμcXτων γινομένων κακω� &παλλcXττουσιν -δπο τη� ενδεIα�' κα./}' δν δη χρόνον &ναγκcXζονται κατεQγcX ζεσ./}αι δια την σπcXνιν των &ρχα{ων όστων χόν- 10 δρoυ� και τα� &κρα� των πλευρων έκφύσει�. των μεν οΙΙν 'Ιχ./}υοφcXγων τα γένη τοσαύτ' εστι και τoιoύτoι� χρωνται β{οις, ιbς έν κεφαλα{οις 22 είπεϊ:ν. ή δε κατα την Βαβυλων{αν παΡcXλιo� 6υν cXπτcι μεν ήμέρφ και καταφύτφ χαιΡο/, τοσούτο δέ 15 έστι πλη./}o� των ίχ,/}ύων τoϊ:� εγχωρ{οις, ωστε τoυ� &ναλ{σκοντας μη δύνασ./}αι Qο/δ{ωg περιγενέσ./}αι τη� 2 δαψιλε{ας. παρα γαρ τoυ� αίγιαλoυ� [στασι καλcX μoυ� πυκνoυ� και πρo� &λλήλoυ� διαπεπλEγμένoυ�, ωστε την πρόσοΨιν δμο{α·ρ είναι δικτύφ παρα ./}cX- 20 λατταν έστηκότι. κατα δε παν τό έργον -δπcXρχουσι πυκναι .ιtύραι, τ11 μεν πλΟΚ'11 ταρι1αιδcι�, τα� στρoφα� δ' Βχουι1αι πρo� τας εί� έκcXτερα τα μέρη κινήι1CΙ� εVλύτους. ταύτας δ κλύδων φερόμΕνος μεν εΙς την γ'�ν κατα τον της πλημυρ{δος καιρον &νOίγCΙ, παλιι'l- 25 8 συτων δε κατα την &μπωτιν &ΠOκλε{CΙ. διόπερ ι'ιυμ βα{νCΙ κα./}' έκcXστην ήμΒραν πλημυρούσης μεν της 1 )'άι,ι ante ΖιΧι,ιιτι p onunt GF 8 dno ΙΙ 9 κατει,ιrιXaClafi'Clt vulg. 18 �στ!] εΙσ! OF κεφα1..αΙφ 11 16 πlή.ιΤός Ιστι vulg. 21 τό add. Dind. 22 ται,ισωταΙ CF.
ΠΙ 21. 22. 23.
297
{Tαλάττη� έκ PviToiI τoυ� lxiTiI� συνεκφε(Jομένοv� διit των {tV(JfiJv πα(Jεισπίπτειν, &ναχ,ω(Jούση� δs μη δύνασ{tαι τoί� {ιγ(Jοί� συνδια(J(Jείν διit τiί� των κα λάμων πλοκης;. διο κα� πα(Jα τον αικεανον ένίοτε 5 OUJ(JOiJ� lxiTvrov σπαΙ(J6ντων δ(Jαν εστι γινoμένoυ�, oϋ� &ναλεγ6μενοι συνεχ,ω� οϊ Π(JΟ� τoύτoι� τεταγμένοι δαΨιλεί� &πoλαύσει� εχ,ουσι κα� μεγάλα� Π(Jοσ6δου�. [νιοι δ" των πε(J� τoυ� τ6πoυ� διατριβ6ντων, πεδι- 4 άδo� τε κα� ταπεινη� τη� χ,ώ(Jα� {Υπα(Jχ,ούση�, τάφ(JΟV� 10 6(Jύττοvσιν &πο {Tαλάττη� ευρεία� έπι πoλλoυ� στα δίoυ� μέχ,ρι ιδίων Επαύλεων, Qαβδωτα� δs {tV(Ja� έπ' iXΚ(Jα� αυτit� Eπιστήσαντε� &ναβαινoύση� ELtv τη� πλημυ(Jίδο� &νοίγουσιν, εί� δs τουναντίον μετα πιπτoύση� κλείουσιν. ε{τα τη� μεν {Tαλάττη� δια 15 των τiί� {Tύρα� &(Jαιωμάτων &ΠΟ(J(Jεούση� , των δ' IxiTvrov &ποληφiTέντων Εν ταί� τάφ(JΟΙ�, ταμιεύονται κα� λαμβάνουσιν oσoυ� αν Π(JοαΙ(Jωνται και κα{t' δν αν X(J6vov βούλωνται. 191 Διεληλvitότε� δε πε(JΙ των παροικούντων την 23 20 &πο τη� Bαβυλωνία� πα(Jάλιον εω� 'A(JaptOV κόλπου, περι των έξη� τoύτoι� iitvwv διέξιμεν. κατα γΙψ την ΑliTιοπίαν την {ΥΠt(J ΑΙγύπτου πα(Jα τον "Ασαν καλούμενον ποταμον πα(Jοικεί το των 'Pι�oφάγων EiTvo�. Εκ rCt(J των πλησιοχ,ώ(Jων τα� Qίζα� των 25 καλάμων 6(Jύττοντε" ο{ PιX(JPU(JoL πλύνουσι φιλο τίμω� ' ποιήσαντε" δ" καitα(Jα� κόπτουσι λίitοι�, 4 ώκεανον] καιρΌν D 5 Ιπαιρ6ντων C 9 τε om. D 1 1 ραβδωτας] ράβδων F , ραβδωτας έκ ράβδων συγκειμένας C, ράβδων .ιΤύρας πεποιηκ6τες, τας D 12 αύτοις D 16 ιΧπο λε ιφ.ιΤΕντων D τοις cod. 22 "Λσαν] 'Λσταβάραν Agath. 50.
298
DIODORI SICULI
μ{Χ(JΙ ftv 1'ένηται το D(J1'OV λείον και κoλλωδΈ�' επειτα πε(Jιπλάι5αντε� χει(Jοπλη.ftιαίου� δ1'κoυ� Εν ήλίφ πα(Jοπτωσι, και ταύτrι Χ(Jώμενοι Τ(JοΨfJ πάντα 2 τον βίον διατελούσιν. &νεκλείπτoυ� δ' 8xoντε� τιX� τη� Τ(Jοφη� ταύτη� δαψιλεία�, και Π(JΟ� &λλήλoυ� 5 &ει εlQήνην lX.1'οντε� , ύπο πλή.ftου� λεόντων πολε μούνται ' ΕμπύQου 1'ιXQ τού πέ(Jιξ M(JO� δντo� Εκ τ7j� Ε(Jήμου πρo� αiιτoυ� φοιτωσι λέoυτε� σκιίX� ευεκεν, οΙ δε και .ftή(Jαg τωυ Ελαττόυων .ftrJ(J{rov. διόπε(J τoυ� Εκ τωυ τελμάτωυ Eξιόυτα� τωυ Λl.ftιόπων ύπο 10 τού-rων τωυ .ftfj(Jtrov &ναλίι5ΚΕι5.ftαι συμβαίνει ' &δυ νατούσι 1'ιX(J VφίσταιJ.ftαι τιX� &λκιX� των λεόντων, ιbι: ftv μηδεμίαυ βοή.ftειαv οπλωυ εxoυτε�, και πέ(Jα� t1ρδην ftv αiιτωυ διεφ.ftά(Jη το 1'έυo�, εΙ μη ή φύσι� 3 τι αiιτoί� αiιτόματoυ Εποίησε βοή.ftημα. ύπο 1'Cx(J την 15 &υατολην τού κυυo� παραδόξω� [μηδεμιίX�J 1'ινoμένη� νηνεμία� πε(JΙ τoυ� τόπουι: τοσούτο πλfί.ftο� &.ftQOt �εται κωυώπωυ, VΠΕ(Jέχον δυνάμει τoiι� 1'vro(JL�O μένoυ�, ωστε τoυ� μεν &ν.ft(Jώπου� καταφυ1'όντα� εI� τα� έλώδει� λίμυα� μη δεν πάσχειν, τoiι� δε 20 λέoυτα� πάντα� φεύ1'ειν Εκ των τόπων, αμα μεν ύπο τού δη1'μού κακoυxoυμέυoυ�, ίΧμα δε Του &πο τfί� φωνfί� �xoν καταπεπλη1'μένoυ�. 24 'Επόμενοι δε τoύτoι� εΙσιυ 07 τε 'Τλοφά1'ΟΙ και οί Σπε(Jματοφά1'ΟΙ καλούμενοι. τούτωυ δ' οΙ μΈυ ύπο 25 τηυ .ftC(!ECav τον πίπτουτα κα(!που &πο τωυ δivδQωv 2 &ναπ1..άσαντες χ. Iίynovg α et Agath. 50, περιπλάσαντες 14 ΥΕνος] Ι.ιΤνος ΙΙ -Τι add. Dίnd. 15 τι Μ, τις ceteri 16 μ,ηδεμ,ιάς delevi γΕνομ,ένης vulg. 17 lΙηνεμ.lας] μ.vlας ΑΒ 24 �XJlLE1l0t libri, corr. Bekker. χ. λt.ιTovs DF
ΠΙ
23. 24.
299
[)vτα πολυv &&ροί�οvτες &π6vι:ος διατρέφοvται, κατα δε τον &λλον καιρον της βοτάνης της iv ταΊς σκια �oμέναι� συναγκείαις φυομένης προσφέρονται την προσηνεστάτην ' στερεα γαρ ο.ο6α την φύ6ιν, καΙ 5 καυλον εχου6α παραπλή6ιον ταΊς λεγομέναις βουν/r ά6ιν , έκπληροΊ την της &ναγκαίας τρoφη� ενδειαν. oC δε 'Γλοφάγοι μετα τέκνι:ον κα! γυναικώv έπ! τας 2 νομας έξι6ντες &vαβαίνου6ΙV έπ! τα δένδρα κα! τoυ� άπαλους των άκρεμ6vι:οv προσφέρονται. τοιαύτην δ' 10 έκ τη� συνεχoύ� μελέτη� την έπ' &κρoυ� τους κλά δoυ� &ναδρομην ποιουνται πάντες ω6τε απιστοv είναι το γιvόμεvοv ' κα! γιφ μεταπηδωσιv άφ' έτέρου έφ' ετερον δένδρον δμοίι:ος τοΊς όρνέοις, κιχ! τα� 192 άναβά6εις έπ! των λεπτοτάτι:ον κλάδι:ον ποιουνται 15 χι:ορlς κιvδύνι:οv. ίσχνότητι γαρ σώματος κα! κουφό- 3 τη τι διαφέροντες, έπεισαν τοΊς ποσ! σφάλλι:ονται, ταίς χερσ!ν άντιλαμβάνονται' καν τύχι:οσι πεσόντες άφ' fJψους , o,MEv πάΌχουι1Ι δια την κουφότητα· κα! πάντα δε κλάδον lJrxvlov τοίς όδου6ι κατεργαotιτoι δ' 4 20 �6μενoι πέττουσιν εvκ6πι:ος ταίς κοιλίαις. &ε� βισυσι γυμνο! μεν έ6&ητος, κoιναί� δε χρώμενοι γυναιξ�ν άκολού&ι:ος κα! τους γεννη&έντας παίδας κοιvοϋ� -ήγουνται. διαπολεμουΌΙ δε προς &λλήλους περ! τών τ6πι:ον Qάβδοι� αιπλιΌμένοι, κα! ταύταις 25 άμυν6μενοι τoυ� έναντίους δια6πώσι τoυ� χειρι:ο &έντα�. τελευτώσι δ' αvτων oC πλεί6Τοι λιμφ κατα3 φυομΕνηι; Reiske , σχι,ομΕνηι; καΙ φυομΕνης codices 5 Λ-ΕΥομι!ναιι; scripsi , Υινομι!ναις libl'i (καΛ-ουμι!ναιι; Agath. 51) 13 lφ ' 'i!rEQov &φ' grEQov Hertlein 16 ποσΙν sφιΧΗwvται vώg. 21 κοινΉ CF 22 καΙ] δΕ καΙ vulg. 25 διασπώσι] διαΧΕιρώσι D, διαΧΕιρουσι F.
300
DIODORI SICULI
πονη&8ντες, δταν των όμμάτων &πογλαυκω&8ντων το l1ωμα l1τεQη&fJ της &ναγκαίας έκ ταvτης της αll1&ήl1εως ΧQείας. 25 την δs 8ξης XchQΙXv των ΛΙ&ι6πων έΠ8χουl1ιv οί καλοvμεvοι Κυνηγοί, I1vμμεΤQΟΙ fLsv κατα το 5 πλη&ος, βίον δ' οlκεi:οv εχοντες 'tf1 ΠQΟl1ηγΟQίlf. &ηQιώδους γαι,> οtJl1ης της χώι,>ας και παντελως λυΠι,>ας, ετι δs {,δάτων ι!ύl1εις ναματιαίων έΧΟVl1ης όλίγας, "a&EVΔoVl1t fLSV έπι των δ8νδι,>ων δια τον &πο των &ηι,>ίων φ6βον, {,πο δε την 8ω&ινην πι,>ος 10 τας I1VQQVoEtg των {,δάτων με&' 8πλων φοιτωντες 8αυτους &Ποκι,>vβουI1ΙV εΙς την f.ιλην και l1κοπεvουσιv 2 έπι των δ8νδι,>ων. κατα δε τον τού καvματος "ΙXLQ6v, έι,>χομ8νων βοων τε &γι,>ίων και παι,>δάλεων και των &λλων &ηι,>ίων πλή&ους Πι,>ος το ποτ6ν, ταύτα μ�ν 15 δια την {,πει,>βολην τού τε καvματος και δίψους λάβι,>ως πι,>οσφ8ι,>εται το {,γι,>6ν, μ8Χι,>ι Ctv έμπλησ&f1, οί δ' Λl&ίοπες, γενομ8νων αiJτωv βαΡ8ων και δυl1κινήτων, καταπηδωντες &πο των δ8νδι,>ων και χι,>ώ μενοι ξυλοις πεπυρακτωμ8νοις και λί&οις , Ετι δε 20 3 τοξεvμαδ'Ι, QlfMrog καταπονούσι. κατα δs συl1τή ματα ταvταις XQcfJfLEVOL 'tai:g κυνηγίαις δ'αι,>κοφαγούl1ι τα ληφ&8ντα, και l1πανίως μεν {,πο των &λκιμ,ωτά των ζφων αiJτοι διαφ&είι,>ονται, τα δε πολλα δ6λφ 4 την Ικ βίας {,πει,>οχην χειι,>ούνται. έαν δ8 ΠΟΤΕ των 25 κυνηγουμ8νων ζφων l1παvίζωl1Ι, τας δΟQας των πι,>6'tEQOV είλημμένων {3ι,>8ξαντες έΠΙΤΙ&8αl1ιv έπ� πύι,> &παλ6ν' δ'ΠOδtδ'αντες δs τας Τι,>ίχας τα δ8ι,>ματα 4 τιΟν del. Dind. 17 λάβροΙ! D &πο F
12 άΠΟllρύπτουσιν OF 23 vπο] ιtια c.
1 3 Ιπλ]
ΠΙ 25. 26.
301
διαΙΡΟύσι , κα� κατεσ.f7{οντες βεβιασμΕνως &ναπλη ρούσι την ενδειαν. τους δε &νήβους παιδας γυμνά- 5 ζουσιυ lπ� σκοπον βάλλειυ, κα� μ6νοις διδ6ασι τροφηυ τοις lπιτυΧΟύσι. διο κα! .f7αvμαστο� ταις 5 εvστοχ{αις &υδρες γ{υουται , κάλλιστα διδασκ6μευοι ταις του λιμου πληγαΙς. Ταύτης δε της χώρας εΙς τα προς δυσμας μέρη 26 πολυ διεστηκ6τες Αί.f7{οπες {;πάρχουσιυ Έλεφαυτο μάχοι κυυηγοΙ νεμ6μενοι γαρ δ(Jvμώδεις κα� πυ193 κνους τοίς δ8νδρεσι τ6πους παρατηρούσι των έλε11 φάντων τας εΙσ6δους κα� τας έκτροπάς, σκοπας &πρ των {;ψηλοτάτων δένδρων ποιούμευοι' κα� ταις μΕυ &γΕλαις αvτων OVx lπιτ{,f}ενται δια το μηδεμ{αν lλπ{δα εχειν κατορ.f7ώσεως, τοις δε xa.f7' ενα πορευο15 μΕνοις lπιβάλλουσι τας χεΙ(Jας, παραδ6ξοις lγχει ρούντες τολμήμασιν. σταν γαρ το ζφον διεξιον 2 γένηται κατα το δένδρον έν φ συμβα{νει τον σκο πεύοντα κεκρύφ.f7αι, αμα τφ παραλλάττειυ τον τ6πον ταις μεν xερσ�ν έδράξατο της οvρας, τοις δε πoσ�ν 20 &υτέβη προς τον &ριστερον μηρ6ν' εχωυ δ' έκ των (1Jμων έξηρτημΕνου πΕλεκυν, κούφον μεν προς την &πο της μιας χειρος πληγήν , όξυν δε xa.f7' fJπερ βολήν, τούτον λαβ6μενος έυ τfj δεξιg χειρ! νευρο κοπει την δεξιαν ίγνύν, πυκνας καταφΕρων πληγας 25 κα! δια τ-ης &ριστερας χει ρο ς οίακ{ζων το Ι'διον σωμα. παράδοξου δ� όξύτητα τοις εργοις προσφΕρου6ιν, ώς &ν &.f7λοv τ-ης ίδCας ψυχ-ης Εκάστφ προκειμένου ' 1 πληρουσι ΙΙ 1 1 σκοπας] τάς σκ. D, καλ σκ. C διεξιον Dindorf, δεξιον libri 21 προεξηρτημένον ΙΙ lΥvύηv D 27 ;κάστφ Reiske, ;κάστου libri.
16 24
302
DIODORI SICULI
η '}'αρ χειραισασ&αι το �φoν η τελευταν αiιτoν λεtπεται, της περιστάσεως oiικ έπιδεχομένης ετερον 3 &ποτέλι;σμα. το δε νευροκοπη&εν �φoν ποτε μεν δια την δυσκινησtαν &δυνατουν στρέφεσ&αι καΙ συνεγκλινόμι;νον έπ� τον πεπον&ότα τόπον πtπτει f> κα� τον Λl&tοπα συναπόλλυσι, ποτε δε προς πέτραν η δένδρον &πο&λίψαν τον lΧν&ρωπον τφ {3άρει πιέ�ει 4 μέχρι �ν &ποκτεtvu. ένιοι δε των έλεφάντων περι αλ'}'ι;ίς '}'ινόμενοι του μεν &μύνεσ&αι τον έπι{30υ λεύσαυτα μακραν &φεστήκασι, την δε φυγην δια 10 του πεδtου ποιουνται , μέχρι �ν ο-δ συνεχως προ {3ε{3ηκroς δ τύπτων εΙς τον αiιτoν τόπου τφ πελέκει διακόψας τα: νευρα ποιήσΥ πάρετον το �φoν. 8ταν δε το �φoν πέσΥ, συντρέχουσι κατα: συστήματα, κα� �ωντoς έτι τέμνοντες τας σάρκας έκ των δπισ&εν 15 27 μερων εiιωxoυνται. ένιοι δε των πλησtον κατοικούν των xωρ�ς κινδύνων &ηρεύουσι τους έλέφαντας τέχν"Υ της {3tag περι'}'ινόμενοι. sCro&s '}'αρ τουτο το �φoν, δπειδα:ν &πο της νομης πληρω&fι, προς f)πνον καταφέρεσ&αι, διαφορα:ν 'χούσης της περι αiιτo 20 2 δια&έσεως προς τα: λοιπα: των τετραπόδων' oiι γαρ δύναται τοίς '}'όνασι ΠQος την '}'ην συ'}'κα&ιέναι του 8λον δγκου, &λλα ΠQος δένδQον &νακλι&εν ποιείται την δια: των f)πνων &νιΧπαυσιν. διόπεQ το δένδQον δια: την '}'ινομένην ΠQος αiιτo πλεονιΧκις ΠQόσκλισιν 25 του ζφου τεΤQιμμένον τέ έστι κα� ρύπου πληρες, ΠQος δε τούτοις δ πεQΙ αiιτo τόπος {χνη τε έχει καΙ οημεία πολλά, δι' αιν οϊ τα τοιαύτα έρευνωντες 9 Υε?lόμε?lοι vulg. 11 ο-δ] στου OF 17 .fFηeεtΟ?lΤΕr; - ΠΕQΙΥι?lόllται DF.
vulg.
πeοσβ eβηκωr;
ΠΙ
26. 27. 28.
303
ΑίfTίοπες γναψίζουσι τας των έλεφάντων κοίτας. σταν ovv έπιτύχωσι τοιούτφ δένδρφ , πρίζουσιν 3 194 α-ότο παρα την γήν, μέχρι αν ολίγην ετι την ροπην εxrι προς την πτωσιν ' clfT' ΟVΤΟΙ μεν τα σημεία τής 5 ίδίας παρουσίας αφανίσαντες ταχέως απαλλάττονται, φfTάνοντες την εφοδον του ζφου, ό δ' έλέφας προς την έσπέραν έμπλησfTε�ς τής τροφής έπ� την σvνήfTη καταντi! κοίτην. κατακλιfTε�!; δε α-Β'ρόφ τφ {3άρει παραχρήμα μετα τής τού δ{νδQου φορας Iπ� την 10 γήν καταφέρεται, πεσων δ' f)πτιος μένει την νύκτα κείμενο!; δια το την του σώματος φύσιν αδημιούρ γητον ε{ναι προ!; ανάστασιν. oC δε ΠQί6αντες το 4 δένδρον Α lι&ίοπες αμ' f]μέρ 'f καταντω6ι, κα� xωρ�ς κινδύνων αποκτείναντες το ζφον 6κηνοποιουνται περ� 15 τον τόπον κα� παQαμένου6Ι μέχρι ιχ.ν το πεπτωκος &'ναλώ6ω6ι. Τούτων δε των γενων τα μεν ΠQος έ6πέραν 28 μέρη κατοικου6ιν ΑίfTίοπες oC ΠQ06αγορευ6μενοι Σιμοί, τα δε προς με6ημ{3Qίαν κεκλιμένα νέμεται το 20 των ΣτρουfTοφάγων γένος. εστι γαρ παρ' αύτοις 2 όρνέου τι γένος μεμιγμένην εχον την φύσιν τφ χερσαίφ ζφφ , δι' ην τής συνfTέτοv τέτευχε προσ ηγορίας. τουτο δε μεγέfTει μεν ού λείπεται τής μεγ{στης έλάφου , τον δε α-όχένα μακρον εχον κα� 25 περιφερεις τας πλευρας κα� πτερωτας ύπο τής φύσεω!; δεδημιούργηται. κα� κεφάλιον μεν ασfTενες εχει κα� μι..κρόν , μηροϊ:ς δε κα� κώλοις ύπάρχει καρτερώτα1 των om. D 8 ά4Τρόως Ιίbή, corr. Dind. 20 Στρου4ΤοκαμηλοφιΧ,,/ων coni. Bekker 24 και del. Dind. 26 κεφάλαιον vulg. 27 μικρόν Rhod., μακρόν codices.
304
DIODORI SICULI
τον , διχήλου τηg βάι1εrog Οi)ι1ηg. τουτο πέτει1&ΙΧΙ μΕν μετέro{!ον ofJ δύνιχτιχι δια το βάQοg, τ{!έχει δΕ πάντroν ιbκύτιxτoν, fLLUQov &ΚQοιg τοίg ποι1l τήg r'ijg iπιψιχVοv · μάλιι1ΤΙΧ δ' 8τιχν κιχτ' &νέμου 'JtiιoιXg iξΙΧ{Q?1 ταg πτέQvγιχg, -όπεξάγει κιχ&ιχπε{!ε{ τιg vιxvg Ιι1τιο- 5 δQομοVι1ΙΧ · τουg δΕ διώκοντιχg &μύνετιχι δια των ποδών &ΠΟι1φενδονών ΠΙΧQΙΧδ6ξrog λt&oυς χεΙQοπλη4 &LΙX{ovg. 8τιχν δ' iv VfJVEfL{tf διώκητιχι , τιχχυ ι1υν ιδ{!ουι1ων τών πτε{!ύγroν &δυνιχτεί χ{!ήι1ΙΧι1&ΙΧΙ τοίg τήg φ'l5ι1εrog ΠQοτεQήμιχι1ι, "ιxl fιtfδ{roς κιχτΙΧλιχμβιχν6- 10 6 μενον &λ{ι1κετιχι. τούτroν δΕ των �Φroν &μυ&ήτroν i)ντroν τφ πλή&ει κιχτα την χώ{!ιχν, οι βάQβιχl,JΟΙ πιχντοδιχπας μηχιχνας iπιvοοvι1ι κιχτ' ιχfJτωv τής &ή{!ιχg" fιtfδ{rog δΕ πολλων &λΙι1κομ{νroν τιχίg μΕν σ'ΙΧQξl χ{!ωντιχι 'Jt{!og δΙΙΧΤl,Jοφήv, τΙΧίς δΕ δΟ{!ΙΧίg 'JtQog 15 6 iσ'&ητιχ ,,�l ι1τ{!roμνήν. -όπο δΕ τών Σιμων όνομιχ �oμένroν ΛΙ&ι6πroν πολεμούμενοι διιχκινδυνεύουι1ι, 'JtQog τους iπιτι&εμέvοvg , 8πλοιg &μvντηQ{οιg XQdJ μενοι τοίg τών ό{!ύγroν κέ{!ιχι1ι · τιxVτιx δΕ μεγάλΙΧ uιxl τμητικα κιχ&ει1τώτιχ μεγάλην ΠΙΧQέχετιχι χ{!ε{ιχν, διχ- 20 ψιλε{ιχς οi)ι1ηg κιχτα την χώ{!ιχν δια το πλή&ος τών 196 iχ6vτrov ιχ-ότα �Φroν. 29 BQιxXV δε τούτroν &πέχοντει: 'Λκ{!ιδοφάγοι κιχτοικου6'ι τα 6'vνΟQ{�οντιχ 'ltQog την έ{!ημον, &ν&Qroποι μΙΚQ6τεQΟΙ μεν των &λλroν, Ι6'xνo� δε τοΙς i)ruotg, 25 μέλιχνες δε κιχ&' -όπεQβολήv. κιχτα γαΙ,) την iΙΧQιvηv ω{!ιχν 'JtΙXQ' ΙΧfJτοίς �έφVQΟΙ κιx� λtβεg 'JtΙXfLfLEfl&ELg 11
4 πνοήι; D 7 άποσφΕνδονώσα codices , corr. Wess. πΛη.&ιαΙουι; D 19 όρυγων F et Agath. 67] όνυχων C. γυγχων D (cf. II 50, 4).
III
305
28. 29.
εκ(μπτούσιν εκ της ερήμου πλη.&ος &κρίδων &μύ.&η τον, τοις τε μεγέ.&εσι διαλλάττον κα� τΏ χρόο/ τού πτερώματος εΙδεχ&'ές κα� Qvπαρόv. εκ τούτου δα- 2 ψιλεϊς τροφας εχουσιν [{παντα τον βίον, lδιοτρόπως 5 aiJrwv ποιούμενοι την .&ήραν. παρα γαρ την χώραν αiJτωv επ� πολλούς σταδίους παρήκει χαράδρα βά&ος εχουσα κα� πλάτος &ξιόλογον ' ταύτην πληρούσιν &γρίας υλης, 01Jong &φ.&όνου κατα την χώραν' επει.&' οταν των προειρημένων &νέμωυ πυεόΥτων 10 προσφέρηται τα νέφη των &κρίδων, καταδιελόμεΥΟΙ πάΥτα τον της χαράδρας τόπου πυρούσι του ευ aiJrfj χόρτον. εγειρομένου δε καπνού πολλού κα� 3 δριμέος, αϊ μευ &κρίδες -δπερπετόμεναι την χαρά δQαv, κα� δια την τού καΠΥού δQψύτητα ΠΥιγόμευαι, 15 καταπίπτουσιν επι την γην ολίγου διαπετασ.&εισαι τόπον, της δε τούτωυ &πωλείας επι πλείονας ήμέρας γΙΥομέυης μεγάλοι διαυ{σταΥται σωροί- καf της χώρας εχούσης άλμVQίδα πολλήυ, πάΥτες ΠQοσφέροvσι ταύ την &&ρόοις τοις σωροις, και διατήξαντες οΙκείως 20 ποιούσι τήυ τε γεύσιν ΠQόσφοροv και τον &πο .&ησαυρισμΟν [&6'ηπτου και] πολυχρόΥιον. ή μεν oi'Jv 4 διατροφη τούτοις παραΧQημα κα� τον υστερου χρόΥου &πο τούτων τωυ ζφωυ -δπάρχει ' οt!τε yCtQ κτηΥΟΤρο φούσιυ οt!τε .&αλάττης εγγυς οlκούσιυ 01Jrc &λλης 2 5 επικουρίας οiJδεμιάς τυγχάνουσι ' τοις δε σώμασιν ()ντες κούφοι και τοϊς ποσιυ οξύτατοι βραχύβιοι παΥτελως εΙσιν , dις (ΧΥ τωυ πολυχρονιωτάτωυ παρ' αvτοις oVX vπερβαλλόvτωv ετη τεuαράκοvτα. το δ'έ 5 1 1 πυρουσι] τυφουσι C 21 ίΧσηπον καΙ om. D. DIODORUS Ι.
20 καΙ τόν] τον δε vulg.
26
306
DIODORI SICULI
τού β(ου 'CιIlor; oV μόνον παράδοξον Εχουσιν, άλλα κα� πάντων άκληρότατον. οταν riXQ πλη6ιά�?1 το rfίQar;, έμφύοντ:αι 'Coir; σώμασι πτεQωτο� φ,f}είρεr; oV μόνον διάφοροι 'Coir; εfδε6ΙV, άλλα κα� 'Catr; 6 lδέαιr; t1.rQLOL κα� παvτελωr; εlδεχ,f}είr;. άQξάμεvον 5 δε το κακον άπο 'CTίr; γασΤQοr; και τού ,f}chQauor; Επινέμεται πάντα τον δγκον Εν όλ(γφ χρόνφ. δ δε πά6χων το μεν ΠQωτοv dJr; {,πο ψώραr; 'CLVOr; EQC,f}(, �όμεvοr; μετρtωr; όδαξά6,f}αι φιλοτιμείται, μεμιγμένην Εχοvτοr; τού πά,f}οvr; &λγηδό6Ι την χαράν' μετα δε 10 ταύτα άει μάλλον των έγγενομένων ,f}nQtrov clr; την196 Επιφάνειαν έκπιπτόντων 6υνεκχείται πΜj,f}οr; IXfJJ Qor; λεπτού, την δQιμύτητα παvτελωr; EXOVTOr; &νυπομ6'l VfjTOV. διόπεQ δ 6vvεχόμεvοr; τφ πά,f}ει βιαιότεQΟV άμύττει 7:0ir; δνυξι, στεvαγμουr; μεγάλοvr; προϊέμεvοr;. 15 κατα δ'ε TιXr; των χειρων ιiξελκώσειr; τοσούτο πλη,f}οg έκπ(πτει των 8QπεΤώV αιστε μηδεν άνύειν 'Covg άπο llrOVTar;, dJr; ttv t1.llrov έπ' t1.lloLr; έκφαινομένων κα,f}άπερ Εκ 'CLvor; άγγε(ου πολλαχώr; κατατεΤQημέvοv. oiίτoι μεν o{,v clr; τοιαύΤfjV διάλυσιν τού σώματοr; 20 καταστρέφου6Ι τον [jtov δvστvχώr;, εl:Τ8 δια την Ιδιότητα TTίr; τροφηr; cfTE δια τον &έρα τοιαύτηr; τvγχάvοντεr; περιπετε(αr;. 30 τφ δs E,f}VEt τούτφ XchQIX παρήκει κατα το μέ')lε,f}οg πολλη κα� κατα 'CιXr; τηr; νομηι; ποικιλ{αι; 25 &γα,f}ή' ΕQημοg δ' έστ� και παντελωι; ιχβατοg, o-Du &π' &QXfίg ι1παv(ξ;ΟVcfα τού Υένουι; των άv,f}Qώπωv, &λλ' Εν το1:ι; f)cfΤ8Q ΟV χρ6νοιι; εκ τινοι; Επομ{3Q(αι; ιXnatQOV 2 πλiί,f}οg φαλαΥΥ(ων και cfΚΟQπ(ωv έξενέΥκασα. τοσούτο 9 όδάξεσ&αι Dind. 2 πΛησιάσrι vulg.
ΠΙ 29. 3 0 .
307
γαρ {στορούσιν έπιπολάσαι τών εΙρημέναιν &ηρίαιν πλiί&oς ωστε τους κατοικούντας αν&ρώπους το μεν πρώτον πανδημε� κτείνειν [παν] το τΏ φύσει πολέ μιον, απεριγενήτου δε τού πλή&ους οντος κα! τών 5 δηγμάταιν οξείς τοίς πληγείσι τους &ανάτους έπι φερ6νταιν, απογν6ντας την πάτριον γην τε κα� δίαι ταν φυγείν έκ των τ6παιν. oiJ χρη δε {Tαυμά�ειν οiJδε απιστείν τοίς λεγομένοις, πολλα τούταιν παρα δοξ6τερα κατα πασαν την oίκoυμένrιν γεγον6τα δια 10 της αλη&ούς {στορίας παρειληφ6τας. περ� γαρ την Ίταλίαν μυών πλη&ος αρουραίαιν έγγεννη&εν τοίς 3 πεδίοις έξέβαλέ τινας έκ της παΤQίου xdJQιxg , κατα δε την Μηδίαν έπιπολάσαντες αμύ&rιτOΙ σΤQου{Το� κα� τα σπέρματα τών αV&Qώπαιν αφανί�oντες ήνάγ15 κασαν είς ετερογενείς τ6πους μεταστηναι, τους δε καλουμένους ΑiJταριάτας βάτραχοι την αρχέγονον σύστασιν έν τοίς νέφεσι λαμβάνοντες κα� πίπτοντες αντ� της συνή&ους ψεκάδος έβιάσαντο τας πατρίδας καταλιπείν κα� καταφυγείν είς τούτον τον τ6πον έν 20 ιfι νύν κα&ίδρυνται. κα� μην τίς oiJx {στ6ρησεν Ήρακλεί τών {Υπερ της α&ανασίας α&λαιν συντελε- 4 σ&ένταιν ενα καταρι&μούμενον κα&' ον έξήλασ εν έκ της Στυμφαλίδος λίμνης το πλη&ος τών έπιπολα σάνταιν ορνί&αιν έν αiJΤf Η ανάστατοι δε κατα την 25 ΛιβύΗV π6λεις τινες έγένοντο πλή&ους λε6νταιν έπελ&6ντος έκ της έρήμου. 3 πα" Μ, om. F , πάντα cet. το DM , τον cet. (cf. 4 πλή.ιτους Hert1ein (c. 3 1 , 3) , πά.ιτους libri ιν 9, 7) 5 τούς om. vnlg. 11 �ΎΎEνη.ιτ1:ν vulg. 14 αφανίσαντες CF 20 εστόρηκεν Hertlein.
26*
DIODORI SICULI
308
Ταύτα μεν ο-δν .f}ILiv lJlρήσS'αι ΠΡΟί; τουί; &Πι dtrog δια το παράδοξον ΠΡΟί; ταί; ίστορίαί; διαΚΕΙ μένουί;' πάλιν δ" iπl τ ασυνΕχή τοίί; ΠQΟlJιρημένΟΙί; 197 μlJταβησόμlJS'α. 31 ταί; δ' έσχατιαί; των ΠΡΟί; μΕσημβρίαν IL8QWV 5 κατοικούσιν fXνδQlJί; ύπο μεν των Έλλήναιν καλού μΕνοι Κυναμολ'}'οί, κατα δε την των πλησιοχώραιν βαQβάραιν διάλΕκτον 'Δ'}'ριοι. oiίτoι δε πώ'}'αιναί; μεν φέρουσι παμμηέS'lJΙί;, κυνων δε τρέφουσιν &'}'ρίαιν 2 &'}'έλαί; ΠQΟί; την τού βίου XQctav εΟS'έΤΟυί;. &πο 10 '}'ιXQ των ΠQώταιν τροπων twv iFlJ(JLVWV ILiXQL μέσου ΧΕιμωνΟί; 'Ινδικοl βόΕί; &μύS'ητοι το πλήS'Οί; iπιφοι τωσιν αυτων την χώραν, &δήλου τήί; αίτίαί; oi)ong. OMlJlg '}'αρ οΙδΕν lJi:S" ύπο �Φαιν πολλων και σαQΚΟ φά'}'αιν πολεμούμΕνοι φΕύ'}'01ισιν, ΕΙΤΕ δι' ενδειαν 15 τροψης έκλείποντες τους οίΚΕίους τόπουί; lJi:tE δι' {Χλλην πεQιπέΤlJιαν , .ην .f} μεν πάντα τα παράδοξα '}'εννωσα φύdις κατασΚEυά�CΙ, το δε των άνS'Qώπαιν 3 '}'ένΟί; άδυνατεί τφ νφ συνιδΕίν. ου μην άλλα τού πλήS'ουί; ου καΤΙ6χύονΤΕς δι' έαυτων ΠlJQΙ'}'lJνέσ&αι 20 τους κύνας iπαφιαdΙ, και μΕΤιΧ τούταιν ποιούμενοι την -ΙΤ·ήραν πολλα πάνυ των �Φαιν χειρούνται' των δε ληφS'ένταιν α μεν ΠQόσφατα κατεσS'ίου6ιν, α δε εΙς αλας 6υνΤΙS'ΕνΤlJς άπο&ησαυQί�ουσι. πολλα δε και των {Χλλαιν �Φαιν δια τ-ης των κυνων άλκ-ης 25 S'ηQεύονΤΕς &πο ΚQΕοφα'}'ίας τον βίον εχουσι. 4 τα μεν ο-δν ΤΕλευταία '}'Ενη των προς ILlJdfJILβQίαν οΙκούνταιν Εν μΟQφαίς άν&Qώπαιν τον βίον '1 ΚνναμΟ].,10{ Agath. 60, ΚννιΧμννοι DF, κννάμονοι C
17 τα
om.
D.
ΠΙ
31. 32.
30 9
εχει ,f}ηριώδη · λεfπεται δs διελ,f}είν {}πsρ δύο έ,f}νών, τών τε Αl,f}ι6πων κα� τών ΤρωγλοδυΤών. αλλα περ� μsν Αl,f}ι6πων αναγεγράφαμεν έν &λλοις , περ� δs τών Τρωγλοδυτών νυν έρουμεν. αϊ τοfνυν Τρωγλοδύται προσαγορεύονται μsν 32 {ιπο τών 'Ελλήνων Νομάδες , βfον δ' εχοντες απο ,f}ρεμμάτων νομαδικον κατα συστήματα τυραννουν ται , κα� μετα τών τέκνων τας γυναίκας εχουσι κοινας πλην μιας της του τυράννου · τον δs ταύτπ 10 πλησιάσαντα πρ6στιμον δ δυνάστης πράττεται τετα γμένον αρι,f}μον προβάτων. κατα δs τον τών έτησfωv 2 καιρον γινομένων παr / αtιτoίς σμβρων μεγάλων, αφ' α'ίματος κα� γάλακτος διατρέφονται, μfσγοντες ταυτα κα� βραχυν χρ6νον έΨήσαντες. μετα δs ταυτα δια 15 την τών καυμάτων {ιπερβολην της νομης ξηραινο μένης καταφεύγουσιν εΙς τους έλώδεις τ6πους , κα� περλ της της χώρας νομης προς αλλήλους διαμάχον ται. τών δs βοσκημάτων τα πρεσβύτερα κα� νοσείν 3 αρχ6μενα καταναλfσκοvτες απο τούτων τον απαντα 20 χρ6νον διατρέφονται. δι6περ την τών γονέων προσ ηγορίαν αν,f}ρώπων μ�ν otιδεν� προσάπτουσι, ταύρφ 198 δs κα� βο'ϊ κα� πάλιν κριφ κα� προβάτφ · τούτων δs τους μ"έν πατέρας , τας δs μητέρας καλουσι δια το πορίζεσ,f}αι τας έφημέρους τροφας αε� παρα τού25 των, αλλα μη παρα τών γεγεννηκ6τωυ. ποτφ δ' οι μ"έν Ιδιώται συγχρώνται παλιούρων βρέγματι, τοις δs δυνάσταις απ6 τιυος &ν,f}ους κατασκευάζεται 2 και τών] και D 13 μ{σΥοντες] και μ{σΥοντες 17 τής τ. χ. νομης] τής χ. μόν η ς D , τής χ. ο ε ν ομεις D. CF
310
DIODORI SICULl
πόμα παραπλή<1ιον τφ χειρt<1τφ παρ' fιμίν γλεύκει. ταίς δs &γέλιχις των .fYρεμμάτroν iπακολου.fYουντες liλλ-ην Ιξ liλλ-ηg χώραν Ιπιπορεύονται, φεύγοντες το 4 τοίς α-ότοίς τόποις iνδιατρtβειν. κα� γυμνo� μέν εΙσι πάντες τα σώματα πλην των l<1XCrov, & δέρμα<1ι 5 <1κεπάζου<1Ι' τα δ' αΙδοία πάντες οι Τρroγλοδύται παραπλ-η<1Croς τοίς ΑlγυπτCοις περιτέμνονται πλην των &πο του <1υμπτώματος όνOμαζoμέ-υιxnι κολοβων οvτοι γαρ μόνοι την Ιντος των <1τενων νεμόμενοι χώραν Ικ ν-ηπCου ξυΡΟίς &ποτέμνονται παν το τοίς 10 33 liλλοις μέρος περιτομης τυγχάνον. δπλι<1μον δ' εχου<1Ι των Τρroγλοδυτων οι μsν όνομαζόμενοι Μεγάβαροι κυκλοτερεϊς ιbμoβoZνας &<1πCδας κα� �όπαλoν τύλους εχον περΙι1ιδήρους, οι δs lillot τόξα κα� λόγχας. 2 ταφα� δs παντελως Ιξηλλαγμέναι Ιπιχroιμάζου<1Ι ' 'totg 15 γαρ των παλιούρroν λύγοις δήι1αντες τών τετελευ τ-ηκότroν τα <1ώματα ΠΡΟ<1άπτου<1Ι τον α-όχένα 'totg <1κέλε<1ι, .fYέντες δs τον νεκρον iπC τινος &να<1τή ματος βάλλου<1Ι lC.fYotg χειροπλ-η.fYέ<1Ι γελώντες, μέχρι αν στου 'totg lC.fYoLg περιχώ<1αντες &ποκρύψro<1Ι τα 20 <1ώματα ' το δs τελευταίον αΙγος κέρας iπι.fYέντες &πο3 λύονται , <1υμπά.fYειαν ούδεμCαν λαμβάνοντες. πολε μουσι δs προς &λλήλους ο-όχ δμοCroς τοίς 'Έλλησιν vπsρ γης � τινroν lillrov Ιγκλ-ημάτroν, &λλ' vπsρ της Ιπιγινομένης &ε� νομης. Ιν δs ταίς φιλονεικCαις 25 το μsν πρώτον &λλήλους τοίς lt.fYoLf; βάλλουι1Ι, μέχρι 1 Υ1..νκεί CF 10 το μΕρος παρά τοίς �λλoις f. 12 μΕ')ΙαβάΡΕις codices 15 ταφαις . . lξη""α')lΙΙΕvαις codices, corr. Wess. 24 ')Ιης Dίndorf, όΡΥής libri; ύπ' �κ&ρας Agath. 63 26 λt&oις] &E1 add. OF.
ΠΙ 32. 33.
311
αν τινες ηί'iJ.fFωσι, κα� τ ο λοιπον έπ� τον των τ6ξαιν &γωνα καταντωσι. πoλλo� δε έν &καρει χρ6νφ τελευ τωσιν, αις av ευστ6χαις μεν βαλλ6νταιν δια την έν τούτοις α.fFλησιν, τον δε σκοπον έχ6νταιν γυμνον δ των σκεπαστηρίαιν σπλαιν. διαλύουσι δε την μάχην 4 των γυναικων α{ πρεσβύτεραι , προαλλ6μεναι μεν εΙς το μέσον , έντροπης δε τυγχάνουσαι ' ν6μιμον Υάρ έστιν αυτοις ταύτας κατα μηδένα των τρ6παιν τύπτειν, 3.fFEv αμα τιρ φανηναι παύονται του το10 ξεύειν. ο{ δε δια το Υηρας ου δυνάμενοι ταίς 5 ποίμναις &κολου.fFΕΙV βοος ουρ"f τον αυχένα περι σφίγξαντες Εαυτων &πολύονται τού ζην προ.fFύμαις' τού δε τον .fFιXvιxrov &ναβαλλομένου την έξουσίαν δ βουλ6μενος έχει τον δεσμον αις έπ' ευνοίCf περι15 .fFεΙναι κα� μΕτα νου.fFετήσεαις στερήσαι τού ζήν. δμοίαις δε ν6μιμον αυτοις έστι τους πηραι.fFέντας 11 6 1 9 9 ν6σοις δυσιάτοις συνεχομένους έξάγειν έκ του ζην ' μέγιστον γαρ των κακων ήγούνται το φιλοψυχείν τον μη δεν αξιον τού ζήν πράττειν δυνάμενον. διο 20 κα� πάντας [μεν] lδειν έση τους Τραιγλοδύταs &ρ τίους μεν τοις σώμασιν, ισχύοντας δ' έτι ταίς ήλι κίαις, αις αν μηδενος ύπερβάλλοντος τα Εξήκοντα {τη, Kα� περ� μεν των Τραιγλοδυτων {καν ως εΙρήκα- 7 μεν' ει δέ τις των &ναγιναισκ6νταιν δια τον ξενι25 σμον κα� το παράδοξον των &ναγεγραμμΈVαιν βίαιν &πιστήσει ταις {στορίαις , .fFE�S προ της διανοίας πα,/ αλληλα τ6ν τε περ� την Σκv.fFίαv &έρα κα� τον περ� την Τραιγλοδυτικήν, κα� τας Εκατέραιν 1
rιOJI D, ΤΕ C , om. F
corr. Dind.
20 iLEJl del. Dind.
6 ΠΡΟ�ClλλόμΕJιClΙ codices,
312
DIODORI SICULI
διαφΟ(Jας ΙδιDυ, οiJκ &πιστήσει τοις [σΤΟ(Jημέvοις, γα{! πα{!αλλαγη τωυ πα{!' f;μιv M(Jrov Π(Jος το.ος [σΤΟ(Jημέvοvς ωστε τηυ κατα μέ(Jος διcχφΟ(Jαv 2 �πιστoυ εΙυαι. 5που μ'έυ γα{! δια τηυ bπε(Jβοληv τοϊί ψύχους πήγυυυται μ'έυ ο[ μέγιστοι ποταμοί, 5 στέγουτος τοϊί Κ(Jvστάλλοv διαβάσεις στ{!ατοπέδωυ καΙ &μαξωυ καταγόμωυ έφόδους , πήγνυται δξ δ οΙυος και τα λοιπα τωυ χυμωυ ωστε μαχαίραις &πο τέμvεσ.ffα ι, και τα τούτωυ .ffαυμασιιDτε{!α, τα μ'έυ &Κ(Jωτή(Jια τωυ &v.ff(JιDπωv της έσ.ffητος πα(Jατριβού- 10 σης πε(Jι{!{!ει, τα δξ δμματα &μαυ{!οϊίται, το δξ ΠV(J &lcro(JaV oiJ ποιει, και χαλκοι μ'έυ &vδ(Jιάvτες �ή γυυνται, κατα δέ τιυας καΙ(Jο.ος δια τηυ πυκνότητα τωυ υεφωυ οi)τε &6Τ(Jαπηv οi)τε β(Jοvτηv ytvCO.ffa t πε{!ι το.ος τόπους φα6(- πολλα δξ και �λλα τούτωυ 15 πα{!αδοξότε{!α 6υυτελειται, τοις μ'έυ &γνοοϊί6ιυ �πιπε(JΙ 3 6τα, τοις δξ πεΙ(Jαv εΙληφό6ιυ &υυπομόυητα. δξ τας έ6χατιας της ΑΙγύπτου και Τ(Jωγλοδυτικης δια την bπε(Jβοληv της &φ' f;ltov .ffε{!μαι5tας κατα του τής με6ημβ{!ίας καΙ(JΟV οiJδs 6VVO(Jav &λλήλουg 20 ο[ πα(Jε6τωτες δύυαυται δια τηυ παχύτητα της πε{!ι του M(JfX πυκυιD6εως, XW(Jtf; δε -δποδ{6εως πάυτες &δυυατοϊί6ι βαδίζειυ, ώς C(V τοις &νυποδήτοις πα(Jα4 Χ(Jημα φλυκτίδωυ γιυομέυωυ. κατα δ'έ το ποτόυ, έαυ μη τηυ έυδειαυ έτοίμως &φαιρηται, ταχέως τε- 25 λευτω6ιυ, ώς ttv της .ffε(Jμα6tας τηυ τωυ fJY(JfhV έυ τφ 6ιDματι φύ6ιυ όξέως &υαλισκούσης. προς δ'ξ τού τοις , οταυ τις εΙς χαλκΟϊίυ &γγείου έμβαλαιυ τωυ
34 τοσαύτη
1 ίσΤΟllημένοις] ι:lllημ.ένοις ΙΙ 3 CσΤΟllοvμιfνοv. 7 καταγομ.ένων vulg. 13 δια] κατ" D.
OF
ΙIΙ
34. 35.
313
lδωδίμων δδηποτουν με&' ilδατος εΙς τον ηλιον &fι, ταχέως εψεται xωρ�ς πυρος κα� ξ�λων. &λλ' 3μως 5 οι κατοικούντες &μφοτέρας τας εΙρημένας χώρας oi.JX οΤον φεύγειν βούλονται τ,ην {)περβολην τών ι5υμ5 βαιν6ντων αύτοις κακών, &λλα κα� τοi.Jναντίον έκου OCWf; προίενται το ζην ενεκα τού μη βιαι1&ηναι διαίτηf; έτέραf; κα� βίου πειρα&ηναι. οϋτως αi.Jτο- 6 φυεf; εχει τι φίλτρον πασα dvvή-f}ΎIf; χώρα, κα� περι9 γίνεται της εκ τών άέρων κακοπα&είαf; δ XQ6VOf; δ 200 την εκ νηπίου παραλαβων ήλικίαν. τας δε τηλικαύ- 7 τας επ' &μφ6τερα διαφορας oi.J πολυ διορίζει τ6που διάστημα. άπο γαρ της ΜαιώτιδΟf; λίμνηf;, fι προσοι κουσί τινες των Σκυ,ιτων εν πάγει κα� ψύχεσιν ύπερ βάλλουσι κα,ιτιδρυμένοι , πoλλo� των ΠλΟί'ζομένων 15 οi.JριοδρομούσαΙf; ναυσ� φορτίσιν εΙς μεν 'Ρ6δον δεκα ταιοι καταπεπλεύκασιν, εξ ής είς 'Λλεξάνδρειαν τεταρ ταΊοι καταντώσιν, εκ δε ταύτης κατα τον Νείλον πλέοντες πoλλo� δεκαταιοι κατηντήκασιν slf; Αί&ιο πίαν, ωστε άπο των κατεΨυγμένων μερών τηf; οΙκου20 μένης επ� τα ,ιτερμ6τατα μέρη μη πλέον εΙ:κοσι κα� τcττάρων ήμερων εΙναι τον πλουν τοις κατα το συνεχες κομιζομένΟΙf;. δι6περ της διαφορας της τών 8 &έρων εν όλίγφ διαστήματι μεγάλης ο1)σης οΜεν παράδοξον κα� την δίαιταν κα� τους βίους, ετι δε 25 τα ι1ώματα πολυ διαλλάττειν τών παρ' ήμΙν. Έπε� δε τών ε,ιτνών κα� βίων τα κεφάλαια των 35 δοκούντων εΙναι παραδ6ξων διεληλύ,ιταμεν, περ� των Dind. vnlg.
4 φυγΕίν DF 6 προσιέναι D, προιΕναι OF, corr. 8 τι] το OF 13 πάγοις Il 16 ΕΙς] ΕΙς μεν 17 καταJ άνα Agath. 66 20 .&ΕρμόΤΕρα D.
314
DIODORI SICULI
[ δντων] .fJ'ψ�tων των κατα ταg vποκειμέναg χώ�αg έν μέ�ει διέξιμεν. ειJΤι γαρ ζ91ον δ καλείται μ�ν &πο τού 6vμβεβηκότοg ρινόκε�ωg, &lufj δΕ κα� βtlf πα�απλήιJιoν 1Jv έλέφαντι, Τ91 δ� fJψει ταπεινότε�oν, την μΕν δo�αν ί6xυ�oτάτηv έχει, την δ� χρόαν πυξο- 5 ειδη. έπ� δ' IXκ�ων των μυκτή�ων φέ�ει uiQIXg τ91 τύπφ σιμόν, 'tfj δΕ 6τερεότητι ιJιδήρφ παρεμ3 φερέg. τούτο περ� 'tTίg νομηg &ε� διαφερόμενον έλέ φαντι το μ�ν ul�ag πρόg τινα των πε7:�ων .fJ'ήγει, ιJυμπε60ν δ' slg μάχην τ91 προειρημένφ .fJ'ηρtφ κα� 10 ύποδύυον ύπο 7:ηυ κοιλίαν &ναρ�ήΤ7:ει ηΏ κέρα7:Ι κα.fJ'άπερ ξtφει 7:ην σάρκα. 7:91 δ� 7:0ιούt'φ 7:�όπφ 7:Tίg μάχηg χρώμενον έξαιμα ποιεί 7:α .fJ'ηρtα και πολλα διαφ.fJ'εtρει. Ot'av δ� δ έλέφαg φ.fJ'tX6αg 7:ην ύπο 7:ην uotltav υπόδυσιν 7:fj προβΟιJκtδι προκαt'α- 15 λάβηt'αι 7:0ν ρινόκερων, πε�ιγtνε7:αι ριfδtωg τύπτων 4 7:0ig όδoύιJι και t'fj βtlf πλέον Ισχύων. αι δ� ιJφίγγεg γίνονται μ�ν πε�ί 7:ε 7:ην Τρωγλοδυτικην και 7:ην Αl.fJ'ιοπίαν, 7:aig δ� μορφαίg ύπάρχου6ιν ούκ &νό μοιοι 7:aig γραφομέναιg, μόνον δΕ 'taig δα6ύτησι 20 διαλλάΤ7:0υσι, 'tag δε ψvχαg ijftl�ovg εχουσαι και πανού�γοvg έπι πλέον καΙ διδαιJκαλίαν με.fJ'οδικην 5 Επιδέχονται. οι δ' όνομαζόμενοι κυνοκέφαλοι 'toig μεν ιJώμαιJιν &ν.fJ'ρώποιg δυιJειδέ6Ι παρεμφερείg είσι, 'taig δε φωναίg ftvyftovg &ν.fJ'�ωπίνοvg π�οtΈνται. 25 &γριώτατα δΕ ταύτα τα: ζ91α και παντελωg &τι.fJ'ά2
1 1$ντ(l)ν del. Eich. τών om. Α 4 {ιν add. Dind. 9 πρόι: τιναι; τών ιιειζόνων ΠΕτρών ΙΙ 22 �πΙ πΛείον codices, �πΙ ποσον Agath. 73 26 δ'/ι ταϊίΤcι τ;cι' οαι. D.
III 35.
315
σευτα καiJεστωτα την άπο των οφρύων πρόσοψιν αύστηροτέραν εχει. ταίς δε iJηλείαις {διώτατον συμ βαίνει το την μήτραν έκτος τού σώματος φέρειν πάντα τον χρόνον. δ δε λεγόμενος κηπος ιbνό- 6 5 μασται μεν άπο της περι τον Όγκον σλον ώραίας και προσηνούς ήλικίας, το δε πρόσωπον εχων σμοιον λέοντι το λοιπον σδ'ηια φέρει πάνiJηρι παραπλήσιον, πλην τού μεγέiJους, δ παρισούται δορκάδι. πάν- 7 των δε των εΙρημένων ζφων δ σαρκοφάγος ταύρος 10 άγριώτατός έστι κα� παντελως δυσκαταμάχητος. τφ μεν γcφ Όγκφ τούτο μειζόν έστι των ήμέρων ταύ ρων, οξύτητι δε ποδων ου λειπόμενον 'ιππου, τφ στόματι δε διεστηκος ΙΧχρι των t1Jτων. το δε χρωμα πυρρον εχει καiJ' υπερβολήν , κα� τα μεν σμματα 15 γλαυκότερα λέοντος και τας νύκτας άστράπτοντα, τα δε κέρατα φύσεως {διοτρόπου κοινωνούντα' τον μεν γαρ ΙΧλλον χρόνον αυτα κινεί παραπλησίως τοίς ιbσί, κατα δε τας μάχας ί'στησιν άραρότως. την δε της τριχος έπαγωγην εχει τοις ΙΧλλοις ζφοις έναν20 τίαν. εστι δε το iJηρίον άλΚf/ τε και δυνάμει διά- 8 φορον, ώς αν έπιτιiJέμενον τοις άλκιμωτάτοις τών ζφων και την τροφην εχον έκ της των χειρωiJiντων σαρκοφαγίας. διαφiJείρει δε και τας ποίμνας των έγχωρίων, και καταπληκτικως άγωνίζεται προς σλα 25 συστήματα των ποιμΙνων και κυνων άγέλας. λέγε- 9 ται δε καΙ το δέρμα ΙΧτρωτον εχειν ' πολλων γούν έπιβεβλημένων λαβειν υποχείριον μηδ{να κατισχυ-
201
1 κα,ιτεστωτα . τήν δ' &πσ D 4 απαντα vulg. 5 oi.ov 1 1 ήμετΕρων F 1 3 ά5των Agath. 76] τον δγκον vulg. ομμάτων codices 2 5 ποιμνίων C.
316
DIODORI SICULI
κέναι. το δ' εΙς δQvγμα πεσον η δι' ΙΧλλης &π" της XELQw&sv {ιπο τον &υμον γίνεται πεQιπvιγsς, κα� της llcv&EQCoιr; ούδαμως &λλ"ττεται την Εν τφ τι&ασευεσ&αι φιλαV&Qwπίαv. διόπεQ ΕΙκότως oC TQw γλοδύται τοϊίτο το &nQlOV ΚQ"τιστοv "QlVOVdLV, ως 5 ttv της φVσεως αύτφ δεδWQημέvης &λκην μΕν λέον τος , ί'ππου δΕ τ"χος, �ώμην δΕ ταVQΟV , της δΕ π"ντων ΚQατίστης σιδήQΟV φυσεως ούχ ήττώμενον. 10 δ δΕ λcγόμενoς παQ' Αl&ίοψι ΚQοκόττας μCΜιγμένην μΕν [χει φυσιν κυνος κα� λύκου, την δ' &γQιότητα 10 φο{jεQwτέQαv &μφοτέQWV, τοίς δΕ όδονσι π"ντων {ιπεQ"γει ' παν rCtQ δστων μέγε&ος ι1VVΤQtβcι �ο/-δίwr;. κα� το καταπο&Εν δια της κοιλίας πέττει παραδόξwr;. τοντο δΕ το �φoν των ψευδωι; παQαδοξολογοvvτwv CσΤΟQοvvτες [νιοι μιμ.εϊσ&αι την των &V&Qώπwv δι"- 15 λεκτον ήμας μΕν ού πεί&ουσιν. 'Όφεων δΕ γένη παντοδαπα κα� το1:ι; μcγέ&εσιν 36 ΙΧπιστα &cwQcro&oιl φασιν ο{ την πλησίον τηι; έQήμοv κα� &ηριώδουι; κατοικοvvτεr;. έκατον ιyιXQ πηχων το μηκοι; έΟQακέvαι τινΕς &πoφαινόΜCνoι δικαίωι; ttv 202 ούχ {ιφ' ήμων μόνον, &λλα κα� {ιπο των ΙΧλλων 21 άπ"ντων ψευδολογειν {ιποληφ&είησαν ' ΠQοστι&έασι γαρ τφ διαπιστουμένφ πολλφ παραδοξότερα, λέγον τες 6τι της χώρας ούσης πεδι"δοr;, 6ταν τα μέγιστα των &nQlWV περισΠCΙρα&fι, ποιει ταες έγκυκλω&εί- 25 σαις έπ' &λλήλαιι; σπείQαιr; &ναστήματα πόΡQw&εv 10 μΕν om. vulg. 12 μέγε.&ος] 2 του om. D rEvog Agath. 77 14 παραδοξολΟΥουμένroν DF 15 διά. λεκτον D, διάλεκτον ιΧποφηνάμενοι vulg. 25 έyκυκίl.ω.&ε{ σαις] έν κύκίl.φ τε3'ε{σαις ΙΙ.
ΠΙ 35. 36.
317
φαινόμενα λόφφ παραπλήσια. τφ μεν o -bv μεγέ-&ει 2 των ρη-&έντων -&ηρίων οiJκ lΧν τιιι ρCfδίωg συγκατά -&οιτο ' περ� δε των μεγίστων -&'ηρίων των είιι 5ψιν Εληλυ-&ότων κα� κομισ-&Ιντων εν τισιν &YYECoLg 5 εv-&έτοιg Elg την 'Λλεξάνδρειαν ποιησ6με-&α την &να γραψήν, προστι-&έvτεg κα� τηg -&ήραg την κατα μiροg οίκονομίαν. δ γαρ δεύτεροg Πτολεμαίοg , περί τε 3 την των Ελεφάντων κυνηγίαν φιλοτιμη-&ε�g κα� τοίg ταιι παραδόξουg -&ήραιι των &λκιμωτάτων ζφων ποιου10 μένοιιι μεγάλαιι &πονέμων δωρεάιι, πολλα δε χρήματα δαπανήσαιι είιι ταύτην την Επι-&υμίαν, Ελέφαντάιι τε συχνουιι πολεμισταιι περιεποιήσατο κα� των lΧλλων ζφων &-&εωρήτουιι κα� παραδόξουιι φύσειιι έποίησεν Elg γνωσιν έλ-&ειν τοίιι "Έλλησι. διο καί τινειι των 4 15 κυνηγων, όρωντειι την του βασιλέωιι μεγαλοψυχίαν έν ταίιι δωρεαίΙΙ, συστραφέντειι είιι {κανον πλη-&οιι έκριναν παραβαλέσ-&αι ταίιι ψυχαίιι, κα� των μεγά λων 5φεων lva -&ηρεύσαντειι &νακομίσαι ζωντα είιι την Άλεξάνδρειαν προιι τον Πτολεμαίον. μεγάληιι 5 20 δ' οi)σηg κα� παραδόξου τηιι Επιβοληιι, ή τύχη συνερ γήσασα ταίιι Επινοίαιιι αότων κα� το τέλοιι οlκείον περιεποίησε τηιι πράξεωιι. σκοπεύσαντειι γαρ lva των 5φεων τριάκοντα πηχων διατρίβοντα περ� ταιι συστάσειg των ύδάτων, τον μεν αλλον χρόνον &κίνη25 τον του σώματοιι το κύκλωμα τηρουντα, κατα δε ταιι Επιφανείαιι των δια την δίψαν ζφων φοιτών3 ,ιτηρΙιον] ,ιτηρΙων ΟΨΕων codices, Ο ΨΕιον Eich. 6 της Dindorf, της κατά μΕρος codices κατα μΕρος om. ΟΡ 8 κυνηΥ{αν] ,ιτήραν C 10 δη πάνυ add. vulg. 1 7 παραβάλλΕσ,ιται D τάς ψυχας Hertlein.
318
DIODORI SICULI
τroν έπ� τον τόπον Ιχ'φνro διανιστάμενον, κα1 τιρ μεν στόματι διαρπάξοντα, τιρ δε σπειράματι κατα πλ{κοντα τον δγκον των φανέντroν ξφroν, αιστε μη δεν1 τρόπφ δυνασ&αι το παραπεσον έκφυγείν -, προμήκους oiιν βντος του ξφου και νro&ρου την 5 φυσιν έλπίσαντες βρόχοις κα1- ι1ειραίς κυριευσειν, το μεν ΠQωτοv 'JtCXQijocxV έπ' αtιτo τε&αQQηκότεr;, 6 Βχοντες έξηQτυμέvα πάντα τα 'ltQOr; την XQECCXV, &ις δ' έπλησίαξον, &ε1 μάλλον έξεπλήττοντο τιρ δέει, &εroQουvτεr; δμμα πυQroποv κα1 λιχμroμένην πάνΤΏ 10 την γλωτταν, [τι δε τΥ ΤQαχvτητι των φολίδroν έν τΥ δια τής 1Jληr; 'ltOQBlrr κα1 παραΤQίψει Ψόφον έξαt ι1ιον καται1κευάξοντα, το μέγε&ός τε των όδόντroν ύπεQφυεr; καί στόματος &rQtav ΠQόσοψιv καί κυκλώ7 ματος &νάστημα παράδοξον. διόπεQ τιρ φ 6}φ τα 15 χρώματα των προσώπroν &ποβεβληκότες δειλως έπέ βαλον τοvr; βQόχουr; &πο της otιQiir;' το δε &ηQίοv EltLιx τιρ ΠQοσάψαι1&ΙΧΙ του σώματος τον κάλroν έπε- 203 σΤQάφη μετα πολλου φυι1ήματο!; καταπληκτικως, κα1 τον μεν ΠQωτοv ιΧQπάξει τιρ στόματι μετεroQισ&εv 20 ύπεQ τ-ης κεφαλής, και τας σάρκας [τι ξωυτος κατει1ι τείτο, τον δε δεύτεQΟV φευγουτα τΥ σπεtρrr πόΡQ ro &εν Επεσπάσατο, και πεQιειλη&sv Βσφιγγε την κοιλ (αν τιρ δεσμιΡ ' οϊ δε λοιποι πάντες έκπλαγέντες δια της 37 φυγής την ι1roτηQίαv έΠΟQίσαvτο. otι μην &πέγνroσαν 25 την &ήQαν, ύπεQβαλλούι1ηr; της &πο του βασιλέroς χάQιτοr; κα1 δroQεάr; τοvr; &πο της 'JtBtQar; έγνroσμέ νους κινδύνους, φιλοτεχνί,! δε και δόλφ το τΥ βί,! 6 καΙ σEι€!αίς del. Eich. 13 ΤΕ] ΤΕ το vulg. 16 ΑπέβαΛΛον vulg. 26 VΠΕ€!βαΛοvσης vulg. 28 δε] ΤΕ vulg.
319
1II 36. 37.
δυι1καταγώνΙι1τον έχειρώι1αντο , τοιάνδε τινα μηχα νην πορΙι1άμενοι. κατει1κεύασαν απο ι1χοίνου πvκvηf; περιφερεf; πλόκανΟΥ, τφ μεν τύπφ tOif; κύΡΤΟΙf; έμ φερέf; , τφ δε μεγέ{}ει κα� tfl διαλήψει τηf; xoJQaf; κατ- 2 5 δυνάμενον δέξαι1{}αι τον σγκον του {}ηρίου. οπτεύι1αvτεf; OVV τον φωλεον αυτου κα� την ωραν της τε έπ� την νομην έξόδου κα� πάλιν της έπανόδου, αις τάχισ{}, ωρμησεν έπι την tf.yQav την συν'ή{}η των ετερογενών ζφων, το μεν προϋπάρχον τού φω10 λεου ι1τόμα lt{}OLf; ε{ψεγέ{}εσι και γη συνφκοδ6μη σαν, τον δε πλησίον τηf; λ6χμηf; τ6πον -δπ6νομον ποιήι1αvτεf; και το πλόκανον είς at'JTOV έν&έντες έυαντίον έποίησαν το στόμιον, ωστε έξ ετοίμου τφ {}ηρίφ την εΙ'οοδον -δπάρχειν. κατα δε την επάν- � 15 οόον του ζφου παρεοκευαομένοι τοξόταf; κα� οφεν δονήτας, ετι δε ίππεις πολλούς , προς δε τούτοις ι1αλπικταf; κα� την tf.λληv ΕΙπαοαν χορηγίαν , ΕΙμα [δε] τφ προοπελάζειν το μεν {}ηρίον μετεωρότερον των ίππέων έξ-ηρε τον αt'Jχέvα, οί δ' έπι την {}ήραν 20 ή{}ροιομένοι προοεγγίοαι μεν ουκ έτόλμων, νενου {}ετημένοι raif; προγεγεvημέvαΙf; ουμφοραις, π6ρρω ! κα� μέγαν οκοπον {}εν δε πολλαΙf; χερo�ν έφ' ίνα βάλλοvτεf; έτύγχανΟΥ , και rfl τε τών ίππέων έπι φαvείCf κα� πλή{}ει κυνών αλκίμων, ετι δε τφ δια 25 των οαλπίγγων ηχφ, κατέπληττον το ζφον. διόπερ -δποχωρουντος αυτου προς την οίκείαν λόχμην τοι1ου τον έπεδίωκον ωοτε μη παροξύνειν επι πλέον. αις 4 δε της ένφκοδομημένης φάραγγος ηγγΙ6εν, α{}ρόως 18
δε del. Reiske
del. Dind.
25 κατεπλήττοντο CF ο{κε{αν D, ο{κε(αν αύτοϊί vulg.
28
26 α!Jτοv
συνφκο-
320
DIODORI SIOULI
Ψ6φον μ�ν πολυν δια των δπλαιν iποCη(]αv, ταραχην δ� κα� φ6βον δια -rfjg των δχλαιν iπιφαvεCαg και (]αλπCγγαιv. ΤΟ δs ,f}nflCov την μ�ν εl(]οδοv oiJX ηfJρι(]κε , την δs των κυνηγων δρμην καταπληττ6μενον καΤ8φυγεν clg το πλη(]Cοv κατε(]κευα(]μένον 5 5 (]τ6μιον. πιμπλαμ8νου δ's του πλοκάνου τΥ δ'ιαλύ(]εt -rfjg (]πεCραg, lφ,f}α(]αv των κυνηγων 'rLvcg πρΜιπτά μενοι, και προ του (]τραφηναι τον δφιν iπι την Ιξοδ'ον κατελάβοντο δ'ε(]μοίg το (]τ6μιον πρ6μηκεg δν και πεφιλοτεχνημ8νον 'ltQog ταύτην την όξύτητα' 10 iξελκύ(]αvτεg δ's το πλ6κανον και φάλαγγαg {,Πο,f}8V-204 6 τεg μεΤ8αιρ ον iξ.ηραv. το δΕ ,f}nflCov &πειλημμένον iv &πε(]τεναιμ8νφ τ6πφ παρα φύ(]ιν (]υριγμον iξαC (]ιον fιφCει και -rotg όδ'ου(]ι την πεΡΙ8χου(]αν (]χοίνον κατέ(]πα, πάντrι δΕ δια(]ει6μενον Π(Jο(]δ'οκίαv iποίη(]ε 15 τοίg φ8ρου(]ιν wg iκπηδη(]οv i" του πεΡΙ8χοvτοg αf!ΤΟ φιλοτεχvήματοg. διο και καταπλαγ8vτεg l,f}E(]txV iπί την γην τον δφιν, και -rovg περί την Of!Qttv τ6ποvg κατακεvτουvτεg &ντιπεριέ(]παιν του ,f}nflCov τον &πο των όδ6νταιν (]παραγμον iπι την ιxl(],f}n(]LV 20 7 των &λγούνταιν μερων. &πεVΕγκαvτεg δ' clg την Άλεξάνδρειαν iδαιρή(]αvτο :τφ βα(]ιλεί, παράδοξον ,f}iaftlX καί -roig &κού(]α(]ιν &πι(]τούμενον. τΥ δ' iv δεCι; τηg τροφηg καταποvή(]αvτεg την &λκην του ,f}nflCov τι,f}α(]οv i" του κατ' όλtγoν iποίη(]αv, ω(]τε 25 8 ,f}αvμα(]τηv αf!του γενΕ(]&αι την Αξημ8ραι(]ιν. δ δΕ δομημένης malim (v. 10) 1 ψόφον om. D Ιποlησα.ντο ΙΙ δ� ΟΜ. D 7 πρoσιππcισάμ,Eνoι Π 12 μΕΤΕαιρό-ι:(;ρον codices (corr. Tzetz. Ohil. 3, 927) 17 cιύΤo ante Ικ co dices, corr. Reiske 25 .ftrj�lo'V ΟΕ, .ftrιQlo'V τον &πσ των όδόνταιν ceteri (σΥ. v. 20).
2
321
ΠΙ 37. 38.
Πτολεμαίος; τοΙς; lLsv κυνηγοίς; ται;' άξίας; άπΕνειμε δω6,)εάς, τον δ' οφιν εΤ6,)εφε τετιitασευμΕνον κα� τοίς; εlς; την βασιλείαν πα6,)αβάλλουσι ξένοις; μέγιστον πα6,)εχόμενον κα� πα6,)αδοξότατον itEatLa. διόπε6,) τηλι- 9 5 κούτου tLεyEitovg οφεως; εΙς; οψιν κοινην κατηντη κότος; ουκ &ξιον άπιστείν τοίς; ΛΙitίοΨιν ουδs lLvftov {)πολαμβάνειν το it6,)υλούμενον {)π' αυτών. &ποφαί νονται γα6,) δ6,)άσitαι κατα την χώ6,)αν αυτών οφεις; τηλικούτους το μέγεfJ'ος δ!ιΌτε μη μ6νον (30ύς τε κα� 10 ταύ6,)ους; κα� τών &λλων ζφων τα τηλικαυτα τοίς ογκοις; άναλίσκειν, &λλ« κα� τοίς; έλέφασιν εΙς; &λκην συνίΌται:JfJ'αι , κα� δια μεν της σπεί6,)ας έμπλεκο μένους; τοίς; σκέλεσιν έμποδίζειν την κατα φύσιν κίνησιν, τον δ' αυχένα μετεωρίσαντας; {)ΠS6,) την 15 προβοσκίδα την κεφαλην έναντίαν ποιείν τοΙς τών έλεφάντων δμμασι, δια δs του πυρωπου τών όφfJ'αλ' μών ά6ΤQαπfj πα6,)απ).ησίας τας; λαμπηδόνας προβάλ λοντας &ποτυφλουν την 36,)ασιν, κα� σφήλαντας; έπ� την γην σα6,)κοφαγείν τα χειρωitέvτα τών ζφων. 20 Διευκρινηκότες; δ' &ρκούυτως; τα πε6,)� την At&LOπίαν κα� Τρωγλοδυτικην κα� την ταύταις; συνάπτου- 38 σαν μέχ6,)Ι της; δια καυμα &οικήτου, Π6,)ος; δs ταύταις; πε6,)� της; πα6,)αλίας; της; πα6,)α την Έρυit6,)αν itάλατταν καΙ το Άτλαντικον πέλαγος; το Π6,)ος μεσημβρίαν 25 κεκλιμένον, πε6,)Ι του καταλελειμμένου μέ6,)ους, λέγω δε τού Ά6,)αβίου κόλπου, ποιησόμεitα την &ναγρα φήν , τα μεν έκ τών έν L1λεξαvδ6,)είι: βασιλικών 14 ύπερ Reiske, -ύπο codices 17 παραπ}.ησ{ro!; codices , corr. Dind. προσβάΗοντας ΙΙ 23 παρά] ΠΕΡ! ΙΙ 26 δ1;] δη OF. DIODORUS Ι.
27
322
DIODORI SICULI
υπομνημάταιν εξειληφ6τες, τα δε παρα των αfJτοπτωv πεπυl1μέvοι. τούτο γαρ το μέρος τής οΙκουμένης και Το πεQΙ τας Βρεττανικας vήl10υς και την ΙΧρκτον fjΚΙl1τα πέπταικεν υπο την κοινην άν&ρώπαιν έπί yvrol1LV. άλλα περι μεν των προς ΙΧρκτον κεκλιμέ- 5 ναιν tLEQWV τ,ης οΙκουμένης των l1υvαπτ6vταιv τΏ δια 205 ψύχος άοικήτφ διέξιμεν, 3ταν τας ΓαΖΌυ Katl1afJOf; 3 πράξεις &ναγράφαιμεν ' ο{jτος γαρ την <Ραιμαίαιν ήγε μονίαν εΙς εκείνα τα μέQη ΠΟρQαιτάται προβιβάι1ας πάντα τον ΠQ6τεQΟV αγνοούμενον τ6πον εποίηl1ε 10 4 πει1εΙ:ν εΙς l1vvταξιv [l1τορίας' δ δε ΠΡΟl1αγΟQευ6με νος Άράβιος κ6λπος &vεl1τ6μαιται μεν εΙς τον κατα μει1ημβρίαν κείμενον αικεαν6ν, τφ μήκει δ' έπι πολλους πάνυ παQήκαιv l1ταδίους τον μυχον έχει περιοριζ6μενον ταϊς έι1χατιαίς τής Άραβίας και Τραι- 15 γλοδυΤΙΚής. EVQOf; δε κατα μεν το l1τ6μα και τον μυχον υπάρχει πεQΙ έκκαίδεκα (1.ταδίους , άπο δΒ Παν6ρμου λιμένος προς την άντιπέρας t1πει('οv μα κ('ας νεως διαιγμον ήμε('ήl1ΙΟV. το δε μέγΙl1τ6v εl1Τι διάl1τημα κατα το Τύ('καιον δ('ος και Μακα('ίαν 20 vηl10V πελαγίαν, ως CtV των ήπεί('αιν ούχ δ('αιμέναιν Ι) απ' άλλήλαιν. άπο δΒ τούτου το πλάτος άει μαλλον l1υγκλείεται και την l1vvayroyYιV έχει μέχ('ι τού l1τ6ματος. δ δε πα('άπλους αυτού κατα πολλους τ6πους έχει νήι10υς μακ('άς, στενους μεν διαδ('6μους lXOVl1ag, 25 �oύν δε πολυν και σφοδ('6ν. ή μεν oVV κεφαλαιώ δης τού κ6λπου τούτου &ιIl1Lf; υπ&('χει τοιαύτη.
2
22 &11ή1αιν om. AD 20 T.uIIKatov] 17 άπα δε Ταvρικόν f. cf. 41, 1 Μακαρίαν δvσπελιΧ"Ιιον G, Μαριάνδηs πε1ά"lιον Ε, Μαρίαν δυσπε1α"l{αν CFj corr. Stl·oth. -
m 38. 39.
323
iJfLcir; δ' &πο τωυ έι1χάταιυ [τούτου] τού μυχού τό- 6 παιν &Qξάμεvοι τον έφ' έκάτερα τα μέρη παράπλουυ τωυ ήπείραιν κα� ταr; &ξιολογαιτάταr; κατ' α1'Jταr; lδιότηταr; διέξιμευ ' πρωτον δε ληΨόμε,f}α το δεξιον 5 [LiQOr;, ο{, την παραλ{αν τωυ Τραιγλοδυτων [,f}vfJ νέμεται μέχρι τηr; έρήμου. Άπο πόλεαιr; τοίυυν 'ΑΡι1ιvόηr; κομιζομέvοιr; παρα 39 την δεξιαυ ηπειρον έκπίπτει κατα πολλοvr; τόπουr; έκ πέτραr; clr; ,f}άλατταv {ίδατα πολλά, πικραr; &λ10 μυρίδοr; εχοντα γεύι1ιν. παραδραμόυτι δε ταr; πηγαr; ταύταr; ύπέρκειται μεγάλου πεδίου μιλτώδη χρόαν εχου 5Qor; κα� τηυ οραι1ιυ τωυ έπ� πλέον &τενι ζόυταιυ είς α1'Jτο λυμαιυόμευου. {ιπο δε τας έι1χα τιας της ύπαιρείας κείται λιμηυ σκολιου εχαιν του 15 εlι1πλουv, έπώνυμος 'Αφροδίτης. {ιπέρκεινται δε τού- 2 του νήσοι τρείς, αιν δύο μεν πλήρεις είσιν έλαιωυ καί ι1ύσκιοι, μ{α δε λειπομένη τφ πλή,f}ει των προ ειρημέυαιυ δέυδραιυ, πλή,f}ος δ' εχουσα τωυ όνομαζο μέυαιυ μελεαγρίδαιυ. μετα δε ταύτα κόλπος έι1τιν 3 20 ciJtLcyi,f}fJg δ καλούμενος Άκά,f}αρτοr;, κα� προς αi;τφ {3a,f}cta xa,f}' -δπερ{30ληυ χερρόυησος, 1jg κατα τον a1'Jxiva στευου 5υτα διακομίζουσι τα σκάφη προς την &υτιπέρας ,f}άλατταv. παρακομισ,f}{vτι δε τους 4 τόπους τούτους κείται υήσος πελαγία [LSV τφ δια25 ι1τήματι, το δs μηκος είς όγδοήκοντα σταδίους παρ εκτείυουσα , καλουμέυη δε Όφιώδης , 11 το [LSV 1 τo�τoυ del. Dind. 5 μέροι;] των Τρωγλοδυτων add. OD 1 1 ταύται; Eichst!idt, αυτάι; cod. 12 πλΕιόνων DF �ναΤEνι ζόντων Β 17 σύσκιοι] σύκων σ 21 ήι; οω. ΙΙ 22 διακο26 δη μεν DF. μ{ζουσα DF 27 '"
DIODORI SICULI
324
παλαιον vπηQχa πλ-rίQηι; παντοδαπων xat φοβaQωv 206 έQπaτωv, &.φ' ών και ταύτηι; Ετυχι: τηι; ΠQοσηγΟQ{αι;, έν δε τοίι; μaταγavaστέQΟΙΙ; ΧQ6vοιι; ύπο των κατιΧ τ.ην 'ΑλaξάvδQaιαv βασιλέων οf}τωι; έξημaQιΧι&η φιλο τ{μωι; ωιJΤΙ: μηδεν Ετι κατ' α(}τ.ην δρασ&αι των 5 {} ΠQοϋπαQξάvτωv ςφων. 0.0 παQαλaιπτέοv δ' ήμίν oiιδε την αΙτ{αν τηιο πaQt την ήμέQωσιv φιλοτιμ{αιο. aVQ{σκaται rιXQ έν τf] νήιJφ ταύΤΏ το καλούμΕνον τοπάςιον, οπaQ έστ� λt&oι> διαφαιν6μΕνοιο έπιτaQ πήιο , υάλφ παQaμφaρηι; και &αυμαστην EYXQVιJOV 10 6 ΠQ6σοψιv παQaχ6μavοι;. δι6πaQ &.νεπ{βατοι; τοίι; /Χλ λοιι> τηQaίται, &ανατουμένου παντοι> του ΠQΟιJπλaύ σαντοι> ύπο των κα&Εσταμένων έπ' αVτηι; φυλάκων. ο-r,τοι δε τον &.Qι&μΟv δντειο όλ{γοι β{ον εχου6ιν &.τυχη. Ζνα μεν rιXQ μηδalι; λ{&οι> διακλαΠf], πλοίον 15 OVx &'πολΕ{ΠΕται το παQάπαv έν Τ?] νή6φ · οϊ δε παQαπλέοvτεg αVτ.ηV δια τον &.πο του βα6ιλέωι> φ6βον π6QQω&av παQα&έουιJΙ· ΤQοφαι δε αϊ μεν παQακομι ς6μΕυαι ταχέωι; έκλε{πουσιν, ετaQαι δ' iYXrbQLOL το 7 σύνολον OVX {,πάQχου6Ι. δι6πaQ οταν των 6ιτ{ων 20 όλtγα καταλε{πηται, κά&ηνται πάντει; οϊ κατα την κώμην ΠQοσδaχ6μεvοι τον των κομις6ντων ται; ΤQΟ φαι> κατάπλουν· Φν βραδυυ6ντων ΕΙΙ; ται; έσχάταιο δ δε ΠQοειρημέvοg λ{&οι> 8 έλπ{δαι; συστέλλονται. φυ6μενοι; έν ταίι; πέΤQαιg την μεν ήμέραν δια το 25 πνίγοι; oiJX δ6/αται, Κ6/ιχτούμενοι> ύπο του πε6/ί τον ηλιον φέγγουι;, τηι; δε νυκτοι; έπιγινομένηι; έν σκ6τει διαλάμπει και πόQQω&εv δηλόιο έστιν έν φ ποτ' l(V 1ibri
{} roσΤΕ] ώ ι; Il
16
ΚΙXΤΙX�EZΠEΤΙXΙ
13 C
iπ' lXvτηs Hertlein ,
28
δ'η�oν
OF.
-ύπ'
ιχvτιΟν
ΠΙ 39. 40.
325
n τόπφ, ο! δΒ νησοφύλακες κλήQφ δΙΠQημένοι τους
9
τόπους εφεδQεύουσι, κα� τφ φανέντι λί&φ πεQΙΤΙ &έασι σημείου XdQLV αγγος τηλΙΚΟύτον ήλίκον av n το μέγε&ος τού στίλβοντος lt&ov ' της δ' ήμέQας 5 περιιόντες περιτέμνουσι τον σημειω&έντα τόπον της πέτρας, κα� παQαδιδόασι τοίς δια της τέχνης δυνα μένοις εκλεαίνειν το παQαδοi}6ν οΙκείως. Παραπλεύσαντι δΒ τούτους τους τόπους πολλα 40 μsν Ίχ&υοφάγων έ&νη κατοικεί την παράλιον, πολ10 λo� δΒ νομάδες Τρωγλοδύται. ΠQος δε τούτοις i)Qη παυτοία ταίς 'διότησιν ύπάQΧει μέΧQΙ λιμένος τού ΠQοσαγΟQευ&έντος σωτηρίας , δς έτυχε της 6νομ(( σίας ταύτης &πο των ΠQώτων πλευσάντων 'Ελλή νων κα� διασω&έντωυ. &πο δΒ τούτων των μεQων 2 15 αρχεται συυαγωγην λαμβάνειν δ κόλπος κα� την επισΤQοφην επ� τα κατα την 'ΑQαβίαν μέQη ποιεί σ&αι, καl την φύσιν δΒ της χώρας κα� &αλάττης &λλοίαν εΙναι συμβέβηκε δια την {διότητα των τό πων ' η τε γά!! fίπειQος ταπεινη κα&ΟQαται, μη δα- 3 20 μό&ευ ciναστήματος ύπεQκειμένου , fj τε {}άλαττα 20 7 τευαγώδης oiισα το βά&ος oi.! πλέον εύQίr5κεται ΤQιων 6ργυιων, κα� τfj χQό/f παντελως ύπάQΧει xlWQd. τοϋτο δ' αi.!Τfj φασι συμβαίνειν oi.! δια το την των ύγQων φύσιν είναι τοιαύτην, &λλα διά το πλη{}ος τού διαταίς 4 25 φαινομένου κα&' υδατος μνίου κα� φύκους. μΒν oiιν επικώποις τωυ νεων εi){}ετός εστιν δ τό πος, κλύδωνα μεν οi.!κ εκ πολλού κυλι'ωυ διαστή ματος, {}ήQαν δ' 'χ{}ύων απλατου παQεχόμενος ' α! 9 f'.ft vη Ίχ.ft vοφc,γωv vu]g. -12 σωτηρος C 28 .ftήραv ΙΧπλατον] .ftr,ρας - άπλάτους ΑΒ.
