МІНІСТЕРСТВО ОСВІТИ І НАУКИ УКРАЇНИ НАЦІОНАЛЬНИЙ АГРАРНИЙ УНІВЕРСИТЕТ Природничогуманітарний науковонавчальний інститут Кафедра латинської мови та культури професійного спілкування
С.П. Гриценко, О.Ю. Балалаєва
ЛАТИНСЬКА МОВА ДЛЯ СТУДЕНТІВАГРОБІОЛОГІВ
Рекомендовано Міністерством освіти і науки України як навчальний посібник для студентів вищих навчальних закладів
Киів – 2006
УДК 811.124’06(075.8) ББК 81.2ЛАТ923 Г 85 Гриф надано Міністерством освіти і науки України (лист №4/18.2"2989 від 23.12.2005 р.) Рецензенти: Голубовська І.О. – доктор філологічних наук, завідувач кафедри загаль ного мовознавства і класичної філології Київського національного універси тету імені Тараса Шевченка Нікітіна Ф.О. – доктор філологічних наук, професор кафедри загаль ного мовознавства і класичної філології Київського національного універси тету імені Тараса Шевченка Козачук Г.О. – кандидат філологічних наук, професор Національного педагогічного університету ім. М.П. Драгоманова Рідей Н.М. – кандидат сільськогосподарських наук, доцент кафедри еко логії агросфери і екологічного контролю Національного аграрного університету Гриценко С.П., Балалаєва О.Ю. Г 85 Латинська мова для студентів%агробіологів. Навчальний посібник. – К.: Центр навчальної літератури, 2006. – 384 с. ISBN 9663642637 Навчальний посібник містить фонетичний та граматичний матеріал з нор мативного курсу латинської мови, комплекс вправ, спрямованих на закріп лення та систематизацію набутих знань, умінь і навичок, достатній лексико термінологічний матеріал (латинськоукраїнський та українськолатинський словники обсягом 4000 лексичних одиниць). Звернено увагу на історію становлення біологічної термінології, на внесок українських та зарубіжних учених у розвиток біологічних знань. Праця містить багатий додатковий матеріал, зокрема нарис з історії латинської мови, етимо логічний довідник, перелік сентенцій як природознавчого, так і загальнофіло софського змісту тощо. Розділ “Латинська мова в Україні (історичний екскурс)” дає студентам можливість збагнути масштаби латиномовного впливу в Україні на різних хро нологічних зрізах, осмислити ставлення пересічних українців до цієї мови, усвідомити її значущість у формуванні наукової термінології з різних сфер знан ня, врешті – зрозуміти істину, що мови не існують ізольовано у світі, як не існують ізольовано народи, а відбувається постійний культурний взаємообмін. Розрахований на студентів вищих аграрних закладів освіти IIIIV рівнів акредитації зі спеціальностей агробіологічного профілю. ISBN 9663642637
© Гриценко С.П., Балалаєва О.Ю., 2006 © Центр навчальної літератури, 2006.
& !'(" ...................................................................................................... 6 & 1 § 1. "('$# &)%!" ................................................................................. 8 § 2. %& %% &(< " )"!% ............................................... 9 § 3. %& %% ,&(< .............................................................. 10 § 4. %& %% B$%(,&*' ........................................................ 12 ,% ............................................................................................................ 13 & 2 § 5. /%! " $"$! ($& ......................................................................... 23 § 6. &( ................................................................................................... 25 ,% ........................................................................................................... 27 & 3 § 7. L(" % ......................................................................................... 33 § 8. *$. "! $"*!+ !*$!% ........................................... 33 § 9. !! !*$!% ................................................................................. 35 § 10. &%$% ) !*$!% ............................................................. 36 § 11. (% !*$ .................................................................................. 37 ,% ........................................................................................................... 39 & 4 § 12. $*"$. "! $"*!+ ,$*"$!% ........................... 42 § 13. >E*. ,$*"$!% > !*$ .......................................... 44 ,% ........................................................................................................... 46 & 5 § 14. %!! !*$!% .............................................................................. 51 § 15. D&'! %!("! , "$(!! $"*!+.................................. 52 § 16. :!!&'! >% .............................................................................. 53 ,% ........................................................................................................... 58 & 6 § 17. %!! !*$!% ............................................................................. 64 § 18. "('$! >% !B!% " $&'"< (& .............................. 66 ,% ............................................................................................................ 70 & 7 § 19. %!! !*$!% ............................................................................ 75 § 20. , %!!A%. !*$!% %!! ........................................ 75 § 21. ! !*$!% %!! ..................................................................... 79 ,% ........................................................................................................... 83 & 8 § 22. $*"$ %!! .................................................................... 87 § 23. ",*! ,!%.. ,$*"$!% ..................................................... 89 3
§ 24. (B&%("! "%*. (",*!% ,!%.. ,$*"$!% .......... 90 ,% ........................................................................................................... 92 & 9 § 25. IV %!! !*$!% ........................................................................... 96 § 26. V %!! !*$!% ............................................................................. 97 § 27. !&'! " ($&*! >% ....................................................... 97 ,% ......................................................................................................... 100 & 10 § 28. !!&'! >% ......................................................................... 104 § 29. !!&'! >% (& ............................................................ 107 § 30. !!&'! >% B!% .............................................................. 109 § 31. !!&'! >% "% ............................................................. 111 ,% ......................................................................................................... 114 & 11 § 32. $& (&%. D&'! %!("! , (&%"%*. ..................... 117 § 33. $&. (% ................................................................................ 119 ,% ......................................................................................................... 124 & 12 § 34. L(&!%$ ........................................................................................... 129 § 35. "('$! >% (&< ,%' ......................................... 131 ,% ......................................................................................................... 136 & 13 § 36. )!$(?!. .......................................................................................... 139 § 37. "('$ !(" &"('$< >% (& ! "%................. 160 § 43. "%*. %%< *,!"*"!% (& ! "% %! %&(< >%..... 161 § 44. /,!E* !G(&% esse – B" ...................................................... 162 § 45. .$ (&!% &"('$ **! .............................................. 163 ,% ......................................................................................................... 164 & 16 § 46. )**"! >% ........................................................................... 168 § 47. "%*. %< >% " %%< *,!"*"!% (& %! %&(< >%...................................................................... 168 4
§ 48. !!A%. !G(&!% "*,*!H' (! !#( (,(B $"% (" .................................................................. 171 ,% ......................................................................................................... 174 ,% ,%"*. %%* "*!& ............................................ 177
("!. &"('$+ % ............................................................................. 185 "('$ % % $+! (!("# *$($() ..................................... 187 ("!. ("%&*. B!&!+ "*!&!+ " *$&" ......................................................................................... 195 "! B"!$ ........................................................................................ 199 "&!# %!$ ............................................................................ 210 ,&'%< $&'" ............................................................................. 222 >*. %" %!$" ($& %! $!?. (&% B"!< "*!< ..................................................................... 225 (&!"*?!. $+('$< B$% &"('$ &)%!" ...................... 227 D%** "B&?. %!!$%< >$!*' &"('$< !*$!%.................................................................................. 228 D%** "B&?. %< >$!*' &"('$< ,$*"$!% .......................................................................... 228 <* " &!> B!!&'<, "!&'< " ($&*< "*!!% .................................................... 229 "('$! ,(&!%’., (*"*?!+ " )> ........................................... 230 "*"('$# ! “Gaudeamus” .............................................................. 236 "('$-$+('$# (&%$ ............................................................... 237
$+('$-&"('$# (&%$ ............................................................... 311 ,($ *$*%+ &!"*" .......................................................... 382
5
!
%&'# ,(!B$ ("%* > <%. % , > &"('$+ % &. %F< < >$&!% (%!" –IV !%!% $*"?!+ >! (,*?!&'("*# B!&! ,)!&A. *" ,(!B$ – >#" ("*"!% B!&!< )$&'"*"!% > (% &"('$+ %, ," B" ,$"< !' ! %$ %$(". )<%+ &"%+ "*!&!+ % %&'!#, $%!# " %B!# !.&'("!. %&!. (% &"('$+ % ("' ("*" E&%!("' ,%&' "", ,(" ! ,**$&" &"('$! "*! > B"!$, )!","&!+ " >&!+, ,E* (%! (,#" # ,%%" B!&! *$&". %. "*!&!+ &" >G "$E ("%*. ,**% &. (%!&* >(%G. "*!*&**"!% *$-&"('$ ,<E*., F %!#H& %!,%!+ (B% B!&!+. (!B$ G !"$ ("$": (%# $(, "$, &"('$$+('$# " $+('$-&"('$# (&%$, $ * B*EG E&%("! %$& *&A%" B(. "*!& (% $( %!,%! %&' ,&.
(%# $( ($&G"'(. > 16 >."', $E* > .$< !(""' "**" (" – "! # "*!&!! "*, ,". &. (,**%!$ " $,&*$( %,% >$!,&*. " (("*">?!A %%* "*!&. A > "*"' >.""., "**" (" (,%EG"'(. &*$( !!. N &*$($, %!!B+ &. >(%G., ("%&."' B"!! "*!. $& E* $B!%", ,%A%" " >HA%" &*$(! !! %!,%! (,*?)!$ "*!(("*, F %%A"'(. !>< )$&'"*"<.
>!&! “O*"$” (>."". 1, 2) %** "**"# "*!& " (("* %,%, (,.%< )%. )*,!<, ))!< " ,(< !' ! %$, *B
>!&! “)&!.” (>."". 3–16) %$&* "# "*!&, *B " )"%*. B!&!< "*!!%. ($!&'$ B>( B!&!+ "*!&!+ " *$&" ("%&."' !*$ ! ,$*"$, #B!&'H % ,!&* %%*A (* ?< (" %.
6
(!B$ G !"$ "*!&! (,.%!("'. $&. *&**"!% &"('$+ "$ " (&%"%*. ,(&!% >!G"%* %%*. ("*" (% B!&!+ *$&" " (("*"$. D%*" % ("$" B!!&'<, !!&'<, "!&'< " ($&*< >% (& ! "%, ,%& ,>*. >% !B!% " $&'"< (&, !)"%# >!(" &"('$< B!&!< *$&"< #*%'.
$!?! ,(!B$ >!F* %,% ,%"*. %%* "*!&, !("$-$&'"&!!, "! " "*!&!! "$ (% $(.
,*H* % %&' ,(!B$ "$ ", "*!&!# $( (,%EG"'(. %**. *"&!< %!("*# , ,<E*. &"('$< >% (&, >#&*. > .$ (,FG >,’."%%. *$&"< #*%', B"' # B!&'H (%!, ! &*H. "('$-$+('$# " $+('$-&"('$# (&%$ !("."' B&>'$ 4000 "*!!% ! *$&"<. > (%< )$?!# (&%$ – %!$%, " %,*H* % %&'!# &!"*"! % ' %."'(. * &H* &"('$! >% !% (& " +< $+('$! %!,%!$, # >% !)%< "$(!% ((+ B"!+ *$&". (!B$ ,>*# &. ("*"!% )$&'"*"!% B!&! ,)!&A. ,!%G(., F %! B* $( ! &. (!B, F ,"' %%" "*!&! &" (("!#, "$E &. %(!< >?!$%&*< )
7
& 1 § 1. ) *
((!# B!&!!# "*!&!+ %$("%G"'(. %&"('$# &)%!", F ($&G"'(. > 25 B$%.
$&
$+('$ "($,?!.
**$&
árbor béta cúcumis citrúllus [] dúrus [*] esculéntus [)] fába [P] grámen [] hérba [!] inséctum [#] majális [$] kálium [&'] línum [] málus [] níger [] ólus [,] pánicum [$] quércus [] rúber [(], [>] satívus písum ["] tríticum [] úlmus [%] vítis [$(], [$>] rúmex exémplar [!] glycíne [>], [?] zéa zíncum
[áB] [Bé"] [$ý$!(] [?!"ý&&A(] [ý(] [*($&é"(] [)áB] [Pá*] [éB] [!(é$"] [#á&!(] [$á&!] [&í] [á&A(] [í*] [ó&A(] [,á!$] [$%é$(] [ýB*] [("í%(] [,í>] ["í"!$] [ý&'(] [%í"!(] [ý*$(] [*$>é,&.] [&!?í*] [>é] [?í$]
**% B.$ !$ $% "%*# +("!%# B!B >&$ "% $< "%*%# $&!# &' .B&. # % ,( B *%# ,(!%# < ,H*?. %’.> % F%*&' >>$ (. $$> ?$
:$%
>%
%
Aa Bb Cc
a B* ?*
[] [B] [$], [?]
Dd Ee Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss
* * *) P* ! #" $ *&' * * ,* $ * *(
Tt Uu Vv Xx
"* %* !$(
Yy Zz
!,(& >*"
$&( &"('$ &)%!"! * B& B$% J j (#"): ++ %%*& &H* % XVI (". &. ,>*. *($&% /. * B& % &"('$ &8
)%!"! ! B$% Ww (B&'-%*), &* % ((!# B!&!!# *$&"! % %E%G"'(. , ,(! %&(< >%, >,>*< > G%,*#('$< %: Avena wiestii – !%(A !G(".
§ 2. ! ; *
&"('$!# %! 6 &(<, .$! ,>A"'(. B$%: a, e, i, o, u, y. :$% " %%&.G"'(. .$ $+('$* ["]: árbor [áB] – **%, ánimal [á!&'] – "%. :$% e %%&.G"'(. .$ $+('$* []: érica [é!$] – *!$, %**(, béta [Bé"] – B.$. &"('$!# %!, %!! %! &!#('$+, B$% % $!?! (&% >%E %%&.G"'(. .$ %!,%!# >%$ [e]: anemóne [*ó*] – *, elátine [*&."!*] – ,%#$. :$% i E* %%&."(. .$ $+('$* [/] B [<]: i
%%&.G"'(. .$ [<]: 1) ,** &( ,"$ (&% B ($&: iún(us [#ý$(] – ("$; 2) !E &(: máior [á#] – B!&'H#
%%&.G"'(. .$ [/] B!&'H("! %,$!%: ílex [í&*$(] – ,B ríbes [íB*(] – ( lílium [&í&!] – &!&!. víridis [%í!!(] – >*&*#
((!# B!&!!# "*!&!+ % ,>?!.< ,** &( ,"$ (&% " !E &( >!("' B$% i E* %E%"(. B$% j: juncus, major. :$% %%&.G"'(. .$ $+('$* []: ólus [ó&A(] – %, odorátus [á"(] – >,H#. :$% u %%&.G"'(. .$ $+('$* [=]: úlmus [ý&'(] – %’.>, prúnus [,ý(] – (&%. :$% y %%&.G"'(. .$ $+('$* [i]: pýrus [,í(] – H, lycopérsicum [&!$,é(!$] – ,!. ! >>*< ,("< &(< ()"!%) &"('$!# %! !(%& "$E %&(!, B )". >%G"'(. (,&*. %< &(<, .$! ,>A"'(. ,('! % B$%, %%&.A"'(. .$ ($& B >%$. /)"!% &"('$!# %! ": au, eu, ae, oe. 9
/)" au %%&.G"'(. .$ $+('$* [], * >%$ [] G *($&% ! B&EG"'(. $+('$* [%]: dáucus [á$(] – $%, áureus [á*(] – >&"("#. /)" eu %%&.G"'(. .$ $+('$* [e], * >%$ [] "$E G *($&% ! B&EG"'(. $+('$* [%]: eugléna [*&é] – *%&*, leucó!um [&*$ó#] – B!&?%!".
(&%<, .$! >$!A"'(. -e-us-, -e-um-, (,&*. -eu- * G )"; >%$, F # ($&A"', &*E"' !>< ($&!%: lú-te-us – E%"#, hór-de-um – .!'. /)" ae, oe %%&.A"'(. .$ >%$ [e]: ae – [e]: aegopódium [*,ó!] – .&?., plántae [,&."*] – (&; oe – [e]: koeléria [$*&é!.] – $*&*!., $,*?', foenículum [)*í$&A] – )*<*&'. N$F B$%(,&*. ae, oe * "%AA"' )"!%, " B$%A ("%&."' %! $,$ B >"&' ($, ! "! $E# &(# %%&.G"'(. $*: a> – [e]: áSr / áUr [á*] – ,%!".; o> – [e]: áloS / áloU [á&'*] – &*.
§ 3. ! !;
&"('$!# %! 18 ,&(<, .$! ,>A"'(. B$%: b, c, d, f, g, h, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, x, z. :!&'H!("' !> < * G %!"%("! "!. >&.* &H* "! ,&(!, %% .$< E* ("%" ,*%! "F!. :$% c E* %%&."(. .$ $. [] B []: c
%%&.G"'(. .$ []: %%&.G"'(. .$ []: 1) ,** &( e, i, y: 1) ,** &( a, o, u: ácer [á?*] – $&* cápsicum [$á,(!$] – ,**?' cícer [?í?*] – ", < córnus [$ó(] – $>& (ydónia [?!ó!.] – #%; cúcumis [$ý$!(] – !$; 2) ,** )" ae, oe: 2) ,** ,&( " caépa [?é,] – ?B&. % $!?! (&%: coerúleus [?*ý&*(] – &B#, frúctus [)ý$"(] – ,&! B&$"# lac [&.$] – &$ :$% g %%&.G"'(. .$ $+('$* [P] ( ) B (!#('$* []: grámen [Pá*] – >&$, gágea [PáP*] – >!$. 10
:$% h %%&.G"'(. > ,< .$ !*?'$* [h] B $+('$* [] ( ): hérba [éB] – "%, hýbr!da [íB!] – !B. :$% l >%E %%&.G"'(. ,!%’.$ [&'], .$ ((< G%,*#('$< %<: lúteus [&A"*(] – E%"#, álbus [á&'B(] – B!&#. :$% q %E%G"'(. &H* % (,&*! > B$%A u. ,&$ qu %%&.G"'(. .$ $+('$* [$%]: quércus [$%é$(] – B, áqua [á$%] – %. :$% s E* %%&."(. .$ $+('$* [(] B [>]: s
%%&.G"'(. .$ [?] B!&'H("! %,$!%: satívus [("í%(] – ,(!%# secále [(*$á&*] – E" silvéster [(!&'%é("*] – &!(%#
%%&.G"'(. .$ []: 1) !E &(: písum [,í>] – <; 2) !E &( ! B$% m, n: alísma [&í>] – ("< arvénsis [%é>!(] – ,&'%#
%G. ss >%E %%&.G"'(. .$ [((]: brássica [Bá((!$] – $,(", gossypium [P((í,!] – B%%$. :$% x E* %%&."(. .$ $+('$* [$(] B [$>]: x
%%&.G"'(. .$ [?] B!&'H("! %,$!%: rádix [á!$(] – $!' xánthium [$(á"!] – *"*B
%%&.G"'(. .$ [] >!$ !E &(: exémplar [*$>é,&.] – >>$ exámen [*$>á*] – !(,"
:$% z E* %%&."(. .$ $+('$* [>] B [?]: z
%%&.G"'(. .$ [] (&%< **?'$ ,<E*.: zíncum [?í$] – ?$ pezíza [,*?í?] – ,*??
%%&.G"'(. .$ [] (&%< *?'$ ,<E*. ( B!&'H("! %,$!%): zéa [>é] – $$> orýza [í>] – (
11
§ 4. ! !@
(&%< *?'$ ,<E*. ",&.A"'(. (,&*. > ,<% h: ch, ph, rh, th. $! B$%(,&*. )! ,>& %!,%!# >%$ *?'$+ %, " $E# > ?< )!% %%&.G"'(. .$ >%$. :$%(,&*. ?h %%&.G"'(. .$ $+('$* [x]: chamomílla [<í&&.] – H$, chenopódium [<*,ó!] – &B; ph %%&.G"'(. .$ $+('$* [)]: phaséolus [)>é&A(] – $%(&., phléum [)&é] – ")!+%$; rh %%&.G"'(. .$ $+('$* []: rhizóma [!>ó] – $**%F*, rhizópus [!>ó,(] – >,(; th %%&.G"'(. .$ $+('$* ["]: thýmus ["í(] – *B*?', anéthum [é"] – $!,; sch %%&.G"'(. .$ $+('$* [c<]: schizándra [(á] – &$, schoenopléctus [(<*,&é$"(] – (<*,&*$".
*.$< %,$< (,&*. sch G >,>*. * > *?'$+, > !H< %. N$ ,%&, % %$("%G"'(. , "(&!"*?!+ %&(< >% " >%, F %! < ,<."', &. ,**! >%$!%, * %&("%< &"('$!# %!: sch – [H]: scheph*rdia – H*)*!., duschekia – H*$!., Rumex marschallianus – Y%*&' H&&!%; stsch – [F]: Stipa syreistschikovii – %& *#F$%; schtsch – [F]: Scilla mischtschenkoana – &!($ !F*$; tsch – []: Salvia gontscharovii – @%&!. %. &(! >% "A"'(. > %-!&. :$%(,&*. ngu ,** &( %%&.G"'(. .$ [%]: sanguisórba [(%!(óB] – %$, ,** ,&( .$ []: angustifólius [("!)ó&!(] – %>'$&("#. :$%(,&*. su ,** &( E* %%&."(. .$ [(%] B [(]: su + &(#
%%&.G"'(. .$ [?], .$F "%AG > (", &( ($&: suavéolens [(%%é&*(] – >,H# (onsuetúdo [$(%*"ý] – >%$
12
%%&.G"'(. .$ [?=], .$F * "%AG > (", &( ($&: suíllus [(í&&A(] – (&A$ súis [(ý!(] – (%!
:$%(,&*. ti ,** &( E* %%&."(. .$ [?!] B ["!]: ti + &(#
%%&.G"'(. .$ [/], .$F ?* B$%(,&*. ("+"' ,!(&. s, t, x: béstia [Bé("!.] – "%
%%&.G"'(. .$ [/] B!&'H("! %,$!%: gentiána [*?!á] – "& knáutia [$á?!.] – (%*B!E?.
** ,&( B$%(,&*. ti >%E %%&.G"'(. .$ ["!]: vítis [%í"!(] – %, tríticum ["í"!$] – ,H*?.. ! % 1. $!&'$ % &"('$ &)%!"! B$%, F ,>A"': ) &(!; B) ,&(!? 2. N$ B$%, F ,>G &(#, G %!"%!("' "!? 3. Y "$* )"? %*!"' ,$&. 4. N$ )! ,>A"'(. B$%(,&*. ae, oe, .$! * G )"? 5. N$ %%&.A"'(. B$% c, s, x, z? 6. >%!"' B$%(,&*. *?'$ ,<E*.. N$ % %%&.A"'(.? 7. N$ %%&.A"'(. B$%(,&*. ngu, su ,** &(? 8. N$ %%&.G"'(. B$%(,&*. ti ,** &( " ,** ,&(?
! 1. !\"< ?#", ^_?/` (= {#?|, ="}/` _| ?#"| "(/?` ~= i (} }"?_ ~=" j: 1 avéna – %*( béta – B.$ secále – E" fagopýrum – *$ elytrígia – ,!# máior – %*&$#, B!&'H# plantágo – ,E$ húmulus – <!&' umbélla – >"$ ríbes – ( iúncus – ("$
2 állium – ($ hýbr!da – !B lupínus – &A, agropýron – E".$ maiorána – # inféstum – H$!$ melampýrum – ,**("! gymnadénia – B&*?' !asióne – &$-"% lólium – ,E"?., ,&*%*& urtíca – $,% 13
4
3 ábies – .&?. bétula – B**> ólea – (& úlmus – %’.> iúglans – !< dryópt*ris – !,"*( frángula – $H maiális – "%*%# pýrola – H$ amýgdalus – &' hypéricum – >%!B!#
álnus – %!&'< amarýllis – &!( elát!ne – ,%#$ pínus – (( óstrya – <*&*B iasmínum – E( úrens – E&$# iuníperus – .&!%*?' ríbes – ( mýrica – %($!%?. hydropíper – %.# ,**?'
2. !\"< " ?# / ", "<'/` '{ " ^_?/` | (=: 1 Dáucus satívus – $% ,(!% Aegopódium podagrária – N&?. >%# Cuscúta europaéa – %"?. G%,*#('$ Tríticum aestívum – H*?. &!"., B ’.$ Koeléria gláuca – $! (># Euphrásia vulgáris – $ >%# Gláucium flávum – $ E%"# Brássica sabáuda – ,(" (%#('$ Trifólium áureum – AH >&"(" HippóphaS rhamnoídes – B&!,< $H% Psýlla rósae – $%. < Dociostáurus brevicóllis – *("%$ & 2 Tríticum boeóticum – H*?. B*"!#('$ Papáver rhoéas – $-((!#$, B $# Rúbus idaéus – & Ipomaéa batátas – :"", B (&$ $",&. Euphórbia péplus – &# !# Ríbes áureum – >&"(" ieróchloS austrális – L,& ,!%* 14
Foenículum vulgáre – O*<*&' >%## Paeónia dáurica – !%!. ('$ Clémtis pseudoflámmula – !( E*?' Cimicifúga foétida – K&,! (*A# uxoa agrícola – %$ ,!>A 3 Crataégus ucraínica – &! $+('$# Centáurium mínus – D&""(.$ &# Eucalýptus álba – %$&!," B!&# Málus praécox – NB&. . Ólea europaéa – (& G%,*#('$ Bupléurum áureum – &H$ >&"(" Úlmus laévis – ’.> &$# Leucóium aestívum – :!&?%!" &!"!# Koeléria cristáta – $! *B!("# sóStes lacústris – &&'$ >*# Cólch!cum autumnále – !>'?%!" (!!# Eurýtoma caragánae – %("!E$ $?!G% 4 uónmus europaéa – :(& G%,*#('$ Amaránthus caudátus – " <%(""# Aésculus hippocástanum – H" $!('$#, B !$$H" Quércus petraéa – /B ($*&'# HieróchloS steppósa – L,& ("*,% Spiraéa média – %& (**. KalánchoS pinnát – &<* ,!("* Agrimónia eupatória – & >%#* Nymphaéa álba – """. B!&* Eleutherocóccus senticósus – &*"*$$ $&A# Lycaéna éumedon – &B’.$ *%* Trombícula autumnális – %$&!F (!!# Psýlla bétulae – ("B&!H$ B**>%
15
3. !\"< ?#" " ^_?/` (= ~= : 2
1 (úcumis – !$ (aróta – $% $ citrúllus – $% cícer – ", < cánnabis – $,&! cáepa – ?B&. lycopérsicum – ,! coerúleus – B&$"# hyoscýamus – B&*$" cýnara – "H$ cúltivar – (" spíca – $&( spícae – $&((.
cápsicum – ,**?' cucúrbita – B> centáurea – %&H$ cáulis – ("*B& medicágo – &A?* cereális – <&!B# camelína – E!# caesalpínia – ?*>&',!!. consólida – ($$ locústa – ( cuscúta – ,%"?. cyáneus – (!# cúrcuma – $$
3 córnus – $>& cémber – $*%# callúna – %**c pícea – .& cydónia – #% cáesius – (># cárpinus – B cýclamen – ?$&* cyromítra – ("$ sciúrus – B!&$ ceratocýstis – ?*"?(" bácca – . báccae – .
4 caragána – $, E%" $?!. corýlus – &!F cýcas – (%$ lonicéra – E&("' canínus – (B# vaccínium – ?! cynómetra – ?*" (acóecia – &("%!#$-"%("$ cypripédium – >>&! **%$ calicélla – $&!?*& leccínum – ,!B**>$ campánula – >%$ cynoglóssum – $!'
4. !\"< " ?#, ^_?/` (= ~= s: 1 Solánum tuberósum – ",&. Písum formósum – < B"!# Equisétum arvénse – %F ,&'%# 16
Petroselínum críspum – *"H$ $*.% Brássica olerácea – ,(" . Gossýpium herbáceum – :%%$ "%’.("# lísma gramínea – ("< >&$% Isátis campéstris – # ,&'% Anísum vulgáre – !( >%## 2 Písum arvénse – < ,&'%# Cérasus fruticósa – H. $F% Allysum desertórum – :$ ,("*&'# Léns culinária – *%?. +("!% Secále silvéstre – " &!(%* rtemísia absínthium – & !$# Plasmópara vitícola – &>, % Myosótis arvénsis – *>B$ ,&'% Sálvia praténsis – @%&!. & 3 Rósa rugósa – @,H >H$%" Prúnus spinósa – ** >%## Ásarum europaéum – ,".$ G%,*#('$# Narcíssus pseudonarcíssus – ?( *(,E!#, B E%"# Rosmarínus officinális – > &!$('$# Equisétum silváticum – %F &!(%# Tussilágo fárfara – !B!& >%## Cýtisus álba – D!%"' B!& Myosótis palústris – *>B$ B&" 4 Álnus glutinósa – !&'< $&*#$ Grossulária reclináta – ( %!<&*#, B $&'"# Equisétum ramóssimum – %F &>("# Lysimáchia vulgáris – *B>!&&. >%#* Jasmínum grandiflórum – ( %*&$$%!"$%# Artemísia vulgáris – & >%## Parnássia palústris – :!&>! B&"# Hyssópus cretáceus – ((, $*#.# 17
5. !\"< ?#", ^_?/` (= ~= x " z: 2
1 rúmex – F%*&' dóxa – $( exémplar – >>$ átr!plex – &" exobasídium – *$>B>!# máx!mus – #B!&'H# rádix – $!' zéa – $$> scorzonéra – ($?* zíncum – ?$
taráxacum – $&'BB búxus – (H" xenogámia – ,**<*(* >,&*. cályx – H*$ táxus – "( xánthium – *"*B laxifólius – !$&("# orýza – ( lúzula – E$ pseudopezíza – ,(*%,*?? 4
3 fráx!nus – .(* nux – !< ( ) excélsus – %($# fléx!lis – $# hélix – ,&AF oxális – $%(*?. cárex – ($ zínnia – #?! agromýza – !* hupérzia – B*?'
frútex – $F xerócmus – <%$ hexapétlus – H*(",*&A("$%# fílix – ,,"' amplexicáulis – ("*B&B"# paxíllus – (%< córtex – $ zérna – ("$&( déutzia – *%?!. zizánia – >>!.
6. !\"< " ?#, " " ~='/ |~, ^_?/` (= ~=?^#=\` ch, ph, rh, th: 1 a) Phaséolus vulgáris – %(&. >%# néthum gravéolens – !, ,<# Cochleária armorácia – ! >%## Heliánthus ánnuus – .H$ >%## Tríticum sphaerocóccum – H*?. $&>*% Ráphanus raphanístrum – *'$ $ Lathýrus tuberósus – L B&'B(" Rhinánthus májor – />%!*?' %*&$# 18
Állium schoenoprásum – B&. !>*?', B H!"; b) Urophlýctis trifólii – )&!$"a $AH Rhunchospórium gramíneum – <(,!# >&$%# EpíchloS typhína – ,!<&. >% Phóma herbárum – O "% Ascóchyta phaseolórum – ($,*; c) Brúchus pisórum – D*+ <%# Schizáphis gráminum – D&$% ,,*&?. >%# Phaédon cochleáriae – ("+ <!%# Melolóntha fabrícius – %*%# <F Schistocérca gregária – ,("*&' Acyrthósiphon písum – <% ,,*&?. 2 a) Chenopódium álbum – B B!& Phléum praténse – )!+%$ & Thýmus serpýllum – L*B*?' ,%># Cichórium íntybus – $!# >%## hysális ixocárpa – O!>&!( $&*#$#, B *$($('$# "" Thláspi arvénse – &B ,&'%# Sónchus oleráceus – (" E%"# !# hiladélphus grandiflórus – LBH$ %*&$$%!"$%#, B (%# E( Állium sphaerocéphalum – B&. $&&% Schephérdia argéntea – @*)*!. (!B&.("; b) Rhizoctónia soláni – >$"!. $",&! Dilóphia gráminis – /!&)!. >&$% Mycosphaerélla zéae máydis – !$()**& $$> Erýsiphe phaséoli – >) $%(&! Phlyctaéna linícola – O&!$"* &' Plasmodióphora brássicae – &>!) $,(" Ascóchyta onobrýchidis – ($,( (; c) Chaetocnéma concínna – D%# B.$% B&!H$ Sitóphilus orýzae – /%($ (%# Capróphilus dimidiátus – D*E& $$>.# Áphis fábae – :B% ,,*&?. Céphus pygmáeus – "*B&%# ,&'F$ >%## Helióthis vir!pláca – %$ &A?*% 19
3 a) Schizándra chinénsis – $ $"#('$# Thúia occidentális – . >%#! Schoenopléctus lacústris – <*,&*$" >*#; b) Phleogéna fagínea – O&** B$% Rhizophídium pollínis – >)!! (( Gráphium úlmi – )! %’.> Physodérma gráminis – O!>* >&$%< Rhytísma acerínum – "!> $&*%; c) EpíchloS typhína – ,!<&. >% Dysáphis crataégi – ("$"$ &% Rhizotrógus vérnus – **> %*(.# Polyphýlla álba – %# <F B!&# Thécla bétulae – %(""$ B**>% Phytónomus variábilis – /%($ &(".# 4 a) Rhus typhína – < $"$%&(# Onóbrychis petráea – (,?*" ($*&'# Rhámnus cathárica – ("! ,(# HieróchloS odoráta – L,& ,< Arctostáphylos úvo-úrsi – ?. >%# Thýmus marschalliánus – L*B*?' H&&!% Matricária chamomílla – H$ &!$('$ Týpha latifólia – !> H$&("# Chaenoméles iapónica – **&*( .,('$ Rhodíla rósea – !& E*% Éphedra distáchya – )* %$&(; b) Sphaerothéca húmuli – )*"*$ <*&A Lophidérmium pinástri – )!*! ((%# 20
Synchýtrium taráxaci – &$%< Phylostícta máli – O!&("!$" .B&!; c) Áphis pómi – NB&*% ,,*&?. Rhophalósiphum pádi – ,*&?. **<%->&$% Polyphýlla tridentáta – %# <F ">B?*%# Rhizotrógus táuricus – **> $('$# Ephédraphis éphedrae – )*% ,,*&?. Glyphípterix – !&'-&("%!#$ 7. !\"< " ?# / ", ^_?/` (= ~=?^#=\` qu, ti, ngu, su: 1 a) silíqua – ("$ Equisétum arvénse – %F ,&'%# Línum squamulósum – ' &($"# Aquilégia vulgáris – &$ >%#!; b) Tillétia vulgáris – !&*?!. >%# Triticum t!mopheevi – H*?. )GG% Vítis vinífera – (,%E!#, B $&'"# Knáutia arvénsis – %*B!E?. ,&'%; () Geránium sanguíneum – *' $%%-*% Állium angulósum – B&. (" Ranúnculus língua – %"*?' .>$&("# Chamomílla suavéolens – H$ >,H 2 a) Quércus róbur – /B >%## Quássia amára – %(!. !$ Páris quadrifólia – .* $ >%#* Lathraéa squamária – *"!% <*(" &($"#; b) Árctium láppa – ,< >%## Urtíca dióica – ,% % Gratíola officinális – % &!$('$# Calvátia gigántea – <%$ !"('$; () Sanguisórba officinális – %$ &!$('$# Glomerélla cinguláta – &**& ,%" 21
lchimílla acutángula – %"*' ("$"# Víola suávis – O!&$ ,G 3 a) Leonúrus quinquelobátus – B $,% ,’."&,"*% Zizánia aquática – D>!. %. Délia antíqua – B&*% < Týchius quinquepunctátus – /%($ ,’."$,$%#; b) Gentiána lútea – & E%"# Tília cordáta – , (*?*&(" Potentílla récta – *(" ,.# Nastúrtium officinále – ("?!. &!$('$; () Crataégus sanguínea – &! $%%-*%# Polýstichum anguláre – :".$ $"("# Lótus angustíssimus – .%**?' %>'$&("# Hésp*ris suavéolens – *?! >,H! 4 a) Sequóia sempérvirens – *$%. %!>*&* Sequoiadéndron gigánteum – *$%.* !"('$# Quebráchia loréntzii – %*B (%$ Amphimállon solstitiális – L*%*%# <F >%## Rodéntia – . > Ruminántia – . #!; () Anguína trítici – *" ,H*?! Pulmonária angustifólia – *$ %>'$&(" Hypéricum quadrángulum – D%!B!# "# Eragróstis suavéolens – (."$ >,H#
22
& 2 § 5.
&"('$!# %! &(! >!>.A"'(. > %"A %%: >%$ E"' B" % B $"$. /%! >%$ %%&.A"'(. ,B&> %%!! %H*, !E $"$!. ,('! %" $"$!("' >%$ ,>G"'(. (,*?!&' .$% >$, .$! ("%&."'(. B$%A: %" >%$ ,>G"'(. >"&'A ($A ( ), $"$!("' – E$A ( ). ,$&: – [] %#, – [] $"$#. /% $"$ >%$ E"' B" > ,A B > ,&E*.. N$ ($&"%# *&**" E"' %("," &H* &(! B )": (&%! ("!&'$ ($&!%, ($!&'$ &(< B )"!%. !& ($& &"('$< (&%< >!#(AG"'(.: 1) !E % &(: pó-a – "$!, zé-a – $$>; 2) !E &( (B )") ! ,&(: fá-ba – B!B, praé-cox – !#; 3) !E &( ! ,A “muta cum liquida” – (,&*. ! >%$ b, p, d, t, c, g > ,&% r, l (br, bl, pr, pl, dr, dl, tr, tl, cr, cl, gr, gl): rú-bra – *%, pá-tri-a – B"'$!%F; 4) %(**! , ,&(<: a)!E % ,&(: plan-ta – (&, al-b – B!&; b) !E "' ,&( ,** ("! ,&( ($! (,&*' > ,A “muta cum liquida”): fúnc-ti-o – )$?!., cam-pés-tris – ,&'%. D&*E %! &( ($&, F # !(""', "$E E* B" % B $"$. ! 1) .$F !(""' )": caepa – ?B&., rhoeas – $-((!#$; 2) .$F ,!(&. &( ("."' ,%!#! ,&(! x B z: adxa – $(, reflUxus – %!<&*#, oryza – (, glycyrrhza – (&$;
23
3) .$F ,!(&. &( ("."' % ! B!&'H* ,&(<, $! , “muta cum liquida”: citrllus – $%, mUntha – ’.". ! ", (&! >,’."" %! ()!$(, .$! (" ",&.A"'(. % B!&!< "*!<: vernlis – %*(.#, orientlis – (%##, pabulris – $%# spictus – $&(("#, bacctus – .!# natra – ,, matrus – >!&#, (,!&# hirstus – H("$#, corntus – "# cannus – (B#, murnus – H# satvus – ,(!%#, aestvus – &!"!# tubersus – B&'B("#, fruticsus – $F%#
-"l-"r-"t-#r-#t-$n-$v-%s-
NB! (Nota bene!) – D"# B*, >%* %! : annótnus – !# serótnus – ,!>!# pariétnus – ("!# velútnus – B<"("#
bombýcnus – H%$%# prásnus – (%!"&->*&*# -pétlus – -,*&A("$%# -céphlus – -&%#, -$#
! ' 1) .$F &(# ("+"' ,** !H &( B h: fólum – &("$, cóntrho – (".A; 2) .$F &(# ("+"' ,** ,A “muta cum liquida” – (,&*. ! >%$ b, p, d, t, c, g > ,&% r, l (br, bl, pr, pl, dr, dl ! "..): éphdra – *)*, <%#$, átrplex – &". * ,%EA"' ($& "$E B$%(,&*. *?'$ ,<E*. ch, ph, rh, th, ($!&'$ $E* > < %%&.G"'(. .$ >%$: polýstchys – B"$&($%#. &! >,’."" ! *.$! $"$! ()!$(: -*l-+l-/l-b/l-
pýrla – H$, lutélus – E%"%"# spícla – $&($, rámlus – !&$ húmlis – >'$#, gráclis – ("$# vegetáblis – (&#, stáblis – ,("!## 24
silvátcus – &!(%#, rústcus – (!&'('$# vírdis – >*&*#, hýbrdus – !B#
-/c-/d-
N$F &(# ("+"' ,** ,&(, " %! E* B" .$ %, "$ ! $"$ > ,A. "$< %,$< %" $"$!("' &( ,>G"'(. .$% >$: medicgo – &A?*, cúcmis – !$. /&. %!$ % "$< $!?! ,(!B$ >!F* "B&?A %>*. %" %!$" ($& %! $!?. (&% % B"!< "*!<. NB! * (&! ,&"" %! ($"$!) ()!$( >! (,&*. % ($"$) > ,A &( > ,&(. D,’."#"* >% (&: cárpnus – B fráxnus – .(* rícnus – ? fárfra – ,!B!& cardámne – E*< urtca – $,%
cýnra – "H$ (áppris – $,*( ásrum – $,".$ astráglus – ("& amýgdlus – &' polýgla – $".$
§ 6.
&"('$!# %! ($& <A"' %! $!?. (&%: fa-go-pý-rum – *$, ly-co-pér-si-cum – ,!. 4
3
2
1
5
4
3
2
1
&"('$!# %! &( !$& * ("%"'(. ,*H# ($& %! $!?. (&% ! &! "*"' ($& %! $!?. (&%.
