lOANNES AB ARNIM
STOICORVM VETERVM
FRAGMENTA VO L. 1
STVTGAHDIAE TN AEDIBVS
B.
G.TEVBNERI
STOICORVM VETERVM FRAGMENTA COLLEGIT
lOANNES AB ARNIM
VOLVMEN
I
ZENO ET ZENONIS DISCIPVLI
EDITIO STEREOTYPA
EDITIONIS PRIMAE (MCMV)
STVTGARDIAE
IN
AEDIBVS
B. G.
TEVBNERI MCMLXIV
1121541
Alle Rechte, «nch die der Obenetrang, des aasingsweiieii Nachdruckei
and der fotomechanischen Wiedergabe, vorbehalten
©
B. G. Teubner Verlagsgesellschaft Printed in
Druck:
mbH,
Stuttgart 1964
Germany
Jolins Beltz,
Weinheim
a. d.
B.
Praefatio.
Ghrysippi Stoici fragmenta coUigendi auctor milii exstitit Usener, yenerandus, anno 1886; idemque qua via ac ratione ar-
summe duum opus yir
aggredi oporteret, docuit. Deinde casu accidit, ut ab Ordine Philosophoruni Gottingensi praemium proraitteretur, siquis Zeuonis, Cleanthis,
Chrysippi Stoicorum principum et diseipulorum reliquias
ad res ethicas, politicas, divinas spectantes coUegisset. Ego vero, cum Zenonis et Cleanthis reliquias a Wellmanno et Wachsmuthio ita vi-
derem coUectas, ut non multa neglectum solum ethica, terer.
Postea
modo
iis
adici possent, in
Chrysippum, quem
omncm laborem
conferre perrexi, ut non sed omnia eius fragmenta complecpolitica, theologica,
iacere
videbam,
demuni,
cum haec Chrysippeorum
collectio ad
finem
ab Ordine Philosophorum Gottingensi praemio aliquo ornata esset, ita opus amplificavi, ut noh solum Zenonem et Cleanthem, sed etiam minores Stoicos, qui ante Panaetium fuerunt, comprehenperducta et
Atque in hac re summam quidem operam dedi, ne quid me non potui omnes auctores, quos Chrysippi causa perle-
derem.
fugeret, sed
geram, iterum pertractare.
ponuntur
rum
Itaque quae altero et tertio volumine prome accurata aucto-
Chrysippi et discipulorum fragmenta, a
lectione coUecta sunt; Zenonis auteni et Cleanthis
fragmentorum volumine continetur, ex Wellmanni, Wachsmuthii, Pearsoni (the fragments of Zeno and Cleanthes London 1891) libris ita repetita est, ut eam ad mei operis rationem universam accollectio,
quae primo
commodarem
et
hic profiteri ferrem.
aequum
quatenus duxi,
possem, supplerem ut \iris
illis
doctis
et
corrigerem.
Quod
debitam gratiam
re-
Itaque Chrysippeae quidem philosophiae accuratam atque plenam
imaginem, quatenus potui, hoc opere adumbravi, Zenoni autem et Cleanthi ea tantum adscripsi, quae in fontibus ipsis nomiuatim ad eos referuntur. Ita enim res se habet: eam Stoicae doctrinae formam,
quae
imperatorum
illustrare
possumus
Romanorum
aetate
fuit,
eademque ex Chrysippi
uberrimis
auctoritate
testimoniis tota
1*
pendet.
PRAEFATTO
IV
Zeno
et Cleanthes
quid docuerint,
quae nominatim ad eos referuntur, et
cum
Posidonianis et
cum
tautum enucleari potest, ut
ita
et
cum hac Chrjsippea
Socraticis et
philosophia
Academicis Zenonis ante-
Hunc igitur laborem exantlare diligenter comparentur. neque volui neque potui, sed fundamenta tantum struere, unde illae
cessonbus
Nam fi-agmentorum coUectiones ita inquaestiones proficiscerentur. ut ad ipsam quasi substantiam traditionis facilis aditus
stitui oportet,
Ea
vero quae non nisi subtili disquisitione ex illa materia extrahi possunt atque ea maxime quae sola coniectura quamvis pro-
paretur.
babili nituntur,
Quae cum
ab eiusmodi collectione procul habenda esse censeo. fieri non potest, ut Zenonis aut Cleanthis philo-
ita sint,
sophiam ex sola fragmentorum lectione aliquis ut intellegat Chrysippum.
mum
volumen
intellegat; potest fieri,
Altero igitur et tertio volumine hoc pri-
illustrabitur.
in illis a me inita plura mihi erunt praefanda, de totius operis ratione pauca etiam monuero. Ordinem fragmentorum ubique, etiam in minoribus philosophis ex doctrinae ratione
Atque de ratione
cum
ex altero et tertio volumine intellegi non potest. Zenoni, Cleanthi, Chrysippo indices subieci, quibus ad singulos libros Eam rationem secufragraeuta librorum titulis insignita referuntur. constitui,
quae
nisi
tus sum, quia doctrinam philosophorum restituentibus maxime inserTestimonia quae ad vitam, mores, stihim philosophovire vohii.
—
rura
pertinerent,
ubique
placitis
et
fragmentis
praemisi.
Dicta
{ajtotp^-iy^axtt^ XQ£ias\ sicubi maior numeras exstabat, post fragmeuta Adnotationem criticam ita conformavi, ut lectiones ex collocavi.
—
virorum doctorum coniecturis profectas sive a me ipso novatas signiPraeterea ex fontium editionibus criticis eas lectionis varie-
ficarem.
quae ad res in fragmentis tractatas aliquid facere viIn Diogenis Laertii textu recensendo copiis usus sum ab Hennanno Diels et Edgaro Martini benigne mihi commodatis. Ubi non suppetebat apparatus criticus ipse, quantum potui, elaboravi, ut tates adscripsi,
derentur.
corruptelis textum purgarem.
Quae prirao volumine continentur
Dionysii Metathesunt neque sperari potest nieni, Persaei, Sphaeri fragmenta, perpauca
plura investigatum iri. lium scriptorum siqui
Nam libris
Herilli,
eorum auctoritas; atque tanomina eorum, ut doctrinae Plura tenemus Aristonis Chii
brevis fuit
utuntur,
speciem captent, prae se ferre solent. fragmenta, quamquam libros ab ipso
conscriptos
praeter
epistulas
nuUos Panaetius et Sosicrates dixerunt. Sed de Aristone Ceo Peripatetico in eorum quae composui fragmentorum nullo cogitari Ea pai-tim ad doctrinam Chii pertinent, quae etiamsi nuUus potest. fuisse
V
PRAKFAIIO eiuB liber exstitisset, Stoicis
tum
ex ChryRippi
dicta sunt, item Chio,
illum
libris
adversariis Stoicorum nota
esse
partim
poterant,
Nam
non Ceo tribuenda.
impugnantibus cum facet^;
bfioiaiLdxayv collec-
tionom, qua Stobaeus vel vetustioris florilegii auctor usus est, ad Chiuin pcrtinere, et ipse Stobaeus testatur et Laertii vita docet, iu quH diulccticorum sophismata cum aranearum telis comparantur. Videntur autem multae AriBtonis Kcholae ab auditoribus
litteris
man-
datae esse, unde Scneca auiplam illam cnarrationem epiKt. i>-l (n. "JoOj haurire potuit. Atque ex scholis et commentariis etiam similitudines illae (6|iiot(6,uaTa) ab Iii
altero
testimonia
cum
et iis
aliis
colligi potuerunt.
tertio volumine Chrysippi fragmeuta et doctrinae testiiuoniis quae ad geueralem Stoicorum doctri-
uam
pertinent, ita composui, ut eam doctrinae formani, quae imperatorum aetatc fuit, quam plenissime repraesentarem. Atque typorum
genere tria locoruni geuera
ita distinxi, ut rectis typis
Chrysippi fragmenta imprimenda curareni,
i.
e.
maioribus ipsa
locos, quibus ipsa Chry-
sippi verba scrvaiitur, obliquis typis eiusdem mensnrae,
quae de
pla-
Chrysippi, addito nomiue philosophi, proderentur aut certa ratione ad ea refeiTi possent, minutis deuique typis, quae aliquo modo ad coguoscendam Chrysippi doctrinam utilia viderentur. Atque moneo citis
ne ea omnia, quae hoc tertio locorum geuere complexus sum, pro veris et propriis Chrysippi fragmentis a me vendi arbitrentur; sed omuia oiusmodi esse puto, ut aliquam necessitudiuem cum Chry-
lectores,
sippi doctriua habeaut.
Nam
quis neget, ubi de ipso Chrysippo fontes alii philosophi ex Chry-
produut, etiam ea ad uos pertinere, quae
iiihil
doctrina profecti eoque fundamento usi docuerunt. Itaque iis materiam utilem volui commodare, qui ex ipsis fragmentis Chrysippi sippi
et doctriuae testimouiis
profecti,
adhibitis etiam obscurioribus vesti-
de eius philosophia quaerere vellent.
giis,
quorum
Eorum autem
amplam testimoniorum copiam iam
satis
placitorum, collectam haberem,
quotiens plura etiam inveniebam testimonia, ea quae nihil novi continerent ueque ulla re memorabilia viderentur consulto omisi. Quae vero ad philosophiam Chrysippi accui'atius cognoscendam utilia smit, ea volui quidem omnia complecti; siqua omisi, invitus feci. Sed fieri non potuit, ut omnia unius placiti testimonia uno capite coniuncta traderentur,
quia foutium loci saepe ad res
discerpi et per siugula capita
quos
diversissimas
distribui vetabat
pertinent;
seutentiarum in
ipso foute conexus, quem servari oportebat. Itaque quae de quoque placito testimonia hoc opere contineautur, non nisi ex indicibus subiectis
iutellegi
poterit.
Praeter fragmenta apud alios scriptores servata libri ipsius Chry-
PRAEFATIO
VI sippi,
nos pervenerunt per papyros. 1. In Herc. misera frustula exstant alterius de proviSeptem colunmae sunt eius libri extremae, cum submutili, ad
quamquaiu
Vol. Coll. Alt.
dentia
libri.
V 22-25
XQvaCxnov
scriptione
nQOvoCag B, editae post Neapolitanos a
tisqX
Gerckio in Fleck. annal. suppl. XIV p. 710. Quas cum in illo capite Vol. II quod est de providentia (p. 322 sq.) omiserim, hic ea proponere libet, quae aliquem fructum praebere possint. In col. I haec t« xaxti) Ixav' £Xccxok(ov9^rj0iv ot)](lai yCvsd&ai {di aya&a yin)t,ova ovT(a, quae sententia etiam a Gellio In col. II disputasse fr. 1170 (Vol. II p. 336) Chrysippo tribuitur.
agnoscuntur: iv T«(t
fere
x)d(j(/Aajfc
'
\
omnia
videtur, '
v(p
rj}i(bv
mundo
in
necessario
xal xGiv (a)Xl(ov
I
fieri
nXiiv
In
i;((6t) (ov. i
tav XQa)\x^dv(x(o)v
col. III
nihil
intelligi
po-
IV de cognominibus lovis disputatur, ut apud auctorem K66(iov cp. 7 et apud Dionem in Olympica: x)bv {^Ca 6)(oxriQa In
test.
xeQl
col.
aivai (xai)
\
(piikiov) xal ^bvlov (xal)
6vofia)0d^fi(yai.
In
col.
V
primum
noXi{i(t) xal &lXG}g (jtoXXa\x&S
\
se
dicit,
iam finem huic
librD im-
avxov xaxanavcov xov X6yov. Deinde capita quaepositurum dam disputationis enumerare incipit, quorum primum est: unam esse esse:
naturam unumque mundum: dsl yaQ dLeiXrj(pevat nQaxov (lev oxl (eC pap.) ovx ivdex(e)xaL (pv6LV aX(Xrjv) elvat xal aXXov(g x)66(iovg (xal) oxi
ovtog 6 x6(6(Log) xax(e6)xrj (T^)t ((p)v6ei ave(X)kixag anex(ov Cf. Vol. II n. 530 sq. In his verbis aveXXLX&g 7cccvx(a) xa (ov)xa.
mundus moneo Quod propter Gerckium, qui
significat „ita ut nihil deesset", scil. ex materia, quia
i^S ov6Cag factus est.
= avexXeCnxcog. — Ad
avelhnag
ix ndc6rjg aduotat:
deos sive daemones pertinere viden-
quae in col. VI leguntur: (xav) (lev xad^' oXov dexxLxav ovxav aQtxrlg^ ov xaxCag, xav d' evavaXr]jtx(og n(Qb)g avxri(v i)x(6)v\x(ov, tur,
eav
xvx((o6l)v
(11]
^(v)6eG}g (xa&o X)ov xavza
—
(n)QovoCaL,
(en)i\yivr]xaL
daL\(i6v(ov [Aat
8LeLXr](pivaL
certa ratione suppleri possunt. o(i(o)ia
n(eQl)
exovteg.
i]8r]
In
\
.
.
.
eL
pap.]
Sequentia non VII haec leguntur: iav xa
(n)Q06r]xev.
\
col.
(x)b
.
^(Lb)g nQovoCa^^L^
xa(vx)a
\
x&v (dL)axri6d-a(L) [(oxeL6&a pap.], Se(iy i(neX)d-eLv aQXO(iivovg a(n)b xal xav (pv6a(ov, xa^cc^neQ) i(va)Qx6(ievog (e)lna, Qrfd^t]6e\ (xl))vx&v \
\
Ta(t) di XL
—
nsQL xovxcov
'
xal iv
xolg
\
^;uo/taV(ot j.
|
Tonov d avxov
rationem, qua Juppiter per providentiam mundum gubernat, demonstrari oportet ex ea ratione, qua plantae a naturis, animalia ab animis suis reguntur (a;ro xav ilwx&v xal xav (pv6eG)v).
xaxa
.
Scil.
Deinde habemus Croenerto Herm.
nondum possit,
ita
2.
XQV6Cnnov AoyLxcov
XXXVI 552 sq.,
restitutus
est,
a
me
ut totus
Vol.
Zrjxrj^iccxcov
H p. 96sq.,
conexus
^, editum a
qui
quamquam
sententiarum
multa tamen insunt, quae optime intellegantur
perspici
et de logica
Vn
PRAEFATIO
Ghrysippi ratione nova nos edoceant. Hic liber dubitari non potesty n. 19 p. 10) quin idem sit, de quo Valerius Maximus VIII 7, 10 (Vol. haec prodidit: ^Citerioris aetatis metas, sed non parvi tamen spatii
U
Chrjsippi vivacitas
flexit:
nam octogesimo anno coeptum undequadra-
gesimum Aoyixav exactissimae subtilitatis volumen reliquit.^' Patet enim haec non referri posse ad omnia Chrysippi scripta logica, quae trecenta et undecim fuisse catologus Laertianus testatur (Vol. II p. 8, 2H sed certum aliquod significatur opus logicum, quod
huius operis),
undequadraginta
A&
xSiv
fuit
Huius titulum non
voluminum.
simpliciter, sed
Aoyix&v
ZrjtrjfLciTojv
A@
fuisse ^oyinos docet auctor
postquam cetera scripta logica per quattuor euumeravit, quintum locum addit: Aoyixov tdxov
catalogi Laertiani, qui,
locos
ta
disposita
t&v
7CQ0€iQr]fiivG>v
diutpoQav
tettaQov
i%ovta Kyas} ^xoQad-qv xai oi 6(0(iatLxas xataXsyofiivav. ZrfT^^fiata fuit,
'6vta
xal
xsql-
^oyixag jccqI tcbv numerus librorum. Neque Conspirat
A@.
^rjtrleeLg
hoc opus, quod ad solam logicam pertineret, inscriptum
cum etiam
ZriTijfiata
rj^ixd et (pv6t,xd Chrysippi ^rjtijfiaTa exstarent, sed Illud koyixd in catalogo omitti poterat, cum ex koyixd.
antecedentibus
Maximo lerius
Zi^trjfidtcov
ixtbg
subintelligeretur.
conspirat.
^rjtrjfiata,
Nam
ex plena
catalogus
etiam
Itaque
cum
titulus
Valerio
forma: Xoyvxd ^tjT^fiata^ Vaomisit. Accedit quod ea, quae
tituli
koyixd
Chrysippi opere prodit, ex iis demum intelligi posCoUectae erant in hoc opere misunt, quae catalogus Laertii docet. nores quaestiunculae logicae, quae propter parvum ambitum separatis Valerius de
illo
voluminibus edi non poterant; eaeque ad omnes logicae partes pertinebant, unde factum est, ut tota collectio ad nullam e quattuor illis partibus referri posset.
Per se
intelligitur
non uno tempore, sed per
esse, quotiens quaestionum convoluminis ambitum aequaret. Inde factum scriptarum summa modici ultimum volumen a sene philoest, ut undequadragesimum idemque
singula volumina hoc opus editum
sopho paulo ante obitum conficeretur. Atque ea re uti potuit auctor Valerii, ut Chrysippi constantiam usque ad mortis limen in labore
Huius igitur operis perseverantis illustraret. nobis restituit Croenerti industria.
primum volumen nunc
Item ipsius Chrysippi liber vulgo creditur 3. Papyrus Letronnii xsqI djcotpatLxav, denuo post Th. Bergkium a me editus Vol. U p. 52 sq. Atque certum est hanc scriptionem ad Stoicam eamque Chrysippi nEQi dxotpatLxav doctrinam aliquo
modo
pertinere.
Sed ipsum Chry-
nos tenere credi nou potest. Nihil enim docetur, sed enuntiata negativa ex poetarum libris collecta ad sippi librum tcsqI dnotpatixGiv
examinandum proponuntur utrum
sint dnotpatixd necne.
Itaque
vi-
Vm
PRAEFATIO
dentur haec vel in
usum
scripta esse, ut ille exerexaminaret, vel quod probabilius
discipuli alicuius
citationis gratia sententias
poetarum
videtur ab ipso discipulo scripta. Fortasse magister nihil nisi ipsos poetarum locos discipulo tradidit iussitque eum ratione syllogistica examinare, num essent d7to(pccTLX& a^Kb^cctcc. Atque partim sunt,
partim non sunt.
Rem
propositam ut recte perficeret, oportebat discide axiomatis et ea quae de syllogismis Chrysippus quae pulum Sed ille valde indoctus fuisse docuerat, cognita et perspecta habere. Nam omnia in suspenso reliquit, cum vai ov et propositiovidetur. et ea
nibus minoribus (talg
nQ06l'i]ilfS6i)
et conclusionibus (tatg imtpoQcclg)
omnibus adpingeret, postmodo alterum ex o^, prout melius visum esset deleturus.
vocabulis, sive vaC sive Talis scriptio videretur a
illis
magistro proficisci potuisse, qui discipulum proprio iudicio usum aut vaC aut ov delere iuberet, nisi omnes fere illi syllogismi ita confor-
mati essent, ut nihil concludi posset, Hanc enim plerique formam habent:
si
sl
propositio minor affirmaretur. tb :cQG>tov tb dsvtsQov vccC'
Patet hac syllogismi forma ov' t6 dsvtsQov. vaC' ov. tb nQ&tov. Tum enim nihil concludi potuisse, nisi negata secunda propositione. xceta tbv si
dsvtSQOv XQVffiTtJCov avccjtodsixtov hic syllogismus evadit: tb dsvtsQov akXa [lijv ov tb dsvtSQov ovx aQa xo
t6 XQatov^
TCQ&tov eaque ratione
discipulus eas poetarum sententias agnoscere essent non dzo(patixa di,iG)(iata. Affirmata autem altera poterat, quae nihil omnino concludi potuisse. Pauci sunt sylpropositione patet logismi xatd tbv nQcotov XQv6Cnnov dvan68sixtov hac forma usi:
—
t6 nQcbtov t6 dsvtsQOV vaC' ov' t6 nQ&tov vaC' ov' tb dsvtsQov: In his igitur scriptor id enuntiatum, quod 22. (1), 2, 12, 14, 15, ei ad exarainandum erat propositum, krjyov posuit iv t& ffvvrjfi^svG) sl
Haec forma erat ex usu, ubi propositio in propositione maiore. rainor (fj nQOdlrjcpig) affirmari poterat. Negata enim nulla omnino i.
e.
evadit conclusio.
Miram
vero accidit, quod
iis
tantum
locis
hac forma
usus est, quibus propositionem minorem negari oportebat. Itaque cum tanta appareat in tota scriptione scriptoris inscitia, a Chrysippo cei*te non profecta est, acutissimo logicae auctore. Atque cum tota ratio vitiosa sit, dubitari potest, num singula, quae in papyro exstant, errata corrigere liceat. Quae cum ita sint, erunt fortasse qui omnino hunc libellum in Chrysippeorum syllogen a me recipiendum His vero non assentior. Insunt enim in hoc libello, fuisse negent.
—
quamvis pauca pro amplitudine, vestigia Chrysippeae doctrinae. Ad syllogisticam quidem doctrinam nihil lucramur, nisi quod Stoicorum est,
lemmatis condicionalibus plerumque
Chrysippus docuit, aliquomodo
uti;
illustrantur,
quae vero de axiomatis Sed de ipsa doctrina
PRAEFATIO disputare,
non huius
Hoc tantum mibi addendum est, cum quibusdam me erravisse. 1. Erravi quod p. 52
est loci.
libellum ederem, locis iu adn. Bergkii
IX
rationem, ovx p. 52,37 delentis, dubiam osse dixi. 2. P. 53, 23 inserenda est haec «(MJtfZiy^tg, quae
Est enim verissima.
per errorem omissa est:
Ohi
ijv
— —
«Ttjiaa.
val oi 3.
P.
nnnc mihi videtur delendum Restat
illa
&vt(xeitai d^iana
50,3
secuiidum
xatcapauxbv r^' ov (ante E{fQt>xidi)s)
esse,
papyrus Ilerculanensis 1020,
quam
in
Herma
XXV
rettuli. Atque quae in illa commentatione p. 473 sq., ad Chrysippum enim puto ipsius hunc esse librum Probabile nunc etiam probo. dixi, Chrysippi, e quo etiam Arius Didymus apud Stobaenm ecl. H 111, 18 W.
(Vol. III u. 548) hausisse videtur.
Fragmenta Chrysippi primus Annalibus Academiae Lovauiensis.
collegit
Hic
fiaguetus
liber
anno 1822
iu
nullam fere utilitatem
Voluit euira Baguetus ea tantum fragmenta Chrysippi coUigere, quae adscripto philosophi nomine leguntur; ego vero ab Usenero monitus longe aliam rationem secutus sum, quam supra ex-
mihi praebuit.
posui, ut etiam latentia Chrysippeae doctrinae vestigia eruerem. cedit quod ille omuia fere fragmenta ad certos libros rettulit.
Ac-
Sed
constat ex rebus tractatis de sede fragmentorum Chrysippeorum plerumque nihil concludi posse, cum philosophus in multis libris easdem sententias repetere solitus
sit.
Cf. Vol. 11 n. 30.
Etiam
in textibus
Coramenconstituendis neque diligens ueque acutus fiiit Baguetus. tarium quidem addidit ille satis verbosum, quo ipsa fragmenta quasi Mihi magis ex usu visum est, ipsa fragmenta, secundum obruuntur. doctrinae capita ordine quam maxirae perspicuo disposita, proponere.
Duorum operum
Chrysippi, TceQi JiQOvoCag et tceqI (IftaQfidvrjSi Alfredus Gercke iu Fleckeis. Amial. suppl. 14 (1885) reliquias collegit Erant de illis fragmentis meruisse constat. Quem optinie p. 601 sq. et in sententiis eligeudis (maxime quidem in Alexandri libro, de fato scripsit) et in textibus constituendis, quae rectius adquem ministari posse crederem.
tamen
De Ut
graTissimis philosophiae Chrysippeae fontihus.
collectione testimoniorum,
proposui,
ii
qui in
quam
in altero et tertio
philosophiam Chrysippi
volumine
inquirunt, recte uti pos-
maxime opus est, ut de singulorum fontium indole recte iudicent. Itaque, cum de omnibus auctoribus disputare longum sit, de iis quidem, quibus longe maxima testimoniorum pars debetur, panca sint,
X
PKAEFATIO
mihi praefanda esse sentio, ut quo quaeque iure ad Chrysippum rettulerim quaeve fides
habenda
iis
De Plutarchus
cum duobus
intellegatur.
sit,
Plutarcho.
libris
contra Stoicos conscriptis permulta
non solum propria philosophi Chrysippi fragmenta verba sed etiam librorum titulos unde desumpta essent describeret, ita
multa
et
attulerit ut
nomine philosophi
num
oritur,
altera
altera,
quae ex
illa
vix
se
tarcho tanta
libri
tot
omisso,
Chrysippi
duplex libros
quaestio
versaverit,
num
ea quoque quae sine nomine Chrysippum referenda sint. Ac primum
priore pendet,
passim afieruntur ad eundem
quidem per
et titulo
ipse Plutarchus
credibile
est,
tot Chrysippi
diligentia et lectos esse et
libros
excerptos,
ab ipso Plu-
ut discvepantias
quae inter locos diversorum librorum longe inter se remotos cederent, posset animadvertere. Stoicis
Chrysippeorum
lius cessisse probabile
Nam
quae
difficillima
fuit vel
interipsis
eam alius disciplinae alumno tanto meuon est. Ut igitur nostratium philosophorum lectio,
doctrinas quidem norunt
quicunque liberalibus artibus eruditi sunt,
quorundam, qui spinosa disserendi ratione utuntur, ne docti quidem, ita Chrysippus ex eis auctoribus videtur fuisse qui a plurimis libros
eruditorum omnino non legerentur neque ab ipsis philosophis nisi doctioribus. Huius rei documento sunt Ciceronis scripta philosophica,
quae nullam ipsorum Chrysippi librorum notitiam produnt, documento sunt Senecae dialogi et epistulae, quibus cum assiduam recentiorum philosophorum lectionem redoleant, nuUum vestigium inest studii diliTestis est Epictetus in Arriani Epigentioris in Chrysippo coUocati.
alumnos qui multos Chrysippi libros legissent eosque qui siue praeceptore Chrysippum legere animo valerent, hac re exsultare solitos esse tamquam multum in sapienta profecissent. Atque in scholis quidem Stoicorum eadem aetate discipulos cteteis (I 4,6),
eos Stoicorum
explicandis Chrysippi verbis exercitatos esse, idem Epictetus saepius testatur, sed quid hoc ad Plutarchum? At ne hos quidem Chrysippi lectione studia inaugurasse arbitror, sed primum introductiones quasdam arcessivisse (Epictet. diss. II 16, 34: Eldaycoyccg ^nQai^d rivccg xui XQVGlnnBia aviyvcav cf. ibid. 17,40: xav ^tccdag rdg eiGayayag xal
rdg (Svvrd^Eig rdg XQv6tn7Cov (itrd rav ^AvrmdrQov Tcal l4QX£dr](iov duXd^ofiev) quales et tunc permultas exstitisse credibile est et nos
etiamnunc habemus Dioclis apud Diogenem et Arii Didymi apud Stobaeum exempla. Sed de his quidem alio loco fusius erit disputandum. Plutarchum certe tam diu et tam diligenter Chrysippo operam dedisse, credi
non
potest.
Neque Galeni exemplo
id tueri possis,
quem
PliAEKATIO
complura Chrysippi scripta ipsum leni
tales libros,
tempore
qualem
3U
legisse
constat.
Nam
inde a 6a-
„de Hippocratis et Platonis placitis''
adyersariorum libri per singula enuntiata in valde more fuisse, etiam Alexandri de fato, Origeimpugnarentur, nis contra Celsum vel, si ad inferiora etiam tempora descendimus, ille
condidit,
Cyrilli
quibus
toti
contra Julianum aliisque patrum ecclesiae libris monstratur. diligentiore et assidua magis lectione opus erat, ut talia
At multo
conderentur, qualis Plutarchi de repugnantiis Stoicorum libellus exstat. Sed ipsam librorum Plutarcheorum formam examinemus, si forte inde
Ac primum quidem de ordine et conexu senquaestio dirimi possit. Quodsi tentiarum, postea de rebus a Plutarcho tractatis quaeremus. aut Marte cum Plutarchus Stoicis confligeret, omnia, quae ex proprio Chrysippi libris excerpserat, certo quodam ordine digessisset aut siiigulas repugnantias nuUo ordine coacervare satis habuisset. Quae rero regnat ratio ut partim in ordinem res inordinatae et inconexae relinquantur, eam a sani digerantur, partim mente abhorrere iudicamus, qui quidem in tota libri conscriptoris
per
librum de repugnantiis
formatione a se ipse pendeat.
Quae
libri
forma ut accuratius
intel-
legeretur argumentum per capita esset enarrandum, sed exemplis rem ostendere sufficiet. Quae igitur inde a cp. 31 usque ad 40 cri-
mina profemntur, exemplum praebent disputationis suo ordine apte tres
illae
nam
6 tcsqI d-eav Xdyog his capitibus ita examinatur, ut divinitatis qualitates, t6 evxoirjrixdv^ t6 cccp&aQtov, t6 fia-
decurrentis:
Antecedunt autem theologiam ethica deinceps tractentur. inde a cp. 1 1, quae tamen haud raro alienis interrumpuntur, ut cp. 23, 24 et cp. 28, 29. Nec non cp. 14, 16 quamquam ad ethica pertinent,
XttQLOv
filum interrumpunt; his enim Plato et Aristoteles a Chrysippi reprehensionibus defenduntur, quo vinculo res alioqui diversas scriptor comprehendit. lam cum etiam cp. 24 et 29 eiusdem disputationis
longius se persecutum esse ipse (a fihv Qrjtiov vjcIq nxdtavog iv &XXotg yeyQantai XQog avtbv), his autem omissis cetera r6v xeQl &ya^Giv xai xax&v xal tccqI 0o(pCag xal xaxiag k6yov contineant, duos
vestigia appareant, Plutarchus testatur
quam
1040
alio libro
D
ovv
fontes a Plutarcho adhibitos esse suspicamur. Neque enim ordinem, aliena inserendo turbasse censendus est. Accequem ipse instituerat, dit quod,
eadem
cum
altero libro, qui „de
fere ethica et
communibus
theologica Stoicorum
ut pleraque „repugnantiarum" capita
cum
notitiis"
placita
— aliquo
ita
inscribitur,
impugnentur,
„communium
noti-
tiarum" capite simili comparari possint, eorum quae additamenta esse docui in altero libro nec vola nec vestigium exstat. lam ad ipsas res a Plutarcho tractatas pergamus. Quo loco hoc statim mo-
Xn
PRAEFATIO
iiendam
refutatioDes
tot
est,
numero
non
videri
placitorum Stoicorum, et acumine et ab ipso Plutarcho proprio Marte com-
insignes, probabile est Plutarchum, hominem doctum et positas esse. assidua antiquorum lectione imbutum, quae a pristinis Stoicorum ad-
Num
erant neglexisse? Utrum probabilius acutissimas Chrysippi et Antipatri refutationes easque maxime quae ad verba magis illorum quam ad rem spectant, post couiphira saecula inventa esse an ab ipsis illorum aequalibus et adversariis versariis contra illos disputata est
comm. not. cp. 27 extr. post longiorem disputationem, quae ad Stoicain n€Ql TsXovg doctrinam pertinet, haec addit Plutarchus: ccXXa tovxo ^sv d6iv ot %Qoq ^AvxMaxQOv otovxat Xeyaacerrimis? In libro de
0d^ai,
(lij
TTQog rijv
Quid igitur?
aiQ£6iv.
quem philosophum impugnet? Famaue
nescitue
ipse Plutarcbus
accepit, ad cuiusnam philosophi
doctrinam spectent argumeuta ab ipso excogitata? Patet, ui fallor, hoc modo uon posse loqui nisi eum, qui argumenta ab aliis tradita et accepta prodit.
licet
Hinc ad aliam rem eamque gravissimam facilis transitus. Scimirum est, quod praeter ipsum Chrysippum uuius fere Antipatri
Nam exceptis primis „repugnandoctrina compluribus locis spectatur. tiarum" capitibus ne Zeno quidem et Cleauthes respiciuntur, eorum Quod qui post Autipatrum fuerunt uuUa omuino mentio occurrit. quale sit ut accuratius iutellegatur, facit locus imprimis memorabilis de repugn. cp. 38, ubi Phitarchus verba Antipatri affert ex libro de
omues
quibus
diis,
philosophos
Deiu Plutarchus haec verba
diis
iufert:
&(p%^aQ6Cav tribuisse testatur. ovv i6ri rcov ndvrav 6
ovdEig
ovdeva yaQ ohrai jtXijv tov jcvQog Quibus verbis egregrium acumen inest,
xar' 'JvrCjtarQOV
XQv6L7C:n;og
a(p%aQrov elvai
rav
&eG)v.
fere si contra
coutra Autipatrum et Chrysippura, nuUum sectam Stoicorum dicta snnt. Nam Chrysippus carpi-
quod
quae nemiui philosophorum placuisse ipsius discipulus
si
ab
tur,
aequale Autipatri
ea,
prodat, docuerit, Antipater carpjtur quod principem scholae suae auctorem ueglexerit. Tales igitur cavillationes cum personas, non rem specteut, ab aequalibus profectas esse
consentaneum
lam quod antea diximus, argumenta
est.
a Plutarcho prolata non po-
tuisse ex ipsius officina prodire, etiam siugulis exemplis probabimus.
Conferendum
igitur
semine agitur (rb
cum
„comm. notitiarum"
<S3ceQ(ia
cp. 35,
nXeov elvai xal
[lel^ov
quo de igne rj
mundi
rb yevvcafievov i^
personati de incorr. mundi cp. 19 p. 257, 7 sq. nam quae ut Bem., intellegatur vetusto argumeuto Plutarchum uti; hoc capite contineutur Peripatetico primi a. Chr. saeculi tribueuda
avrov)
esse,
Philonis
demonstravi iu Wilamowitzii Quaestionum philologicarum tom. XI.
PRAEKATfO
XDI
de natura deorum (l e. contra providentiam Stoicorum deorum disClitomachus) ep. putat cum iis quae utroque libro Plutarchus exhibet „comm. notitiarum" cp. 31 34 „repugnautiarum" cp. 30 37. Nam cum univeraa
Conferenda porro ea, quae Cicero ia
2G— 40
iertio
—
—
pugnandi ratiu conspirat, tum siuguhv quaedam notari possunt, quae eundem utriusque commentationis auctorem quasi digito monstrant. Velut in utroque Plutarchi libro (de comm. not. cp. 33, de repngn. miseria sit, omnes cp. 31) cum in stultitia summa secundum Stoicos fei^e
providentia alienum deaExa^aXk^iLtvot, ^Xdmeiv i^iXoisv i^i^tti Cf. Ciccronis diad^etvai oux Sv dihaivro x^^Qov i] vvv i%oyiev.
homines
inimo
stultos,
Ei yovv
monstratur.
verba cp. 32,79:
oi
„Nam
insanos esse a
Q^sol
immortalibus
stultitia
si
dicitis" et
cp. 28,71 „Quid enim potius hominibus dedissent, si iis nocere voPorro eonferatur Ciceronis cp, 30 de virtute non a luissent?*^
——
diis
cum verbis Plutarehi de repugn. cp. 31 comm. not. cp. 32 inde a verbis tl 6h &vai-
data et de lovis nominibus
ovv
EtitSQ
^tdiS ete. et
t)
Q0V6L usque ad finem capitis. Plures etiam inter utrumque
scriptorem
similitudines
possim
sed quae adhuc
protulimus sufficiunt, ut ceteras quoque ab non „Reargumentationes ipso Plutarcho inventas esse probetur. pugnantiarum" cp. 10 Plutarchus iudicium fert de duobus Chrysippi ostendere;
libris,
quibus
ri^v
Lvvri^tiav altero impugnaverat, altero defenderat; 6vvtintlv Tfj 6vvrj&tCa ivdt-
ixelvo 8\ aXri^hs oti ^ovlrj^tlg av^ig
iOTtQog yiyovtv iavxov xal xo 6vvxayfia xov 6vvrdy[iaxog fialaxtoQuodsi ipsius Plutarchi hoc esse iudicium opinaris, cf. Cic. xtQov.
Acad. priora II 27, 87 „ipsum sibi respondentem inferiorem fuisse" et ibidem 24, 75.
Multa quoque apud Alexandrum inveniuntur cum in quaestioniscriptis minoribus tum in commentariis quae cum Plutarcheis aliquatenus conspirent, ut quaest. I 14 oxi xad"' ovg fuivov t6 xaXbv ayad-6v i6xLv^ ovdhv ol d^eol rotg dvd^QaTioig 7taQixov6iv bus ceterisque
dya&6v cum loco supra raemorato, quaest. I 4 de fato cura „repugn." Cum vero Alexandrum ep. 46 et multa quae enuraerare longum est. ex Plutarcho hausisse et per se et propter rationem similitudinis cogitari nequeat, quae ad materiam magis quam ad formara argumenta-
tionum
pertinet,
corum
et
immo
probabile
Academicorum
libris
suspicionem nostrara confirmant. libet de Hippocr. et Plat. plac. IV IJtQl 6h
xov
^i)
iri
pleraque antiquiorum Peripatetidebere, haec quoque
Alexandrum
Unum p.
351
etiam Galeni locum addere Mtt.
En
ipsa Galeni verba:
XQog iavxbv ivavxioXoyiag avxbv (scil. uvQia Xiytiv, fi xdxa av xal v6xtQov, ti
(pQovxL^tiv xfig
xbv XQv6i:t7tov) excov
sit
PRAKFATIO
XIV
ixLXafioCfirjv ^xoXrig, els fiCav a&QoC6ai(iL nQay^areCav anavta^ naQakvnciv lakka fiovav tutv olxsCav tolg vvv jiQOKeiiievotg Ni fallor id quod Galenus se postea facturum proraittit, (ivfjfU)V€v6Gi.
lucxQotiQtt;;
plane idera est quod feeit Plutarchus in libro de repugnantiis, quem exceptis primis octo capitibus ad unum Chrysippum pertinere supra monui. Neque facile adducor ut credam, hanc rem Galenum nuUo praeter ipsum Chrysippum fonte adhibito tractaturum fuisse. Noverat sine dubio cum verba illa chartae mandabat, fontem inexhaustum,
unde agros suos irrigari posse sperabat. Sed fontem iUum non puto fuisse quem nos legimus librum Plutarchi, quippe qui de Stoicorum, non de Chrysippi repugnantiis inscriptus sit et pauca tautum ex toto doctrinae orbe coraprehendat ad moralera philosophiae partem pleraque spectantia. At Galeno eiusmodi fons circuraspiciendus erat, qui
naturalem quoque philosophiae Chrysippeae partem impugnaret.
Ne
id
quidem neglegendum
in utroque libro afferuntur.
est
Nam
si
quod
tot
omnium
loci
Chrysippei iidem
librorura thesaurura ad
manus habebat, cur ad eosdera seraper locos revolvitur? Pendebat nimirura a delectu, quera auctor ille vetustus fecerat. Hae fere causae sunt, cur Plutarchus non ex ipso Chrysippo sua orania hausisse, sed cura verba Chrysippi
tum
refutationes apud aliura auctorem invenisse
videatur.
lam
fons fuerit indagetur, primum de tempore eius Atque ex eis quae de Antipatro supra disputaviraus Quod vero ad sectara auctosequitur, ut de aequali illius cogitetur. ris attinet, quin Acaderaicus fuerit dubitari non potest. Nam Acade-
videndum
ut qualis
ille
est.
raico
Diaduraeno Plutarchus in „cora. notit." personam tribuit refuta-
toris,
neque alius sectae patrono tribuere poterat, cum tota refutandi
ratio scepticam
magis quam dogmaticara speciera praebeat. Seraper mera adversariorum refutatione scriptor contentus est, nunquam ad propriorura placitorura deraonstrationem progreditur. Neque raeenira
adumbrari potest, quid Sextus dicat slg akXotQCav vXrjv xal ixl i^i^aCveiv 6vyxG)Qrj6Si tav iteQoCag doyfiatL^o[ievG)v 7C0L£l6d-aL
liore exeraplo
tovg Idyovg (adv. math. IX 1). Hanc autem impugnandi rationcm Cameadis et Clitomachi propriam fuisse Sextus testatur. Carneadera autera Acaderaicorum longe nobilissimum Antipatri Stoici aequalem fuisse constat, cuius disputationes litteris raandavit Clitoraachus (Diog. Laert.
Cui
IV
10).
suspicioni
Hunc
igitur
favent,
a Plutarcho
quas cum
Plutarcho similitudines intercedere e
compilatura esse suspicor. de nat. deorura lib. III
Ciceronis dixi.
Hunc enim
Ciceronis librum
Clitomacho potissimum haustum esse, comraunis opinio
refragatur Peripateticus Philonis personati,
immo raagnam
est.
Nec
arguraen-
PRAEFATIO
XV
torum partem, mutatis yidelicet quae miuus apta viderentur, ex altera schola in alteram transmigrasse arbitror. lam de altera quaestione videamus, quam cohaerere cum illa dixeram: quomodo iudicandum sit de tempore et auctore sententiarum Stoicarum quae a Plutarcho sine nomine afferuntur. Si igitur vera sunt quae ante disputavimus,
valde est
verisimile,
pleraque
omnia
placita quae apud Plutarchum exstant, ad antiquiorem scholae aetatem esse referenda. Nam quamquam per se fieri potuit,
Stoicorum
ut Plutarchus quae ex
fonte
illo
hauserat, ex recentioribus fontibus
atque sua ipsius aequalium Stoicorum notitia amplificaret, multo tamen probabilius est in omnibus eum a fonte illo pendere. Neqne rerum
ipsarum indoles atque natura huic opinioni refragatur. Ne Diogenis quidem aut Antipatri multa videntur inesse, quamquam Antipater aliquoties spectatur, Panaetii, Hecatonis, Posidonii nullum vestigium Itaque non multum a vero aberrabit, qui omnia Plutarchi de Stoicorum placitis testimonia ad Chrysippeam detegere potui.
philosophiam
rettulerit.
Atque eadem
fere est
eorum natura quae
in aliis libris Plutarchus
Stoieorum placita profert.
Ita quae in libro ytsQl rov i^<paivofiivov Stoico de luna proferuntur, videntur ChryNam quod Aetius Plac. II 25,5 Posidonium nominat sippea esse. mixtae ex igne et aere lunae auctorem, hoc nequaquam illam opinionem
nQoaa:iov
etc.
a
Phamace
probat Posidonio antiquiorem non esse, addat: cp.
6
cum
praesertim ipse Aetius
x&v UtalicCav. Quae vero apud Plutarchum 8 de partibus mundi in medium locum urgentibus disputan-
xai ol %kEt6xoL et
Chrysippi esse aliunde constat. Item in libro qui inscribitur ^^egl Tov XQarov ilwxQov'''' quae Stoica insunt Chrysippum redolent, cum ea quae cp. 9 12 argumenta proferuntur, longiorem praebeaut eius argumenti explicationem, quod ex ipso Chrysippo (iv ta nQata tur,
—
adfert idem Plutarchus de repugn. cp. 43. de Plutarchi Stoicis igitur praefaiida erant, quae quod ad pauca moralis philosophiae capita maximam partem spectant valde dolen-
xfbv
Haec
dum
est.
Unum addam
de fonte
illo
quem
a Plutarcho adhibitum putamus.
Nam cum
eadem Chrysippi fragmenta, quibus in libro „de repugn." Chrysippum secum pugnare ostenditur, in libro „de comm. not." usurpentur ut a sensu communi Stoicorum philosophiam abhorrere demonstretur, uno quidem eodemque fonte in utroque libro Plutarchum
usum
esse suspicamur, hunc vero ita conformatum fuisse, ut eclogae ex Chrysippi libris ante singulas refutationes separatim proponerentur.
XVm
PRAEFATIO
librorum antiquiorura lectione pendeant, plura tamen quae cassa sint memoria. Sed ne illa quidem quae ad priorum temporum exemplaria effingit, iis comparanda sunt, si fidem spectes sin-
veteris doctriuae
ceritatemque, quae acerrimi illi Stoae adversarii, Plutarchus, Galenus, Alexander nobis suppeditant. Illi enim et Chrysippum maxime im-
pugnaverunt
et
illius
genuinam
memoriam
sive placitis enarrandis propagaverunt, se addixit, qui inde a Panaetio et orationis
sive ipsis verbis aflferendis
Seneca vero et
iis
auctoribus
Stoicam austeritatem mitiorem reddere
ornamentis condire conabantur, et non tam illorum doc-
trinam enarrare
quam
ipse illorum copiis adiutus philosophari voluit.
Sunt tamen multa, quae sine excusatione proferre, cum suae aetatis palato non conveniant, Seneca vereatur atque ea potissimum nos aucupati sumus. tur,
neque
ei,
Facile enim plerumque intelligitur, qui ut Chrysippi vestigia detegat
cum
aliena mutua-
Senecam
percurrit,
magnopere verendum est, ne Chrysippo adscribat, quae ipsius Senecae Multo magis cavendum est, ne Posidoniana vel Hecatonea resunt. cipiamus,
quorum permulta fuerunt, qnae ad similitudinem veteris Hi enim philosophi, cum in paucis ethicorum
rationis efficta essent.
maximeque in eo qui de officiis est nova excolerent, Posidonius etiam in psychologia, in astronomia, in meteorologia, longe plurima tamen Stoae veteris placita defenderunt, partim veteres syllogismos
locis
Ea igitur, quae a mediae repetendo, partim similes eorum excudendo. Stoae auctoribus ex suae aetatis ingenio proprio Marte excogitata ea vero quae ad vetesunt, facile plerumque a nobis vitari poterant, rum exempla haud pauca
effinxerunt,
ut discerni possint.
acceperunt raro fit bus, qui a Posidonio
Isagoge in
pendent,
quae ab ipsis tradita Itaque multa ex iis auctori-
ab
ex Seneca,
Chrysippeorum syllogen
recepi,
iis
ex Cleomede,
ex Achillis
non quo iutegram
illius
doctrinam prodant, sed quod capita a Chrysippo accepta suis inventis
Posidonium
excoluisse
persuasum
habebam.
Nam
si
eis
reliquiis
Chrysippi vellemus contenti esse, quae vel nomine adscripto produntur vel ex ipsius libris diligenter exscripta vel epitomata esse probari possunt, multa quae ad accuratiorem eius cognitionem usui esse possunt, neglecta iacerent. Immo ea quoque recipienda sunt, quae
Chrysippea alienis permixta produnt, dummodo memoria teneamus, dubiam esse fidem eorum et auctoritatem. Ac fortasse exsistent, qui
quaeque a Chrysippeis secernere valeant, Neque enim fieri potest, ut is, qui tantae latitudinis provinciam solus omnia absolvat. administret, in singulis ad exactissimam normam meis
excerptis
usi
Haec
igitur de
iis
libris excerpsi.
aliena
monita sunto, quae e Senecae, Cleomedis, Achillis
PRAEFATIO
XIX
De Philoue Alexandrino. Diyersft ab his et
tameu
siniilia
quorum permagnum numerum similis
est,
quod
ipse
sunt Philonis Alexandrini Stoica, Philo enim in ea re Senecae
recepi.
quoque a Posidonio
et
ceteris
mediae Stoae
auctoribus nec non ab Antiocho pendet, ut, si hoc spectes, quae de Cum vero ad sapieutis illo diximus, ad Philonem quoque pertineant.
Philoneorum maxima pars spectet, quem locum a yetere magis quam a media Stoa excultum esse constat, raro fit ut dubitemus. Alia tamen eaque Philoneorum propria exsistit dif^cultas, et insipientis personas
quod
scriptor, nitorem et
amplitudinem orationis singulari diligentia
Unde captans, reformidat obsoleta et inusitata Stoicorum vocabula. rem niagis quam ad verba attendeudum sit, fit ut in Philoueis ad squalore seusim
quae plerumque a genuino
deflectuutur.
Hoc quo-
que monendum tiato
est, saepissime hunc auctorem in uuo eodemque enunsua alieuis permiscere. Cum vcro tam manifesta sit Stoicorum
placitorum a propriis Philonis cogitatis discrepantia, ut quivis mediocriter rei peritus facile ea discernat, ne monere quidem lectorem*) in singulis necessarium duximus.
De
Cicerone.
Pergo ad Ciceronem cuius in philosophicis auctoritatem iu „Epilu hoc igitur maiore etiam cautioue opus
cureis" examiuavit Usener.
cum ad ipsam Posidouii et Pauaetii aetatem prope accedat ideoque a mediae quam vocant Stoae auctoribus totus fere in Stoicis Aliud etiam accedit quod difficultatem augeat. Nam cum pendeat. est,
Academici aetatis Cicerouianae (Philouem dico et Autiochum) ipsi quoque a Stoicis tam multa mutuati sint, ut ex horum libris Stoico-
rum placitorum coguitiouem Cicero haurire potuerit, fieri potest, ut primum Cicero Academico libro usus esse videatur, deiude Academicum illum mediae Stoae auctore usum esse ostendamus, huuc denique Chrysippo aliquatenus usum esse appareat. Quo fit ut lubrica via et saepe praerupta per tot medios gradus a Ciceroue ad
ipsum
Neque enim facile discerni potest, quibus in exemplari primum mediae Stoae auctor, deiude Aca-
Chrysippum asceudatur.
rebus a pristino demicus, deiude ipse Cicero 1)
deflexerit.
Exemplum
praebet
primus
Excerpseram olim haec Philonea ex editione Mangeyana; postquam nova
editio, a Leopoldo Cohn et Paulo Wendland curata prodiit, cum hac omnia ezcerpta contuli. Sed in eo peccavi, quod editionem ubique Wendlandianam dixi,
cuius
primum
et
quartum volumen a Leop. Cohn, alterum et tertium a WendCuios erroris veniam peto ab eo viro docto, cuius laudi in-
landio editum est. vitu« obtrectavi.
XX
PRAEPATIO
liber de legibus, qui cum ex Antiocho, Stoicorum in plurimis vindice, maximam partem exscriptus sit (vide manifesta Antiochi vestigia §§ 37. 38 impressa maximeque haec verba § 38 „his onmibus haec
quae dixi probantur" ad totam quae praecessit disputationem
relata)
cum Stoicorum
de lege et iure placitis accuratissime si rem ipsam Inesse tamen in singulis maximeque in verbis quae apectes conspirat. a Stoicis aliena sint, probabile
tiochus usus
sit,
tutus extricare conetur.
Nam
lam quonam
est.
nemo tam audax
erit,
quod
res
Stoico auctore An-
qui ipso Antiochi libro desticum Chrysippi de eisdem pla-
citis fragmentis conspirant, nihil fere probat. Potuit sane Antiochus, ut saepe fecit, ipso Chrysippo uti, potuit eorum qui post illum fuerunt librum aliquem arcessere. Sed utut haec res se habet, recte me fecisse arbitror quod in Chrysippeorum coUectionem pleraque huius
libri
argumenta receperim.
Nam
aucta, in paucis etiam deflexa,
tissimum
ea non par erat
sit,
quae paucis fortasse additamentis
maximam partem Chrysippi De apud me desiderari.
—
Tusculanarum disputationum
libri tertii et
quarti
esse
cer-
fontibus in
varias
De Chrysippo cogitatum est, de PosiNeque huius loci est, meam de tota
viri docti discesserunt.
opiniones donio, de Antiocho, de Philone. quaestione sententiam aperire. Sunt tamen in hac quaestione, quae cum nostro opere tam arte cohaereant, ut fieri non possit, quin rem
Ac primum quidem videamus de libro
paucis perstringamus.
Ubi Hirzelius magnam
dedit
tertio.
operam, ut Posidonium a Cicerone non
Cuius rei mihi quidem certa vestigia Hirzelius vero totum librum, ut ceteros quoque, exstare videntur. uni Philoni tribuit. Quod quomodo vir ille doctus persuadere sibi
adhibitum esse demonstraret.
potuerit,
non posset
intelligi,
nisi
omnino
in ea esset sententia, sin-
Nam gulos singulis si ex uno auctore totus liber descriptus esset, quomodo explicaretur, quod tres quaestiones inter se diversae a Cicerone per hunc librum libros ex
totos
fere
auctoribus esse derivatos.
permiscentur, ut quam quoque capite tractet, ipse interdum nescire videatur? Primam dico, num in sapientem cadat aegritudo, alteram
ita
de
natura et
causis
perturbationum, tertiam de
Ac primum quidem
optima consolandi
quaestio instituitur, ut de sapiente ab aegritudine remoto actum iri iure tuo exspectes. Hoc enim § 12 ad disputandum proponitur, idemque §§ 14 21 Stoicis eisque, ut ego ratione.
ita
—
quidem Sed de
Dein § 22 Chrysippeis conclusiunculis disceptatur. sic dicuntur a Stoicis „Haec conchidunturque contortius.
puto,
initio dicit:
latius
aliquanto
dicenda sunt et
diffusius."
Promittit
igitur se
eadem quaestione i. e. de sapiente ab aegritudine remoto latius esse. Sed nequaquam sequentia ad hoc promissum ac-
disputaturum
PEAEFATIO
XXI
Cf. § 23 suni; immo sapientis plane yidetur obliviBci. verba extrema, quibus disputatio de natura et causis affectuum inducitur, non ut aegritudinem a sapiente alienam esse probetur, sed ut
commodaia
Itaque secundam quam nos diximus quaestionem incohare videtur, ut tertiae i. e. consolatoriae pro fundamento sit. Tamen ubi § 24, 25 de affectn generaliter deque singulis
„medendi facultas" reperiatur.
speciebus definitiones edidit, Stoicas quidem, sed nec Chrysippeas nec Posidonianas, in altera parte § 25 et in §§ 26. 27 primam rursus
Apparet autem quae hic declamantur magis quam disputantur cum definitionibus antecedentium paragraphorum nullo sententiae vinculo coniuncta esse, ut cuiyis manifestum sit, haec quaestionem
tractat.^)
esse, quo fontem, qui de prima illa quaestione ad illam accommodaret. Quod magis etiam eo confirmatur, quod inde a § 28 prima quaestio plane neglegitur neque latiora Tandem § 80 dicit: illa, quae § 22 promiserat, usquam inveniuntur.
a Cicerone addita nihil coutinebat,
„Sed nescio quo pacto ab eo quod erat a te propositum aberravit oratio. Tu enim de sapiente quaesieras etc." Nos quoque nescimus, quod ipse Tullius vel nescit vel se nescire simulat, possunms tamen suspicari, inde est a re
—
hunc longum errorem ortum
primitus
proposita
alienum.
In
esse,
iis
quod fontem nactus
vero
quae
intercedunt
79), altera et tertia quaestio ita inter se permiscentur, ut tum illam tum hanc tractare videatur. Atque per se quidem valde pro-
(§ 28
uno eodemque fonte tractatam esse; nam Chrysippus quoque, priusquam medicinam perturbationibus admoveret, de causis eorum et natura agendum esse putavit. Sed babile est, utramque quaestionem in
oportebat altera absoluta alteram incohari, non, ut Cicero facit, utramque simul tractari. Haec igitur, quae apud Ciceronem regnat, utrius-
que quaestionis permixtio ex fontium diversorum usu videtur explicanda esse. Accedunt alia. Unde enim tu hoc factum putas, quod adumbratis § 28 Epicuri et Cyrenaicorum de aegritudinis causa sen-
—
primum quidem de Cyrenaica sententia disputat (§ 29 31), dein his verbis: „sed est iisdem de rebus quod dici possit subtilius, si prius Epicuri sententiam viderimus," ad Epicurum transit, cuius tentiis
— 51
impugiiat, § 52 denique ad Cyrenaicos revertiQuodsi re vera non nisi explicata ante Epicuri sententia de Cyrenaicis iudicium ferre poterat, cur non statim postquam sententiam
sententiam § 32 tur.
utramque breviter adumbravit, ad Epicurum properat?
dixisti,
hic
Sed cetera alias, nunc aegritudinem, ei poasumus, depellamus. propositum, quandoquidem cam ta videri tibi in sapientem cadere quod ego nuUo modo existimo e. q. s.
1) III
Id enim
Itaque
sit
25
XXn
PRAEFATIO
quoque
duplicem
fontem
agnoscere
mihi
videor.
Omnis
denique
quae de Cyrenaicis est diliNam 52 verbis „omnia videri subita cum § gentius maiora" concesserit, in necopinato multum inesse momenti ad augendam aegritudinem , § 5G contrarium sentit, cum de necopinatis dicat: dubitatio
toUetur, si examinaveris.
id
disputationem
ea quae
ut
accidunt maiora
videantur; quia recentia sunt maiora videntur, non quia repentina." Haec igitur cum adversis frontibus inter se pugnent, non possunt ad unum fontem Unde fit, ut complures fontes Ciceroni praesto fuisse inrevocari.
„non
efficiunt,
tellegatur.
Sed missam faciamus nunc eam quae de fontibus est quaestionem cum multo sit intricatior, quam ut hic absolvi queat. Accedamus ad locum § 28, 29, qui utrum Posidonii sit an Chrysippi a multis est dubitatum. Relata enim Cyrenaicorum sententia qui „non omni
malo aegritudinem
effici
censent, sed insperato et necopinato malo",
quidem non mediocre ad aegritudinem augendam; videntur enim omnia repentina graviora. Ex hoc et illa iure laudantur: Ego cum genui tum moriturum scivi etc.
haec
verba
adduntur:
„Est
id
Haec
igitur praemeditatio futurorum malorum lenit eorum adventum, venientia quae longe ante videris." Dein Thesei apud Euripidem in eandem sententiam dicta Cicero in latinum convertit additque ab
Anaxagora magistro Euripidem hoc
quem
accepisse,
dixisse
ferant:
genuisse mortalem." Cum hac igitur disputatione locus confertur Galeni de Hippocr. et Plat. plac. p. 392 M. simillimus (Vol. HI n. 482). Atque in eo cardo rei vertitur, Posidonione an Chrysippo
„Sciebam
me
Galenus sua debeat. constaret.
lam
si
Hoc enim
enucleato de Ciceronis quoque fonte
verba Galeni in
libris tradita
totumque
loci
conexum
perpenderis, non poteris ea non ad Posidonium revocare, cum et in antecedentibus Galenus dixerit Posidonii contra Chrysippum argumenta
prolaturum esse, et ipsum illud vocabulum jtQoevdr](i£tv (quod apud Ciceronem „praemeditandi" voce redditur) Posidonii esse testetur
se
{^ovXerai dh t6 XQosvdrjfielv gfifia tc5 no6H8avCG) etc), et in sequentibus (p. 394) ita ad Chrysippum pergat (xat 6 XQv6Lnno(s (laQrvQst), Sed ut antecedentia diversi auctoris i. e. Posidonii fuisse appareat. traditis a Bakio, qui (Posid. rell. vocabulo p. 204), 7tQoevdrj(islv agitur, Chrysippi nomen pro Posidonii rescribere iussit. Causas uon attulit vir doctus neque possunt afferri, nam verba illa ad Posidonii doctrinam non minus apta
dubitationes niotae sunt de verbis
ubi de
sunt
quam ad
Chrysippi.
Hoc quoque Bakianae
coniecturae refragatur,
quod aliam verborum traditorum mutationem necessariam reddit; nam, ubi in sequentibus ad
Chrysippum
oratio pergit, pro xccl 6 XQv6Lit:ios
PBAKFATIO
cum Muellero scribendum
XXni
Neque duHbus
esset 6 Xq. %a\.
hin
muta-
tionibus res absoluta esset, sed p. 392, 13 ante verba xal tprfii grayis lacuDa statuenda esset. Vide igitur quanto ea ratio Bakiana praestet, qua
393,3 Posidonii nomen
et p.
et p. 394,
9 verba: 7ud 6 XQvaiJtnog
reti-
nentur, in uno donique loco p. 302, 13 xai (prj6i di,6xi corruptelae Bedes agnoscitur. Nam utut de ceteris praeiudicatum erit, hic semper haerebi-
—
mus.
Sed iam de
re
quoque agendum
Cum
est.
igitur
Chrysippus
novam de anima et de affectibus doctrinam proposuisset, id tamen egerat, ut cum Zenone scholae principe se consentire probaret. Itaque quae a Zenone excusae erant, in suo hanc aegritudinis definitionem: 66ia iiQ66<paxog xa-
et generales affectus definitiones,
libro defendit, et
xov 3taQov6ias^ ipsam
quoque Zenoneam (ut probant Galeni verba 391: 6 yovv oQog ovxog 6 Ti\g Xvnrjg^ a6x€Q ovv xal &XI01, noXkol xSiv na9Giv vn6 xe Zi^vatvog elQrj^^voi xal XQog xov XQv6Cnnov p.
yeyQafifisvoi) probaverat.
Sed praeter veteres definitiones, quibus
honorem Zenonis patrocinabatur,
ipse suas excudere solebat, ad
in
suam
doctrinam diligcntius expressas. Ipse igitur putavit, non omnis mali opinionem esse aegritudinem, sed raagni mali vel, quod idem est, mali quod angore dignum videretur (ig)' a xa&rjxn 6v6xikXa6^ai). Haec igitur definitionis forma et apud Didymum (Stob. II p. 90, 14 W.) et
apud Andronicum (Kreuttner p. 12, 1) et apud Ciceronem (Tusculan. IV 7,14, nam de III 11,25 postea videbimus) occurrit. Chrysippeam esse Posidonii apud Galenum refutationes probant. Cf. p. 392,1: xaC xoL ovdh xb nQ66<paxov ^XQ^'^ iyx£l6&at xax^ xbv Sqov, elnBQ dXrjd^rj xd XQv6Cnnov^ xaxd yaQ xfjv yvanrjv a^dxov (laXXov fisydXov xaxov
avxbg aiad-ev dvofid^eiv, xr)v t} dwnofiovrjxov ?} dxaQXSQrjxov., xad^dnsg Xvnrjv elQrj^d-aL eSsi do^av^ ov nQ66(paxov. Apparet avxov illud et avxbg non nisi ad Chrysippum referri posse. Cf. etiam p. 369 et 370 maximeque haec Posidonii verba contra Chrysippum pugnantis: ei ydQ xaxav xlveI xb vofiC^eLV xa^^r] avx&v rj naQayevofiivav ^rjdiva X6yov nQo6Ce6%aL nsQl xov «AAcjg 8eiv vn avxav xLvrjd^rivaL. xb (liya^og xav (paivo^iivav dya&av xov xal xaxd d^Cav elvaL naQ^vrav
—
'
Apparet igitur simpliciorem illam definitionem (dd|a nQoatpaxog xaxov naQ0v6Cag) non esse propriam Chrysippi, ab ipso inventum, sed Zenonis. Unde efficitur id agere Posidonium, iit Zenonis definitionem a Chrysippi doctrina abhorrere comprobet.
quod
definitioni
datum.
additum
Significari
sit,
non
lUud enim
^jr^xitfgjafoff",
esse ad Chrysippi placita
hoc additamento
res,
dum
accommo-
recentes sint, atfectum
movere, ubi inveteraverint vel nullum vel valde exiguum. Hoc autem non posse expUcari ab eo, qui ipsam opinionem affectum putet: opi-
nionem enim ipso temporis decursu,
nisi alia
accedant,
non mutari.
XXIV
PRAEFATIO
Hic eorum exemplo usus est Posidonius, qui longa malorum praemeditatione vim affectuum deminuunt. Neque enim id meditatione efficiunt
ut mala
illi,
non iam mala videantur, sed ut propter longae
cogitationis consuetudinem
Chrysippum
alio loco
huius rei nihil certi
x&v al d6^ai
nd&rj^ (fiXTCos
—
minore
vi
animum
percellant.
Hoc etiam
concessisse Posidonius ostendit, de causa vero protulisse (otl dh iv t^ XQOvaj (KddtTstai tce.
iiiv(06u tov
iittQtvQSl etc).
lam
xaxdv
ti
aitolg yeyovivac xal 6 Xqv-
igitur reputa,
quaeso, utri
philosopho
apud Galenum p. 392, de quibus ambigimus, aptiora sint, Chrysippo an Posidonio. Apparet ni fallor ^tfxijtftv et id-i6^6v (his enim verbis illo loco Galenus utitur) non potuisse a Chrysippo causas
verba
afferri,
illa
quibus affectus minuerentur. Consuetudo enim et exercitatio perferendam melius miseriam, non valent ad mutandam
valent ad
opinionem.
Itaque nunc puto locum illum Posidonianum esse neque
quidquam mutandum, nisi quod p. 392,13 pro 6i6ti scribendum est dtd Tfc. Atque iniuria in fragmentorum coUectionem Vol. III n. 482 illum locum me recepisse et in adnotatione Bakianae coniecturae me adsensum esse fateor. lam ad Ciceronem redeamus, apud quem quae Cyrenaicorum sententiae adduntur § 28 sq. propter Galenei loci simili-
Nam quamquam ipsa quoque Posidonio tribuenda sunt. concedendum est, ex eorundem locorum poeticomm usu per se non posse eiusdem fontis usum demonstrari, hic tamen plures loci utrimque ita coniuncti inveniuntur, ut ad eandem rem spectent. Atque supra iam monui, mirum videri, quod de Cyrenaicorum senlam patet inde hoc factum esse quod tentia duobus locis agitur.
tudinem Hirzelio
—
Cicero locum e Posidonio arreptum loco haud idoneo inseruit. lam in alium locum inquirendum est, ubi iterum Posidonius et
Chrysippus de possessione litigant, § 24, 25 affectuum definitiones. Atque hoc quidem longiore disputatione non eget, sed per se intelligitur,
errasse eos,
qui definitiones
illas
ad Posidonium referrent;
enim frontibus cum doctrina Posidoniana pugnant. Magis videntur ad Chrysippi placitum accommodatae esse. Nam quod proadversis
prium
est
earum, „magni" illud, (quod „boni" vel „mali" notionibus
additur) a Chrysippo usurpatum esse, nostra disputatio probabile red-
Tamen
ex ipso Chrysippo haec non possunt esse descripta. causara affectus in opinione esse eundemque boni aut mali quod citari statuitur, alienum est ab eius sententia, qui affectum opinione
didit.
Nam
ipsum opinionem esse docuit. Ac ne forte tibi fingas ipsum Ciceronem indiligenter Graecum exemplum expressisse cf. Didymi definitionem apud Stobaeum 117 p. 90, 14 Xvxrjv 8' alvai avavoXiiv tvxfis dTCBtd^ij I6y^, altiov 8 ai)tris t6 do^d^Biv nQ66(paxov xaxbv naQuvai^ '
XXV
riiA*:KATIO
i
Falso hic
xa^tlxti 6v6xikXB6^tti.
^
veteres auctores pertinebat,
apad Sed .hoc
cam
Gh^viuB
leve.
quod ad d^^nv
,^()(5tf9>aro?'*,
yoce
,,xr(xdv*'
conianctuin
est.
illa
est, quod opinio qualem ChryRippus aegritudinem descripserat; causa affectus inducitur. Deprehendimus hic Stoicum quendam recentiorem, qui inter Zenonem et ChryBippum
quaai medium ferire voluit, utriusque definitiones inter se coniungendo. Idem igitur ad CiceroniB fontem pertinet, qui ubub e«t ChrjBippo, Metus quidem et aegritudo opiniones Bed non accurate eum expreBBit.
magni mali
esse dicuntur; sed
hoc e neglegentia magis CiceroniB, quam
Ea quoque re ex diverBorum fontium usu esse explicandum videtur. a Chryflippo Tullianae definitiones diecrepant, quod ^«'(jdcygjaroff" illud plane neglegitur; nam quod ad aegritudinis definitionem (,,opinio magni mali praesentis'^ postea additur: ,,et quidem recens opinio talis mali ut in eo rectum videatur esse angi'', a fonte Tullii hoc additamentum
certum
alienum esse sed
esse,
opinionibus
siquidem
citari
in fonte
dicebantur;
qua
non opiniones additumentum
afPectus re illud
Nara opinio, quae causa fuit ipsius afi^ectus, ^recens" dici Cur autem Cicero ea addiderit, facile intelliges, si con-
excluditur.
non
est,
poterat.
62 sq., quibus haec definitionis pars pro fundamento est. Dla enim, ut prima § 62 verba comprobant, cum antecedentibus non co-
tuleris §
opinioni illi (scil. ad officium pertinere, rem aegre ferre) Confer sed augendae perturbationis vis tribuatur. etiam § 28 haec verba: „Atque hoc quidem perspicuura est, tum aegritudinem exsistere, cum quid ita visum sit, ut raagnum quoddam ma-
cum
haerent,
non
efficiendae
lura adesse et urgere videatur."
Haec enim ad
illas
definitiones vo-
cupiditatis § 24, 25 accomodata sunt, et ex eodem fonte esse videntur, additamenti illius nullum praebent vestigium.
luptatis et
petita
Habemus
igitur auctorem, qui
momenti posuit eiusderaque prehendimus. in his
tempus
quanta
iii
magnitudine mali opinati plurimura
vestigia aliis
quoque huius
quae accidunt, considerandi spatium non
sint,
libri locis de-
Idera necopinata et subita raaiora videri putavit, quod deficeret de magnitudine recte iudicandi (cf. § 52 „qaod datur^').
Quod
praemeditatione vel simplici temporis decursu perturbatio hoc inde explicavit, quod cogitatione diutunia, sive aiiteceminuitur, dat sive insequatur, ad verum de magnitudine mali iudiciura horaines
vero
vel
Cf.
perveniant.
§ 58, 59 ubi haec verba
raaxime
sunt
raemorabilia:
quod rem
continet, malura quod opinatum sit raaximura, tantum, ut vitam beatam possit evertere.'' Patet hanc doctrinara Posidonianae quara supra adumbraviraus esse contrariam. Is enira consuetudinem et exercitationera cuusas attulerat per„inteIlecto eo
nequaquam
esse
turbationis
praemeditatione
mitigatae.
Hic
vero
patronus
exstitit
XXVI
PRAEFATIO
Chrysippi, dam in ipsa opinionis mutatione causam inesse docet. Ea vero quae § 55 dicuntur: „feriunt enim fortasse gravius; non id efficiunt, ut ea quae accidant maiora videantur'' cum Posidonii doctrina
accurate
nihil
cognitum habemus, sueto.
magnitudine mali opinati, ut e Galeno posuit, multum in consueto vel in-
qui in
concinunt,
momenti
opinione non
Magnitudinis enim
Sed verbis
mutata
homines
paulatim
§ 58 supra exquae etiam notam esse certi cuiusdam auctoris. impressam scripsimus puto Nam cum idem sit sine dubio, cui Stoicas definitiones § 24, 25 Tulmalis
assuescere
lius debet,
iudicavit.
e
illis
tamen vitam beatam non omnibus malis
rum quorundam malorum participem
esse
docet.
carere, sed
mino-
Is igitur fuit,
qui
vitam beatam a beatissima distingueret. lam cum initio cap. 25 Antiochus laudetur de re leviore quidem per se, sed cum antecedentibus
tam
arte coniuncta, ut divelli
nuUo modo queat, nec non
in sequen-
tibus paragraphis eiusdem scriptoris vestigia cernantur (cf. § 61: „causa est enim nulla alia nisi opinio et iudicium magni praeaegritudinis ;
sentis atque urgentis
eae
quae „magni" notionem
deligantur
nequaquam
is
Antiochum
fuisse Ciceronis fontem pro cur in explicatur, magnitudine mali opinati et ex compluribus Chrysippi definitionibus
mali"),
lam optirae momenti tantum ponatur certo habeo.
erat,
qui,
praeter
vitium
contineant.
nuUa mala
Antiochus enim esse
ratus,
ita
aegritudinem posset sanare, ut mali opinionem maerentis animo totam
parva esse, quae maxima visa sint, haec est ad illius Neque ex his inteUectis ad aptissima consolandi ratio.
evelleret;
placita
immo
—
nostram Chrysippeorum coUectionem multum
utilitatis
redundat; tamen
non
poterat, quin in fontes Ubri tertii inquireremus, ut inteUegeretur ab Antiocho Ciceronem ea accepisse, quae in hoc Ubro ad Chry-
fieri
sippi doctrinam
proxime accedunt. Pauciora sunt quae de libro quarto
Tusculanarum
disputa-
quod iterum cum HirzeUo, cui permulta me Aegre debere confiteor, Utigandum est. Neque enim persuasit mihi vir docUbro continentur, posse derivari. hoc ex uno fonte, quae tissimus, Immo quod § 10 Pythagorae et Platonis de anima rationem se pro-
turus sim.
fero
bare simulat, sequentibus vero capitibus definitiones profert Stoicorum, ex Chrysippea philosophia arcessitas, quae cum iUa ratione aperte dispugnent, certissimum duco fontium diversitatis indicium. Neque 38 mediocritates sq.), impugnantur (§ putatio Ula, qua Peripateticorum
decent philosophum, qui omnes aflfectus falsis opinionibus nasci Immo hunc longe aUa decebat disputandi ratio, ut scUicet docuit.
eum
non posse cogitari ostenderet: opinionem enim aut veram esse aut falsam, absurde cogitari de opinione vel medioopinionis mediocritatem
PBAEFATIO
XXVII
Atqui huius rationis, quae illum defininiagnopere falsa. tionum auctorem unice decebat, nuUum exstat vestigium; immo a Zenonis definitionibus solis proficiscitur, ut motus animi nimis concicriter vel
semper modum excedere comprobet. Itaque definitiones et parti§§ 11 33 suum habent et proprium fonteni, quod ipse Cicero videtur significare, cum „vela et cursum" sequentis disputationis distin-
tati
—
tiones
Neque hoc mihi tam arte con-
guit a ^scrupulosis cotibus^' antecedentium capitum.
persuasit Hirzelius,
quod librum quartum cum
tertio
ionctum putat, ut idem utriusque fons fuisse censendus sit. Nam in tertio libro multus est de „magnitudine" boni vel mali opinati, sine
qua perturbationem (aegritudinem) non posse
cieri
a quarto
iudicat,
libro haec opinio aliena est. in tertio et quarto libro
Definitiones igitur perturbationum, quae proponuntur, non possunt esse eiusdem aucto-
lam cum in quarto libro altera quidem pars, qua de Peripatetiris. corum agitur mediocritatibus et de curatione perturbationum, paucis exceptis a Chrjsippo aliena sit, de fonte illius partis hic quaerere nolo, de priore parte §§ 11 33 nonnuUa addenda sunt. Ac primum quidem cum Hirzelio ea in re me consentire gaudeo, quod a Posidonio haec
—
Eadem videlicet argumenta, quae Posidonium revocari non sinunt, hic quoque
capita abiudicavit.
tertii libri deti-
nitiones ad
valent.
igitur
ipsum Chrysippum putandus
Nonne
est Tullius arcessivisse, cuius pla-
pleraeque sententiae congruae sunt? At sunt quae vehementer hanc coniecturam dissuadeant. Nam et omnino TuUium a Chrjsippi lectione alienum fuisse puto propter orationis squalorem et intricatam citis
sententiamm difficultatem, et inveniuntur in illis capitibus quae complurium Stoicorum placita respecta esse ostendant. Cf. § 23 „nimium operae consumitur a Stoicis, maxime a Chrysippo" et § 30 „quam alii
ipsam temperantiam dicunt
praeceptis."
bus §§ 23 esse.
obtemperantem temperantiae quae de morbis animi et aegrotationi32 disputantur, vix possunt ex uno scriptore excerpta quae § 23 incohatur, mox ut minime necessaria omittitur
—
Nam
Accedit,
quod
ea,
corporis et animi comparatio, (§ 28)
esse, alii
tertium
eadem
quasi de novo
cp.
12
instituitur.
(§ 27) iterum, cp. 13 in Alia enim ratione cp. 12,
in.
13 aegrotationis notio explicatur. Itaque, quamquam insunt, quae sine dubio Chrysippea sint, omuia ex solo Chrysippo a Tullio
alia cp.
excerpta esse non puto. Quid igitur de tota placuisse
coniecturam,
suspicantur, cui litudo,
disputatione
qua
magnopere
e
iudicandum?
compendio
favet
Didymei
repugnat in explicandis „morbi
Bcriptoris ubertas.
triviali
Scio multis
et Laertiani et
eam
haec sumpta esse
compendii simi-
aegrotationis"
Talia enim a compendio aliena sunt.
notionibus
Mihi autem
XXVm
PRAEFATIO
hoc maxime
in ipsius Tullii
iime placita
ut
epitomam Stoicae perturbationum doctrinae usum confectam esBe sumam, quae ad Chrysippi ma-
arridet,
se adplicuerit.
Nam
cetera haec
praeter
quoque verba
Chrysippi nos admonent (§ 33 in): „Habe8 ea, quae de perturbationibus enucleate disputant Stoici: quae logica appellant, quia disseruntur subtilius." Atqui Chrysippi tres primi de perturbationibus .libri
hoc ipso nomine ra
Xoyixd comprehendebantur et a consolatorio Valde igitur probabile (d'£QansvTix& vel '^d^ixw) libro discernebantur. est eum, qui Ciceroni commentariolum paravit, e Chrysippi titulo
—
transtulisse. Ut igitur paucis comprehendam, quae de hac Ciceronis disputatione iudico: non sine fructu est ad cognos-
hanc locutionem
cendam Chrysippi doctrinam, ita tamen ut a noviciis additamentis cavendum sit. Veniamus ad tertium librum „de finibus bonorum et malorum," quo Cicero Catonem inducit non solum eum locum qui de finibus est, sed totam fere moralem Stoicorum doctrinam per capita enarrantem. Nam quamquam concedendum est, deesse complures locos e. gr. de perturbationibus non nisi in transcursu § 35 agitur tamen si liber aliquis jcsqI rsXovg pro fonte habendus esset (quae
—
—
quae de singulis officiis fusius disputantur vix ad librum referri. Ac mihi quidem TuUius ea Stoicohunc possent rum moralia placita videtur complecti voluisse, quae e finis i. e. summi est Hirzelii opinio),
boni constitutione penderent, in ipsa vero disputatione non satis quod voluerat perfecisse, cum quaedam accuratius tractaret, quae cum illa nullam fere haberent necessitudiuem, ut illa de coniunctione homi-
num, de amore, de Cynicorum
Hoc
ratione, si
de amicitia,
de iure
placita.
fontem plura complexum esse poni-
optime explicatur, mus, quam quae ad Ciceronis propositum pertinerent, ipsum Ciceronem in delectu rerum errasse. Apparet autem eam fuisse igitur
fontis indolem, ut
cutuB
est.
Cicero
Nam
certum quendam ordinem servaret, quem Cicero seordinem sententiarum se transtulisse ipse
ex fonte
significat,
verum
compendium
et
quod Madvigius
vero per se non satis apparet, qui ipse in
num
Hirzelius
fons
ille
animadverterunt.
philosophi
liber
Id
fuerit
inquireret an doxographi qui aliorum scntentias in
redigeret.
Quod ex
iis
maxime
ubi complurium Stoicorum discrepantes
non ex
vero illius
unum quendam
locis
sententiae
diiudicandum
est,
respiciuntur,
nec
certum auctorem exprimere videtur. Ex prioris autem generis locis maxime memorabilis est § 68: „Cynicorum autem rationem atque vitam alii cadere in sapientem diiis,
quibus
cunt, siquis eiusmodi forte casus
nullo
modo."
Vide
scriptorem
et
inciderit,
scholae
ut id faciendum
dissensum
sit:
alii
doxographorum
PRAEFATIO
yiXlX
more notantem, ipsum iudicio abstinentem. Alter locus ezstat § 57, ubi Chrjsippum et Diogenem bonam famam propter utilitatem, eoi qui poBtea fuerint, cum Cameadem Bustinere non possent, propter se Priori opinioni ipsam praepositam et sumendam putavisse narratur additur apud Ciceronem: ^^quibus ego vehementer assentior," quani assensionem num ex fonte transtulerit, ambigimus. Atqui attenden-
dum
est,
nullam eius causam
proferri,
aliquanto diligentius adumbrari
quod statim
que,
argumentis
priori Bententiae
assensionis
refutatione
posterior
Probabile
caret.
vero
posteriorem
et
sententiani
Mirum quo-
illustrari.
significatio
adnectitur,
hic
Ciceronem
ipsum
igitur
assensum suum significasse, fontem notare dissensioncm satis habuisse. Item in tertio loco § 17 „In principiis autem naturalibus plerique Stoici
non putant
sionis:
si
ponendam/' quae adnectitur assen-
esse voluptatem
eam
sionis significatiO;
a Cicerone profectam puto,
voluptatem natura posuisse in
iis
cum
causa assen-
rebus videatur, quae
,^e primae appetuntur, multa turpia sequantur," parum Ubi vero cum certorum philosophorum brata sit.
adum-
subtiliter
aliunde
placitis
notis Ciceronis sententiae congruunt, tum Chrysippum, tum Diogenem, sequuntur, ut auctor ille delectum fecisse ex anti-
tum Antipatrum quiorum
placitis,
visse videatur.
non
Cum
ipse sui ingenii viribus fretus in
verum
his indiciis etiam illud concinit,
quod referendi
inquisi-
magis quam disputandi forma multis locis conspicua est, quamquam Catonem utpote Stoicum disputatione potius uti decebat. Unde fontis auctorem item narravisse, non disputavisse probabile redditur. Quae omnia,
cum Madvigii
tus
breviter
sit,
et Hirzelii disputationibus hic liber satis illustra-
monere
satis
habeo.
Puto
igitur, ut
tandem ad
veniam, totam libri tertii conformationem non favere qua e clari cuiusdam philosophi libro excerptus esse
ei
fineni
coniecturae,
creditur.
Nam
esset, aliquid saltem ex propriis Hecagr. tonis placitis conspicuum esset, cuius generis nihil protulit Hii^zelius. Cura vero de Chrysippo, de Diogene, de Antipatro, de Panaetio, de si
ex Hecatone derivatus
e.
Posidonio non posse •
cogitari
ipse Hirzelius
ita
ut nihil contra dici
possit demonstraverit, epitoma ex complurium philosophorum scriptis conflata hic quoque TuUium usum esse persuasum habeo. Sed utut
haec res se habet
—
nam
brevius quaestionem
—
tractavimus
quam
ut
onmes dubitationes profligarentur quod ad nostrum propositum de momenti etiamsi est, persona auctoris dubitetur, satis gravissimi intelligitur:
tum
esse,
cessita.
doctrinam Chrysippi totius disputationis quasi fundamensingula
vero
placita e
Diogene quaedam
et
Antipatro ar-
His igitur omissis ea tantum, quae aliis testimoniis Chrysippea fragmentorum coUectionem erant recipienda.
esse constaret, in
XXX
PRAKFATIO
lam de enim a
pauca habeo quae addaui', nullius Chrysippus auctor habetur. Ac „de natura librum alterum cum ex Posidonio, tum ex libro quodam ceteris libris Tullianis
viris doctis ipse
deorum"
principum Stoicorum sententias continente conflatum esse, mihi Quae plane persuasit Usener (Epicureorum praef. p. LXVIIsq,). vero priori „de divinatione" libro Posidonii insunt, eoruni ma-
selectas
gnam partem iam
in Chrysippi
oribus philosophis, a Chrysippo, tione
cum
libris
exstitisse
probabile
in hac doctrina videtur versatus esse, ut
enim Posidonius
disputata
est.
quae a
Ita pri-
a Diogene, ab Antipatro de divinaerant, coniuncta proderet magis
tum coUecta
quam novis placitis augeret. Inde magnus Posidoniani operis librorum numerus explicatur, inde quae § G ex praefatione sine dubio Posidonii sumpta Tullius narrat, inde frequens antiquiorum apud Ciceronem memoria. Recepi autem in Chrysippeorum numerum locuni
IV p. 569 Delarue) propter similinon quo per se consensus ille Chrysippeam originem probaret, sed quod Origenem saepe ad ipsum Chrysippum in Stoicis se adplicuisse sciebam nec non ipsa res, quae ipsam quendam Origenis
tudinem
quasi
(contra Celsum
loci Tulliani I 52, 120;
summam
doctrinae attingebat, Chrysippo digna videbatur.
I)e
Diogene Laertio et Ario Didymo.
luter ceteros fontes, quibus Stoicae doctrinae notitia ad nos pervenit, Laertii in Zenonis vita enarratio et Didymi apud Stobaeum eo
praecipuum
sibi
locum vindicant, quod
altera
totam moralem, altera
etiam logicam et physicam philosophiae partem complectuntur, Laertius etiam frequenti Stoicorum auctorum librorumque memoria insignis est. Cum vero ad generalem Stoicorum doctrinam cognoscendam
ambo
ad
quosnam auctores singula placita redeant, Didymo, qui perpaucis pro amplitudine nomina locis auctorum addidit, neque multo facilius in Diogene, operis lam cum nostrum sit extricare, nominum scateat copia. quamvis utilissimi
sint,
difficillimum est diiudicatu in
quaenam ex tanta placitorum multitudine ad Chrysippum probabiliter referantur, quaerendum est de utriusque fontis cum universa indole ac natura, tum tempore et origine. Atque utrumque simul in iudicium vocari ipsa res postulat, cum tanta
sit et generis et singularum a ceterorum, qui hisce de rebus sententias Neque virorum doctorum opinionibus exordium capere libet; statim tulerunt, ipsam rem aggrediamur. Diogenes igitur absoluta § 38 Zenonis disci-
rerum
similitudo.
pulorum enumeratione ad placitorum enarrationem pergit non
ipsius
Zenonis, sed ut ipse dicit xoLvfj ndvtcav rav ZVcjlxwv. lam cum in fine primi capitis ad ceteros praeter Zenonem Stoicos transitum fac-
PRAEFATIO
XXXI
turuB his verbJB utatur: & di rivt; k\ avxCiV divivix^ri^av^ taxt, tddi^ ea placita videtur tractare voluisse, quae omnium Stoicorum eBsent
—
communia. Praemittitur autem §§ 39 41 med. de partium pbiloBopbiae numero et ordine disputatio, (}ua discrepantiae quoque singulorum auctonim diligenter notantur. Sed offendit verborum: 'O dh d>g Zr^vfav 6 TuQOtvg locus, quae tam perverse coUoKXeav^g
—
oata sunt, ut illud xov k6yov vix possit intellegi. Refertur videlicet ad prima totius disputationis verba: xQm.(Qfi <pa6iv flvai xbv i(axu
serenda
tempus
fuisse.
est
ticularum
Apparet igitur baec duo enuntiata post § 30 invero causa fuerit ordinis turbati, nonduni
Quae
quaerendi.