326
5
6
7
DIODORI SICULI
δε τους iλέφαvτας διάγουι1αι , δια τα βά�η βιχ&υ πλοι κα&ει1τώι1ιχι και τΙΧίς ΚΙΧΤΙΧι1κευιχίς iμβ�ι&είς, μεγάλους και δεινους lπιφέροvι1ι κινδύνους τοίς iv ιχ-ότΙΧίς πλέουι3ι. διάρι1ει γαρ ιι1τtωv &έουι1αι κιχι δια την των πνευμάτων βtιχv πολλάκις νυκτος ιb&oύ- 5 μενιχι, δτε μεν πέτριχις ΠΡΟι1πει10υι1ΙΧΙ νιχυαγουι1Ι, ποτε δ' εΙς τεναγώδεις Ιι1&μους iμπtπτοvι1ιv ' οι δε νιχυτιχι παρακαταβηναι μεν &δυνατουι1ι δια το πλέον εΙναι το βά&ος &νδρομήκους, δια δε των κοντών τφ ι1κάφει βοη&ούvτες στιχν μηδεν &vύωι1ιν, lκβάλ- 10 λουσιν ί1παvτιχ πλην τής τροφής' ο-όδ' ofJTOJ δε τής &ΠΟι1τροφής τυγχάνοvτες εΙς μεγάλην &πορtαν lμπt πτουι1ι δια το μήτε vήι10V μήτ' ΙΧκριχν 1ιπεtροv μήτΕ ναύν έτέραν πλησtοv ύπάρχουι1αν δραι1&αι· &ξι:νοι γαρ παντελώς οι τ6ποι και ι1πιχvtοvς 8χοvτες τους 15 ναυι1ι διακoμι�oμένoυς. χωρις δε τούτωv τών κακώv δ κλύδων lv &καρεί χρ6vφ τφ κύτει της vεως τοι10ύτο πλή&ος ί1μμου ΠΡΟι3βάλλει και συσσωρεύει πα�ιx δ6ξως ί1Jστε τον κύκλφ τ6ποv περιχώννυι1&αι και το ι3κάφος ί1Jσπε� iπtτηδες ένδι:σμεύει1&αι τ1] χέρσφ. 20 οι δε τούτφ τφ ι1υμπτώματι περιπεσ6ντες το μεν πρώτον tLETQtrog όδύροvται προς κωφην έ�ημίαν, ο-ό παντελώς [μεν] &πεγνωκ6τες [εΙς τέλος] την σω τη�Cαν' πολλάκις γα� τοίς 'tοιούτοις iπιφανεις δ της πλημυ�Cδoς κλύδων lξήρεν εις fJψος, και τους 25 iι1χάτως κινδυνεύοντας ώι1περει &εος lπιφανε�ς διε1 βα&-6πλοοι D ι βα&-6προοροι αρι, βα&ύπλευροι l!'2 6 ό'l:!:] nO'l:!: π 10 dνvσωσιν Il 12 dποσ'l:ροφήι;; Wesse ling, 'ι:ροφήι; codices , σΟΟ,l:ηρ{αι; Dind. 15 σπαν{ωι; CDF 17 ΧΡ όν φ ] 'ι:φ x�όν φ αρ 23 μ),ν DF, δ), α; del. Dind. , ΕΙΙ;; τελοι;; del. Drnd.
ΠΙ 40.
327
φύλαξεν ' σταν δs &πο tLsv των {Τεων fι προειρη μένη μη παρακολου-&ήσΥ βοή-&εια, τα δs τηι; τροφηι; λtπy, τουι; μ'έν &σ-&ενεοτέρουι; οϊ κατισχύοντει; έκ βάλλουσιν εΙς; -&άλατταν, σπroς; τοις; όλtγoις; τα λει5 πόμενα των &ναγκαίroν πλείονας; fιμέραι; &ντέΧΥ, πέραι; δs πάσαι; τας; έλπίδας; έξαλείψαντει; &πόλλυν ται πολυ χειρον τών προαπο-&ανόντroν' οϊ μ'έν γαρ εν &καρει χρόνφ το πνευμα τη δούσΥ φύσει πάλιν &πέδωκαν, οί δ' clg πολλαι; ταλαιπroρίας; καταμερC10 σαντει; τον -&άνατον πολυχρονίουι; τας συμφοραι; εχοντει; τηι; του βίου καταοτροφης; τυγχάνουσι. τα 8 δε σκάφη ταυτα των έπιβατων οικτρως; στερη-&έντα, 208 κα-&άπερ τινα κενοτάφια , διαμένει πολυν χρόνον πανταχό-&εν περιχωννύμενα, τουι; δ' ίοτουι; κα� ται; 15 κεραίας; μετεώρους; εχοντα πόρρω-&εν τουι; δρωντας; clg οίκτον κα� ουμπά-&ειαν &γει των &πολroλόταιν πρόσταγμα γάρ έση βασιλέroι; Εάν τα τοιαυτα συμ πτώματα τοιι; πλέουσι διασημαίνειν τουι; τον ολε -&ρον περιποιουνται; τόπους;. παρα δε τοίς; πλησCΟν 9 20 κατοικουσιν Ίχ-&υοφάγοις; παραδέδοται λόγοι;, Εκ προ γόνων εχων φυλαττομένην την φήμη ν, στι μεγάληι; τινος; γενομένηι; &μπώτεωι; Εγεώ-&η του κόλπου πάς; δ τόποι; δ την χλωριΧν εχων του τύπου πρόσοψιν, μεταπεσούσηι; τηι; -&αλάττηι; εlι; τ&ναντία μέρη, κα� 25 φανείσης; τηι; έπι τφ βυ-&φ χέρσου πάλιν έπελ-&ου σαν έξαίσιον πλήμην &ποκαταστηοαι τον πόρον εΙι; την προϋπάρχουσαν τάξιν. 9 άνταπΕδωκαν Π 18 διασημαναι Π 21 φωνήν DF 22 ΕΥενή.(rη 11 πας] ξηρός πας F 23 τύπου Eich stadt , τόπου libri 24 και φ .) φ. δΕ vulg. 25 ΕπΙ] Εν D 26 πλήμην] πλημμύραν D, πλημην και πλημμύραν C.
328
DIODORI SICULl
Άπο δ's τούτωυ τώυ τ6πωυ του ILsv &πο ΠτολΒμαί'δ'ος πα(!άπλουυ εως τώυ Ταύ(!ωυ &κ(!ωτη(!Ιωυ Π(!ΟΕι(!ηκαμΕυ, 8τε ΠτολΕμαΙου τηυ τώυ έλεφάυτωυ ,f}ή(!αv &πηγγΕΙλαμευ ' &πο δs τώυ Ταύ(!ωυ έπιστ(!έ φΕΙ μΕυ ή πα(!άλιος π(!ος τας &υατολάς, κατα δΕ 11 τηυ ,f}Ε(!ιvηv τ(!οπηυ αϊ σκια� πΙπτουσι π(!ος με σημβ6!Ιαυ έυαυτΙως ταίς πα(!' ήμίυ &Χ(!Ι Π6!ος ω6!αυ 2 δευτέ6!αυ. έχει δΕ κα� ποταμούς ή χώ(!α, ρέοvταg έκ τωυ ό(!ώυ τώυ π(!οσαγΟ(!livομέvωv ΨεβαΙων. διεΙ ληπται δΕ και πεδΙοις μCΓάλoις φέ(!ουσι μαλάχης 10 και κα(!δάμου και φοΙνικος &πιστα μεγέ,f}η ' έκφέ(!ει δΕ και �α(!πoύς παυτοΙους, την μΕν γΕύσιν έχοντας 11 νω&(!άυ, &γυοουμένους δΕ πα(!' ήμίν. ή δΕ πqος την μΕσ6γειον &υατεΙνουσα πλή(!ης έστιν έλεφάν των και ταύqωv &γ(!Ιων και λε6ντωυ και πολλών 15 &λλωυ παντοδαπών ,f}ηρlωv &λκΙμων. δ δΕ π6ρος νήσοις διεΙληπται καρπον μΕυ ο'όδένα φ8(!ούσαιg t}ILE(!OV, έκτ(!εφούσαις δ' ό(!νέωυ 'δ'ία γένη και 'r:ai'f; 4, π(!οσ6Ψliσι -&αυμαστά. ή δ' έξ·ης ,f}άλαττα {Ja-&cF:a πανΤΕλώς έστι, και κήτη φέ(!liΙ παυτοδαπα πα(!ά- 20 δοξα τοF:ς ILSYE,f}Eotv, o-fJ μέντοι λυπούντα τούς &v -&(λώπους, έαν μή τις ακουσίως α-fJτωv ταις λοφιαF:ς πcριπέστι ' O-fJ δύνανται γαρ διώΚliΙV τούς πλέoυτας� ιbς ttv κατα την Ικ της -&αλάττης &ρσιν &μαυ(!ου μένων αiιτοF:ς τών όμμάτων iιπo τού κατα του ηλιον 25 φέγγους. ταύτα μΕν oi'ιν τα μέ(!η τής Τρωγλοδ'υτι- 209
41
2 et 4 ταυρικών D cf. 88, 4 9 ΘΕβαlων D 12 δε καΙ] δΕ vulg. 16 παντoδαπi!ιν &ηρ{αιν άλκΙμαιν] άϊ.κ{μαιν ζώων ΙΙ πόρος] τόπος D 20 παντοδαπα φερει vulg. 24 Ικ add. Wess. 26 τρωΥοδυτικης D.
III 41. 42.
329
κη� ε(}χατα γυω�ί�εται , πε�ιγ�αφ6μευα ταί� ακ�αι� ΊXg 6υOμά�Oυ(}ι Ψεβαία�. Το δ' αλλο μέ�o� τη� &υτιπέ�α� πα�αλίoυ το 42 π�O(}κεκλιμέυoυ '.A�αβί,! πάλιυ &υαλαβ6υτε� &πο τού 5 μυΧΟύ διέξιμευ. οijτο� γα� 6υoμά�εται Πο(}είδειου, {δ�υ(}αμέυOυ Ποσειδώυι πελαγίφ βωμου 'A�ίστωυo� τού πεμφ&έυτος ύπο Πτολεμαίου π�oς κατασκοπηυ της εως ιhκεαυoύ πα�ΎJκoύσΎJς '.Αραβίας. έξης δε 2 τού μυΧΟύ τ6πος lστ� παρα&αλάττιος δ τιμώμευος 10 ύπο τών έγχω�ίων διαφε�6ντω� δια τηυ εi.ιΧ�ΎJστίαυ τηυ έξ αi.ιΤOύ. οijτο� δ' 6υoμά�εται μΈυ Φοιυικώυ, εχει δε πλη&o� τούτου τού φυτού πολύκαρπου κα&' ύπε�βoληυ κα� π�o� απ6λαυ(}ιυ κα� τρυφηυ διαφέ �Oυ. πάσα δ' ή σύυεγγυς χώ�α (}παυί�ει υαματιαίωυ 3 15 ύδάτωυ κα� δια τηυ πρo� μεσΎJμβ�ίαυ εγκλισιυ εμ πυ�oς ύπά�χει ' διο κα� του κατάφυτου τ6που, έ1Ι &παυ&�ωπoτάτoις i)υτα μ.έ�εσι κα� ΧOΡΎJγOύυτα τα� τρoφά�, εΙκ6τω� ο{ βάρβαροι κα&ιε�ώκασι. κα� γαρ iίδατo� oi.ικ 6Μγαι ΠΎJγα� κα� λιβάδε� εκπίπτουσιυ 20 ευ αi.ιτφ, ψυχρυ [ητι χι6υος oi.ιδΈυ λειπ6μευαι ' αvται δ' εφ' έκάτε�α τα μΕρη τα κατα [τηυ] γηυ χλoε�α ποιούσι κα� παντελ ώς έπιτερπη [του τ6που]. εστι 4 δε κα� βωμo� έκ στερεού λί&ου παλαιo� τoί� χρ6υοις, έπιγραφηυ εχωυ &ρχαίοις γράμμ.ασιυ &γυώστοις. 25 έπιμέλουται δε τού τεμένους &νηρ κα� γυυή , δια βίου τηυ {ε�ωσύυΎJυ εχουτες. μακρ6βιοι δ' tlolv ο{ 1 πα(>αγ(>αφόμενα DF 2 ψεράρφ; ΙΙ 5 Ποσε {διον DF 10 -ύπο] μΕν ύπο vulg. δια ΑΒ, διά τε D, πρόι; ΙΙ 1 3 τρυφην] διατροφην ΤΙ διάφορον vulg. 21 Εφ' ΕκάΤΕρον μέρος OF την om. D ; της γης ΙΙ 22 τον τόπον om. OF 26 μακρόβιοι] μακροt CF.
330
DIODORI SICUL1
τΤίδε κατoικoϋvτε!;, και τα!; κοίτα!; έπι των δένδψυν Εχουσι δια τον &πο των .&ηρίων φόβον. παραπλεύ σαντι δε τον Φοινικωνα προ!; &κρωτηρίφ τη!; fιπεί ρου νησό!; έστιν &πο των έναυλιζομένων έν α1Jτfj ζφων Φωκων νήσο!; όνομαζομένη ' τοσούτο γαρ πλη- 5 .&Ο!; των .&ηρίων τούτων ένδιατρίβει τοϊ:!; τόποιg lfJστε .&αυμάζειν τοvg lδόνταg. το δε προκείμενον &κρωτήριον τηg νήσου κείται κατα την καλουμένην Πέτραν και την Παλαιστίνην [τηg Άραβίαg] ' slg γαρ ταύτην τόν τε λίβανον και τ&λλα φορτία τα 10 προg ε1Jωδίαν &νήκοντα κατάγουσιν, ιbg λόγοg, έκ τηg &νω λεγομ&vηg Άραβίαg of: τε Γερραίοι και Μιναίοι. την δ' έξηg παρα.&αλάττιον το μεν παλαιον 2 10 43 ένέμοντο Μαρανϊ:ται, μετα δε ταύτα Γαρινδανείg, 15 t)vτεg πλησιόχωροι. την δε χώραν κατέσχον τοιφδέ τινι τρόπφ ' έν τφ πρόσ.&εν λεχ.&έντι Φοινικωνι συντελουμένηg πανηγύρεωg πεvταετηρικηg έφοίτων πανταχό.&εν οι περίοικοι, καμήλων ε-δ τε.&ραμμένων έκατόμβα!; τοϊ:g έν τφ τεμένει .&EOtg .&ύσοντι;g, δμοίωg 20 δε και των -δδάτων των έξ α1Jτού κομιούντεg slg ταg πατρίδαg δια το παραδίδοσ.&αι τούτο το ποτον παρασκευάζειν τοίg προσενεγκαμένοιg την -δγίειαν. 2 δια δη ταύταg ταg αlτίαg των Μαρανιτων καταν τησάντων slg την πανήγυριν, οι Γαρινδανείg τοvg 25 μεν άπολελειμμένου!; έν ττί Χώρ lf κατασφάξαντεg, {j
9 της '.ΑρctβΙctς delevi (ut 3 ΦΟΙl1ικούlΙΤct codices Agath.), ροβΙ Πέτρctl1 inseruit Salmasius 13 ΜΙlΙlΙctίοι codices 15 μctριctllΕίς D, lΙctΡΙlΙΕίς σ, l1Εctρίνες F (cf. v. 24) γctρv'ΙΙδιΧ'ΙΙΕ ις σ (= v. 25) 24 μctριct,llιτωll D, μctρctνητωl1 11.
ΙΙΙ
42. 43.
331
τους δ' lκ της πανηγύρεως lπανιόντας lνεδρεύ6αν τες διέφ&ειραν, lρημώ6αντες δs την χώραν των οlκητόρων κατεκληρούχη6αν πεδία καρποφόρα καl νομας τοις κτήνε6Ι δαψιλεις έκτρέφοντα. αf)τη δ' 3 5 ή παράλιος λιμΙνας μ�ν όλίγους εχει, διείληπται δ' (5ρε6Ι πυκνοίς κα� μεγάλοις, έξ ιf)ν παντοίας ποικι λίας χρωμάτων εχου6α &αυμα6την παρέΧΕται &έαν τοις παραπλέου6Ι. παραπλεύσαντι δs ταύτην τ,ην 4 χώραν lκδέχεται κόλπος Λαιανίτης, περιοικούμενος 10 πολλαις κώμαις Άρ&βων των ΠΡ06αγορευομένων Ναβαταίων. οvτοι δs πολλην lLSV της παραλίου νέμονται, οvκ όλίγην δs καl της εΙς μεσόγειον άνη κούσης χώρας, τόν τε λαον &μύ&ητον εχοντες καl &ρεμμ&των άγέλας &πίστους 'tOrg πλή&ι;σιν. οί' το 5 15 μεν παλαιον lξηγον δικαιοσύνΊ1 χρώμενοι και ταις άπο τών &ρεμμ&των τροφαίς άρκούμΕνοι , υστερον δs τών &πο της ΆλεξανδΡΕίας βασιλέων πλωτον τοις έμπόροις ποιησ&ντων τον πόρον τοις τε ναυαγούσιν έΠΕτί&εντο καl λ1/στρικα σκ&φη κατασκευ&ζονΤΕς έλΥ20 σΤΕυον τους πλέοντας , μιμούμενοι τας άγριότητας και παρανομίας τών έν τφ Πόντφ Ταύρων' μΕτα δs ταύτα ληφ&ένΤCς iιπo ΤΕτρηρικών σκαφών ΠΕλ&γιοι προσηκόντως έκολ&σ&ησαν. μΕτα δs τούτους τους 6 τόπους iιπ&ρxει χώρα πεδιας κατ&ρρυτος, lκτρέφουσα δια τα-ς π&νΤ1/ διαΡΡΕούσας πηγας ίΧγρωστιν καl 25 μηδίκην, Ετι δs λωτον άνδρομήκη. δια δs το πλη &ος και την άΡΕ την της νομης oiJ μόνον κτηνών 9 Λαιανίτης Agath.] 6 ποικηλίας D , ώφελΕίας ΙΙ 15 διηγον Cobet, λαιν{της D , 'λαιρίτης F, άλαινίτης σ δΙΕξηγον malim.
332
DIODORI SICULI
παντοδαπων άμύ{Τητον έκτρέφΗ πλη.ι70ς, άλλα "at καμήλους άγρίας, ετι δ' έλάφους και δορκάδας. 7 προς δε το πλη.ι70ς των έντρεφομένων �Φων φoι� τωσιν έκ της έρήμου λε6ντων και λύκων και παρ δάλεων άγέλαι, προς ίΧς οί κτηνοτροφούντες άναγκά- 5 �oνται και tLc4t' -ήμέραν και νύκτωρ 4tηριομαχείν 2 1 1 {,περ των .ι7ρεμμάτων · ο{Jτω το της χώρας εύτύχημα τοίς κατoΙΚOύι:Jιν άτυχίας αΙ:τιον γίνεται δια το την φύι:Jιν ιbς έπίπαν τοίς άν.ι7ρώποις μετα των άγα{Των 10 διδ6ναι τα βλάπτοντα. 44 Παραπλεύ6αντι δε τα πεδία ταυτα κ6λπος έκδέχεται παράδοξου εχων την φύσιν. 6υννεύει μεν γαρ clr; τον μυχον τηr; xcbQar;, τφ μήκει δ' έπι ι1τα δίουr; πενταΚOι:JίOυς 'παρεκτείνεται , περικλειόμεvοr; δε κρημvοίr; 4tαυμασίοιr; το μέγε.ι70r; σκολιον και 15 δυσέξιτον εχει το 6τ6μα' &λιτενους γαρ πέτραr; τον εΙ:σπλουν διαλαμ{Jαvούσηr; οi)τ' εΙι:Jπλευσαι δυvατ6ν 2 έι:Jτιν clr; τον κ6λπον οi)τ' έκπλευι:Jαι. κατα δε ταr; του QOV προσπτώσεις και ταr; των άνέμων μετα {Jολαr; δ κλύδων προσπίπτων τf] Qαχίf! καxλά�Eι και 20 τραχύνεται πάνΤ'Ώ περι την παρήκουσαν πέτραν. οί δε την κατα τον κ6λπον χώραν νCΜ6μενoι, Bανι�o tLEVEir; 6νoμα�6μEνoι, ταr; τροφαr; εχου6Ι κυνηγούν τεr; και σαρκοφαγοvvτεr; τα χερσαία �φα. ίερον δ' &γιώτατον Ζδρυται, τιμώμενον -όπο πάντων Άράβων 25 8 περιττ6τερον. έξηr; δε τf] προεΙQημέv'!Ί παQαλίf! νησοι τρείς έπίΚΗνται, λιμένας ποιουσαι πλείους. και τού των την μεν ΠQώτην ίdΤΟQοvdιv {,πάρxcιν ίεραν 8 Ιy.τρrιφoμένων F 16 δvσδιι;ξtΤ1jτον GF μΕνΕίς C 26 δη δ' Ιν D 26 παράλιοι ΙΙ.
22 Βνιζο-
ΠΙ
43. 44.
333
'Ίσιδος , έ(!ημον oi'Jcrιxv, παλαιών δ' οΙκιών έχειν λι{}{νας ύποστά{}μας κα� στήλας γ(!άμμασι (3ιx(!(3ιx(!L κοίς κεχα(!αγμΙνας ' δμο{ως δε κα� τας &λλας S(!ήμους ύπά(!κειν ' πάσας δ' sλα{αις καταπεφυτευσ{}αι δια5 φ6(!οις τών πα(! ' ήμίν. μετα δε τας νήσους ταύτας 4 αΙγιαλος πα(!ήκει κ(!ημνώδης κα� δυσπα(!άπλους sπ� σταδ{ους ιbς χιλ{ους' otJrE γα(! λιμην otJrc σάλος sπ' &γκύ(!ας υπ6κειται τοίς ναυτ{λοις , o-D χηλΎl δυναμένη τοίς &ΠΟQουμένοις τών πλε6ντων την 10 άναγκα{αν υπ6δυσιν πα(!ασχΙσ{}αι. ί5(!ος δε ταύη7 παQάκειται κατα μεν [την] ΚΟQυφην πέΤQας &ποτο μάδας έχον κα� τοίς ϋψεσι καταπληκτικάς, ύπο δε τας Q{ζας σπιλάδας όξε{ας κα� πυκνας SvftιxMrrOvg κα� κατ6πιν α-Dτών φάQαγγας vπο(3ε(3Qωμsνας κα� 15 σκολιάς. συντεΤQημsνων δ' αυτών π(!ος &λλήλας, 5 κα� της {}αλάττης (3cf-f1og sχούσης , δ κλύδων ποτε μεν εΙσπ{πτων, ποτε δε παλισσυτών (3(!6μφ μεγάλφ πα(!απλήσιον �xoν lξ{ησι. του δε κλύδωνος το μεν ΠQος μεγάλας πέτ(!ας ΠQοσαQαττ6μενον εΙς ϋψος 20 7σταται κα� τον &φQον {}αυμαστον το πλη{}ος κατα2 12 σκευάζει, το δε καταπιν6μενον κοιλώμασι σπασμον καταπληκτικον παQSΧει , ωστε τους &κουσ{ως έγγ{ σαντας τοίς τ6ποις δια το δέος o{oνε� ΠQοαπο{}νή σκειν. ταύτην μεν oi'Jv την πα(!άλιον έχουσιν "AQIX- β 25 (3ες ο{ καλούμενοι Θαμουδηνοt' την δ' έξης sπsχει 1 ξ'ΧΗ vulg. 4 καταπεπvκνrou,f}-αι ΙΙ β παρήκει] παράΚΕιται D 8 ον χη'λ.η A-gath.] ονχ υλη codices 11 την om. DF 13 Ιν,f}-α'λ.άτταvς] όΛ.tγας add. D, κοιλάδας f. 15 προς 1 εΙς II 18 κλύδωνας] κύματος ΙΙ 19 άραττό μενον όΡ 21 κοιλώμασι Wurm, κο{ϊ.ωμα libri 22 κατα πΙηκτικον παρΕχει D, ποιει καταπληκτικόν ΙΙ 25 Θαμου δινοΙ D .
334
DIODORl SICULI
κόλπo� ε{ιμεγέ&η�, Επικειμένων α{ιτφ νήι1ων ι1πο(!ιΧ δων, την π(!όι10Ψιν έχουι1ων δμοίαν ταί� καλoυμι!ναι� ΈχινιΧι1Ι νήι10ις. Εκδέχονται δs ταύτην την πα(!ιΧλιον &.έ(!ιοι .fTivc� /Χμμου κατιΧ τε το μηκo� κα� το πλιXτo�, 7 μέλανε� την χ(!όαν. μετα δs τoύτoυ� δ(!αται χε(!(Jό- ι; νηι10� κα� λψην κιXλλιι1ΤO� των εl� {ι1το(!ίαν πεπτω κότων, όνoμαζόμενo� Χα(!μού.fTα�. {,πο ιΥα(! χηλην Εξαίι1ιον κεκλιμένην π(!o� ζέφυ(!ον κόλπo� Εl1τ�ν ο{ι μόνον κατα την Ιδέαν .fTαυμαι1τό�, &λλα κα� κατα την ε{ιχ(!ηι1τίαν πολυ τoυ� �λλoυ� {,πε(!έχων" πα(!- ι() ήκει ιΥα(! α{ιτον δ(!o� ι1υνη(!εφι!ς, κυκλούμενον παντα χό.fTεv EΠ� l1ταδίου� 8κατόν, εl:ι1πλουv δ' Εχει δίπλε .fT(!OV, ναυι1� δΙι1Xιλίαι� �κλυι1τoν λιμένα πα(!εχόμενος. 8 XIXJ(J�� δs τούτων εi)υδ(!ο� τ' Ει1τί κα{}' {,πε(J(Jολήv, ποταμού μείζoνo� εl� α-ότον Εμ{JιΧλλοvτο�, κα� κατα ιι; μέl10V Εχει Vηl10V εi)υδ(JΟV καί δυναμι!νην έχειν κηπεύματα. κα&όλου δ' Eμφε(!έι1τατό� Ει1τι τφ κατα την Κα(!χηδόνα λιμένι, Π(JoιJαΙΥΟ(Jευομέvrp δs Κώ.fTωνι, πε(Jί ο-δ τα� κατα μέ(JΟ� ε-όΧ(Jηι1τία� Εν τoί� oΙκείoι� Χ(Jόvοι� πεΙ(Jαι1όμε&α διελ.f}είν. lχ.fTύωv δε πλη.fTο� 2() Εκ τη� μεγιXλη� .fTαλιΧττη� εl� α-ότον &&(Jοίζεται διιΧ τε την νηνεμίαν κα� την ιΥλυκύτητα των εl� α{ιτον �εόντων {,διΧτων. 45 Πα(Jαπλεύι1αντι δε τoυ� τόπoυ� τούτους δρη πέντε διει1τηκότα &λλήλων εl� fJψος &νατείνει, ι1υν- 25 αιΥομένας έχοντα τας ΚΟ(Jυφας εΙς ΠδΤ(Jώδη μαι1τόν, παραπλήι1ιον φανται1ίαν &ποτελούντα ταί� κατ' Αι:... 5 tQόαν1 κα&ε3 ταVΤ7]V om. Π 1 anoQιXδ!jv ΙΙ στ;ώσιx� add. UF τ;ιχούτ;ιχ. -ύφοριΧτ;ιχι Π 6 λ�μην] ε[ς ιχvτ;ην add. OF 10 vnEqιXywv Π 19 οΙκε{οιι;;] Ιδ{οιι;; ΙΙ.
ΠΙ
44. 45.
335
γυπτου πυραμ(6ιυ. έξής δ' εστι κ6λπος κυκλοτερης μεγάλοις &κρωτηρ(οις περιεχ6μευος , 015 κατα μέ6ηυ την διάμετρου &υέστηκε λ6φος τραπεζοειδής, εφ' 015 τρείς υαοι &αυμα6ΤΟΙ τοίς ϋψεσιυ φκοδ6μηυται &εώυ, Ι) &γυοουμέυωυ μευ vπο τώυ Έλλήυωυ, τιμωμέυωυ δ' vπο τώυ εγχωρ(ωυ διαφερ6υτως. μετα δε ταύτα αίγιαλος παρήκει κά&υγρος, υαματια(οις και γλυκέ6Ι �εt&ροις διειλημμέυος ' κα&' 8υ εστιυ δρος όυομαζ6μευου μευ Χαβίνου, δρυμοίς δε παυτοδαποίς πεπυ10 κυωμέυου. την δε χέρ60υ τηυ εχομένηυ της όρειυης νέμονται τώυ Άράβωυ ο[ καλούμευοι Δέβαι. οΙΙτοι δε καμηλοτροφουυτες προς ίΧπαυτα χρώυται τα μέ213 γι6τα τών κατα του β(ου τf] του ζφου τούτου χρε(ο/ ' προς μευ γαρ τους πολεμ(ους &πο τούτωυ μάχουται, 15 τας δε κομιδας τώυ φορτ(ωυ επι τούτωυ νωτοφο ρούυΤΕς (ιο/δ(ως ίΧπαυτα 6υυτελου6Ι , το δε γάλα π(υουΤΕς &πο τούτωυ διατρέφουται , και τηυ 8ληυ χώραυ ΠΕριπολού6ιυ επ� τώυ δρομάδων καμήλωυ. κατα δε μέ6ηυ τηυ χώραυ αυτώυ φέΡΕται ποταμος 20 τοσούτο χρυ60ύ καταφέρωυ ψήγμα φαιυ6μευου ωστε κατα τας εκβολας τηυ Ιλυυ &ποφέρε6&αι περιστ(λ βουσαυ. ο[ δ' εγχώριοι της μευ εργασ(ας της του χρυ60ύ παυτελώς είσιυ &πειροι, φιλ6!;ευοι δ' vπάρ χου6ιυ, ου προς πάυτας τους &φικυουμέυους , &λλα 25 προς μ6υους τους &πο Βοιωτ(ας και Πελοπουυήσου διά τιυα παλαιαυ &φ' Ήρακλέους oίκcι6τητα προς 2 0-1)] ιόν ΟΡ 4 ταις 15ψεσιν F 5 -&πό των] fJφ' vnlg. 8 κατειλημμένος codices , corr. Wess. 1 1 Δεδεβα� Agath. 95 12 τά om. D 1 9 τήν μΙΙσην vulg. 21 κατά] περΙ 1I 22 ευεΡΎεσ{ας F.
2
3
4,
Ι>
336
DIODORI SlCULI
το D.f1vog, 1JV μv.f1ικως 8αυτους παQΕιληφivαι nΙXQa των 'ltQor6vmv {στο QOυσιν. ή δ' έξής χώQα κατοι ΚΕίται μ�ν {;πο 'ΛQάβαιv 'Λλιλαtαιv και Γασανδων, oiJ" έμΠVQος ο{,σα "ιx.f1dnEQ αϊ πλησtοv, &λλα μαλα "ιxig και δασΕtιχιg VΕφiλαις πολλάκιg κατεχομivη ' Εκ 5 δ� τούταιν {;ετοι γtvοvται και χειμωvεg εi5καΙQΟΙ και ποιούvτεg την .f1εQΙVηV ωραν εi5ΚQατοv. η τε χώQα πάμφΟQ6g Εστι και διάφΟQοg κατα την &Qετ1'jv, oiJ μivτοι τυγχάνει τής Εvδεχομivης Επιμελεtας δια την 7 των λαων &nELQtιxV. τον δ� XQVoOV ε{;Qtdκοvτεg Εν 10 τοig φvσικοίg {;ποv6μοιg τηg γής συνάγουι5Ι πολύν, ου τον Εκ τού Ψ1'jγματοg συντηκ6μενον, &λλα τον αυτοφυή και καλούμενον &πο τού ι5vμβεβηκ6τοg ltnvQov. κατα δ� το μiγε.f10ς Ελάχιστος μ�ν S{;Qt ι5κεται nΙXQιxnl1'jotog 'ltVQfjvt , μiγιι5τος δ� ου πολ';' 15 8 λειπ6μενος βασιλικού καQύοv. φΟQούσι δ' αυτον nEQt τε τους "ΙXQnOvg των XELQroV και nEQL τους ΤQαχ1'jλοvς , τεΤQημivοv Εναλλαξ λt.f1oLf; διαφαviι5ι. και τούτου μ�ν τού rivovg Επιπολάζοντος nΙXQ' αiJτοίς, χαλκού δ� και σιδ1'jQΟV σπαvtζοvτοg, Επ' [σης 20 &λλάττονται ταύτα τα φΟQτtα 'ltQog τοvg Εμπ6Qοvg. Μετά δε τούτοvg iJndQxovtjtV οϊ όνομαζ6μενοι 46 ΚάQβαι, και μετα τούτοvg ΣαβαίΟΙ, πολvαv.f1ραιπ6τατοι των 'ΛQαβικωv E.f1vWv f)vτεg. viμοvται δε την ευδαtμοvα λεγομivηv 'Λραβtαv, φiQοvσαv τα πλείι5τα 25 των naQ' ήμίν &ra.f1Wv και .f1Qεμμάταιv παντοδαπων εΚΤQiφοvσαv πλή.f10g &μύ.f1ητοv. ευαιδtα τε αυτην 6
3 μΕν om. Α �Λ.ιάrov C, 'ΛΛ.ιαΙroν F 6 -ύ8ΤΟΙ Agath. 96] νιφΕΤΟΙ codices 10 Λ.αών] &Λ.Λ.rov F, άΛ.ιεroν Ο 22 οϊ om. vulg. 24 δΕ] Ύ�Ι> OF 27 ΤΕ Bekker, ΤΕ Ύ�Ι> libri.
ΠΙ 45. 46.
337
πάσαν Επέχει φυσικη δια το πάντα σχεδον τα ταίς όσμαίς πρωτεύοντα φύεσ&αι κατα την χώραν &ν έκλειπτα. κατα μεν γαρ την παράλιον φύεται το 2 214 καλούμενον βάλσαμον και κασ{α και πόα τις &λλη 5 lδιάζουσαν φύσιν εχουσα ' αυτη δε πρόσφατος μεν OVoa τοίς ομμασι προσηυεστάτην παρέχεται τέρψιν, Εγχρονισ&εισα δε συντόμως γίνεται iξίτηλος. κατα 3 δε την μεσόγειον -δπάρχουσι δρυμοι συνηρεφείς, κα&' ους Εστι δένδρα μεγάλα λιβανωτου και σμύρνης, 10 προς δε τούτοις φοίνικος καΙ καλάμου και κιναμώ μου και των &λλων των τούτοις δμοίαν Εχόντων την εvωδίαν' oVΔ), γαρ iξαρι&μήσασ&αι δυνατον τας έκάστων Ιδιότητάς τε και φύσεις δια το πλή&ος και την -δπερβολην τ,ης Εκ πάντων &&ροιζομένης όσμης. 15 &εία γάρ τις φαίνεται και λόγου κρείττων ή προσ- 4 πίπτουσα και κινούσα τας έκάστων αΙσ&ήσεις EV ωδία. και γαρ τους παραπλέοντας, καίπερ πολυ της χέρσου κεχωρισμένους, ΟVΚ &μοίρους ποιεί τής τοι αύτης &πολαύσεως ' κατα γαρ την &ερινην ωραν, 20 σταν ανεμος απόγειος γένηται, συμβαίνει τας &πο των σμυρνοφόρων δένδρων και των &λλων των τοι ούτων αποπνεομένας EVroMag διικνε'ϊσ&αι προς τα πλησίον μέρη τής &αλάττης' ov γαρ ωσπερ παρ' ήμίν αποκειμένην και παλαιαν εχει την των &ρω25 μάτων φύσιν, άλλα την ακμάζουσαν Εν &ν&ει νεαραν δύναμιν και διικνουμένην προς τα λεπτομερέστατα της αΙσ&ήσεως. κομιζούσης γαρ τής αύρας την &πόρ- 5 ροιαν των εvωδεστάτων , προσπίπτει τοίς προσπλέ6 πα� έχει F 11 τών &λλων om. DF 19 έαρινην ΙΙ 25 έν] έπ C 28 πλέουσι ΙΙ ; παραπλέουσι malim. DIODORU8 Ι. 28
338
DIODORI SICULI
ουσι την πα(μΧλιον ΠQοσην�ς κα� πολύ, ΠQος δs τούτοις {ιγιεινον κα� παQηλλαγμένον έκ των &Qίστων μίγμα, οi5τε [raQ] ΤΕτμημένου τού ΚΙΧQπού κα� την Ιδίαν &κμην έκπεπνευκ6τος, οi5τε την &π6&εσιν εχοντος έν έτεQογενέι5ιν &γγείοις , &λλ' &π' ιχυτης 5 της νΕαQωτάτης WQιxr; καΙ τον βλαστον &κέQαιον παQεχομένης της &είας φύσεως, ωι5τε τους μεταλαμ βάνοντας της lδι6τητος δοκείν &πολαύειν της μυ&ο λογουμένης &μβQ0ι5ίας δια το την -vπεf;Jβολην της ευωδΙιχς μηδεμίαν έτέQαν εVQίσκειν οlκείαν Πf;JΟdηγο- 10 47 (Ιίαν. ov μην δλ6κληQον καΙ XroQ�g φ&6νου την ευδαιμονίαν τοίς &:v&Qώποις fι τύχη πεQιέitηκεν, άλλα τοίς τηλικούτοις δωf;JήμαdΙ παQέζευξε το βλά πτον καΙ νου&ετησον τους δια την συνέχειιχν των 2 &γα&ων εΙω&6τας καταφf;Jονείν των &εων. κατα γα!! 15 τους ευωδεστάτους δQυμους δφεων -vπάQχει πλη&ος, οΙ' το μεν XQwftIX φοινικούν εχουι5Ι, μηκος δε ι5πι&α μης, δήγματα δε ποιούνται παντελως &νΙατα' δά κνουι5ι δε ΠQ0ι5πηδωντες και &λλ6μενοι Πf;Jος fJψος 3 α{μάττουι5Ι τον ΧQωτα. [διον δέ τι παQα τοίς έγχω- 20 (ΙΙοις ι5υμβαίνει πεQΙ τους ήσ&ενηκ6τας -δπο μαΚf;Jας v6dov τα σώματα. διαπνεομένου γα!! τού σώματος -δπ' &Κf;Jάτου καΙ τμητικης φύι5εως, καΙ της συγΚQl σεως των δγκων εΙς &f;JιxtroftIX ι5υναγομένης, εκλυσις 215 έπακολου&εί δυσβοή&·ητος· δι6πεf;J τοίς τοιούτοις 25 ΙΧσφαλτον ΠΙΧQα&υμιωι5Ι και ΤQάγου πώγωνα, ταίς έναντίαις φύι5Εσι καταμαχ6μενοι την VΠΕf;Jβολην της 3 Υαρ del. Dind. 5 Εν �ΤEρoις ΎΕνΕσιν η �ν ΙηΥε{οις D άπ' om. D 11 ψ&όνου1 πόνου D 19 παλλόμενοι Agath. 98 22 τα σώματα del. ReisKe.
ΠΙ 46. 47.
339
εύωδίαι;. το γαρ καλον ποσότητι μεν και τάξει μετρούμενov ώφελεί και τέρπει τουι; αν-Β'ρώπουι;, αναλογίαι; δε και κα-Β''ήκοντοι; καιρού διαμαρτον ανόνητον εχει την δωρεάν. τού δ' ε-Β'νουι; τούτου 4 5 μητρόπολίι; έστιν .ην καλούσι Σαβάι;, έπ' ορουι; φκι σμένη. βασιλέαι; δ' έκ γένουι; εχει τουι; διαδεχο μένουι; , οΤι; τα πλή-Β'η τιμαι; απονέμει μεμιγμένας ιXya{tOir; κα� κακοίι;. μακάριον μεν γαρ βίον εχειν δοκού6ιν, στι παι5ιν έπιτά.ττοντει; oiJo/va λόγον {Υπ10 έχουσι των πραττομένων ' ατυχείι; δε νομίζονται κα{t' 360v ούκ εξεστιν αύτοίι; ούδlποτε έξελ-Β'είν έκ των βασιλείων, εΙ δε μή, γίνονται λι-3'όλευστοι {,πο των οχλων κατά τινα ΧΡΎ)6μον αρχαίον. τούτο δε το 5 [{tvor; ov μόνον των πλησιοχώρων Άράβων , άλλα 15 και των &λλων αν{tρώπων διαφΙρει πλούτφ κα� ταίι; &λλαιι; ταίς κατα μ/ροι; πολυτcλείαιι;. έν γαρ ταίι; των φορτίων αλλαγαίι; και πράσεσιν ογκοιι; έλαχίι1τοις πλεί6την άποφlρονται τιμην άπάντων άv{tρώπωv των αΡΥυρικήι; αμείψεωι; ενεκα ται; έμπορίαι; ποιου20 μΙνων. διόπερ έξ rxlCJvor; άπορ-Β'ήτων αvτωv γεγε- 6 νΎ)μΙνων δια τον έκτοπισμόν , και χρυσού τε και άργύρου πλή-Β'ουι; έπικεκλυκότοι; παρ' αvτοίι; , και μάλιστ' έν Σαβαίι;, έν Ει τα βασίλεια κείται, τορεύ ματα μεν αργυρά τε και χρυσά παντοδαπων έκπω25 μάτων εχουσι, κλίναι; δε και τρίποδαι; άργυρόποδαι;, και την &λλην κατασκευην &πιστον τΏ πολυτελείι;ι, κιόνων τε άδρων περίστυλα, τα μεν έπίχρυσα, τα δ' 5 Σάβας CF 1 4 'Αράβων] 1 μΕσότητι .Agath . 99 βαρβάρων ΙΙ 16 ταις add. Dind. 23 Σάβαις CF 25 δε] ΤΕ D 27 άδρώνJ καΙ άνδρσ;ν vu1g.
28*
340
DIODORI SICULI
&QγυQοειδειι; τύπουι; επ� των κιονΟΚQιΧvwv εχοντα. 7 ται; δ' όQοφαι; κα� -BύQag XQvCIatg φιάλαιι; λι&οκολ
λήτοιι; κα� πυκναιι; διειληφότει; απασαν την των οlκιων κατα μέQΟΙ; οlκοδομ{αν πεπο{ηντιΧΙ &αυμαστην ταιι; πολυτελε{αιι; ' τα μ"Εν 'YIlQ εξ &QγύQου κα� XQV- 5 σού , τα δ' εξ ελέφαντοι; κα� των διαΠQεπεστιΧτwv λ{&ω�l, ετι δ"Ε των lΧλλων των τψιωτάτων παQ' &ν8 &Qrhποιι;, κατεσκευάκασιν. &λλα 'YaQ ο-Οτοι μ"Εν εκ πολλων ΧQόνWV την εόδαιμον{αν &σάλευτον εσχον δια το παντελωι; &πι:ξενωσ&αι των δια την lδ{αν 10 πλεονεξ{αν EQlLaLOV fιγoυμ{νων τον &λλόΤQιον πλού τον. ή δ"Ε κατα τούτουι; &άλαττα λευκη φα{νεται την ΧQόαV, {Μ&' αμα &αυμιΧζειν το παQάδοξοv κα� 9 την αΙτίαν τού συμβαίνοντοι; επιζητεΙν. νησοι δ' εvδαίμοvει; πλησίον {)πιΧQχουσιv, εχουσαι πόλι:ιι; &τει-· 15 χίστουι;, εν αίι; τα βοσκήματα πάντα λευκην έXCΙ την ΧQόαV, κα� τοιι; &·ήλεσιν α:ότωυ οvκ επιφύεται το κα&όλου κέQαι;. εΙι; ταύται; δ' εμΠΟQΟΙ πιΧντο&εν 216 καταπλέουσι, μάλιστα δ' εκ Ποτάναι;, .ην ΆλέξαvδQΟΙ; φκισε παQα τον Ίυδον ποταμόν, ναύστα&μον εχειν 20 βουλόμΕνοι; τηι; παQα τον ώκεανον παQαλ{ου. πεQ� μ"Εν otιν τηι; XrhQag κα� των εν αvτfj κατοικούντων &Qκι:σ&ησόμε&α τοιι; ι:lQημέvοιι;. 48 ΠεQ� δ"Ε των κατα τον oVQavov δQwμ{vwv παQαδόξων εν τοιι; τόποιι; ov παQαλειπτέοv. &αυμασιώ- 25 τατον μ{ν έστι το πεQ� την ΙΧQΚΤΟV ίσΤΟQούμεvον καl. πλΕίστην Iι.ΠΟQίαν παQcχόμcvοv Τοιι; πλΟϊζομ{νοις' 1 §πί τ. κ. τυπους vulg. 5 rιXQ om. vulg. 18 το om. D 19 §κ Rhod., εΙς codices 22 tvotnovvrrov ΙΙ 26 μ,Εν D, μ.εν o.vv vulg.
ΠΙ
47. 48.
341
&πο γαρ μηνος δν καλούσιν Λ&ηναϊοι μαιμακτη ριώνα τών έπτα τών κατ α την ΙΧρκτον &στέρων Ο'όδένα φασlv δρασ&αι μέχρι της πρώτης φυλακης, τφ δΒ ποοειδεώνι μΙχρι δευτέρας, xal κατα τους 5 έξής έκ τού κατ' όλtγoν [πλοϊζομένοις] &&εωΡ-rίτoυς -όπάρχειν. τών δ' ΙΧλλων τους όνομαζομένους πλά- 2 νητας τους ttSV μεtζοvας τών παρ' ήμϊν, STlQovg δΒ μηδ's τας δμοtας &νατολας κα� δύοεις ποιείο&αι ' τον δ ' ηλιον oiJX ωσπερ παρ' ήμϊν βραχυ προ της ΖΜας 10 &νατολης προαποστlλλειν το φώς, &λλ ' [τι νυκτος οi)σης eJκοταtου παραδόξως ΙΧφνω φανέντα έκλάμπειν. διο κα� μηδΙπο& ' ήμέραν fkSV έν lXEtvotr; τοϊς τόποις 3 ytvEeJ&at πρ�ν δρα&ηναι τον ηλιον, έκ μέσου δs τού πελάγουg φασlv &ναφαινόμ.ενον atJTov δράσ&αι 15 flSV ΙΧν&ρακι παραπλήσιον τφ πυρωδ'εστάτφ , σπιν &ηρας δ' &φ' έαυτού μεγάλους &πορρtπτειν, xal τφ τύπφ μη κωνοειδη φαtνεσ&αι, κα&άπερ ήμεϊς δοξά ζομεν, &λλα xtoVt τον τύπον εχειν έμφερη , μικρον έμβρι&εστέραν εχοντι την &πο της κεφαλης έπιφά20 νειαν, προς δs τούτοις μήτ' αiψην ποιείν μήτ' &κτϊνας βάλλειν ΙΧχρι πρώτης ωρας, φαινομένου πυρος &λαμπούς έν σκότει ' δευτέρας δ' &ρχομένης &σπιδοειδη ytVEo&at xal το φώς βάλλειν &πότομον κα� πυρώδες κα&' υπερβολήν. κατα δs την δύσιν 4 25 lvavTta ytVEeJ&at συμπτώματα περ� αiJτόv ' δοκείν γαρ τοίς δρώσι καιναίς &κτίσι φωτtζcιv τον κόσμον 5 κατ' όλίγον] κατα λόγον A? ath. 104 πλοιζψένοι. ιΜτεωρήτους ύπιΧρχειν AD, πλοιζομενοις ceteri 6 πλανητας AD, πλιΧνητας ά-Β-εωρήτους ύπιΧρχειν ceteri 12 μεν om. vuJg. 17 δισκoειδiι Agath. 25 περί] προ. ΙΙ 26 κεναίς F, μεν αΙς C.
342
DIODORI SICULI
ο-όκ ελαττον ωρών δυοΊ:ν , ως δ' 'Δγα&αρχίδ'Yjς δ Κνίδιος &νέγραψε, τριών. τουτον δb τον UΙXL(Jov ?jδιστον τοΊ:ς έγχωρίοις φα{νε6&αι, ταπεινουμένου 5 του καύματος δια τ.ην δύΌιν του ήλίου. τών δ' &νέ- 217 μων ζέφυροι [Lbv κα� λίβες, ετι δ' &ργέσται κα� 5 c.fJll ot, πνέουΌι κα&άπερ uιxt παρα τοΊ:ς &λλοις' νότοι δ'b κατα μΕν ΑΙ&ιοπίαν oiJrc πυέουΌιν οiJτε γνωρί ζονται το Όύνολον, κατα δb τ.ην Τρωγλοδυτικην καΙ την 'Δραβίαυ &ερμo� γίνονται κα&' -όπερβολήν, ffJστε και τας {;λας έκπυρουν και τών καταφευγόντων εΙς 10 τας έν ταίς καλύβαις Όκιας έκλύειν τα Όώματα. δ δb βορέας δικαίως iΚν &ριΌτος νομίζοιτο, διικνούμενος εΙς πάντα τόπου της οlκουμέυης και διαμένων ψυχρός. 49 Τούτωυ δ' ήμίν διευκρινημένων οlκείου &ν cl'Yj διελ&είν περι τώυ Διβύων τών πληΌίον ΑΙγύπτου 15 κατοικούντων και της δμόρου χώρας. τα γαρ περι ΚυρήV'Yjν καΙ τας Σύρτεις, {τι δΕ την μεσόγειον της κατα τους τόπους τούτους χέρσου, κατοικεί τέτταρα γένη Διβύων' dιν οί [Lbv 6νομαζόμενοι Νασαμώνες νέμονται τα νεύοντα [Llll'Yj προς νότον, οί δ' Α-όΌχί- 20 σαι τα προς την δύ6ιν, οί δΕ Μαρμαρίδαι κατοι κουΌι την μεταξυ ταινίαν ΑΙγύπτου και KVQtjV'Yjg, μετέχοντες και της παQαλίου, οί δε Μάκαι πολυαν .f}QωΠίιr- τών δμοε.f}vών προέχοντες νέμονται τους 2 τόπους τους περί την ΣύQΤΙV. τών δε προειρημένων 25 Διβύων γεωργοί μέν εΙσιν οίς -όπάρχει χώρα δυνα1 Ιλαττό'l100'l1 1ibri, COrl". Rhod. 2 ΤΡΙ,&'ι1] roρώ'l1 τριών ΙΙ δΕ] δη vulg. 8 ΤΡΟΟΥοδvτικrιν D 13 απαντα vulg. 20 αυ'Ζείσι;ι C, αύxίσ�ι fΊ, α� oxειται DG ; corr. Wess. 23 παραλιας vulg. οι δ αμακαι D 24 όμΟΕ.&νών] Μtνά"ιν D.
ΠΙ 48. 49.
343
μένη καρπον φέρειν δαψιλη , νομάδες δ' οΙΙοι τών κτηνών την επιμέλειαν ποιούμενοι τας τροφας εχου σιν &πο τούτων' &μφ6τερα δε τα γένη ταύτα βαιιι λέας εχει κα� βίον oi.J παντελώς (Χγριον oi.Jδ' &ν&ρω5 πίνης ήμερ6τητος εξηλλαγμένον. το δε τρίτον γένος ουτε βασιλέως {ιπακούον ουτε τού δικαίου λ6γον oi.Jd' εννοιαν εχον ιω λΏστεύει , &προσδοκήτως δε τας εμβολας εκ της ερήμου ποιούμενον άρπάζει τα παρατυχ6ντα, κα� ταχέως &νακάμπτει προς τον α-ότον 10 τ6πον. πάντες δ' ο{ Λίβυες olιτoι &ηριώδη β{ον Εχουσιν, {ιπαί&ριοι διαμ{νοντες κα� το τών επιτη δευμάτων ΙΧγριον εζηλωκ6τες' ουτε γαρ ήμ{ρου δι αίτης ουτ' εσ&ητος μετ{χουσιν , άλλα δοραίς αΙγων ιικεπάζουσι τα σώματα. τοίς δε δυνάσταις ai.JrWv 15 π6λεις μεν το σύνολον ο-όχ {ιπάρχουσι, πύργοι δε πλησίον των {ιδάτων, ε/ς οϋς &ποτί&ενται τα πλεo� τους δ' {ιποτεταγμΙνους 218 νάζοντα της ωφελείας. λαους κατ' ενιαυτον εξορκίζουσι πει&αρχήσει ν' κα� των μεν {ιπακουσάντων ώς συμμάχων φροντtζουσι, 20 των δε μη πι;>οσεχ6ντων &άνατον καταγν6ντες ώς λΏσταίς πολεμούσιν. δ δ' δπλισμος aiJtwv εστιν οΙκείος της τε χώρας κα� των επιτηδευμάτων' κούφοι γαρ (ίντες τοίς σώμασι κα� χώραν οlκούντες κατα το πλείστον πεδιάδα, προς τους κινδύνους δρμώσι 25 λ6γχας εχοντες τρεις κα� lt&Ovg εν ΙΧγγεσι σκυτt νοις ' ξtφος δ' oiJ φορουσιν οΜε κράνος οΜ' σπλον οiJδεν ετερον, στοχαζ6μενοι του προτερείν ταίς εiJκι νησίαις εν τοίς διωγμοις κα� πάλιν εν ταίς &πο27 ταίς] �ν τα,ς vulg.
3
4
344
DIODORI SωULΙ
5 χωQήσεσι.
δι6πεQ ευ&ετοι ΠQος δQ6μοv εlσ� κα� λι.fJ'οβολίαv, διαπεπουηκ6τες τ'Ώ μελέΤ-ΙΊ κα� τΏ συυη .fJ'cto/ τα της φύσεως ΠQοτεQήματα. κα.fJ'6λοv δε ΠQος τους άλλοφύλους οί)τε το δίκαιου οί)τε την πίστιν κατ' ούδένα τρ6πον διαΤ'Υ}ρου6ιν. 5 50 της δε XrhQag ή μεν ομΟQος τΏ ΚVQήVΥ γεώδης έστ� κα� πολλους φέQοvσα καQπούς' 011 μ6νου rttQ vπάQχει σιτοφ6Qος, άλλα κα� πολλην ΙΧμπελον, Βτι δ' έλαίαν έχει κα� την ιXfQtaV f.Sληv κα� ποταμους ευΧQηστίαv παQεχομέvοvς' ή δ' vπεQ το ν6τιον μέQος 10 vπεQτείvοvσα, κα.fJ" ην το vίΤQΟV φύεσ.fJ'αι συμβέ βrικεv, lXσΠΟQος ο-bσα κα� σπανίζουσα ναματιαίων υδάτων, τηυ ΠQ6σοψιv έχει Πcλάγει παφψφεQη ' ουδεμίαν δε παQcχομέvη ποικιλίαν κατα τηυ Ιδέαν tQήμφ γΏ πεQιέχεται, της vπεQκειμέv-ηr; iQήμοv δυσ- 15 2 έξιτο,ν έχούσης το πέQας. δι6πεQ οl1δ' δQνεοv lδείν Βστιν, 011 ΤcΤQάποvν έν αl1Τfj ζφου πλ-l}ν δΟQκάδος κα� β06ς, 011 μην ουτε φυ,,;ον ου,,; ' /Χλλο τών δυνα μένων Ψυχαγωγησαι ,,;ην Ο(Jασιv, ιbς (XV ,,;ης εΙι; μεσ6γειον &νηκούσηι; γης Εχούσηι; EΠ� ";0 μηκοι; 20 &&(J60vg .fJ'ivag. έφ' οσον δε σπανίζει ,,;ών Π(Jος ημε (JOV βίου &νηκ6ντων, έπ� ,,;οσου,,;ο πλή.fJ'ει παν,,;οίωυ ,,;αίς lδέαις κα� τοίς μεγέ.fJ'εσιv δφεων , μάλισ,,;α δε ,,;ών τοιού,,;ων oiJg Π(JοσαγΟ(Jεύοvσι κεQιΧ6,,;ας , οί' ,,;α μεν δ'ήγμα,,;α .fJ'αvα,,;ηφ6(Jα ποιούν,,;αι, την δε XQ6av 25 3 αμμφ πα(Jαπλησίαv έχουσι · δι6πεQ έξωμοιωμένων αυτών κατα την ΠQ6σοψιv ,,;οίς υποκειμένοις έδιΧ1 E�.ιτEτώτατoι ΙΙ δρόμον] διαιγμον D 11 νίτρον] νότειον F ; την όνόχειλον Μ. Schmidt 14 κατά την ΙδΕαll 15 δυσεξίΤ1]τον Π 16 ουδ' - ον] οϋτ' - οϋΤΕ malim.
om. ΙΙ
ΠΙ 49. 50. 51.
345
φεσιν ολίγοι μεν Ιπιγινώσκουσιν, οϊ πoλλo� δ' &γνοουντες πατουσι καΙ κινδύνοις περιπίπτουσιν &προοδοκήτοις. λέγεται δε τούτους το παλαιον έπελft6ντας ποτε πολλην της Αίγύπτου ποιησαι την 5 ύποκειμένην χώραν Ιχο{κητον. γίνεται δέ τι ftav- 4, μάσιον περί τε ταύτην [την χώραν καΙ] την χέρσον κα� την Ιπέκεινα της Σύρτεως Λιβύην. περΙ γάρ τινας καιρους καΙ μάλιστα κατα τας νηνεμίας συστά σεις δρώνται κατα τον &έρα παντοίων ζφων Ιδέας 10 έμφαίνουσαι' τούτων γ' αϊ μεν ήρεμουσιν , αί δε 2 1 9 κίνησιν λαμβάνουσι , καΙ ποτε μεν ύποφεύγουσι, ποτε δε διώκουσι, πασαι δε το μέγε&ος απλατον εχουσαι &αυμαστην κατάπληξιν καΙ ταραχην παρα σκευάζουσι τοις &πείροις. αϊ γαρ έπιδιώκουσαι τους Ι) 1 5 ?Χνftρώπους Ιπειδαν καταλάβωσι , περιχέονται τοις σώμασι ψυχραΙ κα� παλμώδεις, ωστε του;; μεν ξένους &συνή&εις δντας δια το δέος έκπεπληχ&αι, τους δ' έγχωρίους πολλάκις συγκεκυρηκ6τας τοις τοιούτοις καταφρονείν του συμβαίνοντο;;. παραδ6ξου δ' είναι 51 20 δοκουντος του πράγματο;; καΙ μύ&φ πεπλασμένφ παραπλησίου , πειρώνταί τινες τών φυσικών αΙτίας &ποδιδ6ναι του γινομένου τοιαύτας. &νέμους φασΙ 2 κατα την χώραν τους μεν το σύνολον μη πνείν, τους δε παντελώς εΙναι βληχρους καΙ κωφούς ' {;πάρ25 χειν δε καΙ περl τον ?Χέρα πολλάκι;; ήρεμίαν καΙ &αυμαστην &κινησίαν δια το μήτε νάπας μήτε συ4 πoιrισαι της Aly. vulg. 6 χέρσον] χερσόνησον D; aut καί τήν χέρσον aut τη ν χώραν και del. Reiske ; equidem Υ. 7 και et Λιβύην delere malim 8 άνην φ{ας D 12 απλετον ΙΙ 15 καταλάβαινται ΙΙ 16 παχνώδεις Reiske.
346
DIODORI ΒΙCΟΙΙ
σκίου!; α:όλώναι; παρακείσf1'αι πλψιίον μήτε λ6φαιν <δπάρχειν άναστήματα ' ποταμών τε μεγάλαιν σπανί ζειν του!; τ6πους, κα� "af1'6lov την IJ'l5vcrrvr; χαιραν Ε1πασαν ΙΧκαρπον o-bIJav μηδεμίαν έχειν άναf1'υμίασιν' έξ dJv &πάνταιν είαι&έναι γεννασ&αί τινας άρχα!; 5 S κα� 6υστάσεις πνευμάταιν. δι6περ 6υμπνιγουι; περι6τάσεαιι; την χέρσον έπεxo'l5σης, 8περ δρώμεν έπ� τών νεφών ένίοτε συμβαίνον έν ταίς νοτίαιι; ήμέ (Jatg, τυπουμέναιν ίδεών παντοδαπών, τούτο γίνε uf1'at κα� περ� την Λιβ'l5ην, πολλαχώι; μορφουμένου 10 τού συμπίπτοντο!; άέρος' δν ταίς μεν άσf1'ενέσι κα� βλ'ηχραί!; αϋραιι; όχείσf1'αι μετεαιριζ6μενον κα� παλ μουι; ποιουντα κα� σvγκρο'l50ντα συστήμασιν έτέροι!; δμοtοιg, νηνεμία!; δ' έπιλαμβανο'l5σηr; καf1'ίστασf1'αι προι; την γην, βαρυν δντα κα� τετυπαιμένον dις 15 έτυχεν ' έπειτα μηδενοι; δντοι; τού συγχέοντοι; 'ltqOι1πελάζειν τοίς αi!τομάταιr; περιτυγχάνουσι τών ζφαιν. 4 ται; δ' έφ' έκάτερα κινήσεις αi!τών φα6Ι προαίρε6ιν μεν μηδεμίαν έμφαίνειν ' έν άΨ'l5χφ γαρ άδ'l5νατοv <δπάρχειν φυγην έκo'l5σιoν η δίαιξιν ' τα μέντοι ζφα 20 λεληf1'6ταιg αΙ'τια τη!; μεταρσίαι; κινήσεαιι; γίνεσf1'αι' προσι6νταιν μεν γαρ ai!TfiJv τον <δποκείμενον άέρα μετα ptar; άναστέλλειν, "al δια τούf1" <δποχαιρείν το συνεστηκοι; εΙ'δαιλον κα� ποιείν την Ιμφα6ιν fJποφε'l5γοντοg ' τοίς δ' άναχαιρούσι κατα τοi!ναντίον 25 έπακολοvf1'είν , άντεστραμμένηι; της αίτίας, αιι; ttv 5 τού κενου κα� της άραιώσεαι!; έπισπαιμένης. δι6περ έοικlναι διώκοντι τους <δποχαιρούντας' lλκεο&αι γαρ 11 ταίς μεν] �ν μεν ταίς D 1 5 μαqύ·ν οντα D διαχ!οντος ΙΙ 21 κινήσεως] καΙ κινήσεως vulg.
16
347
ΠΙ 51. 52.
αυτο και προπίπτειν είς το πρ6σ{}cν α{}ρουν ύπο τής πάλιν Qύμης· τους δ' ύποφcύγοντας, σταν έπι6τραφω6ιν 11 μένωσιν , εVλ6γως ύπο τού 6υνακο220 λου{}ούντος εΙδώλου ψαύε6{}αι τοίς ί5γκοις' τούτο 5 δε κατα την προς το 6τcρέμνιον πρ66πτωσιν περι {}ρύβε6{}αι , και πανταχ6{}εν προσχε6μενον κατα ψύχειν τα σώματα των περιτυγχαν6ντων. Τούτων δ' �μίν διευκρινημένων οlκείον αν ε ϊη 52 rOif; ΠQοεΙQημ{VΟΙf; τόΠΟΙf; διεΜtείv τα πεQ� rιXf; 'Λμα10 ζ6vαf; {στορούμcνα τας γενομέvαf; το παλαιοv κατα riJv Λιβύην. ο{ πολλοι μ�v γαρ ύπειλήφασι rιXf; περι rov Θερμώδοvτα ποταμον έν τφ Π6ντφ λεγομέvαg κατφκηκέναι μ6vαf; ύπάρξαι' το δ' αλη{}ες o1Jx οϋτως έχει, δια το πολυ προτερείν τοίf; χρ6vοις τας κατα 15 Λιβύην και πράξεΙf; αξιολ6γους έπιτελέσασ{}αι. 01Jκ 2 &γνοούμεν δε δι6τι πολλοίf; τωv αvαγιvωσκ6ντωv &νήΚΟΟf; φανείται και ξένη παvτελωf; � περι τούτων {6τορία · ήφανισμέvου γαρ δλοσχερωι; τού rivovg των Άμαζονίδωv τούτων πολλαίf; γεvεαίς πρ6τερον 20 των Τρωικωv, rfJJ V δε περι rov Θερμώδοvτα ποτα μον [γυναικων] ήκμακυιων μικρον προ τούτων των χρόνων , 01JΚ &λ6γως α{ μεταγενέστεραι και μάλλοv γνωριζ6μεναι την δ6ξαν κεκληρονομήκασι την των παλαιων και παντελωf; &γνοουμένων δια τον χρ6νον 25 ύπο των πλείστων. oV μην &λλ' �μείf; εύρίσκοντεg 3 πολλουf; μιν των &ρχαίων ποιητων τε και συγγρα φέων, ΟVΚ όλίγουf; δε και των μεταγενεστέρωv μνή2 πάί..ιν ρύμης] παί..ι ρρύμης Α μΕν D, om. vulg. 2 1 γυναικών μακυιών D 22 και O ll1 . -D. 11
om.
ΙπιστρΕφωσιν ΙΙ Ε μικρόν ήκ-
348
DIODORI SICULI
μην πcποιημενους α.fJτ:ών, &.ναγράφειν τ:ας πράξεις πcιρασ6μc.fFα Ιν κεφαλαίοις &.κολού.fFαις Διονυι1Cφ τφ συντ:ετ:αγμενφ τ:α περ� τ:ους 'Δργοναύτ:ας κα� τ:ον Δι6νυσον και ετ:ερα πολλα τ:ών έν τ:οίς παλαιοτ:άτ:οις χρ6νοις πραχ.fFένταιν. 5 Γεγονε μεν o
ΠΙ 52. 53.
349
ουνοικουοών προοταττομένοις' μη μετέχειν δ' αvτους μήτε οτρατείας μήτ' &ρχης μήτ' C(λλης τινος εν τοίς κοινοις παρρη6ίας, ι!ξ �ς εμελλον φρονημαΤΙ6&έντες ι!πι&ή6ει5&αι ταίς γυναιξί. κατα δs τας γενέιJεις 5 τών τέκνων τα μsν βρέφη παραδίδ0ι5&αι τοις &ν δράσι , κα� τούτουι; διατρέφειν αvτα γάλακτι καΙ &λλοιι; τισιν έψήμασιν οlκείωι; ταίι; των νηπίων ήλικίαιι; ' εΙ δs τύχοι &ηλυ γεννη&έν , έπικάεσ&αι αύτου τους μαστούς , ινα μη μετεωρίζωνται κατα 10 τους της &κμης χρ6νους' εμπ6διον γαρ oV το τυχον εΙναι δοκειν προι; τας στρατείαι; τους έξέχονται; τού σώματος μαστούι; ' διο και τούτων αvται; &πεστερη μένας ύπο τών Έλλήνωυ Άμαζ6ναι; προσαγορεύεσ&αι, μυ&ολογουσι δ' αvτας φκηκέναι νησον την &πο μsν 15 τού προς δυσμας ύπάρχειν αVτην Έσπέραν προσ αγορευ&εισαν , κειμένηυ δ' εν τf] Τριτωνίδι λ ίμΙ'J1 , ταύτη ν δε πλησίον ύπάρχειν τού περιέχοντος την γην ιhκεανoύ, προσηγορεύσ&αι δ' &π6 τινοι; έμβάλ λοντοι; εΙς αvτην ποταμού Τρίτωυος' κείσ&αι δε 20 την λίμνην ταύτην πλησίον ΑΖ&ιοπίαι; κα� τού παρ α τον ιhκεανoν δρους, 3 μέγιστον μεν ύπάρχειν τών έν τοις τ6ποιι; καΙ προπεπτωκοι; εΙς τον ιhκεαν6ν, όνομάζεσ&αι δ' {Υπο τών Έλλήνων 'Άτλαντα, τηυ δs προειρημένην υησον {Υπάρχειν μεν εvμεγέ&η κα� 25 πλήρη καρπίμων δέιιδρων παντοδαΠών, &φ' dιν πορί ζεσ&αι τας τροφαι; τους εγχωρίους, εχειν δ' αvτην και κτηνών πλη&οι; , αΙγών κα� προβάτων , έξ dιν γάλα καΙ κρέα προς διατροφην {Υπάρχειν τοιι; κεκτη-
221
4 iπιΑ7έσ,f}-αι 11 7 ο{κε{οις malim 11 δοκεί libri, corr. Dind. 15 του μεν vulg. 22 προκεκυφός Eich.
3
4
5
350
DIODORI SICULI
fLsvots ' σίτφ δε το σύνολον μη χρη6&αι το έ&νος δια το μήπω τού καρπού τούτου την χρείαν ευρε6 iTfjvιxt παρ' αύτοίς. τας δ' oiJv Άμα�όνας &λκΥ διαφερούι1ας και προς πόλεμον ιfιQfL'YjfLlvιxS το μεν πρώτον τας εν τΥ νήσφ πόλεις καταοτρέφεσ&αι 5 :n:λην της όνομαζομsν'Yjς Μήνης, {ερας δ' εΙναι νομι ζομέν'YjS, ην κατοικείο&αι μεν ύπ' ΛΙ&ι6πων Ίχ&υο φάγων, έχειν δε πυρος εκφυσήματα μεγάλα και λί&ων πολυτελών πλη&ος τών όνομαζομsνων παρ' ΙVΕλλ'Yjσιν &ν&ράκων και σαρδ{ων και σμαράγδων, μετα δε 10 ταύτα πολλους τών πληοιοχώρων Λιβύων και νο μάδων καταπολεμηοαι, και κτίοαι π6λιν μεγάλ'Yjν εντος της Τριτωνίδος MfLV'Yjs, ην &πο τού οχήματος 54 όνομάσαι Χερρόνησον. εκ δε ταύΤ'Yjς δρμωμένας εγχειρηοαι μεγάλαις επιβολαίς , δρμης αύταΙς εμπε- 15 ooM'Yjs επελ&ε;;ν πολλα fLl(fYJ της οlκουμέν'YjS. επί πρώτους δ' αύτας οτρατεύοαι λέγεται τους 'Λτλαν τίους, ΙΧνδρας ήμερωτάτους τών εν το;;ς τόιι:οις εκείνοις και χώραν νεμομένους εύδαίμονα και πόλεις μεγάλας' παρ' οϊς δη μυ&ολογείο&α{ φασι την τών 20 &εών γένεσιν υπάρξαι προς τοίς κατα τον αικεανΟ1Ι τόποις, ουμφώνως το;;ς παρ' rΈλλ'YjΟΙ μυ&ολ6γοις, περι ibv τα κατα fLSQO!; μΙΚQον vστεQον ιYLsgtfLEv.22! 2 τών oiJv Άμαζόνων ΛSγεται βΙΧ6ιλεύουοιχν ΜύQινιχν συοτήοιχσ&ιχι στριχτόπεδον πεζών μεν ΤQιομυρίων, 25 {ππsων δε ΤQιοχιλίων, ζ'Yjλουμsν'Yjς nΙXQ' ΙΧύτιχ;;ς πεQΙΤ τότερον εν τοίς πoΛSμOις της &πο τών {ππέων χρείας. 6 Μήνης] μ,Εν Μήνης Hertlein 1 7 ΛτλανΤΕ{ουι; OF 23 τά D , om. vulg. 25 τρισμυρ{αιν] δισχι').{αιν Wess. 26 δισχιΜαιν vulg., τρισ/l-VQ{αιν Wes8. (ut infra)
ΠΙ 53 . 54.
351
3πλοις os ΧQήσ%αι σκεπαστηQίοις οφεαιν μεγ&λαιν 3 δΟQαις , έχούι1ης τής Λιβύης ταύτα τα ξφα τοις μεγέ%εσιν lΧπιστα, &μυντηQίοις QS [τοις] ξίφεσι και [ταις] λ6γχαις, ετι QS τ6ξοις, οίς μη μ6νον έξ έναν5 τίας β&λλειν , &λλα και κατ(� τας φυγαl,! τους έπι διώκοντας εΙς τουπίσαι τοξεύειν ευστ6χαις. έμβαλού- 4 σας δ' αυτας εΙς την των Άτλαντίαιν χώραν τους fLSV την ΚέQνην καλουμένην οίκούντας παQατ&ξει νικήσαι, και συνεισπεσούσας τοις φεύγουσιν έντος 10 των τειχων κυQιεύσαι τής π6λεαις ' βουλομένας QS τφ φ6βφ καταπλήξασ%αι τους πεQιοίκους ώμως ΠQΟι1ενι;χ%ήναι τοις άλούσι , και τους μεν lΧνδQας ήβη δον &ποσφ&ξαι, τέκνα δε και γυναίκας έξανδQα ποσισαμένας κατασκ&ψαι την π6λιν. τής δε περι 5 15 τους Κερναίους συμφοράς διαδο%είσης εΙς τους δμο ε%νείς, λέγεται τους μεν Άτλαντίους καταπλαγέντας δι' δμολογίας παραδούναι τας π6λεις και πάν το προσταχ%εν ποιήσειν έπαγγείλασ%αι , την δε βασί λισσαν Μύριναν έπιεικως αυωίς προσενεχ%ι;ίσαν 20 φιλίαν τε συν%έσ%αι και π6λιν &ντι τής κατασκα φείσης δμώνυμον έαυτής κτίσαι ' κατοικίσαι δ' εΙς αυτην τούς τε αΙχμαλώτους και των έγχαιρίαιν τον βουλ6μενον. μετα δε ταύτα των Άτλαντίαιν δωρ& 6 τε μεγαλοπρεπή δ6ντων αυτfι και τιμας &ξιολ6γους 25 κοινΏ ψηφισαμέναιν, &ποδέξασ%αί τε την φιλαν%ραι πίαν αυτων και προσεπαγγείλασ%αι το ε%νος EVIΞQ γετήσειν. των δ' έγχαιQίαιν πεπολεμημέναιν πολλ&κις 7 3 τοις et τιχις om. Α 7 Ατ'λ.ιχντtδαιν codices οικουντιχς vulg. 15 χερνιχtοvς D 21 [αVΤΥ 25 τε om. D.
c.
8 κιχτ55 , 6
352
DIODORI SICULI
{,πο των όυoμιx�oμ8νων Γo�ψ6νων, ovoflJv πληοιο χ,ώ(!ων , κιx� το ούνολον έφεδ(!ον iχ,6vτωv τούτο το E.fFvO!;, φιχιι!ν &ξιω.fFείΟΙΧV την Μύ(!ινιχν iιπo των Άτλιχντίων έμβιχλείν εΙς την χ,ώ(!ιχν των π(!οει(!η μ.8νων. &ντιτιχξιχμ,8νων δΕ των Γo�γ6νων YEV80.fFΙXL 5 κιx�τε�αν μάχ,ην , ΚΙΧΙ τας Άμιx�6νιx!; έπ! του π(!ο τε�ήμιxτo!; γενομ8να!; &νελείν μΕν των &vτιτιχχ,.fFειοωv πιχμπλη.fFείς, �roy�ijOΙXL δ' OV" έλάττους Τ(!Ιl5χ,ιλίωv' των δ' ίΧλλων εΙς τινιχ δ�υμώδη τ6πον ουμφυγουοων iπιβΙΧλ80.fFΙΧΙ μεν τηυ Μύ(!ιναν έμπ�ηl5ΙΧΙ την .f$ληv, 10 οπεύδουοιχν ίX�δην &νελείν το E.fFVO!;, OV δvvη.fFείl5ΙΧV δε κ�ιxτηoιxι τη!; iπιβολης iπιχvελ.fFείv iπ! του!; 8(!ους 55 της χ,ώ(!ιχς. των δ' Άμιx�6νων νυκτος τα πε(!! τας φυλακα!; �t;'.fFvfLOVl5flJv δια την EVfjfLE(!tιxv, iπι.fFε μ8νιχς τας ΙΧlχμΙΧλωτtδιχς, l5Πιχl5ιχμ8vιχς τα ξtφη τωυ 15 δοκουοων κεκ�ιxτηΚ8ναι πολλα!; &νελείν' Τ8λος δε223 τού πλ·ή.fFοvς αvτα!; πιχvτιχχ6.fFεv πε�ιχv.fF8vτος EVyc2 νω!; μιχχ,ομένιχ!; άπάοιχς κατιχκοπηνιχι. την δΕ Mύ�ινιxν .fFάψιχοαv τα!; &VΙXL(!c.fFctl5ΙX!; των οvοτ�ιχτεVΟVl5ωv iv τ�ιoι πυ(!ΙΧίς χ,ωμάτων μεγάλωυ iπιοτηοιχι τάφου!; 20 τ(!είς, ους μ8χ,�ι του νυν Άμα�6νων oω�oυς όυομά3 �ε o.fFιxL. τα!; δε Γο(!γ6νιχς iv τοίς .f$οτε(!οv x�6νoις α.οξη.fFεtσιχς πάλιν iιπo Πε�σ8ως του Διο!; κιχτιχ πολεμη.fFijvαι, "ιx.fF' δν καιρον iPιxotlEVEV α.οτων Μ8δουοα' το δε τελευταΙΌυ iιφ' Ή(!ιχκλ80υς ίΧ(!δην 25 &VΙXL(!c.fFfjvιxL ταύτας τε κιx� το τωυ Άμα�6υων έ.fFvος, 2 ΒφΕ!tQΟV] 1φάμιλλον Π �xόντων Eichsti!.dt, �xoυσων 14 1Πι&Εμι!ναι; abundat 16 libri 7 &ντιταχ&ι!ντων D δοκούντων D 17 αvταίι; ΙΙ 21 σΟQΟVΙ; Reiske 24 καΙQΟVJ χ",όνον ΙΙ Ι�ασaEυσEν D.
ΠΙ
64. 55.
353
καf}' δν καιρον τους προς έ6Πέραν τόπους έπελf}ωv {f}ETo ται; έπι της Λιβύης οτήλας, δεινον ήγούμενος, εΙ προελόμενος το γένος κoιν'fι των &ν{tρώπων εύερ γετείν περιόψεταί τινα των if}vιXιv γυναικοκρατού5 μενα. λέγεται δε και την Τριτωνίδα λίμνην οειομων γενομένων &φανιοf}ηναι, ραγέντων αύτης των προς τον ώκεανον μερών κεκλιμένων. την δε Μύρινάν 4 φασι της τε Λιβύης την πλείσΤΎjν έπελ{tείv, και παραβαλΟύσαν εΖς Αl'γυπτοv προς lLsv �Ωρoν τον ιο 'Τσιδος βασιλεύοντα τότε της ΑΙγύπτου φιλίαν συν f}lo{tat, προι; δ' 'Άραβας διαπολεμήοαοαν και πολ λους a1'JTWv &νελούσαν, την μεν Συρίαν καταστρέ ψαο{tαι, των δε Κιλίκων &παντηοάντων a1'JTfι μετα δώρων και το κελευόμενον ποιήσειν δμολογούντων, 15 έλευ&έρους &φείναι τουι; έκουσίως προσχωρήι1ανται;, ους &πο ταύτηι; της αΙτίας μέχρι τού νύν Έλευf}ερο κίλικας καλείΟf}αι. καταπολεμησαι δ' αύτην και τα 5 περΙ τον Ταύρον {{tVrJ , διάφορα ταιι; &λκαίς οντα, καΙ δια Φρυγίας της μεγάληι; έπι {Τάλατταν κατα20 βηναι ' έξης δε την π αρα{tαλάττιον χώραν προοαγα γομένην σρους {tlO{tat τηι; οτρατείαι; τον Κάικον ποταμόν. της δε δορικτήτου χώραι; έκλεξαμένην 6 τους ε1'J{tέτουι; τόπους εΙς πόλεων κτίσεις οlκοδο μησαι πλείους πόλειι;, και τούτων δμώνυμον μίαν 25 έαυτfι κτίοαι, ται; δ ' αλλας απο των ται; ήγεμονίας ται; μεγίοτας έχουοών, Κύμην, Πιτάναν, Πριήνην. 2 την . . . στήλην ΙΙ 8 ΤΕ om . D 12 αύτών om. D 20 προσαγομένην D 22 δορυκτήτου vnlg. 26 τάς om. D Πιτάνην codices Πριήνην] ΠΡ{ΙΙΕιαν F, πρετ τανίαν πρι' D, ΠΡΕττανίαν πρίμην Α. 29 DIODORUS Ι.
354 7
8
9
10
DIODORl SICULI
ταύτας μw olJv olxt(Jat πα(!α 8'άλατταν , &λλας δε πλείους έν τοΕ'ς π(!ος με(J6γειοv άv-ήκοv(JΙ τ6ποις. κατα(JΧΙ;Ε'v δ' α-fJτηv κα� των vή(Jαιv τινάς, κα� μά λΙ(Jτα την Ai(Jfjov, έν fί κτί(Jαι π6λιν Μvτιλ-ήV'l'jν δμώνυμον τΥ μετεχού(JΤΙ τ.ης (Jτ(!ατι;ίας ΜελφΥ. επειτα :; κα� των &λλαιv v-ή(Jαιv τινας κατα(Jτ(!εφομέv'l'jV χι;ι μασ8'.ηναι, κα� ΠΟΙ'l'j(Jαμέv'l'jV τΏ μ'l'jΤ(!� των &εων E-fJXU;; {ιπ'έ(! τ.ης (JαιΤ'l'j(!ίας Π(!o(Jι;νι;χ8',ηναι vή(Jφ τιvl των έ(!ήμαιν ' ταύτ'l'jV δε κατά τινα έν τοΕ'ς 6νι;ί(!οις φαvτα(Jίαν 'Jttx8'tE(!ro(Jtxt τΏ Π(!ΟΕι(!'ι'jμέντι &εφ κα� 10 βαιμους ιδ(!ύt'iασ8'αι κα� 8'V(Jίας μcγαλoπ(!ι;πεϊ:ς έΠι-224 τελ8(Jαι ' 6νομάσαι δ' α-fJτηv Σαμο8'(!�Κ'l'jν, οπε(! εΙναι με&ε(!μ'l'jνεv6μενοv εlς τηvΈλλ'l'jvικηv διάλεκτον {ερ«ν vfj(JOV ' ενιοι δε των {(Jτο(!ικωv λέγουσι το π(!ο τού Σάμον α-fJτηv καλοvμέv'l'jV {ιπο των κατοικούνταιν έν 15 αVΤfl ποτε ΘΡCfκωv Σαμο&ρ�κ'l'jV 6νομασ8'ηναι. o-fJ μην άλλα τωυ Άμαξ;6ναιν έπανελ8'ουσων εlς την .fίπι;ι(!oν μυ&ολογούσι την μ'l'jτέ(!α των &ι;ων c-fJtx(!E (Jτη8'εϊ:σαv τΏ νήσφ &λλους τέ τινας lν α-fJτj] κατ Otxt(Jat κα� τους έαυτης υιους τους όνομαξ;ομένους 20 Κο(!ύβαντας' lξ ο-δ δ' εΙσ� πατρος έν άπο(!(!ήτφ κατα την τι;λεη}ν πα(!αδίδοt'i&αι' καταδείξαι δ'έ κα� τα νύυ έν α-fJΤfj (Jvντελούμεvα μυστή(!ια κα� το τέμ.ενος &(Jvλοv vομο&ι;τ.η(Jαι. πι;ρί δε τούτους τους χ(!6νους Μ6ψον τον Θ(!ijκα, φυγάδα γι;ν6μι;νον {ιπο 25 Δυκού(!γου τού βα(Jιλέαις των Θ(!Cfκωv, έμβαλεϊ:ν εlς την χώ(!αυ των '.Αμαξ;6ναιν μι;τα στραΤΙάς της 4 ΜιτυΙήνην codices 14 το προ τουτου D, το του 16 τόΤΕ GD προτού C .1.5 καλουμ,ενην α'l1την vnlg. 17 άμαζοvlδων D 22 παραδιδομ,ένου vuIg. 23 το om. D 25 Μόμ,ψον C 27 &μαζοvtδων C.
ΠΙ 55. 56.