%($&%< (&%< &( >%E ("%"'(. ($&! %! $!?. (&%: béta – B.$, línum – &'. /&. " FB %>" !(?* &( % B"($&%< (&%<, (&! "%"(. ,%& ($&. 0' '
B"($&%< (&%< &( >&*E"' %! $!&'$!(+ <$"*("$ ($& %! $!?. (&%. N$F # ($& %! $!?. (&% %#, " &( ("%"'(. ', .$F $"$# – " &( ("%"'(. "*"!# ($& %! $!?. (&%, *>&*E %! # %".
25
,$&: (&%! eu-ro-paé-us – # ($& %! $!?. (&% %# (!(""' )"), " &( ("%"'(. '. (&%! ál-l-um – # ($& %! $!?. (&% $"$# (&(# ("+"' ,** !H &(), " &( ("%"'(. "*"!# ($& %! $!?. (&%. ! ", (&! >,’."" (B&%("! &H*. *.$< $!?*%< "*!*&**"!%: !?*%# "*!*&**" -phton, -phta ( . phyton – )
-mýcta, -mycUtes ( . mykes – !)
$& hygróphton – !)!" ( , # $ %) Equisetóphta – %!!& %F*,!B! Myxomýcta – %!!& &>%$ ZygomycUtes – $&( D!?*"
-ptra ( . pteron – )
frúctfer, fra, frum – ,&(# Crucífrae – *("?%!"! (!.: & ) anthóphrus – $%!"$(# phósphrus – )() (!.: , ' ) Lepidóptra – . ($$&! Díptra – . /%$&!
-phlus, a, um ( . phileo – "!")
hygróphlus – %&&AB# thermóphlus – "*,&&AB#
-fr, -fra, -frum ( . fero – ) -phrus, a, um ( . pher – )
! % 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
N$ )! ,>A"'(. %" ! $"$!("' >%$? N$ >!#(AG"'(. ($&,!& &"('$< (&% >%!"' % ,>?!#+ %" ($"$("!) ($&.
.$< %,$< &(#, F ("+"' ,** % ,&(, G $"$? >%!"' %! ()!$( " %*!"' ,$&. >%!"' $"$! ()!$( " %*!"' ,$&. N$ %>" $!&'$!( <$"*("$ &(, F ("+"' ,** ,&(? 8. ! >&*E"' &( B"($&%< (&%
26
! 1. ^'"| ?#"| "\ '{= '={{ ?#"'= /' /_ ?#", ~==< ? /'^/'`: 2
1
pratensis – &# tuberosus – B&'B("# capsicum – ,**?' vulgaris – >%## perennis – B"!# phaseolus – $%(&. daucus – $% lathraea – &"*., ,*"!% <*(" convolvulus – B**>$ meromyza – >&$% < gratiola – % tauricus – $('$# apium – (*&* agrostis – !"&?. foetidus – (*A# alyssum – B.$ campester – ,&'%# cauliculus – ("*B&$
hordeum – .!' oryza – ( domesticus – H!# sativus – ,(!%# capsella – ?$ oleraceus – !# atr!plex – &" dociostaurus – <*("%$ spicatus – $&(("# sp!cula – $&($ esculentus – +("!%# agromyza – !* granulum – >*."$ adoxa – $( viridis – >*&*# rusticus – (!&'('$# locusta – ( ipomaea – !,*.
4
3
petraeus – ($*&'# humilis – >'$# acerinus – $&*%# sanicula – ,!&!($ odoratus – >,H# seudopeziza – ,(*%,*?? fruticosus – $F%# fruticulus – $F$ pilosus – %&(("# foliolus – &("$ paluster – B&"# *uropaeus – G%,*#('$# castanea – $H" orientalis – (
carduus – B.$ nymphaea – &""". pyrola – H$ viburnum – $& glutinosus – $&*#$# alabatrum – B" olpidium – &',!!# occidentalis – >*&*# betonica – B$%?. silvester – &!(%# silvaticus – &!(%# genista – !$ 27
olea – (& aestivus – &!"!# arbuscula – **%?* opomyza – ,!>
lycaena – &B’.$ maculatus – ,&.("# flosculus – $%!"$ potentilla – ,*("
2. &" '^({ "~#/, "' ''""| = // ^?/~", "\ '{= /'{ '={{ ?#"'= /' /_ ?#" = ""| ?#, ^?" " ^_?/` "{#?: 2
1 avena – %*( raphanus – *'$ pastinaca – ,("*$ hypericum – >%!B!# secale – E" anisum – !( capparis – $,*( borago – !$ dactylis – .("?. festuca – $("?. cynara – "H$ petroselinum – ,*"H$ taraxacum – $&'BB medicago – &A?* urtica – $,% tulipa – "A&',
aethusa – (B ,*"H$ acroptilon – ("*,%# !$ cyperus – ($%*?' dipsacus – *($ equisetum – <%F elymus – ,!#$, *&!( lactuca – &"$ melica – ,*&!%$ papaver – $ astragalus – ("& portulaca – ,"&$ spergula – H,**&' lupinus – &A, solidago – >&"H$ tagetes – B%?! ocimum – B>&!$ 4
3
frangula – $H caragana – $ cerasus – %H. anchusa – %&%$ clematis – &!( cytisus – >!%"', $"$ melilotus – B$ gladiolus – &!&(, $($ myosotis – *>B$ chrysanthemum – <>"* glechoma – >
aconitum – $!", B*?' carpinus – B arbutus – ($ acorus – &*,*< andromeda – * datura – digitalis – ,*(".$ fraxinus – .(* hedera – ,&AF helleborus – **$ hyoscyamus – B&*$" 28
iuniperus – .&!%*?' levisticum – &AB("$ plantago – ,E$ sophora – () phragmites – **"
leonurus – (B $,% populus – ",&. isatis – %# matthiola – &*%$#, "!& saxifraga – &$!'
3. ^'"| ?#"| "\ '{= '={{ ?#"'= /' /_ ?#", /` ="{= " ?~#?/ "{#_ /| (/#(/: 1
2
hygrophyton – !)!" Magnoliophyta (Angiospermae) – %!!& $"(!! Eumycota – %!!& ,%E! B Phycomycetes – $&( O!$!?*" Cruciferae – *("?%!"! Herbivora – . %+! Lepidoptera – . ($$&!
xerophyton – $(*)!" Pinophyta (Gymnospermae) – %!!& &(!! Chytridiomycota – %!!& !"!G%! Archimycetes – $&(
3
mesohygrophyton – *>!)!" hydrophilus – %&AB# Bryophyta – %!!& <,!B! Basidiomycetes – $&( :>!!?*" Coniferae – %#! Diptera – . /%$&! Omnivora – . (*+!
mesophyton – *>)!" plantae melliferae – *( heliophilus – (?*&AB# Equisetophyta – %!!& %F*,!B! Ascomycetes – $&( ($!?*" Coleoptera – . %*$&!, B $ anthophorus – $%!"$(#
4. !\"< #"?`/ " ?# / ", ^?" " ^_?/` "{#?: 1 ) Beta vulgaris – :.$ >%## Hordeum distichum – N!' %.# Triticum dicoccum – H*?. %>*.$, B ,&B Panicum miliaceum – ( >%#* 29
Oryza sativa – ( ,(!%# Zea mays amylacea – $> $<&(" Poa bulbosa –$! B&'B("# Avena fatua – !%(A >%## Linum perenne – ' B"!# Ribes lucidum – B&($ Phaseolus vulgaris – %(&. >%# Allium caepa – B&. !,(" Helianthus annuus – .H$ !# Vicia tetrasperma – H$ "(!# Dianthus caryophyllus – %>$ (%, B &('$; b) Leptinotarsa decemlineata – &('$# E$ Apis mellifera – :E& *( Agromyza frontella – !* &A?*%# Tinea granella – D*% !&' Toxoptera graminum – ,*&?. >&$% 2 a) Triticum polonicum – H*?. ,&'('$ Zea mays saccharata – $> ?$% Eryngium campestre – $&#$ ,&'%! Petroselinum crispum – *"H$ $*.%, B . Cuscuta europaea – %"?. G%,*#('$ Avena sterilis – !%(A (**'('$#, B ("*&'# Lupinus luteus – A, E%"# Hordeum sativum – N!' ,(!%# Phleum pratense – )!+%$ & Capsicum annuum – **?' ("$%#, B !# Brassica oleracea – ,(" . Lycopersicum esculentum – ! +("!%# Citrullus lanatus – % >%## Agrostis tenuis – !"&?. "$ Consolida arvensis – $$ ,&'%!; b) Cephus pygmaeus – "*B&%# ,&'F$ >%## Trombicula autumnalis – %$&!F (!!# Dociostaurus brevicollis – *("%$ & Tipula coniuncta – (% %!E$ Alauda arvensis – #%$ ,&'%#
30
3 ) Picea bies – N& G%,*#('$, B (**$ Crataegus ucrainica – &! $+('$# Fagus silvatica – :$ &!(%# Tilia europaea – , G%,*#('$ Acer campestre – &* ,&'%# Alnus glutinosa – !&'< $&*#$ Pinus sibirica – ( (B!('$ Rhododendron luteum – * E%"# Iuglans regia – !< *?'$# Salix fragilis– *B &$ Althaea officinalis – &"*# &!$('$# Malus silvestris – NB&. &!(% Prunus domestica – &% H. Genista tinctoria – /!$ $(&'# Schizandra chinensis – $ $"#('$#; b) Lullula arborea – #%$ &!(%# Parus maior – ?. %*&$ Hirundo rustica – ("!%$ (!&'('$ Passer domesticus – B*?' H!# Coturnix coturnix – **,*& 4 a) Viola mirabilis – O!&$ % Spiraea media – %& (**. Larix polonica – ,&'('$ Veratrum nigrum – L**?. Ligustrum iaponicum – :A .,('$ Taxus baccata – ( .!# Potentilla argentea – *(" (!B&.("# Conium barbatum – :&&% >%## Lavandula angustifolia – % %>'$&(" Veronica officinalis – *!$ &!$('$ Syringa vulgaris – :>$ >%## Carex digitata – ($ ,&'(" Frangula alnus – H &$ Oxycoccus microcarpus – %& !B,&! Ephedra monosperma – )* (!;
31
b) Emberiza hortulna – !%(.$ (% Talpa europaea – !" G%,*#('$# Elasmucha betulae – Y"$ B**>%# Lepus europaeus – DG?' G%,*#('$# Laspeyresia pomonella – &E*$ .B&*% 5. &"^/` ^'"/ ?#" ="?`/< "?^/, ^?" "{#?: 1
2
caesalpinia arrhenatherum chaenomeles arctostaphylos ceratocephlus ascochyta phaseolus rhoeas thymus caerefolium rhinanthus schizachne
phytophthora chaerophyllum echinochloS euphrasia caespitosus rhizophydium glycyrrhiza isoStes thermoph!lus rhyzophydium phyllostchys schoenoplectus
3
4
archangelica philadelphus caesius cheiranthus (aryophyllaceae exobasidium cyrtophyllus dendranth*ma helictotrichon thuia phlox rhizoctonia
chelidonium phacelia thlaspi athyrium physalis brachyanthus physoderma schizandra rhamnus lismataceae cephalotxus chrysosplenium
32
& 3 § 7. @
&"('$!# %! 10 (" %: 5 (("!#< ! 5 (&EB%<. *%!
*
(&!%$ – Adverbium #*$ – Praepositio ,&$ – Coniunctio L("$ – Particula $ – Interiectio
*$ – Nomen substantivum $*"$ – Nomen adiectivum /!G(&% – Verbum D#*$ – Pronomen L(&!%$ – Nomen numerale
#E* 90% B!&!+ *$&" ("%&."' !*$ " ,$*"$. (* ? (" % ,!&.G #B!&'H % % H $(! &".
§ 8. . @
&"('$!# %!, .$ ! % $+('$!#, !*$ A"' "! $"*!+ , (& " %!!$. *$ % &"('$!# %! &*E"' > "'< !%: genus (!)
masculinum (m) – &%!# ! femininum (f) – E!# ! neutrum (n) – (**!# !.
! !*$!% &"('$!# " $+('$!# %< (" * >B!G"'(.. ,$&: (&% spica – &"('$!# %! &*E"' E! , % $+('$# – &%!; (&% flos – % &"('$!# %! &*E"' &%! , % $+('$!# – E!. , %>*! &"('$ !*$ * (&! !G"%"(. ! %!,%! !*$ % $+('$!# %!.
(&%$< ! !*$!% ($* ,>G"'(. ,"$% B$%. 33
! !*$ % &"('$!# %! %>G"'(.: a) > >*.; b) > >$!*. >% %!!$ . 12 ' 2 !
*$
m
>% (!B " "% &%!+ (""!, >% !$ " !(.?!%
f
n
$&
studiosus – ("*", cattus – $!", Borysthenes – :()*, September – %**(*' >% (!B " "% E!+ studiosa – ("*"$, catta – (""!, >% !(" " $+, - $?'$, Kiiovia – +%, >% **% " $F!% Rossia – (', quercus – B muscari – A ?B&'$ /*.$! *%!!A%! !*$ thlaspi – "&B ( !’)
NB! /*.$! >% **% " $F!% &*E"' &%! B (**' : + philadelphus – BH$, E( (%# symphoricarpus – (!E.!$ osmanthus – (" rosmarinus – > cistus – &$ unedo – ($ rubus – E
* acer – $&* ribes – ( jasminum – E( (,%E!# viburnum – $& taxodium – "$(!# ligustrum– BA -dendron: sequoiadendron – (*$%.* rhododendron – *
>*. !*$!% > >$!*. % >% %!!$ B* >&." (",< >."".<. 3 *$ % &"('$!# %! A"' % (&: numerus ((&)
singularis (sing.) – pluralis (plur.) – E. 34
,$&: flos – $%!"$, flores – $%!"; folium – &("$, folia – &("$. 1
&"('$!# %! G H!("' %!!$!% !*$!%: casus nominatvus (Nom.) – >%# (# ? ' ?) (%!!$) genetvus (Gen.) – %# ( ? ?) datvus (Dat.) – %&'# ( ? ?) accusatvus (Acc.) – >
B!&!!# *$&"! %E%A"'(. &H* nominativus ! genetivus, " *H" % H $(! >&."(. * B*.
§ 9. *$ % &"('$!# %! ,!&.A"'(. ,’."' %!!. NB! !! !*$ %>G"'(. > >$!*. % %!!$ (gen. sing.). 4 2 ' 5 !! ! (& %!!$
I f
Nom.
-a
Gen.
-ae
Sing.
II m(f) -us -er
n -um -on -i
III m f n !>! -is
IV m(f) n
V f
-us
-es
-us
-u
-ei
"E*, 6 &*E"' !*$ E! , .$! % gen. sing. A"' >$!*. -ae: planta – (&, plantae – (&.
% , %!!$%< >$!*' &"('$< !*$!% %"'(. % "$< $!?! ,(!B$. 35
/ &*E"' !*$ &%! ! (**' , "$E *.$! !*$ E! , .$! % gen. sing. A"' >$!*. -i: m f n Nom. sing. daucus – $% malus – .B&. folium – &("$ Gen. sing. dauci – $% mali – .B&! folii – &("$. / &*E"' !*$ %(!< !%, .$! % gen. sing. A"' >$!*. -is: m f n Nom. sing. cucumis – !$ lens – (*%?. secale – E" Gen. sing. cucumeris – !$ lentis – (*%?! secalis – E". / &*E"' !*$ &%! ! (**' , "$E *.$! !*$ E! , .$! % gen. sing. A"' >$!*. -us: n f m quercus – B cornu – ! Nom. sing. fructus – ,&! quercus – B cornus – . Gen. sing. fructus – ,& / ’ &*E"' !*$ E! , .$! % gen. sing. A"' >$!*. -ei: species – %, specii – %.
§ 10. *
(&%$< &"('$! !*$ ,A"'(. "$ : O >% %!!$
>$!*. % %!!$
! !*$
,$&: avena, ae f – %*( ! >$!*. gen. sing. nom. sing. NB! N$F % (%! !*$ %!B%A"'(. >!, " >$!*. gen. sing. ,G"'(. > ("A (%; .$F (&% ($&%*, " ) gen. sing. %"'(. ,%!("A.
36
,$&: radix, c is
f – $!' ! >$!*. gen. sing. (" (%
nom. sing.
flos, floris m – $%!"$ ! gen. sing. nom. sing. NB! *$ (&! >,’."%%" (&%$%!# )!.
§ 11.
(% !*$ – ?* *>!A% (" (&%, .$ ,**G # &*$(* >*.. NB! /&. " FB %>" (% &"('$ !*$, *B$!*.. ,$&: &%$% )
Gen. sing.
(%
planta, ae f – (& folium, i n – &("$ fructus, us m – ,&! species, ei f – %
plant-ae foli-i fruct-us speci-ei
plantfolifructspeci-
N$ % > %**< ,$&!%, B!&'H("! !*$!% , , IV ! V %!! ,$" (% >B!G"'(. > (%A % >% %!!$. &* % !*$!% %!! ,$" (% (&% (" * >B!G"'(. > (%A % >% %!!$. (&%$%!# )! !*$!% %!! ,G"'(. >$!*. gen. sing. > ("A (%, % .$!# %!B&(. >!. YB %>" (% !*$ %!!, (&! ,("%" # ) gen. sing. ! %!$" >$!*. -is. 37
,$&: &%$% )
Gen. sing.
(%
cucumis, eris m – !$ radix, icis f – $!' medicgo, inis f – &A?*
cucumer-is radic-is medicagin-is
cucumerradicmedicagin-
>*. (% !*$!% *B
@)
planta, ae f – (& herba, ae f – "% arbor, ris f – **% frutex, cis m – $F flos, floris m – $%!"$ folium, i n – &("$ alabastrum, i n – B" caulis, is m – ("*B& cortex, cis m – $ radix, cis f – $!' rhizma, tis n – $**%F* pedunclus, i m – $%!"$( perianthum, i n – ?%!" petlum, i n – ,*&A("$ bacca, ae f – . ramus, i m – !&$ semen, nis n – (!. tuber, ris n – B&'B gramen, nis n – >&$ olus, ris n – % achenium, i n – (!’.$ panicla, ae f – %&"' nux, nucis f – !< ( ) legmen, nis n – B!B ( )
38
gemma, ae f – B'$ coma, ae f – $ acus, us f – &$, <%. anthUra, ae f – ,&.$ bractea, ae f – ,$%!"$ spica, ae f – $&( conus, i m – HH$ cormus, i m – ,! corolla, ae f – %!$ cotylUdon, nis f – (!’.&. granum, i n – >* torus, i m – $%!"$&E* truncus, i m – ("%B hybrda, ae f – !B inflorescentia, ae f – (?%!"". ovarium, i n – >%’.>' petilus, i m – **H$ pollen, nis n – ,&$ putmen, nis n – $!("$ racUmus, i m – $"?. stipla, ae f – ,&("$ umbella, ae f – >"$ vegetatio, nis f – (&!("' anmal, alis n – "%
! % 1. N$! "! $"*!+ A"' !*$ % &"('$!# %!? 2. N$ %>G"'(. ! !*$? 3. N$! !*$ > >>*. &*E"' &%! (E!, (**') ? 4. / .$ &*E"' &"('$!# %! >% **% " $F!%? 5. $!&'$ %!! !*$!% &"('$!# %!? 6. N$ %>G"'(. %!! !*$? 7. >%!"' >$ !*$!% I–V %!!. %*!"' ,$& !*$!% $E+ %!!. 8. N$ %."'(. !*$ (&%$ 9. Y "$* ,$" (% !*$? N$ % %>G"'(.? 10. !*$!% .$+ %!! ,$" (% * >B!G"'(. > (%A >% %!!$? N$ % %>G"'(.? %*!"' ,$&.
! 1. "\ /'(/= " ?= /(/: 2
1
pisum, i n – < vicia, ae f – H$ ribes, is n – ( species, ei f – % secale, is n – E" festuca, ae f – $("?. physoderma, atis n – )!>* linum, i n – &' melo, onis m – . poa, ae f – "$! allium, i n – ($ quercus, us f – B
herba, ae f – "% (itrullus, i m – $% flos, floris m – $%!"$ subspecies, ei f – ,!% fructus, us m – ,&! taxon, i n – "$( cotyl*don, nis f – (!’.&. beta, ae f – B.$ lens, lentis f – (*%?. lathyrus, i m – cornu, us n – ! phleum, i n – ")!+%$ 3
4
ulmus, i f – %’.> stellaria, ae f – >!$ oxycoccus, i m – E%& larix, icis f – acus, us f – &$, <%.
thuia, ae f – ". agrostis, idis f – !"&?. hyoscyamus, i m – B&*$" series, ei f – ., (*!. abies, etis f – .&?. 39
rubus, i m – E pyrus, i f – H platanus, us f – ,&" rhododendron, i n – * superficies, ei f – ,%*<. bidens, entis f – **
achillea, ae f – **%!# tussilgo, !nis f – ,!B!& tribus, us f – "B, $&! ( ) lupus, i m – %%$ lepus, ris m – >G?'
2. !#"'/` /( #"?` (, "'/` | ^= ?#= (=: 1
2
$&( ,&* $$> .!' >&$ % B'$
(" ,H*?. ,! !$ $**%F* !>% >*
3
4
$% F%*&' $,(" (!. $%(&. B> **%
( <!&' $F B!B $!' ,**?' ("*B&
3. ^/` / “?\{ (//(=(=” /( /'(/, =/` (= gen. sing., "\ ?=. 4. "\ /'(/ /(/ ('#_ '/' ?=< "~# /'(/| "/\` #"?`| /(/, "'= ''""| = // ^?/~"). 2
1
taxa panicularum agri acuum cotyledonis legumina alabastri bracteae tribus acheniorum
folia inflorescentiae herbarum papaver series iuglans arbores olpidii granorum petiola
40
4
3
fructuum spicae cannabis radicis fungi silvarum insecta gramines avium gemmae
flores ovaria species tiliae cornuum semina caulis animalia tubera truncorum
5. ?" ^^=/ "/\_ ('#_ '/' ?=< "~# /'(/| "/\` #"?`| /(/, "'= ''""| = // ^?/~"): 1
2
gramin… – >&$ lant… – (& bet… – B.$ speci… – %!% ram… – !&$ vit… – % horde… – .*A querc… – B!% stipul… – ,&("$
oler…– %! helianth… – (.H$!% pis… – < fruct… – ,&!% medicagin… – &A?* subspeci… – ,!% bacc… – .! aven… – %!%( foli… – &(". (nom. plur.) 4
3 hybrid… – !B lycopersic… – ,! alabastr… – B"!% flor… – $%!"$ (gen. sing.) popul… – ",&! (gen. sing.) equiset… – <%F! gemm… – B'$ frutic… – $F!% gland… – E&!
petal… – ,*&A("$ (nom. plur.) fung… – B!% mal… – .B&! (gen. sing.) cucurbit… – B> acer… – $&* varietat… – !>% cultivar… – ("!% ros… – H,H (gen. sing.) legumin… – BB!%
41
& 4 § 12. ! . @ ! $*"$ % &"('$!# %!, .$ ! !*$, A"' "! $"*!+ (masculinum, femininium, neutrum), (& (singularis et pluralis) " %!!$ (nominativus, genetivus etc.). "('$! ,$*"$ ,!&.A"'(. %! %*&$! ,: ,*H+ , &*E"' ,$*"$ – %!!, + – ,$*"$ %!!. $*"$ ,*H+ , A"' "$! %! >$!*.: (m) -us, -er
% (f) -a
(n) -um
,$&: albus – B!&#, alba – B!&, album – B!&* niger – #, nigra – , nigrum – *. NB! :!&'H!("' ,$*"$!% -er %"A"' -- , %!!A%! (.%F* %, &(): ruber – *%#, rubra – *%, rubrum – *%*. /*.$! ,$*"$ >B*!A"' -- , %!!A%!: asper – H("$#, aspera – H("$, asperum – H("$*. DB*!A"' -- , %!!A%! "$E (! ,$*"$ > $!?*% "*!*&**" -fer “- ”: mellifer – *(#, mellif*ra – *(, mellif*rum – *(*.
(&%$< &"('$! ,$*"$ ,*H+ , ,A"'(. "$ : O &%! ,
>$!*. E!
,
>$!*. (**'
,$&: albus, a, um – B!&# >$!*. (**' >$!*. E! ) &%!
42
NB! $*"$ ,*H+ , E! (!> >$!*. -) %!!AA"'(. > >>$ !*$!% %!!, ,$*"$ &%! (!> >$!*. -us, -er) " (**' (!> >$!*. -um) – > >>$ !*$!% %!!.
(! ,$*"$ + , %!!AA"'(. > %!!A ! >&*E %! $!&'$("! >$!*' )! nom. sing. ,!&.A"'(. " ,!,: 1) ,$*"$ > "' % >$!*.: % (m) (f) (n) -er -is -e campester – ,&'%#, campestris – ,&'%, campestre – ,&'%* silvester – &!(%#, silvestris – &!(%, silvestre – &!(%* &%$% ): campester, stris, stre – ,&'%# silvester, stris, stre – &!(%#; 2) ,$*"$ > % % >$!*.: % (m, f) (n) -is -e vulgaris – >%##, >%#, vulgare – >%#* arvensis – ,&'%#, ,&'%, arvense – ,&'%* &%$% ): vulgaris, e – >%## arvensis, e – ,&'%#; 3) ,$*"$ > % >$!*., (,!&' &. %(!< "'< !%: , % , (m, f, n) -r / -s / -5 praecox – !#, ., G sempervirens – %!>*&*#, %!>*&*, %!>*&**.
(&%$ "$! ,$*"$ ,A"'(., .$ ! !*$, !> >>*. >$!*. % %!!$. $& (&%$%!# )! ,$*"$!% > % >$!*. E$< ($* ,>A"': adj. (%! &". adjectivum – ,$*"$): praecox, c is (adj.) – !# adjectivum >$!*. gen. sing. (" (% nom. sing.
43
,$*"$!% > % >$!*. (% %>G"'(., .$ ! % !*$!% %!!: H&.< %!$. >$!*. -is %! ) gen. sing. Gen. sing.
Nom. sing. praecox sempervirens
praecoc-is sempervirent-is
(% praecocsempervirent-
2 5 7'
$*"$ ,*H+ , (– %!!)
$*"$ + , ( %!!)
m f n -us, -er -a -um %!! %!! %!!
1) ,$*"$ "'< >$!*': m f n -er -is -e 2) ,$*"$ %< >$!*': m, f n -is -e 3) ,$*"$ >$!*.: m, f, n -r / -s / -5
§ 13. & ! & $*"$ % &"('$!# %! >%E ("%&."'(. ,!(&. !*$!% ! >EA"'(. > % !, (&! " %!!$. /&. " FB >" ,$*"$ > !*$, *B" ! !*$ (> (&%$%A )A); 2) %>" , " ,!, ,$*"$; 3) (&%$%!# )! ,$*"$ >#" %* >$!*., %!,%!* !*$; 4) "%" *B$!*.. ,$&, *B" ,$*"$ sativus, a, um – > !*$: daucus, i m – ; avena, ae f – ; pisum, i n – #. 44
*$ daucus &*E"' &%! (m). $*"$ sativus, a, um &*E"' ,*H+ ,, G %* >$!*. &%! -us: $% ,(!% – Daucus sativus. *$ avena &*E"' E! (f). D$!*. E! ,$*"$!% ,*H+ , -a:
%*( ,(!%# – Avena sativa. *$ pisum &*E"' (**' (n). D$!*. (**' ,$*"$!% ,*H+ , -um: < ,(!%# – Pisum sativum. N$F !*$ ! ,$*"$ &*E"' !>< %!!, " , >E*! >$!*. ,$*"$ " !*$ E"' * >B!"(.. ,$&: hordeum, i n – .!' (vulgaris, e – >%##) *$ (**' hordeum &*E"' %!!. $*"$ vulgaris, e G ,$*"$ > % % >$!*. ! &*E"' %!!. N!' >%## – Hordeum vulgare. Lens, lentis f – (*%?. (culinarius, a, um – +("!%#). *$ lens G !*$ E! %!!. $*"$ culinarius, a, um G ,$*"$ ,*H+ , !> >$!*. E! - ( %!!). *%?. +("!% – Lens culinaria. Malus, i f – .B&. (domesticus, a, um – H!#). *$ malus G !*$ E! %!!. $*"$ domesticus, a, um G ,$*"$ ,*H+ , !> >$!*. E! - ( %!!). NB&. H. – Malus domestica.
@)
sativus, a, um – ,(!%# oleraceus, a, um – !# gramineus, a, um – >&$%# domesticus, a, um – H!# esculentus, a, um – +("!%# fruticosus, a, um – $F%# silvaticus, a, um – &!(%# montanus, a, um – !('$# stepposus, a, um – ("*,%# petraeus, a, um – ($*&'#
albus, a, um – B!&# niger, gra, grum – # ruber, bra, brum – *%# luteus, a, um – E%"# flavus, a, um – E%"# aureus, a, um – >&"("# incnus, a, um – (!# glaucus, a, um – (># caesius, a, um – (># cinereus, a, um – ,,*&.("# 45
nemorosus, a, um – !B%# spicatus, a, um – $&(("# baccatus, a, um – .!# odoratus, a, um – >,H# maculatus, a, um – ,&.("# durus, a, um – "%*# hirsutus, a, um – H("$# nudus, a, um – &# spinosus, a, um – $&A# pilosus, a, um – %&(("# annuus, a, um – !# cernuus, a, um – ,$&# herbaceus, a, um – "%’.("# acutus, a, um – ("# aestivus, a, um – &!"!#
tuberosus, a, um – B&'B("# bulbosus, a, um – B&'B("# altus, a, um – %($# elatus, a, um – %($# excelsus, a, um – %($# latus, a, um – H$# longus, a, um – %# magnus, a, um – %*&$# medius, a, um – (**!# obscurus, a, um – "*# lucidus, a, um – B&($# formosus, a, um – $(%# densus, a, um – ("#, .(# crispus, a, um – $*.%# hybridus, a, um – !B#
! % 1. 2. 3. 4.
N$! "! $"*!+ A"' ,$*"$ % &"('$!# %!? .$! , ,!&.A"'(. &"('$! ,$*"$? N$! %! >$!*. A"' ,$*"$ ,*H+ ,? .$! ,!, ,!&.A"'(. ,$*"$ + ,? >%!"' +< %! >$!*.. 5. %*!"' ,$& ,$*"$!%: ) ,*H+ ,; B) + ,. 6. D ($&G"'(. (&%$% ) ,$*"$!%: ) ,*H+ ,; B) + ,? 7. N$ >EA"'(. ,$*"$ > !*$?
! 1. "\, ' _ {=^ "#}"` "'/ ^( (= ^(/ '={ {=^ "}/` ^/'{=^=): 2
1
spicatus, a, um – $&(("# silvester, stris, stre – &!(%# edulis, e – +("!%# elatus, a, um – %($# utilis, e – $(# simplex, icis – ,("#
niger, gra, grum – # campester, stris, stre – ,&'%# vulgaris, e – >%## praeflorens, entis – '?%!"# herbaceus, a, um – "%’.("# officinalis, e – &!$('$# 46
4
3
suavelens, entis – >,H# perennis, e – B"!# luteus, a, um – E%"# orientalis, e – (
lacuster, stris, stre – >*# ruber, bra, brum – *%# bicolor, is – %$&!# communis, e – >%## caesius, a, um – (># flavescens, entis – E%"%"# 2. "\ /' ^(/: 1
2
3
4
oleracea arvense montanus mollis fruticans
praecox acris trivilis effusum annuus
sativum rupestris sempervirens ruber alta
domestica hortense lacustris tuberosus baccans
3. /` ( }/\{ " ?'`{ '= /' "'| ^(/: 2
1
campester – ,&'%# glaber – &#, H("$# medius – (**!# graveolens – ,<# luteus – E%"# viminlis – &>%# dioicus – %#
gramineus – >&$%# pratensis – &# esculentus – +("!%# petraeus – ($*&'# acer – ("#, +$# pubescens – ,<("# humilis – >'$#
4
3
petraeus – ($*&'# dulcis – (&$# incnus – (!# fragrans – >,H# virdis – >*&*# cember – $*%# arborescens – **%%#
oleraceus – !# splendens – B&($# borelis – ,!%!# aequdens – !%>B("# perennis – B"!# rupester – ($*&'# aureus – >&"("# 47
4. {'` ^( sativus, a, um – ^?/< ^'"( /("(, '^/` ^^=/ "/\_, ^#"'/` ="?` (: 2
1
Cannabis (f) sativ… Cucumis (m) sativ… Vicia (f) sativ… Coriandrum (n) sativ… Dipsacus (m) sativ… Camelina (f) sativ…
Hordeum (n) sativ… Raphanus (m) sativ… Allium (n) sativ… Pastinaca (f) sativ… Melo (m) sativ… Medicago (f) sativ…
4
3
Spinacea (f) sativ… Daucus (m) sativ… Eruca (f) sativ… Lepidium (n) sativ… Castanea (f) sativ… Onobrychis (f) sativ…
Pisum (n) sativ… Lathyrus (m) sativ… Petoselinum (n) sativ… Lactuca (f) sativ… Crocus (m) sativ… Nigella (f) sativ…
5. {'` ^(, "'/ '=}"|, /("(: 1 lupinus, i m – &A, (albus, a, um – B!&#) avena, ae f – %*( (barbatus, a, um – B"#) lycopersicum, i n – ,! (esculentus, a, um – +("!%#) cuscuta, ae f – ,%"?. agaricus, i m – ,**?. (campester, stris, stre – ,&'%#) acer, aceris n – $&* 2 plantago, inis f – ,E$ (medius, a, um – (**!#) ribes, is n – ( (ruber, bra, brum – *%) prunus, i f – (&% (domesticus, a, um – H!#) convolvulus, i m – B**>$ pisum, i n – < (arvensis, e – ,&'%#) euphrasia, ae f – $ 48
3 hyoscymus, i m – B&*$" (niger, gra, grum – #) sanicula, ae f – ,!&!($ (europaeus, a, um – G%,*#('$#) equisetum, i n – <%F (silvaticus, a, um – &!(%#) oxycoccus, i m – E%& valeriana, ae f – %&*! (paluster, stris, stre – B&"#) ledum, i n – B 4 oxycoccus, i m – E%& (microcarpus, a, um – !B,&!#) corydlis, idis f – .(" (cavus, a, um – ,E("#) lamium, i n – &< $,% (albus, a, um – B!&#) pinus, i f – (( dianthus, i m – %>$ (silvester, stris, stre – &!(%#) secale, is n – E" 6. "}/` ^"#`< "/" ^#"'= (//: 1 a) Fagopyrum esculenta b) Fagopyrum esculentus c) Fagopyrum esculentum a) Poa trivialis b) Poa triviale
1. *$ ,(!%
2. $! >%##
2 1. (,%E!#
a) Vitis vinifer b) Vitis vinifera c) Vitis viniferum a) Linum perennis b) Linum perenne
2. ' B"!#
3 1. H$&("#
a) Pulsatilla latifolium b) Pulsatilla latifolia () Pulsatilla latifolius 49
2. &* ,&'%#
a) Acer campester b) Acer campestris () Acer campestre 4
1. <?%!" &!(%#
a) Gnaphalium silvaticum b) Gnaphalium silvaticus c) Gnaphalium silvatica a) Malus silvester b) Malus silvestris c) Malus silvestre
2. NB&. &!(%
7. !#"'/` #"?` (, '(=\?` ^"# ={'}_ ^(/ /("(: 2
1
:.$ >%## ' "$&("# Y?. B!& &% H. @) E%"# N!' >%## H!# >*&*# AH & &$ $"$&("# $! &#
H*?. "%* ,(" . %(&. >&"(" A, E%"# ( ,(!%# .H$ !# ! +("!%# L B&'B(" < ,&'%# P( %!<&*# 3
4
@,H (B ")" ,G# %F ,&'%# ,&. ,&'?. G%,*#('$ :**> ,%(& D%!B!# !('$# /B ($*&'# B&($ :&*$" B&!
E (> !&'< *% $!" !B%# LBH$ %!# &'BB &!$('$ ?%!" %*(.# :$ ( ,&'%# 50
& 5 § 14. / ,*H+ %!! &*E"' !*$ E! , .$! % nom. sing. A"' >$!*. -a, % gen. sing. – -ae. ,$&: planta, ae f – (&; herba, ae f – "%; avena, ae f – %*(. / ,*H+ %!! &*E"' "$E *.$! !*$ &%! , .$! A"' "$! (! >$!*.. D*B!&'H ?* !*$, .$! >A"' ,)*(!A B ! !.&'("!: agricola, ae m – >*&*B; collega, ae m – $&*, "%H , B"!; poSta, ae m – ,*"; nauta, ae m – *,&%*?' " !. 1 2 nom. et gen. sing. et plur.
Nom. Gen.
Sing. -a -ae
Plur. -ae -rum
4' 82 nom. et gen. sing. et plur. herba, ae f – "%
Nom. Gen.
Sing. herb-a – herb-ae –
Plur. herb-ae – herb-rum –
D ,*HA %!!A %!!AA"'(. ,$*"$ ,*H+ , E! , .$! nom. sing. A"' >$!*. -a. 4' 82 72 nom. et gen. sing. et plur. planta culta – $&'" (&
Nom. Gen.
Sing. plant-a cult-a plant-ae cult-ae 51
Plur. plant-ae cult-ae plant-rum cult-rum #
'9 75;2 / ,*H+ %!! &*E"' *.$! !*$ *?'$ ,<E*., .$! % nom. sing. A"' >$!*. -e, % gen. sing. – -es. ,$&: botanice, es f – B"!$; glycine, es f – (.; hippophaS, es f – B&!,<; anemone, es f – *. O E !*$ *?'$ ,<E*. "%AA"' "$ (, .$ ! &"('$! !*$. 4' 82 '9 75;2 nom. et gen. sing. et plur. anemone, es f – *
Nom. Gen.
Sing. anemon-e – anemon-es –
Plur. anemon-ae – anemon-rum –
§ 15. & ! @ *H! (,B $&()!$?!+ (& ! "% %!! F* > (!% "("!. &* (%,&E$ !#( $%+ ((+ (("*"$ %%EA"' H%*('$ %*-"&!(" . !*.. ! – ?* >!& B!&!+, >%. .$ G ,( ! ,>*. %(!< !(A< " %*&< !>!%, "$E +< $&()!$?!. > !> . ("*"$ (" ,!&.A"' %! (": "**" – "$(!A " ,$" – $&()!$?!A. L(" "*! “(("*"$”, “$&()!$?!.” ! “"$(!.” %E%A"' .$ (!. &* "$(!. >B&.G "**"! (% $&()!$?!+ !>!%, (("*"$ ,>G # ,(G ,.$%! ! $&()!$%! B!&!! B’G$" " ("%AG ?!# (%! +<! (("*. $ : 92 – ?* >,!& E%< !>!% > >$ ,!B("! % !G!& (("*"$, .$# %%G (("* ,>*. ,!,.$%< , B’G$"!%. $(!. ,*G "$ ,."". .$ “"$(! $"*!.” ! “"$(”.
52
."". “"$(! $"*!.” %E%G"'(. &. ,>*. ,!,.$%< , (& ! "%, .$! %!!>.A"'(. > (",** (,!*("!. $(!! $"*!+ >A"' * *&'! !>, +< $&()!$?!+ (",*! !G ,(%AA"' $$*" %!$*&* , (,!*< !>!% – (%! *?. taxis – ,.$, >"H%.). "('$! >% "$(!%, >&*E %! $!&'$("! (&!%, ,!&.A"'(. !!&'!, B!!&'!, "!&'! ! ($&*!. "
!!&'! :!!&'!
"? ("%, %!!& / ",, $&(, ,.$ / ., , $&! / "B, !
!&'!
!% ( )
$&*!
!% ( ), !>% / %!G"*", )
§ 16. &
(%A "$(!A $"*!GA B!&!+ (("*"$ G . ,GG ,,&.?!+ *$>*,&.!%, .$! <$"*>A"'(. . (,!&'< ))!>!&!< >$ ! ($, >#A"' (?!&'# B ("$% >!%# *&. NB! "('$! >% %!% (& ! "% G (%! &". bi – %-, nomen – !’.), "B" % ($&A"'(. > %< (&!%: >% ! %% *,!"*".
>% %: >% + %%# *,!"*" >% !% (& ! "%, .$ ,%&, G !*$ >% %!!$ : Hordeum – ! N!', Lepus – ! D#?! (>% "$(!% ,H"'(. > %*&$+ B$%). 53
B!&!!# *$&"! !(G " (%!< (,(B %E*. %%< *,!"*"!%. #B!&'H ,H* % *$&"! %!% G *,!"*", %E*! ,$*"$, >E* !> %A >%A: Hordeum sativum – N!' ,(!%# Lepus europaeus – DG?' G%,*#('$#. !7 ';2 5 7 @"?" (
' ?"?\{ ’_=
$*"$ (nom. sing.)
>E** >*.
*$ (gen. sing. / plur.)
*>E** >*.
*$ (nom. sing.)