Praeterea
mirum
est, eos qui
permixtae
par-
primos memorari, deinde per ttkkoi ds eos qui certum quendam ordinem commendaverant, iis opNeque euim credibile est, exstitisse philosopbos, qui ita omnia poni. Sed eo sensu permiscerent, ut nuUum partium ordinem servarent. traditioni
patrocinati
erant,
accipienda esse, quo Cbrysippus iv ta jieQl ov xad-' utcu^ atpexxiov s6xl t&v aXXav ta tijv Xoyixijv dvaXafi^uvovtL jtpcStT/v, dXXd xdxsCvmv fi£XttXr}nxs'ov xttxd xo videtur
illa
permistio
X6yov XQ^I^^^S
diiit:
idemque Zeno Tarsensis, Chrysippi discipulus, voluit cum pbilosophiae ipsius, non tov xatd (piXo6o(piav Xoyov tres illas partes esse autumaret. Sed etiamsi fuerunt, qui nuUo ordine uterentur, ii did^fisvovj
post ceteros erant commemorandi. Sequitur § 41 med. 48 breviuscula de logica parte expositio, in
—
partitione et
gravissimarum
deinde a media § 46 de utilitate
artis
dialecticae
notionum definitione
dialectica
virtute
disputantur.
eiusque
His
subsistens.
Plura
deque sequuntur no-
speciebus
absolutis
de Diocle Magnete, quibus generali capitum expositioni de specialem logica tractatum se addere eumque ex Dioclis sxidQOfif} tav (piXo66(p(ov se exscribere ipse Laertius testatur. Quae igitur e
tissima
illa
Diocle exscripta esse faciamus, hoc
unum
ipsius
videamus,
Laertii
testimonio
constat,
nunc missa
quem ad finem
Dioclis verba pertineant. extr. verbis iv 'P6da Dioclea finiri,
difficile est intellectu § 82 vero § 83 continentur, non iam Dioclis esse, sed eiusdem fontis, quae unde capita logica antea Laertius excerpserat. Nam verba: Tva (la-
Neque
Xi6ta xQutvv(o6i, dittXsxtixbv (i6vov slvui tbv 6o(p6v etc. proxime accedunt ad illam de dialectica virtute et utilitate artis dialecticae disputationem, cui capitum auctor tantum raomenti tribuit, ut solam fere pluribus adumbraret, quaque ad ceterarum partium enarrationem transitum sibi videtur paravisse. Itaque § 83 Laertium omisso Diocle ad
priorem fontem redire iudico.
Quod
explicari
non potest,
nisi
eam quoque, quae § 84
orditur
PRAEFATIO
XXXIV
cum
apud Aetium occurrat (I 16, 1 apud Didymum (fr. 19 Diels) et apud Philonem 58. mundi Quin etiam ad Peripateticos transopificio p. Miiller). (de migravit (Didymi fr. 5 Diels). Non igitur nisi casu fieri potuit, ut
corum videtur commmiis
lemma
ubi
unum ApoUodorum
ad
faisse,
et
excidit) et
praeter ceteros gravioresque auctores relegare-
Atque frequentes sunt huius generis loci, quibus qui nominanplacitorum neque soli sunt neque potissimi auctores. Quales etiam § 138 exstant mundi definitiones, laudato uno Posidonio iv tfj de(i£tso3QoXoytxfj 6tOLXELG)6£L^ cum ad verbum conspirent Chrysippi finitiones a Didymo servatae (fr. 31 Diels). Atque hoc quidem loco cum definitiones ad Posidonium relatae verbis „rj ms q)rj6L Iloeeida}mur. tur
alii definitioni adnectantur, si ceteris fontibus destituti essemus, Posidonii eas proprias fuisse profecto arbitraremur. Non multum proficimus verbis § 135, ubi ad definitionem superficiei (tij? inLcpavsLag)
vtog"
additur: tavti^v ds 6 IIoesLdavLog iv tQCtcp
xeqI ^steaQOv xal xat'
dnoXsLnsi, quamquam mirum est hanc Stoicorum opinione discrepantem a communi Posidonii atque propriam sententiam referri (cum praesertim merae definitiones et antecedant et sequantur) non referri generalem i. e. Chrysippeam doctrinam. Quod ijtCvoLav xal xad'^ v7c60ta6Lv
locum ex
facile explicari potest, si Posidonii
alio fonte
insertum esse
putamus.
Tandem ad locum pervenio maxime memorabilem quemque meae
ceteros
arbitror § 138 extr. et 139.
sententiae favere
praeter
Docetur
mundum
providentia et ratione gubemari (xad^d <prj6L XQv6Lxnog iv totg tcsqI JtQovoCag xal IIo^sLdavLog iv tQL6xaLdsxdtG) nsQl d^scov omnes omnium Stoicorum libri) quod quoet possumus addere
—
—
—
modo
accuratius
fiat
Comparatio igitur Stoicorum more
exponitur.
hominem, qui quasi parvus mundus In homine enim anima per totum corpus viget, ita tamen ut ad
mundum
instituitur inter
et
est.
di-
versas corporis partes diverso et integritatis et intentionis gradu pertineat: dt' rav cag s^Lg xsxcaQrjxsv, cag dLcc t&v 66t&v xai t&v ybkv yccQ
vsvQOV
Sl'
av
ds
ag vovg, ag
dLcc
sive Laertii sive librariorum culpa
tov ijys^ovLxov.
medius
ille
Intercidit igitur
intentionis gradus,
quem
quibusdam humani corporis ipsum quoque lam Stoici putabant. inesse et unguibus, partibus, ut in crinibus eosdem gradus in deo quoque esse totum mundum permeante scriptor
naturam nominabant
ostendere pali
quae
s^iil^vxov
instituit.
Incipit
dicitur parte:
xal
in
et
XoyLx6v^
sx^tv
inverso priore ordine, a princixal tbv oXov x66(iov, ^&ov ovta xal
igitur,
ovta
drj
rjysiiovLxbv
(ihv
tbv alQ^SQa f o{v) xal
TCQcbtov d-sbv Xsyov6Lv, {tbv avtbv ds) al^Q^rjtLxag a67CSQ xsx^QV^^vaL dLcc
tav iv
ccsql
xal
Slcc
tav ^coav
ccxdvtatv xai {(pv6LXG>g dtd tatv)
XXXV
PRAE*'ATIO di& dh
v'
tilg yfjg
a^lig xa»'
Cf. Vol. II n.
i^iv.
G34.
Addidi
Sed ancis inclusa quae explendae sententiae causa haec nihil fere ad rem. Non solam addidi quaedam, sed etiam omisi, necessaria duxi.
quo loco crucis signum adpinxi. Omisi amplum laudationum acervum, qui ubi in libris editionibusque legitur planum et simplicem sententiae decursum miro modo perturbat. Quod cum ex iis qni diligenter
bare
Laertium legerint, neminem fugisse putem, pluribus proNon tam certum habeo, de explicanda re idem
supersedeo.
sensisse omnes,
quod
deprehendisse mihi
ipse sentio.
yideor;
qui
yidelicet compilatoris manum laudationes scriptorum margini alieno loco eas inseruit, unde ac-
Ipsam
cum
adscriptas scribae tradidisset, ille cidit ut pro bv xal jtQ&tov d^abv Ityovffiv,
quod ad ipsum aethera
primitus referebatur, 8 illud in textum reciperetur, quod nunc ad tb xad-aQatSQOv tov alQ-SQog referri videtur. Atqui upparet non potuisse Stoicorum
cum
singulari
illa
universorura (X^yov6i) de primo deo opinionem Chrysippi locutione (t6 xad-agcoteQov tov aid^iQog) iis fuisse coniungendam, quae de universis Stoicis
copulari, sed cum antea relata erant.
Neque ad sequentem
esse
principali
parte mundi, sit aetheris substantia.
exstat,
potest
t6
pura
— Ergo Hic
omnia permanat, non arta necessitudo probat, quam sed ipse aether
tionem atque fieri
potuisse,
scriptorum
infinitivum
xexoQrjxBvai
xa&aQatsQov tov ald^iQog, cum in sola ubi nulli crassiori materiae permixtus
subiectum
igitur
locus
pars,
luculentissime
ipsam placitorum enarralaudationes intercedat neque
inter
librorumque
quod nonnullos
non purissima aetheris
viros doctos opinari video, ut tale
com-
pendium ex ipsis philosophorum libris consarcinaretur. Atque nostro iure quod in hoc loco manifestum est, ad totam Laertianae enarrationis originera referemus.
lam huic
loco
addam alium §
156, 157 cui ipsi quoque
multum
tribuo:
§ 156 ^oxel dh
avtotg
tijv
(i6v
§ 157
Zr'iv(ov
sv
dh 6 Kitisvg xal
tolg
'AvtCnatQog tcsqI li^vxfig ysvs6iv^ o:csq s6tl xal Uo^scdaviog xvsviia sv&SQ[i,ov nvsvfia nvQosLdhg xal tsxvosidsg' slvac f^v i/vxrlv tovtoj yaQ iifiag t^v dh ilrvxriv (
^adC^ov
slg
tavrrjv ds slvav tb 6v(itpvsg rjfitv xivsl6d-at. KXsdv^rjg fihv ovv nd6ag xpsviia' dib xal 6Cl>[ia slvai xa\ STCidiafisvsiv (isxQc tfjg ix7tvQG)6SGig,
^dvutov iTCifiivstV (p&aQtriv XQv6mxog ds tag 8s slvai' tr^v ds tav oXcov atp&aQ- VOiV. Tov, ^ff t^^QV ^^*'"* T«S ^v ^otg ^iboig.
lista
t&v
6o(paiv /*d-
luxta posui, quae apud Laertium deinceps posita sunt, quo
faci-
XXXVI
PRAEFATIO
quae ratio inter haec duo enarrationis capita intercedat. Quae enim in sinistra parte paginae coUocavi, generalem Stoicorum doctrinam ita ut nihU desideretur, ahsolvunt, quae in dextra
lius intellegatur,
non sohim discrepantias singulorum a generali doctrina contietiam eadem placita, quae illic sectae tribuuntur, ad singused nent, los auctores revocant. Nam avevfia TCVQoeidag plane idem est quod Quodsi nvsvfia svdsQ^ov, quia ignis artificiosus a calore non differt. parte,
ex ipsis auctorum, qui nominatim afferuntur, libris compendium excerptum esset, primum quidem de substantia animae et generalis doctrina et singulorum opiniones adumbrarentur, deinde de immortalitate
eodem ordine ageretur. lam vero ceteras quoque physicae partis laudationes singillatim pertractare non necessarium duco, cum ea quae adhuc protulimus satis superque rem illustrent.
Neque mirum dationibus in
est alios exstare locos, ubi melius placita
unum
coaluerunt.
Mirum
potius esset,
si
cum
lau-
multis locis
manus tam manifesto deprehenderetur. Sed quaerendum est diligentius de duorum illorum fontium natura. Atque nomina quidem auctorum librorumque ab eo, qui haec tam sinistre consarcinavit, non ex ipsa philosophorum lectione petita compilatoris
esse iudico, sed ex
eclogarum, quales tunc temporis perEclogas philosophorum dogmaticorum ab Academicis in scholae disputationibus adhibitas esse et a Tullio in lib. II de nat. collectione
multae fuerunt.
deor. in
rum
usum
vocatas probabile reddidit Useneri disputatio Epicureo-
LXVII, similes ab ipsis Stoicis esse adhibitas persuasum eorum quoque usui provideri oportebat, qui cum mediam inter vulgi inscitiam et doctorum diligentiam viam sequerentur neque compendiorum exilitate contenti essent neque tot voluminum lectioni Eiusmodi igitur hominibus apta erat Didymi epitome, quam vacarent. ex Eusebii praep. evang. lib. XV cognitam habemus cuiusque quampraef. p.
habeo.
Nam
vis exilia frustula ad nos pervenerint, tota ratio etiam hodie agnoscitur. Patet enim Didymum et universam sectae doctrinam et singulos
cum in unoquoque placito a generali doctrina proquam ipsam quoque nonnunquam gravissimorum auctorum
auctores spectasse, fectus,
verbis propriis illustrabat, inde ad propria cuiusque philosophi placita et discrepantias descenderet, quae tum referendo tum excerpendo ad-
umbrabat.
Itaque libris
quoque
eclogarum libro
videtur
Arium utpote philosophum aliquatenus imbutum fuisse putaverit.
Neque repugnabo auctorum
hic si
quis
usus esse.
ipsis
veterum
Certissimum
vero duco eclogas, quales in epitoma sua tradidit, iam ante eius aetatem exstitisse; quod non tam certis vestigiis quam tota Posidonianae
PRAEFATIO
XXXVII
Notum est, ex fragmentis Posidonii multa ad superiorum temporum Stoicos, ad Zenonem, Chrjsippum, spectare Aristonem, Antipatrum; atque videtnr plerumque Posidonius in libris aetatis indole probatur.
suis a diiudicandis
priorum philosophorum
litibuB
exordium
cepisse,
quippe qui non tam nova placita inyeniendo, quam pristina prudenter deligendo atque nova ratione in unum coniungendo laudem mereret. Eclecticus ille fuit non solum in alienis, sed etiam in Stoicis. Hanc igitur aetatem, quae quasi summam e superiorum saeculorum cogitationibus efficere sibi videbatur, apprime decet doxographica diligentia. Itaque quod de Academia contendit Usener, scil. non potuisse scho-
lam sententiarum apparatu carere e dogmaticorum libris selectarum, hoc ad ipsam Stoam transferre non dubito. Non poterat profecto Posidonius
bant
cum
discipulis
gravissimas
eclectice
philosophari,
Stoicorum
gravissimorum
nisi
manibus
sententias,
ex
tene-
ipsonim
Atque auctorum nomina quae in Didymi excerptis et in Laertianis apparent, hanc ipsam aetatem quasi commonstrant. Nam quamquam Antipater Tyrius nominatur, Posidonio ille quidem aliquanto minor natu, frequentissimum tamen per totam Laertii enarlibris congestas.
rationem Posidonii et
nomen
eminet, ut facile intellegatur, Chrysippum fuisse Stoicoram. Indices igitur ta-
Posidonium auctori sumraos
lium
eclogarum exili compeudio Laertius vel auctor eius inseruit, interdum argumenta quoque sententiarum et discrepantias philosopho-
rum ex eodem libro enotavit. Adhuc physicae tantum parti operam dedimus, iam
ceterae quo-
—
41 Itaque paucis moneo, quas de § 39 eadem coniectura posse solvi, qua in
que partes sunt examinandae.
supra movimus dubitationes, Nam perversa eorum, quae de Cleanthe et Zephysicis usi sumus. none Tarsensi narrantur, coUocatio vix alia ratione poterit explicari,
quam diversorum excerptorum
coniunctione.
Quod vero ad
logica
Dioclea attinet, facile intellegitur, eas quae in hac parte occurrunt scriptorum laudationes bene se habere et vacare iis offensionibus, quas in physica parte deteximus, praeter eas iudicii
auctorum dissensiones.
— xad^d <pa6l
tprjai invenitur.
quae § 54 proferimtur de norma
Hoc vmo enim
Puto
loco ridiculum
illud
igitur verba inde a xad^d
q)r]6t usque ad t&v xad^dXov pro scholio Laertii esse habenda in Dioclis contextum inculcato. Nam per totum Dioclis tractatum constanter pro illo xada legimus d}g. Neque ullo loco praeter hunc apud Dioclem Boethi
dissensiones notantur, quarum in physica parte frequens memoria est. Accedit quod verba, quibus altera Chrysippi formula inducitur, dia-
«Qog avtdv, eorum similia sunt, quae § 138 exstant: 6 XQv6innog diatpoQareQov ndXiv etc. et verba quibus Boethi
(psgdfievog [livToi
PRAEFATIO
XXXVITI
singulare de norma iudicii placitum sententiae communi adnectitur: 6 [ihv yccQ Boi^d^og eandem compilatoris manum produnt, quae § 149 scripsit: 6 fihv yccQ Ilavttitiog etc.
consensum eo graviorem esse
Hunc autem
in
forma locutionis
quo longius in ceteris Dioclis Quae cum exemplum praebeat probae et sanae scriptorum laudandorum consuetudinis, eo magis perspicua fit ceterarum partium in hac quidem re pravitas. arbitror,
ratio a morali et physica parte distat.^)
lam ad partem moralem pergamus,
cui ultimus disputationis locus
ea de causa reservandus erat, quod propter artam necessitudinem, quae huic parti cum epitoma Didymi intercedit, hanc una cum illa tractari oportebat.
Primum
igitur quaeramus,
num
illa,
quam
in ceteris
observavimus, auctores appellandi ratio ad hanc quoque partem pertineat. Neque multos locos tractare oportebit, si quidem suppetunt,
quae omni cuius
dubitatione
initio
exempta enumerantur bona,
sint.
mala,
Inquiramus igitur indifferentia.
in
§ 102, Indifferentium
porro duo genera distinguuntur. Ab altera parte stant ^ca?^, vyteta, Huic enurjdov^^ xccXXog etc. ab altera d^dvatog, v60og, novog^ al^xog. merationi statim auctores adnectuntur {xaO^d tptjaiv 'Exdtcav iv i^ddfic) xsqI tiXovg xal l^jiolXodcDQog iv tfj yj&ix^ xal XQv6Lytnog), deinde sequuntur haec verba: ^i} yccQ elvai tavta dyaQ-d, dXX' adidcpoQtt Xttt'
Duae in hisce res sldog jtQoriy^iva et duo huius placiti argumenta. animadvertendae sunt, altera quod verba: (irj yccQ elvtti etc. nec non duae
rum
quae subsequuntur, argumentationes cum mentione scriptocohaerent, ut ex eodem utique fonte derivanda sint; altera
illae,
ita
quod verba
/a^ yccQ slvttt etc.
praecedenti enumerationi non bene ad-
nectuntur, utpote quae ad vitam, voluptatem, pulchritudinem etc. referenda sint, non ad mortem, dolorem, infirmitatem, quae res extremo loco enumeratae erant. Quod cum per se compilatoris neglesatis videatur comprobare, accedunt alia, quibus suspicio nostra etiam confirmetur. Nam quae hic de rebus productis vel praemagis positis disputantur, ordinem sententiarum perturbant, cum § 105 de-
gentiam
mum leve
quid
sit
ducendum
nocendique
est,
finitio,
Neque
id
quod quae extrema § 103 nunc legitur iuvandi Cum vero ubi legitur quo referatur non habet.
hoc modo scriptor
finiverit: ovditsQa dh otfa (iijts g}^sXbI ad iUam indifferentium enumerationem iuvandi ^Xdjttsi, primam
indifferentia (iT^ts
XQorjy^ivov quid dnonQoriyybivov definiatur.
nocendique finitiones primitus pertinuisse patet, unde efficitur, inde a xad-d (pri0LV ^Exdtav usque ad ttl^xQov slvttt dyad^dv omnia ex altero 1) Praeterea § 55 post verba xal a&iia S' ictlv r) (pcovi] malim abesse quod xal dtoadditur xcctcc rovg 2ra>L7iove, quia sequitur: mg tpT^eiv kgxiSrinog yivrig xai kvxLnatQog xai XQvamnog.
—
XXXIX
PRAEFATIO
fonte illata esse, quo Laertius compendii exilitatem aniplificare studeAlterum addo locum, ubi laudationura copia aptum sententia-
bat.
—
nim progressum med. hic
finis
Agitnr de yirtnte, cuius § 89
turbavit § SOsqq.
dta^saig
proditur:
b^oXoyovfiivrj.
Definitioni
statim
adduntur gravissima de virtute placita sciL propter se ipsam esse
expetendam beatamque vitam secum afferre. Sequitur causa, cur non omnes homines ad virtutem perveniant. Dein ad definiendam virtutis notionem scriptor relabitur: &QStri di xoi rj fiiv Tig xoivag navtl rsi.si(06ig (ij di Tig av^Qwnfp Idicog tov Xdyov ts-
Nam
lacuna, quae post TsXsCa)6ig in libris exstat Sed plura etiam exciderunt aut corrupta sunt Sequitur sequentia verba, cum ne sic quidem oratio bene procedat. lsCca6ig).
sic fere
videtur explenda esse.
porro distinctio inter ^scagrifiaTixag et d^scjQijtovg
Hecatone (iv
tco
XQato) xsqI uQSt&v)
illustratur,
slvai ti)v aQSt^v xal rijv Tcaxiav et dtdaxTiJv slvaL
vxaQXf^v dQSf^, dein diversae de numero virtutum opiniones.
placita: tijv
pluribus
de virtute placita
(scil.
Hunc
igi-
Nam
duo illa ineptum esse per se patet. v:taQxt^v slvai et didaxtriv) ea quae de nu-
tur sententiarum ordinem
mero
quae ex dein duo
virtutes
et speciebus virtutis
disputantur inteiTumpunt.
Puto
igitur in
priore fonte post ea quae de tsXsia^sc dicuntur statim subsecuta esse haec (§ 92 med.): t&v ds aQstav tag (lev jtQatag etc, quae vero interposita sunt ex compluribus alterius fontis pannis consuta esse.
—
moneo quae in § 111 ad Chrysippeam de affectibus doctrinam pertinent (doxst dh avtotg xaX td aXka) ea de causa pro additamento esse habenda, quod de notione affectus iam in antecedente Breviter tantum
—
paragrapho rem absolverat; postquam quattuor affectuum genera enumerata sunt {t&v 8\ na^av ta dvoTdrG) slvat yivrj TirraQa^ Xvxrjv, q)6^ov, imd^vnCav, bat.
—
ridov^v),
eorum statim
definitiones sequi
oporte-
Unum
virtutum
etiam locum tractare nobis liceat § 125sq. de mutua Notissiraum igitur Stoicorum placitum Tag coniunctione.
aQSTag dvTaxoXovd^stv dXlT]kuig xal rbv (iCav sxovTa nd6ag sxsiv longiore argumentatione illustratur: mediae vero argumentationi trium
nomina auctorum sed
inseruntur.
explicate a Laertio
Quae argumentatio cum non summatim,
prodatur
contineatque
notiones a
communi
Stoicorum usu alienas, dubitatio subnascitur, num re vera et ChryQuam sippus et Apollodorus et Hecato hac ipsa conclusione usi sint.
opinionem funditus tollere in animo est. Nam Hecatoni quidem tradita conclusionis forma aptissima est, cum a Panaetiana theoreticae et
practicae virtutis
Neque formula exd6Tr]v
illa
distinctione
qua
Tav dQSTav xsqC
tota
proficiscatur,
disputatio
Chrysippo non item.
terminatur:
ti tdiov xstpdXaiov
xs(paXaiov69^aL
ad Chrysippeam senten-
XL
PRAEFATIO
exacta est. Habes igitur exemplum, cautio adhibenda sit. Laertium Nam ubi ad apud placitum argumentis illustratum complura auctorum nomina adduntur^ non illa argumenta, sed ipsum tantum placitum ad omnes referen-
tiam
(xoiag slvai tag &QSTcig)
quanta in talibus
dum
est.
lam quoniam moralem partem eodem modo quo physicam a esse perspeximus, de compendio fontem nominavimus, videndum est. Nam cum illo, quem priorem hoc quasi fandamentum sit totius enarrationis, cardo rei in eo verti-
Laertio auctam et
natura eius atque origine, quatenus
tur, ut de
dum
amplificatam
res perducatur.
Laertium leguntur,
Ex
fieri
potest,
ad
liqui-
enim, quae nuUo nomine adscripto apud ad Chrysippum referri possint, nobis multa quam iis
gravissima est quaestio. Benevolentia igitur fortunae accidit, ut simillimum huius compendium a Stobaeo in eclogis II cp. 7, 5 servatertii
retur;
denique eiusdem generis compendii apud Sextum usus quae Sextus affert ita comparata sunt, ut quamvis
Nam
apparet.^)
summa cum Didymeis neque
e
Laertianisque similitudo conspicua neque e Laertii fonte a Sexto derivari
Didymo
sit,
tamen
potuerint.
Ea
autem, ut accuratius describam, inter haec tria ethicorum compendia ratio intercedit, ut cum mira quadam in rebus ipsis affinitate varietas
in minutiis et
quaedam
maxime
in verbis coniuncta
sit.
Confer
de generibus bonoigitur, ut exemplis utar, Sextum adv. math. XI 46 rum cum Laertii § 95 et Stobaei p. 70 1. 8—20 Wachsmuth (Vol. III
97 a),
n. 96. 97.
Laertii §
104
Sextum
et
et Stobaei p.
adv. math.
79 (Vol.
XI 59 de
indifferentibus
cum
Nam
totos
III n. 118. 119. 122).
non opus est. Cf etiam Sextum adv. math. XI 22—27 cum Stobaei p. 69,17—70,7 W. et Laertii § 94 (Vol. III Cum vero accuratius rem examinaveris, patebit tibi n. 74. 77. 76). non ad totas enarrationes sed ad priorem tantum utriusque partem
locos hic exscribere
—
—
,
hanc similitudinem pertinere i. e. ad Laertii §§ 85 116 et Stobaei Nam reliqua eatenus quidem consentiunt, quod utrimque 93. p. 57
—
de sapiente et insipiente agitur, interioris vero inter utrumque scriptorem necessitudinis nuUa hic sunt vestigia. Quod qua ratione explioandum sit, postea videbimus, nunc ad priorem partem animum ad-
Atque ordo quidem primo obtutu videtur diversissimus Sed totum discrimen in eo positum est, quod Laertius a primo
vertamus. esse.
appetitu') et fine
bonorum, Didymus a virtutibus initium capit. Si bonorum p. 75 78 Didymus disputat, in primum
igitur, quae de fine 1)
in TuBculanarum lib. IV doctrinam afFectuum, more tali compendio sumpsisBe videtur. etiam Hierocles in ea quae nuper reperta est ^^(x^ avoix^imaei.
Atque etiam Cicero
bomm, aegrotationum 2)
Ut
—
XLI
PKAKFATIO locum
trantiposita ense finxeriH, cetcrae parteu plane
excipiunt.
Nam
eodem ordine
se
Didymi p. 58—65 (de virtutibus) rcHpondeut LaSrtii Didymi p. 68—74 (de bonis) La«rtii §§ 94—101.
§§ 89 med,— 93, lam, omissa quam transpositam finximus de finibus disputatione, ad 85 Didymi pergimus (de indifferentibus et de aestimatione) p. 79 Porro apud utrumque de quibus respondent La8rtii § 102—107.
—
extr.— 110 in. Sequitur 87 apud Didymum (interpositis p. 86, quae apud Laertium desunt de 93, quae appetitu eiusque speciebus) de affectibus doctrina p. 88 apud Laertium §§ 110 med. 114 tractatur. Terminantur haec apud officio
Did. p.
agitur
85—86,
LaSrt. § 107
—
—
utrumque morborura atque infirmitatum animi explicatione. Apparet eundem igitur uno capite eicepto, quod a Laertio melius coUocatur, ab utroque ordinem servari. lam vero, quod ad res et verba attinet,
tum
Ad
hic
tum
ille
plura praebet, quae omnia singillatim pertractare nolo.
nos enim ea vel maxime quaestio pertinet, quoraodo
talis similitudo,
qualem modo depinximus, possit explicari. Atque vix alia ratio poterit excogitari, quam ut sumamus, exstitisse aliquando compendium moralis Stoicorum philosophiae, quod cum scholarum usui destinatum ea esset, iterum iterumque pro aetatis cuiusque usu reformaretur; igitur quae communia sunt Didymi et Laertii (quorum quaedam apud Tullium redeunt in tertio de finibus; cf. inprimis § 53, 55, 56) ad
pristinum illum librum pertinere, quae vero discrepant vel in altero tantum fonte inveniuntur, posteriori aetati deberi. Eum autem librum, qui quamvis mutatus totius disciplinae fundamenta per complura saelaui cula praebuit, magna profecto auctoritate floruisse intelligitur. cum Didymi apud Stobaeum in subscriptione totius enarrationis haec
verba exstent:
Tavra
(ihv
inl
tooovtov.
IIsqI
kv
:tokXotg (ilv naqado^GJv doy(idt6iv disUx^rj- xal yuQ iv ta UeQl doyfidtav toi)
Xoyov
xai xai
—
'Eyio d' ojcooa jCQovd-snrjv etc.
obscuriora videantur neque satis
appareat,
ndvtav t&v
yccQ
aXkoig iv
6
XQv6i:i3tog
'TnoyQatpi] quamvis haec verba tfi
cur hos Chrysippi
libros
Didymus uominet, probabile tamen videtur, eum iu fonte suo eorum mentionem invenisse. Quodsi titulus ille: 'TnoyQatpri tov Xdyov (cf. Chrysippeorum librorum indicem Vol, II p. 8, 30, in quo prilocum inter morales libros obtinet) aptissimus est tali libro,
Laertii
mum
qualem Laertianae
mentum
et
Didymeae enarrationis
fuisse suspicati
sumus,
ipsum Chrysippi librum.
in
parte
proclivis est coniectura:
Nam
de altero libro:
priore
funda-
hunc fuisse
nsQi doy^idtcjv,,
poterit cogitari, cum illud compendium ex partitionibus definitionibusque totum fere constitisse, atque ipsa placita non
siquid video,
nisi
non
per hanc formam
adumbrasse videatur.
Atque mirum profecto
PRAEFATIO
XLII
si eiusmodi liber qui a gravissimo scholae auctore profectus, tironibus tamen destinatus erat, a successoribus scholae plane negleo-
esset,
mirum quoque
tus esset,
ab
si
interpolationibus
abstinuissent.
Ita
factum est ut Diogenis, Antipatri, Panaetii, Hecatonis apud Didymum vestigia agnoscantur, ita porro quod a Schuchhardtio et Kreuttnero demonstratum est, ut in
maxime
et affectuum,
versorum auctorum
coUectionibus, virtutum prodit, permixfi inveniantur di-
definitionum
quas Didymus
fetus,
apud utrumque indoles. Nam Didymi alteram partem ex pluribus libris excerptam esse cum eo probatur quod eaedem res compluribus locis repetuntur, tum eo quod Plane
nuUo
alia est posterioris particulae
ordine neque continuo sententiarum filo singula placita Ad ipsos vero philosophorum libros compilatocoUocantur. deinceps rem accessisse duo sunt quae fidem faciant. Ac primum quidem nulfere
lus apparet
rerum
e gravitate delectus, sed omissis saepe gravioribus
Accedit quod nonnuUa verbis illustrantur. a exilitate sermone utuntur compendii capita longe remoto, ut scriptorem magis quam magistrum audire tibi videaris. Neque exempla
placitis
leviora
multis
lam proferre opus est rei per se cuivis attente legenti manifestae. accessisse cum ad ipsos libros philosophorum compilatorem contendo, non id dico ipsa ubique philosophorum verba integra nobis servata esse, sed
viatis
mediam quandam
teneri viam,
ut,
omissis
nec non ex recta orationis forma in obliquam
tamen ut
multis vel bretranslatis,
multa
Quali etiam physica occasionem nactus dubita-
in ipsis libris scripta erant reddantur.
Didymi excerpta ratione utuntur.
Hanc
tionem profligabo quae diu et me et alios ni fallor vexavit. Nara moralia Stoicorum quae e Didymo servavit Stobaeus, ab eiusdem auctoris physicis excerptis mirum quantum discrepant, siquidem in physicis doctissimam deprendimus singulorum auctorum librorumque me-
moriam, in moralibus nuUam fere librorum, scriptorum perraram. Itaque eiusdem libri particulas tam diversa ratione compositas fuisse
Didymum haec quoque Puto igitur Stobaeum non totam et integram Didymi enarrationem descripsisse, Neque enim facile et doctum ex ut Didymum, quem eclogis physicis probum adducor, credibile
non
est.
Coniectura autem, qua ad
referuntur, videtur certissiraa esse.
scriptorem cognitum habeo, credam in morali parte tam neglegenter versatum esse, ut gravissima quaeque huius loci placita vel omnino omitteret
vel
in
transcursu
multo minoris momenti essent
breviter
perstringeret,
infinita fere
cum
verborum copia
alia
quae
illustraret.
Quodsi non plenum et illibatum Didymi opus tenemus, probabile est etiam auctorum nomina a Stobaeo demum omissa esse, quae
m
XLni
PRAEFATIO
Nam illud priore parte pauca, in posteriore plarima fiiisse arbitror. laudationibus indole a sua ac natura scriptorum propria compendiura vero pars adeo non probo et simplici sententianun ut haec perturbatio vix possit excusari, nisi ipsam eclogarum formam a scriptore servatam esse sumpseris. lam inter libros a Didymo excerptos etiam Chrysippeos quosdam
alienum
est, altera
ordine decurrit,
cum
per se probabile est, tum eo etiam probabilius redditur, quod saepius ad Chrysippi fragmenta quae adscripto nomine leguntur, Wachsmuthii adnotatio nos relegat. Schuchhardtium quoque in hac fuisse,
quidem re mecum consentire video. Complures enim paginas ad Chrysippum auctorem revocat. Atque ille quidem locus, quo uno in altera parte Chrysippus nominatur, nihil probat, cum eodem modo quo pleraeque apud Laertium laudationes haec quoque postea inserta esse videatur: Tfjff
Cf. p.
d-eCag
g)SQ£iv
£i)dai[ioviag
tf)g
slvai n^^tE
98,19: xcd (JxeCvojv} [iirjdh
evdaiiiovCav ^ij diatpeQSiv duttijv Sc(i£QLaCttv 6 XQV0Lnn6g <prj6i
tov
^vbg sxtdaLfiovCag^ xaXXCa fn^r* 6s(ivotSQav
tijv
(^xaV) tijv
xata
fiYfdhv aiQStatEQav tov ^ibg siSaifiovCav T^g
T&v 6o<pav avdQ&v.
Sed Chrysippi libros adhibitos esse subscriptio ubi demonstrat, praeter 'T^oyQaq)7jv supra tractatam liber tcsqI doypidtmv aliaque xata (iSQog 6vyyQd(iiiata memorantur, sive Didymi verba quibus fontes suos significaverat a Stobaeo obscurata simt, sive Stobaeus, quae singulis capitibus lemmata omiserat, hac ratione quasi
m
Neque tamen fieri potest, ut paragraphi e Chrysippo excerta a ceteris secemantur. Possunt etiam Diogenis vel ratione cerptae in hac parte inesse. Nos quae in hac parte leguntur, Antipatri capita complexus
est.
quae typis minoribus Addenda sunt pauca de compendio Laertiano, a quo distinguuntur. ad Stobaeum similitudine rei perducti discesseramus. Puto igitur eo inter
incerta Chrysippi testimonia rettulimus,
potissimum Laertiana a Didymeis
differre, quod apud Didymum praeter Chrysippum Diogenes Antipater Hecato ita adhibiti sunt, ut in umversum Chrysippi doctrina servetur, amplificata magis et sensim deflexa quam in ipsis capitibus mutata, in Laertianis autem (scil. in
posteriore moralium et in physica parte) multa insunt Posidoniana, quae ad Chrysippum non referenda sint. Documento est frequentissima
Posidonii mentio, quae in quibusdam capitibus sola fere regnat, maximeque in iis quae de sideribus et de sublimibus docentur. In hoc
enim physicorum loco Posidonius multa novasse videtur. Maiore igitur hic cautione opus est quam in Didymo. Haec erant quae de Laertio et de Didymi moralibus Stoicorum praefanda erant. Neque de physicis Didymi exerptis habeo quae ad-
dam
eis
quae supra occasione data
disserui.
PRAEFATIO
XLIV
De
A€tio.
Sponte hinc ad Aetii yicinam operam oratio nostra yagatur. AtStoica quae insunt iam ex Vetustis quae vocant Placitis ab Aetio que translata esse, Dielsius probavit, neque video quid contra dici possit. Idem a Posidoniana schola Theophrasteam placitorum congeriem cum reformatam tum esse probabile
philosophorum memoria amplificatam lam cum eclogarum quoque collectiones ad
noviciorum
reddidit.
eandem aetatem atque scholam redire veri simile sit, utpote quae usque ad Posidonium et pauUo infra descendere soleant (quod et Didymi epitomae physicae fragmenta et Laertii laudationes arguunt) alterum genus ex altero pendere suspicamur. Neque enim Placitorum conditorem tot librorum lectioni ipsum vacasse sed prompto magis et com-
modo selectorum capitum valde huic nostrae
thesauro
usum
esse
credibile est.
Atque
suspicioni suffragatur, quod obscuriorum quoque
Stoicorum velut Sphaeri aliquoties in Placitis sententiae referuntur. Quis enim Sphaerum ab ipso Placitorum conditore lectum esse sibi
Ac quamquam
persuadebit?
in ea Placitorum
forma quam nos
legi-
mus, vetusta multo exiliorem, longe plurimi loci ad generalem Stoicorum doctrinam spectant, tamen quae interdum notantur singulorum dissensiones
fidem
faciunt in Vetustis Placitis
singulorum memoriam.
usum esse suspicor. lam quaerendum posita pendet, ille
usus
sit.
non
qua
Nam
frequentiorem fuisse Placitorum conditorem Eclogis igitur primum
est,
unde vel maxime opera nostra in Chrysippo
ratione in generali Stoicorum doctrina referenda cum omnia quae ad universos Stoicos ab Aetio
credibile sit
omnium communia
fuisse, ambigimus quid de hac generali doctrina iudicandum sit. Cum vero plerosque et gravissimos scriptorem intellexisse consentaneum sit, quos potissimum gravissimos iudicaverit, dubitari potest. Hoc tamen constat tres tan-
referuntur,
tum
Stoicos exstitisse, qui tanta auctoritate florerent, ut quae ipsi docuissent ad Stoicos simpliciter referri possent, Zenonem, Chrysip-
pum, Posidonium. Itaque iterum Posidonius existit Chrysippi nostri aemulus et haec quaestio evadit, ex Chrysippone magis an ex Posidonio generalis Stoicorum doctrina in Placitis expressa sit. Atque si is fuisset Placitorum conditor qui in compendii alicuius usu subad limpidiores fontes non accederet, credi posset, ad Posidonii exemplar generalem doctrinam conformatam esse. Ea enim aetate sisteret,
qua Posidonius maxima auctoritate floreret. Cum vero, ut modo ostendimus, penitiore doctrina imbutus fuerit (eclogarum enim thesauro usus est) non possum mihi persuadere ut generalem doctrinam
fuit,
XLV
PRAEFATIO
ex uno suctore, sive Zenone sive Ghrjsippo sive Posidonio, ceteris omnibus dissentientibus, expressam esse credam, sed ut generalis doctrina statueretur consensum puto desideratum esse saltem duorum ex tribus illis
Hinc efficitur posse quidem in hac generali docquae Chrysippi non sint, sed Zenonis placita a Posidonio
Stoae principibus.
trina latere
redintegrata (saepe enim, ut aliunde constat, sectae auctori contra Chrjsippura Posidonius auxilium tulit), plerumque tamen Chrysippea quoque esse quae Stoicis simpliciter tribuantur. Confer igitur quae apud
Laertium de sideribus Posidoniana
referuntur:
nusquam
fere
cum
congruere reperies. Itaque in collectione hanc mihi Aetiana omnia reciperem, ita tamen ut in incerut legem imposui, torum numero collocarem, nisi alia testimonia suppetebant, quae ChryAetio
accurate
sippeam originem vindicarent.
lam ad ea tempora eosque auctores accedamus qui non iam
ipsi
Stoae, vivae etiam et vigenti, aequales fuerunt, sed abolitae vel semiraortuae aliquam memoriara propagaverunt, dum placita eius vel ex vetustioribus fontibus cognita referunt vel in suura usum convertunt.
Quorum duo
sunt genera, alterura scriptorura Christianorura tertii raaxirae et quarti saeculi, alterum Neoplatonicorura, a quibus Aristotelici quoque serioris aetatis toti pendent. Atque eos quidem auctores
quos abundare Stoicorum placitorum memoria cognitum habebam, aliis quae indices editionum suppeditabant, con-
accurate tractavi, in gerere satis habui.
Ex Aristotelicis
serioris aetatis constat longe utilissimum esse
Simpliciura, cuius in Categorias Aristotelis coraraentarius diligenter a me excussus largam Chrysippo nostro attulit fragmentorum messem.
Quae Simplicius ex prioribus Categoriarum coraraentatoribus pleraque Illa enira, qua ipse fuit aetate, nuUos fere Stoidescripsisse videtur. corum libros reliquos fuisse ipse Simplicius testatur. Proclus quoque et Syrianus et Olyrapiodorus Neoplatonici quae produnt, ad paucos fere moralis doctrinae locos spectant {5xi ^6vov rb xakbv dyad-6v, oxi al ocQexal avxaxoXovd-ovffiv dkX^^katg etc), qui tam saepe ab his auctoribus tractantur, ut specimina proferre satis fuerit. Quod vero ad Christianos attinet scriptores, qui altero p. Chr. saeculo fuerunt fidei defensores in vulgaribus omnes fere subsistunt, quod Tertullianus in uno „de aniraa" libro doctiora quaedam
nisi
per Sorauum accepta tradit, ex ipso, ni fallor, Chrysippo derivata. Ex tertii vero .saecnli latinis ecclesiae scriptoribus Lactantius frequenti
Stoicorum memoria insignis
est,
ex
Varronis
nirairura
et
PRAEFATIO
XLVI
Ciceronis scriptis philosophicis agros suos iriigaas. Quin etiam toita Stoico ex librum tum „de opificio" quodam exemplari expressit,
Sed ut pleraque describere potuerim, nisi rerum levitas dissuasisset. haec omnia fere sordent prae eorum splendore, quae graeci eiusdem
quos doctos appellare consuevimus, libris suis StoicoClemens enim Alexandrinus et Origenes,
saeculi patres,
rum cum
inseruerunt.
placita
agerent ut fidem Cbristianam in philosophiae formam redigerent et doctorum suae aetatis gentilium usui accommodarent et quasi sapientiam conderent Christianam, non potuerunt fere in eius id
gyros non incurrere, cuius permulta placita ad Christianam doctrinam proxime accedere viderentur.
scholae
cari
Atque Clemens quidem quae Stoica profert, ad unum auctorem revonon possunt. Multa enim compendia et introductiones, quod genus
supra tractavimus, redolent, alia ex definitionum Stoicarum thesauria desumpta sunt, alia ex amplioribus moralis doetrinae libris fluxerunt.
Atque omnino tam multiplici veterum auctorum lectione fuit imbutus, ut Stoica quoque a multis auctoribus accepisse censendus sit. Qua autem ratione in libris suis condendis Clemens versatus sit, luculentissime docet octavus Stromateon
liber.
Hunc enim neque editum ab
Clemente neque perfectura, sed post mortem
eius,
ipso
ut videtur, ab ami-
adnexum, excerpta quaedam ex Graecorum philosophocontinere, nondum in ordinem disputationis continuae
cis edito operi
rum
libris
coniuncta
programmate Rostochiensi demonstrare studui. Quae causarum differentiis proferuntur, meram ex-
in
vero extremo loco de
hibent Stoicorum doctrinam, quod cuivis perito primo obtutu festum est.
utilitatis in nostrum opus ex Origene redundavit. Clementem quidem ipsius Chrysippi vestigia nusquam deapud multa apud Origenem. Hic enim vulgaribus, qualia compendiis
Plus
Nam texi,
mani-
etiam
placitorum thesauris tradebantur, fere abstinet; quaecunque exhibet Stoica ipsorum philosophorum lectionem manifesto produnt. Quodsi studio accedendi ad fontes ipsos praeclaro quodam insignem Origenem
et
fuisse constat,
ad Chrysippum eum devenire necesse erat, siquidem
illius aetate
una
tamen
Origenes, qui veterum auctorum
is est
doctrinae
nomen Quodsi tur,
fere Chrysippi auctoritas in Stoicis valebat.
Neque nomina iactando inanem
speciem captet. Itaque paucis admodum locis Chrysippi multo pluribus libros eius usurpasse censendus est.
protulit,
doctrinae
conferat
eius
velim
nimiam laudem me
quae
tribuere aliquis opinaVol. II n. 957, 964, 988, 989, 990, 996 ex
„contra Celsum", ex libro tertio „de principiis", ex libro „de oratione", ex „commentariis in Genesin" excerpsimus; intelleget Chry-
libris
XLVn
PRAEFATIO
sippeam de fato et de libero arbitrio doctrinam tam accurate exprimi, ut locis compluribus ipsa Chrysippi verba quasi eluceant. Itaque cum intellexissem quanta esset in hoc auctore utilitas, commentaria quoque et Veteris et Novi Testamenti accurate perquisivi reportavique ex hoc longinquo neque iucundo itinere paucos quidem sed eos primae notae locos.
Haec
fere sunt
quibus hoc
erat^
quae de fontibus fragmentorum praefari in animo
cum maxime egimus,
Chrysippi reliquiis versati essemus, retur ab
iis
ut qua ratione in coUigendis palam fieret nec non ut intellige-
qui collectionem nostram usurparent, quae esset cuiusque
testimoniorum generis
fides
atque auctoritas.
Epimetrum de librorum Chrysippi
indice Laertiano.
Mutilus exstat apud Laertium Chrysippi librorum catalogus.
At-
que logicorum quidem index, qui primo loco ponitur, si totum spectes, optime servatus est, physicorum totus intercidit cum maxima parte moralium. Sed etiam logicorum indicem labem traxisse demonstrari potest duobus argumentis.
Libri enim logici apud Laertium e rebus quod aperte testantur § 198
tractatis in quattuor species digeruntur,
verba: Xoyixov x6nov ra r&v JCQosiQr^fisvav rerrKQcav diaqjoQcav ixrbg Ex his vero quattuor speciebus tres tantum cum titulis suis 6i^a. integrae ad nos pervenenmt, alteram dico, tertiam, quartam.
enim
titulo caret;
neque
licet suspicari,
huius particulae
Prima
libris quasi
generalem quandam introductionem contineri, quae proprio titulo non egeat, cum verba Laertii supra exscripta hanc non minus specialem fuisse quam ceteras partes testentur. Accedit quod primae partis
ambitus
ceteris
brevissima libros,
i.
e.
comparatus iusto brevior
est.
tertia tres 6vvrd^ei,s contineat,
prima ex quattuordecim
libris
videtur
Nam cum
ceterarum
quinquaginta quattuor constare,
qui in com-
lam cum primus titulus in plures 6vvrd^£Lg non digeruntur. hanc formam praebeat: d-E6€ig Xoyixa xai rav rov g)tXo66g)ov primo obtutu intelligitur, scribendum Debebant enim logicae theses a moralibus (Vol.
(idrav^
(Vol. III p. 205, 14) discemi.
r&v rov
bis:
esse: II p. 8,
%-i6£t,g
quae neque
koyixaC,
31) et physicis
Quid vero de sequentibus iam
fpLko66(pov 6x£ym,dr(ov^
libris
6x£fi-
cum
fiet
ver-
antecedente
possunt coniungi, neque per se pro titulo esse? Itaque certum textus mutilati signum nacti sumus. Quodsi hoc loco numerus aliad librorum quis primam speciem pertinentium excidit, non potest titulo
uUa
auctoritas, qua librorum logicorum summa maiorem praebet numerum quam libri in nostro Laertio Atque re vera maiorem numerum praebet: 6/itov rd ndvra
esse subscriptionis
subducitur, nisi
enumerati.
XLVm
PRAEFATIO
Tov koyixov Svdsxa xal tQiax60ia. tium non transcendunt numerum
Libri autem enumerati apud Laeretiamsi in
trecentorum et unius,
prima parte verba xal rav tov g)ilocs6(pov Gxsufidrav pro tituli vesnotantur comprehendas. Sed tigio accipias eaque quae pseudepigrapha tituli exciderunt, tamen quale decem fere speciei quamquam primae
argumentum facile intelligitur ex moralium primae partis Quae cum hunc indicem in fronte gerat: 'Hd^txov r6comparatione. fuerit eius
7C0V
rov %£qI
ivvotav, valde est muti&s6£Lg enim ipsa quoque continet et OQOvg et
rijv dtaQd^Qcotfiv rSiV riQ^ixav
latae nostrae similis.
TCid-avd (Vol. II p. 8, 30sq.).
suspicari,
Hac
igitur similitudine ducti sic
possumus
fuisse inscriptam:
primam logicorum particulam tisqI rijv dLdQd^QCodLV r&v Xoyixav ivvoi&vy.
xov r6nov (rov tuor autem
illis
AoyiQuat-
speciebus appendix adnectitur, de qua egi huius prae-
fationis p. VII.
lam quod ad ordinem attinet, quo quattuor illae logicorum species non longa opus est disputatione, ut intellegatur, tertiam
se excipiunt,
quae nunc est partem secundo loco ponendam fuisse propter rerum Continet enim rbv :i€qI rav 6rifiaiv6vrav (vel tractatarum naturam. et altera et quarta species ad rbv jisqI rav cum ^sqI q)avfjg) r6nov, 6rifiaLvo(isvav
(vel
tcsql
TCQayfidrav)
pertineant.
Atque eodem
iure,
quo alteri, etiam quartae, quae est de syllogistica ratione, inscribi Quaerimus igitur, quopotuit: XoyLxov r6nov rov xsqI rd XQdyfiara.
modo
fieri
beret.
Multo magis in eum hic error cadit, qui ex librorum collecsecundum totius doctrinae rationem digesta, titulos in indicem
Atqui patet potuerit, ut ordo partium ita perverteretur. neque eum, qui ipse huius ordinis auctor fuerat, tantopere a vero aberrare potuisse, neque eum, qui catalogum ab alio confectum descritione
Exstitit igitur editio quaedam Chrysippi librorum ab ipsis ab ipso philosophis in usum discipulorum comparata. Utrum vero an a recentiore haec editio comparata fuerit, quodam scholae conferret.
Chrysippo
assecla,
non potest
pervestigatione,
diiudicari nisi ex ipsa logicae Chrysippi doctrinae
quam ab hoc
loco alienam ducimus.
Conspectus capitnm. Praefatio
Para 1.
2.
I
Zeno Citieas
I.
i
De ZenoniB Yita, moribus scriptis n. 1—44 Zenonis fragmenta et placita n. 46. 40
3
— 61 62 — 73 cognitionis {tpavTaaia, nQiti^Qiov) Rhetorica 74 — 84 B. Phyaica De principiis. — De materia et spiritu. — De causa. — De — De incorporeis. — De tempore. — De inani corporibus. 85—96 — Genitum et interiturum. — Uno De mundo. — Unum loco manere. — Ex 4 elementis. — 'ExnvQ
A.
Logica n. De ratione
47
n.
aHad-riaie,
n.
,
15 16 16
21 24
I.
n.
II.
esse.
III.
n.
n.
n.
24
27 33
36
est.
n.
lucQfiivri "•
152
—177
41
Ethica n. 178 I. De fine bonorum n. 179 — 189 n. De bonis et malis n. 190 in. De indiflFerentibuB n. 191—196 IV. De prima conciliatione n. 197 198 V. De virtute n. 199—204 VI. De aflfectibus n. 205—216 Vn. De sapiente et inaipiente n. 216 — 229 Vni. De mediis officiis n. 230—232
C.
46 45 47 47 48 49 60 52 66 66 62 63
—
IX. Vitae
X.
De
—
agendae praecepta n. 233 271 Homero, de Hesiodo n. 272
Cratete, de
Zenonis apophtliegmata n. 277—332 Appendix: Fragmenta Zenonis ad singulos Pars II. Zenonis Discipuli 1. Aristo Chins
—276
3.
Vita
n.
71
libros relata
73 75 76 79
333—360 361-408
Placita n.
Stoicoriim vetarum fragm.
I.
37
4
C0NSPECTU8 CAPITUM. Pagina
1 a.
ApoUophanes
n.
404—408 409—421
2.
Herillus Carthaginiensls
3.
Dionysius Heracleota 6 Msrad-ifievog Persaeus Citieus n. 436—462 Cleanthes Assius Vita et mores n. 463—480
4. 5.
Scripta n. 481 Placita n. 482 A. Logica et
n.
n.
422
—434
Rhetorica
Utilitas logicae n. 483
De
visis n.
484
!
IIsqI ariiiccivovTtov n.
485
— 487
IIeqI arifiaivofihcov n. 488 De rhetorica n. 491—492
B.
et Theologica Physicae fundamenta n. 493 504 De mundo et meteoris n. 505 514 De animalibus n. 515 517 De anima hominis n. 518 526 De fato n. 527 De natura deorum n. 528—547 De providentia et divinatione n. 648
Physica
—
—
C.
—490 —
—
—651
Ethica De fine bonorum n. 552 556 De bono et honesto n. 557 568 De indifferentibus n. 559—562 De virtute n. 563—669 De affectibus n. 670—576 De consolatione n. 676—677 De officiis n. 678—586 De civitate n. 587—588
—
Varia Spuria
n. n.
589—591 692—696
—
—
619 Cleanthis apophthegmata n. 597 ad Cleanthis singulos libros relata Fragmenta Appendix:
6a. Sphaerus 6.
Tivkq
x&v
n.
620—630
o^x***®''^*^*'**'
^toiix&v
n.
631
90 91 98 96 108 10« 106 108 108 108 108 109 109 110 110 110 118 116 116 118 119 124 125 126 126 127 128 129 180 180 182 182 138 184 187 139 142
PARSI
ZENO CITIEUS
1.
De Zenonis
moribus, scriptis
vita,
testimonia. Zilvav Mvaciov ^ ^rjfiiov, Kirisvg dxb KvitQov, 3CoXi6iiatog 'ElXrjVLXov, ^oivtxag knoCxovg iaxrjxdrog. 1 Diog. Laert. VII
1.
Tov TQaxrjXov ixl ^dteQa vsvsvxag
^v, &g (prjCi Tc(i6^eog 6 iv tc5 xal di q)rj6iv 6 TvQtog jinokXavLog 'Adi^valog neQl fiiav OTt Uixvbg ^v, vxofi-^xrjg, iieldyxQGjg 8^£v rtg avtbv elxev
5
—
fiLG)v
XQv6LXnog iv nQatci IIuqolxal dnayijg xal ded^evrig' dLb xaC q)i]6i
xkrjfiatCda, xad^d (prjOi
AlyvxtCav
— naxvxvrjfidg ts
neQ6alog iv
vnofiviqtiaOL 6v^notLxolg
td nXsi6ta avtbv Sstnvu
lo
naQaLtSL6Q-aL. sxccLQe di, (pa6C, 6vxoLg x^fOQOLg xal '^hoxataLg. ^Lrjxov6e di, xad-dnsQ nQosCQrjtuL^ KQdtrjtog' slta xal Z!tCknc3vog
dxov6aC (pa6LV avtov xal SsvoxQdtovg str^ dixa, ojg TLfioxQdtrjg iv ta /JCcavL' dkXd xal IloXifiavog. 'Exdtav di g)i^6i xal 'AnokXavLog 6 TvQLog iv nQcxjtGJ nsQL Zr]vajvog^
avTov, tC n^dttbv sl ^L
15
tav aQL6ta
tfjg
OoLvCxrjg n^bg
vag
ta
IleLQaLet ivavdyrj^ev. ixdd-L6s
tQLaxovtovtrjg 6xovxog S\ ixsCvov t6 devteQov ijdrj
'{l6d'SLg
invd-sto
dveXd^cjv ds sig tdg Ad^rj-
tLva
nuQd uvayLvdj^L^XLoncaXrjv. tav Sevo^pavtog dno^vrjfiovsviidtGJV,
nov SLUtQC^OLev
oC
tOLovtoL
uvdQeg.
evxuLQcag
so
dh
2 nuQLOvtog KQdtrjtog 6 fiL^XLoncjXi^g deC^ug avtov q)rj6L' ^tovtc) nuQuivtev&ev ^xove tov K^dtrjtog^ ukXGjg (ihv eijtovog nQog xoXovd7j6ov.^''
n^bg trjv KvvLxrjv uvaL6xvvtCav. od-ev uvtbv xul tovto &eQuaev6UL 8C8gj6l ;|rvT(»ai/ (puKQutrjg §ovX6(ievog inei dh eidev avtbv aidov(ievov xul xrfjg 8lu tov KeQUfieLxov (piQeLv.
naQuxaXvntovta^ nai6ag
PFD.
8 nvaaaiiyo P. 18 oiv F.
P; airoi}
—tovto
F.
||
tfj
^axtrjQicc
xutdyw6L f^v jjVTpav
9 simayiie BPD. PF. 24 aXXo B. 18 naQi§aXXs B. 28 Tre^txaXvTrrovra DF.
8ri(iuiov
(pevyov-
16 ^^^ffTrjpia^oftivov
26 xovtov BD, rovt///
25
ZENO
4
CITIEUS.
r&v
rog ds avrov xal t^g (paxfjg xara
axeXibv Q£ov6i^g, (prjolv 6 Kqoc-
Eog iihv ovv „Tt (pevyEig, q)oivixC6iov; ovd\v Selvov ninovd-ag.'''' rLvog ^xove rov Kgdrrjrog' [orE xal ri)v IIoXtrEiav axfrov yQaipavrog, rivhg iXEyov naCt,ovrEg Enl rfig rov xvvog ovQag avr-^v yEyQatpdvai. ysyQacpE dh JtQog rfi UoXirECa xal rddE' (sequitur librorum catalogus)]
rtjg'
5
reXEvralov 8e
xal
djCE6rrj
r&v
nQOEiQrjfisvav
i^xovffEv
scog
irav
st-
xo6iv' Xva xal (pa6iv a^drbv eIjcelv „vvv siJJcXdrjxa, ors VEvavdyrjxa.^^ OL dh inl rov K^drrjrog rot5T'avT6v eItieIv' aXXov dh dtarQC^ovra hv 'Ad^^vaLg dxov6aL ri^v
ralg 10
3CQ06EXavvov6a
-fjiiag
vavayCav xal sItcelv „€v ys svlol
(pLXo^otpCtf.''''
tcolsI
Sh dLad-iiisvov
rj
rvxrj
'Ad^rjvi^^L
rd^
(poQrCa ovrco rQanfivaL JCQog (pLXo6o(pCav.
6roa r^ xal nsL^LavaxrCo) xaXovIloXvyvd^rov xoLxCXr}, dLidsro rovg X6-
y4vaxdfi3cr(ov drj kv r^ noLxCXr}
dnb dh
(livTfl,
rfjg yQa(pflg rfjg
inl yaQ r&v jcoLf}6aL. noXLX&v nQbg rovg ^LXCovg rsrQaxodCovg dvyQrjvro iv
yovg, ^ovXdfiEvog xal rb xgjqCov djcsQC^rarov 15
rQLaxovra rcbv
XQo6^E6av
avr(p.
'
dn avrofj bfioCcog (sCQdrsQov ZrjvavscoL xaXoiifiEvoL^ xal rbv X6yov xal 'EscCxovQog iv i:tL6roXalg ) 0^
ixXri%^ri6av xal ol
xad-d
(pr}6L
Xoljcov dxovovrsg aifrov xai dta tovto I^rcolxol
dfi
:
ixl TcXstov r}v^r}6av.
3 'ErCfiov
so
rcbv rsL%Giv
6aL xal
di}
xaXxf}
6(p6dQa rbv Zrlvcava ovrog d)g xal xXslg 7caQaxarad-e6d-aL xal Jjpv^ra 6rE(fdvco rL^f}-
ovv
avra rdg
'Ad^r^vaioL
rovro dh xal rovg noXCrag avrov noLf}6ai, rdvdQbg sCxova. dvrsnoLovvro 8 avrov xal
sIx6vl.
'
x66fiov r}yov^ivovg rf}v ot iv ULdcbvL KLrLSig. djcsdixsro 8' avrbv xal 25
'A9'r}vat,E r}Xoi^
r}Xovsv avrov jcoXXd rs naQSxdXsL
6 dh rovro fihv jcaQr}rr}6aro.,
og ^v
30
^hv
z/r}fjLr}rQCov
nsQ^alov 8h eva 8h
KLrisvg
vl6g.,
'AvrCyovog xal stnorE dg)Lxi6d-aL ag avrbv.
rcbv yvo^QC^cav d7ci6rsLXsv,
rb
yivog,
xal i]Xfia^s xard
rf}v rQLaxo6rf}v xal sxaro6rf}v 'OXvii7CLd8a, il8r} yiQovrog '6vrog Zr^vcovog (secuntur epistulae Antigoni invitantis et Zenonis se excusantis). djci^rsLXs 8h UsQ^alov xal 0LXG)vC8r}v rbv @r}^aLov, av d^q^oriQcav
'EnCxovQog [ivr}fiovsvEL dtg 6vv6vrcav 'AvrLy6v(p kv rf} JCQbg 'AQL6r6^ovXov rbv dSsXcpbv imeroXr} (sequitur populi Atheniensium in Zenonis
honorem decretum). 8h 'AvrCyovog 6 KaQv^rvog ovx dQvsl6d-aL a-brbv slvaL KirLia' sCg rf}v kni6xsvf}v rov XovrQcovog 6v(i^aXXofi,ivc3v sig &v xal
^6l 35
Twv yaQ
dvayQa(p6(isvog iv
rt} 6rr}Xr}
^Zi^vojvog tov qptAotfd^Jov" ijltco^f xal rb
KLrLSvg 7CQo6rEd-f}vai. noLr}6ag 8i 7Cors xotXov 5 inclusi, ut ipsius vitae 10 dk om. BDF.
conexum
ut videtur.
2H Ti uvSqos B.
i7cCQ-r}yitt
24 S' om. P.
12
Si}
rf}
Xr}xvd-G) TCSQLiq^SQS v6(iL6(ia.,
P
restituerem.
8 Tawr'
PB, di D.
13 Si£tl»sro
36 xai xl B.
ante
PDP.
corr.,
VITA. XvtJiv
r&v
iroCfiriv
'
d cevxbv
6
'
avayxccCcav Xv
ixoi KQcirrjg 6
vTchQ xCha rdkavxa ixovra iX^elv
ilg
di.dci6XttXog.
tpaal
r^v 'EkXada xal ravra
daveC^siv vavrix&g. "Hod^ie dh &Qridia xal (liXi xal dXiyov evadovg olvagCov ixivi. xaidaQCoig tc ixQ^''^ 6jittvC
jtti)
^rjv xs TleQ^aCGi xrjv tt-inijv
6
oixCttv ^oxet*
ttvXrjXQCSiov si6ttyay6vxog nQog ccdxdv, 6ntt6ttg nQOg xbv avrb dn^^yayev. ^v tf, (ptt6Cv, ev6vfin£QC<poQog^ &g noXXdxig neQ6atov *AvxCyovov xbv §a6LXia int,xa)(itt6ai aixoi xaX nQbg l4Qi6roxXitt xbv
ttvxov
Tutl
xi&ttQ^Sbv
Sifitt
ttvrSi iXd-slv inl x&(iov^ slrtt (livxoi •bnodvvcu.
4 'E^ixXive
lo
'
*
xb noXv6r}(i°, Sag in &xqov xtt^Cf^edi, <prj6C^ tf^ai xov ^ttd-Qov, xeQdttCvovxa rb yovv ereQov (liQog rrjg ivoxXij^eoog. xttl
o^dl (lera nXei6v(ov dtJo r} rQt&v neQiencixei. ivCoxe dh xal xb did^vaL /ii) ivoXaXxbv ei6inQttxxe tovg neQu6xa(iivovg
oi> (i'^
xa^d
jjAfrv,
KXedvd^r^g iv x& neQl x^^^^^' nXeL^vtov xe neQL-
(prj6L
rov
fia}(iov
iSCa iri&r)'
icpr}'
xal
is
'
deC^ttg iv x^ 6xott xttx cixQov xb ^vXlvov neQLtpeQeg ^rovrd noxe iv (ii603 ixeLXO, dLcc dh xb i(inodC^eLV
6xdvxcDv ttvx6v,
{>(ielg
ovv ix rov
fitt6rd6avreg
(i,i6ov
ttvrovg
^xxov
iKilv ivoxX'i^6exe.''^
zfr)(ioxdQovg dh xov Ad^rixog
XiyeLV xal yQdtpeiv av av jj(>£tav ' ndvxtt nttQi^ovxog^ dxov6ag oi)xir
(ura
rijv reXevrrjv
XQOV
dxoXaXexGig.
'Ad-rjvaCav ^rj6ev '
exr}
ttvxbv
xttl
Sd^ev
avx^
xal
dLoc
to
n^bg 'AvrCyovov, ag ixeCvov
avra
AiyeruL 8\ xal
6wdLirQLil)e.
rov Zijva)vog elnetv rbv 'AvrCyovov^ olov
eirj
d^ia-
@Qd6(ovog nQe6^evxov naQcc x&v
iv KeQa(ieLxa ratprlv. eQorrjd^elg Si^ dLcc xal noXXcbv (leydXav avx(p SLdo(iiv(ov icpri^
rijv
xC d^av^id^eL ai)x6v „ort,
bn
cc6na^o(iivov
ovdenanoxe ixavvad-r] ovdh xaneLvbg G)(p9rj.^^ ^Hv dh xal ^i^xrjXLxbg xal neQl ndvrov dxQL^oXoyov(ievog,
a
i(iov
od^ev
6 Tl(lg3v iv roig UCXXoLg <pri6\v ovrco (fr. VIII). ini^ieXag de xal xal OCXcava rbv diaXexxLxbv dLexQCvero 6vve6x6Xa^ev avrat' od^ev nQog
Xttl
so
xal Q^av^ia^&rivaL vnb Zrjvavog rov veariQov ovx ^rrov ALod(OQOv Tov dLda6xdXov avrov. ^6av 8h ne^l ttirtbv xal yv(ivoQvnttQOL xLveg^ &g <pr]6L xttl 6 Tl(icov' (fr. XX). avrbv dh 6rvyv6v re elvai xal nL-
xq6v'
ficcQ^ttQLxrjg
1
om. B.
6
xal rb nQ66G)nov
?toi(iov
BP.
4 Si
6vve6na6(iivov
tprioiv
6 verba naiSia%aQim
PF
— evv
rjv'
eireXrlg
5 verba iv' lx°i
Pal. 261. re scripta a
re
B*
— Sig
nov
8 sic^^yaytv F.
11 iisxaijvai B (^ et rj in raa.), qpafft D. B 13 iviovg libri, ivioxi Wachsmuth. 14 lactmam significavi ante t6 SiSovat, (^maxs SsSiotaey suppl. Cobet. 25 k9ijvri9iv 19 ^voxitjffcrat B. Pal. 261. 18 ovv BPF, fUi> 16 §0(iov B.
D
BPFD.
ss
ZENO
6
CITffiUS.
nsQU6TaXfievG}g xal ovx adrjv, aXXa no^Qcad^fv (secuntur multa apophthegmata). 5 UvvduTQLtps ds xal ^Lo^aQO), xad-d (pr}0iv 'iTtJtdfiotog^ ^taQ^cixal Ta dLalsxTLxa i^ex6vr]0sv. i^drj dh %Qox6nxav si0i^si xal TtQog TlokiiytixoTCtoi^
h
iLdva 'bn^ arvfpCag^ &6ts q)a0L XsysLV sxslvov ^ov Xav%-dvsLg^ ra Zi^vojv, talg xrjTfaCaLg 7taQsi6Qe(ov d-vQaLg xal td d6y^ata xXsntov Oolvl-
xix&g fistafiq)LSVvvg'' xal TCQog tbv dsL^avta dh avtd dLaXsxtLxbv iv rc3 d^SQi^ovtL X6y(p sntd ^LaXsxtLxdg idsag^ nvQ^s6^aL n66ag sienQdttstai
dxov6avta ds sxat6v^ dLaxocCag ai)tG) dovvaL. to6ovtov i^6xsi tovg'H6i6dov 6tCxovg(istayQd(psLvovt(o' ^iXoiidd^ELav. (pa6l dl xal
(iLgd-ov. 10
xstvog (tsv navdQL6tog bg sv sln6vtL nCd-i^tai^ s6d-Xbg d' av xdxslvog bg avtbg ndvta vor]6si.
XQsCttova yaQ slvaL tbv dxov6aL xaXag dvvdfisvov tb Xsy6(isvov xal XQrj^d-ai avtai tov 8l' avtov tb n&v 6vvvor]6avtog' t^ fisv yaQ slvai 15
n6vov tb 6vvsLvaL, 'EQc^trj&slg ds
d' sv nsL6%^evtL nQ06slvaL xaX tijv nQ&l^LV. (pr]6L dLa tC av^trjQbg hv sv t(p n6t(p SLaxsltai^ toj
„xal ol &SQfioL nLXQol bvtsg ^qsx^iisvol yXvxaCvovtai.^' tpri^l Sh xal 'Exdtov iv ta dsvtSQC) tcbv Xqsl&v dvCs^d-aL avtbv iv talg
i(pYl'
20
toLavtaig xoLvavCaLg (secuntur duo apophthegmata). ^Hv ds xaQtSQLX(htatog xal XLt6tatog, dnvQG) tQO(pfj XQd^l^-^vog xal tQC^covi Xsnt&^ S)6ts Xsys6d^aL in' avtov'
tbv d'ovt'aQ ;f£tiu.c)v XQv6sLg, ovx bfi^Qog dnsCQCOv, ov q)Xb^ rjsXCoLO dafid^staL, oi) v66og alv^, or>x SQotig dr](iov ivaQL^iiLog., dXX' o y' dtSLQijg 25
dfi(pl
6
dLda6xaXCri tetatai vvxtag ts xal ^(laQ. iXdvd^avov inaivovvteg avtbv dLa
OL ye firjv xg)(ilxoI
t&v
6xci)(i(id-
Lva xal OlX^(ic3v (pi^6LV ovtcog iv dQd(iatL OLXo66(poLg' eig ccQtog^ '6ii)ov C^xdg^, inLnielv vdoQ.
tcav.
(pLXo6o(pCav xaLvfjv yaQ ox)tog (pLXo^ocpel, nsLvf}v dLdd6xsL xal (lad^tdg Xa(i^dvsL'
30
no6eCdCnnov.
iXii^dr} ds xal sig naQOL(iCav 6x^8bv ixG)Qrj6sv. dXXd in' ax)tov' „Toi) (pLXo66g)ov Zr]VG)vog iyxQats6tSQog.''^ ysto yovv xal no6sCdLnnog Msta(pSQO(iivoLg' ,,G)6t' iv r](isQaLg dexa etvai doxelv ol Ss
Zrjvcovog 35
tG)
iyxQate6teQov.^''
yaQ
'6vtL
eldeL tovtcp xal tf] 6e(iv6tr]tL xal dr] vr]
nQbg tolg ivevr]xovta ^Lovg 1 d'ttvrig
ini-x.6moi B.
XQfjad-ai B.
II
xati6tQe^ev^ dvo6og xal
PD, iniexontoi B, inia%mnTOi B*F
6 naQsiaQaioiv B. t6 (pro tc3) BF.
P^ 24 oixi 30 uQtov BPFD. add.
itr]
ndvtag vneQe^dXXeto t«5 te xal (iaxaQi6tr]tL. 'Oxtb yaQ
ACa
10 (piXofiv&iav B. 17 ol bvrs B.
||
o-Sjj
14
'byLr]g
8LateXi6ag.
aXXr^v B. xf^pTjff^O^ai
5 Xccv-
pro xai
19 xotvwviaig om. in P, 28 tlg qo rig P, ovx SQorig B, oixSQatig F, ov^ atg tlg D. 36 naaaQiotriti BPF, fiaxpo^tOTjjTi D. niveiv B.
vrrA.
7
iv tttlg ^ixttlg ^xoXttlg dvo xal ifidoiiijxoirta iriiv iX^elv dl ll^tjvali dvo xal itxo6i it&v 6 6' ^AxoktiXsvti\6ai avtdvy ktovidg tpri^LV ttipr)yil6a6^ai t^g 6xoli\g avtbv itri dvolv diovta i^ijxovta. IIsQdtttog
di
q>fi6tv
'EteXevta
d'^
ovtag' ix
dttxtvkov xeQii^^is' Nidfirig' ^^EQxo(ittL' tC
iccvtdv.
^ttg
(pC6(itt6i
totg
tfls
tfjjo^fiff
ttxiav nQ06intai6t xal tbv
dl tijv yfiv tfj x^^^Qh tpv^^ ^® ^* ffle ttvetgi^*^ xal jtttQaxQ^fitt iteXsvtri^sv^ icjconvC-
Xtti6ttg (i'
j4&rivtttoi dl
s^a^ttv ttinbv iv ta
xal in)-
KsQtt(ui,xdi
itC(iri6aVf tijv &QStiiv
XQOSiQrjfiivoig
ttxnip
JCQ06(iaQtv-
Qovvtsg (secuntur Antipatri, Zenodoti, Athenaei, Laertii epigrammata). Ori6l d^ ^rj^itjtQiog 6 Mdyvrjg iv totg '0(Kovv(ioig tbv TttttiQa ecdtoi)
Mvtt6ittv
jtokktt
t&v UtoxQtttix&v
nokkdxig
&ts
€(i3toQov
'A^vttls nttQayCvs6^ttv
o^sv xal iv t^ natQCdt 6vyxsxQ0ti)6&at.
xai ovtiog ikd-dvta slg
'A^ifi-
<pri6C^ xal tb tikog avtbg bQC6ttt^ xkav(0(iiva)v jtsQl tag Scno
xttd-dnsQ IjoxQdtrig tbv
8 Diog. Laert,
doxst di,
u
xvvtt.
VU
ido^s di
(loi xttl tb ilfi^(pt6(uc tb nsQl xal ads' ixsi vnoyQdrlfai 'En' 'A^^svCdov dQxovtog, inl tijg 'Axa(iavtC8og ni(intrjg nQvtavsCttg^ Mat(iaxtr)QiG)vog dsxdtfj v6tiQa^ tQCtri xal slxo6t^ tijg nQvta-
7.
cedtov
lo
xal
fiifikCav &xo(piQSiv iti natdl 8vTt tra Zi^vcavt'
vag KQtttrjtt xaQa^akstv.
t&v
»
10.
tav 'A^vttCav
tu
vsCag^ ixxkr]6Ca xvQCa, ttbv nQoidQoav ins^r)ipt6sv'7nn(ov
KQatt6totikovg Svnstatcav xat ot 6V(inQ6sdQ0t, &Qd6a)v ®Qd6covog 'Avaxatsvg slnsv 'Enstdii Ztjvoiv Mva6eov Ktttsvg etrj nokkd xatd
tovg elg 6v6ta6tv avta t&v vicav noQevo(iivovg, naQaxak&v in aQetbv Ti)v xcd 6a)(pQ06vvi^v ^ naQd)Q(ia nQbg td ^iktt6ta^ naQd8ety(ia l'dtov
k
^Cov ixd^elg dna6tv^ dx6kov%-ov '6vta totg k6yotg olg dtekiyeto,
tv%ri t^
dytt^ ded6x^tti td
inatve6ttt (ikv Zrjvoava
drjfi^
Mva6iov
6te(pttvS)6ttt XQ'^^^ 6te(pdvq) xatd tbv v6(iov aQetijg evexa xcd 6ocpQ06vvrjg, olxodo(iil6at dh avT» xat td(pov int tov KeQtt(ietxov tdtrig 8% noti^6eoag tov 6te(pdvov xttl tr^g olxo8o(iiig tov dri(Lo6C(f.
Ktttia xcd
(pov x«tpoTov^
'Ad^rjvaCav.
iv
6ti]ktttg
8vo
iyyQd^ut 81 t6 xttl
i^etvttt
tjf^^t^^itt
ttvto) d-etvttt
tbv ti)v
yQa(i(iatitt (lev
iv
tov
so
av8Qag 8il(iov
'Axtt8r}(iCci:,
tijv
'
dh iv AvxeC(p. t6 8 dvdka)(ia t6 elg tdg 6tT/ikag ytv6(tevov (i€QC6at t6v inl tilg 8totxi^6eog, onog anavteg t8o6tv 8Tt 6 8i}(iog 6 t&v 'Ad^vttCov tovg dyttd-ovg xal ^ovtag ti(i^ xat tek€vtij6avtttg.
—
16 xAv 18 i1A6vtu9 B. 21 xfdtiji &no(pdveii.e CobetuB. 22 kvaxXitvg BD. xb xtUm B, x(fttxiexoxiXsiog P, tnnoo xpar?]; 6 xeXime D. 36 li&0iv B. 29 iventv BPFD. 28 x^ om. LD Pal. 261. 26 nafttdtiyiucxa D. 6 nl^aece B, nXiaaq Pal. 261, «ii{|«s D.
dnotpdeHs corrupta, t&v ^&Xlmvy
nX. n.
x.
ss
ZENO
8
CITIEUS.
inl ds rr]v olxodofirjv xsxeiQotovr^rai, ©Qcceav
xA^g nsigaievg, 0atdQog 'Ava
^AvaycaiBvg^
Oiko-
Msdcav A%aQvsvg^ MCxvd-og
9 Themistius Or. XXIII 295 D. Hard. ta ds dr^M ts idti xai ad6(isva vtco nokX&v on avtov
ati(pl ij
Zrjvcavog ccqC-
IJcoxQcctovg ano-
XoyCa ix OoivCxrjg sig trjv IJoixCXijv fjyaysv. 10 Strabo XIII p. 614. sx ds tr}g Ilitdvrfg iatlv 'AQXsaCXaog 6 ix T^g 'Axadrj^Cag, Zrjvavog tov KitiSC3g avGxolaaftjg xaQoc nolsficavi. 10
11 Numenius Eusebii praep. evang. XIV 5, 11 (p. 729 b). IloXifiovog dh iyivovto yvaQi^oi 'AQXsaCXaog xai Zr]vcjv. Z^vcsva fihv ovv fiifivrjfiai slnav ^svoxQatsi, slta dl noXificavi (poitrj0ai, av-
%aQk KQatrjti xvvCaai' vvvi dh avta XskoyCed-G} bti xai ZtCXts insi yccQ 6vfinc3v6g [istiax^ ^«^ ^^^ X^yav t&v 'HQaxXsitsCav.
d^ig
dh
(poit&vtsg utaQSc IloXificovi 16
slg
T^v JtQog aXk^^Xovg
itpiXotifi^d^rjeav
icXXr^Xoig,
6v(inaQiXa^ov
6 fisv 'HQaxXsitov xai UtCXnajva
fidxrjv
ccfia
xai KQdtrjta^ av vno (isv EtCXncavog iyivsto (laxt^t^^g^ vnb dh 'HquxXsCxov wbatriQ^g^ xvvixbg 8\ vnb K^dtrjtog. 6 8s 'AQxseCXaog etc. 12 ibid. 6,9 (p. 732 b). Siaatdvtsg 8' ovv sig tb <pavsQbv s^aXXov '
20 ^i^
xi xfi (idxri
d(isivov
(is
dXX 6 'AQxsdCXaog tbv Zrivcova. 6 yccQ Zrjvav stxB (fs(Jivbv xai ^aQv xai Kr}(pi6o8d>Qov xov Q^^xoQog oix
ol 8^60,
o^x
dXXifiXovg
enim Aristotelem impugnaturus Platoni maledixit) aifx^g^ insi8rj xov MQxs6iXdov fisd^Csxo,
6 (livxoi Zrjvcov xai
sl (isv
(ir}8h nXdxfovi inoXi(iSi, i(piXo66(psi 8r^nov i(Loi xQixfj nXsCaxov a|tajg, evsxd ys xfjg slQ^vrjg xavxrjg. 6 8 ovx dyvoav (liv t6cog xd 'AQXSdi'
25
Xdov, xd (iivxoi HXdxcavog dyvo&v, djg i^ mv avxa dvxiyQa^sv iXiyx^xai^ bxi inoCr)6sv ivavxCa xavx6g, (irjxs bv '^Ssi nX^^xxcov, bv xs oi)x ixQfiv dxi(L6xaxa xai aX6xi6xa neQiv^Qixdjg., xai xavxa noXv
xdxiov
rj
nQ06fixe xvvC
(levog xov ^QXE6iXdov. 30
UxcoCx&v] sig
— nXr^v i]X0i
dii8eL^i ye yccQ
^^noXi(jioio (liya 6x6(ia
nXdxava.
dXXd [xai] nsQi
dyvoCgc
(lij
(ieyaXo(pQo6vvri dno6x6ixsCvov rj 8isi [x&v
xcov
nsvxs8avoio^'
(isv
xav
(K 8) dnsxQi^axo dXXri nXdtava xaX&g
Zrjvcovi sig
ts xai ai8rj(i6vo3g [oi)8a(iG)g] vscotSQi6%-ivtcov siQr]6staC (lOi avd^Cg note
——
35
'
tbv 8 ovv
'AQXs6CXaog dvtCtsxvov xai d^iovixov vndQxovta d^ecoQ&v tovg naQ' kxsCvov dno(pSQO^ivovg X6yovg xa^^i^QSi xai oi)8\v coxvsi. tb 8h 86y(ia xovxo ai)xov nQcotov svQO(iivov, Z>r]vcova
6
xaitb xai tb bvo^ia ^Xincov s^dSoxifiovv iv talg
'Ad^rjvaig, trjv
xata-
1 y.h%siQor6vr\vtai P. 2 ^iXoyiXfis IIsiQaievs om. B. MiXoiv P, iiiXXtov F. 3 2vnaXXrit£vg BP. 24 6 S' scripsi, d S' TIoiaviBvg BP, naiavisvg D. 28 TtQoafjxs scripsi, nqoai^itsi. vulgo. 26 fortasse: ins%HQriasv (^slgy. vulgo. 31 %al seclusi. 32 ov30 rcbv Sx(a'Cv.&v seclusi. (lij scripsi, [irjv vulgo. ||
||
||
dafiwg seclusi.
9
VITA.
Xrjxrixijv q^avtccttittv, ntt6^
tt6^£vsat(Qa 6v, ii6v%CttV &ycov ov
dvvttfitvog
etfdox£t6^ttiy
noXXk av tlnttv ixov (dXX* a6x
Xttov (ihv tttpCsto^
o d*ev
i»'avTifv.
^XQ^''^^
firjxttv^
ij^eXt,
tm
'AQxs6i-
tdxa dl
nQog dh tbv ovxert iv i&6i,v 6vttt IlXtttfovtt i6xiadxb Xdyav^ itg T^ ttfiaii^g nofineCttv na6av outte^oQvfiei (juxxet oik'&v tov nXdtcovog dfivvofiivov, vnsQdixetv te cevtov &XXa ovdevl fittXXov
tcXXcog),
xal
ette iieXi^^eiev
^AQxe6iXdcp^ ccvtdg ye xeQdavelv tbv ittvtov ilfdiievog d(p* j4Qxe6CXaov.
[liXov
%
^eto dnotQe-
13 Cicero Acad. Post. 1 34. lam Pdemonem audiverarU adsidue Zeno et Arcesilas. Sed Zeno cum ArcesHam antevret a^taie valdeque
lo
peracute moveretur, corrigere conatus est disdplinam. ut non esset causa Zenoni, cum PoleCicero de finibuB IV 3.
subtiliter dissereret et
monem
audisset,
cm
db eo ipso
et
a superioribus
dissideret.
14 Quintilianus Instit. orat. XII 7, 9. cum et Socrati coUatum sit ad victum et Zenon, Cleanthes, Chrysippus mercedes a discipulis oo
i6
ceptaverint.
16 Seneca ad Helviam
Unum
cp. 12,4.
Platoni, nullum Zenoni, a quo
fuisse
Homero servum,
coepit Stoicorum rigida ac
tres
virilis sapientia,
satis constat.
16 Seneca de Benef. IV guingentos dena/rios
neum
39,
1.
vester,
cum
Ulum parum
ido-
Qu
cuidam mutuos promisisset
et
ipse
Zeno
jo
comperisset, amicis suaderUihus ne daret, persevera/oit credere, quia
promiserat? 17 Themistius orat.
XXI 252 B.
n6te
Hard.
dcprjxttg
rc5
deia-
n
vev6fiiv^, xad-dnsQ Zrjvov 6 Kituvg.