355
συνεΚΠliδOύσης α:ότφ' συσΤ{Jατεύσαι δε κα� Σίπυλον τφ ΜόΨφ τον Σκύ.ftην, πεφυγαδευμένον δμοίως έκ της δμό{Jου Τj] Θ{Jο/Κfj Σκυ.ftίας. γενομένης δε πα{Jα- 11 τάξεως , και των πε{JΙ τον Σίπυλον και ΜόΨον 5 Π{Jοτε{Jησάντων, τήν τε βασίλισσαν των Άμαζόνων MtJ{Jtvav &VfXl{Jc.ftYίVfXl και των &λλων τας πλείους. τού δε Χ{Jόνου Π{Jοβαίνοντος , και κατα τας μάχας αει των Θ{JCfκων έΠΙΚ{Jατούντων , το τελευταίον τας περιλειφ.ftείσαf; των Άμαζόνων αυακά.μΨαι πά.λιν clf; και την iLSV ι5Τ{Jατείαν των &πο Λιβύης 1 0 Λιβύην. Άμαζόνων μυ.ftολογούσι τοιούτο λαβείν το πέ{Jας. Ήμείς δ' έπειδη περι των Άτλαντίων έμνήσ.ftη- 56 μεν, ουκ ανοίκειον ήγούμε.ftα διελ&είν τα μυ.ftολο γούμενα πα{J' αυτοίς πε{JΙ της των .ftcwv γενέσεως, 15 δια το μη πολυ διαλλάττειν αυτα των μυ.ftολογου μένων πα{J' "Ελλησιν. οί τοίνυν Άτλάντιοι τους 2 παρα τον ιbκεανoν τόπους κατοικούντες και χώραν ευδαίμονα νεμ6μενοι πολλφ μεν ευσεβείCf κα� φιλαν .ft{JωπίCf τj] Π{Jος τους ξένους δοκούσι διαφέ{Jειν των 20 πλησιοχώ{Jων, την δε γένεσιν των .ftcWv πα{J' α{,τοίς γενέσ.ftαι φαι5ί. συμφωνείν δε τοίς λεγομένοις {,π' αυτων και τον έπιφανέστατον των πα{J' "Ελλ r; σι ποιητων έν οίς πα{Jεισάγει την 'Ή{Jαν λέγουσαν είμι γαρ όψομένη πολυφό{Jβου πεί{Jατα γαίης , 25 Ώκεανόν τε .ftcwv γένεσιν και μητέ{Jα Τη.ftύv. μυ.ftολογούσι δs Π{Jωτοv πα{J' α{,τοίς OtJ{JavOV βα- 3 1 συνεπεισπεσουσης D, συνεπιπευσουσης C, συνεισπεσου σηι; F, COl"r. Wess. 12 Ιπε! II ιΧτ}"αντ{δroν D, ιΧτΑαν τείroν C 16 ιΧτλάντειοι C, ιΧτλαντείι; . οϊ D 18 πολΑφ 8cripsi, πολΑΉ codices , ποΑυ Dind. 23 ποιητών J ομηρον add. D. 2 9"
356
DIODORI SICULI
l1tlcvetΙXt κιx� τους &vft(Ηhπους σπο(μχδ'Υ/ν οικουντιχς l1vvιxrιxrciv εΙς πόλεως πε(Jίβολοv, κιx� της μεν &νο μίιχς κα� του ,fTη(Jιώδους βίου πιχυσιχι τους -δπιχκού οντιχς, ε.fJ(Jόvτιχ τας τωυ fJfkl(JWV ΚΙΧ(Jπωv X(JElιxg και 'ltΙX(J�lefELg και των ίΧλλων των X(J'Y/eftfkrov ο-όκ όλίγα' 225 κατακτήσαι},fTαι δ' α-ότον και της οΙκουμέν'Υ/ς την 6 π).είστην, και μάλιl1τα τους Π(Jος την 8σπέ(Jαv και 4 την ίΧ(JΚΤΟV τόπους. των δε ΊXefr(JWV γενόμενον έπι μελή πα(Jατη(Jητηv πολλα 'lt(JOλIrELV των κατα τον κόσμον μελλόυτων rtVcef,fTΙXL ' εlσηγήσασ,fTαι δε τοίς 10 οχλοις του μεν ένιαυτον &πο της του ήλίου κινήι1εως, τους δε μήνας &πο της σΕλήνης, και τας κατ' έτος 5 εκαστον W(Jιxg διδάξαι. διο και τους πολλούς, &γνο, ουντας μεν την των ΊXefr(JWV αΙώνιον τάξιν, ,fTιxv μάζοντας δε τα γινόμενα κατα τας Π(JΟ(J(Jήι1εις, -δπο- 15 λαβείν τον τούτων εΙι1ηγητην ,fTclιxg μετέχρν φύσεως, μετα δε την έξ &v,fT(Jώπωv α-ότου μετάστιχσιν διά τε τας ciJE(Jrceftιxg και την τωυ ίΧι1Τ(Jωv έπίγνωσιν &,fTιxvIirovg τιμας &ΠΟΙ1είμαι ' μεταγαγείν δ' α-ότου την 'lt(JOef'YJrO(J{ΙXV έπι τον κόσμον, ίΧμα μεν τφ δοκε'ίν 20 οΙκεΙως έσχηκέναι Π(Jος τας των ΊX(jr(JWV έπιτολάς τε και δύσεις και τίΧλλα τα γινόμενα πε(JΙ τον κόσμον, ίΧμα δε τφ [kErl,fTEL τών τιμών .fJπε(Jβάλλειv τας ciJE(J rE(jlιxg, και 'lt(JOg τον αΙώνα βασιλέα των f)lrov α-ότον 25 &vαγΟ(Jεύι}αvτας. Ο-ό(!ανου δε μυftολογουσι rcvlef,fTΙXL παίδας έκ 57 πλειόνωυ γυυαικων πέντε 'lt(Jog τοίς τεττα(JάΚΟVία, 3 ύπ"κουσ"ντ"!: D 13 τουg] μΕν add. vulg. σπουδάσ"ντ"ς τ ας Reieke.
4 τα!:] δΕ τάς D
14 μΕν σω. vu]g.
8 δΕ] τΕ D 23 oτιXg]
ΠΙ 56. 57.
357
κα� τούτων όκτωκαίδεκα λέγουσιν ύπάρχειν εκ Τι ταίαι; δνομα fLsv [διον εχονται; έκάστουι; , κοινΥ δs πάνται; &πσ τήι; μητρσι; όνομαζομένουι; τιταναι;. την 2 δs Τιταίαν, σώφρονα ο-όσαν κα� πολλων &rairWV 5 αίτίαν γενομένην τοίι; λαοίι;, &ποirΕωirijναι μΕτα την τελευτην ύπσ των εδ παirόντων Γήν fLlitovofLaoirci σαν. γενέσirαι δ' aiJtCjJ κα� {Τυγατέραι; , ιbν Είναι δύο ται; πρεσβυτάται; πολυ των &λλων επιφανεστά ται; , τήν τε καλουμένην Βασίλειαν κα� 'Ρέαν την 10 ύπ' ενίων Πανδώραν OvofLaOirCioav. τούτων δε την 3 fLSV Βασίλειαν, πρεσβυτάτην ο{,σαν κα� σωφΡOσύνrι τε κα! συνέσει πολυ των &λλων διαφέρουσαν, εκirρέ ψαι πάνται; τουι; &δελφουι; κοινΏ μητρσι; ευνοιαν παρεχομένην' διο και μΕγάλην μητέρα προσαγορευ15 {Τήναι' μετα δε την τού πατροι; εξ &υ.ftρώπωυ εις .ftcoVg μcτάστασιν , συγχωρούντωυ των σχλωυ και των &δελφων, διαδέξασirαι τηυ βασιλείαν παρ.ftένον ο{,σαν {τι κα� δια την ύπερβολην τής σωφροσύνηι; οiJδεν! συνοικήσαι βουλη.ftείσαν. υστερον δε βουλο20 μένην διαδόχουι; τήι; βασιλείαι; &πολιπείυ υ{ούι;, 'Τπερίονι συνοικήσαι των &δελφων ένί, προι; ου οlκειότατα διέκειτο. γενομέυων δ' aiJtf; δύο τέκυωιι, 4 Ήλίου κα! Σελήνηι;, κα! .ftaVfLabofLivrov επί τε τφ κάλλει κα! τυ σωφΡOσύνrι, φασ! τουι; &δcλφους ταύτ!] 25 fLSV επ' εiJτεκνίCf φ.ftονούυται; , τον δ' 'Τπερίονα φοβηirένται; μήποτε την βασιλείαν c lg αύτον περι1 όllτωllαΙδΕlΙα] 7 αυτφ D (cf. Euseb. ονομασ&Εισαν CF ΒασίλΕιαν CF 18 om. vulg.
μ.Εν add. D 5 λαοΙ.] &λλσι. vulg. pr. ev ; ΙΙ 2, 37), αυτών, vu�g. ,10 με;ι:17 την βασιΛεtαν J την εξουσιαν την [τι Bekker, Ε'τι δΕ codices 23 ΤΕ
358
DIODORI SICULI
6πάσrι , πραξιν έπιτελέ6α6f}αι παντελω� &ν66ιον· 6υυωμ06{αν γαρ πoιησαμέυoυ� του μευ ''J.IπεΡ{Oυα κατα6φάξαι, του δ' Ήλιου δυτα παίδα την ijλικ{αv έμβαλ6ντα� εί� τον Ήριδανου ποταμον &ποπνίξαι· 226 καταφανoύ� δε γενoμένη� τής &τυχ{ας , την μεν 5 Σελήνην φιλάδελφον ού6αυ ua-lt' ύπερβολ.ην &πο τού τι!γoυ� ;αυτην �ίψαι , τ.ην δε μητέρα bητού6αν το 6ωμα παρα τον ποταμον 6ύγκοπον γενέ6f}αι, και κατενεχf}είσαν εί� fJπνον ίδείν δψιν, ua-lt' ,ην έ'δοξεν έΠΙ6τάντα τον ΓΉλιον παρακαλείν α-οτην μ.η f}ρηνείν 10 τον των τέκνων f}άνατον· 'tOVf; μεν γαρ τιτανας τεύξεσf}αι τής ΠΡ06ηκούσης τιμωρ{α�, ;αυτον δε και την &δελφην είς &f}αvάτους φύ6ει� μετα6χηματι σ-ltή6ε6f}αι f}c{Cf τινι ΠΡΟVΟ{Cf· (,vομασf}ήσεσ-ltαι γαρ ύπο των &vf}ρ αιπων ηλιον μεν το πρ6τερον έυ 0-0- 15 ρανφ πύρ {ερον καλούμενον, σελήνην δε την μήνην 6 προσαγορευομένην. διεγερf}εi6αν δε και τoΤ� δxλoι� τ6ν τε δνειρον και τα περι αύτ.ηυ &τυχήματα διελ -Itov6av &ξιωσαι τoι� μεν τετελευτηκ66ιν &πονεΤμαι τιμα� ίσο-ltέου�, τού δ' α-oτή� σαιματo� μηκι!τι μη- 20 7 δένα -ItLrciv. μετα δε ταύτα έμμανη γενομέυην και τωυ τή� -Ι}vγατρος παιγνίων τα δυνάμενα ψ6φον έπιτελεΤν άρπάσασαν πλανασ-ltαι κατα την χώραν, λελυμένην μεν τας τρίχας, τφ δε δια των τυμπά νων και κυμβάλων Ψ6φφ ένf}εάbοvσαν, {;5l1τε κιχτα- 25 8 πλ�ίττεσ-ltαι '(OVr; δρωυτιχς. πάντων δε το περι ιχ-οτην
5
4 έμ.{3αλόντας] post ποταμον vulg. (οω. Eus. pr. ev. ΙΙ 15 τό] τον DF 17 και οω. vulg. 20 μηκέτι om. D 24 λΕλυμ,ένην Eus. 1. c. (cf. c. 59, 1), καταλΕλυμι!ιιην cod.ices.
2, 39)
ΠΙ 57. 58.
359
'Jtd47og έλεούντωυ, καΕ τινωυ &υτεχομένων τού σαι ματοg , έπιγενέι147αι πΜί470!? 5μβρου κα� ovvcXctg κεραυνών πταισειg' Ινταύ47α δε την μεν Bασtλειαν &φανη γενέσ47αι , rovg δ' 5χλου:;> .f7αυμάι1αvταg την 5 περιπέτειαν τον μεν Ήλιον κα� την Σελήνην τΏ 'JtQOOYjYOQtff κα1 ratg τιμαίg μεταγαγείν Iπ� τα κατ' ουρανον αι1τρα , την δε μητέρα τούτωυ .f7εόv τε νομΕι1αι κα� βωμοvg {δρύσασ47αι, κα� ratg δια τών τυμπάνων κα� κυμβάλων έvεργείαιg κα� roig &lloLg 10 απασιν &.πομιμουμέvουg τα περ� αύτην συμβάντα 47votag κα� rιXg &llag τιμαg &πονεϊ:μαι. Παραδέδοται δε riig 47εού ταύτηg κα� κατα την 58 ΦρυγΕαν γέvεσιg. ο{ γαρ έγχαιριοι μυf1'ολογούσι το παλαιον γενέσ47αι βασιλέα Φρυγίαg κα� Λυδίαg ΜΥ15 0υα ' γήμαντα δε Δινδύμην γεννησαι μεν παιδίον 47ηJ.υ, τρέφειν δ' αύτο μη βουλόμενον clg 5Qog έκ &εϊ:ναι το προσαγορευόμενον Κύβελον. ένταύ47α τφ παιδtιp κατά τινα &εΕαν πρόυοιαν rdg τε παρδάλειg καί τινα τών &λλων τών &.λκfj διαφερόντωυ 47ηρΕων 20 πα.ρέχεσ&αι την &ηλην κα� διατρέφειν, γύυαια δέ 2 τινα 'JtEQl τον τόπον ποιμαΕνοντα κατιδεϊ:ν το γινό227 μενον, και 47α.υμάσαντα την περιπέτειαν &.νελέι147αι το βρέφοg , καl προσαγορεύσαι Κυβέλην &.πΟ τού τόπου. αυξομένην δε την παϊ:δα τφ τε κάλλει και 25 ι1ωφροσύνυ διενεγκείν, ετι δε συνέσει γενέσ47αι 47αυ μαστήν ' τήν τε γαρ πολυκάλαμου σύριγγα πραιτην έπινοησαι καl προg rιXg παιδιαg κα� χορεΕα:;> εύρεϊ:ν 8 καΙ ταις] ταίς D 10 άπομιμου3 βασtλισσαιι D 1 1 .ιτυσ{ας] δΕ add. D 12 καΙ om. CF μι!ιιοις vulg. 14 μηtσ vα D 18 ΤΕ Offi. vulg. 2 1 ΠΕΡΙ D, παρα CF.
360
DIODORI SICULI
κύμβαλα κα� τύμπανα, ΠQΟ� δε τoύτoι� καftαρμοv� των νο60ύντωυ κτψ,ων τε κα� νηπίων παίδων εί6η3 γή6α6ftαι ' διο και των βρεφων τα;:� έπφδα;:� σωζο μδνων και των πλεί6των ύπ' αiιτ,η!; έναγκαλιζομέ νων, δια την εΙ� ταύτα σπουδην και φιλοστοργ{αν 5 ύπο πάντων αiιτην ορείαν μητέρα προοαγΟQεvft.ηναι. σvναvασΤQέφεσftαι δ' aiιtfJ καί φιλίαν έχειν έπί πλέον φασί Μαρσύαυ τον Φρύγα, ftαvμαζ6μενον έπί συνέσει και σωφΡΟΟύνΥ· και τη!; μεν συνέσεω!; τεκμήριον λαμβάνουσι το μιμήσασftαι του; φft6γ- 10 γου!; τ.η� πολυκαλάμου σύριγγο!; καΙ μετενεγκείν έπί του!; αiιλoυ� την ολην &ρμονίαν, τ.ης δε σωφQοσύ νη!; σημείον είναί φασι το ttiXQL τ.η� τελι;υτης &πε{4 ρατον rcviaftaL των &φροδισίων. την oiJv Κυβέλην εί� &κμην ήλικία!; έλftούσαν &γαπfjσαι {ων ifXroQ{rov 15 τιυα νεανίσκον τον προσαγορευ6μενον μΕν 'Άττιν, f5IJtCQov δ' έπικληftiντα Πάπαν' σvνελftούσαν δ' εΙ� δμιλίαν αiιτιjJ λιXftQ/f και γενομένην έγκυον έπιγνω oftYίvaL κατα τούτον τον καιρον ύπο των γονέων. 59 διόπερ (Χναχftείσηr; αiιτη� εΙς τα βασ{λεια, και τού 20 πατρος το μεν πρωτον αις παρftένον προσδεξαμένου, μετα δε ταύτα "ν6ντo� την φftοράν, και τά� τε τρoφoυ� και τον 'Άττιν &νελ6ντος και τα σώματα EκρίΨαντo� ΙΧταφα, φαοι την Κυβέλην δια την πρo� το μειράκιον φιλοσΤΟQγίαν και την έπι ταΊ:� τρoφoΊ:� 25 λύπην έμμανη "ενομένην εΙς την χώραν έκπηδΎj6αι. και ταύτην μεν ολολύζουσαν και τυμπανίζου6αν 2 ncι.ftIjYriacιa.ftcιt D 15 ή.ιικίας] &φροδισίων OF 17 δ); κ.1.rι.fTι!ντι:ι: OF 19 κατα τούτονJ κατ' αυτόν D.
ΠΙ 58. 59.
361
μόνην έπι{ναι πασαν χώραν, λελυμ,{νην τα� τρίχα�, τον δε Μαψ:iύαv έλεούυτα το πάi70� Εκοvσίωg αύτΥ σvvακολοvi7είv κα� σvμπλαυάσi7αι δια την προϋπάρ χουσαυ φιλίαυ. παραγενoμ{νoυ� δ' αύΤOυ� πρo� 2 5 Διόυυσον cl� την Νύσαν καταλαβείυ τον Άπόλλω τυγχάνοντα μεγάλης &ποδοχης δια την κιi7άραν, ην Έρμην εύρείν φασιυ, Απόλλωνα δε πρωτου αύτf] κατα τρόπον χρησ{Ται' έρίζοντος δε τού ΛΙαρσύου ΠQΟ'; τον Απόλλω πεQ� τη,; τ{χνη,;, κα� των Νυσαίων 10 &ποδειχi7{vτωv δικαστών, τον μsυ Άπόλλωνα πρώ228 του κι{Ταρίσαι ψιλήν, του δε Μαρσύαυ έπιβαλόντα τοίς αύλοίς καταπληξαι τας &κοας τφ ξενίζουτι, κα� δια την εύμ{λειαν δόξαι πολυ προ{χειν τού ΠQοηγωvι σμ{νου. σvυτεi7ειμένων δ' αύτών παρ' &λληλα τoί� 3 15 δικασταί� έπιδείκνvσi7αι την τέχνην, τον μεν Απόλ λωνά φασιν έπιβαλείν το δεύτερου &ρμ,όττοvσαu τφ μ{λει της κιi7άρας φδήν, καi7' ην ύπερβαλέσi7αι τηυ προϋπάρξασαν των αύλών &ποδοχήν' τον δε πρό τερον &γανακτήσαντα διδάσκειν τους &κροατας στι 20 παρ α πάν το δίκαιον αύτος έλαττούται ' δείυ γαρ γίνεσi7αι τ{χvηg σύγκρισιν , ου φωνης , καi7' ην προσήκει την &ρμονίαυ κα� το μ,{λος έξετάζεσi7αι της κιi7άρας κα� των αυλών ' κα� προς τούτοις &δι κου είναι δύο τ{χνας αμ,α πρo� μίαυ συγκρίνεσ{Ται. 25 τον δε Άπόλλω μ,υ{Τολογούσιν εΙπείν ώς ούδεν αύ τον πλεουεκτοίη ' κα� γαρ τον Μαρσύαν το παρα- 4 πλήσιου αυτφ ποιείυ, εΙς τους αύλOυ� έμ,φυσώντα ' 3 παρακοΛ.οv{lε'ν ΙΙ 13 Ιμμέ1 καταλεΛ.υμΕνην ΙΙ λειαν Reiske 17 1!περ{3άλλεσ{lαι D 20 παρ' «παν D 23 αυλών 1 αυτών αυλών D 25 αύτος ΙΙ.
362
5
6
7
DIODORI SICULI
δείυ o-bv .η την έξουσίαν ταύτην Ι'6ην &μφοτέQΟΙΙ;: δίδοσ.ftαι τήι; ΚQάσεroι;: , .η μηδέτεQΟV τφ 6τ6μαt:ι διαγroνιζ6μενον δια μ6νroν των XcLQWv έvδείκvvσ.ftαι την Ιδίαν τέχνην. έΠΙΚQιvάvτrov δΕ τών &ΚQοατώv τον 'Λπ6λλro δικαι6τεQα λέγειν, σvγΚQι.ftηvαι πάλιν 5 ται;: τέΧ1Iαι;:, κα� τον μΕν Μαρσύαν λειφ.ftijvαι, τον δ' 'Λπ6λλro δια την lQLV πικρ6τερον χρησάμενον έκδείQαι ζώντα του ήττη.ftέvτα. ταχυ δΕ μεταμελη .ftέvτα κα� βαQέroι;: έπ� τοίι;: -δπ' α-ότου πραχ.ftείσιv ένέγκαντα τήι; κι.ftιΧραι;: έκρήξαι ται;: ΧΟQδαι; καl την 10 εVQημέvηv "Qμοvίαv &φανίσαι. ταύτηι;: δ' f)6τεQΟV Μού6αι;: μΕν &VcVQBiV Τ1]ν μέσην, Λίνον δΕ την λίχανον, 'Ορφέα δΕ καl Θαμύραν -δπιΧτην 'καl παρυ πιΧτην. τον δ' 'Λπ6λλro φα6�ν εΙι; το lΧντρον τού Διονύ60υ τήν τε κι.ftιXραν καl τουι; α-όλουι; &vα.ftέvτα, 15 καl τηι; Κυβέληι; έρα6.ftέvτα, 6vμπλαvη.ftηvαι ταύΤΏ μέΧQΙ τών ''Th;εQβορέrov. κατα δΕ την Φρυγίαν έμ πε60ύ6ηι; ν66ου τοίι; &v.ftρώποιι; καl τηι; γηι; &κιΧQ που γενομένηr::, έπερroτησάντroν των &τυχούυτroν τον .ftcov 'ltcQl τijr:: τών κακών &παλλαγηι;: πρΟ6τιΧξαι 20 φασ�ν α-ότοίr:: .ftιΧψαι το 'Άττιδοι;: 6ώμα 'JtiXl τιμάν την Κυβέλην αιr:: .ftc6v. δι6περ τουr:: Φρύγαr:: ηφανΙ6μένου τού 6ώματοι; δια τον χρ6νον εlδroλοv κατα6κευιΧ6αι τού μειρακίου, προι; φ .ftQηvούvται; ταίr:: οΙκείαιι;: τιμαίι; τού 'ltιX.ftovr:: έξιλιΧ6κε6.ftαι την τού παρανο- 25 1 ['σην om. II 2 κράσειχις Eichstadt , KQlaero!! libri, 4 τ ι!χν7]ν] ΧQείαν ΙΙ ΧQήσΕιχις Wess. 6 Μαρσυα/l] πάλιν 16 ταvτn] add. D t 13 ecltLvQLV Π ; την add. Eich. αυτΉ D (et Eus. pr. ev. ΙΙ 2 , 44) 19 των άτυ�oύντdιν τον ' �Eoν Dindorf, τον �Eoν άτυχούντων D, τον �Eoν vulg. 23 διlx τον XQ. ήφ. τoiί σώματος vulg.
ΠΙ 59. 60.
363
μη{7/ντοι; μήνιν ' οπεQ p /XQL τού κα{7' ήμαι; βίου ποιούνται; αύτουι; διατελείν. τήι; δε Κυβέληι; το 8 παλαιον βωμουι; {δQυ6αμένουr; {7υ6ίαι; έπιτελειν κατ' ετοr;' f)6τεQον δ' έν ΠΙ(Jινούντι τήι; ΦQυγίαr; κατα5 (Jκευά6αι νεων πολυτελή κα� τιμαι; κα� {7υ6ίαι; καταδεί;αι μεγαλΟΠQεπε(Jτάταr;, 1VIίδου τού βα(Jιλ/ωr; είι; ταύτα (Jυμφιλοκαλή(Jαντοr;' τφ δ' άγάλματι τήι; {7εού παQα(Jτή(Jαι παQδάλειr; κα� λέονται; δια το δο229 κειν ύπσ τούτων πρώτον τραφηναι. περ� μεν ο{ιν 10 μητροι; {7εών τοιαύτα μυ{70λογείται παρά τε τοιι; ΦQυ;� κα� τοιι; Άτλαντίοιι; τοιι; παQα τον ώκεανον ο{κού(Jιν. Μετα δε την 'Τπερίονος τελευτην μυ&ολογού(JΙ 60 τους υ[ους τού Ούρανού διελέ(J&αι την βα(Jιλείαν, 15 ιbν ύπάρχειν επιφανε6τάτους 'Άτλαντα κα� Κρόνον. τούτων δε τον μεν 'Άτλαντα λαχειν τους παρα τον ώκεανον τόπους , κα� τούς τε λαους Άτλαντίουι; όνομά6αι κα� το μέγΙ(Jτον τών κατα την χώραν ορών δμοίως 'Άτλαντα ΠΡΟ(fαγορεύ(Jαι. φα(J� δ' αύτον τα 2 20 περ� τη ν &(Jτρολογίαν ε;ακριβώ(Jαι κα� τον (Jφαιρι κον λόγον είι; &ν&ρώπουι; πρώτον ε;ενεγκειν' &φ ' ής αίτίας δό;αι τον (Jύμπαντα κ6(Jμον επι τών 'Άτλαντος CJtIrov οχεϊ:(J{7αι, τού μύ&ου την της (Jφαίρας cVQE(Jtv καΙ καταγραφην αΙνιττομ/νου. γενέ(J&αι δ' 25 αύτφ πλείους υ{ούς , ιbν ενα διενεγκειν εύ6εβεί,! κα� τfι προς τους &ρχομένους δικαΙΟ(Jύνn και' φιλαν &ρωπί'f , τον ΠQΟ(fαγορευ6μενον "Ε(JπεQον. τούτον 3 3 ιδρυσοιμΕνηι; vulg. 6 μεΥοιλοπρεπεστΕροιι; D Μήδου codices 9 πρCΌτcoι; ΟΡ 11 τοιι; ποιρά] κοιτα D 16 ποιρα] περι D 19 προσΟΙΥορευεσ-8'οιι D 24 δΙΙΧΥριχφην C.
364
DIODORI SICULI
δ' έπ� την ΚΟ(lvφην τού 'Άτλιχντος δρους άνΙΧβΙΧίνοντιχ κιx� τας των ΙΧι1τρων παριχτηρήσεις ποιούμενον έξΙΧί φν'ης ύπο πνευμάτων συνιχρπιχγέντιχ μδ'J'άλων ΙΧφιχν τον γενέσ&ιχι' δια δ� την άρετην ιχ-ότού το πά&ος τα πλήiTη έλεήσιχντιχ τιμας ά&ιχνάτους άπονείμιχι κιx� Ι) τον έπιφιχνέστιχτον των κιχτα τον ο-όριχνον άστέ4 ρων δμωνύμως έκείνφ προοιχγορεύσιχι. -όπάρξιχι δ' 'Άτλιχντι κιx� &υγιχτέριχς έπτά, τας κοινως μ�ν άπο τού πιχτρος κΙΧλουμένιχς Άτλιχντίδιχς, lδίq. δ' έκάστην δνOμΙX�Oμένην Μιχίιχν, Ήλιfκτριxν, ΤΙΧϋγέτην, Στερό- 10 πην, Μερόπην, '.Αλκυόνην, κιx� τελευτιχ{ιχν Κελιχινώ. τΙΧύτιχς δ� μιγείι1ιχς τοίς έπιφιχνεΙ'JτιΧτοις ηρωΙ'JΙ κα� &εοίς άρχηγους καΤΙΧΙ'Jτ'ijνιχι τού [πλε{Ι'JΤΟV] γένους των άν&ρώπων, τεκούι1ιχς τους δι' άρετην &εους κιx� ηρωιχς δνομΙΧI'J&έντιχς, οίον την πρεΙ'JβvτιΧτην Μιχίαν 15 Δι� μ,ιγείσιχν Έρμ'ijν τεκνωΙ'JΙΧΙ, πολλων ε-όρετην γενό μενον τοίς άν&ρώποις' παριχπλησίως δ� κιx� τας ΙΧλλιχς Άτλαντίδιχς γεννήσιχι παίδας έπιφιχνείς , ων τους μ�ν έ&νων, τους δ� πόλεων ycviI'J&ΙXL κτίι1τιχς. 5 διόπερ ο-ό μόνον παρ' ένίοις των βιχρβάρων, άλλα 20 κα� πιχρα τοίς 'Έλληι1Ι τους πλείστους των άρχιχιο τιΧτων -ή ρώων εΙς ταύτιχς άνιχφέρειν το γένος. -όπιΧ(l ξιχι δ' ΙΧ-ότας κιx� l'Jώφροvας διιχφερόντως , κιx� μcτc� την τελευτην -ι:υχείν ά&ιχνάτου τιμής πιχρ' άν&ρώποις [κιx�] κιχ&ιδρυ&είσιχς έν -ι:ιjJ κΜμφ κα� -ι:'π -ι:ων Πλει- 25 άδων Π(lοσηγορ{q. πε(lιληφ&είσιχς. έκλή&ησαν δ� αΕ 4 το] τοϋτο το D 9 του om. D 10 &σΤΕροπήν ΙΙ 12 ε-όφvεστάτσιι; Π (et Ευβ. pr. θΥ. ΙΙ 2, 46) 13 π1.εί25 καΙ del. Dind. π1.lάδωιι D 26 αε στοv om. DF add. Reiske.
ΠΙ
60. 61.
365
Άτλαντίδει; κα� νύμφαι δια το τουι; έγχωρίουι; κοινΏ ται; γυναίκαι; νύμφαι; προσαγορεύειν. Κρόνον δε μυ&ολογούσιν, &δελφον μεν 'Άτλαν- 6 1 τος δντα, διαφέροντα δ' &σεβείCf κα! πλεονεξίCf, γη5 μαι την άδελφην 'Ρέαν, εξ 1jr; γcννησαι ΔΙα τον 230 'Ολύμπιον ϋστερον επικλη&έντα. γεγονέναι δε "al ετερον ΔΙα , τον &δελφον μεν Ούρανού , της δε Κρήτηι; βασιλεύσαντα, τΏ δόξΥ πολυ λειπόμενον τού μεταγενεστέρου. τούτον μεν oiJv βασιλεύσαι τού 2 10 σύμπαντοι; κόσμου, τον δε προγενέστερον, δυναστεύ οντα τήι; προειρημένηι; νήt10υ, δέκα παίδαι; γεννησαι τούς όνομασ&ένται; Κούρητας' προσαγορεύσαι δε "al την νησον &πο τήι; γυναικοι; ΊδαΙαν, Εν fι καl τεϊ.ευτήσαντα ταφήναι, δεικνυμένου τού την ταφην ού 3 15 δεξαμένου τόπου μέχρι τών κα&' ήμαι; χρόνων. μην οϊ γε Κρήτει; δμολογούμενα τούτοις μυ&ολο γούσι, περ� ιbν ήμείι; εν τοίς περ� Κρήτηι; τα κατα μέρος &ναγράψομεν' δυναστεύσαι δέ φασι τον Κρό νον κατα Σικελίαν καl Λιβύην, έτι δε την 'ΙταλΙαν, 20 και το σύνολον Εν τοίς προι; έσπέραν τόποις συστή σασ&αι την βασιλείαν ' παρ α πασι δε φρουραίι; δια κατέχειν ται; &κροπόλειι; κα� τους όχυρούι; τών τόπων [τούτων] ' &φ' oV δη μέχρι τού νύν χρόνου κατά τε την Σικελίαν κα� τα προι; έσπέραν νεύοντα μέρη 25 πολλουι; τών υψηλών τόπων &π' εκεΙνου Κρόνια πρσυαγορεύεσ&αι. Κρόνου δε γcνόμενον υιον Δία 4 τον Εναντίον τφ πατρl βίον ζηλώσαι , κα� παρεχό μενον έαυτον πασιν επιεική και φιλάν&ρωπον υπο 1 καΙΙ και αί ΙΙ 17 κρητών b 22 Ισχυρους
16 μυ./ΤοΑο γ ουσι] ίστορουσι ΙΙ D 23 τούτων del. Dind.
366
DIODORI SICULI
τού πΜj,f}οvς παΤ8Qα ΠQ06αγΟQι;v,f}ijvιχι. διαδ8ξα6,f}αι δ' αύτόν φα6ι την βα6ιλι;ίαν οί μΕν Ικου6ίroς τού παΤQος παQαχroQή6αvτος, οί δ' ύπο των δχλroν aCQe ,f}8vτα δια το μί60ς το ΠQος τον παΤ8Qα' Επι6ΤQα τι;ύ6αντος δ' έπ' αύτον τού ΚQόvοv μετα των Τιτά- 5 νroν ΚQατij6αι 'tf/ μάΧΏ τον Δία, και κύQΙΟV γενόμενον των 8λroν έπι;λ,f}ι;ίv ίΧπα6αν την οΙκουμένην, εύεQ5 γετούντα το γένος των αv,f}Qώπrov. διενεγκείν δ' αύτον και 6ώματος ρώμΏ και ταίς &λλαις &πά6αις ftQεταίς, και δια τούτο ταχυ κύQΙΟV revi6,f}at τού 10 6ύμπαντος κό6μου. κα,f}όλοv δ' αύτον την ίΧπα6ιχν 6πουδην εχι;ιν εΙς κόλα6ιν μΕν των ασεβων κιχι 6 ποvηQωv, eiJEQ'J'-EOCftV δε των δχλroν. αΥ,ι}' αιν μετα την 8ξ αv,f}Qώπrov μετάστασιν όvομασ,f}ijvαι μΕν Ζήνα δια ΤΟ δοκείν τού καλως ζήν αl:τιοv reviO,f}at. τοίς 15 ftv,f}Qώποις, κα,f}ιδQvi7ijvαι δ' έν τφ κόσμφ τΏ των ι;υ πα,f}όvτrov τιμΏ, πάντroν ΠQο,ι}ύμroς αvαγΟQεvόv τroν ,f}IΞov και κύQΙΟV εΙς τον αΙώνα τού σύμπαντος κό6μου. τών μεν oiίν παQα τοίς 'Δτλαντίοις ,f}eolo20 γουμένroν τα κεφάλαια ταύτ' ε6τιν. 62 Ήμείς δ' 8πει ΠQοεΙQήκαμΕV 8ν τοίς ΑΙγυπτιακοίς πεQΙ τής τού Διονύ60υ γεν86Εroς και των ύπ' αύτού ΠQαχ,f}!vτrov &κολού.&roς ταΙς lrXroQCoti; {6το Qίαις, οΙκείον εΙναι διαλαμβάνομεν ΠQοσ,f}είvαι τα μv,f}ολογούμι;vα πεQΙ τού ,f}eooύ τούτου παQα τοίς 25 � 'Έλλη6Ι. τών δε παλαιών μv,f}ογQάφ rov και ποιητών πεQΙ Διον·ύ60'!} γεγQαφότroν &λλήλοις &6ύμφroνα και πολλοVι; και τερατώδεις λόΥουι; καταβεβλημένων, 231 2 φασΙ om. OF Ε"όντος ΙΙ (et Eus. pr. ev. ΙΙ 2, 49) 13 lIχΑιον] άyα�ών Eus. 1. c. 19 ιw�οΑΟΥοvμ.Ενιον D
ΠΙ 61. 62.
367
δυσχερές έστιν vπ'έρ της γενέσεως του iι"εου τούτου κα� τών πράξεων καil"αρώς εΙπεΙν. ο{ μ'έν γαρ ευα Διόνυσον, ο{ δ'έ τρείς γεγονέναι παραδεδώκασιν, εlσ� δ' ο{ γένεσιν μ'έν τούτου &νil"ρωπόμορφον μη 5 γεγονέναι το παράπαν &ποφαινόμενοι, τηυ δ'έ του οΙ'υου δόσιυ Διόνυσον είναι υομίζουτες. διόπερ ijμείς 3 τώυ παρ' [κάστοις λεγομένων τα κεφάλαια πειρασό μεil"α συυτόμως έπιδραμείν. Ο{ τοίυυυ φυσιολογούυτες περ� του iι"εου τού10 του κα� τον &πο της αμπέλου καρπον Διόνυσον όνομάζοντές φασι την γηυ αvτομάτroς μετα τώυ ΙΧλ λroυ φυτώυ ένεγκείν τηυ ΙΧμπελου, &λλ' οYJκ έξ &ρχης vπό τινος εvρετου φυτευil"ηναι. τεκμήριον δ' εΙναι 4 τούτου το μέχρι του νυυ έν πολλοις τόποις &γρίας 15 &μπέλους φύεσil"αι, κα� καρποφορειυ αvτας παρα πλησίως ταις vπο της &νil"ρωπίvης έμπειρίας χει ρουργουμέναις. διμήτορα δ'έ τον Διόνυσον vπο τών 5 παλαιών ωνομάσftαι , μιας μ'έν κα� πρώτης γενέσεως &ριil"μουμένης σταν το φυτον εΙς την γηυ τεil"tν 20 λαμβάν π την αϊιξησιν, δευτέρας δ' σταν βρίil"n κα� τοi'ς βότρυς πεπα(νrι , ωστε την μ'έν έκ γης , την δ' έκ της &μπέλου γένεσιν του iι"εου νομίζεσftαι. παραδεδωκότroν δ'έ τών μυftογράφων κα� τρίτηυ 6 γέυεσιν, καil"' ην φασι τον iι"εον έκ Διος κα� Δήμη25 τρος τεκνωil"έντα διασπασil"ηναι μ'i:ν vπο τών γηγε νών κα� καil"εΨηftηναι, πάλιν δ' vπο της Δήμητρος τών μελώυ συναρμοσil"έvτων έξ &ρχης νέον γεννη2 κα-Β'αρώς om. σρ 4 μiι] μήτε D, μηιΗ Α 5 &ποφαίνονται D 12 την] κα� την Α 1 7 τον o m . vnlg. 20 !3ρί-B'rι] καρποφορ'ii σρ 22 όνομάζεσ-Β'αι D 27 γενη -B'i'ιναι vιιlg.
36 8
DIODORI SICULI
.f7ijvat , εΙς φυσικάς τινας αΙτtας μετάγουσι τους τοιούτους λ6γους. Διος μεν γα� καΙ Δήμητ�oς α-ότον λEYCIJ.f7at δια το την &μπελου έκ τε γής κα� δμβ�ωυ λαμβάνουσαν τηυ αiJξησιv κα�πoφo�εΊ:υ τον έκ τού β6τ�υoς &πο&λιβ6μενου οίνον ' το δ' ύπο των γηγε- 5 νων νέου δυτα διασπασ&ήναι δηλούν την ύπο τωυ γεω�γων συγκομιδην τωυ κα�πωυ, [δια το τους &ν&�άιπoυς την γην Δήμητ�αν vομtζειv'] τηυ δΒ κα.f7έψησιv των μελων μεμv.f70ποιησ&αι δια το τους πλεtστοvς ί!ψειυ τον οίνου καΙ μtσγοvτας ε-όωδεστέ- 10 6JaV α-ότού καί βελτtοvα τηυ φύσιν κατασκευάζειν . το δΒ τα ύπο των γηγενων λυμαν&έντα των μελων ά�μoσ&έυτα πάλιν έπί την π�oγεγενημένηυ φύσιν &ποκα.f7tστασ.f7αι πα�εμφαtvειv 3τι πάλιν ή γη την τ�υγη&εΊ:σαν &μπελον καί τμη&εΊ:σαυ ταΊ:ς κατ' έτος 15 ω�αις εΙς την π�oϋπά�ξασαν έν τφ κα�πoφo�εΊ:ν άκμην άποκα&tστησι. κα.f76λοv γαρ ύπο τωυ &� Xatrov ποιητων καί μυ&oγ�άφων την Δήμητ�αυ γην 8 μητέ�α Π�Oι1αγo�εύεσ&αι. σύμφωυα δε τούτοις είναι τά τε δηλούμευα δια τωυ Ό�φικωυ ποιημάτων καί 20 τα πα�εισαγ6μενα κατα τας τελετάς, πε�ί αιυ ο-ό 9 .f7έμις τοΊ:ς &μVΉΤOις ίστo�είυ τα κατα μέ�oς. δμοtως δΒ καί τηυ έκ Σεμέλης γένεσιν εΙς φυσικας &�xας &νάγουσιν, &ποφαιν6μενοι Θυάιυηυ ύπο τωυ &�xatrov τηυ γηυ ώvομάσ.f7αι, καί τε.f7εΊ:σ&αι τηυ π�οσηγο�tαv 232 [καί] Σεμέληυ μευ &πο τού σεμυηυ είυαι της .f7coij 26
7
1 &νάΥουσι Π 3 ΤΕ] της D 5μβQΟV OF 7 διι\: 1Ι0μ{ζΕιll del. Reiske 10 καΙ μlσΥοντας om. ΙΙ 1 1 κατασΚΕυάζοντας ΙΙ 1 2 το δΕ τα Dindorf, τι\: δ' libri 14 πάλιν 3τι vulg.; πάλιν del. Dind. 25 την πρ.] διττηll nQ. Wurm 26 καΙ del. Eich.
ΠΙ 62. 63.
369
τα�της την έπιμέλειαν κα� τιμήν, Θυώνην δ' &.πο τών &υομένων aiJLfj &υσιώυ κα� &υηλών. δ�ς δ' 1 0 aiJLoiI την γένεσιν έκ Διος παραδεδόσ&αι δια το δοκειν μετα τών &λλων έν τφ κατα τον Δευκαλίωνα 5 κατακλυσμφ φ&αρηναι κα� τούτους τους καρπούς, και μετα τrιν έπομβρίαν πάλιν αναφύντων ώι5περε� δευτέραν έπιφάνειαν ταύτην ύπάρξαι του &εου παρ' αν&ρώποις , κα{}' ην έκ του Διος μη ρου γενέι5&αι πάλιν τον {}εον [τούτον] μεμυ&οποιησ&αι. ot μεν 10 ο11ν τrιν χρείαν κα� δύναμιν τού κατα τον οΙνον εύρήματος αποφαινόμενοι Διόνυσον ύπάρχειν τοι αύτα περι αυτού μυ&ολογούσι. τών δε μυ&ογρά- 63 φων ο{ σωματοειδη τον &εον παρεισάγοντε!; την μεν ευρεσιν της &.μπέλου και φυτείαν και πάσαν 15 τrιν περι τον 01νον πραγματείαν συμφώνως αυτφ προσάπτουσι , περι δε τού πλείους γεγονέναι Διο νύσους &.μφισβηΤΟύσιν. {νιοι μεν γαρ ενα και τον 2 αυτον &.ποφαίνονται γενέσ&αι τόν τε καταδείξαντα τα κατα τας οΙνοποιίας και συγκομιδας τών ξυλt20 νων καλουμένων καρπών και τον στρατευσάμενον έπι πάσαν την οlκουμένην, {τι δε τον τα μυστήρια και τελετας και' βακχείας εΙσηγησάμενον ' {νιοι δέ, κα&άπερ προειπον, τρεις ύποστησάμsιιοι γΕγονέναι κατα διεστηκότας χρόνους , έκάστφ προσάπτουσιν 25 Ιδίας πράξεις ' καί φασι τον μεν &.ρχαιότατον Ίνδον 3 γεγονέναι , και της χώρας αυτομάτως δια τrιν ευ κρασίαν φερούσης πολλην ctμπελον πρώτον τούτον απο&λιψαι βότρυας και την χρείαν της περι τον 2 φυομΕνων DIODORUS Ι.
D
3
ΠDιΡDιδtδοσftDlΙ D
9 τοϋτον 30
om.
CD.
370
DIOD ORI SICULl
οίνο'!! φύσεω� έπινοήσαι, δμοCω� δε κα� τωυ Ο'ύκων κα� των &λλωυ ακροδρύων τηυ κα&ήκουσαν έπιμέ λειαν ποιήσαΟ'{Jαι, κα� κα&6λου τα πρo� την συγκο μιδηυ και παρά&εσιν τούτωυ τωυ καρπων έπινοήΟ'αι. τον α.(ιτΟν δε και καταπώγωνα λέγουσι YEVfO',f}ιxt 5 δια το τoί� Ίυδoί� ν6μιμου είναι μέχρι τή� τελευτή� 4 έπιμελω� -δποτρέφειν τoυ� πώγωνα�. τον δ' OVV Δι6υυΟ'ου έπελ&6υτα μετα στρατοπέδου πασαν την οίκουμέυην διδάξαι τήν τε φυτεCαν τή� αμπέλου κα� την έυ ταί� ληυoί� απ6&λιψιν των {30τρύων · 10 αφ' o-b Ληναίον α.(ιτΟν 6νομαΟ'&.ηναι. δμοCω� δε και των &λλωυ εvρημάτωv μεταδ6υτα πασι τυχείν α.(ιτΟ'!! μετα η/ν έξ αν&ρώπων μετάσταΟ'ιν α&ανάτου 5 τιμη� παρα τoί� EV πα&ούσιν. δεCκvυσ&αι δε παρ ' Ίνδoί� μέχρι του νύυ τ6ν τε τ6πον έν φ Ο'υνέ{3η 15 γενέσ&αι τον &εον καΙ προΟ'ηγορCα� π6λεων απ' α.(ιτού κατα την των έγχωρCωv διάλεκτον ' κα� πολλα ετερα διαμένειν αξι6λογα ΤΕκμήρια τ.η� παρ' Ίνδoε� 64 γενέO'εω�, περι αιν μακρον (tv εΙη γράφcιν. δεύτε ρον δε μυ&ολογούΟ'ι γΕνέσ&αι Δι6υυσον έκ Διοg 20 και Φερσεφ6νη�, ιb� δέ τινε�, lκ Δήμητροg. τούτον δε παρεισάγουσι πρωτον βoύ� -δπ' &ρο-ι:ρον ζεύξαι, το προ τού ταί� χερ6'Ι των αν&ρώπων την γ.ην κατεργαζομέναιν. πολλα δε και &λλα φιλoτέxναι� 233 έπινοηΟ'αι των πρo� την ycroQyCaV χρη6'Cμαιv, δι' 25 1 τών Dindorf , τηll τών libri 2 τών] την τών C Απιμ6λΕιαν Dindorf, �πιμ,Eλειαν καΙ παράδ'οξοll παράδ'οσιν D, 4 και παριf&εσι'll add. iπιμέλειαν και παριiδoσιν ΙΙ Dind. �πινoησιxι] διο καΙ λ71"αίοl δνΟfασ.fTηναι add. codices 5 'ΥΕ'ΙΙΕσ&αι om. ΙΙ 16 &π' DlndOl'f, νπ' codices 20 'ΥΕ 'ΙΙ έσ&αι om. D 23 του] τούτο'!) D
ιιι 63. 64.
371
ιbυ &πολυ{)-ηυαι του!) δχλου!) τη!) πολλη!) κακοπα {)-cCag ' &v{)-' ιbυ του!) ciJ πα{)-όυτα!) &πουειμαι τιμα!) 2 ίσο{)-{ου!) αυτφ κα� {)-vo{ag, προ{)-ύμως &πάυτωυ &v {)-ρώπωυ δια το μ{γε{)-ος τη!) ευεργεσία!) &πουειμάν5 τωυ τηυ &{)-ανασίαυ. παράσημου δ' αυτφ ποιησαι κ{ρατα του!) κατασκευάζοντα!) τα!) γραφα!) η του!) αvδριάvταg , αμα μεν δηλούυτα!) έτ{ραν Διονύσου φύσιυ, αμα δε &πο τη!) περ� το lΧροτρου siJQ{osrog έμφαίυοντας το μ!γε{)-ος τη!) έπινοη{)-είσης τοις γε10 ωργοίς ευχρηστίας. τρίτον δε ycvIoiJ'at Δι6νυσ6ν 3 φασιν έν Θήβαι!) ταί!) Βοιωτίαι!) έκ Διο!) κα� Σεμέ lYjg τη!) Κάδμου. μυ{)-ολογούσι γαρ έρασ&!ντα Δία μιγηναι πλεονάκις αυτϊΊ δια το κάλλος, την δ' 'Ήραυ ζηλοτυπούσαν κα� βουλομένην τιμωρίο/ ΠΕριβαλείν 15 την lΧν{)-ρωπον, δμοιωiJ'ηvαι μέν τινι των &ποδοχη!) τυγχανουσων παρ' avrfJ γυναικcον, παρακρούσασ{)-αι δε την Σεμέλην ' είπείν γα.ρ προ!) αυτην 3τι κα{)-η- 4 κον �ν τον Δία μετα τη!) αυτη!) έπιφανείας τε κα� τιμη!) ποιείσ{)-αι την δμιλίαν fιπερ χραται κατα την 20 προς την 'Ήραυ συμπεριφοράν. διο και τον μεν Δία , της Σεμέλη!) &ξιούση!) τυγχάνειν των l:ιYrov 'ΉρCf τιμων, παραγενέσiJ'αι μετα βροντων και κεραυ νων, την δε Σεμέλην ουχ -δπομείνασαυ το ft!ycftog τη!) περιστάσεω!) τελευτήσαι και το βρέφο!) έκτρωσαι 25 προ τού καftήκοντοg χρόνου. και τούτο μεν τον 5 Δία ταχέω!) εί!) τον έαυτού μηρον έγκρύψαι ' μετα δε ταύτα το'!) κατα φύσιν τή!) γενέσεω!) χρόνου την 7 SΤΕQΟV OF 10 ΎΕνΕσ,ιται] λιiI Eσ,ιται D 15 dJμοιωvnlg. 16 αυτής οΙ? 18 αυτης om. OF 27 τήν om. OF. 30 *
,ιτήναι
372
DIODORI 8ICULI
τελείαν αiJξησ'ιν ποιψιαντοg &πεν8'}'κείν το βρέφοg clg Νύσαν τηg Άραβίαg. ενταύ8'α δ' iιπo νυμφων τραφέVΤα τον παίδα ΠΡΟσ'αγορευ8'ηυαι μευ &πο τού πατρος και τού τ6που Δι6νυσον, γεν6μενου δε τφ κάλλει διάφορον το μευ πρωτον ευ χορεCαιg και 5 γυναικων 8'ιάσοιg και παντοδαΠΏ τρυφΏ και παιδιij διατελείυ ' μετα δε ταύτα στρατ6πεδον εκ τωυ γυυαι κωυ συυαγαγ6υτα και 8'ύΡΟΌις κα8'οπλίσαντα στρα7 τείαυ επι πασαυ ποιήσασ'8'αι τηυ οΙκουμέυηυ. κατα δείξαι δε και τα περι ταg τελεταg και μεταδούυαι 10 τωυ μυστηρίων τοίς εύσ'εβέσι τωυ &υ8'ρώπωυ και δ'tκαΙOυ βίου &σκούσι, προg δε τούτοιg πανταχού πανηγύρειg ΙΧγειυ και μουσικουg &rwvrxg συυτελείυ, και το σύνολου συλλύουτα τα υείκη τωυ ε8'νωυ και πόλεωυ &ντι τωυ στάσεων και τωυ πολέμωυ δμόυοιαν 15 65 και πολλην εΙρήνην κατασκευά�ειυ. διαβοη8'είσηg δε κατα πάυτα τόπου τηg τού 8'εού παρουσίας, και διότι πασιν επιεικως ΠΡ Οσ'φερ6μεvοg πολλα συμ. βάλλεται προg την εξημέρωσιν τού κοινού βίου, πανδημει συνανταν αύτφ και ΠΡΟσ'δέχεσ8'αι μετα 20 2 πολληg χαραg. ολίγωυ δ' δυτωυ τωυ δι' iιπερη φαυίαν και &σέβειαυ καταφρουούυτωυ και φασκόυτωυ ταg μεν βάκχαg δι' &κρασίαυ αύτου περιάγει18'αι, ταg δε τελεταg και τα μυστήρια φ8'οραg ευεκα τωυ 234 &λλοτρίωυ γυυαικωυ καταδεικυύειυ, κoλά�ει18'αι τουg 2 5 3 τοιούτοvg iιπ' αύτού παραχρημα. ευίοτε γαρ τΏ της 8'είας φύσεως iιπερoxΏ χρώμευον τιμωρείι18'ιχι τους &σεβείg, ποτε μευ αύτοίg εμβάλλουτα μαυίαυ, ποτε 6
τ& τε
13 παvηΥvρειι; l1yEιv πανταχου D 14 τα Bekker, lίbri 16 παρασΚΕν.χζειν Π 27 om. vulg.
ΙΙΙ 64. 65.
373
δε ται� των γυναικων xε(1σ� ζωντα� διαμελίζοντα ' ένίοτε δε κα� δια τη� σΤ(1ατηγικη� έπινoία� πα(1α δόξω� αναΙ(1ειν τoυ� ένανΤΙOΠ(1αγoυντα�. αναδιδόναι γα(1 ται� βάκxαι� αντ� των -Β-ύ(1σων λόγxα� τφ κιττφ 5 κεκαλυμμένα� την ακμην του σιδή(10υ ' διο κα� των βασιλέων δια την lΧγνοιαν καταφ(10νούντων αι� αν γυναικων, κα� δια τουτ' απα(1ασκεύων οντων, ανελ πίστω� έπιτι-Β-έμενον κατακοντίζειν. των δε κολα- 4 σ-Β-έντων 1Jπ' α{ιτου φασιν έπιφανεστάτoυ� είναι 10 Πεν-Β-έα μεν παρα τοις "Ελλησι , Μύρρανον δε τον βασιλέα παρ' Ίνδοις, Δυκουργον δε πα(1α τοϊς Θ(1l}ξί. μυ-Β-ολογουσι γαρ τον Διόνυσον έκ τη� Άσία� μέλ λοντα την δύναμιν διαβιβάζειν εΙς την Ε{ιρώπην, συν-Β-έσ-Β-αι φιλίαν προς Λυκουργον τον ΘΡ4κης 15 βασιλέα της έφ' Έλλησπόντφ ' διαβιβάσαντος δε α{ιτου πρώτας τα� βάκχας αις εΙς φιλ{αν χώραν, τον μεν Λυκου(1γον παραγγειλαι τοις σΤ(1ατιώταις νυκτo� έπι-Β-έσ-Β-αι κα� τόν τε Διόνυσον κα� τας μαινάδα� πάσα� ανελεϊν , τον δε Δ ιόνυσον πα(1ά 20 τινo� των έγχωρίων, δ� έκαλειτο Χάροψ, μα-Β-όντα την έπιβουλην καταπλαγηναι δια το την δύναμιν έν τφ πέραν είναι, παντελω� δ' όλίγoυ� α{ιτφ των φίλων συνδιαβεβηκέναι. διόπε(1 λά-Β-(11} τούτου δια- 5 πλεύσαντος Π(10� το σφέτερον 6τρατόπεδον, του μεν 25 Λυκουργόν φασιν έπι-Β-έμενον ταί� μαινάσιν έν τφ καλουμένφ Νυσίφ πάσα� αποκτειναι, τον δε Διόνυ σον πε(1αιώσαντα τα� δυνάμει� μάχ1'1 Κ(1ατη6αι των Θρl}κων, κα� τον Λυκουργον ζωγQήσαντα τυφλωσαί 19
5 δια om. ΙΙ 14 τον Θράκης - 17 ΛVΚΟVΡΥον om. AD μαινάδας] βάκχα, D 20 Θάροψ Π 22 iv] μ�ν Αν f.
374
DIODORI SICULI
τε κα� πα(fαν αΙκίαν εl(fενεγκάμενον &νασταυρωσαι. μετα δ� ταυτα τφ μεν Χάροπι χάριν &ποδιδ6ντα -rfjg ε1Jεργε(fίαg παρcι.δOυναι την των Θρο/κων βασι λείαν κcι.! διδάξαι τα κcι.τα 'tιXg τελεταg 6ργια' Χάρο ποg δ' υιον γεν6μενον ΟΙ:αγρον παραλαβείν τήν τε 5 βασιλείαν κα� 'tιXg έν 'toig μV(fτηρίοιg παραδεδομέναg τελετάg, ltg f)στερον 'Ορφέα τον ΟΖάγρου μα.f}6ντα παρα του πατρ6g, κα� φύσει κα� παιδείο/ των &πάν των διενεγκ6ντα, πολλα μ8τα&8ίναι των έν -roig όργίοιg' διο κα� 'tιXg {ιπο του Διοvύ(fΟV γε�'ομέναg 10 7 τελεταg 'Ορφικαι;; ΠΡΟ(fαγορεv&ηναι. των δ� ποιη τών τινει;; , Φν έ(fΤΙ καl Άντίμαχοι;; , &ποφαίνονται τον Δυκουργον oiJ Θριfκηg, &λλα 'tfjg '.Αραβίαg γε γονέναι βασιλέα, κα� τφ τε Διονύσφ κα� 'tιxig βάκ XΙXl.g την έπί&ε(fΙV έν τΥ κατα την Άραβίαν Νύ(frι 280 Π8ποιη6.fiαι. τον δ' OVv Δι6νυσ6ν φα6ι κολάσαντα 16 μεν 'tovg &qcfjcig , έπιεικωg δΕ προσενεχ&έντα 'toig &λλοιg &ν,f}ραιποιg , έκ τηι;; 'Ινδικηg έπ' έλέφαvτοg 8 την clg Θήβαg έπάνοδον πoιήσαd&αι. τριετουg δε διαγεγεν·η μένου του σύμπαντοι;; χρ6νου , φα6� 'tovg 20 "Ελληναg &πο ταύτηι;; 'tfjg αlτίαg &γειν ταg τριετηρί δαg. μv&ολογου(fΙ δ' α1Jτον καl λαφύρων ή,f}ροι κ6τα πλη,f}οg Ibg αν &πο τηλικαύτηι;; στρατείαg, πρω τον των &πάντων καταγαγείν &6,>ίαμβον εΙι;; 'tTjv παΤ6,>ίδα. 25 66 Λvται μεν ovv αι γενέ6ειg συμφωνουνται μάλι6τα παρα τοίg παλαΙΟίg' &μφισβητου6Ι δε κα� π6λειg οiJκ όλίγαι Έλληνίδεg 'tfjg τούτου τεκ�,αι6εωg' 6
1 πρσσενΕ'ΥΚ. Hertlein 2 Θάρσπι ΙΙ &πσδόιιτα ΤΙ 4 Θά ροπσι; 1I 5 ΤΕ om. D 6 1:Ε],Εταs παρ. vnlg. 24 τών] τόν vuIg.
ΠΙ 65. 66.
375
καΙ γtψ 'Ηλείοι κα� Νάξιοι, ΠQοg os τούτοις ο[ τας Έλεv4tεQαg οlκούντες καΙ Τήιοι και πλείους ετεQΟΙ παρ' έαυτοις ιkπoφαίνoνται τεκνω4tηναι. και Τήιοι 2 μ);ν τεκμήQιον φέQοvσι της παQ' αvτοi:ς γενέσεως 5 του 4teoii το μέχρι του νυν τεταγμένοις χρόνοις έν τf'ι πόλει πηγην αυτομάτως έκ της γης οί'νου ρειν ευωδίf[- διαφέροντος ' των δ ' t1λλroν ο[ μΈν {εραν Διονύσου δεικνύουσι την χώραν, ο{ δΈ ναους και τεμένη διαφεQόντως lκ παλαιών ΧQόνων aiJrιp κα4tι10 δQυμένα. κα4tόλοv δ' έν πολλοις τόποις της οικου- :; μένης απολελοιπότος του itcoii σημεία της ιδίας ευεQγεσίας αμα και παρουσίας , ουδεν παQάδοξον έκάστους νομίζειν οlκειότητά τινα γεγονέναι τφ Διο νύσφ ΠQος την έαυτων πόλιν τε και χώQαν. μαQ15 TVQlii δε τοις -όφ' ήμων λεγομένοις και δ ποιητης έν τοίς υμνοις , λέγων πεQΙ των &μφισβητούντων της τούτου γενέσεως και αμα τεκνω4tηναι παQεισ άγων αυτον έν τfι κατα την 'ΛQαβίαν ΝύσΏ, ο[ μΈν rιXQ ΔQακάνφ σ', ο[ δ' ΊκάQφ ήνεμοέσσΏ 20 φάσ', ο[ δ' έν Νάξφ, δίον γένος, εlQαφΙώτα, ο[ δέ σ' έπ' 'Λλφειφ ποταμφ βα4tvδινήεντι κυσαμε'νην Σεμέλην τεκέειν Διι τεQπικεQαύνφ, t1λλοι δ' έν ΘήβΏσιν, αναξ, σε λέγουσι rcvio4taL, ψευδόμενοι ' σε δ' ετικτε πατηQ ckVOQWV τε 4tewv τε 25 πολλον απ' αν4tQώπων ΚQύπτωll λευκώλενον 'ΉQην. [στι δέ τις Νύση, ϋπατον OQOg , &v4tiov υλΏ, τηλου Φοινίκης, σχεδον ΑΙγύπτοιο Ροάων. om.
14 τε om. GF 1 5 λεγομένοις 19 οΕ μΕν . . σ'] άλλοι μεν Υάρ διαικαναισσε D Rhod ., φασίν codices 22 totum versum om. ΙΙ
6 αυτομιίτην Ι Ι
II
20 φιίσ'
26 δΕ της Νύσης αβατον
0(10,
ΙΙ.
376
DIODORI SICULl
OVu &γνοω δ' 8τι κα� των την Διβύην νεμομδνων οί παρα τον ιbκεανoν οίκουντες &μφισβητουσι της του .&εου γενΙσεως , κα� την Νυσαν κα� τ&λλα τα περ� αvτου μυ.&ολογούμενα παρ' εαυτοίς δεικνύοvtJι γεγενημδνα, κα� πολλα τεκμήιμα τούτων μδχρι του 5 κα'&' ήμας βίου διαμδνειν κατα την χώραν φασί· προς δε τούτοις 8τι πολλοι των παλαιων παρ' "Ελ λησι μυ.&ογράφων κα� ποιητων συμφωνούμενα τού τοις ίστορουσι καΙ των μεταγεvεtJτiρωv συγγραφδων 236 5 OVu όλίγοι. δι6περ , ί:να μηδεν παραλίπωμεν των 10 {tJτορημέvωv περι Διονύσου, διδξιμεν lv κεφαλαίοις τα παρα τοίς Δίβυσι λεγ6μενα κα� των Έλληνικων συγγραφδων 8σοι τούτοις σύμφωνα γεγράφασι καΙ Διονυσίφ τφ συνταξαμδνφ τας παλαιας μυ.&οποιίας. 6 οi!τος γαρ τά τε περι τον Δι6νυσον κα� τας Άμα- 15 {;6νας, ετι δε τους Άργοναύτας καΙ τα κατα τον Ίλιακον π6λεμον πραχ.&δντα καΙ π6λλ' ετερα συν τέτακται, παρατι.&εΙς τα ποιήματα των &ρχαίων, των τε μυ.&ολ6γων καΙ των ποιητων. Φησι τοίνυν παρ' "Ελλησι πρωτον ε-Dρετην γε- 20 67 νδσ.&αι Δίνον QV'&ttwV καΙ μδλους, ετι δε Κάδμου κομίσαντος έκ Φοινίκης τα καλούμενα γράμματα πρωτον εΙ!] την Έλληνικην μετα.&είναι διάλεκτον, καΙ τας πρotJηγορία!] εκάστφ τάξαι καΙ τους χαρα κτήρα!] Οιατυπωσαι. κοινΏ μεν oiJv τα γράμματα 25 Φοινίκεια κλη.&ηναι οια το παρα του!] "Ελληνα!] έκ Φοινίκων μετενεχ.&ήναι, ίοίο/- οε των ΠελαΙJγων 4
7 παι"'] τών παρ' D 8 σvμ,φωvα :Ει' 10 παραλε{πωμεν D 14 τφ συνταξαμ,Ενφ om. D μ,v.fJ'ολο 11 fστοροvμ,Εvων Ρ 'Υ{αι;; D 17 συνΕταξε OF 26 φοινικήα D, φοιν{κια OF.
ΙΙΙ 66. 67.
377
πρώτωυ χρησαμέυωυ τοις μετατεfTείσι χαρακηιρσι Πελασγικα προσαγορευfTηvαι. του δε Λίυου έπ� 2 ποιητικfl κα� μελφδίCf fTαυμασfTέvτα μαl7ητας (Jll;iv πολλούς, έπιφαυεστάτους δε τρείς, Ήρακλέα, Θαμύ5 ραυ, 'Ορφέα. τούτωυ δε του μευ Ήρακλέα κιfTαρί ζειυ μαvfTάvοvτα δια τηυ της ψυχης {3ραδυτητα μη δύvασfTαι δέξασfTαι τηυ μάfTησιv , επειfT' ύπο τού Λίυου πληγαις έπιτιμηfTέvτα δισργισfTηvαb κα! Tfl κιfTάρCf του διδάσκαλου πατάξαυτα αποκτείυαι, Θα- 3 10 μύραυ δε φύσει διαφ6ρφ κεχορηγημέυου έκπουησαι τα περ� τηυ μουσικήυ, κα� κατα τηυ έυ τφ μελφ δείυ ύπεροχηυ φάσκειυ έαυτου τωυ Μουσωυ έμμε λέστερου ξδειυ. διο κα� τας fTtdf; αiιτφ χολωfTείσας τήυ τε μουσικηυ &.φελέσfTαι κα� πηρωσαι του lΧυδρα, 15 καfTάπερ κα� του 'Όμηρου τούτοις προσμαρτυρειυ λέγουτα ivfTa τε Μούσαι &.υτόμευαι Θάμυριυ του Θρήικα παύσαυ &.οιΜίς, και ετι 20 α{ δε χολωσάμευαι πηρου fTέι1αv, αυταρ &.οιδηυ fTωπεσίηv &.φέλουτο και lκλέλαfTοv κιfTαριστύv. περ� δε 'Ορφέως τού τρίτου μαfTητού τα κατα μέρος 4, αυαγράψομευ, οταυ τας πράξεις αiιτoύ διεξίωμευ. του δ' oi'Jv Λίυου φασι τοις Πελασγικοις γράμμασι 25 συυταξάμευου τας τού πρώτου Δισυύι10υ πράξεις κα� τας lΧλλας μυfTολογίας απολιπειυ έυ τοις ύπομυήμασιυ. 2 37 όμοίως δε τούτοις χρήσασl7αι τοις Πελασγικοις γράμ- 5 \
"
4 et 9 Θάμυριν CF
5 'ορφέα] καΙ 'ορφέα
vulg.
1 2 Εαυτον] δ' αύτον D 14 τον 1 1 κατα] τα κατα D ανδρα om. ΙΙ 19 καΙ {τι om. D 22 τα add. Dind.
DIODORI S!CULI
378
μασι τον 'OQφlα κα� ΠQοvαπίδηv τον ΌμήQου διδά6καλον, ευφυη γCΓoν6τα μελοποι6ν · ΠQοg δΒ τούτοις Θυμοίτην τον Θυμοίτου τού Λαομlδοvτοg, κατα την ήλικίαν γCΓoν6τα την 'OQφlωg, πλανη-&ηναι κατα πολλους τ6πους της οlκουμlνηg, κα� παQαβαλεiν της 5 Λιβύης εΙς την ΠQοg έσπlQαv χώQαν εως αικεανοϋ · -&εάσασ-&αι δΒ κα� την Νύσαν, έν fι μυ-&ολογούσιν οί έγχώQΙΟΙ &QXaiot ΤQαφηναι τον Δι6νυσον, κα� τας κατα (LlQog τού -&εού τούτου ΠQάξειg μα-&6ντα παQα τών Νυσαέων συντάξασ-&αι την ΦQυγίαν 6νο- 10 μα�oμένην ποίησιν, &Qχαι:κοig τ'Ώ τε διαλέκτφ κα� 68 τοΙς γQάμμασι ΧQησάμεvοv. φησ� δ' ο/δν 'Άμμωνα βασιλεύοντα τοϋ μέQουg της Λιβύης OiJQavoiJ γημαι -&υγατέQα την ΠQοσαγΟQευομέv,ην Ψέαν, &δελφη1Ι ο-δσαν KQ6vov τε κα� τών &λλων Τιτάνων. έπι6ντα 15 δΒ την βασιλείαν E-DQEiv πλησίον τών ΚεQαυvίων καλουμένων 6QaJv παQ&ένον τφ κάλλει διαφέQουσαv 2 Άμάλ-&ειαν ()νομα. έQασ-&έντα δ' αυτης κα� πλησιά σαντα γεννησαι παίδα τφ τε κάλλει κα� τ'Ώ ρώμΏ -&αυμαστ6ν, κα� την μεν Άμάλ-&ειαν &ποδείξαι κυQίαν 20 τού σύνεγγυς τ6που παντ6ς, ()ντος τφ σχήματι παQα πλησίου κέQατι βο6ς, &φ' ής αΙτίας ΈσπέQου nlQftg ΠQοοαγΟQευ-&ηναι· δια δΒ την &Qετην της χώ(}ας είναι πλήQη παντοδαπης &μπέλου κα� τών ίΧλλων 3 δέvδQωv τών ήμέQουg φεQ6vτωv καQπούg. της δΒ 25 ΠQοεΙQημlvηg γυναικος την δυναστείαν παQαλαβού4 την D, του vulg. 1 '1tf!ονοπlδην D 5 καΙ παραμαλείν 6 χώραν om. C 6 χώιιαν Rhod. , χώιιαν της οΙκουμ,έν7]Ι;; codices 8 άρχαίοι f. del. 11 άρχαικοίι;; Dindorf, άιιχαικώς libri (cf. 12, 3) 13 τοv om. OF 18 �μ,αλ.ιr{αν codices (ut infra). -
ΠΙ
67. 68. 69.
379
σης, &π& ταύτης την χώQαν 'Αμαλ.ftείας κέQας όνομα σ.ftηναι· διο κα� τους μεταγενεστέQους &ν.ftQώπους δια την ΠQοειQημέvηv αιτΙαν την ΚQατίστην γην κα� παντοδαΠΟίς καQΠΟίς πλή,f}ουσαv ωσαύτως Άμαλ5 ,f}είας κέQας ΠQοσαγΟQεύειv. τον δ' oiιν 'Άμμωνα 4 φοβούμενον την της 'Ρ/ας ζηλοτυπίαν ΚQύψαι το γεγον6ς, κα� τον παίδα λά,f}Q/f μετενεγκειν εί'ς τινα π6λιν NύιJαν , μαΚQαv &π' έκείνων των τ6πων &πηQτημέvηv. κεισ,f}αι δ'ε ταύτην εν τινι νήσφ 5 10 πεQιεχομένn μεν ,{Υπο τού ΤQίτωvος ποταμου, πεQΙ ΚQήμνφ δε κα� κα,f}' ενα τ6πον έχούσΏ στενας είσβο λάς, &ς ωvομάσ,f}αι πύλας Νυσίας. εΤναι δ' έν αvτf] χώQαv εVδαίμΟVα λειμωσί τε μαλακοtς διειλημμένην κα� πηγαίοις fJδασιν &Qδευομένην δαψιλέσι, δέvδQα 15 τε καQποφ6Qα παντοια καΙ πολλην αμπελον αtιτoφυη, κα� ταύτης την πλείστην &ναδενδQάδα. iιπάQχειν 6 238δε κα� πάντα τον τ6πον ευπνουν, ετι δε κα,f}' iιπεQ βολην iιγιειν6ν' κα� δια τουτο τους έν αtιτφ κατοι κουντας μαΚQοβιωτάτους iιπάQχειv των πλησιοχώQων. 20 ε ιναι δ ε της νήσου την μεν ΠQώτηv εΙσβολην aV λωνοειδη , σύσκιον iιψηλoις κα� πυκνοις δέvδQεσιν, αιστε τον ηλιον μη παντάπασι διαλάμπειν δια την συνάγκειαν, aVyiJv δε μ6νην δQίΧσfiαι φωτ6ς. πάντn 69 δε κατα τας παQ6δους ΠQοχεισ.ftαι πηγας iιδάτων 25 τf] γλυκύτητι διαφ6Qωv, αιστε τον τ6πον είναι τοις βουλομένοις έvδιαΤQιψαι ΠQοσηvέστατοv. lξης δ' vπάQΧειv αVΤQοv τφ μεν σχήματι κυκλοτεQές , τφ 6 της om. vulg. 12 Νυσε{ας CF 1 4 ΠΤΙΥα{οις Dind. (c. 10, 4) ; κηπ{οι. D, κηπε{οις Ο, κηΠΕ{αις F; κρηνα{οιι; fort. (cf. ΧΙ 25, 4) 17 τον add. Dind.
380
DIODORI SICULI
δε μεγέ&ει κα� τφ κάλλει &αυμαστόυ. -δπερκείσ&αι γαρ α-ότοϋ παυταΧΏ κρημυου προι; fJψοι; Εξαίσιου, πέτραι; έχουτα τοίι; χρώμασι διαφόρουι;' έυαλλαξ γαρ &ποστίλβειυ ται; μευ &αλαττ{ι;c: ΠOρφύρι;c: τηυ χρόαυ έχούσαι; παραπλήσιου, ται; δε κυαυφ, τιυαι; δ' ΙΧλ- 5 λαιι; φύσεσι περιλαμπομέυαιι; , αιιJτε μηδευ εΙυαι χρώμα τώυ έαιραμέυαιυ παρ' &υ&ρώποιι; περ� του 2 τόπου &&εώρητου. προ δε τήι; εΙσόδου πεφυκέυαι δέυδρα &αυμαστά, τα μευ κάρπιμα, τα δε &ει&αΜί, προι; α-ότηυ μ6υου τηυ &πο τήι; &έαι; τέρΨ ι υ -δπο 10 τήι; φύσεαιι; δεδημιουργημέυα ' Ευ δε τούτοις έυυεοτ τεύειυ i5ρvεα παυτοδαπα ταίι; φύσεσιυ, (( τηυ χρόαυ εχειυ έπιτεΡΠή κα� τηυ μελφδίαυ προσηυεστάτηυ. διο κα� πάυτα του τ6που -δπάρχειυ μη μόυου &εο ΠQεΠή κατα τηυ ΠQ6σοψιv, &λλα κα� κατα του �XOυ, 15 ώι; CtV τήι; α-ότοδιδάκτου γλυκυφαιυίαι; υικώιJης τηυ 3 έυαρμόυιου τήι; τέχυηι; μελφδίαυ. διελ&6υτι δε τηυ εtσοδοv &εαιρείσ&αι μ'Ευ lXVΤQΟV &υαπεπταμέυου :κα� τf] κατα του ηλιου α-όγf] περιλαμπόμευου, ΙΧυ&η δε παυτοδαπα πεφυκότoc, κα� μάλιστα τήυ τε κocιJίαυ 20 κoc� τΙΧλλoc τα δυυάμευoc δι' έυιocυτώυ διαφυλάττειυ τηυ ε-όαιδtαυ ' δQiXσ&ocι δε κoc! υυμφώυ ε-όυαι; έυ α-ότφ πλείουι; έξ &υ&ώυ παυτοδαπώυ , ο-ό χειρb ποιήτους , &λλ' -δπ' α-ότήι; τήι; φvσεαιι; &υειμέυocι; 4, &εΟΠQεπώι;. κατα πάυτα δε του της πεQιφεQε{ocι; 25 κύκλου ο-!5τ' CΚυ&OΙ; omc φύλλου πεπταικοι; δρασ,f}αι. 4 ,f)-ΙΧλατ;τΙαιι; πορφυραιι; F 6 ΠΕριλαμπομ$VΙΧΙ; co10 μόvηv Α. 16 "ατα οαι. vulg. dices, oorr. Wes8. 19 δ'� D, τε vulg. 21 δι' εαυτών D 24 ';'π'] �ξ ΙΙ 26 δε
οαι.
D.
ΠΙ 69. 70.
381
διο κα� τοίι:; ,f}εαιμέvοιr:; oiJ μόνον έπιτεQπη φαίνε o,f}at την ΠQόσοψιv, &λλα κα� την εiJαιδίαv ΠQοσηvε στάτην. Είι:; τουτο ovv το &VΤQΟV τον 'Άμμαινα παQα- 70 5 γενόμενον παQαftέσ,f}αι τον παϊ:δα κα� παQαδουvαι ΤQέφειv ΝύσΏ, μιij. των ΆQισταίου ftυγατέQαιv ' έπι στάτην δ ' αiJτου τάξαι τον Άρισταίον, &vδQα συ νέσΗ κα� σαιφρουύΥΏ κα� πάσΏ παιδεί[f διαφέροντα. προι:; δε ται:; &πο τηι:; μητρυιαι:; 'Ρέα.ι:; έπιβουλαι:; φύ- 2 10 λακα του παιδοι:; καταστησαι την Ά,f}ηvαv , μικρον προ τούταιν των χρόναιν γηγενη φανείσαν έπ� του Τρίταινοι:; ποταμου, δι' ον ΤQιταιvίδα προσηγορευ O,f}at. μυ.f10λογουσι δε τηυ .f1cov ταύτην έλομένην 3 τον πάντα χρόυου την παρ.f1εvίαv σαιφροσύνΏ τε 15 διενεγκείυ κα� ται:; πλείσται:; των τεχυων έξευQείV , 239 &γχίνουν OVoaV xaft' υπερβολήν' ζηλωσαι δε κα� τα κατα τον πόλεμον, &λκl1 δε κα� ριfΨΏ διαφέQουσαv αλλα τε πολλα πραξαι μΥ1ίμηι:; &ξια *α� την ΑΙγίδα ΠQοσαγΟQευομέvηv &υελείν, .f1ηQίοv τι καταπληκτι20 κου κα� παντελω ι:; δυσκαταγώνιστον ' γηγενε ι:; γαρ 4 υπάρχον κα� φυσικωι:; έκ του στόματοι:; &πλατου έκ(3άλλον φλόγα το μεν πρωτον φαυηναι περ� την Φρυγίαν, κα� κατακαυσαι την χώQαv, ην �tIxQL του νυν κατακεκαυμένην ΦQυγίαv Οvομάζεσ.f1αι · επειτ' 25 έπελ.f1είv τα πεQ� τον TaiiQoV ί5ρη OVVcxCJr:; , κα� κατακαυσαι τουι:; έξηι:; δQυμοvr:; μ{ΧQΙ τηι:; �Ιvδικηr:;. μετα δε ταυτα πάλιν έπ� .f1άλατταv την έπάυοδου 17 δε
4 τον
om.
vulg. συνΕχώ, vulg. om.
D
12 8'1'] 8'1' καί σ
14 τε
21 απ}.ατον D", απΛ.ετον cet.
vulg. 25 κα!
om.
382
DIODORI SICULI
ποιησάμΕνον ΠΕ6,J λ μεν την Φοινίκην εμΠ6,Jησαι τους κατα τον ΛtβανOν δ6,Jυμούς , κα� διi ΑΙγύπτου πο ΡΕυ.&εν Επι της ΛιΡύης διΕλ.&Είν τους ΠEΡ� την Εσπέ ραν τ6πους, κα� το ΤΕλΕυταίον ΕΙς τους περι τα 5 Κε6,Jαύνια δρυμους Εγκατασκηψαι. Επιφλεγομ{νης δε ι; της XcbQιxr; πάντTl , καλ τών αν'&Qώπωv τών μεν απολλυμένων, τών δε δια τον φ6βον Εκλειπ6ντων τας παΤQίδας και iLΙXUQιXv Εκτοπιζομ{νων, την Ά.&ηναν φασι τα μεν συνέσει τα δ' αλκfj και ρώμTl πεQιγεvο μ{νην ανελΕίν το '&nQCOV , και την ιYOQιXv α-ότου 10 πεQιαΨαμένην φΟQΕίν τιjJ στή.&ει, αμα μεν σκέπης lVEUΙX και της φυλακης του σώματος προς τους ϋστεQον κινδύνους, αμα δ' αQΕτης {ιπ6μνημα και 6 δικαίας δ6ξης. την δε μητέQα του '&nQiOV γην όQγΙι5-&Είσαν ανείναι τους όνομαζομένους γίγαντας 15 αντιπάλους τοίς .fTεοίς, ο1)ς ϋστεQον {ιπο Διος αVαΙQε .&ηναι, συναγωνιζομένης Ά.&ηνας και Διονύι50υ μετα 7 τών &λλων .&εών. ο-ό μην αλλα τον Δι6νυσον Εν τfj ΝύσTl τρεφ6μενον και μετΕχοντα τών καλλίστων επιτηδΕυμάτων μη μ6νον γενέσ.&αι τφ κάλλει και 20 τ'fj ρώμTl διάφΟQΟV, αλλα και φιλ6τεχνον και ΠQος 8 παν το ΧQήι5ιμοv ε{ιQΕτικ6v. επινοηι5αι γαρ α-ότον Ετι παϊ:δα την ήλικίαν ()ντα του μεν ofvov την φύ6ιν τε καΙ XQcCιxv, αΠO.&λtψαντα β6ΤQυς της α-ότοφυους αμπέλου, τών δ' 6:JQΙXCWV τα δυνάμενα μεν ξηQαίvε- 25 σ.&αι και ΠQος απο.&ησαυQισμΟv ()ντα ΧQήσιμα, μετα δε ταυτα καΙ 't'ιXr; έκάστων κατα ΤQ6ποv φυτείας 5 κατασκηψαι GF 7 ι!κΛ.ιπόl1τωv CD 1 1 τώ στή.ιtι;ι φΟI}Είl1 malim 15 ιlι110μασμΕvοvr; ΙΙ 21 άΛ.Λ." κα Ι φ.] καί φ. cill" ΙΙ 25 μ 1;l1 om. vnlg. 27 τόπον GF.
1II
383
70. 7 1 .
εfψεtν, και' βουλη.ftήναι τφ γένει των &ν.ftρώπων μεταδούναι των {δίων εvρημάτων , έλπί6αντα δια το μέγε.ftο� τη� E'όεργεσία� &.ftavdrrov τεύξεσ.ftαι τιμων. 5 Tή� δε περι αυτον &ρετή� τε και δόξη� δια- 7 1 διδoμένη�, λέγεται την 'Ρέαν OQytofTcioav "Αμμωνι φιλοτιμη.ftήναι λαβειν -δποχείριον τον Διόνυσον ' ού δυναμένην δε κρατήσαι τή� έπιβOλή� τον μεν "Αμ μωνα καταλιπείν, άπαλλαγεισαν δε προς τους άδελ10 φους τιτανας συνοικήσαι Κρόνφ τφ άδελφφ ' τούτον 2 δ' ύπο τής 'Ρέας πεισ.ftέντα στρατεύσαι μετα των Τιτάνων έπ' ':4μμωνα, και γενομένης παρατάξεως του μεν Κρόνον έπι τού προτερήματος ύπάρξαι, τον 240 δ' ':4μμωνα σιτοδεί f! πιεζόμενον φυγειν εΙς Κρήτην, 15 και γήμαντα των τότε βασιλευόντων Κουρήτων ένος .ftvyariQlX Κρήτην δυναστεύσαί τε των τόπων και το προ τού την νή60ν Ίδαίαν καλουμένην &πο της γυναικος όνομά6αι Κρήτην. τον δε Κρ6νον μυ.ftο- 3 λογούσι κρατήσαντα των 'Αμμωνίων τόπων τούτων �o μεν αρχειν πικρως, έπι δε -riJv Νύ6αν και τον Διόνυσον 6τρατεύσaι μΕτα πολλής δυνάμεως. τον δε Διόνυσον πυ.ft6μενον τά τε τού πατρος έλαττώ ματα και την των Τιτάνων έπ' αυτον συνδρομήν, ιX.ftQot6aL στρατιώτας έκ της Νύσης, d)v εΙναι 6υν25 τρόφους διαΚ06ίους, διαφόρους rfj τε &λκfj και rfj προς αύτον εύνοίψ ΠΡΟ6λαβέσfTαι δε και των πλη6ΙΟ χώρων τούς τε Λίβυας και τα� Άμαζ6νας, περι d)v προειρήκαμεν στι δοκού6ιν &λκfl διενεγκειν, καΙ 3
ΤΕvξασ{fαι
vu]g.
14 σιτοδΕ{ο/-
om.
CE.
384
DIODORI SICULI
πρωτον μΒν ι5τρατείαν υπερ6ριον στείλασfl'αι, πoλλf/ν οΒ της οΙκουμένης τοίς σπλοις καταστρέψασfl'αι. 4 μάλιστιχ ο' αfJτάς φασι παρορμησαι προς την συμμα χίαν 'Af}ηναν οια τον σμοιον της προαιρέσεως �ηλoν, ιΌς Clv των 'Aμα�6νων &ντεχομένων έπ� πολυ της 5 &νορείας κα� παρfl'εvίας. ΟΙΊ1ρημένης οΕ της ουνά μεως, καl των μΕν &νορων ι1τρατηγούντος Διονύσου, των οΕ γυνιχικων την fιγεμoνίαν έχούσης 'Αfl'ηvάς, προσπεσ6ντας μετα της στρατιας τοίς τιτασι συνάψαι μάχην. γενομένης οΕ παρατάξεως ισχυρας, κα� πολ- 10 λων παρ' lψφοτέροις πεσ6ντων, τρωfl'ηvαι μΕν τον Κρ6νον, έπικρατησαι οΕ τον Δι6νυσον αρΙι1τεύι5αντα 5 κατα την μάχην. μετ α οΕ ταύτα τους μΕν Τιτάνας φυγείν εΙς τους κατακτηfl'έντας υπο των περ� τον ':4μμωνα τ6πους, τον οΒ Δι6νυσον αfl'ροίσαντα πλη- 15 fl'ος αΙχμα;'ώτων lπανελfl'είv εΙς την Νύι5αν. lvταύfl'α οΕ την ούναμιν περΙι1τήι1αντιχ καfl'ωπλΙι1μέvηv τοίς άλούσι κατηγορίαν ποιήι1αι1fl'αι των Τιτάνων, κα� πάσαν i'Jπ61Jοιαv καταλιπείν αις μέλλοντα κατακ6πτειν τους αΙχμαλώτους. &πολύσαντος ο' αfJτους των l'}'κλη- 20 μάτων κα� την lξουσίαν 06ντος εΙ'τε ι1υστρατεύειν εlτε απιέναι βούλοιντο , πάντας έλέσfl'αι συστρα τεύειν' οια οΕ το παράοοξον της (Jωτηρίας ΠΡΟ(JΚV6 νείν αfJτους ιbς fl's6v. τον οΕ Δι6νυσον παράγοντα καfl" ενα των αΙχμαλώτων καl οι06ντα (Jπονοην 25 ol'vov πάντας έξορκωι1αι σvι5τρατεύ(Jειν α06λως καl μέχρι τελευτης βεβαίως otarrovtci(Jfl'at ' οιο καl τού1 σΤQατε{α'/J] ποΛ.Λ.ήν add. CF 3 αύταις D 19 πασιν conicio 24 αύτοvς] αύτον Rei8ke 26 �ξoρκ{σαι ΙΙ σνστρα τε�ειν COdiCeB, corr. We88.
385
ΠΙ 71. 72.