$&$
!#"' Daucus sativus – $% ,(!% Brassica oleracea – ,(" . Triticum durum – H*?. "%* Delia coarctata – > < Ramularia betae – &.!. B.$% ( .: !) Stellaria nemorum – D!$ #%# ( .: ) Sclerotinia baccarum – $&*"!!. .! ( .: ) Cucurbita pepo – B> >%## (cucurbita – B> ( .) + pepo – B> (.) Allium caepa – B&. . (allium – ($ + caepa – ?B&.).
$& &"('$! %%! *,!"*", %E*! !*$ % %!!$, E"' ,**$&"(. .$ $+('$ !*$ )! % %!!$, "$ ! %!,%! ,$*"$: Alternaria brassicae – &'"*!. $,(" ($,(".). #("!H* *>E** >*. >("!G"'(. % "*!< !> )!","&!+, *"&!+ " >&!+.
$* , ("%&."' %%! *,!"*", "%*! %! %&(< >% – *,!. $! *,!"*" E"' B" %E*! .$ !*$ )! % %!!$, "$ ! ,$*"$, >E* > !*$ ($&!H* %. § 47). NB! &"('$< *$&"< #*%.< ,#." ,(" *,! > &+ B$%, % $+('$< – > %*&$+: Triticum timopheevii – H*?. )GG% Festuca beckeri – ("?. :*$$*. 54
B"!!# *$&"! !$& %%# *,!"*" E* B" %E*# % (&%, .$! ,H"'(. **> *)!( (($&*# %%# *,!"*"): Capsella bursa-pastoris – ?$ >%#! capsella, ae f – $B$; bursa, ae f – ($; pastor, oris m – ,("<. )&' "$! >% ($&A"'(. > "'< (&!%, +< %!(."' B!!&'<, ($!&'$ % G >% %!%. **$&A"'(. ($&*! %%! *,!"*" ,(%.
$+('$! >% %!% (& ! "% * >%E $&'$A"' &"('$!, ,$&: Triticum aestivum – H*?. ’.$ ( .: ) Pinus silvestris – ( >%# ( .: ).
>&!!# *$&"! ("' ,H* .%F* G "%"!., $& %%# *,!"*" ,%!("A ,%"AG % >%: Vulpes vulpes – (?. >%#. !E# $*$( B"!+ *$&" * >%&.G %$(". "%"!!% B!!&'< >%< (&. N$F % "*$("! %"'(. *$!&'$ %!% , " ! $>G"'(. ,%!("A &H* >, ,"! ,>G"'(. !!?!& (,"$%A &!"*A > $,$A): Hordeum distichum – N!' %.# H. sativum – N. ,(!%# H. vulgare – N. >%##. N$F >% ,G"'(. > ) (B$%(,&*., F )! ,>G >%$), " .$ !!?!& ,G"'(. ?*# ): Thlaspi alliaceum – &B ($%# Th. arvense – . ,&'%# Th. praecox – . !#.
,%!# $%!# >%! % (& B "% ,!(&. %% *,!"*" %$>G"'(. ,!>%F* %" (($* B ,%!("A), F ,&A% ?A >%: Equisetum arvense L. – %F ,&'%# (L. – Linnaeus – !*#) Calvatia gigantea Lloyd – <%$ %*&*"*('$ (Lloyd – &#). N$F "$(!# (""( (&, ,(+ %", B% ,**&."# B >!*# !H %", " ,!>%F* ,*H %"'(. % E$<: Alnus glutinosa (L.) Gaerth. – !&'< $&*#$ Archangelica officinalis (Moench.) Hoffm. – /.*&' &!$('$#. %& B"!+ *$&" * %>A"' %$(". (!!< >% &. "$(!% E* > . !"*" %>A"'(. ,*H! > ,&A*< >%, .$! %!,%!A"' % !E55
$*$( B"!+ *$&", ,!(&. < E$< B $(% ,A"' (! (!$& !> ($*. syn. – synonymon – (!). ,$&: Tilia cordata L. (T. parviflora Ehrh.) – , (*?*&(" Frangula alnus Mill. (Rhamnus frangula L.) – H &$ Primula veris L. (syn. P. officinalis Hill.) – *%?%!" %*(.#. $*. (!!< B ,&*&'< >% %!% (& ! "% >%&** !> )$": !(" ((,!%!(%. %+ # ("+ >%), "*"!&' ((,!%!(%. >%, .$! ,,A"'(. &. % $% H$& !>< $+) " !. $, >! > ,%& !E+ B"!+ *$&", %&!A E* B" %> &H* ,*H > ,&A*< >%.
!5 ' 5 ' 1) &"('$ >% – ,**$&; 2) &!> > $!&'$!("A $,*"!%, % ("$( >%’.>$ (>E** >*., *>E** >*., ,$&$); 3) % >%: (" %, !, %!!, %!!$, (&; 4) %%# *,!"*": (" %, !, %!!, %!!$, (&. 4' ' ' a) Hordeum sativum – N!' ,(!%# :!!&' >% % (>E** >*.) % >%: Hordeum, !*$, n, I %!!, nom. sing. %# *,!"*": sativum, ,$*"$, n, I %!!, nom. sing.; b) Peronospora pisi – *(, < :!!&' >% % (*>E** >*.) % >%: Peronospora, !*$, f, %!!, nom. sing. %# *,!"*": pisi, !*$, n, %!!, gen. sing.; c) Allium caepa – B&. . :!!&' >% % (,$&$) % >%: Allium, !*$, n, I %!!, nom. sing. %# *,!"*": caepa, !*$, f, %!!, nom. sing.
56
@)
vena, ae f – %*(, %!%(A beta, ae f – B.$ brassica, ae f – $,(" camelina, ae f – E!# (entaurea, ae f – %&H$ consolida, ae f – ($$ cochlearia, ae f (armoracia, ae f) – <! cucurbita, ae f – B> cuscuta, ae f – ,%"?. cynara, ae f – "H$ elytrigia, ae f – ,!# euphorbia, ae f – &# faba, ae f – B!B festuca, ae f – $("?. glycine, es f – (.
lactuca, ae f – &"$, (&" linaria, ae f – &'$ mentha, ae f – ’." oryza, ae f – ( pastinaca, ae f – ,("*$ poa, ae f – "$! portulaca, ae f – ,"&$ radicula, ae f – *($ rapa, ae f – !, setaria, ae f – H!# spinacia, ae f – H," stipa, ae f – $%& vinca, ae f – B%!$ vicia, ae f – H$ zea, ae f – $$> zerna, ae f – ("$&(
acacia, ae f – $?!. achillea, ae f – **%!# anemone, es f – * armeniaca, ae f – B$( artemisia, ae f – ,& betula, ae f – B**> calluna, ae f – %**( castanea, ae f – $H" cydonia, ae f – #% frangula, ae f – $H genista, ae f – !$ grossularia, ae f – P( hippophaS, es f – B&!,< inula, ae f – lonic*ra, ae f – E&("' mentha, ae f – ’."
picea, ae f – .& potentilla, ae f – ,*(" pulmonaria, ae f – *$ pulsatilla, ae f – ( pyrola, ae f – H$ rosa, ae f – H,H, ". scilla, ae f – ,&!($ setaria, ae f – H!# sequoia, ae f – (*$%. sorbaria, ae f – B$ stellaria, ae f – >!$ syringa, ae f – B>$ tilia, ae f – &, thuia, ae f – ". urtica, ae f – $,% viola, ae f – )!&$
57
! % 1. N$! !*$ ! ,$*"$ &*E"' %!!? >%!"' +< %!!$%! >$!*.. 2. N$! !*$ *?'$ ,<E*. &*E"' %!!? 3. /#"* %>*. "*!!% “(("*"$”, “$&()!$?!.”, “"$(!.”. L % %!!>.A"'(.? 4. Y "$* “"$(! $"*!.”? L % %!!>.G"'(. %! "$(? %*!"' ,$&. 5. >% .$< "$(!% G B!!&'? 6. D ($&G"'(. >% % (& B "%? 7. >%!"' (,(B %E*. %%< *,!"*"!%. 8. Y "$* ($&*# %%# *,!"*"? %*!"' ,$&. 9. >%< .$< "$(!% ",&.G"'(. "%"!.? 10. L %$A"' (!!! *$&"! #*%. %!% (&?
! 1. {'` ^(, "'/ = '=}"|, /("(, ^/'(/_< =/ ?#?^#=\_: cultura, ae f – $&'" (oleraceus, a, um – %*%#) planta, ae f – (& (gramineus, a, um – >&$%#) bacca, ae f – . (ruber, bra, brum – *%#) glycine, es f – (. (hispidus, a, um – F*"("#) leontice, es f – &*"?. (odessanus, a, um – *('$#) 2. ?" ^^=/ "/\_, "}/` /'(/ " \?# /(/ " ^(/: herb... annu…– !! "% spic… matur…– ("&# $&( gemm... brunne... – $*%+ B'$ hybr!d… nov… – %< !B!% com... effus… – >&+ $ anth*r... parv…– &# ,&.$ bracte… ovat…– %&'< ,$%!"$!% coroll… alb…– B!&! %!$ stipul… long…– %! ,&("$ umbell… flav…– E%" >"$ panicul… dens…– (" %&"' 58
plant… silvatic… – &!(%! (& silv… frondos… – &(".< &!(!% 3. "}/` ^"#`< "/" ^#"'= (//: 1 a) Avena sativus b) Avena sativa c) Avenus sativus a) Elytrigia elongata b) Elytrigia elongatus c) Elytrigius elongatus a) Crambe tatarice b) Crambe tataricus () Crambe tatarica
1) %*( ,(!%#
2) !# %("#
3) " ""('$#
2 a) Linarius ruthenicus b) Linaria ruthenica c) Linaria ruthenicus a) Vicia incisus b) Vicia incisa () Vicius incisus a) HippophaS salicifoliS b) HippophaS salicifolius c) HippophaS salicifolia
1) '$ ('$#
2) H$ !>#
3) B&!,< %*B&("
3 a) Zerna erectus b) Zerna erecta c) Zernus erectus a) Euphorbia lucida b) Euophorbium lucidum c) Euphorbius lucidus a) Cardamine amare b) Cardamine amarus () Cardamine amara
1) "$&( ,.#
2) &# B&($#
3) *< !$
59
4 a) Lactuca tataricus b) Lactucus tataricus c) Lactuca tatarica a) Matthiola annua b) Matthiolus annuus c) Mathiola annuum a) Jasione montane b) Jasione montanus () Jasione montana
1) "$ ""('$#
2) *%$# !#
3) &$-"% !('$
4. !#"'/` #"?` (: 2
1 ( ,(!%#
%*( &# $> ?$% ,(" . ("?. *% $! !# H!# (># "&$ !# !# %>&%"# &# $,"('$# .($ $&((" D!$ E%"! @,H (B
%& $+('$ H$ %>'$&("# &H$ !,%('$ &>!) $,(" %"?. ("%,?*% ($!&' B%("# !,$ %*(. $!(?. %*&*"*('$ "$ !B$%!"$% :%!$ "%’.("# 4
3
&("' %& (**. O!&$ E%" H$&("# , G%,*#('$ O!&("$" .B&! *$ >,H
E$ B"$%!"$% %(""$ B**>% (B**>)
:**> ,%(& , (*?*&(" ,% % #% %(" &H$ !,%('$ D!$ (**!# !%!. B!&$%!"$% &!($ %&(" +E$ +("!% 60
*"&A ,('$#
$ !B$%!"$% &$ &*'$! *,*H.$ ($&("#
?! &!(%! ,$ !B%
,*'$ (,%E!# />%$ $,"('$!
5. !#"'/` ="?` (: 2
1 Avena nuda Stipa capillata Elytrigia intermedia Cuscuta europaea Sclerotinia baccarum Euphorbia stepposa Lactuca sativa Agromyza oryzae Glomerella cingulata Scrophularia nodosa Koeleria moldavica Alcea rosea Ferula foetida
Poa bulbosa Spinacia sativa Mentha piperita Grossularia reclinata Avena barbata Festuca heterophylla HierochloS odorata Alliaria petiolata Plasmopara viticola Cucurbita maxima Matricaria chamomilla Polyphilla alba Fragaria ananassa 4
3
Aronia melanocarpa Pulmonaria obscura Viola odorata Dahlia pinnata Ficaria verna Phoma herbarum Amanita citrina Erica arborea Bergenia crassifolia Caesalpinia coriaria Elasmucha betulae Genista tinctoria Talpa europaea
Castanea sativa Inula britannica Potentilla argentea Betula verrucosa Sanicula europaea Cydonia oblonga Listera cordata Calvatia gigantea Dentaria glandulosa Psylla betulae Actea spicata Berteroa incana Acacia vera
61
6. !\"< " '/ ?# / ", =?"/` ~/}?/ ^#"'/ " ~/` {"("\< ""#/ (//: 1 Faba bona – :!B $%# Brassica rapa – !, >%# Sclerochloa dura – %*$&( ("("# Vicia ervilia – H$ )?>'$# Cochlearia armoracia – ! >%## Psylla rosae – $%. < Leptinotarsa decemlineata – &('$# E$ Apera spica-venti – *"&A >%## Erysiphe umbelliferarum – >) >"< Camelina allysum – E!# Ba$%# Pegomia betae – !%! B.$% < EchinochloS crus-galli – &($< >%#, B ,!%.* ,( Cuscuta viciae – %"?. <% Glycine soja – . $(& Melolontha melolontha – D%## Delia brassicae – ,(". < Artemisia absinthium – & !$# Vinca herbacea – :%!$ "%’.("# Ramularia betae – &.!. B.$ Nicotiana tabacum – A"A (,%E!# Spergula maxima – @,**&' %*&$# Angelica archangelica – /$ &!$('$# Coronilla varia – ’.>!&' B%("# Stipa pinnata – %& ,!(" Coronaria flos-cuculi – D>& ?%!" Zea mays – $> >%# Achillea millefolium – /**%!# >%## Diplodia zeae – /,&!. $$> Vicia cracca – H$ H#
62
3 Caragana frutex – $F%, B **> Atropa belladonna – :*& >%# Pulvinaria betulae – H*?. B**>% Tulipa albertii – A&', &'B*" Hedera helix – &AF >%## Achillea micrantha – /**%!# !B$%!"$%# Neottia nidus-avis – !>!%$ >%# Euphorbia lucida – &# B&($# Robinia pseudoacacia – B!!. >%#, B B!& $?!. Eurytoma caraganae – %("!E$ $?!G% Cladonia arbuscula – &!. &!(% Antennaria dioica – ".! &,$ %! Ciconia ciconia – *&*$ B!&# Talpa europaea – !" G%,*#('$# Typha latifolia – !> H$&("# 4 Picea abies – N& G%,*#('$, B (**$ Artemisia dracunculus – & *("%, B *(" Amorpha tremulae – :E$ ($%# ((!a dealbata – $?!. (!B&.(" Ostrya carpinifolia – *&*B >%## Frangula alnus – H &$, B %!&'<% Inula oculus-christi – # Campanula rapunculus – />%$ ,?*&' Aronia melanocarpa – !., B B ,&! Stromatina betulae – ""! B**>% Amanita caesarea – < *>. Sagittaria sagittifolia – "!&&(" >%## Pica pica – $ Gentiana paradoxa – & *>%## Salsola arbuscula – # **%%# 7. ^/` (#{/\{ '/'", "'{ ''""| = // ^?/~", #"?`/ " ?#, _/ $ /("( /'(/, " ’_?=< | ^|'}_.
63
& 6 § 17. / + %!! &*E"' !*$ &%! ! (**' , "$E *.$! !*$ E! , .$! % gen. sing. A"' >$!*. -i. *$ %!! &%! A"' % nom. sing. >$!*. us, -er: daucus, i m – $%; lupinus, i m – &A,; ager, agri m – ,&*; aper, apri m – $B. :!&'H!("' !*$!% -er (.$ ! ,$*"$!%) %"A"' -e- , %!!A%!. /*.$! !*$ -er (% B!&!!# *$&"! #E* * >("!A"'(.) >B*!A"' -e- , %!!A%!: puer, pueri m – <&,$. NB! >% **% " $F!%, .$! % nom. sing. A"' >$!*. -us, > >*. &*E"' E! . ,$&: malus, i f – .B&.; pyrus, i f – H; prunus, i f – (&% " !H!. / E! &*E"' "$E !*$: humus, i f – P"; crystallus, i f – $("&; methodus, i f – *"; diameter, tri f – !*" " *.$! !H!. %!!A%! !*$ E! A"' "$! E (! >$!*., .$ ! !*$ &%! . *$ %!! (**' A"' % nom. sing. >$!*. um, -on: folium, i n – &("$; triticum, i n – ,H*?.; taxon, i n – "$(; agropyron, i n – E".$. D$!*. -um G <$"* &. !*$!% &"('$ ,<E*., -on – &. !*$!% *?'$ ,<E*.. $& B!&!!# *$&"! %E%A"'(. B%! ): lycopersicum (lycopersicon), i n – ,! chamenerium (chamenerion), i n – !%-#. 1 2 nom. et gen. sing. et plur.
Nom. Gen.
Sing. m (f) n -us, -er -um, -on -i
64
Plur. m (f) n -i
-a -rum
4' 82 nom. et gen. sing. et plur. citrullus, i m – $%
Nom. Gen.
Sing. citrull-us – citrull-i –
Plur. citrull-i – citrull-rum –
lycopersicum, i n – ,!
Nom. Gen.
Sing. Plur. lycopersic-um – lycopersic-a – lycopersic-/ – lycopersic-rum –
D A %!!A %!!AA"'(. "$E ,$*"$ &%! !> >$!*. -us, -er " (**' !> >$!*. -um. 4' 82 7 nom. et gen. sing. et plur. ramus longus – % !&$
Nom. Gen.
Plur. ram-i long-i ram-rum long-rum #
Sing. ram-us long-us ram-i long-/
folium magnum – %*&$# &("$
Nom. Gen.
Sing. foli-um magn-um foli-i magn-i
Plur. foli-a magn-a foli-rum magn-rum #
NB! (B&% % (&! >%*" %!!A%. (&%(,&*' > !*$ %!!, .$! &*E"' E! . N$ % E* %!, ,$*"$ >EA"'(. > !*$ !, (&! " %!!$, &*
65
* %!!!. , %!!A%! !*$ ! ,$*"$ ""' !>! %!!$%! >$!*.. ,$&: Malus, i f – .B&. (domesticus, a, um – H!#) NB&. H. – Malus domestica. *$ malus %!!AG"'(. > %!!A, ,$*"$ domestica – > %!!A:
Nom. Gen.
Sing. Mal-us domestic-a 7! 6 Mal-i domestic-ae 7! 6
Plur. Mal-i domestic-ae 7! 6 Mal-rum domestic-rum 7! 6#
§ 18. & ;
*>&'""! , H" (<*F%. "%AA"'(. !E%!, !E%%! " %"!H'%%! !B (%! &". hybrida – ,!('). !B ,>A"'(. "$ (,(B: ) )&A (>% B"'$!%('$< "$(!%, F >’G! >$ “×”); B) %A >%A >! >$ “×” ,** *A; %) >%A >! ($* ,,( hybr. B hibr. (%! &". hybridus – !B#). >% "$(!< ?' !B!% E"' ,>"(. > ,A ,*)!$( notho- (n-): nothospecies (n-species) – "%, &* "! >$ “×” %&G"'(.. ' !E%! !B !$& * ,%"AA"' >% "$( > B"'$!%('$+ ,. <. >% E* B" ,*("%&* >"A )&A B >+$A (" >% B"'$!%('$< !%. D$ “×” ("%"'(. ,** !B%A >%A: Triticum aestivum × Secale cereale = × Triticale = × Triticale rimpaui (Wittm.) M'ntz.
*# >!& %"'(. > ,(!B$ + .<., = >.. "('$ B"! *$&". – .: +%('$# !%*("*", 1997. – . 31–34. 66
:"%! !B, .$ ,%&, *EA"' %! >%, ($&*! > !*! B ,!>%F " >$!*. -ara: Rhynchostylis × Acocentrum × Eucantha × Vanda = × Carrara. >% !E%%< !B!% E"' B" ,*("%&*! % > "$< %!"!%: Asplenium septentrionale (L.) Hoffm. × A. trichomanes L. = Asplenium septentrionale (L.) Hoffm. × trichomanes L. = Asplenium alternifolium Wulf. &! ,>A"'(. ! >% %"!H'%%< !B!%. '5 ' &'"! (&, .$ ,%&, A"' !B* ,<E*. ! &*E"' %!,%! (", B $&'"% ((ultivar %! &. CULTivated VARiety – $&'"# !>%). ."". “("” (“$&'"%”) * !%>* .$(' "$(! , % " (&! %"!H'%%. !' ( ') – ?* ($,!("' $&'"%%< (&, F A"' H"* ,<E*., .$! %!!>.A"'(. %! !H< ,*% >$, F >B*!A"'(. , >E*!.
(! !B! (", F ,<."' %! !G+ , B"'$!%, E"' B" %>*! > ,A $&*$"%+ >% (.$F !B !E%#) B $&*$"% *,!"*" (.$F !B !E%%#): × Triticale rimpaui – $&*$"% >% &. %(!< ("!% Triticum × Secale; Lilium × sulphurgale – %%# *,!"*" G $&*$"% *,!"*" &. %(!< ("!% %! (<*F%. L. regale × L. sulphureum. ! % >%< B"'$!%('$+ , !B %$("%A"'(. >$ “¡” " “¢” B E!# ,*("%$ B"'$!%('$+ , %"'(. ,*H. >% ("!% >>%# * G &"('$ ! >B*!A"' ,( ! %% % !" ((*&*$?!*). >% ("!% ,H"'(. > %*&$+ B$%, +< ,>A"' &,$ (,%EA"' ($*. cv. (%! cultivar – ("): Triticum aestivum ‘:*>("-1’ – H*?. ’.$ ‘:*>("-1’; Tulipa kaufmaniana Golden Sun – A&', ) Golden Sun; Camellia japonica × C. saluensis Danation – *&!. .,('$ × . (&*('$ Danation; Hedera helix cv. Miss Moror – &AF >%## cv. Miss Moror. %! ($&*$"%!) *,!"*" >%< ("!% >%&.G"'(. * >%". N$F >% ("!% &"('$!, " % " >EA"'(. > % >%: 67
Taxus baccata Prostrata – ( .!# Prostrata, B ) ,("*". " $E+ $&'" ($& ,<E*. E"' B’G%"(. > )&' >$ (B '7): Tulipa Lilyflowered Aladdin (L) A&', $&( !&!G?%!"!, (" Aladdin > , !>'$%!"< (L = &. Late); Begonia hybrida Elatior = B. × elatior hort. – :*!. !B , Elatior; hort. = hortulanorum, "B" ((*&*$?!+) (!%$!%. % >% (" !(""' %!("! , $&*$"% >% $&*$"%# *,!"*", %!("! !" ! !$ *G("?!+: Rosa Gloria Dei. HT. (F. Meilland, 1945), B Rosa Gloria Dei. L. (F. Meilland, 1945), B . &!. /*!. L. (F. Meilland, 1945): L. (HT). – L#!B! ". (Hybr. Tea). ?, )%. " ,>*. $&(!% ! , ("!% !>! &. $E+ $&'" # B%&AA"'(. %!,%!< )!.<. N$F % >%! $&'"+ (& ("+"' >$ “+”, * “×”, " #*"'(. , =7 5' – * (""*%#, %**""%# !B, .$# G *>&'"" >(". "$ !>< (&. * B%A"' !E%! " !E%%!, ,>*. +<!< ("!% "%AA"'(. &! >% (""*%< !B!% " +< ("!%. $ $&*$"%! >% " *,!"*" F*,&*< <* * ,%! >B!"(. > >% " *,!"*" (""*%< !B!% "< E* (&. ,$&: Syringa + correlata (Syringa × chinensis + S. vulgaris); Syringa + correlata (:>$ × $"#('$# + :. >%##); + Crataegomespilus dardsarii (Crataegus monogyna + Mespilus germanica); + Crataegomespilus dardsarii (&! "$%# + H& *('$).
68
@)
daucus, i m – $% citrullus, i m – $% helianthus, i m – (.H$ humlus, i m – <!&' lathyrus, i m – lupnus, i m – &A, napus, i m – B$% phaselus, i m – $%(&. raphnus, i m – *'$ crocus, i m – H), $$( aspargus, i m – <&$, (,E agropyron, i n – E".$ equisUtum, i n – <%F sorghum, i n – ( petroselnum, i n – ,*"H$ arrhenathrum, i n – #(
tritcum, i n – ,H*?. hordeum, i n – .!' pancum, i n – ,( allium, i n – ($, ?B&. anUthum, i n – $!, apium, i n – (*&* capscum, i n – ,**?' pisum, i n – < phleum, i n – ")!+%$ fagopyrum, i n – *$ gossypium, i n – B%%$ linum, i n – &' lycoperscum, i n – ,! solnum, i n – ,(&! Solanum tuberosum – $",&. trifolium, i n – $AH lolium, i n – ,E"?.
hyoscymus, i m – B&*$" rubus, i m – E, & philadelphus, i m – BH$, (%# E( alnus, i f – %!&'< carpinus, i f – B cornus, i f – $>& corylus, i f – &!F crataegus, i f – &! fagus, i f – B$ fraxinus, i f – .(* iuniprus, i f – .&!%*?' sambcus, i f – B> sorbus, i f – B ulmus, i f – %’.> taxus, i f – "(
malus, i f – .B&. morus, i f – H%$%?. padus, i f – **< cersus, i f – %H. pinus, i f – (( poplus, i f – ",&. prunus, i f – (&% pyrus, i f – H hypercum, i n – >%!B!# chenopodium, i n – &B lycopodium, i n – ,& lilium, i n – &!&!. polygonum, i n – !$, (,H gallium, i n – ,!*$ taraxcum, i n – $&'BB viburnum, i n – $&
69
! % 1. N$! !*$ &*E"' %!!? %*!"' ,$&. 2. >%!"' >$ !*$!% &%! ! (**' %!!. N$! >B!E("! A"' !*$ &%! ! (**' , %!!A%!? 3. N$! !*$ E! &*E"' %!!? N$ % %!!AA"'(.? 4. N$! ,$*"$ %!!AA"'(. > %!!A? 5. Y "$* !B? N$ ,>A"'(. +<! >% % B"!!# *$&"!? %*!"' ,$&. 6. Y "$* ("? 7. N$ B"!!# *$&"! ,>A"'(. >% ("!%: ) *&"('$!; B) &"('$!? 8. D ($&G"'(. ,% >% ("? 9. Y "$* (%! $&( (,)? N$ % ,>A"'(.? 10. Y "$* F*,&* <*? N$ ,>A"'(. +<! >%?
! 1. {'` ^(, "'/ = '=}"|, /("(, ^/'(/_< =/ ?#?^#=\_: lupinus, i m – &A, (albus, a, um – B!&#) hordeum, i n – .!' (sativus, a, um – ,(!%#) taxon, i n – "$( (novus, a, um – %#) humus, i f – P" (fecundus, a, um – A#) hyoscymus, i m – B&*$" (niger, gra, grum – #) prunus, i f – (&% (domesticus, a, um – H!#) agropyron, i n – E".$ (cristatus, a, um – *B!("#) alnus, i f – %!&'< (ruber, bra, brum – *%#) 2. "}/` ^"#`< "/" ^#"'= (//, ~==< ? /'^/'`: 1 1. ' E%"#
a) Linum flavus b) Linum flava c) Linum flavum
2. $% ,(!%
a) Daucus carota b) Daucus sativa c) Daucus sativus 70
3. H H.
a) Pyrus domesticus b) Pyrus domestica c) Pyrus domesticum 2 a) Lathyrus tuberosus b) Lathyrus tuberosa c) Lathyrus tuberosum a) Trifolium borysthenica b) Trifolium borysthenicum c) Trifolium borysthenicus a) Cerasus fruticosus b) Cerasus fruticosum c) Cerasus fruticosa
1. L B&'B("
2. AH !,%('$
3. H. $F%
3 a) Citrullus lanatum b) Citrullus lanata c) Citrullus lanatus a) Sorbus melanocarpus b) Sorbus melanocarpa c) Sorbus melanocarpum a) Hypericum montanus b) Hypericum montana c) Hypericum montanum
1. % >%##
2. B ,&!
3. D%!B!# !('$#
4 a) Malus pumilus b) Malus pumila c) Malus pumilum a) Lilium aurea b) Lilium aureum c) Lilium aureus a) Rubus caesius b) Rubus caesia c) Rubus caesium
1. NB&. $&$%
2. !&!. >&"("
3. E (>
71
3. !#"'/` #"?` (: 2
1
$% ,(!% ! +("!%# N!' ,!E# < ,(!%# A, B!&# ' "$&("# H*?. ,&'('$ (&! # L($ ,(!%# E"?. E("$ L >,H ,$&* &*"" &!"!# *$ ""('$
H*?. "%* .H$ !# *"H$ $*.% N!' ,(!%# )!+%$ !('$ *&* ,< A, %>'$&("# B B!& !&*?!. ,H*?! )*"*$ <*&A >*&'?! $+('$! AH >&"(" &'"*!. $%(&! :$ B!&# *,"!. ,! L*($ ,(!%#
4
3
** >%## H. $F% @%$%?. B!& !&'< *% &! $+('$# %F &!(%#
($ (,&. "*".) :> D%!B!# H("$# :&&% ,&.("# &$ ,"%# ,".$ G%,*#('$# ")" ,G# *' &!(% :(& B%(" (&$ (!B&.(" (&A$ E%"#
,&. :$ &!(%# ( (B!('$ ’.> H("$# H H. !*$ >,H# ( .!# & (&% >&) , B"$%!"$% & B&%%# * E%"# <?%!" &!(%# ,&'?. G%,*#('$ &'BB *!%B$
E H("$ :A .,('$ ($ (,%E. (+("!%)
72
4. !#"'/` ="?` (, ~/` {"("\< ""#/ (//, ="}/` ?^?/~ "}_ '{ ^/": 2 1 Fagopyrum esculentum Phaseolus coccineus apsicum annuum Sambucus nigra Pisum fulvum Hyoscyamus niger Coriandrum sativum Allium porrum Lupinus polyphyllus Macrosporium solani Synchytrium endobioticum Rheum palmatum Contarinia tritici Xanthium spinosum Solanum melongena Humulus lupulus Mycosphaerella linorum
Solanum tuberosum Lupinus luteus Daucus carota Panicum miliaceum Brassica napus Sonchus oleraceus Allium sativum Morus nigra Polygonum convolvulus Psylla pruni Bruchus pisorum Triticum monococcum Cuscuta trifolii Gossypium herbaceum Hordeum distichum Apion pisi Cerasus fruticosa
4
3
Fagus grandifolia Agelastica alni Populus alba Viburnum opulus Taphrina pruni Rubus idaeus Chamenerium angustifolium Artemisia absinthium Amaranthus (audatus Helleborus niger Oxycoccus quadripetalus Sorbus taurica Thymus serpyllum Cyperus esculentus Partenocissus quinquefolia Corylus avellana
Alnus glutinosa Veratrum nigrum Frangula alnus Crataegus monogyna Cenangium ulmi Aconitum nemorosum Elaeagnus angustifolia Achillea millefolium Exobasidium oxycocci Vaccinium myrtillus Rhamnus cathartica Cytisus ruthenicus Helichrysum arenarium Ulmus suberosa Hypericum perforatum Prunus spinosa
73
5. !#"'/` #"?`/ " {/~'/ " ?/, ="}/` ?^?~ | ^"\_: 1 Triticum aestivum × Secale cereale = × Triticale Mentha aquatica × M. spicata = M. × piperita Trifolium hybridum Quercus × undulata Cucumis sativus ‘!E('$#’ Solanum tuberosum ‘’G’ 2 Fragaria virginiana × F. chiloensis = F. ananassa Prunus spinosa × P. divaricata Ficus carica × F. pumila = F. pumila-carica Petunia hybrida Capsicum annuum ‘:&('$#’ Lycopersicum esculentum ‘.$’ 3 Aralia japonica × Hedera helix Ilex × pubescens = I .× subalbescens Persica vulgaris × Armeniaca vulgaris Solanum melongena ‘)*,&'('$#-105’ Malus domestica ‘ "!%$’ 4 Helichrysum graveolens × H. polyphyllum Cerasus arenaria × Prunus spinosa Triticum durum × Elytrigia intermedia Pyrus domestica ‘&% $+('$’ Melo sativus ‘&(,?.’ 6. ^/` (#{/\{ '/'", "'{ ''""| = // ^?/~", #"?`/ " ?#, _/ $ /("( /'(/, " ’_?=< | ^|'}_.
74
& 7 § 19. / "*"'+ %!! &*E"' !*$ %(!< !%, .$! % gen. sing. A"' >$!*. -is, % nom. sing. – !>! >$!*.: n f m lens – olus – Nom. sing. cucumis – cucumeris – lentis – olris – Gen. sing. D&*E %! $!&'$("! ($&!% >% ! % %!!$< !*$ %!! ,!&.A"'(. !%($&%! ! *!%($&%!. *$ %!!
*!%($&%! % gen. sing. A"' ($& B!&'H*, !E nom. sing.: Nom. sing. flos – Gen. sing. flo-ris –
!%($&%! % nom. et gen. sing. A"' $% $!&'$!("' ($&!%: Nom. sing. vi-tis – Gen. sing. vi-tis –
B!&'H("! !*$!% %!! ,$" (% * >B!G"'(. > (%A >% %!!$ , " (&%$%!# )! !*$ ,G"'(. >$!*. gen. sing. > ("A (%, % .$!# %!B&(. >!. /&. " FB %>" (% !*$ %!!, (&! ,("%" # ) gen. sing. ! %!$" >$!*. -is: &%$% )
Gen. sing.
radix, cis f – $!' rhizma, tis n – $**%F* onobrychis, dis f – *(,?*" medicgo, nis f – &A?*
radc-is rhizomt-is onobrychd-is medicagn-is
(% radcrhizomtonobrychdmedicagn-
§ 20. ! % D&*E %! >$!*. (% !*$ %!! A"' " ", %!!A%.: ,&(#, &(# ! !H#. D 7' ", %!!AA"'(. *!%($&%! !*$ %(!< !% > (%A ,&(#: 75
cucmis, ris m – !$ ((% (ucumr-) frutex, cis m – $F ((% frutc-) radix, cis f – $!' ((% radc-) agrostis, dis f – !"&?. ((% agrostd-) tuber, ris n – B&'B ((% tubr-). D ", %!!AA"'(. !*$ (**' , .$! % nom. sing. A"' >$!*. -al, -ar, -e: animal, lis n – "% cultivar, ris n – (" secale, is n – E". D > ", %!!AA"'(.: a) *!%($&%! !*$ %(!< !% > (%A % ,&(<: mons, montis m – ((% mont-) lens, lentis f – (*%?. ((% lent-) os, ossis n – $!("$ ((% oss-); b) !%($&%! !*$ %(!< !%, .$! % nom. sing. A"' >$!*. -is, -es: caulis, is m – ("*B& vitis, is f – % ribes, is n – (. <7 82 ^
(
!{#?<
*!%($&%! %(!< !% > (%A ,&(# **' , .$! % nom. sing. >$!A"'(. -al, -ar, -e a) *!%($&%! %(!< !% > (%A % ,&(<; b) !%($&%! %(!< !%, .$! % nom. sing. A"' >$!*. -is, -es
#?<
/"<
D&*E %! ", !*$ %!! A"' ,*%! >B!E("! %!!A%!. /&. " FB ,%!!." !*$ %!!, *B$!*., %&("%! ",.
76
1 2 nom. et gen. sing. et plur.
m Nom. Gen.
Sing. f // -is
n
Plur. m, f n -es -a (-ia) -um (-ium)
E$< %."'(. >$!*. &( " !H ",!% %!!A%..
82 0' 7 :!&'H!("' !*$!% %!! %!!AG"'(. > ,&( ",. *$ &%! ! E! A"' nom. plur. (,!&'* >$!*. -es, !*$ (**' – >$!*. -a. gen. plur. !*$ %(!< !% A"' >$!*. -um. 4' 82 7' 7 nom. et gen. sing. et plur. flos, floris m – $%!"$
Nom. Gen.
Sing. flos – flor-is –
Plur. flor-es – flor-um –
radix, icis f – $!'
Nom. Gen.
Sing. radix – radic-is –
Plur. radic-es – radic-um –
tuber, eris n – B&'B
Nom. Gen.
Sing. tuber – !! tuber-is – !!
Plur. tuber-a – !! tuber-um – !! 77
7 *$ (**' , .$! &*E"' &( ",, % nom. plur. A"' >$!*. -ia, % gen. plur. – >$!*. -um. 4' 82 7 nom. et gen. sing. et plur. animal, alis n – "% Plur. animal-ia – animal-ium –
Sing. animal – animal-is –
Nom. Gen.
> 7 !!A%. !*$!% !H ", %!!>.G"'(. %! ,&( ", >$!*. gen. plur. -ium ( !*$!% ,&( ", >$!*. gen. plur. -um). 4' 82 > 7 nom. et gen. sing. et plur. avis, is f – ,"<
Nom. Gen.
Plur. av-es – # av-ium – #
Sing. avis – # av-is – #
os, ossis n – $!("$
Nom. Gen.
Plur. oss-a – oss-ium –
Sing. os – oss-is –
>E*! ,$*"$!% ,*H+ , > !*$ %!! " , %!!A%! (&%(,&*' (&! ,’."", F >$!*. !*$!% ! ,$*"$!% * >B!A"'(.. ,$&: frutex, icis m – $F (minutus, a, um – &*'$#) &*'$# $F – frutex minutus. 78
*$ frutex %!!AG"'(. > ,&( ", %!!, ,$*"$ minutus – > I %!!A:
Nom. Gen.
Sing. frutex minut-us ' frutic-is minut-i '
Plur. frutic-es minut-i ' frutic-um minut-orum # '
Arbor, oris f – **% (altus, a, um – %($#) ($* **% – arbor alta. *$ arbor %!!AG"'(. > ,&( ", %!!, ,$*"$ alta – > %!!A:
Nom. Gen.
Sing. arbor alt-a arbor-is alt-ae
Plur. arbor-es alt-ae arbor-um alt-arum #
Cultvar, ris n – (" (novus, a, um – %#) %# (" – cultivar novum. *$ ult@var %!!AG"'(. > &( ", %!!, ,$*"$ novum – > I %!!A:
Nom. Gen.
Sing. (ultivar nov-um (ultivar-is nov-i
Plur. (ultivar-ia nov-a (ultivar-ium nov-orum #
§ 21.
>$A !*$!% %!! G <$"*! >$!*. nom. sing.: Masculinum
Femininum
Neutrum
-o, -or, -os, -er, -ex, -es ( )
-as, -is, -es (!%($&%!), -s, -x, -do, -go, -io
-e, -en, -al, -ar, -ma, -ur, -us
79
' / %!! &*E"' !*$ &%! , .$! % >% " % %!!$< A"' "$! >$!*.: Nom. sing.
Gen. sing.
-o
-nis -nis -ris -ris -ris -tis -tis -cis
-or -os -er -es (*!%($&%!)
-ex
$& homo, homnis – &A melo, melnis – . color, colris – $&! flos, flris – $%!"$ passer, passris – B*?' stipes, stiptis – !E$ paries, paritis – ("!$ cortex, cortcis – $
NB! /*.$! !*$ %!! !> >$!*. &%! &*E"' E! B (**' : femininum -or: arbor, ris f – **% -es: abies, tis f – .&?.; seges, tis f – ,(!% -ex: rumex, cis f – F%*&'; carex, cis f – ($ neutrum -er: acer, acris n – $&*; papver, ris n – $; piper, ris n – ,**?'; tuber, ris n – B&'B
; ' / %!! &*E"' !*$ E! , .$! % >% " % %!!$< A"' "$! >$!*.: Nom. sing.
Gen. sing.
$&
-as -is
-tis -is -dis -is
varietas, variettis – !>% vitis, vitis – % agrostis, agrostdis – !"&?. feles, felis – $!H$
-es (!%($&%!)
80
-s (,!(&. ,&()
-x -do -go -io
glans, glandis – E&' lens, lentis – (*%?. salix, salcis – %*B longitudo, nis – %E medicago, nis – &A?* divisio, nis – %!!&
-ndis -tis -cis -nis -nis -nis
NB! /*.$! !*$ %!! !> >$!*. E! &*E"' &%! B (**' : masculinum -as: mas, maris m – &%!$, (*?'; -is: cucumis, ris m – !$; caulis, is m – ("*B&; canis, is m(f) – (B$; piscis, is m – B; vermis, is m – *%’.$, <B$; -do: ordo, nis m – ,.$, . ( ); neutrum -is: ribes, is n – (.
' ' / %!! &*E"' !*$ (**' , .$! % >% " % %!!$< A"' "$! >$!*.: Nom. sing.
Gen. sing.
-e -en -al -ar -ma -ur -us
-is -nis -lis -ris -tis -ris -ris -ris
$& secle, seclis – E" gramen, gramnis – >&$ animal, animlis – "% cultvar, cultivris – (" rhizma, tis – $**%F* sulfur, sulfris – (!$ nemus, nemris – #, !B% genus, genris – !