18 Sopater phlyacographus apud Athen. IV 160 e Tcal
(i^v
'()(idg
inifieX&g xuQteQStv
trjv nelQttv vfitv XijilfOfittL
ZrivavLxdi
ttlQovuivovg^
t&v
doyfidtcov,
idv dntcofiivcov 6v6nd6avttt tb 6xiXog^
nQatov xanvC^av tdco ti,v'v(icbv
d-'
elt'
nQttd'il6e9'*
3o
oitog xvqCco
in' i^aycoy^, f^v (pQ6vr}6iv dyvo&v. 19 Aelianus Var. Hist. IX 33. MeiQaxiov 'EQetQixbv tri6e
Zr^vcovi nXeCovog xQ<^vov, e6t' ig dvdQag d
nQo6e<poC-
v6teQov ovv
ig trjv 'EQetQCav inavr]X%^e., xa\ avtbv 6 natiiQ f^Qeto 6, rt apa (idd^oi 6 dl 8eCE,eiv etpr) xal ovx 6o jjpdvov. xal ig (laxQttV edQtt6e tovto. jjaZf^rijvai/rog yaQ avrc3 tov natQog
tiXog nXrjydg
ivteCvavtog,
6
8^
tijv
2 fbSoTifitt&ai BcripBi, aSi%ela9ai vulgo.
11 partiretur Bentiey.
Cf.
ad fam.
XV
if^vxCav
dyaycov
xai
iyxttQ-
6 loycav scripai, Xiyoav vulgo.
21,4 cuMte mooebcUur,
ib
ZENO
10 TSQiJ6ag rovto
stpr]
CITIEUS. fpBQSiv OQyijv ncctsQmv xai
fiB(iad^xsvtti,,
aya-
(lii
VttHtStV.
20 Diogenes
Laert.
VII 22.
'PodCov 8i tuvog xttXov xal nXov6lov^
alXcag dh [irjdev, jCQoffxBVfisvov a^T«5, 5
tov
fisv sjtl
ttjv xkttvldtt^
fi,r}
nQ&-
fiovX6(isvog avB%s6%-tti^
ta xsxovLfiBva t&v ^a^Qcav ixtt&i^Bv avtdv, iva fiolvv(i insita slg tbv t&v n:tG)XG>v t6nov^ a6ts 6vvavatQCfis69^ai
tolg Qdxs6iv ttx)t&v' xal tiXog ttnilXd^sv 6 vsavl6xog. W. 21 Timon Phliasius Sill. fr.
XX
'otpQa aBVB6ttt(ov 6vvttysv vi
10
Diogenes Laert. VII 16 yvfivoQQvnaQOi
&g
tLvsg,
xai
nsQi tt^bthv (scil. Zenonem) xai 6 TC(ig)v ^^tpQtt «vdprav"
^6av
(prj6L
—
Vm
W. 22 Timon Phliasius SiU. fr. Kai cpoLVL66av idov XLxv6yQavv 6xlsq& ivi tiitpca ndvtcov i}iBCQov6av' 6 ^'sqqel yvQya^bg avtfjg (iLXQog lcov vovv 6' slxsv iXd66ova XLvdaij^oLO.
15
Diog. Laert. VII 15 de Zenone: ^v xal ^rjttjtLxbg xai nsQi ndvod-sv xai 6 TificDv iv tolg UCXXoLg tprj^iv ovtG)'
tov dxQL^oXoyov(iBvog'
—
„xat
xtvda^ato".
23 Athenaeus XIII 603d.
20
^v l4Qi6toxXilg 6 Zi^vcDvog
xtti
ZrjvovL.
XLd-aQG)d6g, nsQi
yQatpsL
^Cg)
'AvtLy6vov 8s
nots
ovtcog'
xtti
(isd''
toij ^a6LXiG)g
iQafisvog
o^ 'AvtCyovog 6 KaQv6tLog iv ta
,,'AvtLyovog 6 fia6LXsi)g insxana^B ror n6tov xtti dvarifiiQttv iXd^hv bx tivog
nQog tbv Zrjvcava snBL6sv avtbv 6vyxG)(id6aL avta n^bg 6 ^a^LXsvg.'' 'AQL6toxXitt tbv XLd-ttQG)d6v, ov 6(p68Qa ^Qa
nr\8il\6ag 25
24 L60V
vno
I
Ind. Stoic. Herc. col.
IX
nQbg)
(ihv
ydQ ixslvov,
n^bg
iag
\
xai xBxaQL6(iivr]v ofioLOV, av\ta (pLXovBLxCav ridsiav ' xai d-av tbv tL((ia)v xad^ v nsQ^oXrjv. (id^SLV XBt6&aL, {d ^) dvdQa Arcesilai et Zenonis lites hoc frgm. refert Comparetti, ad Antits
xtti
j
\
j
Ad
30
regem, propter verha i'6ov ts gonus videtur loqui de Zenone. 25 Ind. Stoic. Herc. col. VIII.
gonum
xtti
Antir
ofiotov, rectius Biicheler.
^noL^q^^SLv {y)dQ ddoXE{6xovv)ta nuL dCa xai t{ovg dntt)ytG)y\tttg ini tijv d"VQttv' 8La\noQG)v d'Bnov 6B -9^^, (i6\XLg dv cpr}6L xaAxto^pv Aaxa xata6trl6ttL' xai yaQ ovTca |
|
35
xaxdv
o^dx
s\6E6d-ttL
v^ov^d-Ets^L^v
Z{4)\vG)v nQog tovg l^i{vovg)
6 HStio(i(iiva
BPL.
\
tovg
\
dno{^Xi)^ag'
.,^tC
Xi{ystE^
itpr)
.
.
.
6
etc.
10 &atwv libri plerique, &vSq&v Wachsm. Chria, cuius hoc fragvidetur per iocum loqui 36 jtaQaxccgdKrag sup-
34 j;a^x«f. pap. exempli causa posui. mentum tenemus, aliunde non nota est. Antigoni legatus de munere in aula Antigoni in Zenonem conferendo. tb plevi, recordatus adhortationis Cynicae: nagaxaQa^ov 32 noi7]asiv
Kai
nttQax{aQdxta)g.''''
vonia^ia.
VITA.
26 Plutarchus de
1 1
Stoic. repugn. cp.
4
1034a.
p.
Z^vcav xal KXt-
ovx ii^iXri^uv 'Ad^cctoi ytvi6^ai^ (1"^ dd^otft rag avx&v xaxQC~ fihv el xaX&g ovrot, XQveixxog ovx 6if^&g ixoCi]6£v
dv^g
dag adixelv 5xt
iyygaqxlg sig ti)v noXixeCav, TtaQeC^d^a. 27 Plutarchus de Stoic. repugn. cp. 2
p.
1033 b.
ixil
toCwv
5
jroAila ^lv i)g iv 6XCyoig avx^ Zt^vavi^ xoXka d\ KXedv^st, xXet6xa 6\ XQv6Cnnfp yeygafifiiva xvyxdvei xeQl xoXixeCag xaX xov &Q%e6^ai xal &Qxeiv xal dixd^eiv xal ^rjxoQSveiv iv dh xolg fiCoig ovdevbg E6xtv
ov 6XQaxrjyCav^ ov voftod-eoCav^ ov xdQodov eig ^vXijv, ov 6vtnjyoQCav ixl dtxa6x&v^ ov 6xQaxeCav vxIq xaxQCSog^ ov XQe6fieCav^ ovx ixCdo6iv dXX^ ixl ^ivrig &6xeQ xtvbg Xcoxov yev^dfievot ^xoXr^g
eifQetv
xbv xdvxa ^Cov ov ^Qaxvv dXXd
xatifnjxi^ yevdfievov dti^yayov iv X6-
xeQtxdxoig' ovx adrjXov oxi xolg v
yrjQa6ev
fii^XCoig
rj
xal
XQv6txxog xal KXedv^g xal ^toyivrjg xal oX ye xai xdg a^bx&v xaxiXtxov
'AvxCxaxQog^ Xovvxeg dXX oxag xad^ ii^vxiav iv xm '
^ovxeg
xai'
f
'
'SltdeCo)
xaxQC6ag,
Zi^vojv
w
xai
ovdlv iyxa-
xai ixi Za^xfjQog 6xoXd-
g)tXoXoyovvxeg dtdye)6tv;
28 Dio Chrysost.
or.
XLVII § 2
(V. II p. 81, 2
Am.)
djg
iya xqo-
«o
av(lev id-avfia^ov xav q)tXo66g)(ov xovg xaxaXtx6vxag (ilv xdg xav xaxQCdag ovdevbg dvayxd^ovxog, xaQ iiXXoig dl ^^v eXo(iivovg^
xeQOV
'
xal Tttvra dxo(patvo(iivovg aixovg ort det xijv xaxQCda xtfiav xal xeQi xXeC6xov xotet6^at xai ort XQdxxetv xd xotvd xai xoXtxeve6^at x&
dv^QG)X(p xaxd
>»
10 promptus (^mpositus sequor Zenona, Cleanthm, Chrysippum, quorum tamen nemo ad rempublicam accessU, nemo non misit. Cf. n. 271. Cf.
Seneca de tranq. an.
29 Arrianus Xevev
xrjv
30
Epict. dissert. III 21, 19
iXeyxxixrjv
ixtxXrjxx txr]v, Cag
1,
jjwpav
Zrjvavt
xijv
Ind. Stoic. Herc. col. I
exetv^
d)g
ZcaxQdxet 6vve^ovdtoyivet xijv ^a6tXtxriv xai
(6 d-ebg)
w
dtda6xaXixrjv xai doyfucxtxrjv.
(t)^^ xeQi xrjv (^dta^i^ecog av{xov ^rix)ri6ag 6rj(ielov ovx dv exeQ6v xtg Xdfiot fiiXxiov ri xdg XQl6etg dg elx^iy) neQt xaX^v xai ai6xQS)v^ 6(jtoC
Xrjv)
yaQ 6 (^Ext)xovQet{og) iv dv6i ^{vfiXCotg etc. Zenonem haec referri probabUe est. De moribus eius ex
ScoQo{g) (ilv
Ad cum
placitis
scripserU.
comparatione iudicium ferendum
esse
dicUur.
eo spedare videtur, qu4)d is simili ratione de
Epicuro
mordlibus
ApoUodori mentio
vitae
40
ZENO
12
31 oixeiccg
Ind. Stoic. Herc. col. III.
alQ^saecag)
yeyQacpev eig
iv
rag
—
-fiEvog i7ttyQa
{(rsQa
xaid-^rjye^ovog
\
T£,
iv)
tov
|
rfjg
rovtoig xara rb
|
rov
xket6{rov)
6
CITIEUS.
I
\
fivfiXiov xarayevdl^evog, d)g JCQoefivtiKpafiev)^ idCcf, (ola) ^ovXerai xal 8i6ri\6navC(ag eavrbv didovg (6 Zif^v^av \
dia
6vii,ne\(jQi(poQag)
r^fjv
rov
6(6\{(iarog
cog
a6d)ivei,av^
etc.
Stoicus aliquis, qui de Zenone sectae suae audore scripserat, rep^eultimum enuntiatum cf. Diog. Laert. VII 1 (huius volu-
Ad
henditm. minis
p. 3, 10).
32
10
(7CQ)d(og
Ind. Stoic. Herc. col. VI. (x)al
nQod-v}i(og
j
rolg 6vxoLg
€(peQev.
{x)al
xal rovg
|
ravra yaQ
.
rj
^v
\
ea6fioi>g
eig
vfivov a^i\a xaraxcoQC^eLV xa(l 3tQ06\d-)etvaL S(rj)fio6Cav r(a(priv
%
.
.
(rb)v \
r^rjv
etc.
32 a Athenaeus IX 370 C. 15
\
xal ov naQccdo^ov ei xarct rrlg XQccnfirig
rivlg G)^vvov, bTtore xal Zijvcov 6 Kirievg 6 rrjg
rbv xara
(levog
rfjg
Uroag xrC6roQ ^Lfiovxvvbg oqxov ^csxQcirovg xal avrbg cofiwe r^v
VH
cf. Diog. L. 32 rbv xvva. xal a(iwE df, (pa6C, xdnnaQLV xad^ditEQ UooxQdrrjg 33 Galenus de differentia pulsuum III 1 Vol. VIE p. 642 K.
xdjiTtaQLV, G)g"E(i3ted6g g)rj6Lv iv ^7to(ivrj(iovev(ia6Lv^
50
dQe6xovraL yaQ ohroL jtdvrEg ol IlvEv^iarLxol xaXov(ievoL (scil. medici) dnb rf]g Uroag 86y(ia6LV. &6r' ijtel XQ^6L7CJtog ax)rovg st-
rotg
7teQi r&v xard rrjv (pLXo6o(pCav 6vo(idr(ov, oifS* rav xard rriv larQLxijv ravra 7toLelv 6xvov6l. xal Z^^vav dh 6 KLriei)g ht 7tQ6reQov ir6X(ir]6e xaLvoro(ietv re xal vTteQ^aCvetv »6 rb rwv 'EXXrivmv ed-og iv rolg 6v6(ia6Lv. 34 Cicero de fin. III 5. Quamquam ex omnihus phihsophis Stoici plurima (scil. verha) novaverunt, Zenoque, eorum princeps, non tam
d-L6ev
d(i(pi6^r}reLV
ax^rol 7teQl
rerum inventor III 15. 30
fuit
quam verborum novorum. Zenoni licuit, cum rem aliqu^m
Si enim
sitatam, inauditum qnoque ei rei
35 Cicero Tusc, ignobilis verhorum
disp.
opifecc,
invenisset inu-
nomen imponere, c/m non
V 34.
Zeno
Citieus,
Catoni?
liceat
advena quidam
et
insinuasse se in antiquam philosophiam videtur.
xa expunctae videbantur Comparettio post -og, spatio intert
iecto
;
.
.
.
.
;
;
6 fort. wg iv av[ntoti.Koig inofivifia Zenone vitata commemorat Laertius. 10 r}Xiaa(wvg Biicheler; fortasse scribendum: slxaa12 laudationem Zenonis a Stoico 11 AQC pap. :
(laaiv iatoQslv IIsQaalov. (lovg i. e. cavillationes.
aliquo conscriptam non sine dicacitate vfivov appellari vidit Biicheler. Sr}(ioaiav narrat Diog. tacftiv Zenoni intercedente Antigono decretam esse ab Atheniensibus 17 'EintoSog cod., La8rt. VII 15. Hoc quoque laudator ille Zenonis iactaverat. |1
corr. Miiller.
VITA.
36 Luciaims Macrob.
18
Z-^vmv Sh
19.
6 rfjg 6ra)txi\g tpiXo6otfiag
&QXVy^S (scil. ^^rj^tv Brfj)^ Zv tpa6iv el6iQx6^i{vov elg Ti)v ixxXri6lav xal nQ06nral6avra &va
xal vno6rQi^avra oCxaSe xal axo6x6^evov rgotpilg reX£vr^6ai riiv fiCov. 36 a Philoderaus Ttegl ribv tptXo^otpoav col. IV Neap. (— 3 Oxf.)
{^QXOvrog Kked^QX^'^ 'A^vrj)6t xal
•
{i-
'
n av TOVTov avTov evevc
.
(y)«(y)()aqpd)ff .
.
ri
.
lyx '
yfyovoTa x{al dv ert}) iv (rfji neQUXov6rj ta ne{Q)l 'Avrtfp&virog
6
inL6rol^.
deC^^^^erai
r{o)iv(yv
lo
fie-
6 Zi^vGiv {axQi^g i{yyi6q xal a ir&v. l4{nb
/3t)a)x(oj)ff
T)a 10
tSv
KXeaQxov drjv^
i&
in\'A^Q)ev{el-
yd(())
iq>' oi)
2Jxei{Qoq)ooL(ov)L {x)ara{re-
reXe{vrr]i)xev x
.
.
.
Z)rlv(ov
an
i6rlv i{v)v{ia xal) {r)Qidx{ovra. xal firjv i vo6e
ber.
Argutnentum etiam post ea quae Th. Gomperz disputavit (Sitzungs1903 „Zur Chronologie des Stoikers d. Wien. Akad. Bd. 146.
Mihi
Zenon") ohscu/rum.
eo
videtur contra aliquem disputari, qui in epis-
qua^dam continehantw) Zenonem Cleardio natum fuisse dixerat. Hoc falsum esse quod sequeretu/r Zenonem centesimum primum annum k
tula (qua etiam de Antiplwnte
archonte sexagirUa duos annos
inde concludehatur,
agentem
obiisse.
361) Pausanias
Zrlvtov ivravd^a 6
129,15 Mva6eov
(in descriptione
xal
Academiae) xelrai dh xal
XQv6innog
UoXevg.
6
37 Strabo XVI
ix Tvqov de 'AvrCnarQog xal ynxQov p. 757. nQO r}(i&v 'AnoXXaviog 6 tov nCvaxa ix^elg rwv dnb Zr^vcavog g)iXo66g)G)v xal rav ^ifiXCcav.
38 Diogenes Laert. VII 36. Mad^rjral evdo^ov de IleQ^alog ^rjfirjrQlov Kirievg 'AQC6rG)v MiXriddovg Xlog^ 6
"UQiXXog
rrjv
dh Zrjvavog
——
noXXol
(liv,
ddia(poQlav el^rjyq^d^ievog.
KaQxrjS^VLog., 6 rijv inL6rT^(irjv riXog eindiV
^iovv6iog
35
6 (lerad^ifievog eig rijv ijdovrjv' dtd yuQ 6<podQdv dtpQ^aX-
(iCav Sxvrj6ev irL Xiyetv
rbv n6vov ddLdtpoQOV ovrog
rjv
'Hqu-
xXeari^g.
KXedv&rjg OavCov Ssq. fort.
"A^^Log^
tl{vcci) tciythv
30
6 diadeldfjievog
iv&dSs, (l|)»pt(ovTo rixe
rijv
Si]).
6xoXr'jv'
.34
ov xtd
Miluditis
\iV.
ZENO CITIEUS.
14
Toig dxXrjQoxilQOig deArotg, aC (i6Xig iihv yQdq^ovtcciy diari]Q0v6L dl xa yQatpivta. ttg)a)ftoiov
2](patQog Bo67COQiav6g' Snjxovtfe d'6 UqjatQog xal Kksdvd-ovg
—
f^v Ztjvmvog tslevtnlv.
fietoi
^tfav 8h Zrlvovog (iad"r}tai xal otdf,
xaQ-d q)7j6Lv 'lano^otog' ^iXavLdrjg &rjfiatog^ KdkXi.nnog KoqCv-
t
no6eiS(6viog ^le^avdQSiig^ 'A%-r^v68(OQog I^okevg^
«d-tog,
Z/i/jvav
I^i8(oviog.
39
Ind. Stoic. Herc. col.
xal t{^v) 6{%)oXiiv 10
AvtCyovog
I
iyQatljev,
X 2.
Kkedv{^rig Q)aLvCov
\
"A66Log^ 6
naQaka^diV jLovv6L\og &eo(pdv(t)ov, xa^d^^dnsQ 'HQa\xks(btr]g, 6 Meta&E(ie\vog' ^AqC^xcov MlX\
tekog dno(privd(ievog., Xiog, 6 trjv d8La(poQCa(v) totg aXXoLg dxo\{Xovd-e)tv oi6(tevog rco (xa&ri)yritfj
tLd8o(v)
\
I
81
(i)v
\
|
columnam
(lacuna, quae inter hanc et seguentem tur 16
nomina col. XI
hiat,
hauMa
viden-
Persaei, Herilli, fortasse etiam Sphaeri). Zijvcav ZL8a(vLog 6 xal)
2.
Xey6(ievog v
\
\
ug xal
ntSLv XQrj^^innog av) tbv sv (ta nsQL tov 8LaXs) Xrj&6t(og videntur Philonides intercidisse Thebanus, Corinthius, Callippus (hic \
\
j
Posidonius Alexandrinus). col.
Xn.
Ad-riv^SciiQog (ZbAtug,
.
. j
'Exatutog 2jnLv&(dQov d) ntj
80 8(ii(xev).
40 Origenes
c.
Celsum
III
54 Vol.
I p.
250,3 Ko.
(p.
483
Del.).
'
sn dQStrjv nQOi) rj(ieLg (ieXXo(Lev iyxaXetv (pLXo66(poLg 0Lx6tQL^ag 8e tbv nsQOalov^ tbv Zd(ioX^LV, ZrjvavL TQeil)a(ievoLg, nv%^ay6Q(f (ilv xal
40 a Plutarchus 26
iyey6veL
tav Zrjv&vog tov KLtLdog
41 Diogenes teCcf.
vita Cleom. 2.
Laert.
VII
4.
'O 8s LfpatQog sv
totg
nQcatoLg
((.ad^rjt&v.
FeyQa^pe 81 (6 Zr^voav) nQog t^ HoXl-
xal td8e'
neQl tov xtttd (pv6Lv ^Cov (181) (183) neQl 80
6Q(irlg
»)
ne^l dv&Qoonov tpv^eog 179
meQl nud^&v 211 neQl TTov xa&rjxovtog (230) neQl v6(iov
36
neQl
trlg 'EXXrjVLXfig
neQL
bilfecag
nuLSeCag
nsQl tov oXov 97. 102. 117. 119
nsQL
6rj(ieCciiv
Hvd-ayoQLxd Kad-oXLxd
3 Zq)aiQog BoanoQiccv^g ante K).sdv9ris habent ante Pbilonidem babet D.
libri.
6 Atbenodorum
SCBIFTA.
15
XiQl Xilemv (77) XQofiXfjfuxTav 'OfiriQiMobv xivre (274. 275)
xsqI xoitjuxijg SixQod6£Tov xal Ti%vri
fort d
Avoug
xal xttl
%
"EXsyxoi dvo
dxoiivrjiiovtviiaTtt KQtttfjTog i}'&txa 273.
42
ov ravTtjv ^6vtj(v, &XX* &v)\ai,6xw-
Ind. Stoic. Herc. col. IV.
trj(6)dvrc}(v
v$
xttl
vo^£v)\6tti
XQo6vaonre{v6tti xad'' bv rQdnov iv
6vvB^^tt(i(iev{rjv)
\
\
r^v vno
Zrlvajv^og
{&)XXoig
d{ttx)rv\Xa)
lo
deixwTtti.
Agitur de Stoico qui Zenonis RempuUicam , non multo consuta fuerit {vsa^rl 6vv£^^a(i^ivr^v\
interpolaverit atque
postqmm suspectam
reddiderit.
43 Clemens
Alex. Strom.
xol Xiyov6i Zrlvovi rQinov6t roig
rc5
V
9
p.
680
ScXXa xal
ysyQcctpd^aL Tiva, a
TrpcaTco
avayiyvaoxeiv
(lad-rjrtttg
Pott.
ol
^ral- »
QadCcag ini-
fiij
Se8o3x66i 71q6-
^i^ o{>xl neiQttv
tEQOv, el yvi^6ic}g (piXo6o(poisv.
44
Quintilianus
Instit.
(scU. Ciceroni similibus)
XII
orat.
summa
virtus,
an
an Chrysippus
Cleanthes,
ipse,
18. sic
quodsi
defuit
his
an
qu^a^rentibus,
viris
oratores
ao
an sapiens Zeno, respondeant: magnos quidem illos ac
fuerint, respondeho quomodo Stoici
venerabUes, non tamen id,
1,
si interrogentur ,
quod naiura hominis
summum
hahet, con-
secutos.
2.
Zenonis fragmenta et placita.
46 Diogenes 6o(ptttv X6yov. t6 8h Xoytx6v.
Laert.
VII
elvat
yccQ
ovrco
d%
39.
TQt^isQf}
avrov rb jtQ&rog
(paolv aivat rbv xttra (ptXo-
(liv rt
dieiXe
M
t6 d\ ij^txdv
(pv6tx6v'
Zr\vGiv
6
Ktrtevg
iv ra
xeQi X6yov.
IV 4 totam phUosophiatn tris in partis diviserunt Academici), quam partitioneni a Zenone esse retmtam
Cicero de (sdl.
veteres
fin.
videmus. 4. 5 Wx*^ ^''^ ^^* TCj^ftxal P, r/;|rv{ xa^ D. 26 tpriaiv B. 28 tb dk i)9ix6v, t6 dk Xoyi^^v om. B*, add. in mg. B*.
Stoicorum vvUiuo)
fragni.
I.
27 ficvroi B.
6
so
ZENO
IG
46 Diogenes
Laert.
CITIETTS.
VII 40.
A.
&
47 Cicero de etsi
finibus
a Chrysippo maxime
IV
dh
aXkoi
dsvtsqov de tb (pvCixov Ziqvcov iv r«3 xsqI X6yov. Cf.II n. 41—44.
tccttov0L'
TCQatov
xal tQitov tb
9.
De
quibus
(scil.
de ratione disserendi)
elaboratum, tamen a Zenone minus multo
est
ta Xoyixa Epict. diss. I 17. 10, 11. xal i7iL6xe7CtLxa xal ag av tLg SLJtoi
.
.
.
tav ^Xkav
diaxQLtixa ^stQrjtLxa xal 6tatLxd' tCg XiysL tavta'^ ^6vog XQv6LJtnog xal ZrjvGiv xal KXadvd-rig; '^vtLgd^ivrjg 8' ov XiysL; istX
49 Stobaeus xav ti^vag 15
Xoyixbv cav ictt
Logica.
quam db antiquis. 48 Arrianus 10
tb
(ihv
ri^^iY,6v.
Ecl. II 2. 12 p. 22, 12
SLxa^s totg
W.
t&v dLaXsxtLov jcvqov ovS'aXXo tL tiov Zr]V(ov tdg
dLxaCoig fiitQOLg axvQa xal x6nQLa.
(iTiovdaCcov (istQov6Lv dXX'
50 Plutarchus de Zeno)
1034 f. 'iXvs 8s (scil. ag tovto noLslv dvvaiiivr^v
Stoic. repugn. cp. 8 p.
6oq)C0fiata xal trjv
dLaXsxtLxijv
ixiXsvs TcaQaXa^i^dvsLv tovg
(lad^rjtdg.
51 Arrianus Epict. diss. IV 8, 12. d^scoQrjfiata tov (pLXo66(pov a Zt^vov XiysL^ yvavaL td tov X6yov 6tOL%SLa^ tcolov tL sxaetov avt&v s6tL xal %cbg aQ^ottstaL JCQog aXXrjXa xal o6a tovtoLg dx6Xovd^d .
20
.
.
i6tL.
De
ratione cognitioiiis
{(pavra(X(a, «IVr^ais, HQitriQiov),
62 Cicero Acad.
S5
vim
Pr. II 66.
maximam, Zenoni
esse
Sapientis autem hanc censet Arcesilas
adsentiens, cavere ne capiatur, ne fallatur
videre.
Errorem autem et temeritatem et ignosuspidonem et uno nomine omnia, quae opinationem constantis aliena firmae et adsensionis, a virtute sapieniiaque
63 Cicero Acad. rantiam 80 essent
et
post. I 42. et
removehat
64
Cicero pro Mur. § 61.
.tapientem nihil opinari, nuUius rei pae-
nitere, nulla in re faUi, sententiam mutare
14 SfxaioLg 6sig
Tccg
AS
Diog.
numquam.
— Acad.
pr. II 113.
t&v SLceX£y,xiii&v rixvag: Megaricorum intellegit libros dialecticos. xoct Av17 Igxl S' avrov dnecioig B; %vdaioLg Wachsm. dubit. 25 Cf. I n. 347 La6rt. in catalogo librorum huius vol. n. 41.
(Aristo) 461 (Persaeus) 626 (Sphaerus).
—
32 Cf.
11 n.
548 sq.
||
LOOICA.
A.
17
horum neutrum ante Zenonem magno opere sapientem nthU opinari est. Lactantias Inst. III 4. defensum ergo si neque sciri quidquam ut Socrates nec docuit, potest, opinari oportet, ut Zeno, tota phUosophia .
.
.
—
suhlata
est.
accepissent
—
Augustinus contra Acad. II nihU esse turpitis quam opinari.
Stobaeus Ecl.
Cf.
cum ab eodem Zenone
11.
»
112,1 W.
II 7.
llm, p. (iridlv d^vxolanfidvHv dXXa (i&XXov d6g>aXa>g xal ^BfiaCag, dib xal ^r^dh do^d^siv xov 6o
'
'
.
.
.
—
d-e^&ai ovdh 6g>dXX€6d-ai.
Diogenes Laert. VII 121.
^d66Lv rbv 60(p6v. 65 Cicero Acad. post. I 40.
iti rs
fiij
do-
Plurim,a etiam in Ula tertia phUoso-
In qua primum de sensibus
phiae parte mu,tavit (scU.
ipsis quaeZeno). quos iunctos esse censuit e quadam qu£Lsi impuLsione oblata extrinsecus, quam ille (pavra^Cav, nos visum appellemus licet. 60 Numenius apud. Euseb. praep. evang. XIV 6, 13. to 8e 86y(uc
dam
lo
dixit nova,
rovro avrov TtQcorov evQOfiivov fiXincov iv8oxi(iovv iv ralg
(scil.
Zifvcjvog),
rrjv
'/i&ijvaig,
xavrb xal rb ovo(ut
xarakrjjcrix^^v (pavra-
6Cttv, Tcd^rj (irjxavfj ixQ^^^o in^ avrriv (scil. Arcesilausj. 67 Galenus de optima doctrina 1 Vol. I p. 41 K.
vocabula xarakrinr6v.,
xardXrjtlftg^ xaraXrinrixii
dxaraXrjtlfCa vituperat, ut
68 Sextus
parum
Stoicorum
to
(pavra^Ca^ dxardXrinrog^
Attica.
VII 236.
adv. math.
is
orav Xiy^ 6 Zrjvav ipavraoCuv
etvai rvn(o6iv iv ijwxfi, dxov6riov etc. ibid.
230.
ovv
avrbg
(scil.
vnb rov Zi^vavog vnev6ei dvrl
69 Cicero Acad.
pr. II 18.
——
Chrysippus) rr}g
ri^v
rvno)6iv
elQfiad^iu
ereQoicboeag.
cum enim
ita
negaret quidquam esse
si iU/ud esset, sicut Zeno definiret, tale effictumque ex eo, unde impressum <pavra6La) eo unde non esset (id nos a Zeex esse non posset quale
quod comprehendi posset
a
visum (= esset,
none
definitum
Philo
etc.
didmus
rectissime
)
hoc
cum
infirmat
zo
tollitque
quaesivit de Zenone fortasse (scU. ArcesUas), quid ftUunec percipere quicquam posset sapiens nec opinari sapientis esset. Ille, credo, nihil opinaturum, quoniam esset quod perQuid ergo id esset? Visum, credo. Qmle igitur visum? cipi posset. Tum illum ita definisse: ex eo quod esset, sicut esset, impressum ibid. 77.
rum
et
esset, si
signatum
et
effictum.
29 effictumque unus turum Ascensius, opinatur si
Davisius, etiam nisi
Post requisitum, etiamne,
si
eiusmodi
cod. Paris. Davisii, eifectumque ceteri. libri.
libri.
||
38 effectum
lil»'i,
corr.
ManutiuB.
eiusdem modi Davisius. b*
esset
35 opinaetiamne
||
35
ZENO
18 visum verum, quale
Hi
est,
nuUum
esse
ut eiusmodi
ad
defini-
omnes partes
defini-
Recte consensit Arcesilas
esse.
apud Sextum
xatakrjnrtxfjg (pavTa6Cag quae legitur graeca
trlg
VU 248
xog xal xat
(pavta6ia xataXi^Jitixrl E6tiv i^ iato tov v%dQ%ovaitb tb vjcdQypv ivaTtOfis^ayfidvr] xal iva7C£0(pQa'yi6ii£vr]
'
6no£a ovx av yivocto dnb Diog. Laert.
II 4.
quod
eo,
probant ad ipsum Zenonem redire
loci
adv. math.
10
vidisse aeute
id tale esset ah
visum, quod percipi db eo, quod non est, possd tionem additum.
tionis
Hic Zenonem
vel falsum.
posset, si
6
CITIEUS.
vndQ%ovtog.
ibid.
426.
Pjrrh. hypot. qui post ivanofiefiay^svrj addit ivanotstv^rj
VII 50.
Cf. II n. 60.
7t(0fiivr].
August. c. Acad. III 9, 18. sed videamus quid ait Zeno. Tale visum comprehendi et perdpi posse, quale cum falso non haheret signa communia. sdlicet
15
60
Visis non omnihus adiungehat fidem sed iis solum, quae propriam quandam haherent declara(sdl. Zeno), tionem earum rerum quae viderentur; id autem visum cum ipsum per
Cicero Acad. Post. I 41.
—
—
Nos vero, inquam; comprehendihile (feretis hoc? quonam enim alio modo xatakrintov diceres?) sed cum acceptum iam se cerneretur,
.
appellahat, similem iis rehus, ex etiam nomen hoc duxerat, cum eo prehenderentur ; quo verho antea nemo tali in re usus esset; plurimisque idem novis verhis
20 et
approhatum
esset,
comprehensionem
quae manu (nova enim
25
usus
dicchat)
quod autem erat sensu comprehensum,
est.
id ipsum sensum appdlahat, et, si ita erat comprehensum, ut convdli ratione non posset, scientiam, sin aliter inscientiam nominahat; ex
diam opinio, quae essd imhedlla et cum falso incogni42. Sed inter sdentiam d insdentiam comprehencommunis. toque sionem illam quam dixi, collocahat, eamque neque in redis neque in qua
exsisteret
—
pravis numerahat, sed 30
fidem
soli
trihuehat, quod, ut
esse illi
d
fidelis
credendum
esse dicd)at.
supra dixi, comprehensio fada
videhatwr, non
qmd
omnia, quae
prehenderet, sed quia nihil, quod cadere in
qae natura quasi postea notiones 35
E quo
normam
scientiae
d
diam
sensihus
sensibus
d
eam possd, prindpium
vera
com-
essent in re,
relinqueret, quod-
sui dedissd,
unde
rerum
in animis imprimerentur , e quihus non prinsed latiores dpia solum, quaedam ad rationem inveniendam viae aperi-
rentur.
Errorem autem
nationem firmae
d
temeritatem
et
d ignorantiam d
opi-
d
uno nomine omnia, quae essent aliena constantis adsensionis, a virtute sapientiaqus removehat. et
suspicionem
2 ut om. ABV*.
II
eiusdem modi Davisius.
inquit libri, corr. Manutius. rentur Davisius, reperiuutur
21 libri.
18 hoc Davisius, hec
cum Mamitius,
at
ciiiii
lihri.
.S6
libri. \\
aperi-
A.
61 Cicero Acad. accepta
nobis positam
62
19
Zeno ad haec quae visa 8UHt et quasi adiungU aninwrum: quam esse vuU in
post. I 40.
assensionem
sensibus
LOOICA.
voluntariam.
et
Cicero Acad. post.
I
41.
Quod autem
erat
setisu
eomprehen-
sum, id ipsum sensum ajypdlahat.
5
'
riiv 61 di aied^xriQCov xuxdXi^i(/iv at6&rj6iv ixdXH) cf. Diog. (i. Laert. VII 52. at6»r]6ig 6h kiytxtti xal i] 61,' avr&v xaxtxkrplfig. e.
63 Sextus
adv, Math. VIII ^hh.
'EnCxovQoq
di
tcuv
6 dh Z!x(oixbs Zrlvtov diaiQi6ei ixQ^ito. Cicero de nat. deor. I 70. u/rgehat ArcesHas Zenonem,
iXs^e ^ifiaiov
al6d^xbv
elvat.,
cum
ipse
10
falsa omnia diceret quae sensihus viderentur; Zeno autem nonnulla visa esse falsa, non omnia. Cicero Acad. post. I 41. visis non omnihus
—
adjungehat fidem.
64 Chrysippus apud Sext. adv. math. VII 373. (disputans contra Cleanthem qui (pavxaeCav esse dixerat xvnto6iv xux si6oxilv xal i^oxtjv) '
dXX'
eC TovTo, ccvaiQslxai
^hv
/itvi^/ii^
Memoriae definitionem, qua
6iu)v.
referri, vidit
Pearson
66 Stobaeus ci6avsi
Tcottt
(ii^xe
xCbv
136,21
W.
xivd alvai
3CQo6ttyoQSvs6d-tti.
ad Zenonem probabiliter
utitur,
p. 67.
Ecl. I p.
T« ivvorjfiaxd <pa6i
16
^r]6avQi,6}ibg ov6a (pavxa-
ilfvxflg'
yuQ
oiov dvd-QGtTCav^
xttXtt
Zijvavog firjxs
&n' avxovy.
noid, G)6avsi di xiva xai
Cdittg^
xtti
xav dXXcov bn66eiv Xiyov6iv Idiag slvtti., xtti
8\
slvai.
xavxag dh oC Hxaixol
xdv
ttwndQxxovg (isv ivvorj^idxav (isxixsiv rjiiagy x&v Ss nxco^sav^ dg di) nQo6r]yoQCttg xttXov6i^ xvyxdvsiv. Aet. Plac. I 10, 5. ol dnb Zrjvavog IJxaixoi ivvorjfittxtt ijfiixsQa tdg CSittg S(ptt6av. Diog. Laert. VII 61. iwor](itt 8i i6xi (pdvxtt6(itt (piX66o(poC (ptt6iv
20
vnb x&v ttQXttCav Cdiag xtt ivvoii](iaxtt vxoxinxdvxav slvtti xotvdtSQOv sCnstv ndvxav xav ^aav taijxtt
xdg
ljcjcciv,
<^xal xibv
25
—
ovxs xi bv ovxs noL6v, a6ttvsi Si xi bv xtti a6ttvsi not6vy oiov yCvsxtti ttvttxvnafia innov xal (li] naQ^vxog. 66 Cicero Acad. pr. 11 144. Negat enim vos Zeno scire quicdittvoCttg^
—
30
quam. Quo modo? inquies; nos enim defendimus etiam insipientem multa comprehendere. At scire negatis quemquam rem uUam nisi saEt hoc quidem Zeno gestu confwiehat. Natn, cum extensis pientem. digitis
adversam
Deirule,
manum
cum paullum
ostenderat, „visum" inquiehat
digitos contraxerat,
„huiusmodi
„adsensus huiusmodi."
=
est." 35
Tutn
2 assensionem «= avyxaTccd^eaiv. .3 in nobis positam ^qp' rjfiiv slvat. 19 xal avTOv add. Diels. 21 mg av sinoi et priore loco eCnr} FD, corr. Jacobs. 23 elits FP, corr. Meineke. 24 TavTu FP, corr. Meineke. 26 tu ultimura euuntiatum non intellego. vitccQxovTa suppl. Pearson post Tvyxdvstv. 36 contraxerat rod. CavUibr., contexerat A conxerat B.
—
ZENO
20
crriEus.
oum plane
compresserat pugnumque fecerat, comprehensionem illam esse qua ex similitudine etiam nomen ei rei, quod antea non fuerat,
dicebat:
Cum
naxdXriipiv imposuit.
admoverat
vehementerqus compresserat sdentiam
arte
pugnum 5
manum
autem laevam
et
illum
talem esse dicebat,
cuius compotem nisi sapientem esse neminem.
67 Sextus
adv. math.
VII 151.
dd|av slvai
ri)v ccad-svfi xal ipsvdrl
<Svyxatdd'E6iv.
68
Cicero Acad. post. 141.
non
ratione
posset, scientiam, sin aliter,
Stobaeus Ecl. II
10
W.
19
p. 73,
elvai
d6(paXfi xai dfiitdntotov hno Xdyov. ^Btantcatixriv slvaL 6vyxatd&s0iv xal
VII 151. {)nb
ijfL6ti](i7]v stvaL
Xoyov
15 6ti^iirjv
comprehensum, ut convdli inscientiam nominabat (Zeno).
si ita erat
xatdXrjipLV.
(pa6lv
dfistdntcijtov
r}
—
—
iTtietrj^rjv
tijv ib.
p.
d^d^svfi.
xatdkrplJiv
111,20. ti^v ayvoiav Sextus adv. math.
—
tijv d6(paXfi xal ^s^aiav xal d^stddstov Diogeues Laert. VII 47. avtii]v ts tijv ini-
xat dXrjtlfLV d6(paXfi^ ^ £|tv iv (pavta6L&v nQ06di^SL
inb X6yov.
69 Cicero Acad. I 42. inter scientiam et inscientiam comprehensionem collocabat, eamque neque in rectis neque in pravis num^rabat. Sextus adv. math. VII 151. inL^ti^^rjv xal dd^av xal trjv iv ^s20 d-0QL(x
tcov.
153 6 l4Qxs6LXaog
.
.
.
.
.
.
Cf. 11 n. 90. xal dd^rjg XQLttjQLOV ri xatdXrjilJLg. 70 Anonymi variae collectiones matbematicae in Hultschiana He-
firjg
85
xatdXr^^Lv dh trjv ^sta^v tovdsLXVvg otL oi}8iv i6tL fista^v inL6tri-
tovtcav tstayfiivrjv xatdXrjilfLv ib.
ronis geometricorum et stereometricorum editione p. 275. TavQov UidovCov h6tLV -bnd^trrjiia Big UoXLteCav UXdtcavog iv co i6tL tavta' g)qC-
6ato 6 nXdtcav
tijv yscofistQLav
.
.
.
'AQL^totiXrjg d'
iv nQ06di^sL (pavta6Lcbv dfistdntcatov vnb X6yov. 23. Ueys dh ^rjdev 71 Diogenes Laert.
VH
dXXotQiatSQOv nQbg
72
80
&g
tav
xatdXrjijtLV
Schol. ad Dionys. Thracis
drjXoL xal 6
Z^^vcov Xiycov
.
.
.
slvaL
Zilvav 8h s^lv
ti^g
oii]6sc3g
inL6tr]fiG)v.
Gramm.
„t£%v>?
ap.
i6tlv
Bekk. Anecd.
si,Lg
663, 16. bdonoLrjtLXtl^ tovp.
ti6tL di' bdov xal ^sd-6dov noLOv6d tL. Valde similem definitionem Cleanthi tribuunt Olympiodor. in Plat.
Gorg.
7
p.
53,54.
Quintil. Instit. or. II 17,41.
Ad Zenonem hanc
definitionem
rettulit
Atque iniuria eam Ze-
Pearson
p. 68,
quia
Zenonis
sententias enarraas dicit Cic. Acad. post. I 41 ex qua (scii. inscientia) existeret etiam opinio, quae esset imbecilla et cum falso incognitoque communis. Cf. Tusc. IV 15 opinationem autem volunt esse imbecillam assensionem. Sed :
.
.
.
in loco Sexti duae miscentur notiones diversae.
16
t)
i^Lv
— XoYOv.
Cf.
Herillum
definitionem, non geometriae.
I n.
411.
Cf. n. 68. 411.
Cf. Stob. Ecl. 11 p. 112,2 W. 27 constat hanc esse i'3ii6xrnt,r\g
28 ol-^etag D,
noii]6£cog
BPL.
KHETOBICA.
21
noni tribui inde condudas, quod eodem hco aUeram iUam notisaimam Olympiodorus Zenoni tribuit.
73 Olympiodorus supplement.
philol.
rexvr} i6x\ 6v6rrj(ia ix «<5;jpi;
iya
x&v iv
Gorg. pp. 53, 54
in Plat.
XIV 1848
Zijvav
239, 240).
p.
(ed.
Jahn nov. ann. di
Srt
tprjatv
xi xiXog
xccxak^^stov 6vyyeyu^va6(i,iv(ov xq6s t«5 ^i^. Lucianus Paras. c. 4. xixvrj i6xiv^ i>s
—
dtafivrifioveva) 6o(pov xivog &xov6ag., 6v6xr]iia ix xaxakilifeav
—
6vy-
Schol. ad. xilog evxQV^tov xav iv x€) ^Cg). yeyv(iva6(iiva)v nQ6g Ar. Nub. 317. ovtco yag 6Qi^6(ied-a x-^v xixvrjv olov 6v6xrj(uc ix xaxaSextus adv. math. II 10. Xi^tlfeav iyyeyv(ivtt6(iivci)v xal xa ifpelfjg. xt
—
xa6a xotvvv
xi^vrj 6v6xr}(id i6xtv ix
xal inl xiXog eijXQrj6xov
xa
6
lo
xaxakijifeav 6vyyeyv(tva6(jtivc}v
—
id. avafpoQav. DioI 182. Schol. Math! EI 75, 109, 373, 188, 241, 251, Pyrrh. nys. Thrac. p. 649,31, ib. p. 721,25. ol Skoatxol ovxag bQt^ovxttt xrjv
ti)v
Xtt(ifittv6vxc)v
^Ccp
VH
xixvr]v'
xixvrj
i6xl
iyyeyv(iva6(iivG)v
6v6xr)(ia jisqI
yev6(ievov
ijtvx^^v
ix
xaxaXrjilfeav
is
x. x. A.
n
17, 41. iUe ab omnihus fere prohaius finis artem constare ex perceptionihus consentimtibus et coexercitatis ad finem utUem vitxie. Cicero ap. Diomed. II p. 421 K. a/rs est perceptionum exercitarum conQuintil.
strudio
—
ad unum exitum uiUem
vitae pertinentium.
—
Acad.
pr. II 22. 20
ars vero quae potest esse nisi quae non ex una aut du^is sed ex mulde fin. III 18. artes consteni ex tis animi perceptionihus constat.
—
cognitionihus
et
contineant
quiddam
.
.
.
in se ratione constitutum
et via.
—
de nat. deor. 11 148. ex quihus (perceptis) collatis inter se et comparafis artes quoque effidmus Cf. II n.
partim ad u>sum
vitae
.
.
.
»
necessarias.
93—97.
Rhetorica.
Z
74 Eustath. in II. 506, p. 1158,37. rieQogxovovg xrJQvxag "O^irjQog xttvxttvd-a einav xbv xaxa Zi^vcova xfig (paviig oqov TtQovni^aXev eitt6vxa' „9x0 vtj i6xtv dijQ nejtXrjy^iivog.''^ Cf.
Diog. Laert.
75 Sextus
VQ
55.
adv. math. II
30
i6xt Sh gxovrj dijQ xenXrjy^iivog. 7.
sv&ev yovv xal
Zilvav
6
Ktxievg
^«* iQoxrjd^elg otcj dtacpiQet dtaXexxtxrj QrixoQtxfig 6v6xQi-^ag xifv x^^Q^
xdXtv Xov
^tovto)" xttxd (ihv xijv 6v6XQ0(priv xb 6XQoyyvdtttXexxtxfig xdxxcov idia)(itt, dtd dh xfjg i^astXco^eag
i^tt7tXd)6ttg etpr]
xttl fiQttxv xfjg
xal ixxd6eag
xav daxxvXav xb xXaxv x^g
^rjxoQtxfjg dvvd(ieag ttivtx-
x6(ievog.
Cicero de
fin. II
17.
Zerionis
est,
inquam, hoc Stoici: oninem vim
35
ZENO CITIEUS.
22 loquendi, ut
jam
ante Aristotdes, in duas tributam esse partes, rhetori-
cam palmae, dialedicam pugni similem esse dicebat, quod latius loque-
6
rentur
rhetores,
quidem
iUe,
auiem compressius.
dialedici
a quo disdplina Stoicorum
—
manu
est,
Zeno
Orat. 32,113.
demonstra^e solebat
quid inter has artes interessd, nam cum compresserat digitos pugnumque fecerat, dialedicam aiebat eiusmodi esse; cum autem diduxerat d
manum
Quint. Inst. Or. II 20,
7.
—
similem doqumtiam esse dicehat. Itaque cum duo sint genera orationis, altera illius
palmae
dilataverat,
perpdua, quae rhdorice dicitur, altera concisa, quae dialedice; qms adeo coniunxit ut hanc compressae in pugnum manus, 10 quidem Zeno
Ulam et
15
explicatae dicerd similem dc.
76 Cicero de flnibus IV 7. (memoratis Peripateticorum thesibus hypothesibus) Totum genus hoc Zeno et qui ab eo sunt, aut non po-
tuerunt (tueriy aut noluerunt, certe rdiquerunt. 77 Cicero ad famil. IX 22, 1. Amo verecundiam,
autem ....
<^tu
—
Atqui hoc Zenoni placuit iamy homini mehercule acuto, dsi Academiae nostrae cum eo magna rixa est .
vel potius libertatem loquendi.
.
—
sed, ut dico,
enim disserunt: io sit
placd Stoids suo quamque rem nomine appeUare. nihil esse dbscenum, nihil turpe didu; nam, si id aut in re esse aut in verbo;
in obscmitate flagitium,
tertium.
In re non
est.
Itaque non modo in comoediis
Ergo in 25
re
non
est.
exempla
(sec.
in
tragoediis
nihil esse
nar-
res ipsa
(sec.
exempla).
quia verha non sint, nihil videri turpe. Multo minus in verbis. Si enim qu^d verbo signi-
ficatur, id turpe non
est,
latina).
non
diam
sed
ratur (secuntur exempla) Vides igitur cum eadem res
Sic qu^od
sit,
verbum, quod
Non
igitur est
ergo in
significat,
verbo est;
turpe esse non potest
autem in re
docui
(secuntur plura exempla, deinde §
esse; nusquam Habes seholam Stoicam: 6 6o(pbg
€vd'VQQ7]nov'^6£L.
ego servo
5).
—
Itaque tedis verbis ea ad te scripsi, quae apertissimis illi etiam crepitus aiunt aeque liberos ac ruMus esse sed Stoid; agunt
verecundiam. 30
oportere.
idem de
offic. I
128.
nec
vero
audiendi sunt Cynici,
fuerunt Stoid paene Cynici, qui reprehendunt turpia non 35
sint, verbis flagitiosa
nominibus appdlemus suis. obscene; est, sed didtur non
ducamus,
d
inrident,
aut
quod
si gpii
ea,
quae
illa
autem, quae turpia sint, Latrocinari, fraudare, adulterare re turpe
liheris da/re operam re honestum est, nomine ohscenum; phiraque in eam sententiam ab dsdem contra verecun-
diam
disputantur.
14 tueri add. Cobet.
Zeno
tractavit.
16 fortasse in libro
icsqI
Xe^sav hanc quaestionem
RU£TOmCA. 78 Plutarchus de
Stoic. rep, 8, 1
23
p.
1034e.
XQog xbv tin6vxa
dCxr^v dixdtf^dg jcqIv dfupotv yiv^ov axovtftjg
(ir)di
dvriXeyev 6 Zijvmv, toiovt^ rivl I6ya) x(><<^f(
rb
eCr' o-dx
^firovfisvov
anidet^ev'
5fU)iov
yuQ hg
el
nr^dh
i
tmaxov6ag ireQiri6ev' ijroi d' ixidei^ev ^ ovx inidei^ev ovx dxov6riov &Qa rov devriQov Xiyovxog. Schol. ad Lucian.
vni^xov6e
xXrj^tlg ^
de calumnia cp.
wU
8.
79 Quintilianus Inst. Or. IV 2. 117. Zeno sensu tinda esse debebunt. 80 Plutarchus vita Phoc. 5. «bg yaQ
rbv (pt,X66oq)ov
hic
expressa
(verba)
ut lo
6 Zijvcov sXeyev^
vovv dnofidnrovra nQ0(piQe6^at r^v Xi^tv
elg
et
3n
etc.
det
(Zen.
apophth. 304). etpa^xe dh rovg (liv r&v d^oXoCxav X6yovg xa\ dnrjQrt6(iivovg 6(ioCovg elvat ra dQyvQCo} tc5 'AXe^avdQCvc)' evo
81 Diogenes
Laert.
VII
18.
15
dh Sid ravra ^eXriovag. xexQadQdx(iotg
eCxi}
xovg Sh xovvavxCov dcpa(ioCov xolg 'Axxtxolg xexo(i(iivoig xal 6oXoCx(og, xa^iXxetv (livxot noX-
Xdxig xdg xexaXXtyQa^priptivag Xiietg. 82 Zonarae Lex. s. v. 6oXotxCt,etv
col. 1662. 6oXotxl^etv oi) (i6vov xb xaxd qxavijv xal X6yov jjoptxfvftfO^at, dXXd xal int ivdv(idx(ov oxav
xtg jrcoptxwg iv6tdv6xrjxat (prj6t
—
Zi^G)v.
6oXotxt6(i6g'
Cyrilli
0T«
xaxd Xi^tv xal
(pcovriv
X(OQtxG>g ivdidvxat
rj
^ dxdxxmg i6^Cx^ ri dx66(iG)g neQtnarfi^ ag Lex. ap. Cramer. anecd. Paris. IV p. 190.
drixvag dtaXiyeraf 6oXotxCt,etv ox) (i6vov xb Idtoaxevetv, dXXd xal inl ^oQr}(i,dx(ov, oxav xtg
rtg
so
drdxroog i6&Cet
»)
dx66(i(x)g
neQtnaret, &g
25
(pri6t
Zrjvoov 6 Ktxtevg.
83 Anonymi
xixvrj ap.
Spengel Rhet. Gr.
I 434, 23.
Z^varv dh
i6rt xav iv tfj vnod^i^et nQay^idrcov ex^e6tg etg (pri^C' 6ti^yr}6Cg rb vniQ xov Xiyovrog nQ66conov Qiov6a. 84 Anonymi xixvri ap. Spengel Rhet. Gr. I 447,11. cog dl Z^^ov
ovxc)
naQddety^id 86xt yevo(iivov nQdy(t,axog xov vvv t,rixov(iivov.
Maximus Planudes Zenoni
ap.
dno(ivrj(i6vev6ig elg b(ioCco6tv
Walz. Rhet. Gr.
V 396.
eandem definitionem
u
tribuit.
—
2 de versu cf. Bergk PoSt. Lyr. II 4 p. 93. pendet Zeno ab Antisthene 10 de narrandi arte Quint. loquitur, qui docuerat oti oiy. lervv Scvtiliyeiv. 16 kXt^cevSQsUo Koehler mus. rhen. 39, 297; sed confer apophthegma 304. 17 §fXrimvav B. &<ponoiov BP. ccls^avd(}ivai B, aXe^avSQrivca P. ||
18 tErQdxitoig BP.
so
||
xexo|Uft^vovff
D, Bywater Joum. of Phil. XVII 76.
ZENO
24
B. I.
De
—
principiis.
corporibus quaeque
Fhysica.
De materia
85 Diogenes
iis
Laert.
et spiritu.
accidant. —
pore. 6
crriEUS.
—
De
VII 134.
—
De
causa.
De
incorporeis. inani. 8' avtots
doxst
—
kqx,ccs
—
De
De
teni-
stvaL
tav
t6 (lev ovv •xa^iov Elvat ti]v oX(ov dvo, tb 7C0C0VV xal tb nddxov. &noiov oi>6iav trjv vXrjV tb 8s noiovv tbv iv avtfj X6yov tbv d^sov. yccQ aiSiov bvta 8ta nd6rjs avT^g dr)(iL0VQystv sxa6ta. ds tb doyfia tovto Zrjvcav 6 Kvtisvs sv rc5 nsQi ov6ias.
tovtov
10
ti&rj^i
— Aetius
289). Zt^vcjv Mva6sov Kitisi)S dQ%as {ilv tbv d^sbv xal f^v vXrjv^ cav 6 (isv S6ti tov noislv aitios, rj ds tov nd^^Siv^ Achilles Tat. p. 124E. Z^vcav 6 Kitisvs dQ^ds 6T0i%sia 8\ ts66aQa. slvai Xsysi tcbv oAcov d^sbv xal vXrjv, d^sbv (isv tb noiovv, vkrjv 8h
25
I 3,
(DDG
p.
—
'
15
tb noiovfisvov, d(p rav td ts66aQa 6toi%sla ysyovsvai. Philo. de Provid. I 22. Zeno Mnaseae fUius aerem deum materiam et
dementa quatuor.
—
Theodoret. Gr. cur.
aff.
IV
Ztjvov ds 6
12.
Kitisvs, 6 Mva6sov, 6 KQatrjtos q^oitrjtrjs, 6 r-^g Utcaixrjs aQ^as aitbv d^sbv xal tr^v vXrjv dQ^ds sq)r]6sv sivai. Qe'6sci)s,
86 20
Chalcidius in Tim.
essentia, ut
Zeno
c.
mbest his omnibus quae habent
omnium silvam sine
modi 25
At
vultu
et
Plerique tamen silvam separant ab esse id quod
Silvam quippe dicunt
qualitates, essentiam vero
primam rerum
antiquissimum fundamentum ea/rum, suapte natura informe: ut puta aes, aurum, ferrum, et caetera huius
silva est
vero quod
290.
et Chrysi]^pus.
vel
eorum, quae ex iisdem fahrefiunt, non tamen essentia. his quam ceteris ut sint causa est, ipsum esse snJh
tam
stantiam.
87 Stobaeus
Ecl. I 11. 5a, p. 132,
trjv 30 (iSQri
tav
26
W.
(Arii
Didymi
fr.
20
Diels).
ndvtcDV nQihtrjv vXrjv, Tautrjv 8s na6av di8iov xal ovts nXsica yiyvofisvrjv ovts sXdttca' td 8\
Zrjvatvos' ov6Cav 8s stvai
'ovtcnv
tavtris ovx dsl ta^btd 8ia(isvsiv dXXd ^iaiQst^d^ai xal evyxet^d^ai.
8id tavtris 8s 8ia&slv tbv tov navtbs k6yov, bv sviOi slfiaQ^isvrjV xaXov6iv, 0i6vnsQ xal iv tfj yovfi t6 6nsQ(ia. Epiphan. Haeres. I b, DDG p. 588. (pd6xsL ovv xai ovtos {Zrjvav) trjv vXrjv 6vyxQovov
—
Xttkav tG) 35
ysvs6iv
f'!
d^SG) ^ff Ttt
i6a tats
dXXais
alQS6s6iv.
ndvta 8ioixsttai xaX nd^xsi.
sCfiaQfisvr^v ts
stvai xai
— Diogenes Laert.VII 150.
15 aerem) de hoc errore cf. Diels DG p. 2, qui in graeco exemplari MQtt Ad hoc fragmentum et sequentia cf. 11 pro dqxds scriptum fuisse putat. n. 300—328. 20 Cf. II n. 316. 28 bvx(av C, %Qmtaiv F.
—
PUYSICA L 6i tpu6i tS>v HvTajv ttnavxfov xi^ XQaTrjv vXijv
o\)6Cttv .
.
.
xttlelTut dh
ixl (leQovg. ri
17
dix&g
ov6ltt tb xal ^Xri
ixl (liQOvg xttl xXeicav Chalcid. in Tim. c. 294.
^ tb Tcbv
o^b xXiiav
^lv ovv t&v ZXtov
T&v
dh
25
xttl
itg
.
ndvTmv
.
.
Zrjvav
xttl
t&v
17
oiks iXttTTav yCviTai,'
iXaTTav.
deum scUicet hoc csse quod qualitaiem insepardbilem deum silvae, eundemque per sHvam meare, vdut semen per membra genitalia. 88 Chalcidius in Tim. c. 292. Deinde Zeno hanc ipsam esscntiam finitam esse dicit u/namque eam communem omnium quae sunt esse substantiam, dividuam quoque et usque quaque mutahUem: partes quippe Cf.
sUva
sit
i
vd etiam
eius verti, sed
non
interire, ita ut
10
de existentilms consumantur in nihi-
Sed ut innumerabilium diversarum, etiam cerearum figurarum, formam neque figuram nec uUam omnino qualitateni propriam
lum. sic
Staici
neque
fundamenti rerum omnium sUvae, coniunctam tamen esse inseparabiliter cohaerere alicui qualitati. Cumque tam sine
fore censet et
semper ortu sit
quam
sine interitu, quia neque de
coitsumetur in nihUum,
qui moveat quac cau^a
eam
non
non
existente
subsistit
u
neque
deesse ei spiritum ac vigorem ex oMemitatc,
rationabiliter totam interdum,
nonnumqu^m pro
portione,
tam crebrae tamqu£ vehementis universae rei conversionis ; spiritum porro motivum illum fore non naturam, sed animam et quidem rationabilem, qu^e vivificans sensilem mundum exomaverit eum ad hanc, qua nunc ifdustratur, vcnustatem. Quem quidem beatum animal d deum sit
adpdlard. 89 Stobaeus Eel. ttLTiov 3' b
Zrjvcav
I p.
q^rjelv
W.
138, 14 elvtti
di' o'
(Ar. Did.
fr.
ov dl aixiov
18
p.
457, DieU). xat
6v(ifi(firjx6g'
20
25
t6 (ihv tttxLov 6a>(ia., ov dh aLtiov xaxrjyoQrj^jLa' advvaxov d' elvtti xb to 8h Xey6(ihv aixLov xttQElvttL, ov di i6xLv aXxLov (i^ vxdQxetv. ttXxL6v i6XL di' b (isvov xoLttvxrjv ix^L dvva(iLV' yiyvEXttC Tt, olov dia xijv (pQ6vr}6LV
xal
yivBXttL xb
6coq)Qo6vvrjg xsQi XLva (irj
n
Cf.
90 Zeno a qiiam vero
olJtfiyg
(lij
x-^v tl;vxriv
6G)
r}
yCvsxai xb
ddvvaxov
V^X^S
fti^
S^v ^ g>QO-
336 (Chrysippus) 340. 341.
Peripatdicis
d Academicis),
Biscrepabat
diam ab
iisdem
(scU.
quod nuUo modo arbitrabatur quid-
posse ab ea (natura), qua^ expers esset corporis quod efficeret dliquid aui quod efficerdur, posse
effici
^fiv
yccQ slvaL 30
cpQovsiv. n.
Cicero Acad. Post. I 39.
aut
Sloc
6G)
dLcc xrjv
v^6scog
tpQovstv xal
— —
twc
esse
non
corpus. 9 Ad libnim 4 verba xorl jtXeUov xal iXtttrcov om. BP (add. mg.) L. oiolag aut ntQl rov oXov hoc fragmentum videtnr referendum esse. Cf. II n. 363. 387 {nuv yaQ tb Sffwv ^ xal noiovv adi(iM iaxi).
TtfQl '66
»6
'
26 91 Aetius
ZENO 6
I 15,
(DDG
crriEus,
p. 313).
XQG>tovg slvai 6xTfi^atL6iiovg tfig vXrjg. p. 616, 2). Zi^vcav dh 6 Utotxbg ta
B
ZijVcjv 6
— Galen.
STmxbg xa
;|r(>(»f(ara
27
i7cCxQ
t^g vXrjg
xmsXa^ev. 92 Galenus comment. in Hippocr. de humoribus I
Zi^vwv ts 6 KitLS-bg
hg
XQfonccta
hist. philos.
(DDG
(XVI 32
tScg jtOLdtrjtag ovto) xal tdg oi)6Cag Sl
—
'
K.).
8Xov
id. de nat. facult. 12. sl d' &6:tsQ tag noixsQdvvv6d-at ivo^L^sv. otrjtag xal tdg oxjeCag du* oAcov xsQdvw6^ai, XQV vofii^sLv^ ag v6tSQ0V dxscp7]vato Zrjvcov 6 KitLSvg.
93 Stobaeus
10
Ecl. I 8.
XQ^vov
Z^^vcav s<pr]6s
40e
104, 7
p.
W.
(Arii
Didymi
fr.
26
Diels).
dLd6tr]fiaj tovto dl xal (istQov ^Qadvtrjtog ojtog sxsl <^sxa6tay. xatd
slvaL XLv^^scog
xal XQLti^QLOv tdxovg ts xal tovtov Ss yCyvsdd-aL td yLvdfisva xal td TtsQaLvdfisva ccjtavta xal td 'ovta slvaL. Simplicius ad Cat. 80 a 4. tcov dh UtooLxcbv Zr\v(ov (ihv
—
15
djtX&g XLvrJ6sc3g dLd6TT^(ia tbv XQOVOV slvat.
jtd6r]g
94 Themistius
Phys. 40 b Speng. II 284, 10. (tb xsvbv) xsxo)ql6(ibvov xal dd-Qoov slvaL xaQ-' avrd, :tSQi£x^v tbv o^dQavdv^ cog jtQdtsQov (ihv aiovto ta>v dQxaCcav tLvsg, fistd ds tavta ot tcsqI Zi^vcava in
tbv KLtLsa. 20
95 Aetius I 18, 5 et 20, 1 (DDG p. 316b 11, 317b 31). Zr]v(ov xal ol djt^ avtov ivtbg (isv tov x66(iov (ir]dsv slvat xsvov, s^ca d' avtov dstSLQov. dLag)SQSLv ds xsvov, tonov, x^Q^v' xal tb (isv xsvbv slvaL iQr](iCav
6cofiatog,
tr]v ds
t6 ix
xo^av
35 TtL&dxtrrjg.
—
tbv ds tonov tb
(iSQOvg
Theodoret IV
i7tsx6(isvov , 14,
i7tsx6(isvov
a6nsQ
ivtbg (isv
vnb
inl tr]g
tov Ttavtbg
6G}(iatog^
tov
(ir]dsv
olvov slvai
xsvov^ ixtbg 8\ aijtov nd(i7toXv ts xal aTtsiQov. Cf. Diog. Laert. VII 140. s^cod^sv ds avtov %sqlxsxv(ilsvov stvaL t6 xsvbv aTtSLQOv onsQ d6cb(iatov stvaf d6G}(iatov ds t6 ol6v ts
30
xatixs^d^aL VTtb 6G)(idtc3V ov xat sx6(Jlsvov' iv ds tc5 x66(ico (ir]dsv stvai xsv6v.
96 Philoponus iv tolg 6G)(ia6LV
(scil. '
stvat xsv6v tL xad"
dnsLQ6v
ta6Ca, 35
in Aristot. Phys. p. 613, 23.
xsv6v), dXX
tL
Zr]vova tbv KLtisa 463 sq.
Posidonius,
cum
r]
stvaL xsvbv s^co d>g r^dr]
(li]
xats6JtdQd-aL (ihv
^vvsxrj, s^co ds
SLTts.
tov ovQavov
t&v TtoXX&v tov
sxsl cpav-
ovQavov.
xal ot
<pa6l dh xal toi^g stSQl
ovtco 8oi,di,SLV.
6 ag scripsi, 8? vulgo. TQLimccta B. Cf. 11 n. 419. 12 iyiaata suppl. Wachsmuth; OTtag ^x^i tb inivooviisvov 13 aTtavTav Diels, repetit definitionem, apud Arium 1. 1.
3 xa TQTJnatcc A, n.
dvaL
avto, a67tSQ (idXL6ta xal
vo(iC^ov6a IIvQ-ay^QSLOL dh ovtcog sXsyov,
Cf. II
'
to:
—
Cf a%aQtL^B0&ai Usener. Cf 11 postulat Ksvbv Sh. 33 Cf n n. 622—524.
—
II p. n.
509 sq. (Chrys.)
503—605. 536—643.
28 6cao}(iatov di: sententia 29 xatsxo[iivov LD.
PUY8ICA n.
Physica De
—
llnnm loco manere.
niiindo.
—
esse.
—
Ex
et naXiYyBVB(j(a,
—
Bva
slvtti
n.
Oenitum
—
Mundus animal
sapien^.
5rt vs elg i6xiv (6 x66(iog)
Aetius 111,2 (DDG p. 327b8) Theodoret. graec. aff. cur. IV 15.
xbv xdofiov.
98
Aristocles (&iib xov |' neQl q)iXo6o(piag) apud
XV
p.
Z^vatvi
—
U
evang.
Uno
'Eit^ncvffviati
Cf.
n.
—
et interiturum.
4 elenientiH.
97 Diogenes Laert. VII 143. okov. (prj6lv iv x§i xbqI xov Ztf^vfov
27
6308q.
816 d.
xav Zxaitx&v
{IleQl xr\g
Eusebium praep.
(pikoaotpCag on
lo
Z-^vav xbv neQl uqx&v axedCdov kdyov). Sxoix^tov slvaC tpa6i xav Hvxov xb nvQ, xad-(XJt£Q 'HQdxksLxog^ xovxov 8 aQxag vXrjv xal d^edv^ '
i)g
nXdxcDV.
'
dXX ovxog
6d)fiaxd
&ft,(pci)
(pri6iv
slvai ,
xal xb
noiovv
xal xb :td6xov, ixsCvov xb jcq&xov tcoiovv atxiov d6(6(taxov elvat, XiensLxa 8\ xal xaxd xtvag £[(iaQnivovg ^updvovff ixnvyovxog.
it
Qov6^ai xbv 6v^navxa x66(iov, elx* avQ^ig ndXiv 8iaxo6^El6d^ai. xb (livxoL tcq&xov xvq stvaL xa^ansQsC xl 63tiQ(JLa, x&v andvtcov ejjov xovg X6yovg xal xdg aixCag xav y£yov6xc3v xal xcav yiyvo(iivGJv xal x&v i6o(iivo}v' xijv dh xovxcov inmXox^v xal dxoXcwd^iav eC(iaQ(iivriv xal ijtL^xi^^iT^v xal dXr^d^eLav xal v6(iov elvaL x&v m 6vxav ddiddQa^xov XLva xal atpvxxov. xavxij dh xdvxa 8lolxet^d^aL xd xaxd xbv x66(lov vniQev^ xad-dneQ iv evvo^iaxdx-Q XLvl noXLxeCa;.
99 Stobaeus Diels).
Zrjvayvog.
6vve6x
Ecl. I
19,4
p.
166,4
W.
(Arii
Didymi
(liQrj
xijv
fr.
phys. 23
*
x&v 8' iv xa
x66(L(a ndvxcov xav xax C8Cav e^iv tpoQav exeiv eig xb xov oX(yv (ii6ov^ 6(ioCag
ss
8h xal axrcov xov x66(iov 8L6neQ dQd^&g Xiye6d-aL ndvxa xd^^iiQr} xov x66(iov inl xb (ii6ov xov x66(tov xijv (poQav exeLV^ (idXL6xa 8h xd xwdxbv 8' alxLOV elvaL xal xfjg xov x66(iov (lovi^g iv fidQog exovxa.
dneCQa xeva xal
naQanXr}6Cag iv xa x66(ia, neQl xb xovxov i6oxQax&g. ov ndvxag 8h 6a(ia ^dQog exeLV,
xr}g yfig
m
xivxQov xad-L^Qv^iivrjg dXX d^aQfj elvaL di^a xai nvQ xeCve^&ca 8h xai xavxd nag ini xb xrjg oXrjg 6(paCQag xov x66(iov (ii6ov^ xijv 8h 6v6xa6Lv n^bg xijv neQL'
(piQeLav
'
avxov noLEt6^aL'
yaQ dv(O(p0Lxa xavx' elvai dtd xb (irjnaQanXrj6Cag 8h xovxoig ov8 avx6v (pa6L xbv (pv6eL
'
8evbg (lexixeLv ^dQovg. x66(iov ^dQog BxeLV 8Ld xb x^v ZXrjv avxov 6v6xa6Lv ix xe x&v fidQog 13 ovtoe] scil. Zeno. Diels; xtvtiad-uL Meineke.
32 yivta&uL libri, corr. 26 r&v del. Usener. 34 &vm(pvzcc F, corr. Canter. Cf. II n. 549 sq.
—
k
ZENO CITIEUS.
28
xmv
t^v d*oAi^v y^v xa^' cc^aQav. ds dia tb ri)v (liHT^v d^ioiv f^v iavtriv ^sv ix^iv aQtdxsL ^aQog^ vcaQa de t6 slvat trjv tpoQav totg tOLOvtoig 0cofia6LV, ^i6ov iXBiv x^oQav, TiQog i%6vTC3v tfTotjjfiov Hvai xal ix
5
inl tov tonov tovtov ^ivsLV. 100 Schol. Hes. Theog. 134 Gaisf. Gr. Poet. Min. II 482. 6
v&v
Zt?'-
tovg TLtavag dLa navtbg «ip^tf^at ta etoLxsta tov x66^ov. KoLOv yccQ Xiysi tiJv TCoioti^ta xata tQonrjv l4LokLxrjv tov n TCQog tb 'T%SQLOva ds trjv cLva X, KQstov dh tb §a6LlLxbv xal r}ys}iovix6v (prj0L
,,
xCvrj6LV djtb tov vxsQavG) livaL. 10
dq)Li(isva aCntSLV dva), tb
101 Aetius
I
14,6
ndvta td xovtpa
toLOvtov (liQog ^ldnstov ixdks6s.
(DDG
— idem
insl Ss
p.
313b
1).
Zr^vGiv stpaexs tb
nvQ xkt'
12,4 (de Stoicorum placito). xal t6 (ilsv t6 d aC&iQLOv nsQLCpSQ&g XLVsttai. xaT svd^stav, TtSQCysLov (p&g 102 Stobaeus Ecl. I 17, 3 p. 152, 19 W. (Arii Didymi fr. 38 Diels). sv^stav XLVstdd^aL.
I
'
'
15
Zr]vc3va ds
6sr]6sL stvat
ovtag dnocpaCvsad-aL dLa^Qr^drjV toLavtrjv Ss
iv TCSQL^da tr]v tov oXov dLax66(ir]6LV ix Tijg ovoCag^ OTav ix JcvQbg xal y^v tQOJCrj slg vScoQ Sl' diQog yivrjtaL, t6 (liv xl vtpCdtaGd-aL
0vvC6ta6d-aL , [xal] ix tov XoLnov ds t6 [isv dLafiivsLV vdaQ, sx ds
tov dt^L^ofiivov diQa yCvsc&aL^ ix tLvbg ds tov diQog nvQ i^dntsad-aLy 20 trjv
dh [fit|tv] xQd6Lv yCvs6d-aL
ttJ
slg dkkriXa
t&v
0toLXiCci)v fista^oky,
'
oAov Ttv6s stiQOv dLSQXo^iivov. VII Laert. 135, 136. sv ts slvai d^sbv xal vovv xal sI^luqDiog. xal ^Ca nokXatg ts stiQaLg 6vo(ia6CaLg JCQO^ovofid^sad-aL. xat^ nivrjv dQxdg (isv ovv xad- avtbv bvta tQinsiv trjv 7td6av ov6Cav Sl diQog 0a)(iatog olov Sl
'
'
25
sCg
vSoQ' xal &6nsQ iv
tfj
yovfj t6 6niQ(La nsQcixstaL^ ovtca xal tov-
tov 6nsQiiatLxbv X6yov bvta tov x66(iov, toL6vSs vnoXsCns^d-aL iv ta vyQGty svsQybv aht^ xoLOvvta ti]v vkriv JCQbg trjv tcov s^r}g yivs6LV'
dnoysvvav jCQ&tov td ti66aQa 6t0Lxsta tcvq, vdrap, di^a^ yriv. idem VII 142. XiysL Ss nsQL avTav Zi]V(ov iv tm jcsqI tov bXov.
slta
30
—
btav ix TCVQbg i] ov6la tQanf] Sl' diQog slg naxv(LSQsg avtov 6v6tdv dnotsks6%f] yr]^ t6 Ss
yCvs6%-aL Ss tbv x66(iov
vyQ^trjta^
slta t6
Xs7Cto(isQsg i^asQa&fj, xal tovt' inl
nXiov Xsntvv&sv nvQ dnoysvvr]6r]'
slta xatd (it^tv ix tovtc3V (pvtd ts xal ^raa xal td dXka
yivrj.
6 Non omnia elementa, sed dtio tantum quae levia sunt, ignem 17 vcpioxaxai FP, corr. Canter. Zeno videtur Titanas dici voluisse.
et
nsQi
aSrem, 18 xat
Heeren. 19 iv. xivbg libri, XETCXvvofiivov Diels. i^ditxsiv libri, corr. 20 ni^iv seclusi, (it^Lv <xai)> xg&eiv Diels. iisxa^oXjj vix fivtaO^ai sana; nam KQ&ais non potest fieri x^fj sig aXXr]Xa iisxa^oXjj. Fortasse: iniyive23 noXXdg xs kxsQag 6voyiaaiag B, TtoXXatg ixsqaig 6vo^aaiaig (om. ts) P. e&aL. 31 vyQOv PL. 26 vnoXmia&ai BD. 25 ovrco 6s BP. 24 TtQixsLv B. 33 xal 32 i^aQaL(o&fj BL, i^asQco&^ P, sed sq in litura trium litterarum P*. del.
||
Diels,
(ante Jc5a) om.
||
BP.
—
PHY8ICA
29
II.
d^ ovv ri\g ysvi^siog xal Ti\g g>9oQ&g roi) xd^iiov (pi^al Zi^voav iihv iv t^ xcqI oXov^ x.t.X. Probus ad Verg. p. 10,33 K. ex his (quaiuor demenlia) omnia esse posted effigiata Stoici traduni et
CleantJies Assius.
Cf. I n.
103 Valerius Probus
496
Zenon II n.
in Virg. Ecl.
Citieus et Chrysippus Solnetts
579 sq.
VI
stngulis elementis principia adsignaverunt
.
31, p.
.
.
s
21, 14
Keil. sunt qui
Thaies Milesius magister
Uanc quidem Thaletis opinionem ab (scil. Ana>ximenis) aquam. Hesiodo putatU manare qui dixerit: ^tov /a^v nQati^ta xaog yivet'^
eius
sjceita.
avtaQ
Nam
Zenon
Citieus sic interpretaiur ,
aquam x^os op-
Qu^mquam eandem opinionem ab Homero jjcfffO-ai. peUatum ait ^xeavdv ts ^s&v yivB6iv xal iirjtiQU possumus ifUdlegere, quod Tqd^vv. „eadem originatio est apud Achill. Tat. Isag. in Arat. phaen. Comut. c. 17. iati dl x"Off (t^v tb xqo 3, 125 e. Petav." Wachsm. tfis ducxoafi^^^sag yevdfievov vyQOv, axb r^g x^^^^^S ovtag d>vo(ia6(iivov. Satb
to
tov
—
Cf.
n
n.
15
437. 564. '
104
Schol. Apoll. Rhod. I 498. xal Zifvrav dh tb naQ 'HdLodci xdog vd(OQ elvaC <prj6iv^ ov 6wit,dvovtog tXvv yive6^ai, ^g nrjyvv-
nimjg
ii
yrj
6teQe(ivL0vtai,.
tqCtov 6h"EQ(ota yeyovivai xa^''H6Codov.,
Xva tb
nvQ naQa^tiq^ji' TCVQcadi^TSQOv yuQ nd^og "EQcog. 106 Schol. Hes. Theog. 117. Zi^vrav dh 6 UTOLxbg ix tov
Tiiv 'b3Co6Tdd-(i7}v yfjv yeyevfi6%^aC (prj6LV^
so
•byQov
tqCtov d\ "EQoaTa yeyovivaL^
—
Cf. Diog. Laert. VII 137. inay6(ievog dd-eTeiTaL 6TCxog. dndvTcav ov6av. d\ ndvTcav t^v yriv, (li^rjv 'bno6Td9-(irjv
6
od-ev
[Philo] neQl d(p%aQ6Cag x66(iov, cc. 23, 24, p. 264,3 Bem. 13 Cum. &e6(pQa6Tog (livTOL gyrj^l Tovg yive6Lv xal (p^oQav p. 35, Tov x66(iov xatrjyoQOvvTug vnb TeTTdQcov onaTrjd^vaL t&v (ieyC6T(ov, yfig dvco(iaXCag, 9-aXdTTrjg dvaxcoQ^6eGig^ exd6Tov t&v tov oXov (leQ&v
106
dtaAvtfecog,
x^Q^^^'^ (p^oQ&g xard
t,KKov.
yivri
xaTa6xevdt,eLV de t6
vnar] y^, (liQog ' ndvr 8 Td ve6TG)g ovShv dv 6TL abTf^g ecoQ&TO , x^afiaAd ^d?^ 6Qri iyeyivTjTo, xal ol ye(oXo(poL ndvTeg C^onedoc Tfj nedLddL' totovtcav yaQ
(likv
nQcoTOv ovTcag' „£i
(lii
ss
yevi^ecog aQxrjv iXa^ev
30
'
'
xad^
exa6tov ivLavtbv td
'6(l^qc3v
ii,
dldCov
(peQ0(t.ivc3v elxbg
(ihv ^^''(^dQQoig nQbg vtl^og 6avta xsxciXa6%aL, ndvta ds did ndvtov
r}Q(iivo3v
^v tav
Sl-
dneQQfix^^aL^ td d' vnovo6trji]dr]
XeXecdvd^aL'
wvl
de
6vvex£Lg dvco(iaXCaL xal na(in6XXa)v 6qg)v at n^bg aC^iQLOv viltog vneQ^oXal (irjvv(iaT' i6Tl tov ti^v y^v (iri dtdLov elvaL' ndXaL ydp, ag 12 II. S 9 HeBiod. Theog. 116. T^c om. BP, qui ts xal habent. versus 118. 119 Zenonem aut 17 Heaiod. Theog. 116. 117. 120. 29 xaraoxcvdj;» libri, ignorasse aut damnaese suo iure conclusit Krische. corr. Uaener. 1
201. 802.
—
35
ZENO
30
crriEUS.
iv aTCSiQG) Z()ovoj talg inoii^QCais a%o TtSQdtav inl TtsQara ita6* Kavy Xsa(p6Qog iysyivrjto. nitpvKS yccQ ri vdatog rjXotdt(ov xataQdttovGa td ^lv i^(o&SLV t^ /3ta, td dl
s(pYjv^
t&v
tpsxddGJv xoXdntovGa xoikaCvsiv vnsQydt,s6d-aC ts f^v xul „xal jtti^v XLd-cads6tdtr]V dQvxtrJQCov o^dx iXattov.'^ Qdysav
sxst 6
'
d^dka66a,''^ (pa0Cv,
^siisCcatai
^.,^drj
tfxAiyf)
ys
'
fidQtVQsg d al
vr^Ccav svSoxLiicita-
taL 'P6dog ts xal /JriXog' avrai yaQ tb fisv itaXaLov rj(pavL6(iivaL xatd
XQ^^^ ^ ^^tSQOv iXattov-
i7CLxXvt,6(isvaL^
dyg aC nsQL ai^tcbv ds ^fjXov xal 'Avdcpriv g3v6' (ia6av 8l dacpotiQcav bvo^dtov nL6tov(isvoL tb Xsyofisvov, «Jtf tdi) ydQ dva(pavsL6a Sr]Xog iyivsto^ ddrjXovfiivr] xal dqiavrjg ov6a ro ndXai.
xat' 6 XCyov
'qQifia
(livrjg
10
'
ids8vxs6av
tfjg Q^aXdttrjg
dvayQa(pSL0aL
dvCGiov^aL dLSCpdvrjeav,
LStoQCai'
firjvvov6LV
trjv
xal ^a^slg dvaTtQog ds tovtOLg fisydXav TCsXayav (isydXovg x6Xjtovg
15
IrjQavd-ivtag rjTtSLQ&^d-aL xal y£ysvfj6&aL r^g naQaxsLfiivrig x^DQag (lOLQav ov XvxQav 6jtSLQO(iivovg xal (pvtsvo(iivovg, oig 6r}(iSL* dtta ts xal x6yxccg xal trig TtaXaiag ivanoXsXstcpd-aL Q^aXatt^b^sog ilfri^pLddg
o6a 6(iOL6tQo:ta ^Qog alyLaXovg dciQog
iitl
s^Ccod^sv
d3to^Qdtts6^aL.
dto xai TICv-
tfig /IriXov (pr]6C'
Xulq',
g)
d-£od(idta,
XLnaQonXoxd^ov
n.aCds66L Aatoijg L(isQoi6tatov SQVog
90
n6vtov d^vyatSQ^ jj^ovog svQsCag dxCvrjtov tiQag' dv ts ^Qotol zfuXov xlxXi^6xov6lv, (idxaQsg d iv 'OXv(inG) trjXicpavtov xvaviag '
Xd-ovbg d6tQov.
n
Q^vyatiQa yaQ
n6vtov f^v
8fi (iSLOvtaL
^dXatra^
ri
/dfjXov si'Qr}xs tb
(iSLG)d"ii]6staL
(jlsv
i}
Xsx^sv aivLtt6(isvog. sl yf]^ (laxQatg d' ivLavt&v
daitavri^r]jtSQL6doLg xai slg dnav sxdtsQov 6t0LxsL0v dvaXad^ri^sraL ' 6sraL 8e xal 6 6v(inag dfiQ ix tox) xat dXCyov iXattov(LSvog^ dnoxQi.,
d^iq6staL dh
td ndvta
ov6Cav
tf]v nvQ6g.^'
rov tQCtov x.scpaXaCov xata6xsvfiv jj()wvTafc X6y(p toi&8s' ^^(pd-sCQStaL ndvtG)g ixstvo, oi) ndvta td (liQrj cpd-aQtd i6tL,
nQbg ds
30
slg (iCav
tfiv
tov ds x66(iov ndvta td (liQr} (p%-aQtd i6tL, cpd^aQtbg dQa 6 ii66(iog d vnsQsQ-i^isQ-a vvv inL6xsntiov. nolov (liQog tfjg yijff, ^ertV." '
Z6
dnb tavrrjg
sXatrov, o-i) 3J()(5va) dLaXv6staL; XCd^av ol xQataLbtatOL uq' ov ^v8g)6l xai 6rlnovtaL; xatd tffv s^sog d^d-ivsLav (17 8' s6tL nvsv(iatLxbg t6vog^ 8s6(jLbg ovx aQQi]xtog^ dXXd Lv'
aQ^co^isd^a,
(isl^ov
rj
8v68LdXvtog) d-Qvnt6(isvoL xai Qiovtsg sCg Xsntfjv tb nQ&tov avaXvovtaL xovlv, sid- v6rsQov ^anavrjd-ivrsg i^avaXovvraL. rC 8i;
(i6vov
'
'
SL
(if}
2 Ttt
nQbg
dvi(iG)v QLnC^oito tb v8g)q ,
10 &vuYQa(priv libri, corr. Tumeb. 37 i^avaXovvtai Bem., i^avuXvovTui libri.
av addidit Buecheler.
libri, corr.