των πρώτων ύποσπόνδων όνομασ&έντων τoυ� μετα γενεστέρoυ� άπoμιμoυμένoυ� τα τότε πραχ&έντα τα� lv τoΙ:� πoλέμoι� διαλύσει� σπoνδα� προσαγορεύειν. του δ' ο{Ίν Διονύσου μέλλoντo� στρατεύειν 72 5 ln� τον Κρόνον κα� τfί� δυνάμεω� lx τfί� Nύση� lξιούση�, μυ&ολογούσιν Άρισταιον τον έπιστάτην αιΊΤΟύ &υσ{αν τε παραστfίσαι κα� πρώτον άν&ρώ πων ώ� &εφ &ύσαι. συστρατεύσαι δέ φασι κα� τών Νυσαίων τους ειΊγενεστάτους, oiJr; όνομάζεσ&αι 241 Σειληνoύ�. πρώτον γαρ τών &πάντων βασιλευσα{ 2 11 φασι [τfί� Nύση�] Σειλην6ν, oiJ το γένo� O&EI/1 �ν ύπο πάντων άγνοεισ&αι δια την άρχαιότητα. εχον τo� δ' αιΊτού κατα την οσφύν οιΊράν, διατελέσαι κα� τoυ� lκγόνου� το παράσημον τουτο φoρoυντα� 15 δια την τfί� φύσεω� κοινων{αν. τον δ' ο{ΊΥ Διό νυσον άναζεύξαντα μετα τfί� δυνάμεω�, κα� δ'ιελ .ftόvτα πολλην μεν ΙΧνυδ'ρον χώραν, οιΊκ ολ{γην δ' ερημον κα� .ftηριώδη, καταστρατοπεδευσαι περ� πόλιν Λιβυκην την ονομαζομένην Ζάβιρναν. πρo� δε ταύτrι 3 20 γηγενε� ύπάρχον .ftnQ{OV κα� πoλλoυ� άναλ{σκον τών lyxroQ{rov, την ονομαζομένην Κάμπην, άνελείν κα� μεγάλη� τυχειν δόξη� ln' άνδρε{Cf παρα τoί� lγχωρ{οι�. πoιfίσαι δ' αιΊτον και χώμα παμμέγε.ftε� lnt τφ φοvευ.ftέντι .ftnQ{CP, βουλόμενον ά.ftάνατον 25 άπολιπείν ύπόμνημα τfί� ίδία� άρετfί�, το και δια μείναν μέχρι τών νεωτέρων χρόνων. επειτα τον μεν 4 8 .fTEqj] Διονύσφ adc1. 7 .fTvσ{α, ΤΕ παρασΚΕυάσω D 9 Νυσαέοον C, ΝυσσαιΞοον F 10 Σιληνου, D, Σιλ {νου, C 1 1 τη , Νύση, om. D Σιληνον D, Σtλινoν C oJ] ο{Υτο, D 17 πολλην μεν] την D 19 καβ{ρναν D.
vulg.
DIODORUS Ι.
,
31
386
DIODORI SICULI
Δι6VVdΟV Πf\Jοάγειν Πf\Jος τους τιτανιχς , εi.ιτάκτως ποιούμενον τας δδΟΙΠΟf\Jtιχς κιx� παdι τοίς lYXrof\Jtotg φιλιχV,f}f\Jώπωfl Πf\Jοσφεf\J6μενοv κιx� το σύνολον έιχυτον αποφιχιν6μενον σΤf\Jιχτεύειν έπ� κολάσει μεν τών ασεβών, ci.ιEf\JYCdtCf δε τού κοινού ylVOVfl τών &ν- 1) ,f}f\Jώπωv. 'tOiJfl δε Atβvιxfl ,f}ιχvμά�ΟVΤΙΧfl την εi.ιτιχξtιχν κιx� το τηfl ψvχηfl μεγΙΧλΟΠf\Jεπέfl, Τf\Jοφάfl τε ΠΙΧf\Jέχε d,f}ιxt τοίfl &ν,f}f\JώΠΟΙfl δΙΧψιλείfl uιxl σvσΤf\Jιχτεύειν 5 Πf\Jο,f}vμ6τιχτιχ. σvνεγγι�ούσηfl δε 'tijfl δvνάμεωfl τfj π6λει τών 'AfLfLwvtrov, τον Kf\J6vov Πf\JΟ τού 'tEtXOVfl 10 ΠΙΧf\Jιχτάξει λειφ,f}έντιχ την μεν π6λιν νVΚΤΟfl έμΠf\Jrισιχι, tfπεύδοντιχ clfl 'tilOfl κιχτιχφ,f}είf\JΙΧΙ τού Διουύσου τα ΠΙΧΤf\JιΡΙΧ {JιxotlELΙX, ιxi.ιτoν δ' &νΙΧλΙΧβ6ντιχ την γυνΙΧίκιχ 'Ρέιχν uιxt 'tLVΙXfl των συνηγωνισμένων φtλων lιx,f}civ έκ τηfl π6λεωfl διιχδf\Jάντιχ. oi.ι μην τ6ν γε Δι6νυσον 15 δμοtιχν έχειν τούτφ Πf\Jοιχtf\Jεσιν' λΙΧβ6ντιχ ylXf\J τ6ν τε Kf\J6vov uιxl την Ψέιχν ΙΧlχμΙΧλώΤΟVfl oi.ι μ6νον &φείνιχι τω?.' έγκλημάτων δια την συγγένειιχν, άλλα κιx� ΠΙΧf\JΙΧΚΙΧλέσιχι τον λοιπον Xf\J6vov γονέων έχειν Πf\JΟfl ιxi.ιτoν E1JVOLιXv τε κιχ! τάξιν κιx� συ�ην τιμω- 20 6 fLiVOVfl {;Π' ιxi.ιτoύ μάλιστα πάντων. την μεν O.vv <Ρέαν διιχτελέσιχι πάντα τον fJtov αιfl vlov &γαπωσιχν, τον δΒ Kf\J6vov 1Jπουλον έχειν την E1JVOLιxv. γενέ σ.&ιχι δ' αi.ιΤΟίfl πεf\J� τούτους τους Xf\J6vovg vl6v, ον Πf\JοσαγΟf\J8v.&ηναι Δtα, τιμη,f}ηι'αι δε μεγάλωfl 25 (,πο τού Διονύσου, κα� δι' &f\Jετην έυ 'tOifl 1JσΤ8f\Jου Xf\J6VOtfl ycvid,f}ιxt πάντων βασιλέα. μεν
1 προσάΥΕΙl1 ΙΙ
om.
vulg.
11 παρατάξει om. ΟΕ διαφ&είραι D 23 υπου25 ον] καl D.
πρόι;
om.
12 εΙς] δ' εΙς D
ΛΟl1 ci5110trtl1 l%Eιl1 D
D
ΙΙΙ 72. 73.
387
Των δΒ Λιβύων εΙρηκ6των αυτφ προ τηι; μάχηι; 7 3 στι καΒ-' ον καιl,JΟV έξ{πεσεν έκ τ.ης; βασιλείας; 'Άμ μων , τοϊς; έγχωρίοιι; προειρηκroς; εΙ:η τεταγμ{νοις; χρ6νοις; ηξειν υ{ον αυτού Δι6νυσον , κα� τήν τε πατρφαν αvαmήσεσitαι βαΙΗλείαν και πάσηι; της; 5 οlκουμένης; κυριεύσαντα itEOV vομισitήσεσitαι , {)πο λαβroν αληitη γεγονέναι μάντιν τ6 τε χρηστήριον 242 {δρύσατο τού πατρος; και την π6λιν οlκοδομήσας; τιμαι; ωρισεν αις; itscp και τους έπιμεληι10μένουι; τού 10 μαντείου κατέστη6ε. παραδεδ6σitαι δΒ τον 'Άμμωνα Εχειν κριού κεφαλην τετυπωμένην, παράσημον έι1χη κ6τοι; αυτού το κράνοι; κατα τας; 6TQaTECag. sloI, 2 δ' ο{ μυ&ολογούντει; αυτφ προς αλήitειαv γεvέσitαι καit' έκάτερον μέρος των κροτάφων κεράτια ' διο 15 και' τον Δι6νυσον, vlov αυτού γεγον6τα, την δμοίαν Εχειν πρ6σοψιν, και τοις έπιγινομένοιι; των ιXvitQaJ πων παραδεδ6σitαι τον itEOV τούτον γεγον6τα κερα τίαν. μετα δ' ovv την τηι; π6λεωι; οΙκοδομίαν και 3 την περι το χρηστήριον κατάστασιν πρωτ6ν φασι 20 τον Δι6νυσον χρήσασitαι τφ itscp περι της 6τρα TECag , και λαβειν παρα τού πατρος χρησμον 3τι τους αν&ρώπουι; ε'όεργετων τεύξεται τηι; ιXitaVlX6Cag. διο και μετεωρισftέvτα Tf] ψυχf] το μΒν πρωτον έπι 4 την Λi:γυπτοv στρατεύσαι, και τηι; χώρας κατα25 στησαι βασιλέα Δία τον Κρ6νου και 'Ρέας, παιδα την ήλικίαν ί)vτα. παρακαταστη6αι δ' α'ότφ και έπιστάτην 'Όλυμπο ν, αφ' OV τον Δία παιδευitέvτα 6 όνομασ.ι7rίσεσ.ι7αι D 8 ιδρύσατο1 ί'δρυσεν το D, άνοικοδομήσας Dind. 11 σχείν CF 13 Ύενέσ.ι7αι] φυσικώς add. vulg. 26 οντα] νέον οντα νιιlj:ζ. 27 υφ' Π. 31*
om.
F
388
5
6
7
DIODORI SICULI
και ΠQroτεύσoιvτα κατ' &Qετηv 'ολύμπιον 'ltQOIfafOQcv.&,ηναι. τον δ' OVV Διόνυσον λέγεται διδάξαι 'tovg Αlγυπτ{ουg τήν τε 'tng &μπέλου φυτε{αν και την χρησιν και τη,ν 'ltΙXQd.&CIfLV του τε οΙ:νου και των &ΚQοδQύrov και των &λλroν καQπώv. πάνΤΏ δ� δια- 5 διδομέvηg περι αVΤΟυ φήμηg &ra.&ng μηδένα κα.&ά 'ltcQ 'ltQOr; πολέμιον &ντιτάττεσ.&αι, πάvταg δ� ΠQο&ύ μrog vπακούοvτιχg έπα{vοιg και '&VIf{lXLg ιbg .&εΟν τιμάν. τφ δ' ΙΧVτφ τρόπφ φασ�ν έπελ.&εϊν την οΙκου μένην, έξημεQΟύvτα μεν τ�)ν XrhQlXV ταϊg φυτε{αιg, 10 εiJεQγεΤΟύvτα δΈ 'tovg lιxovg μεγάλαιg τιμαϊg και XιXQLIft 'ltQog τον αΙώνα. διο και πιΧvτιχg 'tovg &ν .&Qώπουg έν ΤΙΧϊg 'ltQog 'tovg &llovg .&covg τιμαϊg oiJX δμο{ιχν εχοvταg ΠQΟΙΧ{Qεσιv &λλήλοιg σχεδον έπι μόνου του Διονύσου συμφroνουμένην &ποδεικνύειν 15 μΙΧQτυQ{αv τ.η!; &'&ΙXVΙXo{ar;· ο'Μένα γαρ o�,ff' 'Ελλή νroν o�τε {3lXQ{3ιXQrov lΧμΟΙQΟV εϊναι τ.η !; τούτου δroQεάg ΚΙΧΙ χιΧQιτοg, άλλα κιχι τοvg &πηγQιroμέvηv εχοvτιχg χώραν η 'ltQOr; φυτε{αν &μπέλου παvτελωg &πηλλο ΤQιroμέvηv μιχ.&είν το κιxτασκευα�όμενoν έκ των UQL- 20 .&ωυ πόμα {3QlXXV λcιπ..όμενoν 'tTjg 'ltEQL τον olvov εiJroδ{ιχg. τον δ' OVV Διόνυοόν φιχσι την κατιΧ{3ασιν έκ 'tng 'Ινδικηg έπι την & . άλαττιχν ποιησάμενον κατα λα{3εr:v lΧπιχvταg τοvg Τιτάvαg ή.&Qοικότιχg δυvάμειg κιχι διιχβεβηκό7:αg clg ΚQή'tη'v έπ' 'Άμ�ιroνα. ΠQοσβε- 25 {30η.&ηκότοg δ� και τού Διοr; έκ 'tfjr; ΑΙγύπτου 'tOr:g 8 καΙ χιιησιν καί παιιά.fTεσιν D 5 καί την των ά:Ι5 δια.δεδομΕνης D 9 �πελλων D, κα{ τινωv &λλων ΙΙ 1 1 τιμαιι; καί] καί τιμ{αιι; conicio, δω.fTEtv φασί vulg. 22 δ' om. D 28 .fTά:Ιατταν] ταΧΕιαν ΙΙΕαίς καί Rhod. add. vulg.
ΠΙ
73. 74
.
389
πε(JΙ τον '�μ.μ.αινα, και πολέμου μεγάλου 6υνε6τωτος Ιν τΏ νή6φ , ταχέαις και τους πε(JΙ τον Διόνυ60ν και την '.Α&ηνάν καί τινας των ί(λλαιυ &εων νομι2436&ένταιν συvδ(Jαμείν εΙς Κ(Jήτην. γενομένης δε πα(Jα- 8 5 τάξεαις μεγάλης iΠΙΚ(Jατησαι τους πε(JΙ τον Διόνυ60ν και πάντας &νελείν τους Τιτάνας. μετα δε ταύτα '�μμαινoς και Διονύ60υ μετα6τάνταιν Ικ της &V&(Jro πίνης φύ6εως εΙ,,; την &-8-ανα6ίαν, τον Δία φασι βαοιλεύοαι τού ούμπαντοι; κ60μου , κεκολαομένων 10 των Τιτάνων, κα� μηδενος σντοg τού τολμή60ντος δι' &6έβειαν &μφΙ6{3ητfj6αι τfjς &(Jxfjg. Τον μεν oiJv Π(Jωτον Διόνυ60ν Ιξ '�μμωνoς 74 κα� '.Αμαλ&είας γενόμενον τοιαύτας οι Λίβυες ιστο (JoiJ6tV Ιπιτελέσα6&αι Π(Jάξεις' τον δε δεύτε(Jόν φα6ιν 15 έξ 'Ιούς τfj,,; 'Ινάχου Διι γενόμΕνον {3α6ιλεύ6αι μεν τfjς ΑΙγύπτου, καταδείξαι δε τας τελΕτάς' τελευταίον δε τον έκ Διος και Σεμέλης τεκνωftέντα ΠrΧ(Jα τοίς "Ελλη6Ι ζηλωnιν γενέ6&αι των Π(Jοτέρων. τας δ' 2 &μφοτέ(Jαιν Π(JοαΙ(Jέ6εις μιμη6άμενον 6Τ(JαΤΕύ6αι μεν 20 έπι πά6αν την οlκουμένην, 6τήλας δ' ΟVΚ ολίγας &πολιπείν των O(Jrov της 6τρατείας' και την μεν χάψαν έξημε(Jούν ταίς φυΤΕίαις , 6Τ(Jατιώτιδας δ" έπιλέξασ&αι γυναίκας, κα&άΠΕ(J και δ παλαιος τας '.Αμαζόνας. ένε(Jγfjσαι δ' έπι πλέον και τα πε(JΙ τους 25 Ο(Jγια6μούς, και τελΕτας &ς μεν μΕτα&Είναι Π(Jος το Κ(Jείττον, &ς δ' έπινοη6αι. δια δε το πλη&ος τού 3 Χ(Jόνου των προτέ(Jων εVΡΕτων &γνοη&έντων -δπο 3 .ιΤΕιΟlΙ] τιΟlι .ιΤΕιΟlΙ Hertlein 2 3 δΕ ΠΕριδέξιχσ.ιΤαι CF καΙ om. D 25 ΤΕλετας ας] ΤΕλΕΤάς . και τας D 27 πρό τερον D. 24
390
DIODORI SICULI
τών πολλών, τουτον κληρονομησιχι την τών προ γενεdτέρων 'Jt(!OιxCQEdCv τε κιx� δόξιχν. of.ικ έπ! τούτου δε μόνου συμβηνιχι το ΠΡOCΙρημένOV, &λλα κιx� μετα 4 τιχυτ' έφ' ΊΙριχκλέους. δυο;;ν γαρ δντωv τών προ γενεστέρων τών την ιxf.ιτην έσχηκότων ΠΡΟdηγορCιχν, 5 τον μεν &ρχιχιότιχτον Ήριχκλέα μυ-&ολογε;;σ&ιχι γε γονένιχι πιχ(/ ΑlγυπτCοις, κιχ! πολλην της οΙκου μένης το;;ς οπλοις κιχτιχστρεΨάμενον -&έσ-&ιχι την έπλ της Λιβύης dτ'fjλψ, τον δε δεύτερον έκ Κρ'fjτης 8νιχ τών 'ΙδαCων δντιχ Διχκτύλων κιχ! γενόμενον γόητα 10 κιχ! στριχτηγικον dυdτ'fjdΙΧd-&αι τον Όλυμπικον &γώνα' τον δε τελευταΕΌν μικρον προ τών ΤρωΙΚών έξ Άλκμ'fjνης κα� Διος τεκνω-&έντα πολλην έπελ-&είν τής οΙκουμΙνης, {ιπηρετουντα τοίς Ef.ιρυ6-&έως προσ5 τάγμασιν. έπιτυχό1(τα δε πασι το;;ς ΙΧ&λοις -&έσ-&αι 15 μεν κιχ! dτ'fjλ'tιν την έπ� της Ef.ιρώπης, Ιδια δε την δμωνυμCαν κα! την της προαιρΙσεως δμοιότητα χρό νων έπιγενομένων τελευτ'fjσαντα κληρονομησαι τας τών &ρχαιοτέρων πράξεις, d:ις ένοl; Ήρακλέους γε6 γονότος lν παντ! τφ ΠQότεQον αΙώνι. {ιπε!! δε του 20 πλείους Διονύσους γεγονΙναι σύν ΙΧλλαις &ποδεCξεdΙ πειρώνται φSQειν την έκ της ΤιτaνομαχCaς' συμ φωνουμένου γαρ πιχρα 'JtfXdtV οτι Διόνυσος τφ Διl dυνηγωνCdaτο τον προς τους Τιτάνας πόλεμον, of.ιδιx μώς πρΙπειν φασ! την τών Τιτάνων γενεαν τι&ένaι 25 κιχτα τούς της Σεμέλης χρόνους oi.ιδ'B Κάδμον τον 2 *4 'Ar'fjvoQog &ποφaCνεσ&aι πρεdβύτε(Jον εΤνaι των 3 μ.όνον ΙΙ Υόητα] YEVVιxi071 D ΤΟ71 D, και την Α.
4 l)vτοιv σ 6 &ρχαιόΤΕρον ΙΙ 10 22 την] 16 και] αυτόν add. Hertlein
ΠΙ
74.
391
'Ολυμπίων &ι:ών. οι μΒν OVV Λίβυε!; ΠΙ:ΙΙ� Διουυ σου τοιαύτα μυ&ολογούσιν ' ήμι:ί!; δ'Β την lv &ΙΙΧΏ πρ6&cσιυ τι:τι:λι:κ6τι:!; α-VΤΟύ πι:ιιιγιιάΨομεν την τιιί την βίβλον. ΙΙ παρα γράψωμ.Εν codices, corr. Wes8. Διοδώρου ΣικεΛιώτου Βι β)"ιο,(fήκης ίστορικης Γ subscr. D.
3 ΤΕΤΕΛΕιωκόΤΕς
245
Τά-δΕ ενΕι3τιν έν τl1 ΤΕτά-QΤrι των ΔιοδώQΟV {jtfjlfIJV.
Προο/μιον περΙ ταιν μv.ιΤολογοvμΕνων παρά τοίς ιστοριο γράφοις. Περ! Διονύσοv καΙ Πριάποv καΙ 'Ερμαφροδlτοv καΙ Μοvσαιν. 5 ΠερΙ ΉρακλΕοvς καΙ τών δώδεκα lί.f1-Arov καΙ ταιν ιΗΛων τών πραχ.ιΤέντω'll υπ' αύτοϊί μέχρι τής &πο.ιΤεώσεως. ΠερΙ τών �ργο'llαvτών καΙ Μηδε/αg καΙ των Πελloυ .ιΤvγατέρων. 10 Περ! τών &ΠΟΥόνω'll τoiί Ήρακlέοvg. ΠΕΡΙ Θησέωι; καΙ τω,ll lί.ιTλων αύτοϊί. ΠερΙ των Επτά. �πΙ Θήβαg. ΠερΙ των iπιγόνων των Επτά �πΙ Θήβας. Π�ρΙ Νηλέωι; καΙ των ιΧΠΟΥόνων αύτοϊί. ΠερΙ Λαπι.ιΤων καΙ Κενταυρων. 15 ΠΕρl �σκληπιοv καΙ των ιΧπογόνων αυτoiί. ΠΕΡΙ τών �σωπo';; .ιΤυγατέρων καΙ των ΑΙακφ γενομΕνων υιων. ΠΕΡΙ Πέλοπος καΙ Ταντάλου καΙ ΟΙνομάου καΙ Νιόβης. ΠΕΡ! Δαρδάνου καΙ τών ιΧΠΟΥόνων αυτoiί μέχρι Πριάμου. 2 0 ΠΕρl Δαιδάλου καΙ Μι'llωταυρου καΙ τηι; Μ/νω στραΤΕΖας iIΠI ΚώκαΛον τόν βασιλέα. ΠΕΡΙ �ριστα/οv καΙ Δάφνιδοι; καΙ 'Έρυκοι; , [τι ΒΒ �Q/rovog. ,2 π� oo �μιoν ΠΕ.ρι τών ο;αρά τοίι; "'Ελλησιν Ι:στoρoυμ�νroν κατα τοvς αρχαιοτατουι; χρονουι;. ΠΕρl τιον �πιφανEστατroν ήρώων ΤΕ καΙ ήμι.ιΤέων καΙ κα.ιΤόλοv των κατά πόλεμον αξιόλΟΥόν τι καΤΕΙΡΥασμΕνroν FG (cf. IV 1 , 5) 4 καΙ ΠριιΧπου καΙ] ΠριιΧπου vulg. 8 καΙ Μ). ΠΕΡ! ΤΕ Μ. OF 10 ΠΕΡ! των τοv Ήρακλι!οvr; υεαιν καΙ αλλroν ΉρακλΕιδroν ήτοι &πογόνroν OFG 12 Επτά.] στρατεvσαμένrol1 Επτά CD 14 περl Νηlέrog] καΙ νηlι!rog 1) 21 ΜΖνroος OF στρα ΤΕ/ας] ΕΙς ΣικεΜαν add. F.
ΒΙΒΛ Ο Σ Τ Ε Τ Α ΡΤΗ.
ουκ &γνοώ μ�ν 3τι τοις τας παλαιαι; μυ&ολο- 1 γίας συνταττομέvo ις συμβαίνει κατα την r(Jαφην εν πολλοις ελαττουσ&αι. ή μΈν ya(J τών &ναγ(Jαφο5 μένων &ρχαι6της δvσεύ(Jετοg oiJua πολλην &πορίαν πα(Jέχεται τοις γράφουσιν, ή δΈ των X(J6vrov &παγ γελία τον &Κ(Jιβέστατον ελεrxOν OV Π(Jοσδεχομένη καταφ(Jονειν ποιει της ίσΤΟ(Jίας τους &ναγιναισκον τας' προς δΈ τούτοις ή ποικιλία κα� το πλη&ος τών 10 γενεαλογουμένων ή(Jαιων τε κα� ήμι&έων κα� τών αλλων &νδ(Jών δυσέφικτον εχει την &παγγελίαν ' το δΈ μέγιστον κα� πάντων &τοπαιτατον, στι συμβαίνει τοvg &ναγεγραφ6τας τας &(Jχαιοτάταg Π(Jάξεις τε κα� μυ&ολογίας &συμφαινουg είναι Π(Jος &λλήλους. 15 δι6πε(J τών μεταγενεστέρων ίσΤΟ(Jιογ(Jάφων οί Π(Jω- 2 τεύοντες τf] δ6ξΥ της μΈν &(JXatar; μυ&ολογίας &πέ στη σαν δια την δυσχέ(Jειαν, τας δΈ νεωτέ(Jας πράξεις &ναγ(Jάφειν επεχείρησαν. 'Έφορος μΈν γαρ δ Κυ- 3 μαίος, 'ΙσΟΚ(Jάτους ?Ων μα&ητής, -όποστησάμενος γρά20 φειν τας κοινας πράξεις, τας μεν παλαιας μυ&ο λογίας -όπε(Jέβη, τα δ' &πο της Ή(Jακλειδων κα&6δου 2 &γνοω μεν] &γν �OiίμE -Ι: CF .Τι ποικιλ{α] τινα , γαρ] γαρ C, μεν 9συν πoικιλtαν D 18 μεν F. ,
394
DIODORI SIOULI
πραχ&έντα ιιυυταξάμευος ταύτηυ οφχηυ EΠOιήιJατO της ίιιτορlας. δμοίως δΒ τούτφ KαλλιιJ&έυης κα� Θεόπομπος, κατα τηυ αiJτηv ήλικίαυ γεγουότες, &πέ4 ιιτηιJαυ τώυ παλαιώυ μύ&ωυ. ήμεϊς δΒ τηυ Ευαυ τίαυ τούτοις κρίιJιυ εχουτες, και του Εκ της &υα- 5 γραφης πόυου iιπooτάυτες , τηυ παιJαν Επιμέλειαν έπo�ηιιάμε&α της &ρχαιολογίας. μέγΙιJται γαρ και πλεϊΙΙται ιιυνετελέιι&ηιJαυ πράξεις iιπo τώυ ήρώων τε και ήμι&έωυ και πολλώυ &λλωυ &νδρώυ &γα &ών' αιν δια τας κοιυας εiJεργειιίας οί μεταγευέ- 247 ιιτεροι τους μΒν Ιιιο&έοις, τους δ' ήρωικαϊς &υσίαις 11 ΕτίμηΙΙαυ, πάυτας δ' δ της ίστορίας λόγος τοίς κα&ήΙ) κουΙΙιν έπαίυοις εΙς του αΙώυα κα&ύμυησευ. Εν [-LSV olJv ταίς προ ταύτης βίβλοις τρισ�υ &νεγράψαμεν τας παρα τοϊς &λλοις ε&υειJι μv&ολογοvμέ1Jας πράξεις 15 και τα περι &εών παρ' αiJτοίς ίστορούμευα, προς δs τούτοις τας τοπο&εσίας της πα( / έκιΧιιτοις χώρας και τα φυόμευα παρ' αiJτοiς &nQCa και τ&λλα ζφα και κα&όλου πάυτα τα μν·ήμης &ξια και παραδοξο λογούμευα διεξιόντες, Ευ ταύΤΏ δs τα παQα τοϊς 20 "Ελληιιιν ίιιτορούμενα κατα τους &QXatOVg χρόνους περι τών έπιφαυεστιΧτωυ ήρώωυ τε και ήμι&έων και κα&όλου τώυ κατα πόλεμον &ξιόλογόν τι κατειρ γασμέυωυ, δμοίως δε και τώυ Εν εΙρήυΏ τι χρήιιιμου προς του κοιυου βlοv εiιρόυτωυ .η vομο&ετψrάvτωv. 25 6 ποιηοόμε&α δΒ τηυ &ρχηυ &πο Διουύιιου δια το και παλαιου εΙυαι ιιφόδQα τούτου και μεγίιιτας 9 &λλων &.νδ�ών άγα4Τών] &.γα4Τών &.νδ�ών D 21 &�%αιoτ&τoυς F σ{αις] τιμ-αι!; Wess. Elr; 1I 26 &.�xην] 'Y�άφEΙIJ add. D.
25
1 1 4Τυπ�ός]
ιν 1. 2.
395
εvεQγεσίαι;; uarart.f!tiι'i.f!at τφ γένει τών &ν.f!Qώπων. εl'Qηται μεν oiJv ήμίν έν ταίι;; ΠQΟΗQημέναιι;; βί{JλOΙΙ;; στι τινει;; τών {:JrxQ{:JιX(!rov &ντιποιουνται τηι;; γενέσεωι;; του .f!tofJ τούτου. Αίγύπτιοι μεν rιXQ τον παQ' 5 αvτοίς .f!Eov 'Όσι(!ιν ι3νoμα�όμενόν φαι'iιν είναι τον παQ' "Ελλησι Διόνυσον καλούμενον. τουτον δε 7 μυf}ολογουσιν έπελf}είν ΕΧπασαν την οίκουμένην, εfψετην γενόμενον τού olvov , καλ την φυτείαν διδάξαι τηι;; &μπέλου τουι;; &ν.f}Qώπουι;;, καλ δια ταύτην 10 την εvεQγεΙSίαν τυχείν συμφωνουμένηι;; MTαναι'iίαι;; . δμοίωι;; δε τουι;; Ίνδουι;; τον .f!tov τουτον πα(!' έαυ τοίι;; &ποφαίνει'i.f!αι γεγονέναι , κα� τα πεQλ την φυτείαν τηι;; &μπέλου φιλοτεχνήσαντα μεταδουναι τ,ηι;; τού οΙ:νου χQήσεωι;; τοίι;; κατα την οίκουμένην 15 &ν.f}Qώποιι;; . ήμεΙι;; δε τα κατα μέQΟΙ;; πεQ� τούτων εlQ ηκότει;; νυν τα παQα τοίς "Ελλησι λεγόμενα πεQ� του .f!EofJ τ-ούτ-ου δ'ιέξιμεν. Κάδμον μεν γά(! φασι τον 'ΑγήνΟQΟ� έκ Φοινί- 2 κηι;; VΠΟ τ-ου βαι'iιλέως &ΠOι'iταληναι ΠQΟΙ;; ζήτησιν 20 τηι;; ΕVQώπηι;; , έντολαι;; λαβόντα η την παQf}ένον &γαγείν η μη &νακάμπτειν εΙς την Φοινίκην. έπελ .f!dvra δε πολλην χώραν, κα� μη δυνάμενον &νευρείν, &πογνώναι τ-ην εΙς οίκον &νακομιδήν ' καταντήσαντ-α δ' είι;; την Βοιωτ-ίαν κατα τον παQαδεδομένον ΧQηι'iμον 25 κτίοαι τας Θήβας. lvrafjf}a δε κατοικήοαντα γημαι μεν 'Αρμονίαν την Άφροδίτηι;;, γεννηιsαι δ' έξ fXVrfjf; Σεμέλην κα� Ίνro κα� Αvτ-ονόην και 'Αγαύην, έτι , 8 yενόμε � oν] ί) ,:τ" D με(>ος] κ. με(>ος τ" vulg. vulg. 2 1 άνάΥειν fort. κ.
1 1 τούς] τούτοις D 15 τά: 16 .tεΥόμεν" post τούτου
396
DIODORI SrCULI
δs Πολύδωρου. τfj δs Σεμέλ'Υ δια το κάλλοg Δία μιγέυτα κα� με&' ι§ισυχίαg ποιούμευov ταg δμιλίαg δόξαι καταφQοvείv α{ιτηg· διόπερ ilπ' α{ιτηg παρα κλη&ηυαι ταg tπιπλοκαg δμοlαg ποιείσ&αι ταίg προg 3 τηυ 'Ήραυ συμπεριφοραίg. του ttSV OVV ΔΙα παρα- 5 γευόμευου &εοπρεπωg μετα βρουτωυ κα� &στραπωυ έπιφαvωg ποιείσ&αι τηυ συvoυσlαυ' τηυ δs Σεμέληυ εγκυου οvσαv κα� το ttlYE&og τηg περιστάσεωg ο{ικ 248 έυέγκασαυ το ttSV βρέφοg έκτρωσαι , ilπο δs τού πυροg α{ιτηυ τελευτησαι. επειτα το παιδΙου &υα- \0 λαβόυτα του Δία παραδούυαι τφ ΈρμΏ , κα� πρσσ τάξαι τούτο ttSV άποκομίσαι προg το lΧυτρoυ το έυ τfj Νύσ'Υ, κεΙμευου μεταξυ Φοιvίκηg κα� ΝεΙλου, ταίg δs vύμφαιg παραδούυαι τρέφειυ κα� μετα πολληg σπουδηg έπιμέλειαυ α{ιτού ποιείσ&αι τηυ &ρlστηv. 15 4 διο και τραφέυτα του Διόυυσου έυ τfj Νύσ'Υ τυχείυ τηg προσηγορlαg ταύτηg &πο Διοg κα� Νύσηg. κα� του 'Όμηρου δs τούτοιg μαQτυρησαι έυ τοίg fJttvotg έυ olg λέγει
2
5
εστι δέ τιg Νύση, fJπαΤθV iJQog, άυ&έου fJλη, 20 τηλού Φοιvlκηg , σχεδου Αίγύπτοιο Qοάωv. τραφέυτα δ' α{ιτου ilπο τωυ υυμφωυ 8υ τfj Νύσ'Υ φασ�υ εilρετήv τε τού οΙ:υου γευέσ&αι κα� τηυ φυ τείαυ διδάξαι τηg &μπέλου τουg άv&ρα1πουg. 8Π ιόυτα δs σχεδου 8ληυ τηυ οίκουμέυηυ πολληυ χα1Qαv 25 έξημερωσαι, και δια τούτο τυχεϊυ παρα πάσι μεγlστωv 4 πι,ιός] πει,ιΙ D (cf. llI 64, 4) 7 ποιήσαι ΟΡ 18 τοvτο D 23 τε om. vulg. σ8-αι ΙΙ πάσαν GF.
15 ποιησα25 ο;Ι:ην]
ιν 2.
397
3.
τιμων. εύρείν δ' αυτον κα� το έκ τηι; κρι,f}ηι; κατα σκευαζόμενον πόμα , το προσαγορευόμενον μ�ν ύπ' ένίων ζv,f}οι; , ου πολυ δ� λειπόμενον τηι; περ� τον oivov ευωδίαι;. τούτο δs διδάξαι τους χώραν i!xov5 ται; μη δυναμένην έπιδέχεσ,f}αι την τηι; ι?ψπέλου φυτείαν. περιάγεσi1'αι δ' αυτον και στρατόπεδον ου 6 μόνον &νδρων, &λλα και γυναικων, και τουι; &δίκουι; και &σεβείι; τών &νi1'ρώπων κολάζειν. και κατα μεν την Βοιωτίαν αποδιδόντα Tf] πατρίδι χάριται; έλευ10 ,f}ερώσαι πάσαι; ται; πόλειι;, και κτίσαι πόλιν έπώνυ μον τηι;. αυτονομίαι;, ην 'Eltv,f}tQag προσαγορευσαι. στρατεύσαντα δ' ειι; την 'Ινδικην τριετεί χρόνφ την 3 έπάνοδον ειι; την Βοιωτίαν ποιήσασ,f}αι, κομίζοντα μευ λαφύρων αξιόλογου πληi1'οι;, καταγαγείν δε πρώ15 τον τών άπάντων ,f}-ρίαμβον έπ' έλέφαντοι; 'Ινδικού. και τουι; μεν Βοιωτουι; και τουι; &λλουι; "Ελληναι; 2 και Θρfjκαι; απομνημουεύονται; τηι; κατα την 'Ιυδι κην στρατείαι; καταδείξαι ται; τριετηρίδαι; ,f}vσίαι; Δ ιονύσφ , και τον ,f}tov νομίζειν κατα τον χρόνου 20 τούτον ποιείσ,f}-αι ται; παρα τοίι; αv,f}ρώποιι; έπιφα νείαι;. διο και παρ α πολλαίι; τώυ Έλληυίδων πόλεων 3 δια τριών έτών βακχείά τε γυναικών ιX,f}Q οίζεσ,f}-αι, και ταίι; παρi1'ένοιι; νόμιμον είναι ,f}-vρσοφορείv και συνεν,f}-ουσιάζειν ε-όαζούσαιι; κα� τιμώσαιι; τον ,f}-εόν ' 249 ται; δs γυναίκαι; κατα συστήματα ,f}-vσιάζειν τφ ,f}trp 26 και βακχε-δέιν και κα,f}όλου την παρουσίαν ύμνείν του Διονύσου , μιμουμέναι; ται; Γστορουμέναι; το παλαιον παρεδρεύειν τφ ,f}trp μαινάδαι;. κολιΧσαι 4 7 κα� τους] ιρ τους OF 3 ζυ,(Τον OF λογον D2, &ξιολόγroν cet.
14
dξιό-
398
DIODORI SICULI
δ' αiιτoυ πολλουg μευ κα� &λλουg κατα παι5αυ τηυ οlκουμ!υηυ τους δοκούvταg &ι1εβείυ, Επιφαvει1τάτουg δ'ε Πευ{}έα κα� ΔυκούQγοv. 'tijg δε κατα του οίυου ciJQiIScrog και δαιQεαg κεχαQΙι1μέvηg 'toig &V{}Qώποιg κα{}' -δπεQ{Jοληv διά τε τηυ ήδουηυ τηυ Εκ τού 5 ποτού και δια το 'toig ι1ώμαι1ιυ εiιτοvαιτέQουg rtvc tJ{}at 'tovg του οίυου π{vοvταg, φαι1�υ EΠ� το δείπυου, οταυ &ΚQατοg olvog Επιδιδωται, ΠQΟι1επιλέγειv &γα {}ού δαtμοvοg· οταυ δε μετα το δείπυου διδωται κεΚQαμέvοg -σδατι, Διοg 6αιτηQοg Επιφαιυείυ. του 10 γα,! οίυου &ΚQατοv μευ πιυόμευου μαvιώδcιg δια{}έ6cιg &ποτελείυ, τού δ' &πο Διοg δμ{JQου μιγέvτοg τηυ μευ τέQψΙV και τηυ ήδουηυ μέυειυ, το δε 'tijg 5 μαv{αg και παQαλύι5εαιg βλάπτου διορ{}ούι1{}αι. κα{}ό λου δε μυ{}ολογούι1Ι τωυ {}εωυ μεγ{6τηg &ποδοχηg 15 τυγχάυειυ παQ' &v{}ρώποιg 'tovg 'taig ciιCQfEIStatg -δπερ{Jαλομέvουg κατα τηυ cf5QE6tV τωυ &γα{}ωυ Διόυυι1όυ τε και Δήμητραυ, του μευ τού προι5ηυε6τάτου ποτού γευόμευου ε-δρετήυ, τηυ δε τηg ξηQαg τροφηg τηυ ΚQατtι1τηv παQαδούι1αv τφ γέυει τωυ 20 &ν{}ρώπαιυ. 4 Μυ{}ολογούι1ι δέ 'ttvcg και Fτεροv Διόυυι50υ γεγουέυαι πολυ 'toig Χρόvοιg ΠΡΟ7:ερούυ7:α 7:0ύτου. φαι1Ι γαρ Εκ Διο:; κιχι Φερι5εφό11η:; Διόυυσου γευέσ&ιχι του -δπό τιυαιυ ΣΙΧβάζιου όυομιχζόμευου, oiί τήυ τε 25 γέυει1ιυ και τα:; &VIStιx:; κιχι 7:ιμας vυΚ7:εQιvαg Κιχι 2 δόξαντα!: D 7 τον δείπνον D , τιDν δε{πναιν F 8 �πιδ{δoται προσΕπιϊ.. Ε ,/Ειν D, δΙδοται πάσιν lπιϊ..Ε,/Ειν ΙΙ 9 δίδοται codices 11 μ�ν ante yιx(l vulg. 1 7 -δπερβαυ.ομένουι; D 25 ΤΕ om. D.
ιν 3. 4.
399
κρυφίους παρεισdγοvσι δια την αΙσχύνην την Εκ τής 6vνοvσίαg ΕπακολοviTοVσαν. λiγoυσι δ' α-(ιτον 2 &γχινοίc;: διενεγκειν, κα� πρώτον Επιχειρή6αι βουg ζευγνύειν κα� δια τούτων τον σπόρον τών καρπών 5 Επιτελείν' &φ' ο{, δη κα� κερατίαν α-(ιτον παρεισ dγοvσι. κα� τον μ�ν Εκ Σεμ{λης γενόμενον Εν τοις νεωτέροις χρόνοις φασ� τφ σώματι rcvIffiTal τρυ φερον κα� παντελώg άπαλόν, ε-(ιπρεπείc;: δ� πολυ τών &λλων διενεγκειν κα� προς τας &φροδισιακας 10 YιoovlXg ε-(ικατdφοροv γεγονέναι , κατα δ� τας στρα τείας γυναικών πλfj-ltοg περιdγεσiTαι κα-ltωπλισμέVων λόγχαιg τε-ltυρσωμέvαιg, φασ� δ� κα� ταg Μούσαg 3 αύτιΡ συναποδημειν , παρ-ltένουg 01Jffag κα� πεπαι δευμένας διαφερόντως' ταύταg δε otd τε τής μελφ250 δίας κα� τών όρχήσεων, �'τι δ� τών &λλων τών Εν 16 παιδείc;: καλών ψυχαγωγειν τον -Ιtεόν. φασ� δε κα� παιδαγωγον κα� τροφέα συvέπεσ-ltαι κατα ταg στρα τείαg α-(ιτιΡ Σειληνόν , εΙσηγητην κα� διδάσκαλοΙ! γινόμενον τών καλλίστων Επιτηδευμάτων, κα� μεγdλα 20 συμβάλλεσ-ltαι τιΡ Διονύσφ προg &ρετήν τε κα� δόξαν. κα� κατα μεν ταg Ευ τοις πολέμοιg μάχαg 8πλοις 4 αύτον πολεμικοις κεκοσμfjσ-ltαι κα� ooQarg παρδά λεων, κατα δε ταg Εν εΙρήν?7 πανηγύρεις κα� έορταg EuiTfjUlV &viTE ιvarg κα� κατα την μαλακότητα τρυ25 φεραίg X QfjG-ltal, προς δε τας Εκ του πλεονάζοντοg ol'vov κεφαλαλγίας τοίς πίνουσι γινομέναg διαδΈδέ ffiTιxι λέγουσιν αύτον μίτρc;: την κεφαλήν, &φ' �ς 1 κρυφίας ΙΙ 5 και om. ΟΡ 1 1 κα.fTαιπλισμιΞνον D 16 και om. D 18 Σιλήνον D 24 lσ.fTήσΕσιν D 27 μίτρ,! Eus. pr. ev. ΙΙ 2, 8] μίΤΡΏ cod.
DIODORI SICULI
400
αΙτίας καl μιτρηφόρου Ουαμάζεσ.&αι· άπο δε ταύτης τ'ijς μίτρας fJστεροv παρα τοίς βασιλεύσι καταδcι5 χ.&ηυαι το διάδημά φασι. διμήτορα δ' α-ότου προσ αγορευ.&'ijvαι λέγουσι δια το πατρος μευ έυος -όπάρξαι τους δύο Διονύσους, μητέρωυ δε δυοίν. κεκληρονο- 5 μηκέυαι δε τον υεώτερου καl τας τού προγευεστέρου πράξεις' δι6περ τους μεταγενεστέρους άν.&ρώπους, άγνοούυτας μεν τάλη.&ές, πλα'vη.&έντας δε δια την 6 δμωυυμίαν, ενα γCΓOυέναι νομίσαι Δι6υυσον. του δε vάρ.f}ηκα προσάπτουσιυ α-ότφ διά τιυας τοιαύτας 10 αΙτίας. κατα την 8ξ άρχ'ijς εfJρεσιv τού olvov μήπω τ'ijς τού fJδατος κράσεως εiJρημένης &κρατου πίυειν τον οΙνον ' κατα δε τας των φίλωυ συυαυαστροφας καl ε-όωχίας τους συνεορτάζοντας δαψιλ'ij τον &κρα του 8μφορησαμέυους μανιώδεις γίνεσ.&αι, καl ταίς 15 βακτηρίαις ξυλίναις χρωμένους ταύταις άλλήλους 7 τύπτειυ. διο και τιυωυ μεν τραυματιζομένωυ, τιυων δε καl τελευτώντωυ 8Κ τωυ καιρίων τραυμάτων, προσκ6ψαντα τον Δι6υυσον ταίς τοιαύταις περι στάσεσι το μευ άποστ7jσαι τού πίνειυ δαψιλ'ij τον 20 &κρατου άποδοκιμάσαι δια την .fιδOυηυ τού ποτού, καταδείξαι δε νάρ.f}ηξι χρ'ijσ.&αι καΙ μη ξυλίναις βακτηρίαις. 5 'Επωνυμίας δ' α-ότφ του!; &ν&ρώπου!; πολλα!; προσάψαι, τα!; &φορμα!; &πο των περl α-ότον 8ΠΙ- 25 τηδευμάτων λαβ6νταg. Βακχείον μευ γαρ &πο των συυεπομlνων βακχωυ ουομάσαι, Δηυαίου δε &πο τού πατήσαι τας σταφυλας 8υ ληνφ, Βρόμιον δ' 5 δυο
om.
C
6 καΙ om. OF
26 βάκχιον D.
ιν 4. 5 .
401
απο ToV κατα την γένεσιν α-(ιτου γενομένου β(Jόμου' δμοίω?; δε καΙ πυφγενή δια την δμοίαν αΙτίαν dJvoftdOfl'at. Θ(Jίαμβον δ' α-(ιτον ovoftaofl'Yjvat φασιν 2 &πο τού Π(Jωτον των μνημονευομένων καταγαγειν 5 &πο τη?; OT(Jartlar; ,f}(Jίαμβον εΙ?; την παΤ(Jίδα , τ,ην εξ 'Ινδων ποιησάμενον επάνοδον μετα πολλων λαφύ251 (Jrov. πα(Jαπλησίωr; δε κα� τα?; λοιπας Π(JοσηγΟ(Jίας επιfl'ετικας aiJrrjJ YEYEvijofl'aL , πε(JΙ ι:bν μαΚ(Jον dν εΓη λέγειν και της υποκειμένης {OTO(Jiar; &νοίκειον. 10 δ ίμΟ(Jφον δ' α-(ιτον δοκείν vπά(Jχειν δια το δύο Διονύσους γεγονέναι, τον μεν παλαιον καταπώγωνα δ'ια το τους &(JxatOvr; πάντας πωγωνΟΤ(Jοφειν, τον δε νεώτε(Jον ώ(Jαίον καΙ Τ(Jvφε(Jον και νέον, καfl'6τι Π(Jοεί(Jηται. [νιοι δε λέγουσιν 3τι των μεfl'υόντων 3 15 διττας διαfl'έσεις εχόντων, και των μεν fλa(Jrov, των δε O(Jytlrov γινομένων, δίμΟ(Jφον αινομάσfl'αι τον fl'εόν. και Σατύ(Jουr; δέ φασιν α-(ιτον πε(Jιάγεσfl'αι, και τούτους εν ταίς Ο(Jχήσεσι και ταίς Τ(Jαγφδίαις τέ(JΨιν καΙ πολλην ήδονην πα(Jέχεσfl'αι τφ fl'ErjJ. 20 καfl'όλου δε τας μεν Μούσας τοις εκ της παιδείας 4 &yafl'oir; αιφελούσας τε και τε(Jπούσας, τους δε Σατύ (Jovg τοΙς Π(Jος γέλωτα σvνε(Jγούσιν επιτηδεύμασι lQroftlvovg, παQασκευάζειν τφ Διουύσφ τον ε-(ιδαί μονα και uExa(JLoftivov βίον. καfl'όλου δε τούτον 25 των fl'υμελικων &γώνων φασΙν εV(Jετην γενέ6fl'αι, και fl'iarQa καταδείξαι, και μουσικων &Κ(Jοαμάτων 1 1 πιχλιχιον] ιxvrcov 3 ώνομάσ.fTΙΧΙ 1 όνομάσιχι CF 16 όργίλcoν , των δε add. D 13 ώριχιον om. D 22 τιχΙς . . σvνεργούσιχις ίJ.ιxρών vulg. 21 ΤΕ om. D ΕπιτηδΕύσΕσι C 24 τούτον τών] τούτον D, των ΙΙ. DroDoRus Ι. 32
402
DIODORI SICULI
σύ(Jτημιχ ποιήσΙΧ(J8'ιχι ' προς δε τούτοις &λειτουργή τους ποιησιχι κιx� τους έιι τιχις (Jτριχτείαις μετιχχειρι60μένους τι της μουσικης έπιστήμης' &φ' ιbν τους μετιχγενεστέρους μουσικιΧς συν6δους ουστή(Jιχσ8'αι των περ� τον Δι6VV(JΟV τεχνιτών, κιx� &τελεις ποιησιχι D τους τα τοιΙΧύτα έπιτηδεύοντιχς. και περι μliv Διο1,ύ(JΟV κα� των περ� ιxtιτoύ μυ8'ολογουμένων &ρκε σ8'ησ6με8'ΙΧ τοις QrJ8'Etot στοχα66μενοι της συμμε τρίιχς. 6 Περι δε Πριάπου και των μυ8'ολογουμένων περι 10 ιxtιτoύ νύν διέξιμεν, οΙκειον δρώντες τον περι τούτου λ6γον ταις ΔΙΟVV(Jιιχκιχις [στορίιχις. μυ8'ολογούσιν o{,v ο[ πιχλΙΧιοι τον Πρίιχπον v[ov μεν είναι Διονύσου κιx� Αφροδίτης , πι8'ιχνως την γένεοιν τΙΧύτην έξη γούμενοι ' τους γαρ οίνω8'έντιχς φυσικως έντετάσ8'αι 15 2 προς τας &φροδΙ(Jιακας �δoνάς. τινες δέ φασι το ιχίδοιον τών &ν8'ρώπων τους πιχλιχιους μυ,f}ωδώς δνομά6ειν βουλομένους Πρίιχπον προοιχγορεύσιχι. ενιοι δε λέγουσι το γεννητικον μ6ριον, ΙΧίτιον fJπάρ χω' τ-ης γενέσεως των &v,f}ρώπωv κιx� διιχμονης είς 20 3 ίΧπιχντιχ τον ιχίωνιχ, τυχειν τ.ης &8'ιχνάτου τιμ.ης. ο[ δ' Αίγύπτιοι περι τού Πριάπου μvf}ολογούvτές φασι τό πΙΧλιχιον τους Tι�ανιxς έπιβουλεύσαντας 'οσίριδι τούτον μεν &νελειν, το δε σώμιχ ιχV'τού διελ6ντιχς εις ['σιχς μερίδιχς έαυτοις και λαβ6ντας &πενεγκειν 25 έκ τ.ης οΙκείας λα8'ραίως, μ6νον δε το ιχιδοιον εις τόν ποταμόν Qιψαι δια τό μηδένα βούλεσ,f}αι τούτο 1 ποιησαι ΙΙ 2 κα! del. Bekkel' 13 μΕν om. vll1g. 15 τους ')'_ οΙν.] του και παροινω&έlΙται; D 25 Εαυ τοις o m. Π.
ιν 5. 6.
403
252&νελε'6%αι. την δε �I6ιν τον φόνον τού &νδQος &ναζηΤΟύ6αν, κα� τους μsν ΊΊτανας ανελού6αν, τα δs τού 6αιματος με'Q'Υ/ πεQιπλ&6α6αν εΙς αν%Qαιποv τύπον , ταύτα μsν δούναι %&ψαι τοίς {εQεύ6Ι κα� 5 τιμαν ΠQΟ<1τ&ξαι ιtις %εον τον "Ο6ΙQιν, το δs αΙδοίον μόνον ού δυναμε'ν'Υ/ν aVEVQEiV καταδείξαι τιμαν ιtις {}εον κα� ανα%είναι κατα το {EQOV εντεταμε'νον. περ� μεν OVV της γενε'6εως τού Πρι&που κα� της τιμης τοιαύτα μυ%ολογείται παQα τοίς παλαΙΟίς των 10 Αlγvπτίωv. τούτον δε τον %εον τινες μεν 'I%v- 4 φαλλον όνομ&ζου6Ι, τινες δε τυχωνα. τας δε τιμας OV μόνον κατα πόλιν &πονε'μουσιν αύτφ υν τοίς [εροίς], αλλα και κατα τας &γροικίας όπωροφυλακα των &μπελαινων &ποδεικνυντες και των κ'ήπων, ετι 15 δε προς τους {3α6καίνοντάς τι των καλων τούτον κολα6n}ν παQει6&γοντες. εν τε ταίς τελεταίς ο-ό μόνον ταίς Διονυσιακαίς, &λλα και ταίς &λλαις 6χεδον άπά6αις ο{Ίτος δ %εος τυγχ&νει τινος τιμης, μετα γε'λωτος και παιδιας παQεΙ6αγόμενος Εν ταίς 20 {}υ6ίαις. παραπλη6ίως δε τφ Πριάπφ τινες μυ%ο- 5 λογού6Ι γεγενησ%αι τον όνομαζόμενον Έρμαφρόδι τον, ον Εξ Έρμού και 'ΑφροδίΤ'Υ/ς γεννη%Εντα τυχειν της εξ &μφοτε'ρων των γονε'ων συντε%είσης πρΟ<1η γορίας. τούτον δ' ο{ με'ν φα6ιν εΙναι %εσν και 25 κατά τινας ΧQόvοvς φαίνεσ%αι παQ' &ν{}Qαιποις, και γεννα6%αι την τού 6αιματος φύ6ιν εχοντα μεμιγμε' νην εξ &νδρσς κα� γυναικός' και την μεν εvπρε'6 ώς .{tEov τιμάν D 11 Τυφώνα F 1 2 Ιν ταίς ιεραίς delevi, ante ιΧπανεμ.αυσιν ponit D 18 σ'Χ,ε�όν om. ΙΙ (et EUB. pr. ev. ΙΙ 2, 14) τινός τιμης D (et Eus.), τιμης τινας vulg. 32 *
DIODORl Βlσυιι
404
πειαν και μαλακότητα του 6ώματοg έχειν γυναικι παρεμφερfj, το δ' &ρρενωπον και δρα6τικον &νδροg έχειν [τα δΕ φυ6ικα μόρια 6υγγεννα.σ&αι τούτφ και γvναικσg και &νδρόg] · ένιοι δΕ τα τοιαύτα γένη ταig φύ6εσιν &ποφαtνονται τέρατα ύπάρχειν, και 5 γεννώμενα 6πανtωg προσημαντικα rtVcd&aL ποτΕ μεν κακων ποτΕ δ' &γα&ων. και περι μΕν των τοιούτων ίΧλιg ήμίν έχέτω. 7 Περι δΕ των Μου6ων, έπειδήπερ έμνή6&ημεν έν ταig τού Διονύ60υ πράξεσιν, οlκεiον �ν εΙ:η 10 διελ&εΙν έν κεφαλαtοιg. ταύταg γαρ ο{ πλεΊΑ1τοι των μυ&ογράφων και μάλι6τα δεδοκιμα6μένοι φα6Ι &vγατέραg είναι Διοg και ΜνημΟ6ύvηg' ολίγοι δΈ των ποιητων, έν olg έ6Τι και 'Αλκμάν, &vγατέραg 2 &ποφαίνονται Ούρανού και Tfjg. δμοtωg δΕ και 15 κατα τον &ρι&μον διαφωνΟύ6ιν ' ο{ μΕν γαρ τρεig λέγου6ιν, ο{ δ' έννέα, και κεκράτηκεν δ των έννέα &ρι&μσg ύπσ των έπιφανε6τάτων &νδρων βεβαιούμε vog, λέγω δΕ Όμήρου τε κα� Ή6ιόδΌυ και των 20 {Χλλων των τοιούτων. t"Όμηροg μΕν γαρ λέγει Μού6αι δ' Εννέα πα.6αι &μειβόμεναι ΟΠΙ καλΥ' Ησίοδοg δΕ και τα ονόματα αύτων &ποφαίνεται λέγων Κλειώ τ' Εύτέρπη τε Θάλειά τε Μελπομένη τε ΤερΨιχόρη τ' 'Ερατώ τε Πολύμνιά τ' Ούρανίη τε253 Καλλιόπη &', 'f1 6φεων προφεQε6τάτη έ6τιν &πα- 26 σέων. om.
2 εΖειν &νό'Qός vulg.
cet.
9 τών
om.
D.
3 τα δε
-
4 καΙ &νδQός BD,
ιν
6.
7.
405
τούτων δ' εκάσΤΥ ΠQοtJάπτοvtJι ταg οlκείαg διαiJ'έtJειg 3 των πεQ� μοvtJικηv έπιτηδευμάτων, οΤον ποιητικήν, μελφδίαν, (>(,J'lrjtJELg κα� XOQECag, &tJΤQολογίαv τε κα� τα λοιπα των έπιτηδευμάτων. παQiJ'ένοvg δ' αiιτας 5 0{ πλειtJτοι [γεγονέναι] μviJ'ολογούtJι δια το ταg κατα την παιδείαν &Qεταg &φ&όQοvg δοκειν είναι. MolltJag δ' α.οτας αιvομάtJiJ'αι &πο τού μυειν τους 4 ι'tviJ'Qώποvς, τούτο δ' l(jΤ�V &πο τού διδάtJκειv τα καλα κα� tJvμφέQοvτα κα� -όπο των &παιδεύιτων 10 &γνοούμενα. εκάtJΤΥ δs ΠQοσηγΟQί,! τον οΙκειον λόγον &πονέμοντές φαtJιv αιvομάtJiJ'αι την μεν Κλειω δια το τον έκ τηg ποιήtJεωg των έγκωμια�oμένων επαινον μέγα κλ!οg πεQιποιειν τοις lπαινοvμέvοιg, Ε.οτέQπην δ' &πο τού τέQπειv τουg &ΚQοωμέvοvg 15 τοιg &πο τηg παιδείαg &yaiJ'org, Θάλειαν δ' &πο τού iJ'άλλειv έπl πολλουg ΧQόvοvg τουg δια των ποιή μάτων lγκωμια�ομένοvg , Μελπομένην δ' &πο τηg [-tElrpMag, δι' �g τουg &κούοvταg ψvχαγωγειtJiJ'αι, Τερψιχόρην δ' &πο τού τέQπειν τουg &ΚQοατας τοις 20 έκ παιδείαg πεQιγινομέvοις &yaiJ'otg, Έρατω δ' &πο τού τουg παιδεviJ'έvταg ποiJ'ειvους κα! έπεQάtJτοvg &ποτελειν, Πολύμνιαν δ' &πο τού δια πολληg -όμνή tJErog έπιφανεις καταtJκεvά�ειv τουg δια των ποιημά των &παiJ'αvατι�ομέvοvς τfι δόξπ, OiιQavCav δ' &πο 25 τού τουg παιδεviJ'έvταg -όπ' αvτηg έξαίQεtJiJ'αι ΠQοg 4 δ'] ΤΕ vulg. δ ΥΕΎονΗ/αι om. D (et Eus. pr. ev. ΙΙ 6 την om. D &φ,ιτάρτους II 9 καλ τα συμ φέροντα D 13 �μΠOΙEί'/l D 16 του • . . . ΙΥκαιμιαζομένους om. Il 21 και έΠΕράστου. om. D 23 τού. ΤΕ δια τών ποιητών &,ιτανατιζομένους D. 2, 16)
406
DIODORI SICULI
oiJQav6v ' τΏ γαρ δ6ξ'!] κα� τοίι; φρονήμασι μετεωρί ζεσ&αι ται; ψυχαι; είι; fJψοg oiJQdvtov' Καλλι6π'l'}v δ' &πο του καλην δπα προίεσ&αι, τουτο δ' i(jΤ� τΏ εiJεπείι;< διάφορον οiJσαv &ποδοχηι; τυγχάνειν -όπο 5 των &κου6ντων. Τούτων δ' �μίν &ρκούντωι; ElQ'l'}ftlVCOV μετα βιβάσομεν τον λ6γον ιϊπ� ται; Ήρακλέουι; πράξεις. 8 οiJκ &γνοω δ' 8τι πολλα δύσχρ'l'}στα συμβαίνει τοίς ίστορουσι ται; παλαιαι; ftv&olortag, κα� μάλιστα τας περ� Ήρακλέουg. τφ μεν γαρ μεγέ&ει των κατερ- 10 γασ&έντων δμολογουμένως ovrog παραδέδοται πάν ται; τουι; ιϊξ αίωνος -δπεραραι τΥ μνήμ'!] παραδο&έν tag ' δυσέφικτον oiJv ιϊστι το κατα την &ξίαν lκαστον των πριχχ&έντων &παγγείλαι καl τον λ6γον ιϊξισωσαι τοίι; τ'l'}λικούτοιg EQrotg, olg δια το μέγε&οι; έπα&λον 15 2 ην � &&ιχνασία. δια δε την παλαι6τ'l'}τα κα� το παράδοξον των ίστορουμένων πιχρα πολλοιι; &πιι;του μένων των μύ&ων, &ναγκαίον η παραλιπ6νται; τα μέγιστα των πραχ.ftέντων κα&αιρείν τι τηι; του .ftEov254 δ6ξηι; η πάντα διεξι6νται; την tfftOf!Cav ποιείν 20 3 &πιστουμένην. ένιοι yιX(J των &ναγινωι;κ6ντων oiJ δικαίrι χρώμενοι κρίσει τ&κριβει; ιϊπιζητουσιν ιϊν ταίς &ρχαίαις tLv.ftoloytιxL!; ιϊπ' ισηι; τοϊι; πραττομένοις ιϊν τοίι; κιχ.ft' �μας χρ6νοις, κα� τα δισταζ6μενα των έργων δια το μέγε&ος ιϊκ του κα.ft' aiJtovg βίου 25 τεκμαιρ6μενσι , την Ήρακλέους δύναμιν έκ τηι; &σ&ενείιχι; των νϊίν &ν&f\Jώπων .ftεωρουι;ιν, ωι;τε δια 1 o-bQav&v] τΥ δόξrι add. D 2 o-bQιXvtov σαι. D 3 τουτέστι τjί Π 4, Ε-bΕπ[α D 10 μ.εν σαι. D 13 το] τουτο D έ�ιXστoυ D 18 τί] ,ην OF 24 τφ Ζρόνφ Π. •
.
ιν 7.
8. 9.
407
την ύπερβολην τού μεγ{itουr; των εργων απιστείσitαι την γραφήν. καitόλου μεν γαρ έν ταί!; μυiJ'ολογου- 4 μέναι!; {στορίαι!; ουκ Εκ παυτο!; τρόπου πικρω!; την αλήitειαν έξεταστέον. και γαρ έν τοί!; itcdrQotr;, 5 πεπεισμένοι μήτε Κενταύρου!; διφυεί!; έξ έτερογευων σωμάτων ύπάρξαι μήτε Γηρυόνην τρισώματον, δμω!; προσδεχόμεitα τα!; τοιαύτα!; μυitολογtαg , και ταί!; έΠι6ημασtαιr; συυαύξομεν την τού itcov τιμήν. και 5 γαρ ΙΧτοπον Ήρακλέα μlΞν ετι κατ' αv{Τρώπουg βντα 10 τοίς Ιδίοις πόνοις έξημερωσαι ΤΥ) υ οίκουμ{νην, τους δ' αvitρώπουr; έπιλαitομ{νουr; της xotvijg ευεργεσίας συκοφαντείν του έπι τοί!; καλλίστοις εργοις επαινον, και' τους μεν προγόνους δια την ύπερβολην τής αρεΤής όμολογουμένην αυτφ συγχωρήσαι την ιXitava15 σίαν, f]μας δε προς τον itcov μηδε την πατροπαρά δοτον ευσέβειαν διαφυλάττειν. αλλα γαρ των τοιού των λόγων αφέμενοι διέξιμεν αυτού τας πράξεις απ' αρχή!; iXxolovitror; rotg παλαιοτάτοις των ποιη των τε και μυitολόγων. 20 Τής 'Ακρισίου τοίνυν Δανάης και Διός φασι 9 γεν{σitαι Περσέα ' τούτφ δε μιγείσαν την Κηφέως Άνδρομέδαν 'Ηλεκτρύωνα γεννησαι , επειτα τούτφ την Πέλοπος Ευρυδίκην συνοι κήσασαν ΆλκμήνΎιν τεκνωσαι, και ταύτrι Δία μιγέντα δι' απάτης Ήρα25 κλέα γεννήσαι. την μεν ο-δν 3λην τού γένους ρίζαν 2 απ' αμφοτέρων των γονέων είς τον μέγιστον των itcihv αναφέρειν λέγεται ΤΟν εΙρημένον τρόπον. την 3 ιστοροvμsναιg μυ.&-ολΟl'ίαις F 7 τας1 ΕΖς τας D 1 3 ύπεροχην vu]g. 18 παλαιοτά1 1 κοινής] Ιδίας D
τοις] άρχαιοτάτοις vnlg.
24
ΤΕκνώσαι] l'Εννήσαι D.
408
DIODORI SICULI
δ'Β γεγενημενΗV περ� αfJτον άρετην οfJκ έν ταί!; πράξε6Ι .fTεαψη.fTfjναι μ6νον, άλλα κα� προ τfjg γενε6εαις γινώ6κει1.fTαι. τον γαρ ΔΙα μΙι1γ6μενον 'Δλκμήνrι τριΠλαι1ίαν την νύκτα 'ltOLfjdΙXL, καΙ τφ πλή.fTει τού προς την παιδοποιίαν &.ναλαι.fTεντος 5 χρ6νου προσημfjναι την ύπερ(30Μιν τfjς τού γεννη3 .fTηι10μενου �ώμης. κα.fT6λου δΒ την δμιλίαν ταύτην οfJκ έραιτικfjς iπιftυμίας ενεκα ποιήσασ.fTαι, καftάπερ έπ� των ΙΧλλαιν γυναικων, &'λλα το πλέον της παιδο ποιίας χάριν. διο κα� (30υλ6μενον την έπιπλοκην 10 ν6μιμον ποιήσασ.fTαι (3ιάι1α6.fTαι μΒν μη (30vlrJftfjvιxt, πείι1αι δ' ΟfJδαμως έλπίζειν δια την σαιφΡΟι1ύνην' την &.πάτην o{,v προκρίναντα δια ταύτης παρα κρούσασftαι την 'Δλκμήνην, 'Αμφιτρύαινι κατα παν 256 4 δμοιαιftεvτα. διελft6vτος δΒ τού κατα φύι1ιν χρ6νου 15 ταίς έγκύοις, τον μΒν Δία προς την 'Ηρακλέους γένει1ιν iνεχ.fTεντα τfj διανoί� προειπείν παρ6νταιν &πάνταιν των .fTcWv στι τον κατ' έκείνην την f;ftiQlXV ΠεQ6ειδων γεννώμενον ποιήι1ει (3αι1ιλέα , την δ" 'Ήραν ζηλοτυπούι1αν κα� 6υνεργον Εχουι1αν Είλεί- 20 ftυιαν την ftυγατέρα, της μΒν 'Αλκμήνης παρακατα ι1χείν τας ιbδίνας, τον δ' EfJQVd.fTta ΠQΟ τού καftή5 κοντος χρ6νου προς το φως &.γαγείν. τον δε Δία καταστρατηγη.fTέvτα (30vληftηvαι τήν τε vπ6ι1χει1ΙV (3ε(3αιωι1αι και της 'Ηρακλέους έπιφανείας 'ltQovorJftfj- 25 ναι ' δι6 φασιν αfJτοv την μΒν 'YQΙXV πεΊ:ι1αι ΣVγ xroQfjtJΙXL (3ασιλέα μΒν vπάρξαι κατα την lδίαν υπ6σχει1ιν EfJQVd.fTIfιx, τον δ' Ήρακλέα Τδταγμένον vπο 12 ΠΕ{σΕιν Hertlein σιδών D ,/ΕνόμΕνοll CD
18 άπάllτcoν
om. C 20 ΕΙλή.ιτυιιχll D.
19 Π ΕΙ! '
ιν 9. 10.
409
τον ΕiJρVΌ&{α τελiΌαι δώδεκα &&λους οϋς ΙΧν δ ΕiJΡV(J&Ευς προστάξΥ , και τούτο πράξαντα τυχείν της &&ανασίας. 'Αλκμήνη δε ΤΕκούΌα και φοβη&είΌα 6 την της 'Ήρας ζηλοτυπίαν, �ξ{&ηκε το βρ{φος εΙς 5 τον τ6πον δς νύν &π' εΚΕίνου καλείται πεδίον Ήρά κλειον. κα&' δν δη χρ6νον 'Α&ηνα μετα της 'Ήρας προσιούσα, και &αυμάσαΌα τού παιδίου την φύσιν, 6υν{πεισε την 'Ήραν {ΥΠΟ6χεϊ:ν την &ηλήν. τού δε πιχι δοι;; {Υπερ την ήλικίιχν βιιχι6ΤΕρον εΠΙ6ΠΙΧ6αμένου 10 την &ηλήν , ή μεν 'Ήρα διαλγήσαΌα το βρ{φος ερριψεν, 'Α&ηνα δε κομίΌαΌα aiJro προς την μητ{ρα τρέφειν παΡΕκελεύ6ατο. &ιχυμάσαι δ' &ν τις cίκ6τως 7 το τής περιπετείιχς παράδοξον ' ή μεν γαρ Ότ{ργειν οφείλουΌΙΧ μήτηρ το Ι'διον τ{κνον &πώλλυεν, ή δε 15 μητρυιας εχουσιχ μίσος δι' &γνοιαν εΌωζε το rfj φύσει πoλiμιoν. Μετα δε ταύτα ή μεν 'Ήρα δύο δράκοντας 10 &π{στειλε τους &ναλώσοντας το βρ{φος, δ δε παΙς oiJ καταπλαγεις έκατ{ρCf των χειρ ων τον aiJx{va 20 σφίγξας &π{πνιξε τους δράκοντας. δι6περ 'Αργείοι πυ&6μενοι το γεγονος Ήρακλiα προσηγ6ρευΌαν, στι δι' 'Ήραν ε6χε κλioς, 'Αλκαίον πρ6τερον καλούμενον. τοίς μεν ο-δν &λλοις ο{ γονείς τουνομα περιτι&{αΌΙ, τούτφ δε μ6νφ ή &ρcτη την ΠΡΟ6ηγορίαν ε&ετο. 25 μετα δε ταύτα δ μεν 'Αμφιτρύων φυγαδευ&εις εκ 2 Τίρυν&ος μετφκησcν είς Θήβιχς ' δ δ' 'Ηρακλης τρα φεις και' παιδευ&εις και μάλιστ' εν τοίς γυμνασίοις 1 ό σω . OF 5 ΠΕδίον] παιδικον CD 7 προιούσα Π, παριούσα Bekker και .(Ταυμάσασιχ σω. D 19 ού κατιχπλαγΕις σω. ΙΙ 21 γΕΎονος] γΕνόμΕνον Π.
410
DIODORI SICULI
διαπονη&ε�g έγιfνετo ριfηι'/1 τε 6ώματοg πολυ π�oέxων τών &λλων ttπάντων κα� ψvχηg λαμπ�ότητι πε�ι βόητοg, 8g γε την �λικίαν εφηβοg f1Jv π�ώτoν μΕν ήλευ&έ�ωι5ε 'tιZg Θήβαg , ιΧποδιδοvg ιbg πατ�ίδι 'tιZg 3 Π�Οι5ηκούι5αg χάιμταg. {ιΠOτεταγμιfνων γα� τών Θη- 5 βαίων 'E�γίνφ τφ βα6ιλεϊ: τών Μινυών, κα� κατ' Ενιαυτον ιb�t6fkιIvovg φό�οvg τελούντων, 0.(; κατα πλαγε�g την τών δεδoυλωμιfνων {ιπε�OX.ην Ετόλμηι5ε 256 π�αξιν Επιτελέσαι πε�ιβόητoν · 'tovg γα� πα�αγενo [kIfvovg τών Μινυών έπ� την ιΧπαίτηι5ιν τών δασμών 10 και με&' fJP�crog εlσΠQαττομένουg ιΧΚQωτη�ιά6αg 4 έξ'βαλεν Εκ τηg πόλεωg. 'Εργίνου δ' έξαιτοvντοg τον αΙ:τιον, KQIfrov βασιλεύων τών Θηβαtων, κατα πλαγε�g το pctQog τηg έξουι5ίαg , lτοιμοg .ην έκδι δόναι τον αΙ:τιον τών Εγκλημάτων. δ δ' Ή�ακληg 15 πεtι5αg -rovg �λικιώταg ElcV&eQOVV την παΤQCδα, κατέι5παι5εν Εκ τών ναών 'tιZg Π�Οι5ηλωμέναg πανο πλίαg, ίtg οΙ π�όγoνoι ι5κύλα 'toig &coig �ι5αV &vα τε&εικ6τεg· 0.(; γα!! �v ε{ι�είv κατα τ.ηv πόλιv {διω τικοv 8πλοv δια το 'tovg Μιvύαg παQωπλικέvαι τηv 20 πόλιv, 'ιvα μrιδεμίαV λαμβάvωι5ΙV οΙ κατα 'tιZg Θήβαg 5 &ΠΟι5τάυεωg εvvοιαv. δ δ' Ή�ακλfιg πυ&όμεvοg Έ�γίνoυ τον βαι5ιλιfα τών Μινυών Π�Oι5άγειν 'tjj πόλει μετα υτ�ατιωτών, ιΧπαvτήι5αg α.(;τφ κατά τινα υτενoxω�ίαν, κα� το μέγε&οg 'tfιg τών πολεμίωv 25 δvνάμεωg &ΧQrιι5ΤΟV ποιή6αg, α.(;τόv τε τοv 'EQyiVOV &νείλε κα� 'tOVr; μετ' α.(;τοV ι5χεδον ΕΧπαvταg ιΧπέ6 et 23 μ.ηνυων D 7 τε!ουντων] μ.ε.fJ" :;Ψρεωι; add. codices , del. Bekker 10 μ.ινυων D 1 1 �κπραττoμ.ένoυι;; ΙΙ 25 μ.ΕΎε.fJ'οι;;] μΕΎιστο71 D. 13 Θηβαίων] κα� add. CF
ιν
10. 1 1.
41 1
κτεινεν. lΧφνω δΙ; ΠQοσπεσroν τΏ π6λει των 'oQXo μενΕων κα� παQεισπεσαιν Εντος των πυλων τά τε βασtλεια των Μινυων iνέΠQησε κα� την π6λιν κατέσκαψε. πεQιβοήτοv δΙ; της ΠQάξεως γενομέν'Υ)ς 6 5 κα&' ολην την 'Ελλάδα κα! πάντων &αυμας6ντroν το παQάδοξον, δ lLSV βασιλευς Κρ{ων &aVlLcfoag την &Qετηv τού νεανΕσκου τήν τε &vγατέQα MsrdQav συνφκιοεν αtJτφ κα� κα&άπερ υ{φ γνηοΕφ τα κατα την π6λιν έΠ{ΤQεψεν, Εiψvσ&εvς δ' δ την βασιλεΕαν 1 0 l!Xrov της 'ΑQγεtας vποπτεύσαg την ΉQακλέοvς αiJξη σιν μετεπέμπετ6 τε αtJτον κα� ΠQοσέταττε τελείν lΧ&λοvg. OVX vπακούοντοg δΙ; τού Ήρακλέοvg, Zsvg 7 μεν &πέστειλε διακελεv6μενοg ύπουργείν EtJQvo&si, ΉQακλης δΙ; παQελ&roν sig Δελφοvg κα� πεQ� τούτων 15 έπεQωτήσας τον &ε6ν, Ελαβε XQrJOlLOV τον δηλούντα δι6τι τοίς &εοίς δέδοκται δώδεκα lΧ&λους τελέσαι ΠQοστάττοντος ΕVQvσ&έως , κα� τούτο ΠQάξαvτα τεύξεσ&αι της &&ανασΕας. Τούτων δΙ; ΠQαχ&έντων δ μεν ΉQακλης ένέ- 1 1 20 πεσεν εΙς &&υμΕαν OtJ την τυχούσαν' τ6 τε riXQ ηΩ ταπεινοτέQφ δουλεύειν οtJδαμως lΧξιον l!ΚQινε της lδtαg &Qετης, τ6 τε τφ Δι� κα� παΤQ� μη πεΕ&εσ&αι και' &σύμφΟQον ΕφαΕνετο κα� &δύνατον. εΙς πολλην oi'Jv &μηχανΕαν έμπΕπτοντος αvτού, 'ΉQα lLSV l!πεμψεv 25 αtJτφ λύτταν ' δ δΙ; τΏ ΨυΧΏ δυσφορων εΙς μανΕαν ένέπεσε. τού πά&ους δ' αtJξομένοv των φQενων έκτοg γεν6μενος τον lLSV '16λαον έπεβάλετο κτεΕνειν, 3 ILT}1lVW1l D
18 ΤΕύξασ.&αι vulg.
δειν add. vulg.
om. ΙΙ 12 Ζευς] ό Zevg D 19 προσταχ.&ι!ντroν Wess. 21 έ'κριιιε] 24 Επι!πεμΨΕν RE'iske.
8 τά κατά
412
DIODORI SICULI
εκείνου δ� φυγόντος κα� των παίδων των εκ Με γάρας πλη6ίον διατριβόντων, τούτους αις πολεμίους 2 κατετόξευ6ε. μόγις δ� τ.ης μανίας &πολυ&είς, κα� 257 επιγνούς την Ιδίαν ΙΧγνοιαν, περιαλγης .ην επί τφ μεγέ&ει τ.ης 6υμφορας. πάντων δ' α-ότφ 6υλλυπου- 5 μένων καί 6υμπεν&ούντων, επί πολύν χρόνον κατα την οΙκίαν ή6ύχαζεν, εκκλίνων τας των &ν&ρώπων δμιλίας τε καί &παντή6εις' τέλος δ� τού χρόνου το πά&ος πραύναντος κρίναι;; iJπομένειν τούι;; κινδύ8 νους παl/εγένετο Πl/ΟΙ;; Εύρυ6&έα. καΙ πρωτον μ�ν 10 Ιλαβεν &&λον &ποκτείναι τον εν Nεμέ� λέοντα. οvτοι;; δ� μεγέ&ΕΙ μ�ν iJπεl/φυηι;; .ην, ΙΧτρωτοι;; δ� fbV σιδήριΡ κα� χαλκφ καί λί&ιΡ τ.ηι;; κατα ΧΕίρα βιαζο μένηι;; ΠQοσεδείΤΟ &νάγκηι;;. διέτριβε δ� μάλιστα μΕταξύ Μυκηνων καί Νεμέας πεl/ί i1Qo!; το καλού- 15 μενον &πο τού συμβεβηκότοι;; Τl/ητόν ' εΊχε γαΙ! περί την ρίζαν διώρυχα διηνεκ.η, κιχ&' l1ν εΙώ&ει 4 φωλεύειν το &ηQίον. δ δ' Ήl/ακλ.ηι;; καταντήσαι;; επ� τον τόπον ΠQοσέβαλεν α-ότφ , και τού &ηρίου συμφυγόντοι;; εΙι;; τιην δ'ιώQυχα 6υνακολου&ων α-ότφ 20 και το εΤΕQον των στομίων έμφQάξαι;; συνεπλάκη , και τον cx1Jr./va 6φίγξαι;; τοίς {:JραχίΟ6ιν &πέπνιξε. την δ� δΟQαν α1Jτού περι&έμενοι;;, και δια το μέγε&οι;; [tπαν το Ιδιον σωμα περιλα{:Jών, ειχε 6κεπαστήQιον 25 των μΕτα ταύτα κινδύνων. ΔεύτεQον δ' έλαβεν &&λον &ποκτείναι τιην Λερ5 8 τέλος] ΕΙς 8 μόλις Π 6 Gvμπα.ftοVντων OF τιi;!.o!: D 10 μ�ν om. vulg. 1 1 ιΧποκτείναι om. ΟΕ 12 .ην] ι!Jν D 22 έπνιξΕν D 26 &.ftlo'/J om. D 1,11(1νΕιχν D.
ιν 1 1 . 12.
413
ναίαν i!δ'ραν, 1jg έξ ενος ιJώμαΤOς εκατον αfη/vες έχοντες κεφαλας δφεαιν διετετύπαιντο. τούταιν δ' εΙ μία διαφ&αρείη, διπλασίας δ τμη&ε�ς &νίει τόπος ' δι' .ην αΙτίαν &ήττητος -δπάρχειν διεtληπτo, και κατα 5 λόγον ' το γαρ χειραι{}εν αfJτής μέρος διπλάσιον &πεδίδου βοή{}ημα. προς δs την δυιJτραπέλειαν 6 ταύτην έπινOήιJας τι φιλοτέχνημα ΠΡOιJέτα;εν Ίολάφ λαμπάδι καομένΏ το &ποτμη&εν μέρος έπικάειν, 'ίνα την ρύ6ιν Επί6ΧΏ τού α'ίματος. οf)ταις OVV χειραι10 σάμενος το ζφον εΙς την χολην &πέβαπτε τας &κί δας, 'ίνα το βλη{}sv βέλος έΧΏ την Εκ τής &κίδος πληγην &νίατον. Τρίτον δs πρό6ταγμα έλαβεν ένεγκείν τον Έρυ- 12 μάν{}ιον κάπρον ζώντα, ας διέτριβεν έν τjί Λαμπείq. 15 τfjς 'Αρκαδίας. έδόκει δs το πρόιJταγμα τούτο πολ λην έχειν δυιJXέρειαν' έδει γαρ τον &γαινιζόμενον τοιούτφ &ηρίφ ΤΟ6αύτην έχειν περιου6ίαν ω6τε Επ' αfJτής τfjς μάχης &κριβώς 6τοχά6α6&αι τού καιρού. έτι lLSV γαρ 16χύοντα &φε�ς αfJτοv &πο τών όδόν20 ταιν αν Εκινδύνευ6ε, πλέον δε τού δέοντος καταπο λεμήιJας &πέκτεινεν, ω6τε τον &&λον -δπάρχειν &6VV τέλεστον. σμαις δε κατα την μάχην ταμιευσάμενος 2 &κριβώς την συμμετρίαν &πήνεγκε τον κάπρον ζώ1ο'τα προς ΕfJρV6&έα ' αν lδων δ βασιλευς έπι τών ωμαιν 2 δΙΕτυπούντο codices , corr. Dind. 3 φ&ΟΙΡΕίη D 6 δυσΤΡΟΙΠΕλίοιν vulg. 8 Λ,οιμπάδι κοιιομένl1 post μέρος vulg. 11 Εχει D , ποιρέχει C 13 Έρυμάν&ειον ΟΡ 14 διΕτριβΕν Dind , διέτριβι; μΕν codices εν τfί Λοιμπίοι' BD , �ν ΠΕδίω ceteri 18 άκριβάίς om. D ' στοχοι ζΕσ&οιι G 2ό πΛ,έον Dind., πΛ,liίω cod. 21 ωστε] ώς ΟΡ τόν Rhod., τό cod.
414
DIODORI SICULI
φι!Qοvτα, κα� φοβη&είς, έΚQvψεv έαυτον είς χαλ- 258 κούν πί&ον. "Άμα δΕ τούτοις ΠQαττομι!vοις ΉQακλης κατη3 γωvίt1ατο τους όνομαξ;ομι!νους Κενταύρους δια τοιαύ τας αίτίας. Φόλος .ην Κι!vταυQος, &.φ' oiί συνι!βη 5 το πλησίον δρος Φολόην όνoμασ&ηvαι' oiίτoς ξενίοις δεχόμενος Ήρακλι!α τον κατακεχωσμΕνον ol'vov πί&ον &.νέφξε. τούτον yCtQ μυ&ολογούσι το παλαιον Διό νυσον παQατε&εtσ&αί τινι ΚεvταύQφ, και ΠQοστάξαι τότε &.vοtξαι 8ταν ΉQακλης παQαγέvηται. διόπερ 10 f)στεροv τι!τταρσι γενεαίς έπιξενω&έντος α-ότού μνη4 σ&ηναι τον Φόλον της Διονύσου παQαγγελίας. &.νοι χ&έντος oiίν τού πί&ου, και της ε -όωδίας δια την παλαιότητα και δύναμιν τού ol'vov προσπεσούσης τοίς πλησίον οΙκούσι ΚεvταύQοις, συνέβη διοισΤQη- 15 &ηναι 't'ούτους ' διο και ΠQοσΠΕσόvτες &.&QόΟΙ 'tfJ oίκήσcι τού Φόλου καταπληκτικως WQμησαv ΠQος 5 άρπαγήν. δ μΕν o1Jv Φόλος φοβη&εις έΚQvψεv έαυτόν, δ δ' ΉQακλης παQαδόξως συνεπλάκη τοίς βιαξ;ομι!νοις' έδει γαρ διαγωνίξ;εσ&αι προς τους &.πο 20 μεν μητQος δντας &εούς, το δΕ τάχος έχοντας ϊππων, Qώμn οε οισο:ψάτους &ηQας, έμΠCΙQίαv δΕ και σύνε σιν έχοντας &.voQWV. των οε Κενταύρων ο[ μεν πεύκας α-ότορρίξ;ους έχοντες έπf/σαν, ο[ δΕ πέΤQας μεγάλας , τινες δΕ λαμπάδας iιμμEνας, ετεροι οε 25 6 βουφόνους πελΕκεις. δ δ' &.καταΠλήκτως {ιποστας &.ξίαν των ΠQοκαΤCΙQγασμέvων συνεστήσατο μάχην. συνηγωνίξ;8ΤΟ ο' α-ότοΤς iι μήτηιι Ν8φΕλη πολυν 1 αυτόν D 7 Ήρ.] τόν Ήρ . vulg. 11 τΕτταρσι] ποΛ.Λ.αίι; GE 21 .ι1εους ί5ντας vulg. 24 αυτορ{{;ουι; cod.