NB! /*.$! !*$ %!! !> >$!*. (**' &*E"' &%! : -us: lepus, oris m – >G?'; mus, muris m – H. 81
@)
cucmis, ris m – !$ melo, nis m – . agrostis, dis f – !"&?., ,&'%?. bromopsis, dis f – ("$&( lens, lentis f – (*%?. mays, madis f – $$> papver, ris n – $ rhoeas, rhoedis f – $# $ atrplex, cis f – &" cappris, is f – $,*( ribes, is n – ( dactlis, dis f – .("?. physlis, is f – )!>&!( eragrostis, dis f – (."$ borgo, nis f – !$
medicgo, nis f – &A?* cannbis, is f – $,&! vitis, is f – % sinpis, is f – !?. colocynthis, dis f – $&?" rumex, cis f – F%*&' plantgo, nis f – ,E$ onobrychis, dis f – *(,?*" secle, is n – E" cicer, ris n – ", < piper, ris n – ,**?' istis, dis f – %# tagUtes, is f – B%?! arbis, is f (*?' bellis, dis f – ("$"$ eleochris, dis f – (".
abies, abitis f – .&?. acer, acris n – $&* adnis, dis m – ?%!" berberis, dis f – BB( salix, cis f – %*B bidens, entis f – ** carex, cis f – ($ amaryllis, dis f – &!( digitlis, is f – ,*(".$ iuglans, ndis f – !< myostis, dis f – *>B$ dryoptris, dis f – !,"*( cycas, dis f – (%$ stachys, dis f – ("*?' corydalis, dis f – .(" phragmtes, is f – **"
larix, cis f – tussilgo, nis f – ,!B!& solidgo, nis f – >&"H$ clemtis, dis f (clematitis, dis f) – &!( oxalis, dis f – $%(*?. orchis, dis f – >>&*?' phlox, phlocis f – )&$( ilex, cis f – ,B iris, irdis f – ,!%$ rhus, rhois f – (< tragopgon, onis m – $>*&'?! calamagrostis, dis f – $$ cyclamen, inis n – ?$&* aphis, dis f – ,,*&?. avis, is f – ,"<
82
! % 1. 2. 3. 4. 5.
N$! !*$ &*E"' %!!? L %!!>.A"'(. *!%($&%! !*$ %! !%($&% N$ %>G"'(. ,$" (% !*$!% %!!? .$! ", ,!&.A"'(. !*$ %!!? N$! !*$ %!!AA"'(. > ,&( ",, .$! – > &(, .$! – > !H? >%!"' %!!$%! >$!*. $E ",. 6. N$! >$!*. A"' !*$ %!! &%! ? %*!"' ,$&. >%!"' %."$. 7. N$! >$!*. A"' !*$ %!! E! ? %*!"' ,$&. >%!"' %."$. 8. N$! >$!*. A"' !*$ %!! (**' ? %*!"' ,$&. >%!"' %."$.
! 1. "\ ?= / ^ /'(/"_ /(/ /'(/: 1
2
flos, floris m ribes, is n radix, icis f lens, lentis f secale, is n
rumex, icis f cannabis, is f acer, aceris n mays, maydis f cultivar, aris n
3 vitis, is f cortex, icis m animal, alis n sinapis, is f papaver, eris n
4 urocystis, is f stamen, inis n solidago, inis f !uglans, glandis f nuphar, aris n
2. "\ /'(/ /(/ /'(/, ^#"'/` ="?` (: 1 florum caulis olera plantagines tuberum
2 colocynthis cucumerum arbores berberis caulium
3 semina melasomatis vitis filices animalia
4 avium leguminis claviceps exemplaria maydis
3. {'` ^(, "'/ '=}"|, /("(, ^/'(/_< =/ ?#?^#=\_: flos, floris m – $%!"$ (albus, a, um – B!&#) 83
filix, icis f – ,,"' (silvaticus, a, um – &!(%#) gramen, inis n – >&$ (annuus, a, um – !#) secale, is n – E" (montanus, a, um – !('$#) iuglans, ndis f – !< (niger, gra, grum – #) ribes, is n – ( (ruber, bra, brum – *%#) nuphar, aris n – &*$ (luteus, a, um – E%"#) 4. "}/` ^"#`< "/" ^#"'= (//: 1 a) Melo sativa b) Melo sativus c) Melo sativum a) Onobrychis petraea b) Onobrychis petraeum c) Onobrychis petraeus a) Papaver somnifer b) Papaver somniferum () Papaver somnifera
1) /. ,(!%
2) (,?*" ($*&'#
3) $ ("%#
2 a) Vitis vinifer b) Vitis vinifera c) Vitis viniferum a) Tragopogon ucrainicum b) Tragopogon ucrainica () Tragopogon ucrainicus a) Ribes aureus b) Ribes aurea c) Ribes aureum
1) (,%E!#
2) >*&'?! $+('$!
3) >&"("
3 a) Rumex acetosus b) Rumex acetosum c) Rumex acetosa a) Acer velutina b) Acer velutinum c) Acer velutinus
1) Y%*&' $(&#
2) &* B<"("#
84
3) *($ $*.%#
a) Potamogeton crispus b) Potamogeton crispa () Potamogeton crispum 4 a) Agrostis albus b) Agrostis alba c) Agrostis album a) yclamen persicum b) yclamen persica c) yclamen persicus a) Clematis rectus b) Clematis rectum () Clematis recta
1) !"&?. B!&
2) $&* ,*('$#
3) !( ,.#
5. !#"'/` #"?` (: 1
2 ,&! ,(!%! % $&?" E$ &?*"%# (,?*" ,(!%# *B "%’.("
($ ,&'(" /. ,(!% >*&'?! !,%('$! $ (!%# :E& *(
("& $$> # $(&'
!$ ,(!%# " ,(!%* (,%E!# !"&?. (B A?* ,(!% ,*( "%’.("! !%$ "$&("! O!>* $$> ($
4
3
($ (" N&?. (B!('$ ,*(".$ %*&$$%!"$% **&*( .,('$ *>B$ &!(% LB%?! "$&("!
(B!('$ &* ""('$# *B B!& >,H L** ">!&' !< *?'$# 85
*B ,,*&.(" L("*?' &!(%# %(*?. ,.(". (*%,*?? ( DG?' G%,*#('$#
D>&*?' ,&.("# !B!& >%## B ("&("#
($ ,&'(" **&*( .,('$
6. !#"'/` ="?` (, ~/` {"("\< ""#/ (//: 2
1
Agrostis gigantea Ribes rubrum Septoria graminis Medicago falcata Zea mays Vitis vinifera Bruchus lentis Olpidium radicis Cicer minutum Erysiphe graminis Opomyza florum Aphis gossypii
Medicago romanica Papaver rhoeas Plantago media Cucurbita pepo Contarinia medicaginis Bidens tripartita Secale vavilovii Dactylis glomerata Claviceps purpurea Onobrychis petraea Bromopsis inermis Arachis hypogaea
4
3
Acer saccharinum Paris quadrifolia Bidens cernua Larix polonica Digitalis purpurea Phellinus abietis Solidago virgaurea Corydalis cava Cyclamen europaeum Melasoma populi Iris sibirica Vulpes vulpes
Picea abies Rhytisma acerinum Plantago lanceolata Oxalis stricta Iuglans cinerea Pulvinaria vitis Dryopteris filix mas Carex pilosa Cycas revoluta Bellis perennis Clematis integrifolia Impatiens parviflora
7. ^/` (#{/\{ '/'", "'{ ''""| = // ^?/~", #"?`/ " ?#, _/ $ /("( II /'(/, " ’_?=< | ^|'}_. 86
& 8 § 22. ! N$ % %E* !>&(. > § 12, ,$*"$ %!! ,!&.A"'(. " ,!, >&*E %! $!&'$("! >$!*' nom. sing.: 1) ,$*"$ > "' % >$!*.: % (m) (f) (n) -er -is -e campester – ,&'%#, campestris – ,&'%, campestre – ,&'%* silvester – &!(%#, silvestris – &!(%, silvestre – &!(%* &%$% ): (ampester, stris, stre – ,&'%# silvester, stris, stre – &!(%#; 2) ,$*"$ > % % >$!*.: % (m, f) (n) -is -e vulgaris – >%##, >%#, vulgare – >%#* fficinalis – &!$('$#, &!$('$, officinale – &!$('$* &%$% ): vulgaris, e – >%## officinalis, e – &!$('$#; 3) ,$*"$ > % >$!*., (,!&' &. %(!< "'< !%: , % , (m, f, n) -r / -s / -5 sempervirens – %!>*&*#, %!>*&*, %!>*&** praecox – !#, ., G.
(&%$ "$! ,$*"$ %."'(., .$ ! !*$, !> >>*. % %!!$: sempervirens, entis – %!>*&*# praecox, ocis – !#. $*"$ %!! *>&*E %! $!&'$("! %< >$!*' %!!AA"'(. > &( ", %!!. $*"$ &%! ! E! A"' nom. plur. (,!&'* >$!*. -es, ,$*"$ (**' – >$!*. -ia. gen. plur. ,$*"$ %(!< !% A"' >$!*. -um.
87
4' 82 7' nom. et gen. sing. et plur. silvester, stris, stre – &!(%#
Nom. Gen.
Sing. Plur. m f n m, f n silvester silvestris silvestre silvestr-es silvestr-ia silvestr-is silvestr-ium vulgaris, e – >%##
Nom. Gen.
Sing. m, f n vulgaris vulgare vulgar-is
Plur. m, f n vulgar-es vulgar-ia vulgar-ium
praecox, ocis – !#
m Nom. Gen.
Sing. f n praecox praecoc-is
Plur. m, f n praecoc-es praecoc-ia praecoc-ium
D >>$ ,$*"$!% %!! > % >$!*. %!!AA"'(. "$E !G,$*"$ "*,*!H' ( $"% (": repens, entis – ,%>#, urens, entis – E&$#, nutans, antis – ,$&# " !. >E*! ,$*"$!% %!! > !*$ " , %!!A%! (&%(,&*' (&! ,’."", F >$!*. !*$!% ! ,$*"$!% E"' * >B!"(.. ,$&: $% (& – planta pabularis. *$ planta %!!AG"'(. > %!!A, ,$*"$ pabularis – > &( ", %!!:
Nom. Gen.
Sing. plant-a pabular-is plant-ae pabular-is
Plur. plant-ae pabular-es plant-arum pabular-ium #
88
§ 23. ! ! !
&"('$!# %! .$!(! ,$*"$ A"' " (",*! ,!%..: >%##, %F# ! #%F#. 1= 7 F# (",!' ,$*"$!% "%AG"'(. H&.< %. (% ,$*"$ ()!$( -ior (&. &%! " E! ) B ()!$( -ius (&. (**' ). &\"<< ?=^/` altus, a, um brevis, e simplex, icis
?" altbrevsimplic-
< ?=^/` m, f n altior altius ', ' ' brevior brevius 6, 6 6 simplicior simplicius 6, 6 6
$*"$ %F (",*! %!!AA"'(. .$ !*$ ,&( ", %!!, , ?' %!!$%! >$!*. A"'(. (% ,$*"$, .$ >B!G"'(. > )A &%! ! E! % nom. sing. 4' 82 7' = 7 nom. et gen. sing. et plur. Sing. Nom. Gen.
m, f altior
Plur. m, f n altior-es altior-a altior-um
n altius altior-is
= 7 #%F# (",!' ,$*"$!% "%AG"'(. H&.< %. (% ,$*"$ >%# (",*. ()!$( -issim- ! %< >$!*': -us (&. &%! ), -a (&. E! ), -um (&. (**' ).
89
&\"<< "<< ?=^/` ?" ?=^/` m f n altissimum altissimus altissima altaltus, a, um ' ' ' brevissimum brevissimus brevissima brevbrevis, e 6 6 6 simplex, icis simplic- simplicissimus simpicissima simplicissimum 6 6 6 $*"$ % #%F (",*! %!!AA"'(. > >>$ ,$*"$!% – %!!. 4' 82 7' = 7 nom. et gen. sing. et plur.
Nom. sing. Gen. sing. Nom. plur. Gen. plur.
m altissim-us altissim-i altissim-i altissim-orum
f altissim-a altissim-ae altissim-ae altissim-arum
n altissim-um altissim-i altissim-a altissim-orum
§ 24. ! ! ! 1. $*"$, .$! >$!A"'(. -er, "%AA"' #%F# (",!' > ,A ()!$( -rim-, .$# G"'(. ) nom. sing. &%! " %< >$!*' -us, -a, -um: ruber, bra, brum – ¤ ruber-rimus, a, um pulcher, chra, chrum – ¤ pulcher-rimus, a, um. 2. @!("' ,$*"$!% -ilis, -ile "%AA"' #%F# (",!' > ,A ()!$( -lim-, .$# G"'(. (% ,$*"$ >%# (",*., " %< >$!*' -us, -a, -um: facilis, e – ¤ facillimus, a, um gracilis, e – ¤ gracillimus, a, um humilis, e – $ ¤ humillimus, a, um simil!s, e – ! ¤ simillimus, a, um dissimilis, e – ! ¤ dissimillimus, a, um difficilis, e – % ¤ difficillimus, a, um.
90
3. ’."' ,$*"$!% "%AA"' (",*! ,!%.. %! !>< (% ((,&*"%! (",*! ,!%..):
&\"<< ?=^/` bonus, a, um !, # 6 malus, a, um magnus, a, um parvus, a, um multus, a, um
< ?=^/`
"<< ?=^/`
melior, melius 6, ' peior, peius 6 maior, maius !6 minor, minus 6 plures, plura 6
optimus, a, um 6, ' pessimus, a, um 6 maximus, a, um !6 minimus, a, um 6 plurimus, a, um 6
B!&!!# *$&"! ,$*"$ %F # #%F (",*!% E"' %E%A"'(. % >*! >%# (",*.: ucurbita maxima – B> %*&$# Vinca minor – :%!$ &#.
@)
orientalis, e – (*&*# perennis, e – B"!# biennis, e – %!# humilis, e – >'$# hiemalis, e – >%# vernalis, e – %*(.# autumnalis, e – (!!# aestivalis, e – &!"!# praecox, ocis – !#
campester, stris, stre – ,&'%# silvester, stris, stre – &!(%# paluster, stris, stre – B&"# rupester, stris, stre – ($*&'# lacuster, stris, stre – >*# acer, acris, acre – +$#, ("# vulgaris, e communis, e – >%## trivialis, e arvensis, e arvalis, e – ,&'%# agrestis, e pratensis, e – &# officinalis, e – &!$('$# tenuis, e – "$# dulcis, e – (&$# 91
pabularis, e – $%# cerelis, e – <&!B#, ,(!%# rivlis, e – !$%# fraglis, e – &$# graclis, e – ("$# utlis, e – $(# hortensis, e – (%# nemorlis, e – !B%# viminlis, e – &>%#, ,",!B#
simplex, icis – ,("# pubescens, entis – ,<("# graveolens, entis suaveolens, entis – >,H#, fragrans, antis ,<# repens, entis – ,%># nocens, entis – H$!&%# arborescens, entis – **%’.("# splendens, entis – B&($# sempervirens, entis – %!>*&*#
! % 1. .$! ,!, ,!&.A"'(. ,$*"$ %!!? >%!"' +< %! >$!*.. 2. N$ %."'(. (&%$< ,$*"$ > % >$!*.? 3. D .$ ", %!!AA"'(. ,$*"$ %!!? 4. N$ "%AA"'(. ): ) %F (",*.; B) #%F (",*. ,!%.. ,$*"$!%? 5. N$ "%AA"' ) #%F (",*. ,$*"$, F >$!A"'(. er? 6. N$! ,$*"$ -ilis "%AA"' ) %F (",*. * > >&' ,%&? 7. Y "$* (,&*"%! (",*! ,!%..? N$! ,$*"$ "%AA"' (",*! ,!%.. %! !>< (%? 8. N$ %!!AA"'(. ,$*"$: ) %F (",*!; B) #%F (",*!? 9. N$ %E%A"'(. ,$*"$ %F # #%F (",*.< B!&!!# *$&"!?
! 1. "\, ' _ {=^ "#}"` ^( /'(/, "}/` | /': 1 pabularis praecox silvester commune perennis
2
3 acris nocens biennis laevis sempervirens
borealis campestris viridis simplex pratense 92
4 fragilis bicolor pubescens suaveolens orientalis
2. {'` ^( /'(/ /("(, ^/'(/_< =/ ?#?^#=\_: cuscuta, ae f – ,%"?. (campester, stris, stre – ,&'%#) lathyrus, i m – (pratensis, e – &#) secale, is n –E" (cerealis, e – ,(!%#, !. “<&!B#”) malus, i f – .B&. (silvester, stris, stre – &!(%#) trifolium, i n – $AH (repens, entis – ,%>#) carex, icis f – ($ (praecox, ocis – !#) 3. !#"'/` #"?` (: 2
1
!, ,<# H!# >*&*# $&#$ ,&'%! O!")" *B*>,* :.$ >%## !"&?. "$ *%!' &!$('$# %F ,&'%#
$ >%# &# (&$# %$&'%* ’." ,&'%
%(&. >%# < ,&'%# ' B"!# )!+%$ "$ N!' >%## AH & *&* ,< $!?*( >%# & >%## ,&! *&'! %*B!E?. ,&'% $ (
4
3
,&. ,!!&'
"$ +$# $! &# *%?%!" &!$('$# O!&$ % :**> ,<(" L**$ >*&*# : >%#* %!&" !$%# :B( ($ $"#('$ % &!$('$#
&* ,&'%# E >%#* ?%!" %*(.# :$%?. &!$('$ &*! B&" ,( %!>*&*# *$ ’.$ &" (%# ( $F%# $!" ("$# 93
4. !#"'/` ="?` (, ~/` {"("\< ""#/ (//: 2
1
Setaria viridis Phleum pratense Linaria vulgaris Rheum officinale Avena sterilis Nigella arvensis Pisum humile Fusarium nivale Trifolium pratense Consolida arvensis Vitis silvestris Foeniculum vulgare
Secale silvestre Triticum vulgare Cyrsium arvense Poa trivialis Equisetum hiemale Anethum graveolens Alopecurus pratensis Erysiphe communis Malus praecox Polygonum aviculare Salvia pratensis Centaurea sumensis
4
3
Ulmus laevis Polygonatum officinale Chamomilla suaveolens Syringa vulgaris Hepatica nobilis Thuia occidentalis Myosotis palustris Sequoia sempervirens Phragmites communis Populus canadensis Pulsatilla nigricans Salvia pratensis
Fagus orientalis Ranunculus acer Trifolium arvense Pyrus communis Salix fragilis Veronica officinalis Shizandra chinensis Parnassia palustris Fragaria viridis Armeniaca vulgaris Thalictrum simplex Cupressus sempervirens
5. "\ ?=^/` ^/__ ^(/: 1
2
3
4
altior longius medius minimus
optimus similius tenuis humilior
luteus altius maximus longissimus
maius maialis simplicior brevissimus
94
6. /' "'| ^(/ =/` < " "<< ?=^/ ^/__: longus, a, um – %# niger, gra, grum – # humilis, e – >'$# acer, acris, acre – ("#
magnus, a, um – %*&$# gracilis, e – ("$# teres, etis – $&# viridis, e – >*&*#
7. {'` ^( /("(, ^/'(/_< =/ ?#?^#=\_: spica, ae f – $&( (densior, ius – ("!H#) (aulis, is m – ("*B& (longior, ius – %H#) folium, i n – &("$ (maximus, a, um – #B!&'H#) 8. !#"'/` ~/(/"#`/ " ?# ="?` (, "\ ?=^/` ^/__ ^(/: 2
1
Plantago maior Fraxinus excelsior Vinca minor Rubus hirtissimus Pisum elatius Iris flavissima Stipa pulcherrima Tropaeolum maius Lotus angustissimus
Linum usitatissimum Cucurbita maxima Stipa pulcherrima Arrhenatherum elatius Melica altissima Anthyrrium maius Panicum patentissimum sphodeline tenuior Ocimum gratissimum
4
3
Corylus maxima Pulmonaria molissima Primula elatior Euphorbia gracillima Geum minus Alchimilla hirsutissima Jasminum odoratissimum Tropaeolum minus Chelidonium maius
Medicago minima Oryza glaberrima Plantago maxima Rosa spinosissima Rhinanthus maior Juniperus foetidissima Aspidistra elatior Centaurium minus Ailanthus altissima 95
& 9 § 25. V / *"%*"+ %!! &*E"' !*$ &%! ! (**' , "$E *.$! !*$ E! , .$! % gen. sing. A"' >$!*. -us. *$ IV %!! &%! ! E! nom. sing. A"' >$!*. -us: fructus, us m – ,&!; lacus, us m – >*; quercus, us f – B; tribus, us f – "B ( ). *$ (**' % nom. sing. A"' >$!*. -u: cornu, us n – !, genu, us n – $&!. *$ pinus – ((, platanus – ,&", cupressus – $,( " *.$! !H! E"' %!!A%"(. .$ > A, "$ ! > *"%*"A %!!A: pinus, i (us) f; platanus, i (us) f; cupressus, i (us) f.
1 2 V nom. et gen. sing. et plur. Sing. Nom. Gen.
m (f) -us
n -u -us
Plur. m (f) n -us -ua -uum
4' 82 V nom. et gen. sing. et plur. fructus, us m – ,&!
Nom. Gen.
Sing. fruct-us – fruct-us –
Plur. fruct-us – fruct-uum –
cornu, us n – !
Nom. Gen.
Sing. corn-u – corn-us –
Plur. corn-ua – corn-uum –
96
§ 26. V / ,’."+ %!! &*E"' *%*&$ , !*$!% E! , .$! % nom. sing. A"' >$!*. -es, % gen. sing. – -ei (-?i – ,!(&. &( ! -@i – ,!(&. ,&(): species, Ui f – % ( ); fcies, Ui f – B&., ,%*<.; res, ri f – (,%, !. / V %!! &*E"' "$E !*$ &%! dies, diei m – *'. 1 2 V nom. et gen. sing. et plur.
Nom. Gen.
Sing. -es -ei
Plur. -es -erum
4' 82 a V nom. et gen. sing. et plur.
Nom. Gen.
species, Ui f – % Plur. Sing. speci-es – speci-es – speci-erum – speci-ei –
§ 27. &
§ 16 % %E* >#&(. > (%A "$(!A $"*!GA B!&!+ (("*"$ – %. / "$(!< $"*!#, E* > %, &*E"': ,!% – subspecies (subsp. a! ssp.); !>% ( (&) / %!G"*" ( "%) – varietas (var.); ,!!>% – subvarietas (subvar. ! svar.); ) – forma (f.); ,!) – subforma (subf.); (,*?) – forma specialis (f. sp.). !% G #EA "$(!A $"*!GA, %>A !E $*$( >&!+ *$&". /&. ,>*. ,!>!&!% (**! % % >&!!# (("*"?! !$& %$("%A"' "*! %!G"*" ! ). !E# $*$( B"!+ *$&" %>G # !),!%%! $"*!+: !>% ! ). 97
>&!!# *$&"! &"('$! >% ,!%!% "% G ' (($&A"'(. > "'< (&!%) ! "%AA"'(. H&.< %. >% % ,!%% *,!"*": Locusta migratoria rossica – ('$ ( !> ,!%!% Locusta migratoria – !%+, B ,**&!"+). *H" >% "$(!% E* > % ( " (&! >% ,!%!% (&) G . "('$! ($&*! >% "%AA"'(. H&.< %. >% % %"!H'%% *,!"*", , ?' B%’.>$% ($* ,>G"'(. "$(: Beta vulgaris var. esculenta – :.$ >%##, !>% +("!%# Oryza sativa ssp. brevis – ( ,(!%#, ,!% $"$>*%#. $+('$!# *$&"! "$(!%, .$ ,%&, * ,>G"'(.. /("' (" % $+('$< >%< ,!%!% " !),!%%< "$(!% ,!(&. >% %$>G"'(. &H* %"!H'%%# *,!"*": Ulmus campestris var. suberosa – ’.> $$%#. D!$ % ($&*< &"('$< >%< (& ,**$&G"'(. &H* %"!H'%%# *,!"*": Cucurbita pepo var. patisson – "(. "('$! ($&*! >% (& E"' " *$!&'$ %"!H'%%< *,!"*"!%: Brassica oleracea var. capitata f. alba – ,(" B!&$ Brassica oleracea var. botrytys subvar. cauliflora – ,(" ?%!". "$! $+('$! >% (& )&' ($&A"'(. > %< (&!%, * (&! ,&"" +< !> B!!&'. !7 ';2 '> 5 7 @"?" ( $*"$ (nom. sing.) *$ (gen. sing. / plur.) *$ (nom. sing.)
' ?"?\{ ’_=
>E** >*.
Panicum miliaceum ssp. effusum – ( >&*
*>E** >*.
Puccinia graminis f. sp. avenae – $?!. >&$%, (,*?) %!%(
$&$
Raphanus sativus var. radicula – *($
!#"'
!E# $*$( B"!+ *$&" >%&.G %$("%%" "%"! ($&*< >%< (&, .$F %"!H'%%# "$( !(""' *$&"# ", %F "$(: 98
Brassica rapa ssp. rapa – !, $&'".
&"('$< >%< %"!H'%%# *,!"*", %E*# ,$*"$, >EG"'(. > >%A ; % $+('$< ?' ,%& "A"'(. * >%E: Raphanus sativus ssp. niger – *'$ ,(!% ,!% #, B *'$ >%#. NB! /&. " FB >,B!" %$*A ,&$ , %$! >%' !> ,**$&, % ?' ,(!B$ $+('$! >% %"!H'%%< "$(!% %."'(. !> >>*. ! >B*!A"' (B&%("! " >E*., %&("%! &"('$ >%.
@)
fructus, us m – ,&! fructus, uum m (plur.) proventus, us m – E# fetus, us m quercus, us f – B platanus, us (i) f – ,&" cupressus, us f – $,( acus, us f – &$, $&A$ acus, uum f (plur.) – <%. tribus, us f – "B, $&! ( ) species, Ui f – % subspecies, Ui f (subsp. / ssp.) – ,!% varietas, atis f (var.) – !>%, %!G"*" subvarietas, atis f (subvar. / svar.) – ,!!>% forma, ae f (f.) – ) subforma, ae f (subf.) – ,!) forma specialis (f. sp.) – (,*?!&' ) series, ei f – (*!., . ( ) res, ri f – (,%, ! res rustica – (!&'('$* (,("% ! % 1. N$! !*$ &*E"' IV %!!? 2. >%!"' >$ !*$!% &%! ! (**' IV %!!. N$! >B!E("! A"' !*$ &%! ! (**' , %!!A%!? 3. N$! !*$ E! &*E"' IV %!!? 99
4. N$! !*$ &*E"' V %!!? %*!"' +< %!!$%! >$!*.. 5. >%!"' "$(!! $"*!+, E! > %. 6. >% .$< "$(!% G "!&'? N$ % "%AA"'(.? %*!"' ,$&. 7. >% .$< "$(!% G ($&*? N$ % "%AA"'(.? %*!"' ,$&. 8. L %!!>.A"'(. *&! "%*. &"('$< >% ,!%!% (& ! "%? 9. >%!"' (,(B %E*. %"!H'%%< *,!"*"!% 10. .$< %,$< >%&.G"'(. %$("%%" %"! % ($&*< >%< (&?
! 1. &"<'/` /( IV / V /'(/, "\ | /': 1
2
3
4
daucus tribus humulus platanus abies series silene
cornu fructus thymus quercus facies phragmites dies
sorbus genu malus cupressus (rambe res ribes
lupinus lepus acus species vulpes glycine fetus
2. {'` ^( /("( IV /'(/, ^/'(/_< =/ ?#?^#=\_: fructus, us m – ,&! (ruber, bra, brum – *%#) proventus, us m – E# (bonus, a, um – #) quercus, us f – B (petraeus, a, um – ($*&'#) acus, us f – &$, $&A$ (tenuis, e – "$#) cornu, us n – ! (magnus, a, um – %*&$#) 3. {'` ^( /("( V /'(/, ^/'(/_< =/ ?#?^#=\_: subspecies, ei f – ,!% (rarus, a, um – !$!(#) series, ei f – . (geneticus, a, um – **"#) dies, diei m – *' (tepidus, a, um – "*,&#)
100
4. "}/` ^"#`< "/" ^#"'= (//: 1 a) Quercus macrantherus b) Quercus macranthera c) Quercus macrantherum a) Species novus b) Species novum c) Species nova
1) /B %*&$,&.$%#
2) %# %
2 a) Platanus maculata b) Platanus maculatus c) Platanus maculatum a) Res rusticus b) Res rusticum () Res rustica
1) &" ,&.("#
2) !&'('$* (,("%
3 a) Fructus maturus b) Fructus maturum c) Fructus matura a) Series typologicus b) Series typologica () Series typologicum
1) "&# ,&!
2) ,&!# .
4 a) Acus longum b) Acus longa c) Acus longus a) Subspecies endemicus b) Subspecies endemica c) Subspecies endemicum
1) /% <%. (&$)
2) *!# ,!%
101
5. !#"'/` ="?` (, ~/` {"("\< ""#/ (//, ="}/` ?^?/~ "}_ '{ " =/`'{ ^//: 1 Panicum miliaceum ssp. ovatum Brassica oleracea var. capitata f. rubra Beta vulgaris var. altissima Puccinia graminis f. sp. hordei Cuscuta europaea ssp. viciae Daucus carota var. sativa Sphaerotheca fulginea f. cucumeris Erysiphe communis f. lupini Chenopodium album var. viride Allium oleraceum var. roseum Brassica napus var. esculenta 2 Brassica napus var. oleifera Oryza sativa ssp. brevis Brassica oleracea var. acephala Elytrigia repens var. caesium Achillea millefolium var. setacea Lactuca sativa var. capitata Cucurbita pepo var. patisson Linum perenne ssp. squamulosum Centaurea jacea var. bicolor Erysiphe graminis f. hordei Sphaerotheca macularis f. humuli 3 Quercus robur var. tardiflora Bidens tripartita var. pumila Pinus cembra var. sibirica Anemone silvestris f. grandiflora Glomerella cingulata var. vaccinii Malus praecox var. rossica Brassica silvestris ssp. taurica 102
Veronica spicata var. orchidea Cucurbita pepo var. giraumontia Erysiphe umbelliferarum f. dauci Melo sativus ssp. agrestis 4 Myosotis arvensis var. silvestris Pinus silvestris var. melanosperma Salix alba var. caerulea Populus nigra var. italica Rosa cinnamomea var. elliptica Iuniperus turcestanica var. fruticosa Puccinia graminis f. sp. secalis Achillea millefolium f. setacea Mentha spicata var. longifolia Prunus salicina ssp. ussuriensis Glaucium corniculatum var. tricolor Vaccinium myrtillus var. leucocarpum
6. !#"'/` #"?` (: 1 :.$ >%##, !>% B!&# !# ,%>#, !>% ,<("# ( ,(!%#, ,!% >%## @," !#, !>% $&A# B B!&, !>% B.$% $! &#, !>% %>'$&("# >) >%#, ) $%(&! ,(" ., !>% (%#('$ AH ,(!%, ,!% . H!# !"&!#('$#, !>% #B!&'H# *$ >,H, ) H$&("
103
2 ( >%#*, ,!% >&* E!# ,(!%#, !>% &# ".$ *B!("#, ,!% ,!F# ' E%"#, ,!% $('$# !&*?!. ,H*?!, ) >%# *'$ ,(!%, ,!% H$ ,(!%#, !>% (*?*&("# $?!. >&$%, (,*?) %!%( B B!&, !>% !B&(" /. ,(!%, !>% $"#('$ $ "#, !>% E%"# 3 ,&. , !>% ,!!&' ’.> ,&'%#, !>% $$%# %$!(" &!$('$#, !>% &?*"%# ( $*%, !>% (B!('$
($ (", !>% :&*$" , !>% B&! %&!. "%*%, !>% E*% /B >%##, !>% !# :**> ,<(", !>% %&(" ,$ !B%, !>% &,&! :&*$" , !>% B&! 4 * !B%, ) )!&*"% *!$ %*(., !>% ,(" " ,<, ,!% (% @%$%?. B!&, !>% ""('$ %"*?' +$#, !>% ,!%!# H!# !"&!#('$#, !>% #B!&'H# :**> ,%(&, !>% &$ ’." &!(%, !>% >*&* *(" B!&#, !>% &# ,% %, !>% <?%!" &!(%#, !>% &>%# 104
& 10 § 28. & N$ % %E* !>&(., (%A "$(!A $"*!GA B!&!+ (("*"$ G %. ,GG *$>*,&. > B"' ,!B >$. ,$&: "%! &!&!+ – %, B!&! &!&!+ – !H# "F. <E! % (%A * ,GA"'(. % !. ,$&: (! &!&!+ &*E"' #* – !&!. (Lilium). *%! ( ,!B("! !E &!&!., "A&',, !?" ! *.$ !H >%&.A"' B’G" +< % – !&*#! (Liliaceae). > ($&A"'(. ,.$, > ,.$!% – $&(. D "$ ,?, ,B% ! (("*"$ "%. $G !G , !> . ?(" "?(/\| "{/< A regnum divisio/ phylum classis ordo familia tribus genus species
B ?("%
%!!&
", $&(
,.$
.
$&!
"B ! %
"E*, % (& ! "% B’GA"'(. % , – % $&! ((&) " "B ("%), $&! " "B – % , B’GA"'(. % ,.$ ((&) " . ("%), ,.$ " . – % $&(, $&( B’GA"'(. %!!& ((&) " ", ("%), %!!& " ", – ?("%. ("% (& ! "% G #%F ?. B!&!+ (("*"$, )!?!# %> !E $*$( B"!+ " >&!+ *$&" . >% ,!E< "$(!< $"*!# "%AA"'(. > ,A ,*)!$(!% sub- (-) B super- (-): subdivisio – ,!%!!&, superfamilia – .
/*.$! ((! (&!$ %%EA"' *B!>.A"' %: ?("% ,$!"!% ! ?("% *%$!"!%. / ?("% ,$!"!% %!(."' ?("% B$"*!# ! <*B$"*!#, ?("% *%$!"!% – ?("% (&, ?("% B!% ! ?("% "%. 105
"('$! >% "$(!%, %F! > %, G , "B" % ($&A"'(. > (&%. D*B!&'H – ?* !*$ B (B(""%%! ,$*"$ )! >% %!!$ E.
B"!!# *$&"! !!&'! >% (" G (B(""%% ,$*"$ E! , ($!&'$ !H* % >E%&(. > !*$ planta, ae f – (&, %E" E!: plantae gymnospermae – (& &(!!. D >%< ?< "$(!% >&H&(. &H* ,$*"$, .$! "& (""( !*$!% ! ("& (B(""%%: Gymnospermae – %!!& &(!!.
>&!!# (("*"?! (" %E%A"'(. (B(""%%! ,$*"$ (**' , ($!&'$ !H* % >E%&(. > !*$ animal, alis n – "%, %E" E!: (animalia) hordata – ("%) %!. D *"A !)!$?!+ !!&'< >% (& ! "% !E $*$( B"!+ " >&!+ *$&" *$*% %$("%%" ("">%! $!?*%! *&**" &. ,>*. "$(!%, %F* > %. :!&'H $)!$%A G B"! *$&", % .$!# ,**B*! !)!$%! >$!*. &. B!&'H("! !!&'< >%. >&!!# *$&"! +< A"' &H* >% *.$< .!% ((%?!%, $< " ,"% " ,! "%. * A"' !)!$%< >$!*' "$E >% ?("% " !% (& ! "%. /&. ,>*. ?("% (& B"!!# (("*"?! %$("%A"' &"('$! >%: Plantae (!*$ E! %!! nom. plur.), Vegetabilia ((B(""%%# ,$*"$ (**' %!! nom. plur.). ("% "% ,>G"'(. &"('$ !*$ (**' %!! nom. plur.: Animalia. >% !% (& ! "% G !*$ >% %!!$ : Brassica – ! ,(", Lepus – ! D#?!. (G "**?!. %$(". ,?, *$&"+ ",!)!$?!+ %(!< !%.< "$(!+ !G% ",%, %% %F< "$(!%. ,$&: Equisetum – ! %F Equsetaceae – %F%! Equisetales – ,.$ %F%! Equisetopsida – $&( %F*%! Equisetophyta – %!!& %F*,!B!.
$ ?' ,?, *$&"< (("*< "A"'(. * >%E. 106
§ 29. & 1. " /''/#/ /&. ,>*. &"('$< >% %!!&!% (& !E $*$( B"!+ *$&" *$*% $!?*%# *&**" -phyta (%! *?. phyton – (&). B!&'H("! $+('$< >% %!!&!% (& # %!,%!G !)!$%# *&**" -7: Equisetophyta – %!!& %F*,!B!. /*.$! %!!& A"' (!!! &"('$! >%: %!!& $"(!! (%!"$%!, &!)!") – Angiospermae (Anthophyta, Magnoliophyta); %!!& &(!! ((%!, !)!") – Gymnospermae (Pinophyta). >% ,!%!!&!% (& >$!A"'(. -phytina: Pteridiophytina – ,!%!!& <,!B!. "('$! >% %!!&!% ! ,!%!!&!% (& G !*$ (**' E %!!; >% %!!&!% (&, F >$!A"'(. spermae G (B(""%% ,$*"$ E! E %!!. 2. " #"?/ "('$! >% $&(!% (& G (B(""%% ,$*"$ (**' E %!!, F >$!A"'(. -opsida (%! *?. opsis – %). :!&'H!("' $+('$< >% $&(!% (& !)!$% > ,A $!?*% *&**" -: Equisetopsida – $&( %F*%!; Polypodiopsida – $&( ,"*%!. $& $+('$! >% $&'$A"' B "(&!"*A"' &"('$!: IsoStops!da – $&( >*",(. /*.$! $&( A"' (!!! &"('$! >%: $&( &'! (!&!,() – Monocotyledones (Liliopsida); $&( /%&'! (&!,() – Dicotyledones (Magnoliopsida). >% ,!$&(!% (& G (B(""%% ,$*"$ E! E %!!, F >$!A"'(. -idae: Rosidae – ,!$&( >; Dileniidae – ,!$&( /!&**+.
107
3. " ^_'/ "('$! >% ,.$!% (& G (B(""%% ,$*"$ E! E %!!, F >$!A"'(. -ales. :!&'H!("' $+('$< >% ,.$!% (& * !)!$%!, &H* % >%< ,.$!% $%!"$%< (& %E%G"'(. $!?*%# *&**" -9: Pinales – ,.$ (%! Linales – ,.$ '?%!"! Rosales – ,.$ >?%!"! Fabales – ,.$ :B?%!"!. >% ,!,.$!% (& G (B(""%% ,$*"$ E! E %!!, F >$!A"'(. -ineae: Rosineae – ,!,.$ >?%!"!. 4. " ' "('$! >% (& G (B(""%% ,$*"$ E! E %!!. >% (& "%AA"'(. H&.< %. (% >% ",% (%$!*. -: Salix – ! *B
(% !*$ salix, icis f – salicsalic- + -ace- + -ae ¤ Salicaceae – *B%!. /*.$! E"' " (!!! >%: D&$%! – Poaceae (%! poa, ae f – "$!), B Gramineae (%! gramineus, a, um – >&$%#); *("?%!"!, B ,(".! – Cruciferae (%! crux, icis f – <*(" + -fer – -(#), B Brassicaceae (%! brassica, ae f – $,("); D"!, B *&*%! – Umbelliferae (%! umbella, ae f – >"$ + -fer – -(#), B Apiaceae (%! apium, i n – (*&*); $&?%!"!, B #("?%!"! – Compositae (%! compositus, a, um – ($&#), B Asteraceae (%! aster – #("); :B%! – Fabaceae (%! faba, ae f – B!B), B Leguminosae (%! leguminosus, a, um – BB%#, ("$%#). "('$! >% ,! (& "%AA"'(. H&.< %. (% %+ >% $!?*% *&**" -oideae: Pooideae – ,! !"&?*%!; Faboideae – ,! :B%!. /*.$! ,! A"' (!!! >%: ,! B("!, B #("%! – Tubuliflorae (%! tubula, ae f – "B$), B Asteroideae (%! aster – #("); ,! N>$%!, B "$%! – Liguliflorae (%! ligula, ae f – .>$), B Lactucoideae (%! la(tuca, ae f – &"$). 108
5. " #/ "('$! >% $&! (& "%AA"'(. H&.< %. (% >% ",% ()!$( -e- ! >$!*. -ae: Triticeae – $&! H*!. >% ,!$&! (& "%AA"'(. H&.< %. (% >% ",% ()!$( -in- ! >$!*. -ae: Nardinae – ,!$&! :!&%(%!. D!$ % $%!# &!"*"! ",&.A"'(. *)!?!#! %! >% "$(!%, F B’GA"' $!&'$ %F< "$(!% > (,!&' >$. * %!#H& ((< )!?!#< >%!%, &* %E%A"'(. > "?!GA. ,$&: Phanerogamae – N%H&AB!, ryptogamae – GH&AB! "F.