Bernays.
dxCvrjtov iad-sv ovx vcp
rfiv-
15 criusTa
PHY8ICA n.
81
vexQovtai; nBTafieillei yovv iud dvsadiaxaxov yCyvexat oia iwx^ aX ye /ii)v diQog
'
xq6xov xiv dno^viJ6x€iv ni(pvxsv. inel xC &v xig, fiii 6xoxai6(ievog 6vo(idx(ov evnQemCag dXXd xdkrj^ovg, eCnot Xoifiov elvat nX^v dtQog ^dvaxov xh oixslov nd^og dva^eovxog inl %0Q& ndvxfov 06a tl>vxfig (lefioCQaxai; xC XQ"^ (laxQrjyoQetv neQl nvQ6g; dxQO-
yuQ xaX
xccl
(fd-Cvetv
yuQ avrCxa e^tvwxai
ipf^6av
iccvxov.
;|^o^dt/,
s
(pa6iv ol noirjxaC^ yeyovbg i^
jy
dtb 6xr}QLnx6(ievov 6Qd-ovxai xaxd x-^v xrig dva(p^eC6r^g vXrig xb naQanXr^6tov (livxot xal xovg i^avaX(o&eC6rjg 6 d(pavC^erai. '
vofirlv,
106 a xaxd xiiv^IvStxiiv dQdxovrdg (pa6t nd^xetv. dvi^novxag yuQ inl xd (iiyt6xa xav ^aav iXi(pavxag neQl v&xa xal vrjdvv ana6av etXet6^at^ dv
(pXi^tt d'ijv
xv%ri dteX6vxag i(inCvetv
xov at(iaxog, dnXT^6x(og int-
6n(0(iivovg ^taCco nvev(iaxt xal 6vvx6v
i^avaXov(iivovg
T§ nQovo(UcCa
vn
ixeCvovg dvxixetv
ytixQt (lev
'
d^rixavCag
ovv xtvog
dva6xtQX(bvxag xal
nXevQav xvnxovxag ag xa&t^o^iivovg xav dQax6v-
rr^v
lo
i5
xevoviiivov xov
elx' del
^axtxov nrjddv (lev (irjxixt dvva6d-ai^ XQadatvo(iivovg d e6xdvat, (itxQbv 6 v6xeQov xal x&v exeXav i^a6d-evr)6dvxa)v xar a6et6^ivxag vnb Xt(pat(iCag dnoinjxeiv ne66vxag dh
rov,
'
'
xovg alxCovg xov d^avdxov 6vvanoXXvvat XQ6na xoiade' (irjxix' exovxeg XQocpi^v ol dQaxovxeg., bv neQti%^e6av de6(ibv inixetQov6tv ixXvetv dnaXXayiiv ^Sr] no&ovvxeg, vnb d^ xov fiaQOvg xav iXe^pdvxav d^Xt^^nie^ovvxat xal noXv
(levot
Xtd-adeg xb
Xv6tv {mb iv
xrjg
attiy;|ravotff
xov nti6avrog
xal dn^Qotg
inetddv xvxXl
(laXXov
iXv6n(o(ievot
ida(pog'
yaQ xal ndvxa
fiCag
m
(SxiQtcpov (Jovy xal
notovvxeg
elg 8td-
neSrjd^ivxeg, iavxovg noXvxQ6nog
yv(ivd6avxeg il^a6d^evov6t xal xad-dneQ ot
25
xaxaXev6d-ivxeg
inevex^ivxog nQoxaxaXrjtp^ivxeg, ») xeCxovg atcpvCdtov ovd' 060V dvaxvrlfat 8vvd(ievot nvty^ xeXevxG)6tv. el di) x&v (leQtov exa6xov xov x66(iov cp^OQav vno(iivet, SrjXov^xt xal 6 iJ^ avx&v naxbv Sh xixaQxov xal Xotnbv X6yelg x66(iog iccpd^uQXog ovx ItfTat."
yov dxQt^coxiov mSi (pa6tv. „«Z 6 x66(iog dtStog ^v, ^v dv xal xd ^aa dtSttt xal noXv ye (laXXov xb xcov dv^Qancov yivog 060) xal XGtv dXXd xal dil^Cyovov (pavf(Vttt xotg fiovXo(iivoig i^evttXXoav cc(ietvov. vttv
xd
^ttt
xdg xixvag
^oSov
elxbg ydQ, (taXXov S
(pvcecsg.
oixelov,
G)g
av
dXXd
'
dvayxalov dvd-Q(onotg 6vwndQov (i6vov ort Xoytxfi (pv6et xb i(i(iioxt ^rjv &vev xovrcov ovx e6xtv' i'Sa)(iev ovv
i6r]Xixttg,f
xttl
xovg exd6rcov XQbvovg dXoyrfiavxeg xav intxQayq)Sov(Jtevc3v d-eolg (tvei (iri dtSiog ttvd^Qoanog^ ovS' &XXo xt ^oov, co6x' ovS' at
^wv
*
2 Si^lov libri, corr. Bernays. Diels. Zeller, sed
25 YViivmaavxss cf.
Diels
DG
Stoioorum veterom trtLgm.
30
p. I.
9
libri, corr.
lOesq. et
ro/tij'»»
UBener,
ftovtj» libri.
22 dv add.
Tumeb. haec argumeuta Zcnoni
mea
Quellenstudien zu Philo
6
tribuit
p. 41 sq.
ss
ZENO CmEUR.
32
dsdEy^ivai tavra x^Qai^ yri xal vdoQ xal arJQ. i^ av tb cpd^agtbv slvai rbv x66^ov drilov itfTtv." 107 Stobaeus Ecl. I 20,1 e p. 171,2 W. (Arii Didymi £r. phys. 36 Diels). ZrivovL xai Kkedvd-eL xal XQvGCnnai aQeOxsi tr^v ov6iav (leta5
fidXXeiv olov elg CTtsQ^a rb tcvq^ xal ndXiv ix tovtov toiavrrjv aTCore-
XV eCg
dnotekeL6%aL t^v dLax66in^6Lv^ io
—
Eusebius praep. evang. 18,3. ccQiexeL yaQ rotg 2JrG)LXolg (pLXo66(poLg rr^v oXrjv ov^Cav nvQ ^sta^dXXeLV olov eCg ffniQ^a^ xal TcdXiv ix tovtov avtrjv
Xet6%^ai ri^v dLax66^rj6LV oXa 7iQ6reQOv
d6yit,a
tav
Zijvav
aTcb trig
te xai
oXa tb
•^v.
nQ6reQov ^v.
aiQi^eog oi :tQatoL jcai
xal
tovto
tb
7tQe6^vtatoL 3tQo6r]xavto
KXedvd^g xai XQv6Ln7Cog.
ignem minatur mundo et venerit cum tempus arsurum, non Panaetio, Chrysippo, Zenoni (credit)? Cf. I n. 512 (Cleanthes) II n. 596 sq. Arnob. ad
qui
108 Philargyrius ad Verg. Georg.
15
quamvis aliqua ei elementa, e
ad 20
nat. II 9.
intereant,
II 336.
Zenon ex hoc mundo
tamen ipsum perpetuo manere, quia inhaereant
quihus generantur materiae: ut dixit crescere quidem, sed
interitum non pervenire, manmtihus elementis a quibus revalescat. 109 Tatianus adv. Graec. c. 5. tbv Ziqvcova dLu tfjg ixycvQd)6s(Dg
a7CO(paLv6^evov dvC^ta^d^ac TcdXcv tovg avtovg dh "Avvtov xai MiXrjtov ini ta xatrjyoQetv,
ejci
toig avtotg,
Xiyoa
Bov6lqlv dh ini ta
^evoxtovetv xai 'HQaxlia Tcdkcv ini ta dd^kstv^ TcaQactrjtiov. s6s6%^aL yaQ TcdXLv UcoxQdtrj Cf. Nemesius de nat. hom. c. 38. xai nXdtcova xai sxa6tov tav dv^QCOTCcav 6i)v tolg avtotg xai (pCXocg 25
xai TCoXCtacg xai td avtd neC6e6%aL xai totg avrotg 6vvtev^e6d-aL xai x(bfir]v xai dy^bv bnoCcos
td avtd iLetaxeLQiel6%aL xai na6av n6XLV xai 631. Cf. II n. 623 dnoxa%C6ta6d'aL.
—
110 Sextus
30
IX
dvvd^eL de tbv avtbv tc5 Zr^'vovL X6yov e^i^eto (scil. Plato). xai yaQ o^tog tb nav xdXXL6tov slvaC (pri6Lv xatd (pv6iv dneLQya6^ivov SQyov xai xatd tbv elxbta adv. math.
107.
voeQ6v te xai XoyLx6v. 111 Sextus adv. math. IX 104. xai ndXLV 6 Zrlvcav q>rj6iv „[ft] tb XoyLxbv tov ,tti) XoyLxov XQettt6v i6tLV' ovdev di ys x66[iov XQStttov i6tLv' XoyLxbv ccQa 6 x66[iog.^'' xai a^avtag ini tov vosqov xal
Xoyov t,^ov
35 ifiij^vxCag
Xov tov
e}iil)vxov,
fistixovtog. (lij
sfiilfvxov
„t6 yaQ vosQbv tov iiri vosqov xai s^l^vXQsittbv i6tLV' ovdsv di ys x66[iov xQstttov
vosQbg aQa xai S[iipvx6g i6tLV 6 x66(iog." 17 „elementa" hic sunt qui graece CTrfpftocnxoi Xoyoi vocantur. 37 35 rb add. Bk. quiro r&v xcctoi tpvaiv. Cf. 11 n. 633 644. nis argumentum qua ratione impugnaverit Alexinus quoque modo sit a recentioribus Stoicis narrat Sextus ibid. § 108—110.
—
30 re-
Hoc Zenodefensum
PHT8ICA m. Cicero de nat. deor. II 21.
non
id, quod ratione
mundus utUur. Cf. 112 Cicero de
utitur. ib. III
88
Quod ratione tUitur, id mdius est quam NihU atUem mundo mdius: raHone igitur
22, 23.
nat. deor. II 22. Idemque similitudine ut saepe rationem cor^dusit hoc modo: „si ex oliva modulate canentes tibiae nascerentur, num duhitares, quin inessd in oliva iibidnii quaedam ,
solet,
scientia?
si
quid?
platani fidiculas ferrent numerose sonantes,
scUicd censeres in platanis inesse
animar^
cum
sapiensque judicdv/r,
Cur
musicam. ex
se
igitur
procred
5
idem
mundus non
animantes
atque 10
sapientes?"
113 Sextus
IX
Zi^cdv 61 6 KLtisvs^ &no Sevoovra)6l 6vv£Q(or&' t6 XQolSfievov ^xiQfia g>avr og tyjv dqioQ^iiv Xafitbv^ koyixov xal avrb Xoyix6v iariv 6 dh xdo^og XQoUrai 6niQ[t,a Xoyixov Xoyixhv ccq i6rlv 6 x66(iog. c5 OvveLOdyerai, xal i^ rovrov vjtuQ^tg. adv. math.
110.
'
NihU quod animi quodque
Cicero de nat. deor. II 22.
rationis est
expers, id generare ex se potest anim,antem compotemque rationis.
dus autem generat animanies compotesque rationis.
mundus composque rationis. 114 Cicero de nat. deor. lius sensu carentis
sentientes sunt:
est igitur
Idemque (Zeno) hoc modo: „NulMundi autem partes
II 22.
aliqua potest esse sentiens.
pars non igitur card sensu mundus."
Sextus adv. math. IX 85.
Cf.
Animaris
dXla xal
i^
is
Mun-
10
rdg Xoyixdg nEQLi%ov6a
g>v6£Lg ndvrcag i6rl XoyLxrl' ov yccQ ol6v rs t6 dkov rov lUQOvg %Bt-
Qov
slvaL.
Physica m. De 116
caelo et de caelestibus.
Tat. Isag.
Achilles
»
in Arat.
5
p.
129 e.
Z^/^vfov
6
KLrLSvg
ovrag avrbv d)QL6aro' „oiQav6g i6rLV aid^iQog rb s6xarov' ii, ov xal iv c5 i6tL ndvta iiupav&g' nsQiixsL yuQ jidvta xXijv aitov' ox)6sv '
yuQ iavtb nsQLi%SL^ dkk stiQov iotl nsQLSxtLx6v.''' 116 Aetius II 11, 4 (DDG p. 340 b 6). Z^voav jivqlvov sIvul rbv
so
oi>Qav6v.
117 Diogenes naQutQL^o^ivcav
r)
nsQl tov oAov 7 item Baiter.
variantur:
ioYix&v
6 Si ys
l^cocov
Laert.
VII 153. 154.
d^tQUJt^v 61
l|a^tv
vstpav
Qiiyvvfiivoav vnb nvsvfiatog, dyg Z^^vcav iv ta ^QOvtriv 6h tbv tovtav tl>6g)ov ix nuQurQLtlfsag rj 14 in explicatione a recentiore Stoico adiecta haec ita antQiuctinois (Bk., ani(ffucros libri) Xoyuvs
K66(we «SQiixH
Xoyixbg &Qa iatlv 6 xoa^toi.
u
ZENO cmEUs.
34 xeQccvvbv Sh
Q-^^smg'
«|a^tv 6(po8Qav fista
knl yfig vsfp&v JtaQatQi^o(isv
»)
JcoXXijg
^Cag
7cCnxov6av
Qi]yvvfi4v
703 sq.
118 5 jcag.
Schol. Hes. Theog. 139, Gaisf. Gr. Poet. Min. II 484. KvxXcoZiqvoav dh ndktv (pvGixataQcog tdg lyxvxkCovg (poQag SLQr}6d-ai dib xal td 6v6(iata tovtav i^sd^sto BQdvtrjv ts xal Ut SQdzrjv
"AQyrjv dh
istsiSrj (pa6L
tov OvQavov
119 Diogenes 10
tbv uQyfjta xsQavvdv naidag ds g)r}6LV avtoifg tavta td Tcdd^Y] jcsqX tbv ovQavdv sl6L.
insLdrj Tcdvra
Laert.
VII 145
ixXsCnsLV
sq.
ds
tbv
fisv
f/Atov
ijCLJtQo6d^ov6rjg avt(p 6sXr]vrjg xatd tb XQbg rifidg ^SQog, ag Zrjvfov cpaCvstaL ydQ vnsQxo^svrj tatg 6vv6avayQatpSL iv toi nsQL oXov.
doLg xal anoxQV7Ctov6a avtbv xal ndkLv naQaXXdttov6a. yv<0QC^staL dh tovto dLa Xsxdvrjg vdcoQ ixov6r]g. trjv ds 6sXr]vi]v i^7tCntov6av slg od^sv xal tatg nav6sX^voLg ixXsCnsLV ii6vaLg, yfig 6xCa6fia. xatd dcdiistQov l6tafisvrjv xatd (ifjva ta rjXC^, otL xatd Xo^ov xaCnsQ tbv ag JCQbg r]XLOv XLVovfisvrj naQaXXdttsL ta nXdtsL tJ fioQSLOtsQa t)
t6
15
trjg
otav (isvtOL tb nXdtog avtfig xatd tbv rjXLaxbv votLcotsQa yLvofisvrj. xal tbv did ^s6(ov ysvrjtaL, slta dLa(istQrl6r] tbv ^Xlov, t6ts ixXsCnsL. Cf Cic. de nat. deor. 11 103. De sole, luna, astris cf II p. 650
—
20
—691. 120 Stobaeus Diels).
?5
s'xa6tov
slvaL
8vo ydQ
ysvrj
W. (Arii Didymi fr. phys. 33 xal trjv 6sX^vrjv xal tav aXXcav d6tQ(ov
Ecl. I 25, 3 p. 213, 15
Zrjvav tbv r^XLov
q)r}6L
vosqov xal
^q6vl(iov, nvQLVOv K^Shy nvQog tsiVLXOv. tb (isv atsxvov xal (ista^dXXov sCg savtb tijv nvQog, de t6 tQotpijv, ts%VLx6v.f av^rjtLx6v ts xal trjQr]tLx6v, oiov iv totg (pvi6tL xal totg ^aioLgj b di] (pv6Lg i6tl xal i^vxt]' toLovtov di] nvQbg
t&v d6tQGJv ov6Cav tbv d' i]Xtov xal ti]v 6sXr]vr]v dvo (poQdg (psQS69aLy ti]v (isv vnb tov x66(iov dn dvatoXr]g in dvatoXijv,
stvac ti]v
'
'
ti]v 30
8 ivavtCav
roj x66(ic)
^cidLov ix ^GtSCov
'
tdg 8
ybsta^aCvovtag.
'
tovtav yCyvs6d^aL 8La(p6Qcog, r]XCov (ihv nsQl tdg 6vv68ovg, 8h 6sXrlvr]g nsQ) tdg nav6sXrjvovg' yCyvs6d-aL 8' in' d(i(potsQ6}v tdg ixXsCijJSLg xal (isCtpvg xal iXdttovg. ixXsCipSLg
ibid. I 26, 1
s(pr]6sv
p.
219, 12
121 Etymol. Gud.
3r.
1 §iag xai BL. rasura post tcsqI P.
ILOvaig)
BP,
corr.
desunt in B. B,
idem
W.
(Arii
fr.
34 D).
Zrjvoav
ti]v
6sXr]vrjv
cpQ6vL(iov, nvQLvov 8h nvQog tsxvLxov. v. rjXiog xaX vnb tav noir]ta)v 'qiXLog, nagd
d6tQov vosQov xal
fuit in
30 SiacpdQovg
P^
s.
'2
Qriyvvfiivcov
11 Ttsgl rov B 14 nccvasXrivrig B. ft^va (pro 15 verba rjXiip votiootiQu yivo-
vtco nvsviiatog L.
12 vnoiiQvictovacc B. ilovov L, ^ovaig D.
—
||
16 ^oQsia /// t^Qa P. 18 xal rbv (liaov (om. dicc) P. yivsxai ante ras. 23 Sh add. Diels. nvQ mg libri, corr. Heeren. ||
P
libri, corr.
||
Usener.
PHT8ICA
85
IV.
Ska (mfl. SXav) SXi>og xal i^Xiog. Itfri y&g xarA Zi^vmvu rbv £rG)(xbv Svafiiia vobqov (ma. Svafifiav xbv) ix xov ^aXa66ijg (jkva-
Ti)v
dvfiiafiaxoi^y. Cf.
Etymol.
Mi^um
a. v.
^ xaQa xb aXg &X6g SXiog
i^Xiog
xal ijXiog' dvifia6^ai yaQ (pa6iv ol (pv6txol xbv ^Xiov x^g ^aXd66i]g t6 vdcoQ' ix yciQ xrig d^aXde^rjg avifi&xai xi^v vyQdxrixa' o^ev xal Uo6£iSd(ov^ naQ&. xb xi^v x66iv
dvaxi^nsiv
122 Seneca Nat. Quaest. VII est:
congmere iudicat
stellas, et
19,
6
ddei l^yovv xdi rjXiO). noster in iUa sententia
x
Zmon
1.
radios inter se committere: hac sodetate
iMminis existere imaginem stdlae longioris.
Physica
lo
IV.
Terrestria.
De
aniinalibus et homine.
—
corporis et mentis.
— De
— Be materia somno. — De morbis.
ortu animaliuni.
De semine.
— De
enim aliquod fuit prin- « cipium generandi animalium, ui putavit Thales MUesius et Zeno Citieus,
123 Varro rerum
sive
contra principium
Samitis
et
rustic. lib. II 1, 3.
horum
exstitit
sive
ntdlum, ut credidit Pythagoras
Aristotdes Stagirites.
Cf. II n.
738 sq.
IV
124 Censorinus de die conditor, prindpium humano
generi ex novo
primosque homines ex
adminiculo divini ignis id
solo,
nat.
10.
Zenon
Citieus, Stoicae sectae to
mundo
constitutum putavif, est
dei provi-
dentia, genitos.
126 Galenus
adv.
Julianum 5 Vol.
XVIU A
p.
269.
to
(livxoi
ye xrjv xov 6(Ofiaxog rnitbv (pv6LV ^xoi ys i^ dsQog xal TCVQog xal vdaxog xal yflg ^ i^ vyQov xal ^rjQov xal dsQ^ov xal ilfvxQov 6vfi^ixQ(og '
dXXi^Xoig xsxQafiivcav yeyovivai 6ia7C£(p(bvr]xai
Tov,
o6ov al &€66aXov xotvoxrjxsg,
l4Qt6xoxiX7jg xs
—
xal
&s6(pQa6xog,
sl ys
iiiv.,
dXX ovx
aig
25
xo6ov-
xal IlXdxav
Eijdrjfi6g
xs
xal
xal Zrlvcav, KXsdvd^rjg xal
'
b(ioXoyov6iv d^q) avtdg. XQv6Lnnog 126 Varro de lingua lat. 59. sive, ui Zenon Citieus, anima-
so
V
is, qui anima ac mens. 127 Rufus Ephes. de part. hom. p. 44
lium semen ignis
ed. Clinch.
d^sQ^adCav di
xal stvsvfia Zrfvatv xb avxb slvaC (prj^iv. Cf. Stein Psychol. d. Stoa. I p. 58 n. 81. 7 IJoasiidav scripsi, TloasiS&v vulg. 8 &vad-viii.d^aTog necessario additur. 8 Cf. recentiorum Stoicorum inde a Chrysippo de cometis sententiam II n. H92.
S6
ZENO CnTEUS.
36
XV
128 Eusebius
praep. eyang. 20, 1 (Ar. Did. £r. phys. 39 Diels ro 8} gjtSQ^a tprjdlv 6 Zi^vav sIvccl, o (isd^LrjGtv avd^QCJjiog, TtvEVfia (lad'' vyQov, ipvx^fls l^^Qos xal an6o%a6iia xal tov 67tSQiiatog Tov t&v nQoydvcov xsQadfia xal ^tyfia t&v r^g ifvxfjg fiSQ&v 0vvsXrjp. 470).
6
Xvd^dg' s%ov yocQ tovg X6yovg rro oAra tovg ai>tovg rovro, orav d
slg tijv fiii]tQav,
aXXov Ttvsv^atog^ iiSQOvg
rov d"^Xsog, xal 6v[iq)vsg ysv6[isvov XQvq^d-sv ts
g)vsi,
—
V
ipvxrig tfjg
xlvov[isvov xal vn' dsl ixsCvov, JtQo6Xafi^dvov [sig^ ro vyQOv xal avaQQLnL^6[isvov aff. 25. Zii^vcov d^ 6 avtov. Theodoret. cur. a-d^^fLSvov s^ gr.
10
KLtLS^bg 6 trj^ds tfjg alQs6S(og r}yrj6d[isvog totdds xsqI ^vjjijS ^o^d^SLV to^bg olxsLovg sSCda^s tpoLtrjtdg'
tbv yaQ toL dvd-Qantvov d^oQ^v, vyQbv
'6vta xal [istsxovta Jtvsvfiatog,
tfjg il)vxf}g
tav jtQoy^vcov
scpri^sv slvaL [isQog ts xal
xsQa6(id ts xal [ilyfia Plutarchus de i^ tfjg ifvxfjg [ioqCchv ^vvad^QOL^d-sv. cohib. ira 15 p. 462f. xaCtot xad-dnsQ 6 Zijvcav sXsys tb 6nsQ[La 6v[i[iLy[ia xal xsQa6[ia t&v tfjg ipvxfig dvvd^iscav vndQXBLV d7CS6na6[isvov,
djt667ta6(ia xal tov
67tiQ[iatog
—
dndvtcov t&v
15
ovt03 x.t.X.
—
Aetius plac.
(DDG
p.
V
4, 1
(DDGr
—
slvai dn667Ca6[ia.
yaQ 640) Galen. oqol latQ. 94 (XIX
6G)[ia' i^vxfig
p. 417).
Eadem p.
Zrjvov (ro 6niQ[ia) Galen. hist. phil. 108
370 K.)
67tSQ[ia i6tlv dv-
'
20 %-QG)7tov,
xal
[isd-Crj6Lv
6v[i,(iLy[ia
dvQ^QCOTtog
[isd'
'byQOv,
6v[i[iLx^sv aTtsxQCd-rj.
— Diogenes Laert. VII 158.
dQ7tay(ia
[liQovg
tpvxfis
tov t&v 7tQoy6v(ov yivovg, ol6v ts
a^htb r]v xal
ai^tb
dvd-Q
'
b
[isd-Cr]6LV 6
tfjg "^vxfis 25 n.
avd-QcoTtog
(iiQ£6i
741—747. 129 Aetius
[ihv
vyQav
Laert.
plac.
hyQofj ,
(iLy(Lbv
V 5,
2
6vyxCQva6d-aL
(DDG
p.418).
—
Galen. hist. phil. 109
tolg
{Xiyov6Lv)
tov tcov 7tQoy6vcov X6yov.
—
Cf. 11
Z^vcov {tds ^XsCag) vXrjv
TtQots^d^aL, olovsl d7tb tfjg 6vyyv[iva6Cag
67tiQ(ia 7ts7ttLx6v.
(DDG
WQ&tag, p.
640)
oi)
(ifiv
Diogenes
VII 159.
130
30
xatd
[isd-
ro ds f^g d-rjXsCag (67tiQ[ia) dyovov a^tocpaCvovtai. contrdhi autem animum Zeno Cicero de divin. 11 119.
quasi labi putat atque concidere
et <^id}
ipsum
et
esse dormire.
Cf. II n.
766sq. 131 Galenus methodi med. II 5 Vol.
X
p.
111 K. '
vo6(o8ovg 35
dv6xQa6Cag
sldrj
TtoXXd xal
ott
xa%^
ort ts
sxa6tov
rj
ydQ
tfjg
d-SQa7tsCa
dLdtpoQog ot^x 'iTtTtoxQdtrjv [i6vov ^ aXXovg 7ta[i7t6XXovg latQoiog, dXXd
6 ivdQOvg scripsi, iiigog 4 6vvsXr\lv%-6xog CFG; fortasse 6vvsXr\lv&6t(ov. 8 sig del. 7 KSQaad-iv ts q)vsi coni. Diels, KQvcpcc inia%vtt, Usener. 24 tov 23 avyKQivcead-ai B. 21 KO.l avto] fortasse: dqp' ov tb. Diels. 28 an^Qficc nsnti%6v GA, aniQfuc ngoydvov Xoyov P, tov nQoyovov Xoyov B. 31 id add. Unde scribendum: 6nsQ(iati%-qv. C. nannixov B,
vulgo.
.
ansQiucvtLTii^v
Schuetz.
.
.
PHYblCA xal
llkttxava
xul
xal
/4Qi6roriXriv
V.
87
SeorpQaarov
xttl
xtd
Zijvavu
Xqv6lxxov Sxavrdg re rovg iXXoyCfwvg q>iXo66(povg xaQtx^fitvot (idQrvQttg' ori rs xoaQlg rov rijv
*
i6rlv
o^£
vo^rjfuircov
JteQl
ovrB Ittfidrmv evxoQ^6aL 3tQo6T^x6vrfog,
Qtjiiivovg
fioi
i^BVQtlv vbdlv JcdXiv roxtg vvv el-
ditttpoQ&g
ajittvrttg
6
q)i,Xo66<povg te xal larQovg ov nQo6rdrrovtttg
'
ttXX
anodeixvvvrag nttQi^ovrtti. Gi.ll n. 771 sq.
132 Galenus ovv xttl
ttl
^rJ6£ig
rov XttfiXQordrov
nXdravi rovg
A
lulianum 4 Vol. XVIII
adv.
p.
Zrjvavi xal
tfoqpttfrov,
«vrat
257.
lo
^fi£lg d'
£n£6^tti
(led^odixovg IttrQOvg
fihv
}4Qi6roriXet,
tti^ig dvtt(ivil60(i£v avrdv, iog £Xtt6rog rovr C3V rcbv tptXo66<poav,
a(itt
'
avrdv, £vxQa6iav (l\v iiy^lrai r^v vy£lav £lvai ^£q(lov xtti tlwxQov Xttl vyQOv xttl ^rjQOv' votftjjiiara Sh ylyv£6^tti rd yovv xttrd diaitav vX£Q^dXXovtog ixd6tov t&v £iQr}(iiv(ov rj iXX^inovrog'
xoXXolg rotg
(i£r
ra
elvai 8\ xai ^fv/Aovg iv
6Gi(iari ro^bg (ihv
is
iyQovg xai ^i^QOvg xara
8vva(iiv, ivCovg Se &£Q(iovg rj tpvxQovg^ dvaXoyilovtag <(rofg> votf?)' ovtG) nXdtav a(itt totg vn avtG) na6LV^ ovtoig 'AQL6totiXrig (ia6Lv. d(ia tolg ix
ttXXoLg
tov II^Qindtov., ovtco Zrjvcjv xai
Utatxotg
iyivaffxov.
—
XQv6innog
a(itt
tolg
Cf. II n. 771.
lo
133 Censorinus de die nat. XVII 2. qua/re qui annos triginta saeculum putarunt multum videntm errasse. hoc enim tempus genean vocari Heraditus
autem vocai
orbem est, quia orbis aetatis in eo sit spatio. natura ab sementi humana ad sementim rever-
auMor
aetatis
dum
nos quinqu£
et viginti scrihit,
Zenon
—
De anima humana. ralis. — Anima est
Anima
dva^{iCa(Tiq,
—
Manet post mortem, sed non aetema
De 134 Cicero Acad.
voce.
V.
—
est spiritus.
—
De
De est.
Anima
—
De
principali.
—
so
(Zeno) statuebat ignem esse ipsam de finibus sensus. [etj
—
mentem atque
cum auitem quaereretur res admodum quaedam natma videretu/r esse, ex qua ratio et
difficilis,
num
quinta
irUeUegentia oriretur, in
17 to?j addidi. 12 aix6v BcripBi, air&v ed. 23 Heraclit. frg. 87. 88 Byw., B 19 p. 48 Diels. et del. idem. que) Madvig, quidque Ubri. ||
—
sensibus.
12.
ed.
est corpo-
partibus animae.
post. I 39.
naturam quae quoique gigneret
n
triginta.
Physica
IV
Herodicus an-
hoc quidem geneas tempus dlii aliter definierunt.
titv/r.
18 aiTS> scripBi, airoi} 33 quoique (vd cui-
u
ZENO cmEUS.
38
quo etiam de animis cuius generis essent qvMereretur, Zeno id dixit Tusc. disp. I 19. Zenoni Stoico animu^ ignis videtu/r. ignem.
—
136 Diogenes 5
^SQfiov slvai f^v xovxov xivslG^av.
136 Galenus xrjg
xrig
(scil.
Zi^vov 8\ 6 Kixievs
xovttp yicQ
tffvx^^v.
Hist. Phil.
24
rj^cts
d)g
c.
5.
.
Ttvsvficc
xal
hg IlXdxav,
B<pa6av^
xT^v V7csv6ri6av xal ovxoi. 137 Tertullianus de anima
.
Tcvsviia
denique Zeno
avi)no
x^v 81 ovtiiav
Diels, p. 613, 12.
ol
.
elvaL iiinvdovg
^hv aCa^axov Z^^vav xal ol J| avxov.
^vxfjg)
6(0(ifxxa XLVstv^
10
Laert. 157.
esse
ccb-
ot Sh
slvai xav-
yccQ
„consitum spiri-
tum" definiens animam hoc modo instruit, „quo" inquit „digresso animal emoritur, corpus est: consito autem spiritu digresso animal emoritivr: ergo consitus spiritus corpus est: consitus auiem spiritus anima Macrob. in Somn. Sc. I 14, 19. Zenon cst: ergo corpus est anima."
—
15
(dixit
animam) concretum corpori spiritum. Chrysippum ap. Nemes. de nat. hom.
Cf.
i6XL xcaQL6fibg
c.
2,
6 d-dvaxdg
p. 33.
6G)(iaxog' o^dSsv 8s d6d)(iaxov djtb
6d}iiaxog
yaQ sfpdnxsxaL 6G)(Laxog d6d)^axov' i] 8\ ^vx^ xal xal 6S)(ia ccQa ij ^l^vx^jjo()t§£Tat xov 6c)fiaxog. iipdjtxsxaL 138 Chalcidius in Tim. c. 220. Spvritum quippe animam esse
XaQL^sxaL'
20
^v^jjijs
dnb
ovds
Zenon quaerit hadenus: quo recedente a corpore moritu/r animal, hoc naturali porro spiritu recedente moritwr animal: natucerte anima est. ralis igitur spiritus anima est.
139 Longinus 35
ap.
Euseh. praep. evang.
XV
21,3.
Zr^vcavL
(ihv
vs^s6r^6sLi XLg dv dLxalcag ovxg) 6(p6SQa v^ql6xlxag tcsqX ai^xfig (scil. ^v%^s) SLaksx^sl6L xal xavxbv d(i
KXsdvd^SL
yocQ xal
—
gr.
30
aff.
cur.
V 27
(p.
129 Rae).
SciKpca
yaQ
(Zrjvcov
xal
KXsdvd^rjg)
xov 6XSQS0V 6d)fiaxog slvaL xr}v ^vx^^v dva%-viiCa6LV. 140 Galenus de plac. Hippocr. et Plat. H 8 (V 283 K., p. 248 sl Si ys sjtOLXO (^Loyivrjg 6 Ba^vX(bvLog) KXsdvdsL ed. lu. Mueller). xal XQv6Cx7tG) xal ZrjvovL XQi(ps6%^aL (t,hv i^ al(iaxog ' tl^vx^v, oi)6Cav S avxfjg "bjcdQXBLV xb avsv(ia etc.
(pri6avxL xrjv
8 amficcta mvslv A, a&iicc evyyiivovv B, corpus sinml secum movens N, for11 H. Gromperz Tertullianea 01 Sh <^ffc&jua, Sia tby eaiiatcc mvtlv. (Vindob. 1896) p. 62 ita hunc syllogismum restituit: „Quo digresso animal emoritur, anima est: consito autem spiritu digresso animal emoritur: ergo consitus tasse
est. Consitus autem spiritus corpus est: ergo corpus est anima.^* Mihi etiam formam syllogismi apud Tertullianum traditam defendi posse persuasum est. Nam verba „consitum spiritum definiens animam" funda26 ai(iaTog coni. mentum indicant, cui Zeno hunc syllogismum superstruxit. Stein Psychol. d. Stoa I p. 107; sed de sanguine non dixisset: tov ateQtov.
spiritus
anima
Cf. n. 138.
PHY8ICA
V.
39
XV
141 Eusebius
praep. evang. 20, 2 (Ar. di xegl ^i'xf|ff KXeavdi/je (ilv xa
Diels p. 470).
Did.
fr.
Zrjvoivos
phya. 39,
ddyfuera
xtcQaxi^ifievos XQbg (SvpcQi<Jiv x^v xgbg rovg &lXovg
yuQ kiupavC6ai^ oxi al ^x^^ Scvadvfiioaiievai avxdg xotg noxafiolg Xiyav ovxcag ypcoxa-
fiovXdfievog
r
voeQul del yivovxai^ eCxadev xol6iv
(iol6t
avxot6Lv
xal iwxccl 61 dxb
ifi^aCvov^iv exeQa xal exeQa
iidaxa
ixtQQel.^
x&v vyQ&v dvadvfii&vxai.
dva^v(tCa6LV filv ovv 6(ioCcog x(p HQaxXeCxco x^v i()vx^v dxocpaCvei Zijvcov, aC6^xixr)v dh cciJti^v elvat did xovxo Xiyei, Zxi xvnov6&aC xe dvvaxai [xb (liyed^og] '
lo
ijyovfievov avxijg dnb x&v bvrmv xal vnaQx^vxoiv did al6d^xr}QCov xal xaQaSixe6d^ai xdg xvnio6eig' xavxa yuQ Cdia
xb (leQog xb
x&v
^vx^ig i6XlV.
142 Jamblichus de anima dXXd
ap. Stob. Ecl. I
49,33
p.
367,18
W.
dnb XQv^Cnnov xal
Zifivcovog
jt
dvvd(ie6t xt^ia6tv, ix $' d(i(poxiQoov xovxcov 6vvd^exov
143 Nemesius de
nat.
hom.
p. 96.
Zrlvcov
dh 6
Zxmxbg
dxxa-
<prj6tv elvai xijv tl>vxr]v, StatQcov avxi^v etg xe
m
xb 'fiye^iovtxbv xal elg xdg nivxe aC6d^6etg xal eCg xb cpcovrjrtxbv xal xb 6neQ(iartx6v. Jamblichus de anima ap. Stob. Ecl. I 49, 34 p. 369, 6 W. ol dnb (leQfi
^vxijv dta8o^dt,ov6t
Zififaivog 6xxa(ieQrl xijv
nXeCovag, co6neQ iv
xm
—
neQt xdg dvvd(ietg «ivat
iwnaQxov6av
<pavxa6Cag^ 6vyxaxa-
>6
Tertullianus de anima c. 14. dividitur atUem in partes nunc a Platone, mtnc in tres a Zenone. 145 Themistius de anima f. 68 II p. 30, 17 Spengel. ovdh yuQ nvev(ia xijv ijfvxiiv Xiyovxeg xal xijv xCvrj6tv avxri xijv xaxd x6nov
so
r}ye(iovtxa,
%i6eoog, 6Q(ir}g^ X6yov.
144
in
ol
dvm
dtd6vxeg i^eXd^ov6av el6tivat ndXtv 6vyxG)Qrl6etav dv. ^iXxt6re
——
el
ovx eC6ei6t ndXtv; 4 ccHo^aiv
ri
yuQ
xax&g ovv,
So
rov 6co(iarog, dtd rC xal Zr]vcovt (ihv vnoXeCneraC rtg
dtg 6co(ia i^et6tv ix
——
dXX*
o(ioog
6 Ire^at &il exspectat &va&vpilaai,v libri, corr. WeUmann. 8 Heracliti fr. 42 Byw.; verba %al •^vxal mihi videntur alterum Heracliti fragmentum,
—
Vn
129. Diels, sed confert Sext. &va^lii&vxai Zenoni tribuit Byw.,
quod cum priore non cohaereat.
10 xs\ ye libri, corr. Diele. t6 niyed^os ut 24 verba 18 ngoTid^^aaiv libri, corr. Wachsm. TtXsiovas corrupta, vel lacunosa; videtur Jamblichus dixisse pludiaio^d^ovffi res esae Svvdfieig quam fii^; nam unum iitiffog, tb ijYSuovix^v, plures habet fa||
var. lect. seclusit Vigerus.
—
E. gr. xriv fpvxiiv <ef)va So^d^ovai- ittQl <^ii 28 ne credamuB TertuUiano, facit Nemesius cf. fr. 143.
cultates.
rtytt li^Qriy
tag etc
ZENO
40
crriEus.
'
oXov tov GdofidTos q^daxovTi tijv tlfvxriv xai TYjv s^odov a^dtrjs avsv q^&OQccs tov 6vyxQC(iciTos fiij noiovvri. 146 Epiphanius adv. haeres. III 2, 9 (DDG p. 592,21). Zt^Vov 6 ajtoloyCa^ xixQ&ad^cci oXijv di
KiTuvs ^ 5
d^elov hv
2JTG)Lxbs
i(pfi
fi6vG) Tc5 vca,
—
a&ccvccTos.
id.
xal BxdXei ti)v
rl^vxrjv
sis To dcpavBS^ 10
sXsye dh xal
26.
oAov sXeyev avtijv
&s
dslv dsols oCxodofislv tsQa, dXV i%nv to s6tl yccQ (i&XXov dh d^ebv rjysted-ai, rov vovv. fiij
fiSTcc
jjra^ttfjiAOv
tov 6G>(iaTos
* * *
tcoXvxqoviov nvevfia, o^
fti)v dl cccpd^aQTOv dt' hxdanavccTai yccQ vnb tov JtoXXov ;u(>dvov
slvai. (fri
contra Acad. III 17, 38. quamohrem cum Zeno sua quadam de mundo et maxime de anima, propter quam vera philosophia vigilat, sententia delectaretu/r, dicens eam esse mortalem, nec quid-
Augustinus
hunc sensihilem mundum, nihilque deum ipsum ignem putahat etc.
esse praeter
quam
nam
corpore;
et
147 Lactantius
16
docuit
et
sedes
inst. div. VII 7, piorum ah impiis esse
20.
in eo agi nisi
Esse inferos Zenon Stoicus
discretas: et illos
quidem quieias
ddedahiles incolere regiones, hos vero luere poenas in tenehrosis atque in caeni voraginibus horrendis.
et
Cf. Tertull. 30
animas
de anima
c.
54.
circa terram prosternant,
ribus erudiri adfirment.
uhi
quos
cum
locis
quidem miror quod prudentes a sapientihus multo superio-
illas
erit scholae regio
in tanta distardia diver-
soriorum? qua ratione discipulae ad magistros conventabunt tanto discrimine invicem absentes? quid autem illis postremae eruditionis usu^ ,
ac frudus 25
iam iam
conflagratione perituris? reliquas
148 Galenus de Hipp. lu. Mueller). .
30
animas ad
inferos
deiciunt.
.
.
Exsi
yccQ
5 (V p. 241 K, p. 201 ed t&v ZTmx&v X6yos 6 ZijvGivos did cpdQvyyos ;uc3()£r. st ds r^v dnb tov
et Plat. plac. 11
6 d-avfia^6(iEvos vjtb
ads.
,^cpG}vr}
od^sv ds X6yos, syxscpdXov xf^Qf>v6a, ovx dv did tpaQvyyos ixG>Qsi. ' xal (pav^ sxBtd-sv x^Q^i^' Xoyos ds djtb diavoCas X^Q^h ^^^ ovx iv
iyxEcpdXca sGtlv
t^
r]
dtavota."
149
6
Schol. ad Plat. Alcib. I p. 121 E. 8\s entd etav'] t6te ydQ TsXsios sv ijfilv dnocpaCvsTaL Xoyos-, los ^Qi^TOTBXrjs xal Zi]vg)v
xal 35
'JXxfiaCav 6 Ilvd-ayoQSLos (pa6Lv.
Ecl. I 48, 8 p. 317, 21
W.
—
Jambl. de anima ap. Stob.
ndXLv toCvvv nsQi tov vov xai na^cbv TStv
dvvdfieov Trjs ^v^jjijff ol fiev UTCDLXoi Xsyov0L firj svd^s tbv ifKpvsed^aL X6yov, v6tsqov ds 0vvad-QoC^s6d-aL dnb tav al6&7]6sav xqsltt6v(ov
6 xQOvov tiva Siaiiivsiv vel Bimilia excidisBe vidit Diels. 30 Xoyog et tpav^ locos inter se imprudentes vulgo.
scripsi, est.
—
Cf.
Galen. ibid. p. 204. 205; (huius operis 11
n. 894).
19 prudentes
mutare non opus
PHY»1CA
VI.
41
—
xal
xqo-
Xi^ecav aviixXrjQOvtJ&ai Xiyexai xaxa xijv XQaxtjp ifidoy,dda. Cf. etiam Diog. Babyl. frg. 17 (Vol. Ill p. 212).
160 Aetius IV 21,4
p.
411
t6 8\
Diels.
tptav&ev {)xb
roO
Zi^- »
vavog eiQrjiiivov, o xal tpcavriv xaXov6iv^ i6xi, xveviux. diaxetvov dxb xov iiyeiiovixov iiixQi (paQvyyog xal yXdnxrjg xul x&v olxeCmv dQydvav. 161 Galenus de Hipp. et Plat. plac. II 5 (V p. 247 K., p. 208 ed. Iv. Mueller). xal xovxo ^ovXexul ye Z-^vmv xal XQv6ixxog afuc
x^
6
XOQ& xavxL, diadido6d-at
iyyevofiivrjv
xa
xov XQo6xe66vxog e^a^ev
xi^v ix
dQX^
(ioqCo) xCvr]6iv elg xijv
lo
'
"^^9
^X^S'> tv al6^xui
xb ^c3ov.
Physica
VI.
Theologia. EKse deos. niulti.
—
Siimmus deus
—
Ovaiq, jtQovoia.
162 Sextus
Xdyov dv
xig
adv. math.
IX
—
xtfiar]' el6iv
—
Uuu8 deus
—
MavvixT^.
xtfuprj.
tamen
et
15
EiiiaQfiivri.
Zr]vav dh xul
133.
evX6ytog dv xtg
„Tovff d-eovg
evXoyag
(aether).
xotovxov i^QG>xa
xovg dh
(li]
bvxag ovx
d^eoC^'
aQa 32 (Vol.
adver-
»
153 Hippolytus Philosoph. 21, 1 (DDG p. 571). X^v6txxog xal Zrjvav^ OL vxi^evxo xal avxol uQxijV iiev d^ebv x&v xdvxav, 6&(ia '6vxa xb xad-aQG)xaxov,, dtd xdvxcav 61 dM^xftv xi]v XQ6votav ccdxov. Galen. Hist. Philos. 16 (DDG p. 608). IlXdxatv fihv ovv xal ZijvG>v
»
Cf Diogen. Babyl.
fr.
III p.
Zenonem ab
216)
sariis defendentis.
—
6 ^TTotxog xeQL xr]g
ov6Cag xov 9-eov dteXrjXvd^^xeg ovx bfioCag xsqI aXX 6 (ihv IlXdxav ^ebv d6d>(iaxov, Zrjvav dh '
xttvxr]g dtevoT^d^rj^av,
6a(ia, XSQL (lOQqyijg (ir]Shv elQr]x6xeg. 164 Cicero de nat. deor. I 36. hic idem
aethera
deum didt
—
veruvU ... ut Zeno aerem
et
aetherem.
—
—
Minuc.
Zeno)
alio
Fel. 19, 10.
esse
principium.
aethera
omnia regantwr.
28
loco
deos pronuntia-
Cicero Acad. pr. TL 126. Zenoni videtur aether summus Stoicis deus, mente praeditus, qua rdiquis fere
interdiu et
omnium
(scil.
Tertullian. adv. Marcion. I 13.
26 oi}% 6(ioims B, oi *69fiov A. 11 iyytvo{iivriv MA, iyyivo^vr\v L. di it09g>f]s A, itfQl iioQtpije ik B, coiT. Diele.
nifil
so
ZENO CITIEUS.
42
155 TertuUianiis ad
nat. II 4.
ecce
enim Zeno
maierinm
qtioqiie
eum per illam tamquam mel pter favos idem adv. Hermog. 44. Stoici enim volunt deum sic per materiam decucurrisse quom^do mel per favos. nnindialem a deo separat transisse didt.
156
5
—
Tertullianus
Zenonis
aequatu/r,
et
167 Aetius x66fiov %vQivov
de praes. cup.
disciplina
23
I 7,
(DDG
^eov
(scil.
Augustinus adv. Acad. 10
deo ex-
Ztlvav 6 ZrcoLxbg vovv
303, 11).
p.
ccjcscpi^varo).
nam
III 17, 38.
et
deum ipsum ignem pu-
tavit (Zeno).
168 Themistius de ano Zi^vcDvos Ovpufpavos
25
an. II p. 64, rj
S6^a, dia
jtov 8s
Graec.
'
xaxav xat avtbv
tai Xrj^L
Speng.
Tccc^rjs
xov ds
il^vxi^v,
nov 8s
(pv6iv^
ei,vv.
159 Tatianus ad
15
XKxa ds xal tols ovoCas TtscpoLtrjxsvai tbv
ed.
d^sbv tid-s^ivois xai jtov ybsv slvai vovv^
(scil.
3
143
xal 6 d^sbs anodsix%^ri6sZy^vcava) TCoirjtijs, iv aficcQaLS ts xai 6x(oc.
p.
C.
xai aQQrjtovQyols xatayLv6^svos. Cf. Clemens Alex. Protrept. p. 58 Pott. ovds
7taQsXsv6oiLaL dta xd6ris vXrjs xal 20
cum
materia
ubi
et
7.
est.
xsLV Xsyovtas'
o'i
Slcc
tfls
xatat^xvvovOLv dtsxv&s
Pyrrh. hyotyp. III 218.
UtcoLXol S\
tovs anb tf^s Uto&s atL^otdtrjs tb dslov Sl^(jcfiv
trjv (pLXo6ocpCav.
dLTJxov xal
Tivsvfia
— Sextus
dLcc
t&v
si-
dsx^Giv.
160
Lactantius de vera sap.
torem atque 25
necessitatem
rV
9.
—
universitatis
a/rtificem
rerum
deum
et
TertuU. Apol. 21.
et
rerum naturae
Xoyov praedicat, quem
animum
Apud
Zmo
c, 9.
lovis nuncupat.
—
et id.
disposi-
fatum
et
Inst, div.
vestros quoque sapientes X6yov, id est
sermonem atque rationem, constat artificem videri universitatis. Hunc enim Zeno determinat factitatorem, qui cuncta in dispositione formaverit, eundem et fatum vocari et deum et animum lovis et necessitatem '
30
—
omnium rerum. Minua Fel. 161 Cicero de nat. deor. naturam rerum pertinentem Cf.
35
SliIxSLV tb d-SLOV. 162 Cicero de nat. deor.
traria.
eamque vim
— Lactant.
IH 36 (DDG
—
.
quandam per omnem
I 36.
p.
592).
Zeno natwralem
sXsys Ss ndvta
legem
divinam
imperantem prohibentemque conItem Zeno (deum nuncupat) divinam
dbtinere recta
inst. div. I 5.
naturalemque legem. legem atqu£ divinam
rationem deum vocat Zeno.
rationem
vi divina esse affectam putat.
Epiphan. adv. Haeres.
esse censet
19, 10. I 36.
.
Minuc. .
omnium
8 x6a(iov A, corr. Krische. 32 vi Manutim, ut ABVH.
31
Fel. esse
Octav. 19, 10.
Zeno naturalem
principium.
onmem
Glogaviensis,
omnium ABHV.
PHY8ICA Diogenes Laert. VII 88.
Cf.
6
43
VI.
A
rd/xo^
6Q^bg X^yog^ dia xdvrmv iQx^iitvoq^ 6 avxbi hv tovta)
x&v 6vt(ov
tijg
Schol. Lucan. II
dum
dt,oi,xrJ6ea}g
ZaxiQ l6x\v 6
xoiv^g^ ro3
dit^ xa^r^iiidvi
5vTt.
hoc secundum Staicos dicU, qui adfxrmant
9.
deum
prudentia ac lege firtnaiwn, ipsumque
mun-
esse sibi legem.
5
163 Diogenes Laert. VII 148. ov6iav dl d^sov Zijvcov fiiv <prj6i, tbv oXov x66fiov xttl tbv o-dQavdv. unum esse na164 Lactantius de ira Dei c. 11. Antisthenes .
Deum
twralem
Eadem
quamvis gentes
dixit,
Zeno cum
fere
PhilodemuB xsqI ev6E^.
166 Cicero de
166 Cicero de
ma^na
physica
las poetis
tum
p.
ndvtsg ovv ot &nb Zi^vaieva ^ebv Xiyov6tv elvai. idetn (Zeno) astris hoc idem (i. e.
84 Qomp. .
.
.
annorumque muiationibus. Alia quoque ex ratione et quidem n
nat. deor. II 63.
fluxit multitudo
deorum, qui induii specie humana fahur auteni vitam superstitione omni
hominum
Atque hic locus a Zenone
interpretaMir
toUit
omnino
usitatas
post a Cleanthe
tra^iaius,
Chrysippo pluribus verbis explicatus est. 167 Cicero de nat. deor. I 36. Cum ,
.
annis, mensibus,
suppeditaverunt,
referserunt.
.
habea/nt populares. lo
nat. deor. I 36.
tribuit,
urbes suos
suis Stoicis.
vog, bI xal ScTceXsmov tb daifidviov
vim divinam)
et
Hesiodi
vero
perceptasque
ct
Theogoniam deorum;
so
cognitiones
neque enim lovem neque lunonem neque Vestam neque quemquam, qui ita appeUetur, in deorum habet numero, sed rebus inanimis atque muiis per qua/ndam significationem, haec docet tribwta nomina.
168 Philodemus nsQl
€i>68^ELag cp. 8
(DDG
l4
...
.
.
.
.
.
542b).
olx€(C)a)g .
.
v
rj
.
.
T17V
tarv
ov
25
(1£Q&(v)
xccl
xv
.
.
.
XEQlodoV
1;
169 Minucius
Ivmnem et ceteros
Felix
Idem
Octav. 19, 10.
(Zeno)
interpretando
lovem cadum, Neptunum mare, ignem esse Vulcanum, simUiter vulgi deos dementa esse monstrando, puMicum arguit
aera,
gra/viter et revincit errorem.
170 Philodemus xeqI ev6e^. col. 8. xal 6xovdaiag 8tad-i6Eig ^io6xovQovg.
1
onsg
BPLD.
2 &v\ iv
BPLD.
||
iie
t{pi))g
B
iit,
8\
t in
lit.
dQ^ovg (Xdy^ovg
P».
6 »v6iav P,
ABHV.
20 Theogoniam id est originem deorum 26 locum ad Zenonem proba23 appelletur ABEP, appellatur H. ABHV, Venerem ipee induxi. biliter rettulit Diels 1. 1. awaxxixijv dedi avvaitxixrjv 27 fortasse: xal ixxixrjv. 28 tr]v S' &vaxoXriv fjXiov xal %v(xXri<Siv) rj vulgo. 33 ad Zenonem hoc frustulum esse referendum ex loco quem ntffloiov Diels. inter Philodemi fragmenta obtinet suspicatus est Diele Dox. p. 642. 543. corr. P'.
16 inducti
;
||
,
m
ZENO
44
CITIEUS.
171 Cicero de iiat. deor. II 57. Zem igitur naturam ita definit, xd eam dicat ignem esse artifidosum ad gignendum progredientem via. Censet enim artis maxime proprium esse crea/re et gignere, quodque in operihus nostrarum artium man/us 5
efficere,
—
rum.
—
id
est,
Acad. post.
statuehat
naturae
ignem
o/rtificiose
esse
ipsam naturam.
ambulantis, ui ait Zeno.
—
cuius (ignis) instar vult esse naturam Zeno. trjv [ihv (pvdLV elvai jcvq tExvLxbv dde)
2.
Diogenes Laert.
VII 156.
^aditfiv sis yevs6Lv.
172 Cicero de
AtqUfC hac
nat. deor. II 58.
quidem ratione omnis
quasi viam quandam et sectam, quam qui omnia complexu suo coercet et connatwra non artifi^iosa solum, sed plane artifex ab eodem Zenone
natura
tinet,
Jiahet
quod
a/rtificiosa est,
Ipsius vero mundi,
sequatur.
15
Zeno
I 39.
de nat. deor. III 27.
TertuU. ad. nat. 11
10
id multo artifi^iosius naturam
effixnat,
ut dixi, ignem artificiosum, magistrum artium reliqua-
omnium.
didtur, consultrix et provida utilitatum opportunitatumqus
At-
que ut ceterae natu/rae suis seminihus quaeque gignuntur, augesGunt, continentwr, sic
natura mundi omnis motus hahet voluntarios conatu^sque
et
quas OQ^ds Graeci vocant, et his consentaneas adiones sic Talis igitwr ut nosmet adhihet, ipsi, qui animis movemur et sensibus.
adpetitiones,
20
mens mundi cum
oh eamque causam vel prudentia vel providentia appellari recte possit (Graece enim jtQovoia dicitur), haec potissimum providet et in his maxime est occupata, primum ut mundu^ quam aptissimus
sit
ad permanendum, deinde
sit
ui in eo eximia pulchritudo
173 Cicero de
25
divinationis
sit
divin. I 6.
genera)
ut nulla re egeat,
atque omnis ornatus. Sed cum Stoici omnia
defenderent,
quod
et
quasi semina quaedam spo/rsisset etc. 174 Diogenes Laert. VII 140. xat
xa6dv 30
(pa6LV^
si
fere
175 Diogenes
Laert.
XQvdLnnos
stiiaQiisvri
(scil.
commentoriis
in suis
xal fiavttXYjv v
f(.i)v
.
.
.
ZtJvov.
<prj6L
VII 149. xa&' sl(iaQ[isvr}v ds xal no6sLdcavLos
.
.
•
<pa6L td icdvta
aitCa tcbv
'ovtcav
siQOfisvrj
rj
——
xat Z^vcov '
ds
iUa
xal TCQOvoLav sIvul' xal avtijv zal tsxvrjv dnotpaC-
vovdL did tLvas ix^ddSLS, &s
yLyvs6d-aL
Zeno
maxume autem
Xoyos
xad-
bv 6
{s6tL
x66(ios
dLS^dystaL).
176 Aetius
«5
%sqI
(pi&^SGiS
I
27,5
(DDG
p.
(triv sl(iaQ{isvrjv)
322b
9).
dvva^iLV
Zrjvoov 6
Utmxbs iv t&
XLvrjtLxriv
tfis
vXris
xatd
xaXslv. 6
tavtd xal
—
29 <pael x&eav (hoc ord.) BP. 33 ovTwv D, v6(i(ov BPL. tlQojfiivri
||
II
tl
P
B, ri PLD. ante ras.
30 inpdong P, corr. P'.
ETHICA.
C.
dvva^iv xixXtjxs x^v
45
t^
xivr}tix^v Tljg Hlije'
£lfiaQ(iivr)v
dh tcitiiv
xal XQdvoLav xal
177 Epiphanius
lU
adv. haeres.
di aitiag tCbv XQay(idt(ov Jtfj ^iv i6ti td (ilv t&v nQay^idtav i
2,
i
178 Diogenes
(III
ri\t,lv^
36) Dieb»
p.
592.
*
nf] d^ ovx
fjjurv,
'
C.
9
'
iq>
tag tout-
ijfitv^
5
'
tu dh ovx
inilv.
i
Ethica.
Laert. VII 84.
t6 dh "ii^ixbv udQog tilg
diaiQovaiv etg te tbv nsQl 6Q(ir\g tdnov xal elg tbv nsQl nad^tjav xal nsQl aQetflg xal nsQl tikovg neQi
10
tav nQd^eav xal ntQl tiov xa^x6vt(OV nQotE xal tQonSiv dnotQon&v [xal] ovta 6' vnodiaiQov6iv ot nsQl Xqv6tnnov X. t. X. 6 (liv yccQ KLtievg Zi^vcov xal 6 KXedvd^g ag dv aQt£ T^^s nQihtrjg d^Cag xal
XaidteQoi d(peXi6teQov neQl tCbv nQayfidtov diiXa^ov. I.
De
flne
turpe
bonorum
finis
Explicatur
—
n.
bonorum.
m 179 — 184. —
is
p. 3Bq.)
(Vol.
Nihil
malum
nisi
quod
Virtutem propter se ipsam expeti n. 186. Virtutem sufficere ad yitam beatam n. 187 189.
n.
185.
—
—
179 Diogenes Laert. VII 87. 8i6neQ nQ&tog 6 Zijvaiv iv tcJso neQl dv^QGtnov (pv^e&g tiXog elne t6 6(ioXoyov(iivcag t^ (pv6ei ^neQ e6tl xat^ dQeti^v t,fiv' 'dyei yuQ nQog tavtr^v ri(iag ii (pv6i,g. Stobaeus Ecl. 11 p. 75, 11 W. t6 dh tiXog 6 (lev Zrlvcav ovtag dniSaxs „t6 6(ioXoyovfiiva)g ^^v" tovto S e6tv xad^ eva X6yov xal
^fiv,
—
6v(jvq>(ovov
t/fiv,
t&v
&>g
Cic. de fin.
IV
14.
rcmiem iHud, quod a III 21.
suinmum
te
'
'
•
(iaxo(iiv(og ^covtcav xaxoSav(U)v6vvt6)v.
hunc ipsum Zenonis aiunt
didum
est,
esse
(^venienter naturae vivere.
honum, quod cum positum
sit
25
finemy
deda-
—
ibid.
in
eo, quod 6(ioXoyvav Lactant. inst. div. III 7. nos a/ppdlemus convenientiam, etc. id. III 8. Zenonis (summum homvm) cum natu/ra congruenter vivere. .
.
.
—
Stoici,
—
(mdiamus igitm Zenonem; nam is interdum virtutem somniat. mum, vnquit, est bormm cum naima consentanee vivere. Philo
quod omnis probus
liber Vol. II p. 470;
tiXog at6vov ov Zrjvdtvsvov (idXXov
Xovd^og T^ (pv6ev 4 dubiae
fidei
r^
27 Mang.
nQog
nvd^^XQrj^tov d(pC^ovtav t6 dxo-
^fjv.
testimonium.
Sum-
10 x6%tav B'.
12 %ul om. BPL.
30
ZENO
46
180 Clemens filv 6
Alex. Strom. II 21 fiyEltaL t6 xcct
Utatxbg tdXog
181 Cicero Acad. et
princeps Stoicorum
182 Arrianus Xoyog t&v
496
p.
P.
d' av
ctdXiv
Z^iov
'
ccQstiiv ^rjv.
Honeste autem vivere, quod ducatur
Pr. II 131.
a conciliatione naturae, Zeno 6
CITIEUS.
honorum, qui inventor
statuit finem esse
fuit.
xaLtoi avtbg ^hv 6 jtQorjyov-
Epict. diss. I 20, 14.
XCav idtlv
eI d-sXEig yvavai, dXCyog. td xal tC 8^£f dvdyvcad-i Z^^vavog, ydg exh ^axQov eIxeIv oti tiXog E6ti t6 ETCEOd^aL d^Eolg^ ov6Ca S^ dyad^ov XQ^^^^S oCa dst tpavtadL&v^
(lEvog
10
XsyE
(pt,Xo06cpG)v
ovv i6ti
„T/^
d^Eog xal ti (pavta^Ca^ xal tC i6tL (pv6ig
Qovg xal tC idtL cpvGig
tav
r}
oXav'"; ^dij ^iaxQov.
183 Plutarchus de comm. tovtoig
(scil.
Evdai^ovCag
tijv cpv6LV
184 Stobaeus
16
tbv
ci)QC6ato
23,1
xal
ovxl
Zijvcav
6toLXEla
vxotid-Efiivoig
77,20
W.
tijv
tovtov
XI
1069 f.
p.
dh EvdaifiovCav 6 Zr^vav d' i6tiv EVQOLa ^Cov.
EvdaL^ovCa svdaL^ovCa di i^tLV-,
30.
—
t£
ol
cag
tveqI
—
Zif\vcava xal KXEavd^rjv xal Xqv6l7C7Cov dni8o6av^ EVQOLa ^Cov. 9 X Cleanth. n. 554. Diogenes Laert. VII 88. M. Aurel. II 5
V
186 Cicero
20
nisi
Tusc. disp. II 29.
quod turpe atque
virtute positum, sed est
25
vitiosutn
doleas necne interest),
(scil.
tfig
xal t6 xatd (pv6Lv;
Ecl. II p.
tQOTCov
Sextus adv. math.
not.
i^xoXovd-rjGEv
Peripateticis)
inl ^i-
rj
ad
Nihil
est,
inquit
Numquam
est ...
tbv Cf.
6.
molum,
(Zeno),
quidquam, inquit
heate
quidem vivendum, quod tamen reidendum. Cu/r? Asperum
—
est
in
una
cofUra
est,
ib. V 27. si Steicus natwram, difficile perpessu, triste, durum. Cf. Zeno diceret qui, nisi quod turpe esset, nihil mcdum duceret. ib.
n
—
15.
186 Augustinus
contra
Acad. III
7, 16.
clamat
Zenon
et
tota
iUa porticus tumultuatu/r hominem natum ad nihil esse aliud quam honestatem; ipsam suo splendore ad se animos ducere, nullo prorsus com80
modo
solis inter se
Epicuri et
quasi lenocinante mercede; volu/ptatemque illam pecoribus esse communem; in quorum societatem
extrinsecus posito
hominem
et
et
sapientem trudere nefas
187 Diogenes
Laert.
VII 127.
esse.
avt aQxrj tE slvaL avtriv
(scil.
t^v
dQEfiiv^ JCQog Ei)SaLiioviav, xad-d (pr}6L Zrjvov. 85
Cic.
editur:
de
fin.
„virtus
pr. II 134.
V
a Zenone hoc magnifice tamquam ex oracuh
79.
ad hene vivendum
135 Paradox.
11.
se ipsa
Augusi de
contenta trin.
est."
XIII
—
quosque posuisse heatam vitam, qu^d eos maxime ddectavit Zenonem.
188 Cicero Acad.
Post. I 35.
Zeno
igitur
vmllo
Cf Acad.
diximus
5, 8.
.
.
.
modo
ihi
ut virtus
is
e>'at,
c.
ETmcA.
47
nervos virtutis inciderei,
qui, ut Uieophrastus,
quae ad heatam vitam
pertinerent, in
una
sed corUra,
qfii
virtute poneret nec
ommOf
quidquom
aliud nunieraret in bonis idque appellaret fumestum, quod esset simplex
quoddam
et
solum
magnum
sequare,
et
—
unum bonum.
sive
Cf. ibid. 7.
ut quis intelligat, quid sit
est efficere,
enim Zenanem
H&
Ulud verum
simplex honum, quod non possit ab honestate seiungi. 189 Cicero de fin. IV 47. errare Zenonem, qui nuUa in re niai in virtuie [aut vitio] propensionem nc minimi quidem momenti ad sum-
mum honum adipiscendum esse diceret, et, cum ad beatam vitam nullum momentum eae res haberent, ad appetitionetn tamen rerum esse in Zeno autetn quod suam, quod proiis momerUa diceret. — ib. IV 60. cur appetendum sit, id solum bonum appeUat, priam spede^n haheat ib. IV 48. heatam autem vitam eum solam, qua£ cum virtute degatwr.
lo
—
Quid autem minus consentaneum
est,
quam quod
aiurU, cognito
summo
hono reverti se ad naturam, ut ex ea petcmt agendi principium, id
est is
officii?
II.
De bonis
et malis.
(Vol. III p. 17.)
190 Stobaeus
Ecl.
U
p. 57,
18
W.
tccvt' slvaC
<pr]<Siv
6
Z^vav
o6a ovsCaq ^STSxet, t&v (y'ovTCJV tu ^sv ayad^d, rd dl xaxd, tcc 61 dya^d ^uv rd TOiavTa' (pQ67>r}6iv, 6G}
to
n
toig otioia.
in. De indifferentibus. (Vol.
De
notione indifferentis n.
192 — 194. —
191 Cicero Acad.
De
m
p. 28.)
—
191.
UQorjyfisva et dacoiCQorjyfiiva 196. singulis indifferentibus n. 195
n.
post. I 36.
—
Cetera
autem,
etsi
nec bona
nec
essent, tamen alia secundum natu/ram dicebat (Zeno), alia natwrae contraria. His ipsis alia interiecta et media numerabat. Quae
mala esse
autem secundum naturam
essent,
incideret Baiter, inciderit secltisit Davisiua.
1
libri.
ea
sumenda
2
et
aestimatione
quadam
quae Manutius, quaeque
lihri.
II
lHtri.
10 eae rcs haberent scripfii, ea res haberet 11 quod propriam secludH Baiter. tamen Davisius, autem lihri.
8 aut vitio
Stoicorum veterom fr»gni.
I.
7
30
ZENO
48 dignanda
quebat, in quibus ponebat nihil
192 Stobaeus
5
omnino
esse
W.
momenti.
kxovxav xa (ihv xa de dh xal x&v ccTca^Cav b^oCog iXEiv TCoXXijv a|tav, ^QaxElav. a a d^ xa (lev ovv (lev ^xeiv noXX^^v ana^Cav, ^;udvT(Dv ^QaxElav. xa dh xoXXijv E%ovxa a^Cav JtQorjyfisva XEy£6d-at, TtoXXijv ana^Cav anoTCQorjy^ieva
.f
Ecl. II p.
Zi^vtovog
84,21
xavxag xag
rrav 8' a^Cav
dvo^iadCag d^Eiidvov XQcaxov xolg b adidtpoQov <^ov)> ixXsydxbv ds ofWLov X6yov inl rc5 dno-
scQorjyfiEvov d' Elvai XEyov0LV,
TCQaynaCi.
xaxd TCQorjyovfiEvov Xoyov. TCQorjyiiEvo) slvai xal xd naQad ECy^iaxa xaxd
fiEd^a 10
neutra autem in mediis rdin-
contraria;
contraqu£
dicebat,
CITIEUS.
xijv
dvaXoyCav xavxd.
o^dW
8h x&v dyad-G)v Elvai TCQOi^yiievov did xb x^v (lEyC^xrjv d^Cav avxd E%Eiv. xb dh :cQoriy(i£vov, xijv dEvxEQav x^Q^"^ ^^^ d^Cav e^ov^ 6vvEyyC^ELV
7C(og
xfi
xav dyad^&v
rjyfiEvov elvai xbv ^a^iXia^ 15
ov
(pvOEL'
dXXd xovg
ydQ iv avXri '^^'^ avxbv XExay^iivovg.
oxjSe '
[iex
JCqotcqo-
xtvd ^v^ifidXXEdd^aL 6vveqXE dXXd ELvaL xovxcov xrjv ixXoy^v yELV TCQbg avxrjv, x(p dvayxaiov 7C0LEL6&aL naQd xd dnoTCQorjy^iva. Plut. de Sto. Rep. 30, 1. rjy^iiva Sh XiyEOd-aL
xg) TCQog stjdaLiiovCav
—
193 Cicero Acad. Post. I 37. (de Zenone) Sed quae essent sumenda ex iis alia pluris esse aestimanda, alia minoris. Quae pluris, 30
ea praeposita appellahat, reieda autem, quae minoris. 194 Cicero de finibus III 52. Sed non alienum
est, quo fadUus rationem huius [verhij fadendi Zenonis exponere. Ut enim, inquit, nemo didt in regia regem ipsum quasi productum esse ad dignitatem (id est enim TCQorjy^iivov) sed eos, qui in cUi-
vis verhi
intellegatur ,
,
25
quo
honore
sunt,
quorum
ordo proxime
sic in vita
non
IX
5,5.
accedit,
ut
secundm
sit,
ad
ea, quae primo regium principatum, sunt, sed ea quae secundum locum ohtinent, TCQorjyiiiva, id est producta, nominentwr.
196 90
Gellius Noct. Att.
loco
Zeno
censuit voluptatem esse in-
bonum neque malum, quod
differens, id est neutrum, nequ£ vocahulo ddid^poQov appellavit.
ipse graeco
196 Senec. Epist. 82, 7. Zenon noster hac collectione utitwr: „Nullum malum gloriosum esse; mors autem gUmosa est; mors ergo non est malum." lY.
De prima (Vol.
85
197 Porphyrius de Abstin. XQL(x)0EG)g dQxri xb aiod^dvEOQ^aL.
2 esse secludit Ernestius. corr.
Madvig.
Klotz.
26 sint
libri, corr.
ni
conciliatione. p. 43.)
III 19. xrjv 6h
olxELa^Ecag nd6rjg xal dXXooIxeCoOlv dQX^v xC&EvxaL di-
24 idem enim est libri, 22 verbi om. A. 26 primorie libri, unde priore Victorius.
C.
ETHICA.
49
Verba olxtiAaeag
xmodviffjg ol ixb Z^^vcavog.
non Zenonis,
— aUtf^dvtt^tu
quam-
quia ex senteniia SioiCf. Plut. de Stoic. repugn. cp. 12 corura Porphyrius loqui videtur. ^ yccQ olxsi(o6ig aC6^<Jig ioixi rov olxiCov xal ivrUrplfig p. 1038c.
quam Porphyrii
sunt,
—
adscripsi,
elvat.
6
198 Cicero de finibus IV 45. Mihi atUem aequius vid^ahtr Zenonem cum Polemone disceptantem, a quo quae essent principia naturae acceperat,
a communibus
initiis
progredicntcm videre,
ubi
primum
in-
unde causa controversiae nascereiur, non stantem cum iis, qui sisteret, ne dicerent quidem sua summa hona esse a natura profeda, uti isdem et
lo
argtmentis, quibu^ Uli uterentur, isdemque sententiis.
V.
De
(Vol.
199
virtnte.
m
Cicero Acad. Post. I 38.
tutem in ratione esse dicerent,
perfedas, hic
(scil.
sed
p. 48.)
Ckimque superiores non omnem virvirtutes natwra aut more
quasdam
Zeno) omnes in ratione ponebat; cumque
%%
iUi ea
genera virtutum, quae supra dixi, seiungi posse arhitrarentur, hic nee id ullo modo fieri posse disserebat, nec virtutis usum modo, ut superiores, sed ipsum habitum per se esse praeclarum, nec tamen virtutem cuiquam adesse, quin ea
semper uteretur.
200 Plutarchus
lo
p. aQsxccg 6 Zi^viav &aokeCnsi jtkeCovag xaroc dtagjopag, aaneQ 6 nXdxG)v., olov g)Q6vrj6iv &vdQeCav 6a)
xal 8ta(peQov6ag dXki^kGiv.
^\v dvdQeCav
<prj6i
1034c.
de Stoic. rep. 7
ndXtv dh bQt^dfievog avx&v
cxatfri^v,
xijv
u
(pq6vi^6lv elvai iv (Jjno^evexiotg' xijv 8e
(pQ6vi]6tv ivy iveQyrjxiotg' xrjv dh dtxaio6vvr]v
—
xdg xe o^xe noXkdg ei^ijyev (scil. Aristo) cag 6 Zr^vav. Cf. VII 126. 201 Plutarchus de virt. mor. 2 p. 441 a. iotxe 8h xal Zrjvovio eig tovx6 xog v7io
8'vno-
'
dnoXoyov^evoi 8 d^tov6tv iv xovxoig fievexiotg dv8QeCav. xov Zip/covog d)voiJtd6d^at. vno ^xrlfirjv
202 PlutarchuB de
virt.
mor.
c.
3
p.
441 c.
xotv&g 8h
xijv ixi-
daavxeg
26 lacunam manifestam sup10 ad Pyrrhonem et Aristonem referenda. Hirzelium; sed nomen virtutis, quae est qxj^vriaii iv ivsQyririoti non potoi supplere. Cf. Cleanth. fr. 668. (quae certe non eat acacpQoavvri cf. 201) 82 diuiQetiois libri, corr. Wy.
plevi, secutus
sa
7.EN0 crriEUS.
50 oiroL
(scil.
•^ysfiovixov
Menedemus, tfjg
Aristo,
8idd-E6iv
T/'v;u'^g
f^v ccqsx^v tov
Zeno, Chrysippus)
nva
xcd
dvva^iv ysyEvrj^svriv vno
Xdyov^ fiaXkov 8\ Xdyov ov6av avtijv b^oXoyovfisvov xal ^s^atov xaX a^stdntatov vnotC^svtai' xal vo^CtpvGiv ovx slvai tb Jtad^rjtixbv xal 5
10
tov Xoyixov diaxsxQi^svov,, didvoiav xal rjys^ovixdv^ xaXov6i Srj SidXov tQsndfisvov xal fistafidXXov ev ts tolg 7cdd-s0i xal talg xttT& s^iv rj didds^iv fista^oXatg^ xaxCav ts yCvsdd-ai xal aQstrjv, xal firfdhv
aXoyov 8iav%Yig }isQog, b
ifvxfig
sxsLv dXoyov iv savta' XsysGd^aL dh dXoyov^ otav tc5 TiXsovd^ovtL trjg bQ^fjg l^x^^Q^ ysvo\isv(iO xal XQatr]6avtL TCQog rt t&v dtojtcav naQd
tbv alQovvta Xoyov
sxq^sQrjraL'
xal yaQ tb ndd-og slvai Xoyov novrj-
Qbv xai dxoXaGtov^ ix cpavXrjg xal dLrj^aQtrj^svrjg xQL6scog (ScpodQOTrjta xal
Qcbfirjv
nQo^Xa^ovta.
203 Stobaeus 16
Ecl. II 7, 1 p. 38, 15
^&og k6Ti
I^TCiLxbv TQonLxag' i,SLg
Jirjyii
W.
xaTa Zrjvava tov
ol ds
^Cov, dcp' ^g al xard [iSQog nQd-
QS0V6L.
204 Diogenes t6 fj^og il sldovg.
Laert.
—
VII 173.
Aetius
xaTa
xaTaXrjjtTov
Zi^vcova
IV 9,17 (DDG
p.
slvai
ol Utc3lxol
398).
tov
6o(pbv al^d^rj^SL xaraXrjXTbv dctb tov sldovg TSXfir^QLcaS&g.
VI.
20
De
(Vol.
205 Diogenes vcova
rj
Laert.
26
IV
11.
p. 92.)
s6tl ds avTO t6 xCvrj6Lg.,
il^vxflg
est igitur
rj
nd&og xard
oQfiij
Zenonis haec
definitio ut per-
sit, qaod ndd^og ille dicit, aversa a recta ratione contra naturam animi commotio. Quidam hrevius, pertwrhationem esse appetitum
naturam
—
ib.
47.
definitio
perturhationis ,
qua
recte
Zenonem
definit, ut perturhatio sit aversa a ratione contra animi commotio, vel hrevius, ut perturhatio sit appetitus vehe-
usum puto;
ita
enim
mentior, vehementior autem intellegatur Cicero de off. I § 136.
constantia.
—
is,
qui procul ahsit a natwrae id est, motus
perturhationes,
animi nimios rationi non ohtemperantes.
—
2 p. 44, 4.] ndv nd%^og bQfii] JcXsovdt,ov6a. d' slvaC (pa6iv bQfiijv nXsovdi,ov6av xal ansL&ri ib. 7, 10 p. 88,8. TtdO^og Plut. in Tc5 aiQovvTL X6y(p ri xCvr}6LV i^vxrlg (dXoyovy naQa (pv6LV. Stobaeus Ecl.
35
Zr]-
nXsovdt,ov6tt.
turhatio
vehementiorem.
30
VII 110.
dXoyog xal icaQd cpv6Lv
Cicero Tusc. disp.
aflfectibus.
m
II 7,
—
1. fragm. utr. anim. an corp. libid. et aegrit. c. 7 Andron. nsQL Tca^&v c. 206 Stobaeus Ecl. II 7, 1 p. 39, 5 W. Sg d' 6 ZTaLxbg ioQC^aTo ov XsysL ^TCScpvxvta TcXsovdZrjvciV ndd-og i6Tlv oQfii] 7iX£ovd^ov6a.
19 KttxaXriictiv.ov Diels.
35 aXoyov add. Waclismuth.
ETHICA.
C.
61
iv nkeovtt6^^ ov<Ju' oi yuQ dwtt(iti^ fi&lXov d* ivegdh xixiCvag' ^xd^og iaxl nxoia Mn)%fii^^ &xb xf^s xdv toglaaxo yiCu. Cf. ib. II nxfjv&v (poQSi; xb fvxLvtjxov xov xa&tjxixov nuQHxd^ag. dib xaX naOav nxolav xdt^og ilvai <^7caly ndXiv (^x&vy 7, 10 p. 88, 11.
f«v", &XX'
ijdr}
—
ndd^og nxoCav.
»
207 Cicero Acad.
Post.
I
ex homine non tollerent ducerent,
hic
pientem;
cumque
38.
ms
illi
sed ea contraherent in angustumqtie de-
Zeno) omnibus
(scil.
cumque perturbationeni animi
his quasi morhis voluit carere sa-
perturhatione^ antiqui
raiionis expeties aliaque in parte
naturales
esse
dicerent
d
animi cupiditaiem, cUia rcUionem coUo-
carent, ne his quidem adsentiehatur.
nam
lo
perturbationes voluntarias
et
putahat opinionisque iudicio stiscipi et omnium perturhaiionum matretn esse arhitrahatur immoderatam qu^ndam intemperantiam. esse
—
(ubi Zenonis nomen occurrit.) 208 Themistius de An. 90 b Spengel II 197,
Cf. III n. 447.
24. xal ov xux&g n unb Zrlvavog xd ndd^ r^g uvd-QonCvrjg pvxfig xov X6yov diu6XQo
ZtJvov ov xug XQC6sLg uvxug uXXu xug inLyLyvofisvug uvxutg xui 6v6xoXttg dLuxv6iLg indQ6iLg xi xal [xdg^ nx(o6iLg xf^g ^vxf^g iv6lu. Miiller).
—
ilvuv xu nu»r}.
pg«v
IV 3 (V 377 K.
ib.
xul yuQ Zt^vovL xuxd yi xovxo
—
xul
Zrolxc}!', OL ov rug xQC6iLg wdxug xfig
6v6xoXttg
xuLg uXbyovg
xul
p.
348
noXXolg uXXoLg ^dxixuL xav tlfvxfig uXXu [xul] xug inl xuv-
xuniLva6iLg xul
dr%iLg
indQ6iLg xi xal
dLttxv6iLg vnoXafi^dvov6LV ilvui xu xfig ^vxf^g ndd-rj.
Galenus de Hippocr. et Plat. plac. HI 5 (V
210
jo
ed. lu. Mttller).
ss
p.
332
K., p.
299
'
lu. Miiller).
xul
firjxixL
nttQ
i^fiwv
ixiQuv inL^rjxitv dnodiL^LV vntQ '
xov xovg (p6^ovg xul xug Xvnag xal ndv^ o6u xoLufycu ndd^rj xuxu x^v xuqSluv 6vvL6Xtt6^ttL. ttXXtt xovxo (liv xttl nttQ ttvxav b^oXo'
xav Uxatxcav ov
ii6vov yuQ XQvOLnnog dXXcc avxb xLd-itt6LV. xttl KXidvd-rig xai Zr]vciv ixoC^ag 211 Diogenes Laert. VII 110. xa>v ntt&av xd ttvaxdxa {xad^d Zrjvav iv xa mQi nttd-av) ilvttL yivr^ xixxuQtt., Xvnr^v^ (pr}6LV
yov^ivov
.
.
XttfifidviXttL
.
T»
ilvuL
212
—
Stob. Ecl. II
7,
10
p. 88, 14.
nQ&xu 6
'
yiviL xuvxu xtt xi66ttQtt., inL9^v(iittv., gjo/3ov, Xvnrjv., i^doi'>/V. Cicero Tusc. disp. III 74,75. Satis dictum esse arhitror a^^ri-
2 noia FP, corr. Wachsm. cf. Chryaipp. fr. eth. 476 Vol. III p. 127, 80. 7 eas G perturbatioues Walker. 4 Kul add. Heeren. n&v add. Meineke. 20 diaxvaeig lu. Muller, j;vfffiff Marcianua, 10
||
tfT/§f«s
30
Comarius.
31 aira libri, corr. Miiller.
.15
ZENO
52
CTTIEUS.
tudi^nem esse opinionem mali praesentis, in qua opinione iUud insit, ut
aegritudinem smcipere oporteat. Additur ad hanc definitionem a Zenone recte, ut illa opinio praesentis mali sit recens.
6
Galen de Hipp. et Plat. plac. IV 7 (p. 416 K., p. 391 lu. Maller). „6 yovv OQog ovrog", gjrjeCv (Posidonius), „6 ri^g Avjn^g, S>67Cbq ohv xal aXXoL xoXXol tav ncc&av vno rs Z^i^vcovos slQrjnivoi xal ngbg rov Xqv^Ctijiov ysyQaiifiEvoL 0a(p&g i^EXsyxov6i rriv yva^rjv avrov. dd^av y&Q alvai 7tQ60<parov rov xaxbv avra naQstvaC tprjgi tijv Xvnrjv. iv G)
10
xal Gvvro^GjrsQov ivCors Xsyovrsg ads n(og TCQotpsQOvtai' Xvnrj ietl
S6^a 7CQ66q)atog xaxov TtaQovdCag^'.
213 Lactantius diam ponit (Zeno).
Inst. div. III 23.
—
inter vitia et
Epist. ad Pentad. 38.
id.
gister, qui virtutem laudat, misericordiam
.
.
morhos misericor-
Zerio Stoicorum
ma-
tamquam tnorhim animi
.
diiudicavit.
214
15
Cicero pro Mur. § 61.
nunquam cuiusquam stultum
et
sapientem
delicto ignoscere;
nunqmm
gratia
neminem misericordem
moveri, esse nisi
levem; viri non esse neque exorari neque placari. ut dicit Zenon, in sapientis quoSentiet itaest, cicatrix manet.
216 Seneca de Ira 1 16,7. Nam, que animo, etiam cum vulnus sanatum 20
que suspiciones quasdam
YII.
umhras affectuum,
et
De
sapiente
n.
216
—223 — a.
m
p. 146.)
Peccata esse paria
sipiente n. 95
quidem
carehit.
sapiente et insipiente. (Vol.
De
ipsis
n.
224.
—
De
in-
225—229.