ιν 12
415
Όμβρον έκχ/ουσα, δι' ο-δ τουg μεν ΤΕτρασκελεϊg oiικ {βλαπτε, τφ δε δυσιν ψ;ΙCισμένφ σκέλεσι την βάσιν ολισiJ'ηραν κατεσκεύαζεν. αλλ' σμωg τουg τοιούτοιg προτερήμασι πλεονεκτούνταg Ήρακληg παραδόξωg 5 κατηγωνίσατο , και τουg μεν πλΕίστουg απ/κτεινε, τουg δ' {;πολειψf}/νταg φυγεϊν ήνάγκασε. των δ' 7 &ναιρεiT/ντων Κενταύρων ύπηρχον έπιφανέστατοι Δάrpνιg και 'Αργεϊοg και 'Αμφίων, ετι δε Ίπποτίων και 'Όρειος και' Ίσοπλης και' Μελαγχαίτης , προς δs 10 τούτοιg Θηρευς και Δούπων και Φρίξος. των δε διαφυγόντων τον κίνδυνον υστερον εκαστο;; τιμωρίαg ήξιώiTη ' 'Όμαδο;; μεν γαρ έν 'ΑρκαδίCf την Eiιρυ oiT/ror; αδελφην Άλκυόνην βιαζόμενο;; ανΏρέiT"1 ' έφ' φ συνέβη iJ'αυμασf}ηναι τον Ήρακλέα διαφερόντωg' 15 τον μεν γαρ έχf}ρον κατ' Ζδίαν έμίσησε , την δ' ύβριζομ/νην έλεων έπιεικείCf διαφέρειν ύπελάμβανεν. [διον δέ τι συνέβη και περι τον Ήρακλέου;; φίλον 8 259τον ονομαζόμενον Φόλον. ο-ότο;; γαρ δια την συγ γ/νειαν iTάπτων του;; πεπτωκότα;; Κενταύρουr; , και 20 βέλο;; εκ τινο;; έξαιρων, ύπο τη;; ακίδο;; έπλήγη, και το τραύμα εχων ανίατον έτελεύτησεν. ον Ήρακλη;; μεγαλοπρcπω;; &άΨα;; ύπο το 5ρο;; εiJ'ηκεν, ο στήλη;; ένδόξου γέγονε κρεϊττον ' Φολόη γαρ ονομ4όμενον δια τη;; έπωνυμία;; μηνύει τον ταφέντα και oiι δι' 25 c'πιγραφηr;. δμοίω;; δε και Χείρωνα τον έπι τfι {ατρικfι iTαυμαζόμcνον ακουσίω;; τόξου βOλfι διέ2 δυείν D 3 τού.] τοίς vulg. 1 2 ομαΛος D 13 βιασάμΕνος vulg. 14 .&αυμ. συνέβη vulg. 16 ύπεΛαμβάνετο Hertlein 17 κα� om. vulg. 20 Ιξα(ρων codices 21 ον Ήρ.] ό δ' Ήρ. αύτον CE 22 ε'&αΨΕν ΙΙ ε.&ηΚΕν om. Π 23 ΦοΛόην D 2 4 όμωνυμίας ΙΙ μηνύειν DF.
416
DIODORI SICULI
ψ&εΙQε. καl πεQl ltSV τών ΚεvταύQωv {κανώς f;μϊ:v εlQήσ.&ω. 13 Μετα δε ταύτ' ελαβε πρ6σταγμα την ΧQvσ6κε"ων μεν οiJσαv ελαφον, τάχει δε διαφέQοvσαv, &γα γεϊ:ν. τούτον δε τον &.&λον συντελών την έπίνοιαν 5 εσχcν ο υκ &ΧQηστοτέQαv της κατα το σώμα Qώμηg. oC μεν γά" φασιν αiJτηv lXQκvσιv έλεϊ:ν, oC δε δια τής στιβείαι; χεΙQώσασ.&αι κα.&εύδουσαν, τιν�ι; δε συνεχεϊ: διωγμφ καταπονησαι' πλην ΙΧνευ βίας κα� κινδύνων δια της κατα την ψυχην &γχινοίαι; τον 10 &.&λον τούτον κατειργάσατο. Ό δ' ΉQακληg ΠQ60ταγμα λαβroν τας έκ τηι; 2 Στυμφαλίδοι; λίμνης δQνι.&αg έξελάσαι, τέxνrι καl έπινοίο/- ρο/-δίωι; συνετέλεσε τον &.&λον. έπεπ6λασε γάρ , dις εοικεν, 6QVC'&rov πλη.&οι; &μύ.&ητον, κα� 15 τουι; έν τf] πλησίον XchQo/- καQπουg έλυμαίνετο. βίο/ μεν oiJv &δύνατον �ν χειρώσασ.&αι τα ζφα δια την -DπεQβοληv τού πλή.&ουg , φιλοτέχνου δ' έπινοίαι; ή ΠQαξιg ΠQοοεδεϊ:το. δι6πεQ κατα6κευάσας χαλκην πλαταγήν, καl δια ταύτηι; έξαίσιον κατασκευάζων 20 Ψ6φον, έξεφ6βει τα ζιjiα, καl πέQας τf] συνεχείο/ τού ΚQ6του ρο/-δίως έκπολΙΟQκήοας κα.&αQαv έποίησε την λίμνην. Τελέσας δε κα! τούτον τον &.&λον ελαβε παQ' 8 EiJQvo.&lror; ΠQ66ταγμα την aiJlfJv την f.tiJyiov κα- 25 .&ιXQaL μηδενος βοη.&ούντος· α1Jτη δ' έκ πολλών XQ6vrov ή.&Qοισμέvηv κόΠQον είχεν ΙΧπλατον, ην 5 την
om.
6 κατά τό σαιμα] του σώματος D 22 ΙκπολΕμ,ήσας OF 25 τ17ν 27 ΧQόνων] iτmv Π &πλΕτον Π.
v111g.
8 στιβtας D, σΤΕιβlας OF
Α.] του Α. vnlg.
lV 13. 14.
417
υβρεως εvεκcv Εiψvσfl'cυς προσ!ταξε καfl'αραι. δ δ' Ήρακλής το μεν τοΙς tJη.ιοις εξενεγκείν ταύτην απεδοκίμασεν, εκκλίυων την εκ τής ϋβρεως αισχύνην ' επαγαγών δε τον Άλφειον καλούμcvοv ΠΜαμον επ� 5 την αiJλήv, κα� διι:i τού ('εύματος εκκαfl'άρας αiJτήv, xωρ�ς ϋβρεως σvvcτ!λεσε τον &fl'λοv εν ήμ!ρCf μιο/. διο κα� fl'αυμάσαι τις &ν την επίνοιαν ' το γι:iρ -δπερήφανον τού προστάγματος xωρ�ς αΙσχύνης επε τ!λcσcv, οiJδεv iJπομcίvας ανάξιον τής αfl'αvασίας. 10 McTι:i δε ταύτα λαβών &fl'λοv τον εκ Κρήτης 4 260 ταίιρον αγαγείν, oiΊ Πασιφάην ερασfl'ήvαί φασι, πλεύ σας c lg την νήσον, κα� IVIίvω τον βασιλ/α συνεργον λαβών, ηγαγεν aiJTov clg Πελοπόννησον, το τηλι κσίιτον Π!λαγος επ' aiJTrjJ ναυστοληf}είς. 15 Τελέσας δε τούτου τον &fl'λου τον Όλυμπικον 14 αγώνα συνεστήσατο , κάλλιστου τών τόπων προς τηλικαύτην παυήγυριν προκρίνας το παρι:i τον 'Αλ φcιoυ ποταμου πεδίον, εν Φ τον αγώνα τούτον τφ Δι� τφ πατρίφ καfl'ι!ρωσε. στεφανίτην δ' αIJτOν 20 έποίησεν, ΟΤΙ κα� αiJτος εiJηργ!τησε το γ!νος τών ανfl'ρώπωv οΜένα λαβών μισf}όv. τι:i δ' αfl'λήματα 2 πιζντα aiJ7J.Og αδηρίτως ένίκησε, μηδενος τολμήσαν τοg αiJτφ συγκριfl'ijυαι διι:i την -δπερβολην τής αρcτής, καίπερ τών αfl'λημάτων εναντίων αλλήλοις ()ντων ' 25 τον γαρ πύκτηυ η παγκρατιαστ�ν τού σταδιέως δύσκολου περιγεν{σfl'αι, κα� πάλιν του Ιν τοίς κού φοις αfl'λήμασι πρωτεύοντα καταγωυίσασfl'αι τους ευ 4 :Αλφειόν] ΠηνΕιον II 7 ΙΧν τις vulg. 13 αυτόν II 14 αυτόν GF 20 tπο{ησεν] κατεσκευασεν vuΙι:\'. 27 καταΥroνίσασ.ιΤαι del. edit. DrODORUS Ι. 33 σω.
418
DIODORI SICULI
τοίΕ: PfX,lidLV ύπε,liχονταg δVι1χε,l'εg κατανοηι1αι, διόπε,l εΙκότωΕ: έγiνετο τιμιαιταΤΟΕ: άπάντων των αγαινων Ο-bτοg, την α,lχην απ' ιΧγα.&οϋ. λαβαιν, :3 Ούκ ΙΧξιον δs πα,lαλιπείν oMs ταΕ: {,πο των .&εων αύτφ δο.&είι1αΕ: δω,lεαg δια την ιΧ,Ιετήν. ιΧπσ 5 rιX,l των πολ8μων τ,lαπiντοg αύτού π,lοg ιXviqELg τε κα� πανηγύ,lεις, ετι δ' έο,lταg κα� ιXrrovag, έτίμηι1αν αvτον δω,lεαίg οΖκείαΙΕ: εκαι1ΤΟΕ: των .&εων, Ά,f;ηνα μ'εν πiπλφ , "'ΗφαΙι1ΤΟΕ: δ'ε Qοπάλφ κα� .&αι,lακι ' καΙ π,lοg αλλήλουΕ: έφιλοτιμή,f;ηι1αν οϊ π,lοει,lημiνοι .&εo� 1 0 κατα ταΕ: τiχναg, τηΕ: μ'εν π,lοg εl,lηνικην ιΧπόλαυσιν και τi,lψιν, τού δ'ε π,lοg την των πολεμικων κιν δύνων ιΧι1φάλειαν. των δ' ΙΧλλων ΠΟι1ειδων μsν ϊππουΕ: έδω,lήι1ατο , Έ,ΙμηΕ: δ'ε ξίφοg, Άπόλλων δε τόξον τε εδωκε καΙ τοξεύειν έδCδαξε, Δημήτη,l δε 15 π,lοg τον κα.&α,lμΟν τού Κεvταύ,lων φόνου τα μικ,lα μvστή,lια συνει1ηισατο, τον Ή,Ιακλ8α τιμωσα, 4 'Ίδιον δi τι ι1vνiβη και κατα την rivedLV τού .&εού τούτου συντελεσ.&ηναι. ΖευΕ: rιX,l π,lαιτrι μ'εν έμίγη γυναι.κΙ ,f;νητf] Nιόβrι τf] ΦΟQωνiωg, έι1xάτrι 20 δ' Άλκμήνrι ' ταύτη1! δ' απο ΝιόβηΕ: έκκαιδεκάτην οϊ μv,f;ογ,lάφοι γενεαλογούσιν' δ5ι1τε τού γενναν αν ,f;,1αιποvg Εκ μ'εν των ταύτηΕ: π,lογόνων .η,lξατο, εlΕ: αvτην δ'ε ταύτην κατiληξεν' Εν ταύτrι rιX,l ταΕ: π,lοg ,f;ν·ητην δμιλίαΕ: κατiλvσε, καΙ κατα τουΕ: fJστε,lον 25 χ,lόνοvg ούδiνα τούτων γεννήι1Ειν ΙΧξιον έλπcςων ούκ έβουλή.&η τοίς κ,lsίττοσιν ΕΠΕιι1άγειν τα xst,laJ, 15 Μετα δs ταύτα τών πε,lί την Παλλ1jνην -γι-γιΧν- 261 1 καταπονήσαι Ι Ι :3 &ρχην] ούΠΕ l!οχ.ην ΙΙ 5 οοfFΕ{σας αiJτφ vulg. 22 Q;σΤΕ του Dindorf, ΕΙς o� το codices.
419
I V 14. 15.
των έλομένων τον ΠQος τους α.&ανάτους π6λεμον, ΉQακλης τοίς .&εοίς ουναγωνιοάμενος κα� πολλους ανελroν των γηγενων αποδοχης ετυχε τής μεγ{οτης. Ζευς rtxQ τους μεν ουναγωνιοαμένους των .&εων 5 μ6νους αιν6μαοεν Όλυμπ{ους , 'ίνα τfι ταύτης τιμfι δ αγα.&Ος κooμη.&ε�ς iπωvυμ{g διαφέQrJ του Xf{QOVOb ' ηξ{ωοε δε ταύτης τής ΠQοοηγΟQ{ας των fκ .&νητων γυναικων γενομένων Δι6νυοον κα� ΉQακλέα , oiJ μ6νον 8τι πατρος �σαν Δι6ς, αλλα δι6τι κα� την 10 ΠQοα{Qεσιν δμο{αν εοχον, εiιεQγετήοαντες μεγάλα τον β{ον των αν.&QaJπων. Ζευς δέ, ΠQομη.&έως παQαδ6ντος το πυQ τοίς 2 αν.&QaJποις, δεομοίς κατελάβετο και παQέοτηοεν αετον τον Ιο.&{οντα το ,ηπαQ αiJτου. ΉQακλής δ' δQων της 15 τιμωQίιχς αiιτoν τυγχάνοντα δια την των αν.&QaJπων EiιEQrcotav, τον μΕν αετον κατετ6ξευοε , τον δΕ Δ{α πε{σας ληξαι της όQγης εοωοε τον κοινον εiιεQγέτην. Μετα δΕ ταυτα ελαβεν &&λον αγαγείν τας Διο- 8 20 μήδους του ΘQCfκος 'ίππους. αiΊται δΕ χαλκάς μΕν φάτνας είχον δια την αγρι6τητα , άλύοεοι δε οιδη Qair; δια την Ισχυν Ιδεομεύοντο , ΤQοψην δ' Ιλάμ βανον oiι την έκ γης φυομένην, αλλα τα των ξένων μέλη OιaLQotlftEvat ΤQοφην ειχον την ουμφΟQdν των 25 ακληQούντων. ταύτας δ ΉQακλης βουλ6μενος XEιQaJ οαο.&αι τον κύQιον Διομήδην παQέβαλε, και ταίς του παQαvομείν διδάξαντος σαQξ�ν έΚΠληQaJοας την εν δειαν των ζφων εiJπει&είς εοχεν. EiιQVd&cvr; δ' 4, 1 &νελομέναιν Dind. 18 et 1 6 ιχΙετον CD.
9
άλλ' στι F
10 είχον CF
88 *
420
DIODORI SICULI
&xfJ'Etowv Π(!ΟΙ; afJTOV των ί'ππων ταύται; μεν {ε(!αι; Ιποίησεν "'Η(!αι;, ων την Ιπιγονην συνέβη διαμείναι μέχ(!ι τηι; :4λεξάνδρου τού Μακεδόνοι; βασιλείαι;. Ί::ούτον δΕ τον &fJ'lov ΙπιτεΜσαι; μετ' Ίάσονοr; συνεξέπλευοε oυστ(!ατεύιJων Ιπ� το χ(!υοόμαλλον 5 δiρoι; εΙι; Κόλχουι;. &λλα πε(!ι μεν τούτων Ιν τΥ των :4ργοναυτων στ(!ατείο/ τα κατα μέροι; διεξιμεν. 16ΉρακλΥίι; δΕ λΙΧβαιν πρόοταγμα τον Ίππολύτηι; τηι; 'Αμαζόνοι; Ινεγκειν ζωστηρα, την Ιπ� ται; '.Αμαζόναι; οτρατείαν ΙπoιήιJατo. πλεύσαι; ο.ον εΙι; τον ΕiJξεινον 10 &π' Ικείνου κληfJ'εντα Πόντον, και καταπλεύιJαι; Ιπ� ται; έκβολαι; τού Θε(!μώδοντοι; ποταμου, πλησίον ΘεμΙιJκύ(!ας; πόλεως; κατεστρατοπέδευσεν, Ιν 'Υ τα 2 βασίλεια των :4μαζόνων -δπηρχε. και το μΕν π(!ω τον Τίτει πα(!' afJTWV τον Π(!OιJτεταγμενoν ζωστη(!α' 15 αιι; δ' OfJX -δπ'ήκουον, συνηΨε μάχην ιxfJTfX'tg. το μΕν ο.ον &λλο πληfJ'ος; afJTWV &ντετάχfJ'η τοίι; πολλο'tr;, α{ δΕ τιμιώταται κατ' ιxfJTOV ταχfJ'ε'tσαι τον Ήρακλέα262 μάχην καρτε(!αν συνεστήσαντο. π(!ώτη μεν γα(! fXfJTqJ συνάψασα μάχην 'LtEllιx, [καιJ δια το τάχοι; ταύτηr; 20 TETEVXV'tιx τηι; π(!οσηγο(!ίαι;, όξύτε(!ον EV(!EV αvτηι; τον &VTtTIXXfJ'iVTIX. δευτέρα δΕ Φιλιππιι; EfJfJ'vr; Ικ της π(!ώτης; συστάιJεως; και(!ίφ πληγΥ περιπεσουσα διεφfJ'ά(!η. μετα δΕ ταύτα Π(!οfJ'όrJ ιJυνηψε μάχην, ην έκ προκλήσεωι; έφασαν έπτάκις; νενικηκέναι ΤΟν 25 άντιταξάμενον. πεσούσης; δΕ και ταύτης;, τετάρτην έxειρώιJατo την όνομαζομένην Έρίβοιαν. αfJτη δΕ 5 �'πλEυσE 11 συσΤι,>αΤΕύαιν D 1 1 ιΧπ' Ακε'νου Ε{]ξεινον vulg. ; -ύπ' f. 14 ιΧμ.αζον'δαιν C 18 τιμιώταται] Ιπισημ6ταται 11 20 καΙ delevi 22 Φιλ'ππης C 23 xΙXtQllf OF.
ιν 16. 1 7 .
421
δια τηυ έυ τοίς πολεμικοίς &γώσιυ &υδιμχγα&ίαυ καυχωμέυη μηδευος χρείαυ εΧCΙυ βοη&ου, ψευδη τηυ έπαγγελίαυ εσχε κρείττουι περιπεσούσα. μετα δε 3 ταύτας Κελαιυω κα� ΕiJρυβία κα� Φοίβη , της Άρ5 τέμιδος ο{,σαι συγκυvηγοl κα� δια παυτος EiJOT6xrog &κουτίζουσαι, του ευα στ6χου οiJκ ετρωσαυ, αλλ' έαυ ταίς 6υυασπίζουσαι τ6τε πασαι κατεκ6πη6αυ. μετα δε ταύτας Δηιάυειραυ κα� Άστερίαυ κα� Μάρπηυ , ετι δε Τέκμη6σαυ κα� Άλκίππηυ έχειρώσατο. αυτη δ' 10 όμόσασα παρ&έυος διαμευείυ του μευ 3ρκου έφύλαξε, το δε ζηυ oiJ διετήρησευ. ή δε τηυ στρατηγίαυ εχουσα τώυ Άμαζόυωυ Μελαυίππη κα� &αυμαζομέυη μάλιστα δι' &υδρείαυ απέβαλε τηυ ήγεμουίαυ. Ήρα- 4 κλης δε τας έπιφαυεστάτας τώυ Άμαζουίδωυ &υελωυ 1 5 καl το λοιπου πλη&ος φυγείυ συυαυαγκάσας , κατ έκοψε τας πλείστας, αιστε παυτελώς το ε&υος aiJTffJv συυτριβηυαι. τώυ δ' αΙχμαλωτίδωυ Άυτιόπηυ μΕυ έδωρήσατο Θησεί, Μελαυίππηυ δ' &πελύτρωσευ &ντι λαβων τον ζωστηρα. 20 EiJQvcr&iror; δε προστάξαντος &&λου δiκατoν τας 17 Γηρυόυου βούς &γαγείν, &ς υέμεσ&αι συυέβαινε τής 'Ιβηρίας έυ τοίς πρός τον ιf:ικεαυoυ κεκλιμέυοις μέρεσιυ, Ήρακλης .&εωρώυ του πόυου τούτου μεγάλης προσδε6μενον παρασκευής κα� κακοπα&είας, συυε25 στήσατο στόλου &ξιόλογον καl πλή&ος στρατιωτώυ &ξιόχρεωυ έπ� ταύτηυ τηυ στρατείαυ. διεβεβ6ητο 2 4 τής 000. ΟΡ 2 χρείαν] χάριν χρε(ας D 6 στοχόν D. σκοπόν vulg. 8 διϊάνειραν D 9 χαλκίΠΠ"lν D 1 0 διαμsνειν D , ούσα διαμΕνΕιν C, είναι F ΑφυΛαξΕν D,
δι εtljΡ"lσΕ CF 11 διΕτήρησΕν D, δΙΕφυΛαξΕν CF 12 &μαζονίδαιν ΙΙ 24 κακοπα.f}oΕ ίας καΙ παρασΚΕυής vulg.
422
DIODORI SICULI
yιXQ κατιΧ πα.Οαν την οίκουμέν'Ι'}V οτι ΧQvο,χαιQ δ λαβων &πο τού πλούτου την προιiηγοQlαν βαοιλεύει μεν &π,χιiηg 'ΙβηQΙαg , τρείg δ' εχει οvναγαινιοτιΧg vCovg, διαφέQοvταg ταίg τε QchItatg των οώματαιν κα� ταί.g Εν τοίg πολεμικοίg &γωοιν &νδραγα&lαιg, 5 TCQog δε τούτοιg 3τι των υίων gκαοτος μεγάλας [χει δvvάμειg ουνεοτώοας Εξ Ε.&νων μαχΙμαιν' αιν δη XιXQlV δ μεν ErόQvo.&cVg νομlζαιν δυοέφικτον εΙναι την Επ! τούτους ΟΤQατείαv, ΠQοοετετάχει τον προ3 εΙQημένον &.&λον. δ δ' Ήρακλης &κολού&αιg ταίg 10 προκαΤΕιQγαομέναις ΠQάξεοι τε.&αQQηκ6ταιg {,πέοτη 263 τουg κινδύvοvg. κα� τιΧg μεν δvvάμειg tί.&ΡOιoεν clg ΚQήτην, κεΚQικwg Εκ ταύτηg ποιείο.&αι την δρμήν' οφ6δQα rιXQ εiJφvωg ή V'Yίoog αfJτη κείται TCQog τιΧg Εφ' ολην την οίκουμέν'Ι'}V ΟΤQατε(αg. TCQo δε τηg &νιχ- 15 γαιγης τιμη.&E�ς ύπο των ΕγχαιQlαιν itεyalOTCQETCwg, κιx� βουλ6μΕνος τοίς Kρησ� xaQ(oao.&at , "a.&aQιXv Εποlησε την νηοον των '&ηQ(αιν. δι6ΠΕQ Εν τοίς fJσΤΕQΟV XQ6votg oiJδεν ετι των &γQlαιν ζφαιν vTCfjQXcV Εν Τ'Υ νήοιΡ , οΤον IΧQκταιν, λ ύκαιν , δφεαιν 17 των 20 lΧλλαιν των τοιούταιν. ταύτα δ' έπραξεν &ποσεμνύ ναιν την νηοον, Εν fj μυ.&ολογούΟι κα� γενέσ.&ιχι 4 κα! τραφηνιχι τον Δία,. ποιησάμενος oi'ιν τον Εκ ταύτης πλούν κα,τηQεν clg την Λιβύην, κα! ΠQωτον μεν 'Αντα,f:ον τον Qώμrι ιiώματoς και πα,λα,lσΤQας 25 εμΠΕιQllf διαβεβοημένον κιx� τους {,π' α,iJτού κατα παλαιο.&έντας ξένους &ποκτεlνα,ντα προκα,λεσάμενος 1 κατα πίi:σαν] κα{Τ' ί)�7]ν Π 7 G.ιι-1Jc01J1 ιΧνδρcOν ΙΙ 20 &ρκOlν DF 21 τάίν om. D 24 [ΚΠ�O'IJν 1> (ο. 42, 1) 27 ιΧΠΟΚΤΕlνοντα Bekker.
ιν
ι
7. 18.
423
ειι; μάχην και συμπλακεις δι{φf1'cιρεv. άκολούf1'rog δε τούτοις την μsv Λιβύην πλήf1'ουσαv άγρίroυ bsJrov, πολλα των κατα την ερημον χώραν xcιρroσάμενoς, έξημ{ρroσεν, ωστε και γεroργίαιι; και ταις αλλαιg 5 φυτείαιι; ταιι; τους καρπουg παρασκευαbούσαιg πλη (Jrof1'fjvat πολλην μεν άμπελόφυτον χώραν , πολλην δ' έλαιοφ6ρου ' καf1'6λου δε την Λιβύην δια το πλή f1'og των κατα την χώραν f1'ηρίrov άοίκητον πρότερον oi'ισαν έξημερώσας Εποίησε μηδεμιαι:; χώQας εύδαι10 μoνί� λεtπεσf1'αι. δμοίroι; δε και τους παρανομούνται; 5 άvf1'ρώπουg 11 δυνάστας υπερηφάνους άποκτείνας τας πόλεις έποίησεν ε-όδαίμουας. μυi70λογούσι δ' αύτον δια τούτο μισήσαι και' πολεμήσαι το γ{νος των άγρίroυ i7ηρίrov και παραυόμroν άνδρωυ , 3τι παιδι 15 μεν i5vτι νηπίφ συυ{βη τους i5φεις έπιβούλους α-ότφ γεvέσi7αι, άvδρroi7έvτι δε πεσειν υπ' έξουσίαν υπερ ηφάνου και άδίκου μονάρχου τού τους &i7lovg ΠQοσ τάττουτος. ΛΙετα δε τον 'Αυταίου f1'άvατοv παρελf1'ωv εις 1 8 2 0 Αί'γυπτον άνείλε Βούσιριν τον βασιλέα ξι;νοκτο νούντα τους παQεπιδημούvταg. διεξιων δε την ανυ δρον τής Λιβύης, και περιτυχωυ χώρο/- καταρρύτφ και καρποφόρφ, πόλιν εκτισε i7αυμαστηv τφ μεγέi7ει, την οvομαbομέvην Έκατόμπυλον, Τι Ei7ETO την προσ25 ηγορίαν άπο τού πλήi70υς των κατ' α-ότην πυλων. διαμεμένηκε δε ή ταύτης rijg πόλεroς ε-όδαιμονία μ{χρι των ν/Ξroτ{ρroν καιρων, έν οίς Καρχηδόνιοι δυνάμεσιν άξιολόγοις και στρατηγοις ιXyaf1'orr; στρα6 χώραν post Ιλαιοφόρον ΟΡ 13 καΙ πολ.εμήσω om. D 24 .ης D 26 διέμεινε Π 27 οί. Hertlein, 0[. και libri.
424
DIODORI SICULI
τεύσαντε!; έπ' α-fJτην κύQΙΟΙ κατέστη6αν. δ δ' Ήρα κληί: πολλην τη!; Λιβύηr; έπελ.f}αιν παρηλ.f}εν έπλ τον προ!; ΓαδείQοιr; ιbκεαν6ν, κα� 6τήλαr; ε.f}ετο κα.f}' ΕκατέQαν των i}πείQων. 6υμπαραπλέοντο!; δε τού 6τ6λου δια{1α!; clr; την Ί{1ηρίαν, κα� καταλα{1αιν του!;264 XQVodOQOr; VCOV!; τρισ! δυνάμε6Ι μεγάλαι!; κατεστρα- 6 τοπεδευκιΥι:α!; έκ διαστήματο!;, πάντα!; του!; ήγεμ6να!; έκ προκλή6εω!; &νελαιν κα! την Ί{1ηρίαν ΧCΙρωσά μενοr; &πήλασΕ "Car; διωνομασμέναr; των βοων &rllιxr;. 3 διεξιαιν δε την των Ί{1ήQων χώραν, και τιμη4}ε!!; {ιπ6 10 τινοr; των έγχωρίων {1α6ιλέω!;, &νδρο!; ε-fJσε{1είlf και δικαιoσύνrι διαφέροντο!;, κατέλιπε μέρο!; των βοων έν δωρεα'i:!; τφ {1ασιλε'i:. δ δε λα{1αιν &πάσαr; κα.f} ιέρω6εν Ήρακλε'i:, κα! κατ' ένιαυτον έκ τούτων E.f}t'cV lX-fJTrjj τον καλλιστεύοντα των ταύρων' "Car; δε {JOiif; 15 τηροvμέναr; συνέ{1η {Ερα!; διαμε'εναι κατα τηνΊβηρίαν μέχρι των κα.f}' ήμά!; καιρων. 4 Ήμε'i:r; δ' έπει πεQΙ τωνΉρακλέου!; στηλων έμνήσftημεν, οΙκεϊ:ον είναι νομίζομεν περι α-fJτων διελ.f}ε'i:ν. Ήρακλη!; ιΥαρ παραβαλαιν clr; τα!; tXκραr; των i}πείρων 20 τα!; παρα τον ιbκεανoν κειμένα!; τηr; τε Λιβύη!; και τη!; Ε-fJρώπη!; ειΥνω τη!; στρατείας .f}l6.f}at στήλα!; ταύτας. βουλ6μενος δ' &είμνηστον εΡιΥον έπ' α-fJτφ συντελέσαι, 5 φασι τας ΙΧκρας &μφοτέρας έπι πολυ προχωσαι' διο κα� πρ6τερον διεστηκυίας &π' &λλήλων πολυ διά- 25 6τημα, 6vva'J'ΙX'J'E'i:V τον π6ρον εΙς 6τεν6ν, σπως άλι τενού!; κα� στενού ιΥενομένου κωλύηται τα μεγάλα 2
6
13
16
μΕ')ΙάJ..αιs om. CE δωΡΕιΧ II κατ"] ΠΕρ1 D • • • Eύραιπη� om. FM 24 προσχώσαι σ διό καί post διάστημα transponere malim 26 ά.ιΙΤΕI'ΟVS κα! om. CE.
21 τή� ΤΕ
ιν
18. 19.
425
κήτη διεκπίπτειν έκ τού αικεανού προς την έντος -Β-άλατταν ι ίΧμα δε κα� δια το μέγε-Β-ος των εργων μένrι &είμνηστος ή δόξα τού καται1κευάσαντος ' ώς δέ τινές φασι, ΤΟVvαvτίοv των ήπείρων &μφοτέρων 5 συνε?;ευγμένων διασκάψαι ταύτας, κα� τον πόQΟV &νοίξαντα ποιησαι τον αικεανον μίσγεσ-Β-αι τf] κα-Β-' ήμας -Β-αλάΤΤΥ' άλλα περ� μεν τούτων έξέι1ται σκο πειν ώς &ν gκαστος έαυτον πεί-&rι. το παQαπλήσιοv 6 δε τούτοις έ'πραξε πρόΤΕρον κατιΧ την Έλλrf.δα.
περ�
μεν rιXQ τα καλούμενα Τέμπη της πεδιάδος χώQας έπ� πολυν τόπον λιμνα?;ούι1ης διέσκαψε τον ι1υνεχη τόπον, κα� κατα της διώρυχος OESrf.fLsvor; ίΧπαν το κατα την λίμνrιν υδωρ έποίψ5ε τα πεδία φανηναι τα κατα την Θετταλίαν παρα τον Πrινειoν ποταμόν ' 15 έν δε Tf] Βοιωτίg το-όναντίον έμφQάξας το 'ltEQ� τον 7 Μινύειον Όρχομενον QEl-&QOV έΠOίrισε λιμνά?;ειν την χώραν κα� φ-&αρηναι τα κατ' α""την ίΧπαντα. άλλα τα μεν κατα την Θετταλίαν επραξεν ε-όεργετων τους 'Έλληνας , τα δε κατα την Βοιωτίαν τιμωρίαν λαμ20 βάνων παρα των την Μινυάδα κατοικούντων δια την των Θηβαίων καταδούλωι1ιν. Ό δ' ΉQακλης των μεν 'IMQWV παQέδωκε την 1 9 βασιλείαν τοίς &Qίι1τοις των ifXWQiwv, α-ότος δ' &να λαβων n)ν δύναμιν κα� καταντήσας εΙς την Κελτικην 25 κα� πάσαν έπελ-Β-ων κατέλυσε μεν τας συνή-&cις παρα265νομίας κα� ξενοκτονίας, πολλού δε πλή-&ους &ν-&ρώ πων έξ ίΧπαντος ε-&νους έκουσίως συσΤQατεύοvτος 10
3 μένrι' σω. D 7 σκοπειν �ξ8σται CF 15 διαφράξας D 16 ΙρχόμΕνον CG, σω. F 22 δ" ] δ' 01ίν C 27 Ιξ απαντος] Ικ παντος vulg.
426
DIODORI SICULI
lκτιl5ε πόλιν ευμεγέ{)οη την δνομασ{)οείσαν &πο της κατ« την l5ΤQατε{αν lΧληg 'Αληl5{αν. πολλους δs κα� τών έγχωρ{ων &νέμιξεν clg την πόλιν ' αιν έπικρα τηl5άντων τιρ πλή&ει πιΧνταg τουg ένοικούντας έκ βαQβαQω&'i}ναι l5vviPn. οι δ's Kελτo� μέχρι τώνδ'ε 5 τών καιρών τιμώl5Ι ταύτην την πόλιν, ιbg &πιΧl5ηg 'tTίg Κελτικης O{,l5av έστ{αν κα� μητρόπολιν. διέμεινε δ" α{Jτη πάντα τον &φ' Ήρακλέουg ΧQόνΟν έλcυ&έρα κα� &πόρ{)οητος μέχρι τού κα&' ήμαg χρόνου' το δε τελευταίον -δπο ΓαΖΌυ Κα{σαροg τού δια το μέγε&οg 10 τών πράξεων &εού ΠΡΟl5αγορευ&έντοg έκ {jlag &λούσα ι5υνηναγκιΧι5&η μετα πάντων τών lΧλλων Κελτών δ δ' ΉQακληg την έκ της 3 υποταγηναι <Ρωμα{οιg. KclrtufJg πορε{αν έπι την Ίταλ{αν ποιούμενοg, και δ'ιεξιroν την δρεινην την κατ« τας ''Λλπειg, ιbδ'οποίψiε 15 την τραχύτητα rfJg δδού κα� το δύσβατον , δ5l5τε δ'ύναl5&αι σΤQατοπέδ'οιg κα� ταίς τών υποζυγίων 4, &ΠΟl5κευαig βάl5ιμον εΙναι. τών δ's την δQεινην ταύ την κατοικούντων {jaqPιXqwv εΙω{)οότων τα δ'ιεξιόντα τών l5τqατοπέδων πεqικόπτειν και λΤΙl5τεύειν έν ταlς 20 δvσχωQίαιg, χεΙQωl5ιΧμενοg ctπανταg και τους ήγεμόναg της παρανομ{αg &νελroν έποίη6εν &ιJφαλη roig μετα ιΥενΕ6τέροις την δδοιπορίαν. διελ{)οων δs r«g ''Λλπειg και της νύν καλοvμ{νηg Γαλατ{αg την πεδιάδα διεξιων έποιήι5ατο την ΠΟQείαν δια τηg Λιγυ6τικης. 25 20 OC δs ταύτη ν την XcbQav οΙκούντες Λίγυες νέμονται ιΥην ΤQαχεiαν κα� παντελώg λυΠQιΧv ' τών δ' 2
1 όνομ.αί;ομ.ι!νην vulg. 4 κατοικουντας OF πάντων σω. vulg. δυνασ.ι1αι abundat κύΠΤΒιν καΙ σω. F 26 κατοικουντες F. 12
17
6
�τ{μ.ων ΙΙ 20 ΠΒΡΙ-
ιν 19. 20. 21.
427
lγχαιρίαιν ταίι; έργασίαιι; κα� ταίι; τηι; κακοπα{}ειαι; ύπερβολαίι; φέQει καQπουι; προι; βίαν Ολίγουι;. διο κα� τοίι; βγκοιι; εΙσ� συνεσταλμένοι κα! δια την συνεχη γυμνασίαν εfιτoνoι ' τηι; yaQ κατα την τρυ5 φην Qffστώvηι; πολυ κεχαιQιομένοι lλαφQΟ� μεν ταίι; EvxtVrJoCat:; εΙοίν, έν δε τοίι; πολεμικοίι; &γωσι ταίι; &λκαίι; διάφΟQΟΙ. κα{}6λου δε των πληοιοχώQαιν το 2 πονείν ουνεχωι; ήσκηκ6των , κα� τηι; χώρας πολλης lQyaoCar; ΠQοσδεομέvης, εΙ{}ίκαοι τας γυναίκας των 10 κακοπα{}ειων των έν ταίι; έργαοίαιι; κοιναινουι; ποι είο{}αι. μισ{}ου δε παρ' &λλήλοιι; έργαbομέναιv των τε &vδQων κα� των γυναικων, Ι'δι6ν τι κα� παράδο ξον κα{}' ήμίΧι; συνέβη περl μίαν γυναίκα γενέσ{}αι. εγκυοι; γαρ OVoa κα� μετα των &νδρων lργαbομένη 3 15 μισ{}ου, μεταξυ ουνεχομένη ταίι; ώδίι5ιν &πηλ{}εν εΙ'ι; τιναι; {}άμνουι; &{}ορύβαιι;' lν ο[ι; τεκουι5α , κα� το παιδίον φύλλοιι; ένειλήσαοα, τουτο μεν &πέΚQυψεν, 266 αvτη δε ι5υμμίξαι5α τοίς lργαbομένοιι; την αvτην έκείνοιι; ύπέμεινε κακοπά{}ειαν , οvδεν δηλώι5αι5α 20 πεQ� του ι5υμβεβηκ6τος. του βQέφουι; δε κλαυ{}μυ QΙbομέvου , κα! τηι; πράξεαιι; φανεράς γενομένηι;, δ μεν lφεστηκαιι; οvδαμωι; ήδύνατο πείσαι παύι5αι5{}αι των εργαιν ' ή δ' oV ΠQ6τερον &πέι5τη τηι; καΚΟΠα {}είαι;, εαιι; δ μιο{}αιι5άμενοι; lλεήι5αι; κα� τον μισ{}ον 25 &ποδουι; &πέλυι5ε των EQYrov. ΉQακληι; δε διελ{}ων τήν τε των Λιγύων κα� 2 1 την των TVQQΎJVrov χώQαν, καταντήι5αι; προι; τον 2 βlον G 11 παρ' om. ΙΙ 16 Αν οΙς] ΕΙς ας ΙΙ 17 μ.�ν] El'g τινας οΒ-ι:ίμνους add. codices, del. Bekker 19 ούπέμΕνΕ CF 20 δΕ βρέφo�ς vulg. 26 καΙ την] και CF.
428
DIODORI SICULI
Ί'lβεριv ποταμον κατεοτρατοπέδευοεν o� νύν � 'Ρώμη έοτlv. &λλ' αfJτη μεν πολλαίς γενεαίς fJοτερον -όπο 'Ρωμύλου τού 'Άρεος έκτ!ο&η, τότε δέ τινες των lγχωρ!ων κατφκουν έν τφ νύν καλουμένφ 2 Παλατ!φ , μικραν παντελως πόλιν οΙκούντες. έν 5 ταύτn δε των έπιφανων δντες &νδρων Κάκιος κα� Πινάριος Ιδέξαντο τον 'Ηρακλέα ξεvlοις &ξιολόγοις κα� δωρεαίς κεχαριομέναις Ιτlμηοαν· κα� τούτων των &νδρων -όπομνήματα μέχρι τωνδε των καιρων διαμένει κατα την 'Ρώμην. των γαρ νύν ε-6γενων 10 &νδρων το των Πιναρ!ων όνομαξομένων γένος δια μένει παρα τοίς 'Ρωμαlοις, αις -όπάρχον &ρχαιότατον, τού δε Κακίου Ιν τφ Παλατ!φ κατάβαο!ς lστι1Ι εχουοα λι.fTίvηv κλίμακα την όνομαξομένην ιΧπ' έκεlνου Κακία1', otιoαν πληοίον τής τότε γενομένης 15 3 οlκίας τού Κακίου. δ δ' otιν Ήρακλής &ποδεξά μενος την ευνοιαν των το Παλάτιον οΙκούντων, προείπεν α-6τοίς 8τι μετα την Ιαυτού μετάοταοιν εΙς &εους τοίς ε-6ξαμένοις Ικδεκατεύοειν Ήρακλεί την oiJolav συμβήοεται τον βίον ε-όδαιμονΕστερον έχειν. 20 δ κα� oυνιfβη κατα τους ϋοτερον χρόνους διαμε'iναι 4 μέχρι των κα&' �μίiς χρόνων' πολλους yιXQ των 'Ρωμαίων 0-6 μόνον των συμμιfτρoυς οiJοίας κεκτη μένων , &λλα κα� των μεγαλοπλούτων τινας ε-6ξα μένους έκδ'εκατεύοειν Ήρακλεί, κα� μετα ταύτα γενο- 25 μένους ε-6δαΙμονας, έκδ'εκατεύοαι τας οiJ(Jlας οi$6'ας 3 (ImILvλlov D 1 1 ι'ίνομαtl μΕνΟ1l codices, corr. Hertlein 13 et 16 κα:κ'ου Α, κάκιος ceteri 1 9 et 25 ΕκδΕκα:ΤΕύΕΙ1l ΙΙ 20 ['l,Ειν B.ertlein, Σ!ξΕΙ1l cod. 22 'Ι'αρ των] 'Ι'αρ vulg. 25 'Ι'ενομέ7Ι1)!; εVΔα:ιμ07l'α:ι; CF 26 oiίσαι; ΟΜ. D.
ιν 21.
429
ταλάντων τεΤQαΚΙt1χιλίων. Λεύκολλοg yaQ δ των κα-lt' αVτον 'Ρωμαίων οχεδ6ν τι πλουt1ιαιτα't"Og 6;ν διατιμηt1άμενοg την Ιδίαν οοόοίαν κατέ-Itυt1ε τφ -ItsifJ πάοαν την δεκάτην , siJroxCag ποιων t1VVSXcig και 5 πολυδαπάνουg. κατεοκεύαοαν δs και 'Ρωμαίοι τούτφ τφ -ItcfjJ παρα τον Τίβεριν [ερον &ξι6λογον, έν φ νομίζουσι ουντελείν ταg έκ τηg δεκάτηg -Itvt1iag. Ό δ' OVv Ήρακληg &πο του Τιβέρεωι; &vαζεύξαg, 5 267 και' διεξιων την παράλιον τηg νυν Ίταλίαg όνομα10 ζομέvηg , κατήντηοεν slg το Κυμαίον πεδίον , έν φ μυ-ltολογουt1ιv lXvδραg ycvit1-1taL ταίg τε fίαιμαιg ΠQΟ έχοvταg και' έπι παρανoμί€f διωvομαt1μέvουg , oiJg όvομάζεt1-1tαι γίγαvταg. ιXιVOlLtft1-1tat δε και το πεδίον τούτο Φλεγραίον &πο του λ6φου του το παλαιον 15 έκφυt1ωvτοg lXπλατοv πυρ παραπληt1ίωg τΏ κατα τήν Σικελίαν ΑΓτνΥ ' καλείται δε νυν δ λ6φοg ΟοόεΌ0υ ούιοs, [χων πολλα σημεία του κεκαύt1-1tαι κατα τουg &QxaiotJg XQ6vovg. τοvg δ' ovv γίγαvταg πυ-ltομέvουg 6 τήν Ήρακλέουg παρουοίαν &-Itροιt1-1tfίναι πάvταg και' 20 παρατάξαt1-1tαι τφ πρocιρημένφ. -Ιtαυμαt1τηg δε γενο μένηg μάχηg κατά τε την fίαιμην και τήν &λκην των γιγάντων, φαοι τον Ήρακλέα, ουμμαχούντων αοόnρ των -ItcίZιv, κρατfίoαι τΏ μάχπ , και' τουg πλείt1τουg &νελ6ντα την χαιραν έξημερωοαι. μυf}ολογουνται δ' 7 25 οΙ γίγαντεg γηγενείg γεγονέναι δια τήν -δπερβOλrιν του κατα το οωμα lLεyi-Itovs. και περι μεν των έν ΦλέγΡ€f φοvευ-ltέvτων γιγάντων τοιαυτα ftV-lto1 ίtEύκoίto, D 1 1 'YEvιIa.ftat om. ΙΙ 12 011, om. ΙΙ 15 &πίt. πυρ iκφ. vulg. 16 ίtόφo, Dindorf, τόπο, cod. ούΕσούσιο, codices 19 την] τήν του vulg 27 φίtηραίω D.
430
DIODORI SICULI
λογούσί τινε�, oΙ� κα� Τίμαιος δ συγγραφεύ� �κo λοV.f7ησεν. 22 Ό δ' ΉQακλη� Εκ τού ΦλεγQαίου πεδίου κατελ.f7GJv EΠ� την .f7άλατταν κατει1κευαι1εν εργα πεQΙ την "Λορνον όνομαζομένην λίμνην, ίεραν δλ ΦεQι1εφό- & νης νομιζομένην. κείται μεν ο-δν ή λίμνη μεταξύ Μισηνού κα� Δικαιαρχείων, πληι1ίον των .f7EQftWV υδάτων, εχει δλ την μεν πεQίμεΤQον αις πέντε σταδίων, το δε {3ιX.f7or; {Χπιστον· εχουσα raQ fJδωQ κα.f7αQώτατον φαίνεται τfί ΧQόο/ κυανούν δια την 10 2 υπεQ{30λην τού fJιX.f7ovg. [tv.f70lOroiJdL δλ το μεν παλαιον rerevfJd.f7at νεκυομαντείον ΠQος α.(,τfί , δ τοίς fJι1τεQον ΧQόνοις καταλελVι1.f7αι φα6ίν. &ναπε πταμένης δε της λίμνης εΙς την .f7άλατταν, τον Ήρακλέα λέγεται τον μεν εκρουν Εγχω6αι, την δ' 1& δδον την νύν ο-δ6αν παρα .f7άλατταν κατα6κευά6αι, την &π' Εκείνου καλουμένην ΉQακλείαν. Ταύτα μεν ο-δν εΠQαξε Π8QΙ Εκείνους τούς τό8 πους. Εντεύ.f7εν δ' &ναζευξα� κατήντηι1ε της Πο6ειδωνιατων χώQας ΠQός τινα πέΤQαν, προς fι μυ-&ο- 2Q λογούσιν Ιδιόν τι γενέ6-&αι και παQάδοξον. των γαρ Εγχωρίων τινα κυνηγον Εν τοίς κατα την -&ή Qav &νδQαγα-&ήμαι1Ι διωνομασμένον Εν μεν τοις εμ ΠΡΟι1-&εν χρόνοις εΙω-&έναι των ληφ.f7{vτωv -&ηρίων268 τας κεφαλας και τούς πόδας &νατι.f7έναι τfί 'ΔQτέ- 2& μιδι και ΠQΟ6ηλούν τοίς δένδρει1Ι, τότε δ' ο-δν 6 1Ι0μ,ιζ. StephanU8 , όνσμ,αζ. libl'i 4 Επλ] παρά ΙΙ 7 δικαιαιn;Ιroν D 18 έκεΙνσυς) τούτους vulg. 19 ποσιδωνιατroν D 22 .ιτήιιαιι] χωιιαν ΙΙ 26δ O�'I1] ,/0;;". τόν D j ποτε δ' αvτόν fort. '
IV 22. 23.
431
υπερφυη κ&προν χειρroσ&μενον κα� τηg -&εού κατα φρονήσαντα είπείν στι την κεφαλην τού -&ηρίου έαυτφ ανατί-&ησι , κα� roig λόγοιg ακολού-&rog εκ rlvog δένδρου κρεμ&σαι ταύτην, αύτον δέ, καυμα5 τώδουg περιστ&σεrog 01Jσηg, κατα μεσημβρίαν clg ϋπνον τραπηναι ' κα-&' ον δη χρόνον τού δεσμού λυ-&έντοg αvτομ&τrog πεσείν την κεφαλην EΠ� τον κοιμώμενον κα� διαφ-&είραι. άλλα γαρ ο-όκ ΙΧν rtg 4, -&αυμάσειε το γεγονόg, στι τηg -&cίXg ταύτηg πoλλα� 10 περιστάσειg μνημονεύονται περιέχουσαι την κατα τών άσεβών τιμroρίαν. τφ δ' Ήρακλεί δια την ευ σέβειαν τουυαντίον συνέβη γενέσ-&αι. καταυτήσαν- 5τοg γαρ αυτού προg τα μδ -&όρια τηg 'Ρηγίυηg κα� Λοκρίδοg, κα� δια του έκ τηg δδοιπορίαg κόπου 15 άυαπαυομέυου, φασ�υ υπο τών τεττίγroυ αυτου έυοχλούμευου ευξασ-&αι roig -&coig αφανείg γευέσ-&αι τουg έυοχλούνταg α-ότόυ ' κα� δια τούτο, τών -&εών βεβαιroιJάυτroν την ε-όχήν, μη μόνον κατα το παρον άφανείg γενέσ-&αι τούτουg, αλλα κα� κατα τον iJστε� 20 ρον χρόνον απαντα μηδένα τέττιγα φαίνεσ-&αι κατα την χώραυ. Ό δ' Ήρακληg καταντήσαg έπ� του πορ-&μον & κατα το ιJτενώτατoν τηg -&αλ&ττηg rιXg μΒν βούg έπεραίroιJεν clg την Σικελίαν, avrog δε ταύρου κέ25 (Jrog λαβόμενοg διενήξατο τον πόρον, 5vrog τού δια στήματοg σταδίroν τριών κα� δέκα, ιbg Τίμαl6g φησι. μετα δε ταύτα βουλόμενοg έγκυκλro-&ηναι πάσαν 2;3, 5 κατά] τήν add. vulg. 13 QηΎs{νηι; D 14 καΙ om. D 20 κατά τ. χ. φ. τέΤΤΙΎα vulg. 22 δ' D, δ' oJv vulg. 23 κατά] καΙ κατά CD, καΙ διά F.
432
DIODORI SICULI
Σικελίαν, εποιείτο την ΠOQECOCV &160 της ΠsλωQιάδος iπl τον ''EQVUOC. διεξιόντος δ' αtιτoύ την ΠOCQιX λιον τής νήσου , ILv,f}olorovot τας Νύμφας &νείναι ,f}cQILtl λΟVΤQα ΠQog την &νάπαυοιν της κατα την δδΟΙΠΟQίαν αtιτιj5 γ�νoμένης uocuoπoc,f}cCocg. τούτων 5 δ' i)ντων διττί'lnι , τα ILsv 'IILEQocia, τα δ' Έγεοταία ΠQοσαγΟQεύεται, την όνομασίαν έχοντα ταύτην &160 2 των τόπων. τού δ' ΉQακλέοvς πλησιάσαντος το;:ς :κατά τον "EQvuoc τόποις, ΠQοεκαλέσατο αtιτoν ''EQV; clg πάλην, vCog [μεν] t1Jv 'ΑφQοδίτης :καl Βούτα τού 10 τότε βασιλεύοντος των τόπων. γενομέν'ης δ); 7:ης φιλΟ7:ιμίας μετα ΠQοστίμοv, :και τού μεν ''EQvuor; διδόντος την XchQOCV, τού δ' ΉQακλέοvς τάς βΟύς,269 το μεν ΠQfJJ7:0'!! &γαναΚΤΕ;:ν τον ''EQVUOC, διότι πολυ λείπονται της &ξίας α! βόΕς, σvγΚQινομένης 15 της XchQag ΠQor; αtι7:ιXς ' ΠQog ταύτα δε τού 'HQOC κλέους &ποφαινομένου διότι, ταύτας �ν &πoβάλrι, σΤΕQήοsται της &,f}aVOCIJCocg, Etιδoκήσας δ ''EQV; τ1j σvν,f}ήκrι και παλαίσας ελsίφ,f}η και την XchQav &πέ8 βαλεν. δ δ' Ή(>ακλης την μεν χώ(>αν παρέ,f}sτο το;:ς 20 Εγχω(>ίοις, ουγχω(>ήσας αtιτoίς λαμβάνειν τους κα(> πούς, μέχ(>ι ΙΧν τις των εκγόνων αtιτoύ πα(>αγΕνό μΕνος &παιτήστι ' 3ΠΕ(> καl ουνέβη rsvlo,f}oct. πολ λαϊς ytlQ f)07:EQov γενΕαίς ΔωQιεvς δ Λακεδαιμόνιος καταντήοας slg την Σικελίαν και τ-r} ν XchQOCV &160- 25 λαβων έκτισε πόλιν ΉQάκλειαν. ταχυ δ' αtιτης αtιξo μένης, ο! Κα(}χηδόνιοι φ,f}ονΨ1αντες ΕΧμα και φοβη1 τής αιn. vulg. 5 ΥΕνομΕνηι;; αvτφ vulg. 10 μΕν de1. Bekker 14 ILsvl μΕν ο.ον D 17 ίQν ταύτας vulg. 28 κα! om. D 25 Είι;; την] ΕΙς F.
433
ιν 23. 24 .
.fJ'έντε� μήποτε πλέον Ισχύσασα τη� KαΡXηδόνO� lχφέληται των Φοινίκων την ήγεμονίαν, στρατεύσαν τε� έπ' αvτην μεγάλαι� δυνάμεσι κα� κατα κράτo� ελόνTε� κατέσκαψαν. &λλα περ� μεν τούτων τα κατα ;; μέρο;; έν τoί� oIκείoι� xρόνoι� &ναγράψομεν. τότε 4 δ' δ Ήρακλη� έγκυκλούμενο;; την Σικελίαν, καταν τήσα� εί� την νυν o-baav των Συρακοσίων πόλιν κα� πυ.fJ'όμειιο;; τα μυ.fJ'ολογούμενα κατα την τη;; K6ρη� &ρπαγήν , ε&υσέ τε ται� .fJ'car� μεγαλοπρε10 πω� κα� εί� την Κυάνην τον καλλιστεύοντα των ταύρων κα&αγίσC(� κατέδ ειξε .fJ'ύειν του;; έγxωρίoυ� κατ' ένιαυτον rfJ κυΡΏ και πρo� rfJ Κυάνη λαμ πρω� lΧγειν πανήγυρίν τε και .fJ'υσίαν. αvτο� δΙ: 5 μετα των βοων δια τη� μεσογείου διεξιών, και των 15 έγχωρίων Σικανων μεγάλαιι; δυνάμεσιν &ντιταξα μένων , ένίκησεν έπιφανεί παρατάξει και πολλουι; &πέκτεινεν, έν olg μυ.fJ'ολογουσί τινε� και στρατη γουι; έπιφανει� γεγενησ.fJ'αι τουι; μέχρι του νυν ήρωικη� τιμη ι; τυγxάνoντιx�, Λεύκασπιν και' Πεδια20 Κ(Jάτην και' Βουφόναν και Γλυχάταν, ετι δε Βυταίαν κα� Κρυτίδαν. Μετα δε ταυτα διελ{Των το AE01JrLVOV πεδίον, 24 το μεν κάλλοι; τη� xώρα� έ.fJ'αύμασε , πρi:ι� δε τoυ� τιμωνται; ιxVTOV οlκείωι; διατι&έμενo� &πέλιπε παρ' 25 ctVTOt� &&άνατα μνημεια τη� έαυτου πα(Jουσία�. {'διον δέ τι συνέβη γενέσ&αι περ� την πόλιν των 270Άγυριναίων. έν ταύΤ Ώ γαρ τιμη&ει� έπ ' ί'ση� τοιι; \) [.ιτυσε] εύ.ιτυς Ε'.ιτυσε vulg. 1 1 κα.ιταΥιάσας D Γαυχάταν C ΚυΥαιον F, ΒαΥΥαιΌν C 21 Κρυτιδάν vulg; 24, δια.ιτΕμΕνος JI 2 6 {'διον δε] ων Ι'διον vulg. 27 αΥυρειναιαιν D.
20
_
DIODORUS Ι.
34
434
DlODORI SICULI
Όλυμπίοις &80ίς navnrVQHIL κα� &vσίαις lafLnQaig, xaincQ κατα τούς j;'fLnQ0ιJ{J-8V ΧQόνοvς οiJδ8μίαν {J-vc5iav ΠQοσδ8χόμενος , τόΤ8 ΠQώτως c5vνεvδόκηc5Ε, τού δαιμονίου την &{J-ανασίαν αiJτφ ΠQοσημαίνοντος. 2 δδού rιXQ ουσης oiJx lXnrofJ"cV της πόλεως πετρώ- 5 δους , αί βό8ς τα Ιχνη xa{J-ιXncQ lπ� xnQOiJ τινος &πετυπούντο. δμοίως δΒ κα� αiJτφ τφ Ήρακλεί τοιίτου συμβαίνοντος , κα� τού α&λου δεκάτου ΤΕ λουμ{νου, νομίσας .fίδη τι λαμβάνειν της &{J-ανασίας, ΠQοσΕδ{χετο τας ΤΕλουμ{νας {ιπο των lrXWQirov κατ' 10 3 Ινιαυτον {J-vσίας. διόπεQ τοΙς ΕiJδοκοvμ{νοις τας χάQιτας &ποδιδούς, nQO μεν της πόλεως κατεσκεύασε λίμνην, έχουσαν τον nCQifJOlOV σταδίων ΤΕττάρων, ην Ιπώνυμον αοότφ καλείσifαι ΠQοσ{ταξεν ' ώc5αvτως δε κα� των βοων τοίς &ποτvπω{J-είσιν ιχνεσι την 15 Ιφ' εαυτού ΠQοσηγΟQίαν lnt,f}cig, τ{μΕνος καΤΕσΚ8ύ αιJEν ηQωι ΓηQvόν?Ί, δ fL{XQL τού νύν τιμαται naQιX 4 τοίς ErXroQ,10Lg. Ίολάου τε τού &δελφιδΟύ συσΤQα ΤΕύοντος τ{μενος &ξιόλογον ΕποίηΟ8, κα� τιμας και &υσίας κατέδΕιξcν αiJτφ riVeeJ{Jat κατ' Ενιαυτον τας 20 fL{XQL τού νύν τηρουμένας' πάντες rlXQ οί κατα ταύτην την πόλιν ο/κούντες Εκ γενετής τας κόμας [iEQlXg] Ίολάφ ΤQέφουσι, fLiXQL αν στου {J-veJiatg μcγαλΟΠQΕπέσι καλλΙΕQήσαντες τον {J-EOV ϊλεων καταδ σΚΕυάσωσι. τοσαύτη δ' lστ�ν &γνcία κα� σCΜνότης 25 n8Q� το τ{μενος ωσΤ8 τους μη τελούντας τας εt&ισ7 -εώ om. GF 1 1 ευδοκιμου2 καίΠΕρ] και CD 1 6 ' άφ' vulg. καΤΕσκεύασΕν] μ-ένοιι; libr'i , corr. Dind. κα.&ιέραισΕ'ΙΙ ΙΙ 17 3 Ι"ι'χωρ{οις om. FM 23 [Ερα!; om. D 24 ϊλεω D, [όλαον Π. -
ιν
435
24. 20.
μέναg .&υσίαg παίδαg άφώνουg γίνεσftαι και roig τετελευτηκόσιν δμοίουg. άλλ' OVTOL μέν, σταν ευ ξηταί TLg άποδώσειν η/ν .&υσίαν και ένέχυρον rfjg .&υσίαg άναδείξΥ τφ .&εφ , παραχρήμα άποκαftίστα6 ι1.& αί φασι tovg tfl ΠΡOειρημένrι νόσφ κατεχομένουg. οί δ' oiιν έγχώριοι τούτοιg άκολού.&ωg την μδν 6 πύλην, προg fJ tιXg άπαντήσειg και .&υσίαg τφ .&εφ παρέστησαν, Ήρακλείαν προσηγόρευσαν, άγωνα δε γυμυικου κα� {ππικου καit' εκαστον ετο!; μετα πάση!; ] 0 προ.&υμίαg ποιούσι. παυδήμου δε τηg άποδοχηg έλευ.&έρων τε και δούλωυ γιυομένηg, κατέδειξαν και tovg οίκέταg ίδίο/ τιμωνταg του .&εΟν .ιΤιάσουg τε συυάγειυ και (jvvt6vrag εόωχίαg τε και itυσίαg τφ .&εφ συυτελείυ. 15 Ό δ' Ήρακληg μετα των βοωυ περαιω.&εΙg clg 7 την Ίταλίαν προήγε δια τηg παραλίαg, και Λακίνιον μευ κλέπτουτα τωυ βοωυ άυείλε, Κρότωνα δε άκου σίωg άποκτείναg ε.&αψε μεγαλοπρεπωg και τάφον αυτού κατεσκεύασε ' προείπε δε και rorg έγχωρίοιg 20 στι [κα�] κατα του!; υστερον χρόυουg εσται π6λιg έπίσημο!; όμώυυμοg τφ τετελευτηκότι. avrog δ' έγκυ- 25 271κλωftειg τον 'Λδρίαν και πεζfj περιελftων τον προ ειρημέυου κόλπου κατήντησευ clg τ'l/υ 'Ήπειρου, εξ �g πορευ.&εΙg clg την Πελοπόυνησου, και τετελεκωg 25 τον δέκατον &ftλου, ελαβε πρόσταγμα παρ' Ευρυ o.&irog τον έξ ijdOV Κέρβερον προg το φωg άγαγείυ. προg δε τούτου του &ftλου -δπολαβωυ συυοίσειν aiJrrji , παρήλftεν clg tιXg 'A.& rjvag και μετέσχε των 5 φασι om. II 19 δΕ καΙ] δΕ vu]g. 20 καΙ delevi 21 δΕ κvκλω-ΙΤΕΙς vulg. 23 �ξ ής] [ξής δΕ D. 34 *
436
DIODORI SICULI
8ν Έλευσίνι μυστηρίαιν, Μουσαίου τού Όρφ8αιg υίού τότε προε6τηκότοg 'tfjg τελετηg. Έπε� δ' Όρφέαιg 8μνή6.fJ'ημεν, ούκ ιΧνοίκειόν 2 Εστι παρεκβάνταg βραΧ8α περ� αύτού διελ.fJείν. οiίτοg γι1φ �ν vCog μεν OlιXγρoυ, Θρ�ξ δε το rιIvog , παι- 5 δείlf δε και μελφδίlf και ποιήσει πολυ προι!χαιν των μνημονευομ8ναιν· και γαρ ποίημα συνετάξατο .fJαυμαbόμενον και Τfί κατα την φ δην εύμελείlf δια φέρον. Επι τοσούτο δε προέβη τfι δόξΏ ωστε δοκείν Τfι μελφδίlf .fJέλγειν τά τε .fJrJfICΙX και τα δ8νδρα. 10 3 περι δε παιδείαν ασχολη.fJε�g και τα περ� 'tfjg .fJco λογίαg μυ.fJολογοVμενα lkΙX.fJCΌv, απεδ'ήμη6ε μεν clg ΑΙ:γυπτον, κακεί πολλα προσεπιμα.f:}Wν μέγΙ6τοg Εγι!νετο -rwv Έλλήναιν εν τε 'tιxig .fJεολογίαιg και 4 'taig -rελε-rαίg καΙ ποιήμασι και μελφδίαιg. συνε- 15 6τρατεV6α-rο δε κα� 'toig 'Αργοναvταιg, και δια τον εραιτα τον προg την γυναίκα κα-rαβηναι μεν clg �δoυ παραδόξαιg Ετόλμησε, την δε Φερ6εφόνην δια 'tijg εύμελείαg Ψυχαγαιγή6αg επει6ε συυεργησαι 'tιxtg 8πι.f:}υμίαιg και 6υγχαιρη6αι την γυναίκα αύτού τετε- 20 λευτηκυίαν αναγαγείν ΙΙξ �δoυ παραπλη6ίαιg -rifJ Διονύ6φ · κα� γαρ 8κείνον μυ.fJολογού6ιν ιΧυαγαγείν τηυ μTjτέρα Σεμέλην Εξ �δoυ, καΙ μεταδόν-rα -rfjg ιX.fJavιxotag ΘυcόνTjV lkc-rOVOlkιX6at. f}lkcig δ' ΙΙπει περ� Όρφέαιg διεληλV.fJαμεν, με-rαβη6όμε.fJα πάλιν 8ΠΙ -rOV 25 Ήρακλέα. 26 Oiί-rog γαρ κατα -rovg παραδεδομέvουg lkv.fJovg καταβαι:; είι:; τουι:; κα.fJ' �δoυ τόπουι:;, κα� ΠΡΟ6δε8 τfj add. Dind. 19 Αμ,με1..ε (ας CF.
15 τε1..εταΙς
κ.
τ. &εΟ,"ΟΎ(αις vu)g.
ιν
25. 26. 2'1.
437
x{}-ε�ς {ιπο τ-ης ΦεQ6εφ6νης αις ttv &δελφ6ς, Θησ/α μΈν άνήγαγεν εκ δεσμών μετα nEtQ{,f}ov , XlXQt6a μ/νης τ-ης K6QYjg, τον δΈ κύνα παQαλαβroν δεδε μ/νον παQαδόξως άπήγαγε κα� φανεQον κατ/στη
4 άπή'}'Ο!'}'Εν D, &νή)'Ο!)'ε ΙΙ
vulg. om. OF.
18 ποιμνlων vulg.
15 οτι del. Dind.
24 iπιτετε!εκώς ΙΙ
16 τ« 26 ό
438
DIODORI SICULI
.ftολογούμενα κα� τα περ� τού γένους των Έι1περί δων. κατα γαρ την Έι1περίτιν όνoμα�oμένην χώραν φαι1�ν &δελφους δύο ravtff.ftΙXL δ6;1] διωνομασμέ νους, "Ει1περον κα� 'Άτλαντα. τούτους δΕ κεκτησ.ftαι πρ6{3ατα τφ μΕν κάλλει διάφορα, τfj δΕ xρ6ι;t ;ιxv.ftιz 5 κα� χρυι10ειδή · &φ' fjς αίτίας τους ποιητας τα πρ62 {3ατα μηλα καλούντας όνομάι1αι χρυι1ίΧ μηλα. τον μεν ο{,ν 'Έσπερον .ftυγατέρα γεννήσαντα την όνο μα�oμένην Έι1περίδα συνοικίσαι τ&δελφφ , &φ' fjς την χώραν Έσπερίτιν όvομασ.ftηvαι · τον δ' 'Άτλαντα 10 έκ ταύτης έπτα γεν�lηι1αι .ftυΥατέρας, ((ς &πο μεν τού πατρος 'Ατλαντίδας, &πο δΕ της μητρος Έσπε ρίδας όνομασ.ftηναι. τούτων δε των 'Aτλαντίδω�ι κάλλει καΙ. ι1ωφροσύν1] διαφερουσων , λlγoυσι Βού ι1ιριν τον (3αι1ιλlα των Αίγυπτίων έπι.ftυμησαι των 15 παρ.ftένων έγκρατη yavlff.ftΙXL · &0 κα� λ1]στας [έπ' αύτας] κατα .ftάλατταν &ποστείλαντα διακελεύσασ.ftαι τας κ6ρας άρπάσαι κα� διακομίσαι προς έαυτ6ν. 3 κατα δε τούτον τον καιρον τον Ήρακλlα τελούντα τον fJστατον &.ftlov 'Ανταίον μεν &νελείν έν τfj 20 Λιβύ1] τον ι1υναναγκά�oντα τους ξένους διαπαλαί ειν, Βούσιριν δε κατα την Αϊγυπτον τφ Δι� [καλ λιερείν] σφαγιά�oντα τους παρεπιδημΟύντας ξένους της ΠΡΟι1ηκούσης τι.μωρίας καταξΙώσαι. μετα δε ταύτα &να τον Νείλον πλεύσαντα εΙς την A l.ftιo- 25 πΙαν τδν βασιλεύοντα των Αl.ftι6παιν ;Hftιx.fttrovιx 2 έσΠf Qίτην D 5 διάφΟQα) ΠΙΧQάόοξα If 9 ΕVΕσπεolQ« D 10 ε-6εσΠΕρ{την D (c. 56, 6) 16 /;π' ",vτιfg om. D 19 τ;ορ Ήρ.] Ήρ. vu]g. 2 0 .ιJσΤEΡOν vulg. 21 τόν σαι. vulg. 22 τώ) Ιπί τώ καλλΙΕΡΕιν del. Dind. , Reiske 24 άξιώσαι π. '
ιν 2 7 , 2 8 ,
439
κατάρχοντα μάχης &ποκτείυαι, το δ' υ6τατον έπάν ελ&είν πάλιν έπι τον d-&λον, τους δε λrι6τας έν 4 κήπφ τινι παι�oύ6ας τας κόρα, 6υυαρπά6αι , και ταχυ φυγόυτας εΙς τας υαύς &ποπλείυ, τούτοι ς δ' 5 έπ{ τιυος &κτης δειπυοποιουμένοις έΠΙ6τάυτα του Ηρακλέα , και παρα τωυ παρ&έυωυ μα-&όντα το 6υμβεβηκός , τους μΕυ λrι6τας απαυτας άποκτεί1'αι, τας δε κόρας άποκομ{6αι προ, 'Άτλαντα τον πατέQα' Iivir ' ιfιν τον 'Άτλαντα χάριν τfίς ε-όεργε6Cας &πο10 διδόντα μη μόνον δού'llα ι τα προς τον d-&lov κα-&ή2 73 κοντα προ-&ύμως, &λλα και τα κατα την &6τρολογ{αν &φ&όνως διδάξαι. περιττότερον γαρ α-ότον τα κατα 5 την &6τρολογίαν έκπεπονηκότα κα� την των α6τρων σφαίραυ φ ιλοτέχνως εVρόντα εχειν ύπόληψιν ιbς τον 15 κό6μον σλον έπι των thrrov φορούντα. παραπλη σίω; δε και τού Ήρακλέους έξενέγκαντο:; εΙ, του;; 'Έλληνα;; τον 6φαιρικον λόγον, δόξη;; μεγάλη;; τυχείν, ιb;; διαδεδεγμένον τον Άτλαντικον κόσμον, αΙνιττο μένων των &ν-&ρώπων το γεγονό,. 20 Τού δ' Ήρακλέου; περι ταύτ' 5ντο; φασι τας 28 ύπολειφ-&ε{6ας Άμα�όυας περι τον Θερμώδοντα πο τcφoν &-&ροισ-&εί6ας πανδημει 6πεύ6αι τους Έλ ληνας άμύνα6-&αι περι ιbν Ήρακλη; 6τρατεύ6ας διειργά6ατο. διαφορώτατα δε το," ς 'Α-&ηνα{ους έφι25 λοτιμούντο δια το τον Θη6έα καταδεδουλω6-&αι την ήγεμόνα των Άμα�όνων Άντιόπην, ιbς δ' ενιοι γρά φου6ιν, Ίππολύτην. συ6τρατευ6άντων δε των Σκυ- 2 5 α κτη,] αυλ η ς D 9 αποδιδόντα ο αι , D 1 4 ευρόντα Dind" {χοντα libli 15 φέροντα v1l1g. 18 'Λ cλάντιον F, 'ΛτλανΤΕιον C 25 τόν οαι. ·CF δE δoυλώσ�αι ΙΙ,
440
DIODORI SICULI
.ι1ων ταίς Άμα�όσι συνΙβη δύναμιν &ξιόλογον &'&Qot of!fJvιxt, με.&' ής αι ΠQΟfjγούμεvαι των Άμα�oνίδων πεQαιω'&εΊσαι τον ΚιμμέQΙΟV ΒόσΠΟQΟV ΠQοηγοv δια της ΘQ�κης. τΙλος δε πολλην της ΕυQώπης δπελ .&ούσαι κατηvτψJαv εΙς την Άττικην, κα� κατεσΤQα- 5 τoπιfδευσαν [)που νύν δστι το καλούμενον &π' δκεί3 νων Άμα�oνείoν. Θησευς δε πυitόμεvος την των 'Aμα�όνων έφοδον δβοη.&ει ταίς πολιτικαΊς δυνά μcσιν, έχων (-tEit' εαυτού την Άμα�oνίδα 'Αντιό πηv , δξ ής �ν πεπαιδοποιημlνος υιον Ίππόλυτον. 10 (/υνάψας δε μάχην ταΊς 'Aμα�όσι, κα� των 'Α.&ηναίων VΠCQεχόvτωv ταίς &vδQαγα.&ίαις, δνίκησαν οι πεQ� τον Θησιfα, κα� των &ντιταχ.&εισων Άμα�oνίδων ίtς μεν κατιfκoΨαν, ίtς δ' δκ της Άττικης δξιfβαλoν. 4 συνέβη δε καl την Άντιόπην συναγωνισαμένην 15 τ&vδQ� Θησεί, κα� κατα την μάχην &Qιστcύουσαv, ήQωικαις κατασΤQΙψαι τον βΙον. αι δ' Vπολειφ.&εί σαι των Άμα�όνων &πογνούσαι την παΤQφαv γην, έπανηλ.&ον μετα των Σκυ.ι1ων εΙς την Σκυittαv και μετ' δκεΙνων κατφκησαν. ήμCίς δ' &Qκούvτως πεQ� 20 τούτων διεληλυ'&ότες έπάνιμεν πάλιν έπ� τας 'HQa κλέους ΠQάξεις. 29 Τcτελεκότος rαQ αυτού τους &.&λους , κα� τού .&εού ΧQησαvτος συμφlQCΙV ΠQΟ της εΙς .&εους μΕΤ αλλιψης &ποικΙαν είς ΣαQδω πέμψαι κα� τους έκ 25 των Θεσπιάδων αυτφ γΕνομένους υιους ήγεμόνας ΠΟΙψ1αι ταύτης, έΚQΙVc τον &δελφιδούν 'Ιόλαον έκ3 Ρόσφορον ΟΡ 9 τΥlν om. D 'Αμ.αζόνα 1I 14 γ' Εκ D, δε vulg. 1 9 μ.ΕΤα. τών Σκv.fJoών post Σκv,f}iιxv F, loco μ.ετ' 8ΚΕΙνοον CEG.
ιν 28. 29.
441
πι!μψαι μΕτα τών πα{δων δια το πανΤΕλώς νι!ους Είναι. άναγκαιον δ' ήμίν φα{νεται προδιελ,ιτΕίν περί 2 της γενι!6εως τών πα{δων , ?υα τον περι της άποι κίας λόγον κα,ιταQώτερον iκ,ιτι!6,ιται δυνηi7ώμεν. Θι!5 (Jπιος :η ν άνηξ) το γένος επιφανης iκ τών Άi7ηνών, 274 υ{ος 'EQEXi7Irog, βασιλεύων δ's της δμωνύμου χώ Qag έγι!ννησεν iκ πλειόνων γυναικών {Ιυγατέρας πεντήκοντα. ΉQακλι!ους δ" [τι παιδος <>ντος την 3 ήλικίαν, και QώμΊl σώματος {)ΠΕQφυούς δντος, έφι10 λοτιμή,ιτη τας ,ιτυγαΤι!Qας εκ τούτου τεκνοποιήσα σi7αι. διο καλέσας aVTOV επ{ τινα {Ιυ6ίαν και λαμ nQClJg {στιάσας, &πι!στειλε κατα μίαν τών {Ιυγατι!ρων ' α[ς άπάσαις μιγεις και ποιή6ας εγκύους εγι!νετο πατηξ) υ[ών ΠΕντήκοντα. ιbν λαβόντων την κοινην 15 ΠQοσηγΟQίαν &πο τών Θεσπιάδ ων , και γενομι!νων ενηλίκων , εΚQινεν εκπι!μπειν τούτους Είς την &ποι κίαν την είς ΣαQδόνα κατα τον χρη6μόν. iιγoυ- 4 μι!νου δε τού 6τόλου παντος 'Ιολάου, και συν[;()ΤQα ΤΕυμι!υου σχεδον άπάσας τας στραΤΕ{ας, εΠι!ΤQΕψεν 20 αυτφ τα περι τους Θεσπιάδας και την &ποικ{αν. τών δε πεντήκοντα παίδων δύο μεν κατι!μειναν εν ταίς Θήβαις, ιbν τους &πογόνΟ1ις φΙΧ6Ι [LIXQL τού νυν τιμασ,ιται, έπτα δ' εν Θε6πιαίς, oi)g όνομάζουσι δημούχους, ιbν και τους &πογόνους ήγή6ασi7αί φα6ι 25 της πόλεως [LIXQL τών νεωτέQων καιρών. τους δs 5 λοιπους απαντας 'Ιόλαος &ναλαβαιν και πολλους αλλους τους βουλομένους κοινωνείν της &ποικ{ας, Επλευσεν ΕΙς την ΣαQδόνα. κρατήσας δs μάXΊl τών 17
et 28 Σαρδαινα CF.
442
DIO DORI SICULI
iYXOJQlOJV, κατεκληQούχησε το κάλλιστον της νήσου, κα� μάλιστα τηυ πεδιάδα XcbQav, ηυ (LEXQL του νυυ 6 καλείσ&αι Ίολαείον. iξημεQαισας DS την XcbQav κα� καταφυτεύσιχς δ{νδQεσι καQπίμοις κατεσκεύασε 'TtEQL μάχητον' έπι τοσουτο γαι! ή νησος δΙOJνομάσ&η τ'ίΊ 5 τωυ καQπων &.φ&ουί,! ΙIJστε ΚαQχηδονίους f)στεQΟν αiJξη&έvτας έπι&υμησαι της νήσου , και πολλους άγωυιχς και κινδύνους VΠSQ αiJτης άνιχδ{ξασ&αι. άλλα 'TtEQL {LSV τούΤOJν έν τοίς οίκείοις XQ6votq &.να30 γQάψομεν. τ6τε δ' δ Ί6λιχος καταστήσας τα 'TtEQL 10 την &.ποικίαν, και τον Δαίδαλου έκ της Σικελίας μεταπεμ'Ψάμενος, κατεσκεύιχσεν EQya πολλα και με γάλα (LEXQL των νυν καΙQων διαμένοντα και &.πο τού κατασκευάοαντος Δαιοάλεια καλούμευα. φκο06μησε DS και γυμυάσια μεγάλα τε και πολυτελη, 15 και σικαοτήQια κατέστησε και τί'Χλλα τα 'TtQOq την 2 siJoaLfLovCav ουντείυοντα. ιbν6μασε DS και τους λαους Ίολαείους, &.φ' [αυτού &έμευος την ΠQοσηγο QCav, σvγχωQησάντων των Θεσπιασων, και δ6ντων cι.iJrtp τουτο το ylQaq κα&αΠΕQεί τινι 'TtιxrQt. δια yiXQ 20 την 'TtQOq ιxiJrovq σπουσην έπι τοσούτ' ciJvoCιxq ΠQΟ ήχ{}ησαν ΙIJστ' έπαινυμον ιxiJrtp ΠΕQι&είναι τηυ τού γονέOJς 'TtQOO'YJfOQCΙXV' δι6πεQ έν τοίς f)στερον XQ6νοις οϊ τας &υσίας τελουντες τούτφ τφ &εφ 'TtQoo-2 7 5 αΥΟQεύουσιν ιxiJrov Ί6λαον 'TtιxrEQlX , κα&άπεQ οί 25 3 Πέρσαι τον ΚύQον. μετα DS ταυτα δ {LSV Ί6λαος έπανιων είς την Ελλάδα, και πρ0ι5πλεύσας τ'ίΊ Σι4 κατάφυτον Cj κατάφυτον δ, κ. πoι�σας F 10 τα ΠΕΡΙ om. ΙΙ 14 δ'αιδ'άλια D 15 ΤΕ om. vulg. 18 [ολάους codices, corr. Wess.
ιν
29.
30.
443
κελίc: , οi!κ ολίγον x�6νoν διlτ�ιΨεν Εν τΏ νήσφ. κα,f}' ον δη x�6υoν κα{ τινες των συναποδημούν των αi!τφ δια το κάλλος της χι1ψας κατΙμειναν Εν rn Σικελίc:, κα� τοίς Σικανοίς καταμιγΙντες Εν ταύΤ Ώ 5 κατιΡκησαν, τιμαιμενοι διαφε�6ντως ύπο των Εγχω �ίων. δ δ' 'Ιόλαος μεγάλης &ποδοχης τυγχάνων κα� πολλους Ei!E�YETWV έν πολλαίς των π6λεων έτι μή,f}η τεμΙνεσι κα� τιμαίς ή�ωικαίς. Ι'διον δι τι κα� 4 πα�άδoξoν συνΙβη YEvlo,f}at κατα την &ποικίαν ταύ10 την ' δ μεν γα� ,f}εος εχ�ηoεν αi!τοίς 3τι πάντες ο[ της &ποικίας ταύτης μετασχ6ντες κα� ο[ τούτων εκγονοι διατελ/οουσιν απαντα τον αιωνα διαμΙνον τειο ElEtJf}E�ol , το δ' &ποτlλεομα τούτων &κολού,f}ως τφ x�ησμφ διΙμεινε μlχ�ι των κα,f}' ήμα ι; και�ων. 15 ο[ μεν γα� λαo� δια το πλη,f}ος τού X�6υoυ, πλει6- 5 νων των βα�βά�ων σντων των μετεσχηκ6των της άποικίας , Εξεβα�βα�αι,f}ησαν, κα� μεταστάντες εΙς την o�εινήν Εν ταίς δvσχωQίαις κατιΡκηοαν, E,f}Coav τες δ' εαυτους ΤQΙφεσ,f}αι γάλακτι κα� ΚQΙασι κα� 20 πολλ&ς άγΙλας κτηνων ΤQέφοντες οi!κ EπεδloνTO σίτου· κατασκευάσαντες δ' οΙκήσεις εrιυτoίς κατα γείους κα� την τού β{ου διεξαγωγην Εν τοίς oQVY μασι ποιούμενοι τους Εκ των πολέμων κινδύνους Εξέφυγον. διο κα� ΠQ6τε�ον μεν ΚαQχηδ6νιοι, μετα 6 25 δε ταύτα 'Ρωμαίοι πολλάκις πολεμήσαντες τούτοις της ΠQο,f}έσεως διήμαQτον. Και πεQΙ μεν 'Ιολάου και Θεdπιαδων, ετι δε της ά:ποικίας της εΙς ΣαQδόνα γενομένης &Qκεd,f}ησ613 τούτων] αύτών D.
444
DIODORI SICULI
με.fTιχ τοίς Ρη.fTείσι, πε(>� δ' Ή(>ακλέους τα συνεχή τοίς π(>οει(>ημένοις π(>οt1.fTήιΙ0μεν. τελέσας γαρ τους ίt.fTlov!; την μ�ν έαυτού γυναίκιχ Μεγά(>αν συνφκισεν Ίολάφ , δια την πε(>� τα τέκνα ουμφοραν -όποπτευ σάμενος την Εξ Εκείνης παιδοποιίαν, έτέ(>αν δ' Εbήτει 5 π(>ος τέκναιν γένεσιν &νύποπτον. δι όπερ Εμνήστευσεν Ίόλην την Eiι(>ύτoυ τού δυναστεύσαντος ΟΙχαλίας. 2 δ δ' Ε1J(>vτος δια την Εκ τής Μεγά(>ιχς γενομένην &τυχίαν εiιλαβη.fTείς, &πεκ(>arη βουλεύσεσ&ιχι πε(>� τού γάμου. δ δ' &ποτυχων τής μνηστείιχς δια την 10 s &τιμtαν Εξήλασε τας ί'ππους τού Eiιρύτoυ. Ίφtτοv δ� τού Eiι(>ύτoυ το γεγονος -όποπτεύσαντος κα� πιχριχγενομένου κατα bήτησιν των ί'ππαιν εΙς Tt (>vv.fTιx, τούτον μ�ν &ναβιβάσας [δ Ήρακλής] Επί τινιχ πύ(>γον -όψηλον Εκέλευσεν &φο(>ίΧν μή που νεμό- 15 μεναι τυγχάνουσιν' oiι δuναμένοv δ� κατανοήσαι 2 76 τού Ίφίτου , φήσας αiπoν ψευδως κατrJτιίΧσ.fTαι την 4 κλοπην κατεκ(>ήμνισεll &πο τού πύ(>γου. δια δε τον ' τούτου .fTάνατον Ήρακλής νοσήσας παρηλ.fTεll εΙς Πύλον προς Νηλέα, κα� παρεκάλεσεν αiιτoν ua.fTίX(>at 20 τον φόνον. δ μεν ο{,ν Νηλευς βουλευσάμενοι;; μετα των υίων ελΙΧβε πάνται;; πλην Νέστο(>οι;; τού νεαιτάτου συγκατιχινούντας μη π(>οσδέξιχσ.fTΙΧΙ τον κα.fTα(>μόν · 5 δ δ' Ή(>ακλης τότε μ�ν πιχ(>ελ.fTων π(>ος Δηίφοβον τον Ίππολύτου κα� πείσας αiιτoν ΕΚΙΧ.fTάρ.fTη, oiι 25 δυνάμενος δ' &πολυ.fTηναι της νόσου Επηρώτησε τον 'Δπόλλαι πε(>� της .fTε(>απείιχς. τούτου δε χ(>ήσιχντος 3τι 6iJov οf)ταις &πολυ.fTήι1εται της ν6ι10υ, El Π(>ΙΧ.fTΕΙς
31
2 elQημ,Ενοις ΙΙ 4 τΕκνα] σπουδήν add. D 9 βουλΕ-6σασ.ιΤαι D 14 ό ΉQαΚλης om. DF 15 lφΟQα'Jf OF 24 διΙφοβον D 25 τον om. D 28 τηι; νόσου om. FM.
IV
31. 32.
445
δικαίως την έαυτου τιμην άποδοίη τοις Ίφίτου παι ι5ίν, άναγκαζ6μενος πεί&ει5&αι [iJπο τΎίς ν6ι50υ] τφ χρηι5μφ μετά τινων φίλων επλευι5εν εις την Άι5ίαν. έκει δ' -δχομείνας έκουι5ίως -δπ6 τινος τών φίλων 5 έπρά&η, κα! παρ&Ενου δούλος έγΕνετο 'Ομφάλης τΎίς Ίαρδάνου , βασιλευούσης τών τ6τε Μαι6νων, νυν δε Λυδών όνομαζομΙνων. κα! την μεν τιμην δ 6 άποδ6μενος τον Ήρακλ8α τοις Ίφίτου παισ�y άπΙ δωκε κατα τον χρησμόν, δ δ' ΉρακλΎίς VYLafi.fJ'ELf; 10 κα� δουλεύων τΏ 'ΟμφάλΥ τους κατα την χώραν λΥστεύοντας έκόλασε. τους μεν γαρ όνομαζομ'νους 7 Κ'ρκωπας , λΥστεύοντας κα� πολλα κακα διεργαζο μΕνους, ο{)ς μεν άπ'κτεινεν, ο{)ς δε ζωγρήσαΥ δεδε μΕνους παρ'δωκε τΏ ΌμφάλΥ ' Συλ8α δε τους 15 παριόντας ξΕνους συναρπάζοντα και τους &'μπελώνας ι5κάπτειν &'ναγκάζοντα τφ σκαφείφ πατάξας &'πΕκτει νεν ' Ίτώνων δε λεηλατούντων πολλην τΎίς υπο Όμ φάλΥ χώρας, τήν τε λείαν &'φείλετο και την πόλιν, εξ 1jf; εποιουντο την δρμήν, έκπορ&ήσας έξηνδρα20 ποδίσατο και κατ'σκαψεν. .fJ δ' 'Ομφάλ η &'ποδεχο - 8 μ'νη την &'νδρείαν την Ήρακλ'ους, κα� πυ.fJ'ομivη τίς έστι κα� τίνων, έ&αύμασε την &'ρετήν, ελεύ.fJ'εροv δ' &,φείσα κα� συνοικήι5ασα αύτφ Λάμον έγΕννηι5ε. προϋΠήρχε δε τφ Ήρακλει κατα τον τΎίς δουλείας 25 καιρον εκ δούλης υ{ος Κλεόδαιος. ΛΙετα δε ταυτα έπανελ&αιν εις Πελοπ6ννησον 32 2 άναΥκαζόμΕνοs] ουν add. vulg. ύπο τη. νόσου deL Dind. 4 ύπομ Είνα. έκουσίαι. om. D 5 παQ.fT!νου om. II 6 Mrιόναιν C 21 την ΉQ.] του ΉQ. vulg. 25 κίtEόδαO' D, �ίtEόίtαO' II (et EUB. pr. ev. II 2, 25).