§ 30. & 1. " /''/#/ "('$! >% %!!&!% B!% G (B(""%% ,$*"$ (**' E %!!. >$A >% %!!& B!% G !)!$%# $!?*%# *&**" -mycota (%! *?. mykes – B): Eumycota – %!!& ,%E! B; Chytridiomycota – %!!& !"!G%!. "('$! >% ,!%!!&!% B!% >$!A"'(. -mycotina: Myxomycotina – ,!%!!& &>%$; Mastigomycotina – ,!%!!& /E"$%! B. 2. " #"?/ "('$! >% $&(!% B!% – ?* (B(""%%! ,$*"$ %!!, .$! >$!A"'(. -mycetes: Ascomycetes – $&( ($!?*", B ("! B Discomycetes – $&( /($!?*" Basidiomycetes – $&( :>!!?*" >% ,!$&(!% B!% >$!A"'(. -mycetidae: Oomycetidae – ,!$&( !?*" Zygomycetidae – ,!$&( D!?*".
109
3. " ^_'/ / ' >% ,.$!%, ,!,.$!%, " ,! B!% "%AA"'(. > ,A "$< (< $!?*%< *&**"!%, .$ ! >% %!,%!< "$(!% (&: Ustillaginales – ,.$ &%*%!; Boletaceae – :&*"%!.
§ 31. & "('$! >% ",!%, $&(!% " B!&'H("! .!% "% * A"' !)!$%< $!?*%< *&**"!% ! G !*$ B (B(""%% ,$*"$ E!: Aves – $&( "< Chordata – ", %! Vertebrata – ,!", *B*"! Insecta – $&( < Mammalia – $&( (%?! Rodentia – . >
!)!$%! $!?*%! *&**" A"' &H* >% *.$< .!% ((%?!%, $<, ,"% , ,! " "B "%. /*.$! >% .!% $&( ((%?!% A"' !)!$%# $!?*%# *&**" -vora (%! !G(&% voro, are – +(", ,+"): Herbivora – . %+! (herba, ae f – "% + -vora); Carnivora – . E$ (caro, carnis f – ’.( + -vora). >% .!% $< A"' $!?*%# !)!$%# *&**" -ptera (%! *?. pteron, i n – $&): Lepidoptera – . ($$&!; Coleoptera – . %*$&!, B $. >% .!% ,"$!A"'(. -formes (-,!B!): Anseriformes – . (*,!B! Cypriniformes – . ,,!B!. "('$! >% "% "%AA"'(. H&.< %. (% >% ",% ()!$( -id- ! >$!*. -: Curculio – ! /%($
(% !*$ curculio, onis m – curculioncurculion - + -id- + -ae ¤ Curculionidae – /%($. >% ,! "% A"' !)!$%# $!?*%# *&**" -inae: Microtinae – ,! &!%$. "('$! >% ! ,! "% G (B(""%% ,$*"$ E! E %!!. >% "B "% >$!A"'(. -ini: Braconini – :$!%! ("B *"*&$!% B$!). 110
4 92 5 95 5 ' ' "?(/\" "{/_ !!& / ", !%!!& &(
!$&( .$ / . !,.$
//"< /< #( = ""| "?/ !#"' ?# {~/ " -phta -mycta Equisetophyta – %F*,!B! -spermae — Gymnospermae – &(!! Chytridiomycota – !"!G%! -phytna -mycotna — Pteridophytina – <,!B! Myxomycotina – &>%$ -opsda -mycetes — Equisetopsida – %F*%! -dnes Dicotyledones – /%&'! Ascomycetes – ($!?*" -dae -mycetdae — Rosidae – > Oomycetidae – !?*" -ptra Linales – '?%!"! -les -vra Lepidoptera – ($$&! -formes Carnivora – E$ -ineae — Rosineae – >?%!"! -(**
-dae
!
-oideae
-inae
&! / "B
-eae
-ini
Cucurbitaceae – B>%! Apidae – :E& Apioideae – *&*%! Microtinae – &!%$ Tririceae – H*! Braconini – :$!%!
@)
regnum, i n – ?("% divisio, nis f – %!!& classis, is f – $&( ordo, nis m – ,.$ familia, ae f – genus, ris n – ! Magnoliophta, rum n (Angiospermae, rum f) – %!!& $"(!! Pinophta, rum n (Gymnospermae, rum f) – %!!& &(!! Equisetophta, rum n – %!!& %F*,!B! Bryophta, rum n – %!!& <,!B! Polypodiophta, rum n – %!!& ,"*,!B! Liliopsda, rum n (Monocotylednes, um f) – $&( &'! Magnoliopsda, rum n (Dicotyledonesdnes, um f) – $&( /%&'! 111
Gramineae, rum f (Poaceae, rum f) – D&$%! Compositae, rum f (Asteraceae, rum f) – $&?%!"! ( #("?%!"!) Umbelliferae, rum f (Apiaceae, rum f) – D"! (*&*%!) Cruciferae, rum f (Brassicaceae, rum f) – *("?%!"! (,(".!) Fabaceae, rum f (Leguminosae, rum f) – :B%!
! % 1. L %!!>.A"'(. (("* "$(!< $"*!# $&()!$?!+ (& ! "%? 2. >% .$< "$(!% G !!&'? 3. L #("!H* B%A"' %E*! !!&'! >%: ) B"!!# *$&"!; B) >&!!# *$&"!? 4. N$ "%AA"'(. >% ,!E< (("*"< ,? 5. N$ "%AA"'(. >% %!!&!% " ,!%!!&!%: ) (&; B) B!%? 6. N$ "%AA"'(. >% $&(!% " ,!$&(!%: ) (&; B) B!%? 7. N$ "%AA"'(. >% ,.$!% " ,!,.$!% (&? 8. N$ "%AA"'(. >% " ,!: ) (&; B) B!%; %) "%? 9. >%!"' (!!! >% (&. 10. D ,A .$< !)!$%< $!?*%< *&**"!% "%AA"'(. >% *.$< .!%: ) ((%?!%; B) $<; %) ,"
! 1. (/?/` #"?`/ " "?/ " "{( = ^"#`/< ^?#/'?/: A
B ?("%
%!!&
", $&(
,.$
.
$&!
"B ! %
112
genus ordo classis species tribus divisio/ phylum familia regnum
2. "}/`, " '^({ _| =//"| /| #(/ =`?_ #"?`/ " ^'"| "?/: 1 >% %!!&!% (& >% ,!%!!&!% (& >% %!!&!% B!% >% ,!%!!&!% B!%
a) b) c) d)
-phyta, -spermae -mycotina -phytina -mycota
a) b) c) d)
-ida* -mycetidae -opsida, -dones -mycetes
a) b) c) d)
-eae -inae -ineae -ales
a) b) c) d)
-aceae, -ferae -oideae -ida* -inae
2 >% $&(!% (& >% ,!$&(!% (& >% $&(!% B!% >% ,!$&(!% B!% 3 >% ,.$!% (& " B!% >% ,!,.$!% (& >% $&! (& >% ,!$&! (&
4 >% (& " B!% >% ,! (& >% "% >% ,! "%
3. /` " ' /' '| " ?# / ": 2
1
Plantago – ! E$ Faba – ! :!B Lepus – ! D#?! Canis – ! B$
Solanum – ! (&! Cucurbita – ! B> Apis – ! :E& Curculio – ! /%($
113
4
3 Pinus – ! ( Rosa – ! @,H Alauda – ! #%$ ,&'%! Felis – ! !H$
Linium – ! ' Papaver – ! $ Juglans – ! !< Sciurus – ! :!&$
4. /' ^'"| ? =/` " ""\| "?/, '^/` ^^=/ // #(: 1 Pino…(Gymno…) – %!!& &(!! Magnoli…(Dicotyle…) – $&( /%&'! Phyco… – $&( O!$!?*" Cucurbit… – ,.$ B>?%!"! Peronospor… – ,.$ *(,%! Po... – ,! !"&?*%! Umbelli… – D"! 2 Equiset… – %!!& %F*,!B! Chytridi… – %!!& !"!G%! (!) Lili…(Monocotyle…) – $&( &'! Gastero… – $&( ("*!?*" Solan… – ,.$ (&'?%!"! Cuscut… – %"?*%! Acrid… – %! 3 Psilot… – %!!& (&",!B! Eu… – %!!& ,%E! B Pin… – $&( %#! Marchanti... – $&( *!$ Phyco… – $&( O!$!?*" Tax… – ,.$ (%! ili… – ,%!
114
4 Lycopod… – %!!& &,!B! Prostotelio... – $&( (""*&!!?*" Fag… – ,.$ :$?%!"! Bolet… – ,.$ :&*"%! Rhamn… – ("*%! Prun… – ,! &%%! Aster... – ,! #("%! 5. !#"'/` ="?` ( =/(/"#`/ " ?# / ", "\ "{ "?/: 2
1 Vegetabilia Fabales Angiospermae Maloideae Magnoliidae Rodentia Poeae Canidae Passeriformes Apiales
Gramineae Animalia Archimycetes Lycopodiophytina Prunoideae Magnoliopsida Faboidae Aves Columbiformes Microtidae 4
3 Plantae Betulales Pinophyta (Gymnospermae) Polypodiopsida Basidiomycetes Ulmaceae Oomycetidae Filicidae Algae Felidae
Magnoliopsida Discomycetes Asterinae Equisetophyta Maloideae Sphagnidae Rosales Cephidae Zygomycetidae Ranunculidae
115
6. !#"'/` #"?` ( =/(/"#`/ " ?# / ": 2
1 $&( &'! %!!& &(!! ,(".! ,! *&*%! ,.$ #("?%!"! $&( /($!?*" *("?%!"! ,! &%%! ,.$ $?%!"! . /%$&!
,!$&( !&!+ ,! B("! %!!& $"(!! ,! *%! $&?%!"! $&! H*! ,.$ ,*?*?%!"! ", %! $&( < . .$&! 4
3 $&( /%&'! ,.$ *B?%!"! %!!& %F*,!B! &*%! %!!& &,!B! ,! %&%! ,!$&! :!&%(%! $&( (%?! . E$ B&*%!
%!!& <,!B! ,.$ :**>?%!"! $&( ($!?*" ,! !&!($%! &#! ,!$&( %>$%! *%?%!"! ,.$ (%! . %+! . ($$&!
116
& 11 § 32. . & ! D (" &"('$< B!&!< "*!!% G ,!>.A"' !!&'! *,!&'! (": $*!, )!$( ! >$!*.. ' – ?* *,*.. A – ?* (" (&%, .$ %EG # "* B (&%"%!* >*. " "AG &*$(* >*.. D ,&E*. %!( $*. )!$( ,!&.A"'(. ,*)!$( ((" (&%, .$ ("+"' ,** $**), ()!$( ((" (&%, .$ ("+"' ,!(&. $*.) " *.$! !H!: !"*)!$(, !)!$(, ,(")!$( "F. *! # )!$( ("%&."' (% (&%, .$ #,%!H* ,**G # &*$(* >*.. 4 2 – ?* >!A% (" (&%, > ,A .$+ "%AA"'(. "! ). D$!*. %EG "* >*. (&% , (&%>!! (%!!A%!). !!&'! >! (" (&% >%A"'(. '. )* ! B&$ )*, .$! *&. %!"%AA"'(. % !(A< "*!< B %$("%A"'(. &. "%*. %< "*!!% ! A"' ,*%* ("&* >*., >%A"'(. '. L&*%. "*! "*!*&**" * >%E >B!G"'(. > &*%. # )*, ($!&'$ *.$! "*!*&**" E"' ($&"(. > B&$ )*: ,*)!$( + $!', $!' + ()!$(, ,*)!$( + $!' + ()!$(. "$!# )&'!# ! >*G%!# G("! ?! B&$ )* %&*%A"'(. % .! "%*< ,! >*. “$, >!& $%+ (?,&!” G %)* > ($&: $!' -log- (%! *?. logos – (&%, %*.) + ()!$( -!-, .$# G >*. “B("$"* ,.""., .%F*”. *!*&**" -logia G >%# ,$"%: > # ,A "%* ("! ,&!., $ , "%; drymologia (%! *?. drymos – &!() – !&!., $ , &!(; dendrologia (%! *?. dendron – **%) – *&!., >!& B"!$, .$# %%G **%! (&; mycologia (%! *?. mykes – B) – !$&!., >!& B"!$, .$# %%G B; 117
bryologia (%! *?. bryon – <) – B&!., >!& B"!$, .$# %%G <. $! "*!*&**", .$! *&. %!"%AA"'(. # %$("%A"'(. , "%*! B"'< ,%A"'(. ("". D ,A (""< "*!*&**"!% "%AA"'(. (&*! . ((*!+) ",< > ("$"A ! >*. "*!!%. D ,&E*. "*!*&**" % (&%! E"' B" ,"$% " $!?*%. /*.$! "*!*&**" E"' %E%"(. .$ ,"$, "$ ! % $!?! (&%. ,$&, %($(""# "*!*&**" -phyt- (%! *?. phyton – (&) ",&.G"'(. %!"< phyto-, -phyton, -phyta: phytocenosis – )!"?*>, (&* ,%.; phytophagus – )!"), "%, .$ E%"'(. (&; phytoncida – )!"?, %B&A%! (& B!&! $"%! *%, .$! %B%A"' B ,%!&'AA"' >%"$ !H< !>!% (&% !$B!%); hygrophyton – !)!", (&, ,("(% !< % >%&E*.; Magnoliophyta – %!!& $"(!! ((&). *!*&**" "%AA"' ($& )&'-(*" ', % .$!# > $E "*!*&**" >$!,&* ,*%* !(?* ! >*. ! .$ %!$" &. %"%*< "*!!%.
&"('$!# %! >!>.A"' % (%! (,(B (&%"%*.: )!$(&'# " B*>)!$(&'#. )!$(&' >%G"'(. "$# (,(!B, , .$ %* (&% "%AG"'(. H&.< %. "%!+ (% ,*)!$(!% B ()!$(!%. &%, "%*! "$ (,(B, >%A"'(. ,)!$(&' (,(B! (&% "%AA"'(. H&.< ($&. (%. &%, "%*! "$ (,(B, >%A"'(. ($&. / B*>)!$(&'< &*E"' "$E "$! % "%*. (&!%, .$ (B(""%?!. # . B(""%?!. – ?* ,**< (" % % !*$. #("!H* (B(""%A"'(. ,$*"$ " !G,$*"$. ,$&: gymnospermus, a, um – &(!# ¤ Gymnospermae, arum f – %!!& &(!!. – ?* (,(!B "%*. (&!% H&.< ,**("%$ B$% B ($&!%. ,$&: Bolivia (:&!%!., $+ % !%*!# *?!) ¤ Lobivia (B!%!., ! $$"(!%); Lima (!, ("&?. *) ¤ Mila (!&, ! $$"(!%). 118
! ", !(A"' >!H! (,(B "%*. (&!%, #,$"%!H > .$< G ($&. + ()!$(?!., "$E ,*)!$(&'-()!$(&'# (,(!B.
§ 33. $&! B!&!! "*! "%AA"'(. ($&. (% > ,A (,&< &(<, B !"*)!$(!%. (% &"('$ ,<E*. (,&A"'(. > ,A &( --: lat-i-folius – H$&("#. (% *?'$ ,<E*. (,&A"'(. > ,A &( --: melan-o-spermus – (!# B B*> ', .$F (% ,G"'(. > &(: micr-anthus – !B$%!"$%#.
$ H"< *&!>< ?. % >$!!("' "G"'(. * >%E. /("' (" %"%*! "*! A"' !B* ,<E*., $& (,&A"'(. (% &"('$ ! *?'$ ,<E*., ,$&: terminologia – "*!&!. . terminus – *E, ?. + . -logia.
B!&!!# "*!&!+ #B!&'H ,$"% G ($&. "$< (%: 1) (% ,$*"$ + (% !*$: oxycoccus – E%& oxys – $(&#, ("#, +$# + kokkos – >*; 2) (% ,$*"$ + (% ,$*"$: alb-i-maculatus – B!&,&.("# albus, a, um – B!&# + maculatus, a, um – ,&.("#; 3) (% !*$ + (% !*$: laur-o-cerasus – &%%H. laurus, i f – &% + cerasus, i f – %H.; 4) (% !*$ + (% !G(&%: herb-i-vorus – "%+# herba, ae f – "% + vorare – +(", ,+"; 5) (% (&!%$ + (% !*$: tri-folium – $AH tres – " + folium, i n – &("$. #("!H* H&.< ($&. (% "%AA"'(. ,$*"$. :!&! "*!&!. )%&(. B>! &"('$ " *?'$ &*$( ). * >%& ,.% *$-&"('$< B&*"< ,>*' ,.""., B . 119
,$&: . diversifolius – !>&("# . heterophyllus – !>&("#; . multiflorus – B"$%!"$%# . polyanthus – B"$%!"$%#. :!&'H!("' ($&< B!&!< "*!!% G ,> %"!HA ) " !"$* "%%.: >*. *%! (&% E* B" >$"* > # (&%"%+ ("$". %%*. (""< "*!*&**"!% (,.G B!&'H (%! ,%A B!&! "*!, > (,FG +< >!. # >,’."%%.. C '9 ', = 8 ' ' "?`/ ? -plant-arbor-frutic-fung-musc-foli-flor-fruct-ram-radic-pistill-semin-spic-spin-stamin-
`/ ? -phyt-dendr-thamn-myc-bryo-phyll-anth-carp-clad-rhiz-gyn-sperm-stach-acanth-andr-, -stemon-
120
&"\_ (& **% $F B < &("$ $%!"$ ,&! !&$ $!' "$ (!. $&( $&A$ "$
C '9 ', = 8 ' ' ('', ', ', ) "?`/ `/ &"\_ ? ? magni-, grandi-
macro-, mega-
%*&$-
parvi-
micro-
!B-
multi-, pluri-
poly-
B"-
pauci-
olig-
&-
lati-
platy-
H$-
angusti-
steno-
%>'$-
integri-
holo-
?!&-
diversi-
hetero-
!>-
tenui-
lepto-
"$-
crassi-
pachy-
"%("-
brevi-
brachy-
$"$-
acuti-
acro-, oxy-
("-
obtusi-
ambly-
",-
aequi-
iso-
!%-
recti-
ortho-
,.-
!#"' grandiflorus – %*&$$%!"$%# macrophyllus – %*&$&("# magnigranulatus – %*&$>*("# parvifolius / microphyllus – !B&("# multiflorus / polyanthemus – B"$%!"$%# pluricaulis – B"("*B&%# pauciflorus / oliganthus – &$%!"$%# latifolius / platyphyllus – H$&("# angustifolius / stenophyllus – %>'$&("# integrifolius / holophyllus – ?!&&("# diversifolius / heterophyllus – !>&("# tenuifolius – "$&("# leptocaulis – "$("*B&%# crassifolius – "%("&("# pachycarpus – "%(",&!# brevicaulis – $"$("*B&%# brachyanthus – $"$$%!"$%# acutifolius – ("&("# acropetalus – (",*&A("$%# oxycarpus – (",&!# obtusifolius / amblyophyllus – ",&("# aequipetlus – !%,*&A("$%# isophyllus – !%&("# recticaulis – ,.("*B&%# orthoramsus – ,.!&&.("#
121
C % !. "?`/ `/ &"\_ ? ? %dolicholongiglabri-, nudi-
gymno-
&-
rari-, laxi-
span-
!$-
densi-, crebri-
pycnodasy-
("-, .(-
albi-
leuc-
B!&-
nigri-
melano-
-
flavi-, lute-
ochro-, xantho-
E%"-
rubri-
erythr-
*%-
squami-
lepido-
&($-
aqu-
hydro-
%-
–
hygro-
%&-
-formis
-oideus, -oides
-,!B#
-fer
-phorus
-(#
–
-philus
-&AB#
!#"' longiramosus – %!&&.("# dolichocarpus – %,&!# glabriflorus – &$%!"$%# nudicaulis – &("*B&%# gymnospermus – &(!# rariflrus – !$$%!"$%# laxifolius – !$&("# spaniocarpus – !$,&!# densiflorus – .(?%!"# crebridens – (">B("# pycnophhylus – ("&("# dasyanthus – .(?%!"# albiflorus / leucanthus – B!&$%!"$%# nigrimaculatus – ,&.("# melanospermus – (!# flaviflorus – E%"$%!"$%# luteovirens – E%"->*&*# ochroleucus – E%"-B!&# rubriflrus – *%$%!"$%# erythrocarpus – *%,&!# squamifolius – &($&("# lepidocarpus – &($,&!# aquacultura – $%$&'" hydrophlus – %&AB# hygrophyton – !)!" radiciformis – $**,!B# deltoideus – *&'",!B# ranunculoides – E%"*?*%# mellifer – *(# anthophorus – $%!"$(# thermophilus – "*,&&AB#
122
@)
D grandifolius, a, um latifolius, a, um angustifolius, a, um parvifolius, a, um integrifolius, a, um diversifolius, a, um tenuifolius, a, um crassifolius, a, um rotundifolius, a, um multifolius, a, um multiflorus, a, um pauciflorus, a, um grandiflorus, a, um parviflorus, a, um — — — —
macrophyllus, a, um platyphyllus, a, um stenophyllus, a, um microphyllus, a, um holophyllus, a, um heterophyllus, a, um leptophyllus, a, um pachyphyllus, a, um cyclophyllus, a, um polyphyllus, a, um polyanthus, a, um oliganthus, a, um macranthus, a, um micranthus, a, um macrocarpus, a, um microcarpus, a, um rhizophyllus, a, um rhizocarpus, a, um
%*&$&("# H$&("# %>'$&("# !B&("# ?!&&("# !>&("# "$&("# "%("&("# $&&("# B"&("# B"$%!"$%# &$%!"$%# %*&$$%!"$%# !B$%!"$%# %*&$,&!# !B,&!# $**&("# $**,&!#
! % 1. 2. 3. 4. 5.
>%!"' *&**"! (&%"%! *&**". Y "$* )!$(? L % %!!>.A"'(. %! $*. (&%? Y "$* )*? >%!"' (%! (,(B (&%"%*. % &"('$!# %!. N$! B*>)!$(&'! (,(B "%*. (&!% % >G"*? %*!"' ,$& (&!%, "%*< ? (,(B. 6. $&. .$< (% G #B!&'H ,$"% % B!&!!# "*!&!+? 7. D ,A .$< &(< (,&A"'(. (%: ) *?'$ ,<E*.; B) &"('$ ,<E*.? 8. Y "$* "*!*&**"? 9. N$! "*!*&**" >%A"'(. (""? 10. Y "$* *$-&"('$! B&*"? L % %$&?
123
! 1. "}/` {`/ '=~# #"?`| (/#(/ (), "\ | "\_: 1 "('$! magni-, grandilatiintegribrevialbi-formis
2
*?'$!
"('$!
hololeucomacro-, megaplaty-oides brachy-
parvimulti-, pluriangustilongidiversinigr-, atr-
3 "('$! aequitenuicrassiacutiobtusirecti-
*?'$!
*?'$! polymelanodolichoheteromicrosteno-
4 "('$!
*?'$!
glabri-, nudirari-, laxiflavi-, luterubrisquamiaqu-
gymnospanochro-, xanthoerythrlepidohydro-
isoleptopachyacro-, oxyamblyortho-
2. "}/` #"?`/ '=~# {`| (/#(/, "\ | ?=: 1 "('$! >%
*?'$! -phyt-phyll-carp-rhyz-
fructus, us m – ,&! radix, icis f – $!' planta, ae f – (& follium, i n – &("$
124
2 "('$! >%
*?'$!
ramus, i m – !&$ pistillum, i n – "$ arbor, is f – **% flos, floris m – $%!"$
-dendr-anth-clad-gyn-
3 "('$! >%
*?'$!
stamen, inis n – "$ spica, ae f – $&( semen, inis n – (!. frutex, icis f – $F
-thamn-sperm-stach-andr-
4 "('$! >%
*?'$! -myc-bryo-acanth-stemon-
spina, ae f – $&A$ muscus, i m – < fungus, i m – B stamen, inis n – "$
3. &"(//` ="?`/ (/#( #"?`(, =/` ?#"'/ (/ " ^_?/` | "\_: 2
1 %*&$B"B!&$"$-
!B-
-florus, a, um
125
-anthus, a, um -carpus, a, um -phyllus, a, um -spermus, a, um -granulatus, a, um
3
4
%>'$!B&H$%-
-phyllus, a, um -cladus, a, um -anthus, a, um -gynus, a, um -spicatus, a, um
B"-
-folius, a, um
4. !#"'/` ="?` (, '/#/` ?#/ #(: 2
1
Triticum sphaerococcum Allium microbulbum Onobrychis vicifolia Lupinus polyphyllus Vitis vinifera Salix acutifolia Solanum dulcamara EchinochloS oryzoides Equisetum polystachyum Cotoneaster melanocarpa Cleome ornithopodioides KalanchoS longiflora Pterocarya fraxinifolia Trachyspermum ammi Rubus melanolasius
Festuca heterophylla Cuscuta breviflora Phleum phleoides Avena cultiformis Polygonatum multiflorum Citrullus colocynthoides Euphorbia salicifolia Elaeagnus oxycarpa Elytrigia trichophora Asparagus brachyphyllus Papaver somniferum Achillea tenuifolia Muscri botryoides Synchytrium macrosporum Populus balsamifera
126
4
3 Acer platanoides Chamenerium angustifolium Oxycoccus microcarpus Platanus digitifolia Cotoneaster multiflorus Cassia acutifolia Anemone ranunculoides Polytrichum piliferum Frangula grandifolia Rosa pomifera Aconitum odontandrum Narcissus angustifolius Tuber melanosporum Podocarpus macrophyllus Gymnospermium odessanum Cistus salvifolius
Aronia melanocarpa Fagus grandifolia Primula macrocalyx Dendranthema morifolium Sorbus parviflora Quercus castaneifolia Bupleurum multinerve Clematis integrifolia Luzula multiflora Iris tenuifolia Hydrangea macrophylla Ostrya carpinifolia Phyllostachys bambusoides HippophaS salicifolia Agaricus xanthodermus Ulmus carpinifolia
5. !#"'/` #"?` (, '/#/` ?#\/ #(: 1
2
' "$&("#
B&!,< $H% L $&&(" $ B!&$%!"$%# : "%("&("# H. *%,&! $ E%"-B!&# !?. .(?%!" &!&( %*&$$%!"$%#
$ $"$%&( !# $%&&("# ,( &!## &$ "$%# *< B&'B(
A, %>'$&("# /**%!# !B$%!"$%# B ,&! ("& (&$&("# "$ >#?*<%("# , %*&$$%!"$% &*! ,( %& ,<("&(" ( &?%!"# ! (<*B$%# &'"$ *B!(" &?. >%# NB&. (&%&(" :E& *(
127
4
3
H$ $&&(" (!%$ *"% !%!. B!&$%!"$% H$&("# ,*(".$ %*&$$%!"$% .("?. B"H&AB /B %*&$,&.$%# /% .(?%!" (&$ %>'$&(" E!# ,&!# *G>!. (% %".?. *%&(" "&$ %*&$$%!"$%# LB%?! "$&("!
, H$&(" ( %*&$$%!"$%# * ?(?%!" N(* (",&!# >&'$ B"$%!"$%# ,&. !>&(" %>$ *&'",!B H (&$&(" ("& H*("("$%!"$%# $ &(# *!. E(% />%$ H$&("! D!" !B$%!"$%# E!# B!&$%!"$%#
6. &"<'/` (#{/\(= '/'=, "'(= ''""| = // ^?/~", ?#", =/ #_|( ?#"'"_ ?, ’_?=< | ^|'}_.
128
& 12 § 34. @
&"('$!# %! (&!%$ ,!&.A"'(. " >.: 1) $!&'$!(! (%!,%!A"' ,". ?); 2) ,.$%! (%!,%!A"' ,". ? ?); 3) >!&%! (%!,%!A"' ,". ?); 4) ,(&!%$%! (%!,%!A"' ,". $?). ""~?`/
(?`/
1
I
2 3 4 5 6 7 8 9 10
II III IV V VI VII VIII IX X
/#`/?/
!_'/
'/#/
!?#//
unus, a, um , -, - duo, duae, duo tres, tria quattuor quinque sex septem octo novem decem
primus, a, um 6, -, - secundus, a, um tertius, a, um quartus, a, um quintus, a, um sextus, a, um septimus, a, um octavus, a, um nonus, a, um decimus, a, um
singuli, ae, a bini, ae, a terni, ae, a quaterni, ae, a quini, ae, a seni, ae, a septeni, ae, a octoni, ae, a noveni, ae, a deni, ae, a
semel $ bis ter quater quinquies sexies septies octies novies decies
$&! $!&'$!(! (&!%$ *(."$ %! 11 17 "%AA"'(. H&.< %. (% >% ?' >$!*. -decim: 11 – undecim (un-us + decim) 12 – duodecim (duo + decim) ! ".. $&! (&!%$, % .$< ("'A ?)A G ?) 8 B 9 (18, 19, 28, 29 ! "..), "%AA"'(. > ,?, %!!. >% %< B !G+ ?' %! >% (", *(."$: 18 – duo-de-viginti – “%! %?." %” 19 – un-de-viginti – “%! %?." ” 28 – duo-de-triginta – “%! "?." %”.
(! *(."$ ($! 20) A"' >$!*. -ginta: 20 – viginti 30 – triginta 40 – quadraginta. 129
""~?`- (?`/ / 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 30 40 50 60 70 80 90 100 500 1000
XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXX XL L LX LXX LXXX XC C D M
/#`/?/
undecim duodecim tredecim quattuordecim quindecim sedecim septendecim duodeviginti undeviginti viginti triginta quadraginta quinquaginta sexaginta septuaginta octoginta nonaginta centum quingenti mille
!_'/
undecimus, a, um duodecimus, a, um tertius decimus quartus decimus quintus decimus sextus decimus septimus decimus duodevicesimus, a, um undevicesimus, a, um vicesimus, a, um tricesimus, a, um quadragesimus, a, um quinquagesimus, a, um sexagesimus, a, um septuagesimus, a, um octogesimus, a, um nonagesimus, a, um centesimus, a, um quingentesimus, a, um millesimus, a, um
$&*! (&!%$ %! 21 99 E"' %E"(. % (,(B: 1) ,*H !("! ,>G"'(. (& *(."$!%, ,"! (& ?': 21 – viginti unus, 45 – quadraginta quinque; 2) ,*H !("! ("%"'(. (& ?', ,"! (& *(."$!%, F ,GG"'(. (,&$ et – “!”: 21 – unus et viginti, 45 – quinque et quadraginta.
">< ! B">< (&< (,"$ ("%&."'(. (& B!&'H >., ,"! *H (B*> (,&$): 164 – centum sexaginta quattuor. .$%! (&!%$ (*(."$ ! ("!) "%AA"'(. > ,A ()!$( -esim ! %< >$!*' -us, -a, -um: vicesimus, a, um – %?."#. >!&%! (&!%$ % &"('$!# %! A"' ) E ! ,**$&A"'(. $!&'$!( (&!%$ !> ,#*$ : singuli, ae, a – , , , !#. 130
B!&!!# *$&"! %E%A"'(. (&!%$%! "*!*&**" – ,*)!$( B $*!, "%*! %! (&!%$!% .$ &"('$, "$ ! *?'$ ,<E*. (%. *$(# !!). 9' (G (! (%< >$!% &. ,>*. ('$< ?): I–1 V–5
X – 10 L – 50
C – 100 D – 500
M – 1000.
/&. ,>*. %(!< !H< (*& %$("%A"' $B!?!+ ?< >$!%: H&.< %. (,% (&. >B!&'H*. (&) B >&!% (&. >*H*. (&). @&.< >*H*. >,(A"'(. %(! *"%!$ " *%’."$, *H" (*& >,(G"'(. H&.< >B!&'H*.: 2 – II (I + I) 9 – IX (X – I) 7 – VII (V + I + I) 600 – DC (D + C)
400 – CD (D – C) 1100 – MC (M + C).
§ 35. & ; !
$*! % " +< ,,&.?!+ )A"' ,! (&! ,%., B )!"?*> (%! *?. phyton – (&, koinos – >&'#). (&* ,%. – ?* ,!%. ! > ($& " ("$"A , (&, F (""' ,*%!# "*"!+. N$ ! (&, (&! ,%. $&()!$A"'(. > !G!& B"!$, ,(%.*# ,(, #*%A " ,B%! !G%G"'(. ((("*"$A. ("* (&< ,%' ,B% ,?,<, &!< (("*! (&. (("*"$ "" %!,%!G (("*"?!, ("$( – "$(. #B!&'H ,H* (("* $&()!$?!+ (&< ,%' G )!>!! " )&(". *$&" % B< (("*< ($&* >>$ "$(!+. >% "$(!% B'-.$ "%AG"'(. > ,A !("< $!?*%< *&**"!%. *>%EA *.$ ,!B!("' ("$(!%, +<! B’G " (,(B ,>*. % $E!# (("* %!!>.A"'(..
*# >!& %"'(. > ,(!B$ + .<., = >.. "('$ B"! *$&". – .: +%('$# !%*("*", 1997. – . 39-43. 131
92 ' O!>!! $&()!$?!. (&("! B& >B&* (!#('$ B"!$ .. $% ! >> !(G % !>< )!$?!.<. &% ("$(! %%EA"'(. ": (?!?!., )?!. " ", (&("!. !&*. " #*%. ("$(!% >!#(AG"'(. > $!&'$ !A % &% .( ( $!&'$< .(!%) )!"?*>!. N$F >%! ("$( %$(" B!&'H* !G+ >% (&, " ("G !(?* ("%"'(. "# %, .$ B!&'H*, ("!< %< (% G"'(. >$!*. -. ("$( %>G"'(. > !(" $!?*% *&**" &"('$ (&%, F G"'(. (% %+ >%. %# *,!"*", .$F %! %"'(., ,G"'(. % %!!$, !$& % E$<. >% (?!?!+ ($&G"'(., .$ ,%&, > %< (&!%: 1) %+ >% *)!$"; 2) %+ >% (B*)!$", .$ "G %!,%!* >$!*. -etum B -osum.
>%< (?!?!# >!("' &* ((B*)!$") !! ("%"'(. %>*., ,%’.>* > *$&-)&! >$ (?!?!+, .$* G, .$ ,%&, ,$*"$ (**' : herbosum – "%’.*, purum – ("*, B nudum – &* (B*> "%’. .(), montanum – !('$*, typicum – ",%* "F. ,$&: Quercetum magnoherbosum – !B% %($"%.
($%('$!# " H%*('$!# *B"!< H$&< (?!?!. A"'(. ("*"! >%. .%&.A"' (BA ,**&!$ !"!%, B (,!%!"!%, .$< % .( >!&.A"'(. >$ “+”, !>< .(!% – >$ “–”. "!&$, .$ !! %$("%G"'(., %$>G (*> (¤) ! (¦) >! !"!%. >% #B!&'H .( % *E< .( % ,% ("." ,*H !(?!. (! >% ,A"'(. % >% %!!$ : Quercus robur – Corydalis solidas + Anemone ranunculoides ¤ Aegopodium podagraia.
$+('$! *$%!%&*" &"('$+ *$&" (&< ,%' #E* >%E (,%EA"'(. %$>!%$A ("$(! , >%EA %!("!("' (,*?!&'< !)!$%< $!?*%< *&**"!%.
$+('$! >% )!"?*>!% E"' B" %E*! !*$ % >% % %!!$, "$E ,$*"$. ,$"?! (" $A"' (,*?!&'< >% ("$(!%, B*EA(' >&' <$"*("$ )!"?*>!% >>$ “$('$((-
132
%# &!( > ,!&!($ !> ( $F%”, B “%&! !>"%! &$ !> ,&'?*A”. E* %"'(. "B&?. ("$(!% )!>!!+ $&()!$?!+ (&("!. ! D 9D ' "?(/\/ "{/ #". =. typus planta- ", (&rum ("! classis $&( )formationis ?!#
". /!#"' / #( Silvae – &!( -ae Lignosa – **% (&!("' Herbeta – "%’. (&!("' Silvae coniferae – &!( <%#! Pineta – , )?!# (.$
-osa -eta -ae -eta
grex formationis formatio
, )?!# )?!.
-eta -ae
subformatio
(B)?!.
-eta -ae*
classis associationis
$&( (?!?!#
-eta -ae*
grex associationis
, (?!?!#
-eta -osa
associatio
(?!?!.
-etum -osum
subassociatio
(B(?!?!.
-etum -osum
Pineta pallasianae, B Pineta P. pallasianae – )?!. ( $('$+ Qerceto (pubescentis) - Pineta (pallasianae) – <("B%$('$((% (B)?!. Qerceto (pubescentis) - Pineta (pallasianae) – <("B%$('$((%# $&( (?!?!# Pineta (pallasianae) graminosa – D&$%-$('$((% , (?!?!# Pinetum (pallasianae) brachypodiosum (rupestris) – $*&'$?!E$%-$('$((% (?!?!. Pinetum (pallasianae) caricosobrachypodiosum (rupestris) – ($%-($*&'-$?!E$%$('$((% (B(?!?!.
B !H! >$!*. % %!!$. 133
' 92 ' . $&()!$?!. (&("! >B&* )?>'$ B"!$ . :-:&$*. "G"'(. "'< &%< <: (?!?!., (A>, ,.$, $&(. /&. >% ("$(!% BA"'(. >% %< %!% (& > (,*?!&'A *"$A ("$ >%! <$"*! %). (% >% B'-.$ ("$( – % &% .( ,%.. N$F >% ("$( ,%!#, % ,H*"'(. **> *)!(, , % &% .( ,G"'(. !(?!, % .( ,>G"'(. ,*H. / ,*H+ %+ >% G"'(. >$!*. - B -. "$( !>< !% >!>.A"'(. > &"('$ !(" $!?*% *&**", .$! A"'(. (% %+ >% % &% .(. >% (B(?!?!+ ($&G"'(. > >% " *,!"*" (?!?!+. ("!# "%AG"'(. % (,(B: %! G B >%A %, B ,.(AA ,$*"$. >% %!" ! )?!+ "%AA"'(. H&.< %. >% ((B)(?!?!+ ($*' var. B fac. ! %%+ >% (& >% %!!$. E* %"'(. "B&?. ("$(!% )&("+ $&()!$?!+ (&("!. ! 'D 9D ' "$(!! $"*!+
"('$! $& $!?*%! *&**" Quercetea pubescenti-petraeae -etea
&"('$!
$+('$!
classis
$&(
subclassis
,!$&(
-enea
Quercenea pubescentis
ordo
,.$
-etalia
Cotinetalia
subordo
,!,.$
-enalia
Cotinenalia
alliancia
(A>
-ion
suballiancia
,!(A>
-enion
associatio
(?!?!.
-etum
134
Carpino (orientali)-Quercion pubescentis Quercenion pubescentis Junipero-Lasiagostri-Quercetum pubescentis
C % !. "('$! $& $!?*%! *&**" subassociatio (B(?!?!. -etosum Junipero-Lasiagostri-Quercetum pubescentis cistetosum varietas %!" Junipero-Lasiagostri-Quercetum — pubescentis cistetosum var. Medicago romanica facies )?!. Junipero-Lasiagostri-Quercetum — pubescentis cistetosum var. Medicago romanica fac. Hedera helix "$(!! $"*!+ &".
$.
%: Quercus pubescens, Q. petraea, Cotinus coggygria, Carpinus orientalis, Juniperus excelsa, Lasiagrostis bromoides.
@)
C '9 ' "?`/ `/ (/#( (/#( monounidi-, dichobitritritetraquadrpentaquinthexasextheptaseptoctooctoennaenovemdecadeci-, decem— centichiliomilli-, milleprotoprimihemisemi-
135
&"\_ %"",’."H*("(*%('*%’."*(."(""(.,*H,!%-
! % 1. 2. 3. 4. 5. 6.
>%!"' >. &"('$< (&!%$!%. N$ "%AA"'(. ($&! (&!%$ *(."$? N$ "%AA"'(. ($&*! (&!%$ %! 21 99? N$ "%AA"'(. ,.$%! (&!%$? N$ ,>A"'(. ('$! ?)? >%!"' (&!%$%! "*!*&**", .$! %E%A"'(. % B!&!!# *$&"!. 7. Y "$* )!"?*>? 8. N$! (("* $&()!$?!+ (&< ,%' % >G"*? 9. .$< ,?,< ,B% )!>!! $&()!$?!. (&("!? >%!"' ++ (%! " (,(B +< ,>*.. 10. .$< ,?,< ,B% )&(" $&()!$?!. (&("!? >%!"' ++ (%! " (,(B +< ,>*..