216 Stobaeus Ecl. 11 7, 11 g p. 99, 3 W. dQs0xst yctQ ta ts Zrjvmvi xal tolg an avtov Utanxolg (pLXo66<poLg dvo ysvrj r&v dvd-QGt'
tb dh tav cpavXGiV xai tb }ihv tov navtbg ^Cov ^jj^^tf^at ratg dQsratg, rb ds rav rb o&sv ^isv dsl xaroQd-ovv sv ana6Lv oig nQ06cpavXGiv ratg xaxCaLg' xal rbv ^lv 6nov8atov ratg nsQL rbv rC%^sraL^ ro 8s d^aQrdvsLv.
nc3v SLvaL, tb ^sv tatv
tav enovdaCcav 30
snovdaCcjv,
dLcc
'
'
nQarrofisvoig vn avrov ndvr sv xal noLSLV^ xa%-dnsQ (pQovC^og ^cjcpQovcjg xal xard rdg dXXag dQsrdg' rbv ds (pavXov xard ro^bvavrCov xaxag. xal rbv (ihv 6novdatov ^syav fiCov
sfinsLQCaLg
xai ddQOv 85
Twv xard
XQcofisvov sv rotg
xal 16xvq6v. (isyav (ihv orL dvvarai i(pLxvst6%^aL nQoaCQs6Lv ovrov avrci xal nQoxsLfisvov ddQov ds, ori
xcu, 'btlfrjXbv
i6rlv i^v^rj(isvog
ndvrodsv
5 Xvnrig Comarius, &rrig exspectaveris ov.
viprjXbv
libri.
d\
ort
(isrsCXi^tps
rov inc^dXXov-
8 ro libri, corr. Mviller.
9 pro iv
a>
C.
ETUICA.
tog v4
53
xal IsxvQov d \ Sri Tr)v exifidX-
Xov6av l^xvv xeQixtxoirjtai, (hjttr^tog S)v xal ixatayavi^tog. xaQ'b xttl oike ivayxdtftai vn6 tivog oike ivayxdtei tivuy oike xmlrietai o^te fivd^etai
oijte x(D>lv£t,
de6n6liei oijte 8e67[6^etui^
vjid tivog oik* avtbg fiid^i tiva^ oijts oike xaxoxoiel ttva oih' avtbg xaxoxout'
tai, o{rr£
%
BXXov noiet xaxotg xeQt,xCxteiv\
xaxotg neQinlxtei "^^oi^t oike i^axatatai oijte i^axata dXXov^ oijte dia^evdetai oine dyvoet oijte Xavd-dvei iavt6v, oijte xad^^Xov ifevdog vxoXanfidvei,' evdaifnov di i6tiv (idXi6ta xal evtvxrig xal (laxdQtog xal bXfitog xal ev6e^iig xal ^eotpiXiig xal dii(0(iati,x6g^ fia6iXix6g te xal 6tQatrjyixbg xai xoXitixbg xttl olxovoiiLxbg xcd ;i;(>f;/iaTttfTixdg. tovg 8h g>avXovg axavta tovtoig ivavtCa Ix^iv.
10
217 Athenaeus IV 158
B. Ztaixbv di d6yfia i6tlv' bti xdvta 6 xal te ev xoiri6ei 60(pbg (paxfiv (pQOvCftag dQtv6er dib xal TC(i(ov 6 0Xid6i,og etpr) (fr. 22 Wachsm.) [xal] ^,ZrjVG)veL6v ye (paxf^v e^eiv bg
fii^
(pQovC(i(og
oi>x aXX(os dvvaiiivrjg iilfi^d^flvai (paxrlg el (i^
d)g
1$
(le^id^xev^
xatd
tijv Zrivcoveiov
v(pr^yri6iv bg e(pri
8\ (paxfiv i(ifiaXXe 8va)8ixatov xoQidvvov^^.
^^elg
218 Philo xeQi tov xdvta 6xov8alov p.
45 Mang.
d^LOv tb ZrjvmveLov
^axtC6ttLg xXrjQT^ xvev(iatog
t&v d^ovXr^cov
8Qa6ttC tL
dQ^bg X6yog
86y(itt6L
r\
iXevd^eQov elvai Vol. II ixL(p(ovfi6ai otl d-attov av d6xbv
so
^Ld6aL0 tbv 6xov8atov bvtLvovv dxovttt
dvivSotog
yaQ xal
xayCoLg ivevQ&^e. aud. poet. 12 p. 33d.
219 Plutarchus de
ilrvxrj,
ijv
xal 6 Zrjvoov ixavoQ-
^ov(ievog tb tov Eo(poxXiovg (Nauck fr. trag. b6tLg 8h XQbg ttjQavvov i^ixoQevetaL,
xeCvov *6tl 8ovXog, xav iXevd^eQog
drl66ritog
p.
n
253)
(uiX^i
(ietiyQa(pev
ovx 66tL 8ovXog, To
iXevd-iQG)
»)v
iXevd^eQog
so
(i6Xr},
vvv 6vvewpaCv(ov tbv d8ea
xccl
(ieyaX6^Qova xai dta-
xeCvcDtov.
220 esse
Cicero de finibus
heatm rwmo
moclo, sed
potesf,
V
84.
quamvis
Pcmpertas
sit sapiens.
etiam divitem dicere cmsus
est.
si
mdl/um
mendicus
est,
At Zeno eum non beatum idem pro Murena § 61.
—
mendidssimi, divites. 221 Cicero pro Mur. § 61. solos sapientes
solos sapientes esse, si
4 oi
libri (ante dtait.), corr.
o^' — iteQtJtintfiv 19 hunc qnoque
Meineke.
esse,
6 xax&g
si
distortissimi,
libri, cozi.
13 ndvxa tc Eaibel, re 8uppl. Meineke. versum Timoni tribuit WachBmuth.
Gkisford.
ndvra
libri.
ss
7.EN0 C1TIEU8.
54
—
formosos.
de
fin. III
rede
75.
etiam piilcher
appdlahitur:
animi
enim lineamenta sunt pulchriora quam corporis. 232 Diogenes Laert. VII 33. ndkiv iv rf} noXixila 7caQi6xKVxa xoXixdg xal tpCXovg xal olxsLOvg xal EXevd^sQovg xovg 6xov6aCovg 5
(i6vov.
223 Clemens xdff,
jiaQa
Alex. Strom.
nXdxavog
Aa/Scov, 6
V
14,
95
dh aTib
p.
xfjg
703
dyad^ovg ndvxag dkXrikGiV eivaL (pCXovg XeyeL. 223 a Plutarchus vita Arati 18. v6xeQov 10
Z^vav
P.
6e
xe 6
Uxai-
(pLXo6ocp(ag^ xovg
^aQ^aQov
^xoXd^av
XeyexaL
xbv elnovxa ^ovov avxa doxetv ^xQaxrjybv elvai (scil. Persaeus) XQog xbv 6otp6v „aAAa vri d^eovg, q)dvaL^ xovxo (idXL6xa xdfioC Ttoxe xav
224 Diogenes
—
xe avxolg i6a riyel6d^ai xd Sextus adv. raath. VII 422.
ZVjvav. (prj6L xdvxevd^ev OQiicofievoL ol yteQl xbv Zrjvava idC8a6xov oxl t6a 86x1 xd
d(jLaQX7](iaxa, 15
443.
VII 120. dQe6xeL
Laert.
xad-d
Cf. n.
etc."
Zijvavog ^Qe6xe Soyfidxcav
.
.
.
dyLaQxriiiaxa.
Cicero pro Mur. § 61.
omnia peccata
esse paria.
—
Lactantius
Zenonis paria peccata qtiis prohat? Cic. Paradox. m. Hor. Sat. I 3, 120 sq.
Inst. div. III 23. Cf.
225
30
omne delictum
Cicero pro Mur. § 61.
scelus
nec minus delinquere eum, qui gallum gallinaceum,
quam etim, qui patrem su/focaverit. 226 Cassius scepticus ap. Diog. (iCovg xal dovXovg xal 25
elvaL
ndvxag xovg
(lij
esse
ncfarium,
cum opus non fuerit,
VII
32. i^^Qovg xal noXeavxbv (Z^^vmva) dXXriXav 6novdaCovg^ xaX yovelg xexvav xal ddeXtpovg
Laert.
dXXoxQCovg XeyeLV
ddeXcp&v (xaiy olxeCovg olxeCcov. 227 Cicero pro Mur. § 61.
rtos
autem, qui sapientes non sumus,
fugitivos, exules, hostes, insanos denique esse dicunt.
30
6 de
228 Philo quod omnis probus liber Vol. II p. 453, 26 Mang. Zijvov ei xaC XLg dXXog vn' dQexrig d^^elg veavLX(oxeQov dno-
8eCxvv6L neQL xov
(irj
elvaL
xotg
tpavXoLg
l6rjyoQCav
n^bg d6xeCovg.
ydQ' „ovx oi(i(o^exaL 6 (pavXog, idv dvxLXeyrj rw 6novdaCc)', ovx aQ i6xlv l6rjyoQCa xa (pavXco nQbg 6novSaLov.^^ 229 Seneca Epist. 83, 9. Vult nos ab ehrietate deterrere Zenon, (pT]6L '
86
maximus, huius sectae fortissimae ac sanctissimae conditor, audi ergo, quomodo coUigat virum honum non futurum ehrium. „Ehrio secretum
vir
sermonem nemo committit: ehrius
non
viro
autem hono committit: ergo
vir horms
erit."
26 xal add. Hiibner. 23 itoXsfiixovs BPL. „praeceptoi"um et sententiarum Zenonis".
28 occurrit in enumeratione
C. ETlllCA.
65
Philo do Plantatione Noe II p. 356 Mang., § 176 Wendlaiid. tl x^ ^i^vovxi ovx &v ris ivkdyag X6yov dxd^^itov naQaxard^oiro^ ^T^ dh aoq>di XttQaxaTarC^£vrat,y^ ovx &Qtt ^ie^vei 6 iantoe»
De mediis
yill.
(Vol.
230 Diogenes
Laert.
UI
offlciis.
p. 184.)
VII 107. 108.
,
sri dh
xtt^xdv <pa6iv elvai olov rb dx6Xov^ov iv rfi «Qa%^hv EvXoy6v \re] l6%ev anoXoyi6(i6v' inl ra xa\ xaX ^&a dittreCvsv. 6Qa6^tti yccQ xdjtl tpvra ^o^, ojtiQ rovrov xad-rjxovra. xar(ovofid6d^ai dh oikag -bTtb «Qdtrov Zi^VGivoq b
rb
—
xa^xov, dnb rov xard rivag
i}X£iv ri^g nQo6ovo(itt6ittg elXrjfifiivrjg.
(pa6l dh xal TtQCorov xad^^xov
Cf. ib. 25.
avo^ttxivttv
xttl
lo
X6yov
X€qI ttvrov nexoirjxivtti.
Stobaeus Ecl. dx^Xovd^ov iv
^cjry,
II 7.
8
p. 85,
13
W.
dh rb
bQtXerttL
xa^xov
o JtQaxd-hv e^Xoyov dnoXoyCav ix^t' JtaQa rb
ro
xad^-
xov 8h t6 ivttvrCag. rovro dittreCvev xttl slg xa aXoya r&v ^aavy ivcQyel ydQ n xdxetva dxoXovd-cjg rfi iavr&v (pv6ei' ixl <^(Shy rav
Xoyix&v
^ojcov
Cicero de
ovrog dno8C8ortti' rb dx6Xov9ov iv fin.
III 58.
est atttem
officium
qmd
15
fiCa.
ita
fadum
est
ut
eius facti prohahilis ratio reddi possit.
231 Cicero Acad.
Post. I 37.
Atque ut haec non tam rebus quam
so
vocahdis commutaverat (sdl. Zeno de honis et praepositis) sic inter rede factum atque peccatum officium et contra officium media locahat quaedam', recte fada sola in honis adionihus ponens, prave, id est pec-
autem [dj servata pradermissaqu^ media putahat. IV 56. Postea tuus ille Poenulus (sds enim
cata, in malis; officia
232 Cicero de
finibus
Citieos, dientes tuos, e
Phoenida profedos), homo
non ohtinens repugnante natura verha versare iis,
qum
igitwr acutus,
coepit
d primum
nos honas dicimus, concessit, ut hdberentwr aestimahHes
rebus
d
ad
naturam accomodatae, faterique coepit sapienti, hoc est summe heaio, commodius tamen esse, si ea quoque hdbeat, qime hona non audet appellare, naiurae
non
eadem
sit,
timum
accommodata esse in causa,
esse propter
esse concedit, negatque
alia peccata plures,
si
sapiens
illi
propter spem vivere;
esse tolerahilia, pa/rtim nullo
alia pauciores quasi
modo, propterea quod numeros offidi praeterirent;
10 «p6s 6vv^ag B tc seclusi. 7 TtQoax&iv BPL, nQa%i^iv D Pal. 261. 16 d( add. Wachsm. ScripBit Zeno librum Trepl xov xa^tjxot^ro;, vide librorum 26 citiua libri. Phoenicia Manutius, 24 et del. Lambin. catalogum 41. ||
||
poenica
B
poetica
ceteri.
so
qua tyrannum Dionysium; huic mori op-
desperationem sapientiae,
peccata autem partim
Platonem,
as
causam
28 aestimabiles 0. Heine, aptae habiles Ubri.
ss
ZiSNO CITIEUS.
56 iam
insipientes alios ita esse, ut
nvMo modo ad sapientiam possent
|>cr-
venire, alios qui possent, si id egissent, sapientiam consegui.
IX. Titae agendae praecepta.
m
(Vol.
6
Varia praecepta
Cynica
n.
p. 172.)
233 — 246. — De 250— 257. — De
n.
puerorum amore
247
rationali excessu n. 258.
noXiXBia
n.
— 249. —
—
259—271.
V
233 Galenus de
10
n.
ovtfa cogn. animi morbis Vol. p. 13 Kiihn, ndvra xa\ nQdttSLV rj^ag d^q^aXmg, d}g aTCokoyri^oZt^vcov iJ|^v yovv fidvovg dXCyov vdtSQOV Ttatdaycoyotg' avo^a^s ydg ovtag ixetvog 6 dvijQ tovg :toXXovg tcbv dvd-QaTtcav, stoi(iovg bvtag tolg niXag initi-
xav
fiav
^rjdslg ai>tovg TCaQaxaXfj.
234 Plutarchus de Ztjvcavog bnolov i6tiv. li
rj^Cov
6vvai69-dvs6d-ai nQox6:ttovtog ,
^^ts tovg
si ^1^9' ridd^svov al^xQa tivi savtbv TtQdttovta tatv dsiv&v xal dtojtcov oq^ xatd olov iv ^vd^a yaXrjvrjg dxXv6tov xatacpavst dia-
tL nQ06is(isvov VTtvovgi,
dXX
'
r)
XdiinsL tfjg ^v^fijs t6
80
12 p. 82f. oQa dij xal t6 tov dnb t&v ovsCqcov sxa6tov ahtov yaQ
prof. in virt.
<pavta6tLxbv xal
na%^tLxbv diaxsxvfiivov imb
tov Xoyov. 235 Proclus ad Hesiod. Op. et D. 291
(fortasse Z-^vcov 6 UtcoLxbg svrjXXatts tovg 6tL%ovg Xsytav
ex
Plutarcho).
xsLvog (isv navdQi6tog og sv slnovtL TtCd^rjtaL' i6d-Xbg d' av xdxslvog bg avtqt ndvta vorj^ri, svTCSLd-sCa td jtQcatsia dLdovg, tfi (pQovi^6SL dh td dsvtSQsia. tfi VII 25, 26. tovg xs 'H6L6dov 6xCxovg [istayQaipsLv Laert. Diogenes
—
25
ovtco (seq. versus). XQsCxxova yaQ stvai xbv dxov6aL xaX&g dvvdfisvov ' xb Xsy6iisvov xaX xQfi6d^aL adxa xov Sl avxov xb Jtav ^vvvoi^^avxog. Tw ^sv yaQ slvat (jl6vov t6 6vvsLvaL, tG) d' st) nsL6%^ivtL 7tQ06SLvaL xai tijv nQcc^Lv. 30
—
Themistius Or. VIII 108 C.
i(iol
dh xal ZijVcjv 6 Ki-
tLsvg XCav dQs6tbg xrjv svnsC^siav dno(prjvd(isvog xfjg dy^LvoCag dQSxrjv slvaL ^a6LXLXcatiQav xal tijv td^LV trjv 'H6l68ov (istad-slg x.x.X.
—
id.
Or. XIII 171
D
Hard.
6Qd-&g yaQ vnsXd(i^avs Z^^vcov 6 KLXLSvg
^a6LXLXcotiQav slvaL tfjg dy%LVoCag xrjv svnsCd^SLav.
236 Maximus 35 p.
XXVII
Xbv
d-iXrj
adn.
Floril.
6
(Mai
scriptor. '
1).
xKQnbv
vet.
nov.
coll.
vol. II
dv Kspvtojvy noXvv xai xa-
cov
Xa^slv.,
savtbv ixsCvoLg naQi%staL xal
G)cpiXL(iov
27 xe^up^ff-S-aj. (pro xal mox &iaXcifinoi. 35 (prrr&v addidi, quia arboribus homiues opponun&tXy scripsi, &iXoi. vulgo; ad sententiam aptius esset: iXni^Tg vel i^y.
16 optativos requh*o: 28 t6 (ihv B'.
XQ.) B. tur. .3G
c.
6 (isv yscoQybg dcp
opwTj et
C. itttvxu
ETHICA.
57
TQoxov ^xi^iXtttui xal ^eQOXiVH' xolv dl n^Xlov Hv^Qtoxoi
(Jcv&Qbinoig} totg atpelC^oig xeq)vxa6t xccQilta^tti xal xsqI tovg toiovtovs (idXi6ta 6n:ovddinv. xal &avfia6rbv ovdiv. xal yap xal t&v
fiiQ&v Tov ad)fiatog ixtivcDV imfuXovfii^a ftuXXov^ uxbq dnpeXifidniQu
5&£v bfmlag^ v
ittvti^g ixifieXet6^ui
fiaXXov.
237 Stobaeus I 52.
Flor.
I p.
14,4 (Vol.
^^^yx^ 6avt6v, o6ttg
et^
i
= Anton. MeUss.
469 Hense)
lo
XQbg xdQtv
pf^
&xov\ d (Vol. I p. 245 Hense).
Zijvtov
di
^W iag
y^^otov exd6tov fihv totg xuQuyyiXfitt6iv iag det ^f^v fii] XQooixetv, ovx eld^tav, tbv 61 XttQu xdvtov exuivov ^ttVfid^etv, iag ix6fUvov
n
xQi6ecag.
239 Athenaeus VI 233B. xuX&g
x9V
dxetXGiv, \yiv xQ^l^tv 61
tav itrSv
et6d-ai
XQo6rd66(ov' oxtog d6erl
^e6tv
tfig
exovteg
^vxfig
oi
dxb
Zi^Vojv 6h 6
C.
t&XXtt ^(pttivetuty xXrjv tov vofiifiag avtotg
tf^g
Zto&g xdvttt
(scil. auro et argento) xui aiQe6tv avtiov xul
dxeQCttav XQOfjyovfiivcig xoixal dd^avfiu6tov XQbg tdXXu tr^v 6tdxttl
o6u
dv^Qcoxot^
al6xQd, totg fihv xutd (pv6iv ojg ixl
xoXv
fiijte
3j()wvTat,
ao
xuXd i6tt firjte t&v 6' svttvtiGtv
6e6oLx6teg X6ya} xal fii] (po^a tovtcav dxixfovtat. 240 Stobaeus FlorQ. VI 20 (Vol. I p.'285 Hense). 6 Zrivav rittato tovg 7cXeC6tovg Xiycov „i56v dxb tav novcov tdg ij^ovdg (piQetv, dxb
fitj6hv oX(og
n
t(bv ^ttyetQeCcov Xafi^dvov6tv.^^
241 Clemens tav
6 ZrjvGiv ixl <(avy I6stv
rj
Alex. Strom. 'Iv6g)v
H 20
^vtiyovog
xeQt rov
P. p. 494, S. p. 178.
xuQoxtdifievov
xd6ag tdg xeQt x6vov dxo6ei^etg
242 Athenaeus XUI 565 D. (prj6tv
125
iXeyev eva 'Iv6bv
6 KaQv6tiog,
fiCov xal r^g
xov6ttvteg uvrov
2 &vd'(fmnoie
6
XQ06xotr]rov
addendnm
fiij
ixetvog
esse apparet.
ixtrr}6ev6eag,
6vvivteg
30
fiaO^etv.
6o(pbg
XQOfiavtevofievog vfi&v,
rav Xoyav xat
14 kndatovg Gesner, unde vulg. 16 ixofisvov Md.: ix^^itvoi ATr.
6h
xaXag i^iXetv
e(pri
e6ovtai
ZrjvGiv,
ag tb wg oi
ag
elx6g,
XttQu-
qvxuqoI xul
11 fi^ Gesner, xal nt) libri. Wachsm. et Buecheler.
^r^dy/utatv libri, corr.
||
18 tpaivsxai addidi, ixoniviov Wachsm. 20 nfQirxibv 19 aiQtaiv Kaibel, icQXV^' A. quia enuntiatum verbo carebat. 27 lafi§dv
||
||
ZENO
58 oi
xad^dxBQ
avelevd^sQOL'
crriEus.
^AQi6tlmtov
t^g
naQevex^BvreS'
alQe^ecag
a6(OTOL xal d^Qaffets.
de nat. deor. III 77.
Cf. Cicero
5
si
verum
nocere audienlihus philosophos
dicere solebat,
irderpretarentwr posse enim :
exire. (Aristonis fr. n.
asotos ex
qmd
est
Aristo
qui hene
iis,
Aristippi, acerhos e
Chim male
dicta
Zenonis sdwla
348)
243 Musonius neQl xovQag
ap. Stob. Floril.
I p.
6,24 (Vol.
289
Hense). ev yocQ eTQrjTai, e(p% tb tov Zriviovog oti tovtov evexa xaQteov, ov xal xo^rjteov, tov xata g)v6iv, Xva fiij fiaQovfievdg tig 'bno '
10 tYig
ivox^oviievog ^ ycQbg [irjde^iiav iveQyeiav. c. Celsum VII 63 p. 739. exxXivov6i tb
xdfifjg (17^6
244 Origenes ol
ta tov Kitiecog Zyjvavog (piko6oq)ovvteg
xal <^yaQy TCaQa (pv6iv elvai
t^ XoyLxa
.
^coo)
.
.
fioixeveiv
xoivcjvixdv
tb
dta
vnb t&v
vod-eveLV ti]v
vofiav eteQ(p 3fQoxtttaXr]q)d-el6av yvvatxa xal (pd^eCQBLv tbv aXlov dv15
&QG)7tOV olxOV.
245 Diogenes
VII 22.
delv te eXeye tovg veovg Jid6ri xal 6vvexeg te 7toQei(x 6xr]^cctL xal JceQL^oX^.
Laert.
xo6}iL6trjtL xQV^^f'^''
^v
3tQoe(peQeto tovg
tov Kanavecog EvQiJtCdov 6tCxovg (Suppl.
otL ^iog [ihv
ijti
861 sq.)
v.
^v avTW, i]XL6ta d
20
ovdev tL
'
oA/3e)
yavQog ^v,
(pQovrj^ia de
dv^Q. Alex. Paedag. III 11, 74 p. 296 P. vxoyQd(peLv 6 KLtLevg eoLxe Zr]VG)v eCxdva veavCov xal ovtcag avtbv dvdQiavtovQyet' fiet^ov elx^v
r)
Jtevrjg
246 Clemens
e6tG}, 2^
(prj6Cy
[ir}d' 6ii[ia
xad^aQbv ro
6 tQdxrjXog, [irjd'
30
TtQd^coTCov,
dva3te:jtta[ievov [irjdh
ocpQvg
[irj
xad^eL^ievrj^
SLaxexXa6[ievov.)
dvLBfieva td tov 6(0[iatog
[leXrj^
[lij
vTttiog
dXXd
[ra]
[letecoQtt ivtovoLg o/tota" oQd-bg vovg otQbg tbv Xoyov, 6|vtrjg xal xatoxoxil tav OQd^&g elQrj^ievcov., xal ^XTJiicctL^^iol xal xLvr]6eLg (irjdhv evdLSov6aL totg dxoXd6toLg eXnCdog. aiSiog [ihv exavd^eCtco xal dQQevcanCa' dne6tco de xal 6 dnb t&v [ivQonmXCav xal xQ^^oxoeCov xal iQLoncoXCcov dXvg xal b dnb t&v aXXcov BQya^trjQCcov, evd^tt xal itaLQLX&g xexo6[irj-
(levoL, c36JteQ inl
teyovg xttd^et,6[ievoL^ dLi^[i£Qevov6LV. 247 Athenaeus XIII 563 E (Stoicos Myrtilus adloquitur).
35
i^rjXca-
xoteg tbv dQxrjybv v^i&v T^g 6o(pCttg Zr]v(ova tbv OoCvLxa, bg ovde' X(ojtote yvvttLxl ixQT^6ttto, TtttidLXotg 8 deC, cog !dvtCyovog 6 KttQv6tLog
13 interpunxi ante xai et yccg addidi. 1 TtccQs^svsx&hrsg Kaibel. 25 dia21 o«rot B, o^ti. PLD. tc5 pio xccl BL. 17 xal (pro iv) BPLD. 27 6p*d26 seclusit Wachsm. TtsxXaOiisvov Cobet, ccvctTcsKXccaiiivov cod. 30. 32 nonne inl bis scribendum pro cctio? corr. Wachsm. vov cod. 33 "xfxooftTjfteVai xcc&s^onsvcct cod., corr. Cobet. ||
,
—
m
C.
l6tOQ(l iv
T0
tov
jTcpl
fiCov
ETHICA.
at>ro{>'
50
on
^QvkiltB yag
,^d«f
t&v
iiyj
ulla r^s
Mfvxiis ig&v^^ oXtivig tUxQi 6xt(o x«l iixo6i itdv dslv Xeyovtsg avvBXfiv xovg igoi^vovg. 248 Diogenes Laert. VII 129. xal iQa6^rJ6£69ai dl tbv 6o(phv t&v vdav tov i(iq)aiv6vt(ov dia roO itdovg tijv ngbg aQif^ ivtpvtav^
66)fic(Tav
&g (ptjtii Zr^vmv iv tfi xoXireia. 249 SextuB Pyrrh. hypotyp. III 200.
xal
tC
oxov
9av(uc6t6v,
xvvixilg
ys xal ol v(ova xal
{Jtto
ti\g
(ii^Cav) elvaC (pa^tv^
lo
260 Seitus
III
Pyrrh. hypotyp. Zijvcav iv talg dtatQifitttg
ttvtcbv
»
245. (pr)6i
oiov
yovv
6
ttlQ£6uiQxr}g
xbqI xuCdov dyooyfjg dlXtt
te ofioia xal tdda' ^^dittfiriQC^eiv ^rjdhv (ittXXov
(ir^di ^66ov Xttidvxd ^ ov dXla ^ (irj Xttinatdixolg fti^ (irjdh d^^^Xett f} ixQQevtt' ydQ ovdi dkXd ta\)td te xaX nQenovxa dixotg d-rjXeCttig r) &qq£6iv, nQenei itfrtv." id. adv. math. XI 190. xttl (lijv neQl [ihv naCdov dyayrig
ncudixd
—
iv
6
xtttg ditttQifitttg
ttlQ£6idQxr}g
Z^^vav toiavtd tiva
die^£i6i,v
(se-
quuntur eadem verha, sed aXXa naidixotg pro naidtxotg dlXtt). 251 Sextus adv. math. XI 190. xttl ndkiv (6 Zi^voi/) „dia(t,e(irjQtxag tbv iQa(i£vov; ovx eyoye. n6r£Qov ovx in£^v(irj6ttg ttinbv dtax£X£v6ai;
^'^9'rjg
tr)6e
601] ov
(id
ydQ.'^
252 Plutarchus
quaest.
conviv. III 6, 1 p.
tbv xvvtt xal rovg Z^vavog dv 6v(ino6CG> tivl xcd naiditt (iccXXov yQd(i(iati^ rf;
ifiovX6(irjv, rj
TZoAtrfta, xatat^rdxd-aL. adv. Haeres. III 36
6 2Jr(ol'xbg
XQVvai
rj
254 vavog
rj
itprj
.... rovg dl
653 e. £(pri^
ag
iyoy^
vij
dia(ir]Qi6(iovg iv
k
^novdijg to6ttvtr]g ixo^iivqt 6vy-
253 Epiphanius tuvg,
to
dkX^ ini%^v(irj6ag nttQtt6x£tv 6oi ttxnbv [r\] itpo^C. dXX' ixeX£v6ag; xal (idXa. £lt' ovx "bnrjQi-
xai (idXa.
(irjQi^ai;
ii
(DDG
p.
Zrjvav 6 Ki-
592).
r£X£vravrag ^aoig naQufidXX^iv
xai rotg naidtxotg ;fp^tf0^at dxaXvtag. Theophilus ad Autol. III 5 p. 119 C. rC 6oi idol^£
so
nvQC.
rd
Zrj-
rd /Jioyivovg xai KXfttv^ovg,^ 6n66a n£Qiixov6tv al fiCfiXoi (liv vnb Idtav tixvav
avrav 8tdd6xov6ai dvd^Qano^OQiag , nariQug £'tl>£6dat
xai
^t^Qa6x£6^at xat,
£'t
rtg
ov fiovXoiro
rj
(liQog rt rijg
(iv6£Q&g rQoq)fig dnoQQCtlf£t£v, avrbv xar£6^C£6&at tbv (lij (paybvra; Cf. Diogenes Laert. VII 121. y£v6£6^at re xai dv^Qantvav 6aQ-
xav xard n£Qt6ra6tv.
ib.
188 (Chrysippus). iv de
2 oi titxQi Meineke. 9'pviffTa» A, corr. Mu8. 21 ^ seclusi, interpolatum,
1
dubit., ^Trf^vfifjffag cod. scriptum est iiis9viir}aas.
vulg.
—
II
iia^tQiayMvg
23 vTtriQiT^aovai aoi
libri, corr.
Wyt.
20
rc5
y' n£Qi dt-
^jri^vfiijffcfs
Bekker
postquam pro int^vni^eag CHR. 26 xovg scripsi, to*
S5
ZENO
,60
rovg xiXCovg dtixovg xal rovg
xarcc
Xttiov
xBkevcov,
—
fr.
Chrys.
CITIEUS.
Sext. Pyrrh.
mor.
n.
EI
747 (Vol.
ano^av6vrag xartG^Uiv
207, 247 sq. adv. math.
XI 192—194.
—
III p. 186).
265 Sextus Pyrrh. hypotyp.
III 206.
r6 re altSxQovQyetv^ knaQa-
'
5
rov ov JtaQ i^fttv, 6 Z^^vav ovx 256 Sextus Pyrrh. hypotyp.
ajcodoxLfid^Ev. III 246.
dl
rrjg eig rovg yovetg avrbg dviqQ (Z-^vmv) tprj^iv eig rd TteQl ri^v 'Ioxd6rrjv xal rbv OidCnoda^ ori ovx ^v deivbv rQi^eiv rriv iLrjreQa' xal el (lev
7C6qI
6(fi6rr}rog 6
10
diSd^evovdav ereQ6v rt fieQog rov da^arog rQi^ag ratg x^Q^^v aq^eXei, ovdlv ai^xQov ei de ereQa (iSQrj rQi^ag evcpQaivev, ddvvofievrjv
—
nav6ag^ xal natdag ex rfig firjrQbg yevvaiovg knoiri^ev^ al6xQ6v. Sextus adv. math. XI 191. xai ye b fiev Z^vav, rd neQL rrjg 'Ioxd6rrjg xal Oldinodog d^elg i6roQOVfi,eva, (pri6lv otL ovx r]v devvbv rQttpai r^v (irjreQa. li
xai^ ei (i^v d6d-evov6av rb 6G>[ia ratg xeQ6L rQiil>ag
Gnpikei^
ovdev al6xQ6v el 8e ireQ^ (leQeL rQiij^ag icp' a evQev dSvvcaiievrjv 7tav6ag xal naldag ex rfig (irjrQbg yevvaiovg noLri6ag ri ^v al6xQ6v; Pyrrh. hypotyp. III 205. dXkd xal 6 KLrLevg Zi^vciv q>rj6L (iri dro-
—
nov 80
eavrov
etvat rb (i6qlov rfig (LrjrQbg rea
ovde alko tt (leQog rov
6cl)(iarog
avrrjg
rfj
(lOQie)
xad-dxeQ cpavXov av
rQttjjaL^
rQtipaL
;u«t(»t
einoL r^g elvaL.
267 Diogenes
VII 33.
Laert.
xal
i^d^fjrL
dh
air^
r^
xsXevei
XQ^^d^aL HvdQag xal yvvaixag xal (irjdev (ioqlov dnoxexQvcpd-aL. 268 Seneca Epist. 104, 21. quod si convivere etiam Graecis juvat,
cum 25 alter,
Socrate,
cum Zenone
antequam
necesse
versare: alter
te
docebit mori, si necesse erit:
erit.
(levroL (inter quos Cassius tov Zfjvovog^ nQ&rov (ihv rrjv scepticus) iv noXXotg xarrjyoQovvreg hyxvxXLOv TCaLdeiav dxQr]6rov dnocpaiveLV Xiyovra iv dQXV '^'JS ^^-
269 Diogenes
VII 32.
Laert.
evLOL
XLreiag.
260 Plutarchus
30
X6yov iQGirfj6ag
IIoXLreiav
(scil.
de Stoic. repugn. cp. 8
p.
1034f.
rovrov de rbv
Zeno), dvriyQaxlfe (ihv JtQbg rfjv IlXdrcovog
etc.
Antecedit Zenonis
261 Plutarchus
fr.
nXdrcov eXa^e ri]g Zfivav xal ndvreg o6ol
3&x«t
n. 78.
vita Lycurg. 31.
ravtrjv (Lycurgi rem publicam) xal ziLoyivrjg xal
noXLreiag i)n6d-e6Lv rt
neQL rovrcov inLxeLQrj^avreg elnetv inat-
vovvtaL., yQ(':ii(ittra xai X6yovg dnoXLnovreg (lovov. 262 Plutarchus de Alex. virt. I 6 p. 329 a. xal 15 t^cpgaivsv scribendum esse (pro i(p' m svqsv) sed kiQm utQSi verum esse patet, non IrsQa fiiprj.
III 246,
fortasse rovt' ^v.
(lijv
fi
noXv ^av-
locus Pyrrh. 16 ri ^v corruptum;
ostendit
ETRIOA.
0.
61
xoXitsUc roH xijv I^xmx&v utQtSiv XttTafiaXofiivov Zi^tavog sls ^v xovto 6vvteCvei. xetpdXttiov^ iva /ti^ xaxa xdXeig iirjdh xaxu dy(lovg oix&(iev, idioig ixatfxoi dtcopttf/icvot dixttioig^ iXXa xdvxttg iv(uclofiivrj
d^gaxovg
ijy(0(ied-tt
dr](i6tag
xul
&6JteQ ayiXrjg 6vtfv6(iov v6(iC3
elg dh ^Cog
xoXCtttg,
xoi,v&
6vvxQeg>o(iivrjg.
^ xttl x66(iog, xovxo Zijvav
i
(ihv iyQarlfev a6xeQ 6vaQ ^ eCdmXov evvo(iCag ipiXo66<pov xal xoXixeCag ivaxvita)6tt(ievog: id. de Stoic. rep. cp. 2, 1 p. 1033 b. ixel xoCvxw xoXXoi
X6yoig avxa
Zijvavi yeyQa(i,(iiva xvy%dvei, xeQl xoXixal xal dixd^eiv xal ^rjxoQeveiv. aQxe6^ai ScQxeiv Johannes Chrjsost. Hom. I in Matth. 4. ov yuQ xtt^dxeQ IlXdxcov 6 (ikv 6}g iv
.
,
.
—
xelag xal xov
xijv
ixeCvrjv xoXixsCav
xaxayiXa6xov
lo
6vvd-elg xal Zif^von» xal et xig
exeQog xoXneCav eyQa^ev ^ v6(t,ovg 6vvid^xev.
263 Athenaeus XIII 561
Ilovxiavbg dh Zrlvava itpri xbv Kixiia vxoXa(t^dveiv xbv "EQoxa d-ebv slvai
xoXLxeCa xi^v
xf^g
etpri
„xbv "EQOxa
x6Xeo}g
6G)trjQCav.^
C.
d-ebv
—
is
6vveQybv vxdQXOVxa XQbg Plutarchus vit. Lycurg. 31. ov (liiv elvai,
xovt6 ye xa AvxovQya xetpdXaiov ^v t6te^ xXeC^tav iiyov(iivriv dxoXixetv ttjv xoXlv.^ dXX &6xeQ ivbg dvSQbg /Stra xal x6Xe(og oXrjg dx aQetrig iyyCve6^aL xal b(LovoCag trig XQog m vo(tCt^G)v ev8ai(iovCav '
'
ojtG}^ iXevQ-iQiOL xal avixl xXel^tov xal jjpdvov 8LateXG)6L. 6G)q)QOvovvteg tdQxeig yev6(ievoL xal dLoyivrjg xal vx69-e6Lv tavtrjv xal UXdtav eXa^e tr^g UoXLteCag
avti^v^
XQbg tovto 6vvita^e xal 6vv^Q(io6ev^
Zr^vav x.t.X.
264 Clemens
Alex. Strom.
V
12,
vojv, 6 T^s IJtmxfig xtC6trjg alQi^emg.,
76
p.
691
P.
XiyeL 81 xal Zr^-
n
iv tC trig xoXLteCag ^L^XCa
dydX(iata' (irf8lv yuQ elvaL tcov d^eav (irfce xai a^LOv xata6xeva6(ia, yQdq^SLV ov 8i8LSV avtatg Xi^e6L td8e' leQd
(i-^e
vaovg 8elv xoLelv
al^iov xal (li} xoXXov xai xoXXov d^Lov ayLov ayLov ov8hv XQV vo^iC^eLV ov8hv 8h de Stoic. rep. Plutarchus xai §avav6av. cQyov oixo86(iav
te olxo8o(ieLv
ov8lv
Serj^eL'
leQbv yaQ
—
cp. 6, 1
p.
1034b.
etL 86y(ia
Z/^vavog i6tLV' leQa ^eav
fi^
io
olxo8o-
d' (telv leQbv yaQ (lij xoXXov a|tov xai ayLOv ovx i6TLV olxo86(iav Gr. Theodoretus iotL xoXXov ov8iv cc^lov. eQyov xai ^avav6av A£F. Cur. III 74 p. 89, 7 Ra. tavta 6vvoQav xai Zr^vav 6 KLtLSvg
—
iv t&
xai vaovg olxo8o(Letv xai tf{g IIoXLteCag dxayoQeveL ^L^XCa elvai tovtav ov8hv textaCveLV <prj6iv &eav a^tov yuQ dydX(Luta
16 (fiXiag xal 6(tovoias, ixL dh xccl ilsv^eQlag optime coniecit Kaibel, quia statim Bequitur p. 661 d cpiXia re xal 6ii6voia yew&rai, Si' &v ^ xaU.latTi iltv^tfflu toig Tttvta (uriovocv ovvuv^taL.
ss
ZENO
,62
xaTa6xsvaa(ia. 6 £rG)txbg
Siprj
— fiij
Epiphanius adv. haeres. dslv d^sotg olxoSofislv
266 Origenes kixsia
<prj0iv'
XQr) vo^ii^siv
Celsum
c.
:iQo6&TJ6ofisv dh xal 5
CITIEUS.
^^Isqcc
Zr]V(ov 6
Kirisifg
IsQci.
Vol. I
p.
59,
oxl xal 6 Zi^vtov 6
ijfistg
xs
5
I
III 36.
olxodo^stv ovdsv
3 Ko.
dsr]6si'
ovdh nokXov a^iov xal ayiov
(p.
324
Kitisvg iv
TIo-
rf]
Csqov yaQ
olxoddficov xs
Del.).
oi)dhv
SQyov xal
ftavav6a}v.''
266 Stobaeus
88 Mein. Zijvov scprj dstv xag noksig dXka xaig xav olxorjvxatv ccQsxatg. 267 Cassius scepticus ap. Diog. Laert. VII 33. xai xaxa xovg Flaril. 43,
xo6iistv ovx ava^rj^a6LV 10
8iaxo6iovg <^6xi%ovgy ^rjd^' xatg n6Xs6iv oixo8o(ist6%^aL
268 Diogenes 16
St,xa6xr]QLa
yv^va6t,a sv
(i^xs
8oy(iaxit,SLV xov Z-^vova).
(scil.
VII 33.
nsQi xs vo(ii6(iaxog ovxag yQacpsiv 8 ovx alXayflg svsxsv 0LS6%^aL 8slv xaxa6xsvd^siv ovx caio'
.i.,v6(LL6(ia
Laert.
Isqcc (irjxs
'
'
8r}(iiag svsxsv.'"''
269 Diogenes
Laert.
VII 131.
ccqs^xsl 8s avxotg xai xoLvdg slvaL
xdg yvvatxag 8stv naQd xotg ffoqpotg, S)6xs xbv ivxv%6vxa xrj svxvib. 33. xolX0v6ri XQ^6%aL.f xad-d <pr]6L Zrjvav iv xfi TtoXLXsic^.
—
vdg xs xdg yvvatxag 8oy(iaxi^siv
270
20
iv
xai
IIXdxovL, sv
ya(ir]6SLv.,
mg
6
xf]
TtokLxsia.
Zrlvav
(pr]6iv
jioXLXsia^ (xbv 6o(p6v) xai naL8onoLr]6s6%aL. 271 Seneca de Otio cp. 3,2 Gertz. Zenon ait: accedet ad rem(sapiens), nisi si quid impedierit.
—
id.
de Tranq. An.
I 7.
Promptus compositus sequor Zenona, Cleanthem, Chrysippum; quorum tamen nemo ad retnpublicam accessit, at nemo non misit. Cf.
Chrysipp.
fr.
697 Vol.
X. De Cratete. 272 Diogenes
III p. 175, 3.
—
De Homero.
VI
91.
Laert.
XQsiaLg xal x(h8L0v avxbv 30
b^ioicag
,
VII 121.
xf]
pMicam 25
Diogenes Laert.
(scil.
—
De Hesiodo.
Zrjvcov 8' av 6 KLXLSvg iv xatg Cratetem) qpijcft noxs 7tQ06Qdi()aL xa
XQi^aVL dvSJCL6XQS7CX0VVXa. 273 Stobaeus Floril. 95, 21 Mein. Zrjvcov s(prj KQdxrjxa dvayiov yv(x)6xsLv iv 6xvxsi(p xad-rj^isvov xbv 'AQL6xoxsXovg tiqoxqstcxlxov .,
xbv KvnQicov ^a6Llsa Xsyav, oxl ov8svi nksico xb XQbg (pLko6o(pf]6aLy nkovx6v xs ydQ JtXst6xov avxbv
syQail>s TtQog &s(ii6G)va
dya%d
i)7cdQ%SL
5 patet ipsa Zenonis verba accuratissime a Clemente referri, breviari eun17 o»? P, 11 arixovs add. Menag. inl BPLD. Origene. 25 at S(^ipsi, et A. 28 av scripBi, av&' vulgo. 30 &vinicorr. P^.
dem locum ab
r^sntovvTct libri, corr. Bossius.
||
31 referendum ad Kqccttitos &noiivriiiov£vfi,aTu.
C.
ETHICA.
A8
^XHv^ &6t£ daitttvav dg rat)ra, iti dh ddlav {>x&qxh,v ccfyt&. &vuyiyvG)6xovtog dl avrov tbv 6xvtia etprj itQ06ix^iv ufiu Quxtovta. xul tbv KQatrjta elyittv ,^iya tQB7Ctt,x6v iyQutlfSv
274
xXsCo)
OiXC6xe, yQuitxw XQbg 6l nQOvnuQxovxa «Qbg tb tpiXo6o
/*ot doxG),
601
yuQ 6q& "
l4Qi6totikrjg Dio Prus. LIII 4.
»
yiyQUfpe
di
xal
Zi^cnv
6
q>iX66o<pog
'Odv66Hav^ xal xsqI tov MuQyltov di' doxsl yuQ xai tovto ro xoirjfuc vnb 'OfiijQov ysyovivui, vsatiQov xul unonsLQafiivov tijg uvtov (pv6S(og XQog xotr]6iv. 6 dh Z^/jvav ovdhv elg t£ t-^v
'Ihdda xal
tijv
[tov\ 'O^rJQOv il^iysi^ u^ia dirjyoiiiisvog xal 6tdu6xmv 5r( tu ^hv xut^ d6^av^ tu d^ xattt &Xr'i%^siav yiyQuqtsv, oxcag fti^
t&v
tog lAvt(,6^ivovg k6xl TCQOtSQOv, ort ta fihv ddS?A ^" ^h alri&sCa sIqi]' ' r«t r^ xoirjty aXX 6 (ihv ovx i^stQya^uto «urdv, 6 dh xad sxa6tov t&v ixi (liQOvg i6^la6sv.
lo
'
275 Strabo
I
p. 41.
xsQi dh
t&v ^EQSfi^av xoXla
sCQrjtaij
(ihv
Zyvav
xid-avatatOL d' sloiv ot vofiC^ovtsg xovg "AQa^ag Xiys6d-ui.
d'6
rifiixsQog xui yQatpst ovxag' ^^AWCojittg
"j^Qa^dg r£."
ti^v (isv
Versus est 6 84.
ro p.
&'
lx6(irjv Xtti
SidovCovg
ovv yQatpriv ovx avdyxri xivstv XttXuittv ov6ttv etc. eadem Strabo refert VII p. 299. si ni} Zr\vavL vs.
ut supra) et
(pLXo66(pa %Q06sxxiov yQdtpovxL' (sequitur 784. ttXXd iiaXXov nsQi rwv 'EQS(i^av rj ^^r]6Lg,,
——
m
so
XVI
shs xovg TQa-
stxs xovg "AQU^ag' 6 (ihv ovv yXodvxag vnovorjxiov Xiys6%^ttL 6 Z^^vav rj(iixsQog (isxttyQd(psL ovxag ^^xal ULdovCovg "AQU^dg rf." 276 Diogenes Laert. VIII 48. uXXu ^ijv xai xbv ovQuvbv XQa-
n
xui x^v yr\v 6XQoyyvXr]V ag (scil. Pythagoram) 6vo(id6uL x66(iov dh &s6(pQa6xog IIuQitsvCdriv ag dh Zi^vav 'H6Codov.
xov
3.
Zenonis apophtliegmata.
277 Plutarchus de capienda ex
inim. utilitate 2 p. 87 a.
Zr^vav ds\ r^g vuvxXrjQLttg ttvxa 6vvtQL^sC6r}g, nvd^^^isvog slxsv^ sv ys, a rv^i?, id. de tranq. An. 6 xoLSlg stg tbv xQCfiavtt 6vvsXttvvov6tt ijti&g.
—
spectare ifQo^Xrnuiroiv 'OfiriQix&v libros, in catalogo Lagrtiano 10 tov del. Wilam. afuit .laXiyn libri. tpiysi. Emper. 27 Cf. Theog. 126—128. ruTa 14 & dh U, oUk PHBM. cobs, &XXa libri. ii TOi ng&TOv iihv iyslvaro laov iavtfj, oigavbv &arsQ6tv9\ iva ^iv nsQl nuvra naXvnroi^ 0(Pq' etV] lucxttQsaai 9sols Sdos iatpaXks alsi. 7 videtur
(n.
41) allatos.
Stoicorum veternm
|1
fragro. 1
,
||
tt
m
ZENO
64 p.
467 c.
KlxuI
Ztjvcovi r«3
CITIEUS.
vavg
ftia
TceQiriv q)0Qtrjy6g' 7tv9^6(i£vog di-
avt6(poQtov ajtoXmX^vai 6vyxXv6d'£l6av, ev ys^ dnev^ a tvx% id. de Ttoutg, slg tbv tQificova xal tr}v 6toav 6vvsXavvov0a rjfiag. Exilio 11 p. 603 d. eadem narrat, sed in dicto Zenonis xal ^Cov
5
—
—
TtOLEl
10
—
tvx^J
fj
An. 14,
l^&ilvaig axov6ai
triv vavayiav xai slnstv „«v ye Senec. de tranq. 7tQ06eXavvov6a 'fjiiag cfiXo6ocpC(f.'''' Nuntiato naufmgio Zeno noster, quum omnia sua audiret
tQl^ovta iv tatg 2.
suhmersa, „Iuhet" inquit „me fotiuna expeditius philosophari." 278 Diogenes Laert. VII 24. ^iytft d' l^noXXavLog 6 TvQLog eX-
xovtog avtbv KQcitrjtog tov CfiatCov dnb EtCXncavog elnetv „w Kqixtrjg, Xa^ri (pLXo66
el
de
|tt£
^o
/3taS|?)
^ev
6G)iia
naQa
6ol
i6taL,
ri
de
ilfvxrj naQcc 2^tCXncovL.^^
279 Diogenes
15
dLaXextLxbv iv
VII 25,
Laert.
tc5 d^eQC^ovtL X6yco
n66ag ei6nQdttetaL
(iL6d^ov'
xal
nQog tbv deCi^avta 8e avta
entd dLaXextLxdg ideag nv9e6d^ai,
dxov6avta de exat6v, dcaxo^Cag uvt(p
dovvaL.
280 Plutarchus 20
de prof. in
c.
6
p.
78 e.
6 de Zi^vcov
6q&v
„6 sxeCvov ^hv X^Q^Sy ^9>V^ ^eCtav, ovfibg de 6v^(pcov6teQog.^^ idem neQl tov eavtbv enaLvetv dvenL(pd^6vcog c. 17. p. 545 f. ovtco ydQ 6 Zrjvcov nQbg tb nXfi^og tCov ®eo(pQd6tov (lad^rjtav „6 ixeCvov X^Q^^S^ eq)rj^
fiad^rjtdg
—
ap. Galen.
de Hipp. et Plat. plac.
m5 (V
p.
322 K.,
o te Zrjveov
lu. Mueller).
ndvta td ^rjtov^eva
Stemb. 295).
Cleanth. n. 619.
Cf.
282 Chrysippus 288
Vatic. ed.
Xey6vtcov ttvav otL naQado^a Xiyei, elnev „aAA'
ZtivGov 6 (pLX66o(pog.^
ov naQavofia.^^
p.
d^avfia^^^evov ,
^eC^oov, 6 ifibg de 6v^(pcov6t€Qog.'^
281 Gnomologion Monac. 196 (Gnomol.
25
30
virt.
tbv &e6(pQa6tov inl ta noXXovg exeLv
n^bg tovg iniXa^fiavofiivovg otL tb 6t6^a (pBQei, e(pfj6£v ,,,dXX ov ndvta xata.,
'
eCg
nCvetaL.'"''
283 Diogenes
Laert.
VII 24.
eQcotri%^eLg ncog exei
n^bg XoLdoQCav
^xad-dneQ, elnev, £i nQe6^evtrig dvanbxQLtog dno6tiXXoito.^' 284 Diogenes Laijrt. VII 24. iv 6v^no6Cco xataxeC^evog 35
trjv aitCav rjQcotrld-rj.
ecprj
ovv
tcp
6Ly^^
iyxaXi^avtL dnayyelXaL nQog tbv
rj6av 6e ot iQC3ti^6avteg IltoXefiaCov nQid^eLg dcpLxb^JLevoL xal §ovX6fievoL fiad^eiv, tC et-
(ia6LXia, otL naQfjv tLg 6Lconav enL6tdfievog.
nuQd
13 tovxtov BPL, xovtov D. 17 noeccg P (scil. dQaxyMS), 7c6aag B. 27 Praestaret longe hic quoque quod in fragmento Cleanthis legitur: jtocQaXoyce. s
30 cptQtiv
libri, cpsQsi lu.
Mueller.
33 nQsa^vrig P, nQsa^vr B.
APOPHTEQMATA. ttoiev
—
adroO xgbg tbv fiagUia.
jtiQl
65 Stob. Floril. 33, 10 (Vol. I
680 Hense). Zijvojv, y/vrtydvov jCQ^a^Hg '/il^va^e xinifavtog^ xkri^elg vit' avi&v 6vv Sikkoig
dh xgi^^eav gijTOvvTan/ tC axayyeCk(06i xegl avtov XQOg 'AvtCyovoVy „Tot)T avTO," £
»
'
— Plutarchus de
fia6iXixovg
garrul.
4
'J^vr}6i 6i tig i6ti&v xQi6fieig p. 504 a. 6xov6dtov6iv avtolg 6wayayetv tlg tavtb
iqjiXotnnjd-rj
tovg
XQoxiovxeg oC ^ivoi
„««()l
lo
6ov 61 tC XQ^ Xiyeiv^ e(pa6av,
Zilvav^ t^ /JatftA^r;" xdxelvog^ „&XXo ^r^^iv., elxev^ ^ OTt XQeO^v6t(ox&v ^vvdfievog^^ (Theodor. Metrjg ietlv iv 'A^vatg xaQu xoxov dt
adfert Pearson).
toch. p. 334, Eiessling.
285 Athenaeus
II
55
6tb xal Zr^voiv 6 Ktttevg, 6xXr)Qbg S)v
F.
ii
xdw
tov otvov 6xd6ag xal d^v(Jitxbg XQog tovg yv(OQC(iovgy ixl xXelov ovv tov Tpdi^dvg iyCveto xal ^uCXtxog' XQbg tovg xvvd-avo^iivovg xov f^v 6ta(poQdv eXeye tb avtb tolg d^iQiiotg xdoxttv xal yuQ ixeC-
vovg xqIv 6ta^Qaxfivat xtXQOxdxovg elvat, xottOd-ivxag 61 yXvxetg xal Galenus de anim. mor. 3 (Vol. IV p. 777 K.), XQ06rive6tdtovg.
—
m
xal Zi^vcav^ ag (pa6tv, eXeyev OTt, xa^dxeQ ot xtxQol ^iQfiot ^Qex6' otvov 6tatC[levot ta vdaTi yXvxeig yCvovxat , ovtoj xal avxbv vx
^e6^at.
—
(pa6Cv,
6 Ktttevg^
Eustathius ad
xXelov oXvov
Hom.
^xXrjQog
Od.
(p
293
6xd6ete^ ii6vg iyCveto xal
Toig ^iQfiotg ;raOx£tv,
ot
1910, 42.
xtxQ6teQ0t ovteg
6td xC av6xrjQbg S)V iv
x(p
Zr^vav ovv,
6vvi^9etg, o(iag el
(leCXtxog,
6d-ivteg yXvxalg yCvovtat xal XQo6rjvi6teQot. iQaxrjd-elg
p.
aXXag av XQog tovg
Xiyav tavt6v
Tt 86
nott-
xqIv 6ta^Qaxrivaiy — Diogenes Laert. VH 26.
x6x(p
6taxtlxat
i(prj
,^l
ol
xtxQol bvxeg §Qex6(ievoi yXvxaCvovtat.^^ Laert. VII 17. iQaxtxag 6e 6taxeC(ievog XQefiavCdov, xaQaxa^t^ovxav avxov xe xal KXedvd-ovg, dvi6xrj. d-av(idl^ovxog
d-iQ^Lot
286 Diogenes
61 xov KXedvd^ovg e(pri „xat xav iaxQav dxova xav dya&av^ xt6xov elvat (pdQfiaxov XQbg xd (pXeyfiaCvovxa i^tfvxtav."
287 Musonius xeQt
xQo(pfig ap. Stob. Floril. 17,
42
(Vol. I p.
XQd-
506
Hense). Zrjvav 6h 6 Ktxtevg ov6l vo6av aexo 6elv xQo^pijv xqo6(piQe6^at xQV(peQaxiQav^ dXX ixel 6 d^eQaxevav laxQbg ixiXevev av'
xbv (payelv veoxxbv xeQtateQag, ovx dva6x6^evog.^ „05 Mdvrjv,^^ „ft£ ^eQdxeve.'"''
89 oi 6vxe B.
e(pr},
^$tov ydQ olfiat ftfjd^v fiaXaxateQov iv t§ ^eQoneCa:
yCve6^(u avT^? ^ t&i/ 6ovXav xtvX vo6ovvxu 30
i(funt%ite P*
so
m
ZENO
66
288 Diogenes amaiv
0%okfig
t^v y^v
CITIEU8.
VII 28, 29. stslsvrcc d^ ovtos. ix trjg 7tQ06entcci6£ xal tbv SdxtvXov neQiaQQT^^e. naCeag 8\ Laert.
3J«pt, (p^Gv t6 ix tfig Nid^Tjg,
tfi
'
SQXO^ai, ti i
xal
xaQaxQfjiia
VII 44 (Vol. xati7t£6£Vy
yayev. elg 10
—
321 Hense).
„«()3jo/u.at,"
sljca,
iavtdv.
djtoTivi^ag
itsXevtrjdsv ,
I p.
aveig;
\i,
Zi^Vcjv,
„T4
(is
Lucianus Macrob. 19.
ag
Stobaeus
ysQtov el^eXd-av
i^dr]
aveig;^^ xal
Zfjvav di
—
.
.
.
Floril.
cov
ntaC6ag iavtbv i^^-
ov (pa6iv el^eQxo^evov
f^v ixxkrj6Cav xal 7tQ067CtaC6avta dva
/3o^ff;"
fi£
xal v7to6tQiipavta olxade xal djto6x6fievov tQocpfjg teXevtfj^ai tbv ^Cov.
289 Aelianus
IX
'
Zrjvova tbv Ktttia di aldovg ayav xal 67tovdfjg rjyev 'AvtCyovog 6 fia6ilevg. xaC note ovv vnsQnXrj6d-elg olvov inexafiaee ta Zfjvojvi,, xal cpiXav avtbv xal neQi^dkVar. Hist.
2Q.
Aov dte
15
e^oivog av, fj^Cov tt avtbv nQo^td^at^ o^vvg xai veavuv6^£6 de Xiyei avta ,,noQ£vOQxa), ^rj dtvxri6eiv tf^g altfj^ecag. ^•elg ffif^ov" 6£^vag a(ia xal (i£yalo
vog 6vv
cp£i6d(i£vog avtov,
(ir]
290 Athenaeus xtC6tr]g, 20 cprj6iv
nQog tbv
not£ dia^Qayf} vnb
VIH 345 C.
oiifocpdyov,
to
'AvtCyovog 6 KaQv6tLog iv
Zrjvav
Kvtuvg
6
tfjg
Utoag
nX^Cova xq6vov, xad^d Zfivcovog ^Ca (p. 119 Wil.), (i£-
6vvit,ri tcj
nXrj6(iovflg.
d' 6 inl
Ix^vog naQat^d^ivtog., aXXov 8' ovd£vbg 6 Zf\vcov dnb tov nCvaxog oiog ^v oXov naQ£6x£va6(iivov , ka^cov tov d' iyi^Xi^avtog avta' tC ovv, icprj, rovg 6v^G)vrdg xat£6%'i£vv. 601 0L£L nd^xBLV, £i 6v (liav rifiiQav (irj d£dvvr]6aL iv£yx£LV b^ocpa-
ydkov tivbg
26
xatd
tvx^^v
yCav\ Diog. Laert. VII 19 eadem minus eleganter narrat. 291 Athenaeus 186 D. b §£ Zfjvcov, in£i rLg tcov naQ6vtcov oilfocpdycov dni6vQ£v afia ra naQat^&rlvaL t6 indvco tov ix^vog, 6tQi-
V
^ag xal avtbg tbv Ix^vv dni6vQ£v inLXiyav' (Eur. Bacch. 1129) 'IvG3 d\ tdnl ^dr£Q ii,£LQyd^£ro. De Bione eadem narrantur Athen. VIII p. 344 a. '
30
292 Diogenes Laert. VH 17. dvolv d' vnavax£L(iivoLV iv n6rcj, vn avrbv rbv vcp eavrbv 6XL(iaXi^ovrog ra nodi, avtbg ix£l-
vov Tc
'
'
xal Toi)
inL6tQacpivtog di ,,ri ovv 6ov'^' Suidas s. v. 6xL(iaXi6a.
293 Diogenes
35
oI'£l
yovatL.
nd^x^LV vnb
Laert.
VH
16, 17.
oiov
inl
rbv
'bnoxdra 6ov
rov xaXXanL^o(iivov
yaQ Tt oxvrjQag avrov vn£Q^aivovrog ,,8Lxaiag^ ov yaQ e6rLV iv avTco xatontQi6a6d-aL.^^ rbv nriX6v' €ln£V, ixpoQa norl
icprj.
dx^tiov
—
17 verba ftij nors 2 TtXi^accg B, nX^^^ag D. nXr}a(iovr)g inepta sunt; nam 31 vnsQuvocea re parcit regi philosophus, quod ebrii promisso non abutitur. 32 vn' avtbv L, v
67
294 Stobaeui
Floril. 16,
12 (Vol.
p.
479 Hen«e).
a\)tibv iaayxCccg xal
anoXoyov^ivovg vx^q x^g
Toi>g
I
Zijvav XQbg Xiyovxag ix xol-
Xov xov TtsQidvxog dvaXC6xeiv iXByev „1) nov xal xolg (layiCQoig 6vyyva6i6&Sy iav aXfivQa Xiya^i asnoirjxivai xa (i^a, Bxi xXfif^og aXAv »
avxotg vn^Qxev;^^
295 Diogenes dida6xdXovg
£<pr)
Laert. VII 18.
«Qbg di xbv (ptXdxaiSOf o{hr£ xovg
ixsCvovg.
296 Diogenes
Laei-t.
VII
17.
&tg
6\ Kvvixdg xig, ov
dxsX&dvxa
ixsiv iv xf} Xrjxvd-a^ xqo6i^xt}6sv avx6vy ovx itprj da6siv. (livtoi ixiXsvs 6xi^a6^ai bx6xsQog slr} dvaidi6xsQog.
10
297 Origenes contra Cels. VIII 35 p. 768. Zr^vav dh XQbg xbv slx6vxa ^^dxoXoC^rjv, idv fii^ 6s Ttftcjprjtfofiat" ^iya d«, slxsv, idv firj 6s (pCXov
xTijtfcaftat."
298 Diogenes
xov d' slxovxog
yov
VII 23
Laert.
tpa^Cvy sfia6xC-
1»
^ol xA^^at" itpi^ „xal dap^vat". mor. 4 p. 443 a. xatTOt xcd Zr^vava
,^sifiaQx6
299 Plutarchus de
dovXov ixl xXoxfj,
virt.
(pa6iv slg d-ittXQOv dvi6vxa xid^aQadovvxog
'AfLOL^iag XQog xovg \uioiav svxsQa xal vsvQa xal ^xdg ^,[afisv, slxslv, oxag xaxafidQ-a^sv xal 66xd xal ^vXa X6yov dQi9(iov (i£xa6x6vta xal xd^sag i(ifiiXsiav
xal (paviiv
dq)Crj6iv.^'
Eadem
de an. procreat. in Timaeo
p.
1029
»0
f.
FlorU. 36, 26 (Vol. I p. 696 Hense). Zrjvav xav xovg [uv (pLXoX6yovg ^lvaL, xovg de XoyocpCXovg. (lad^jxav 6<pa6X£v 301 Diogenes Laert. VII 37. KXsdv&rjg^ bv xal d(pa(ioCov xalg
300 Stobaeus
6xXrjQ0XTJQ0Lg diXxoLg^
Suid.
(pivxa.
s.
v.
302 Diogenes dLttX£yo(iivov
a'C
Cf.
diXxog. Laert.
xd yQa464.
(i6XLg (isv yQdg)Ovxai, SLaxrjQov6L di
VII
ovx £v(pvag^
Cleanthis apophthegma n. 'AQC6xavog dh xov (lad-rjxov xoXXd
18.
ivLtt
8\ xat XQOX£xS)g xal
^Qa6iag „adv-
vaxov, £Cx£iv (scil. Zenonem), £l (i^ 6£ b xaxrjQ (isd^vav kyivvri6£v}'' Cf. Plut. de educ. Z9-£v avxbv xal XdXov dx£xdX£L, ^QttxvX6yog av.
—
puer. 3 p. 2a, ubi simile dictum Diogeni tribuitur. 303 Diogenes Laert. VII 23. Jlow6Cov 8\ rov
£ix6vxog
avx(p^
n
did xC ttvxbv (i6vov ov Sloq^oI,
£(prj
jo
M£xa&£(iivov
„ov yaQ 601
«ttfTfVCO."
304 Stobaeus
Floril. 36,
23 (Vol.
I p.
696 Hense).
xav
rig
h
v£avC6xav X£Ql ixLxr}d£v(idxav dL£Xiy£XO d(pQ6vag' 6 dh jixtt8ri(i,C(f Zi^vav „idv (i'^ xi^v yXa66av, icprj, £Cg vovv dxo^Qilttg dLaXiyr], xoXv xX£Ca
tpv&g.
c.
vita Phoc.
18 Cf. Plut. 16 effuxpto P, ij(uc
11 ixilsvas BL. Arat.
— Plutarchus
£XL xttl iv xolg X6yoLg xXri(jL(i£Xri6£Lg.^^
||
«5
2EN0
68
CITIEUS.
sXeyev ori dei xbv (piX6Goq>ov slg vovv ano^anxovxa Cf. Saidas s. v. '^QiOxoxsXrjs: xbv xdXafiov 3CQO(psQa0d-ai x^v Xs^LV. vovv. ocTCo^Qsxfov slg c.
5.
Zijvc3V
—
306 Diogenes 6
avxa
Laert.
VII
JtQbg ds xbv
19.
ag xa 7toXX&
ovx aQSGxoi, XQsiav l^otpoxXsovg nQosvsyxd^svog, xiva xal xaXd s%siv avxat doxsl. xov d ovx slSivav
^Avxidd-svrig
'
i^Q(oxrj6sv si
ovx at(?;uw7j, sg)r]^ sl ^sv xl xaxbv rjv slQrj^svov vjc' ' xovx HvxiGd-svovg, ixXsyd^svog xal ^vrj^ovsvav, si di xt xaXdv^ ovd <pr]6avxog ,^slx'
'
iTii^aXXdfisvog xaxixsiv^''
306 Diogenes
10
03g
licavog,
dXXa
Laert.
VII
20.
dXXa
TCQod^ifisvog
ydQ (jdvy rjydnag xd dtddftfva;" 307 Diogenes Laert. VII 21.
Xiyovxog di xivog ax)x& Xiysc^
cxvQ^QOjnd^ag
tcsqI
scprj
UoXi-
,,n66ov
xal nQostpiQsto xd xov KatpiaCov'
og ini^aXo(iivov xivbg x&v ^ad^rixav (isydXa (pv6dv, naxd^ag slnsv^ hg oifx iv xa (isydXc) xb sv xslyisvov slr]^ dXX sv xa sv xb (liya. Cf. Athenaeus XIV 629 A. ov xaxag dh xal KacpiaCag 6 avX^xav xcvbg rijg, ini^aXXofiivov (lad^rjxav avXslv (liya xal xovxo (isXeslnsv ovx iv xa TWVTog, naxd^ag (isydXa xb sv xsCfisvov stvai., dXXd '
15
iv xa 20
sv xb fiiya.
308 Diogenes Laert. VII 20. xolg sv Xsyofiivoig ovx scprj dstv xaxaXsCnsG&ai xbnov., coGnsQ xolg dyad^oig xsxvCxaig., slg xb d-sdGaG&ac xovvavxCov ds xbv
&6XS
S5
11"^ Xafi^dvsLv iQovov priorem partem huius
slg xrjv snLGrjfisCcoGLV. dicti
corruptam
esse,
mihi persuasum
est;
fortasse: Torff iXsyxopbivotg.
309 Diogenes dnofivrjfiovsvsLv.)
XsL6d-at,
fiij
Laert.
xal xdg Xii,SLg dsiv firj xdg (pavdg dtddsGLV xfjg XQsCag xbv vovv doxo-
6xsva6Cav dvaXaft^dvovxag. r) 19 (Vol. I p. 694 Hense). Zj^vcjv n^bg dxovsLv „v£aW(?x£," slnsv, „i^ (pv6Lg r]fiiv
Floril. 36, r]
dvo ds axa naQi^xsv, Xva 8LnXa6Cova Sv Xiyofisv Diogenes Laert. VII 23. n^bg xb ^XvaQovv fistQdxtov
fisv fiCav.,
dxovcofisv.''''
„dtd TovTo,
—
sins.,
dvo d)xa sxofisv,
dxovGjfisv, rjxxova ds 85 XG}tp6xr]g
xijv
G}6nsQ sTpri^Cv Ttva
Tov nXsC(o XaXsiv d-iXovxa
yXaxxav
VII 22.
dXXd nsQi
310 Stobaeus 30
dxovovxa ovx(o nQog xoig Xsyofiivocg yCvsed-ac,
Xiyafisv.''''
yaQ avd^aCQSx^g s6xtv
—
6x6fia
8s
«v,
iva
nXsCa
cf Plutarchus de garrul.
(scil.
i]
1, p.
dv&Qcancov,
d6Lyr]6Ca)
fihv
502c. oifiaL,
12 av 7 nivtoi B. 8 ovx B. 11 Xiyttg B. 5 TtQoasvsyxd^ievos B. addidi; significat Zeno philosophi doctrinam non esse mercem, de qua litigare liceat ei qui pecuniam dederit, sed omnem pecuniam pretio superare. rjydna 21 rsxviratg 14 inL§aXXoiiivov PD. 13 Kccv de iiaQayy£Xii.droi}vy \el <^rcbv Sh itaQatviatcovy, add. B*.
quod propter 28
uijniaiv B.
viojv,
33
quod
antecedit, facile potuit omitti. B.
^;ja)ft£v
1|
&hv om. BPL.
APOPHl'liUMATA. fi,£(i(ponip(ov ott fiiccv (ilv yXCtrtav^
diendo 3 itfyri
ftiyte
39 b.
69 '
dvo d ana bxowilv.
—
id.
de au-
p. yccQ tov 'Enafieiiiavdttv 6 2jxiv^ccQog ixatvAv xXEiova yiv(o6xovti, fn^£ iXdttova tpd^eyyofiiva) QadCcog iv-
xul
xal f^v (pv6iv i)(i&v ixix6t(p Xiyov6i dvo (jklv cata dovvat, (iCav 6\ yX&ttav^ iag iXdttova Xiyeiv ^ axoveiv 6(peCXovti.
xv%ilv itSQqj.
311 Diogenes
veavi6xov xoXXa
Laert. VII 21.
XaXovvtog
t
i(pf}
„Ta artd 6ov elg triv yXCittav
dxoXi^Tig.,
ovtog 6l
dnoXi6£i.^''
lo
313 Plutarchus de vit. pud. 13 p. 534 a. ro xov Ziji/tovos, 8 dnavttj^ag xivl v£avC6x
3tvd^6(i£vog oxL (psvyei tpiXov
'
i6
v^TotfT^vat;"
314 Diogenes ixiX£v6£v oi(;£L
19.
(i£LQaxiov
dh
n£Qi£Qy6t£Qov naQa
nQ06r]yay£ nQog xdtontQOv xal in£Lt '^Q(otr}6£v £l Soxel avta dQ(i6ttovta ^lvaL
iQat&vtog
tr}v' ijXixiav
VII
Laert.
Tt,
^i^trjfid '
i(i^Xii>aL.
toiavtri toiavta ^rjtrj^iata.
315 Diogenes
Laert.
X£yo(iivov „ovx av
316 Diogenes
£inoL(iL.,
Laert.
>o
VII 21.
veavi^xov di tivog d-Qa6vt£Qov dta(i£LQdxLOv, d iniQX£tai (iol.^^
e^prj.,
VII 21.
nQog tbv xaXbv £ln6vta otL ov do-
X£L a^vta iQa6&T^6£6d^aL 6 6o(p6g ^ovdeV, %i;, v(ic)v d^XL
tav
xaA(5v."
>5
317 Diogenes
Laert.
VII 22.
ndvtav iXey^v dnQ£ni6t£Qov
elvaL
tbv tixpov, xal (idXL6ta inl t&v viav.
318 Diogenes ,,tig i6tLv,
irpr],
Laert.
VII 23.
nQbg tbv x£XQL6(iivov ta
6 yvvuLxbg S^ov;"
319 Stobaeus
Ecl.
lohan. Damasc. p. II
c.
E
cf.
Xen. Conv. II
31, 81 p. 215, 13
13, 81.
iXdxL6ta c((iaQtdvoL „£l nQb
W.
= Exc.
Zrlvav iQatrj&^ig
6(p^aX(JLav £XOl,
.,
icpr),
(ifJQC),
3.
MS.
Flor.
rtg
viog
ovg (idXL6ta
tL(ia
e
nag &v
so
xai aitf%vv£Tat".
320 Diogenes
Laert.
VII 23.
(i£(ic3Xa)ni6(iivov d^£a6d(i£vog,
td
t&v
yv
nQbg avt6v „6(>&
tivbg
tfov, £(pr]y
naLdaQLOv tov frv/iov
Tx*'^."
321 Diogenes Laertius VII
23.
eXey^ di
(scil.
elvai tfig olrl6£a)g dXXorQLd)t£QOv nQbg xatdXrjil^LV
6 Z?jvcov)
t&v
(irjdhv
inL6Tr}(ia)v.
9 &YQiov scripsi, &yqov vulg.; cf. Schol. ad Ar. Nab. 848 &Y(fiovg ixdXovv 20 toiavTTi xoiavta scripai, rotavrr] 19 dg(i6tT0v BPF. fovg naiSiQaaxdg. 32 Ix^i L. 38 ol^aews D, non^oem BPL. PD, rotavra BF.
ss
ZENO
70
CITIEUS.
322 Gnomologion Monacense (ihv
6
avtbg (Zi^vav) stpr} rijv tov asQog Xa^^dvaiv t6 (pag, rrjv dh tl^vx^fjv anb t&v
ccjcb
0Qa6Lv
198.
fiad^Tj^tov.
323 Stobaeus ovtG) Jtev£6d-at
5
Floril. 98,
68 Mein.
Zi]vav eXsysv ovdevbg
i^fiag
^qaxvg yaQ ovtcog 6 ^log^ ii ds tsxvr) tag t^g ^vxfig v66ovg Id6a6%-ai dvvayLSvri.
Sg
x(><^vov.
^axQT]^ xal [laXXov ij Diogenes Laert. VII 23.
—
ts
^rjdsvog
ovtcag
rj^ag
slvai
hvdsslg
cbg
Xq6vov.
324 Gnomologion Monac. 10
s0tL (plkog „aylAos,
(^stpri)^
S6tt (piXog', dllog.^
trjd-sig tlg
325 Diogenes ov
iyd).'''
avtbg
—
Zrid-L,
^Qbg t6
5?jv
lyd).
tb sv yCvs^&aL fisv
naQa
fiLXQdv,
serm. 26
(Boissonade Anecd. Gr. Vol. I p. 450). avd-QOJts^ (irj (i6vov Xva (pdyrig xal xCr}g, dXl' tva
a> si)
^rlv xataxQrj<3rj.
53. t6v(p
s(pr]
dittXsy6fisvov,
&(57CSQ tovg VTtoHQLtdg., tr^v (isv (pcavriv xal trjv dvva^iLV (isydlrjv sxslV t6 [isvtoL 6t6iia [ir] SlsXxslv o noLsiv tovg noXXd fisv XaXovvtag^
ddvvata
ds.
328 Diogenes doxsi
Ttt
Laert.
329 Diogenes dXL0d^stv
VII
r]
tfi
Laert.
si
sl7c6vtog ds tLvog ott
20.
XoydQLa tcbv (pLXo66(p(av
xal tdg 6vXXa^dg avtcbv^ 25
tC
VII 23. iQa-
Diogenes Laert.
Idem Apostol. VIII 34n, Arsen. XXVII 327 Diogenes Laert. VII 20. dslv ds 20
iQotrjd^slg
{Zr^vcov)
(iLXQOv slvaL.
firiv
Zr]V(ovog'
t6
6
S(pr},
Laert. VII 26.
326 Maximus li
197.
olog
^,XsysLg, sItcs,
dvvat6v, ^QaxsCag
VII 2Q.
(iLXQa
tdXrjd-fj.
avtS
dsi fisvtoc
slvaL.'"''
sXsys ts xQsittov slvaL toig jco6lv
yX(ottr].
Cetera huius dicti testimonia, quod etiam Socrati tribuitur, composuit Wachsrauthius in Sauppii Satura philologa p. 29 (Pearson). 330 Diogenes Laert. VII 23. t6 xdXXog slns trjg q^cavrjg avd^og 30 slvttL'
tov xdXXovg
ol 81
tr]v (pcavrjv.
Haec quoque corrupta
esse constat. 6Gi(pQo0vvr]g pro (pc3vf]g scripserimt Cobetus et Wilamowitzius, collato Diog. Laert. VII 130 &Qa dv^og dQStf]g. Potest etiam, ni fallor, priore loco Q(bfLr]g scribi, altero (pavr]v retineri. 3.5
Ita origo corruptelae esset apertior.
Laert. VII 21. sXsys ds xai tav (pLXo66(pcov tovg ocoXXd [isv d66q)ovg stvac, td ds (iLXQa xai tvxrjQa dfia&sig.
331 Diogenes 7cXsC6tovg td 10
^cpri
addidi.
— Arist. Eth. Nic. IX 4
p.
1166 a 31
?
yag 6
cpiXog
aXXog
est tamquam alter idem (Pearson). Cic. Laelius § 80 verus amicus airos. 18 xova) B, post tov littera erasa in P, rbv vd> L. 11 ?9rj om. BPL. 21 TtoLsTv aSvvata Si vix sunt ipsius Zenonis, sed explicantis; dSvvata cor36 aocpovg L; 35 eocpcov B, cpiXo add. mg. ruptum; fortasse XAYNAAE. .
.
.
—
scribendum videtur: xd
[ihv fiSYaXa aocpovg.
APPENDIX.
332 [Theodor. Metoch. „^Ad«,
xcc(fijX^£v^
xatv %aX
p.
ovdlv JtQos
xov ^Cov
812
ifih
71
xal 6 ftlv Z^vav SXiytv xaddAov," xcqI t&v ivtttv^u XQccy^aKiessling.
Appendix. Fragmenta Zenonis ad singulos I.
IliQl 'Avd^Qanov Ov6£C3g==n.
XIV
libros relata.
•
(ind.).
yi3fo^vr}(iovev(ittTa KQttxrjxog 'Hd-ixd (ind.)
II.
62, 32.
250
p.
59, 11.
"EXbyXov 6vo
(ind.).
1
n.
/dlttTQL^al
fr.
IV.
273
p.
fr.
III.
1
n.
V. TIsqI xfis 'EXXrjvixflg Uttidsiag VI. Elg 'H61680V ©soyovLttv fr.
1
i*
(ind.).
APPENDIX.
,72
XV. nsQl 0i>6iag fr.
6
1
n.
85
24, 5.
p.
XVI. nsQlVilfsag (ind.). XVII. n£Ql na^av (ind.) n. 211 fr. 1 p. 51,
32.
XVIII. IIsqI JJoirjtixrlg 'JxQ0C(6SG)g
XIX. IIoXirsLa (ind.) fr. 1 n. 222
10
18
20
25
p. 54,
3
p. 59,
4
p. 59,
24
fr.
2
n.
fr.
3
n.
248 252
fr.
4
n.
259
p. 60,
fr.
5
n.
260
p.
fr.
6
n.
261
p.
fr.
7
n.
fr.
8
n.
fr.
9
n.
262 263 264
fr.
10
n.
fr.
11
fr.
12
fr.
fr. fr.
p.
26 30 60, 60, 34 60, 38
p. 61, p.
13
61, 25
p. 62,
3
n.
265 266
p. 62,
8
n.
267
p.
13
n.
268
p. 62,
14
n.
269
p.
15
n.
270
p. 62, 20.
62, 10
13
62, 16
XX. nQO^Xrj^idtcov 'OnrjQLxav fr. 1 n. 274 p. 63, 6 fr. 2 n. 275 p. 63, 16. XXI. IIvd^ayoQixd (ind.). XXII. IIsqI Z!rj(istc3v
XXm.
Tdxvri
(ind.).
s'
(ind.)
(ind.).
(ind.).
XXIV. nsQL Ovasag 80
fr.
1
XXV.
n.
176
IIsQL toi)
p. 44, 35.
xata 0v6lv Blov
XXVI. XQslat fr.
1
n.
272
p. 63, 29.
(ind.).
PARS
II
ZENONIS DISCIPULl
1.
333 Diogenes
Aristo Chius. VII 160.
l^pttfrojv 6 Xtog 6 ^dlavd^og, inLxaXovfievog Eeiqi^v (secuntur placita). ovxag d% tpiXo6o(p&v xal iv Kvvo6dQy£i Siaksy6fi£vog t6xv6Bv aiQBXL6xiig axov6ai. Mikxiddrig ovv Laert.
r^v di xig jcsi6xixbg xal zlCrpiXog 'j4Qi6xav€LOL nQo6rjyoQsvovxo. 6x^0) xsnoLrjfiivog' 8^«v 6 Tlilov (prj6l JtSQl avxov' (fr. 61 W.)
xal
5
xaC xLg !4Ql6xc3vog ysvsi^v ano alfivXov eXxcov.
xuQa^aXav
dl IIoXi^cjvL,
/iLoxXfig 6 Mdyvrjg, (uxid^sxOj Zrjvo)-
<pr}6i
vog d^QC36xCa (laxQa 7tSQL7CS66vxog' (secuntur narratiunculae de Aristonis cum Persaeo et cum Arcesilao litibus n. 346. 347) BL§XCa dl
10
a-dxov (piQSxaL xdds'
IjQOXQsnxLxav
/3'.
xsQi x&v Zilvavog doy(idxcjv' dLdXoyoL' 1»
6xoXc)v g'*
xsQi 6o(pCag dLuxQL^av
§'*
iQaxLxai SiaxQL^aC' vnofivrjfjLaxa
vxIq xsvodo^Cag'
vxofivrjfidxav xs''
M
d7CO(ivr](iovsv(Ldx(ov y''
XQSL&V
La''
XQog xovg QtjxoQag' jtQOg xdg ^Xs^Cvov dvxLyQatpdg' TCQog xovg dLaXsxxLxovg y''
TCQog
KXsdv&rjV ixL^xoXav
d'.
(Distinxi epistulas a libro
icq.
KX.)
UavaCxLog ds xai £G)6LXQdxr]g (i6vag avxov xdg ijCL6xoXdg (pa6L, xd dh dXXa xov UsQLJcaxrjXLXov *AQC6xcivog. xovxov X6yog (paXaxQOv
||
««6
Qui cum profecta siut, certe non referenda sunt ad catalogum qui antecedit. Bcholas, diatribas, hjpomnemata, apomnemoneumata, chrias contineat, valde accommodatus est ei philosopho, qui scribendo fere absiineret. Nam baec omnia
k
ARISTO CHIUS.
76
(scil.
rov
ov GvvsyQatpav,
ol d' olcjg
VTCOfivi^fitttcc,
q)iXo06^(ov) xatiXi-
coOtcbq
xatd nvag Uaxatd ttvag
——
Utilncov, ^CXinnog^ Mevidrniog, IIv^Qav
XQcctrjg,
5
xal ol (£hv avr&v
prooem, 16.
Cf.
xov
IIv&ayoQag^ l4Qt6t(ov 6 Xlog nXiiv ixi^toXatv hXCyav. 334 Themistius or. 21 p. 255 Hard. ixtpavivtog dh iv
(piXo6o(pC(f
xal ixXd^^avtog tov dXri^-ovg^ dvaiiicotl Ttdvtsg aTCoXavovGiv ol 6vXdid tovto ri6ndt,eto 'AQC6tc3v KXedv&rjv xal XaP6(i£voL Tov SQyov.
t&v
biiLXrjT&v ixoLV(hv6L.
336 10
XXXIH
Ind. Stoic. Herc. col.
4.
etc. v{pg to)v XCov %aQa(i col. XXXIV. tflg tQay(p8{Cag r}) (lihv T«5 vm dh aQ(io6(tb)v 'iv (i6v{p)v xa(l) .
.
(n;s)QC ye
[liiv
'AQC6t(a-
|
.
I
dv)\dQC!)VLtLg t-^g yQa((prig)'
To(t)ov|Td Tt
|
'
(i{6vo)v
I
r^(o(g) vcp
(ri)iiG)V
8
.
.
est; sed sententia
parum
(lerd) T-^g
tQayad^Cag
didione fucato. Supplementa in textu posita sunt Buecheleri. 336 Ind. Stoic. Herc, col, XXXV, 6vvevinveL iiet{a) I
Tt xa(l d-v)(i6v, co67teQ
\
tav X6yc3v
\
(pr]6lv 6 (jt)oLr}tr}g trj(v) 'Ad-rjvav,
exa6 Tov xad-(d)jteQ (letejtL (lid^aLg (iv) Aristonis admirdbilem dicendi vim describi certum est. .
.
.
.
.
.
a6d-'
etc.
|
\
1
337 Aelianus Var. Hist, IH 33, ZdtvQog 6 avXi^trjg 'AQC^tcotov vog (pLXo66(pov otoXXdxLg riXQoato xal xrjXovfievog ix tav Xeyo[iivc3v iniXeyev' el
tovg
(E 215)
fi-fj
td8£
iycj
t6i,a (paeLva
iv nvQL
avXovg aivLtt6(ievog xal tQ6nov tLvd
naQa^oXri 30
6vv)-
a)fi(a
Agitwr fortasse de loco lihri ohscuro et tragica Qui liher aut Aristonis fuit aut de Aristone conscriptus.