446
DIODORI SICULI
ΕσΤQάτεvσεv εΙι; 'Ίλιον, Εγκαλων Λαομέδοντι τφ βασιλεί. oiίτoι; yrXQ ΉQακλ{οvι; σΤQατεύοvτοι; μετα 'Ιάσονοι; EΠ� το ΧQvσ6μαλλοv δέQΟΙ;, καλ το κήτοι; ανελ6ντοι;, απεστέQησε των &ψολογημένων 'ίππων, πεQΙ dJv Εν τοίι; 'ΑQγοvαύταιι; τα κατα fLiQOf> μΙΚQον277 fJστεQΟV διέξιμεν. καΙ τ6τε μεν δια την μετ' Ίάσο- 6 2 νοι; σΤQατείαv ασχολη-&είι;, fJστεQΟV δε λαβων καΙQΟV Επι την ΤQοίαv ΕσΤQάτεvσεν , ώι; μέν τινέι; φασι, ναυσι μαΚQαίΙ; όκτωκαίδεκα, αιι; δε 'ΌμηQΟΙ; γέγQαφεv, εξ ταίι; άπάσαιι;, Εν οΈι; παQεισάγει τον v{ov α1Jτού 10 Τληπ6λεμον λέγοντα αλλ' οΤόν τινά φασι βίην ΉQακληείηv είναι, Εμον πατέQα -&QaIJVlLilLVOVa, -&υμολέοντα, 8ι; ποτε δεύ(! Ελ-&ων ενεχ' 'ίππων Λαομέδοντοι; εξ οί11Ι; συν νηυσι και Ιχνδράσι παυροτέροισιν 15 'Ιλίου Εξαλάπαξε π6λιν, χήρωσε δ' αγυιάι;. 3 δ δ' OVV ΉQακλfjι; καταπλεύσαι; εΙι; την Τρφά.δα α1JΤΟΙ; μεν μετα των αQίστωv ΠQοfjγεv Επι την πόλιν, έπι δε των νεων απέλΙΠΕν iιγεμόνα τον 'Λμ φιαQrXΟV V{OV Οlκλ/α. Λαομέδων δ' αΠQοσδοκήτοv 20 τήι; παQοvσίαι; των πολεμίων γενομένηι; δύναμιν Ιχξιόλογον συναγαγείν έξεκλι:ίσ-&η δια την οξύτητα των καΙQωv, Ιχ-&Qοίσαι; δ' 8σουι; έδύνατο, μετα τούτων ηλ&εν Επι ται; ναύι;, έλπί�ων, εΙ ταύται; ΕμΠQήσειε, τέλοι; Επι&ήσειν τφ πολέμφ. τού δε Οlκλέουι; απαν- 25 τήιJαντOΙ;, δ μεν ιJΤQατηγος Οlκλήι; [ΠειJεν, οί δε λοιποι συνδιωχ-&έντι:ι; εΙι; ται; ναύι; Εφ&ασαν ανα2 μετ", Ίάσονος σω. ΟΕ 4 &πεστερή,ιτη D 9 καίδΕκα. ώς δΕ Όμ.ηρος om. D 12 τινα] ποτε CD (ο. 49, 7) 19 κατΕ1..ιπι;ν ΙΙ.
ιν 32. 33.
447
πλcύσαντcg &πο τη!) rfig. Λαομέδων δ' iftaVcM7CιJV 4 καΙ προ!> τπ πόλΗ τοί!) μcit' Ήρακλέου!) συμβαλων α-ότό!) τ.; iftcoc και τών συναγωνιζ,ομένων ο{ πλcίουg ' Ήρακλη!) δε την πόλιν έλων κατα κράτο!> και πολ" λου!) �'ν χειρών νόμφ κατασφάξαg , Π{μάμφ την βασιλείαν &πέδωκε τών Ίλιαδών δια την δικαιοσύ νην ' οvτοg γαρ μόνο!) τών υιών τού Λαομέδοvτοg 5 έναvτιούμεvοg τφ πατρt TιXg ί'ππουg &πoδoυvαι συνΕβούλευσεν η5 Ήρακλεί κατα τα!> επαγγcλίαg. 10 δ δ' Ήρακλψ,; εστcφάνωσε Τελαμώνα &ριστείοιg, δου!) α-ότιΡ την Λαομέδοντο!) itυγατc'ρα Ήσιόνην' οίιτο!) γαρ κατα την πολιορκίαν πρώτο!> βιασάμενο!) cioiftcocV ει'!) την πόλιν, 'Ηρακλέου!> προσβαλόντο!) κατά το καρτερώτατον μέρο!) τού τι;ίχους τή!) ακρο15 πόλεως. Μι.:τα δε ταύτα Ήρακλής μεν επανι;λitωv cig 33 Πι;λοπόννησον εστράτcυσι;ν επ' Αtψέαv δια την &ποστέρησιν τού μισitού ' rcvoIllVfJg δε μάχης προς τους 'Ηλείους , τότε μεν απρακτος επανηλitι;v ι;lς 2ίΒ 'Ώλι.:νον προς Δεξαμι.:νόν· τής δε τούτου itvγατρος 21 'Ιππολύτης συνοικιζ,ομένη!) Άζ,ανι, συνδCΙπνών Ήρα κλής και itcασάμι;vος Εν τοίς γάμοις ύβρίζ,οντα τον Κένταυρον Ειψυτίωνα και την 'Ιππολύτην βιαζ,όμc νον, απέΚΤΗνι;ν. εί,;; Tt'Q vvita δε ΊΙρακλέου:;; επα- 2 25 νι;λitόντος , Ε-όρυσitι;υ:;; αίτιασάμcvος α-ότον επιβου λι;ύcιν τπ βασιλείlf 1tΙ;Jοσέταξι;ν ιXftclitciv εκ TiQvv4J-og α-ότόν τε καΙ την Άλκμήνην και 'ΙφικλΕα καΙ 'Ιόλαου. δι6ΠΕQ &vαγκασirείg εφυγε μετα τούτων κα� κατφ6 ΊΛ.ια{ων C 8 τιΧ,] του, 21 αζανει D, άξάνι 11.
vulg.
Π
9 συνcβ. αποδούναι
448
DIODORI SICULI
κησε της 'ΑQκαδίας iv ΦενειjΊ. iντεύ&εν δε δQμώ μενος;, κα� πυ&όμΕνος; έξ 'Ήλιδος πομπην &πσστέλλε σ&αι nOdELOWVL εΙς; Ίσ&μόν, κα! τα'!5της &φηγείσ&αι ΕVQvτον τον Αυγέου, ΠQοσπεσων l1.φνω τον EVQv τον &πέκτεινε πεQ! Κλεωνάς, Βν&α νύν iστιυ CEQOV 5 4 ΉQακλέοvς. μΕΤιΧ QS ταύτα σΤQατε'!5σας; iπ! την '<Ηλιν τόν τε βασιλέα iφόνΕvσεν Αυγέαν, κα! την πόλιν ilwv κατιΧ XQcXTOf) Φυλέα τον Α ύγέου μετε πέμψατο, κα! το'!5τφ την βασιλείαν παQέδωκεν ' η'Υ yιXQ -όπο τού παΤQος πεφυγαδευμένος κα&' δν xaLQOV 10 δικαστης γενόμενος τφ παΤQΙ ΠQος
5 ίΕρόν �στιν vulg. 10 πατρΌς] αυτού add. om. Π 25 καΙ Κηφεvς οω. ΟΡ Επτα' cod. των om . D 27 μόνοι F.
Τυνδάιμιω
:καΙ
ΟΡ 21 26 δέκα
ΙΥ 33 .
449
τε δ Ίπποκόcoυ κα� μετ' αVτου δέκα μεν υ{οί, των δ' &λλcoν Σπαρτιατων παμπληiTείg. &πο δε ταύτηg 7 τηg ΟΤ(1ατείαg έπανιων Elg την 'Λρκαδtαν, κα� κατα λύοαg παρα "Αλεφ τφ βαοιλεί, τΏ {Tυγατρ� τούτου 5 lcliT(1/f μιγε�g AiJy'U κα� ταύτην ποιήοαg εγκυον Elr; Στύμφαλον έπαυηλiTεν. ''Αλεcor; δ' &γνοων το πε- 8 Π(1αγμένον, αιr; δ τηr; γαΟΤ(10r; 5γκοg έμήνυοε την φfJ'οράν, έζήτει τον φiTείραυτα. τηr; δ' ΑiJγηg &πο φαινομένης ΟΤΙ βιάοαιτο αVτην Ή(1ακλης, &πιοτήοαr; 10 τοιg -δπο ταύτηg λεγομένοιg ταύτη ν μεν παρέδcoκε Ναυπλίφ φtλφ καiTεοτωτι, κα� Π(100έταξε καταπον τίοαι. ΑiJγη δ' &παγομένη Elg Nαυπ_�{αν, κα� γενο- 9 279μένη κατα το fla(1iT{vιov 5IΊog , -δπο των ιhδίνcoν καταβα(10υμένη πα(1ηλiTεν Elg την πλησ{ον iίλην αιg 15 έπ{ τινα Χ(1ε{αν &ναγκα{αν' τεκουσα δε παιδίον &ρρεν &π{λιπε το βρέφοg El'g TIVctg iTάμvουg κρύψασα. μετα δε ταυτα ΑiJγη μεν &πηλλάγη προg τον Ναύ πλιον, κα� καταντήσασα TTίg 'AIΊYE{ag Elg τον έν Ναυπλίι:: λιμ{να παραδόξου σcoτηρ{αg ετυχεν · δ γα(1 10 20 Ναύπλιοg καταποντ{σαι μεν αVτηV κατα TιXg έντο λιXg ο{)κ εκρινε, ξ{νοιg δ{ τισι Καρσlν &ναγομ{νοιg Elg την 'Ασίαν δCO(1ήσασiTαι · ο{,τοι δ ' &παγαγόντεg Elg την 'Ασ{αν &πέδοντο την ΑiJγην τφ βασιλεί τηg Mvoiag ΤεύiT(1αντι. το δ' &πολειφiTεν έυ τφ Πα(1- 1 1 25 {Τεν{φ β(1{φος .vπο TTίg ΑiJγηg βουκόλοι τινεr; Κορύ {Του του βαοιλ{cog εV(1όντεg .vπό Ttvog έλάφου τφ μαοτφ τρεφόμευον, έδcoρήοαντο τφ δευπόΤΊΊ. δ δε 5 A1JYrJ om. D (et ΕΙΙΒ. pr. ev. ΙΙ 2, 26) 7 ώς] Ε'αιι: D ί2 ναύπλιον D 13 κατά] τε add. D υπό ) 14 πλησίαν vnlg. 1 7 προς τον Ν.] μετα τε add. vιιlg. 18 'ΑΡΎε{ας] 'Αρκαδ{ας D. Ναυπλ{ου II DJODORUB Ι.
35
450
DIOD ORI SICULI
Κ6ρυ&ος παραλαβαιν το παιδίον &σμ.ένως ως ϊδιον υΙον ετρεφε, προσαγορεύσας Τήλεφον απο της τρε φούι1ης έλάφου. Τήλεφος δ' &νδρω&εΙς κα! την μ.η τέρα μ.α&εϊ:ν σπεύδων, παρηλ&εν εΙς Δελφούς, και χρησμ.Ον ελαβε πλεϊ:ν είς την Μυσίαν προς Τεύ&ραντα 5 12 τον βασιλέα. &νευραιν δ� την μ.ητέρα , κα! γνω σ&εις τίνος ην πατρ6ς, &ποδοχης έτύγχανε της μ.ε γίστης. δ δ� Τεύ&ρας lXπαις ();v &ρρένων παlδωv την &υγατέρα 'Αργι6πην συνφκισε τφ Τηλέφφ, και 10 διάδοχον &πέδειξε της βασιλείας. 34 Ήρακλης δ� μ.ετα την έν Φενεφ κατοίκησιν ετει πέμπτφ , δυσφορών έπι τφ τετελευτηκέναι Οίωνον τον Λικυμν{ου και 'Ίφικλον τον &δελφ6ν, &πηλ&εν Εκουσίως έξ 'Αρκαδίας και πάσης Πελοποννήσου. συναπελ&6ντων δ' α{)τςα πολλών έκ της Άρκαδίας, 15 &π,ηλ&ε της Αlτωλίας είς Καλυδώνα κ&κεϊ: κατφκησεν. ο{)κ δντων δ' αiJτφ παίδων γνησίων οiJδ� γαμετης γυναικ6ς, έγημε Δηιάνειραν την ΟΙνέως, τετελευτη κ6τος flδη Μελεάγρου. ο{)κ &νοίκειον δ' εΙναι νομί ζομεν βραχυ παρεκβάντας -fιμας &παγγε i:λ αι την περι 20 2 τον Μελέαγ(!ον πε(μπέτεια,ν. ΟΙνευς γά(!, γενομένης εfJκα,(!πίας α.(;τφ τού σίτου, τοi:ς μ�p lXλλοις iTcoig έτέλεσε iTυσίας, μ6νης δΒ της Ά(!τέμιδος αιλιγώ(!ησεν· δι' ην α,Ιτία,ν ή iTcog α.fJτφ μηνίσασα, τον διαβεβοη μένον Καλυδώνιον -Ον &ν,ηκεν, -δπε(!φυη το μέγεiTος. 25 3 οvτος δΒ την σύνεγγυς χώ(!αν κα,τα,φ&εί(!ων τας κτήσεις έλυμαίνετο · δι6πε(! Μελέαγ(!ος δ Οίνέως, την μsv ήλικία,ν μάλιστα, &κμ.άζων , ';ώμ.rι δs και 8 παtδ{JJV add. \Vess.
22 α�τφ E�καρπ{αι; vu]g.
18 διιάΡΕιραν D (ut infra) 2 6 δε σω. vn]g.
451
ιν 33 . 3 4.
ανδρείο/ διαφέρων , παρέλαβε πολλοvg τών αρίστων Eπ� την τούτου κυνηγίαν. πρώτου δε Μελεάγρου το -ftΎIlliov ακοντίσαντοg, δμολΟΥούμενον αυτφ το πρωτείον συνεχωρή-ftη ' τουτο δ' ήν ή δορά τού 5 ζφου. μετεχούσης δε τηg 'XVVfJyiag Άταλάντηg τηg 4, Σχοινέωg, ilJao-ftc!r; αvτηg δ MclIaYllog πα(μχώρησε τηg δορας κα� του κατά την &ριστεΙαν έπαΙνου. 280Eπ� δε τοίς πραχftείσιν οϊ ΘεστΙου παίδεg ουγκυνη γούντες ηγανάκτηοαν, 3τι ξένην γυναίκα προετΙμη10 ιJεν α.οΤών , παραπέ�{Ψαg την οΙκει6τητα. δι6περ &κυρουντεg του Μελεάγρου την δωρεάν ένήδρευσαν Άταλάνττι , κα� κατά την clg Άρκαδίαν έπάνοδον έπιftέμενοι την δοραν &φείλοντο. Μελέαγροg δε 5 δΊά τε τον προg την Άταλιtντην ερωτα κα! δια την 15 &τφίαν παροξυν-ftείg , έβοήftησε τΏ Άταλάντrι. κα� το μεν πρώτον παρεκάλει τοvg ήρπακ6ταg &ποδουναι τΏ γυναικι το δοftεv &ριστείον' 61g δ' 0.0 προσείχον, &πέκτεινεν αυτούg , (Jvrag τηg Άλftαίαg &δελφούg. δι6περ ή μεν 'Alftaia γενομένη περιαλγηg έπ� τΏ 20 τών δμαίμων &ναιρέσΗ &ρας εftετο, 'Xct-ft' ΙXg ηξίωσεν &πο-ftανείν Μελέαγρον ' και rovg &ftανάτουg {ιπακού σανταg έπενεγκειν αυτφ την του βίου ικαταστροφήν. ένιοι δε μυf}ολογουσιν 3τι κατά την iWελεάγρου γέ- 6 νεσιν τ'Ώ 'Alftaio/ τας MoiQag 'Xctft' f5πνον έπιστάιJαg 25 εΙπειν 3τι τ6τε τελευτήσΗ Μελέαγροg δ v{og a.orfjg, οταν δ δαλοg κατακαυftf]. δι6περ τεκουσαν , κα� νOμίσαιJαν έν τίΊ του δαλου φυλακίΊ την σωτηρίαν 1 άριστέων ΙΙ 10 παραΠΕμψάμενος D 12 'Αταλάντην Il Άρκαδίαν] αύτης add. Ο 14 τήν om. D 24 vπvοvς vulg. 25 στ! om. OF 25 τελΕvτήσειv OF. 35·
452
DIODORI Βιουιι
του τέκνου κείσ&αι, τον δαλον έπιμελώς τηQείv. 7 1JστεQΟV δ' έπ� τφ φ6νφ τών &.δελφών παQοξυv f1'είσαv κατακαύ6αι τον δαλον και τφ ΜελεάγQφ της τελευτης αΙτίαν καταστηναι ' &εί δε μίΧλλον έπι τοίς πεΠQαγμέvοις λυπουμένην το τέλος &rx6vr; τον 5 35 βίον κιχτασΤQέψαι. /Χμα δε τούτοις ΠQαττομέvοις Ίππ6νουν έν 'Ωλένφ ΠQος την &υγατέQα ΠεQί{30ιαv, φάσκουσαν αvτηv έξ "AQEor; vπάQχειv έγκυον, διε νεχ,&έντα πέμψαι ταύτην εις Αιτωλίαν ΠQος Οινέα και παQακελεύ6α6&αι ταύτην &φανίσαι την ταχίστην. 10 2 δ δ' ΟΙνευς &πολωλεκως ΠQοσφάτως vlov και γυ ναίκα, το μεν &ποκτείναι την ΠεQί{30ιαv &πέγνω, γήμας δ' α-fJτηv έγέννη6εν vlov Τυδέα. τα μεν oVv πεQΙ ΜελέαγQΟV και Άλ&αίαν, έτι 3 δ' ΟΙνέα τοιαύτης έτυχε διεξ6δου. ΉQακλης δε τοίς 15 Καλυδωνίοις βουλ6μενος XΙXQtoιxo&at τον Άχελφον ποταμον &πέσΤQεψε, και Qύσιv &λλην κατασκευάσας &πέλαβε XrhQΙXV πολλην και πάμφΟQΟV, &Qδευομέvηv 4 vπο τού ΠQοEtQημέvου QCC&QOV. διο και τών ποιη τών τινας μυ&οποιησαι το ΠQαχ&έv' παQεΙ6ήγαγοv 20 yaQ τον ΉQακλέα ΠQος τον Άχελφον συνάψαι μάχην, ώμοιωμένου του ποταμου ταύQφ, κατα δε την συμ πλοκην &άτεQΟV τών κεQάτωv κλάσαντα δωQήσασ&αι τοίς ΑιτωλοΙ:ς, δ ΠQοσαγΟQεύσαι κέQας Άμαλ&είας. έν Φ πλιΧττου6ι πλη&ος vπάQχειv πάσης σπωQιvης 25 roQag, βΟΤQύωv τε και μήλων και τών &λλων τών281 3 τον δ. κιχτιχκιχυσιχι vnlg. 4 ιχιτ{ιχρ] την αΙτ{α'll vulg. 5 1υπουμέ7Ιη κατέστρliψli71 ΙΙ 23 δcoρήσασ.ιΤαι) 2 5 πάσηι; 24 &μαλ.ιΤιχ{αι; D (ut infra) �αρ{σασ.ιTιxι D οπ. !όρ. υπ. πλη.ιtoι; vulg. -
ιν
35. 36.
453
τοιούτων, αίνιττομένων τών ποιηΤών κέψχς μεν του �xελφoυ το δια της διώρυχος φερ6μενον QEi&QOV, τα δε μηλα κα! τας Q6cxr; κα� τους β6ΤQυς δηλΟύν την καQποφ6ροv χώQαv την ύπο του ποταμού &Qκα� το πλη-&ος τών καQποφΟQούvτωv 5 δευομένην φυτών ' �μαλ-&είας δ' εΙναι xiQcxr; ο{ονεί τινος &μα λακιοτίας, δι' fjr; την εύτονίαν τού καταοκευάοαντος δηλΟύο-&αι. Ήρακλη ς δε τοίς Καλυδωνίοις ουοτρατεύοας sπ� 3 6 10 Θεοπρωτους π6λιν τε 'ΕφύQαv κατα ΚQάτος ε [λε κα! Φυλέα τον βαοιλέα τών Θεοπρωτών &πέκτεινΕ. λαβων δε αlχμάλωτον την &υγατέρα του Φυλέως iπεμίγη ταύΤj1 κα� iτέκvωοε Τληπ6λεμον. μετα δε 2 του Δηιαυείρας γάμου τριo�υ ϋοτερον ετεοι δειπυών 15 παρ' Οίνεί, διακονούντος Εύρυυ6μου τού �ρxιτέ λους υ{ού, παιδος τηυ ήλικίαυ, άμαρτάυουτος δ' iv τφ διακουείν, πατάξας κονδύλφ, κα� βαρυτέρας της πληγης γενομένης , &πέκτεινεν &κουοίως του παίδα. πι;ριαλγης δε γεν6μι;νος iπ� τφ πά&ει πάλιν ix 3 20 της Καλυδώνος έκουοίως Εφυγε μετα της γυυαικος Δηιανείρας κα! "Τλλου τού ix ταύτης, παιδος οντος τηυ ήλικίαν. iπε� δε ΠΟQευ6μεvος �λ&ε προς τον Εύηυου ποταμον, κατέλαβε Νέοοον του Κένταυρον μιο&ού διαβιβάζουτα του ποταμ6ν. ο{,τος δε πρώ- 4 25 την διαβιβάοας τηυ Δηιάυειραυ, κα� δια το κάλλος έραο&είς, έπεχείQηοι; βιάοαο-&αι ταύτηυ. iπιβοωμέvης δ ' αύτης του ΙΧυδρα , δ μεν Ήρακλης iτ6ξεvοε του Κέυταυρον, δ δε Νέοοος μεταξυ μιογ6μενος, κα� cod.
5
καρποφορουμιΞνων D ,1 2 την om. ΟΡ 24 πρωτον ΟΡ 25 την om. D.
23 E�'/)νoν
454
DIODORI SICULI
δια την οξύτητα τής πληγής ε-ό&ύς &πο&νήι1κων, έφηι1ε Τf1 Δηιανείρlf δώσcιν φίλτρον, δπως μηδεμιi!j των &λλων γυναικων Ήρακλής &ελήσl1 πλησιάσαι. Ι) παρεκcλεύσατo o iiv λαβΟύσαν τον εξ αυτού πεσόντα γόνον, και τούτφ ΠQοσμίξασαν έλαιον και το &πο 5 της &κίδος &πoστά�oν αίμα, χρίσαι τ:ον χιτωνα τού ΉQακλέους. ο{;τος μΒν oiiv ταύτην την ύπο&ήκην δούς τ'υ ΔηιανείQlf παραχρημα εξέπνευσεν. ή δΕ κατα την γενομένην ύπο τού Νέσσου παQαγγελίαν εΙς &γγος &ναλαβΟύι1α τον γ6νον, και την &κίδα 10 βάψασα , λά&Qlf τού ΉQακλέοvς εφύλατ:τεν. δ δΕ διαβας τον ποταμον κατήντησε προς Κήυκα τον της Τραχίνος βασιλέα, και μετα τούτου κατφκησεν, έχων τούς &ει συι1ΤQατεύοντας των 'ΛQκάδων. 37 Μετα δΒ ταύτα Φύλαντος τού Δ(Jυ6πων βασιλέως 15 δόξαντος εΙς το εν Δελφοίς CE(JOV πα(Jανενομηκέναι, στρατεύσας μετα Μηλιέων τόν τε βασιλέα των Δ(Jυ όπων &νείλε και τούς &λλους εκ τής χώ(Jας εξανα στήσας Μηλιεύσι παρέδωκε την χώ(Jαν ' την δΕ Φύλαντος &vγατέ(Jα λαβων αΙχμάλωτον και μιγεις 20 α-όΤ:f1 υίον 'Λντίοχον εγέννησεν. ετέκνωσε δΒ και Εκ 282 τής Δηιανεί(Jας νεωτέ(Jους του "'Τλλου υιούς δύο, 2 Γληνέα και Όδίτην. των δ' εκπει16ντων Δ(Jυόπων οι μΒν εΙς την EiΊβoιαν κατ:αντήσαντες έκτισαν πόλιν Κάρυι1τον, οι δ' εΙς ΚύΠ(Jον την νησον πλεύσανrες 25 και τοίς irXroQtotg &ναμιχ&έντει; ενταύ&α κατφκηι1αν, οι δΒ λοιποι τ:ών Δρυόπων καταφυγόντει; Επι τον Εύρυσ&έα βοη&είαι; έτυχον δια την έχ&ραν την 9 i,πσ
om.
διοπε{την D.
vulg.
2 1 :Αντ{λοχον D
28 Όδε{την C,
rγ 36. 37.
455
προς Ήρακλέα ' τούτου γαρ α1'.ιτοίς 6υυεργούυτος τρεις πόλεις φΚΙUαυ έυ Πελοπουυή6φ , '.A6ίυΎjυ κα� ΈρμιόυΗV , ετι δ' Ήιόυα. μετα δε τηυ Δρυόπωυ 3 ιΧυά6τα6ΙΥ, πολέμου 6υυε6τωτος τοις Δωριευ6Ι τοις 5 τηυ Έ6τιαιωτιυ καλουμέυηυ οίΚΟύ6ΙΥ, αιυ έβα6ίλευευ Αίγίμιος, κα� τοις Λαπί,f}-uις τοις περι του 'Όλυμπου ίδρυμέυοις , αιυ εδυυά6τιΞυε Κόρωυος ό Καιυέως, ύπερεχόυτωυ δε των Λαπι,f}-ωv πολυ ταίς δυυάμε6ΙΥ, ο{ Δωριει'!; κατέφυγου Sπι τον Ήρακλέα , και σύμ10 μαχον α1'.ιτΟυ εκάλε6αυ έπι τρίτφ μέρει της Δωρίδος χώρας και τ ης βασιλείας ' πείσαυτες δε XOlVfJ την επι τους ΛαπίfJας 6τρατείαν έποιήσαυτο. ό δ' Ήρα κλης Ε'χ ωυ &ει τους ILcfJ' έαυτου στρατεύσαυτας '.Αρκάδας, και μετ α τούτων χειρωσάμευος τους Λα15 πίfJας , αυτόν τε του βασιλέα Κόρωυου αυεϊ:λε και τωυ &λλωυ τους πλείστους κατακόψας ήνάγκασευ εκχωρη6αι τής αμφισβητησίμου χώρας. τούτωυ δε 4 πραχfJέvτωv, ΑΙγιμίφ μεν το επιβάλλου της χώρας τρίτου μέρος παρέfJετο και παρεκελεύσατο φυλάττειυ 20 τοις απ' α1'.ιτού · επαυιωυ δ' εΙς Τραχιυα , και προ κληfJεις vπο Κύκυου του 'Άρεος, τουτου μΕυ απ έκτεινευ, έκ δε της Ίτώυου πορευόμενος και' δια της Πελα6γιώτιδος γής βαδίζωυ Όρμευι'φ τφ βασιλεϊ: συυέμιξευ, o-b τηυ ,f}-vγατέρα εμυή6τευευ Άστυδά25 μειαυ ' 01'.ι προσέχουτος δ' αυτού δια το εχειν αυτου γαμετηυ Δηιάυειραυ τηυ Οlυ{ως, 6τρατεύσας έπ' α υτου τήν τε πόλιυ είλε και του απειfJουντα βα6ιλέα 4 τοι. Δ.] τοις om. Ι? μ πε!σαντε. om. DG κοινη δΕ D; κοινην δΕ G
,
20 αφ εαυτου Ο (ο. 33, 5) 23 όρχο μενίφ D, 'Αρμεν{φ EU8. pr. ev. ΙΙ 2 , 30 24 'Aστυι:tνει ραν E1l8.
456
DIODORI SICULI
&πέΚΤΕΙΥΕ, τηυ δ' 'Aιfτυδάμcια,y α,Ιχμάλαιτου λα,βώυ, κα,ι μιγE�� α,{}τfι, Kτ.ήιfιππoυ υΙου εγέυυηιfE. τα,ύτα, δΒ δια,ΠQα,ξάμΕVΟ� ειfΤQάΤΕυιfΕV εΙ� τηυ ΟΙχα,λία,υ επι τoυ� Ε-όQύτου πα,ίδα,�, στι τηυ 'Τ6ληυ μυηιfΤEύoα,� &πέτυΧΕ' 6υυα,γαιυιζομέυαιυ δ' α,iJτφ τώυ ΆQκάδαιv, 5 τήυ ΤΕ π6λιυ ΕίλΕ κα,ι τoυ� ΕiJQύτου πα,ιδα,� &πέ ΚΤCΙυE , Τοξέα, κα,ι Μολίουα, κα,ι Κλυτίου. λα,βroυ 283 δΒ κα,ι τηυ Ί6ληυ α,Ιχμάλαιτου &πηλ-Β'Ε τη� E{}βoία,� έπι το &ΚQαιτήQΙΟV το κα,λούμΕυον Κηνα,Ιου. 'Ευτα,ύ-Β'α, δΒ -&vιfiav εΠΙΤΕλώυ &πέιfΤCΙλE Λίχα,υ 10 38 του vπηQέτηv EΙ� ΤQα,χιvα, ΠQΟ� τηυ γυνα,ικα, Δηι C
7 ΚΙ:ύτιοll Bm'mann, τύτιοll Π, ΑΙΥύπτιοll D VDt.;;OV D 24 λυμηναμΕνου Eus. 1. c. 33.
9
κι-
ιν
37. 38. 39.
457
και Ί6λαον έπερroτήσοντας τον Λπ6λλroνα τί χρη περι της ν6σου πράττειν, Δηιάνειρα δε το (ltyc1tog της Ήρακλtoυς συμφορας καταΠ8πληγμένη, και συν ειδυία ΕαυτΏ την άμαρτίαν , αγx6νrι τον βίον κατδ δε 1tEog {χρησε κομισ1tηναι τον Ήρα 5 έσΤΡ8Ψ8ν. κλtα (l8rtt της πολΕμικης διασκευης 8ίς την Οί'την, κατασκευάσαι δε πλησίον αυτου πυρttv ευμcγέ1tη ' περ� δε τών λοιπών {φησε Διι μ8λήσειν. τών δε 4 πεQ� τον Ί6λαον πο ιησάντroν τα ΠQοστεταγμέvα και 10 έκ διαστήματος απο1tεroρούντroν το αποβησ6μενον, δ μ'εν Ήρακλης απογνους rtt xa1t' Εαυτ6ν, και παρελ1tGJV είς την πυράν, παΡ8κάλει τον αε� προσι6ντα -όφάΨαι την πυράν. ούδενος δε τολμωντος -όπακουσαι μ6νος Φιλοκτήτης έπείσ1tη ' λαβων δ'ε της -όπουργίας 15 χάριν την των τ6ξroν δroρεαν ήΨε την πυράν. 8iJ1tvg δ'ε κα� κεραυνών έκ του περιέχοντος πεσ6ντroν , ή πυρα πασα κατεφλtχ1tη. μετα δ'ε ταύτα οί μ'εν περ� 6 τον Ί6λαον έλ1t6νΤ8g έπι την 6στολογίαν, και μη δεν ολroς 6στουν 8iJQ6vrcg, -όπέλαβον τον Ήρακλtα τοίς 20 χρησμοίς ακολού1trog έξ αν&.ρώπroν εΙς 1tEovg (-tE1tc284 στάσf}αι ' δι6περ ώς -Υί Ρroι ποιήσαντες άγισμους και 39 χώματα κατασκευάσαντες απηλλάγησαν εΙς Τραχίνα. μετα δε τούτους Μενοίτιος δ 'Άκτορος υί6ς , φίλος ων Ήρακλ8ί, κάπρον και ταύρον και κριον 1tύσαg 25 ώς ηρroι κατέδειξε κατ' ένιαυτον έν Όπούντι 1tύειν και τιμαν ώς ηρroα τον Ήρακλέα. το παραπλήσιον δ'ε και τών Θηβαίroν ποιησάντroν, Λ1tηναίοι πρώτοι τών &λλroν ώς 1tEOV έτίμησαν 1tυσίαιg τον Ήρακλtα, 24 ταυρον καΙ κάπρον
Θ. vu]g.
ΙΙ
27 ποιησάντroν καΙ
τ.
458
DIODORI SICULI
καΙ τοΙς &λλοις &υ&{!ώποις πα{!άδειγμα την έαυτων εΙς τον &εον εόιJέβειαν &ποδείξαντες π{!οετ{!έψαυτο το [LSV π{!ωτον ίΧπαυται;: 'Έλληνας, μετα δs ταυτα και τους κατα την οlκουμένην &ν&{!ώπους ΕΧπαντας 2 ώς &εον τιμίΧν τον 'Η{!ακλΕα. Π{!OιJ&ετέOν δ' �μΙν 5 τοΙς εl{!ημένοιg 8τι μετα τiιv &ΠO&έωιJιν α-Dτου Zcvg 'Ή{!αυ μευ επειeJ.ευ υ{OΠOιήιJαιJ&αι τον Ή{!ακλέα και το λοιπου slg τον ίΧπαντα χρόνου μητ{!οg siJvotιxv πα{!έXειJ&αι , την δε τέκνωσιν γενέιJ&αι φαιJΙ τοι αύτην' την "Η{!αν &ναβίΧιJαν έπι κλίνην και τον 10 Ή{!ακλέα Π{!OιJλαβOμένηυ π{!ος το ιJωμα δια των ένδυμάτωυ &φείναι π{!οι; την γην , μιμουμένην την &λη&ινηυ γέυειJιν ' 8πε{! μέχ{!ι του νυν ποι·είν τους βα{!βά{!ους 8ταν &ετου v{ov ΠOιείιJ&αι βούλωυται. 8 την δ' Ύ{!αν μετα την τέκυωιJιν μυ&OλOγOυιJΙ ιJυν- 15 οιΚ{ιΙαι την 'Ήβην τφ Ή{!ακλεί, πε{!ι 1jr; και του ποιητην τε&εικέυαι κατα την Νεκυ{αν εΙδωλον, tx-Drog δε μετ' &&ανάτοιιΙι &εοίιΙι τέ{!πεται έυ &αλίαιg και Εχει καλλ{ιJφυ{!Oν Ύβην. 4 τον δ' olιν Ή{!ακλέα λέγOυιJι καταλεγόμευου fιπo του 20 Διος slg rovg δώδεκα &coiJg μη Π{!Οι1δέξασ&αι τηυ τιμην ταύΤ17Υ' &δύνατου γα{! �ν τουτου καταλε χ&ήναι μη π{!ότε{!ον lvog τωυ δώδεκα &εωυ έκβλη &έυτος ' ίΧτοπου olιυ εΙυαι Π{!Oι1δέξαιJ&αι τιμηυ έτέ{!φ &εφ φέ{!ΟVdαv άτιμίαυ. 25 Πε{!ι [LSV olιυ Ή{!ακλέους εΙ και πεΠλεουάκαμευ, &λλ' olιυ ο-όδsv τωυ μυ&ολογουμέυωυ πε{!ι ιx-DTOf} 9 παρέξεσ,f)oαι D
το λεγόιιενον ΟΡ
22
κατoιδεx.ftiινoιι D.
21
10 �πΙ] έπ! τήν vulg.
προσδΊΙξασ,f)oαι] τους ,f)oεους
20 κατ«
add. D
ιν 39. 40.
459
παραλελοίπαμεν. περ� δε τών 'Αργοναυτών, έπειδη 40 τούτοις Ήρακλης συνεστριΧτευσεν, οlκεϊον (tv ε[η διελiJ'εϊν περ� αiJτών. 'Ιάσονα ycviaiJ'aL λέγουσιν υΓον μεν ΑΓσονος, 6 &δελφιδούν δε Πελ{ου τού Θετταλών βασιλέως, ρώμrι δε σώματος κα� ψυΧ'iίς λαμπρ6τητι διενέγκαντα τών ήλικιωτών έπιiJ'υμησα{ τι πράξαι μνήμης &ξιον. δρώντα δε τών προ αiJτού Περσέα και τινας &λλους 2 285 δια τας {Υπερορ{ους στρατε(ας κα� το παράβολον 10 τών &iJ'λωv δόξης &ειμνήστου τετευχ6τας, �ηλώσαι τας προαιρέσεις α'iJτώv. διο κα� την έπιβολην &να κοινωσάμενον τφ βασιλεϊ ταχέως λαβεϊν α'iJτον συγκάταινον, o'iJx οϋτω τού Πελ(ου σπεύδοντος προ αγαγείν clr; Επιφάνειαν τον νεαν(σκον αις έλπ{�oν15 τος Εν ταίς παραβόλοις στρατείαις διαφiJ'αρήσεσiJ'αι ' α'iJτον μεν γαρ έκ φύσεως έστερησiJ'αι παίδων &ρ- 3 ρένων, τον δ' &δελφον ε'iJλαβείσiJ'αι μήποτε συνερ γον {χων τον υΓον ΕπίiJ'ηται τΏ βασιλείl!' κρύ πτοντα δε την {Υποψίαν ταύτην, κα� τα προς την 20 στρατείαν χρήσιμα χορηγήσειν Επαγγειλάμενον, παρα καλείν aiJ'λον τελέσαι στειλάμενον τον πλούν clg Κόλχους EΠ� το διαβεβοημένον τού κριού δέρος χρυ σόμαλλον. τον δε Πόντον κατ' εκείνους τους χρό- 4 νους περιοικούμενον {Υπο ifTvaJv βαρβάρων και 25 παντελώς &γρίων &ξενον προσαγορεύεσiJ'αι, ξενοκτο νούντων τών εγχωρίων τους καταπλέοντας. 'Ιάσονα 5 δε δόξης όρεγόμενον . και τον afTλον δυσέφικτον 8 τών Dindorf, τον libri 1 1 τηι; 22 δέρρο'ό D , δέρας CF (ut plerl1mque) τό CDF.
Ιπιβολ.ijς CF
27 τον]
460
DIODORI SICULI
μι!υ, ο-ό κατα πάυ δ" &δύυατου ΚQίvοvτα, κα� δια τούτο μάλλου αfιτoυ lπιφαvι!στεQΟV έσεσ,f}αι δια λαμβάυουτα , παQασκευάσασ,f}αι τα rtQog τηυ lrtt41 βολήυ. κα� ΠψΩτου μευ rtEQ� το Πήλιου υαυπηγή ffaff,f}at σκάφοg , πολυ τφ [LcrιI,f}Et κα� τύ λοιπύ 5 κατασκευύ τηυ τ6τε συvή,f}ειαv fιπεQβάλλοv, δια το σχεδίαιg πλείυ 'tovg τ6ΤΕ &v,f}QIbrtovg κα� μΙΚQοig παvτελωg &κατίοιg. διο κα� τωυ Ιδ6υτωυ α-ότο τ6τε καταΠληττομι!υωυ, κα� 'tijg φήμηg διαδο,f}είσηg κατα τηυ Έλλάδ'α rtIiQi τε τού tt,f}lov κα� 'tijg κατα τηυ 10 ναυπηγίαν lπιβοληg, ο-όκ όλίγουg των lv fιrtIiQoXaig 2 νΕανίσκων lrtt,f}υtLijdat μΕτασχείν 'tijg σΤQαΤΕίαg. 'Ιά σονα δΕ κα,f}ελκύσαvτα το σκάφοg κα� κοσμήσαντα πάσι 'toig &νήκουσι rtQog εκπληξιν laIlrtQwg, lκλέ ξαι τωυ όQΕγομι!vωv 'tijg α-ότηg rtQOatQicrEOJg 'tovg 15 lπιφαvεστάτουg &Qιστείg, ωσΤΕ συν α-ότφ 'tovg Eirtav 'tag Είναι πεντήϊιοντα κα� τέτταQαg. τούτων δ' fιrtιXQXIitV lvδοξοτάτουg ΚάσΤΟQα κα� Πολυδεύκην, έτι δ' ΉQακλέα κα� Τελαμωνα, rtQog δε τούτοιg 'oQφι!α κα� την Σχοινέωg '.Αταλάντην, [τι δΕ 'tovg 20 Θεσπίου παϊδ'αg 'κα! α-ότον τον στελλ6μΕνου του 3 πλούν lπl τηυ Κολχίδα. την δε ναύυ 'Αl;Ψαι rtQ0ι5aroQcv,f}fjvat κατα μέυ τιναg τωυ μυ,f}ογQάφωv &πο τού το σκάφοg &Qχιτεκτονήσαvτοg "AQrov κα� συμ πλεύσαντοg Ευεκα τού ,f}εQαπεύειv &ε! τα πονούντα 286 IlιIQΎJ 'tijg vcrhg, ιbg δ' ενιοι λέγουσιν &πο τηg rtEQl 26 το 'tιXxog fιΠΕQβοληg , ιbg Ctv τωυ &QXaCrov &QrOV το ταχυ ΠΡΟ6αrΟQcυόvτων. -rovg δ' OVv ιXQl6'tEig ιSυν5 σκάφος] τό σκάφος vnlg. Dindorf, ΠQός ΤΕ το d.ιTlov codices.
10 ΠE �ί
ΤΕ
τον &.ιTlov
IV 41. 42 .
461
ελ-θ'6νταg έλέσ-θ'αι σφών αvτών στρατηγον Ήρακλέα, προκρίνανταg κατ' &νδρείαν. επειτ' έκ rng Ίωλ- 42 κου τον εκπλουν ποιησαμένοvg, κα� παραλλάξανταg τ6ν τε "Α-θ'ω κα! Σαμο-θ'Qο/κην, χειμώνι πεQιπεσείν, 5 κα� προσενεχ-θ'ηυαι τηg Τρφάδοg ΠQοg Σίγειον. έν ταυ-θ'α δ' αvτών την &π6βασιν ποιησαμένων , cfJQE -θ'ηναί φασι παρ-θ'ένον δεδεμένην παQα τον αΙγιαλον δια τοιαύταg αΙτ{αg. λέγεται τον Ποσειδώνα δια 2 την μυ-θ'ολογουμένην τών ΤQωικών τειχών κατα10 σκευην μηνίσαντα Λαομέδοντι τφ βασιλεί κητοg &νείναι εκ του πελάγουg ΠQοg την χώραν ' {ιπο δε τούτου τούg τε παρα τον αlγιαλοv διατρίβονταg κα� τουg γεωργοvvταg την παρα-θ'αλάττιον παραδ6ξως συναρπάζεσ-θ'αι ' προς δε τούτοιg λοιμον εμπεσείν 15 clg τα πλή-θ'η κα� καQΠών παντελη φ-θ'οράν, ωστε πάντας εκπλήττεσ-θ'αι το μέγε-θ'ος τηg περιστάσεωg, διο κα� συυτρεχ6ντων τών Όχλων clg εκκλησίαν κα! 3 ζητούντων &παλλαγην τών &τυχημάτων, λέγεται τον βασιλέα πέμψαι ΠQοg τον Άπ6λλω rovg επερωτή20 oovrag περ! τών συμβεβηκ6των. εκπεσ6ντοg oi'Jv XQΎIOIlOV μηνιν {ιπάQχειν Ποσειδώvοg, κα! τ6τε ταύ την λήξειν σταν ο[ Τρώεg το λαχον τών τέκνων έκου (Jtrog παραδώσι βΟQαν τφ κήτει , φασ�ν ιΧπάντων clg τον κληρον εμβαιν6ντων επανελ-θ'είν clg Ήσι625 νην την του βασιλέωg -θ'vγατέQα' δι6περ τον Λαο- 4 μέδοντα συναναγκασ-θ'έντα παQαδουναι την παQ-θ'έ νον κα! δεσμοίg καταλαβ6μενον &πολιπείν παρα τον αίγιαλ6ν. ενταυ-θ'α δε τον μεν ΉQακλέα μετα τών 'AQYO- 5 12 τε om. Dind. 13 παQαδόξως) παQαΧQημα ΙΙ 24 �μβλ1)iTέvτωv ΙΙ 28 δΕ et μΕν om. vulg.
462
DIODORI SICULI
ναυτών την &πόβα6ιν ΠΟΙ1'}6άμενον , κα� μα&όντα πα.ρα τη!: κόρ1'}!: την περιπΙτειαν , &να.ρρηξαι μεν του!: περ� το 6ώμα δε6μού!:, &ναβάντα δ' clg την πόλιν Επα.γγεΙλα6&αι τιj5 βαοιλε1: διαφ&ερειν το κη6 το!:. του δε ΛαομΙδουτο!: &ποδΕξαμΙνου τον λ6γον 5 κα.� δroΡΕαν δώ6CΙν Επα.γγειλαμένου ταg &νικήτου!: 'ίππουg, φα6� το μεν κητο!: iιφ' Ήρακλέου!: &ναιρε &,ηναι , τ'Ώ δ' Ήσιόηl δο&ηνα.ι την ΕξουσΙαν εΙ:τε βούλοιτο μετα του οώοαντο!: &πελ&ε1:ν εΙ'τε μετα τών γονΙroν καταμ{νειν Εν τfj πατρΙδι. την μεν 10 οΙιν κόρην έλιο&α.ι τον μετα του ξένου βΙον, OV μόνον την eiJCQreoCaV τη!: 6vrrcVcCag προκρΙναοαν, άλλα και φοβουμΙνψ μη πάλιν φαν{ντο!: κήτουg προ!: την δμοΙα.ν iιπo τών πολιτών ΕΚΤΕ&fj τιμ.roρΙαν. 7 τον δ' Ήρακλέα δώροι!: κα! τοι!: προσήκουοι ξενΙοι!: 15 λαμπρώ!: τφ'1'}&{ντα. την ΉOιόνrιν και τα!: 'ίππου!: παρα&έι1&αι τιj5 Λαομέδοντι , συνταξάμενον μετα 287 την Εκ Κόλχroν Επάνοδον &πολήψε6&αι , αvτον δ' &ναχ&ηναι μετα τών 'Αργοναυτών κατα οπουδην Επι τον προκεΙμενον &&λον. 20 43 'Επιγενομένου δε μεγάλου χειμωνος, και των &ΡΙ6τ{roν &πογινroοκ6ντroν την σroτηρΙαν , φα6�ν 'Ορφέα., τη!: τελετη!: μόνον τών ουμπλε6ντroν μετε6χηκότα, ποιή6α6&αι τοίς Σαμό&ριfξι τας iιπερ της eiJ&iJ!: δε του πνεύματος Ενδόν- 25 2 σroΤ1'}QCα!: ciJXιX!:. το!:, καί δυο1:ν &6τέρroν Επί τα!: τών Διοοκόρroν κεφαλα!: Επιπι:σόντroν, ίΧπαντα!: μεν Εκπλαγηναι το παράδοξον , -δπολαβείν δε &εών ΠΡΟVΟClf 'twV κιν4 8ιαφ(tείρειν OF 15 δ'] δ' oJv OF.
12 τής συΎΎ. την
EfJEflrEG{CΙV vulg.
ιν
42. 43. 44.
463
δύνων έαυτους άπηλλάX.ιtαι. διο και τοις επιγινο μένοις παQαδΟ6ίμου γCΓενημένης τής πεQιπετείας, άει τους χειμαζομένους των πλεόντων εόχας μεν τί.ιtε6.ιtαι τοις Σαμό.ιtQο/ξι, τας δε των Li6TiQWV παQ5 ου6ίας άναπέμπειν είς την των ΔιοσκόQων επιφά νειαν. ο-(ι μην άλλα τότε λήξαντος τού χειμωνος 3 άποβηναι μεν τους άQιστεις τής ΘQ4κης είς την ύπσ Φινέως βασιλευομένην χώQαv , πεQιπεσειν δε δυσι νεανίσκσ ις iπ Ι τιμωρίCf δι ωρυγμένσ ις κα ι' μά10 6τιξι πληγας 6υνεχεις λαμβάνου6Ι ' τούτους δ ' ύπάQ χειν Φινέως υ{συς και Κλεοπάτρας , ην φα6ιν εξ ;Qρει.ιtυίας της ΈρεX.ιtέως γενvηf1ηναι και' Βορέσυ, δια [δε] μητρυιας τόλμα ν και' διαβολας ψευδείς τυγ χάνοντας ύπο του πατρος άδίκως τής προειρημένης 15 τιμωρίας ' τον γαρ Φινέα γεγαμηκότα Ίδαίαν την 4 Δαρδάνου τού Σκυ.ιtων βασιλέως .ιtυγατέρα , και δια τον προς αύτην ερωτα πάντα χαριζόμενον, πι στεύσαι διότι τΏ μητρυιij βίαν εφ' ϋβρει ΠρΟ6ήγα γον σ { Πρόγονοι , βουλόμενοι τΏ μητρι xαρίζε6.ιtαι. 20 των δε περι τον Ήρακλέα παραδόξως επιφανέντων, 5 φα6Ι τους μεν εν ταις άνάγκαις ί)ντας επικαλέι1α σ.ιtαι κα.ιtάπερ .ιtcOυς τους άΡΙι1τεις, και τας αίτίας δηλώ6αντας της τού πατρος παρανομίας δεΙ6f1αι των &τυχημάτων aVTOvg έξελέ6.ιtαι. τον δε Φινέα Πι- 44 25 κρως άπαντή6αντα τοίς ξένοις παραγγείλαι μηδεν των κα.ιt' έαυτον πολυΠQαγμοvείv ' μηδένα γαρ πα TiQa λαβείν παρ ' υ{ων έκου6ίως τιμωQίαv , εί μη τφ μcγέf1ει των άδικημάτων ύπέρ.ιtOιντO την φυσι2 ΎΕνομένη. ΙΙ 13 δ ε delevi.
8 ΠΕριτυΧΕίν ΙΙ
12 αιρo.ιtύια. D
DIODORI SICULI
464
2 κην των '}'ονέαιν clg τέκνα φιλΟΟΤΟQ'}'ίαν. sνταύ&α ουμπλέοντας τοίg ltEQl τον 'HQrxuλErx τουg Sπικα λουμένους μ'έν ΒΟQεάδαg, &δελφουg δ" δνταg Κλεο πάΤQαg, λέ'}'εται δια την oυ'}''}'ένcιαν ΠQώτοvg bQ μrιoαι ltQog την βoή&cιαν, και τουg μ'έν πε(JικειμΕνοvg 5 τοίg νεανίοκοιg δεομουg πεQΙQQηξαι, τουg δ" SvrxV3 τιοvμένοvg των βαQβάQαιν &ποκτείναι. δQμήοαντοg δ'έ τού Φινέαιg lt(Jog μάχην , και τού πλή&οvg των ΘQCfκων οvνδQαμ6ντοg , φαοι τον 'HQrxuλErx πάν των lXQιοτα δια'}'ωνιοάμΕνον α-Οτ6ν τε τον Φινέα288 και των ΙΧλλαιν ο-Οκ όλί'}'οvg &νελείΙ!, το δε τελευ- 11 ταίον ΚQατήοαντα των βαι1ιλείαιν την μεν Κλεο πάΤQαν [sκ] τrιg φvλακrιg ltQOΙX'}'ΙX'}'Eiv, τοίg δε Φινεί δαιg &ΠOκαταoτrιoαι την παΤQφαν 6:Qχήν ' βουλομέναιν δ' α-οτων την μηΤQvιαν μετ' αΙκίαg &ποκτείναι, 15 πείοαι τrιg μεν τιμαιQίαg ταύτηg 6:ΠOoτrιναι, ltQog δε τον πατέ(Jα πέμψανταg Elg την Σκvf7ίαν sκείνον ltΙXQιxurxλEOrxt των cig α-οτουg &νομημΔταιν λαβεΤν 4 κ6λαοιν. ο{ί '}'ενη&έvτοg τον μεν Σκύ&ην τηg &v '}'αΤQοg κατα'}'νωναι &άνατον, τουg δ" sκ τrιg Κλεο- 20 πάΤ(Jαg V{Ovg &πενέ'}'και1&αι ltΙX(JCt τοίg Θ(JCfξι δ6ξαν iltLELucCrxg. ο1'1κ &'}'νοω δ''έ δ'ι6τι τιv'έg των μV&Ο'}'Qά φαιν τυφλαι&,ηναί φαοι τουg Φιvείδ'αg ύπο τού πα ΤQ6g, και τον Φινέα τrιg δμοίαg τυχείν οvμφΟQαg 5 ύπο BOQiov. δμοίαιg δε και τον ΉQακλέα τινεί; 25 παQαδ'εδ'ώκαοι ltQog MQECrxv sξελ&6ντα κατα την Άυίαν ύπο των ΆQ'}'οναvτων sπι τrιg XroQIXg &πολει φ&ηναι. κα&6λου δ'έ τουί; παλαιουί; μύ&ους 01'11, 13 �y' om. D
1 7 πειιψιχlJΤΙΧ CF
προάγΕιl1 ΙΙ φΙl1{διxι� D (ut infra) δΕ] γαρ vulg.
28
ιν
4 4 . 45.
465
άπλην ουδε ι1υμπεφωνημένην {ι1τορ(αν εχειν συμ βέβηκε ' δι6περ ου χρη 8"αυμάζειν , έάν τινα τών 6 &ρχαιολογουμένων μη ι1υμφώνως ΙΧπαι1ι τοίς ποιη ταίς και ι1υγγραφεύι1ι ι1υγκρίνωμεν. οό μην &λλιi 5 κα� τους Φινείδας λέγεται την βαι1ιλείαν παραδόν τας τfι μητρ� ΚλεοπάτρCf συστρατεύσαι τοίς &ριστευ σιν. &ναχ8-έντας δ' αiιτoυς έκ της Θρ4ΚΎjς κα� κο- 7 μισ8-έντας εΙς τον Πόντον προσχειν τ"fι Tαυρικ"fι, την &γριόΤΎjτα των έγχωρίων &γνοουντας ' νόμιμον 10 γαρ εΙναι τοίς την χώραν ταύτην οlκουι1ι. βαρβάροις 8"ύειν '.Αρτέμιδι Ταυροπόλφ τους καταπλέοντας ξέ νους ' παρ ' οΤς φαι1ι την Ίφιγένειαν έν τοίς ϋι1τερον χρόνοις {έρειαν της εlρΎjμένης 8"εού καται1τα8"είι1αν 8"ύειν τους άλΙι1κομένους. 15 Έπιζητoύι1Ύjς δε της {ι1τορίας τιiς της ξενοκτο- 45 νίας αίτίας , &ναγκαίον βραχέα διελ8"είν , αλλως τε και της παρεκβάι1εως οΙκείας έι10μένης ταίς τών '.Αργοναυτών πράξει1Ι. φαι1ι γαρ ' Ηλίου δύο γενέι18"αι παίδας, Λίήτην τε και Πέρσην ' τούτων δε τον μεν 20 ΛΙήτην βαι1ιλεύσαι της Κολχίδος, τον δ' ετερον της Ταυρικης, &μφοτέρους δε διενεγκείν ωμότητι. και 2 Πέρσου μεν Έκάτην γενέι18"αι 8"υγατέρα, τόλμTl και παραvομίCf προέχουι1αν τού πατρός ' φιλοκύνηγον δ' Ο{ιι1αν έν ταίς &ποτυχίαις &ν8"ρώπους &ντι τών 25 8"ηρίων κατατοξεύειν. φιλότεχνον δ' εΙς φαρμάκων 8"αναι1ίμων συν8-έι1cις γενOμένΎjν το καλούμενον &κόνιτον έξευρείν, και της έκάι1του δυνάμεως πείραν λαμβάνειν μίι1γουι1αν ταίς διδομέναις τοις ξένοις 8 προσΕχειν DR, προσσχειιι Eich. 26 το] τον D. στα41εισαν om. D DIODORUS Ι.
1 1 41υειν - 1 3 κατα36
DIODORI SICULI
466
τ(!οφαϊ:ς. ifJ/zEL(!tav δε μεγάλfjV έν τούτοις εχουι1αν π(!ωτον μεν τον πατέρα φαρμάκφ διαψ&είραι και διαδέξαι1.fFαι την {:JαCiιλεtαv, έπειτ' 'Α(!τέμιδος {ερον {δ(!vCiαμέVfjV και τους καταπλέοντας ξένους .fFύεCi.fFαΙ289 τfι .fFsso καταδεtξαCiαv έπ' ωμόΤfjΤΙ διοvομαCift'ηvαι. 5 3 μετα δΕ ταύτα Civvοικήι1αCiαv ΑΙήΤΥ γεννηι1αι δύο .fFvyarlQlXg, KtQUfjv τε κα� Μήδειαν, έτι δ' v{ov ΑΙγιαλέα. και την μΕν Kt(!Ufjv εΙς φα(!μάκroν παν τοδαπων έπίνοιαν έκτ(!απείι1αν έξευ(!είν ριζων παν τοίας φύι1εις και δυνάμεις &ΠΙι1τουμένας' 011κ όλtγα 10 μΕν γα(! iιπo της μητ(!ος 'EuιXrfjg διδαχ.fFήvαι, πολυ δε πλεiro δια της lδtας έπιμελεtας έξευ(!Ούι1αν μfj δεμίαν iιπε(!βoλt}ν &πολιπείν Erl(!Cf π(!ος έπίνοιαν 4 φαρμακείας. δο.fFηvαι δ' α11την εΙς γάμον τφ βα ι1ιλεί τών Σα(!ματων, oiJg ένιοι Σκύ.fFας ΠQΟι1- 15 αγο(!εύουι1ι. και το μεν π(!ωτον τον &νδ(!α φα(! μάκοις &νελείν, μετα δε ταύτα την βαι1ιλείαν διαδεξαμέν''Υ}ν πολλα κατα των &Qχομένroν ωμα 5 Π(!άξαι και βίαια. διόπεQ έκπει10ύσαν της βασι λείας κατα μέν τινας τών μυ.fFογ(!άφroν φυγείν έπι 20 τον ωκεανόν, και νησον εΡfjμοv καταλαβομένην έν raiJ.fFιx μετα των ι1υμφυγουσών γυναικών κα.fFιδ(!υ .fFηvαι , κατα δέ τινας των {στο(!ικών έκλιπούι1αν τον Πόντον καΤΟικfjσαι rfjg 'Ιταλίας &κρroτή(!ιον το μέχρι τού νύν &π' iUctVfjg Κί(!καιον όνομαζόμενον. 25 46 την δε Μήδειαν ίι1το(!ούι1Ι μα.fFείv πα(!ά τε τής μη τ(!ος και rfjg &δελφfjς /Χπάι1ας τας των φα(!μάκroν δυνάμεις, π(!οαι(!έι1ει δ' έναντιroτάΤΥ XQfjCi.fFat · διακαίον
7 μηδtαν
D.
Dl
semper
23
iκλεlποvσαν
D
25
utf!-
ιν 45. 46.
467
τελεϊν rfXQ Tovg καταπλέοvταg τώυ ξέυωυ έξαΙQΟV μέυηυ έκ τώυ κιυδύυωυ, κα� ποτε μευ παQd. τού παΤQοg alTEtoftat δεήσει κα� χάQΙΤΙ τηυ τώυ μελ λόυτωυ απόλλvσftαι σωτηQίαv, ποτε δ' αtιτηυ έκ 5 τήg φvλαΚήg αφιεϊσαυ ΠQοvοείσftαι τήg τώυ ατυ χούυτωυ ασφαλείαg ' του rCtQ ΑΙήτηυ Td. μευ διd. τηυ Ιδίαυ ώμότητα . Td. δ' iιπo τήg γυναικος Έκά της πεισftέvτα , ΠQοσδέξασftαι το Τής ξευοκτουίας υόμιμου. αυτιπραττούσης δε της Μη δείας αε� 2 10 μάλλου τΏ προαιρέσΕι τώυ γουέωυ , φασι τον Α Ιή την iιπoπτεύσαντα τηυ έκ τήg ftvrarQog έπιβουληυ εΙς Iiltvft{Qav αtιτηυ αποftέσ.J7αι φυλακήυ ' την δε .Λ1ήδειαυ διαδράσαυ καταφυγείυ El'g τι τέμενοg Ήλίου κείμευου παρα {Τάλατταυ. xaft' ου δη χρόνου του;; 3 15 Άργουαύτας απο τήg Ταυρικήg κομισftέvταg νυκτοι; καταπλεύσαι τήι; Κολχίδοι; εΙς το προειQημέvον τέ ftEvog. lvfta δη περιτυχόυται; τΏ Μηδείlf πλαvω μέvn παρd. τον αlγιαλόv, κα� μα.J7όvταg παρ' ctVrTίg το τής ξενοκτουίας vόμιμοv , αποδέξασ{tαι μεv την 20 -rίμερότητα τη;; παρftέvου, δηλώσαvταg δ' αtιτΏ την έαvτώv έπιβολην πάλιυ παρ' έκείυης μαftείν του iιπάρxoντα ctVTn κίvδvνοv απο τού πατροι; δια την προ.,; του;; ξέvουg εVσέβειαv. κοιvού δε τού συμ- 4, φέρουτος φαvέvτοg, τηυ μευ Μήδειαν έπαγγείλα25 oftat συυεργήσειυ ctVToig μέΧQΙ αν συντελέσωσι TOV προκείμευου &ftlov , του δ' 'Ιάσουα διd. τώυ σρκων 290δούυαι πίστεις στι γήμαι; αύτην έ'ξει σύμβιον απαυτα 6 άσφαΛ.είας] σωτηρίας D γαρ] μΕν γαρ vu]g. 8 το] τότε D 10 fLci'),},ov rfj προcιιρiσει om. D 18 παρα] περΙ ΙΙ 22 άπα Wess :, fJπα cod. 25 συνn}.ώσι D. 36"
468
DIODORl SICULI
τ{)'!ι του ζήυ XQ6vov.
μετα δs ταυτα τους 'AQ'i'0υαύτας &πολιπ6υτας φυλακας τής υεώς, υυκτος δQ μήσαι μετα τής Μηδείας έπ� το ΧQvσ6μαλλοv δέQος' πεQ� otι τα κατα lLiQog οΙκείου αυ εΙη διελ.fTείv, "ίυα μηδευ τωυ &υηκ6υτωυ εΙς τηυ bποκει.μέvηv (σΤΟQίαv 5 &γυοήται. ΦQίξοv του 'Λ.fTάμαvτος μv.fTολογούσι δια τας 47 &πο τής μηΤQvιας έπιβουλας &υαλαβ6υτα τηυ &δελ φηυ 'Έλληυ φυγείυ έκ τής 'Ελλάδος. πεQαιοvμέvωv δ' αυτωυ κατά τιυα {Τεωυ ΠQ6vοιαv έκ τής ΕύQώ- 10 πης εΙς τηυ Ά.σίαυ έπ� ΚQιού ΧQvΟ'ομάλλοv, τηυ lLSV παQ.fTέvοv &ποπεσειυ εΙς τηυ .fTάλατταv, ηυ &π' έκεί υης <ΕλλήΟ'πουτου όvομασ.fTηvαι , του rtS ΦQίξοv εΙς του Π6υτου ΠΟQεv.fTέvτα καταχ.fTήvαι μευ ΠQος τηυ Κολχίδα, κατα δέ τι λ6γιου {ΤύΟ'αυτα του ΚQΙΟV άυα- 15 2 {Τείυαι το rtiqog εΙς το τού 'Άqεος fcq6v. μετα δε ταύτα βασιλεύουτος της Κολχίδος A Ι�lτoυ XQ nO'lLOV έκπεΟ'Είυ 3τι τ6ΤΕ καταστqέΨει του βίου 3ταυ ξέυοι καταπλεύσαυτες το χqv0'6μαλλοv rtiqog &πευέγκωσι. δια δη ταύτας τας αΙτίας καΙ [δια] τηυ Ιδίαυ ώμ6- 20 τητα καταδείξαι {Τύειυ τους ξέυους, "ίυα rttιxrto.fTclO'ng τής φήμης εΙς ί"1παυτα τ6που πεq� της Κ6λχωυ &γQι6τητος μηδε�ς τωυ ξέυωυ έπιβήυαι τολμήtJll τής χώqας. πεQιβαλείV rtS καΙ τφ τεμέυει τείχος καΙ φύλακας πολλους έπισΤήοαι τωυ έκ τής ΤαVQικ-ης' 25 &φ' αιυ καΙ τεQατώδεις παQα τοίς "Ελλησι πλαο.fTη3 υαι μύ.fTοvς. fttaPcpofjO.fTat rCtQ δτι ΠVQίπvοοι ταυQΟΙ Ι)
4 τα Hertlein, om. D, το vulg. 5 εΙς] έπΙ D 8 ύπο Dind. 14 καΤΕ'ΙΙΕχ.&η'llαι ΙΙ 17 βασιΖεύοντι - ΑΙήΤl1 OF 20 καΙ] κα! δια vulg. 22 απ:αντα το'll τόπο'll D.
ιν
46. 47.
469
περ� το τέμενος ύπηρχον, δράκων δ' αυπυος lτήρει το δέρος, &πο μεν των Ταύρων μετενεχftείσης της δμωυυμίας ln� την των βοων Ισχύν, &πο δε της κατα την ξευοκτονίαν άηιότητος πυρπνείν τους 5 ταύρους μυftολογηftέvτος ' παραπληιJίως δε τού τη ρούντος το τέμενος Δράκοντος όνομαζομέυου, μετ ενηυοχέναι τους ποιητας lπ� το τερατωδες κα� καταπληκτικον τού ζφου. της δμοίας δε μυftολο- 4 γίας εχειJftαι κα� τα περ� τού Φρι'ξου λεγόμευα. δια10 πλεύσαι γαρ αiJτόν φασιν οΙ μεν lπ� νεως προτο μην lπί της πρφρας lxoύoΎIf; κριού, καί τηυ 'Έλλην δυσφορούσαν lnt τfι ναυτίο/, κα� δια τούτ' lπί τού τοίχου της νεως lκκύπτουσαν, εΙς την ftdlaTTav προπεσείν. [νιοι δέ φασι του βασιλέα των Σκυ- 5 15 ftwv, ()ντα γαμβρον Αίήτου, παρα τοίς Κόλχοις lπι δημησαι xaft' σν καιρον άλώναι συυέβη τον Φρίξον μετα τού παιδαγωγΟύ , lQroTLxwr; δε σχόντα τού παιδος λαβείν aiJTov lv δωρεfj παρ' ΑΙήτου , και καftάπερ υΙον γυήσιον &γαπήσαντα καταλιπείν aiJTrjJ 20 την βασιλείαν. τον δε παιδαγωγον όΥομαζόμενον Κριον τυftηναι τοίς fttoig, και τού σώματος lκδα ρέντος προοηλωftηναι τφ νεφ το δέρμα κατά τι 291 νόμιμου. μετα δε ταύτα ΑΙήτπ γενομένου χρησμού, 6 xaft' σν lσημαίvετο τότε τελευτήσειυ aVTov οταυ ξέ25 νοι καταπλεύό'αντες το τού Κριού δέρος &πενέγκωσι, τον βασιλέα φασ� τειχίσαι το τέμενος και φρουραν (c. 48, 3), αύτοι'ς libri 4 πϋρ πνΕίν 8 όμ,οίας δΕ) δ' όμ,οίας vtιlg. 12 ναυτιλία D 22 VEιOl ()-εώ codices, te1nplo Poggius τι) το D 24 � σήμ,αινΕ 'D Τ� ΤE add. Dind. 26 φασ! τον βασιλέα χρυσώσαι το δέρας καΙ φρουραν iYHΙXtΙXGtr,GΙXt, ινα δια ΙΙ. libri
1 αυπ�'oι; 8CripSi
470
DIODORI SICULI
Εγκαται1τηι1αι-, προ!; δΒ τούτοι!; χρυι1ωι1αι το δέροg, ί�να δια την επιφάνειαν ύπο των ι1τρατιαιτων επι μελει1τάτη!; &ξιαι8"Ώ φυλακηg. ταύτα μΒν OVv Εξ έι1ται του!; &ναγινώι1κοντα!; κρίνειν προ!; τα!; lδCαg 5 δκάι1του προαιρέι1Ειg. την δ" Μήδειαν {ι1τορούι1ι κα{}ηγήι1αι18"αι 'totg 48 Άργοναύται!; προ!; το τού ''Λρεο!; τέμενοg, &πέχον δβδομήκοντα ι1ταδCουg &πο τη!; π6λεαιg, ην καλεt ι1{}αι μν Σύβαριν, έχειν δΒ τα βαι1Cλεια των Κ6λ χαιν. πρoι1ελ{}ούι1αν δ" 'tatg πύλαι!; κεκλειμέναι!; 10 νυκτο!; τ'Ώ ΤαυΡικΏ διαλέκτφ προι1φαινηι1αι του!; 2 φρουρούg. των δ" ι1τρατιαιτων &νοιξάνταιν προ8"ύ μαι!; αι!; tκν βαι1ιλέαι!; 8"υγατρt, φαι1� του!; 'Αργοναύ τα!; εlι1πει16νταg έι1παι1μένοι!; τοι!; ξtφει1Ι πολλου!; μΒν φονεύι1αι τω1Ι βαρβάραιν, του!; δ' ίΧλ λου!; δια 15 το παράδοξον καταπληξαμένου!; εκβαλεΙν εκ τού τεμένουg, κα� το δέρο!; &νιχλαβ6ντα!; προ!; την ναύν 3 επείγει18"αι κατα ι1πουδήν. παραπληι1ίαι!; δΒ τούτοι!; κα� την Μήδειιχν εν τφ τεμένει τον μυ8"ολογούμενον ίΧυπνον δράκοντα περιει1ΠΕιραμένον το δέρο!; 'totg 20 φιχρμάκοι!; &ποκτεtναι , κα� μετα Ίάι1ουο!; την επί 4 {}άλατταν κατάβαι1ιν ποιήι1αι1{}αι. των δ" διαφυγ6ν ταιν Ταύραιν &παγγΕιλάνταιυ τφ βαι1ιλεt την γενο μένην lπί{}ει1ιν, φαι1ί τον Αlήτην μετα των περί αύτον ι1τρατιαιτων διώξαντα του!; "Ελληνα!; κατα- 25 λαβεtν πληι1Cον τη!; 8"αλάττης· εξ έφ6δου δΕ ι1υν άψαντα μάχΗV &νελεtv ενα των 'Αργοναυτων Ύφι5 �κάστoυς aut ί!καστον Hertlein (of. ΙΙ1 16, 3) 1 1 τους φρουρούς Hertlein (ο. 48, 7), τοίς φρουρουσι ΙΙ , τοίς φQΟV�oίς D 20 τοίι: om. vulg.
ιν 48 .
47 1
τον τον Εvρvσ&έως &δελφον τού τους &&λους Ήρα κλει προστάξαντος , επειτα τοίς &λλοις τφ πλή&ει των συναγωνιζομέναιν περιχ,υ&έντα κα� βιαιότερον έγκείμενον ύπο Μελεάγρου φονευ&ήναι. [ν&α δη 5 5 πεσόντος τού βασιλέαις κα� των Έλλήναιν έπαρ&έν των, τραΠήναι προς φυγην τους Κόλχ,ους, κα� κατα τον διαιγμον τους πλείστους aVTWV &ναιρε&ήναι. γενέσ&αι δε κα� των &ριστέαιν τραυματίαν 'Ιάσονα κα� Λαέρτην, ετι δ' Άταλάντην κα� τους Θεσπιά10 δας προσαγορευομένους. τούτους μl;ν oi'ιν φασιν ύπο τής Μηδείας Εν ολίγαιg ήμέραις ρίζαιg κα� βοτάναιg τισι &εραπευ&ήναι , τους δ' Άργοναύτας έπισιτισαμένους έκπλεύσαι, και μέσον 1ίδη το Πον τικον πέλαγοg ixoVTag περιπεσείν χ,ειμωνι παντελωg 15 έπικινδύνφ. τού δ' 'Ορφέως, κα&άπερ και πρότερον, 6 EVxdr; ποιησαμένου Toig Σαμό&ρι;ιξι, λήξαι μl;ν Tovg &ν/μους , φανήναι δε πλησίον TYίg VcdJg τον προσ αγορευόμενον &αλάττιον Γλαύκον. τούτον δ' Επι δύο νύκταg κα� δύο ήμέρας avvcxwg τfι νηι συμΠλεύ20 σαντα προειπείν μεν Ήρακλεί περι των &&λαιν κα� !92 Tijg &&ανασίαg, τοις δε Τυνδαρίδαιg , στι προσ αγορευ&Ύίσονται μΈν Δι6σκοροι, τιμής δ' lσο&έου τεύξονται παρα πάσιν &ν&ρώποις. κα&όλου δ' έξ 7 ονόματοg προσφαινήσαντα πάντας τους Άργοναύτας 25 ε{πείν αιg δια Tdg 'Ορφέως εvχ,ας &cwv προνοί,! φανεlς aVTolr; σημαίνει τα μέλλοντα γενήσεσ&αι ' 2 τους αΗους - περιχυ.ιrέντας - Ιγκειμένους ΙΙ 6 τούς Κ. προς φυγην vulg. 7 τον διωγμον] την όδόν II 8 τραυ ματίας F 11 καΙ βοτάναιι;; del. Dind. 12 τισ! ante �{ζαιι;; vulg.
472
DIODORI SICULI
ι1υμβουλεύειυ o-bv αυτοίς;, 8ταυ της; γης; ΕΧψωυται, τας; ευχας; &:ποδΌύυαι τοίς; &εοίς;, δι' oi)r; τετεύχαι1ι 49 δ�ς; tjδη της; σωτηρίας;. επειτα του μευ Γλαύκου δύυαι πάλιν εΙς; το πΕλαγος;, τους; δ' Άργουαύτας; κατα στ6μα τού Π6υτου γενομένους; ΠQοσπλεύσαι 5 τΏ γΏ, βασιλεύουτος; τ6τε της; χώρας; Βύζαντος;, &φ' 2 oiί κα� την π6λιν τών Βυζαντίων ιhvotLd(J&cxt. Ιν ταύ&α δε βωμους; ιδρυι1αμέυους; ucxl τοίς; &εοίς; τας; c.vXιXr; &:ποδ6ντας; κα&ιερώσαι του τ6πον τον ετι και 3 νύυ τιμώμευον {}πο τών παραΠλε6υτων. μετα δε 10 ταύτα &ναχ&έντας;, ucxl διαπλεύι1αντας; τήν τε Προ πουτίδα και του Έλλήι1πουτον, ΠΡ0ι1ενεX&Ύjναι tfJ Τρφάδι. Ιυταύ&α δ' Ήρακλέους; πέμψαντος; εις; την π6λιν 'Τφικλ6ν τε τον &δελφου και Τελαμώνα τάς; τε ί�ππoυς; και την Ήσι6υην &παιτήσοντας; , λέγεται 15 του Λαομέδοντα τους; μεν πρει1βευτας; εις; φυλακην &πο{}έσ&αι, τοίς; δ' &λλοις; ΆQγοvαύταις; δι' lνέδQας; βουλεύσαι &άνατον' και τους; μευ &λλους; υιους; [χειν τfJ πράξει συνεργούς; , ΠQίαμοv δε μ6νον Εναυτιοπραγούυτα ' τούτον γαρ &ποφήνασ&αι δείν 20 τα προς; τους; ξένους; δίκαια τηρείυ , και τήν τε &δελφηυ κα� τας; ιbμoλoγημένας; ί'ππους; &ποδιδ6ναι. 4 ουδενος; δ' α.vτφ ΠQοσiχοντος;, φασlν εΙς; την φυλα κην δύο ξίφη παρευέγκαντα λά&ρι: δούναι τοίς; περι τον Τελαμώυα, xcxl την τού πατρος; προαίρεσιν Ιξη- 25 γησάμευον αΙτιου γευέσ&αι της; σωτηρίας; α.vτοίς;. 5 ευ&υς; γαρ τους; 'JtEfll τον Τελαμώνα φονεύσαι μ'έν 1 σταρ] �πάp τάχιστα ΙΙ 2 ιΧποδιδόραι ΟΡ δόρται; D 1 4 τάς Eicbstlidt, τους codices levactaf1'ιxι DF.
9 &ποδι18 βου-
IV 49. 50.
473
των φυλάκων τους &ντεΧιΟμένους, φυγ6ντας δ' lπ� {fάλατταν &παγγείλαι τα κατα μέρος τοίς Άργοναύ ταις. δι6περ τούτους μ"έν έτοίμους γενομένους προς μάχην &παντησαι τοίς Εκ τής π6λεως lκχεομένοις 5 μCΤα τού βα6ιλέως' γενομένης δ"έ μάχης ίσχυρας, β και των &ρΙ6τέων δια τας &ρετας Επικρατούντων, μυ{fολογού6Ι τον Ήρακλέα πάντων αριστα διαγω νί6ασflαι' τ6ν τε γαρ Λαομέδοντα φονεύ6αι, και τής πόλεως Εξ έφόδου κρατήσαντα κολάσαι μ"έν τους 10 μετασχόντας τφ βασιλεί τής έπιβOυλήf;, Πριάμφ δ"έ δια την δικαΙOσύνΗV παραδουναι την βασιλείαν, και φιλίαν συν&έμενον έκπλευσαι μετα των Άργοναυ των. {νιοι δ"έ των ι!φχαίων ποιητων παραδεδώκασιν 7 oV μετα των Άργοναυτων, &λλ' lδίCf στρατεύ6αντα 15 τον Ήρακλι!α ναυσιν �ξ ενεκα των ιππων έλειν την Τροίαν ' προσμαρτυρείν δ"έ τούτοις και 'Όμηρον Εν. τοίσδε τοίς έ'πεσιν, &λλ' οΤ6ν τινά φασι βίην ΉρακλΗCίην 293 είναι, έμον πατέρα &ρασυμέμνονα , &υμολέοντα, ος ποτε δειψ' έλ&ων έ'νεχ' ιππων Λαομέδοντος 20 �ξ οΙ'πς συν νηυσι και &νδράσι παυροτέροισιν 'Ιλίου έξαλάπαξε π6λιν , χήρωσε δ' &γυιάς. τους δ' Άργοναύτας φασιν Εκ τής Τρφάδος &ναχ- 8 flέντας είς Σαμο&ρο/κην κομισ&ηναι , κα� τοίς με25 γάλοις &εοίς τας εvχας &ποδόντας πάλιν &να&είναι τας φιάλας εΙς το τέμενος τας {τι και νυν δια μενού6ας. Τής δ"έ των &ρΙ6τέων &νακομιδής &γνοουμένης 50 1 3 ενιοι - 'Αργοναυτών
(c, 32, 2),
om.
C
18 τινα Α, ποτ ε cetel'i
474
DIODORI SICULI
έτι κατα την Θετταλίαν , φα6� ΠQοσπεσε'ίν φήμην στι πάντες οί μετα 'Ιάσονος σΤQατεύσαντες έν το'ίς κατα τον Πόντον τ6ποις &πολώλασι. διόπεQ τον Πελίαν καιt,Jον [χειν -δπολαμβάνοντα τους έφέδQοvς της βασιλείας πάντας &QdfjV &νελε'ίν , τον μεν 5 πατέιια τον 'Ιάσονος &ναγκάσαι πιε'ίν αϊμα ταύQΟV, τον δ' &δελφον ΠQόμαχον, πα'ίδα την fιλικίαν δντα, 2 q;OVEV6at. Άμφινόμην δε την μητέQα μέλλουσαν &ναιρε'ίσ&αί φασιν lπανδQον κα� μνήμης &ξίαν έπι τελέσα6&αι ΠΙΙάξιν ' καταφυγούσαν γαιι έπ� την 10 έστίαν τού βασιλέως κα� καταQασαμένην πα&ε'ίν αύτον &ξια των &σεβημάτων, ξίφει πατάξασαν έαυ8 της το στη&ος fιQωικως καταστιιέψαι τον βίον. τον δε Πελίαν τούτφ τφ τιιόπφ πάσαν την 'Ιάσονος συγγένειαν &ιιδην &νελ6ντα ταχυ την ΠQοσήκοvσαν 15 το'ίς &σεβήμασι κομίσασ{}αι τιμωιιίαν. τον γάιι 'Ιά σονα καταπλεύσαντα νυκτος της Θετταλίας εΙς Βιι μον ού μαΚQιΧν μεν τηg 'Ιωλκού κείμενον, &&εώιιη τον δε τοίς έκ της πόλεως, μα&ε'ίν παιιά τινος των κατα την XaSQav τα γενόμενα πειι� τους συγγενει:ς 20 4 &τυχήματα. πάντων δε των &Qιστέων έτοίμων δν των βοη&είν τφ 'Ιάσονι κα� πάντα κίνδυνον &να δέχεσ&αι, πειι� της έπι{}έσεως έμπεσείν αύΤΟίς &μ φισβήτησιν' τους μλν γαιι συμβουλεύειν ΠΙΧQαΧQημα βιασαμένους εΙς την πόλιν &πιιοσδοκήτως έπι&έσ{}αι 25 τφ βασιλFg, τινιΧς δ' &ποφαίνει5&αι δείν στιιατιώτας άπο της {δίας πατιιίδος εκαστον συλλέξαντα κοινον &ιιασ&αι πόλεμον' άδύνατον γιΧιι είναι πεντήκοντα 3 κατά τονJ κατά vulg. 5 μΕν] μΕν Υάρ vulg. 6 τον] του GF 24 ους GF 27 συΗ Ιξαντα] Εκ},έξασ,f1oαι D.
ιν 50. 51.
475
και τρισιν &νδράι5ι ΠΕιμγενέι5&αι βασιλέαιι; δύναμιν εχοντοι; και πόλειι; &ξιολόγουι;, τοιαύτηι; δ' οϋι5ηι; 5 έν αvτοιι; &πορίαι;, λέγεται την Μήδειαν lπαγγεί λασ&αι δι' [αυτηι; τόν τε Πελίαν &ποκτενειν δόλφ 6 και τα βασίλεια παραδώσειν τοιι; &ριστεύσιν &κιν δύναιι;, ένταύ&α πάνταιν &αυμασάνταιν τον λόγον 6 καΙ τον τρόπον τήι; έπιβουλήι; μα&είν �ητoύνταιν, εΙπειν στι κομίζει με&' [αυτήι; πολλιΧι; και παρα δόξουι; δυνάμει;; φαρμάκων εύρημένα;; ύπ6 τε τήι; 10 μητροι; Έκάτη;; και τή;; &δελφή;; Κίρκηr;' καΙ ταύ ται;; μεν μηδiπoτε χρησ&αι πρότερον προ;; &πώλειαν &ν&ρώπων, νυνΙ δε δι' αυτών &μυvεισ{J-αι Qο/δίαιr; του;; &ξίου;; τιμωρίαr;. προειπουσαν δε τοι;; &ριστευσι 7 29 4 τα κατα μέρο;; τη;; έπι{J-έσεωr;, έκ τών βασιλείων 15 αvτοιr; έπαγγείλασ&αι σημανειν τη;; μεν ήμέρα;; καπνφ, τή;; δε νυκτο;; πυρί, προ;; την ύπερκειμένην τη;; {J-αλάττηr; σκοπήν, αυτην δε κατασκευάι5ασαν 51 'Αρτέμιδο;; εΙ'δ ωλον κοίλον, εΙ;; μεν τούτο παντοδα πα;; φύσει;; φαρμάκων κατακρύψαι, έαυτή;; δε τα;; 20 μεν τρίχα;; δυνάμεσί τισι χρίσασαν ποιήσαι πολιά;;, το δε πρόσωπον καΙ το σώμα Qυτίδων πλήρεr;, ωστε του;; {δόντα;; δοκειν εΙναί τινα παντελώ;; πρεσβυτιν ' το δε τελευταίον &ναλαβουσαν την {J-EOV δΙΕσκευασ μέVΗν καταπληκτικώ;; εΙ;; βχλων δειι5ιδαιμονίαν, εΙ;; 25 την πόλιν εΙσβαλείν [Χμ' ήμέρqι. έv{J-Εα�ούσηr; δ' 2 αvτηr;, και του πλή{J-ους κατα τα;; δδου;; συντρέχον τοr;, παραγγέλλειν πάσι δέχεσ&αι την &εον εVιJεβώι; ' 4 ιΧποκτειναι libri, corr. Hel·tlein 5 παραδoίiναι F �πιβoAiις vulg. 9 εύρημένας post Έκάτης vulg. 1 2 άμύ VEa.f1at D 15 σημαίνειν Ιίbή, corr. Hertlein 25 �μβαλεΙν D. 7
476
8
4
5
DIODORI SICULI
πα(μιίυαι γαρ α-Dτηv Εξ 'Τπερβορέων Επ' &γα.ftφ δαίμονι τΏ τε πόλει πάσ?7 και τφ βασιλεί. πάυτων δΕ προσκυνούυτων κα! τιμώντων την {Τεον {Tυι1ίαι�, καΙ το συνολον τη� πόλεω� &πάι1η� συνεν&εα�oύι1η�, εΙσβαλείν την Μήδειαν εΙ� τα βασίλεια, και τόν τε 5 Πελίαν εΙ� δεισιδαίμουα διά.ftεσιν Εμβαλείν και τα� .ftvγατέρα� α-ότου δια τη� τερατεtrx� εΙ� τοιαύτην κατάπληξιν &γαγείν ωστε πιστευσαι διότι πάρεστιν ή {Tεo� ε-όδαtμονα ποιήιrοvσα τον οΙκον του βασιλέω�· &πεφαίνετο γαρ ΕπΙ δρακόντων όχουμένηυ 10 την 'Άρτεμιν δι' &έρo� vπερπετασ&fjναι πολλα μέρη τη� oΙκoυμένη�, καΙ πρo� κrx.fttδρvσιν έαυτη� κα! τιμα� αΙωνίoυ� EulcllX.ftat τον ε-όσεβέστατον &πάντων τώυ βασιλέων· προστεταχέναι δ' α-ότΏ καΙ το γηρα� &φελουσαν το Πελίου διά τινων δυνάμεων .. νέον 15 παντελώ� ποιησαι το σώμα κα! πολλα gτερrx πρo� μακάριον και {Τεοφιλη ptov δωρήι1rxσ.ftαι. Εκπληττο μένου δε του βαι1ιλέω� το παράδοξον τών λόγωυ, ETCayyctlac1.ftat την Μήδειαν παραχρημα Επι του σώματo� έαυτη� τα� τουτων πίστει� παρέξεσ.ftαι. 20 ειπουσαν γα(! μιίj των Πελίου &υγατέ(!ων urx.fta(!OV Ενεγκείν υδω(! , κα! τη� TCct(!fFlvOV το QrJ&EV ε-ό&υ� Επι τIλo� &γαγoύση�, φασιν εΙ� οΙκίσκον τινα συγ κλείι1αι1αν έαυτην και περινιψαμΙνην το σώμα παν &ποκλύσασ{tαι τα� τών φα(!μάκων δυνάμει� · &πο- 25 καταστα&είσαν δ' εΙ� την προϋπάρχουσαν διά&εσιν κα! φανείσαν τφ βασιλεί καταπλήξασ&αι τoυ� δρων2
Reiske vulg.