! 1. &"(//` ="?`/ \?#// (/#( #"?`( ({`(), ^#"'/` =/ (/:
%"",’."H*("-
"('$! (%
*?'$! (%
-folius, a, um -florus, a, um -siliquosus, a, um -color, is -partitus, a, um -lobatus, a, um
-phyllus, a, um -anthus, a, um -gynus, a, um -spermus, a, um -petalus, a, um -andrus, a, um
2. !#"'/` ="?` (: 1
2
bifolius unicaulis dispermus tetraphyllus decemflorus pentandrus hexapetalus monocotyledoneus
biennis unisiliquosus monanthus octophyllus tricolor quinqueflorus heptandrus decapetalus
136
3
4 uniflorus monococcus pentagynus septemfolius quadripetalus triandrus hexaphyllus
dioicus trifolius unicolor quadriflorus pentaphyllus heptapetalus octandrus
3. !#"'/` ="?` (, '/#/` \?#// (/#(: 1
2
Achillea millefolium Triticum monococcum Zea mays semidentata Bidens tripartita Primula veris Leonurus quinquelobatus Paris quadrifolia Linaria bipartita
Trifolium repens Partenocissus quinquefolia Hypericum quadrangulum Aesculus octandra Mattiola bicornis Tichius quinquepunctatus Leptinotarsa decemlineata Salix pentandra
3
4
Taxodium distichum Crataegus pentagyna Sagittaria trifolia Antennaria dioica Gleditschia triacanthos Silene dichotoma Phytolacca decandra Partenocissus tricuspidata
Erica tetralix Rosa centifolia Dryas octopetala Trisetum macrotrichum Epilachna vigintioctomaculata Hibiscus trionum Dentaria quinquefolia Agaricus bisporus
4. !#"'/` #"?` (: 1
2
N!' %.# %"?. ("%,?*% AH & H*?. %>*.$
&! "$%# H$ "(!# %#$ %$&(# A$ H*(",*&A("$%# 137
O!&$ "$&! ,% % *&!%$ $%!"$%
:B!%$ "&("# %$&!* AB$ %&("
3
4
*!$ %!#(" /!$ "# "* %! *B ""$% &!($ %&(" %& ",*&A("$% $&( &'!
*(!%$ %&(" .($ "B>*(" :$ %# $ "$&!# *(" (*&("$%# . ("&(" . /%$&!
5. &"<'/` (#{/\(= '/'=, "'(= ''""| = // ^?/~", ?#", =/ " '^({ \?#/| (/#(/, " ’_?=< | ^|'}_. 6. !\"< #"?`/ " ?#| ={=^"`, "\ "{ ?"?/ " "}/` |/'/ ": 1 Festucetum (valesiacae) purum Pineta (pallasianae) graminosa Agrostidetum (tenuis) anthoxanthoso (odorati) 2 Festucetum (valesiacae) bromopsidosum (inermis) Agrostidetum (tenuis) equisetosum (arvense) Qerceto (pubescentis)-Pineta (pallasianae) 3 Agrostidetum (tenuis) purum Festucetum (valesiacae) medicagosum (falcatae) 4 Festucetum (valesiacae) eryngiosum (plani) Agrostidetum (tenuis) equisetoso (arvense)-medicagosum (falcatae) 138
& 13 § 36. * )!$(?!. – ?* (,(!B "%*. %< (&!% > ,A ()!$(!%, .$! A"'(. "%!+ (%. )!$( %$A"' %E&% $&()!$?!# )$?!A: "%*! > +< ,A (&% (,!%%!(."'(. > ,*% $&( ,."'. ,$&, !*$, "%*! > ,A ()!$(!% -ul-, -ol-, &*E"' $&( *!"%!% – (&!% !> >*H%&' >*.; %!!G(&!%! !*$ > ()!$( -- A"' >&'* $"*!&'* >*. “!., ,?*(” "F. /*.$! ()!$( E"' " % ! B!&'H* >*'. E* %."'(. #,$"%!H! ()!$( !*$!% ! ,$*"$!%. ! =/?
&"\_
!#"' spicula, ae f – $&($ (spica, ae f – $&() radicula, ae f – *($, !. “$!$” -ul- (-cul-) (radix, cis f – $!') flosculus, i m – $%!"$ (flos, floris m– $%!"$) foliolum, i n – &("$ (folium, i n – &(-ol"$) D*H%&'* pyrola, ae f – H$ (pyrus, i f – H) pistillum, i n – "$, !. “"%$” -/ll(pinso, ui, pistum, ere – "%$") myrtillus, i m – ?! (myrtus, i f – ": &(". ?! G &(". ") lenticella, ae f – (*%$ (lens, lentis f – -ell(*%?.) capsella, ae f – ?$, !.“$B$” ((apsa, ae f – $B$) fruticetum, i n – $ (frutex, icis m – $F) $,!("' -et-um (& quercetum, i n – !B% (quercus, us f – % B B) baccetum, i n – .!$ (bacca, ae f – .)
139
C % !. =/?
&"\_
-ari-um
!(?*><E*., ($,!("' ,**"!%
-ment-um
D(!B B *>&'"" !+
-i-o -ur-a
/!. B *>&'"" !+
-i-a -nti-a
B("$"* ,."".
!#"' herbarium, i n – *B!# (herba, ae f – "%) seminarium, i n – >($ (semen, inis n – (!.) cucumerarium, i n – BH" (cucumis, eris m – !$) tegumentum, i n – ,$% (tego, tectum, ere – ,$%") rudimentum, i n – *" (rudis, e – *>%*#) divisio, onis f – %!!& (divido, visum, ere – !&", >!&.") cultura, ae f – $&'" (colo, cultum, ere – BB&.", %F%") notitia, ae f – >. (notus, a, um – %!#) substantia, ae f – *% (substo, are – !(%")
! 7' =/? -ol-
&"\_
-ul-cul-uscul-ell-ans -ens
&B$# (",!' .$("!
!#"' luteolus, a, um – E%"%"# (luteus, a, um – E%"#) albulus, a, um – B!&%"# (albus, a, um – B!&#) dulciculus, a, um – (&$%"# (dulcis, e – (&$#) duriusculus, a, um – "%*%"# (durus, a, um – "%*#) amarellus, a, um – !$%"# (amarus, a, um – !$#) fruticans, antis – $F("# (frutex, icis m – $F) rubens, entis – *%%"# (ruber, bra, brum – *%#) 140
C % !. =/? -at-
-os-
-lent-
-al-ar-an-/?-in-ens-is
--"?-
&"\_
!#"' maculatus, a, um – ,&.("# (macula, ae f – ,&.) $"* spicatus, a, um – $&(("# (spica, ae f – >$, $&() (*!("', %!H*. spinosus, a, um – $&A# (spina, ae f – $&A$) ,**" saxosus, a, um – ($*&'# (saxum, i n – ($*B !(?. &.) succulentus, a, um – ($%"# (succus, i m – (!$) esculentus, a, um – +("!%# (esca, ae f – +E, $) officinalis, e – &!$('$# (officina, ae f – ,"*$) &*E!("', vulgaris, e – >%## (vulgus, i n – , "%,) %&("%!("', %!H*. montanus, a, um – !('$# (mons, montis m – ) ,**" silvaticus, a, um – &!(%# (silva, ae f – &!() B !(?. caninus, a, um – (B# (canis, is m – (B$) arvensis, e – ,&'%# (arvum, i n – ,&*, !&&.) ureus, a, um – >&"("# (aurum, i n – >&")
>$ ,**" > rgenteus, a, um – (!B&.("# (argentum, i n – (!B&) # ,<E*., ,- oleraceus, a, um – !#, %*%# (olus, ris n – %) !B!("' .$(' "*- herbaceus, a, um – "%’.("# (herba, ae f – "%) !&
141
§ 37. ; @ /&. #B"' ). ((+ % " Kalium, i n – $&!# Zincum, ! n – ?$. NB! Phosphrus, i m – )() (!*$ &%! %!!); Sulfur, ris n – (!$ (!*$ (**' %!!). "('$! >% %*&$+ B$%. C 55 "?`" ""
Aluminium Argentum Arsenicum Aurum Barium Bismuthum Borum Bromum Calcium Carboneum Chlorum Cuprum Ferrum Fluorum
(#
"?`" ""
"?`" ""
Al Ag As Au Ba Bi B Br Ca C Cl Cu Fe F
&A!!# !B& H’.$ D&" :!# !(" : : &'?!# &*?' & !' D&!> O"
Hydrargyrum Hydrogenium Iodum Kalium Magnesium / Magnium Manganum Natrium Nitrogenium Oxygenium Phosphorus Plumbum Sulfur Zincum
142
(#
"?`" ""
Hg H I Ka
""' *' &!#
Mg Mn Na N
Ph Pb S Z
!# *?' "!# >" (*' O() %*?' !$ $
C , 7' , ' "('$! >% $(!%, ,*$(!% " !$(!% ($&A"'(. > %< (&!%: >% $"! ! >% !. %!! %! $+('$+ % $"! (% ! (!*$ oxydum, i n – ; peroxydum, i n – ; hydroxydum, i n – ) >% %!!$ : >% $"! + >% ! (gen. sing.) (nom. sing.) ,$&: Zinci oxydum – $( ?$. C "('$! >% $(&" ($&A"'(. > %< (&!%: !*$ acidum, i n – " ,$*"$, "%* %! (% >% $(&""%AA *&**".
>%< $(*%< $(&" > #%F (",** $(&*. %E%A"'(. ,$*"$ > ()!$( -ic-um: Acidum sulfuricum – (! $(&" Acidum phosphoricum – )() $(&".
>%< $(*%< $(&" > E (",** $(&*. %E%A"'(. ,$*"$ > ()!$( -os-um: Acidum sulfurosum – (!(" $(&" Acidum chlorosum – <&(" $(&".
>%< B*>$(*%< $(&" %E%A"'(. ,$*"$ > ,*)!$( hydro- ! ()!$( -ic-um: Acidum hydrochloricum – <&("%*% $(&" Acidum hydrosulfuricum – (!$%*% $(&". C >% (&*# ($&A"'(. > >% $"! ! >% !. 1. >% ! (&*# $(*%< $(&" > #B!&'H (",** $(&*. %EG"'(. !*$ &%! %!! !> ()!$( -as.
143
2. >% ! (&*# $(*%< $(&" > *H (",** $(&*. %EG"'(. !*$ &%! %!! !> ()!$( s. 3. >% ! (&*# B*>$(*%< $(&" %EG"'(. !*$ (**' %!! !> ()!$( -id-um. 4. >% ! (&*# B*>$(*%< $(&" > !A (%A %EG"'(. !*$ (**' %!! > ,*)!$( hydro" ()!$( -id-um. =/? " ^/? #/ ?# D #B!&'H %!(" $(A D *H %!(" $(A :*>$(*%< :*>$(*%< > !A (%A
#"?`/ ="?`/ -as -" -is
-", -!"
-id-um
-, -!
hydro-id-um
!-, -
!#"' Natrii sulfas (&')" "!A Natrii nitris !"" "!A Kalii iodidum # $&!A Natrii hydrochloridum !<& "!A
"('$! >% $(&< (&*# "%AA"'(. "$ (, .$ ! >% (**!< (&*#, &* > %. ,*)!$( hydro-: Natrii hydrocarbonas – !$B" "!A.
@)
acidum, i n – $(&" acidum sulfuricum – (! $(&" acidum sulfurosum – (!(" $(&" acidum nitricum – >" $(&" acidum nitrosum – >"(" $(&" acidum phosphoricum – )() $(&" acidum citricum – & $(&" acidum carbonicum – %!&' $(&" acidum hydrosulfuricum – (!$%*% $(&" acidum hydrochloricum – <&("%*% ((&.) $(&"
144
phosphas, atis m – )()" carbonas, atis m – $B" sulfas, atis m – (&')" sulfis, itis m – (&')!" benzoas, atis m – B*>" citras, atis m – ?""
oxydum, i n – $( sulfidum, i n – (&')! chloridum, i n – <& nitras, atis m – !"" nitris, itis m – !"" acetas, atis m – ?*""
! % 1. 2. 3. 4. 5.
N$# (,(!B (&%"%*. >%G"'(. ()!$(?!GA? >%!"' ,$"%! &"('$! ()!$(: ) !*$!%; B) ,$*"$!%. N$! >*. A"' &"('$! ()!$(? N$ "%AA"'(. &"('$! >% $(!%, ,*$(!% " !$(!%? D ,A .$< ()!$(!% "%AA"'(. &"('$! >% $(&" > #%F (",** $(&*.? 6. N$ "%AA"'(. >% $(&" > E (",** $(&*.? 7. N$! (B&%("! "%*. A"' >% B*>$(*%< $(&"? 8. D .$< $,*"!% ($&A"'(. >% (&*#? 9. >%!"' (,(B "%*. &"('$< >% (&*# $(*%< $(&". 10. N$ "%AA"'(. &"('$! >% (&*# B*>$(*%< $(&"? %*!"' ,$&.
! 1. ^'"| /("| '/#/` ?=/? " "\ | "\_, ^#"'/` ="?` (: 1
2
3
4
herbula agronomia seminarium salicetum foliolum nomenclatura
herbarium flosculus agricultura arbuscula quercetum vegetatio
divisio bestiola pinetum fruticulus cucumerarium rudimentum
ramulus inflorescentia lenticella granulum fruticetum spicula
145
2. "'| ^("| '/#/` ?=/? " "\ | "\_, ^#"'/` ="?` (: 1
2
officinalis herbaceus ucrainicus ramosus montanus succulentus
vernalis aureus mirabilis ovatus temulentus luteolus
3 fragilis orientalis silvaticus foliaceus canescens rusticus
4 dentatus quercinus betaceus polonicus flavescens tuberosus
3. /' ^'"| ? =/` ^(, '^/` ^^=/ ?=/?: 1 vulg…– >%## tuber… – B&'B("# can…– (B# occident…– >,H# prat… – &#
2 rv… – ,&'%# spin…– $&A# macul…– ,&.("# aren…– ,!F# argent…– (!B&.("# aqu…– %.# oler… – !#
3 bacc… – .!# taur… – $('$# luc…– B&($# hort… – (%# sacchar… – ?$%# acet… – $(&# stepp… – ("*,%#
4 spic…– $&(("# pall… – B&!# frutic…– $F%# vimin… – &>%# domest… – H!# nigr… – %"# gramin…– >&$%#
146
4. !#"'/` ="?` (, = '| ^/"| '/#/` ?=/? " ^_?/` | "\_: 1
2
Solanum tuberosum Avena barbata Zea mays amylacea Agrostis canina Mentha spicata Triticum aestivum Pisum arvense Rheum palmatum Brassica oleracea Lycopersicum esculentum Hordeum murinum Festuca duriuscula Panicum miliaceum Papaver orientale 3
Trifolium montanum Sorghum iaponicum Gossypium herbaceum Hordeum bulbosum Centaurea borysthenica Lamium maculatum Rumex acetosa Ribes aureum Chenopodium betaceum Nigella segetalis Poa pratensis Prunus spinosa Fagopyrum tataricum Thlaspi alliaceum 4
Cerasus fruticosa Taxus baccata Genista germanica Tilia cordata Vinca herbacea Mentha piperita Campanula alpina Convallaria maialis Stellaria graminea Abies sibirica Euphorbia stepposa Valeriana officinalis Larix polonica Equisetum hiemale Daedalea quercina
Rosa canina Fagus silvatica Platanus occidentalis Actea spicata Ribes lucidum Acer tataricum Viola odorata Alnus glutinosa Crataegus ucrainica Ligustrum fruticans Carex acuta Adonis vernalis Clematis flammula Oenanthe aquatica Salix fragilis
5. &"<'/` (#{/\(= '/'=, "'(= ''""| = // ^?/~", ?#", =/ " '^({ ?=/?/, " ’_?=< | ^|'}_.
147
6. !#"'/` |/(/\/ (/ ="?` (, = ""| "// ?#< ="}/`, /' _| ?# (?| "~ ~?|) =/: acidum nitras nitris oxydum
hydrochloridum phosphas sulfidum carbonas
salycilas bromidum sulfis chloridum
sulfas arsenis hydroxydum acetas
7. !#"'/` #"?` (: >" $(&" >"(" $(&" (&. $(&" <&(" $(&" (! $(&"
(!(" $(&" (!$%*% $(&" $( )() (!$(&# $&!# !$B" "!A
148
$( ?$ (&')" $&!A )()" !A (&')" !! $( >&!>
& 14 § 38. !* *)!$(?!. – ?* (,(!B "%*. %< (&!% > ,A ,*)!$(!%. *)!$( "AA"' &*$(* >*. (&%, ,%(. % ' ,*%# >*G%# %!"!$, F E* %$>%" &$&!>?!A – >!F*. ,("! (%!, %>, ,,**, ,>, %$&), ,.$ (B&E*., %!&*.), ( ( -*B', ,!(&. -*B'), %!("!("', >,***. "F.
&"('$!# %! .$ ,*)!$( %E%A"'(. ,#*$ ! ("$. ?' $!?*%# ,&(# >%$ ,*)!$( ,!BAG"'(. ,"$% ,&( >%$ $*. (&%. $* .%F* >%G"'(. (!&.?!GA. A292 7'5 7' 7' 9D 1) ,*)!$( in- + b, p, m ¤ im-: immaturus – *>!&# (%! in-maturus); 2) ,*)!$( in- + l, r ¤ il- B ir-: illustrare – %(%!"&A%", ,.(A%" (%! in-lustrare); 3) ,*)!$( ?n- + b, p, m, l, r ¤ com-: communis – >%## (%! con-munis); 4) >%$ b ,*)!$(! sub- ,** g, p, f ,!BAG"'(. (", >%$: suffrutex – ,!%$F (%! sub-frutex); 5) >%$ d ,*)!$(! ad- ,** c, g, p, f, l, r, s, t ,!BAG"'(. (", >%$: assistens – (("*" (%! ad-sistens); 6) >%$ s ,*)!$(! dis- ,** f ,**<"' f: difficilis – %E$# (%! dis-facilis), ,** d, g, l, m, r, s, v >%$ s %>&! %,G: di-varicatus – >&#.
B!&!!# *$&"! %E%A"'(. "$E *?'$! ,*)!$(, B" > .$< G (!! B B&>'$ > >*. &"('$< ,*)!$(!%.
149
C '9 7' "?`/ `/ ^/? ^/?
&"\_
apo-
%!&*., %!<&*.
–
B&E*.
circum-
para-, peri-, amphi-
%$&, > B< ("!
con(com-)
syn(sym-)
(,&*., ($,!("'
de- (des-)
cata-
< >
dis- (di-)
dia-
%!$*&*.
e-, ex-
ec-
extra-
ecto-
in- (im-)
a-, an-
infra-, sub-
hypo-
!nter-
mesodia-
intra-
endo-
%!("!("', < !> (** >%! ,**B%. ,> -*B' 1) < (** 2) >,***., %!("!("' ,&E*. B ,**B%. ,! -*B' ,&E*. !E -*B' B %(**! *B' ,**B%. %(**! *B'
a-, ab-, absad-
150
!#"'
aberratio – %!<&*. apocarpium – ,$,!# adaptatio – ,"?!., ,("(%. circumstantia – %$&HG (**%F* perianthum – ?%!" paraphyllum – ,&(" amphibia – >*%! concultivar – ("", compactus – ("(&# synthesis – ("*> symbiosis – (B!> descendes – >&# dialysis – %!$*&*. *% efoliatus – B*>&("# extractum – %".E$ extrafloralis – ,>$%!"$%# ectospora – *$"(, impletus – ,%*# inodoratus – *,<# aphyllus – B*>&("# infrafoliaceus – ,!&("# subspecies – ,!% hypogaeus – ,!>*# intermedius – ,!E# interspecificus – !E%%# mesophyton – *>)!" diaspora – !(, intraspecificus – %"!H'%%# endomyces – *!?*(
C % !. "?`/ `/ ^/? ^/?
pertrans-
dia-
post-
meta-
praeante-
pro-
re-
–
se-
–
supersupra-
hyperepi-
&"\_
!#"'
perforatus – ,B"# transformatio – ,**"%*. diakinesis – !$!*> ,&E*. ,!(&. ostremus – ("!# metatypus – *"", -*B' ,&E*. ,** praemontanus – ,**!('$# antecendens – ,,**!# -*B' prophyllum – ,**&(" recurvatus – %!!"# > < >, repetitio – ,%"*. ,%" !. %!!&*. selectio – %!B!, (*&*$?!. separatio – %!!&*. ,&E*. B superspecies – % ,**B%. suprafoliaceus – &("# -*B' hypertrophia – !,*")!. epigaeus – >*# < **>
§ 39. !
(% B!&!+ *$&" ("%&."' !*$ " ,$*"$. /!G(&% %E%A"'(. &H* % ,(< (& ! "% (,*?!&'!# B!&!!# &!"*"!. ' 'D E /!G(&% % &"('$!# %! G: % (&: – singularis E – pluralis; " (B: ,*H – persona prima – persona secunda "*"A – persona tertia; H!("' (!%, > .$< % B!&!!# "*!&!+ %E%A"'(. >*B!&'H: "*,*!H!# ( – tempus praesens, &# ( $ % – tempus perfectum; " (,(B, > .$< % B!&!!# "*!&!+ %E%G"'(. % (% !#(# (,(!B – modus indicativus; 151
% (": $"%# – genus activum ,(%# – genus passivum; *>* ) (!)!"%) – infinitivus. "('$! !G(&% (&%$< ,A"'(. % "'< (%< )<: 1) ,*H (B "*,*!H' ( !#( (,(B $"% (" (Praesens indicativi activi): planto – . (E; 2) ,*H (B & ( $ % !#( (,(B $"% (" (Perfectum indicativi activi): plantavi – . ,(%; 3) %!!G(&!%# !*$ (**' !> >*. *" (Supinum): plantatum – FB ("; 4) *>* ) !G(&% (Infinitivus praesentis activi): plantEre – (". % ): planto, plantavi, plantatum, plantre $* ): planto, avi, atum, re.
%&'!# &!"*"! !(G "?!. %" !G(&% &H* %< )<: ,*H!# " *"%*"!#. ?' ) ,*H+ (B "*,*!H' ( !#( (,(B $"% (" %"'(. ,%!("A, ,"! $>G"'(. >$!*. *>*+ ) -re > ,,**'A &(A: planto, re – (" colo, re – BB&.", %F%". E "('$! !G(&% ,!&.A"'(. " !G%!! >&*E %! $!?*% >%$ (% "*,*!H' (.
(% "*,*!H' ( %>G"'(. H&.< %!$. %! *>*+ ) !G(&% (!)!!"%) >$!*. -re/-re:
/$/'(/" I
II III IV
/< = ? - - ^{#?< "~ -u -
152
!#"' plant-re vidU-re ! cresc-re dilu-re $ aud-re #
! (% "*,*!H' ( "%AA"'(. ) "*,*!H' ( !#( (,(B $"% ! ,(% ("!%, !G,$*"$ "*,*!H' ( " *.$! !H! ), .$! % B!&!!# "*!&!+ * %E%A"'(..
§ 40. ! ! @ /!G,$*"$ "*,*!H' ( $"% (" "%AA"'(. H&.< %. (% !G(&!% "*,*!H' ( ()!$(!% -ns (&. !G(&!% – !G%!!) " -ens (&. !G(&!% –V !G%!!):
/$/'(/" IV
// formre – "%A%" florUre – ?%!(" crescre – (" audre – (&<"
/$^( ^/`{ \"?= "{ ?"= formans – "%AA# florens – .$# ?%!"*, $%!"# crescens – .$# ("*, >("A# audiens – .$# (&<G, (&<A#
/!G,$*"$ "*,*!H' ( $"% (" %!!AA"'(. .$ ,$*"$ %!! > % >$!*.. 4' 82 E7' 7'> nom. et gen. sing. et plur. florens, entis – $%!"#
m Nom. Gen.
Sing. f n florens florent-is
Plur. m, f n florent-es florent-ia florent-ium
B!&!!# "*!&!+ !G,$*"$ "*,*!H' ( $"% (" %E%A"'(. .$ *,!"*" % >%< %!% (& ! "% " .$ >% %%< "$(!% ( )! nom. plur.): Trapa natans – .# !< ,&%A# (%! natre – ,&%") Elytrigia repens – !# ,%># (%! repre – ,%>") Rodentia – . > (%! rodre – >").
153
§ 41. ! @ ! /!G,$*"$ & ( ,(% (" "%AA"'(. %! (% (,! (%!!G(&!% !*$ !> >*. *") H&.< %. %< >$!*' -us, -a, -um.
(% (,! %>G"'(. H&.< %!$. %! ) (,! >$!*. -um. //
=^/
plantre – (" vidUre – B" serre – (!." audre – (&<"
plantatum visum satum auditum
/$^( (=#{ \"?= ^"?{ ?"= plantatus, a, um – ,(E*# visus, a, um – ,B*# satus, a, um – ,(!.# auditus, a, um – ,"#
/!G,$*"$ & ( ,(% (" %!!AA"'(. > >>$ ,$*"$!% – %!!. 4' 82 E7' 7 nom. et gen. sing. et plur. plantatus, a, um – ,(E*#
Nom. sing. Gen. sing. Nom. plur. Gen. plur.
m plantat-us plantat-i plantat-i plantat-orum
f plantat-a plantat-ae plantat-ae plantat-arum
n plantat-um plantat-i plantat-a plantat-orum
B!&!!# "*!&!+ !G,$*"$ & ( ,(% (" %E%A"'(. .$ *,!"*" % >%< %!% (& ! "% " .$ >% %%< "$(!% ( )! nom. plur.): Grossularia reclinata – ( %!<&*# (%! reclinre – %!<&." >) Hypericum perforatum – D%!B!# >%##, B !.%# (%! perforre – ,B%", ,$&A%") Compositae – $&?%!"! (%! componre – ($&").
154
@)
pungens, entis – $&A# repens, entis – ,%># serpens, entis – ,%># natans, antis – ,&%A# patiens, entis – ("!#$# frigoris patiens – >("!#$# siccicatis patiens – ,(<("!#$# umbrae patiens – "!'%"%&# nocens, entis – H$!&%# infestans, antis – H$!&%#, *B*>,*# nigrcans, antis – !A#, %"# virescens, entis – >*&*!A#, >*&*%"# flavescens, entis – E%"!A#, E%"%"# fragrans, antis – ,<#, >,H#
suavelens, entis – >,H# urens, entis – E&$# pubescens, entis – ,<("# splendens, entis – B&($# procumbens, entis – (&$# nutans, antis – ,$&# confertus, a, um – ($,*# intermedius, a, um – ,!E#, (**!# perforatus, a, um – ,B"#, ,!.%&*#, ,># reclinatus, a, um – %!<&*# diffusus, a, um effusus, a, um >&# divaricatus, a, um compressus, a, um congestus, a, um ("("# contractus, a, um
! % 1. 2. 3. 4. 5. 6.
N$# (,(!B (&%"%*. >%G"'(. ,*)!$(?!GA? >%!"' ,$"%! &"('$! ,*)!$(, %$E!"' +< >*.. N$! )*"! >! %!B%A"'(. , ,*)!$(?!+? >%!"' "! $"*!+ &"('$< !G(&!%.
.$< (%< )< %."'(. &"('$! !G(&% (&%$ N$ %>G"'(. (% "*,*!H' ( &"('$< !G(&!%? N$! ) %! *+ "%AA"'(.? 7. $!&'$ !G%!! G % &"('$!# %!? N$ % %>A"'(.? 8. N$! ) !G,$*"$!% %E%A"'(. % B!&!!# "*!&!+? 9. N$ "%AA"'(. !G,$*"$ "*,*!H' ( $"% ("? 10. N$ "%AA"'(. !G,$*"$ & ( ,(% ("?
155
! 1. !#"'/` #"?` (, '/#/` ^/? " "}/` | "\_:
1 >&# ($,*# ("("# %!<&*# ,!,.$
2
3
,>$%!"$%# ,!>*# *"", B*>,*&A("$%# !.%#
,!$&( % ?%!" >*# ,**&("
4 B*>&("# *>!&# *B!"# ,>"# ("",
2. &"<'/` (#{/\(= '/'=, "'(= ''""| = // ^?/~", ?#", =/ " '^({ ^/?/, " ’_?=< | ^|'}_. 3. "\ '/$/'(/= '/$?#/ " "\ (: 1
2
florUre – ?%!(" colre – BB&.", %F%" habitre – E", *H$" scre – >"
laborre – ,?A%" serre – (!." dormre – (," studUre – %", %%"
3
4
crescre – (" docUre – %" plantre – (E" nutrre – %"
vivre – E" olUre – ,<" irrigre – ,&%" audre – (&<"
4. /` '/$^( ^/`{ \"?= "{ ?"= /' '/$?#/, "'| = ^^'`(= "'"/, ^#"'/` | ="?` (.
156
5. /' ? ?=^/", "'{ = '=}"|, =/` '/$^( (=#{ \"?= ^"?{ ?"= " ^#"'/` | ="?` (. 1 germinre (germinatum) – ,("" nominre (nominatum) – >%" seligre (selectum) – %!B" inserre (insetum) – ,F*,&A%" 2 perforre (perforatum) – ,B%", ,$&A%" (onglomerre (conglomeratum) – ($,%", ("($%" serre (satum) – (!." componre (compositum) – ($&" 3 divulgre (divulgatum) – ,HA%" compressre (compressum) – ("($%" describre (descriptum) – ,(%" colre (cultum) – BB&.", %F%" 4 laetificre (laetificatum) – BA%" decorre (decoratum) – ,$H" tegre (tectum) – %$%" flectre (flexum) – >" 6. !#"'/` ="?` (, '/#/` ^/? " "}/` | "\_, ^/'?#/` '/$^(: 1
2
Hordeum intermedium Triticum compactum Cucscuta epilinum Zea mays indentata Trifolium diffusum
Achillea submillefolium Ranunculus dissectus Rorippa amphibia Elytrigia intermedia Astragalus suprapilosus 157
Poa compressa Vicia incisa Allium pervestitum Grossularia reclinata Rosa subpomifera Onobrychis transcaucasica
Carex remota Bromopsis inermis Hypericum perforatum Rumex conglomeratus Arachis hypogaea Juncus subnodulosus
4
3 Serratula inermis Pinus conglomerata Rubus suberectus Erysimum repandum Potentilla impolita Prunus divaricata Acacia dealbata Lunaria rediviva Pellia epiphylla Amaranthus retroflexus Lolium remotum
Succisella inflexa Juncus compressus Synchytrium endobioticum Matricaria perforata Cucscuta epithynum Iris aphylla Elytrigia elongata Cardamine impatiens Ruscus hypoglossus Cycas revoluta Calamagrostis epigeios
7. !#"'/` #"?` (: 2
1
*&!%$ ,$& !A# " B&($ AH ,%> N& $&A *&!%$ ,,&" :**> ,<(" (<("!#$# % *($ ,&%A# ) E%"%"
!# ,%># :.$ ,$&# D#?*B ,’.$# *($ B&($# >$"# ("?. (&$ *,*H.$ ,&%A# >("!#$# % !%(A*?' ,<("# (!%$ >*&*%"
158
4
3
@%&!. B&($ ,% E&$ /B ,<("# "*,%# !$ ,%># O!")" *B*>,* !&$ ,$& %"H$ >&# $ (!%"# %"*' B&($# F*"$ E%"%"#
:( !&%# O!>&!( ,<("# ) *)A !'%"%& (& %"*?' ,%># .# !< ,&%A#
E$ B&! *&*!. B&($
(" >,H# *%?. %"
159
& 15 § 42. * ) & ; & "('$! B"!! " >&!! >% * "!&'$ %$>A"' "$(, &* # (" !("."' (B! ,*% !)?!A , (& B "%. $! #*%. >%A"'(. '. )"%! >% (& ! "% > <$"* >$, .$! % %!BEA"', E % ,!&" . ,: 1) >%, F %$>A"' )&!! >$ (& ! "%: a) ): Panicum ovatum – ( %&'* Linum tenuifolium – ' "$&("# Triticum sphaerococcum – H*?. $&>*% Populus pyramidalis – ,&. ,!!&'; b) >! (& ("%) B $*< ++ (": Agrostis gigantea – !"&?. !"('$ Achillea micrantha – /**%!# !B$%!"$%# Dociostaurus brevicollis – *("%$ &; c) $&!: Lupinus luteus – A, E%"# Trifolium aureum – AH >&"(" Phaseolus coccineus – %(&. .($%-*% Polyphilla alba – %# <F B!&#; 2) >%, F %$>A"' ($ B >,< (&: Rumex acetosa – Y%*&' $(&# Euphorbia dulcis – &# (&$# Anethum graveolens – !, ,<#; 3) >%, F %$>A"' >%!HA (<E!("': Euphorbia salicifolia – &# %*B&("# Gossypium herbaceum – :%%$ "%’.("# HippophaS rhamnoides – B&!,< $H% Vespertilio murinus – E H#; 4) >%, F %$>A"' *$&!* (**%F* ,H*.: Pisum arvense – < ,&'%# Lathyrus pratensis – L & Secale silvestre – " &!(%* Anisoplia segetum – F ,&'%#; 5) >%, F %!BEA"' *)!* ,H*. B B"'$!%F (& "%: 160
Fagopyrum tataricum – *$ ""('$ Triticum polonicum – H*?. ,&'('$ Lepus europaeus – DG?' G%,*#('$#; 6) >%, F %$>A"' ( ,.% (& B "%: Primula veris – *%?%!" %*(.# Triticum aestivum – H*?. &!". Convallaria maialis – %&!. >%# ("%*%) Trombicula autumnalis – %$&!F (!!#; 7) >%, F %!BEA"' <$"* B ,%*!$ "%: Locusta migratoria – !% Microtus socialis – &!%$ "% Lacerta agilis – NF!$ ,$; 8) >%, F %$>A"' ,$"* >*. (& B "%: Fagopyrum esculentum – *$ +("!% Anisantha tectorum – !>" ,$!%*&' Genista tinctoria – /!$ $(&'# Apis mellifera – :E& *(.
§ 43. ; ! *@; & %! *,!"*" (& ! "%, "%*! %! *)!< >%, .$ ,%&, G ,$*"$, .$! >EA"'(. > >%A . "%AA"'(. %! (% *)!+ >% > ,A ()!$(!% " %< >$!*': chinensis, e – $"#('$# -(i)ensis, e odessanus, a, um – *('$# -(i)anus, a, um ucrainicus, a, um – $+('$# -icus, a, um alpinus, a, um – &',!#('$# -inus, a, um ,$&: allistphus chinensis – % #(" $"#('$ Leontice odessana – *"?. *('$ Stipa ucrainica – %& $+('$ Alopecrus alpinus – "$ &',!#('$# Lepus arcticus – DG?' $"# Ursus americanus – *!' *$('$#. !H* ",&.A"'(. %%! *,!"*", "%*! %! *)!< >%, %E*! !*$ )! % %!!$: Aster novae-angliae – #(" *$('$ Cedrus libani – * &!%('$#. 161
§ 44. ! ESSE – /!G(&% esse – ! * &*E"' E+ !G%!! ! "%AG ) "*,*!H' ( !#( (,(B %! !>< (%. 182 E esse 7'> 7 ?~" 1 2 3
Sing. sum es est , ,
Plur. sumus estis sunt
**! !G(&% esse E* %E%"(. .$ ,("# ,($ ! .$ >%’.>$ ($&* ,($. N$ ,("# ,($ !G(&% esse G >*. “B", !(%", ><"(.”. "$< %,$< , ,**$&! $+('$A %A % * ,,($G"'(.. ,$&: Sunt plantae arvenses, pratenses, silvaticae, hortenses, stepposae et cetera. – (A"' (& ,&'%!, &!, &!(%!, (%!, ("*,%! " !H!. Universitas Agraria Nationalis in Kiiovia est. – ?!&'# # !%*("*" ><"'(. % G%!. N$ >%’.>$ % ($&* ,($ !G(&% esse E* ,**$&"(. %!,%! B ,,($"(.. * (" ($&* ,($ % &"('$!# %! >%E ("+"' >% %!!$, % $+('$!# – >% B . ,$&: Avena sativa et Triticum durum plantae cultae sunt. – %*( ,(!%# ! H*?. "%* – $&'"! (&. Botanica disciplina naturalis est. – :"!$ G ,A (?,&!A.
§ 45. ! @
&"('$!# %! %!&'# ,.$ (&!%. $ %&'!# &!"*"! "A"'(. " ,.$ (&!%, $& ,!*" ("+"' ,"$ **., ,($ – $!?!. >*. >%E ("+"' ,!(&. >% (&%, "$, .$ ,%&, – ,** ,($. 162
,$&: Daucus planta oleracea est. – $% – %*% $&'". Betula verrucosa et Alnus glutinosa in silvis crescunt. – :**> B%(" ! !&'< $&*#$ (""' &!(<.
&"('$!# %! (B%! >#*$ , !G(&%<, .$ ,%&, * %E%A"'(.. ,**$&! $+('$A %A >#*$ A"'(.. ,$&: Studiosus facultatis agronomicae sum. – N ("*" ! )$&'"*".
@)
chinensis, e – $"#('$# japonicus, a, um – .,('$# alpinus, a, um – &',!#('$# alpestris, e – &',!#('$# tauricus, a, um – $('$# tataricus, a, um – ""('$# sibiricus, a, um – (B!('$# caucasicus, a, um – $%$>'$# graecus, a, um – *?'$# carpaticus, a, um – $,"('$# polonicus, a, um – ,&'('$#
europaeus, a, um – G%,*#('$# asiaticus, a, um – >!"('$# italicus, a, um – !"&!#('$# ucrainicus, a, um – $+('$# rossicus, a, um – ('$# ruthenicus, a, um – ('$# britannicus, a, um – B"('$# borysthenicus, a, um – !,%('$# moldavicus, a, um – &%('$# germanicus, a, um – !*?'$#, *('$#
! % 1. N$! >% (& ! "% G !)"%? 2. .$! , ,!&.A"'(. !)"%! >%? 3. N$!, %H $, >$ (& ! "% #("!H* B%A"' $&*! % (% !?!+? BP"#"* (%A %!,%!'. 4. L E"' B" %E*! %%! *,!"*", "%*! %! *)!< >%? 5. D ,A .$< ()!$(!% "%AA"'(. %%! *,!"*" %! *)!< >%? 6. N$! (B&%("! %!!A%. G !G(&% esse? 7. N$! )$?!+ E* %$%" !G(&% esse % **!? 8. N$ E* ,**$&"(. !G(&% esse % **!? %*!"' ,$&. 9. N$# ,.$ (&!% &"('$ **! >%G"'(. "? 10. L %!!>.G"'(. ,.$ (&!% **! % &"('$!# ! $+('$!# %
163
! 1. !#"'/` ="?` (, "\, _= /("/ ^ ' (/?` " \ /" "": 2
1
Poa bulbosa Trifolium pratense Chelidonium maius Medicago minima Setaria viridis Allium microbulbum Triticum compactum Solanum tuberosum Chamomilla suaveolens Vicia angustifolia
Lupinus albus Plantago maior Cuscuta campestris Hordeum murinum Cyrsium arvense Equisetum hiemale Petroselinum crispum Vitis vinifera Oryza sativa Asparagus brachyphyllus
4
3
Pyrola rotundifolia Plantago lanceolata Calvatia gigantea Morus alba Ribes rubrum Betula populifolia Gentiana lutea Malus praecox Valeriana officinalis Morchella esculenta
Inula elliptica Tilia argentea Anemone narcissiflora Malus pumila Fagus grandifolia Oxycoccus microcarpus Hyoscyamus niger Robinia pseudoacacia Fagus silvatica Quercus petraea
2. ^/` (#{/\{ '/'", "'{ ''""| = // ^?/~", ", "=` " (#{/\/ " ?#, " ’_?=< | ^|'}_.
164
3. !#"'/` #"?` (, "\, _= /("/ ^ ' (/?` " \ /" "": 1
2
(,?*" ($*&'# *&* ,< /**%!# !B$%!"$%# &'BB &!$('$ **?' !# < %($#
(" !# $> ?$% $ ("%#
' E%"# !"&?. "$ &# ("*,%# NB&. $&$% &!(%# ’." ,*?*% ("?. *% !, ,<# B B.$%
3
4
:!&>! B&"# H!$ %*(. !&'< *% &* *(,E',&"%# &' >'$# $! !B%# ,*(".$ %*&$$%!"$% L >,H ,( &!##
:$ (
%*( ,(!%# & >,H*
4. !#"'/` ="?` (, ^_?/` ?^?/~ =_ '| ^// /' {{"/\| ": 2
1
Cuscuta europaea Aquilegia colchica Festca valesiaca Aster novi-belgii Asclepias syriaca Colchicum ancyrense Cotoneaster taurica Cytisus ruthenicus Gymnospermium odessanum Stipa ucrainica
Avena abyssinica Campanula alpina Amelanchier canadensis Astragalus borysthenicus Berberis iliensis Buxus hyrcana Allium ascalonicum Fragaria chiloensis Aster novae-angliae Hamammelis virginiana 165
3
4
Trifolium borysthenicum Vitis amurensis Valeriana ucrainica Sorbus scandica Trollius asiaticus Trisetum carpaticum Solidago canadensis Thymus polessicus Cedrus libani Iris germanica
Pisum abyssinicum Phytolacca americana Bellevalia sarmatica allistephus chinensis Iris florentina Tragopogon ucrainicus Cetraria islandica Euphrasia tatarica Heliotropium peruvianum Glycyrrhiza uralensis
5. !#"'/` #"?` (: 2
1
&! $+('$#
%*( %!>"!#('$# &H$ (('$ &# $,"('$# &* ""('$# H. .,('$ ,&'('$ &H$ $('$ %"?. G%,*#('$ *&*!. &%('$
H*?. ,&'('$ *$ ""('$ ( !"&!#('$* , G%,*#('$ N&?. (B!('$ $!" B$%('$# B$( 'E('$# & $('$# %& $+('$ ( (B!('$
4
3
$ &',!#('$# (& G%,*#('$ $ $"#('$# $B!> $+('$ B *?'$ ,&. $('$ $! %&('$# &H$ !,%('$ N&!%*?' (B!('$# &%$ !"&!#('$#
>*&'?! !,%('$!