(livog
2h
certum
pertinere
tig Trjg yQa(q)f}g).
djjcj/^
20
modo
Temptavi: (%Qhg 8e t6 noXXa%Sig
perspidtur.
^vva^&aL ilrjyeL6&ai xdv d6d(p£La
|
oi)
etc.
.
Nolui omittere, quae ad Aristonem aliquo 15
Xe(j%-)ev
tfj
nQog
338 Strabo
tijv
d^eCrjv,
tixvrjv
ix(pavXC^c3v
(pLXo6o(pCav.
15 (de Eratosthene), ,.,iyivovto ydQ, q)rj6Lv, ag ov8inote, xatd tovtov tbv xaLQov v(p eva neQL^oXov xal (iCav jt^Xtv ol xat' 'AQC6tc3va xal 'AQxe6CXaov dvd-r]6avteg (pLXoOocpoL.^^ I p.
'
— —
'AQxe6CXaov xal 'AQC6tc3va t&v xad-' avrbv dvd-r]6dvtc3v xoqviv avtalg yaQ talg dno(pd6e6L tavtaig Ixavi^v (paCovg tCd-r]6LV.
6 8e
ab
aliis
probabile est
referri potest.
litteris
mandata
Quod fortasse ad dialogos quoque ab ipso Aristone cum discipulis habita. cum Alexino et dialecticis i./ugna Stoico esse.
Scilicet colloquia fuerunt
Protreptici, de Zenonis placitis liber,
7 Stoicus Aristo certe intelligitur in sequentitantum Aristoni conveniunt. bus Themistius etiam Peripateticum commemorat: jiQiGxav 6 iv. Avxsiov. 8 xal ix.oivmvst scil. non prohibuit, ne iidem adulescentuli et se audirent et H pap, 21 t^v Mriv&v e, APMOC 12 TQNOC A€ pap. Cleanthem. gr. K 482 zm S' ^intvsvas ^ivog yiavxcojtij kd-r^vri. ;
—
,
.
||
,
VTTA.
77
&6^ivtittv ifKpaivei tijg iavrov yvd>(ir]gy
t;
xov Zrjvojvog xov Kixiiejg
yvejQtfiog ytvd^evog yi^tlvrjdi xciv (ilv ixdvov dtadtl^aiiivav ovdevbg 6 ixeCvo) duve%^ivxag xal &v dtadoxij ovde(Ua 6a^(lifivrjxai.^ xovg T«t, xovxovg av&ii6aC q>t)ai xaxa xov xaiQOv ixetvov. '
330 Diogenes {m6 xivog
VII 182.
Laert.
ovxog (bcU. Chrysippus) dveidiad^elg
nuQa '^QCaxavi (lexa noXl&v ajoXa^oi' 7tQo6elxov.) ovx av i
ott ovxl
noXXolg, elne^
t
„ff xolg
340 Diogenes
Laeii;. VII 18. jiQCaxuivog 61 xov (ladi^xov xoXXA evia di xal TCQonexcbg xal d^Qaffiog ,,(idvovx evtpvcbg, StaXeyo(iivov
vaxov^ elnelv (xbv Zrjvova)^ el (ir^ 6e 6 naxiiQ (led^av iyivvtjaev.^'' Sfrfv avxbv xal XdXov dnexdXet^ fiQaxvX6yog av. 341 Athenaeus VII 281 c. xal xav Uxolxav di rtves 6vve<prirl>avxo xavxr)g xijg
rjdovilg'
yovv 6 KvQt^vatog (la^x-^g bg ^v slg xov dnb t^g Zxo&g^
'EQaxoad^ivrjg
'AQCaxcovog xov Xtov,
yev6(ievog iv xa i7rtyQtt(po(iivc} 'AQCaxcavt JtttQeiKpttCvet xbv 6t8d6xttXov iag v6xeQov 6Q(i^6ttvxtt inl XQvcprjv, Xiycov ade' ,,i^6r] 6i noxe xai xovxov necpaQttXtt
xbv
xrig r]8ovi]g
TCttQtt
xf]
64 W.)
(fr.
Kixiiag yvaQt(iov,
is
xal dQexr]g (ie66xotxov diOQvxxovxa xal dva-
i^dovjj."
342 Athenaeus VI 251 b. 6tXXav
lo
TC(iav 6 OXtd6tog iv
xa xQCxa xav
xbv Xtov, Ziqvavog 61 tov cpr]6t yevi6^at IleQ^aCov xov
'AQCaxavd x6XttXtt
ixaiQog- 'Avxty6vov xov fitt6tXiag. 343 Diogenes Laert. IV 33. xal xi]g 6tttXexxtxrlg elx^xo (6
«o
^Qxe-
xav 'EQexQtxav iqnxexo X6yav' o^ev xttl iXiyexo in' ttvTov 'bn' 'AQC6xavog' nQ66^e nXdxav^ '6nt^ev IJvQQav, (ii66og ^t66aQog. 344 Sextus hypotyp. I 234. (de Arcesilao locutus) ev^ev xal xbv 6CXttog) xttl
'AQC6xava
m
slnetv neQl avxov'
nQ66d-e nxdxav, '6ntd^ev IIvQQav, (ii66og ^t66aQog, 6ttt
xb
nQo6XQii6d-ttt
xf]
6iaXexxtxi]
xf]
xaxa xbv /Jt66aQov^ elvat 6\
so
ttVxtxQvg nXttxavtx6v.
345 Diogenes
Laert.
IV
40.
(6
'AQxe6CXttog)
xaxa
xttl
xal yttQ 69-i]vttt
xttl
^r](ir]XQCov
3 Scil.
KvQ-^vrjv int nXiov iQaMvQXeavov' i
xov nXev6avxog
Xiyexat xal KXeoxdQovg xov
elg
Cleauthem nominare debuit, secundum Strabonem.
||
dtsvix^^vxas:
U desidero: utitur Diog. LaSrt. de Aristoue, Herillo, Dionysio. 14 Yix opus est dicere men11 XdXov, Xa in ras. B. xal (pro oi>x) tvtpv&g. 26 II. Z 181 tionem Aristonis ab Eratosthene factam valde honorificam fuisse.
eodem vocabulo
Ttqoa^s Xtav, 6in&£v dh dQdxeav,
(lioari
dh ^{i^i^o.
85
ARISTO CHIUS.
78
xa^d^avrag elxsv^ avtbs ^£v ^ikeiv avot|at, ixstvov dl SlccxoXvslv. Tovrov ds i]QC3V xal ^rjfioxaQrjg 6 Adxrixog xai Tlv&oxkrlg 6 rov Bov'
ysXov ovg xaraka^oov vn dvsi,i,xaxiag naQaicoQSlv s(prj. dta ravra d'^ ovv sdaxvdv rs avrbv ol jtQosiQrjfisvoL xai iicidxcanrov d)g
6
^dXieta ds snsti&svto avta xaQa 'IsQa>vv[ic) bnots 6vvdyoL tovg cpiXovg ig f^v 'AXxvoviag rov IIsQLTcatrjtLxa, 'AvrLydvov vlov rjfiiQav, slg jjv Ixavd XQW^^^ dxidrsLXsv 6 'Avriyo-
Xo%Xov xai
(fiX^doi^ov.
ta
svd-a xal TiaQairov^svog sxddrors rdg iTCLXvXixsiovg i^ijy^asLg JtQbg AQidrjXov TCQorsivovtd rt d'scoQri^a xai d^Lovvru
vog jtQbg dn6Xav0LV.
avtb XiysLv sItcsv ^,dXX' avtb tovto yLdXLGta cpLXo6o
10 slg
AQXSOiXaov, ots d-sa6d^svog tavQov tSQatadrj ^r]tQav s^ovta „ol^oi, didotai 'AQxs6LXd(p iTCLXsiQrjfia xatd rfig ivaQysiag.^'
tqpij, 15
^Qbg ds rbv (pd(isvov 'Axadvj^alxbv ovSsv xaraXa^L^dvsLV ^^aQ* ovds rbv nXr]0iov 6ov xad^rjfisvov 6^)«?;" sinsv dQvr]6a^ivov dl' 6' ixrvq)Xci}6sv, icprj, rig dcpsiXsro Xa(inddog avydg;^' Diogenes Laert. VII 162. fidXL6ra dh nQ06sLxs (scil. Aristo)
„Ttff
347
doyfiarL ra rbv 6ocpbv d86^a6tov slvaL. nQog o UsQ^alog ivavtLovfisvog dLdvfiov d8sX(pcbv tbv stSQOv inoirj6sv avtoi naQaxatad-T^xriv dovvaL, snsLta tbv stsQov dnoXa^slv xai ovtcig dnoQov(isvop llrc3LXGi
20
dLrjXsy^Ev.
348 dicere 25
Cicero de nat. deor. III 77.
solebat,
si
verum
est,
quod Aristo Chius
audientihus philosophos iis, qui hene dicta male posse enim asotos ex Aristippi, acerhos e Zenonis schola
nocere
interpretarentwr ; exire.
349 Diogenes
'AQi6tLnnog) toitg tav iyxvxXiav naLdsvfidtcav (ista6x6vtag^ (pLXo6o(piag 8\ dnoXsLcp&ivrag bfioiovg eXsysv slvaL rb d' ofioLov xai 'AQi^rov tbv yaQ '0dv66ia xata^dvta 30 slg
Laert. II 79.
q.8ov rovg fihv vsxQovg
(6
ndvrag 6xs8bv ioQaxivaL xai 6vvrsrvxrj-
xfcVat, rrjv 61 ^a6iXL66av avrijv
350 Stobaeus Mein.).
'Ex
Florilegium
tav lAQi^ravog
(iri
4,
ts&sded^aL.
109 Vol.
'OfioiafuHraiv.
I p.
246 Hense
AQi6ra)v 6
(4,
110
Xlog rovg
nsQi rd iyxvxXLU (lad-^^ata novov(iivovg, d(isXovvtag ds cpLXo6ocpiag, 36
sXsysv bfioiovg
sIvul
rolg
(ivrj^rrJQ^L rrjg nrjvsX^nrjg^
vovtsg ixsivrjg nsQi tdg d^SQanaivag iyivovto. Cf. Diog. Laert. 11 79. Plut. de lib. educ. p. 7 d.
o'C
dnorvyxd-
Gnomol. Vatic. 166.
Crameri Anecd. Paris. IV 411, 15 (Hense). 13 ots]
BP.
II
\L7]8ev
in litora P^. 14 kQ-KiaiXai B. 16 k-Ka8rui,i%hv 17 xis 8i as B. 19 8o^aat6v BPL. itixpXcoas B. Cf. simile dictum Zeuonis n. 242.
6L, BPL.
ivcc
23 esset Madvig.
oTi
||
PLAcrrA.
idem
79 Aaigxxi^ 3tfrt; xibv 6Xi,yaQa}g elxev iuxnov' xut
6 avtbg rovg noXXoi)g elHuf^
4, 110.
Xttxa xbv
r^
dygbv inifieXov^ivog ndvxav^ ydQ xovxovg x&v xxrjfidxav nXel6xriv inifiiXeiav noioviiivovg negiOQ&v na&ibv dyQCav ov6av. (Od. o> 249). tijv Vvx^v eavx&v nXi^Qtj
P 1 a c i t a. 351 Diogenea
Laert. VII 160.
»
^kgCaxav
6 Xlog
— xiXog
i<pr)6ev
ddiaq)6Qag exovta ^^v n^bg xu [lexa^v dQexi^g xal xaxCagj kv avxolg naQaXXay^v dnoXeCnovxa^ dXX' inC^rjg inl firjdl fjvxivovv ndvxav exovxa' elvat, ydg ofioiov xbv 6oq)bv xa dya&a vnoxgix^^ bg elvai xb
&v
@eQ6Ctov &v te
xe
nQ66anov
'/4yafiinvovog
t6v te
i)noxQCvetai nQ06rjx6vtag.
dvaXd^rj, ixdteQov t6nov xal tbv Xoyixbv
(pv6ixbv
lo
'
elvai vnlQ rKi&g^ tbv 6 ovSlv nQbg rjfjucg^ (i6dvtJQet, Xiyav tbv /i^v vov d\ tbv ri^Lxbv elvai nQbg 'fiticlg. iotxivai dh toifg ducXexttxovg X6yovg totg dQaxvCoig., a xaCtoi doxovvta texvix6v Ti ifKpaCvetv, &XQr}6td
dQetdg te
i6tiv.
Xotg
nag
noXXdg
o{)te
xaXovfiivrjv
6v6(ia6L
.,
ei6riyev,
6
Z^vav^ ovte
(iCav
noX-
u
MeyaQLxoC, dXXd xaxd xb Jtpdg xC
ot
ag
ag
ixeLv.
W. jiQC6tavog'
'AQC6tav eq)rj twv elvaL td (lev n^bg 'f}(idg^ td dh (irjf^rjtovfiivav nuQa tolg
352 Stobaeus
13
ecl. 11 8,
'
'fi(iag
vn\Q
dh td dLaXextLxd 'f)(JLdg
to
y&Q 6v(ifidXXe6d-ai n^bg inav6Q%a6Lv ^Cov)' dh td q)v6Lxd' ddvvata yuQ iyv&6^aL xal ovdh nuQixeLV (/ti^
XQeCav.
XV
62, 7 (p. 854 c). ravra (iXv ovv praep. evang. 6 ZaxQttxrig' (letd di avtbv ol neQl 'AQC6tLnnov tbv KvQrjvalov, ineLd'' v6teQOV ol neQl 'AQC6tava tbv Xlov inexeCQrj6av XiyeLv ag SioL
353 EuBebius
n
yaQ di^ ravra (t\v dvvatd xal a
(i6va td 'fi&Lxd q>LXo60(peLV' elvaL XL(ia' to-vg (livtoL
Xrjnto-vg elvaL
ne^l
e6e6d-aL nXiov^ dXX trag. adesp.
ei
(t^^t'., '
tfjg
xal 6(p^elev., '6(peXog exeLV
ovd
'
el
(ieteaQ6teQ0L tov
7 tt pro
ydQ
^,utv
dQd^i^vteg (frg. so
x^^f'
^^^(> ^^ nXeLada
tbv ndvta x66(iov xal f^v tav 8vra)v drj (5ta ye tovto g rj
ov yuQ
dvdQCLOtiQOvg
ovdh l^xvQOvg ^ xaXovg
22 oHre
*
n6vtov
a^vtotg totg ii(L(ia6L xatCdoL(i,ev
(lijv
(irjdlv
UeQ^iag
131 N) 'vniQ te
dLxaLotiQovg
tL.
t)
rj
6a
nXov6Covg,
'fi(iag
av x^Q^S
Itffff^at,
xai
o^vx ol6v te ev-
10 ixaxiQmv B. 14 &x(fntra B\ corr. B» cf. n. 391. ra BPLD. 32 ad Euripidis Andromedam rettulit Meineke. Meineke.
libri, corr.
Htoioorum v«Uruiii fragm.
I.
9
S6
ARI8T0 CHIUS.
80
o&ev dg&ag elne UcaxQdrrjg ort tav
daL^ovetv.
'6vxGiv
r&
(ilv
'bn^Q
etvai yaQ xa (pv0ixa ^lv vtcIq rili&g Blri^ xa ds ovdlv ngbg rjfi&g. xov d-dvatov ovSev ta dl iista TCQog ^^ag, ^ova dl nQog rifiag r}{ias, Sh xal td dvd-QG)JtLva. xavxrj xaiQSLV avtbv elndvta trj '/dva^ayoQov 6
xal
^AQxeXdov (pvGioXoyCa
tpritEtv '
xax6v t dyad-ov te tetvxtai. Kal aXlcog dh elvai tovg (pvOixovg X6yovg ov xakenovg o^bdh ddvvdtovg (i6vov, dXXd xal dde^eig xal tolg v6(ioig 'bnevavxlovg. toitg fihv oxti ol iv fieyaQoiGL
^rjd' elvai d^eovg tb
yaQ d^iovv 10
6v
?)
vlav
xal ndvta ^aXXov
t6 £v,
na[in6Xlriv
r)
ovGav tovg
(lev
tovg 8h neneQa0(ievov, xal tovg de xad-dna^
VI 103. dQe6xeL ovv avtolg (scil. tolg Kvxal tbv (pv(fLxbv tbnov neQiaiQeiv., e(iq)eQa>g AqlvLXoig) tbv XoyLxbv 6tG)VL ta Xtoj, (Lovcp 8e nQ06exeLv ta ri%-LXG). 365
Laert.
Cicero Acad. Pr. II 123.
crates, liber
20
yaQ dneLQov dno(palveLV t6 n&v^ d^iovv dnavta XLveld^aL^ tovg
(ihv
(irjdev.
364 Diogenes
16
na^dnav^ tovg dh tb dnevQov ^ t6 tovg voiiL^o^evovg' fi^v T'av diaq)(o-
Aristo Chius, qui
Liber
putat posse. 366 Sextus adv. math. VII 12.
igitur
istorum
nihil
xal
a
(scil.
tali
irrisione So-
physiixyrum)
scnri
'AqC6x(ov dh 6 Xiog ov
t^v te (pv6Lxriv xal koyixijv %^ec3QCav d^d t6 dv(0(peXeg xal nQbg xaxov tolg (pLXo6o(pov6LV vndQ^eLV^ dXXd xal tov rjd-LXOv t6novg tLvdg 6v(ineQLeyQa(pev, xa^dneQ t6v te naQaLvetLxbv xal tbv vno^etLxbv tbnov xovxovg yaQ elg xCt&ag dv xal nai(i6vov,
25
ag
(pa6L, naQrixeixo
daycjyovg nCnxeLV^ aQxeiv dh n^bg t6 (laxaQCcog ^iavaL tbv olxHovvta (isv
tav
nQbg dQetr^v Xoyov, dnaXXotQLOvvta dh xaxCag^ xatatQe^^fovta bh fi£Ta|v TovTOf, neQl d ol noXXol ntorj^evteg xaxodaL(iovov6LV.
367 Seneca
epist. 89, 13.
cuas esse dixit naturalem 30
etiam contrarias.
et
Ariston Chius non tantum superva-
rationalem
(scil.
partem philosophiae) sed
moralem quoque, quam solam rdiquerat, drcumcidit.
nam eum non
35
locum, qui monitiones continet, sustulit et paedagogi esse dixit, philosophi, tamquam quicquam aliud sit sapiens quam generis hu-
mani paedagogus. 367 a Lactant. div. instit. VII 7. Ad virtutem capessendam nasd homines, Ariston disseruit. 368 Seneca epist. 94, 1. Eam partem philosophiae, quae datpropria cuique personae praecepta nec in universum componit hominem, sed marito
quomodo se gerat adversus uxorem, patri quomodo educet domino qu^tnodo servos regat, quidam solam receperunt.
suadet,
liberos,
25
cc(fKtla9oci libri.
PLACrTA.
81
Sed Ariston Stoicus (e) corUrario hanc partem levem exisHmat et quae non descendat in pedus usque. ad illam habetUem praecepta plu-
rimum boni,
decreta philosophiae constUutianemque summi bene ac didicU, quid in quaque re faciendum inteUexit qui
ait proficere ipsa
quam
aU, sibi ipse praecepU.
359 Seueca
i
epist.
Qui hanc partem
94,5.
eam quae dat
(scU.
propria cuique personae praecepta) videri volunt supervacuam, hoc aiunt: Si quid oculis oppositum moratur aciem, removendum est. illo quidem obiecto
operam perdidit, qui praecipit:
Eodem modo
riges."
dispiciendum ordinem impedit, nihU paire, sic
error
cum
obfusus
uxore." si
est;
„sic ambiUabis, iUo
uhi aliqua res chcaecat
nihil ille
enim
agit,
animum
et
manum ad
por-
of/iciorum
qui praecipit: „sic vives
quamdiu menti,
proficient praecepta,
quid cuique debeatur fadendum sit, non efficis sanum. monstras: hoc quomodo manente paupertate discutitur,
lo
cum
adparebit,
officio; alioquin doces illum, quid sano
Pauperi ut agat divitem fieri
potest? ostendis esurienti, quid
medullis
Idem
detrahe.
famem
tibi
tamquam
de omnibus
venda sunt, non praecipiendum, quod
fieri iUis
vitiis dico:
ipsa remo-
manentibus non
nisi opiniones falsas, quibus laboramus, expuleris, nec avarus,
pecunia utendum sU, temnat.
exaudiet,
efficias oportet,
vit
sciat
sciat
non
esse
qu^mj nec
quomodo periculosa conpecuniam nec bonum nec malum esse; ut,
tam timendum quam fama
mori.
potest.
quomodo
nec timidus,
ostendas Uli miserrimos divites; efficias
sibi facitf
mtmdi
His
to
quicquid publice expavimus,
circumfert, nec dolere
[quem-
saepe in morte, quam pati lex est, magnum esse soneminem redit; in dolore pro remedio fuiuram obsti-
latium, quod ad nationem animi, qui levius
u
satur faciat: fixam potius
a
quicquid contumaciter passus est. non doloris esse naturam, quod potest nec qui extenditur magnus optimam extendi. omnia esse nec qui est m,agnus fortiter excipienda, quae nobis necessitas imperat.
decretis
cum Ulum
in conspectum suae
condicionis adduxeris et cognoverit beatam esse vitam
dum
voluptaiem
est,
sed secundum naturam,
hominis adamaverit, tu/rpitudinem solum
non quae secun-
so
cum virtutem unicum bonum
malum
fugerit,
rdiqua omnia,
bonam vaietudinem, vires, imperia scierU esse mediam partem, nec bonis adnumerandam nec mMis: monitorem non desiderabU ad singula, qui dicat: „sic incede, sic coena. hoc viro, hoc feminae, w divUicLS, honores,
hoc marito, hoc cadibi convenit." ista enim qui diligerUissime monent, haec paedagogus puero, haec avia nepoti praeipsi facere non possunt. cipU, et irascendum
dum
non
esse
magister iracundissitnus disputat.
si lu-
litterarium intraveris, scies ista, quae ingenti supercUio phUosophi
iactant in puerili esse praescripto. 23
quemquam
dtlevi.
28 Cf. Rpicuri
fr.
446 Us.
ARI8T0 CHIU8.
82
an dubia praecipies? non desiderant manifesta monitorem. praecipienti duhia non creditur. supervacuum est
Utrum
deinde
ergo praecipere.
manifesta
id adeo sic disce:
id mones, quod ohscurum est
si
ambiguum, prohationibus adiuvandum Quare? „quia iustum
Omnia
est."
prohatarus
es,
mihi de
ista
et
Ula per quae
„Sic amico utere, sic
iprohas, plus valent satisque per se sunt. socio."
si
erit.
cive, sic
locus
iustitia
aequitatem per se expetendam; nec metu nos ad illam cogi nec mCrcede conduci; non esse iustum, cui quicquam in hac hoc cum persuasi mihi et perbibi, quid virtute placet praeter ipsam. Ulic
tradit.
10
invenio
quMe eruditum docent? praecepta dare
ista praecepta proficiunt,
supervacuum
est,
nescienti
scienti
audire enim debet non tantum, quid Utrum, inquam, veras opiniones ha-
parum.
etiam quare. benti de honis malisque sunt necessaria an non habenti? qui non habet, nihil a te adiuvabitur. aures eius contraria monitionibus tuis fama
sihi praecipiatur, sed
15
qui hahet exactum
possedit. sihi
faciendum sit, submoveri potest.
etiam
iudidum de fugiendis tacente.
te
tota ergo
petendisque,
pars
scit,
quid
ista philosophiae
Ihio sunt, propter quae ddinquimus: aut inest animo pravis opinionihus malitia contracta, aut etiamsi non est falsis occupatus, ad falsa soproclivis est et cito specie qu^
non
oportet trahente corrumpitur.
dehemus aut percurare mentem aegram
et vitiis liberare,
quidem, sed ad peiora pronam praeoccupare.
itaque
aut vacantem
utrumque decreta philo-
sophiae faciunt. ergo tale praecipiendi genus nil agit. Praeterea si praecepta singulis damus, incomprehensibUe &pus 26
alia
enim dare debemus
alia
regum amidtias
feneranti,
alia colenti agrum,
sequenti, olia pares, alia inferiores
est.
alia negotianti,
In
amaturo.
matrimonio praecipias, quomodo vivat cum uxore duxit,
quomodo cum
quemadmodum cum sQ
ea,
aliquis, qu^m virginem quae alicuius ante matrimonium experta est,
hcuplete,
quemadmodum cum
indotata.
an non
inter provec-
aliquid esse disoriminis inter sterilem et
fecundam, novercam? Omnes species complecti non possumus; atqui singulae propria exiguni. leges autem philosophiae Adice nunc, quod sapientiae praecepta breves sunt et omnia adligant.
putas
ticyrem et
puetlam, inter matrem
et
si qua finiri non possunt, extra sapientiam terminos novit. rerum ergo ista praeceptiva pars subsapientia movenda est, quia quod pauds promittit, praestare omnibus non potest,
finita debent esse et certa; 35 sunt.
sapientia autem omnes tenet.
Inter
insaniam publicam quod haec morbo
interest, nisi 40
et
hanc,
quae medicis illa
traditur,
laborat, opinionibus falsis; causas furoris traxit ex valitudine, altera animi mala valitudo
quis furioso praecepta det,
quomodo hgui
debeat,
nihil
altera est.
si
quomodo procedere,
PLACITA.
idem in hoc
m
quomodo prinatc, erit ^mo, quem moest et curanda nigra ipsa furoris causa removenda. animi furore faciendum est. ipse discuti debet; alio-
quomodo in puhlico ndnt, insanior;
88
se gerere,
hilis
alio
quin abibunt in
vanum monentium
verha.
Alex. Stromat: 11
179
Haec ab Aristone
di-
cuntur.
I
360 Clemena
xl dij 601 'AQiOxoiVtt
361 Sextus Qov 6 Xtog.
Ti)v vyeCttv
ocTtXS^g
adv. matli.
xtti
xav xo
497
Pott.
xiXog ovxog slvai x-^v ttdia<poQCav ddidfpoQov dxolaCxei.
xaxaXiy 01(11
xb di ttditttpoQov
iiprj'
p.
Sylb., Vol. I p.
XI
;
63.
slvtti
jiti^
dl XQorjyfidvov ddidg>o-
xttx' ttvxijv naQajiXriOiov £(pr)6ev
l6ov ydQ i6xi xb nQorjyfiivov avxi]v Xsyeiv
'AqCoxcov
lo
ddid<poQov xa
dytt^bv d^iovv, xttl 6%s8bv dvdfittxi (i6vov dLtttpsQov. xtt^dXov yuQ xd (isxtt^v dQSxfig xttl xaxCag ddtd<poQa (lii sxsiv (ir}ds(iCav naQaXXttxvvd 6h dnojtQorjy^iivtt, yrjv, (irjdl xivd (i\v slvtti
dXXd naQtt xdg dLtttpdgovg x&v xttiQdv nsQi6xd6SLg
(ir^xs
xd Xsy6(isvtt
u
yCvse^ttL nQorjy^isva, (i^xs xd Xsy6(i,svtt dnonQofix^tti idv yovv diri xovg (ikv vyiaCxttx dvdyxrjv vnaQxsLV dnonQor)y(isva. xal dta tovto dvttLQslo&tti, xovg dh vovxttg inrjQSxSLV tc5 xvQdvvcj
nQO^X^^'' ^dvxag '
vo6ovvxttg dnoXvo(iivovg T^g vnr]Qs6Cttg 6vvttnoXvs6&ttL xal T^g dvai' xbv xaLQbv Qi6s(og^ sXoLX ttv (jlccXXov 6 6o(pbg xb vo6slv xuxd xovxov
m
^ [oTt] t6 vyiMLvsLV. xttl xttvxri ovxs rj vysCa nQorjy(iivov i6xl ndvx(og ovzs tj v66og dnonQorjy(iivov. a6nsQ ovv iv xttlg 6vo(ittXoyQtt'
(pCttig
ttXXox
dXXa nQoxdxxo(isv 6xoLxsla, nQbg xdg 8Ltt(p6Qovg nsQL6xtt-
6SLg dQXL^6(isvoL^ xal xb (ihv diXxa oxs xb xov ^Ccavog bvo(ia yQd(po(isv^
ov xfi
xb dh laxa oxs xb xov "Icavog, xb dh
ss
.,
xtcxCag nQdy(itt6Lv
ov (pv6LX^ xig
'
yCvsxai, sxiQcov
xaxd nsQC6xa6LV 6h (laXXov. 362 Cicero Acad.Pr.11130. auditor, re prohavit ea, quae
nec
malum
nisi
quod
naQ sxsqu nQ6xQL6ig,
Aristonem, qui cum Zenonis fuisset nihil esse honum nisi virtuiem,
virtuti esset
mediis ea momevUa, huic summum honum est, in his in
contrarium;
quae Zeno voluit, nuUa esse censuit. rebus neutram in partem moveri, quae ddia(poQCa ah ipso TuBC. disp.
nihU malum
363 diu
V
27.
Aristo Chius
— qui
nisi
dicitur.
quod turpe
esset, S6
diceret.
Nam
Cicero de finibua II 35.
Pyrrho, Aristo, EriUus iam
abiecti.
ibid.
V
23.
lam
8 unX&g ddidepoifov]
explosae eiedaeque sententia^ Pyrrhonis, Aristo-
cf.
so
ille verhis,
Zenonis
tt.
n. 191.
21 Sti seclusi.
ARiSTO cmus.
84
nis, Erilli, quod in hunc orhem,
itwidere
quem drcumscripsimus,
non
possunt, adhibendae omnino non fuerunt
Cicero Tuscul. disput. aliquid habeant; f,
V
Hae
85.
nam Aristonis,
sunt sententiae, quae stahilifatis Erilli
Pyrrhonis,
nonnullorumque
aliorum evanuerunt.
quoniam Aristonis, Pyrrhonis, Erilli iam qui tamen haherent ius suum disputandi rerum aliquem dilectum rdiquissent, ut ad officii inven-
Cicero de
explosa sententia est;
pridem de
officio, si
tionem aditus
364
10
stoni
officiis I 6.
esset.
Cicero de
fin.
II 43.
Quae
(sdl.
prima
natu/rae)
quod Ari-
Pyrrhoni otnnino visa sunt pro nihilo, ut inter optime valere
et
gravissime aegrotare nihil prorsus dicerent interesse, recte iam pridem contra eos desitum est disputari. Dum enim in una virtute sic omnia et
esse voluerunt, ut 15
eam rerum
unde oreretur darent, aut
selectione exspoliarent nec ei
uM
niteretur, virtutem ipsam,
quicquam aut
quam amplexa-
hantur, sustulerunt. Cf.
m
11 et 12.
IV 47. ut Aristonis esset explosa sententia dicentis nihil differre aliud ah alio, nec esse res ullas praeter virtutes et vitia, inter quas 20
quicquam omnino
V turpe
23.
sit,
ii
negant
inter eas res
365 23
—
interesset.
qui in rehus esse
iis,
in quihus nihil aut honestum aui cur aliud alii anteponatur, nec
ullam causam,
quicquam omnino putant
interesse.
Cicero de finibus III 15,50.
Ddnceps
explicatur differentia
rerum: quam si non ullam esse diceremus, confunderetur omnis vita, ut ah Aristone, neque ullum sapientiae munus aut opus inveniretur, cum inter res eas, quae ad vitam degendam pertinerent, nihil omnino interesset
neque ullum delectum adhiheri oporteret. Cicero de finibus V 73. Multa dida sunt ah
366 80
contemnendis ac despidendis rehus humanis; hoc praeter vitia atque virtutes negavit
rem
esse
antiquis
unum Aristo
de
tenuit:
ullam aut fugiendam aut
expetendam. 367 Cicero de legibus I 38. sive etiam Aristonis diffidlem atque arduxim, sed iam tamen fractam et convictam sectam secuti sunt, 86
ut virtutihus exceptis atque vitiis cetera in
—
55.
esset,
mum
si,
ut
Chius Aristo
dixit
summa
solum honum
aequalitate ponerent. esse,
qu^d honestum
malumque, quod turpe, ceteras res omnis plane paris ac ne miniquidem, utrum adessent an ahessent, interesse etc.
10 quod Madvig, cuiu
Lamhin.
libri.
21 uihil quod non aut
lihri,
quod non
del.
PLACITA.
868
IV
Cicero de finibuB
86
Bogea enim Aristonem, bonane
79.
ei
videantttr haec: vacuilas doloris, divitiae, valeiudo; neget.
—
quonam modo vitam valecrtnus
mus,
famem
Qtiid? quae Admirantes quaeramus nihU interesse nostra pute-
—
malane? Nihilo magis.
contraria sunt his,
aegrine
agere possimus, si
vacemus an cruciemur ddore,
simus,
propulsare possimus
necne
magnifice atque praedare, qitod
erit
possimus.
„Vives,
cumque visum,
numquam cupies, numquam timebis." 369 Cicero de finibus IV 43. Itaque mihi
gere,
qui finem bonorum
iUi errasse, alio tnagis,
scilicet
Pyrrho
esse
maxime
Aristo,
inquit
numquam
ages,
an-
videntur omnes quidem
dixerunt honeste vivere,
—
frigus, i
sed alius
lo
deinde Aristo, qui nihU relin-
quere (scU. quod praeter virtutem appetendum esset) non est ausus, introduxit autem, quibus commotus sapiens appeteret aliquid, quodcumque in
mentem
incideret et
Is hoc melior
occurreret.
tamquam
quodcumque
aliquod genus appetendi dedU, deterior
quam
Pyrrho, quod quod penitus a natura recessU. 370 Clemens Alex. Stromat. Pott.
U
20
p.
195
Sylb.,
quam
Vol. I
ceteri, is
p.
486
eXeyev !dQl6xGiv^ nQog okov tb reTQaxoQSov, r}Sovriv
oO-fv, C3g
Xvjtrjv (fofiov i7Ci^v[LCav^ nokXiig 8el xfig atfxiffffojff ocal (idxrjS-
371 Plutarchus de ov6a
exilio
5
p.
600e.
olov iaxiv
vvv
6oi naQovx ecxt q)v6ei yaQ
fiexdaxa^iq ix r^g
i^
«o
vofii^ofievrjg naxQCSog. oid' olxog ovd' dyQog ov8h jaXiielov^
ag 'AqC^xchv xal xakeldXld 6' dvo^id^exai yCyvexai, (i&XXov laxQetov xai xovxav exa6xov del XQog xbv oCxovvxa xa\ xQd)(iBvov. jcaxQCg,
&0TceQ '
iXeyev, oi)d
372 Seneca
epist.
115,
8.
Tunc
intellegere nobis licebit,--quam con-
k
temnenda miremur, simUlimi pueris, quibus omne ludicrum in pretio est; parentibus quippe nec minus fratribus praeferunt parvo aere empta monUia. quid ergo inter nos et iUos interest, ut Ariston aU, nisi quod nos circa tabulas
ct
litore calculi leves et
maculae columnarum
insanimus, carius inepti? illos reperti in aliquid habentes varietatis delectant, nos ingentium statuas
etc.
373 Plutarchus de 6X(ovi
(ihv
iyxaXav
Stoic. repugn.
oxi (iidg
374 Galenus de Hipp. yovv 6 'AqC6x(ov
«o
dQexfig
8
1034d.
XQv6iJt7Cog 'AqC-
VII 2 (208. 591
if^^xVS Svva(iiv^
ri)v dQexiiv xrjg il^vxfjg ed-exo (iCav, ini6xr](iriv
rj
dya^&v
M.).
xal xaxav. oxicv
tpevyetv xd xaxa,
fihv (irjv
xi^vde xaXel 6c3
13 quodcunque in Manutius, quod cuique in n. 973 (p. contra quas disputat Chrysippus Vol.
U
libri.
vo(i,C6ag
Xoyt^6(ie9^a, xal
ovv alQel6^aC
xe derj xdyad-d xal
eivai.
dXXag
6xe6eig ekeye xdg
et Plat. decr.
(iCav elvai xfig
p.
Cf.
xrjv ixi6xij(irj
XQax-
ineXfvetig
illaa,
ss
ARISTO
86
CfflUS.
TSLV dh ta xaxK^ (pq6v7j6lv' avSQStav Se orav ra iisv ^ag^^, ra dh oxav 8\ xh xaxa ai,iav iitd0xa) vs^r}, dixaio^vvrjv. ivl dl (pevyr}.
kdycj yiv(o6xov6a (ilv tj fpv%ri %GiQig xov xqccxxsiv tayad^d xs xal xaxa 60(pia xs s6xL xal ijtLdti^firj, ^tQog dh tag XQa^SLs d(pLxvov^svr] tdg 6
xatd xbv ^LOV 6v6(iata xttl
tig
!4Qi6X(ovog
7}
d6i,a nsQl
376 Plutarchus de 10
tcXslco
Xa(ifidvsi
td TCQOSLQrj^isva, (pQ^vrjcCg ts
6G)(pQ06vvr] xal 8Lxaio0vvrj xal dvdQsia
xav
xf^g lifvirig
virtute morali
2
p.
toLavxrj (idv
xalov(isvr].
dQSx&v.
iipt^Tcov d'6 XI og
440 f.
xal vyiscav d)v6(La^s' xa xfj fjihv ov6i(f (liav xai avxbg dQSxijv snoCsL ds JiQog xi nag dLa(p6Q0vg xai xXsCovag, ag sl XLg id-sXoL xr}v bQa6iv il(iSiv
Isvx&v
(iskavd^sav ^
6xojtov6a xai
15
dvxLXa(i^avo(isvriv
(ihv
xl xolovxov sxsqov. (iri
Xsvxod^sav xaXslv, (isXdv(ov 8h
xai yaQ
ri
dQSxi}
uioLrjXsa (ihv ini-
jtoLrjxsa xsxXrjtaL (pQ6vrj6Lg.) ijtL^v^iCav
dh xo6(iov6a
xai t6 (istQLOv xai tb svxaLQOv iv ridovalg 6QC^ov6a 6G)(pQ06vvr]^ xolVG)vr](ia6L dh xai 6v(jL^oXaioLg 6(iLXov6a tolg XQbg stSQOvg dixaL06vvrj' xad^aTCSQ t6 (La%aiQLov sv (isv i6tLv,
aXXots d' aXXo dLULQsl^
xai t6
nvQ ivsQysl TCSQL vXag 8La(p6Qovg (ilo, (pv6sL xqg)(isvov. 376 Clemens Al. Strom. I p. 376 Pott. El yovv 6xojtoL(isv^ (iCa xatd dvva(iiv i6XLV r} dQsxr]' xavxrjv 8h 6v(i^s^r]xsv xovxoig (isv xolg iyysvo(isvr]v Xsys6d^aL (pQ6vri6LV' iv xovxoLg 8h 6(0(pQ06vsv 8h dv8Qsiav t) 8LxaL06vvr]v. toutov (pa(ihv xbv xovxoLg vrjV xai xdt T^g avxfig 8Qax(irlg (ihv vavxXriQG) Sod^si^rjg XsysXQ6otov (iL&g 6d^aL vavXov XGt 8h xsXcovrj xsXog' xai svoCxlov (ihv xa 6xa%-(Lov%(p'
»0 iitQdy(ia6LV
(iL6d-bv 8h XG) 8L8a6xdXG)' xai 25
ta 7tLnQd6xovtL dQQa^ava.
— dQSxrj — 6vv(ovv(i(og xaXov(isvrj (i6vov xov xad"
x6g S6XLV t/i]V
(li]
aixCa'
yttQ 8i]
sv8aL(iovCav
'Exd6trj 8h
'
savxijv dnoxsXs6(ia-
xaxd 6vy%Qri6LV 8h xovx(ov yCyvsxaL xb sv8aL(i6vog sv8aL(iovG)(isv XQbg xd 6v6(iaxa, bxav xbv oQd-bv ^Cov
XsyG)(isv
xai
sv8aC(iova
xbv
xsxo6(Lr](isvov
xi]v
ipv%i]v
svaQSxcag.
377 Porphyrius de animae
30
p.
347,21
W.
xdg
xsq6v ys snsi,sXd-G)v
apud Stobaeum
ecl. I
xf]
TtaQa xolg 8L8a6xdXoLg, 'AqC6xg)v dvxLXr]nxLxi]v 8vva(jLLV xfjg i>v%fig d-s(isvog xavxrjv ^LaLQsl slg 8vo, xb (isv xl (iSQog (pd6x(ov (isxd XLVog x&v al6^r]tr]QiG)v cag td xoXXd XLVSld&aL^ b ai6d^-
Qov 85
facultatibus
8vvd(iSLg vTCoyQa^aL 7tQ6xsixaL' xai 7tQ616xoql(x xf] xs naQd xolg naXaiolg xai xf] v6xs-
xr]g ilfv%rig
ijtLXQLd-sC6f]
Tixbv xaXsL, dQ%i]v xai nrjyijv vndQ%ov tav xatd (LSQog al^d-rj^sov, t6 8s dsi xad-' savtb xai %oQig 6Qydvov, 6 ini (ihv tov dX6yov ovx €l}vo(id6d-aL (r) ydQ bXog ovx slvttL iv avtolg r] tsXsog d^d^svhg xai
33 nihil mutandtim Heeren, avofiaatai, FP.
est.
37 &X6ycov Heeren, &XXa)v FP.
38 mvondo^cci
PLACITA.
g7
iv dh tols Xoyixolgy iv olg tfi) (uiXusra <^> fuivotg vovv XQoaayoQBve^d^ai. 878 Cicero de nat deor. I 37. cuius (scil. Zenonis) discipuli Aristonis non minus magno in errore sentenfiast, qui neque formam Scfivdgbv &yav), fpalvixaiy
posse censeat neque in deis sensum esse diccU omnino, deus anitnans necne sit. dei
intellegi
dubitetque
»
379 Jamblichus de anima apud Stobaenm ecl. II 382, 18 W. xegl iwx&v ydyove rig diapupits^i^-
tfjs xoivoavCag t^g XQog Tovg ^eovg tj&v iriytftff,
xSiv fihv Xeydvxcov
ddvvaxov iilyw6^ai ^eovg xatg
xaxe%ofiivai,g
x^ 6d)^XLy xav 6% diaxeivoyiivtav ^Cav elvai xokixelav xav xa^aQ&v t{fvx&v JiQog xovg ^eovg xal ifvxatg iv
xoiv^^v el Zxi
lo
lidXiOxa iv xolg OuiiaOi diaxQi^ovtfiV o'£ dh (idvoig daC(io6iv fj xai ^potfiv vxoxi^iaOiv avr-^v elg xoiviiv 6wov6Cav' (oovy &XX01, (ilv ol ^eXxCoveg^ XQiv6(ievoi xaxd nXdxcava xa^dQOei xal dvayayfj xal xeXeiaOei t^g 6xeXX6(ievoL'
tp
^XVS^ aXXoi dl ol x^CQoveg, xolg ivavxCoig xovxav diaxaxd dl xovg £x(olxovg x^ xoivavCa xal xa xaXtp
q)v6eag
T^ff
i^r}Qxr](iiva'
6v(i(iexQCg: xal
3iQOXL(ia(ievoL'
xaxd dh xovg JleQiJcaxijXLXovg
v%\q
xf]
xaxd
dvd^QajtCvtjv (pv6LV voeQo. ^afi
xijv
xaxd dh "HqlXXov
xfi
is
ijtLOrrl^Lrj'
xaxd dh
^AQC6xava
xaxd de ^ri(i6xQLxov ev6xij(io6vvri' xaxd dh xovg aXXovgfo XLvl rov xaXov' r} xfj doxXrjOLa xad-"IeQavv(iov' r) aXXoLg xloI
ddLatpoQCa' (liQeL
XQ^TtoLg dLayayrlg xb alQsrbv exovxeg, dtp
'
av
ol
xaxd
(liQog
etc.
^LOL dneLQOL neQl xrjv yiveOLV dLaLQov(ievoL 380 Plutarchus vita Demosthenis 30 (de morte Demosthenis). dl (pdQ(iaxov ^QCoxav (ilv ix xov xaXd(iov Xa^eiv (prjOLv avx6v,
t6
ag k
eLQrjxaL.
381 Plutarchus
Demosthenis
vita
&eo(pQd6xov xLvd 86i,av loxoQrjxe xeQL
10.
!4QC6xav
d' 6 Xlog xal
xav
Qr]x6Qav. iQarrid-ivra yaQ, avr Tt}v ;rdAtv". 67tol6g
rLg
(pog FloXvevxxov ioxoQei xbv
ji&r]vri6LV
.,
dTto(paCve6d-aL,
IkprjTrLov.,
(uv elvaL QijroQa ^rj(io6d^ivrjVy xXeiorov yuQ iv ^Qaxvxdrri Xi^eL
(liyLOrov
dvvareyrarov de eineiv OaxCava'
vovv
m
eva rav r6re xoXLrevo(iivav
ixtpiQeLv.
382 Plutarchus Xiye6&aL
1
p.
776c.
oTfc
xal
(idXL6ra roig r}ye(i66L dei rbv q)LX66o(pov dLu'AQC6rav (ihv 6 Xiog ixl tm tcu^l dia-
2 vovv cpaivstai (hoc. ord.) libri, transpos. Heeren. 1 7] add. Heeren. 13 airrjv FP, avrug Wachsm. 12 poBt SiarQi§ovaiv clausula in P. post tav ego evvovaiav clausula in F; novam binc eclogam constituit Wachsm. 22 Ix^^^S ^^ sanum 15 ivavrlae FP, corr. Wachsm. supplevi. ||
(Wachsm.).
ss
ARISTO CHIUS.
88 X6y€0&cci totg ^ovlofiEvocg sItis,
axovcov
6o(pL(3tG>v xccx&g
^^SxpsXBv^
tcc
383 ^Ex tav 6
vnb r&v
&rjQCtt Xoyov 6vviivai javtjtLX&v JCQog a()£rrjV." Stobaeus Florileg. 13,40 Vol. I p. 462 Hense (13, 22 Mein.). 'AQC6tc3vog 'O^oi&iidrcov. "OfioLov arlJivd-Cov t6 dQifiv xal
xal
X6yov na^QrjOCav
iicx6i(faL.
384 Stobaeus
Florileg.
13,57 Vol.
I p.
465 Hense (13,39
Mein.).
'Ex tG)v !dQL6tG)vog 'O^oLcoiidtov. 6xG)JttsLg^'
10
Oriaavtog tLvog ^^XCav fioL ixLtolg yccQ dnXrjvLxolg td ^hv dQifida xal mxQa
5,xai
£(pr]
dxpsXnia, td ds yXvxia /3Aa/3£()a." 385 Plutarcbus de recta ratione
^aXavsCov^
(prj6lv
audiendi 8
^QC6tGxv, ovts X6yov
6
^rj
p.
42 b.
ovxs yaQ
xa^aCQovtog
'6(psX6g
h6tiV.
386 Stobaeus fidtav. 16
nd6%ov6Lv otvsq xal ol vscovrjtoL xvvsg, ot ov ^6vov aXXovg vXaxtov6LV., dXXd xal tovg svdov. 387 Stobaeus ecl. H p. 215,20 W. 'Ex t&v 'AQL6tG)vog 'OfioLo-
vicov dQXOfisvoL toi)g
79,44 Mein. 'Ex tav ^QL6tG)vog'0^oLG)(pLXodocpLag.^ ndvtag sXsyxovtsg xal dno tcbv yo-
Florileg.
01 aQtL ix .)
Tb xv^ivov,
fidtcov.
cpa6C,
dsi 67CsCqslv ^Xa6(prj(iovvtag,
ovtgj
yaQ
xaXbv 20
cpvsed^aL' xal tovg viovg XQrj TtaLdsvsiv im^xcoTCtovtag, ovtG) ydQ ;|r()7j(ji/iot s6ovtaL. 388 Seneca epist. 36, 3. Ariston aiebat malle (sey adulescentem
tristem
quam hilarem et amabilem turhae. vinum enim honum fieri, durum et asperum visum est; non pati aetatem, quod in
quod recens
dolio placuit. 25
389 Plutarchus
tuenda sanitate praecepta 20 p. 133 c. dXsLyctG)v ds (pavdg xal TtaidotQL^av X6yovg, sxd6tots Xsy6vtG)v cog tb xaQcc dslnvov cpiXoXoyslv trjv tQocprjv diacpd^sCQSi xal ^aQvvsi trjv xscpaXrjv.) tots q)o(irjtiov., otav tbv 'Ivdbv dvulvsLV tj diaXiys^d-aL xsqI
tov KvQiSvovtog sv 30 ^rjtsiv
rj
xaXa xal
de
dsCjcvG)
(piXo6o(pslv d^cpsXCfiG)
piiXXafisv.
— — dv
d'
dvayiyv(b6xsiv TCaQd dslnvov
?)
tb STcayooybv vcp
'
rifidg
SG)6i
fiij
aXXo
ti
tmv iv ta
rjdovrlg xal yXvxv ^OQiov ^x^vdXX d%i6vtag iv tG) ^v6t& tavta '
tG)v^ xsXsv6o}isv
xal tatg
avtovg
7caXaC6tQaig
^rj ivoxXslv.,
dcaXiys^d-aL totg
dd^Xrjtatg,
ovg tG)v
^i^XCcov
i^sX6vxsg dsl SirnisQsvsiv iv 6x(x)ii^a6i xal ^cjfioXoxCatg id^C^ovtsg^ csg 35
6 xofii^bg 'AQC6tG)v sXsys,, totg iv yvfiva6i(p xCo6iv byiOLog XcxaQOvg nsnoLrixa6i xai Xid-Cvovg.
390 Plutarchus Amatorius 21
cum
766 f.
otwv
'^^og
dyvbv
14 ol uqxi Max. 31 p. 620 Combef. ex schola philosophi domum redieruut.
5 Ti}v Tta^QrjGiccv concinnius coqjiag i. e. adulescentes tasse /ATjd*.
p.
iv.
xal
(piXo-
29 for-
PLACITA.
89
xdiJniov iv
&Qa xctl xdgiTi (ioQ(pi^g diatpavlg yivrjrai^ xa^axiQ 6q9iov deixvvoi nodbg exxpvtav, ijg *^QC6xav iktyiv. incddriiia 891 Stobaeus ecl. II p. 24,8 W. *AQC6x(ovog. 14qC6x(ov tovg 16yovg x&v diakexxixdv ftxa^tv xolg x&v aQaxvCav
v
oi)dlv
kCav 6h xexvixotg (fiv6iy. ecl. II p. 22,22 W. 'Ex x&v *AQC6x(ovog '0(ioi(oiv ot dtaXexxixf} fiadvvovxsg ioCxa6i xaQxCvovg fia6(Ofiivoig^ (tdxav
fihv %Qri6C(ioig.,
%
392 Stobaeus *
dlCyov xQ6(piuov nsQl jcoXld 66xa d^xokovvxai. 393 Stobaeus ecl. II p. 23, 15 W. ^QC^xcovog. 'AqC6x(ov iUytv
01 di
ioixivai xriv diakexxix^v
xa
iv xalg bdolg xrjk&' XQbg ovdhv yuQ oi>d
*
lo
j;p^'(Jt/iov bvxa xaxafidXXeiv xovg ^adC^ovxag. 394 Stobaeus ecl. II 24,12 W. 'Ex xdv AQi^xovog 'Ofioiafid-
ixelvov
b iXXi^oQog bXo6xeQi6x£Qog (ihv Xrj^pd-elg xad^aCQii., slg dh xdvtf
xtov.
6fiiXQd xQLtpd-dg nvCyei'
395 Stobaeus
ovxo xal
Florileg.
vog' r^v xaxoXoyCav
r)
xaxd (piXo6o(pCav XenxoXoyCa.
i}
20,69 (Vol
I p,
554 Hense).
bQyrj (paCvsxai dnoysvva)6a' (o6xs
AqC6x(o-u i}
(irfxrjQ
ovx
d6xsCa.
396 Stobaeus
W.
'Ex xCjv l4QC6x(ovog '0(ioi(o(idrov. Kv^SQvrlrrjg (ihv ovrs iv (isydXco nXoCco ovrs iv (iiXQa vavnatfft, ol dh ansiQoi iv d(icpolv' ovrcog b (ihv nsnat6sv(iivog xal iv ecl. II
p.
218,7
20
nXovrcp xal iv nsvCcc ov raQdrrsrat^ b d' dnaCdsvrog iv d(i(potv. 397 Stobaeus Florileg. 94, 15 Mein. 'Ex rtbv 'AQC6r(ovog'0(Lot(ocog
(idrcov.
rbv avrbv olvov nCvovrsg ol
(ihv
naQOivov6tv, ol dh nQav-
vovrai, ovrco xal nXovrov
398 Plutarchus
nXovrov yuQ d(paCQS6tv
vita Catonis 18.
X(oXv6iv
Xol vo(iC^ov6l riiv
avrov
inidsC^scog.,
rrig
rolg nsQtrrotg, ov rotg dvayxaCoig.
dri
oi
noX-
n
ini8sCxvv6^ai 6h
xal (idXi6rd (pa6i
rbv (piX6-
6o(pov 'AQL^rcova d^avfid^stv^ ort rovg rd nsQLrrd xsxrr](iivovg (iSXXov ^yovvruL (laxaQiovg ^ rovg rav dvayxaCcov xal ;u()T^tft|Lia3V ^vnoso
Qovvrag. Florileg. 119, 18Mein. 'Ex x&v 'AQC6xcovog'0(ioLconoXXol 6o(pol yrjQaLol (pLXo^a)ov6L. xal ydQ ot dxffh y^^iavrsg
399 Stobaeus (idrav.
(PlXo^coov6lv, lv' ix^Qiipc}6L rd rixva, xal ovroL
btlfh
dQsrrjg in^fioXoi
ysv6(isvoL icpCsvruL avrijv ixd^Qiipai.
400 Stobaeus UnaQrLar&v riQav
Florileg. 67, 16
v6(iog rdrrsL
bilfi,ya(iCov,
6
jjpTjert/iotg
rcbv
'AQC6rcovog'
rijv (ihv nQ(orr}v dya(iCov^ ri)v dsv-
Usener,
curiositate
;|r()T]fftfiovp
vitam Aristonis La&rtianam
Hbri.
*Ex
rijv rQLrrjv xai (isyC6ri^v xaxoya(iCov.
401 Plutarchus de
Cf.
^i^/ita?
(Mein.).
libri.
n. 361.
4
p.
516 f.
xaCroi xal
x&v
dvi^iojv
tsxvixols oiai scripsi, rixvtxovg libri. 17 &oxita 16 mg %i(%vay Buecheler.
||
a
APOLLOPHANES.
90
fidhdra Sv^xbquIvoijlsv^ 65 ^pttfrwv (prj^Cv, o0oi rccg JtSQi^oXag 6riXkov6Lv rjfiav. 6 dh xolvjCQccy^cav ox) rcc iftaTta rav nskag
&vcc-
ox)dh
rovg xir&vag^ &kXa rovg roC^ovg dxafi(pLSvvv0i^ rag d^vQag avaxsrdvvv6i
etc.
402 Plutarchus
6
JiaQayyiXiiara 10
TtoXirLxa
p.
804 e.
o^rs
y&Q
3CVQ (prjdLV 6 '^QCtfrcov xaTCvbv noLSlv ovrs 86i,av cpd^dvov, rjv svd"vg
dXXd r&v xard (ilxqov av^avofisvav xal exoXaCcog
ixXd^iln} xal raxscDg,
dXXov dXXax^Q^sv
syCLXa(ipdvs6d-aL.
403 Plutarchus aqua an 10
ignis utilior
12
Tcal
/tii^v
dXC-
xttl
la.
404 Diogenes
Laert.
ApoUophanes.
VII 140.
(pri^l
rov xsvov Xq^^r&v (pv6LXG)V rsxvStv
d\ jcsqI
6L%7Cog (i\v sv rra tcsqX xsvov xai iv r^ XQG^rri 15
958 d.
p.
pCov rotg dvd^QConoig dsdo(isvov 6 (isv l4QC0ro3v cprjGlv OTt 6 vjcvog oiov rsXthvrjg ro r](iL6v dtpaLQsl rovrov' iyco d' etc.
yov xq6vov
xal
'A^coXXocpdvrig iv rf} (pv6Lxf] (placitum vide Chrys. II n. 543). 405 TertuUianus de anima 14. Dividitur autem in partes (scH.
anima) nunc in duas a Platone
etiam in octo penes Chrysippum,
etiam in novem penes Apolloplianem.
406 Diogenes 20
XiysL
(scil.
Laert.
VII 92.
6
(isv
yaQ !4noXXo(pdvrig
(iCav
(Pap. 19
— 698
aQsrrjv), rrjv cpQovrj^Lv.
407 Fragmenta Herculanensia
ed. Scott
Scriptor incertus xsqI al6d-r]6sc3g col. 15)
p.
— —
271
ri]V
;u()dvotg,
d' at-
l4:coXXotJ (ivrj^irjg (isd-i^sLV. (6 d') ^&ri^^LV rd xad^' sva x{ql)vsIv xal ro rov TCLd^avov vTcb (isv (ivr](ir]v av\ratg ditccrrjd^sCg, tpdvrjg, \
|
|
\
2b
JCSQLdjcrsLV
xarrj^di^d^r],
ro
OTcag xal rov (ir]xi\r' bvrog
dxoda
\
(isrixsLV
JCQo6{s)di^a\rg,
dLaC6\d-r]6LV avr(alg,
&)6xsq Xva\
dXXag diov ijCL^dXXsLV ivaQysCag. 408 Athenaeus VII 281 d. xal 'JicoXXocpdvrjg 81 {yv6QL(iog 8' r]v xal ovrog rov 'AQC^rcivog) iv ra l4QC6ravL, xal avrbg ovrag 8L8a6xdXov g}LXr]8ovCav. ijCLyQdtl^ag ro 6vyyQa(i(ia, i(i(pavC^SL rr]v rov 6a6G)(isv svdQysLav
30
d' dvaXoyCag
2
\
\
quae de curioso dicuntur, Plutarchi sunt, non Aristonis.
exspectaveris.
27 fortasse: ixpdXXnv.
23 xal pro
7)
H£RILLUti CAKTHAOIMIEN8I8.
Herillus Carthaginiensis.
2.
409 Diogenes cuntur
91
Laert. VII 165.
Itftt
di
"HQiXkog
dl 6 Kuqxv^^^^^^S (*«-
/3t/3Ata avrot) 6Xiy6anx<x /*^v,
tcc
placita). dvvd^iicag dl ^t6rtt xul niQisxovrcc ttVTt.^^ijaiig XQog Zijvavu. Xiyittti dh OTfc nttidbg bvtog avtov ^Qua^-qdttv Ixavot, ovg ixo-
TQifai fiovXdfiivog 6 Zilvav
ol dk
Jvpatfdat "HqiXXov,
i)j/ayxatf£
»
dxi-
XQttXOVtO.
ta dh
i6tl tdds'
fiifiXCa
XiQl d6xil6i(og' xiQl nad^&v
it
niQl vaoXtlilfsmg' voiio&strjg'
(ittuvtix6g'
dvtKfiQOV diddaxuXog'
it
ditt6xivd^oiV
svd-vvav 'EQ(irig-
M^diLtt' '
didXoyoL'
90
d^i6iGiv Yi&ixav. '
410
Ind. Stoic. Herc. col.
!4) xoXX{civ)Log, {ini6rj) \
411 Diogenes ilxi tijv
^r}v
i3iL6tr](irig
ixL6ti}(irjv
i%LV
xoth di iXiyi
iv
ii6ta{t)o{g
.
.
a{g) (pri{6iv
.
VII 165. "HQiXXog di 6 KttQxrid6viog tiXog oxiQ i6tl ^^v dii xdvttt dvatpiQovta XQog tb k
Laert.
ixL6ti^(irjv^
'
fut
|
XXXVI. C^QiXXo{g) d\
xal
(irj
tf}
(pavttt6La)v
dyvoia
dLaPifiXr](jLivov.
XQo6di^iL
(Lrjdhv slvttL tiXog^
ilvai
dl
ti^v
dwx6xtGJtov vnb X6yov.
dXXd xatd tdg nsQL6td6iLg xal td
jCQdy(Latu dXXdtti6^aL ttvt6, cjg xal tbv avtbv jjaAxov
r}
l^Xi^dvdQov
dLtttpiQiLV dh tiXog xal vxotiXCda' tfTojra^fO^at, tov dh (i6vov tbv
yLv6(iivov dvdQLdvta rj UcaxQdtovg. t7}g (ihv yttQ xal tovg (li} 6oq>ovg ttt 8h ^itai,v dQitY}g xal xaxlag 6o(p6v. dSLdtpOQu ilvuL. 412 Cicero de finibus IV 40. Introdim enim virtus nuUo potest, nisi
mam. demus
omnia, quae
Nam et
si
quaeque
leget
rei(net,
unam
referenfur
omnino <ea> nos neglegemus, in Aristonea
peccata ohliviscemurque, qwie
virtuti ipsi privLcipia
modo ad sum-
vitia inc»- s»
dederimus;
2 xaX%riS6viOi PL. 8 «4*0« xa §i.piia (hoc ord.) PL. 19 iildtu B. 27 nQOe ds^tav vTt&Tttmtov BL. 80 %al pro ^ B, ^ in liiur^ Xoyav B'PL. P'. 36 ea add. baiter. ||
so
HERILLUS CARTHAGINIEN8IS.
92
non neglegemus neque tamen ad finem summi boni referenius, ah Erilli levitate aherraJnmus. Duarum enim vitarum multum non sin ea
ndbis erunt
instituta
Facit enim
capienda.
duo seiuncta ultima
ille
honorwn, quae ut essent vera, coniungi dehuerunt; nunc ita separantur, 6
ut diiuncta sint, quo nihil potest esse perversius.
U
4:13 Cicero Acad. Pr.
129.
Omitto
illa,
qum rdida iam
viden-
tur, Erillum, qui in cognitione et scientia summum honum ponit; qui cum Zenonis auditor esset, vides quantum ab eo dissenserit et quam
non multum a Platone.
414
10
revocans
Cicero de
fin.
Chrysippum non sane
est
omnes
autem
ad sdentiam omnia
sed nec (yptimum,
iam pridem
est
nec quo vita
enim
reiectus; post
disputatum.
Cicero de oratore III 62. qui se
vidit,
Itaque hic ipse
guhernari possit.
15
Erillus
II 43.
unum quoddam honum
fuerunt etiam alia genera philosophorum,
fere Socraticos esse dicebant, Eretricorum,
sed ea
Megaricorum, Pyrrhoneorum.
horum
vi et
Erilliorum,
disputationihus sunt
iam diu fracta et exstinda. 415 Cicero de finibus III 9,31. Sed sunt tamen perabsurdi d ii qui cum scientia vivere ultimum honorum, et qui nullam rerum diffe20
rentiam esse dixerunt atque ita sapientem beatum fore, nihil aliud momento anteponentem (Herillus et Aristo).
dlii
ullo
416
Cicero de finibus
IV
36.
aut ipsius animi, ut
cognitionem amplexarentur, adionem rdinquerent. 23. et Erillus, si ita 417 Cicero de finibus
V
25
honum prader que
scientiam,
V
73.
esse defendit nec
418
sensit, nihil esse
causam inventionem-
hoc uno captus Erillus sdentiam summum rem ullam aliam per se expetendam.
Cicero de
officiis I 6.
iam pridem explosa tandi de
officio,
419 Clemens ^ xa 'HqCXXov
honum
quoniam Aristonis, Pyrrhonis, Erilli tamen haherent ius suum dispu-
sententia est; qui
rerum aliquem diledum
si
inventionem aditus
35
consilii capiendi
Erillus,
officii sustulit.
ibid.
30
omnem
fecit
reliquissent
,
ut
ad
officii
esset.
Alex. Stromat. II p. 179 Sylb., Vol. I p. 497 Pott. ^e6ov naQdyoiiLi', xo xax' in:i6x7]^rjv ^fjv xsXog
£ls
eivai XL^r]0iv "HQilXog-
420 Jamblichus
de anima apud Stobaeum
ecl. II
382,18
W.
(xav
dai^ovav) aXkoi ^lv ol ^skxiovsg, XQivo^evoi xaxa HXdxcova xaQ-dQOei y.ai dvayayfi xal xsXsiaxSsi XTJg V^X''??? dXXoi 8b ot %ElQoveg., xolg ivavxiOig xovxcov dia6xeXX6^evoi'
37 Cf. Aristo
n. 379.
xaxd de xovg ^Jxcolxovg
xfi
xoivavCcc
DI0NYSIU8 HERACLBOTA. xal rdi
xaX^ x^
q>v6sa)g
tfls
iiriQxrjfidv^'
— —
08 xccxa dh
"HqiXXov
421 LactaniiuB instit. diy. III 7. Herilli aummum bonum est scientia, Zenonis cum natura congruerUer vivere, quorundam Stoico-
rum
viriutem sequi.
i
Dionysias Heracleota
3.
qui Yocatur 6 Mera^ifiBvoq,
422 Diogenes
VII 166.
Laert.
Jiovv6iog
di
6
MtraQ-diievog xiXog elxs xi^v iidovriv dia n£Qi6xa6iv 6q)d-aXfiCag' aXyil6ag yitQ imndvcag axvtjOtv tinelv xbv novov adid(poQov. ^v dh nalg (itv @to-
lo
^xov6t di^ xa^d (pyj6i ^ioxXijg, nQU)qxKVXOv, ndXtag 61 'HQaxXtiag. xov filv 'HQaxXtidov xov noXixov^ entixa ^AXt^ivov xal Mtvtdi^ftov, xtXtvxatov 6h Zrjvoivog. xal xax aQxdg filv q^iXoyQdfifiaxog S>v nav'
xodanotg intxtiQti noLijfiaOiv, intixa Sh xal "AQaxov dntSixtxo^ ^rjXav avxov. dno6xdg dh xov Zrjvovog nQog xovg KvQrjvalxovg dntXQdnrj xal tig xt xd xayiaixvntla ti6rjti, xal xdXXa dnaQaxaXvnxmg ijdvnd^ti. fiiovg dh
nQbg xd dydo^^xovxa d6ixia xaxi6xQtpt.
»
Bi^Xia 6h avxov
ntQl dna^tiag
/3'
ntQl d^xrl^tag
/3'*
434)"
(n.
«o
ri^ovfjg 6''
ntQl ntQi nXovxov xal
^«(^t^^os
x«i xt^ioQiag'
ntQl dvd-Qanaiv xQV^^fog'
nsQl tvxvxiag' S5
ntQl dQxaiav ^a^iXiav ntQl xav
inaivov(iivG)V'
ntQl fiaQ^aQix&v id^av.
423 Diogenes
Laert.
d^tfiivov tlndvxog avrco,
ydQ 601
VII 23 (de Zenone). z/iowoiov 6h xov Mtxadta xi avxbv (idvov ov xaxoQd^ot, e<prj „ov
ni6xtva.''^
424 Vita
<J0
Arati:
r^v
6h
inl
nxoXt(iaCov xov
i6x6Xa6t ^iovv6i(p xa 'HQaxXtdjxjj
425 Diogenes
V
OiXa6iX<pov
xal
etc.
exi xal diovvOiog 6 Mtxa&ifitvog xbv HaQ^evonatov hniyQa^e Eo<poivioC) yQd^ag {r\ Univd^ttQog, 6 6h (scil. Heraclides Ponticus) nL6xev6ag etg xl x&v I6iav xXiovg.
Laert.
92.
ag
22
Duo
D. 422, 14
libri videntur xtQl nXovxov et nsQi ^difitog *al xal "iifatov dntSixtxo ir^Xutv uvxov.
tifjuoQlag.
32
Cl.
35
DIONYSIUS HERACLEOTA.
94 ^vyyQa^^dtav
ixQr]to
(iccQTVQtoig
Sg Zog^oxleovg.
ai6d-6(i8vog
d*6
/liovv6iog i^n^vvoev ccvta tb yeyovdg' tov d' aQvov^iEvov ral djtiCtovmog iTtstStsLXev idslv tifv TtaQa6tiii8a' xal sixs Tldyxalov. ov-
tog d 6
*
^lowgCov.
iQ(6(ievog
tjv
hg 8
'
stv
dnidtcbv
xatd
eksys
ti^v
ixsiv, ndkLv dvtsxs6tSLlsv 6 ^LOvvCLog 5rt
tv%riv kv8i%sCd^aL ovtcag
„xai tavta sitQiJGsig'
A. riQcav
ovx dXiGxstaL %dyr\.
TtCd-rjxog
B. 'AkiexstaL (liv' (istd XQ^vov d' dXioxstaL.'''
Kal XQog tovTOLg ^^HQaxksCdrjg
426
10
navtag (i^ 16
XXIX.
Ind. Stoic. Herc. col.
Mstad-ifisvog
.
XXX.
col.
yQd(iyuita ovx iniatataL.^''
{A)Lo(v)y6{Log)
toCv{vv 6
\
.
.
sig) (liaov usydXri
Idot tovg
6 8 'Tj6xvvd'r].
\
t^
|
(fcovfj,
dXlovg xal SLoxvovv\tag.
xal
'
(idhad^
ots
6l(o\
Tbv avtbv ds tQ6\nov
xal taQax^ivov etc. navo(iivcav Videtur depingi Dionysius acerrimis dolorilMS crudatus \
et fortasse
db amicns, ut se interficiant magna voce postulans vel alias voces cum Cf. etiam Persaei dictum de Diophilosophia Zenonis pugnantes edens. ,
nysio n. 446.
427 >o
Ind. Stoic. Herc. col.
XXXII.
(tbv)
n6vov (psvxtb(v
\
etv)aLy
6xo)nbv xai tiXog. 'Eyi\(v)sto 8'ovv xal nolv\{y)Qd'E86xsl te (pog, nQoayaycav 6xe8bv sig tdg hxtca ((iv)QLd{8a)g. ' sivaL ovr d6toxog (noX)XoLg {xatd t)rjv X(e'§)tv {ovt d8vv)atog
f^v d'
'fjdov^iv
I
\
\
\
'
\
toLg 6VVL
xal I
428 Athenaeus 85
X
\
.
.
etc.
'Avtiyovog 8' 6 KaQv6tLog iv tm nsQl
437 e.
tov ALOvv6iov ^iov tov 'HQaxXsGitov tov inLxXrjd^ivtog Metad-s(iivov (pri6l (p. 126 Wil.) tbv Alovv6lov tolg oixitaLg 6vvsoQtd^ovta iv t^
tav Xoav (pe6av
xal
eoQtfj
staCQC(,
(irj
8vvd(isvov 8Ld
yrjQag
;u(>^
rj
vno6tQi-^avta sinslv n^bg tovg 6vv8eLnvovvtag
naQStkrj{(p
152)
ov 8vva(iaL tavv6aL, Xafiita 8e xal dXXbg. 30
429
XXXEI.
Ind. Stoic. Herc. col.
{tovg) (pCXo{v)g d6n{a)6d(is\-
vog xa^l) xa^d^slg) iavtbv sig trjv (idx{t)Qav its\Xsvtrj6sv. Mors narratur Bionysii Metathemeni. \
430 Athenaeus VII 281 d.
nsQl 8\ Alovv6Cov tov 'HQaxXsatov
dno8vg tbv r^g dQStfjg ;utT«va dv^Lvd xal Mstad-i(ievog xaXov(ievog sxaLQS, xaitoL yrjQaLbg dxo6tdg tcav tfig Utodg Xbyov xal inl tbv 'EnixovQOv (letanrj^rj^ag'
tC 8sL xal XiysLv; bg dvtLXQvg 35
(utrj(icpLd6ato
s(pr]' (fr. 59 W.) vvv 8vvsLV, aQxstaL ri8vvs6^aL
nsQl ov ovx dxaQitcjg 6 TC^iav '
rivCx coQrj
ixQfjv
'
iQ&v, aQrj 8\ ya(iSLV, &Qrj 8h nsnav6d^aL.
9 ovS' '^axvv&r} vulgo. 39 Tfccvea&ai AC.
20 Intelligitur sine dubio Dionysiua Heracleota.
DIOKY8IU8 HERACLEOTA.
95
Lucianus Bis aocus. 20. 21 iiixQi ^ikp t9lg v66ov ffAvttcv (&^f Aij0ctv rt ttvxhv xovg x£qI xfig xaQtiQiug Xdyovg, ixel dh fjX}nj6B xul iv66ri6B xttl 6 7c6vog uXri&ietBQOv avtov xadtx^ro, Idiov tb 6S>fuc tb iccvtov SivtKpiXo6o^ovv tfj £toa tucl t&vttvtCtt doyfiaxC^ov, aiVr^ fi&X:
Xov
tovxoig kxC6xBv6B
rj
431
etc.
de finibus
Cicero
flagitiose descivisse videiur
%
V
a
ferendum
432 Dionysius,
Nam
Nc^
non
dolere,
maium iUud non
esse,
viro.
fortis
esse
iUe
DionytmB
oculorum dolorem.
cum
quia turpe non
didicisset,
a
Quasi
lUud audierat
doleret!
— homo sane
Cicero Tuscul. disput. II 60.
cum a Zenone
Heradeotes
Stoicis propter
vero hoc didicisset a Zenone,
nec tamen didicerat,
94.
esset,
et esae i«
levis,
Heradeotes
dedodus
dolore
est.
cum
ex renihus laboraret, ipso in eiulaiu damitabat falsa esse de dolore ipse sensisset. antea illa, quae Quem cum Cleanthes condisciratio eum de sentcntia pulus rogaret, quctenam deduxissd, respondit:
u
„Quia si, cum tantum operae philosophiae dedissem, dolorem tamen ferre non possem, satis essd argumenti malum esse dolorem. Plurimos autem annos in phUosophia consumpsi nec ferre possum; malum ed igitur dolor."
433
Cicero Acad. Pr. II 71.
Bionysius
iUe Heradeotes
utrum
m
quod multos annos tenuissd Zenoniqu^ magistro comprehendissd credidissd, honestum quod essd, id honum solum esse, an quod postea defensitavissd, honesti inane nomen esse, voluptatem esse summum bonum.
434
Cicero Tuscul. disp. III 18. Itaque non inscite Heracleoies Dionysius ad ea disputat, qum apud Homerum AchUles queritur hoc, ut opinor
modo
Corque
Cum 19.
Num
n
J 646) (
m^nus
meum
penitus
decore atque
adfecta rede
tu/rgescit tristihis iris,
omni me orba4ium laude est,
cum
in tumore
est,
recordor.
aut
num
cUiud
quodpiam membrum tumidum ac turgidum non vitiose se habd? Sic igitur infkttus d tumens animus in vitio ed. Sapientis autem animus
so
semper vacat vUio,
mus tur,
numquam turgescit, numquam tumd; at ircUus aniNam si irasdest; numquam igitur sapiens irasdtur. diam concupiscit; proprium est enim irati cupere, a quo eius
modi
quam maxumum dolorem inurere; qui autem id concupierit, eum necesse est, si id consecutus sit, magno opere laetari, ex quo fit, tU cUieno mcUo gaudeat; quod quoniam non cadU in sapilaesus videatur, ei
30 aliud quodpiam Tumebus, aliquod quippiam libri. 35 Ira: cf. Vol. III 897 (p. 96, 37) 6^/1] iaztv ini&vfiia zinaffiag toi> ^dtxTjx^vai donovvros. 37 Vol. UI n. 401 (p. 98, 3) imxai^sxaKiu ih ijdovij iifi xotg x&v niXas irvx^
n.
(UCCIV. Stoicorum veterum fragm.
I.
10
»
PERSAEUS C1TIEU8.
96
Sin antem caderet in sapientem
entem, ne ut i/rascatur quidem cadit. aegritudo, caderet etiam iracundia,
vacat, aegritudine etiam sapiens in aegritudinem incidere posset, posset 21. etiam in misericordiam, posset in invidentiam. qui dolet re-
vacdbit.
20.
Etenim
qua quoniam
si
Nam
5
hus
alicuius
adversis, idem alicuius etiam secundis sodalis sui,
phrastus interitum
dolet,
ut
Theo-
rebus Alexandri
deplorans Callisthenis, prosperis angitur, itaque dicit Callisthenem incidisse in hominem summa potentia summaquC fortuna, sed ignarum, quem ad modum rebus secun-
Atqui quem ad modum misericordia aegritudo rehus adversis, sic invidentia aegritudo est ex alterius rehus secundis. In quem igitur cadit misereri, in eundem etiam invidere; non cadit autem invidere in sapientem; ergo ne misedis uti conveniret.
10
est ex alterius
reri quidem.
Quodsi aegre ferre sapiens Ahest ergo a sapiente aegritudo.
e libris nEQi uTcad^Etag
(Hoc fragmentum
15
4.
435 Diogenes evdo^oi 6 6
20
misereri etiam soleret.
sumptum
videtur)
Persaeus Citieus.
Laert.
n£Q0aiog
soleret,
VII
36.
Mccd-rjrai dh
zJrj^rjTQCov KiriEvg^ bv
Zrjvavog noXXol ol
[idvj
^hv yvaQi^ov «0-
Tov, ol de olxsrrjv ava t&v eig ^i^XioyQatpLav jtsfino^Evav 'Avnyovov, ox) xal rQO(psvg rjv rov naidbg ^^Xxvovscag.
avra naQ^
avrov 6 ^AvrCyovog ijtOirjGEv xoQiU avrov TCQog rav noXs-
diccTCsiQav dr] Tcors ^ovXrj&slg Xa^slv
avrc5
^Cav 86
nXadrag
dyysXd^rjvai,
ag
stri
rct.
xal axvd^QCOTtaGavrog „'0(>ag,
dcpriQrjnsva.
Etprj,
ort
ovk E6riv 6
TcXovrog ddidtpoQov.'''' ^i^XCa d' avrov (pEQsrai rdds'
nsQi ^adiXsCag' noXirsCa Aaxcovixr]
n.
454. 455.
nsQi yd(iov nsQl das^sCag' 30
®vs6rrjg'
nsQl iQthrcov nQOtQsnrixoC' 10 misericordia cf. Vol. III n. 414 (p. 100,43) ohrog dh Xvnr] in' dXXoTQioig 11 invidentia: 416 (p. 101,21) Ueog Sh Xvitr] in aXXoxQloig v.aiiolg. cf. Yol. III n. 412 (p. 99,38) n. 413 (p. 100,3) n. 414 (p. 100,16) n. 416 (p. 101,21) 22 &yy£Xrjvai BPF. (f)&6vog 8h Xvrni in' ccXXotQioig &'yad'otg. :
xa/tots n.
PEH8AEU8.
97
dlttTQlfi&V' d''
XQet.c!)v
'
anofivri^oviviiccttt
XQOS Tovg Ilkttxtovog v6^ovq 5'. 436 SuidaH b. v. TleQSatog^' Kixuvgj
1
xat d^Qenzbg Zi^vuvos tov (piXo66g>ov.
^Jrjfir/XQCov, (jLa^rjti)s
*l6xoQCav.
437 Ind. Stoic. Herc. col. XII 3. /iaA(t)tfta yi,\v ovv t&v luc^t&iv) vnb xov Zij(v)ojvo5 iQ\yaxa{t)o 6 neQ6{al)oSt dXku {d)ii (65 Xiyex)ai nQos x{al) 6vvefiiov' xal {xid)Qanxat, d v« auTov, \
lo
\
\
'
'
|
ivCcov I
{dovXos
438 servus
S)v) olxoytvrjs
^Loyivrjs
\
Gelliu8 Noct. Att. II 18,
Pompylus
et
8.
sed
et
Theophrasti
Peripatetici
Zenonis Stoici servus, qui Persaeus vocatus
phHosophi non
est
incelebres vixerunt.
is '
439 Diogenes Laert. VII
8 avxhv
6.
aneSixexo (scil. Zi^vava) *AvxCyovos xal el noxe Ad-i^va^e ^xot, ^xovev avxov nokkd xe naQexdXet dtpixio^ai as avT6v. 6 dh xovxo fihv naQTjxtiOaxo, II eQ-
tuu
6aiov
81 eva xiav yvcaQC^av dni^xeUeVy bs ^v ^i^firjxQLov ^ev vldg, Kixievs 8e xo yivog^ xal i^ixfia^e xaxd xi}v xQLaxo6tr}v xal exato6Ti]v
—
9.
m
dnioxeiXe 8h IleQ-
*OAvfi;nada, fjd?y ytQOVTOS ovxos Zijvavos. 6alov xal 0iXavL8rjv xbv Grjfiatov, av dfitpoxiQOv 'EnCxovQOs {ivrjHovevet wg ovvovxgjv Avxiy6vci iv xfi nQOs ^ql6t6^ovXov xbv d8eX-
—
6vv xe IleQ^aCq) x^v avxr^v oCxCav &xeL' xal avxov avXiiXQC8Lov el6ayay6vxos n^bs avx6vy 6nd6as nQOS xbv IleQ-
13.
6aL0v avxb dnijyayev. Aelian. Var. Hist.
IH
iya 8h
17.
noXLxeCav
dv xal xb
(paCrjv
^AvxCyovov inaC8ev6e. Vita Arati: 6xoXd6as 8h 6 "Aquxos IleQOaCci
n
IleQOaCov^ el ye
440
xa
cpLXo66
^&r}VYj6L xal 6VV6X&03V avxG) els Maxe8ovCav ^eTane[i
441
Ind.
Stoic.
Herc.
col.
XIH.
aL)xLo{v
iy)ivexo
'
Avxl-
xovxov
xal \
xal
xb xoJ^t^^^^vat Zr]\vG)vos ovxog exL
noX\Xo{v 6)vv i^A)vTLy6vG) neQ{L)nXavaa&aL, xb{v) avXLx6v, ov xbv (pLX6{6)o cpov yQijfiivov xai x&v) n6Xeav .. (iCov {i)^ ov xal {xav dv)d^Qa\nav av{xav {a)fia
\
\
|
\
I
Ad Persaeum col.
haec spectant.
XIV. 'Av^xCyovov
dno8{rj)firl\{6)avxos
*AQL6x{o)(pav\xa naQaLxovfiivov
so
\
Ovyyvaiirjv
12 8 letoQlav PariB. A, igxo(fia edit. pr. :ioXiu. 33 iivra Buecheler. y' ?r>j uxdpccto Buppl.
avxov |
xaC{ne)Q
etc.
ri9^(faitrai et
quae seciintur 10»
3&
ZENONIS DISCIPULl.
,98
Haec qnoque ad Persaeum aliqm modo tentia non intelligitur.
442 Pausanias
8,4 (de Arato Sicyonio).
II
rog 'Avtiyovov xal g)Q0VQag &
iTCLd^saeag
trig
alcpvtdCfp
referri certum
Muxsdovav
K6Qt,vd-ov
dh
exov-
Maxedovag %&
ivov6rjs^ tovg
xal
xateTtXrj^s,
sed sen-
est,
aXXovg ts XQatr^^ag ^d%ri
neQ6atov cpQOVQa tstay^evov, bg naQa Zilvova dietp^sLQS thv Mva6eov xata fid&ri0Lv 60(pCag i(poCtrj6ev. Idem VII 8, 3. '^Qcctog xal 2Jixvg)vlol (pQovQav ix tov ^AxqoxostcX tfj
xtti
qCv^ov ilriXa6av xal dnexteLvav IleQ^alov vnh ^Avtiyovov tai^evta 10
inl
tfj
g)Q0VQa.
—
443 Plutarchus
vita Arati 18. 'JXXd yaQ 'AvtCyovog fiiv xtrjtbv 6d[iEvog 'AxQoxdQLvd^ov i(pvXatte fietd tStv aXXav, oig i7cC6teve ^dXL6t(tf xal neQ6aL0v inL6trl6ag ocQxovta tbv (pLX66o(pov.
t&v 8e 'AvtLy6vov
23. li
nsQ6aLog
6tQatrjya)v 'AQ^eXaov
— —
d
fisv
de r^g dxQag dXL6xofJLevrjg sig KsyxQsdg dLe^ene6ev. v6teaurw doxslv 6tQa-
Qov df XsystttL 6xoXdt,(av nQog tbv slnovta fi6vov trjybv elvttL tbv 6o(p6v
„aAXa
tovto fidXL^ta xdfioC
d^eovg, cpdvaL,
vrj
note t&v Zr^vcovog ^Qe6xe Soyfidtav' vvv dh (ista^dXXo(iaL vov^etrjd^elg vnb tov 2^lxv(ovCov veavC^xov.^'' neQl neQ6aCov nXsCoveg L6toQov6LV.
xravTra fiev
to
444 Polyaenus VI
'
5.
"AQatog ixQdtrj6ev AxqoxoqCv^^ov (pQovQav ^XOvtog, i)v iyxate6trj6ev 'AvtCyovog (pvXaxa td^ag in avtov HeQ6aLov tbv (piX66o(pov xal 'AQxiXaov tbv 6tQatr]y6v. IleQ^atog 8e 6 (pLX66o(pog S5
tfjg
nQog 'AvtCyovov
446 &Qaxag
\
axQag dXL6xo(iivrig
eCg
KeyxQsdg dLUCpvycav ixet^ev
Grxexo.
Ind. Stoic. Herc.
col.
XV.