4 σvν.ftΕαζοVσης vl1lg., om. D, corr. om. D 15 &φΕλόντα codices, COl'r. Stepb. τό] το;; 20 τούτcoν om. ΙΙ 21 μι ςι Ε, μ{αν ceteri.
ΤΕ
ιν 51. 52.
477
τα�, κα� δόξαι τινl 47Εων π(!ονοί,! μΕτηλλαχέναι το γϊί(!α� εI� πα(!47ένου νεότητα κα! κάλλo� πε(!ίβλεπτον. ποιϊίσαι δ' αvτην κα! διά τιναιν φα(!μάκαιν εϊδωλα 6 φανται147ϊίναι των δ(!ακόνταιν, έφ' ιbν &ποφαίνει147αι 5 την 47Εον κομιι147είι1αν δι' &έ(!o� έξ 'Τπε(!βο(!έαιν έπι295 ξΕναι47ϊίναι τφ Πελί'f. των δ' ένε(!γημάτων ύπΈ(! την &ν47(!αιπίνην φύι1ιν φανέντων, και τού βαι1ιλέαι� μεγάλη� &πoδOΧϊί� &ξιoύντo� την Μήδειαν κα� το ι1ύνολον πιι1τεύι1αντος &λη47ϊί λέγειν, φαι1!ν αvτην 10 κατα μόνα� έντυΧΟύι1αν τφ Πελί,! πα(!ακαλ{ι1αι ταί� 47υγατ(!άι1ι διακελεύι1αι147αι ι1υνε(!γείν κα� π(!άττειν απε(! αν αvταί� Π(!Οι1τάττr; ' Π(!Οι1ήκειν γα(! τφ τού βαι1ιλέω� ι1rJψατι μη δoυλικαί� χε(!ι1ίν, &λλιΧ ταί� των τέκναιν 47ε(!αΠΕυ47έντα τυΧΕίν τϊί� πα(!ιΧ 47εων 15 εVε(!γΜία�. διόπε(! τού Πελίου ταί� 47υγατ(!άι1Ι 7 δια(!(!ήδην εΙπόντo� πάντα π(!άττειν οι1α txν ή Μή δεια Π(!ο ι1τάτηl πε(!� το ι1ωμα τού πατ(!ό�, τα� μΈν πα(!47ένoυ� Eτoίμoυ� oϋσα� το κελευόμενον έπιτελείν, την δΈ Μήδειαν νυκτό� έπιγενOμ{νη� κα� τού Πε- 52 20 λίου Π(!O� υπνον τ(!απέντo� λέγειν ώ� &ναγκαίον έν λέβητι κα47Εψηι1αι τό ι1ωμα τού Πελίου. Π(!Oι1άντω� δΈ των πα(!47έναιν δεξαμέναιν τον λόγον , έτέ(!αν αvτην έπινοϊίι1αι πίι1τιν των ύπ' αvτfj� λcγoμέναιν' Τ(!Εφομένου γα(! κ(!ιού πoλυετoύ� κατα την οΙκίαν, 25 έπαγγείλαι147αι ταί� κό(!αι� τούτον π(!ότε(!ον κα47εψή4 τών σαι. vulg. άφ' D 8 άποδοχης] ';'περοχης ΙΙ 9 φασιν «vrOIl κ. μ. IllrvXEtv τόν πατέρα (rbll π. om. l!'M) τα,ι;; ,f]-v)'ατράσι και παρακαλέσαι συνεΡΎειν ΙΙ 14 ,f]-ερα πε{αις F; ,f]-εραπεv,f]-εll vel ,f]-εραπεv,f]-ι!vτι fort. 16 διαρρή δην σαι. D 18 οiίσαs] είναι Dindorf, (c. 49, 5) 21 προσάν τως Dindorf (XIV 21, 6), προσηνωι;; libri.
478
DIODORI SICULI
2 ι1ειν και ποιήι1ειν &π' &QXii� tXQ·Va. ι1υγκατα&εμένroν
δ' α{)των, μυ&ολογούι1Ι την Μήδειαν κατα μέλη διελούι1αν το ι1ωμα τού ΚQιού κα&εψηι1αι , και διά τινroν φαQμάκroν παQαΚQΟVι1αμέvην έξελειν έκ τού λέβητo� &QVO� εΙδroλον. ένταύ&α των παQ&έvroν 5 καταπλαγεΙι1ων, και πίι1Τει� τη� έπαγγελία� iιγηι1α μένroν ένδεxoμένα� έχ,cιν, VΠΟVQγηι1αι τoι� ΠQΟι1τάγμαι1Ι. και τα� μεν IXλλα� άπάι1α� τον πατέQα τυπτoύι1α� &ποκτειναι, μόνην δ' "Αλκηι1τιν δι' ciJdc3 βεία� vπεQβολην &ΠΟι1χέι1&αι τού γεννήι1αντo�. μετα 10 δε ταύτα την MήΔCιάν φασι τού μεν το ι1ωμα κατα κόπτειν .η κα&έψειν &ΠΟι1τηνο:ι, ΠQΟι1ποιηι1αμέv'YjV δε δειν ΠQότεQον ciJXιX� ποιήσασ&αι τΏ ι1ελήνrι , τα� μεν παQ&ΕVΟV� &ναβιβάι1αι μετα λαμπάδων έπι το μετεroQότατον ΤEγo� των βαι1ιλείων, αiJτην δε τΏ 15 Κολχίδι διαλέκτφ κατευχήν τινα μαΚQαν διεQχομΕνην έγΧQονίζειν, &ναι1ΤQοφην διδούι1αν τoι� μέλλουσι 4 ποιειι1&αι την έπί&εσιν. διο και τoυ� ΆQγοvαύτα� &πο τη� σκoπη� καταμαfTόντας το πύQ, και νoμίσαντα� συντετελι!σ&αι την &vatQEdtV τού βαι1ιλέω�, δQμη- 20 σαι δQόμφ ΠQΟ� την πόλιν, παQεισελ&όντα� δ' έντo� τού τείxoυ� έι1πασμένoι� τoι� ξίφει1ιν εl� τα βαι1ί λεια καταντήι1αι και τoυ� έναντιoυμένoυ� των φυ λάκroν &νελεΙν. τα� δε τού Πελίου &vγατέQα� tXQΤΙ καταβεβηκυία� &πο τού τέγoυ� ΠQΟ� την καfTέψηι1ιν, 25 και παQαδόξro� έν τoι� βαι1ιλείoι� lδoύι1α� τόν τε Ίάι10να και τoυ� &QΙι1τεt�, πεQιαλγεt� έπι τfj συμ- 296 φοqfj γεν{ι1&ιχι' ουτε Ytlq &μύνιχι1&ΙΧΙ η}ν Μήδειιχν 6 Aπ«γγελl«ς ]
πράξεως OF 11 τήν om. D f. 23 καταντησαι nιYiom. Π.
19 νομίσανται;] νσήσαντας
ιν 52. 53.
479
εΙχον έξουσίαν οi.!τε το πραx,ιtεν α-όταίς μύσος δι' &πάτην διορ.ftώσασ.ftαι. δι6περ ταύτας μεν δρμησαι 5 λέγεται στερίσκειν αύτας τού ζην , τον δ' 'Ιάσονα κατελεήι'1αντα τα πά.ftη παρακαταοχείν α-ότάς, κα� 5 .ftαρρεlv παρακαλέσαντα δεικνύειν δις έκ κακίας μ'έν ο-όδεν ημαρτον, άκουσίως δε δι' &πάτην ήτύχησαν. κα.ft6λου δ'έ πασι τοίς ι'1υγγενέσιν έπαγγειλάμΕνον 53 έπιcικως κα� μCΓαλoψύXως προσενεχ.ftήι'1Ει'1f}αι, ι'1υν αγαγΕίν εΙς έκκλησίαν τα πλή.ftη. &πολογηι'1άμενον 10 δε ΠΕρl των πεπραγμένων, κα� διδάξαντα δι6τι τους προαδικήσαντας ήμύνατο, τιμωρίαν έλάττονα λαβων Φν α-ότος πέποv.ftεv , Ά.κάστφ μεν τφ Πελίου την πατρφαν βασιλείαν παραδΟύναι , των δε τού βαι'1ι λέως .ftvγατέρωv &ξιωσαι α-ότον φροντίδα ποιήι'1α15 o.ftOCL. κα� πέρας ι'1υντελέσαι την ύπ6σχεσιν α-ότ6ν 2 φασι μετά τινα χρ6νον συνοικίσαντα πάσας τοίς έπιφανεστάτοις. 'Άλκηι'1τιν μεν γαρ την πρεσβυτάτην έκδούναι προς γάμον Ά.δμήτφ τφ Φέρητος Θετταλφ, Ά.μφιν6μην δε Ά.νδραίμονι Λεοντέως Οιδελφφ , Ε-ό20 άδνην δε Kάvτ} τφ Κεφάλου , Φωκέων τ6τε βασι λεύοντι. ταύτα μεν α-ότον υστερον πραξαι , τ6τε δε μετα των άΡΙ6τέων εΙς 'Io.ftlLov τον έν Πελοπον νήι'1φ πλεύι'1αντα .ftvotocv έπιτελέσαι τφ ΠOσCΙδωνι καλ κα.ftιερωσαι την Ά.ργω τφ .ftcrp. &ποδοχης δε 3 25 μcγάλης τυγχάνοντα παρα τφ βασιλει των Κοριν1 t'X EtV ΙΙ 8 μεΥαi.οπρεπώς ΙΙ 10 δείξαντα D 11 τψωρίαν] διατιμωρίαν D 12 Εκάστω DF (c. 55, 2) 14 άξιώσαι αvτον D, ιiξΙως Εαυτόν ΙΙ 2ό Kάνrι τώ Ι καΙ νιτω D, καπατώνeι CEG' Φωκέων] Φvi.ακΕων ΑΒ ' 2ί υστερον αvτόν vulg. 22 Εν] ΕπΑ D.
480
DIODORI SICULI
-ftcrov Ι4!έοντι μετασχείν της πολιτείας κα� τον λοι πον XQ6vov έν τfj KOQtv-ftfJ κατοικη6αι. Μελλ6υτων δs των 'Αl!γοναvτων εΙς τας παΤQί4 δας διαχωl!ίζε6-ftαι , φασ� τον Ήl!ακλέα 6υμβουλεύ σαι τοίς &l!Ι6τεύσι Πl!ος τα παl!άδοξα της τύχης 5 &λλήλοις 8l!κοvς δούναι συμμαχήσειν, έάν τις βοη -ftείας Πl!06δεη.ft'fJ · έκλέξασ.ftαι δs κα� της Έλλάδος τον έπιφανέστατον τ6πον εΙς &γώιιων .ftέσιv κα� πανήγυιμν κοινήν, κα� κα&ιεl!ωσαι τον &γωνα τφ 5 μεγίστφ των -ftcWV Δι� Όλυμπίφ. 6υνομοσάντων δs 10 των &l!ιστέων πεl!� της συμμαχίας, κα� την διάταξιν των &γώνων έΠΙΤl!cψάντων Ήl!ακλεί, φασ� τούτον [τον] τ6πον Πl!ΟΚl!ιναι Πl!ος την πανήγVl!ιν της των Ήλείων χώl!ας τον παl!α τον Άλφει6ν. διο κα� την παQαποταμίαν κα-ftιεl!ώσαντα τφ μεγίστφ των -ftcwv, 15 Όλυμπίαν &π' έκείνου Πl!οσαγΟl!εύσαι. -όΠ06τησά- 297 μενον δ' ίππικον &γωνα κα� γυμνικ6ν, τά τε πεQ� των &&λων διατάξαι κα� -ftεωl!οvς &πσστείλαι τους ταίς π6λεσι Πl!οεl!ούνταg την -ftIav των &γώνων. 6 δια δs την παQα τοίς 'ΑQγοναύταις γενομΙνην &πο- 20 δοχην αυτού κατα την σΤl!ατείαν ου μεΤl!ίως δοξα σ.ftΕvτος, Πl!06γενέι1.ftαι την έκ της Όλυμπικης παvηγύl!εως δ6ξαν , δ5στε πάντων των Έλλήνων έπιφανέστατον iJπάl!χειν κα� παl!α ταίς πλείσταις π6λεσι γνωσ-ftέντα πολλους έχειν έπι-ftvμητας της 25 φιλίας, οϋς Πl!ο-ftύμοvς εΙναι μεται1χείν παντος κιν7 δύνου. ταχυ δ' έπ' &νδl!είcr κα� σΤQατηγίcr .ftav μασ-ftέντα σΤQατ6πεδ6v τε ΚQάΤΙι1τον ι1vστήι1ασ.ftαι 13 τόν del. Hertlein 24 ύπιΧQ5ΙΧΙ Il 26 μ,ΕτΕΖειν
των om. D
ΙΙ.
2 3 των om. D
48 1
ιν 53. 54.
κα� πάσαν επελf7είν την οίκουμΙνην ευει;ηετουντα το γΙνο:; τών &νf7ρώπων' &ν·{7' dJv τυχείν αυτον συμφωνουμΙνη:; &f7ανασtαg. του:; δε ποιητα:; δια την συνήf7η τερατολογtαν μυf70λογησαι μόνον τον 5 ΉρακλΙα καL γυμνον σπλων τελ!σαι του:; τεf7ρυλη μΙνου:; &f7λουg. Άλλα περ� μεν τού f7cov τούτου τα μυf70λο- 54 γούμενα πάντα διήλf70μεν, νυν� δε 'ltQoof7criov ήμιν κα� υπερ 'Ιάσονο:; τον υπολειπόμενον λόγον. φασ� 10 γαρ αυτον εν KoQtvitιp κατοικούντα κα� συμβιώσαντα δεκαι;τη χρόνον 1VIηδεtCf γι;ννησαι παίδα:; εξ ΙXVTfjg, του:; μεν πρεσβυτάτου:; δύο διδύμου:; Θι;τταλόν τε κα� ΆλκιμΙνην, τον δε τρtτον πολυ νεώτερον τού των Τίσανδρον. τούτον μεν o1Jv τον χρόνον {στο- 2 15 ρούσιν &ποδοχη:; &ξιωf7ηναι την Μήδειαν ύπο τού &νδρο:; δια το μη μόνον κάλλει διαφΙρειν αυτήν, &λλα καL σωφΡOσύνrι και ταί:; &λλαι:; &ρεταί:; κεκο σμησitαι ' μι;τα δε ταύτα &ει μάλλον τού χρόνου την φυσικην ευπρΙπειαν &φαιρουμΙνου, λ!γεται τον 20 'Ιάσονα Γλαύκη:; ερασf7iντα τη:; ΚρΙοντο:; itvyarQog μνηστι;ύσαι την 'ltaQf7ivov. συγκαταitcμiνου δε του 3 πατρο:; και τάξαντο:; ήμΙραν τοί:; ydftolg, το μεν πρώτον επιβαλ!σf7αι φασιν αυτον 'ltECitHV την Μή δειαν έκουσίω:; παραχωρησαι τη:; συμβιώσεωg ' βού25 λεσf7αι γαρ αυτον γαμειν ουκ &ποδοκιμάσαντα τ,ην προ:; αυτην όμιλίαν , &λλα τοί:; τΙκνοι:; σπεύδοντα 9 καΙ om . vulg. άΠΟλElπόμενον ΙΙ 21 μνηστεύσασ,{Ται D 25 αύτον 8cri'psi , αύτην codices , αλλην Dindorf; an Γλαύκην mavis? αποδοκιαάζοντα ΙΙ 26 άλλά Dind., άλλά καΙ cod. .
DIODORUS Ι.
37
482
DIODORI SICULI
συγγε'/.ιη τον του βασιλέως οΊκον ποιηοαι. &γανα κτούσης δΒ της γυναικος κα� ,f}covr; μαρτυρομένης τους έπόπτας γενομένους των 8Qκωv, φασ� τον 29 8 'Ιάσονα καταφρονήσαντα των 8ρκων γημαι την του 5 βασιλΕως ,f}υγατέρα. την δΒ Μήδειαν έξελαυνομένην 5 έκ της πόλεως, και [Ltav �μέραν παρα του Κρέοντος λαβουσαν εΙς την της φυγής παρασκευήν, εΙς μΒν Τcl βαtJtλεια νυκτος clacl,f}civ &λλοιώtJαtJαν τοίς φαρμάκοις την α{,τής 5ψιν, και την οlκtαν {,φάψαι, ι:;tζιόν τι προtJ,f}εitJαν, ε{,ρημένον μΒν {,πο Κtρκης 10 τής &δελφης , δύναμιν δ' [χον, έπαν έξαφ,f}fι , δυtJ κατάσβεστον. ΙΧφνω δΒ φλεγομένων των βαοιλεtων, τοv μΒν 'Ιάοονα ταχέως έκπ·η δηοαι, την δΒ Γλαύκην και τον Κρέοντα του πυρος περικαταλαβόντος δια6 φ,f}αρηναι. τινΒς δΒ των συγγραφέων φαtJL τους μΒν 15 υ{ους της Μηδεtας δωρα κομtοαι τ11 νύμφrι φαρμά κοις κεχριμένα, την δΒ Γλαύκην δεξαμένην κα� τφ fίώματι περι,f}εμένην αυτήν τε συμφορij περιπεσείν κα� τον πατέρα βοη&οtίντα κα� του οώματος &ψά7 μενον τελευ't'ηδ'αι. την δΒ Μήδειαν έπιτυχουtJαν 20 τοίς ΠQώτοις έγχεΙQήμαtJιν ουκ &ΠQσ't'ηναι τής 'IιXtJO νος τιμωQtας. έπι τοtJουτο γαρ ΠQοελ&εiν αυτην 6Qffjr; /Χμα και ζηλοτυπtας, έτι δ' ιhμότητoς, ωtJτ' έπει διέφυγε τον μετα τής νύμφης κtνδυνον, τ11 σφαγ11 των κοινω'ν τέκνων έμβαλείν αυτον εΙς τας 25 μεγtστας tJυμφοράς ' πλην γαρ ενος του διαφυγόντος τους ΙΧλλους υίους &ποοφάξαι [και τα οώματα τού4
4 τών ίίρκων om. vulg. 6 παρά] 1 τού om. vulg. άπό ΙΙ 20 άποτυχουσαν Dind. 24 ΕξέφυΥΕ ΙΙ 27 καΙ τ« {Τάψαι delevi (c. 55, 1). -
ιν 54. 55.
483
των Εν τφ της 'Ήρας τεμένει -ftάψαι] κα� μετα των πιστοτάτων -ftεραπαινίδων [τι νυκτος μέσης φυγείν Εκ της KoQtv-ftov , κα� διεκπεσείν ε{ς Θήβας προς Ήριχκλέα ' τούτον γαρ μεσίτην γεγονότα των δμολο5 γιων Εν Κόλχοις Επηγγέλ-ftαι βοη-ftήσειν ιxvrfι παρα σπονδουμένΊ]. Εν τσσούτφ δε τΟν μεν 'Ιάσονα στερη- 55 -ftIvrιx τέκνων κα� γυναικος δόξαι πασι δίκαια πεπον-ftέναι ' διο κα� μη δυνάμενον Ενεγκείν το μέ γε{70ς της συμφορας Ικ τού ζην έαυτον μεταστησαι. 1 0 τους δε KoQtv-fttovg Εκπεπληχ-ftαι μεν την δεινότητα της περιπετείας, μάλιστα δ' &πορείν περ� της ταφης των παίδων. διόπερ &ποστειλάντων αυτων Πυ-ftώδε τους έπερωτήσοντας τον -ftcov σπως χρηστέον έστ� τοίς σώμα σι των παίδων , προστάξαι την Πυ-ftίαν 15 Εν τφ τεμένΗ της 'Ήρας αυτους -ftάψαι κα� τιμων -ήρωικων αυτους &ξιούν. ποιησάντων δε των Κοριν- 2 -fttrov το προσταχ-ftέv , φασ! Θετταλον μεν τον διαφυγόντα τον &πο της μητρος φόνον Εν Κορίν-ftφ 299 τραφέντα μετα ταύτα Επανελ-ftειν clg 'Ιωλκόν, ο-δσαν 20 'Ιάσονος πατρίδα ' Εν fι καταλαβόντα προσφάτως 'Άκαστον τον Πελίου τετελευτηκότα παραλαβειν κατα γένος πρσσήκουσαV' την βασιλείαν, κα� τους -δφ' έαυτον τεταγμένους &φ' έαυτού προσαγορεύσαι Θετ ταλούς. οvκ &γνοω δε διότι περ� της των Θετταλων 3 25 προσηγορίας oV ταύτη ν μόνην την {στορίαν, &λλα κα! διαφώνους έτέρας παραδεδόσ-ftιχι Όυμβέβηκε, περ� αιν Εν οlκειοτέροις μνηΌftηΌόμε-ftα καιροίς. την 4 2 νυκτός μέσης 1 ποΛλής νυκτος οϋσης ΟΡ 13 οπως] 21 αικαστον D 22 τήν orn. D ; πώς ΙΙ εστι om. OF f. ante κατα ponendum 2 6 παραΥενι!σ{Ται D. 37'
484
DIODORI SICULI
δ' oiJv Μήδειαν έν Θήβαις φασ� κατιχλιχβούσιχν ΉQΙΧΚλSιχ μιχνικφ πά,f}ει συνΕχόμΕνον κιx� τουg V{Ovg άΠΕκταγκότιχ, φΙΧQμάκοις ιxtιτoν lάσιχσ,f}ιχι. του δ' Etιρυσ&Eαις έπικειμΕνου τοίς ΠQοστάγμιχσιv, άπο γνουσιχν τήν κιχτα το παρον έκ τούτου βοή,f}ειιχv 5 κατιχφυγείν εΙς 'Α,f}ήvιχς προς ΛΙγΕιχ τον Πιχvδtοvος, Ι) έvταυ,f}α δ' οί μΕν φασιν αtιτήν ΑΙγεί συνοικήσασαν γΕνν·ησαι Μηδον τον fJστεροv Μηδtαι;; βαι1ιλεύσαντιι, τινες δ' ίι1τορουι1ιν όφ ' Ίππότου του ΚρΕοντος έξαι τουμΕνην τυχείν κρtσεαις κα� των έγκλ,ημάταιν άπο- 10 6 λυ,f}fjvαι, μετα δε ταυτα Θηι1Εαις έπαvελ.ftόvτος έκ Tρoι�ηνoς ΕΙς τας 'A,f}fjvιxg, έγκλη,f}είσαv έπι φαQ μακεt'f φυγείν έκ της πόλεαις' δόντος δ' ΑΙγΕαις τους παραπΕμψοντας εις ην βούλοιτο χώραν, εις 7 τήν Φοιvtκηv κομισ,f}ηvιχι. έVΤΕυ,f}εν δ' εις τους 15 αναι τόπους της 'AIJtιxg άναβίΧσαν συνοικ,η σαt τινι των έπιφανων βασιλSαιν, έξ oij γεννη6αι παίδα MiΊδoν ' και τον πΙΧίδα μετα τήν τού παΤQος ΤΕλευ την διΙΧδΕξάμΕνον τήν βΙΧι1ιλε{αν ,f}αυμιχσ,f}ηvα{ τε κιχτα την άvδQε{ιχv καΙ τους λαους άφ' έιχυτού 20 Μήδους 6νομάσιχι, 56 Κιχ,f}όλου δε δια την των ΤQαγφδωv τεQιχτεtιχv ποικtλη τις [διά&εσις] κιχι διάφΟQος ίσΤΟQtα πεQΙ Μηδεtας έξενήνεκται, καt τινες χαQt�εσ,f}αι βουλό μενοι τοίς 'Α.ftηvαtοις φαι11ν αύτήν άναλαβούσιχν 25 τον έξ ΛιγΕαις Μηδον εις Κόλχους διασαι.ftηvαι· κατα δε τουτον τον ΧQόνΟV Λιήτην έκ της βασιλεtιχς 3 &ΠΕκτακότα C 10 "Q{GEro� Τ'ΙJΧΕιν vlllg. 13 δ' 18 τον Bekker, τον μ.Εν cod. 20 laovg] &l.1.ovs codices 23 διά.ιtεσις om. OF. om.
vulg.
ιν 55. 56.
485
υπα τ&δελφΟύ Πέρσου βιαίως έκπεπτωκ6τα την άρχην ανακτήσασftαι , Μήδου τού ΛΙηδείας άνελ6ντο; τον Πέρσην ' μετα δε ταύτα δυνάμεως έγκρατη γεν6μενον τον Μηδον πολλην έπελftείν της υπΈρ τον 5 Π6ντον 'Ασίας, κa� κατασχείν την άπ' έκείνου Μη δίαν προσαγορω&είσαν. άλλα γαρ το πάσας τ((ς 2 αποφάσεις των περ� της Μηδείας μυ&ολογησάντων 300 άναγράφειν ουκ άναγκαίον αμα και μακρον εΊναι κρίνοντες τα καταλειπόμενα της περ� των 'Αργοναυ1 0 των {στορίας πρ06,ι}ήσομεν. οiJκ όλίγοι γαρ των τε 3 αρχαίων συγγραφέων και των μεταγενεστέρων , &)ν Εστι και Τίμαιος, φασι τους 'Αργοναύτας μετα την τού δέρους &ρπαγην πυ{Jομένους υπ' ΑΙήτου προ κατειληφ&αι ναυσι το στόμα τού Πόντου , πραξιν άνα 15 έπιτεΜσασ.fIαι παράδοζον και' μνήμης άξίαν. πλεύσαντας γαρ avroilg δια τού Τανάιδος ποταμού έπι τας πηγάς, και κατα τόπον τινc} την ναύν διελ κύσαντας, κα-&' {τέρου πάλιν ποταμού την ρύσιν εχοντος εΙς τον ωκεαν()ν καταπλεύσαι προς την 20 .fIάλατταν, άπο δε των l}ρκτων Επι την δύσιν κομι σ{Jηναι την γην εχοντας Εξ εvωνύμων, και πλησίον γινομένους Γαδείρων εΙς την κα-&' ήμας .fIάλατταν εΜπλεύσαι. άποδει'ξεις δε τούτων φέρουσι, δεικνύν- 4 τες τους παρ α τον ωκεανον κατοικούντας Κελτους 25 ι5εβομένους μάλιστα των .fIcWv τους Διοσκόρους ' παραδ6σιμον γαρ αvτους εχειν έκ παλαιων χρόνων την τούτων των -&ι:ων παρουσίαν έκ τού ωκεανού 6 προσαγ. Mrιδ{αν vulg. 8 αμα] άλλά ΟΡ εΙναι] η add. D 9 περλ της D 1 3 δέρατος ΙΙ 17 κατά om. ΙΙ 22 γενομΕlJους vulg. 26 ΕχειlJ αύτους vulg.
486
DIODORI SrcULI
γcγενημένην. είναι δε και την πα(!α τον ιbκεανoν χώ(!αν ουκ όλtγας εχουσαν π(!οσηγο(!ίας &πό τε των 5 Ά(ΨOναVΤων και των Διοσκό(!ων. πα(!απλησίως δε κα� την Εντος Γαδεί(!ων fίΠEι(!Oν εχειν Εμφανη σημεία της τούτων &νακομιδης. περι μεν γαρ την Τυρρη- 5 νίαν καταπλεύσαντας αvτους εΙς ν,ησον την όνομα ζομένην ΔΙ.&άλειαν τον Ιν αυΤf; λιμένα, κάλλιστον δντα των Εν Ικείνοις τοίς τ6ποις, Ά(!γφον &πο της νεCoς προσαγορεύσαι, καΙ μέχρι τωνδε των χρόνων παραπλησίως 10 6 διcψένειν αvτού την προσηγο(!ίαν. δε τοίς εΙρημένοις κατα μεν την Τυρρηνίαν &πο σταδίων όκτακοσίων της 'Ρώμης όνομάσαι λιμένα Τελαμωνα, κατα δε Φορμίας της 'Ιταλίας ΑΙήτην τον νύν Καιήτην προσαγορευόμενον. προς δε τού τοις υπ' &νέμων αυτους έκριφέντας εΙς τας Σύρτεις, 15 και μα.fTόvτας παρα Τρίτωνος τού τότε βασιλεύοντος της Λιβύης τ,ην Ιδιότητα της &αλάττης, και τον κίν δυνον Εκφυγόντας, δωρήσασ&αι χαλκούν τρίποδα τον &ρχαίοις μεν κεχαραγμένον γράμμασι, μέχρι δε των νεωτέρων χρόνων διαμείναντα παρα τοίς Eiι- 20 7 cσπcρίταις. ov παραλcιπτέοv δ' ήμίν &νεξέλεγκτον την [στορίαν των &ποφηναμένων τους Άργοναύτας &να τον 'Ίστρον πλεύσαντας μέχ(!ι των πηγων κατ ενεχ&ηναι δια. της &ντιπροσώπου ρύσεως π(!ος τον 8 Άδριατικον κόλπον. τούτους γα.ρ δ χ(!όνος fίλεγξεν 25 υπολαβ6ντας τον Ιν τφ Π6ντφ πλείοσι στόμασιν30Ι lξc(!εvγόμcvοv 'Ίστρον και τον εΙς τον Άδρίαν Εκ7 AΙ&αλtα'll CD 8 τοίι; om. D 14 καήτη'll D 20 ΕVΕσΠΕQίται� D, i'll ΈσΠΕllίταιι; C, ΈσΠΕQίταιs F (c. 27, 2) 24 €υσεωι; G, φυσΕως cet.
1 \' 56. 57.
487
βάλλοντα την Qύσιν εχειν &πο των αiιτων τ6πων. 'Ρωμαίων yιXQ καταπολεμησάντων το των '1otQrov li1'vob, ciJQii1'n τας πηγας εχων δ ποταμος &πο τετ ταQάκοντα σταδίων της i1'αλάττης. &λλα yitQ τοις 5 συγγQαφεύσιν αίτίαν της πλάνης φασ� γενέσf}αι την δμωνυμίαν των ποταμων. Ήμίν δ' &Qκούvτως έξειQγασμένοις την πεQ� των 'AQYOvavrwv {OTOQiav και τα ύφ' ΉQακλέους ΠQα- 57 χi1'έντα οΙκειον αν εί'η κατα την γενομένην έπαγ10 γελίαν αναγQάψαι τας των υ[ων αiιτoυ ΠQάξεις. μετα την ΉQακλέους τοίνυν αποi1'έωσιν ο{ παίδες αiιτoύ καηύκουν εν ΤQαχίνι παQα Κήυκι τφ βασιλεΙ. 2 μετα δε ταύτα "Τλλου Καί τινων EtiQWV ανδQωi1'έν των, EiιQvoi1'cvr; φοβηi1'εις μη πάντων ενηλίκων 15 γενομένων εκπέσrJ της εν Μυκήναις βασιλείας, έΥνω τους ΉQακλείδας έξ σλης της 'Ελλάδος φυγαδευσα·ι. διο Κήυκι μεν τφ βασιλει ΠQοηγ6Qευσε τούς τε ΉQακλείδας και τούς Λικυμνίου παίδας εκβαλι;ιν, 3 ετι δε Ί6λαον καΙ το σύστημα των 'ΑQκάδων των ' 20 ΗQακλΙ;ί συνεσΤQατευκ6των, η ταύτα μη ποιούντα π6λεμον &ναδέξασi1'αι. ο[ δ' ΉQακλειδαι καΙ ο[ μετ' α'iιτων i1'croQOVvrcr; αυτούς o'iικ αξιομάχους 8ντας <1 E'iιQvoi1'ti: πολεμείν , εγνωσαν Εκουσίως φεύγειν έκ της TQCtltvog · επι6ντες δε των ί'iλλων π6λεων τας 25 αξιολογωτάτας εδέοντο δέξασi1'αι σφας α'iιτoυς συν οίκους. μηδεμιας δε τολμώσης; ύποδέξασi1'αι, μ6νοι των ίΧλλων 'Αi1'ηναίοι δια την έμφυτον παQ' αύτοίς 4 τcτταρακοσίων Reiske αvτοv om. II 11 μΕτά] δε δέξασ.(joαι] παραδέξασ.(joαι C
5 α Ιτίαν . . φασί om. D 10 D 25 άξΙΟ),ΟΥcoτάτους D 27 παι/ om. GE.
add.
DIODORI SICULI
488
έπιείκειαν πρΜεδέξαντο τουςΉρακλείδας' κατφΚΙι1αν δε αύτους μετιΧ των ι1υμφυγόντων είς ΤρικόQV&ΟV πόλιν, ητις έι1τ� μία της όνομαζομένης τετραπ6λεως. δ μετιΧ δέ τινα χρόνον &πάντων των <ΗQακλέοvς παί δων ήvδQωμέvωv, κα� φQοvήμα7:0ς έμφυομένου τοίς 5 νεανίι1κοις διιΧ την ιJr.φ' ΉQακλέοvς δόξαν , {;φορώ μενος αiJτωv 7:ην αυξηι1ιν EiJQVd&cvg έι1τράτευι1εν 6 έπ' αύτους με7:ιΧ πολλής δυνάμεως. ο[ δ' ΉQακλεί δαι, βοη&ούντων αiJτοίς των 'A.ftrjvatwv, ΠQΟι1τηι1ά μενοι τον Ήρακλέους ιJr.δελφιδOύν Τόλαον, κα� 7:0ύ7:φ 10 τε κα! Θηι1εί και "Τλλφ την ('JΤQα7:ηγtαν παQαδόντες, ένίκηι1αν παQατάξει τον Ευρυι1&{α. κατα δε την μάχην πλεί6'ΤΟΙ μεν των μετ' ΕύQV6'&έως καΤ8κόπη6'αν, αiJτος δ' δ ΕiJQυι1&εύς, του {1Qματος κατιΧ την 302 φυγην ι1vνΤQιβέντος, -όπο "'Τλλου τού <Ηρακλέους 15 &VIJQl&rJ' δμοίως δε και oC υ[οι τού ΕύQVι1&έως 58 πάντες κατιΧ την μάχην έτελεύτηι1αν. μετιΧ δε ταύτα οί μεν Ήρακλείδαι πάντες περιβοήτφ lLιXXfJ νενικη κότες τον EiJQVd&la, κα� διιΧ την 8ύημ8ρίαν ι1υμ μάχων εύΠΟQήι1αvτες, έι1τράτευι1αν έπ! την Πελο- 20 Άτρευς δε μετιΧ 2 πόννηι10ν "'Τλλου 6'τρατηγουντος. την Εύρυ6'&έως Τ8λευτην καταλαβόμενος την έν Μυκήναι.ς βαι1ιλείαν, κα� πρΟΟλαβ6μενος ι1υμμάχους Τεγ8ιΧτας καί τινας l1λλοvς, &πήντηι1ε τοίς <ΗQακλεί3 δαις. κατιΧ δε τον Τι1&μον των ι1τρα7:0πέδων &&QOL- 25 ι1&έντων , "Τλλος μεν δ Ήρακλέους είς μονομαχίαν προεκαλέι1ατο των πολεμίων τον βουλ6μενον , δμο λO'Yία� &έμ8νo� τοιαύτας, ε! μεν "'Τλλος νικήι1αι τον 11
2
ΤΕ
OF 3 πόίtιν om. 28 �l7κήσEι codices.
Τρικόρι,ι.&ο,ι D, Τρικ6ρυ,ι.&ον
om. D
14 ό om. vulg.
OF
ιν 57. 58.
489
dVTtTctxi7iVTct , παραλαβείν Ήρακλείδας τη υ EiJQV oi7irog βασιλείαν, ει δ' "Τλλος λειφi7cίη, μη κατιέναι Tovg Ήρακλείδαg εΙς Πελοπόννησον εντος ετων πευτήκοντα. καταβάντος δ' εΙς την πρόκλησιν Έχέ- 45 μου τού βασιλέως των Τεγεατων , και της μονο μαχίαg γενομένηg , ό μΈν "Τλλοg ανTlρέi7η , οι δ' Ήρακλείδαι κατιΧ τας όμολογίας απέστησαν της καi7όδου και την εΙς Τρικόρυi70ν επάνοδον εποιή σαυτο. μετα δ{ Ttvag χρόυους Λικύμνιος μεν μετιΧ 5 10 τωυ παίδων και Τληπολέμου τού Ήρακλέουg, έκου σίως των Άργείων aiJToiJg ΠΡΟΟδεξαμένων, εν 'Άργει καηΩκησαν, οι δ' αλλοι πάντες εν Τρικορύi7φ [κατ φκησαν] . αις δ ' ό πεντηκονταετης χρόνος διηλi7ε, κατηλi70ν εις Πελοπόννησον ' ιbν τας πράξεις ανα15 γράψομεν, 8ταν Elg εκείνους τους χρόνους παρα γενηi7ωμεν. Άλκμήνη δ' εις Θήβας καταντήσασα1 β και μετιΧ ταύτ' αφαντος γενομένη , τιμων looi7{rov ετυχε παρα τοίς Θηβαίοις. τους δ' αλλους Ήρακλεί δας φασιν ελi7όνταg παρ' ΑΙγίμιον τον Δώρου την 20 πατρφαν της χώρας παρακαταi7ήκην απαιτήt1αντας μετιΧ Δωριέων κατοικησαι. Τληπόλεμον δΈ τον 7 Ήρακλ{ουg εν 'Άργει κατοικούντα λ{γουσιν ανελείν Λικύμυιου τον Ήλεκτρύωνος ερίσαντα περί τινωυ, δια δΈ τον φόνον τούτον εξ 'Άργους φυγόντα εις 25 'Ρόδον μετοικηt1αι ' την δΈ νησον ταύτη ν τότε κατ φκουν 'Έλληνες ο{ {ιπο Τριόπα τού Φόρβαντος κατ οικισi7έντες. τον δ' otΎν Τληπόλφον κοινπ μετα 8 8 Τρικόρυν.ιΤον CDF 12 Τρικορύν.ιΤφ CDF φκησαν delevi, κατοικ ή σανΤΕς' ΙΙ 13 δ' om. vuJg. τσικησαι Hel·tlein, κατοικήσαι libl·i.
κατ-
25 (l-E
490
DIODORI SICULI
των εγχωρίων τριμερή ΠOιήιJαι την 'Ρόδον, κα� τρείς εν aiJrfj καταιJτήιJαι πόλεις, Δίνδον, 'IήλυιJOν, Κά- 303 μειρον' βαιJιλεύιJαι δ' αδτσν πάντων των 'Ροδίων δια την τού πατρος Ήρακλέους δόξαν , κα� κατα τους ϋιJτεΡOν χρόνους μετ' Άγαμέμνονος επ� την 5 Τροίαν στρατεύσαι. 59 Έπc� δε περ� Ήρακλέους κα� των άπογόνων aiJrov διήλ&ομεν, οΙκείον αν εΙ'η περ� Θησέως εΙπείν δια το τούτον �ηλωτ1}ν γενέσ&αι των Ήρακλέου!; α&λων. ΘηιJευς τοίνυν rerovwg Αί&ραg riJg Πιτ- 10 &έως και ΠΟ6ειδωνος, τραφε�g εν Tρoι�ηνι παρα Πιτ&εί τφ μητροπάτορι , κα� τα μυ&ολογούμενα σύμβολα άvrιρημέvοg τα {ιπσ Alriwg {ιπό τινι πέτρCf τε&ειμένα, κατtjvτησεv εΙς rCtg 'A&tjVftg. διεξιWν δ', wg φαιJι , την παρα&αλάττιον , κα� �ηλωτης Chv riJg 15 Ήρακλέους άρετήg, επεβάλcΤΟ τελείν α&λουg περι2 έχοντας άποδοχtjv τε κα� δόξαν. πρωτον μεν oiJv άνείλε τον όνoμα�όμενoν Κορυνήτην, χρώμενον rfj πρΟι1αγορευομέν'Ώ κoρύνrι , 3περ �ν 3πλον άμυντή ριον, κα� τους παριόvταg άποκτείνοντα, δεύτερον 20 o-bror; γ6φ 3 δε τον εν Ίσ&μφ κατοικούντα Σίνιν. δύο πίτυς κάμπτων, κα� πρσg έκατέραν τον lva βραχίονα ΠΡOιJδεσμεύων , lΧφνω τας πίτυς ηφίει ' διόπερ των σωμάτω1/ δια. την βίαν άποσπωμένων ιJυ1ιέβαινε τους άτυχούντας μΕΤα. μεγάλης τιμωρίαg 25 4 τελΕυταν. τρίΤΟ1Ι δε την εν Κρομμυωνι {ιπάρχoυιJαν .ov άγρίαν, διαφέρουσαν άλκfj τε και μεγέ&ει και 2 ηri..vσόν D κάμιρον codices 3 βασΙ�EύEιν D 13 τινι] τjj D 21 alVVL'll DF 23 dφ{ει D 25 τοιi..οιιπroρΙοιι;; cοπίcίο 27 .ον ύπάρχουσαιι &γ<ίαν καΙ διαφ. D.
ιν 59. 60.
491
πολλους ιΧν{}ρώπους ιΧναιρού6αν, ιΧπΕκτεινεν. έκόλα6Ε δs καλ Σκείρωνα τον ο{κούντα τη!; Μεγαρίδο!; τα!; δνομαζομΕνα!; απ' έκείνου Σκειρωνίδα!; πΕτρα!;' OVTO!; γαρ είώ{}ει του!; παριόντα!; ιΧναγκάζειν ιΧπονίπτειν 5 έαυτον έπί τινο!; ιΧποκρήμνου τόπου, λακτί6ματι δ' αφνω τύπτων περιεκύλΙΕ κατα των κρημνων εί!; .trάλατταν κατα την δνομαζομένην Χελώνην. ιΧνείλε 5 δs και περι την Έλευ6ινα Κερκυόνα τον διαπα λαίοντα τοις πα(Jιούσι κα� τον ήττη.ftέντα διαφ.ftεί10 (Jοντα. μετα δs ταύτα τον όνομαζόμενον Προκρού6την ιΧπΕκτεινε , τον οίκούντα έν τφ λCΓOμένφ Κορυδαλλφ της 'Αττικης' OVTOfO δs τους παριόντα!; όδοιπόρους ηνάγκαζεν έπί τινος κλίνης ιΧναπίπτειν, και των μεν μακροτέρων τα {Υπερέχοντα μέρη τού 15 6ώματο!; ιΧπέκοπτε , των δ ' έλαττόνων τους πόδας προέκρουεν, ά.φ' οbπερ Προκρούστης ώνομάσ{}η. κατορfJώσας δε τα προειρημένα κατιηντησεν εΙς τιΧς 6 30 4 'Α{}ήνας, καΙ τον ΑΙγέα δια των συμβόλων ιΧνεγνώ ρισε. μετα δs ταύτα τον έυ :l1αρα{}ωυι ταύρον, ον 20 Ήρακλης τελων ι}{}λου έκ Κρήτης ά.πήγαγεν εΙς Πελοπόνυησον , συμπλακεί ς καΙ κρατή6ας τού ζφου ιΧπήγαγι;ν ι;ίς τας 'Α{}ήνας ' τούτον δ' Αίγευς παρα λαβων ε{}υσεν 'Απόλλωυι. Λείπεται δ' rιμίν είΠι;ίν περι Μινωταύρου τού 60 25 ιΧναιρι;{}έντος {Υπο Θησέως, ινα συυτελΕσωμεν τας τού ΘησΕως πράξεις. ιΧναγκαίου δ' έστι προσανα3 άπ' ΕΚΕίνου om. CF σΚΙQrovίδας ΙΙ, σΚΙQrovίτιδας D 4 γάρ] δ' ΙΙ 14 ΠQΟΕχοvτα 1I 16 οι)πεQ] o� conicio 22 κι<τήγαγεν ΙΙ 25 ί'να . . . . πράξεις om.
II
492
DIODORI
SICULI
δ�cψόvταr; τοίr; χ�όvοιr; τα ι1υμπεπλCΓμIνα τούτοιr; διεΜt'είv, 'ίνα ι1αφηr; iι ι1ύμπαι1α γΙν'l1ται διήγψ1ιr;. 2 ΤΕκταμοr; δ Δώ�oυ τού I'Έλληvοr; τού ΔευκαliWVOr; clr; K�ήτ'l1ν πλεύι1αr; μετα ΑΙολέων και Πελαι1γών Ι{Jαι1ίλευι1ε τηr; νήι10υ, γήμαr; δΕ την 5 Κ�η.ftΕωr; .ι7υγατE�α έγΕννηι1εν Άι1τE�ιoν. Ov {Jαι1Ι λεύοντοr; Ιν K�ήτ'!1 Ζεύr;, δJr; φαι1ιν, ΕiJ�ώΠ'Yjν ά� πάι1αr; έκ Φοιvίκηr; κα� διακομίι1αr; clr; Κ�ήΤ'Yjν έπι ταύ�oυ , μιγειr; τ�εtr; VlOVr; έγένV'Yjι1ε , Μίνω και 3 ·Ραδάμαν.ι7υ·ν και ΣαQπηδ6να. μετα δΕ ταυτα την 10 ΕiJQώπηv Άι1ΤΕQιοr; δ {Jαι1ιλεvr; τηr; ΚQήτηr; εγ'Yjμεν ' !1παιr; δ' (Ων τοvr; του Διοr; παίδαr; υίοποιηι1άμενοr; διαδόχουr; τηr; {Jαι1ιλείαr; &.πΕλιπε. τούτων δ'Ε 'Ραδά μαv.ι7vr; μΕν τοίr; ΚQηι1�V Ινομο.ι7Ετηι1ε , Mtvror; δε διαδεξάμενοr; την {Jαι1ιλείαν και rtittar; Ίτώνην την 15 Δυκτίου Δύκαι1τον έγΕννηι1εν, δr; διαδεξάμενοr; την &'QXTιv και γήμαr; 'Ίδην την ΚΟQύ{Jαντοr; έγΕνν'l1ι1ε ,7Jι.1 , ίνωα τον δεύτεQον, ον τινεr; Διοr; υίον &.ναγ�ά φουι1ιν. οvτοr; ΠQώτοr; 'Ελλήνων 11αυτικην δύναμιν 4 &.ξιόλογον ι1vι1τηι1άμενοr; l&αλαΤΤΟΚQάτηι1Ε. rtjttar; 20 δε Παι1ιφάην η}ν Ήλίου και Κφίτηr; ΙγΕν1ιησε Δευ καλίωνα και ΚαΤQΕα και 'ΑνδQ6γεων και ΆQιάδνην, και hEQct τΕκνα έι1χε πλείονα νό.ι7α. τών δΕ Mtvroor; υίών Άvδ�όγεωr; μΕν clr; ταr; 'A.fttjvar; κατήνΤ'l1ι1ε Πανα.ft'l1vαίων ι1υντελουμΕνω'ν, AlrEror; {Jαι1ιλεύοvτοr;, 25 έν δΕ τοίr; &.γώι1ι νικήσαr; τοvr; &.&λ'l1ταr; {Χπαvταr; 5 ι1υvή.ι7ηr; έγΕνετο τοίr; Πάλλαντοr; παΙι1ίν. ένταύ.ι7' δ μεν ΑΙγευι; ύποπτεύι1ας την 'Aνδ�όγεαι φιλίαν, 2 Υένητιχι ante σιχφ ηι: F 23 νό.ιτιχ om. ΙΙ.
",fj F
3 Τευτιχμος F
7 Ιν] Ι"
ιν 60. 61.
493
μ�ίπo&' ό Μίνως βοηf7ήσαg τοίς υ{οίς τού Πάλλαν τος αφΕληται την αρχήν, Ιπεβούλευσε τφ Άνδρόγεφ. βαδί�oντoς oiJv α�τoύ εΙς τας Θήβας Ιπί τινα -Β'εω ρ ίαν, Ιδολοφόνησεν α�τoν διά τινων Ιγχωρίων περ� 5 Οlνόην της Άττικης. Μίνως δε πυ&όμενος την 61 κατα τον υ{ον συμφοράν , �κεν εΙς τας Ά&ήνας δ{κας αΙτών τού ΆtJδρόγεω φόνου. o�δενoς δ' α�τφ προσΕχοντος , προς μευ Ά&ηναίους πόλεμον συνε στήσατο, &ρας δε lποιήσατο τιρ Δι� γενΕσ-Β'αι κατα 10 την πόλιν τών Ά&ηναίωυ α�xμoν κα� λιμόυ. ταχυ δε περ� την Άττικην κα� την Έλλάδα γενομΕνων 305 α�xμών κα� φ-Β'αρΕντωυ τών καΡΠών, συνελ-Β'όντες ο{ τών πόλεων ήγεμόνες Ιπηρώτησαν τον -Β'εον πώς αν δύναιυτο τών κακών απαλλαγηναι. ό δ' εχρησεν 15 έλ-Β'ειν α�τoυς προg Αίακον τον Διος κα! Αίγίνης τηg Άσωπού -Β'υγατρόg , κα! κελεύειν ύπερ α�τών ε�xας ποιήσασ&αι. ιbν πραξάντων το προσταχ&Εν, 2 ό μεν Alιxxog Ιπετέλεσε rιXg ε�xάς, κα! ό α�χμοg παρ α μεν rotg &λλοιg "Έλλησιν έπαύσατο , παρα δε 20 τοις Ά&ηναίοι,; μόνοι,; διΕμεινεν ' ο{, δη χάριν ηναγκάσ-Β'ησαν ο{ 'AitΗVιxrot τον itcov έπερωτησαι περ� τηg τών κακών απαλλαγής. clit' ό μευ itcog εχρησεν, έαν τού Άνδρόγεω φόνου τφ Μίνφ Otxag δώσιν ας αν lXcivog δικάσ!1 ' ύπακουσάντων δε τφ 3 25 &εφ τών 'AitfJvalrov, προσέταξεν α�τoίς ό Mtvrog διδόναι κόροvg έπτα κα! rιXg ['σας κόρας δι ' έτών έννΕα βοραν τφ Μινωταύρφ σσον αν χρόνον �fj το 1 μήπως Il 3 βαδίζοντος] καΙ βαδίζοντος D 8 συνε στήσατο πόλεμον vulg. 14 των ο αι . vulg. 20 διέμενεν D 27 έννέα] [πτά CF οσον] Ε{ς οσον CF.
494
DIODORI SICULI
τέρας. δ6ντων δ' αiJτών, &πηλλάγησαν τών κακών οι κατα την Άττικήν, κα! δ Μίνως πολεμών έπαύ σατο τας ΆfJήνας. διελfJ6ντων δε έτών έννέα πάλιν δ Μίνως ήλfJεν εΙς την Άττικην μετα μεγάλου στ6λου, κα! τους rjlg [πτα κ6ρους &παιτήσας ελαβε. 5 4 μελλ6ντων δ' έκπλείν τών περ! τον Θησέα, δ AlrciIg uvvlfJEro προς τον κυβερνήτη ν [κα! προσέταξεν αiJτφ] , έαν μεν δ Θησευς νικήσrι τον Μινώταυρον, καταπλείν aiJroiIr; λευκοίς [στίοις, έαν δε &π6ληται, μέλασι, κα4Μπερ καl πρ6τερον ποιείν cldJfJcUav. κατα- 10 πλευσάντων δ' αiJτών εΙς Κρήτην 'Αριάδνη μεν ή fJvrdrrJQ του Μίνωος ήράσfJη του Θησέως εiJπρε πείCf διαφέροντος , Θησευς δ' εΙς λ6γους έλfJων aiJrfj κα! ταύτην συ11εργον λαβών, τ6ν τε Μινώ ταυρον &πέκτεινε κα! την εξοδον την τού λαβυρCν- 15 5 -Β'ου παρ' α-ότης μα-Β'ων διεσώ-Β'η. &νακομιζ6μενος δ' clg την πατρίδα κα! κλέψας την Άριάδνην ελα-Β'εν έκπλεύσας νυκτ6ς, κα! κατηρεν είς νησον την τ6τε μεν ΔCαv, νυν δε Νάξον προσαγορευομέν'ην. κα-Β" δυ δη χρ6νον [LvfJOlOfOV6t Δι6νυ60ν έπιφανέντα, 20 κα! δια το κάλλος της 'Αριάδνης &φελ6μενον τού Θη6έως την παρ-Β'lvοv, Βχειν aiJrTjv ιbς γυναίκα γαμετην &γαπωμένην διαφερ6ντως. μετα γούν την τελευτην aiJrijg δια την φιλοστοργίαν &-Β'ανάτων καrαξιώσαι τιμών, καταστερίσαντα τον έν oiJQavtjJ 25 6 στέφανον Άριάδνης;. τους δε περl τον Θ,ησέα φασl δια την άρπαΥην της κ6ρης δυσφορούντας ίσχυρώς, 3 i""EΙX] έπτι. ΙΙ 5 post ηιχβΕ oratio hiat 7 κιχΙ π. ιxfιτφ del. Sch �fer 9 άπόΗυτιχι D 1 0 κιχ!] ΤΟ D (c. 48, 6) 18 ΤΟΤΕ] ΠΟΤΕ vulg.
ιν 61. 62.
495
και δια την λύπην έπιλα{tομένους της Αίγέως παQαγγελίας, τοίς μέλα6ιν {6τίοις καταπλείν εΙς την 306 Άττικήν. ΑΙγέα δε {Τεα6άμενον τον κατάπλουν, και 7 δόξαντα τε.fFνηκέναι τον υCόν, ήQωικην αμα ΠQάξιν 5 και 6υμφΟQαν έπιτελέ6αι1.fFαι · ιΧνα(3άντα γα!! είς την ιΧκQόπολιv , και δια την ύπεQ(30λην της λύπης ΠQοσκόψαντα τφ ζην, έαυτον καταΚQημνίσαι. μετα 8 δε τηυ ΑΙγέως τελευτην Θησευς διαδεξάμευος την βασιλείαυ iίQXE τού πλή.ι70υς υομίμως κα� πολλα 10 ΠQος αυξη6ιν της παΤQίδος εΠQαξεν. έπιφανέ6τατον δε συνετελέσ{tη το τους δήμους, δυτας μΙΚQους μεν τοίς μεγέ.fFεσι, πολλους δε τον ιΧQι{tμόv, μεταγαγείυ εΙς τας Ά.fFήvας· ιΧπο yCtQ τούτων των ΧQόvων 9 Ά.fFηναίοι δια το (3dQOg της πόλεως φQοvήματος 15 ένεπίμπλαντο και της των Έλλήυων ήγεμονίας αιQέχ{tη6αν. ήμείς δε πεQΙ τούτων ιΧQκούντως διε ληλυ.fFότες τα λειπόμενα των πεQΙ Θησέα γευομένων ιΧναγQάΨομεν. Δευκαλίων δ ΠQεσ(3ύτατος των Μίνωος παίδωυ, 62 20 δυναστεύων της ΚQήτης και ποιη6άμενος ΠQος Ά.fFη ναίους συμμαχίαν , συνφΚΙ6ε την Ιδίαν ιΧδελφην ΦαίδQαν Θησεί. μετα δε τον γάμου 'Ιππόλυτον μεν τον έκ της Άμαζουίδος γενόμενου vCOV επεμψεν εΙς ΤQοιζηνα ΤQέφε6{tαι παQα τοίς Ai'fTQar; ιΧδελφοίς, 25 sκ δε ΦαίδQας Άκάμαντα και Δημοφωντα έγένυησε. μΙΚQον δ' {ίι1τεQον Ίππολύτου έπανελ{tόντος εΙς τας 2 'Α.fFήνας ΠQος τα μυ6τήQια , ΦαίδQα δια το κάλλος έQαΟ.fFείσα αl'ιτoϋ τότε μεν ιΧπελ.fFόντος εΙς ΤQοιζηνα 10 της om . D
μετ« τον
ΟΡ
23 iK
22
μετα δε τον] μΕΤ« τον D\ ος 28 ΕΙς Τροιζήνα om. Π.
om. D.
496
DIODORI SICULI
ίδ(!ύιJατO ίε(!ον Άφ(!οδίτης πα(!α την &κ(!όπολιν, ο-&ευ ,ην κα-&ο(!αν την T(!oι�ηνα, ϋιJτε(!Oυ δε πα(!α τφ Πιτ&εϊ μετα τού ΘηιJέroς καταλύιJαιJα �ξίoυ τον 'Ιππόλυτου μιγηναι α{ιτ,fι. &νΤΕιπόντος δ' iκείνου φαιJΙ τηυ Φαίδ(!αν &γανακτηιJαι, και έπανEλ-&OύιJαν 5 Elr; τας Ά-&ήνας είπείν τφ ΘηιJεί διότι iπεβάλΕΤΟ 8 'Ιππόλυτος aiJTfj μιγηναι. ΘηιJέως δε δΙιJτά�OνΤOς πε(!ι της διαβολης, και τον 'Ιππόλυτον μεταπεμπο μέυου π(!ος του ελεγχου, Φαίδ(!α μεν φOβη-&είιJα τον iξεταιJμον &νεκ(!έμασεν έαυτήν, 'Ιππόλυτος δ' 10 ά(!ματηλατωυ , dις 1ίκουσε τα πε(!ι της διαβολης, σvνcχύ-&'η την ψυχήν, και δια τούτο των 'ίππων τα(!αχ-&έντων και έπισπαιJαμένων αiιτoν ταίς �νίαις, συνέβη τον μεν δίφ(!ον συντ(!ιβηναι , το δε μει(!ά κιον έμπλακεν τοϊς ίμαιJιν έλκυσ-&ηναι και τελευ- 15 4 τησαι. 'Ιππόλυτος μεν olιν δια ιJωφ(!Oσύνην τον βίον καταστ(!έψας πα(!α T(!oι�ηνίoις ετυχεν ίιJo&έων τιμων, Θησευς δε μΕτα ταύτα καταστασιασ-&εις και φυγων iκ της πατ(!ίδος έπι της ξένης έτελεύτησεν. οί δ' Ά-&ηναϊοι μcταμελη-&έντεr; τά τε 6ιJτα μετήνεγκαν 20 και τιμαίς ΙιJo&έoις έτίμηιJαν αfJτόν, και τέμειιος &συλον iποίηιJαν iv ταίς Ά-&ήναις το Π(!OιJαγo(!ευό μενον &π' έκείνου ΘηιJεϊoν. 63 Ήμείς σ' έπει τον πεQΙ ΘηιJέως λόγου &ποσεσώκαμεν, iv μέQει σιέξιμεν πεQί τε της κατα την307 Έλένην άQπαγ,ηr; και της μνηιJτείας Φε(!ιJεφόνης 26 ύπο ΠεΙQί-&ου ' αiίται γα!! αί ΠQάξειr; ιJυμπεΠλεγμέ ναι ταίς ΘηιJέως είιJί. Πει(!ί&ους γα!! δ Ίξίουος, τοις
1
ίερό'll ϊδQvσατο D 24 πεl?! τό'll D
GF
3
τοϊί om. GF ιΧπεδιόκααΕ'ΙΙ D.
17
παρα] παρα
497
ιν 62. 63.
&πο,f}ανοvση� ΙXVToiJ τη� γυναικo� Ίππoδαμεία� κα� καταλιποvση� vlov Πολυποίτην, παι;>ηλ,f}εν εί� τα� 'Α,f}ήνα� πι;>o� Θησέα. καταλαβων δε τετελευτηκυιαν 2 την γυναίκα του Θησέαις Φαίδι;>αν επεισεν α-ότον 5 άι;>πάσαι την Λήδα� κα� Διος Έλένην, δεκαετη μεν την iιλικίαν olJoιxv, εvπι;>επείο/ δε πασων διαφέι;>ουσαν. παι;>αγεν6μενοι δ' εI� Λακεδαίμονα μετα πλει6ναιν, κα� καιι;>ον ciHtETov λαβ6ντει;, ηι;>πασαν την Έλένην κοινΏ κα� &πήγαγον εί� ται; 'Α,f}ήναι;. επειτα ΠΙ;>ΟΙ; 3 10 &λλήλoυ� δμoλoγία� E,f}cVTo διακληι;>ώσασ,f}αι , κα� τον μεν λαχ6ντα γημαι την Έλένην, τφ δ' έτέι;>φ συμπι;>αξαι πει;>� έτέι;>αι; γυναικ6ι;, υπομένοντα πάντα κίνδυνον. πει;>� δε TOVTrov δ6ντει; &λλήλοιι; oι;>κoυ� ελαχον, xιxl συνέβη τφ κλήι;>φ λαχειν Θησέα. O{,ΤO� 15 μεν olJv κvριο� κατέστη τη� παρ&ένου τον τρ6πον τουτον' των δ' 'Α,f}ηναίαιν &rΙXVΙXXTOVVTrov έπ! τφ γεγον6τι, φοβη,f}εl� δ Θησεiι� vπεξέ,f}ετο την Έλένην εί� "Αφιδναν, μίαν των '.Αττικων π6λεαιν. παρα κατέστησε δ' α-όΤΏ την μητέρα ΑΙ:&ι;>αν κα� των 20 (Χλλαιν φίλαιν τoiι� &ρίστoυ�, φvλακα� τη� παι;>,f}ένου. Πειρί,f}ου δε κι;>ίναντo� μνηστευσαι Φει;>σεφ6νην κα� 4 παι;>ακαλoυντo� συναποδημησαι, το μεν πρωτον δ Θησεiι� μετέπειf1'εν &ποτι;>έπαιν τη� πι;>άξεαι� ιxVTov δια την &σέβειαν ' του δε Πειρί,f}ου βιαζομένου 25 συνηναγκάσ&η δια τoiι� oρκoυ� δ Θησεiι� μετασχείν τiί� πι;>άξεαι�. xιxl πέρα� καταβάνταιν α-ότων εί� τoiι� xa,f}' ijδου τ6πουι; , συνέβη δια την &σέβειαν . 6 o�σαν �ertlein, [χουσαν μbri , μ τφ δ ' sTseco Relske, τον δ , ΕΤΕρον cod. 14 ουτος] αυτος ΙΙ 23 α:ύτο'ν ante άποτρέπων vulg. 27 "cy{j- ' άιδην D. DΙODORUS Ι.
38
498
DIOD{)RJ SICULI
&μφοτέ610vς δε.&ijναι, κα� Θησέα μ�ν f)στε610ν δια την Ή61ακλέοvς χ,ά(μν &.πολv.&ijναι, flEt61t&ovv δ2ι δια την &.σέβειαν έν fjδοv διατελείν τιμω(!ίας αίωνίου τυγχ,άνovτα ' ενιοι δ� των μυ.&ογ(!άφων φασ�ν &.μ5 φοτέ(!ους μη τυχ,είν τού ν6στου. κα.&' δν δη χ,(!6νον 5 λέγουσι τους &δελφους 'rijg Έλένης Διοσκ6(!ους στ(!ατεύσαντας έπ� την "Λφιδναν κα� την π6λιν έλ6ντας ταύτην μ�ν κατασκάψαι, την δ' Έλένην &.παγαγείν είς Λακεδαίμονα παρ.&ένον o.fJISav, κα� μετ' α-ι'ιτijς δOύλΗV την μητέ(!α Θησέως Al.&(!av. 10 64 Ήμείς δ� περ� τούτων &'(!κούντως εί(!ηκ6τες τα περ� των έπτα έπ� Θήβας [στορήσομεν, &.ναλαβ6ντες τας έξ &'(!xijr; αίτίας τού πολέμου. Λάιος δ Θηβωυ βα6ιλευς ιΥήμας 'Ιοκάστην την Κ(!έοντος, κα� χ,(!6νον [καυον l1παις ων, έπη(!ώτη6ε τον .&εΟν πε(!� τέκνων 15 ιΥενέσεως. 'rijg δ2ι Πυ.&ίας δού6ης χ,ρη6μον α-ι'ιτφ μη 6υμφέ(!ειν γενέσ.&αι τέκνα (τον γα(! έξ α-ι'ιτού τεκνω.&έντα παίδα πατ(!οκτ6νον εσεσ.&αι κα� πάσαν την οίκίαν πλ'1/(!ώσειν μεγάλων &.τυχ,ημάτων), έπιλα-308 .&6μενος τού χ,(!'1/σμού κα� rEvvt}6ag υί6ν, έξέ.&ηκε 20 το β(!έφος διαπε(!ονήσας αΊ'ιτού τα σφυ(!α σιδt}(!ιΡ ' οι δ' 2 δι' .η ν αίτίαν Oίδtπoυς f)στε(!ον ιbνoμάσ.&η. οίκέται λαβ6ντες το παιδίον έκ-&είναι μΒν οΊ'ικ η.&έ λη6αν, έδωρt}σαvτο δΒ 'r'n Πολύβου γυναικί, ο-ι'ι δυναμένrι YEVVij6at παίδας. μετα δs ταύτα &.νδρω- 25 ,f}έντος τού παιδ6ς, δ ttSV Λάιος εκρινεν έπε(!ωτησαι τον ,f}Eov περ� του β(!έφους τού έκτε,f}έντος , δ δ2ι ΟΙδίπους tta,f}dJv παρά τινος την "a,f}' έαυτον -δπο5 μη de1. Reiske 2 4 oiί] μ.η CF.
10 μετα ταυτης CF μηΤE�α
om.
D
499
ιν 63. 64. 65.
βολήν, lπεχείρηΌεν lπεραιτηΌαι την Πυf}ίαν περ� τών κατ' &λήf}ειαν γονέαιν. κατα δΈ την Φαικίδα τούταιν &λλήλοιg &παντηΌάνταιν, δ μΈν AιXιog vπερηφάναιg έκχαιρείν τηg δδού ΠΡΟΌέταττεν, δ δ' Olδίπουg όρ5 rtof}s�g &πέκτεινε τον Λάιον, &γνοώ21 3τι πατηρ �ν αύτού. καf}' ον δη χρ6νον μυf}ολογούι5ι ι5φίγγα, 3 δίμορφον f}ηρίον , παραγενομένην slg ταg Θήβαg αΖ'νιγμα προτι&έναι τφ δυναμένφ λύΌαι, κα� πολ loiIg {ιπ' αύτηg δι' &πορίαν &ναιρείι5f}αι. προτιf}ε10 μένου δΈ lπάf}λου φιλανf}ρώπου τφ λύι5αντι γαμείν την ΊοκάΌτην κα� βαΌιλεύειν τών Θηβών, ΙΧλλον μΈν μηδένα δύναΌf}αι γνώναι το προτε&ειμένον, μ6νον δΈ Ο/δίπουν λύΌαι το αΙ:νιγμα. �ν δΈ το προτεf}sν {ιπο τηg οφιγγ6g, τί lΌτι το αύτο δ'ίπουν, 15 τρίπουν, τετράπουν. &πορουμέναιν δΈ τών ΙΧλλαιν 4 δ ΟΙδίπους &πεφήνατο lXνf}ραιπον εΙναι το προβλη &έν ' νήπιον μΈν γαρ αύτον {ιπάρχοντα τετράπουν εΙναι, αύξήΌαντα δ8 δ'ίπουν, γηράΌαντα δΈ τρίπουν, βακτηρίlf χρώμενον δια την &ι5f}ένειαν. lνταύ&α 20 την μΈν ι5φ(γγα κατα τον μυf}ολογούμενον χρηΌμον έαυτην κατακρημν(Όαι , τον δ' ΟΙδ'ίπουν γήμαντα την &γνοουμένην {ιφ' έαυτού μητέρα ysvvfjoat δύο μ�ν υ{ους Έτεοκλέα κα� Πολυνε(κην, δύο δΈ &υγα τέρας Άντιγ6νην κα� '[Όμήνην. τών δ' υ{ών &νδραι- 65 25 &ένταιν, κα� τών περ� την οlκίαν &Όεβημάταιν γναι Όf}ένταιν, τον μΈν ΟΙδ(πουν {ιπο τών vfwv ενδον μένειν &ναγκαΌ&ήναι δια την αΙΌχύνην, τους δΈ 10 �πά{tΛ.οv om. D 12 προτc{tειμι!vοv .ην δΕ D 15 τρ{πουν] κα! add. vulg. 2!! μεν δύο D ποΛ.υν{κην CD (ut infra). Oll1.
3 8"
500
DIODORI SICULI
vεανtιJκουg παραλαβόνταg την &ρχην δμολογ{αg .fJ'l O.fJ'at προg &λλήλουg παρ' ένιαυτον &ρχειν. πρεσβυ τέρου δ' i$ντοg Έτεοκλέουg, τούτον πρώτον &ρξαι, κα� διελ.fJ'όντοg τού χρόν<λυ μη βούλεσ.fJ'αι παραδι2 δόναι την βασιλε{αν. τον δε Πολυνε{κην κατα ταΕ: 5 δμολογ{αg &παιτείν την &ρχήν ' τού δ' &δελφΟύ μη vπακούοvτοg φυγειν clg 'Άργοg προg 'Άδραστον τον βαιJιλέα. 'Jea.fJ" ον δη χρόνον φασ! Τυδέα τον Olvlrog έν Καλυδώνι τουg &νεψιουΕ: &νελόντα Άλκά .fJ'ovv κα� Λυκωπέα φυγειν έκ τ.ηΕ: ΑΙτωλ{αΕ: εlΕ: 809 3 'Άργοg. 'Άδραστον δ' &μφοτέρουΕ: υποδεξάμενον φιλο- 1 1 φρόvωg κατά τι λόγιον συνοικ{σαι ταg .fJ'υγατέραg αiJτοιg, Άργείαν μεν Πολυνε{κει, Δηιπύλην δε Τυδεε. εiJδοκιμούντων δε των νεαν[ιJκων κα� μεγάληg &πο δοχηg ύπο τού βασιλέωg τυγχανόντων, φαιJΙ τον 15 Αδραστον χαριζόμενον αiJτοιg έπαγγε{λασ.ftαι κατά4, ξειν &μφοτέρουΕ: clg ταg πατρ{δαg. κρ{ναντοg δ' αiJτου πρώτον καταγαγειν τον Πολυνε{κην, &γγελον clg ταg Θήβαg &ποοτειλαι Τυδέα προg Έτεοκλέα περι τηg κα.fJ'όδου. lvταύ.ftά φασι τον μεν Τυδέα ένε- 20 δρι;υ.ftέντα κατα τ-ι}ν δδον ύπο Έτεοκλέουg πι;ντή κοντα &νδράιJιν lΧπανταg &νι;λειν καΙ παραδόξωg clg το ''AQrog διασω.ft,ηναι, τον δ' 'Άδραστον πυ.ftόμεvοv τα συμβάντα παρασκι;υάσασ.ftαι τα προg την ιJτρα τι;{αν, πι;{σαντα μετασχειν τού πολέμου Καπανέα τε 25 κα� Ίππομέδοντα και Παρ.fJ'εvοπαΙοv τον Άταλάvτηg 5 τηΕ: Σχοιvέωg. τουg δε περι τον ΠολυνείΚ'Yjν έπι1 όμ,ο,"ο,l{reι;; post &Η-ι1'"ο'tlΙ;; D 11 φιλοφQόνωι;; .{ιποδ. vulg. 15 .fJπό Ε, άπό D, 'Jt"Q" CF 16 κατά,lcιν D 18 κατάγΕΙV D El,. τ",. Θ. om. Il 22 &νδQ"" (οω. &.παν ταg) D.
ιν 65.
501
(3αλέσfl'αι πεifl'ειv Άμφιάραον τον μάντιν συστρα τεύειν αυτοι!; Ιπι τα!; Θή(3αr; ' τού δε προγινώσκοντο!; ιίι!; απολειται συστρατεύσα!; αυτοιr; , κα� δια τούτο μη συγχωρουντο[; , Πολυνείκην φασ� τον χρυσούν 5 ορμον, ον Άφροδίτην [Lvfl'oloyovotV 'Αρμονίο/ δω ρήσασfl'αι , δούναι τfj γυναικ� τfj Άμφιαράου, οπω!; τον &.νδρα πείσΥ συμμαχησαι. κα8" ον δη χρόνον 6 'Αμφιαράου προ[; 'Άδραστον στασιάζοντο[; περ� τη!; βασιλείας, δμολΟΥίας 8'έσ8'αι προς αλλήλους , κα8" 10 α!; Ιπέτρεπον κριναι περι των αμφι ι:ί(3ητουμένων Έριφύλην, γυναικα μεν oiJoav 'Αμφιαράου, αδελ φην δ' Άδράστου. τη[; δε το νίκημα περιfl'είση[; Άδράστφ και περ� τη[; Ιπι Θήβα!; στρατεία!; &πο φηναμένη!; δειν στρατεύειν, δ μ'εν Άμφιάραο[; δόξα!; 15 fJπο τη[; γυναικο[; προδεδόσfl'αι συστρατεύσειν μεν ιίιμολόγησεν, ΙντοΜ!; δε έδωκεν 'Αλκμαίωνι τφ υίφ μετα την έαυτού τελευτην &νελείν την Έριφύλην. οvτοr; μΒν oiJv {ίστερον κατα τα!; τού πατρο!; Ιντολα[; 7 ανειλε την μητέρα , κα� δια την συνείδησιν τού 20 μύσου!; slr; μανίαν περιέστη ' ο{ δ'ε περι τον 'Άδρα στον κα� ΠOλυνείκΗV κα� Τυδέα προσλαβόμενοι τέτταρα!; i)γεμόvαr;, Άμφιάραόν τε κα� Καπανέα και Ίππομέδοντα, έτι δ'ε Παρfl'εvοπαιοv τον Άταλάντη!; τη!; Σχοιvέωr;, Ιστράτευσαν Ιπι τα!; Θή(3α[;, έχοντε!; 25 δύναμιν αξιόλογον. μετα δΒ ταύτα Έτεοκλη!; μ'εν 8 και Πολυνείκη!; αλλήλου!; &νειλον, Καπαυευ[; δ'ε 3 ώς] διά τής μαντικής ως vulg. διά τούτου D 5 �φρoδίτην] �{1ηναν ΙΙ 6 τύ] του σ, om. F 9 (3ασιλείας) στρατεΕαι; Cobet 15 συστρατευσαι codices 17 την Έρ. άνελειν vulg. 22 τε και D, και C, om. cet.
502
DIODORI SICULI
βια�όμsvοr; και' δια κλίμακος &ναβαίνων έπι το τεϊ:χος έτελsύτη�sv, Άμφιά�αoς δ'), xανoύ�ης της γηΕ; έμπs�ωv slr; το xά�μα μsτιΧ τού &�ματoς ΙΧφανΤΟΕ; 3 1 0 9 έγένετο. δμοίωΕ; δ), και' των ΙΧλλων ήγsμόvωv &πολο μένων πλήν Άδ'�άιJτoυ , και' πολλων �τ�ατιωτων 5 πειJόντων, οι μευ Θηβαϊ:οι τήν &ναί�ε�ιν των vsn�wv Ov ι1υνεxαι�ηιJαν, δ δ" 'Άδ�α�τoς καταλιπων &τάφουΕ; τουΕ; τsτελευτηκόταr; έπαυηΜ1'εν εΙς 'Ά�γoς. &τάφων δε μsvόvτωv των .{,πο τήν Καδμείαν πsπτωκότωv ιJωμάτων, και' μηδ'ενος τολμωντος .fTάπτι;ιv, Ά&·η- 10 ναίοι διαφέ�oντες των ΙΧλλων x�η�τότητι πάντας τους .{,πο τήν Καδ'μείαν πsπτωκόταr; έ&αψαν. 66 Οι μεν oi';v έπτα έπί Θήβας τοιούτον το πέ�ας έιJ'Χ,oν. οι δ'), τούτωυ πι:aδες, έπίγουοι δ" όνομα ιJ&ι!ντες, τον των πατέ�ων &άνατον έπεξιόντες 15 έγνωι1αν �τ�ατεύειν κοινΏ έπί τας Θήβας, λαβόντες x�ηι1μoν πα�' Άπόλλωνος πολεμεϊ:ν τήυ π�oι;ι�η μι!νην πόλιν ιJτ�ατηγOν έχοντας Άλκμαίωνα τον 2 Άμφια�άoυ. δ δ" Άλκμαίων αϊ�ε&εις .{,π' afJtwv ι1τ�ατηγoς έπη�αιτη�ι; τον &εον πε�ι της έπι τας 20 Θήβας ιJτ�ατείας και' πε�ι της Έ�ιφύλης της μητ�οr; 3 κoλά�εως. τού δ' 'Λπόλλωνος x�ή�αντoς άμφότε(Jα τα π�oει�ημένα π�αξαι δια το μή μόυον τον X�υ6Όiίν δ�μoν δέξα�&αι κατα της άπω λείας τού 'JtΙXt(J6g, άλλα καΙ πέπλον λαβείν αvτήv κατα της τού υιού 25 τελsυτης· Άφ�oδίτηE; rlX(J , ως φα�ι, το παλαιον 1 tπΙ ΤΟ τ/;ί%ος dνα(3αlνων vulg.
των ΙΙ
add. CF μον δΙ; ΙΙ.
7 &πολιπαιν Π 14δ' ΟΜ. F
6 καταπ/;σό,ll 13 τοιοϋτον] τής στρατ/;{ας 16 λα(3ό,llτι;g] δΕ add. D ; [lιx-
ιν 65. 66.
503
δωρησαμένης; ΆρμονίCf τΏ Κάδμου τ6ν τε σρμον καΙ πέπλον, άμφ6τερα ταύτα προσδέξασitαι την Έριφύλην , τον μεν σρμον παρα Πολυνείκους; λα βούσαν , τον δε πέπλον παρ α τού υ[ου τού Πολυ5 νcίκους; Θcρσάνδρου, σπως; πcίσΏ τον υ[ον στρατcύειν EΠ� τας; Θήβας; · δ δ' oi'Jv Άλκμαίων ου μ6νον ιXitQoC σας; Εξ 'Άργους; στρατιώτας;, άλλα κα� Εκ των πλησίον π6λcων, αξιολ6γφ δυνάμcι Εστράτcυσcν Επ! τας; Θή βαι;;. αντιταχfT/ντων δε τών Θηβαίων έγ/νcτο μάχη 10 καρτερά, καit' ην ένίκησαν ο[ πcρ? τον 'Αλκμαίωνα · ο[ δε ΘηβαίΟΙ λειφitέντες; τΏ μάΧΏ κα! πολλους; των πολιτών αποβαλ6ντει;; ιJυνετρίβηιJαν ταίι;; έλπίιJιν. ουκ ()ντcς; δ' αξι6μαχοι σύμβουλον ελαβον Tcιρcσίαν τον μάντιν , δς; EκέλCΥσc φυγείν έκ της; π6λcως;' 15 μ6vωι;; γαρ ο{ίτω σωfTήιJειJfTαι. ο[ μεν oi'Jv Καδμειοι κατα την τού μάντεωι;; vποitήκην Εξε'λιπον την π6λιν, κα� νυκτος; συνέφυγον εΙ'ι;; τι χωρίον τηι;; Βοιωτίας; 311όνομα66μενον Τιλφωσσαίον. επcιfT' ο[ μεν Επίγονοι την π6λιν έλ6ντει;; διήρπασαν, κα� τηι;; Tcιρεσίoυ 20 itυγατροι;; Δάφνης; Εγκρατείς; γεν6μενοι ταύτην άν έ8'ειJαν εΙς; Δελφους; κατά τινα ευχην ακρο8'ίνιον τφ 8'εφ. αfJτη δε την μαντικην ουχ liττoν τού πατρος; εΖδυία , πολυ μάλλον Εν τοίς; Δελφοίς; δια τρίψασα την τέχνη ν έπηύξησε · φύσει δε 8'αυμαστΏ 25 κεχορηγημένη χρησμους; εγραψε παντοδαπούς;, διαφ6ρους; ταιι;; κατασκευαΙς;· παρ' �ς; φασι κα� τον ποιη13 n.αβον] τύ μάΧΉ add. D 17 7 n}':rJalOJll vu!9' σvνiφvrον] 01Jσης ι!φυΥον D 18 Τιλφαισαίον σ, ΤιΑφαι σόν F 19 ΕλόνΤΕς om. D 20 ταύτην Ε, ταύτην μΕιι cet. 23 διατρlψασα om. D 22 τού πατρος o�κ ήττον CF 25 χρησμους] κα! χρησμ,ους D.
4
5
6
504
DIODORI SIOULI
την ''ΟμΙΥ}ρον πολλα τωυ έπων σφΕτερΙ6άμενον κο σμησαι την ΙδΙαν ποΙησιν. εν&εαζούοηf; δ' αύτηf; πολλάΚΙf; και χρησμΟVf; &'ποφαινομέν'Υ} f;, φασ�ν επι κλη&ηναι Σ{βυλλαν' το ψαρ έν&εάζειν κατα ψλωτταν 67 -bπάρχειν σιβvλλαCνειν. οϊ δ' επCψονοι την στρατε{αν 5 Επιφανη πεποιημένοι μετα πολλων λαφύρων &'ν έκαμψαν clf; ταf; πατρ{δαf;. των δε Καδμε{ων των συμφυψ6ντων clf; το Τιλφωσσαίον TCΙQliO{ΙXf; μεν Ετελεύτησεν , δυ &άψαντεf; λαμπρωf; οί ΚαδμΕίΟΙ τιμαif; l60&iOtf; ετΙμησαυ' αύτοι δε μετανα6τάvτεf; 10 Εκ τηf; πόλεωf; Επι ΔωΡΙliif; ΕστράΤΕυ6αν , και μάxrι νικ-ήσαVΤlif; ΤΟVf; έΨΧωρCΟVf; EΚCCVOVf; μευ εξέβαλου Εκ τωυ πατρ{δων, αvτο! δ' Επ{ τιναf; Χρ6νΟVf; κατ οικ-ή6αντεf;, οί μεν εν αvτfj κατέμcιναν , οϊ δ' Επαν ηλ&ον clf; ταf; Θήβαf;, ΚρέονΤΟf; του MEVOLUEWf; 15 βασιλεύΟVΤΟf;. οϊ δ' εκ των πα7:ρ{δων έξελα&έvτεf; υστερόν 7:ισι ΧρόνΟΙf; κα7:ήλ&ου clf; 7:ηυ Δωρ{δα και κατφκησαν ευ Έρινεφ και KV7:LVCrp κα� Βοιφ. Προ δε 7:0ύ7:ων 7:ων χρόνωυ BOLrotOf; δ '�QVYjf; 2 κα� ΠΟιJειδωVΟf; κα7:αντ-ή6αf; clf; την τ6τε μεν AΙoλtδα, 20 νυυ δε ΘετταλCαv καλουμέυηυ, ΤΟVf; με&' [αυτου ΒοιωΤΟVf; ωυόμα6ε. περι δε των ΑΙολέωυ τούτωυ &'υαψκαίου ΠΡΟ6αυαδραμόυτας τοίς ΧQόvοιg τα κα7:α 3 μέQοg Εκ&έ6.fJ'αι. Ευ τοίς έμΠQΟ6&εv XQ6votg 7:ωυ ΑΙόλου του 'ΈλληVΟf; του Δευκαλίωυος υϊωυ οϊ μευ 25 αλλοι κατφκηιJαν Ευ τοif; ΠQοειρημέVΟΙf; τόΠΟΙf;, MC μαf; δε μείvαf; έβαιJ{λευσε τηf; ΑΙολίδος. Μίμαυτος 5 ;'πάΡΖΗ D
8 τιλ ιΡ ώσσιον D βας] A.ftιIvιxg D
σιβύλλαν Είναι C , σιβυ"-λιαν Wess. 15 Θή14 Ιν aVTjjJ �νταV.ftα Hertl,ein 18 βοιωι D, Βοιωτοίς Ο, Ευβοίlj! F.
.
ιν 66. 67.