B"('$# !%$ ('$! '$ ('$# &("' ""('$ H&'?!. $&!)!#('$ />%$ $,"('$! *>B$ &',!#('$ : $%$>'$# N& $('$
166
6. !#"'/` ="?` (: 1 1) 2) 3) 4)
Studiosus Universitatis Agrariae Nationalis sum. Pisum sativum planta leguminosa est. Nomenclatura bonanica et nomenclatura zoologica latinae sunt. Forma foliorum varia est: sunt folia rotunda, ovata, lanceolata, cordata, acuta, obtusa. 5) Populus et acer arbores sunt, crataegus frutex est. 2 1) Tilia cordata planta officinalis, mellifera et lignifera est. 2) Studiosi facultatis agronomicae estis. 3) Species Hordei variae sunt: Hordeum sativum, Hordeum vulgare, Hordeum distichum, Hordeum intermedium, Hordeum jubatum. 4) Quercus robur arbor alta, robusta et pulchra est. 5) Sunt herbae campestres, pratenses, silvaticae, stepposae. 3 1) Secale, triticum, hordeum, panicum, avena et oryza plantae gramineae sunt. 2) Leptinotarsa decemlineata infestum est. 3) Studiosi cursus primi facultatis protectionis plantarum sumus. 4) Lingua Latina in biologia necessaria est. 5) Boletus, suillus, agaricus, russula et morchella fungi cibarii sunt, amanita fungus venenatus est. 4 1) Umbella, racemus, calathidium, panicula, spica et cincinnus inflorescentiae sunt. 2) Ucrainici sumus. 3) Pulsatilla latifolia est planta silvatica, Trifolium repens est planta pratensis. 4) Pinus et abies arbores coniferae sunt, acer arbor frondosa est. 5) Flores Convallariae majalis albae sunt.
167
& 16 § 46. * & %!! %! !)"%< >%, !)**"! >% * *("' !.$+ !)?!+ , B%, $&!, ) B (**%F* ,H*. (& "%. )**" G *,! – "*!, "%*! %! %&(< >%: !* " ,!>%F *< (,**%E B!&!%) " %"< &A*#. ,$&: ! Magnolia ( ) >% *("' )?>'$ B"!$ . &; ! Linnaea (D) – *("' H%*('$ ,>%?. . !*.; ! Nicotiana (B" ") – *("' )?>'$ ,(& . !$. / !)**"< &*E"' "$E >%, "%*! %! !)&!< !*. ,$&: adonis – ?%!", mentha – ’." " !. )**" E"' B" .$ %! >%, "$ ! %%! *,!"*". !7 ';2 '5 5 7 @"?" ' ?"!#"' ( ?\{ ’_= *$ *>E** Rugosa raicovae – > #$%+ >*. (gen. sing. ) *$ $&$ Daphne sophia – %! . )!+ (nom. sing.) $*"$ >E** >- Stipa lessingiana – %& *((! *. (nom. sing.) )**" E* B" * "!&'$ %%#, # %"!H'%%# *,!"*". ,$&: Chrysosplenium rimosum ssp. dezhnevii – %".?. F!&.(", ,!% – /*E'%.
§ 47. ; & ; ! ; & ! %&(< >% (!* " ,!>%F) E"' "%A%"(. .$ >% !% (&, "$ ! %%! *,!"*". !E# $*$( B"!+ *$&" *$*G %" E!# ! % >% (&, "%* %! !* " ,!>%F, *>&*E %! ", (B .$+ (""! % ,(%.*!.
168
"%*! >% !% (& %! !* " ,!>%F (&! "%"(. "$< ,%&: ) .$F %&( >% >$!G"'(. &(# ($! -) B -er, " G"'(. >$!*. -: Saussure – Saussure-a Otto – Otto-a Lonitzer – Lonicer-a; B) .$F %&( >% >$!G"'(. -, " G"'(. >$!*. ea B -ia: Colla – Colla-ea Pontedera – Ponteder-ia; %) .$F %&( >% >$!G"'(. ,&(#, " G"'(. >$!*. -i: Begon – Begon-ia Vavilov – Vavilov-ia Komarov – Komarov-ia; ) &"!>%< %&(< >%< B >%<, "%*< %! &"('$< !*, F >$!A"'(. -us, ?* >$!*. >!AG"'(. -: Linnaeus – Linnaea Dionysius – Dionysia. D! > !E $*$( B"!+ *$&", %%! *,!"*" E"' "%A%"(. %! %&(< >% % (% (,(B: 1) H&.< %. (% %&(+ >% >$!*' % %!!$; 2) H&.< "%*. ,$*"$!%.
"%*. *,!!% >&*E"' %! >$!*. %%. ,*H (,(B! (&! "%"(. "$< ,%&: ) .$F %&( >% >$!G"'(. &(# ($! -) B -er, " G"'(. >$!*. - ( << ): Orchis fedtchenko-i – D>&*?' O**$ Centaurea angelescu-i – &H$ E*&*($ Cytisus zinger-i – D!%"' D!* Brasenia shreber-i – :>*!. @*B*; B) .$F %&( >% >$!G"'(. -, " (% G"'(. >$!*. - ( < ). D$!*. - G"'(. "$E, .$F %%# *,!"*" "%* %! E!< !* " ,!>%F: Abutilon avicenn-ae – B"& %!?* 169
Crataegus poiarcov-ae – &! .$%+ Primula juili-ae – *%?%!" ¨&!+. $& &"!>%! E!! !* " ,!>%F E"' B" %$("! .$ %%# *,!"*" B*> >! ( nom. sing.): Daphne sophia – %! . )!+; %) .$F %&( >% >$!G"'(. ,&(#, " *+ G"'(. >$!*. -: Triticum timopheev-i! – H*?. )GG% Abies glehn-ii – N&?. &*; ) .$F %%# *,!"*" G"'(. *("' $!&'$< (!B, " A"'(. >$!*. % %!!$ E -orum (&. &%! ) B -arum (&. E! ): verlotiorum (%! B"!% Verlot) brauniarum (%! (*("* Braun). (,(B! %%! *,!"*" "%AA"'(. %! %&(< >% "$ (,(B: ) .$F %&( >% >$!G"'(. &(# ($! -) B -er, " G"'(. ()!$( -an- ! %!,%!! %! >$!*. -us, -a, -um: Pyrus radde-ana – H * Scilla mischtschenko-ana – &!($ !F*$; B) .$F %&( >% >$!G"'(. -, " G"'(. ()!$( -n(>!$ -aen-) ! %!,%!! %! >$!*. -us, -a, -um: Saussurea kitamura-na – ((A*. !" Adenophora golubinzew-aena – *) &B!?*%+; %) .$F %&( >% >$!G"'(. ,&(# ($! -), " G"'(. ()!$( -ian- ! %!,%!! %! >$!*. -us, -a, -um: Thymus marschall-ian-us – L*B*?' H&&!% Stipa lessing-ian-a – %& *((! Veratrum lobell-ian-um – L**?. B*&!G%. NB! &"('$< *$&"< #*%.< %%! *,!"*", "%*! %! %&(< >%, ,H"'(. > &+ B$%, % $+('$< – > %*&$+. &(! >%, >,>*! > % !> &"('$ &)%!" (&!#('$+, )?>'$+ "F) >B*!A"' !&'* ,(.. ,$&: Jonson – /E(, Gilmour – &, Pourtet – "*. &(! >%, >,>*! > % !> *&"('$ &)%!", "(&!"*A"'(. > (,*?!&' ,%&, .$! ($&&(. ,! %,&% &"('$+ " !*?'$+ ))!+. B&?. "(&!"*?!+ $+('$< B$% %"'(. % "$< $!?! ,(!B$. 170
§ 48. % ! @ ) ! *,*!H!# ( !#( (,(B "%AG"'(. H&.< ,G. (% !G(&% "*,*!H' ( (B%< >$!*' B B*>,(**', B > ,A (,&< &(<.
2 5 E ?~"
Sing.
Plur.
1 2 3
-o, -m -s -t
-mus -tis -nt
4' 82 E 7'> 7 E %!!A%! !G(&!% !G%!! "*,*!H' (! !#( (,(B $"% (" (B%! >$!*. A"'(. B*>,(**' (%. 1-# (B! $!?*%# &(# (% -" >&%G"'(. > (B% >$!*. -. laborre – ,?A%" ((% labor-) ?~" 1 2 3
Sing. laboro "" laboras
"6 laborat ( , ) " 171
Plur. laboramus " laboratis " laborant ""
E %!!A%! !G(&!% !G%!! % "*,*!H' (! !#( (,(B $"% (" (B%! >$!*. A"'(. B*>,(**' (%. vidUre – B" ((% vidU-) ?~" 1 2 3
Sing. video ! vides
!6 videt ( , ) !
Plur. videmus ! videtis ! vident !
E %!!A%! !G(&!% !G%!! % "*,*!H' (! !#( (,(B $"% (" (B%! >$!*. A"'(. (% > ,A (,&< &(<, (*: ,A > 2-+ (B 2-+ (B E !E (%A ! >$!*. G"'(. &(# -/, % 3-# (B! E – -u. (olre – %F%", BB&." ((% col-) ?~" 1 2 3
Sing. colo '" colis
'6 colit ( , ) '
Plur. colimus ' colitis ' colunt '"
V E %!!A%! !G(&!% V !G%!! % "*,*!H' (! !#( (,(B $"% (" (B%! >$!*. A"'(. B*>,(**' (%, &H* % 3-# (B! E !E (%A ! >$!*. %("%&.G"'(. (,&# &(# -u. 172
audre – (&<" ((% aud-) ?~" 1 2 3
Sing. audio #" audis
#6 audit ( , ) #
Plur. audimus # auditis # audiunt #"
@)
cresco, re – (" vivo, re – E" colo, re – BB&.", %F%" sero, re – (!." meto, re – E", >B" seligo, re – %!B" insero, re – ,F*,&A%" dico, re – %" defloresco, re – %!?%!"" maturesco, re – >!%" decido, re – ," lego, re – >B"; "" describo, re – ,(%" occuro, re – >("!"(. scio, re – >"
planto, re – (", (E" laboro, re – ,?A%" laetifico, re – BA%" irrigo, re – ,&%" aro, re – ", BB&." germino, re – ,("" fructifico, re – ,&(" habito, re – E", *H$" formo, re – "%A%" nomino, re – >%" classifico, re – $&()!$%" floreo, Ure – ?%!(" studeo, Ure – %", %%" doceo, Ure – %" habeo, Ure – " oleo, Ure – ,<"
! % 1. N$! >% (& ! "% G !)**"? L % %!!>.A"'(. %! !)"% 2. L E* B" %E*# !)**"# %%# *,!"*"? 3. N$ "%AA"'(. %! >% (& %! %&(< >%? 4. )&A#"* ,%& "%*. %%< *,!"*"!% (& %! !* " ,!>%F. 5. N$ "%AA"'(. ) "*,*!H' ( !#( (,(B $"% (" &"('$< !G(&!%? 6. >%!"' (B%! >$!*. &"('$< !G(&!%. 173
7. !G(&!% .$< !G%!! ) "*,*!H' ( !#( (,(B $"% (" "%AA"'(. H&.< ,G. (B%< >$!*' B*>,(**' (%? 8. N$! (B&%("! "%*. G ) 1-+ (B "*,*!H' ( !#( (,(B $"% (" !G(&!% !G%!!? 9. D ,A .$< (,&< &(< "%AA"'(. ) "*,*!H' ( !#( (,(B $"% (" !G(&!% !G%!!? 10. N$ "%AG"'(. ) 3-+ (B E "*,*!H' ( !#( (,(B $"% (" !G(&!% V !G%!!?
! 1. "?#/=< ("^/` #") /(" " ^/", =/` /' | '/ ^/ = (/: ") /(/ = '(= /'(/=; ~) ^(/: F$ : !"* – Winter – winteri – winteranus, a, um 1
2
3
4
!*# !!.>G% : ,% &'B*" &&* O!
%&% A*# /"
$(* *$ % D%('$#
)GG% ** *$! % &*
("%('$# *
!& ©%*!. D*% "*&! ,('$# *"*$ **
2. !#"'/` /'/ " '/ ?#, "\ ?^?/~ =_ '| ^// /' /( " ^/: 1 Phleum michelii Crambe steviana Allium paulii Artemisia tchernieviana Triticum timopheevi! Agrostis syreistschikovii Thymus pallasianus
2 Sorbaria olgae Rubus komarovii Triticum thaoudar Avena ludoviciana Stipa zalesskii Avena wiestii Festuca beckeri
174
3
4 Crataegus poiarcovae Corydalus halleri Pinus banksiana Cytisus zingeri Betula maximowichiana Iris camillae Ranunculus kladnii
Pinus fominii Aconitum besseranum Sedum ruprechtii Primula eugeniae Rugosa raicovae Veratrum lobellianum Daphne sophia
3. !/'(/_< '/$?#" ^/`(= \"?/ '/{ ?^?~= "{ ?"=: 1
2
planto, re – (" studeo, Ure – %", %%" vivo, re – E" scio, re – >"
amo, re – &AB" respondo, Ure – %!,%!" sero, re – (!." nutrio, re – %"
3
4
irrigo, re – ,&%" sedeo, Ure – (!" dico, re – %" sentio, re – %!%", "
aro, re – ", BB&." doceo, Ure – %" lego, re – "" (onsentio, re – ,E%"(.
4. !#"'/` \_ ="?` (, '#_ '/' ?=< "~# /'(/| "/\` /(/, (/= = ''""|: 1 1) Solanum tuberosum et Lycopersicum esculentum colimus. 2) Rubus ideus Majo floret, Julio fructificat. 3) Mala herba cito crescit ( ’). 2 1) Pulsatilla latifolia et Convallaria majalis vere florent. 2) Phleum, trifolium, lathyrus, festuca et poa in pratis crescunt. 3) Salix cinerea fruticeta format. 175
3 1) Malum, pyrum, prunum, cerasum et armeniacam plantamus. 2) Magister de plantis cultis dicet. 3) Abies alba in silvis crescit, in montibus saepe occurit. 4 1) Linguam Latinam studemus. 2) Viburnum opulus in silvis et hortis crescit. 3) Folia arborum frondosarum autumno decidunt. 5. !#"'/` \_ #"?` (. #_ '/' ?=< "~# /'(/| "/\` /(/, (/= = ''""|: 1 1) %!"$ G ,*&A("$, "$ ! "$. 2) !&$ ! &(". "%AA"' $ **%. 3) %FG :.$ ?$%# ! $% ,(!%. 2 1) ( >%# ! N& G%,*#('$ (""' &!(<. 2) N ,?AA % B"! ( !%*("*". 3) &!($ %&(" ?%!"* %*(!. 3 1) (!G H*?A "%* ! N!' >%##. 2) %!BG (!.. 3) "%AA"' !, "%AA"' , "%AA"' ,.$. 4 1) $?!. (,%E. ! &! $+('$# A"' ("! $&A$. 2) >BG ,! # !$. 3) B>, $% ! ! (""' BH"<.
176
! ! @ Repetitio est mater studiorum. %"*. – " %.. D ’
1 1. ^'"| ?#"| "\, _ (#_`?_ ^/'?#/ ~= " ~=?^#=\_, ^?" " ^_?/` "{#?: phaseolus colocynthis mycosphaerella acyrthosiphon
hippophaS rhinanthus cochlearia hyoscyamus
cicer caepa coerulescens sphaerotheca
equisetum rhoeas schoenoplectus knautia
2. "\ /'(/= " ?= /(/: daucus, i m fructus, us m
planta, ae f plantago, inis f
species, ei f glycine, es f
flos, floris m folium, i n
3. {'` ^(, ^'"/ = '=}"|, /("(, ^/'(/_< =/ ?#?^#=\_: prunus, i f – (&% (domesticus, a, um – H!#) quercus, us f – B (pubescens, entis – ,<("#) secale, is n – E" (silvester, stris, stre – &!(%#) 4. !#"'/` ="?` (, ~/` {"("\< ""#/ (// " "}/` ?^?/~ "}_ '{ ^/": Solanum tuberosum Allium caepa EchinochloS crus-galli Alternaria brassicae Ascochyta onobrychidis Pica pica
Fagopyrum esculentum Cucumis sativus Bruchus lentis Lathyrus tuberosus Phoma herbarum Cucurbita pepo
177
5. !#"'/` #"?` (: *$(, B.$% O!")" *B*>,* *&* ,< ( ,(!%# **> %*(.# DG?' G%,*#('$#
H*?. "%* A?* ,(!% ("?. !>&(" )!+%$ !('$ ! +("!%# < ,&'%#
6. !#"'/` ?#"'/ " ?# ="?` (, ~/` {"("\< ""#/ (//: Brassica oleracea var. capitata Panicum miliaceum ssp. ovatum Puccinia graminis f. sp. avenae
Cuscuta europaea ssp. viciae Daucus carota var. sativa Sphaerotheca fulginea f. cucumeris
7. !#"'/` ?#"'/ " ?# #"?` (: :.$ >%##, !>% B!&# !# ,%>#, !>% ,<("# ( ,(!%#, ,!% >%## $! &#, !>% %>'$&("# >) >%#, ) $%(&! AH ,(!%, ,!% . 8. !#"'/` ="?` ( =/(/"#`/ " ?# / ", "\ "{ "?/: Pinophyta Fabales Ascomycetes Cruciferae
Pooideae Cucurbitales Monocotyledones Dilleniidae
Cannabaceae Insecta Herbivora Lepidoptera
9. !#"'/` #"?` ( =/(/"#`/ " ?# / ": D"! ,! *&*%! $&( (%?! . > . /%$&!
%!!& $"(!! $&( /%&'! $&( %F*%! ,.$ $?%!"! D&$%! 178
2 1. ^'"| ?#"| "\, _ (#_`?_ ^/'?#/ ~= " ~=?^#=\_, ^?" " ^_?/` "{#?: chaemedrys ceratocystis nymphaea hippophaS
cacaecia sanguisorba arrhenatherum glycyrrhiza
calvatia caespitosus cytisus thermophilus
baccatus isoStes schizandra thuia
2. "\ /'(/= " ?= /(/: ramus, i m quercus, us f
gemma, ae f rhizoma, atis n
series, ei f cornu, us n
radix, icis f anemone, es f
3. {'` ^(, ^'"/ = '=}"|, /("(, ^/'(/_< =/ ?#?^#=\_: fagus, i f – B$ (silvaticus, a, um – &!(%#) acer, aceris n – $&* (campester, stris, stre – ,&'%#) ribes, is n – ( (ruber, bra, brum – *%#) 4. !#"'/` ="?` (, ~/` {"("\< ""#/ (// " "}/` ?^?/~ "}_ '{ ^/": Opomyza florum Acacia dealbata Ulmus glabra Vaccinium myrtillus Canis lupus Ciconia ciconia
Picea abies Genista tinctoria Chamenerium angustifolium Dryopteris filix-mas Achillea millefolium Psylla rosae
5. !#"'/` #"?` (: !&'< $&*#$ !F >%# :> H$&("# @%$%?. B!& ,&'('$
:**> ,%(& , (*?*&("
($ (" NB&. .! &! $+('$#
($
179
6. !#"'/` ?#"'/ " ?# ="?` (, ~/` {"("\< ""#/ (//: Bidens tripartia var. pumila Linum perenne ssp. squamulosum Pinus cembra var. sibirica
Anemone silvestris f. grandiflora Convallaria maialis var. rosea Erysiphe graminis f. hordei
7. !#"'/` ?#"'/ " ?# #"?` (:
($ (", !>% !&*?!. ,H*?!, ) >%# ,&. , !>% ,!!&' /. ,(!%, !>% $"#('$ %$!(" &!$('$#, !>% &?*",!B# ( $*%, !>% (B!('$ :&*$" , !>% B&! 8. !#"'/` ="?` ( =/(/"#`/ " ?# / ", "\ "{ "?/: Gymnospermae Polypodiopsida Betulales Insecta
Ascomycetes Cruciferae Prunoideae Ulmaceae
Oomycetidae Agaricales Filicidae Rodentia
9. !#"'/` #"?` ( =/(/"#`/ " ?# / ": $&( /($!?*" ,%! ,! NB&*%! $&( (%?! . E$
%!!& ,"*,!B! $&( &'! $&( %F*%! ,.$ *B?%!"! &*%!
180
3 1. ^'"| ?#"| "\, _ (#_`?_ ^/'?#/ ~= " ~=?^#=\_, ^?" " ^_?/` "{#?: chrysosplenium caesalpinia rhophalosiphum hyoscyamus
hierochloS oenanthe quercus chinensis
europaeus rhytisma lycaena tilletia
maior cydonia bestia ephedra
2. "\ /'(/= " ?= /(/: subspecies, ei f silene, es f
phoma, atis n coma, ae f
oxycoccus, i m tribus, us m
larix, icis f medicago, inis n
3. {'` ^(, ^'"/ '=}"|, /("(, ^/'(/_< =/ ?#?^#=\_: taxus, i f – "( (baccatus, a, um – .!#) pisum, i n – < (arvensis, e – ,&'%#) Salix, icis f – %*B (fragilis, e – &$#) 4. !#"'/` ="?` (, ~/` {"("\< ""#/ (// " "}/` ?^?/~ "}_ '{ ^/": Iuglans regia Psylla pyri Quercus robur Bidens cernua Vulpes vulpes Erysiphe umbelliferarum
Betula verrucosa Mycosphaerella ribis Larix polonica Tussilago farfara Fagus grandifolia Contarinia pisi
5. !#"'/` #"?` (: &* ""('$# N&?. B!& L** ">!&' ,% % *%?%!" &!$('$# H >%#
* E%"# NB&. . D%!B!# H("$# !&!($ G%,*#('$# E$ %*&$# @,H (B
181
6. !#"'/` ?#"'/ " ?# ="?` (, ~/` {"("\< ""#/ (//: Pinus silvestris var. melanosperma Achillea millefolium f. setacea Mentha spicata var. longifolia
Populus nigra var. italica Erysiphe umbelliferarum f. dauci Rosa cinnamomea var. elliptica
7. !#"'/` ?#"'/ " ?# #"?` (: @," !#, !>% $&A# ' E%"#, ,!% $('$# /B >%##, !>% !# ’.> ,&'%#, !>% $$%# H$ ,(!%#, !>% (*?*&("# " ,<, ,!% (% @%$%?. B!&, !>% ""('$ 8. !#"'/` ="?` ( =/(/"#`/ " ?# / ": Angiospermae Archimycetes Equisetopsida Zygomycetidae
Sphagnidae Rosales Gramineae Maloideae
Salicaceae Carnivora Aves Canidae
9. !#"'/` #"?` ( =/(/"#`/ " ?# / ": %!!& &(!! $&( ($!?*" ,.$ :**>?%!"! :$%! ,! B("!
$&( &%! *%?%!"! . %+! $&( < . ($$&!
182
4 1. ^'"| ?#"| "\, _ (#_`?_ ^/'?#/ ~= " ~=?^#=\_, ^?" " ^_?/` "{#?: chaenomeles arctostaphylos ceratocephalus ascochyta
chaerophyllum echinochloS euphrasia rhizophydium
thymus caerefolium rhinanthus schizachne
physalis (aryophyllaceae exobasidium cyrtophyllus
2. "\ /'(/= " ?= /(/: poa, ae f melo, onis m
taxon, i n cotyl*don, nis f
lupus, i m lepus, ris m
acus, us f pisum, i n
3. {'` ^(, ^'"/ = '=}"|, /("(, ^/'(/_< =/ ?#?^#=\_: malus, i f – .B&. (ba((atus, a, um – .!#) platanus, us f – ,&" (orientalis, e – (
Dactylis glomerata Olpidium radicis Populus tremula Macrosporium solani Prunus spinosa Quercus pubescens
5. !#"'/` #"?` (: E$ %*&$# % $&?" :.$ >%## :&*$" O!>* $$> %(&. *%
*B (! H. $F% H H. (,?*" ,(!%# O!&("$" .B&! $! &#
183
6. !#"'/` ?#"'/ " ?# ="?` (, ~/` {"("\< ""#/ (//: Allium oleraceum var. roseum Erysiphe communis f. lupini Elytrigia repens var. caesium
Melo sativus ssp. agrestis Beta vulgaris var. altissima Puccinia graminis f. sp. hordei
7. !#"'/` ?#"'/ " ?# #"?` (: :**> ,%(&, !>% &$ *!$ %*(., !>% ,(" *'$ ,(!%, ,!% *(" B!&#, !>% &# %"*?' +$#, !>% ,!%!# ’." &!(%, !>% >*&* ,$ !B%, !>% &,&! 8. !#"'/` ="?` ( =/(/"#`/ " ?# / ", "\ "{ "?/: Polypodiophyta Linaceae Gasteromycetes
Compositae Lamiidae Betulales
Magnoliopsida Diptera Sciuridae
9. !#"'/` #"?` ( =/(/"#`/ " ?# / ": %!!& <,!B! $&( &%! ,.$ (%! B?%!"! ,! "$%!
$&( $>!!?*" ,!$&( )%! ,.$ !&!G?%!"! /%($ ,! &!%$
184
Non tam praeclarum est scire Latine, quam turpe nescire. * "$ ,<%&' >" &", .$ *B ++ * >". G
" – > #%!H< % !G%,*#('$+ %+ (!’+. ! &" %!(."' (& *"%< %, ($!&'$ E ?!&'!("' * $("G"'(. *A ,%(.$* (,!&$%!. ,"$ (,B&> "(.&!""! . *.) ?!GA %A >%&.& * > B"'< ,&** "%'+ "&!+ – &"!%, B &"., .$! (*&&(. % ?*"&'!# ("! ,*!('$ ,!%("% % !(?*%("! ?!#. D &**A, 753 . . *. "" B& >(% !(" . &*'$* (*&F* ,("*&*B!%, .$ B% V (". . *., (,"$ ,!$& (B! %(A "&!A, > ("& ?*" (%!"%+ !,*!+, “%! !("”. *>&'""! %!#('$%<, ,&!"< " *$!< >%A%' ,H% (%A %& > (" ©%,, &+ >!+ " !%!+ )$. "'+ ('$+ !,*!+ (.& ><! B**!% "&" $*, (<! – !*!+, ,!%! – )$, ,!%! – :"('$< ("%!%. ( !> ,!$*. %< "*"!# ! !% >,%(AE%&(. ! &", .$ ("& )!?!#A %A ('$+ !,*!+. !("!+ >%"$ &"('$+ % >!>.A"' *$!&'$ ,*!!%. <+# ,*! ,G"'(. > V (". . *. ! "%G II (". . *. #%!H! ,(*! ,’."$ &"('$+ %, F >B**&(. H (, "A"'(. ,B&> V (". . *., #%!H! %!! &!"*"! ,’."$ – (**A (". . *.
(". . *. (,("*!G"'(. >%## >$%!" ('$ ("*?"% " &!"*". >! <+ ,*! ,<"' B $&(+, B “>&"+”, &". ?*# ,*! %!B%G"'(. ("%&*. &!"*"+ &"('$+ %, .$ <$"*>%&(. B" &*$( ), ($&!("A "$ " ("$((, >+"". E!% " ("&!("< >(B!%. "('$ &!"*" % (.G %*H*("! 185
"%< %"< ,('*$!%, ,*"!%, "!% " ,&!"< !.!% " (: $*?!., "&&, *!&!., ?!., %!!., ?*, *>., " " !.
(". . *. >,G"'(. ,*! ,!(&.$&(+, B “(!B+”, &", .$# "%G (". . *. B “(!B+” &" ,,G "%!("' %!< ('$< ,*"!%-("$!% ?!& " ¨%*&, ,('*$!% !%!., *"!., ?". ?*# ,*! ("" ()%&(. &"('$+ )*"$ # "$, ("&&(. ,%& ))!+. &* *&' % ("?!. % ('$!# !,*!+ B& "$A, F , !> &"('$A &!"*"A %A !(%& >% %, "$ >% “%&' &"”. *! ,!(&.$&(+ &" <$"*>G"'(. %!% >%+ &"('$+ % %! % &!"*"+. . "**?!. > ,(&AG"'(. ,*! ,!>'+ &" (–V (". . *.). >% &"('$ % >>%& %(* B!&'H %,&% !(?*%< !&*$"!% ,!$*< ,&** ! !%. *>&'""! "$+ (!&.?!+ ,(",% ()%&(. %! G%,*#('$! ?!&'! %, .$! %!( , ('$< (B$%. “('$<”) %: !"&!#('$, )?>'$, !(,('$, ,"&'('$, ('$ " *.$! !H!. !(&. ,!. ('$+ !,*!+ ,G"'(. ,*! (**'%!+ &" (VI– (".), .$ ("G $+< ©%, %A $"&?'$+ ?*$%, H$&, (("% " ,&"!+. !("!+ ©%, V – VI (". %!! .$ B **((, B !E*.. . >% %$& ", F ,%!! !.! " ( &(. %!" !("! "?!+ " (%!". *,< **(( !(" >% >%*&(. &"('$+ %: &" !B "$E ,**E%& (%G %!E*., &* >%(! % !%!. % &" ,(",% ,**"%A%&(. !E % $. *A ,(& "% * !!, !$*&E*&, > ""*('$# " !. ?*# (""( !E+ % $ ("" >$!,&AG"'(. > &"A %# ( (XVII–XVIII (".) " ("& %A, .$ B’G%& %*< (!G+ ©%,: *A &("%&(., ,%&(. (," ! ><F&(. (*"?!+, %%&(. $%! ,?!. "('$A %A ,(& (%+ "% #%"!H! %*! " (: . 'A", . /*$", :. ,!>, . !*#, . (%. "A %*&(. %$&. % (!< !%*("*"< ©%,. N$ !E % $ &" * %""& (% >*. # !. >&HG"'(. GA ,)*(!#A %A B"!$!%, >&!%, *$!% " A("!% (' (%!". $! ( $&(< %, .$ &$!!("' " *$!!("' %> >B& ++ *>! E**& )%. $%+ "*!&!+ ! % !H< (?,&!<, ($!&'$ "*! -
186
?!&' ,<E*. (" ,(",A"'(. &"('$ ("(&("! ,>*. ,."' " % E&%("! "%*. ,&'$&'"* >*. &"('$+ %. !"*?!&' (&%$% )! B"'< % (%!" >* !(?* ,(!A"' &"!>. #B!&'H* +<, >%#, % %< ('$<: )?>'$!# – 80–90%, % !"&!#('$!# – 70–80%. D *('$< % #B!&'H* +< % &!#('$!# – 75%. :" (&!% &"('$ ,<E*. G ! % $+('$!# %!: , , , , , , ! , " !. >$"". >*. ?< (&!% &"('$!# %! "AG ()* +< %E%. % !!# %!.
% B"'< !% (%!" %!#H& "$E &"('$! ,(&!%’., (*"*?!+ " )>, .$! % ("& $&" %(&% ! (" ",&.A"'(. % <E!#, $%!# " ,B&!?("!# &!"*"!. ,$&: terra incognita – *%! >*&., alma mater – "-%&'?. ("?!# B> >% %&'< >$&!%), tabula rasa – (" H$, persona grata – BE (B, festina lente – ,(,!H# ,%&!, repetitio est mater studiorum – ,%"*. – " %. " !.
(@) ) "('$ % > %!< %* %!!%& %E&% &' $&'" >%"$ D ,$A"' "** $+ F* % X – XI (". ($&., ", $*(, )" " !.). $ (% ( &"!>!% B& >(%G $+('$A %A XVI – XVII (". !("!+ $+ ?* B% ,*! **!# $&'",(%!"?'$ <, ,*! >$%!" $ ! &!"*". ?*# ( ,,G ,*H* $&'"* %!E*. $+, .$*, > (&% . H*%('$, “>B& ('$ **!A, ,(, ... ,*! ,$, %$&$& %! ,% ?!&'+ (&!("!, %$*(& %! $&*$"%! ) ('$+ $,*?!+, %! *" (%!" ! $&'" %<%.”1. * ?*# ,*! ,,G ,!*(*. &!",(. ( (">'$#, '%!%('$#, !&'?'$# &!",(), ,&*!+ &!"*" ("% . "!., . "?'$, D. ,("*('$, . :*?'$), "!+ (!"**!+ N. %"%, “&1
6 . ("!. $+ (. 6 ". – 9 $. – . VI . – . – . 113. 187
% >B*A ,*$&”). ?*# ,*! B& $% $+('$A %A B" B(&%('$< "$""!% " ,*& "('$ ("*?"% ("% . $%!&!-"%%*?'$, . "?'$, D. ,("*('$ " !.). /&. !("!+ $+ XVI–XVII (". <$"*# !"*(%# "# ( >%"$ $ ! H$!&'?"%; !>< *!< $+ %$A"' %&'! >$&, F B& >%! ! 6 . *H "$ H$& >(%& B"("% '%%! (1586). > ("""!% H$!& ! *G("!% !%, F >B**&(. H (, %, F B"('$! H$& B& >$&, ,(", &. %(!< ("!%. / '%!%('$+ H$&, .$ % > ++ *G(", ,#& !"*# ,!%, ,,!% ! .$!%, $%&!%, ,*$!%, &.!%, $%?!%, $H!!% ! %!"' !"*# ("?!%. (!# H$&! B" ("%&(. "$ (, .$ ! B!, , F (%!"' *"%*"# ,) “.$ H$&'”: “...B"ª B % H$&* %ªF * A"' Bª", "&'$ (A $A, ,&"!A E* %ª %(*, %(* B G( ("* B"!.”2. D >>$ '%!%('$+ B"('$+ H$& > ,("& & !H< B"('$< H$!&: **H&! (1592), &!, $, "!, "A, $&G%!, , N(&%!, &!, (("%!, D("! (1606), AB&!!, :!&'('$, :**("!, &%!, ('$, G%! (1615), "."!, !?!, *%!, ’.?!-!&'('$, *EBE!, ?'$ (1620), &!- &('$, **?! " !.3 "* &*$ * %(! (<%&' ("%&(. ,H*. H$!& "*"!+ $+. . /*?'$# >%EG, F “%! **< ,,!% ! $>$!% %*&$* B& B*. ! F >%"* &"('$ ! ,&'('$ H$&, .$< ( "*,* * B& ...”4. G%-:.%&*('$ B"("%! !.& “H$& $ *&&!(&%*('$ &"-,&'($ ,('”, .$ % B& >% "! ,"!< O*) 1620 . !(&. B’G. ++ > %('$A H$&A (>(%A . &A % 1631 .) %$ >*"# % !("!+ $+('$+ (%!" G%-&.('$# $&*! (1632 .), .$# > ( B% *!>%# G%-&.('$ $*!A. (". ("& %" ?*" $ ! (%!" * &H* (*&.<, 2
*. &'"-?!&'* %!E*. $+! % $!?! XVI ! ,*H!# ,&%! XVII ("&!"". // ©%,*#('$* %!E*. " $+('$ &!"*" XVI – XVII (". – ., 1993. – . 328. 3 H.: I <.J. G%-&.('$ $*!. % !("!+ (%("% . – . 1. – '%!%, 1993. – . 174-175; (G% N./. :"("% " +< &' >%"$ $+('$+ $&'" XVI – XVIII (". – ., 1966. 4
! *. !*%($!# ",&" *" & * (,%E$. – . 1. – ., 1883. – . 43. 188
# %! % (' (&%’.('$ (%!"! " % .! !H< $+ ©%,. ?* (%!"' < B "# )$", F % ++ ("!< %&(. ("*" > :&!+, *B!+, L!+, /&?!+, *?!+, >%., .$! ("%& ,** (BA !.! $&'"-?!&' < % $+! XVI – XVII ("., %$&$& ,.% $("% # (,$& !>?!+ %%+ (,%. E* % 1586 . '%!%('$* B"("% !>%& (%A $A. . $. H%$ >%& (%A !.&'!("' ! E& .$ $. "%,!!&' !(""" H (.
,%E 1604 – 1606 . "."! (&) ,?A%& $. O. ¨. :&B. !(&. # (*"! ©. &*"**?'$# $,% ! ,**%!> $A G%, % %, ! > 1615 . ,% $%. $ G%!. (**! XVII (". % $+! !.& 25 $*' % 17 !("< ! (*&<. ,*H B& & &< ,%"< %%?"%, &* ,(",% %. $E$ >(**&(. % #B!&'H< $.< – G%**('$+ %, '%!%('$ B"("%, <#& &'>$, '%!%('$ G>+"('$ $&*!6. ! ,!+ * & * %,&" % ("?!A % $+!. %+ “>$”, .$ ("%*EG . ,('$#, *,< !E*. >,,%& ! &. %. $"* &. " ,*! B& B"'B %< "**?!#: "%*E*. ?!&'+ % ! ,*. B"%("!, > B& ,%’.>* %<E*. $+ G%,*#('$ $&'",(%!"?'$ *&.
XVI – XVII (". % $+! B& >%# ($&, “#($,&!$%!H % ©%,! (.$F * % (' (%!"!) % ("?!.”. ?*# ,*! % $+! >#H& >("(%. ! >%%&(. B" !>< %, .$! &*E& %!!< %< (("*, & !> ("$" ! %!!>.&(. .$ ,<E*., "$ ! <$"* %$(".; ?* B&: $+('$ (('$), ?*$%(&%’.('$ ((&%’.('$), *?'$, &"('$, *B#('$ " !H, %!*('$, "*?'$, $,?'$-""('$, ,&'('$, !*?'$, ('$, &%('$, !"&!#('$, )?>'$ " !H! %7. ** ?' !>!"". % (B&% &' $&'" >5
I <.J. G%-&.('$ $*!. % !("!+ (%+ % !# ,&%! XVI – XVII ("&!"". // Warszawskie zeszyty ukrainoznawcze/ 4-5/ – Warszawa, 1997. – . 205.
189
%"$ $+ XVI – XVII (". %!!& &"('$ %, .$ B& %A $&'" (**!< %!$!% ?!&!# ©%,!.
$+('$! $E$ >!& !E* >*. &"('$+ % % DB%& (%!" $+('$! ("*" % >(%AA (.*. G%,*#('$+ $. /*.$! > ?< ("*"!% ,!>!H* (! ("& ,)*( ! %$& % !%*("*"< D' !# %!('$#8; ,)*( ?' E !%*("*" B% !(" ¨!# "*$ > /B (%!# .$ ¨!# /B); (",!' !(" $%! >B% %& ( (‘Paulus Crosnensis de Rucia’, ‘Ruthenus”) 1506 . ! %!"! B% %$&* &"('$+ &!"*" $!%('$ !%*("*"!. $+! ("%&*. &"('$+ % !>< *",< ++ %$(". B& *$%: (,*H – %E, > – ,<&'. $, B"' &"('$ % >%&(. *($&A. 1622 . D. ,("*('$# ,(%: “:*>,**#H. *("' * %**#H. )&()!A )*&!A (&%*($ .>!$ ,(" > *?$ ,**%", E& &"($, $"ª# ($ª# *("', E* "$ *$ – "ª< %ª($ª< ! B(&%($< **# *%&'ª# *(""ª#”. . H*('$# (% ( %: “* <, &ABª# B"*, &"($G <"(&%G &E, B %* >BH”9. # $ “&"('$ ,*!("' – ,. ,*$&. "$, !&*$"$ # !H! ,('$! (&"('$!) <"("! # $%("% G %"% !.%&, F %** B"'B !> (&%’.('$A %A, .$ G #B!&'H ,&A ! #&AB&*!H :%!”10. D%E, F ! % B"('$< H$&< ,"$ +< !(%. &"('$ % * ,(!& ,%!< ,>?!#: “...B*!* * (&%.($ .>ª$ >*(' >& ,*%*("%AF** *(". "($!# .>ª$¬ * ,?%*"&' %' &.($<' H$&<'. *$"ª* *%"*& ,%(&%!. (" $(*%"% ,%&*!. E*&& E*, "Bª ¬ %%(* ($&A*¬ Bª&¬ >¬ H$&'# ,ª. ...*%$&A*!* %¬ H$&'A , &"($ .>ª$, Bª%H * "&'$ $&A*¬ $¬ "%**# $*, *%H %*("* (¬ "*¬ %¬ &"%($8
J I. **(( ! !> $+! // ©%,*#('$* %!E*. " $+('$ &!"*" XVI – XVIII (". – ., 1993. – . 311. 9 K <. $+('$ &!"*" % XVI (". ! $+('$# *
H.: ! *. !*%($!# ",&" *" & * (,%E$. – . 1. – ., 1883. 190
,&'($ (("%* * BF*("%** >*!*, – & Bª ,("%"¬ AE-(($!* H$&ª %¬ (&H$¬ ,E** ,&E** (%"*&' (¬ ,&'($ *Bª >%**!., ""& *$%¬ B*>¬ " (,&H' .¬ ,&%H**(. $¬ %(,"$¬ (<¬ H$&¬, B*>¬ (*!., ,&&(' Bª $¬ ¬ *F* F*”11. **& *", %>! &"('$+ % % $+! B& 30"! $ XVII (".: "! %! 26.05.1620 . ,"!< O*) >%G +%('$ H$& “*&&-(&%*($ &"-,&'($ ,('”, % &("! ?. (1625) (! B"$ >%& (%A H$& &F* “.>ª$ (&%.(($ *&&**($”. D%E, F $+('$ ,*(% !., >$* .&!, %*&(. B"(. > ,% ,%" %. > >>$, ($!&'$ ,&'('$# $&' &(&% IV (%+ ,%!&*G %! 14 B**>. 1633 . >"%*% H$& $+('$< >*&.< "$, .$ % B& " (, "B" !> (**! !%*, % 1634 . – (% >B% " % G%! # !H< !("< &"('$! H$&12. !%*(& %! 18 B**>. 1835 . &(&% IV "%*% ,% %$&" &"('$A %A &H* $( !&*$"$ # &!$. D ? ,% +%('$ $&*!. >&H&(. $!?. ,&'('$ ,%. G%. &* ?! >B . & * >%*"% % ! ,%E%% >," H$!&' ,.