IIXeL^vcav
{ii,i^)aXev.
d'
tav{t)a{L)g d\i,v\{y6^)evog tovg ineL6eX%^6vtcov xal navtax6%ev \
\
e iavxbv qi^ neQL6{x)dvt(ov n{o)XXd XQavfiata Xa^hv di xal {xbv) ^Cov iis{X)eLnsv. {eXe)\lav x{i)v{eg 6t)L t(^s x^)\q^^ inl nX{oCov n{Q)bg iv
avxGi
.
I
.
.
.
.
.
\
\
I
30
.
.
.
|
narratur
446 xCd-e^d^ttL.
Persaeum
in expugnatione Acrocorinthi ocddisse.
Ind. Stoic. Herc. col.
XXXI.
vno)(iivc}v dxoTievv xal
\
fieta-
noxe IleQ^aCov nQ6g xL\vag ein^vxog, djg inv\avtbv (scil. Dionysium) /t«ra/3£(/3Aijx6) vat, ii8oviiv
z/to xaC
\
d-ex' •6
inl
xi^v
dtOTt ri^ov{Xexo
|
\
dxov6a{L) nQ6xe{Qov v)\nb xax{d xb Xey6)\(ievo{v., xav ddvvciv dno^avelv
tr}g
\
dxQ6t{rjtog)
\
avt6v,
etc.
13 cf. Dio Chrysost. LXXIII § 2 (V. II 189, 20) IleQaccios Sh tcccqcc 'Avxiyovov 28 Sii^ 9^(1)«*' Comp. StsxQvaccro Buechetbv 'Atcqohoqlv&ov (scil. nocQiXapsv). 30 Fortasse: inl nXoiov ixTtsaav jtQbg 'Avziyovov ^i^e»'. cf. u. 444. ler. 1
35
icyiovaoci scripsi,
ccTiovaas legit Comparetti.
PER8AEU8.
99
447 Epiphanius adv. haerea. III 38 (DG p. 592,34). ntgautog ta avta Z^vavt, idoyfidttae. 448 Philodemus de pietaie 9 (DG p. 544b 28). niQ6a{log dl) d^k6g i<Sxi.v {(k<pavi)l(o{y) t6 (d)atf*dvto(v) ^ fnydi(v vjr)i(» avxov yiVGXtxoyVy Btav iv rc3 IIeqI ^s&v fti^ {iaiC)^ava Xiy^ tpaCvec^ai xit. ntffl (roO) ta tffifpovta xal C3
r\
{6)xixag ^ xag
dlXag xixvag
{iag Ayf^-
xal tov(s etc. Cicero de nat. deor. I 38. At Persaeus, eiusdem Zenonis audi-
(irixQa {x)al
^i{6w6ov)
esset inventa,
lo
deos, a quibus magna uHlitas ad vitae cuLres utiles et sakUares deorum esse vocdbulis ipsasque
tor, eos (^dicity esse
tum
t
hahHos
nuncupaias, ui ne hoc guidem diceret, iUa inventa esse deorum, sed ipsa divina. quo quid ahsurdius quam aut res sordidas atqtte deformis deo-
rum
honore
adficere aut
homines iam morte ddetos reponere in
quorum omnis cultus esset fuiurus in Cf. Minuc. Fel. 21,3.
449 Themistius ydvco
neQ6atog
or.
32
358 Hard.
p.
6 Kitievg.
deos,
n
luctu.
^Avttydva)
yiXaxa yccQ
— cxpXi note
ta ^aOiXel
//vrt-
6vvdi,\itato
dxovav dh avtov OvvexoiS ^ioyIleQOalog 6 tov Z^vavog italQOs. te xtd ^QvXXovvtog d^afid td xo^^d di) tavta tfig IloixiXrjg xovfiivov
lo
6oq)bg vnb tfig tvxfjg drixxrix6g i6xi xal idovXoaxog xal dxiQaiog xal daad"tig^ x&6av ixexstQrj^ev eQytp «oieltai dij tivag ^xeiv i(in6Q0vg iXiy^ai t^v tovtov dXa^oveiav. V€aviev(iata, oti
6
dab KvxQov te xal OoivLxrjg, exdLdd^ag. vecbv
xttl
ct
XQ^ Xiyeiv inl tov IleQ^aCov xqo-
xaneita
dvrjQata nvv^av6(i€vog JCQ&tov (ilv steQl tov vavttxov xal t&v iv KvXQca 6tQati(otd)v xal o6a
n
tav d?)
fia6LXixd iQa)trl(iata., exeita dtQi(ia dij xatioDV tat X6yto xal oxag ex^L xai ta neQ6aL(xi td oCxol td iv KLtLCJ. a>s 61 xov IleQ^aCov dxov-
6avxeg ot e^noQoi ovxol 6xvd-QcaTcd6avxeg ev&vg xatifiaXov tdg xetpa-
so
Xdg xal dfiXoL ^6av ov XQV^^^ dxoxQLVov(ievoL,, dni(^QeL te ij &Qa6vtrig axa6a xov avdpdg, xal ineLdii iyxeL(iivov te xal ixXLxaQovvtog
dnexQCvavxo
(i6XLg
oi
i(inoQOL
dfi&ev
i^riv8Qajio8C69aL
(liv
oi
tr^v
vnb
df^ tLvav Xri6t&v aijQULg yvvalxa elg d^ tbv dyajctjtbv veavCexov^ xal td XQW^''"^ AlyvxtCav, dne^tpdx^cct dl e^QeLV xal td dvdQajcoda' tovvtev^ev d\ (pQovdog (ikv t& IleQ^aCcp
"Agyog fiaSC^ovOav 6vv talg
b
Zi^vfijv,
cpQOvdog 61 6 KXedvdi^ig'
11 dicit
Persaei ns(fl
ABHV.
om.
&e&v
tasse tig icyQOvi.
||
De Prodico
i^Xey^e
cf.
Diels
61
i^
(pv6Lg td
Fragm. der Voraokr.
liber deest in librorom indice Lafirtiano n. 485. av^aitf corniptum.
XoyaQLtty
p. 640.
34 for-
»
ZENONIS DISCIPULI.
100 5x1 rco 6vtL
rav
XoyaQia ^v xevoc xal &6d'SV7j xal ov fiuQTVQOvfieva
{)7cb
eQycov.
450 Diogenes
Laert.
ra aiiaQri/j^aTa^ xad-d
461
5
VII 120.
uQeexei,
JCQvGiTrnog AthenaeuB XIII 607 a. xaCroi
re
xal
(prj0i
avrols
laa
riyelad^at
IleQ^alog xa\ rov
neQOaCov
ZTqvcov.
Kirieag iv
rolg 2Jv(i7fOTLXoig 'T7io(iv'^iia6iv ^oibvrog xal Xeyovrog neQl atpQo6i6Ccov aQ(io6rbv elvai ev rco olVco (iveCav jtotet6&ai' xai yaQ JTQbg
ravra rniag orav vnokCco^ev int^QeTcetg (lev 10
rjfieQcog
d-rjQicod&g eig
norov
Xd&ot
re
xal
xal „ivravd-a Toi>s elvat. avrotg xQ(*>(^ivovg iitatvetv 8et, ro-bg 8} xal „£i Stakexrtxol ^vveld^ovreg dnXifi^Tcog il^syetv.''^ xal
(leTQicog
diaXeyotvro, dXXoTQicog av avrovg vnorov naQdvrog xat()ov" xal „6 xaXbg xdya^bg dviiQ
TCeQl 6vXXoyi6(t,cbv
rtg Tcotetv
&v' ot de ^ovXofievot 6co(pQovtxol elvat 6(p6dQa fiixQt rivbg dtaTrjQ0v6tv iv rotg Tcdrotg rb rotovrov' eid- orav naQaQV^ rb oivd8 xal XQG)r}v iyivero (>(.ov, riiV 7ca6av d^xfj^io^vvrjv entdeCxvvvrat.
(ied^v6d^eCrj
'
15
ini rcbv i| 'AQxadCag d^ecoQ&v TCQbg 'AvrCyovov 7caQayevo(ievcov. ixelvot [rf] yaQ rjQC6TCov 6(p6dQa 6xv^QC07tG)g xai ev6xtifJt6voog, ojg Sovro, ' ovx OTt i}(icbv rtva nQO^^XtTCovreg^ dXX ovde dXXi^Xovg. ag de 6 n6-
Tog nQoi^atvev xai el6r}Xd^ev aXXa re dxQodfiaxa xai al 0£TTaAal ai-
avratg e&og i^rCv, iv raig dta^(o6rQatg ovx ert xareixov avxovg ol avdQeg,, dXXd ix rav yvfivai coqxovvto.) xXivav dvcoQficov xai i^6cov d)g d'avfia6T6v ti d^iafia ^e^hfievot' xai
20 Tttt
25
OQXT^^TQCdeg^
xad^dneQ
fiaxdQtov rbv (ia6tXia dnexdXovv^ oti e^e6Ttv axtra rovrcov dnoXavetv^ xai ereQa rovrotg naQanXrj6ia ndvv noXXd r&v (poQTtx&v inoCovv. rcbv (ptXo66(pG)v ds rtg 6vfinCvcov rifitv^ ei6eXd^ov6r]g avXrjTQCdog xai
naQ' avrm., ^ovXofiivrjg T^g natdC6xi^g naQaxad-C6at dXXd ^xXr^Qbv avrbv el6rjyev. el%' v6reQov ncoXov-
ov6r}g evQvxcoQCag
'
ovx
inirQetlfev,
T^g avXrjTQCdog^f xa^dneQ id-og i6riv iv rotg n^rotg yCyve^&at^ ev re ra dyoQd^etv ndvv veavtxbg ^v xai ra ncoXovvrt^ aXXo) rtvi
fiivrjg
80
nQ06d^ivTt, r}fi(p t6^r]ret xai ovx i(prj avrbv nenQaxivaf xai riXog eig nvyfidg rjXd-ev 6 6xXriQbg ixetvog q)tX66o(pog xai iv dQX^
-d^aTTov
'
oitd
dv naQaxad-C6at intrQincov t^ avXijT()^dt." dtanvxfirjnore avT6g i6rtv 6 UeQ^aiog 6 neQi T^g avXrjTQCdog
rev6ag' ih (pcov
yaQ 'AvrCyovog 6 KaQv6rtog iv ra ne^i Zrjvcovog yQa^Ztjvcov 6 Ktrtevg UeQeaCov naQa n6rov avXrjTQCdtov nQva-
cprj^iv
G)de'
fidvov xai dtoxvovvrog ei6ayayeiv n^bg avrbv dtd rb ri^v avrijv olxeiv oixCav, 6vvat6%6fi,evog el6eCXxv6e rijv natdC6xr}v xai 6vyxarsxXei6e r£ neQ6aCco.''^
29 veariffxos ^» 17 re del. Mub. 14 naqccQvy scripsi, nuQaSvf AE. 37 slaBtXxvas Kaibel, avv30 nqoc^ivTog A, corr. Cas. A, corr. Coraes. tiXxvae A.
PER8AEU8.
452 Athenaeus IV 162 b (Cynulcus
101 cynicus
oum
alios libros pro-
IleQtfaiov ts rot) xalov
bare dicitur, tum:)
uoi>g
iv olg
ijtofivrKiovEvndtav, 6v(i3i6tai,
[xal]
n&g
talg
t^rer,
^jtoag
av ^^
imxv6B6i XQV^"^^^^
xataxoiiiij&&6iv ol nrivCxa re si6axtiov
i
rovg aQalovg xai tag iiQaiag eCg tb 6v(i3i66i,ov xal 3f6te avtovg xqo6dixtiov cijQatt^ofiivovg xal n6tB naQttXB^ixtiov d}g vaeQOQ&vtagy xcd xtQl
xal tcsqI
&Qtoiv xal
tpLkrjftdtav
elQrjxev 6
XQ06oilfr}fidT(ov
7CSQUQy6tBQov
raOra
jt£Ql
7(eqI
ri^v
Sidvoiav
&d
tcsqI
t&v uXXav^ Z6a
re
6co
(piX66o<pogy hg
ag
qyq6iv "EQfiin-
6tQi(p(ov, xi6t£v^eig^
w
'Avtiy6vov tbv 'AxQoxdQiv&ov^ xcod^avi^^fievog i^ijte^ev xoX r^s KoQiv^ov^ xata6tQatr}yrj&elg vnb tov Sixvaviov 'A^dtov^
xog., {)3t'
avtil\g
6 nQ6teQov iv
totg diaX6yoig XQog Zi^vava dLafiiXldofievog ag 6 60(pbg xdvtag av elrj xal 6tQatrjybg dya9-6g, (i6vov tovto did t&v SQyav diafiefiaia6d(ievog^ 6 xaXbg tov Zrfvaifog oixetievg. xaQiivtag yaQ e(pri Biav 6 BoQvo&evitrjg, 9ea6d(ievog ainov x^^^^^v *^-
15
'
'fjg ineyiyQanto „neQ6alov Zrjvavog liCtnd" jtenXavfi^d^ai tbv imyQchpavta' detv yaQ ovtag exeiv ^^UeQ^atov Z^vavog oixetuc.'* ^v yccQ ovtag oixitrjg yeyovag tov Zr^vavog^ ag Nixiag 6 Nixaevg
xdvo,
ig>
C6tOQet iv tfj JteQi rwv (piXoOo^pav l6tOQia xal £atiav 6 'AXe^avdQSvg iv tatg ^iadoxatg. dvo 8e 6vyyQd(i(ia6i tov TleQOaiov dnrjvf^xa^iev trjg 6o(pf,g tavtrjg 3tQay(iateiag, totovtov sxov6l tb ini-
20
yQa(i(ia ,^Zv(i3tOTLxav ^LaXoyavJ'''
453 Diogenes 8ib xai
(priOL
Laert.
VII
IleQ^atog iv
1.
xal
d^&ev^g
i)JC0(ivrj(ia6L
avtbv detjtva naQaLTtt6&aL. 454 Athenaeus IV 140e.
jteQL
6h
(scil.
^v 6
Zi^vov).
6v(iJtoTLXotg td xXet6ta
n
t&v ijcatxXav IleQ^atog iv
ovTa6l yQd(peL' „xai ev^vg Toi)g (ihv evjt6Tfj AaxavLxfi JcoXLTeia tavTa Si i6TLV (leTa detnvov TQayrj(iaTa' ijtdixXa' Qovg ^rj(iLot elg Totg 8
'
djc6Q0Lg ijCLTdTTSL xdXa(iov r} 6TL^d8a ^ (pvXXa 8d(pvrig (piQBLV^ ojcag exaOL Td ijcdixXa xdjCTSLv (letd Setavov yivetac yaQ ScX(pita t6 8' oXov a6JC£Q jcoXitev(id rt rovro 8^ 6vvi6taiXaicj) i^Qa(iiva.
taL (iLXQOV. ijci
xai yuQ ZvtLva 8et JCQatov xatax£t6&aL ^ 8£vt£Qov ^ xaO-^tfO-at, JtdvTa TOLairta jt0L0v6LV £ig ijtdLxXa.^^
Tov 6XL(iJto8iov
u
ra ofiota l6T0Q£t xai ^L06xovQi8rig.
455 Athenaeus IV 140 b. dXXd 5 xal dcl. Eaibel. vix
so
Banum, fortasse: ov
18 olxtTiaia A.
(i^v ov8' dQ&ayoQi^xoL Xiyovtai,
14 ^i6vov 9 a
ji»}v
23 Deest hic liber in indice librorum LaSrtiano o. 435. 34 mutila haec dicit 32 to^ov A, corr. Mub.
27 itfQasvg A, corr. Cas. Eaibel.
ZENONIS DISCIPULI.
102
'
&g
IIols^cov, ol yaXad-rjvol xolQOi , ccXX
(prj6tv 6
XQbg xhv '6q^qov jtinQ(x6xovtai,
xcavLX^ xXfig iv
xal
TtoXitBCci,
tm
JCQOtsQa) xal ovrog ti]g
466 Dio Chrysostomus
6
ag neQ6aiog
^to6xovQCdr}g
iv
/3'
6Qd-QayoQi6xoL, ijid t6toQEi iv t^ Aa-
xaX ^j4Qi6to-
noXitECag
Aaxavcav noXtteCag. (Vol. II p. 101
LIII § 4
or.
yi-
Arn.).
yQatpe dh xal Zrjvcov 6 cpiXd^ocpog sl'g ts t^v ^lXidda xal tijv 'O^iitf6BLav didd6x
——
——
10
.
etL
Sl xal
IleQOalog
6 tov Z^^vavog xatd trjv avtrjv vn6-
d^e6LV yayQatpe xal dXXoL jcXeCovg.
457 Diogenes
Laert. II 61.
t&v entd de
xal
(scil.
Aeschinis So-
dialogorum) tovg nXet6tovg IleQ^alog <pri6L IladLfp&vtog elvaL tov 'EQetQLXOv^ eCg tovg Al^xCvov 6s xatatd^aL. 458 Diogenes Laert. VII 28. UeQ^alog 6s (pr}6LV iv tatg rjd^Lcratici
16
xalg 6xoXalg 6vo xal Zriv(ova\ iXd-etv 6s
itav tsXsvtri6aL avt6v
£/3dofirj'xovTa
'Ad-ijva^e
6vo xal eLxo6L
(scil.
tbv
itcbv.
Diog. Laert. IV 46. 47 (Antigono regi, apud quem et Persaeum sibi obtrectare comperit, narrato humili gePhilonidem
459 Bio apud
'
io
a6ts nav6d6d^C36av IleQnere suo scribit:) tavtd i6zL td xat i(is. 6aL6g ts xal OLXcavC^rjg L6toQovvtsg avtd' 6x67ieL 6s (is i^ i(iavtov. 460 Diogenes Laert. II 143. (de Menedemo) (i6v
7c6Xe(iov' i66xeL
ydQ 'AvtLyovov ^ovXo(isvov
trjv 6rj(io-
xgatCav dnoxata6tfi6aL tolg 'EQetQLev6L x^()tv Meve6i^(iov^ xc3Xv6aL. dto xaC Ttote xaQa n6tov 6 Mevi6rj(iog sXsy<^ag avtbv toig X6yoLg td 25
te
aXXa
e(pri
xal 6^' „OLX66o(pog (ihv [roi] toLovtog^ dvrjQ 6€ xal
ovtcov xal ta>v yevrj6o(iBVG)v xdxL6tog.''^ 461 Diogenes Laert. VII 162. (idXL6ta 6h jtQO^eixs
(scil.
tav
6 'AqC-
t^ tbv 6o(pbv d66i,a6tov elvaL. itQbg o UeQ6aLog ivavtLov(ievog 6l6v(ic3V d^eX^p&v tbv etSQOv ijtoCrj^ev avta naQuxatad-rpcrjv 6ovvaL, eneLta tbv eteQov djtoXa^stv xal ovrcjg dno-
6tc3v) 6tcolXG) 66y(iatL
30
Qov(ievov ^irjXey^ev. 462 Suidas s. v. 'EQ(iay6Qag trjg
neQ6aCov.
"Exxvtov
ratur.
^LaXoyoL
€6tL 6h d)o6xonCa.
15 ^'9'ixal axoXai: ne hic 28 io^ccatbv BPL.
avtov'
'A(i,q}LJtoXCtr}g,
Ml6oxvcov
r}
q)LX66o(pog, (lad^rj-
neQl
dtvxrj(idt
IleQL 6o(pL6teCag nQbg tovg Axadrj^iaVxovg.
quidem
liber in
indice LaSrtiano n. 436
memo-
CLUANTUES.
5.
lOS
Cleanthis Assii fragmonta et apophtliegmata. Yita et mores.
468 Diogenes Laert. VII 168. KJiedvf^rig ^avtov "Ao^iog. xoq TtQ&xov fyf xvxxriSi &S ^rj^fiv *Avxi6^ivris iv dt,ado%ats. &
*
Zijvovt xaQafiaXcav i(piXo66<pr}6£ yivvai^xaxa xal inl x&v avx&v £(ieive diefioildrj d^ ixl
X6yois
Sd^ev
iyv(i,vd^exo'
xal
OQedvxXi^s
ixki^di].
ccvxbv xcd els dt,xa6x^Qiov dx^^vai^ X6yovs dcS6ovxa
x6^ev
qpatfi
is
dh
xo6ov-
lo
xov evexxrjs cSv dta^^, exeixa dxocpvyetv x6v xe xrjXovQOV (idQxvQU xaQa^x^vxa^ xaQ* bv ^vrJlft, xal xi)v dl(pLx6xo}hv ^ ^o^Q^ ^ xd &l
vx* dvi(iov xaQayv(iva)dilvai xal ^^Jd^vat dxCxa>va' i
vv{iois-
ovv
xal
di]
did
x6de.
(pa6l d\ xal
xi(ir]-
*0(ia)-
'AvxCyovov
avxov xv^i6^aL bvxa dxQoaxrjv^ did xC dvxXet' xbv d' eCxetv ^^dvxlA yaQ (i,6vov; xC S' ovxl 6xdxx(0\ xC d' ovx aQdo} xal xdvxa xotG) cpiXo-
Z^vmv aixbv 6vveyv(iva^ev
6o
ixikevev
d^oXbv
dxocpoQ&s-
tpeQeiv
^f^t
xoxe
is
»
els tovxo xal
dd^Qoi^d-hv xb
xiQ(ia
xav yva)QC(iov xaC g)rj6L' ,^KXedvdir]s (ihv xal &XXov KXedvd-r]v dvvaix dv XQicpeLV, ei ^ovXolxo ol S\ l^fovrfff o^ev ix6(ii6ev eis (ii6ov
'
TQa(pY]6ovxaL
'
xaQ' exiQcav ixL^r]xov6L xd
ixixijdeia^
xaCxeQ
dveL(i,iva)S
k
od^ev dr] xal devxeQos 'HQaxXrls 6 KXedvdif]s ixaXetxo.
TCfiav xeQl avxov
xal
6xoxx6(ievos vxb x&v
6v(i(i,a^r]xov
rjvi^xexo
Svva6^aL ^a6xd^eLV rb Zt^vovos (pOQ174 xovx6v (pa6LV elg 66xQaxa xCov (secuntur apophthegmata). xal ^oov o(ioxXdxas yQd(peLV axeQ 9]xove xaQa xov Zi^vcovog, dxoQCa X€Q(idxov o6xe ovTf]6a6^aL jja()T(,'a. xolovxos S\ ov i^C6xv6e^ xoXX&v XQo6eSixexo, Xiyov avxbs
(i6vos
—
26 xgi16 xqoxoxoj B, xpoxcardS L. 9 (pQeuvrrie P. 7 5g ys BPL. 27 ^i (pro d^) BL. tpavrai B, idem aut T(fi(povrai P ante corr., xqicpovzai L. 34 ^ovt» 31 iivHisxo PL. 30 6'Afioc BPL. iniTfoXilxai BL. 29 3s P. II
&n
ttiitov Z.
LD.
36
di)
BPD.
«o
xal 6vos dxovov
sb
CLEANTHES.
104
aXXav
xal
6vt(ov d^Lokdycav Zi^vcjvog
avrbg
^ad-rjTav^
diaSii,a6d^ai
rrjv tfjjoA^v.
464 Plutarchus
p. 47 e. &6xeq 6 KXedvd-if}g doxovvtsg dvai t&v 6v6%oXa6tG)v ovx
audiendo 18
de
xal 6 SevoxQdtrjg ^QadvteQOL
'
5
djtsdidQa^xov ix tov fiavd-dvsiv ovd dnixa^vov^ dXXd tpd-dvovtsg alg iavTovg eTtaitfiv, dyyeCoig te ^Qaxv6t6(ioig xal 7Civaxi6i xaXxalg dnsLxdtflvteg^
ag ^6Xig ^lv naQadex6[ievoL xovg X6yovg^ d6(paXag d\ xal
^e^aiGjg triQovvteg.
466 Plutarchus de vitando dXov6ri yQacpeiv neQi
466 Seneca locavit
15
aere alieno 7 p.
tdvdQ6g, dnb tov fivXov xal
io vrjfia
manus.
—
epist.
rijg
d-ecbv xai 6eXr}vrjg
830 d.
o6ov tb (pQ6-
fidxtQag jtettov6r} ^ffipt xal xal &6tQ(ov xal riXLov.
Cleanthes aquam traxit et rigando horto Zenonem Cleanthes non expressisset, si
44,3.
epist. 6,6.
tantummodo audisset; vitae eius interfuit, illum, an ex formula sua viveret.
observavit
secreta perspeocit,
467 Quintilianus Instit. orat. XII 7,9. cum et Socrati ad vidum et Zenon, Cleanthes, Chrysippus mercedes a
sit
collatum discipulis
acceptaverint.
468 so
XIX.
Ind. Stoic. Herc, col.
„ovx
ix6fiL6ag,
ecprj,
tb nQc6-
\
tax^iv^^ xal 7CQ06(){(ioLa) dLe{X)ix^rj xal tfj xat6 itiv^ ecog naQi6{xev xaX tb dnodovg ixiXe(y6ev tolg) yovev6L avtbv) (piQeLv o(Aov, elt') |
\
I
\
X)dQyvQov
\
tLvcg tovtov (ovx)
(^OI^ ^^^
exjtifnrpai.
i}iifi(p{ov)\to
.
\
bvta nXov6Lo{v)
dig {(pL\-
.
Philosophus, qui mercedem a disdpulo exigit, Cleanthes est. 469 Stobaeus FlorU. XYII 28 (Vol. I p. 496 Hense). JiXiavov
n
ex trjg 6v(LfiLxtov l6tOQCag' XQv6LJt3tog 6 UoXei^g inoLelto tbv ^Cov ix Ttdvv dXCycDV^ KXedvd^rjg de xal dnb iXatt6vcov.
470 Plutarchus ^xoXrjv dnelnev 30
de adul. et amico 11 p. 55 c.
'AQxe^CXaog,
ot£ n^bg
xal
Bdtcovt
trjv
KXedvd^rjv 6tCxov inoCrj^ev
neC6avtog 8e tbv KXedvd-rjv xal fieta^ieXofiivov dLrjXXdyrj. 471 Ind. Stoic. Herc. col XXII. {avtbv naQaLtel6%-aL^ &6te tfj 6xoXf} ndXLv e)\nLtQineLv xQ'fi{^^)o^i'' {'^q){<SL)aXe%{a6d-)aL dl {n)Qbg iv
xcon,(p8C(f.,
\
\
xe6CXav xal {(pdvaL .,.,nQS)\to)v (liQog evr][i{€Q)Ca{g tov\t') elvaL, 6xonetv {tL)v(x {td xa)^ avtov.^' xal 6vv{r])xov (ra) de 'AQxe6CXa trj{v '
\
35
.
.
vnodet^aL.
\
Kal
nsQl tb{v) {(trjdl) etc. Eco6C^e{o)v no XvnQa{y(i)oveLv. ^Hv dh Agitur de Batone comico (Plut. de adul. et am. 11); qui cum Cleanthi in comoedia mdledixisset, Arcesilaus schola ei interdixit, ipso .
.
I
.)v
(i{r)d
)
d(iq)OtiQovg
l)v
.
.
\
.
\
autem Cleanthe misit.
10
cum contumeliam
intercedente,
excusavisset, rursus ad-
Similis est causa Sosithei (Diog. Laert. VII 173). scil.
Cleanthis.
34
.
.
at'
pap.
||
fortaBse: <svv£nt6vxL.
VITA.
472 X&v.
XXIV.
Ind. Stoic. Herc. col.
(
106 xtd
t{o^t)o ytXiCo6iv
dicc
\
6^t-
di xi^ iiQrjxag avrjyyiXr)' *
„T0VT ^v 6
KXsdv^g^
x£qI
(ug
Tccg
anovdag •
ixtt6T(p ILIXQOV tt7ttt{Q)x6(l£VOg^
jrAarOvat dl xbv X6yov * o^dixoT i^iXfov
^ ov {dv)vd(ievog''^ vovt eldev ttVT6vy {ei)7tav '
ixel nttQttT{vy)xtt
te I
ti
\
Jtgbg
t6
xq&t{o)v
ovfi .... etc.
('6'/)v,
lo
Haec quoqne ad ArcesUanum
nialum carmen in Cleanthem
refero,
ulciscentem.
facttitn
475J Ind.
(itt{xe6&tti T()d)jrov,
ov^rav
xttl
3rp6ff Tovff
Herc.
Stoic. |
col.
XX.
.
.
(et^QrjTaL iiQ)y x
yi{yQajtTttL
\
tov
qoit Zi^\{v)
6(io\{ei)dij
t&v
TieQl
{tol\-
(il)v Xttl Zi^v(ov{i^ tt6)\Tela d' ev(prjpi{ovvTog)
n{Qo)yev{e6\Ti)Qovg t3(v (piX)o66\{
.
.
.
X<^(>(tf
it |
|
{a)(iivc)v
Cleanthi
videtur opprobrio verti, quod in scholis
vd
lihris anti-
quis phUosophis maledixerit; neque enim Zenonis magistri exemplo hoc
»
defendi.
474 Diogenes Laert. VII 176. xal TeXexna (6 KXedvd^g) T6v6e tbv TQonov. dLodrj^ev ttVTct t6 ovXov djtttyoQevodvxGiv dh Tav iaTQ&v, Svo rjfisQag dniexexo tQocpfjg. xca Jtcog eOxe xaX&g., &6Te Tovg laTQOvg tti)T€)
xdvTtt
Ttt
6vv^^ri
6vyx(OQeiV
tov 8h
n6vTtt ^dt] ttVTK) jtQoadonoLfi^d^ttL xal Tag T^tfat TavTa Zi^vovt, xa^a xttl dxov6avTa Z^^vcovog hri
(pa6L
xLveg^
(lij
dvaOxi^d^ai,
dXX^
Xomdg dno6x6(ievov [6ydoijxovTa]
eC-
TeXev-
«5
§i(o6ttVTtt
iTi^
ivveaxttldextt.
xttl
476 Lucianus Macrob. 19. KXedv^r^g 81 6 Zi^vavog (la&rjTrig diddoxog iwia xal evevrjxovTa ovTog yeyovcog eTr] (pv(itt eOxev
inl Tov jj«Aovj, xal dnoxaQTeQ&v, ineX^ovTov a^Tc5 naQ^ exaCQGJV Tivav yQa(iiidxov nQo6eveyxd(i,evog XQOcprjv xal n^d^ag neQL ov ri^Covv ot (pCXoi, dno6x6{ievog avd-ig TQo^pfjg i^iXLne xbv fiCov.
476
Ind. Stoic. Herc. col.
XXVI,
(inel
hvxev
)tfav,
io
d'
nQb xf}g xe\Xevx{fi)g i^dvd-r^^itt ye\v6(ievov ne^l xb Sl . xolg CaxQo{ig i86xeL xa)\x6ri^eg elv^aL) \fiovv x6
ttv\{T)o (i{LXQb)v
XetXog,
.
I
.
.
.
.
4 mg ne(f\ scripBi, utansQsi pap. 10 hinc agnoscitur ArcesilauB qui contra theses auditonim disputare eolebat. 14 MNA fON pap. 21 tovtov BD. 23 Scn^axf P. 24 ndvrag BPD, ndvra L. 26 nQOodotnot&v B. ||
Qtla^ui PLD, nQooSo/noiela&ai B. Ta-bru
ZriviaViij
27 Zi^vavog om.
||
ivaaxoiifvov BP.
P, corr. a P', Tavra Zi^vtov L.
BD
26 TavTa
Zi^viovi.
numerum om. BP.
BD,
»»
CLEANTHES.
106 X
'
Xsiv
—
X
\
^vvrj&e^ig
XX Vn.
col.
stvai
T7)(v
|
|
^rjretv, (iijnot'
^oji^v
{^£)qI
|
t&v
ovx a||iov axttov, q^iXo^aov
j
xai tavt' s£\xgjv xal (leivag f vdat (fiwv) etc. De Cleanthis morbo extremo cf. Luc. Macrob. 19. Diog. Laert. VII 176. Ad col. XXVII adnotat Buecheler: „mandat Cleanthes ut
d'
5
^iovv^piG) sItce xat) qov d' ovv xal) yvcoQifiov^s
v7C0(pi) qslv,
atf;u(iy|!iOv
ixta)
rj
tansiv6v.
|
successorem quaerant non vitae cupidum sectantemque humilia, sed suis tuorihus dignum." mihi videtur Cleanthes de se ipso loqui, e. gr. dsdoixivai 8 stpri to im^i&vai ^rjtetv etc. '
477
10
Ind.
tov ^Cov) col,
xa(l)
I
Herc
XXVIII
col.
8.
akyi]6ag)
6' ov \
fiiXQ^bv
' I
aTcqXXdyiyi
*'^
«pzovtog
XXIX. [ysyovivai KXe)
'J)
XXVIII.
quae posui,
|
d6ovog. '
\
i% dQxov(tog)
dvd-rjv
tfjv Gxokriv dia{xara)\6xelv in'
Col. 15
Stoic.
recte
etrj
l4Qi0toq)dvovg {t)Qidx{ov)\ta xal {dvo). \
a Comparettio suppleta
esse
puto;
cetera huius columnae, quia incertiora sunt, exscrihere nolui.
XXIX.
Col. esse,
Arist(yphanes archon fuit 331/0; dvo in fine scriptum
Gomperzius prohavit.
478 Galenus
oti
al
jtoiotr^teg
dcf(o(iatoi
2 Vol.
XIX
p.
467 K.
rb s^ov ra ixofiiva' ovrs (pr]fiL delv ev xal ravrhv elvai vo^iC^eiv rovr avrc) xard rb voorjfia^ inel 6v[i^e^rjx£i yccQ KXedv&rjg r^v q)V(ia,
ov
'
20
ovT£ XQv6in7tog
sn d^EnCxovQog GrQayyovQia,
insidr] ex
tovtov tov
avtolg 6vvi^r) xata0tQiipai tbv ^Cov. ovxovv ov8s jtXrjyri tov diQog d^Q i6tiv etc. 479 Strabo XIII p. 610. ivrevd^sv (scil. ex Asso) ^v KXsdvrov Kinicog d-rjg., 6 ZrcoCxbg (piX66o(pog^ 6 diadeld^ievog rrjv Zr^vavog
ndd-ovg
86
^xoXrjv^
xaraXiXav 8s
480
XQv6C7C7t(p
ra UoXsl.
Cicero Acad. Pr. II 73.
Quis hunc philosophum
critum) non anteponit Cleanthi, Chrysippo,
qui mihi
cum
illo
collati
reliquis
(scil.
inferioris
Demo-
aetatis?
quintae classis videntur.
Scripta.
30
481 Diogenes
Laert.
VII 174.
Bi^XCa 8s xdXXidta xataXiXoiXsv,
a iati td8e' xsqI xq6vov JteQi rrjg [rov] Zrjvcovog 35
tav 'HQUxXsCtov
(pv6ioXoyCag 8vo
i^rjyrl^sig
ti66aQa
nsQi ai6d'Tq6sG)g tisqI tixvrjg
20 xara rb scripsi, nav' avto ed. 19 ixov scripsi, ^xfiv ed. 34 rov om. BPLD. tant haec vocib defiuitionem Stoicam,
22 spec-
8CRIPTA.
107
itQbg ^rjfidxQirov JtQog
'AQiOraQxov
(n.
500)
XQog "HqiXXov jibqI
dQfifjg diio
iQXaioXoyitt
l
xsqI d^s&v (n. 543)
n€Ql yiydvroav
xsqI {)(ievttiov xfQl rov xoiTjrov iciQl
(n. 52().
535. 549. 592)
rov xtt&ilxovrog rQia
i^
X€qI evfiovkiag jtsQl
;ua()tTOs?
578—580)
(n.
jeQOTQSJtrixog (n. 567?)
«eQl aQer&v
u
TteQl
eixpvtag
jteQl
roQyCnnov
ncQl (pd^oveQiag
neQL eQ(orog neQl iXevd-eQCag
^
iQtorixri rexvrj
neQL rifi^g neQi do^rjg
noXirixdg neQl ^ovXrjg
neQl vofioyv neQl rov dixd^eiv
neQL dyayfjg neQl rov X6yov rQCa
neQl riXovg
„
neQl xaX&v neQi nQdl^eoag neQl ini6rrlfirjg
neQl ^a6iXeCag
neQl (fiXCag neQl 6v(ino6Cov
neQl rov ori
rj
..
avrrj aQer^ [xal]
dvdQog xal yvvaixdg
neQl rov rbv 6o(pbv 6o
diarQL^av dvo 3 rifUiXov B.
8 vfitvaiov
BPLD.
81 «rpafcwy
LD.
36 nal om. BPD.
CLEANTHES.
108 jtsQl
iidovfig (n.
tibqI
IdCav
TCSQl
t&V
558. 530. 552)
C(3i6qGJV
7C€qI SiccksxTixfig 5
tisqI
tQdnav
tcsqI
xati^yoQrjfitttiov
Tavta avta ta
^i^XCa.
Flacita. 10
482 Diogenes Laert. yO. 41. 6 8h KXsdvd-rjg f| tov xara (piXo6o(pCav Xdyov^ SLuXsxtixov, QtjtoQLxov^
fisQr)
q)i]6C (sciL
noXiti-
rjii^ixov,
xdv, (pv6ix6v^ d-soXoyix6v.
A. Fragmenta logica et rhetorica. Utilitas Logicae. 15
483 AiTianus
Epict. Diss. I 17,11. ixsivo ajtaQxsl otc t&v aXXcDv s6tl diaxQvtLxa xal snL6xs7itixa xaC, ag av rtg sixoL, fistQrjtLxa tCg XsysL tavta', }i6vog XQv6iJt3Cog xal (scil. td XoyLxa). xal KXsdvd^rjg; l^vtL^d-svrjg d' oi) Xsysc, Zrjvcov
xal 6taTLxd
De 484 Sextus
80
adv. math.
tvitG}6Lg iv ^vxfi-
tcsqI
ilxov6s tr^v tvnG)6LV
dvd t&v
yaQ 86
SaxTvXCcov
i6tLV,
stsQoio}6Lv
xatd
si6oxr]v ts xal
yiyvoiisvriv
dxovovtog
a)g oi jcsqI
yivstaL
'
cpavtaeia ovv i6tl xat avtovg
^g sv&vg xal dLs6Trj6av'
tv7CC36Cg i6tLV iv ifvxri
tV3ta)6ig
Tisis.
VII 228.
x. t. X.
r]
tov xrjQov
KXi^dj^d^rjg ^isv
g)avta6ia, ^toc xat
—
'
i^^oxrjv
xal si6oxriv
tbv KXsdvd^rjv vofii^ov^Lv,, rj xatd xlfLX^^v ib. VIII 400. KXsdvd^ovg ^sv xvQio^g
—
trjv ^istd sl6oxf]g xal
—
id. voov^svrjv (tV7tG)6Lv). xpvxrj xal t6 rjys^ovLxbv Jtvsvfid
f'|o;i;ijg
Pyrrh. hypotyp. 11 70. iTcsl ovv ri idtLV r] Xsnto^sQs6tSQ6v tL jtvsv^atog.,
ag
(pa6Lv,
ov dvvr]6staC tLg
'
so tvi7tc36Lv
yaQ
ct6nsQ xal (trivy ib. 372. sl tv7Cca6Lv.
i^oxi]v,
imvosLv iv avta ovts xat si6oxriv xal
i^oxr]v,
ag
inl
t&v
6g}Qayidav OQafisv^ ovts [xatd] trjv tsQatoXoyov^svi]v stSQOLcotLX^v.
5 xQOTt&v
B
10 sex partes philosophiae snbdiviBione ortae ex tribus,
qaas plerique Stoici statuerunt; neque igitur ab usitata partitione recedit. 22 TTjv addi oportet. 30 xara delevi. lT£po«ortx»fv: Chrysippi doctrinam ||
spectat (Vol. II n. 56).
LOOICA.
(Vol. II p.
109
48 sq.)
lingua lat. V 9. quod si summum gradum non tamen sectmdum praeteribo, quod non solum ad Aristophanis
485 Varro de attigero,
sed etiam
ad
(Jleanthis lucubravi.
i
antiSecundus gradus explanatur § qm grammatica quemadmodum quodque poeta finxerit verbum, confinxeescendit
7.
qtM, quae ostendit rit, dedinarit.
486 Philodem. KX€cii/{d)€i
U\y€i,v
xtii
col.
28,1
q>r]6iv
d
ro «)aQ&
^(i)
{a\(ieivo{vd)
r€
lo
\
a(v)^((>)<6(«tva), ^i) ixov{r)og 6\
Xi^€ig oixeiag^ ra (iirQ{a) xal
\
ra
ilfeiXov tdiv d-eiav
\
fiiXrj
(i£y€&&v
rovg Qv&fiovg
xttl
\
\
i)g (uc-
XQbg r^v aX^^d-eiav r^g rav d^eiav d'{€)(OQittg. n Cleanthis etiam p. 57, 3 Kemke agnoscitur, sed sententia
Xi6rtt jtQ06ixv€t6Q^tti
Nomen
og
^€kil6ov6{i)v^
(Tax)<^
\
79 Kemke:
p.
xal (i{ov6)iXtt «ttQadeiyfucTa xaC, rov {X6y)ov rov ixttva{g) (ilv i^tty{y)iX\X€t,v dvvttuivov ru ^*(f)a
elvai xa Jtoirjnxtt rfig
de musica
I
\
nuUa.
487 Seneca
modum
Epist. 108, 10.
spiritus noster dariorem
ut dicehat Cleanthes,
Nam, sonum
reddit,
cum iUum
quemadtvha,
per
longi canaiis angustias tractum, patentiore novissimo exitu effudit;
setmis nostros dariores ca/rminis arta necessitas
sic 20
efficit.
IIbqI JHruiaivoiiivoiv» (Vol. II p. 48.)
488 Clemens xarrjyoQi^nttrtt
Alex.
Strom. VIII
9,
26
930
p.
P.
Xexra
yccQ
ra
xaXov6i KXedvd-rjg xal 'AQxidrniog.
489 Arrianus
Epict. Diss. II 19, 1
—
4.
6
ss
xvQuvoiv
Xoyog
ano
roiovrcov nvcbv d(poQ\Libv rjQar^6d^at (paivertti' xoivfjg yaQ ov6rjg (idXrjg roig rQi6i
rovroig TtQog ccXXrjXa^ ra [toJ „;rdv JtttQaXrjXv&bg dXrjd-hg
dvayxalov elvai,^'' xai ra „dvvaTc5 ddvvarov (l^ axoJlov'9'ffv," xai tc5 ' o^t €6riv dXrj&hg ovr €6rai " 6vvidav r^v dvvaTov elvai „[j:ti^] rav xcQcorav dvotv Jtid-avorrjrt 6vv€XQrl(ucxrjv ravrrjv 6 ^iddoQog r^ '
6aro nQbg 7taQd6ra6tv rov '
XoLTTOv 6
£<JTat."
oijr
'
^^(irjdev
(liv
rig
^lvai
Tavra
dvvarbv b ovr €6riv dXrj&lg
rrjQr^^ei
T(5v
ri ri dvvttrdv^ 8 ovr' €6riv dXrj&ig ovT^ltfTat" xal
rov ovx
dxoXovd-it''''
„ov itav 6l naQ^X-qXvd^bg
dvotv ori
„€6ri
^dvvara ddvva-
dXrjd^hg dvayxtttdv ^tfTf" S6
xttd^djt€Q ol 3t€Ql KX€ttvd^i^v (piQ€6^tti 80XOV61V., otg knl itoXv 6vinjy6-
26
demi
ite(fl
fr.
rec. corr.
xov
(scil.
80
Arche* xavriyoffTitidxav Bcripsit Cleanthes; cf. ind. Lagrt. n. 481. 28 tb del. Upt. 30 iii} del. Upt.; etiam in S a LII p. 262. ||
8 Vol.
36 cf. deletum est. xov %V(fisvovxoe). ikqI
ibid. 9 xal KXsdvd-rig S' lila yiyQutpiv «tpi xovCf. Vol. 11 u. 283 (ChryBippuB).
CLEANTHES.
110
'
xaXXa dvo, ori ^dvvardv x i0xlv o ovx
ot 8%
^AvxCnaxQog.
Qrj6sv
*
ovx' soxai'''^ xal „3rar TtaQSkrjXv&bg alr]d^Eg avayxatov „dvraTc5 8' ddvvaxov dxoXovd^et.''' xd xqCu 8' ixelva xr}Qri0aL avx&v ^dxrjv. diirixavov.) 8id xo xotvijv slvat icfxiv
aXrjd-hg
^tfTiv
"
omnia
de Fato 7,14.
Cic.
5
ut Chrysippo placet, immutahilia nec in falsum sunt,
490 Olympiodorus suppl. 10
XIV
p.
vera
enitn
e vero praeterita
KXedvd^rjg xoCvvv
(ed.
Jahn nov. ann.
rham
De
ut Cleanthes voluit, ars est
sive,
potestas viam, id est ordinem efficiens.
—
Cf.
Zeno
72 sq.
n.
Bhetorica.
—
491 Quintilianus Inst. Or. II 15,34 35. huic maxime conveniet finitio „rhetoricen esse hene dicendi et
eius
suhstantiae
scientiam."
nam
omnes
virtutes semeL compleditur , et protinus etiam mores idem valet Chrysippi hene dicere non possit nisi honus. ductus a Cleanthe „scientia recte dicendi."
orationis
cum
oratoris, finis ille
492 20
philol.
Xeyei, oxi xexvr} i<5xlv £|ts
6do5 Tidvxa dvvov6a. Quintil. Inst; Or. II 17,41.
15
necessaria
praeteritis
possunt convertere.
53
in Plat. Gorg. p.
239, 240).
in
a magistro Cleanthe, quia sunt
dissentienti
IV
Cicero de finibus
Cleanthes
— sed
sic
Quamqmm
7.
ohmutescere
ut siquis
scripsit
artem rhetoricam
concupierit,
nihil
aliud
legere deheat.
B.
Fragmenta physica
et theologica.
Fhysicae Fundanienta.
n
(Voi.
493 Diogenes
85
Laert.
VII 134.
p. 111.)
8oxet 8
'
avxotg aQxdg elvai xcbv
oXcav dvo, t6 noiovv xal xb ndexov. xb ii\v ovv nd6%ov elvat Ti)v anoLov ovtftav, rrjv vXrjv, xb 8e noiovv xbv iv avtf} Xdyov^ xbv d^edv.
rovtov yaQ dt^iov '6vra 8id nddrjg avT^g 8rj(itovQyetv exa6ra. rCd"ti6t 8e t6 86yiLa xovxo KXedvd^tjg ev tc5 neQt rav dr6}i(ov. 494 Syrianus ad Ar. Metaph. (Aristot. Berol. Vol. V) 892 b 14—23. .
w
d)g
aQa rd
%Q^6tv
rfig
ei8r]
rcbv
.
naQa
.
rotg
dvo^drcov
d^eCoig
rovrotg dv8Qd6tv
6vvr]^eCag
naQrjyero,
d)g
ovre n^bg ri^v
XQv6tnnog xal
12 viam ordinem A, via ordine B. 14 substantiae <^Cleanthis^ Kiderlin ann. philol. vol. 131 p. 123, ut Cleanthis fuerit definitio „iTtiaf^iiri zoii ev Xiyeiv.^'^ 29 liber nsgl x&v &x6Chrysippi „iTtiarij(iT] tov dg&wg i^yftv." (i(ov deest in indice Laertiano n. 481, nisi idem est, qui nQbs JrnidxQiTov voca31 Socratem dicit Platonem Parmeuidem Pythagoreos. De re cf. Vol. 11 tur. .
p.
123
n.
.
.
300—305.
.
.
.
PHY8ICA. UQxidii^og xtd ovd' iwoi^fiaxtt
nXnovi
ol
liai
Zxmx
xG>v
yiaff'
111
avxolg
at
iddat,
.
^i/j&tj6av
ijg
.
.
KXidv^rjs
ov
fii/v
v6xiQov
{iQrjxev.
496 Hermiae d^tjg ajtb
Gent. Phil. 14
Irris.
xov (pQiaxog indQug
tog xal avxbg
ttvt,(ia
(DDG
xi]v xitpaXiiv
654).
p.
iXX' 6
xdg dXrjd^elg ap^aff, d^ebv xal vXtjv.
yijv nexttfidXXeiv eig vdtaQ^ xb 61 vd(OQ eig
xd
KUav-
xaxayeXa 6ov xov doyftadiQu^ xbv d% dtQa (J&vfoy
x^v 6h tlrvx^v 6i' oXov xov x66(iov 6njxeiv^ ^g fiiQog fiexixovxttg tjfidg i(iilfvxov6&tti. 496 ProbuB ad Verg. Ecl. 6,31 p. 10 Keil. Omnetn igitur hanc (piQe6&ai^ xb 61
nvQ
eig
jceQiyeitt
^i^opfrv,
rerum naturae formam tenui primum (scU. VergUius) in
postea
quattiior (^lta}
effigiata.
Chrysippus) Soleus 497 Stobaeus Ecl.
(leg.
et
et
inani
concretam
elementa
tradunt
Stoici
i
xul xijv fiiv
lo
mole dispersam refert et
ex his
Zenon Citiaeus
omnia
et
esse
Speusippus
Cleanthes Thasitis (leg. Assius).
I 17,
3
p.
153, 7
W.
(Arii Did.
fr.
38
Diels).
,6
KXedvd^g 6^ ovxa ncag (pr]6iv' exq)Xoyi6&ivxog xov navxbg 6vvL^eiv t6 iii6ov ttoxov XQ&xov, elxtt (xttxdy xd ix6(ieva dno6^iwv6^tti, 6i.* xov 6h Tcavxbg i^vyQuvd-ivxog^ xb e^xaxov xov TCVQog^ dvxixvxrl6ttvxog ttvxa xov (ii6ov^ xQine6^tti ndXiv (noielvy elg xovvavxiov, 5Xov.
el^' ovxG) XQe3CO(iivov ava&iv <pr]6iv ttv^e6d-ut xui c(Qxe6&ui 6Lttxo6(ielv t6 bXov xal xocuvxrjv xeqCo6ov ttUl xttl 6cttx66(ir]6i,v noiov(iivov xbv
to
xav bXav ov6ia xovov (i^ 7Cttve6%^ui. &6neQ yuQ ivog xivog (liQr] ndvxu (pvexac ix 6neQ(idxGiv iv xolg xud^i]xov6L XQOvocg, ovxa
iv
xf]
xd Xttl
xov bXov xd
(iiQi]^
gjv xal xu
iv xolg Xttd7]Xov6L XQ^voLg
6vvL6vxeg
(pvexttL.
^au xal xd (pvxd bvxa xvyxdvei, xal
a6neQ xivhg XoyoL xav (leQav n
(liywvxaL xal
uv^ig 6LuxQivovxuL yivo(iivciv xav (leQav, ovxag «1 ev6g xe nuvxu yive6&uL xal ix ndvxcov [elg] ?v elg
6niQ(itt
6vyxQCve6d-ttL,
498 xdv
66a xul
Aetius
6v(i(p(i)V(ag 6Le^iov6T^g xfjg
(DDG
neQL66ov.
312b). KXedv»r]g (i6vog xStv Zxcaixb nvQ dne^prjvttxo xavoeL^ig. 499 Eusebius praep. evang. XV 15, 7 (Ar. Did. fr. 29 Diels p. 465). I
14,5
p.
«Svoj add. Diels, di nvQ mavult 7 iuxtt§aXtlv vulgo, corr. Diels. Pearson, quod ad tpiQsad^ai non accommodatum est. Fortasse plura exciderunt: xov Sh diQU (sig n^Q' xal t6 ^ihv tcvq avcay (piQsad^ai, xov Sk &iQa slg xa itSQiytia xa17 xara addidi; subiectum esse t6 it&v probant 13 <^Ita^ add. Keil. Qtlv. 19 noislv addidi; ignis non ipse nunc convertitur in contrarium, V. Si' oXov. sed mediam partem globi, quae adhuc paulatim in aquam vertebatur, rursus 20 xQsnoyiivov FP, XQsnoitsvov Canter; contrariam mutationem subire cogit. illud praefrro, quia non ignem converti, sed aquosam globi partem constat. &V(a9sv scripsi, avo} vulgo; iguis in altiHsima tantum caeli parte rclictus nunc ad inferiores regiones paulatim descendens crescit et omnia format att^ue dis||
{|
ponit.
neke.
—
21 xoaavxriv FP, corr. Meineke, 21. 22 xov xovov FP, corr. Mei22 requiro: xivoi (Imovy. 26 ysvoyiiv(av Meiueke. 27 sli del. Dieli.
Stoicoram veterom fragm.
I.
11
so
CLEANTHE8.
112 fjy^iiovixbv dh rov
xod^ov Kksciv&ei
x&v a6XQG)v
(LByiOxov
rbv ijXlov elvai 8ia xh
(isv iJQE6£
vjiaQXBiv xal nXetaxa
av^^dXXB^&aL JCQbg xijv akXag aQug.
x(av oAcjv dLoCxrjdiv, iifiSQav xal svLavxbv noLOvvxa xal rdg
Ps. Censorin. I 5
4
p. 75,
14 Jahn.
et
constat
quidem (mundus) quat-
cuius principalem solem quidam aqua igne VII 1S9. Aetius ut Cleanthes. Laert. putant, 4, 16 (DDG Diogenes KXBavd^rig 6 Uxaixbg iv riXCa) iq^rjGBv bIvul xb riyBfiovLxbv p. 332 b). tuxyr
elementis terra
—
xov x66(iov. est 10
aere.
—
U
Cicero Acad. pr. II 126.
Cleanthes, qui quasi
maiorum
gentium Stoicus, Zenonis auditor, solem dominari et rerum potiri putat. 600 Plutarchus de facie in orbe lunae c. 6, 3 p. 923 a. 'jQCaxaQ-
%ov Sbxo 8blv KXBdvd-rjg xbv Ud^iLOv ddB^BCag 7CQo6xaXBl0Q-aL xoifg "EXXrjvag, ag xivovvxa xov x66(iov xijv s6xCav, oxl (xa} (paLv6fiBva 0G)t,BLV avijQ insiQaxo^ (lbvelv xbv ovQavbv v:toxLd-B(iBvog, i^BXCxxB6d-aL dh xaxd Xo^ov xvxXov xrjv yrjv^ 16
afia xai
II
20,4
(DDG
p.
xb kx d-aXdxxrjg xbv rjXcov. Cicero de nat. deor. III 37.
omnem ignem
340 b).
KXsdvd^rjg
uva^fia
Quid enim? non eisdem
voBQbv
vohis placet
pastus indigere nec permanere ullo modo posse. nisi
ali-
autem solem, lunam, reliqua astra aquis, alia duldbus, alia marinis? eamque causam Cleanthes adfert cur se sol referat nec longius tur:
ali
progrediatur
—
solstitiali orhi
Macrobius
Sat. I 23, 2.
affirmant, solis
n
xbv avxrjg diova dt-
vovfidvrjv.
601 Aetius
20
tcbql
itemque hrumali, ne longius discedat a cibo. ideo enim, sicut et Posidonius et Cleanthes
meatus a plaga, quae usta dicitur, non amhit et dividit.
recedit,
quia sub
ipsa currit Oceanus, qui terram
Aetius
n
23,5
xflg VTtoxBLfievrjg
(DDG
xQO^prjg
p.
353 a).
Ol Uxatxoi xaxd xb
dLBQXssd-aL xbv
dLd6xrj(uic
^Xiov axeavbg ds iaxLV
r)
y^, ^g xi^v dva9^(iCa6LV EJtLVB(iBxaL. 602 Clemens Alex. Strom. 8,48 p.
V
so
674 P. ovx dviyv(o6av 8* ovxoL KXEdvd^Tjv xbv (pLX66oq>ov^ bg avxLXQvg TtXfjxxQOv xbv rjAtov xaXBl' iv yaQ xatg dvaxoXalg, bqbC8(>)v xdg avydg^ oiov 7tXr]66(ov xbv x66(iov noQBiav \xb cp&g^ ayBt. c. 16 fin. v6xeqov (isvxol nXfjxxQov dvxa d^Ba d)g bolxe^ Uxvd-Cva Xiyovxt inL6xi^6avxBg^ xQv6oiJv, E%^xav ELg xr^v EvaQ(i6vLov Cf. Plut.
35
nsQl
de Pyth. orac.
xfig XvQag., IJv
dQ(L6t,Bxav
Zrjvbg BVBL8ijg l47t6XX(ov, nd6av dQxijv xal xiXog 6vXXa^(ov' exet' 8h Xa(i3tQbv nXf^xxQOv i^XCov (pdog. 12
Tcc
add. Pearson; librum Cleanthis nqbg kQlexttQ%ov habet index LaSr32 t6 qpcoff seclusi; uam mundns est, qui agitur slg rrjv ivuQ-
tianuB n. 481.
(i6viov no^i-iav.
PHY8ICA.
503 Coniutus
118
32 (de ApoUine
cp.
i.
e.
de Sole locatiu).
^tov6i-
dh xal m^ttQiaxiig XttQsiailxtat, x^ xQoveiv ivttQ^LovCfoq n&v fiiQog rov xd^iiov xal 6vv^dbv avtbv ntt6i xolg \&kXoig\ fiiQB6i noielv, firjitbg
defiiag
avx&v
&Xka xal
ixfteXeiag iv xotg ov6i ^BfOQOVfLivrig^
XQ6vav nQog aXXrlXovs 6vfipstQCttv in
r^i/ tCtv
*
iixQov i}g iv ^v&iiotg trjQovvxog ttvtoif Xttl tug tS)v ^oMot^ (fovttg^ 6ig av rovg tCbv HXXcav 6b}(idtav i>6(povg, IdCa <[dta> ro irjQttCveo&ai xQV^^C^f^S vn' (^a^ov^ tbv iiQtt
&nodid6vtog xal daifiovCojg
604
'^Qfio^&ai,
nQog tag axoag noiovvtog.
Cicero de nat. deor. II 40.
atgue ea (sidera) quidem tota sensuum testimonio confirmari Cleanihes putat, tadus et oculorum. nam solis et candor illustrior est quam tdlius ignis, quippe qui immenso mundo tam longe lateque coUuceat, et is eius tactus est, 6886 igriea duot-um
non ut
s
tepefaciat solum,
sed etiatn saepe
comburat.
faceret, nisi esset
lo
quorum ncutrum
sol
igrteus. „ergo", inquit „cum igneus sit Oceanique alatur humoribus, quia nuihis ignis sine pastu aliquo posset permanere, necesse est aut ei similis sit igni, quem adhihemus ad usum atque vic-
a
—
41. atqui hic qui corporibus animarUium continetur. noster ignis, quem usus vitae requirit, confector est et consumptor omnium idemque, quocumque invasit, curuia disturhat ac dissipat. contra
tum, aut
ei,
iUe corporeus vitalis
sensuque adficit." lis
sii,
cum
is
et
salutaris
omnia
conservat,
negat ergo esse duhium,
quoque efficiat, ut
omnia
homm
floreant
nere pubescant. quare cum solis ignis simUis sunt in corporibus animantium, solem quoque
]>e
mundo et de n p. 167 et
(Vol.
606 Geminus
sustinet so
auget,
ignium sd utri et
sitni-
in suo quaeque ge-
eorum ignium animantem esse
quidem rdiqua astra, guae oriantur in ardore caelum nominatur.
et
alit,
sit,
qui
oportet,
qui aether vel
caelesti,
«s
meteoris. p. 196.)
vnb
elem. astron. Petav. Uranolog. p. 53.
av
tav
aQXttCcav ccnefpilvavto^ xexavfiivrjv ^avrjv tivhg dv&r]g 6 £tc)ixbg tpLX66oq)og, vnoxexv^d-tti fiettt^v tStv
ttjv dia-
i6zi xai KXe-
so
tQonixav tbv
dxettv6v.
506 Stobaeus
Ecl. I 26,1
i
p.
219,14 W.
(Arii Did.
fr.
34
Diels).
KXedvdTjg nvQoeidri trjv ceXrlvtjv, niXoeid^ dl ta ^xrjiittti. 607 Aetias II 16, 1 (DDG p. 345 a 16). ^^'vtt^ay^Qttg JijfioxQiTo^ 8 evvmdbv Osann, cvvodov libri. 6 ws ai tovg scripsi, alkois secluai. 7 8ia addidi. vn' aitov scripsi, vnb libri. 11 Bolia et uitbs libii. 16 possit codd., corr. C. F. W. MueUer. candor Klotz, solis calor et candor libri. 26 atque item Orelliua. 17 atqui cod. Behdig., atque ceteri. 34 nriloHSfi ||
o}v
libri, corr.
||
Hceren. 11*
ss
CLEANTHES.
114 KXedvdris djtb uvarokav
—
Galen.
liist.
phil.
ijil
58
dvdfiag q}eQs6&cci zdvxas tovs doTSQas. p. 625, 9). 14. xal J. xal KXedcv^tjs
(DDG
uvaxokibv eis dv6pids (piQ66&at rovff d^reQag vofii^ov6iv. 608 Aetius II 14,2 (DDG p.343). oi tihv aUoL <^Zt(oixol} fcpuiGaQixovs avxovs^ KXsdvd^rjs Sh xavoeidels (seil. xovg d6xbQus). aTfb
fi
—
lenus hist. phil. 56 a (DDG p. 624, 22). Kkedv&rjs xcnvoeidets (xovs Achilles Tat. p. 13Hc. Kkedvd-rjs uvxoi)s {sc.xovs d6xid^TEQus). Theodoretus Gr. aff. cur. IV 20. xavoeiSes e%eiv 6xwd <pr}6L. Qus)
—
—
105, 15 Ra.) xavoeLdeis 6} Kkedvd^rjs 6 UxaLxog. 609 Philo de provid. II 48 (p. 79 Aucher). Age interim ponafnus inter nos unive)'sutn ingenitum ac sempiternum, iuxta illud quod (p.
10
suggerit sermo
celeberrimorum philosophantium ,
menides, Empedocles,
Zeno, Cleanthes
Par-
homines ac velut
Atqui ex ingenita materia quid aut corrumpatur, partim per provigeneretur dentiam dei, partim 6b rerum ordinem? Namque et ceterorum artificum unus quisque materiem generare haud solet, sed quam sibi sumit, eam vcTus
ib
sicut conscribunt
aliique divi
quidam proprieque miramur si pars aliqua
sacer coetus.
figurat formatque et artis ordinem ei imponit.
— — Quare iu^ta
huius-
modi hypothesin deus materiam primam non generavit sempiterne, sed 20
cadum
materia ad usum sumpta, per eam
malium plantarumque
omnia
et
—
est
proprium
providentiae,
510 Plutarchus
una cum materia mundus ingenitus non solum creare et edere materiam
verum etiam conservare moderariqus, quod
de
comm.
xfi
not.
31
1075 d.
p.
'
^^xaiy ol d^xsQes^ d-eol ovxes, JCqos xi]v
eQyov6L
XG)
<^ovvy
Qus
el'7j
toivvv iTtaya-
ndvxu tavxa xul (lexu^uXetv eis eavxov. iavxav (p^OQuv 6vv-
dXX oxL
ijXic),
exL
ixjtvQcb6eL Xiyet xrjv ^eX^^vrjv xal xd XoLnd
ocdXQU xbv ViXlov e^o^oi(o6eiv
^vvsQyovvxig
xl
jcqos
xijv
jioXvs
ixjtvQC36iv.
av
yiXfog tj^us JteQL 6coxrjQiug uvxots JtQ06evxe6&UL xal ffOT'^vo^i^eiv, ols xaxd (pv6ip e6xl xb 6itsv8eiv ijtl x^v
dv^Qanav
uvx&v (p&oQdv xul dvaLQe6Lv. 611 Philo de Incorr. Mundi 35
terram atque species aniQuod nihilominus nulla-
factum.
vL^oiievog 6 KXedvd^rjs
30
.
fecit
ienus impedit esse providentiam, etsi 49. Quomodo? Quia supponatur.
i& est
et
fjLexa^dXXsLV 8h
r)
els (pXoyu
r/
cp.
18
(p.
eis avyrjv
p.
505 Maug.).
(scil.
xbv x66[iov
28 Cumont,
dvayxaiov
ixjtvQ(x)&ivru\ eis ^hv (pXoya^ (bg aexo KXedvd^r^St ^^? ^
'
avy^v^
d>s
6
XQV6LJtJC0S.
512 Stobaeus
Ecl. 1 20, le p.
171,2
W.
(Arii
Didymi
fr.
36
Diela).
30 avviQyuvvris podt 28 i^o(iot.uiCui libri, corr. Zeller. 2i> xal addidi. 31 ovv addidi; avvtQyovai offendit; fortasse i^X/a> nal ngue rrjv iKitvQaGtv. Bunt verba Plutarchi Cleanthis sententiam refellentis.
PHY8ICA.
115
Zi^vcavi xal KXeav^n xal XQvaixx^ &Qi6xn x^v o\>6Cav itttafiaXXHv olov iig 6xiQfia xb xvq^ xal xdXiv ix rotkov rotatkijv &xoxiXil6^at T^v diax($tf/ti}tf(v, oXa xq6xbqov ^v.
513 Cicero de
nat. deor. II 24.
quod quidem Cleanthes his etiam omni corpore: negat enim
vis insit caloris in
argumentis docet, quanta esse ullum cibum tam gravem, quin is nocte et die concoquatur; cuius etiam in reliquiis inest calor iis, quas natura respuerit. (Fortassc etiani quae aiiteceduDt verba ibid. § 23 ex Cleanthe expressa suut a Posidonio:) Sic enim res se hahet, ut omnia, qme alantur et quae crescant contineant in se vim caloris, sine qua neque ali possent ncc crescere.
s
lo
Nam
omne, quod est calidum et igneum, cietur et agitur motu suo; alitur et crescit, motu quodam utitur certo et aeqiiabili; qui autem quod in nobis, tam diu sensus et vita remanet; refrigerato diu remanet quam autem et extincto calore occidimus ipsi et extir^guimur (secuntur verba
supra exscripta). 614 Cornutus cp. 31. 'HQaxXi\g d* ierlv 6 iv rotg ZXoig x6vog, xud'' bv ri tpvOig loxvga xul XQuraid i6riv^ dvixrjrog xal dxfQiyivrjros
i&
l6xvog xal rotg xaxu ^iQog xul dXxiig vxuQxav. de Alcumenae et Amphitryonis filio disputat, cuius facta a (deinde ov6a^
lisxaSorixbg
recentioribus cuni dei
factis
vivai ru rov ^tov idiu dxb
permixta
sint,
a6r£ dvodidxQLru ysyo-
so
rav xsqI rov yjQaog
u^roQovfiivcov) rd^u 6* dv ^ A£ovT^ xul xb qoxuXov ix r^g xuXuiug ^eoXoyCug ixl rovxov Ov^^oXov d' dv ixdrsQov slrj Qto^r^g xul Htrevrjvsyfiivu str].
— —
ytvvuuhi^xog' 6 ,u£v yuQ Xiav rb dXxi^xurov xav &r]QCa)v i6xL\ xb xul xoi^6xrig S' uv 6 ^ebg dl q6xuXov xb xuQreQcorurov x&v ZxXav. xaQ£L6dyoixo xurd re to xuvxuxov 3il'xv£t69aL xal xuru xb ivxov6v
si
——
Jtcct olxtCcog 8h xuQido6uv avx^v xav ^eX&v (poQdv. vbv KfpoL rfi "H^Yi 6vvoLXovvru^ hg bXo6x(Qi6x£Qov uv xb (6Cm,a ri} x^v SLdvoLuv bvra. 63g ydQ <^<prj6LV 6 EvQLxCdrjgy
XI ix^^v
viav
Tt
Sq&v |W£V £VT0V(6Tf()at 7.iQ^gt 6 ilfvxuL d(i£Lvovg rav y£QULriQcov xoXv. i)Xovoa 8h xul r^v xuQ"0^(pdXri XarQ£Cav ixeCva xi9uvG)r£Qov elvui XQo6t}X£LV., i^(puLv6vrG)v xdXLv Slu rovrov rav xuXaiav orL xal rovg
«o
'
loxvQordrovg vxordxrsLV
SeC
iavrovg xa X6ya xu\ xu
vxb xovxov
XQo6xaxr6fi,£va xoL£tv^ £l xai &r]Xvx£Q6v xl xuxu tj)v &£(dqluv xul ti^v
Xoyix^v 6xi-^Lv XQ06xCxx£i.,
xrig
diKpr^gy
rjv
ovx
dx6xag av S6^aL£v
—
18 Mxrjvog oiaa verba a 16 T6vog scribitur necessario, Xdyos libri. 28 av rb (^aama t)^ scripsi, aitbv libri. 29 (priciv Langio iuiuria proscripta. 32 itid-avmTiffov V*, 6 EiQinidTis Bupplevi; frg. eat BellerophontiB Eur. 298 N. 7ct'&'ai
(scil. to%)
vulgo.
Xdyuv).
—
36 genit.
Totum
Tf]g
d^Kp^g rectc se habet; opponitur ad tovtov
fere caput adscripsi, quia
omnia ex Cleanthe sumpta
ss
1
CLEANTHES.
16
Toitg dh dadsxa ccd^Xovg ivSixtrcci (ihv ovx inl rbv &s6v, &g xal KXsdvd-tjg inoCri6ev dvayayetv dXXoTQLcog
'OfiifuXrjv
oi)
JiQOGi^yoQsvxsvai.
det dh doxslv navxaxov xb svQS6Cloyov nQSG^fvsLV.
Be 5
animalibiis.
516 Plutarchus %6xsQa xav ^ciav (pQovL^cixsQu cp. 11 p. 967 e. 6 lihv ovv Klsdv&i^g sXsys^ xaCnsQ ov (pdGxmv ^sxixsiv X6yov xd ^(oa, naQaxvxslv (ivQ^rixag iXdstv inl {ivQfiriXLdv sxiQav vsxQOv (piQovxag' dvL6vxag ovv ix xfig (ivQfirjXLag sxiQovg oiov ivxvyxdvsLv avxoig xal ndXLv xaxiQxsGd^aL' xal xovxo dlg ^ XQlg xoLavxij d^scoQCgi uvQfity/ca
10
xiXog 8s xovg
y,sv xdx(od-sv dvsvsyxslv S>6nsQ XvxQa xov S ixstvov vsxQov 6x(aXi]xa, xovg dQafiivovg, djcodovrag dh rbv vsxqov Aelianus Nat. An. VI 50. KXsdv&i^v xbv '!d66Lov xaxrjoLxs0d-aL.
ysvi(3&aL'
'
—
vdyxa6s xai 15
dxovxa
si^aL
xal
xotg
djco6X7]vaL
^(poig
xov xai
ixstva
xaxd xQaxog,
xal
dvxLXiyovxa
dLa^iaQxdvsLV, l^xvQ&g ixvxsv 6 KXsdvd^rjg xad-Vj(isvog xal (livxoi i6xoQCa xoLccvxij., (fa6Cv. xal 6xoXrjv dycov (laxQOxiQuv dXXag' ovxovv (ivQ(ii]xsg TtaQa xotg no6iv rfiav avxa noXXoC' 6 dh uqu OQa s^ dxQanov XLvog sxiQug vsxQbv XoyL6(iov
/i?)
(ivQ(ir]xag uXXovg xo(iLi,ovxug slg oixov sxiQcov xal savxotg 6vvxQ6(pc3v, xal inC ys xd> ;u£^A£t xfjg (iVQ^ir^xLug s6XG)xag avxa vEXQa^ xal dvL6vxug xdxad^sv sxiQOvg xal 6vv6vrag rotg h,ivoLg dg inC xivL, sixa xuxL6vrug xovg uvrovg^ xul nXsovdxLg rovro' xul rsXsv(ivQ(irjxu
ov
20
xcbvxug 6x(oXr]xu, olovsl Xvxqu^ xo(iC6ul' xovg 8h ixstvov (ihv Xu(istv, nQoi6%^UL dh ovnsQ ovv in^yovxo vsxq6v' xul ixsCvovg vnodi^a6d^aL u6(vivcag., 85
cag
vlbv xo(iL^o(iivovg
ddsXq)6v.
7]
616 Clem. Alex. Strom. VII 6,33 (p)]6lv uvd- uX&v uvxovg (scil. xovg vg) xu XQiu.
Cf.
617 Stobaeus Idem Stob.
Floril. (i6vr]
Ecl. 11
4,90 Vol.
xui
sxslv xt)v ^vpjv, lvu
31,64
p.'
KXsdv^r^g (li]
6unf]
ris lineamentis,
et
respondere de speculo,
c.
animae scilicet
i^poris autem similitudineni
et
p.
240 Hense.
KXsdv%r]g
s(pi]
^r^QCcov dLU(piQSLv.
212,22 W.
auinia honiinis.
Tertullianus de An.
sed
1
xav
(lOQCpfi
xf]
De 618
dib
Vol. II p. 206.
xovg dnuLdsvxovg ao
849 P.
p.
'
5.
vuU
notis
morum
et
Cleanthes non solum corpo-
similitudinem parentibus in et
ingeniorum
et
dissimilitudinem capere:
adfectuum: et
animam
filios
corita-
esse probabile est, cuius de tensione {tovos) doctrina Herculis fabula illustratur. iure me t6vos pro X6yos scripsisse in capitis initio, tota oratio clamat.
Nam
35 ante „et" intei"punxit Pearson, sublata interpunctione post „animam".
PHT8ICA.
vd
que corpus, simHitudini et
117
dissimilitudini obnoxiam.
item eorporaUum
incorporalium passiones inter se non communicare.
compati cor^wri,
cui laeso
idibus,
porro
vulneribus,*ulceribm
d
animani
conddlescit,
et
angore, amore coaegrescit, per detricuius pudorem ct pavorem rubore atque paUorc
corpus animae, cui adflictae cura,
mentnm
socii
vif/oris,
%
anima corpus ex corporalium passionum communicationc. Nemesius de nat. hom. p. 32. 6 KUdv^g xoidvde jtXixtL ovXko-
testetur.
igitur
ov (idvov^
yi6(i6v'
kXIu xul xaxa
xi}v
yovevOt yivofie^a xaxa tu
Ofiotot xotg
(pvjOiv^
xolg
xolg ndd-eOi,
il>vi^v
xatg
i^&BOi,
aibfiu
dia^iotai.
xb o^toiov xal xb avd/toiov, o^x^ ^^ ttOoficcxov^ 6a}(ia &Qa KXtdv^rjg tprioCv ovd\v tt6u>iittxov 6v(ixd6xii M^vx^ ... ixi dk
6(0(ittxog dl ij
6(0(1^X1,
ovd^
tt6a)(idxG) 6&(ia^
V060VVXI
Tc3 6
Xttl
dXXa
X£(ivo(iiv^'
6&(itt 6d>(iaxi' 6v(ixd6xei dl Xttl
xb 6a(itt x^
^lfvxf}'
il>vxi)
i]
ui6xvvo(iivrig
yCvextti xttl <po^ov(iivrjg
yovv iQv&gbv
(bxQ6v 6&(ia
c
Tertullianus de An.
519 Eusebius 6\
xrjv
25.
praep. evang.
^x^S KXBdv^rig
6vyxQi6iv
lo
(i\v
XV 20,2
(Ar. Did.
fr.
39
is
niQi
Diels).
xu Z^^vtavog d6y(iata nuQttxi^i(uvog XQog
XQog xovg uXXovg (pvoixovg
oxl Zijvav xi^v ^vxr}V
(pv/Oiv^
w
XiyEL tti69rjxixrjv ttvtt^v(iitt6iv, xa^dneQ 'HQdxXnxog. ^ovX6(i,svog yccQ i(i(pttvi6ai^ OTL uC iln)xui uvttd^(LL(b(ievttL voeQul uel yivovxui, eixu6tv
Xiyav oiixog
ttvxug xolg xoxu^iotg
V0V6LV
exeQtt xttl
uvud^(iLC)vxttL.^^ ilfvxriv
uxo(pttiveL
eteQa
yccQ
620 Longinus xui KXedv^et
xibg JteQL
Zeno
uvr^g
n.
(ilv
ovv
^^ipvxttl
6(ioCG)g
uvxolOiv
de unb
ra
i(ifittC-
xav vyQcbv
'HQttxXeixe)
xrjv
a
diu xovto XiyeL
141. ap.
Euseb.
praep. evang.
vf(ie6il6eiE rig
(scil.
lifvxrjg)
6(t)(ucrog elvttL rrjv
Qeov
Xttl
ul^d^rjxixrjv de ttvxijv etvuL
Zi^vav
—
„jroTaaottft xol6iv
ijiL^Qel.^''
dvttd^v(iitt6LV
etc.
Cf.
iidttxtt
uv
XV
(lev
ravrbv d^(pc) roD 6re-
dtttXex^el^L xul
ipvxrjv
Zi^vovt
21,3.
dixuicag ovro) 6(p68Qa v(iQL6rL-
ttvu9v(iiu6iv
(pr}6tt6L.
—
ao
Theodoret.
aff. cur. V 27 p. 130,2 Ra. u^Kpa yuQ {Z^vav xttl KXedv^r^g) Tov OxeQeov 6(b(JLttxog elvttL rrjv 4>vxr}v uvud^v(iiu6LV. 521 Galenus de Hippocr. et Plat. plac. II 8 (V p. 283 K., p. 248 ed. lu. Mueller). ei 8i ye enoLro (scil. dLoyivr^g 6 Bu^vXd)viog) KXe-
gr.
1
obnoxiam Hicls, obnoxium
tione
21 ai'a9riaiv
libri.
i]
— ava9vni6i)VTat I p.
107,
4 coaegrescit Latiniua, cobaerescit 6 communicatione scripsi, commuta-
ccvaQ^v^iiaaiv libri, corr.
ati cxsi^ectat Diels, iure ni fallor.
Stoa
lihri.
5 Bocii libri, scilicet Ursinus.
lihri.
Wellmann.
22
ixsffat
24 Heracliti Ir. 42 Byw.; dc verbis thvxal 31 atitaroi coni. Stcia Psychol. d. adn.
cf. Zeno fr. 141 quod propter otfQtov probabile non
est.
85
CLEANTHES.
118 dvd^ei
fqv
xccl
tl>vxtlv,
XQv6Cnji^ xal Zijimvi xQi(p£6^ai ii\v ' ov6iav 6 a^r^g vnccQXELv xh nvsvfia
622 Diogenes
ai^atog (prJ6KVTi
Kledvd-rjg (lev ovv
nd6ag inidia-
xag tl^vxag) tiexQt t^S exTCVQcy^eag, XQv6iiticog dl ricg T«v 6o(p(ov aovov. 523 Aetius IV 5, 11 (DDG p. 392 b 1). Uv^ayoQag, MvalaydQag,
fieveiv 5
VII 157.
Laert.
ii,
etc.
(scil.
nXdxcov^ SevoxQdxrjg^ KXedvd^tjg &vQa&6v ei6xQCve6%^ai xov vovv. qui hoc de Cleanthe dixit, philosophum mcde intdlexisse videtur.
524 10
Scholiasta
ol
yovxat
ad. Nic.
v6xeQov dva^aCvovxeg
ddovxeg ovxoi.
djtXag tovg
KXedvd^rjg
de
^dr] ri^Siv
6(O(pQ0VL6xfiQag
6(0(pQ0VL6xfiQeg de did xb
ddovxag.
tovg xal tb 6G)(pQov tov vov kafifidveiv
525 Seneca
16
12
Keil, XQavtrjQeg Xixb xQaCveiv xa\ dnostaQcc
p. 36,
ddovxeg
veaxeQov yaQ
nktiQovv xijv i]kixCav. 01
Ther. 447,
Epist. 113,18.
inter
yevo^ivcov
(pvovxai
vvv d^a ta dviivac aiavxovg xalel.
rjfi&g.
Cleanthem
et
discipulum
eius
Chnjsippum non convenit quid sit ambulatio: Cleanthes ait spiritum esse a prindpali usque in pedes permissum; Chrysippus ipsum principale.
526 Apollonius
20
soph. lex. Homer. p. 114 ed Bekk. s. v. (laXv (x 305) 6 de (piXo^ocpog dXXrjyoQixag (pr]6i drjXov6d^aL tbv Adyor, KXedv^rjg di 'ov (icoXvovtai al bQfial xal td Ttdd^rj.
De n. 551.
(Cf.
527
Epictet.
Man.
ayov di
c.
jii ',
Fato. Vol.
n
p. 264.)
53.
«
Zev^ xal 6v y'
rj
jtexQcouivrj^
o;rot Ttod"' v^ilv ei^il diatexay^iivog,
S5
€jg
iponaC y' doxvog' rjv di ye (irj d^iXco ovdhv ^tiov ei{}0(iai.
xttxbg yevofievog,
Epict. diss. II 23, 42 IH 22, 95 IV 4, 34. 131. Seneca 1, Epist. 107, 10. et sic adloquamur lovem cuius gubernaculo moles ista dirigitur, quemadmodum Cleanthes noster Vs.
Vs. 30
1.
1
affert
2 idem
Arrian.
IV
versibus disertissimis adloquitur;
quos mihi in nostrum sermonem mu-
11 fortasse: 5 ftdvcov BP. ''^^S f^^JJP* (o^- '^^s) BL. 24 y' neque in Disser20 ^iailvovToci scripsi, ^coXvvovraL vulgo. tationum codice Saibantino neque in Enchiridii codicibus a prima manu scriptum est, sed aut ev i] aut av ttal 17; ys habent correctores et apogr. codicis S, habet Vettius Valens Anthol. astrol. VI 8 (in cod. Hamburg. „Math. Gr. III 40" 27 xaxos ytv6\iBvos avtb tovto 26 ys om. Vettiue. saec. XVII f. 116v). nsigofiai Vettiua (De loco Vettii me certiorem fecit Usener, qui lectionem eiua 4 To-s n^XQ'- ^'5? P>
tsliafiiQcov.
in vs
4
praeferendam putat).
PHY8I(?A.
110
tarc permittitur Cireronis (iiaertiMimi riri
constdes;
me
si displiaterint, scies
exemph.
tii
duc, parens celsique dominator pdli, quocumque placuit; ntdla jMrendi mora
ndsnm
plnmerini, honi
in hoc secutum Ciceronis cxemplum.
est.
fnc nolle, comitabor gemens, malusque paiiar, quod jmfi Hcuif hono. ducunt volentem fata, nolentem trahunt.
i
imjriger.
Be Natnra Deornm. (Vol. If
628
de
Cicero
nat.
299.)
i».
13
deor. II
—
dixit^ in
notiones.
posuit eam, de qua
primam
Cleanthes
16.
animis hominnm
quattuor de causis
modo
quidem
noster
informatas deortim
quae orta
dixi,
esset
lo
esse
ex
rerum futuramm; alteram, quam ceperimus ex mngnitudine commodortim, quae percipiuntur caeli temjyeratione, fecunditate terrarum. aliarnwqne commoditatnm complurinm copia; 14. tertiam quae
jtraesensione
saepe fremitihus, lajndeisque imguttis imhrium quasi cruentis, tum lahibus ant repentinis ter-
vastitate, pestilentia, terrae
hribus
et
motihns
et
rarum hiatihus, tum praeter naturam Iwminnm pecudumque portentis, tum facilms visis caMestibus, tum steUis iis, qnas Graeci cometas, nostri cincinnatas vocant tum sole geminato quihus exterriti Jiomines .
vim qnandam caiisam
esse,
(^quey ^eli,
esse
.
.
.
caelestem
.
divinam snspicati
et
dicehas,
15.
sunt.
qnnrtam eamque vd niaximam, aequabilitatem motus conversionum-
omnium
lunae, siderumque
solis,
distindionetn, varietatem,
—
notiones.
ipse
rntis
nam
indicaret
n
Cleanthes, ut
quMtuor modis formatas in animis hominum putat deorum esse unus is modus est qui est susceptus ex pro£sensione rerum .
.
.
futurarum. aUer ex perturbationibus tempestaium et rdiquis m<^ibus. tertius ex commoditate rerum qnas percipimus et copia. quartns ex as^o-
so
ordine cadiqnc constantia.
529 Sextus fl
jo
.
jmlchritudinem, ordinem, quarum rerum aspedus non esse ea fortuita. Cic. de nat. deor. III 16.
rum
i5
animos fnlminihus, tempestatibus, nimhis, nivibus, grnr^dinibus,
terreret
adv. math.
(pv6ig tpvatcjg iati
tl>vxfjg
i6ti
XQfCttav,
IX
88.
XQHttGrv^ fit}
(iv tig
o-dh KUdvQ^rjg ovTcag 6xnni)pa)tK'
liri
iiv rtg
ccQCarri
agidtrj
XQflttov iati ^caov^ firj &v ti XQatiatov ^aov. ixxinteiv nifpvxe tic toucvta. a67t£Q ovv o<5t«
18 labibuB Gulielmius, lapidibus
yersionem
co
86
oi^dh libri, corr.
libri.
Bekker.
xal
tlfvxij'
qpvrftg*
fl
fi
ilfvx^
^aov tolvvv
ov yaQ i^
fig axfiQOV idvvato ix* tpv6ig
28 conTersionninque Vahlen, eon-
ss
CLEANTHES.