505
δε Ίππότης γΕνόμΕνος έκ ΜΕλιχνίππης έτέκνωσΕν Αίόλον' τούτου δ"ΆQνη γΕνομένη &υγάτηQ Βοιωτον εκ ΠOσCΙδώνOς εγέννησΕν. ΑΙόλος δ' απιστών Εί 4 Πoσcιδώνι εμίγη κιx� τfι φ&ΟQCf μcμφόμEνoς , nΙXQ312 έδωΚΕ την 'ΆQνηv .XιI�Eτιxπoντίφ ξένφ κιχτα τύχην 6 ΠΙΧQεπιδημΟύντι, ΠQοστάξιχς απάγCΙν είς Μετιχπόν τιον. τούτου δε πράξιχντος το ΠQοστιχχ&έν, ή'Άρνη τρεφομένη έν Μετιχποντίφ έγέννηι:Jεν Αlόλον κα� Βοιωτόν, οί)ς δ Μεταπόντιος, ΙΧπαις thv, κατά τινα 10 ΧQησμον υίοποιήσατο. ο .οτοι δ' &νδQω&ένΤΕς, 6τά- 5 ι:JEως γΕνομένης εν nj5 ΜΕταποντίφ , βί,! κατέσχον την βαι:Jιλείαν. f)ι:JTEQOV δε της 'Άρνης δΙEνEχ&είι:Jης nQor; Αvτολύτην την γυναίκα του ΜΕταποντίου, βοη&ουυΤΕς τη μηΤQ� την ΑfJτολύτην ιΧυΕίλον. δcινώς 15 δε φέQοντος τού ΜΕταποντίου το ι:Jυμβεβηκός, πλοία παραι:JΚEυασάμEνOΙ κα� την 'ΆQνην ανΙΧλΙΧβόυΤΕς έξ έπλευι:Jιxν μΕτα πολλών φtλων. Αίόλος μεν ο{;ν τας 6 lν τφ ΤυQQηνικφ ΠEλάγcι κΙΧλουμένιχς απ' ΙΧfJτου υήσους Αίολίδιχς κατέσΧΕ, κιx� πόλιν εκτισΕ την 6νο20 μιχζομέυην [απ' ΙΧfJΤΟύ] AlndQΙXV ' Βοιωτος δε πλEύι:JΙXς προς ΑΙόλου τον της 'ΆQνης πιχτέQΙΧ, κιx� τι:κvω{tΕ�ς vn' ΙΧfJτού , ΠΙΧQέλΙΧβε της Αίολίδος την βασιλείιχν ' κιx� την μεν χώQαv απο της μηΤQος "ΑQνην , τους δε λιχους &φ' έαυτου Βοιωτους &:ιυόμιχσε. Βοιωτού 7 25 δε '1τωνος γενόμΕνος έτέκυωσευ υ{ους τέτταQιχς, 2 .ιΤυγάτηρ γενομένη vulg. Βοιαιτόν έκ Ποσειδώνοι; �γέννησεν] Ποσειδώνι μιγεισιχ εγκνος iyiVETo (ΑΙΌλος Εμίγη om.) Α 3 εΙ] ε! τφ vulg. 6 άπαγιχγείν 1Ι 10 υιούς 14 βοηο8'ούντει; 15 συμβεβηκόι; om. D Εποιήσατο D 20 άπ' αυτού del. Eich., υπ' 19 Αlο'λίδιχ. νήσους vulg. αυτού Wess. (cf. V 7, 5) 22 υπ' αυτού om. Π. -
506
DIODORI SICULI
Ίππάλκιμον κα� Ήλεκτρύrovα, [τι δ' Άρχίλυκον και Άλε'}''ιjvορα. τούτrov δ' Ίππάλκιμοι; μ�ν ε'}'έννηοε Πηvέλεrov, Ήλεκτρύrov δε Δψτον, 'Λλε'}''ιjvroρ δε Κλονίον, 'Λρxίλvκoι; δ� Προ.&ο'ljvορα και 'ΛρκεfJίλαοv 'Covr; επι Τροίαν ο'CρατεV/1αμέvοvr; iι'}'εμ6ναι; των 5 ιJcπάvτrov Βοιroτωv. 68 Τούτrov δ' iιμίν διεvκριvημέvrov, πειρα/16με.&α διελ.&είν περι Σαλμrovέror; και Τυ{!ούι; καΙ των &πο '}'6vrov Eror; NέCίΤOΡOΙ; τού /1τρατεύ6αντοι; επί Τροίαν. Σαλμrovεvr; '}'αρ �ν v{or; ΑΙ6λου τού "Έλληνοι; τού 10 Δεvκαλίrovοr;' ο.οτοι; δ' εκ τηι; ΑΙολίδοι; δρμη.&εΙι; μετα πλει6vrov Αlολέrov φκιtJε τηι; 'Ηλείαι; πα{!α τον 'Λλφειον ποταμον π6λιν και εκάλεtJεv &φ' έαυτού Σαλμrovίαv. r'ljμαr; δ' 'Λλκιδίκην την 'Λλέου 8'}'έν VYJfJE .&υ'}'ατέρα την προtJα'}'ορεv.&είfJαv Τυρώ, κάλλει 15 2 διαφέρου6αν. τηι; δε '}'υναικοι; 'Λλκιδίκηι; &πο.&ανού tJYJr; έπέ'}'ημε την όνoμα�oμένην Σιδηρώ ' αf5τη δε χαλεπωι; διε-ι:έ.&η προι; την Τυρώ, αιι; &ν μητ{!υιά. 818 μετα δε ταύτα Σαλμrovεύr;, -δβριοτηι; cnv και &ocMg, -δπο μΕν των {ιποτετα'}'μέvrov έμι6'1j.&η, -δπο δε Διοg 20 8 δια την &οέβειαν έκε{!αυνώ.&η. τΥ δε ΤυΡΟί, παρ .&ένφ κατ' εκείνουι; 'Covr; χρ6vοvg 01)111'1 , ΠΟtJειδωv μι'}'ειι; παίδαι; έ'}'έννη6ε Πελίαν και Νηλέα. iι δε Τυραι tJvvοικ'ljfJαfJα Κρη.&εί ετέκvro/1εv 'Λμυ.&άονα καΙ Φέρητα και At:60va. Κρη.&έror; δε τελεvτ'ljfJαv- 25 τοι; έ6τα/1ία6αν περί τηι; βαfJιλείαr; Πελίαι; τε και 1 Ίππόδcψοv D 2 Ίππόδαμo� 4 πι.ιo�ήνoι.ια �er. ο) D 10 1'«(1 om. vnlg. 11 8 om. D 9 ΙπΙ] ΙπΙ την vnlg. 18 n61tv καΙ �nιtlEasv Revne crit. 186'1 12 &$κησι; vul�. ρ. 290, καΙ noltv ΕκτισΕν libri 14 &lμωνΙαν D 17 σιδη (ιώ* (er. ν) D, σι8η(lοvν σ, &8η(l& F 23 παίδας om. ΙΙ.
ιν 67. 68.
507
Νηλεύς ' τούτων δε Πελίας μεν 'ΙωλκΟύ κα� τών πληι5ίον χωQίων i{jαι5ίλευσε, Νηλευς δε παQαλα{jων Μελάμποδα κα� Βίαντα τους Άμυi1'άονος κα� Άγλαι'ας υίους καί τινας &λλους τών ΆχαΙών [κα�] ΦiJ'ιωτών 5 κα� των ΑΙολέων iι5ΤQάτευσεν εΙς Πελοπ6ννησον. καΙ Μελάμπους μεν μάντις ((ιν τας Ά(Jγείας γυναΙ:κας μανείσας δια την Διονύσου μηνιν iiJ'e(JιXncvocv, &ντl δε ταύτης της ε-όε(Jγεσίας xιX(Jtv ελαβε na(JιX τού βασιλέωι:; των 'A(Jyctwv 'Ava;ay6(JOV τού Μεγα10 niv,f}ovg τα δύο μέ(Jη της βασιλείας' κατοικήσας δ' εν "A(JYEι κοινην εποιήι5ατο την βαι5ιλείαν Βίαντι τφ &δελφφ. γήμας δε 'Ιφιάνει(Jαν την MεyanlviJ'ovg iτέκνωι5εν Άντιφάτην κα� Μαντώ, [τι δε Βίαντα και ΠQον6ην' Άντιφάτου δε κα� Ζευξίππης της Ίππο15 κ6ωντος Ο/κλης και Άμφάλκης vπη(Jξαν , Ο/κλέους δε κα� 'Τπε(Jμνήι5Τ(Jας της Θεσπίου 'IφιάνεΙ(Jα κα� Πολύβοια και Άμφιά(Jαοι:; iyivoVTO. Μελάμπους μεν ο{ιν και Βίας και οί &π' εκείνων ot5TW της εν ".A(JYEt βασιλείας μετέσχον , Νηλευς δε μετα τών 20 συνακολοviJ'ησάντων πα(Jαγεν6μενος είς Μει5σήνην π6λιν εκτισε Πύλον , δ6ντων α-ότφ των εγχωQίων. ταύτης δε βαι5ιλεύων κα� γήμας Χλώ(Jιν την Άμ φίονος τού Θηβαίου , πα'ϊδας iγέννησε δώδεκα , αιν �ν ΠQεσ{jύτατος μεν ΠεQικλύμενος, νεώτατος δε 25 NifJTWQ δ επι ΤQοίαν σΤQατεύσας. ΠεQΙ μεν oiΊν τών NiOToQo:; ΠQογόνων &QXC2 πΛησ'ον χωρών CF, πΛησιοχώρων Ε ΝηΛευι; δι, παραλαβαιν scripsi. παραλαβαιν δΕ Νηλευς Α, παραλαβων δΕ ceteri 'ΑγλαΙηι; CD 4 καΙ del. Hertlein 6 'Αργε'αςΙ 3 iv ΗΑργει ΙΙ 1 3 ΒΙαντα] ΗΑβαντα Palmer 15 lοκλής καΙ &μαλκης D Ιοκλέους D 16 ΘεστΙου Palmer.
4
5
6
508
DIODORI SICULI
σ,fT-ησόμε,fTα τοίι; Q-η,fTείσι, στoxα�όμενoι τήι; συμπεQ� δs [τών] Λαπι.ftώv κα� Κενταύρων έν μέQει διέξιμεν. 'Ωκεανού και Τ-η.ftύοg κατα τοvg μύ,fTουg παίδει; έγένοντο πλείουι; ποταμών έπώνυμοι, έν οΊι; και Π-ηνειόg, &φ' o-b συνέβ-η τον έν Θετταλίlf 314 Πηνειον 6νομασ,fTήναι. Ο-bτοg δs μιγεlg νύμΨ!1 τfj 6 προσαγορευομέν'!] Κρεούσ'!] παίδαι; έγέννησεν 'Τψέα καl Στίλβην, f1 μιγεlg �πόλλων Δαπt&ψ και Κέν2 ταυρον έγέννησε. καl τούτων Λαπt&-ηg μεν κατοικών περι τον Πηνειον ποταμον έβασίλευσε τών τόπων 10 τούτων, γήμαι; δs Όρσινόμψ την Ε-όρυνόμου έγέν νψ;εν vCovg δύο, Φόρβαντα και Περίφαντα. ο-bτοι μεν o1Jv Ενταύ,fTα εβασίλευσαν, 0& δs σύμπαντει; λαo� &πο Λαπί.ftου Λαπί,fTαι προσηγορεύ,fTησαν. τών δ' υ&ών τών Λαπί.ftου Φόρβαι; μεν εΙι; 'Ώλενον παρ- 15 ήλ,fTεν, έξ �ι; μεταπεμΨάμενοι; α-ότον �λiκτωρ δ τήι; 'Ηλείας βασιλευι; βοη.ftόν, φοβούμενος την Πέλοποι; 3 δυναστείαν , τήι; εν 'Ήλιδι βασιλείαι; μετέδωκεν· έκ δs Φόρβαντοι; ύπήρξαν υίοι δύο, .Alrcvg κα?,'�κτωQ, 0& την 'Ηλείων βασιλείαν παραλαβόντεg. δ δ' ετερος 20 τών Λαπί.ftου παίδων Περίφαι; γήμας �στυάγυιαν την 'Τψέωι; έγέννησεν 6κτro παίδας, ιbν �ν πρεσβύ τατοι; 'Λντίων, δι; μιγ8�ι; Περιμήλlf τfj �μυ.ftάονοg έγέννησεν 'Ιξίονα. ο-bτοg δ', ωι; φασιν, ύποσχόμ8νοι; εδνα πολλα δώι1ειν 'ΗΙ;ονεί εγ-ημε την ΉΙ;ονέωι; 25 4 {Τυγατέρα Δίαν, έξ �ι; έγέννησε Πειρί,fTουv. επει,fT' δ μεν 'Ιξίων ο-όκ &πέδωκε τα εδνα τΥ γυναικί, δ
69 μεΤQίαg,
2 τώ7J om. DM 1 1 E�QV7JJ7J7J τή7J &QGt7JιIOV D 15 δ' vEcij7J] vEw'll δε vulg. 21 'Αστv.χΥειcι'll OF 25 ΗσΙΟ,llΕί codices (ut infra), ΔηιΟ7JΕΙ Cobet 26 δΕί(Χ7J D 27 τfj
ιν 69. 70.
509
δ' Ήϊονευς τας ϊππους αντ� τούτων ήνεχύQασεν. ό δ' 'Ιξίων τον Ήϊονέα μετεπέμψατο Επαγγελλ6μενος πάντα ύπακούσεσ.f}αι, κα� τον Ήϊονέα παQαγεv6μενοv εβαλεν είς {j6.f}QoV πυQος μεστ6ν. δια δε το μέγε.f}ος τη ς παQανομίας μηδένα βούλεσ.f}αι κα.f}αQαι τον 5 φ6νον. τέλος δ' ύπο τού Διος κατα τους μύ{}ους άγνισ.f}είς, ήQάσ{}η μεν της "HQar; κα� κατετ6λμησεν ύπεQ συνουσίας λ6γους ποιεισ{}αι. επειτα τον μεν 5 Δία εΙ'δωλον ποιήσαντα της 'Ήρας vεφέλ'Yjν έξαπο10 στειλαι, τον δΙ: Ίξίονα τfj νεφέλrι μιγέντα γεννήσαι τους όνομαζομένους ΚενταύQους ιΧv.f}QωποφυεΙς. τέλος δε μυ{}ολογούσι τον 'Ιξίονα δια το ftlyc.f}or; τών ήμαQτημένωv {ιπο Διος clg ΤQοχον Ενδε.f}ijναι, κα� τελευτήσαντα την τιμωQίαν εχειν αίroνιον. τους 70 15 δε ΚενταύQους τινες μέν φασιν Εν τφ Πηλίφ ΤQα φηναι {ιπο Νυμφών, ανδρω.f}έντας δε κα� μιγέντας ϊπποις .f}ηλείαις γεννήσαι τους όνομαζομένους διφυείς ΙπποκενταύQους' τινΙ:ς δε λέγουσι τους Εκ Νεφέλης και Ίξίονος γεννη.f}έντας ΚεvταύQους ΠQroτους {π20 πεύειν ΕπιχειQήσαvτας ΊπποκενταύQους ιΧιvομάσ.f}αι και εΙς πλάσμα μύ{}ου καταταχ.f}ijναι ι&ς διφυεις Οντας. φασι δΙ: τούτους ι&ς συγγενεις vπάQχοντας 2 ιΧπαιτησαι τον ΠCΙQί.f}ουν το ftiQOf: τής παΤQφας 3 15 ιXQxijg ' ο-(ικ αποδιδ6ντος δε τού ΠειQί.f}ου π6λεμον 25 Εξενεγκειν ΠQος α-(ιτ6ν τε και τους Λαπί{}ας. f)στε- 3 (Ιον δε διαλυ.f}έντων α-(ιτών ΠCΙQί.f}ους μεν γήμας Ίπποδάμειαν την Βούτου, και καλέσαντος εΙς τους l'υναικΙ del. Cobet 2 Ιπαl'l'εΛΛόμενος πάντα om. D 3 Ιπα κοvσεσ.[fαι D 5 (3οvi.. εσ.[fαι] δvνασ.[fαι C 21 καταχ.[fηναι ΙΙ 27 την] τού vulg. Βούτου Palmer, βυστου codices.
510
DIODORI SICULI
γάμους τόν τε Θησέα κα� τους Κ8vταύQοvς, φασ� με.ιΤυσ.ιΤέντας Επιβαλέσ.ιΤαι ταίς Κ8κλημέναις γυναιξ� κα� (JlCf μίσγεσ.ιΤαι, δια δε την παQαvομίαv τόν τε Θ·ησέα κα� τους Λαπί.ιΤας παQοξvv.ιΤέvτας ο-όκ όλί γους μεν &νελείν, τους δε λοιπους Εκβαλείν Εκ τ.ης 5 4 πόλεαις. δια δε ταύτην την αΙτίαν των ΚεvταύQWV πανδημ8� σΤQατεvσάvτwv EΠ� τους Λαπatας κα� πολ λους &νελόνταιν, τους -δπολειφ.ιΤέντας φυγείν εΙς Φολόην τ.ης ΆQκαδίας, τέλος δ' εΙς Μαλέαν Εκπε σόντας Ενταύ.ιΤα κατοικ.ησαι. τους δε ΚεvταύQοvς 10 μ8τεWQισ.ιΤέvτας τοίς ΠQοτεQήμασι, κα� δQμwμέvοvς Εκ τ.ης Φολόης, λΏ�Έσ.ιTαι τους παQιόvτας των Έλ λήναιν κα� πολλους των πεQιοίκwv &vαΙQεiV. Τούταιν δ' ήμίν διεVΚQιvημΕVWV ΠΗQασόμε.ιΤα 71 διελ.ιΤείν πεQ� 'Ασκληπιού κα� των &πογόναιν α-ότού. 15 μυ.ιΤολογουσι τοίνυν 'ΑσκΜ'ιπιον Άπόλλαινος υίον vπάQχειv κα� ΚΟQwvίδος , φύσει δε κα� ιXrXLVOlCf διεν8γκόντα ζηλωσαι την lαΤQικηv Επιστήμην, κα� πολλα των συνΤΗνόνταιν ΠQος -δγίειαν ιΧv.ιΤQώπwv ΕξεVQ8iv. EΠ� τοσούτο δε ΠQοβ·ηvαι τfj δόξ'!7 ωστε 20 πολλους των ιΧΠΕ'}'ναισμέναιν ιΧQQώστwv παQαδόξwς .ιΤ8QαΠ8ύειv, κα� δια τούτο πολλους δοκείν των τε2 τελευτ·ηκόταιν ποιείν πάλιν ζωντας. διο κα� τον μεν 'Άιδην μυ.ιΤολογούσιν Εγκαλούντα τφ 'Ασκληπιφ καΤrJγΟQίαv α-ότού ποιήσασ.ιΤαι ΠQος τον Δία ώς της 25 ΕπαQχίας α-ότού ταΠΗνουμΕνης ' Ελάττους rCtQ ιXε� γίνεσ.ιΤαι τους τετελευτηκότας, .ιΤ8Qαπεvομέvοvς -δπΌ 9 Φοlό'l1vJ φοlό'l1V ένΕOv G, ΦΕνΕ(,ν 5 Ικ om. OF Eich. τι!lοι; Wurm , τιναι; D , τινΕι; Π ΙκπεσόJlτει; Ιnεί κατφκησαν ΙΙ 26 &81 om. D.
lV 70. 71. 72.
511
του Άσκληπιου. κα� του μ'ευ Δία παι,Joξυυ-&έυτα 3 [κα�] κει,Jαυνώσαυτα του Άσκληπιου διαφ-&είι,Jαι, του δ' Άπ6λλωυα δια τηυ &υαίι,Jεσιυ τούτου παι,Joξυυ-&έυτα φουευσαι του!; του κει,Jαυυoυ τφ Δι� καται1κευάι1αυ5 τα!; Κύκλωπα!; ' EΠ� δ'ε τf] τούτωυ τελεvτfj παι,Joξυυ -&έυτα του Δία Πι,Joστάξαι τφ Άπ6λλωυι -&ητευι1αι παι,J' &υ-&ρώπφ , κα� ταύτηυ τιμωρίαυ λαβείυ παρ' αυτου τώυ Εγκλημάτωυ. Άσκληπιου δέ φαι1ι γευο- 4 μέυους υ{ους Μαχάουα κα� Πoδαλείι,Jιoυ, κα! τηυ 10 τέχυηυ έκπουήσαυτας, EΠ� Τροίαυ ι1υστρατευσαι τοίς περ! του Άγαμέμυουα' κατα δ'ε του π6λεμου μεγά λας χρείας αυτους παρασχέσ-& αι τοίς "Ελλησι, -&ει,Jα πεύουτας Εμπειρ6τατα τους τιτρωσκομέυους, κα� δια τας EVEQYEotar; ταύτας ύπο τώυ Έλλήυωυ μεγά15 λης τυχείυ δ6ξης ' ατελείς δ' αvτοvς &φεϊυαι τώυ 316 κατα τα!; lLdxar; κιυδύυωυ κα� τώυ &λλωυ λειτουρ γιώυ δια τηυ ύπερβοληυ τηr; Ευ τφ -&εραπεύειυ ευχρηστία!;. Περl μ'ευ OVv Άσκληπιου κα! τώυ υιωυ αυτού 20 τοίς ρη-&είσιυ &ρκεσ-&ησ6με-&α, πει,J! δ'ε τώυ Άσωπού 72 -&υγατέ(Jωυ καl τώυ ΑΙακφ γευομέυωυ υ{ώυ υυυ διέξιμευ. �κεαυoυ κα! Τη-&ύο!; κατα τουr; μύ-&ους έγέυουτο παίδες &λλοι τε πλείους Επώυυμοι ποτα μώυ, έυ οίς ύπάρξαι Πηυειου κα� Άσωπ6υ, Πηυειος 25 μ'ευ OVv κατοικήσας περl τηυ υυυ οvσαυ Θετταλίαυ έπώυυμου εαυτού του Π(Jοει(Jημέυου ποταμου έποίη1 του οαι. D 2 καί ΚΕραυνώσαντα τ. Α. διαψfiΕιραι] ΚΕραυνώσαι τ. Α. καί διαφ.f}ΕΙραι EG; Δία παροξvv.f}ι!vτα ΚΕραύνω βαλόντα αύτον διαφ.f}ειραι E n8. pr. ev. Π 2, 34 7 ταυτην] την add. vnlg. 12 4 κατασΚΕυάζοντας OF παΡι!ΧΕσ.ftαι D 23 &.tλoι τε del. Dind. (ο. 69, 1).
512
DIODORI SICULI
δεν ' Άδωπος δ' εν Φλιουντι κατοικψιας έγημε Μετ ώπην την Δάδωνος, έξ .ης εγένοντο δύο μΕν vCol, Πελαογος και 'Ιομηνός, .fTvγατέQες δε δώδεκα, ΚόQ ΚVQα και Σαλαμίς, έτι δ' ΑΙγινα και nEtQfjVfj και Κλεώυη , ΠQος δΕ ταύταις Θήβη τε και TιXVΙXYQIX 5 και Θέοπεια και Άοωπίς , Ετι δε Σινώπη, ΠQος δε 2 ταύταις 'OQVCrx και Χαλκίς. τούτων δ' 'Ιδμηνος μ'Εν εΙς Βοιωτίαν ελ.fTαιν κατφκη6ε πεQΙ τον ποταμον του &π' έκείνου την δμωνυμΙαν λαβόντα, των δ'Ε .fTvγατέQων Σινώπη μΕν -όπό Άπόλλωνος ιkQπαγεtοα 10 &πηνέχ.fTη ΠQος τουτον τον τόπον oiί νυν ε6τιν iι άπ' εκείνης όνομαδ.fTεtοα πόλις Σινώπη · εκ δ'Ε ταύ της και Άπόλλωνος γενόμενος vCog ΣύQος εβαοί3 λευ6ε των &π' εκείνου ΣύQων 6νομα6.fTέντων. ΚόQ ΚVQα δ' -όπό Π06ειδωνος άπηνέχ.fTη εΙς ν-ηοον την 15 &π' έκε{νης ΚόQΚVQαν όνoμα�oμένην · εκ ταύτης δ'Ε και ΠΟ6ειδωνος Ιγένετο Φαίαξ, &φ' oiί τους Φαία4 κας 6υυέβη τυχείν ταύτης τ-ης ΠQΟ($ηγΟQίας. Φαίακος δ' έγένετο Άλκίνοος δ τον Όδυο6έα καταγαγαιν εΙς την 'ΠΜκην. Σαλαμις δ' -όπο ποσειδωνος ιkQπαγεtσα 20 έκομ.t6.fTη εΙς την &π' α.(ιτiί ς νiί60ν Σαλαμίνα ΠQΟ($ ΙXYOQsv.fTsiOrxv · α{$τη δΕ μιγείσα ΠΟΟειδωνι KVXQirx έγέννησεν, δς βασιλεύσας της νήσου ταύτης και γενόμενος έπιφανης &πέκτεινεν 5φιν {;πεQφviί το 5 lLiys.fTor; και λυμαινόμενον τους lYXWQtOVg. ΑΙγινα 25 δ' εκ Φλιουντος {;πο Διος ιkQπαγεtt'fα εΙ?; vfjdOV &πεκομίσ.fTη την &π' εκείνη?; ΑΙγιναν όνομασ.fTεtσαν, 4 σΙΧ'λιχμίν D 5 τΕνιχγριχ D 6 Θέσπιιχ cod. 7 OfvtlJl. ΙΙ 1 1 προς) ΕΙς D τόπον] ποντον D2 13 vCog om. ΙΙ 16 6110μιχσ&εισιχν OF 22 ΚεΥχρΕIJΙ. codices, COff. Wess.
513
ιν 72. 7 3.
έν ταύΤΥ δε Δι� μιγεΙ6α έΤ8κνω6εν Αίακόν , ος έβασίλευ6ε της νήσου. τούτου δ' έγένοντο υιοι 6 Πηλευς και Τελαμών. τούτων δε Πηλευς δίσκφ βαλων αΠ8κτεινεν ακουσίως Φωκον δμoπάτr;ιιoν 5 &δελφόν, εξ &λλης δε μητQος γεγενημένον. δια δε τον φόνον Πηλευς ύπο τού πατr;ιoς φvγαδεviJ'εις εφυγε της νύν Θετταλίας καλουμένης εΙς ΦiJ'ίαv, και καiJ'αQiJ'εις ύπο 'ΆΚΤΟQος τού βασιλέως διεδέξατο 317 την βασιλείαν, &παιδo� δντo� τού 'ΆΚΤΟQΟ�. έκ δε 10 Πηλέως και Θέτιδος γενόμενος Άχιλλευς εσΤQάτεvσε μετ' Άγαμέμνονος εΙς ΤQοίαν. Τελαμων δε φυγων 7 εξ Aίγίνη� κατήντησεν εΙ� Σαλαμίνα , και γήμας KVXQlwg τού βασιλέως των Σαλαμινίων iJ'vγατέQα Γλαύκην εβασίλευσε της νήσου. της δε γυναικσι; 15 Γλαύκης αποiJ'αvούσης εγημεν εξ 'AiJ'rJVWV 'ΕQίβοιαν την ΆλκάiJ'ου , εξ ης εγέννησεν ΑΙ'αντα τον επι Tr;ιoίαν σΤQατεύσαντα. Τούτων δ' ήμίν διευΚQιvημέvωv πειQασόμεiJ'α 73 διελiJ'ειv πεQΙ Πέλοπος και Ταντάλου και ΟΙνομάου· 2 0 αναγκαιον δε τοις xr;ιόνoις πr;ιοσαναδQαμόvτας ήμας απ' αρχηι; εν κεφαλαίοις απαντα διελiJ'είv. κατα ylXQ την Πελοπόννησον εν πόλει Πίστι 'Άρης <.ΑQπίVfj τΏ 'Ασωπού iJ'υγατρι μιγε�ς εγέννησεν ΟΙνόμαον. οΕτος 2 δε iJ'υγατέρα μονογενη γεννήσας αινόμασεν Ίπποδά25 μειαν. χρηc1τηr;ιιαζομέvφ δ' αύτφ πεQΙ της τελευτής εχρησεν δ iJ'εσι; τότε τελευτήc1ειv αύτον οταν ή iJ'vγιΧτηρ Ίπποδάμεια (]υνοικήσΥ. εύλαβούμενον 01JV δια δε τον] ον δια 5 Ιξ . . ΎΕΥΕνημενον om. D τον D 1 3 ΚΕΥ'ΧρΕroς vulg. 22 ΠΕ{ση D, ΠΕ{σσΥ F (ut infra) άΡΥ{νη D 25 της om. D. .
DIODORU8 Ι.
39
514
DIODORI SICULI
αiJτoν Π8Ρ/' 't'Oii γάμου της .ftvylt't'QOr; κρίναι ταύ't''ηV παQ.ftέvοv διαφvλά't'Τ8ΙV, fJπολαμβάvοv't'α tt6vwr; o.f5't'wr; 3 lκφ8ύξ8ι1.ftαι 't'OV κίνδυνον. δι6Π8Ρ πολλών μν'η σ't'8vομι!vωv 't'TιV κ6Ρ'ην, &.ftlov ΠQοε't'ί.ftει 't'Oir; βου lOlLiVOLr; αiJτηv γημαι 'tOtOii't'OV· εδει 't'ov μεν ij't''t'fJ- 5 .ftέ'1lτα 't'8λεv't'ησαι , 't'OV δ' lπι't'vχ6v't'α γαμ8ίν 't'TjV κ6(J'YjV. fJπει1τήι1α't'ο δ' {πποδρομίαν &.πΟ 'tijr; Πίι1ης μέχρι του κατα K6ριν�oν 'Id.ftlLOii ΠQοr; 't'OV βωμον 't'Oii ποσειδωνος, 't'TjV δ' ίΧφει1ιν 't'WV 'ίππων lποίηι1ε 4 τοιαύ't'ηv. δ μεν Οίν6μαος E.ftvc κριον ηρ Διί, δ 10 δε lLVfJd't'8V6lLcvor; lξώQμα 't'έ.ftQΙΠΠΟV lλαύvωv ΙΙρμα· &γΙι1.ftέvτωv δε 't'wv {ερών, 't'6τε lXQχει1.ftαι 't'oii δρ6μου 't'ov Olν6μαον καΙ διώκειν 't'ov μV'ησ't'ηQα, EXOV't'lt δ6ρυ καΙ ήνίοχον τον MVQ't'CloV· εί δ' lφίκοι't'ο κα't'αλαβείv 't'o διωκ6μενον ΙΙρμα, 't'ύπ't'cιv 't'tp δ6Qα't'ι 15 καΙ διαφ.ftείQειv 't'OV μν'ηστηρα. 't'ού't'φ δε 't'tp 't'Q6πφ 't'OVr; &8Ι lLVfJd't'8VOlLiVOVr; κα't'αλαμβάvωv δια την 5 όξύ't''η't'α 't'wv 'ίππων πολλους &'ν{ιρει. Πέλοψ δ' δ Tav't'ιXlov κα't'αv't'ήι1αr; είς Πίσαν, καΙ .ftcadιXlLEVOS 't'Tιv Ίπποδάμειαν , lπε.ftύμ'ησε του γάμου · φ.ftείQας 20 δε 't'OV ήνίοχον 't'Oii Οίνομάου MVQ't'CloV, και λαβων συνεργον ΠQοr; 't'TjV νίκην, εφ.ftασε παQαγ8v6μεvοr; lπι 't'OV 'Id.ftlLov ΠQοr; 't'OV 't'Oii ΠΟι1ειδwvοr; βωμ6ν. 6 δ δ' Olv6ttaor; 't'o λ6γιον 't'ετελέσ.ftαι νoμί�ων , και δια 't'Tjv λύπην &..ftvμήι1αr;, afJ't'ov lκ 't'oii [;ην ttE't'i- 25 d't'fJιJC. τούτφ δε 't'tp 't'Q6πφ Πέλοψ γήμαr; 't'ηv Ίπποδάμειαν παρέλαβε την έν ΠίιJr; βασιλείαν, και δια την &.vδfl!είαv και σύνεσιν &.εΙ μάλλον αiJξ6μεvοs 2 -ύπο;Ιαβόντα ΙΙ 27 καΙ δια τήν &νδΡΕίαν
23 ΙπΙ] προς D προς] ΙπΙ D D 28 συνέσΕι D.
om.
ιν 73. 74.
515
318 τους
πλείστους των κατα την Πελοπ6ννησον οίκούν των ΠQοσηγάγετο, κα� την XdJQav &φ' {αυτού Πελο π6ννησον ΠQοσηγ6Qευσεν. Έπε� δε Πέλοπος iμνήσitημεν, &ναγκαι6ν Εστι 74 5 κα� πεQ� του παΤQος αiιτoυ Ταντάλου διελitειν, ϊνα μηδεν των &κοης &ξίων παQαλίπωμεν. Τάνταλος Διος μεν ην υ{ός , πλούτφ δε κα� δ6ξΏ διαφέρων καηΌκει της 'AotaCJ περ� την νυν <>νομαζομέι.ιην Παφλαγονίαν. δια δε την &πο του πατροCJ Διος 10 εiιγένειαν , ως φασι , φtλοg Εγένετο των itεων Eπ� πλέον. {ίστερον δε την ευτυχίαν oiι φέρων &vitQro- 2 πίνως , κα! μετασχων κοινης τραπέζης κα� πάσης παρρησίας, &πήγγελλε τοις &νitρώποις τα παρα τοις &itανάτοις &π6QQητα. δι' ην αΙτίαν κα! ζων Εκο15 λάσitη κα� τελευτήσας αίωνίου κατα τους μύitους τιμ,ωQίας ηξιώitη , καταταχitεlς εlς τους &σεβεΙς. τούτου δ' Εγένετο Πέλοψ vlor; κα� Νι6βη itυγάτηρ · 3 αυτη δ' Εγέννησεν vlovg έπτα κα! itυγατέρας τας l'σας [εiιπρεπείt;' διαφερούσαCJ]. Επ! δε τφ πλήitει 20 των τέκνων μέγα φρυαττομένη πλεονάκις Εκαυχατο κα! της Λητούς έαυτην εiιτεκνοτέQαν &πεφαίνετο. Elit' ή μεν Λητω κατα τους μύitους χολωσαμένη προσέταξε τφ μεν Άπ6λλωνι κατατοξεύσαι τους vloiJg της Νι6βης, τl1 δ' 'Αρτέμιδι τας itυγατέρας. 25 τούτων δ' i.ιπακoυσάντων τl1 μητρ� κα� κατα τον αiιτoν καιρον κατατοξευσάντων τα τέκνα της Νι6βης, 4 iπειδη δε CF 6 παραλε{παιμεν libri, corr. Bekker 7 μ.εν Διός vulg. 16 καταχ&ε!ς libri, con. Dind. 17 �9 εfJπρε,πείCf διαφερούσας om. D .&υγάτηρ Νιόβη D 20 μεγάλα D 25 κατα . . καιρον om. D. 39'
516
DIODORI SICULI
6υυιfβη την πρoειρημιfνΗV -όφ' ενα καιρον όξιfως ίΧμα εi)τεκvοv κα� ΙΧτεκνον γενιf6&αι. έπε� δε δ Τάυταλος μΙ6η&εlς -όπο των &εων έξιfπε6εν Ικ της Παφλαγονίας -όπο 'Τλου τού Τρω6ς, &ναγκαί6ν Ι6Τι κα� τα πε(!� τον ';Ιλον κα� το-ός π(!ογ6νους αvτού 5 διελ&είν. Τής Τρφάδ'ος χώ(!ας π(!ωτος έβα6ίλευ6ε Τεύ75 κ(!ος, υιος rbV Σκαμάνδ(!ου τού ποταμου κα� Ίδαίας νύμφης, &νη(! έπιφανής, κα� το-ός λαο-ός; &φ' έαυτου Τεύκρους πρ06ηγ6(!Ευ6ε. Τεύκ(!ου δ' εγιfνετo &υγά- 10 τη(! Βάτεια· ταύτην δε Δά(!δανος δ Διος γήμας, κα� την βα6ιλείαν διαδεξάμενος, το-ός μΕν λαο-ός &φ' έαυτού ιbυ6μα6ε Δα(!δάνους, π6λιν δ' οΙκί6ας 2 Eπ� &αλάττης ιbν6μα6εν &φ' έαυτού Δάρδανον. τού του δ' Έριχ&6νιος υιος γεν6μενος εVδαιμοvίlf κα� 15 πλούτφ πολ-ό διήνεγκε · ΠEΡ� oiί κα� δ ποιητης 'Όμηρ6ς φη6Ι, δς δη &φνει6τατος γιfνετo &νητων &'ν&ρώπων· του τρΙ6χίλιαι lπποι ελος κάτα βουκολέοντο. 3 Έριχ&ουίov δ' υιος γεν6μενος; τ(!ως; το-ός λαο-ός 20 ιbν6μα6εν &φ' έαυτου τρωας;. τούτου δ' έγένουτο τρείς; υιοί, 'rllog, Ά66ά(!ακος, Γανυμήδης;. ';Ιλος; μΕν o.ov φκι6εν ι'ν πεδίφ π6λιν επιφαυε6τάτην των ι'υ 319 τΏ Τρφάδι , 'Τλιου &φ' έαυτού &έμενος; την π(!ο64, ηγο(!ίαν. 'Τλου δε γεν6μενος; υιος Λαομέδων Τι&ωνου 25 κα� Π�ίαμoν έγέν2lη6Εν· ibv Τι&ωνος; μΕν 6τρατεύ6ας; εΙς; τα π(>ος εω μέ(>η τής 'A6tag κα� διατείvαg 4,
των
3 έκ] με" &πο D
D
24 τjj
om.
D.
της
om.
ΙΙ
18 .f}νητων] πιΧν-
ιν 74. 75. 76.
5
51 7
εως Αί{tιοπίας έμv{tολογή{tη έξ 'Ηούς τεκνωσαι Μέμνονα τον τοΙς Τρωσι (30η{tήσαντα και ύπ' Άχιλλέως &ναιρεffέντα , Πρίαμος δ' Έκά(3ην γήμας συν αλλοις πλείοσιν vCOir; έγέννησεν 'Έκτορα τον έπισημότατον γενόμενΟ11 έν τφ Τρωικφ πολέμφ. Άσσάρακος δε Δαρδάνων (3ασιλεύσας Κάπυν έγέν- 5 νησεν , έξ OV τεκνωffεις Άγχίσης έξ Άφροδίτης ΑΙνείαν έγέννησε τον έπιφανέστατον των Τρώων. Γανυμήδ'ης δ'ε
των &πάντων ε-όΠQεπείCf δ'ιαφέQων
ύπο των {ttwv &νηρπάγη τφ Διι οΙνοχοείν. Τούτων δ' ήμιν διευκρινημένων πειρασόμε f}α 6 διεξιέναι περι Δαιδάλου και Μινωταύρου και της Μίνωος στρατείας tlr; Σικελίαν έπι Κώκαλον τον (3ασιλέα. Δαίδαλος ήν το μsν γένος Άffηναίος, εΙς 76 15 των 'Ερεχffειδων όνoμα�όμενoς· ήν yιX(J vCOf; Μη τίονος τού ΕvπαλrXμου τού 'EQEXffirob' φύσει δε πολυ τους αλλους Ε1παντας ύπεραίρroν έ�ήλωσε τά τε περι την τεκτονικην τέχυην και την τωυ &γαλ μάτων κατασκευην και λιffουργίαν. εύρετης δε γενό20 μενος πολλων των συνεργούυτωυ Elr; την τέχνην, κατεσκεύασεν εργα ffαυμα�όμενα κατα πολλους τό πους της οlκουμένης. κατα δε την των &γαλμάτων 2 κατασκευην τοσούτο των &πάντων &ν{tρώπων διή νεγκεν {Dστε τους μεταγενεστέρους μυ&ολογησαι περι 25 αvτού διότι τα κατασκευα�όμενα των &γαλμάτωυ δμοιότατα τοίς έμΨύχοις ύπάρχει · (3λέπειν τε γαρ αvτα και περιπατείν , και κα&όλου τηρείυ την τού 10
1 f'ro.] εro. της D έξ Dind., μεν έξ cod. 6 βασιλΕυ. ΟΡ 8 έγΕννησΕ] ΙτΕκνroσΕν D 14 ήν om. D 15 1)" γαρ om. FM 17 ύΠΕρβαίνroν ΟΡ 26 ύπάΡΧΕιν OF.
518
DIODORI SICULI
ολου σώματος otd{Tlicrtv, ωιJτε δΟΚιiίν lilvιxt το κιχτασκευασ{Τεν έμΨυχον ζφον. ΠψΔτος; δ' όμμιχτώσας; κα� διΙΧ{3ε{3ηκ6τα τα ιJκέλη ποιήσας;, έτι δε τας; χεί(!ας; διατετιχμένας; ποιων, ιilκ6ταις έ{ΤαυμάζιiΤΟ 'ltΙXQιX τοίς &ν{ΤQώποις; ' οι γα!! 'ltQo τούτου Τιiχνίται καΤιiσκεύ- 5 αζον τα &γάλματα τοίς μεν δμμασι μεμυκ6τα, τας δε XEiQιxg εχοντα κα{Τειμένας κα� ταίς 'ltlliVQιxig 4 Κιiκολλημένας. δ δ' oiJv Δαίδαλος κατα την φιλο Τιiχvίαv {Ταυμαζ6μενος εφυγεν έκ της παΤQίδος;, καταδικασ.ιΤεlς έπl φ6νφ δια τοιαύτας αΙτίας. της 10 &δελφης της Δαιδάλου γεν6μιiνος υιος Τάλαις έπαι5 διiύιiΤΟ 'ltΙXQιX Δαιδάλφ, παίς fhv την ήλικίαν ' εύφυ έστεQος δ' fhv του διδασκάλου τ6ν τε ΚιiQαμιiυτικον ΤQοχον E.oQE κα� σιαγ6νι πεQιτυχων οφεαις, καl ταύΤ?Ί ξυλήφιον μΙΚQΟV διαΠQίιJας, έμιμήσατο την 320 ΤQαχύτητα των όδ6νταιν' δι6ΠιiQ κατασΚιiυασάμενος; 1 6 έκ σιδήQου 'ltQCova , καl δια τούτου 'ltQCbrov την έν τοίς; έ(!γοις; ξυλίνην iiλην, εδοξεν εiJχ(!ηστον εvρη κέναι μέγα 'ltQOr; την Τιiκτονικην τέχνην. δμοίαις; δε καl τον τ6ρνον εVQων καl gτεQά τινα φιλοτεχνή- 20 6 ματα, δ6ξαν &πηνέγκατο μcγάλην. δ δε ΔαCδαλος; φ{Τονήι1ας; τφ παιδί, καλ νομCζαιv αύτον πολυ τfί δ6ξΏ π(!οέξειν του διδασκάλου, τον παίδα έδολο φ6νηι1ε. {Τάπται1/ δ' αύτον κα� περικατάληπτος; 'Yliv6μΕνος;, έπηραιτή{Τη τίνα {Τάπτει, κα� εφησεν οφιν 25 καταχαιν·vύιiιν. .ft'αυμάσαι δ' &ν τις; το παQάδοξον, 8τι δια το ζφον έξ 0.0 του πρCΟνΟς; lνε.ft'υμή{Τη την 3
4 ποιων f. del. 11 τηςΙ τoiί F 15 ξυλιφιον OF 22 νομ{σας OF 27 δια om. J! δια. τoiί ζώου Eichstadt ; ' del. Hertlein.
ιν 76. 77.
519
κατασκευήν, δ'ια τουτου κα� τού φόνου την Επt γνωσιν συνέβη γενέσ,f}αι. κατηγορη,f}ε�ς δε κα� κατα- 7 δικασ,f}ε�ς -όπο των Άρεοπαγιτων φόνου, το μεν πρωτον έφυγεν είς ενα των κατα την Άττικηυ δή5 μων , Εν φ τοiJς κατοικούντας &π' Εκείνου Δαιδα λίδας όνομασ,f}ηναι. μετα δε ταυτα διαδρας είς ί 7 Κρήτην, κα� δια την Εν τΏ τέχν1) δόξαν ,f}αυμαζό μενοg, φίλοι; Εγένετο Μίνωος του βασιλέωg. κατα δε τον παραδεδομένον μυ,f}ον Πασιφάηι; τηι; Mt10 νωοι; γυναικος Ε(!ασ,f}είσfjg του ταυρου, μηχάνfjμα ποιήσαι; Φμοιωμένον βο'ι συυήργψ5ε τΏ ΠασιφάΥ προι; τηυ Επι,f}υμίαν. μυ,f}ολογου6Ι γαρ προ του- 2 των τωυ χρόνωυ Μίνωα κατ' Ενιαυτον 6υνή,f}ωg καi}ιερουν τον κάλλι6τον των γινομένων ταύ(!ων 15 τφ Ποσειδωνι κα� ,f}vetv τουτου τφ ,f}crjJ ' γενο μένου δε τότε ταυ(!ου κάλλει διαφέ(!οντοι; ετε(!ον των ήττόνων ταυ(!ων ,f}iJ6at ' τον δε ΠΟ6ειδωνα μfjνίσαντα τφ Μίνφ ποιησαι την γυναίκα αvτου Πα6ιφάfjν E(!a6i}fJvat του ταυρου. δια δε τηι; του- 3 20 του φιλοτεχνίας τηυ Πα6ιφάfjν μιγεί6αν τφ ταυρφ γεννη6αι τον μυ,f}ολογούμενον Μινώταυ(!ου. του τον δέ φα6ι διφυη γεrOνέναι, κα� τα μευ &νώτε(!α μέ(!fj του 6ώματος ΙΧχ(!ι των ωμωυ εχειν ταύ(!ου, τα δε λοιπα &ν,f}(!ώπου. τφ δε τέρατι τούτφ π(!ος 4 25 διατ(!οψην λέγεται κατα6κευά6αι Δαίδαλον λαβύ (!LV,f}ov, ται; διεξόδους 6κολιας εχοντα κα! τοίς &πεί ροις δυ6ευρέτους , Εν φ τ(!εφόμενον του Μινώταυ (JOV τοiJς Εξ 'A,f}ΎIVCJv &πσστελλομένουι; lπτα κό(!ουι; τότε
4 ί!να] add. D
τινα ΙΙ 6 El,1 El, την vulg. 25 διατριβην fort.
17
ταύρων]
520
DIODORI SICULI
κα� κόQας [έπτα] κατεσ&Εειν, πεQl αιν ΠQοεΙQ1')καμεν. τον o{,v ΔαΕδαλον πυ&όμενον την &πειλην τοϊί ΜΕνωος δια την κατασκευην της βοός φασι φοβη &έντα την όQγηv τοϊί βασιλέως Εκ της ΚQ1')της Εκ πλεϊίσαι, συvεQγούσης της Πασιφάης κα! πλοΙΌυ 5 6 δούσης ΠQος τον εκπλουν. μετα δε τούτου τον υίον 'Ίκαρον φυγόντα κατενεχ&ηναι ΠQός τινα νησον πε λαγΕαν, ΠQος .ην τον 'ΤκαQον παQαβόλως &ποβαΕνοντα πεσειν εΙς &άλατταν καl τελευτησαι, &φ' ο{, καl το πέλαγος ΊκάQΙΟV όνομασ&ηναι κα� την νησον Ίκα- 10 (!Εα'Υ κλη&,ηναι. τον δε ΔαΕδαλον Εκ της νήσου 321 ταύτης Εκπλεύσαντα κατευεχ&ηναι της ΣικελΕας π(!ος χώ(!αν ,ης βασιλεύοντα Κώκαλον &ναλαβειν τον ΔαΕδαλον, καΙ δια την εiJφυtαν καl δόξαυ ΠΟΙ1')σα7 σ&αι φΕλου Επ! πλέον. τινες δε μυ&ολογοϊίσι, κατα 15 την Κ(!ήτην ετι Δαιδάλου διατ(!Εβοντος καΙ -όπο της Πασιφάης κρυπτομένου, ΜΕνωα μεν τον βασι λέα βουλόμενον τιμω(!Εας &ξιωσαι τον ΔαΕδαλον, καΙ μη δυνάμενον ε-ό(!ειν , τά τε πλοια πάντα τα κατα την νησον Ε(!ευναν καl ΧQημάτων πλ·η&ος 20 έπαγγέλλεσ&αι δώσειν τιj5 τον ΔαΕδαλον &νευQόντι. 8 έvταv{tα τον ΔαΕδαλον &πογνόντα τον δια των πλοΕων δρασμόν, κατασκευάσαι παQαδόξως πτέ(!υγας πεφιλοτεχνημένας κα! δια κηQου -&αυμιχστώς ήσκη μένας· έπι&έντιχ δε ταύτιχς τιj5 τε τοϊί v{ov σώματι 25 κιχ! τιj5 έιχυτοϊί ΠΙΧQΙΧδόξως έκπετασ-&ηναι κιχ! δια-
5
1 ΕπτιΧ om, CD 8 η'Ρ] ύ D πcιρcιβόλroι: άπoβcι{17 κρυπτcιζoμ,ένoυ Π 18 τιμ.ιχι'PO'Pτcι] 'Πcιρcι βcιl'ΡΟ'ΡΤCΙ D ρ/cις &ξιώσcιι J τιμ,ιxιρήσcιι ΙΙ 21 Εvρό'ΡΤΙ D 26 διcιδρανcιι Dind" διcιδράσcιι codices (cf, ΙΙ 28, 3),
ιν
77. 78.
521
δραναι το πλησίον Tfjg Κρήτηg νήσου πέλαγοg. κα� 9 τον μ'έν Ίκαρον δια την νε6τητα μετέωρον την πτη6ιν ποιούμενον πεσείν Elg το πέλαγοg, τακέντοg δια τον ηλιον του 6vvilOVTog Tag πτέρυγαg κηρου, 5 αύτον δ'έ παρα την -Β-άλατταν πετ6μενον κα� παρ' έ'καστον τέγγοντα Tctg . πτέρυγαg δια6ω-Β-ηναι παρα δ6ξωg Elg την Σικελίαν. &λλά περ� μεν τούτων ει κα� παράδοξ6g εστιν δ ttvftog, oltrog εκρίναμεν μη παραλιπείν αύτ6ν. Δαίδαλοg δε παρά τε τφ Κωκάλφ 78 10 κα� Toig Σικαvοίg διέτριψε πλείω χρ6νον, -Β-αυμαζ6llEvog εν Tf1 κατα την τέχνην {;περβολf1. κατε6κεύα6ε δ' εν τΥ νή6φ ταύη] τινα τών εργων ιχ μέχρι του νυν διαμένει. πλησίον μεν γαρ Tfjg 1V1εγαρίδοg φιλοτέχνωg εποίησε την όνομαζομένην κολυμβή-Β-ραν, 15 εξ �g fLiyag ποταμος Elg την πλησίον -Β-άλατταν εξ ερεύγεται καλούμενοg Άλαβών. κατα δε την νυν 2 Άκραγαντίνην εν τφ Καμικφ καλουμένφ π6λιν επ� πέτραg oi'Jaav πασών όχυρωτάτην κατεσκεύασε κα� παντελώς εκ βίαg &νάλωτον ' στενην γαρ κα� σκολιαν 20 την &νάβασιν avTYίg φιλοτεχvή6αg εποίη6ε δύνασ-Β-αι δια τριών η τεττάρων &vftρώπωv φυλάττεσ-Β-αι. δι6περ δ Κώκαλοg εν ταύΤΏ ποιήσας τα βασίλεια κα� τα χρήματα κατατιftέμεvος &νάλωτον εσχεν αύτην δια Tfjg επιvοίαg του τεχνίτου. τρίτον δε σπήλαιον 3 25 κατα την Σελινουντίαν χώραν κατεσκεύασεν, εν φ την &τμίδα του κατ' α-Dτην πυρος ovTIXJg E-D6T6xrog εξέλαβεν ωστε δια την μαλακ6τητα Tfjg ftερμα6ίαg 1
νήσου om. II
�2 νήσφ] τέχνη D
sπ{νοιαν OF.
9 τs om. vulg. 1 1 8ν] Ιπ! fort. 1 7 καJ..οvμένην vulg. 24 την
522
DIODORI SICULI
έξιδι,>ούν λελη8'6Tω� κα� κατα μικι,>ον τoυ� ένδιαΤι,>ί βoνTα� και μετα τέι,>ψεω� 8'ει,>απεύειν τα σώματα μηδ�ν 4 παι,>ενoxλoυμένoυ� ύπο 'tfj� 8'ει,>μ6τητo�. κατ« δ� τον "Ει,>ιικα πέτι,>α� οi5Qη� &:πoτoμάδo� εΙ� ϋψo� έξαίσιον, κα� τfί� κατα το Ιει,>ον 'tfj� Άφι,>oδίTη� στεvοχωQία� 5 &:να')'καζoύσ'l'J� έπ� το 'tfj� πέΤQα� &:π6κι,>ημνον ποιή- 322 oal18'at την οίκοδομίαν, κατεσκεύασεν έπ' αiιτoύ τού ΚQημνού ΤΟίχον, ΠQοβιβάσα� παQαδ'6ξω� το ύπεQ5 κείμενον τού κι,>ημνού. XQvoovv τε "QLov τΏ 'ΑφQΟ δίΤΥ τ'υ 'ΕQvκίνΥ φασ�ν αiιτoν φιλοτεχνfjσαι πεQΙΤ- 10 τω� clQ')'fXottivOV κα� Τ,(ρ κατ' &:λή8'ειαν "Qιrp &:παι,> εγχεΙQήτως &ψοιωμένον. &λλα τε πολλά φασιν αiιτoν φιλοτεχνfjσαι κατα την Σικελίαν, iX δι" το πλfj8'ο� τού XQ6vov διέφ8'αQται. 79 Μίνως δ' δ των ΚQητων βασιλευς 8'αλαττο- 15 ΚQατων κατ' έκείνους τους XQ6vovg, κα� πυ8'6μενος την Δαιδάλου φυγην εΙ� Σικελtαν, έγνω σΤQατεύειν έπ' αiιTήν. παQασκεvαl1άμενος δ'� δύναμιν ναυτι κην &ξι6λο')'ον έξέΠλευσεν έκ 'tfjg ΚQήτης, κα� κατ fjQE 'tfjg Άκι,>α')'ανTίνη� εί� την &:π' έκεtνοv Μινφαν 20 καλουμένην. &ποβιβάσας δ'� την δύναμιν κα� πέμ ψας &:γ')'έλoυ� ΠQΟ� Κώκαλον τον βασιλέα έξnτει 2 τον Δαίδαλον εΙς τιμωQίαν. δ δs Κώκαλος εΙς l1ύλ λο')'ον ΠQοκαλεl1άμενος κα� πάντα ποιήl1ειν έπα')'')'ει λάμενo� έπ! τα ξένια παρέλαβε τον Mtvro. λουμένου 25 δ' αiιTOύ, Κώκαλος μ�ν παι,>ακατασχων πλεtονα χι,>6νον 1 κα! κατα �tKeov f. del. 2 κα! addidi 6 ποιήσαι ΙΙ 9 κριόνΙ κηρΙον σ, τεκμήριον F 10 τiί] καΙ τrι ' D 11 κριώ] 17 εΙς] εΙς τήν vulg. 18 αvτήv F, αvτοv cet. κηρΙω 11 19 ι� om. D 22 Ι�ήτει Υαιι. 2 4 προσκα1εσάμενοι; OF /παΥΥΕ1.1.όμενοι; D 25 ΜΙνωα ΙΙ.
ιν
78. 79.
523
έν τφ itEQfkrjJ τον Μίνωα διέφitειQε , και το σωμα απέδωκε τοις ΚQησί, ΠQόφασιν ένεγκων τού itανάτου διότι κατα τον λουΤQωνα ιhλίσitηκε και πεσων εΙς το itEQfkOV vaWQ Ετελεύτησε. μετα δε ταiίit' οί μεν 5 συνεσΤQατευμένοι το σωμα τού βασιλέως εitαψαν μcγαλΟΠQεπως, και διπλούν τάφον οΙκοδομήσαντες κατα μεν τον κεΚQυμμένον τόπον εitεσαν τα άστα, κατα δε τον ανειΡγμένον Εποίησαν 'ΑφQοδίτης νεών. ο,[,τος δ' έπι γενεας πλείους ετιματο, itυόντων των 10 iYXWQCrov ιΌς ΆφQοδίτης οντος τού νεώ ' κατα δΙ: τους νεωτέQους καΙQους κτισitείσης μεν της των Άκραγαντίνων πόλεως , γνωσitείσης δε της των άστων itέσεως, συνέβη τον μεν τάφον καitαιρεitηναι, τα δ' άστα τοις Κρησ1ν αποδοitηναι , Θήρωνος δυ15 ναστεύοντος των Άκραγαντίνων. OV μην αλλ' οί κατα την Σικελίαν κρητες μετα την Μίνωος τελευ την έστασίασαν δια την αναρχίαν, των δΙ: νεων {ιπο των περι τον Κώκαλον Σικανων iμπυρισitεισων την μεν εΙς τας πατρίδας επάνοδον απέγνωσαν, 20 ΚQίναντες δ' εν τf] ΣικελίCf κατοικειν , οί μεν εν ταύitα πόλιν φκισαν .ην &πο τού βασιλέως αvτων Μινφαν ιhνόμασαν, ο{ δΙ: δια της μεσογείου πλανη323 itέντες και καταλαβόμενοι χωρίον άχυQον εκτισαν πόλιν .ην &πο της εν τf] πόλει ρεούσης πηγης ιhνό25 μασαν "Εγγυον. ϋστεQον δΙ: μετα την της TQoCag αλωσιν ΜηQιόνου τού ΚQητος προσενεχitέντος τfj Σικελto/, προσεδέξαντο τους καταΠλεύσαντας κρητας δια την συγγένειαν και της πολιτείας μετέδοσαν, 3 ό�ισ&ήσας ΙΙ 5 συστι}ατευόμενοι C 24 διαι}ι}Εούσης D 25 μ.ετα Eich., κατα libri 28 μ.ετΕδroκαν C.
3
4
5
6
524
DIODORI SICULI
δρμώμευοι δ' έξ όχυράς πόλεως κα� καταπολεμή ι1αντές τινας των περιοίκων [κανην κατεκτήι1αντο 7 χώραν. &ε� δε μάλλον α-όξόμενοι, κα� καται1κευά ι1αντες [ερον των Μητέρων, διαφόρως έτίμων τάς .fFsιXg, &να.fFήμe<ι1ι πολλοις ΚΟι1μούντες το [ερον αfJτων. 5 ταύτας δ' &φιδρυftfjναί φαι1ιν έκ τfjς Κρήτης δια το κα� παρά τοις KΡΎJσ� τιμάσ.fFαι τάς .fFsdg ταύτας 80 διαφερόντως. μ.υ.fFολογούσι δ' α-ότας το παλαιον .fFρ έψαι τον Δία λά.fFρ lf τού πατρος Κρόνου , &v.fF' Φν α-ότας εΙς τον ΟfJρανοv &vaptPaO.fF-Yιvat κα� κατα- 10 2 ι1τερισ.fFείι1ας &ρκτους προσαγορευ.fFfjναι · περ� Φν κα� τον 'Άρατου ι1υμφωνούντα τούτοις τε.fFεικέvαι κατα την των &στρων ποίησιν, έμπαλιν εΙς ωμους τετραμμέναι ' εΙ έτεόν γε Κρήτη.fFεν κειναί γε Διος μεγάλου lότητι 15 ο-όρανου εΙσανέβηι1αν, 3 μιν τότε κουρίζοντα ΔΕκτφ εν ε,(πlιδει δρεος σχεδόν ΊδαΕοιο �ντρφ εγκατέ-&εντο κα! �'τρεφoν εΙς ενιαυτόν,
3
4
Δικταίοι Κούρητες 3τε ΚQόνον έψεύσαντο. ΟfJΚ &ξιον δε παραλιπειν την περ� τας .fFsdg &γνείαν 20 τε κα� την κατ' &ν.fFρώπους έπιφάνειαν. τψωι1Ι δ' αfJτας ofJ μόνον ο[ ταύτην την πόλιν οlκούντες, άλλα καί τινες των {Χλλων περιοίκων ,f}:votatg τε μεγαλοπρεπέσι και ταις {Χλλαις τιμαις &ποσεμνύνουσι τάς .fFsιXg. ένίαις δε πόλεσι και πυ.fFόχρηι1ΤΟΙ χρη- 25 σμοι ΠΡΟι1έταξαυ τιμάν τάς .fFcιXg· ldsd.fFat γάρ τοις τοιούτοις τούς τε των Ιδιωτών βΙους ε-όδαίμονας και τάς πόλεις siJ.fFEv-rjdEtv. τέλος δε προβαινούι1ης 13 ιΧσΤΕQιuν D
17 et 18 0m. codices, add. Wess.
Ι"\' 79. 80. 81.
525
έπ� πολυ της κατα τας .ι7εας έπιφανείας , οί μ�ν έγχάημοι πολλοίς άνα.ι7ήμασιν ιΧ(!γυ(!οΙ:ς κα� χ(!υσοίς διετέλεσαν τιμώντες lΧχ(!ι τώνδε τών {στο(!ιών γ(!α φομένων. νεων μεν γα(! avTai!; κατcσκεύασαν oV 5 5 μόνον τφ fkcriiJcι διάφο(!ον, άλλα κα� Τfι πολυτε λείο/- τfι κατα την οΙκοδομίαν .ι7αυμα�όμενoν· ΟVκ εχοντες γα(! κατα την {δίαν χώ(!αν λί.ι70ν άξιόλογον πα(!α τών άστυγCΙτόνων Άγυ(!ιναίων ηγαγον, τών 324 fLSV πόλεων διεστηκυιών Φς έκατον σταδίουι;; , της 10 δ" δδ'ου δι' ,ης &.νάγκη κoμί�εσ.ι7αι τους λt&οvς ύπα(!χού(fης τ(!αχείας κα� παντελώς δ'υσπο(!εύτου · δι' .ην αΙτίαν κατασκευάσαντες άμάξας τετ(!ακύκλους έκατον �εύγεσι βοών έκόμΙ(fαv τον λt&οv. δια γα(! 6 το πληiJος τών ίε(!ών χ(!ημάτων εvπο(!ούμεvοι , τfι 15 δαψιλείο/- της εvπο(!ίας ύπε(!είδον τών &.ναλωμάτων · β(!αχυ γα(! π(!ο ήμών εΙχον αί .ι7εα� βουι;; fkSV ίε(!αι;; τ(!ισχιλίας, χώ(!ας δ� πληiJοι;; ωστε λαμβάνcιν μεγά λας π(!οσόδους. Ήμείς δ� πε(!� τούτων &'(!κούντως διεληλυ.ι7ότει;; 81 20 πε(!� Ά(!ι σταίου γράφειν έγXCΙ(!ήσOμεν. Άρισταίος γα(! ην υίος μεν Άπόλλωνος κα� Κυ(!ήνης της 'Τψέως .ι7υγατ(!Ος του Πηνειου ' πε(!� δε της γενέ σεως aVTOfJ μυ.ι70λογουσί τινες ο{lτως. Άπόλλωνα, περ� το Πήλιον τρεφομένηι;; κό(!ης 5νομα Κυ(!ήνης 25 κάλλcι διαφε(!ούσης, έ(!ασiJηvαι της πα(!iJένοv, κα� iLετεvεγκείv aiJTijv της Λιβύης εΙς ταύτην την χώ(!αν, 2 χρυσοι'. και άργυροι'. vulg. 3 ίστοριογραφομ,έιιcoν D (Ι 37, 6) 4 xaTEaXEvaaall] ώκοδόμ,ησαν ΙΙ 8 ιΥ.γυριαίcoν D 9 στάδια ΙΙ 11 vπαρχοJσης om. D 15 ύπερει'χ ον ΙΙ 1 6 ίερουι; τρισχιλίους OF 1 7 δε] τε vu1g. 25 διαr κάλλει vu1g.
526
DIODORI SICULI
έν fι κατα τους; i5ι1τε(!ον χ(!6νους; τινα κτl€1αντα π6λιν &π' έκεlνης; 6νομάΙ'Jαι Κυ(!ήνην. τον δ' otιν �π6λλro κατα ταύτην τ.ην χώ(!αν έκ Κυ(!ήνης; γεννή€1αντα υΙον �(!Ιl'Jταϊ:ον τούτον μsν νήπιον δντα πα(!αδούναι ταϊ:ς; Νύμφαις; τ(!έφειν · ταύτας; δε τφ παιδ� τ(!εtς; 5 όνομαl'Jlας; Π(!Οl'JάΨαι · καλεϊ:ν γα(! αfJτον Ν6μιον, 'Α(!Ιl'Jταϊ:ον, �γ(!έα. τούτον lJS πα(!α των Νυμφων μα,f}6ντα τήν τε τού γάλακτος; πηξιν κα� τ.ην κατα l'Jκευ.ηv των l'Jμήνroν, έτι δε των έλαιων την κατε(!3 yal'Jlav, διδάξαι π(!ωτον τους; &ν&(!ώπους;. δια δε 10 τ.ην εόχ(!ηl'Jτlαν την έκ τούτroν των ε{,(!ημάτroν τους; εfJε(!γετη&έντας; &ν&(!ώπους; τιμηl'Jαι τον �(!ιl'Jταϊ:ον ll'Jo&iotf; τιμαϊ:ς;, κα&α κα� τον Δι6νυl'Jον. μετα δε ταiίτά φαl'Jιν αfJτον εΙς; Βοιroτlαν καταντή€1αντα γήμαι των KιXlJμoυ &υγατέQroν ΑfJτον6ην, έξ �ς; 15 φαι5ιν �κτέroνα ycvil'J&aL τον κατα τους; μύ&ους; 4 {,πο των llJlrov κυνων διαl'Jπαl'J&έντα. την δ' αlτlαν &ποδιδ6αι5ι της; &τυχlας; οΙ μsν στι κατα το της; �Qτέμιδος; lEQov δια των &νατι&εμένroν &ΚQο&ινlroν έκ των κυvηγlrov π(!οΤ/(!εϊ:το τον γάμον κατε(!γάl'Jα- 20 l'J&at τής; �(!τέμιδoς;, οΙ δ' στι τής; �(!τέμιδoς; αύτον 5 π(!roτεύειν ταϊ:ς; κυvηγlαις; &πεφήνατο. ο-(ικ &πl&ανον δε έπ' &μφοτέ(!οις; τούτοις ftfJVϊ:l'JaL τ.ην &ε6ν · εΙ:ΤΕ γα(! τοϊ:ς; &λΙl'Jκομένοις; π(!ος; την &κοινώνητον τοϊ:ς; γάμοις; καΤΕχ(!ητο π(!ος; το l'Jυvτελέι5αι τ.ην IlJlav 25 έπι&υμlαν, εΙ:τε κα� ταύτης; έτ6λμηΙ'JΕν ΕΙπείν α{(!Ετώ2
4 vCov] τΟ". ΙΙ 14 εΙς] εΙς τη" vulg. 16 'ΑκταlDa, 'Ακτα{Οllα OF 19 &κρο&ηνlω" D, &κραιτηρlω" OF 21 τηι; 'ΑρτΕμιδος om. II 22 &πεφή"αllΤΟ libri , cοπ. WeBB. 23 8� Ιπ') 'Ι'αρ Ιν D.
aJVlX
ιν 81. 82.
527
τεQΟV α{ιτον είναι κυνηγόν fι κα� &εo� παQακεχωQήτης εν τούτοις άμtλλης, δμολογουμΙνην κα� δικαΙαν (ψγην εσχε ΠQος αiJτοv ή &εός. κα&όλου δε πι&ανί'ός εΙς την τί'όν άλισκομΙνων &ηQ{ωv μετα5 μΟQφω&ε�ς {δΙαν {ιπο τί'όν κα� τΙΧλλα &ηQ{α XELQOV μΙνων κυνί'όν διεφ&άQη. τον δ' 'ΑQισταίόv φασι 82 μετα την 'ΑκτΙωνος τελευτην ελ{}είν εΙς το χQηστή QΙOV τού παΤQός, κα! τον :Απόλλω ΠQοειπείv αiJτφ την εΙς ΚΙων νηι10ν μετάβαι1ιν εσομΙνην αiJτού κα� 10 τας έσομΙνας παQα τοίς Κε{οις τιμάς. τον δε πλεύ- 2 σαι μεν εΙς την νησον ταύτην, λοιμΟύ δε την 'Ελ λάδα κατασχόντος ποιήtrασ{}αι την &υσ{αν {Υπε!! άπάντων τί'όν 'Ελλήνων. γενομΙνης δε της {}υσ{ας κατα την τού OHQ{OV lXσΤQου έπιτολήν, κα{}' .ην 15 συνέβαινε πνείν τους έτησ{ας , ληξαι τας λοιμικας νόσους. τούτο δ' ΙΧν τις συλλογιζόμενος εΙκότως 3 &αυμάσαι το της πεQιπετε{ας ίδιον' δ γα!! {ιπο τί'όν κυvί'όν Ιδων τον vrov τετελευτηκότα , ο{,τος τί'όν κατα τον oiJQaVOV lf.στ�ωv το την αiJτηv έχον ΠQοσ20 ηγΟQ{αv κα� φ&είQΗV νομιζόμενον τους &V&Qώπους επαυσε, κα� τοίς lf.λλοις αΙ'τιος έγΙνετο της σωτηQ{ας. λέγουσι δε τον 'ΑQισταίΟV έκγόνους Εν τf] Κέφ κατα- 4 λιπόντα, κα� μετα ταύτα εΙς την Λιβύην επανελ &όντα , &πο της μηΤQος Νύμφης την &ναγωγην 25 ποιησάμενον εΙς την ΣαQδω νησον καταπλευσαι. εν δε ταύτ?} κατοικήσαντα, κα! την νησον δια το κάλλος στέQξαντα, φυτευσα{ τε αiJτηv κα� το ΠQό-
325 κασι
7 Άκτιχ'ονοg CF 9 ΚεΙro C 19 12 κιχτΕχοντος ΙΙ 14 σιρΙου D 22 Κειφ C 23 έπανεϊ.,fTώll D 24
10 Κε'οις] οΙκείοις D κ ιxτ� τον] κο;τ' vulg. , απο Wes8., υπο, cod.
528
DIODORI SICULI
τερου Εξη'}'ριroμέυηυ ήμερίfJσαι. '}'ευυησαι δ' Ευ αfιΤ'Ώ δ'ύο παίδας: , Χάρμου κα� Kαλλtκαρπoυ, μετα δε ταύτα ιΧλλας: τε υήσους: έπελ.fTείv κα� κατα τηυ Σι κελίαυ διατρίψαί τιυα χρ6υου, δια δε τηυ ltφ.fTοvίαv τωυ Ευ τn υήσφ καρπώυ κα� το 'Jtlij.ftor; τώυ έυ 5 αfιΤfj βοσκομέυroυ κτηυώυ φιλοτιμη.fTηvαι τοίς έ'}'χro ρίοις lvδείξαtf.ftαι τας Ιδίας εfιερ'}'εσίας. διο κα� παρα τοίς κατα τηυ Σικελίαυ οΙκούσι διαφερ6υτroς φαtf� τιμη.fTηvαι του Άρισταίον αις .fTc6v, κα� (LιZlttf.fT' ύπο τώυ συ'}'κομιζ6υτroυ του της έλαίας: καρπ6υ. 10 6 το δε τελευταίου (Lv.fTolO'}'OiitftV αfιτoυ εΙς ΘΡ4κηυ παραβαλ6υτα προς: Δι6υυσου μετασχείυ τώυ 6ρ'}'ίroυ, κα� συυδιατρίψαυτα τφ .fTcfjj πολλα (La.fTciv παρ' αfιτoύ τώυ χρησίμroυ' περ! δε το δρος: το καλού μευου Αίμου οlκήtfαυτά τιυα χρ6υου ιΧφαυτου '}'ευέ- 15 tf.ftat" και τυχείυ lt.fTαυάτrov τιμώυ ofι μ6υου lυταύ.ftα παρα τοίς βαρβάροις , ltlltX και παρα τοίς "Ελλησι. 83 Και περι μευ Άρισταίου τοίς: QfJ.fTCitftv ltQUCtf.ftfJtf6fLc.fTa, περι δε Δάφυιδος: και 'Έρυκος: πεΙ-326 qatf6fLt.fta διελ.ftεtv. 'Έρυκά φασιυ υϊου μΈυ '}'Evitf.ftat 20 Άφροδίτης και Βούτα, βασιλέroς τιυος 8'}'χroρίου δ6ξ11 διαφέρovτος' τούτου δε δια τηυ ltπο τηs μητροι; E-fJ'}'iVEtιxv .fTαvμασ.ftηυαί τε vπο τωυ 8'}'χroρίroυ και βασιλεύσαι μέρους της υήσου. κτΙσαι δε και π6λιυ ltξι6λο'}'οv δμώυυμου αvτφ, κειμέυηυ 8ΠΙ τιυος: vψη- 25 λού τ6που' κατα δε τηυ ιΧκραυ τηυ Ευ τn π6λει της μητρος: ιερου ίδρύσασ.fTαι, και κοσμησαι τn τε 5
2 Καλα{καQΠΟV ΙΙ 4 δs] ΤΕ vulg. 8 κατά σαι. vulg, 9 ώ ι;; .fJ'Εόll f. del. 18 κα! ΠIiQί μΕν DindOl'f, καί ταύτ/Χ μΕ'ΙΙ nEQl libri 22 &πό σαι. DF.
ιν 82. 83 .
529
κατασκεv'n τού νεαι κα� η5 πλή47ει τών &να47ημά τroν. την δs 47εον διά τε την &πο τών lYXroQ{rov 2 siJolfJEιav κα� δια την &πο τού τεκνro47έντος υ[ού τιμην &γαπησαι πεQιττ6τεQΟV την π6λιν ' δι6πε!! 5 α-ότην 'ΑφQοδ{τηv 'ΕQvκtvηv όνομαΟ47ηναι. 47αυμάσαι δ' &ν τις εΙκ6τroς ιkναλoγισάμενoς την πεQl το {EQOV τούτο γενομένην δ6ξαν ' τα μ"έν γζφ &λλα τεμένη 3 ιkν47ήσαllτα ταίς δ6ξαις πολλάκις δια πεQιστάσεις τινας τεταπεtvroται, μ6νον δs τούτο τών lξ αΙώνος 10 ιkQχηv λαβον ο-όδέποτε διέλιπε τιμώμενον, ιkλλα καl το-όναντ{ον &sl διετέλεσε πολλης τυγχάνον α-όξήσεroς. μετα γα!! τας ΠQοειQημένας ύπ' 'ΈQvκος τιμας υστε - 4 (Ιον Alvstag δ 'ΑφQοδ'tτης πλέroν εΙς Ίταλtαν καl ΠQοσΟQμισ47ε�ς τfj νήσφ πολλΟίς ιkνα47ήμασι το {EQ6v, 15 ιbς αν lδtας μηΤQος ύπάQχον, έκ6σμησε ' μετα δ;' τούτον έπl πολλας γενεας τιμώντες ο{ Σικανοl την 47εον 47votatg τε μεrαλΟΠQεπέσι συνεχώς κα� ιkνα47ήμασιν έκ6σμουν ' μετα δs ταύτα ΚαQχηδ6vιοι, μέQοvς της Σικελtας ΚVQιεύσαντες , ο-ό διέλιπον τι20 μώντες την 47εον διαφεQ6ντroς. το δs τελευταίον <Ρroμαίοι, πάσης Σικελtας ΚQατήσαντες, ύπεQεβάλοντο πάντας τους ΠQΟ α-ότών ταίς εΙς ταύτην τιμαίς. και τούτο εΙκ6τroς έποtοvν ' το γα!! γένος εΙς ταύτην 5 ιkναπέμπoντcς, κα� δια τούτο έν ταίς ΠQιΧξεσιv έπι25 τυχείς 5ντες , την αΙτtαν της α-όξήσεroς ήμεφ0ντο ταίς ΠQοσηκούσαις χιΧQισι κα� τιμαίς. ο{ μsv γα!! 6 καταντώντες εΙς την νησον ϋπατοι καl σΤQατηγο� 2 Τ;Ε om. vulg. 5 όνομάσιχι ΙΙ 8 άν&ήσιχνταJ ιχ'tiξήσιχντ;ιχ 11 9 τών Wetsten, τ;ην cod. 13 ό 'ΑΨQοδίτ ,/ς om. FM 22 Ε Ις ιχ'tiτ;ην D 23 lποιοi!ντ;ο ' τ;ό D.
530
DIODORI SICULI
και πάνΤΕς οί μΕτά τινος Εξουδ'ίας έπιδημούνΤΕς,. έΠΕιδαν ΕΙς τον 'Έ�υκα πα�αβάλωδ'ι, μE'}'αλOΠ�Eπέtίι .ft'vt1Catg και τιμα7:ς ΚΟδ'μούt1ι το τέμΕνος, και το tίκυ&�ωπoν της E;oυtίίας &πο&εμΕνοι μEταβάλλoυtίιν ΕΙς παιδιας και γυναικων δμιλΙας μΕτα πολλης ιr ίλα�6τητoς, μ6νως 01Jτω νoμI�oνΤEς κι;χμ�ιtίμένην 7 τ'π .ft'Etp ποιήδ'Ειν την Εαυτων πα�oυtίίαν' 'fί ΤΕ σύγκλητος των 'Ρωμαίων ΕΙς τας της .ft'EOiJ τιμας φιλοτιμη&Ε7:σα τας μεν ΠΙtίτoτάτας των κατα την ΣΙΚΕλίαν π6λΕων ουσας ΕπτακαίδΕκα χ�υt10φΟ�Ε7:v 10 EδoγμάΤΙtίE τf] Άφ�oδίΤ'?1 και tίτ�ατιώτας διακοσίους τη�E7:ν το ίE�6ν. Και ΠE�Ι μεν Έ�υκoς ΕΙ και ΠΕπλΕονάκαμΕν,327 &λλ' oiJv ΟΙΚΕίαν ΠΕποιήμΕ.ft'α την ΠE�ί της &Εας 84 &π:αγγΕλΙαν' νυν/' δε ΠE�Ι Δάφνιδος ΠEι�αtί6μE&α 15 δΙΕλ&Ε7:ν τα μυ.f1'ολογούμΕvα. Ή�α7:α γα� δ�η κατα την ΣΙΚΕλίαν Εστίν, lX φαtίι κάλλΕΙ ΤΕ και φύσΕΙ και τ6πων ίδι6τηtίι π�oς .ft'Ε�ιvηv IXνEtίιν και &π6λαυσιν EiJ ΠΕφυκέναι. πολλάg ΤΕ γα� πηγιΧς έΧΕιν Τfι γλυκύτητι των -δδάτων διαφ6�oυς και δένδ�Eσι 20 παντοίοις ΠΕπληρωt1.f1'αι. ΕΙναι δε και δρυων μΕ'}'άλων πλή.f1'ος, φΕ�ουt1ωv καρπον τφ μΕ'}'S.f1'Ε Ι διαλλάττοντα, διπλαt1ιά�οvτα των έν τα7:ς ΙΧλλαις xώ�αις φυομένων. έΧΕιν δε και' των ήμέ�ων κα�πων αiJτομάτωv, &μ πελου ΤΕ πολλης φυομένης και μήλων &μυ.f1''ιjτου 25 2 πλή.f1'ους. διο και στ�ατ6ΠEδ6ν ΠΟΤΕ Kα�xηδoνίων -δrπo λιμού ΠΙE�6μEνoν δια.f1'�έΨαι, rπα�Exoμένων των ό(!ώυ πολλαϊ'ς μυ(!ιάι:ιι ΧΟ(!Ύ}γ{ας cΙι; τ(!οφην ιkνέκλcι10 ουσΟΟν D 18 [διότησιll D, [διότητι vulg. 22 φΕρόν των D 23 διπλάσιι:t l$ντι:t ί. 28 XOQ7]1'{ι:tll ΙΙ (cf. Ι 64, 12).
ιν 83. 84. 85.
531
πτον. Εν ταύτ?] δΒ τfj xIhQCf 6υναγκε{αι; δ'8νδρων 01)6ηr; -Β'εοπρεπούι; κα� Νύμφαιr; &λ60υr; ανειμένου μυ-Β'ολογού6Ι YCVVfl-B'ijvat τον όνομαξ;όμενον Δάφνιν, Έρμού μΒν κα� Νύμφης υ[όν, απο δΒ τού πλή-Β'ους 5 κα� τηr; πυκνότητοr; της φυομένης δάφνης ώνομά6-Β'αι Δάφνιν. τούτον δ' ύπο Νυμφών τραφέντα, 3 κα� βοών αγέλας παμπλη-Β'είι; κεκτημένον, τούτων ποιεί6-Β'αι πολλην Επιμέλειαν ' αφ' .ηr; αlτ{αr; βουκό λον αvτον Ονομα6.fJ'ηναι. φύ6ει δΒ διαφόρφ προr; 10 εvμέλειαν κεχορηγημένον Εξευρείν το βουκολικον πο{ημα κα� μέλοg, δ μέχρι τού νύν κατα την Σικε Μαν τυγχάνει διαμένον Εν αποδοχfj. μυ.fJ'ολογού6Ι 4 δΒ τον Δάφνιν μετα τηr; 'Αρτέμιδοι; κυνηγείν ύπηρε τούντα τfj -Β'εφ κεχαΡΙ6μένωr;, κα� δια τηr; 6ύριγγοr; 15 κα� βουκολικηι; μελrpδ{αr; τέρπειν αvτην διαφερόν τωr;. λέγου6ι δ' αvτού μ{αν των Νυμφων Ερα6-Β'εί σαν προειπείν, Εαν &λλ?] τιν� πλησιάσ?J, 6τερψrεσ.fJ'αι τηr; δράσεως' κακείνον ύπό τινοr; -Β'υγατροr; βασι λέωι; καταμε-Β'υ6-Β'έντα, κα� πλησιάσαντα αvτfj, 6τερη20 .fJ'ηναι τηr; δράσεωι; κατα την γεγενημένην ύπο τηr; Νύμφηr; πρόρρησωl• Kα� περ� μΒν Δάφνιδοι; {κανωι; ήμίν [πάλιν] εΙρψΙ-Β'ω, περ� δΒ Ώρ{ωνοr; τα μυ-Β'ολογούμενα νύν 85 διέξιμεν. λέγεται γαρ τούτον σώματοr; μεΥέ-Β'ει κα� 25 ρώμ?] πολυ των μνημονευομένων ήρώων ύπεράγοντα φιλοκύνηγον γενέσ-Β'αι κα� κατασκευάσαι μεγάλα εργα δια την [6χυν και φιλοδοξ{αν. κατα μΒν γαρ την Σικελtαν κατασκευάσαι Ζάγκλφ τφ τότε βασιλεύοντι 16 αύτον D
22 πάλιν
om.
Α
24 τούτον
om.
D.
DIODORI SICULI
5D2
"ηι; "ότε μεν &π' α{ιτου Ζάγκληι;, νυν δε Μεσσήνηι; (,νoμα�oμένηι;, &λλα τε κα� τον λιμένα ΠQοσχώσαντα επει δε τηι; 2 "ην (,νoμα�oμένην Άκτην ποιησαι. Με6σήνηι; εμνήσ&ημεν, ο{ικ &νοίκειον Π(!06&είναι 328 νoμί�oμεν "οει; π(!οκειμένοιι; ται; πε(!ι τον πο(!&μον 5 3 διηγή6ειι;. φασι γα!! οί παλαιοι μυ&ογ(!άφοι την Σικελίαν το π(!ο "ου χεQQόvη60ν ο:{,σαν .fJστε(!ον γενέ6&αι νη60ν δια "οιαύται; αΙτίαι;. τον Ι6&μον κατα το 6τενώτατον -δπο δυοίν πλεVQroν &αλάτ'tl1 ΠQοσκλv�όμενοv &va(!Qarfjvat, και τον "όπον &πο 10 "ούτου 'Ρήγιον (,νομασ&ηναι, κα� την .fJ6'tE(!OV πολ lOt'g Ετε6ι κτισ&εt'σαv πόλιν 'tVXct'v τηι; δμωνύμου 4 π(!οσηγΟQίαι;. ένιοι δε ΛSγOυσι σεΙ6μroν μεγάλων γενομένων διαQQαγηναι τον α{Ιχένα 'tfjg ήπείQου, και γενέ6&αι τον πο(!&μον διει(!γού6ηι; τηι; &alιX't- 15 5 τηι; την ηπεΙQον &πο "ηι; νή60υ. Ή6ίοδοι; δ' δ ποιη'tήι; ψη6ι "ο{ιναντίον &vαπεπ'tαμένου του πελά γουι; 'Ω(!ίωνα π(!οσχroσαι το κατα την Πελω(!ίδα κείμενον αΚQwτήQιον, καΙ το τέμενοι; του Π06ει δroνοι; κατασκευάσαι, τιμώμενον -δπο τroν ifXWQtWV 20 διαφερόντωι;' ταύτα δε διαΠQαξάμεvοv εΙι; EiJPotav μεταvαστfjναι κακεε' κατοικησαι ' δια δε την δόξαν εν τοίι; κατ' OfJ(!avov &6ΤQΟΙΙ; κατα(!ι&μη&έντα τυχείν 6 &.fJ'ανάτοv μνήμηι;. πεQΙ 0.0 και δ ποιητηι; "Ομη(!οι; 25 εν τfj Νεκυί,! μιμνη6κόμεν6ι; φησι τον δε μέτ' 'ΩQίwνα πελώQιον εΙσενόησα &ηQαι; δμου εΙλευντα κατ' αt1φοδελοv λειμroνα, libri
3
της) ΠΕι>l τής vulg. 18 ΠΕλωι>ι",δ", ΙΙ
9 .&αλάΤΤl1 scripsi, .&αλάΤΤ1]ς 22 μεταστηll"'Ι D.
ιν
85.
533
οϋg avrog κατέΠΕφνΕν έν οlοπόλοισιν 5ΡΕσσι , XEρσ�ν Ε'χων ρόπαλον παγχάλΚΕον, α/εν &ayig. όμ,οίωg δε κα� ΠEΡ� τού IkCΓi.f7ovg έμ,φανίζων, κα� ΠΡΟΕκ.f7έμ,Εvοg τα ΠEΡ� του;; Άλφάδαg, 3τι lVVaErELg 5 �σαν το μεν E'OQog πηχων έννέα , το δε lLfixog των l'σων σργυιων, έπιφέρει rovg δη μηκίστουg .f7ρέψε ζείδωρος &ρουρα κα� πολυ καλλίστοvg μετά γε κλυτου 'Ωρίωνα. 10
ήμ,Είg δε κατιΧ την έι! &ΡΧί1 πρό.f7Ει5ιν περ� των ήρώων κα� ήμ,ι.f7έωv &ρκούvτωg ΕlQηκόΤΕg αι)τού ΠΕQιγQάψομΕν τήνδΕ τ11ν βίβλον. 1 �ν] �νΙ D 4 �ννεα έΤΕις D 11 παρcιγράψoμεν codices, corr. Wess. Διοδrόροv Σικε;Ιιώτου μιβJ.. ιο8'ήκης ίστορικης Δ: subscr. D.
7