120
av^t69aL xccxa t6 XQslttov ovd"' r) V^v^J?, ovdh tb t^ov. (89) aXla n^v laov ^aov xQsltxov iativ, dyg XTinos xBXavrig^ eC tvxoi^ xal tavQog bvov xal Xiav tavQov Ttdvtav dh (SxeSov tav ijiiysLcov a.XBiQOv
5
^aayv xai 6(OfiatLxf} xal ijfvxtxfi dLad^tesL TtQoixeL te xal XQati6tBvsL toivvv XQdti0xov av sir} ^(pov xal (Iql6xov. (90) xaC6 av%^Q(onog. (xoCy ov Tcdvv XL 6 avd^Qanog XQatiGtov elvat dvvatai ^tpov, olov ev&icag oxl dLa xaxiag noQevexaL xbv ndvta xQ^vov^
ei
de
^^
tbv
ye^
nXetfStov (xal yccQ ei %oxe neQLyivoixo aQetrig., dilfh xal JCQbg xatg tov fiiov dvG^alg 7ceQLyLyvetaL\ (TCixrjQov t i^tl xal d6&evhg xal (ivqlcov '
10
dedfievov ^oi]d^r}^dxo}v, Xt^g
xog
xa^dneQ
tQO(pfig xal 6xe7ca6iidtG)v xal r^g &X-
tov 6cm,atog innieXeiag^ tilxqov tLvog tvQdvvov tQonov xal tbv TCQbg ri^iQav 8a0^bv dnatxovvxog xal el
"fj^tv
i(pe<3xa^i}
.,
TiaQ-
ixoifiev cSdxe Xovecv ax)xb xal
15
dXeC(peLv xal neQL^dXXeLV xal xQi(piiv^ a6xe ov xiXecov ^aov 6 dv&QCjjtog^ xal d-dvaxov diceiXovvxog. v66ovg xal tcoXv dh dxeXhg xex(OQL0^ivov xov teXeCov. (91) tb dh tiXeLov
xal aQL6tov XQeittov ^ihv ccv vndQxoi dvd^Q(ozov xal 3cd6aig talg aQetalg 0vn7ce7cXrjQCi)fiivov xal jcavtbg xaxov dvenCSextov tovto 8h ov
—
530 20
—
36. cf. Cic. de ndt. deor. 11 33 €0tLv aQu d-eog. Cicero de nat. deor. I 37. Cleanthes autem, qui Zenonem
8ioC0£L d-eov.
audwit una cum
eo,
qiiem proxime nominavi
(scil.
tum
Aristone),
sum mundum deum dicit esse, tum totius naturae menti atque animo tribuit Iwc nomen, tum ultimum et altissimum atque undique circumfusum
mum 96
omnia cingentem atque complexum ardorem, qui certissimum deum iudicat; idemque quasi delirans in iis lihris, quos
CLether
scripsit
et
ip-
extre-
nominetur,
contra vo-
luptatem,
»0
tum tum tum
fingit
formam quandam et speciem deorum, omnem trihuit astris,
divinitatem
nihil ratione censet divinius.
531 Philodemus t&vy
iv (tyo)
tcbqI evds^. c.
9
(DDG
p. 544).
Xoyov r)yovn<^£vov
xd(?<(|itcj).
tum nihil ratione censet esse divinius. Philodemi frustulum ad Cleanthem probabiliter refertur, cum propter locum, quem inter fragmenta obtinet (p. 75 Gomp.) tum propter Ciceronis similitudinem; qui hunc locum libris xatd trlg ri8ovf}g tribuit. 532 Aetius I 7, 17 (DDG p. 302b 15). JLoyivrig xal KXedv^rjg Cicero de nat. deor. I 37.
35
xal Olvo7tC8r}g (tbv d^sbv) trjv tov xo^nov
1 oiSh necesBario Bcribitur, oire dXXa Bk.
libri.
ilfvxr}v.
5 xai<^TOi)>
Wachsm.
;
xal libri;
PHYSICA.
tum
Cicero de nat. deor. I 37. tribuU hoc nomen. et
Chrysippus
—
eunt
et
aethera,
plerumqne rationem
638 TertuUianus quem permeatorem
534
XIX
ipsi
10.
inmH
muUiformes, sed ad uniiatem
Deum
modo animum,
disseruU.
haec Cleanthes
Apol. 21.
ammo d Zeno
aique
Theopragttts
Cleanthes enim mcntem,
providentiae omne-s revolvuntur.
modo
totius nahtrtte
Minucius Octav.
Cleanthes
et
121
5
in
spirUum
congerit
universitatis affirmat.
Cicero de nat. deor.
undique circumfusum
I
37.
tum uUimum
ei
cUtissimum
afqtie
extremum omnia cingentem atque complcxum
et
—
Lactantius ardorem, qui aether nominetur, certissimum deum iudicat. Inst. I 5. Cleanthes et Anaximeties aethera dicunt esse sutnmum Deum.
636 Plutarchus de fiarojv
t6
ScXXa ri^v fihv
axoveiv,
dfieX&g
reto^ai.
aud. poet. 11 p. 31
del d^
d.
(irjdh
10
r&v 6vo-
KXscivd-ovg xaidiav xaQai-
yuQ e6riv ore XQoOJiotovfievog i^-^yel6^ai
xccreiQOivevtrui
u
(r320) Zev
JtdreQ "Idrfd-ev iieddav
Zev
(xva
xal t6 (77 233)
xeXevcav
ueQa dia
^adavaie
'
avayiyvdxSxetv rijv
Schol.
v(p
ag rbv ix
ev,
yi^g
rijg
&Vtt^iiia)iievov
m
avddo6iv avadadcavatov bvru.
BL Hom.
/7
233
Zev ava ^adcivaie] '
Ttvig 9% dvad
ag enog einelv, ra Xoyci ^ecbv rbv ovrbv Qttvdv, rijv yfjv, deQa^ rr}v 9dXarruv^ ovSiva xav ro6ovT(ov ucpd^uQrov ovd' dtdiov dnoXeXoC%u6i nXrjv ^6vov rov ziiog,, elg bv nuvrug xal KXettv9r}g ifiJCejtXrjxdreg^
u
.,
XttruvuXC6xov6i xoiyg uXXovg
.
.
.
rttvrtt
dl ov
.
.
.
roig d6yfiu6iv ejie-
Tat, ttXX^ uvrol [liyu fioavreg iv roig neQl d^eav xul fjtivrjg
nQovolag
elfiuQ-
re xul g)v6eci)g yQd(ifitt6t diu^Qijdrjv XiyovOi, rovg iiXXovg d^eovg
anttVTttg elvui
yeyov6rag xui (p9-uQri6o(iivovg
aOneQ xrjQCvovg ^ 637 Stobaeus Ecl. I
ttirovg
30
vnb nvQ6g, rrjxrovg xur^
XttrrireQCvovg bvrttg.
12 p. 25,3. KXedv»ovg. Kv8i6x d&uvdrav., noXv
'
XalQe' 6e yuQ ndvre66t d^ifitg ^vrjrotOL nQOOuvdav. ix 60V yuQ yivog eCo' ^xov (iCiir](ia Xux6vreg verba in Zenonia frg. n. 160 posita. 36 Ztve F, corr. 36 n&oi F, corr. Scaliger. 37 tta' scripsi, ut metrum ganarem; itlliCv F, quod ex Arati versu: rov yap xal yivos ttfiiv facilu potuit irrepere. TJxov ititLriiut multis illud coniecturis temptatum recte dici puto de muiica vel 6 antecedunt
Brunck.
ss
CLEANTHKS.
.J22
^ovvoi^ o0tt ^G)si te xal (qtcei d-vtjr^ ijil yaTttV Tc5 6s xad^v^vil6G) xal 6bv XQatog ailv SceCaa. 6ol
n&s ods
dii)
xsCdstai,
x66(ios, iXt666fiBvog tcsqI yatav,
xsv ay^g, xal ixcav
"bjtb
ttslo
XQatsltai' totov sxsig vTCosQybv avixtjtoig "bnb %SQ6lv
»
(]
xvQ6svta, asi^coovta xsQavv6v' tov yaQ v%b ytXtjyfjg
(poitS, fiLyvvfisvog [isydXoig fiixQotg ts fpds66i' 10
6v t66og ysyaag vnatog ^a6iXsvg dia navi6g.
cp
SQyov inl x^ovi 6ov 8C%a^ datfiov,
ox)8s tL yCyvstai ^
ovT£ xat aid-eQiov d^siov noXov ovt' ivl ;rdrTO), yrXfjv bn66a Qi^ov6i xaxol 6
dXXd 6v xal td nsQi66d inC6ta6ai
ccQtia &stvai^
xal xo6fistv tdxo6fia xa) ov cpCXa 60i (pCXa i6tCv.
15
G)8s
sig 'iv
yuQ
ndvta 6vviJQfioxag i6&Xd xaxot6iVy
sva yCyv£6d^ca ndvrajv X6yov aVev ov (psvyovtsg ia6iv 0601 d-vrjt&v xaxoC raty^'
Sv6fioQoi, oi t
i6vxa., si6i^
'
dyad^&v fisv dsl xzfi^iv no^iovtsg ovT i6oQ&6i d^sov xoivbv v6fiov, ovts xXvov6iv, xsv neid^^fisvoi 6vv vc) fiCov i6^Xbv exoiev. (p
M
'
'
'
'
d avd^ bQiio)6iv
(ivtoi
ccvoi
xaxbv dXXog in /UAo,
01 fihv
vneQ d6i,rjg anovd^v dv6eQi6tov exovteg., d inl xeQdo6vvag tetQafifiivoi ovdevl x66fi(p, ' dXXoi d sig avs6iv xal 6G)fiMtog rjdia ^Qya. '
ol 26
'
'
aXXots d dXXa (piQovtai ivavxCa ravde yevi6d-at. 6nsvdovteg fidXa ndfinav
<^dXXd xaxolg inixvQ6avy,, in
dXXd Zev ndvSoQe, xeXaivecpig^ dQyixiQavve, dvd-Qconovg (j^ev^ qvov dneiQ06vvrjg dnb XvyQfjg^ 80
r)v
cantu, vulgo.
qui
6v, ndteQ^ 6xida6ov
sonis
aliquid
3 Sh F,
imitatur;
tlfvxrjg
dno, dbg de xvQf}6ai
eo refertur 4 Goto F,
corr. Scaliger.
t«
v. 6.
corr. Ursinus.
2 cciSo) F, Kfiaa) 5 ivi xfQ
7 ^gya ^xhXHtaiy scripsi, '^Qr,ycc F, unde Ursinus scripsit iQQiYccaiv; sed Ttdvra substantivum desiderat. Cum de fulmine loquitur Cleanthes, de toto 8 X6yov xoivbv F, corr. Ursinus. 9 iisydXav fii.yiQotei F, igni divino cogitat. corr. Brunck. 10. m av t6eog scrips), wg roaeog F; damnat versum liPearson, 12 ivl Brunck, inl F. 14 nsQiead <(t'> ante eum lacunam statuit Wachsm.
Brunck.
15 TaxofffUK Sauppe, xa anoena F. Sauppe. iovxav F, corr. -Brunck. ycov F, corr. UrsinuB. ||
22 avoi corr.
Wachsm.
Sauppe.
causa lacunam corr. Meineke.
||
(ut
oppositum
dlXa F,
corr.
sit
verbis evv 2(5
vm
16 anavxa Brunck.
17 X6-
21 0? F, corr. Ursinus. v. 25),
dvsv F.
||
xaxov F,
<^&XXa xaxoiff inixvQCavy exempli 28 dQxiif.iQavvf F, tfiQovxsg F, corr. Meineke. supplevi. 29 ft«v add. Scaliger, slQveeai maluit Petersen. |{
Sauppe.
PHYSICA. yvmfirjg^
t/
ni6vvog 6v
123
nuvta xvPfQV&g^
Aixijg fiiTec
*
6g>(f
ttv rtfitj^ivxeg
d(ieifi(Ofiia^fi
ae
rififj^
tA 6a igytt dirivtxig^ itg ixioixi i6vr \ ixtl o^r& (iQororg yigag IxkXo ti juf {{;ov, dt^Tov oHne ^eolg^ i\ xoivbv del vdfiov iv dixfi vfivetv. {>fivoi>vtig
638 Epiphauins
Haeres.
adv.
lU
s
DDG
9
2, (III 37) p. 592, 3(>. KXedv^rjg rb iya^bv Xid xuXbv liyei elvai rug ridovdg, xal &v^qoi-
xov ixdlei
fidvrjv ti)v
^^v;|;tji/,
elvai xal xXi^6etg Cegdg,
xai
xal roitg d^eovg fivarixa ^x^ftara eXeyev
dadovx*>v etpaOxev flvai rbv f/Atov,
xal
xbv x66fiov ftvtfr^^Qiov xal rovg xaroxovg rav ^eiav releardg ektye. 539 Philodemus neQl fv6f(i. cp. 13 (DDG p. 547 b). iv dh tw
lo
XQv6inxog) t« r{f) eig 'OQtpia (xal ' xal M)ov6atov dva
dft>Ti(pcj)
(scil.
jieQl
%ea)V
6vv)oixsiov(v) ratg d^^aig avra(v). 540 Macrobius Sat. I 17,8. Cleanthes (ApoUinem) ag dn* &llav xui &kXiov ronav rdg dvuroXdg notovfitvov, quod ab aliis atque aliis locorum declinaiionibus faciat ortus.
541 Macrobius latum notat quod,
Cleanthes
Sat. I 17,36.
veluii lupi
Lycium ApoUinem
is
appel-
pecora rapiunt, ila ipse quoque humorem
io
eripit radiis.
542 Macrobius
Jo^iug cognominatur, ut ait OenoxvxXov rbv dnb SvOftav in' dvuroXitg >lo|6v pides, ixnoQtverat id est circulum ab occastt ad orietUem perxtvovfievog, quod oUiquum Sat. I 17,31.
ort
git:
aui,
ut Cleanthes scribit,
inetdr} xad^' eXixag xivetrat, Xo^ui
yuQ
n
el6t xul uvrut, Cf.
quod flectuosum iter pergit. Achilles Tat. Isag. 169 A. 6 ^adtaxbg xai Xo^iag vn6 rti/ov
uxna noQeverat Xol^6g. iv d\ ra vnb r&v notrjt&v, elvui nt6rsverut. Cornutus c. 32: Xo^ctv dh xai neQt6xeXav ^vrav rav XQri6fi.(bv 30 ovg didG)6t, Ao^iug (ov6fiu6rut' ^ dnb rfjg Xo^^rrjrog ri^g noQfiug tjv
xaXelrat, inetdi) ijXtog rdg bdovg iv ilXitp 6 'An6XXciv., og xaXelxut Ao^iug
—
noteirut dtd toO ^adtaxov xvxXov.
543 Photius
s. v.
Xi^xcct.
KXedv&rjg di
<pr]6tv dnovevffifj6d^ut
r^
'An^XXavt rdg Xe^xug, il^idQatg dl bfioiug yiveo^ut, xui uvrbv dh rbv !An6XXG) nuQ^ iviotg AeoxrivoQtov intxaXet6&ut. Eadem Suidas 8. v. Xi^xut. testatur.
— Harpocration — Causam cognominis s.
v.
—
ne^i ^e&v haec tradita esse accuratius explicat Comutus c. 32.
in libro
2 &n.ti§m^id-a F. 4 o^Tf Cudworth, ovrot F. uXlots F, corr. Brunck. 10 fivoTi^giov Diels in adn., fivaTug vulgo. TtXittTue A. Jahn, TfXttcce vulgo. Cf. Dio PruB. XII § 34. Plut. de tranq. an. 20 p. 477 c d. 12 Cf. Vol. II p. 816 ||
||
n. 1078.
ss
CLEANTHES.
124 *
xal
d avrbv
X66xt]v6qiov
(
lixoHava) nQoarjydQsv^av dta tb tag
Xe^xaig xal r&> 6(iiXetv aXXr^koig dvvixiO^ai tovg avd^QcaCf. Plut. de Ei tag ds vvxtag xad"' iavzovg avanaveo^ai.
tjfiBQag tatg 3roT'5,
—
apud Delphos
544
.5
cp. 2.
Hom.
Schol. in
tLfiaOd^ai
F
II.
(34.
iv
Ai^^cp
ovta
^A(pQo8Ltr]v.
;u()vtfijr
645 [Athenaeus XIII 572 f. naQa
dl
KXedv^rig
&g
li^vdrjvotg,
(prj^i
dh
TcdQvrjg
xatexo^ivrig
IldiKpLXog'
lsqov
'J
yuQ
i
jrdXecjg
tr^g
dovXeCa tovg
dv&tjg iv tolg Mvd^LXotg, xal fiE9v6d'ivtag itaiQag TcXsCovag nQoeXacav fiCav, xataxoLfirjd^ivtag avtovg IdovOav^ dvsXoiiivriv tdg xXslg xal t6 tsixog v7tsQfid6av, dndyyBtXav toig ^A^vSr^votg. tovg d avtCxa ' dvsXstv onXcov tovg (ilv (pvXaxag^ XQatri^avtag 8b (iB& dcpixofiivovg,
^siv
'
t&v
tSLXGiv xal
dv&rjg^
tf}g
Cyzicenurti
intellegens,
iXsvd^sQCag
jjo;(>ttfT»j()ta
t^
vabv ldQv0a0&aL.^
'AipQodLtrjg IIoQvrjg
Nsdvd-rjg scripsit pro KXs-
Cleanthe Stoico haec aliena sunt.
[A Eiim
ysvofiivovg iyxQatsig
djcodLdovtag
15 itOQvrj
Mueller Frg. Hist. Grr. II Athena^i et ZeUer.J
p. 5. 9. 11.
secuti sunt Kaibelius in editione
646 Macrobius
Sat. I 18, 14. unde Cleanthes ita cognominatum dnb tov dLavv6aL, quia cotidiano impetu ab orierUe (Dionysum) ad occasum diem noctemque faciendo caeli conficit cursum. 547 Plutarchus de Is. et Osir, 66 p. 377d. 0BQ6Bq)6vriv 8b (pr]6C
20 scribit
7C0V
KXsdvd-rjg tb dLa tav xaQTC&v
tpsQ^fisvov
xal
<povsv6fiBvov
Tcvsviia.
De Providentia
85
et Divinatione.
(Vol. II p. 322 ct 342.)
548
Numerus autem plane-
Philo de provid. II 74 p. 94 Aucher:
tarum prodest universo; verum hominum est otio praeditorum dinumcHaec autem nota sunt non solum ratione, rare singulorum utilitatem. 30
verum etiam et
sensu, ita movente providentia, quae, ut dicU
Cleanthes,
nihil praetermisit pertinentium si aliter
dispensationem.
quod
modo sumpsisset
compositioneni,
melius esset
qua tenus
ad
Chrysippus
certiorern utilioremque
dispiensari
res
nihil occurreret
m\mdi,
eo
ad impedien-
dum dmm.•55
549
Schol.
in
Hom. Od. a 52 (Cramer Anecd. Oxon. IH
416). 6Xo6tpQOvog] KXsdv&rjg 8a6vvsL' tov tcsql tav oAov tpQOVovvtog. ol fihv dXXr^yoQOv^LV Eustath. in Hom. p. 1389,55. tbv "MXavra .
3
Cornutum
(Pearson).
fuisse
Cleanthis
inin-imis
.
—
.
Btudiosum tcstatur
Pcrs. Sat. 5, 03
MORALIA.
125
uxdfiurov xttl axoxlurov XQ^votuv^ oXo6fp(fOva Tuv roiovrov "ArXuvxu vooOtftv, eig ri)v
vovvra ijyovv r&v oX(ov idtt6vvB t6
o*
dib xai
—
Comutas r&v SXcjv
650
Cicoro de divin.
quod
dererU,
Zeno in
551 ChalcidiuB
in
ft
KXiuv^g^ as 6Xo6(p(fova d
Sed cum Stdci omnia
I G.
Tim.
fpcuiiv^ *
«ijtoi/
fern iUa
s
defen-
quaedam spar-
fecisset etc. fieri ut, quae secundum eodemque modo quae secundum
cx quo
144.
c.
fcUum sunt, etiam ex providentia
xal
(pQovrtXeiv xul ii(fovoil6^at
suis commentariis quasi semina
Cleanthes patdo uheriora
ea
sisset et
et
ulrucv^
rov vnhg oltov (pQo-
2G.
c.
aQXov6r]g. {"ylrXuvrtt) £(p^(T&a( duc t6 nt^l rf^g ndvxciv ttvrov rdv ntg&v 6art]QCttg. ri\g
nuvxtov
ri)t/
iag
sint,
providentiam, ex fato, lU Chrysippus putat.
alii vero
lu
quae quidem ex
providentiac auctoritate, fatalit^r quoque provenire, nec tamen quae fntalUer, ex providentia, ut Cleanthes.
C.
Fragmenta moralia
»
De Fine Bonoruin. (Vol.
552 Stobaeus VII 87,
itfti
i6rl xur' ttQsrijv
21, 129 p.
vag
Ecl. II
rij
{;^v
497 P.
ipv6ei ^ijv
7,
Ga, p. 70,1).
—
—
ieyei
KXeuv^tjg iv tcj
xttl
p. 3aq.)
KXeuvd-ijg ... ovrag init6 ofioXoyovnivag rtj
daxi' riXog
dh
m
yuQ yiQog ravri]v ijiiag i) q)v6ig' 6(ioiag Clemens Alex. Strom. II rjdovrlg.
—
xeQt
KXeKV&r^g 6h *
(scil.
riXog
iv ra evXoyiOrelv., o iv
xBl6&ut dteXd^^avBv. 553 Cicero de fiu. II 69.
pudebit
sane commode verhis depingere
solehat.
rT]
rjyelrui,)
rav
t6 6iioXoyovfii-
Xttra (pv6iv ixXoyfj ss
te
Ulius tabulae,
iubehat eos,
quam
Cleanthes
qui audiebant, sc-
cum ipsos cogitare pictam in tabula Voluptatem, pulcherrimo vestitu ct omatu regali in solio sedentem; praesto esse Virtutes ut ancillulas, quae nihU aliud agerent, nullum snum officium ducerent, nisi ut ] oluptati ministrarent et eam tantum ad aurem admonerent, si modo id picturn intellegi posset,
ut caveret,
e
quo oreretur aliquis
dolor.
Virtutes sic natae sumu^, ut tibi serviremus; aliud negotii
mani
in
Aug. de ipsa
civit.
virtute
V
„nos quidem nihU habemus."
20.
soient phUosophi, qui finem boni hu-
constUuunt,
ad ingerendum pudorem quibusdam
dei
7 illa] 8cil. divinationis geuera. Cf. Diog. Babjrl.
Cleanthem pertinent.
s»i
ne quid faceret imprudens, quod offenderet ani-
mos hominum, aut quicquam, Cf.
«o
24 verba iv fr.
44—46
ro}
— dttXdu^avtp
Vol. III p. 219.
nibil
ad
35
CLEANTHES.
120
philosophis, qui virtutes quidetn prohant, sed eas vduptatis ayrporalis fine metiuntur et illam per se ipsam putant adpetendam, istas propter
tabulam quandam verbis pingere, ubi voluptas in
ipsam,
quasi delicata 5
regina considat, eique virtutes
quaedam
famulae suMcian-
tur, ohse.nmntes eius nutum, ut faciant quod illa imperaverit; quae pru-
dentiae sit;
modo
ut vigilanter inquirat, quo
itibeat,
voluptas regnet
et
salva
quae potest, ad comparandas
iustitiae iubeat, ut pra^estet beneficia,
amicitias corporalibus commodis necessarias,
10
sella regali
<^ety nulli
faciat iniuriam,
ne o/fensis legibus voluptas vivere secura non possit; fortitudini iubeat, iit si dohr corpori acciderit, qui non compellat in mortem, teneat domi-
nam
voluptaiem, fortiter in animi cogitatione, ut per pristideliciarum suarum recordationem mitiget praesentis doloris acu-
suam, id
narum
est
temperantiae iuheat, ut tantum capiat alimentorum et si qua deledant, ne per immoderationem noxium aliquid valetudinem turbet et voluptas, quam etiam in corporis sanitate Epicuni maximam ponunf, ita virtutes cum tota suae gloria dignitatis tanquam graviter offendatur. leos;
15
imperiosae
cuidam
hac pictura dicunt
bonorum possit aspedus; 20
mulierculae
inhonestae
et
esse ignominiosius et
verum
et
servient
deformius
d
voluptati;
quod minu>s
nihil ferre
dicunt.
W. svdaifiovca d' idviv 6vxal Kksdvd^rjg ttp oqg} tovtg} iv rolg iavxoi} Qoia ^LOv. xexQi^itaL ds 6vyyQdfifia0L xui 6 XQv0LJt:iog xai ol aTcb tovr
Ecl. II 7, 6e, p. 77,21
\iovCav elvaL keyovtsg ov^ iteQav tov evdaC^ovog ^Cov, xaCtoL ye le' yovteg triv (lev evdaL^ovCav 6)cojc6v exxslo&aL^ teXog 8 etvaL t6 tvxetv 25 Tijff
evdaLfiovCagy
math. XI 30.
tavtbv elvai ta evdai^ovelv.
OTceQ
—
Sextus adv.
evdaniovCa de ietLV^ fog ol jieQi tbv KXedvd^riv^ s^qolu
fiCov.
666 Diogenes [j
30
dxoXov&og det
La6rt.
^ijv,
VII
89.
trjv te xoivtjv xai
WCag
trjv dvd^QOJtLvrjv' 6
8s
Kkedvd"i^g Tr/v xolvtiv ^ovtjv exde%etaL (pvCLv^ y dxoXovd-elv del^ ovxttL 8h xai ti^v iiti ^eQovg.
666 Stobaeus dvd^rjg
ekeyev,
el
Floril. 6,
66 Vol. I
telog i6tiv
rj
304 Hense,
p.
rjSov^,
JCQog
6,
37 Mein.
xaxov tolg
Kke-
dvd^QcoTroLg
Ti)v ^QdvriffLV 8e860d'aL.
De Bono
,j
667 Clemens 'j^eeevg,
6
djtb
8 et Uiserui.
Alex.
trig
et Honesto.
Protrept.
2^toag
VI 72
(pLX60o(pog,
bg
61 P. KXedv^rjg 8h 6 ov ^eoyovCav JCOLrjtLxi^Vy
p.
20 nihil in hoc loco ad Cleauthem referri potest praeter ea, quae porro secuntur ap. Diog. 34 diSoaO^ai libri, corr. Meineke.
31 ad ipsam definitiouem beatitudinid. Cleanthis nomen non pertinere certum est.
MORALIA. ^toXoyiuv dh
ttXrjdivijv
dn
(pQov&v
elx^v
Tceff
t27
ivdeixwrui^ ovx ixsxQiiifaxo toC ^toif
xScya^bv iQax&i
(i*
olov Idt'; Uxovs
ar/pt
dij"
xtxuyfiivov^ dixaiov^ o6iov, tvatfiis,
XQUTovv
ittvxov^ 2()r/(7i/iov, xaXdv^ diov^
l
uUl avfupiQov^ &Xv3iov, Xv6ixeXigy dvadvvov^
av6xriQ6v^ uv^ixaaxov^ Ktpofiov^
atpilttiov, evdQ£6xoVy d6<pakig^ (plXov^ ivxi-iAov,
<^evxdQi6xovy, 6(ioXoyov(i£vov,
evxXeis^ &xvq)ov, imiisXig, jCQaoVj 6<podQuv<,
i«
XQOvilofievov^ a}ie}ixxov, uiel diufiivov. Idera Strom.
V
Xivt noitjfiaxt :teQl
14,
110
p.
715
P.
KXedv&ovg
xe tov 2^xalxov ev
xov d^eov xuvxa yeyQutporog axove' {secuniur ideni
vcrsus, so4 omiiiuntnr in codice verha d^fpaXig^ ^iXov^ evxi(Lov^ ut 6^o-
Hunc locum exscribit Euseb. Xoyovfievov sequatur illud evdQe6xov). praep. evang. XIII 13 p. C79, versus G, 7 eadem forma praebet, qua
n
locus Protreptici, unde colligitur ipsum Clementem Strom. V eandem versuum formam exhibuisse quam in Protreptico, verba d6<paXhg iv-
—
Tiuov omisisse librarium.
&r]g
668 Clemens Alex. Strom. II 22, 131 p. 499 P. dib xal KXedviv xa devxiQa xeQi rjdovijg xbv ^axQdxrjv <prj6l xaQ* exa6xa
to
didd^xeiv^ d)g 6 avxbg 6ixtti6g xe xal evdtti(iav dv^Q^ xul xa siQaxa SieX6vxL xb Sixaiov dnb xov 6v(i
xov xttxd v6(iov x<*>Qitovxeg. Cicero de oif. III 11. itdgue accepimus Socratem exsecrari solitum eos, qui primum haec natura cohaei-entia opinione distraxissent. XttCov
n
Cf.
cui
ita
quidem
utile esse censerent, leg. I 33.
quidquid honestum quicquam, quod non honestum.
sunt Stoici assensi, nec utile
recte Socrates exsecrari
iure seiunxisset : id
Hxaixov (i-^
Alex. Strom.
m
id
id.
de
primus utUitatem a exitiorum omnium.
solebat, qui esse
V
3,
17 p. 655 P.
xai
adi nag xd
o(iOLtt
i&iXav 6o
<po^ov TioXXCbv dxQLXOv
xttl
cdilfa
r)
KXedv»ovg
yQd
yevi6d-tti,
dvttLdia fidiiv
9 everrat Clemeua, cuni ad deum refert, quae de honeBto dicuntur. 37 §d^v 31 a iure C. F. W. Mueller, naturae libri. Meineke, do^av cod., quod neque potuit mutata significatione repeti (vs. 1) ne1
ItiQLaxov supplevi.
Stoiconnn vetemm (ragm.
I.
m
p. 28.)
q)iXo66<pov noirixLxii
TfQbg 86^ttv OQtt,
(irjdh
esset,
—
Indiiferentibus. (Vol.
669 Clemens
eum
enim guerebatur caput
De
dh tov
ut et
1}
st
CLEANTHES.
128 oi)
yaQ
ovvsxiiv xqC6iv^ oijrs dixaiav dh nag dvdQaCi xovt6 xev evgoig. dkCyoig
TcXiid-os ix^i
'
ovx£
xakr^v,^
660 Clemens dvd^rig) 6
xatd ro
V
Alex. Strom.
tijv
6i(07cd>iievov
14,
110
t&v
715 P.
p.
JtokXiov
6 61 avxbg {KXsdta^dlXcav eC6a)loXa-
XQCav imtpSQei' dveXevd-eQog nag o6tig elg dd^av ^Xsnei, '
naQ VI 72
d>g di)
fr. 10
ixeCvrjg
tev^d^evog xalov tivog.
6 1 P. hos versus adiungit versibus de bono
idem Protrept. p. 557, a quibus alieni sunt. 661 Mantiss. proverb. (in paroemiogr. Gr. vol. II p. 757) cent. xaxibg dxoveiv XQSiGQov 7] keyeiv xaxGig.
KXedv&ovg.
—
„Inter
eeclesiasticorum
raeter laudatur
ab Antonio
Nazianz. carm.
p.
Meliss. I
et a
157 d." (Wachsm. Comm.
662 Plutarehus de Aud.
15
Poet.
12
c.
sententias hic
scriptorum
53
I
Maximo
10, vid.
85.
tri-
Gregor.
II p. 8).
p.
od^ev ovd' ul
33c.
nuQa-
dL0Qd^a6eig (pavXag ixoveiv., alg xul KXedvd^yjg exQ^6ato xal 'AvtiQd^e6 de KXedv&ijg nsQl tov nkovtov (Eur. EI. 428) vrjg' 6 ^iv x.t.L ... (pCkoig te
dovvai 6afid t
'
elg
v66ovg Tce6hv
Sa7cdvai6i 6a6aL^ •>o
^etayQdtpcov ovtco* 7t6Qvatg xe dovvai awfta x
dajcdvaig
elg
v66ovg 7ce6ov
ejcttQlipai..
VII § 103 (Vol. I p. 208, 9 Am.). iasl xal aitEI. 428) dvteCQtjxe tav ndw tptkoexe6iv tolg tovtotg totg (scil. Eur. 66(p(ov ttg, ov ovdstg, i^oi doxetv^ (paCri dv note (pikovtxovvta tovDio Chrysost.
?5
'
totg
te
or.
dvxetQtixivat
xal
xolg
elQTj^ivoig^ ixeCvotg (lev in
ov
fii]v,
a6neQ vvv
'
vnb 2Joq)oxkiovg
elg
xbv
nkovxov
dkCyov, toig dh tov £o(poxkiovg inl nkiov,
dtd ^axQcav, dte ov naQaxQ^fia xatd nok-
f)[ietg, '
ktiv
i^ov6iav 6ts^t(ov,
dkk iv
fiCfikotg
yQdqxov.
I)e Virtute.
30
(Vol. III
663 Plutarchus de
p. 48.)
Sto. Rep. cp. 7 p.
1034 d.
6 dh
KXedv»r}g
iv vnofivijfia6t (pv6txolg nvQbg 6 f6vog e6tC, xdv Ixavbg kv tfj ifvxf} yivrjtat n^bg tb intteketv rd int^dkkovta^ l6xvg xakeltat xal XQdtog^^'' int(piQet xaxd ki^tv, „17 d t6xvg avxrj elncov ort ^^kijyii
'
35
xal xb XQdtog, otav ^ev iv totg tpavet6tv i[i(ievetiotg iyyivrjtai^ iyxQd-
que cum ScvaiSia coniungi, quia avaiSeia non 36 iv
tur.
nonis
fr.
n. 200.
scripsi, iitl vulgo.
||
nisi in factis
dictisve conspici-
tpuvdaiv Hirzel, iTticpaviciv
libri.
Cf.
Ze-
MORALIA. tsid
iauv
129
Sxav S* iv totg vxofitvetioig,^ dvdQiCa' X€qI
titg
iiUcg il
dixaioavvT]' nsQl xag alQi6ii,g xal ixxXi^sig 6aj
t6vog i6tlv txavbg iv VBVQoig,^ ovtm xaX ^ t^g ^Zflff i6tlv Ixavbg iv trJ6£ti tig xoXaxtCav tlvai 664 ThemiBtius Or. t^ Ilv^Up jtaQafidXXew tbv fia6iXia, XQv6ixxog nhv vfitv xaX Kle-
Tot> tfcofUKiro?
6
U
^vyxoQ-^^ei, xaX ZXov e^og (piXo6otpCag [^] 6 ix tfig xoixtXrjg x^Q^Si oC (pd6xovxeg elvai xi^v avx-^v dQexiiv otaX dXi^d^etav dv-
dv&fjg ov
SQbg xaX ^eov. Cf. «i&ri^v
I 25.
i«
Proclus in Plat. Tim. 11 106 f.
oC dh
dxb
xfig
Zxo&g xaX t^v Cic. de leg.
—
dQef^v elvai ^e&v xaX dvd^QonKov eiQifpta6tv. iam vero virtus eadem in homine ac deo est neque
alio
uUo
in-
genio praeterea.
ol
566 Diogenes xeQX KXedvd^v 666 Stobaeus
Laert.
xaX
VII 92.
XQv6txxov
ecl. 11
65, 7
W,
xXetovag (elvat dQetkg ^ tittaQag) xaX
ti
^AvxCxaxQov.
dQexf^g 81 xaX xaxtag
ovdlv etvai
xdvxag yaQ dvd^Qaxovg dtpoQfjtdg i^etv ix (pv^eag XQbg dQefiexa^v. xaX oloveX tbv tav fm,taiifieC(ov X6yov exetv, xatd KXedv^v tijv^ ^lv Qvxag elvat (pavXovg, xeXeiajd^ivxag 81 6xov8aCovg. 667 Diogenes Laert. VII 91. SiSaxxilv xe elvat avxi^v {Xiya 8h
dd^ev dteXelg
to
XQv6txxog iv x& xqgjxg) xbqX xiXovg (pri^X xaX KXeiv xolg XQOXQexxtxolg. xaX no6et8aviog dvd^ijg, 665 Diogenes Laert. VII 127. xaX fti^i' ri^v dQexipf XQv6txxog
Ti^v dQexijv) xai
fihv dxo§Xr]tilv^
KXedvd^g 8h dvax^pXrjtov,
6 (i^v dxofiXrjtiiv 8td
fiid-rjv
u
xcd fieXayxoXtav, 6 8h dvax6^Xr]tov 8td ^e^aCovg xaxaXrlilfetg. 669 Diogenes Laert. VII 128. d^i^xet 8h avtotg xaX 8id xavtbg dvccx6^Xritog ydQ XQf]6^at tfj dQet^, 6jg ol xe^X KXedvdfjv (pa6Cv. i6tf xaX xdvtote t^ XQV'^^'' o^^^fl teXeCif 6 6xov8atog.
^X^
De
Affectibus. ni p. 92.)
30
(Vol.
670 Galenus lu. Mueller.).
xov t^g
f^v
V 6 (Vol. V p.476 K., p.456 ovv xov KXedvd^ovg yvafiriv vxIq xov xadirjxt-
de Hipp. et Plat. plac. (ihv
^vjjijg ix tcbv8e (paCve6^at (prj6t
Aoyt6(i6g. 0vyi,6g.
tC
xox
Kpyi y\
'
'
i^d"
^
6 fiovXet, d^vfii; tovx6 (lot (pQd6ov. xav o fiovXo(iat xotevv.
Xoyt6(ii^
19 tbv Zeller, xb libri. 8 ^ aeclusi. 26 (isXavxvXiav B. 22 Cf. ni n. 228. 36 atc y', w 36 3 L, S,xi AB, oxs M. Ix^tv
t&v ixav.
||
ijiiiaiipeiaitov libri, corr.
B\
Wachsm.
xaxaXij^eie B». scripsi, ^yw libri; ?;j(i> H. Stephanus,
||
xaxaXi^ii\pi,s
Wyttenb. «•
36
CLEANTHES.
130 A.
^adihxbv
&.
G)v otv inid^vfiG), tavd^
<^£t}3C£<^gy'
o^ag slnbv ndXiv. bnag yev^dETttL.
jiXriv '
xavtl ta afioi^ala KXsdvd-ovg (pT^6lv alvai no6Ei8(oviog ivaQy&g kvdeixvv^Eva ttjv tceqI tov Jtad^rjtLXOv r^g V^vx^g yva^rjv avtov^ et ys b di)
7C£7COLrjX£
tbv AoyLGfibv ta &v^dt dLaXEyo^iEvov ag £t£Qov et Plat. plac. IX 1 (Vol. V p. 653 K.
671 Galenus de Hipp.
it£QG).
653
p.
8£lxvv6lv iv tfj xeqI naQ^av JiQay^ano6£LdG)VLog SLOLXOv^ivovg rj^dg vnb xql&v dvvd^EcaVj inLd^vfirjtLxfig t£ xal
lu. Mueller).
t£ia
.
.
.
d-vfio£Ldovg xal XoyL6tLxfig' T^g 81 avtfig dd|7jg 6 no6£L8(bvLog eSel^ev 10
£lvaL xal tbv KXsdv&rjv.
572 Galenus de Hipp. lu. Mueller).
ov ^6vov
,5
299
332 K. p. (Vol. dXXd xal KX^dvd-rjg xal
XQv6Lnnog
yccQ
v(ov itoL^ag avtb tLd^iadLv
V
HI 5
et Plat. plac.
2,r\-
tovg (p6§ovg xal tdg Xvnag xal ndvd-
(scil.
o6a toiavta nd^rj xatd triv xaQ8Cav 6vvL6ta6d^aL). 573 Stobaeus Floril. 6,3 Vol. I p. 281 Hense
(6,
'
19 Mein.)
'
o6tLg incd^vfi&v dvix^t
574
ai^xQov nQdy^atog^ ovtog noLi}6£L tovt\ idv xacQbv Xd^r^. Sextus adv. matli. XI 74. dXXd KX£dv9r}g fihv fi^^s '
(pv6Lv avtrjv
tijv
(scil.
£LvaL
'f}8ovr]v)
}ir]t
xa&dn£Q Sh tb xdXXvvtQov xatd (pv6Lv iirj £lvai. 575 Stobaeus Floril. 108,59 Mein. 6 8£ KX^dvd^rjg
30 /3^cj,
xatd
d^Cav £x£lv avTi)v iv ta
iXsyE
trjv
Xvnrjv liwxfig naQdXv6LV.
De 676
omnino non
„malum 677 Cicero Tusc.
disp. III 77.
consolatur, qui consolatione
non
sit,
ris;
non
si lugenti persuaseris,
eget.
non
esse
summum malum
Cleanthes quidem
nihil
enim
illi
nohis prodest, quia
Benef.
luctum, sed stultitiam detraxe-
et
tamen non
satis
m
VI
134 et 172.)
12,2.
aliter prodesse sibi
13 ttvrb
Lamhin.
ys Meineke. Mueller, aiyiu
2
Ble,
non
totus
qui
potest, eo
mv av Comarius, mg av
libri.
mihi videtur
Offlciis. p.
ad mihi
1 paoLXt-v.hv sljcsg scripsi, §ccaiXix6v ys libri; ^<x0iXiii6v' sv pcx6i,Xiyi6v
sapientem
malum, quod turpe
aliquando aegritudinem posse ex eo ipso,
De 676 Seneca de
esse
[CleanthesJ ipse fatebatu/r.
(Vol.
35
tu
nam
cdienum autem tempus docendi.
30 vidisse hoc Cleanthes, susdpi
quod
sunt qui unum officium consolantis esse," ut CleantM placet.
Cicero Tusc. disp. III 76. illud
stjmtent
Consolatione.
—
Cf. I n.
31 Cleanthes seclnsit Bake.
spectat et
loco est,
quo
ys Scaliger,
val
&v Wyttenb. 25 putent <docere>
libri; oa'
210 (Zeno).
se
MOKALIA.
131
qui captivos suos, tU commodius veneatU, pascU ut
enim
fuU
muUum, 31,2.
nm non
CleatUhes, a
distat
beneficio
negotiaiio.
cf.
ib. II
bene/icium, sed negotiaHo.
579 Seneca de
Benef.
VI
10,2.
beneficium
quod beneficium non esset, si fortuna defuisset, id aeque beneficium non
voluntas
nuda
nom
optimae ac plenissimae volun-
efficU: sed tati
—
in vicem aiiquid sibi reddi voluU (qui beneficium dai), aui
aU
tas antecessU;
non enim profuisse
te
mihi
est,
nisi
fortunam volun-
oportet, ut ob hoc tibi obliger,
Cleanthes exemplo eiusmodi utUur: „ad quaeaccersendum ex Academia Platonem duos pueros
sed ex destinato profuisse.
rendum," inquU, „et misi; aUer totam porticum perscrutaius
est,
ilium inveniri posse sperabat, percucurrU,
aiia quoque loca, in quibus et
domum non minus
lassus
quam irrUus redU: aiter apud proximum circuiatorem resedU, et, dum va^gus atque erro vemaculis congregatur et ludU, transeuntem Platonem, quem non quaesierat, invenU. iHum, inquU, laudabimus puerum, qui, quantum in
se erat,
quod iussus
est
lo
i»
fecU: hunc fdicUer incrtem casti-
gaibimus."
de Benef. V 14, 1. Cleanthes vehementius agU: „licet,** non sU, quod accepU, ipse tamen ingratus est, quia ^benefi^um inquU, non fuit redditurus, etiam si accepisset. sic latro est, etiam antequam
680 Seneca
quia ad occidendum iam armatus
manus
inquinet: aique interficiendi voluntatem.
sa^rUegi dant poenas,
incipU.
est et
«o
hahet spoliandi
exercetwr et aperUut opere nequUia,
non
quamvis nemo usque ad deos manus
porrigai."
Ex
«»
libro tcsqI xocQirog.
681 Stobaeus
Floril. 28, 17
Vol. I p. 621 Hense (28, 14 Mein.). '
KXedv^g etptj xhv dnvvovta ^xoi siogxetv rj ixioQxelv, xaQ- ov 6^w6i %q6vov. iav (ilv yuQ ovxag dfivvri &g intxekedav xa xaxa xbv oqxov^ evoQxetv, iav 8h nQ6d-e6tv l^jjov fi-^ inixeketv^ inioQxetv. 682 Seneca
Cleanthes utUem quidem iudicat et hanc partem (scU. philosophiae, qrne dat propria cuique personas praecepta, nec in universum componit hominem, sed marito suadet quomodo se Epist. 94, 4.
m
gerat adversus uxorem, patri quomodo educet liberos, domino quomodo servos regat), sed imbecHiam nisi ah universo fluit, nisi decreta ipsa
phUosophiae
et
capita cognovU.
12 inTenire N*G, unde poBse^se) Gertz. 13 rediit R6P. 14 error 23 Post ,.incipit" in omnibuB libris codices, erroneus Guelferbyt. secuntur verba: „ip8um quod accepit, beneficium non erat, sed Tocabatur*', 29 eioffnetv] Cf. Yol. II p. 68, 27 quae del. Feldmann, alio transpoBuit Gertz.
plerique
(ChryB.
fr.
log. n. 197).
»*
CLEANTHES.
132
583 Stobaeus
6,4 Vol.
Floril.
not
3c6d-ev
1 p.
281 Hense (6,20 Mein.)
'
ccQa yivBtai iioixcov ysvog] ix xQL^iavtog dvdQog iv a(pQo8i6ioig.
584 Theophilus ad
Autol. III 5 p. 119c.
xC 6ol edo^s ta Zi^vra-
vog ri xa /lioyivovg xal KXsdv&ovg^ bn66a nsQiixov6iv al ^l^Xoi avxav didd6xov6ai dv^Qano^oQiag^ naxiQag fi^v vjcb l8Cav xixvav
5
£ilj£69-ai
6aQag
xal ^i^QCi6XE6%^aL xaC^ st xig ov ^ovXoixo
xQOCprig djto^QLil/ELSv^
585 Sextus Pyrrh. hypot. 10
III 199. 200.
(laXXov ds xal TtaQavo^iov vsv6(ii6tai xb (lavotg di^ C3g
xal ot dnb xal
ovx ai6xQ6v
(pa6Cv,
xi]g
naQ'
tpay6vta\
^rj
tj^tv
(liv
al^xQov^
naQd Fsqd^avfia6x6v^ 8xov ys
xfjg d^QSvo(ii^Cag,
——
xal xC
xvvixfig
KXsdv&rjv 586 Stobaeus
Floril. 42,2 (Vol. I p. 760 Hense) xaxovQy6tsQov ovdsv dia^oXfig s6tL nca' Xdd^Qa yaQ dnax7]6a6a xbv nsnsL6(iivov
15
(ii6og
dvanXdxtSL nQog tbv ovdsv altLOV.
De 587 Stobaeus 20
(liQog xl r^g fiv-
t)
avxbv xaxs^d-Cs^Q^aL xbv
dv%^rig
Civitate.
103,12 W. Ixavag Ss xai KXsn6XLv Xoyov riQcoxr}6s xolovxov.
Ecl. II 7,111, p.
nsQL tb 6nov8alov slvaL
xrjv
xaxa6xsva6(jLa, sCg o xaxacpsvyovxag s6xL dCxr]v dovvaL xal Xa^stv, ovx d6tslov dfj n6Xig i6tCv; dXXd (ifjv toiovt6v s6tiv r} n6Xig olxrjtrlQiov d6xslov dQ' s6Xiv rj n6Xig. (isv <(£t^ s6xlv olxrjxrJQLOv
n6XLg
588 Seneca de Tranq. An.
85
promptus (X)mpositus sequor Zenona, Cleanthem, Chrysippum, quorum tamen nemo a4 rem puhlicam accessit, at nemo non misit. I 7.
Varia.
589 Diogenes
Laert.
VII
14.
ivCoxs
8s
xal
to tovg nsQil6ta(iivovg (6 Zrjvov) ZQxad^d (pri6L KXsdvd^rjg iv tS) nsQl ^jjaAxov.
590 Philodemus x{ai xfi{g)
KX)sdvd-r}g (ivr}((iovsv)si
nsQi (piXo66(pciv
iv
{t5i)i
xai
nsQi
inaiv{si)
(&)g
=
corr.
Wachsm.
33 avtiie ftTjff.
scil.
t/^j
ivoxXslv,
col. 13,
Jioyivovg
18. ai>-
{(iLXQbv) v6xs(q)ov iv a-bxiai
21 sl 264. 28 iviovs vulgo, 29 lacunam significavi, <^mats dsSLdtagy suppl. Cobetus. noXLtsiag. Librum Cieanthis puto adhiberi tbv Ttsgl <^3ti><wj-
Zeno 4 n. 584 2 fortasse: TtoQ^tv (^Si} Ttox' &qu. 26 at scripsi, et A. Cf. Zeno fr. n. 271.
add. Heeren.
(i^
Vol. Hercul. VIII
^t^^^Xrj^g
xai
sl6inQatts
;|raAx6v
did6vaL
Cf. ind. La6rt. n. 481.
fr.
n.
MORALIA. it)iQ{
xov)t{m xada)3t(«p
138
{i)x^e6t{v)
[1.
ix^e6iv]
{*oi)-
i{tt)cu.
591 Athenaeus XI 467 d. KXedv^rjs dh xegl (letaXrjiffsag &xb tijv te
tStv
6
SriQtxketov xvXixa xal t-^v detvtdda.
—
ib.
47 Ib.
KX(dv^g%
tm xsqI
fteraAijVct»? 6vyyQdii(iati <prj6i ,,td toCvw evQ^futta xal 66a totavta^ iti xatdXotnd i6tt, olov &r)QtxXetogj jJetvtdg, *J
xotet rothro, (letafiefiX-^bg &v etrj (itxQbv toi^dXXd^ xa^dneQ elQi^taL^ ovx e6tiv xt6tev6at tdi tv%6vti.'*
itt xal vvv. vo(uc.
dl
el
(i^
lo
Spuria.
592 Certamen Homer. societ. philol. Lips.
%yig
tom. I
et
Matova Xiyov6t {natiQa
Hom.
Hesiod. p. 4, 18
fasc. 1).
Nietzsch
(in act.
'EXXdvtxog (ihv yaQ xal
KXedv-
ed.
'0(iriQov).
Hephaestion p. 516: ol (ihv ovv £(ivQvalov avrov dxo<patv6(ievot Malovog (ihv natQbg Xiyov6tv elvai. Cf. Procl. vit.
—
ib.
p.
ap. Gaisford.
MaCova yuQ
517.
0£Qexvdi^g) zbv
<pa6t (scil. 'EXXdvtxog
is
xal /4a^6xrjg xaX
'0(irlQov natiQa.
KXedvd^g iv rc ai(L7Ct
593 [Porphyrius
vit.
Pythag. 1,2.
jo
'
xbv MvT^6aQxov xax i(ixoQCav (lexd 6Cxov xfi vi^6g) dnod6(ievov xt(ir]^vai noXtxeCa. IIv&ay^QOv d ix naCdav eCg na6av (id^6tv 6vxog ev
XaXdaCotg 6v6xdvxa (Lexa6%etv xovxcov inl nXeiov notil^at, inaveX' elg xijv 'IcavCav ivxev^ev xbv IIv^ay^Qav nQ&xov (ihv OsQe-
n
^6vxa 8
xvdri rc5
iv 2Jd(ia
EvQCa
b^itXfj^at,
devxsQOv d"EQ(iodd(Lavxi xa KQea
yrjQd6xovxt.
i^drj
naxiQa avxov TvQQrjvbv dxo<paivOvxat x&v xrjv Afi(Lvov inotxr^6dvrov, ivxevd-ev dh xaxd XQa^iv elg 2!d(Lov iX^6vxa xaxa(Lelvat xal d6xbv yevi6d-at. xXiovxog 8\ xov Mvrj6dQ%ov eig ri)v 'IxaXiav 6v(lxXev6avxa xbv IIv^ay^Qav viov (Lova
xal
'
x6d-
xojuid^ 6
'6vxa
'
v6xeQov
elg
xal dSeX<poi)g dvo, E^vo6xov
aix-^v xal TvQQrjvbv nQe6fivxiQovg.
— Clemens
7 xocrdXoixd iart Bcripsi, xal r^ JstvuiSse affert Kaibel. 8 avvKSxdqei, Casaubon., avvLHxoQelv cod. 10 xm xv%6vxt 14 Biovtt libri, corr. Stoiz et Welcker. Num hoc quoque fragm. scil. 6v6yMxi. 19 KX$dv%r\i libri hic et v. 28, Ntdv9rii Menagiua Neanthi tribuendum est? 20 Tvqov Holstenius, nvp^ov libri. 24 Tv<(ov recte ez loco Clementis. 29 TvQ
6 Hesych. Xouta icxt cod.
s.
vo^ov Diog. LaSrt.
VIH
2.
so
CLEANTHES.
134 Alex. Strom. I
—
thagoras).
p.
129
ag Ss
S.
Theodoret. Graec.
Nsciv^rjg Zvgiog cur. I
afiF.
24
TvQtog
fj
13Ba.
p. 11,
Tvqlov (IIvd-aydQav) 6vo[ik^£i.^ 594 [Pseudo-Plut. de Fluviorum nominibus V.
(fuit
Py-
6 dl
Ne-
civd^rjg
d'
jcaQccxsitai,
Kavxddiov ^Qog' ixaXslto dh tb utQdtSQOv BoQiov BoQsag Sl SQGttLx^^v inLd-viiiav Xtdvrjv ccQndeag^ xoCtri Sl'
[«^Tfo] t6
6
3.
'
aitiav
toLavtrjv.
ti^ 'AQXtox)Qov ^vyatSQa, xatr^vsyxsv
slg tLva
Ad^ov, Nnpdvtrfv xa-
Xoviisvov, xal sysvvrj6sv ix trig XQosLQi^fiivrig v[bv"TQnaxa, tbv 6Laiistavofided-rj 31 tb 8Qog xoCtri ds^dfisvov 'HvLOxov tiiv fia6iXsCav. 10
BoQsov. jCQoarjyoQSv^rj dh Kavxa6og Slcc nsQC6ta6LV toLavtrjv. fistd t^v yLyavtofiaxCav KQdvog^ sxxXCvcav tdg JLbg djcsLldg, scpvysv sig dxQGjQSLav BoQiov xoCtrjg, xal sig xqox66slIov [istaiioQq^cad^slg (sXmQ-sv 6 ds IlQOfirjd-svgy sva tav iyxG>QCcav noLfiiva, Kavxa6ov, triv
16
dvata^fbv, xal xaxavorj^ag avtov tijv didd^s^LV tav 6itXdyxvcov, sItcsv ov fiaxQccv slvaL tovg xoXsfiCovg. 6 dl Zsvg inLcpavslg tbv (ihv na-
tsQa d^6ag
jcXsxta
'
iQCa
tb d' '6Qog sig
xatstaQtdQ(o6s
tLfirjv
tov
Kavxa6ov
(istovo(xd6ag, JCQ06idT^6sv avttp tbv IlQOfirjd-ia xal noifiivog avtbv vjtb 67cXayxvo(pdyov dstov ^a6avC^s6&aL, otL TcaQi^r}vdyxa6sv td 6JcXdyxva, cag i6toQSL KXsdv^rjg iv y' -O-fOftajr^ag.] v6(irj6sv sig
695
80
caso)
[Pseudo-Plut.
^otdvrj
de Fluv. V.
IlQo^iijd-SLog
'
4.
S iv
ysvvdtaL
xaXov(iivrj,
rjv
avt& (Cau-
M^dsia 6vXXiyov6a xal
XsiotQL^ov6a TCQbg dvtLTcad^sCag tov natQbg ixQ^i^ato, xa^cag 6 ai}t6g
(scil.
596 25
i6tOQsl
Cleanthes).]
[Pseudo-Plut. de Fluv.
XVII
ysvvataL d' iv avtat (Tay-
4.
^otdvrj xaXov(iivr} XaQL6Ca rjv <(al]> yvvatxsg suQog dQxo(iivov tolg xQaxTJXoLg nsQLdntov6L xal vnb t&v dvdQav 6v^na^i6tSQ0v dya-
geto)
navtaf xa&ag
l6toQSL KXsdvd^rjg iv a
nsQ\ 6()wv.]
Cleanthis apophthegmata.
597 Diogenes 80
nv\ti6%^aL
Laert.
8vTa dxQoatiqv,
(i6vov; tC d'; ovx\
VII 169.
cfa6\
dLa tC dvtXst;
6xdnto; tC
d';
ovx
dh
xa\
'AvtCyovov
avtov
'
tbv d slnslv ,,dvtXG) yaQ
ccQdaj;
xa\ ndvta noLcb cpLXo-
xal yaQ 6 Zr^voav avtbv 6vvsyv(iva^sv sig tovto, xal Plut. de vitand. aere alieno 7,5 ixiXsvsv d^oXbv (piQSLv dno(poQ&g. 6 c. ds 830 §a6LXsvg 'AvtCyovog rjQcata, d^d XQ'^''^^'^ KXsdvd-rjv p. 60(pCag svsxa.^'
86
d-sa6d(isvog iv tatg
—
'Ad-^vaLg „dXstg stL, KXiavd^sg";
(ia6LXsv, o noLG) svsxa
598 Diogenes
—
tov Zrjvovog
Laert. VII 171.
(iri
dno6tfivaL
„aAS,
(irjdh
nQoxQCvov 8s tbv
(prj^Cv,
&
(pLXo6o(pCag.^^
savtov
14 (ivaTafiebv Wyt., &vccnavci)v 13 IXad^sv 'n.Q0^ri9evs suppl. Wyt. 36 Zijvtovos ft^ scripsi, tijv tiovog ih libri. 26 nal libri, fort. Tva.
^Cov libri.
MORAUA. tov t6}V xXovaCav, iXiyiVy iv
135
afpatQi^ovoiv ixitvoi
^
t^v oxXriQav
axoQXov avtbs i(fyd^i6^ai^ axaxtcav. 599 Diogenes Laert. VII 170. xal 6X(oxt6iuvos vxb t&v 6v^nafhfit&v ^vi^xitOy xal bvog dxovtov XQo6i8ixito^ kiyav avtbg ^dvog dvvao^ai fiaotd^iiv tb Zi^vavog (pOQtiov. 600 Diogenes Laert. VII 171. xai xoti dvndi^diiivog i}g ifiiXdg
xal
»
„dia TOVTO, ilxiv, dXiya diiaQtdva}^
VII 174. 6viidi6avtog avtd ttvog iig tb dxiivai fiovXofiaf otav di xavta%6^iv ifiavtbv y^Qag ^^xdya., itpr), xal vyiaivovta XiQivo& yQdtpovta xal dvayiVG)6xovta, xdXiv iiivco^^ 602 Diogenes Laert. VII 171. xoXXdxig 8h xal iavta ixixXrittiV
601 Diogenes
itv
dxov6ag
tf/JvT^,
(pT^6C^
Laert.
inixXrjttngi^'' xal
y/(>ttfTCJv „T^vt, ifpri^
xoXidg ^iv ixovtt, vovv di
603 Diogenes
Laert. VII 173.
lo
bg yiXd6ag ypiQi-
fti^."
2J(o6t^iov tov xotrjrov iv d^idtQq)
itxdvtog XQog avrbv xaQbvta^
i>
ovg ri KXidv&ovg fKOQta fiorjXatil^ * ixl tavtov iliitviv ^x^inatog. i(p ^ dya6^ivtig ol dxQoataC^ tbv n^v fiitayLvc36xotna dl avtbv ixl ixQ6trj6aVy tbv dh Sa^i^iov il^ifiaXov. Tf;
XotdoQi^c
atoxov
eixcov
XQoe^xato.)
ilvat^
tbv
tbv 'HQaxXia (pXvaQovnivovg vxb t&v xotrjtav 8h ixl
tfi
604
,u£v
(lij
^t6vv6ov xal
6Qyi^£69ttt^ ccvtbv
w
tvxov6ri ^Xa6(pri^i(f 8v6xiQaivitv. Stobaeus FloriL 7,54 Vol. I p. 325 Hense.
KXidv^rjg vxb ovx idvvato yXattrjg eXxovg avt^ yevofiivov f^v tQotprjv xaQaxifixitv ag 8h q&ov i6xi xal 6 iatQbg axyca tQotpriv XQ06ifiyayiv „
fiovXit
t6 xXiov
ijdrj
xdXtv i^ vxttQxfig
606 Diogenes xotitv td
6dov xatavv6avta dva6tQi(pitv ^ ilta tov ^iov.
trjg
Laert.
VII 171.
diovta „xav6at,
iix6vtog 8i ttvog l4QXi6iXaov |*ij il yaQ xal X6yqi t6 ipiyi. fii)
xal
€(pr]^
yovv (Qyotg avtb Ttdft." xai 6 ^AQXi6iXaog „ov xoAaxfvouat", (pri6i. XQog bv 6 KXidv^g „va^, i(pr], 6h xoXaxivco, (pdfiivog aXXa fihv Xiyitv^ hiQa dh xotitv.*^ xadfjxov
toig
dvatQilj
606 Diogenes xdtov
ofiot6v T(
is
tijv avtijv SQXi^&at"'; xal i^flXd^ev
Laert.
VII 173.
eXiyi dh xal
xd^xitv tatg XvQatg^
a'£
tovg ix
so
tov XiQt-
xaXag (p^iyidfuvat avtav
ovx dxovov6t.
607 Cicero sane
levis,
Tusc. disp. II 60.
Heradleotes Dionysius,
e
quibtis
cum a Zenone
(scU. philosophis)
homo a
fortis esse didicisset,
2 rrjv axaqnov B, £xap7rov in litura a P'; airthg om. LD. 4 i\vtL%exo 10 &noyiyvmaxovxa B. PL. 16 a>ff 17 KUdv9ov B. 17 xbv^ x6 B, t* fortasBe 24 itQoai^P ante lituram, x& L. 472. Cf. similes narratiunculas n. 470 80 val 26 &Qxia^at libri, corr. Geaner. Cf n. 474 476. vty%iv Cobetus.
—
—
PL, xal BD; fortasse: <^)
xaJ.
|1
itfrqttt
P.
—
ss
CLEANTHES.
136 dolore dedodus
nam cum
est.
ex renibus lahoraret, ipso in eitdatu da-
mitabat falsa esse Cleanthes
illa, qua>e antea de dolore ipse sensisset. guem condiscipulus rogaret, quaenam ratio eum de sententia
„quia
duxisset, respondit: 6
mm de-
cum tantum
operae phihsophiae dedissem, dolorem tamen ferre non possem, satis esset argumenti mal/um esse doloreni. plu/rimos awtem annos in philosophia consumpsi nec ferre possi,
sum: malum
10
est igitur dolw." tum Cleanthem, cum pede terram perversum ex cussisset, Epigonis ferunt dixisse: Audisne haec, Amphiarae, std) terram ahdite? Zenonem significdbat a quo illum degenerare dolebat.
608 Stobaeus
Ploril. 82,
= Ecl.
9 Mein.
ta^svog dia tC naqa toig icQxaioig
^ vvv „0Tt, stns, tdts
jtXeCovg dLsXa(itlfav
II 2, 16.
xoXX&v
ox>
KXedv»r}g iQa-
(pLXo6o
sQyov '^exslto^ vvv dh
[isv
Adyoff." 16
609 Diogenes
Laert. VII 172. fisLQaxLtp stots dLaXsydfisvog sniSal6%^dvstai' tov d' sjtLvsvdavtog „dta rt ovv, slnsv, sya ovx ai^^dvofiaL otL ai^O^avft;" si
-O^fiTO,
610 Diogenes 20
Laert.
611 Musonius trjGsv,
xaX&g xal
vofiC^eLV
tbv Ttovov
b^oXoyovfievov tov iTtvvd^dveto.
OTt 6
H
31,125
p.
l';|rvog."
(Eurip.
243,1 Wachsm.
i)
o^
og KXsdv&rjV tov g)Lk66o<pov rjQcoovtca yccQ ixetvog <paCvetaL
trjg
od^ev
—
tdyad^ov (pv6sa)g
rj
tov xaxov' og ys ag
tfjg
xaxbv vndQ%eLv avt6v,
dyad^bv tvy^dveL cov xal 6 KXedvd^rjg dya6d'elg tov jtaLdbg etjtsv aQa
firj
avtov „atfiaTog
Od. 8 611)." 30
6iya 6lya Xeyctbv
etprj^
ap. Stob. Ecl.
xatg
ycecpvxcag
stQbg
iQo^svov tLv6g, tl vnotCd-sed-aL
ixstvog 6 Adxcav^ SL dyad-bv 6 7t6vog ictCv,
tOLOvtog
25
VII 172.
Sst t(p vla „t6 r^ff ^HXdxtQag, Orest. 140.)
sig dyad^olo,
Diogenes Laert.
n6vog dya%-6v^ dLaxvdsCg
ei
cpCXov tixog^
VH
172.
q)r]6LV
oV dyoQSvsLg (Hom.
Adxcovog tLvog sin6vtog,
,^ai(iatog
etg
dyad-olo, cpCXov
TfJCOg."
612 Stobaeus
Ecl. II 31, 63 Wachsm. KXsdvd^rjg, itaCQov dxLsvaL xal ^iXXovtog iQcat&vtog, Jt&g av ^XL6ta ccfiaQtdvoL, stjtsv^ „«? tcuq'
sxa6ta 85
G)v TtQdtt^Lg doxoCrjg i^h JtaQslvaL.^'
Gnom. 5
p.
—
Cf.
Zeuo apoph. 42 Maxim.
189, 1 R.
8 Scil. Sophoclis (fr. adesp. 2 p. 661 Nanck). 13 nXsiovg (^ncaislay 18 iQoniivov B. inoTld-saai (om. Usener, jtXslovg <^&qst0 Meineke melius. 19 t6 in Tfjs BPLD. XEv%bv BD. Sst) BP, inoTl&sad-cci (om. Sst) L. 24 KaXbs L, corr. Pflugk. 26 ij Pflngk, wai L. kyyvov L, corr. Emperius. 26 sl Halm, ^ L. 32 iTigov L, corr. Boissonade. 8g ys Pflugk, mOTs L. 34 TtqdTTois Usener. Similia Epicurus discipulis fertur i^ik Cobetus, fis libri. dixisse Usen. fr. 211: sic fac omnia, tamquam spectet Epicurus. ||
||
||
||
||
APPKNDIX.
613 Diogenes
Laiirt.
VII 172.
137 dl 6'ExaT(ov iv talg xQHati^
(priel
iVfidQfpov (liiQccxlov elndvrog „«/ 6 lig trjv yaaTtQtt xvnxtov yaaxQC^et^ xttl
6 elg xovg (irjQovg e%s^
ftovg
xvxxav
(iHQttxtov.
ttldottt
x&v axav
ittvxov (tkv ix
xttl
xbv
Floril.
KXedv^ovg^ ineC rtg
etprj
I
33,8 (Vol.
679 Hense). (lijv ^dv xotg
p.
„t^ 6tyag\ xtd
'
Iqpij,
&vxeQa6xttlg
Xiyav xal xa
Xai[i6v.
616 Stobaeus ,,i7dv,
ytt^xiQtt
xrjv
'
xotg d
xQttxel6^tti ,
d^Cxxovg ittvxa^
nttQ4%eiv
Xttfidg
xovg dtu^riQi6-
ovv KXeavd^rjg iXeye xbv iQa-
'O (thv
6.
'
xokXdg
„tfv ft^v
itprj
i
6riyMlvov6t nQaynttXtt^^ 614 PlutarchuB Alc. (levov v(p
(iriQt^H^^''
d* uvaXoyoi fpoaval rd dvdXoya oi xdvxmg
ttl
dXX 060)
rjStov,
xo6c5de
6t(oxcbvxog xov q)CXotg 6(tiXetv^^
avxov xotg
(laXXov
lo
(pCXotg xaQtt-
Xa}Qr)xiov.^^
616 Diogenes XaXovvTtt „ou
(pavXca.)
617 Stobaeus &v xtg
etri
Laert. VII 174. e^pi^^
FloriL 95, 28 Mein. Laert.
xbv
dh
xal
(lovrlQri
iavx^ ii
dvd^Qcojiq) XuXetg.'*
%Xov6tog^ elnev „el
618 Diogenes
JiQog
x&v
VII 173.
iQoxa^ievog n&g
KXedvdrjg^
ixtd^(itaiv
etri
ytivrjg.^^
Xiyexat di, (pd6xovxog avxov xaxd
Zrjvcava xttxaXrjJtxbv elvat xb rjd^og J| eidovg, veavC6xovg xtvdg evxQtt-
xiXovg dyayetv ZQog ttvxbv xCvttiSov i^xXrjQayayrj^iivov kv dyQa, xal d^tovv dno(pttCve6d^at neQt xov ^^ovg' xbv 8\ dtanoQov(tevov xeXev6ttt dntivttt xbv av^Qanov. ag 8e d%tav ixetvog enxaQev ^^exa, elnev^ «vtdv," 6 KXedv^rig or.
XXXIII §
xtvtt
,^(iaXttx6g ftfTtr."
Cf.
Zeno
204
n.
et
Dio Prus.
53, 54, qui de Chrysippo Tarsi (xav yuQ iv^dSe deivav
Xiyov6t etc.) eadem narrat. 619 Arrianus Epict. diss. IV
ol (ptX66o(poi,
Zeno
Cf.
w
xa^dxeQ n.
xtti
Cf. Vol. II n. 1,
173.
10 a.
25
jcttQddo^a (lev
6 KXedv%r^g eXeyev^ ov
(ir^v
t6ag
(ptt6tv
xuQaXoya.
281.
Appendix. Fragmenta Cleanthis ad singulos 1.
'AQ%atoXoyCtt
(ind.).
2.
dtttXQt^&v 8vo
(ind.).
3.
'EQaxtxri xi%vr}
(ind.).
4.
'HQttxXeCxov i^rjyr^^etg xi66aQtt
6 verba al d'
ante
119.
—
m
libros relata.
7tQdy\Laxtt
Cf. n.
585.
secludit Cobetus.
(ind.).
Cf. n. 519.
*al ffpa/fiorra P, in
B
rasurs
APPENDK.
138
5
10
5.
IIsqI 'y^ycayfjg
6.
n£Ql ^l6»il6£(os
7.
mQl
JIbqX ^z6(ic3V n. 493.
9.
JIsqI BaaiXstag
'Aqbt&v
11.
IIsqI riydvroov
12.
n€Ql roQyCxnov
13.
IliQl ^ialeztixijg
(ind.). (ind.).
Cf. n.
590
adn.
(ind.).
Ev^ovXlag
KaX&v
488.
559. 560.
Cf. n.
(ind.).
UsQi Evtpvtag (ind.). nsQl 'Hdovfig (ind.) n. 530. nsQi @SG)v (ind.) n. 543. HsqI 'IStG)v (ind.).
23. IIsQi
552. 558.
(ind.).
24. IIsqI Kati^yoQtjfidtcjv (ind.) n. 488. 25. IIsqI MstaXi]^sog n. 591. 26. IIsQi 27. 28.
25
Cf. n.
(ind.).
(ind.).
IIsqI "EQG3tog
22.
JrjiidxQitov (ind.).
(ind.).
'EXsvd-sQ^ag
17.
21.
= TtQog
(ind.).
IIsqI 'Eni6ti^(ir]g
20.
564—569.
{ortsaae
(ind.).
16.
19.
484.
(ind.),
IIsQi Bovkfjg
U. HsqI ^6^t}g
Cf. n.
Cf. n.
(ind.).
10.
18. IIsqI
M
(ind.).
8.
15. IIsQi
16
(ind.).
N6(iGtv
(ind.).
nsQiVQfifig (ind.). nsQi HQdisGyg (ind.).
Titulus dubiae fidei, qui uno tan29. IIsqI UtilXrjg n. 590. loco cum aliqua probabilitate suppletur.
tum eoque mutilo Philodemi 30. IIsqI 31. nsQi 32. 80
»5
£v(i7Co6Cov
TsXovg
nsQi Tsxvfjg
(ind.).
Cf. n.
(ind.).
Cf. n. 490.
33. IIsQi
Tfjg ZrivG}Vog
34.
TL(ifjg (ind.).
nsQi
552—556.
(ind.).
(pv6LoXoyCag Svo
(ind.).
35. IIsQi
Tov ^Lxd^sLV
36. IIsQi
Tofj Ka%-T^xovtog
37. IIsQi 38. IIsQi
Tov KvQLSvovtog (ind.) Tov A6yov tQCa (ind.).
39.
nsQL
To\) "OtL 'H Ax)tii 'AQStii 'AvSQog
UsQi HsqI UsQi UsQi
Tov HoLTjtov (ind.). Cf, n. 526. Tov Tbv Zotpov ZotpL^tsiisLv
(ind,).
(ind.).
n.
489.
Kai FvvaLX^g
(ind.).
40. 41. 42. 43.
Tq67Cgiv
Tav
(ind.).
'Ax6q(ov
(ind.).
535, 549. 592. (ind.).
8PHAERU8.
139
44. 77« (»1 'TfisvttCov (ind.). 45. IJeQl 0ikiag (ind.). 46. 77«pl 47.
48.
O^ovsQCag
n£Ql XaXxov IUqI XdQtxog
(ind.).
589.
n.
578—580.
(ind.) n.
»
49. 77£()l X()£(t&v (ind.).
50. 77« pi
Xpdvov
(ind.).
587—588.
51.
noXttixdg
52.
77p6g
53.
TlQbg ^tjfioxQirov
54. 55.
JlQog^HQiXXov (ind.). TJQoxQsnxLx^g (ind.).
56.
Tiivii 'P^xoQixri
(ind.) n.
!^(>t<JTa(>jrov (ind.) n. 500.
57. 'Txofivrjfiaxa
n.
(ind.).
Fortasse
Cf. n.
= JJeQl }4x6(iav
n.
493.
507.
491. 492.
Ov6ixd
n.
563.
»
5a. Sphaerus.
620 Diogenes
Laert.
ilxovse (i£xd Zrlvava xal
le
VII 177.
£(palQog
Tovxov
(scil.
xov KXedv^ovg)
—
6 Bo6noQiav6g, bg xqoxoic^v Ixavijv
aiQtxoLr]6d(ievog X6ya)v slg liXB^dvdQeiav dxi^eL JtQog JJxolefialov xbv OLXojtdxoQu (secuntur duo narratiunculae cf. n. 625). BtfikCa dh yiyQatps xdSs'
m
ntQl x66(iov Svo' 3t€Ql 6X0t%ECGiV' <^TCSQiy 6jcsQ(iaxog n.
TtSQl
xvxvs'
tcsqI
iXaxC6xav'
626.
tt
XQbg xdg dx6iiovg xal xd stdaka' xsqI al6d7ixr]QC
xfig ii^txfig 8taxais
«a
nsQl xaOrpcovxog' xsqX
bQ(ifig'
nsQl jtaQ^av 8vo' nsQl (ia6tXsCag' 18 iv I6ya
BD,
82 axoi%Hav BPLI).
Idyca iiv eras.) P, X6y ntif\ inserui. 88 itttT(ftfiav add. ||
(»j
B*)
BD.
P
SPHAERUS.
140 AaxQvtXYiq noXireCag
tcsqI
xal
n£Qi Avxovgyov
n.
G20
UaxQntovs
TQia'
v6[iov
TCSQi
nsQi }iavtixrig'
diakoyovg SQcotixovg'
5
mQi
tG)V 'EQStQiaxav (piXo66
nsQl ofioCav :tsQi oQGjv (n. 628).
nsQi s^sag' 10
TCSQi
tav avtiXsyoiisvav
tQta'
:iSQi X6yov' ^jcsqI
TtXovtov
nsQi
86i,rig'
TCSQi
^avdtov
tsxvrjg diakaxtixilg 8vo'
15
TCSQi
xatrjyoQrj^dtcoV
TCSQi
dlKpi^oXiSiV
STCiCtoXdg.
621 Diogenes 20
i:ci6tSiXavtog
Laert. VII 185.
avtbv sXd-slv
rj
r)
UtoXs^aiov
TCSfnl^ai
ts
TCQog
UcpalQog
tivd^
KXsdvd^rjv aTCriX&s,
^isv
XQV6i7C7COg ds TCSQiSids.
622 Plutarchus
vita Cleomenis 2.
66(p(ov tbv KXso^svri
25
fistadxslv
sti
Xsystai ds
y,siQdxiov
xai
ovra,
X6ycov
(piXo-
U(paCQOv tov
BoQv6d^svCtov 7caQa^aX6vtog slg tijv AaxsdaC^LOva xal tcsqI tovg viovg xal tovg sfpri^ovg ovx d^sXag diatQt^ovtog. 'O 8s 2Jq)alQog iv tolg 7CQG)toig iysy6vsi
t&v
Zy^vcovog tov Kttisag fiad^rjtCav, xal tov KXso-
(isvovg soLXS tfjg (pv6s(og tb dvdQadsg dyanri^aC ts xal 0tQo6sxxav6aL 6 ds Utcjfxbg Xoyog s%si ti XQbg tdg (isydXag (pvtijv cpiXotL^Cav.
—
6SLg xal o^sCag sm6(paXsg xal 30
vv^isvog
ijd^si
naQd^oXov, ^ad^sl dh xal
TCQdo)
xsQav-
(idXL6ta sig tb olxstov dyad^bv imdCdc36iv.
623 Plutarchus
vita
Cleomenis 11.
dsCav tcbv vscav itQdjcrj xal t^v
(6 KXsofisvrjg) ijcl trjv scaL-
Xsyo(iivrjv
dycjy^v,
'^g
td nXsl6ta
tav ts 7caQC3v 6 2J(paiQog avta 6vyxad^C6trj, tafv tbv 7CQ06r]xovta xal 6v6tsXXoxal tav 6v66itCc}v x66(iov dvaXa(i^av6vtcov yv(iva6Ca)v vn' dvdyxrig, sxov6C(og dh xal ixsCvr^v dCaitav. AaxcDVixrjv svtsXfi
si (iivG)v
bXCycov (uv
tav
7cXsC6tcov
slg xiiv
dxaQttoig ds xal 2J<palQov, tbv ds ysvo(isv Xqv6Cjc7CG) TcaQa KXsdvdsi, (istd7CS(intov
624 Athenaeus VIII 354e. ovx 6v6xoXd6avta
3 v6(iovg B. P.
*21
vTti-Qttdi:
20 ccTtoatsiXavTog BLD,
BPD.
ijciarBiXccvrog,
37 ax<xQiaT(os A, corr. Caa.
sed
t
et
i
in litura
SFHAEBUS.
141
ilg *Al€idvdQSiav vxb rov ^diXdcag IltoXiiutCov, xrjQlvav xot\ iv t6 diCnvG} jittQttXi%n,6&v dgvi^ojv^ ixxiivavta tag xilgag ixi6xi^-
fuvov
'
vxb tov
tbv d tv6t6x
fittdtXiag^ iig it>ivd£i 6vyxtttttti^i(iivov.
OTt iiJXoydv i6xL xttvxag 'dQvng ilvui,
dttttpiQitv d\
yuQ ddidifiv6xov
t^v xaxaXijXXtxfjv elvtti,
»
tb d* iiiXo-
yov (xttvy axiag dxo^aivnv. 626 Diogenes Laert. VII 177.
iig 'Aki^dvdQnav dxtjn (6 Ztpttltbv Qog) XQbg UtoXi^ttlov OiXoxdtoQa. X6yov de xoti yivofiCvov Tov tbv do^d6iiv XiQl 60(pbv Xttl tov 2Jg)ttiQov ilx6vtog cbg ov do-
^ovX6(iivog 6 fitt6iXivg iXiy^ai
|atf£t,
XttQttxed^vat,'
lo
avxbv xrjQivag Qbag ixiXiv6i
xov di lApaiQov dxaxrj&ivxog dvep6ri6iv 6 §tt6iXivg i>ivXQbg bv 6 ZkpalQog ev6x6x
dil 6vyxaxaxe^il6^aL ttvxbv (pttvxtt6ia,
dxexQLvaxo^ eixav ovxag 6vyxttxaxe&el6d^ai, ovx oxi ^6av el6iv,, dXX' oxL e^Xoy6v i6xL ^6ag ttvxdg elvaL' dLatpeQeiv dh x^v xataXrjXtixrjv
is
<pavta6ittv tov evX6yov.
XQbg Sh Mvr]6i6tQttxov xaxriyoQOvvxa avxov oxl elvaL'
fia6LXia
(pr]6L
'IlxoXefittlov
ov
,,to(ovtoi/ 8e '6vxa xbv IlxoXefitttov xal fia6LXia
etvttL.^^
626 Diogenes
avx6 <pa6L xaxa(piQe6^aL
xdvxav yovv
elvttL
t6
6x6tog.
(leQav.
xb dh
io
xrjg
&xov6v xe yaQ elvaL xal dXiyov xai
(prj^LV.
627 Aetius VI 15,1 (DG bQttxbv
oXav 8\ xav 6a{idxav ol xeQl xbv 2J<patQov,
atp'
xav xov 6a(iaxog
dxo<paCvovxaL'
Odax&Seg,, ojg 6 Z(pttlQ6g
xal
xb 6xiQ(ia)
(scil.
yevvrjXLxbv elvaL
dyovov
Q^Xeiag
VII 159.
Laert.
ix
405b
p.
yaQ
xr)g
^(palQog 6 2katxbg 26). bQd6eag XQoxel6^aC xlvu tlg
n
avxb avyrjv.
628 animi
Tusc. disp. IV 53. Fortitudo est igitur „adfedio in perpetiendis rehus ohtemperans'^ vd „conservatio
Cicero
legi
summae
stabUis iudicii in eis rehus,
qua£ formidohsae videntur, subeundis et rerum formidolosarum contrariarumque aut omnino neghgendarum, conservans earum rerum staibile iudicium" vd repeHendis"'
vel
„scientia
hrevius, ut
— nam
Chrysippus hominis in primis hene
superiores
definitiones
erant
Sphaeri,
definientis, ut putant Stoici; sunt enim omnino
—
4 &no%(}Lvaa9'ai Kaibel, ¬f)rivaa%'ai A. 7 %av add. Wilam. ^Qvif^tg hanc narratiunculam errore videntur irrepBisse &vxl x&v qo&v cf. n. 625. 8 &nfiQ6 B (tj B*) P. 18 ^rjffi ^aeiXia slvai L, qpTjfftv slvat 11 iXty^s BD. 21 q>aalv avr^ BP. §aailCa tlvai BP, cpaai ^aaiXCa tlvai oi* elvat fqptj D. 22 ysvvrixix&v B. 23 yag erasum in P, om. L. librum Sphaeri itsQi aniQ26 Eandem doctrinam isdem (laxog habet LaSrtius in indice librorum n. 620.
in
—
verbis Afitius Stoicis universis tribuit.
ad librum
ns()l xibv
oqov referendum.
—
81 aut] et 0. Heine.
Cf
Vol. III n. 286 (Chrys.).
34 Fortaaae
so
SPHAERUS.
142 omnis alia
fere
declarant
sed
similes,
communis
629 Plutarchus
xo6ovtovs 8i
vita Lycurgi 5.
vai toi^s ysQovras y^QiOtotEXrjs-, OTt tQiccxovva 5
notiones
alia
magis
etc.
'/.ovQyov
'O 8a
dvo
ysvo^svcav
ScpatQos
i^
xaxa6ta^ri(lEtci
Av-
eyxatsXinov unodsiXid^avtEstodovtovs ysva6d'aL tovs tfjs yvafirjs
jtQa^Lv
trjv
^QXV?
tpri^t
t&v XQatoav
9>V^''
^sta6%6vtas.
630 Athenaeus IV
141c.
EtpalQos
S' iv tQCto)
Aaxavixfis
TtoXitsCas yQacpSL' ^^q)SQ0V6i de xai snaLxXa avtols ol cpLdCtai' xal * tav fisv dyQSvo(iiv(ov vcp ai»T«v svCots ol noXXoC^ ov (lijv dXX ol ye '
10
av dv
o6ov sls av<^/;> S)Qa ix tav dyQ&v, tav xal tb nXsCova Ixavav naQaOxsvtriv tTjV 6vvov6Lav, vofiC^ovtss nXov6LOt xal aQtov xal d^siv nsQLttbv slvaL^
6. 16
631
Diocles
(lij
Tlvbq
(liXXovtd ys 7tQ06(piQS6&aL.''''
rwr
aQ)(^aiOTiq(ov SruiCxujv.
Magnes apud Diog.
t&v dQxaLotiQOv UtcoCx&v nov6LV, as 6 no6sLd(avLos iv ta
Laert.
VII 54.
dXXoL 8i tLvss
tbv dQ&bv X6yov XQLtrJQLOV dnoXsCtcsqI
xQLtrjQCov
q)r]6C.
10 nonne haec Bumpta sunt. 15 Ad 12 to CaB., tu A. quos philosophos haec verba referantur, nescimus. Disputavit de ea quaestione 6
Ex
libro ni-Ql rfjg Aayi(ovixi]g jcoXitdccg 11 jj add. Kaibel. ^jtaffrort?
Bcribendum: Hirzelius.
![Varney the vampire; or, The feast of blood [Volume 1]](https://epdf.tips/img/300x300/varney-the-vampire-or-the-feast-of-blood-volume-1_5ad15d2ab7d7bcc910c6c0fe.jpg)