G%-&.('$ $&*!! &"('$ % ,(!& ,*H* !(?* % %&'!# ,!: “...>**"(., >*!* &"($ .>ª$ %¬ >*# H$&* > ("%** %*. Bª& "&'$ "*'A %¬ (,("%&*! (¬ "*¬ >*!*¬, $$* ¬ ,!B*"*"¬ >*(¬ %¬ (&*AF!# (&.($# ,*!¬), – &'%*("¬ ((%¬ Bª&¬ %,&* ,%¬, >.%&.., " (". *. ,)*(( $&&*! &.($#) &H* (E& %¬ (($!* ª &"($!# .>ª$¬, *¬ Bª%H!* <¬ ("%$”13. !(?* &"! % *!>% $&*!! ,(% ! . :&$%: ”> % #&%!HA ,"&(' &"('$, .$ **> ?* # B& #B!&'H $%!" ("! > ,*H< $!% &F. !GA %A %$&&(. (! $, $! (&%’.('$+ "$ # ,%(&% $"*(; ...*A ,(&(. #E* %(! "% !%('$!”14. DB**&(. & H$!&'< $(!% "*!+ ,*" " "('$ ("*?"% (&!E% ,*!, ,(< &"('$A %A ! ,"< * 11 J *. Exegesis // &BG% . (". *%($# $*. – ., 1886. – . 184-185. 12
B &. " %F (%!" % +%('$!% $+! $. XVI – XIX %. – ., 1924. – .
13
! *. (". *%($# <%# $*. – ., 1886. – . 186-187.
14
I . (". *%($# $*. – ,B., 1843. – . 94.
95.
191
&H* G%-&.('$!#, # ($%('$!# (&%’.-*$&"('$!# $*!.< " % !H< %&'< >$&< $+ ! (!+. / #%!!H< &*E"' "% . "%*?'$ ! . ">%('$ “Liber artis poeticae” (1637), N. " “Commendatio brevis poeticae” (1646), “Poetica practica” (1648), “Subsidium Rhetoricum” (1670), “Poeticarum institutionum breve compendium” (1671), . $%('$ “Penuarium Tullianae Eloquentiae” (1683), “Fons Castalius” (1685), “Cunae Bethlumicae” (1686–1687), . &.('$ “Rhetor Roxolanus” (1689), “Promptuarium artis eloquentiae” (1691), “Cytheron bivertex” (1694–1695), “Lyra” (1696), “Rosa inter spinas” (1696–1697), .N%('$ “Concha” (1698). <%?!% G%-&.('$+ $*!+ >B%’.>%& %" &"('$A %A “...! % $&(<, ! % E"&%< $!"<, ! (< %&?.<, – (&% – ($!>', * "!&'$ & >!#"(' > ” [16, 75]. D ,&$ % &"! B"$!% (% $&: %!H& HA calculus > ,( “asinus asinorum” ! "*B B& “%*&$ (,", FB ,>B"(. ?' calculus – ,**" ", <" >B"' ,&$ % &"('$!# %!. #,$!H* B& ("', <" (% >%%" > calculus”15. "('$ % ,*H!# ,&%! XVI (". B& %A $?*&.!# &?'$- &('$+ *E%. &F!, !&.HH!, &!((! >>*# ,*! % $?*&.!.< $("%&(. * &H* %A “('$A”, # &"('$A. !(&. ,#."". AB&!('$+ !+ (1596) &"('$ % B& >,%E* !&%("% "< %&('$< !('$< $?*&.!#, * " ( %$("%%& $+('$ %; !&&! > " ( $"%A %A "$E ("& &"('$. "E*, ,%. &"('$A %A "< ((,!&'-,&!"< %< B& E""G%A *B%& *(%!*A ((A. " ,+* B!# ( "B&, (*#, (*#$, !('$# B >*('$# (, – B*> &"('$+ % ,G (,% (bez laciny placi winy). :*> *+ – ! (!, ! %$" (praktyka), ! >, ! ,(&; %"*"'(. " , " , %"!F%H !, .$ %”16. !>!H* (1644) ?A E $ %(&%% ",&" . & % (%+ “!F(!”: “/&. (! &. &!"!+ *B
J *. Exegesis // &BG% . (". *%($# $*. – ., 1886. – . 184-185. 192
(&%’.('$A [?*$%(&%’.('$A – *..] %, &* &. ,&!"$ * ("' ?', "*B + !" ,&'('$A %A ! &"A: % ! &'('$!# &"('$ % .$ ,A * & %E%A"' * "!&'$ % $("'&!, "$E ,** &!%('$A &!("A, % (*"!, .$ ! % ,(&'("%!..., "$ ! % "B&!, >*H"A, %(!< ,&!"< (,%<: &. (&HA G " % (, F *H$A"' !, B*> .$+ % "!# $+! * E E". *,(" ! ! *,("# B& B [("?!.. – *..], $& B ,** , % (*"! B % ,(&'("%! [(. – *..] %% *?'$A B (&%’.('$A, $& # > (BA >%E "*B B& B %>" ,**$& ! # (,#& B > E?. B ., , F # B& B ($>”17. %" >>%, F &"('$ % "*B %%" .$F * &. ,B&!< ,%, ", ,#!, &. >!. "A<, .$! ,(&%&(. &"('$A .$ >%A %A. "('$ % B& ,"!B &. (,"!% *&!!#! "*, FB %!" %!,%!" "!GA %A, .$A >,"; &. >!. &"('$%< B(&%('$< $, .$< B& B", %!! %! *?'$< ! (&%’.('$<.
$+('$# ,"!" . D%('$# (%G >,%!"! (1577) $>%% %" !"*# B%’.>$% &": “ $& ¬ :¬ &(*ª# ("¬ % (%G¬ .>ª$ ($¬ %¬ ,(* (%*"¬ $ ($&A ... "ª G"¬ GG &("¬ , .. . B$&. (""*, $"ª# Bª <¬ $ &"($ ,(' B* " ¬, ¬ >¬G%H, %¬ G¬ %*&*"¬ "¬. $ª %E* % ?* "# B¬ªG ,"$ %¬ (*B* *" B"', G"¬ <¬ GG &("' ..., &¬ $¬ G>", B "¬ )&."¬ *".¬ BA $, B * (. ,("#*# <¬ &(" %*"¬ B*"¬, $ ", $"G Bª (., * ,GEA %¬ *¬ Bª%A, G(& :¬ ("', (*¬ &*"¬ B B&H¬ ("%* ,&¬* &. "$& ¬ :¬ &("%ª# ("¬ *G"("¬ ($&A %¬ &"ª($# ?*, A"¬ Bª"' ª.”18 ,&% &"('$+ % $&'"* E"". % $+! $. XVI – XVII (". B% ("' (&', F %&(. %>$ ! > $; "$, ($%('$! %G% B& * >%&*! ", F % 1655 . %('$# ! *"*. > &'%!%('$ ,(& >%&.& ,-&"!, $& % 1649 . $+?! ,B%& % ($%! H$&, " < ($E&(., F % !# %A"' !"*# &"('$+ % (“$" ,-&"ª "(., ""¬ (¬ ,% ," (%""(.”). (** >$,"('$< $+?!% % F! &-
17
DF bo Kamien. – ., 1644. – . 374.
18
K <. $+('$ &!"*" % XVI (". ! $+('$# *
"('$# %,&% B% (&' E XVIII ("., * &" & (""( )!?!#+ %. ,&% "+ $&'" $+('$ XVI – XVII (". #H% ,(**$% **> ©%,, (B&% **> ,(**?"% !*?'$+ " *('$+ $&'"; " #,!"!H &' ?' ,?*(! %!!& &'F, F B& >%&* "( ((,!&'-,&!" " *$! % >%"$ *! (,&"+, ($& .$+ %<& (" $+('$< >**&'.
"E*, &"('$ % (&!"*", $&'") **> ,(**?"% ,&'('$+ $&'" XVI – XVII (". ,$G (,>*'. ?*( >,>*. &"!>!% "%% ! % (",! ("&!""., &* !"*(%!("' # B& > *HA. * %(! > %!< &"!>!% >B**&(. % ((!# $+('$!# &!"*"!# %!, $ (** >,>*' > !H< % &"!> ,(!A"' * * > #,*(!H< !(?'!
194
@
:!&!. (%! *?. bios – E"". ! logos – (&%, %*.) – ?* $,&*$( $ , E% ,. **" B!&!+ G %(! ,.% E"".: ("$" " )$?!+ E%< !>!%, +< ,<E*., >%"$ " >,%(AE*., >%’.>$ !E (BA " > *E%A ,A. "*! “B!&!.” B% >,,%# 1802 . . :. $ ! .. *%!(, < >("!%(. %! ! !H* – ,?.< . >* (1797) " . :< (1800). D B’G$" (&!E*' (("*! B!&!< $ >!>.A"': B"!$ (%! *?. botane – (&, "%) – $ , (&, >&!A (%! *?. zoon – "% ! logos – %*.) – $ , "%, "!A (%! *?. anatome – >") – $ , B% "!& " !. * – #B!&'H >&'!, $,&*$(! B!&!! (?,&!, .$! A"' %*&$ $!&'$!("' %&(< >!&!%, $"! !$& %$*&AA"' (("!#! $. N$ ! B'-.$ $, B!&!. G %&( "*!&!A " *$&" – ($,!("' $%< >% " #*%', .$! %E%A"'(. B"!?!, >&!+ " !H< B!&!< $,&*$(< (?,&!<. ("!. B!&!+ "*!&!+ >&B&AG"'(. $!. % "!("'. B"'$!%FA B"'< ((< ,>%< $ %%EA"' "%A *?!A.
> #%"!H< *< " (%!" B% (""*&' (384 – 322 . . *.). (""*&' ("%% > #!"$!H< ! ,(&!%< $%< (("*, .$ (,&(. $&(&'# *,!# "*!& .$ !> ((,!&'<, "$ ! > ,< (?,&!. B!&!+ (""*&' >B% *., % (%! .$ B& (,("**E*. ?!&'!("A % B%! E%< !>!%: %! >&.% >%"$ !< ("$" !> >$ .$ )$" ,.% ?!&'("! % ,!. D*"# "%! (""*&. “("!. "%”, % .$ %! ,(% ! $&()!$%% B&>'$ 500 %!% "%, &! % (% B(&A"+ B!&'H("! (",< ,?' !> ,>%("% "("! # (**'%!.. “:"'$ B"!$” >%A"' !H ("%'*?'$ %* *)(" (372 – 287 . . *.), (,%EG !’. .$ B& !". >%. “Theophrastos” – “%& BE*("%*+ %” %! "% > B&($# "('$# "&" %! (% %"*&. (""*&.. / ( !#H& &H* % %*&$! "% *)(" > B"!$: “("!. (&” ! “ , (&”. “("!. (&” > >!(" %!,%!G (( )&!+, "!+ " (("*"?! (&. *)(" ,!&% (* (&* ?("% 195
4 %!!&: **%, $F!, B"&!"$ ! "%, $E# > %!!&!% – 2 ,: $! # BB&A%! (&. / ,?. *)(" – “ , (&” G BB$A " E )$" "*!&, &* ,! !H $" >. ("!, % ,(%.* "**" ! ,$& ,". )!>!&!+ (&. !# *)(" $& ,(% (,(B ,<E*., >E*. ! >(". (&, %,&% >%!H!< )$"!% +< E"".. :" % %! ,!&% "$ ,$" ,". (!%?"% " !+ .$ BB&*. (&, >E*. (& (!., H"* >,&*., F*,&*.. *)(" >,%% B" B"!< "*!!%. /*.$! > < %E%A"'(. ! ('!, >$* ?* >% E""G%< ) (&: **%, $, $F!, "%. D>!&, F %(! ,! "*! "# ( B& *?'$.
(". . *. ,!$.G *?!A, %(&!$ %!B%G"'(. %>G>B*. ('$+ " *?'$+ $&'". &., .$! "# ( F* * & "$+ >%"+ $%+ "?!+, ,& >(%A%" &*$($ *?'$< $. L("$% > !> % ,."". % >,>%& ! (&%, F +< >A"'. ( %!B%%(. # !H# ,?*( – "%*. %&(* &"('$< "*!!% &. ,>*. $%< ,."'.
> #%"!H< ,>%?!% "%' B% # &!!# "H# (23 – 79 . . *.). %(. %! ('$!# $&!+ % >&',!#('$!# &&!+, (%!" >B% !. !(&. # (*"! >&H&(. 160 $. &* > (!< # "%!% ( !#H& &H* “ !("!.”, F ($&G"'(. > 37 $ ! G (%G!A *?$&,*!GA >' , ,, $,*< % " (%!"!. 4 $ > *+ ,(%.*! )!>?! " *)!+, 5 – ,( " $&()!$?!+ "% (%!", 21 – (& ?("%. *H"! $ !H&(. , *! ,. D (&% %", &. ,(. ?' "% # %*&(. (&!" B&>'$ %< "(. "!%. “ !("!.” &!!. "H B& %""*" E**&, > .$ ,". B"'< ("&!"' B& %!("! , %$&H!# (%!" ! , " ?"%& % ,(!B$< !> !>< (?,&!.
**! %!$ !"**( ,< $ > >*H%(.. &* % B !E*. %*! >% >%*"A"'(. "+ $%+ (,F. D’.%&.A"'(. ,(! &"A $*"! "%!% %'*?'$< " %'('$< ,>%?!%: (""*&., *)(", &!!. " !. !>!H* >’.%&.A"'(. “"%$” – $"$! ,( &!$('$< (&, ($!&'$ >%"$ B!&!< >' "# ( %>%(. % (% ,!"*" *?. !(&. %< % XV (". $("% "%$ ("& ,B&!$%"(. *&.. D $%+ "$ >, ?! ,?! B196
& *" ! ,% %!("%, &* +<G ,H*. ("&A%& >%"$ B"!$. %" "%$!% B&, .$ ,%&, &!$!, .$< ?!$%&, ,**(!, ?!&AF! %&("%("! (&, $ *B!>." !>!"! (& >H%& +< B" ("' %E % ,(< " !&A("?!.<. %$ ,%E%& %<" $!?. XVI ("., &* %*< (* B!&'H* ?!$%& (! (&, *>&*E %! +<!< &!$%&'< %&("%("*#. $,*! ,( (& ,"*B%& ,*%+ (("*">?!+. XVI (". . L*>&',! $&()!$%% (& (%! B% +<!< $%!"$, ,&!% ! (!.. XVI (". . !( %!&% *.$! “,!” , (&, >$* >"< (Umbelliferae) ! <*("?%!"< (Cruciferae). &!#('$# "&!(" /E. *# ,!H% F* &!, B’G%H % , %F . ! >%*% % %E&%!("' &. $&()!$?!+ $!&'$("! (!’.&', >,,%%H >!>." &'! ! %&'! (&. ! E* %>% ,."". “%” ! ("%% ,*H $&()!$?!A <*B*"<.
(! ?! "**?!+ >#H& (%G #B!&'H ,%* ! ,(&!%* %"!&*. % ,?.< %" H%*('$ %*-"&!(" & !*. (1707–1778), .$ %%EA"' (%,&E$ $%+ B!&!+ (("*"$. ! %!% " # $$*" "*!&!A % ,( (& ! "% ( ' "*! %!>&(. "$A >,&%("!("A ! (,&"!("A, F %>*. (& ! "% B& #E* *E&%). HA %E&%A >(&A . !*. B& >,%E*. ,%!#+ (B!!&'+) B!&!+ *$&". (%+< P"%!# ,?! “("* ,” (1735) %! >,,%% ,>" $E# % (& B "% % &"('$ (&% – >%A " %% *,!"*". . &$! *$&" >!& $&H! B"(&!%! ,( ! !>, (& B*>&! "*' ! ,&$. D %**. (("* ,%!#< >% ,>*. %!% (& ! "% ("& > $"H. ,$&, !> %!% H,H >%%(. !H* Rosa caule aculeato, pedunculis hispidis, calycibus semipinnatis glabris – @,H !> H,(" ("*B&, F*"(" $%!"$(, ,!%,!’.(" &$ H&("$; % &!*+%('$!# *$&"! >% ?' % %EG"'(. &H* % (&%: Rosa centifolia – @,H ("&(". !*# %!$% ! ,(% B&>'$ 2000 %!% (&. > > " %! >,,%% % $&()!$?!A (&, .$ < ! B& H"A, &* %.%&(. ("' >A. ! $&()!$%% (& > $!&'$!("A ! >"H%. "$, "$ ! ,&&("$!% (*,$"%< ("$" $%!"$). $ “(""*%” (("* >%.$ (%+# ,(""! ! &*$("! "& H$* %>..
197
$ , . !*# (("*">%% #E* %*(' $,*# )$"# "*!& !> B"!$ " >&!+, .$# ><%(. " % <" ("!; %>% "$! "$(!! $"*!+, .$ !, ,.$, $&(, F & %*&$* >*. &. ,&'H >%"$ $&()!$?!+ (&("! " "% (%!". (! B"!! " >&!! *$&" B*"' ,"$ $&(< ,?.< . !*.. '! ,! "*! “B!&! *$&"” >!A"' (("* $%< >% &. ,>*. , !>!%, .$! ,%’.>! " !H (",** (,!*("! – "$(!% (%! *?. taxis “,.$, >"H%.”). © &"('$ B!&! *$&" >B*>,*G !%*(&'!("' ! ("B!&'!("' $%< >% (& ! "%. /&. "$( E* B" %("%&* &H* >%. B! >% %>G"'(. ,%& ,!"*", >! > .$ !#(A G &H* #%!H > ,&A*< >%, F %!,%!G % B!&!+ *$&". B"!?! > 1935 . >$ ,B&!$?!. % "$( (& ,% B%’.>$% (,%E%"(. !> (,() (&, ,( &"('$A %A. %& B!&!+ *$&" >B&.A"' !E! $!"*" > *$&", .$! > *"A !)!$?!+ *$&"< #*%' %A"' (,*?!&'! $*$(, F A"' (& >$%< $*"!% &. $%< ,B&!$?!#. 1969 . B% >B&*# !E# $*$( *$&" $&'"< (&. L# !E# $*$( B"!+ *$&" B% ,#."# V !E B"! $*( 1994 . (A"' "$E $*! $*$( >&!+ *$&" " *$&" B$"*!#. !E $*$( *$&" >$!,&* (""( G+ ,)*(!#+ % B!&!< (?,&! (* > &"A. ?* – * &H* $%!# "?!+. * *H %E&% G "*, F &" – *"% %: &"('$! B!&!! "*! * >!HA"'(. !> >&'%E%A &*$($A ?!&'< %, F >B*>,*G +< !>&'%!("' " >!("'.
"E*, &"('$ % G GA ,)*(!#A %A &. %*
198
Scientia potentia est. D. – (&. Q. I ?? /##/~"#`' #/~\ (1784–1842)
– (!#('$# B"!$-(("*"$ ! )&(", &*-$*(,*" *"*B>'$+ . %(. % . (B$ (@%*#?!.). D$!% $!%('$# !%*("*" 1807 . $&% B"!$ ! >&!A &('$!# !>!+ (. ***?'), B% *$" ***?'$ B"! ( (1809–1831). 1835–1838 . – ,)*( B"!$ +%('$ !%*("*". $%! ,?! ,(%.*! )&("?! " (("*"?! (&. D!B% %*&$# *B!#, .$# "*,* ><"'(. % ("""! B"!$ !. . &
$+. D )&("< ,?' #?!!H G # %" ,?. , )& & " ,?. , )& ,!%*->
?`< {/<
#"<\ (1865–1940)
– $+('$# *B"!$, &!(!%$, *), ! P">%*?', $*!$ $+, $*!$ . %(. % (. $"!%$ ("*,* ('$ B&.). 1890 . >$!% *"%('$ (!&'('$(,('$ $*!A. D 1919 , 1923 . B% >%!%* $)* P">%("% %!#('$ !%*("*", > 1926 , 1930. – $)* &!(!%?"% $!%('$ !(""" (!&'('$ ! &!(% (,("%. /(&!E%% %,&% (&("!, >$* &!(, %# *E !(?*%("!, %,*H* ><%% B&( %& ,! &!( ! ,&*. :" % ,!&.% ,". ,!B &!(%< ,! &. ("*,% &!(>%**. " ",&!+ &!((E*'. %+ ,?. >$&% (% P"%+ !&!+ >(H&%< #!%, >B% *. , ", % *E P"!%. 199
}"/ "
#"<\ (1848–1904)
– %"# (!#('$# B"!$-)& ! *B!& (&. %(. *E!. D$!% ($%('$# !%*("*" (1871), > 1881 . – ,)*( ! >%!% $)* )&!+ ! (("*"$ (& ?' E !%*("*". (%! $%! B" ,(%.*! )&!+ " *B!&!+ (&. "%% %# ,!%.&'*B!&!# ,. (!#('$!# B"!?!. !$% (""*%# ,?*( &(!< (&. ,*H* ,(% ,&>*( " (,("*!% % "%! ,&$%+ "B$. >B% (("* (& (%!", !"$ %>% ,."". , <*!&'! (& (<,!B!, ,,"*,!B!, &(!!).
( /#`{#`( (1824–1877)
– !*?'$# B"!$, &* >'$+ , ,)*( *#*&'B*>'$ ! AB!*('$ !%*("*"!%. %(. % *#,?>!. !> >(%$!% *B!&!+ (&. ,(% >%"$ (! >"$ " >$% !H$, ,?*( >,&!*. " >%"$ >$ !> >,&!*+ .#?*$&!". %!% (&!E*. > ,!%.&'+ *B!&!+ <,!B<, ,,"*,!B<, &(!< (& " %("%% < *%. B*>(""*% ! (""*% ,$&!'. (%! ?< (&!E*' %.%% **" (,!*!("' !E (,% ! (! (&. :" ,?' ,(%."% )!>!&!+ (&, >$* <E*A % ! ,E%< *% **> $!'.
&
( ?_\ (1895–1971)
– $+('$# B"!$-B!&, )!&*!(", $*!$ $+, $" B!&!< $, ,)*(, >(&E*# !. $ , &*" /*E%+ ,*!+ . %(. % (. D!'$% ("*,* &"%('$ B&.). D$!% +%('$# !%*("*" (1922). D 1921 . ,?A%% %
$+, 1931–1971 . – % ("""! B"!$ $+. 1933–1953 . B% >%!%* $)* E< (& +%('$ !%*("*" !. . . @*%*$. $% !.&'!("' >200
,% ,! $*!%?"% . O!. %% )& ()%< " ,*!< $ ()%< $ ,*!< (&%G )!. /. D*% " *$ )&* B*(((("ª< ("*#" (1972), .$ G !GA > #%"!H< ((< ,?' !> )!&*!+. "& %($ ?!$ % H$< $&< (%!"%+ B"!+ $, ,**$&* *$!&'$ !>* %. #
|"<# "?#`\ (1896–1981)
– %!# $+('$# B"!$-(("*"$ ! )&(", ,)*(, $" B!&!< $. %(. % *B*! ('$+ B&. D$!% $!%('$# !%*("*" 1921 . ?A%% $!%('$ !%*("*"!. 1941–1944 . B% ,)*( $+('$ !%*("*" % >& !, > 1946 . ,?A%% % ("""! B"!$ $+. $% !.&'!("' ,%'.> > >B$A "**"< " *"&!< ,"' B"!$, $"$-(("*"A BB$A B"'< , (& $+ " . ! >%% *. , *)!! ( (& .$ *&**"! (%! ,! ?! % *%&A?!+ (& (%!", >$&%H (% %+ $ – )!"(&!+. ,(% , 380 %< %!% $%!"$%< (&. . &$% – > %"!% " &%# *$" 5 ! 7 "!% 12" %. "O& ". 1950 . % " >$ (& $+" ,! >&'A *$?!GA . &$%. *&$* "**"* >*. A"' >&'AA! ,?! . &$% " (%! *", !(" >%"$ (& (%!"" (1956) " " (%ª* ®",ª >%". %# )&ª *%,*#($# (" " (1963).
201
"(" " "? !’$ =" ' (1744–1829)
– )?>'$# "&!(", ,)*( ,+ !("!+, "%*?' ,*H+ *%&A?!#+ "*!+. %(. :>"*!. 1772–1776 . %(. F!# *!# H$&!, ,"! >&H% *? ! >#.%(. ,>%("%, >$* B"!$A. *>&'"" ?< (&!E*' ("& "" ,?. “O& O?!+” (1778), F ,*(& $ H$ ,,&.!("'. ". (",< $!% %! ,%E%% B"!! (&!E*., %$("%A $&*$?!+, >!B! + ,! ( ,E*#, ! "*!& &!%('$ B"! (. 1793 . &!%('$# B"!# ( B% *!>%# >*# ,+ !("!+, * $ ("% ,)*( $)* >&!+ $< ! $*%% ?!GA $)*A ,". 24 $!%. !("!+ $ $ %!# (,** .$ "%*?' ,*H+ ?!&!(+ $?*,?!+ *%&A?!+ E%+ ,, !> ,,**$!% L. /%!.
^?`< #- – %"# $+('$# *#, B"!$'( ^#\ )&(" ! (("*"$ (&, $*!$
, &*-$*(,*" , %!?*(1863–1937) ,*>*" ! ,*>*" $+('$+ $*!+ $. %(. % (. B!&< !%*('$ ,%!" &('$+ B*!+. 1886 . >$!% +%('$# !%*("*" ! >&H%(. ,?A%" (("*" $)* )&!+ ! (("*"$ (&. ?AA % +%('$ !%*("*"!, (&!E%% )& ! (&!("' +%('$+ B*!+, !&&., :*((B!+, %$> ! **'+ >!+. D "*!& ?< (&!E*' ,B&!$%% . )*"&'< ,?', >$* "/(&!E*. , )& :*((B!+" (1889), "O& %$>" (1899), "O& **'+ >!+" (1903) " !. . ,('$# B% * &H* % (&!$ )& ! (&("!, # ,*$( !>" B"!< (!% " >%?* *B+ (,%.
202
/< "# (1707–1778)
– %"# H%*('$# ,>%*?', $*!$ ! ,*H# ,*>*" @%*('$+ , %!# *# >! (%!"% %>., (%,&E$ B!&!+ (("*"$. %(. % (. (&'". D A("! # ><,&A%& , !("!., (B&% B"!$. ! >."". ><%% !(?*%# &!$, F ,% !*A B" ,)*(!A *$, ($!&'$ % "# ( B"!$ %%E&(. ("A )$&!+. 1727 . !*# %(",% ('$ !%*("*", % (", ?! ,**#H% ,(&'('$ !%*("*", * %$&. B"!$ ! *? B& ,("%&* $F*. 1731 ., ><("%H (*"?!A, ("% (("*" ,)*( B"!$ . B*$, % 1735 . %(",% *%*#$('$ !%*("*" % &&!+, * *>B *E% (",!' $" *?. 1736–1738 . &&!+ %#H& ,*H! %. B"'< B!" !*., .$! ,!>!H* *>% *%&(. ! ,%A%&(.: “("* ,”, “:"! B!B&!"*$”, “ (% B"!$” “"$ B"!$”, “ (&”, “&( (&”. < %! ,(% ! >("(%% % (("* $&()!$?!+, F P"%&(. B%! ! $!&'$("! *,$"%< ("$" (&: "$ ! "$. "$ $&()!$?!. ! B& H"A, % %.%&(. ("!&'$ >A, F *>B *E& >&'* %>..
P"%!# ,?! “("* ,”, .$!# !*# ,(%."% 33 $ ,("!#+ B" " $%< (&!E*' (1735–1768), %" B& >B&* (,B >,!&" %*(' (%!" , – "%, (& ! !*& – > $&(, ! %, "$E ("%" ,%& +<'+ !*")!$?!+. ,%&*! ! ,%*! %. ?' "$"" %<& 12 >!% > E"". !*. ! B" >!% ,**%%&(. ,!(&. # (*"!.
203
1741 . !*# B% ,>*# ,)*( *? ,(&'($ !%*("*", % 1742 . ("% " E* F* # ,)*( B"!$.
1753 . %! >%*H% (%A %*&$ ,?A “ (&”, .$!# %&(. ,( ! B!!&'! >% %!% (&, F %>& >%"$ ((+ B"!+ *$&". !*# – %" B!&'H* !E 180 $ ! B*>&!! (""*#, &% !> ,+ !("!+ ! *?. #B!&'H* >*. > < & ,( ! $&()!$?!. %(!< %!< "# ( (& ! "%. ! (("*">%% >!>*! ! (" (,**&%! ! B!&'H !< %"!% ! ( ,(% %*&$ $!&'$!("' %< %!%. ,B&!$?!+ ("&A%& ,&'H! (&!E*., ($!&'$ & %* E&%!("' !"$ %!!>." %!* %! *%!. ! >!B% %*&*># *B!# ! $&*$?!A (&. (! "&!(" %%EA"' !*. >(%$ B!!&'+ (("* $%+ *$&", %>+ ('! % (' (%!"!. :! (("* ,,($G, F % $E % (& ! "% G G, ,&*E "!&'$ # $% >% (B!*), F ($&G"'(. > %< (&!% (&"('$< B &"!>%<). *H* > < – % >% – >&' &. ?!&+ , B&>'$< %!%, F ($&A"' B!&!# !. /* – %%# *,!"*", F %!("'(. "!&'$ % . ("" ! !"$!("' "$+ (("*, F %>G ( ! >%’.>$ ! %% !$&'!("' !>!%, > > %""*" ( !*., %> ) !*")!$?!+ ) E%, ,>%*& >&' %>. >,,%< + B!!&'< >%. !*+%('$ (("* $&()!$?!+ > *>% $&' ,**&.&(., $ (%! ++ ,?, >B**&(.: % ("& " )*", .$ %(& (( B!&!..
204
? #`'
#"<\ (1898–1973)
– %"# $+('$# B"!$-&!<*&, &*-$*(,*" $+, >(%$ $+('$+ H$& &!<*&!%. %(. % ©&>%*"!. D$!% +%('$# !(""" + (%!" (1924). D 1922 . ,?A%% (("*! $+, > 1931 . , 1973 . >%!%% %!!& &!<*&!+ (""" B"!$ $+, ( % 1968–1970 . B% *$" ?' E !(""". /(&!EA &H#$ $+, &, &"A, D, ’., **'+ >!+, >!B% %*&$# *B!#, .$# &! % (% )&("<, )!"?*&!<, (("*"<, )!&-**"< (&!E*' &>! &!<*&!+. D B$ . $(* G # " >$ &H#$!% " (1937). *HA )&("< (&!E*' ("& # )*"&' ,?. "O& &H#$!% $+" (". 1 – 1956; ". 2 – %,. 1 – 1968).
!#//< "< (23–79 .)
%(. % – ('$!# $&!+ % >&',!#('$!# &&!+. (%!" >B% !. &!!# B% >%# ,?'%"A &AA. N$ (%!& # (($, * B& "$ !(?. ! (, .$! B %! %%E% * > &. *< >."'. ! %%E% "*A %(.$ , * ,(%.* >%!# ,?!. !(&. # (*"! >&H&(. 160 $. &* > (!< "%!% ( !#H& &H* " !("!.", F ($&G"'(. > 37 $ ! G *?$&,*!A %(!&.$< >', $,*< " (%!" , ,. 2 – 6 $< %&(. %!("! > )!>$, ("!+, *)!+, 8 – 11 $ ,(%.*! (%!" "%, 12 – 32 – (& ?("%. *H"! $ !H&(. , *! ,. “ !("!.” F* ,". B"'< ("&!"' B& %""*" E**&, > .$ B& %!("! , (%!" ! , " B& %". &. $&. ,(!B$!% > !>< (?,&!.
205
!{~_ ! ^"\ (1900–1976)
– $+('$# &!(!%$, *$& (& ! P">%*?', $*!$ ! %!?*-,*>*" $+. %(. &<% N ("*,* $!%('$ B&.). D$!% $!%('$# (!&'('$(,('$# !(""" (1924). ?A%% >%!%* $)* >&' &!(!%?"% " P">%("% +%('$ &!((,('$ !(""" (1933– 1941), *$" (""" &!( $+ (1945–1956). $%! !"**( . *B.$ <,&A%& &!(!%?"%, )!>!&!A " *$&!A **%< (&, P">%("%, &!(% !&!A. D&'* %>. "& >B&** *. , ", &!((&< %, (B&% *"$ *)!+ (!"$, F H$ %$("%%&(' &. ,!%.&'< (&!E*' &!(%< )!"?*>!%. ! G %" B"'< ,!$!% " ,(!B$!%, >$* " (% &!(%+ ",&!+" (1955), "D&'* &!(!%?"%" (1968), .$! * > ,**%%&(..
< } (1627–1705)
– &!#('$# B!&, > (%,&E$!% (("*"$ (& .$ $. %(. :&*$-"&!. 1648 . >$!% !!"!-$&*E *B!E('$ !%*("*", * ,!>!H* %$&% "*"$ ! !"! (?,&!. 1660 . "% <%# ( ! %!%%(. %! ,( % !%*("*"!. L(" ,E%% ©%,A > *"A %%*. ++ )& ! ). 1667 . B% ,#."# &* ('$ $&!%('$ "%("% ! ,(",% *&!>?!+ > ,& (("*">?!+ %(!G+ ,. 1682 . >,,%% % (("* $&()!$?!+ (& ! %!% ,."". “%”. * B% ,*H# $$ ("%*. ,+ (("* $&()!$?!+ (&. (%+# ,?! “("!. (&” (1704) *# ,(% ! $&()!$%% 18 600 %!%, P"A(' >%!H!< >$< – )! ! B%! $%!"$, &("!%, ,&!%. %!% ,."". &'< ! %&'< (&. 1961 . ,B&!$%% ,?A “!("' :, F ,.%&(. % 206
"%!.<”, % .$!# %% !(%. %F > ,!. ! ", % !# B"!$ B& ,*H* ,*("%&* * ,(" .$ (("* $&()!$?!+ (&, .$ $ , +< ,<E*. # *%&A?!A. {\ !""? (\ (1812–1878)
– %!# $+('$# B"!$-)&(", (("*"$ (& ! ,&*"&. %(. <"! !%&. "B('$ ,%!" L*!!%('$+ B*!+. D$!% +%('$# !%*("*" (1938). D 1947 . ,?A%% $)*! B"!$ +%('$ !%*("*" (> 1853 . – ,)*(), > 1852 . – ( *$" :"! ( !%*("*". . % (&!E%% )& &"%('$+, L*!!%('$+, +%('$+ ! &('$+ B*!#, ,(% , ?' . %< %!% (&, >!B% %*&$# *B!#. *>&'"" ?< (&!E*' &.& % (% $%< B"!< ,?', >$* " &. (< ! ,!%(< (&, F %<."' ($& )& B*!# +%('$+, L*!!%('$+ " &"%('$+" (1855).
"?~={ '="' (1844–1912)
– %!# !*?'$# B"!$, > ,<E*. ,&.$, &* &'('$+ $%!. %(. H%!. D$!% G('$# !%*("*". :% ,)*( ! ( *$" B"!< (!% G('$ ! :('$ !%*("*"!%. D#%(. (&!E*. % &>! "!+, ?"&!+ ! *B!&!+ (&. ,?.< !> ?"&!+ (& *"&' ,(% !"> ! *#> %F< (& " ,.(% B!&!* >*. *$?!+ (& <(. *B!&!< B"< >$% ("' ,?*( >,&!*. ,,"*,!B<, &(!< ! ,$"-(!< (&. ,!%%" ,!$ > B"!$ (1894), F *>% ,**$&%(. !> %.
"?
– ("%'*?'$# )!&(), ,(&!207
(/"() $, .$ %%EA"' “B"'$ B"!$”. (B&. 372–287 .*.) %(. % *>! . *(B(. :% * &", (,!%,?A%% # $*!+. !>!H* ("% * (""*&., .$ %%(. .$ ,(&!$. :% ,*$( ", > F "% ,>%. *)(" – “BE*("%*# ,%*?'”. B"!?! %!# .$ %" $%< "%!% "("!. (&" ! “ , (&”, % .$< ,(% B&>'$ 500 %!% (&. :" % (%+< "%< ,!&% ,". )&!+, )!>!&!+ " (("*"$ (&. D,%% B" "*!!%, *.$! > < >("(%A"'(. % B"!?! ! ('!, >$* >% E""G%< ) (&: **%, $F!, $F$, "% "F. /(/_$ #( "'/<\ (1843– 1920)
– %!# (!#('$# "&!(", >(%$ (!#('$+ H$& )!>!&!% (&, (%,&E$ *. , )"("*>. %(. $"-*"*B>!. 1861 . %(",% *"*B>'$ !%*("*". 1871 . ><("% !("*('$ (*"?!A "* ",*$"&'# &!> <&)!&" ! B% ,>*# ,)*( *"%('$+ (!&'('$(,('$+ $*!+ % ($%!. " %! "% &*$?!+ > (!< >!&!% B"!$. 1875 . # ,(E* >%. $" B"!$ > "%! " >(%G. (%!"& (&A". *H# >,%% (!+ (%! > $&'"A (& H"< P"<. >B% B!&! $?*,?!A, .$ & E&%!("' &BH* >>!" ,?*( )"("*>. /% "$"%. (%< ,."' B!&!+ – ,."". , %, ,B&* !+ ?!&'("!, &!> ) ! <$"* !+ , B. :% ,,&.>" ,>%("%. ?. """. (&", .$ *>% ,**$&&(. !> %, G >>$ >&'(", $( )!>!&!+ (&.
*(/
– %!# B"!$-)&(" ! (("*"$, $*208
#?"' "?#`\ (1863–1935)
!$ $+. %(. % (. ©&!%$ "%('$+ B*!+. D$!% ($%('$# !%*("*" 1893 . ?A%% $)*! B"!$ ¨’G%('$ !%*("*" (1896–1901), )&!('$ B"! ( (1901–1914), ,)*( +%('$ !%*("*" (1914– 1930). D 1921 . – *$" :"! ( ?' E !%*("*", F "*,* ("' # !'.. 3 1922 . – >%!% $%-(&!+ $)* B"!$, ("%*+ B>! +%('$ B"! (. D 1927 . – *$" $%(&! !(""" B"!$ $+, > 1931 . – *$" (""" B"!$
. /(&!E%% )& %$>, $+, B!, /&*$ <. >B% ,*H* B"!* #%. "*"!+ $+, ,(% . )!< ,?', >$*: "O&
$+" (1926), "&(!! %$> " " (1928), ","$B>ª* % )&* B /&'* ("$" (1930) " !.
;#'<
#" {\ (1882–1953)
– $+('$# B"!$-)!>!&, &*$*(,*" " $*!$ . %(. % B%!. D$!% +%('$# !%*("*" (1906). !(&. >$!*. !%*("*" ,?A%% " E* 1941 . (> 1926 . – ,)*(). ,%E #E* 30 $!% ( ,?A%% % ("""! B"!$ $+. D$&% (% %*. , )!", F ,.(AG ?!+ ! &'%. ("%< ,?*(!% (& ()!"&' "*!. ",!>!% &- *"). *&$ $% ?!!("' A"' # (&!E*. % &>! !$B!&!+, >$* % &>! )&!+ ! )!>!&!+ >&!>B$"*!# " % *$&!+ (&. ’. . & ,(%G (""" B"!$
$+.
209
@)
Nomina si nescis, perit et cogito rerum. N$F * >GH >%, " *E&%* ,!>. **#. J. D Allium caepa B&. >%#
Allium (alium) G %'A &"('$A >%A ($ (?B&. ! ($ &*E"' !G+ ). *$ llium ,<"' %! $*&'"('$ ,$*"$ all “,*$#”: ($ G ("#, ,*$# ($. E&%, "$E G >%’.>$ > &". halare “,<"” (halium ¤ alium), ($!&'$ (& G (&'# <$"*# >,<. N$ %%# *,!"*" %E" !*$ caepa, ae f “?B&.”, .$# ,<"' %! $*&'"('$ cap (cep) “&%”: ?B& G $&.(" ).
Achillea millefolium /**%!# >%##
*$ achillea ,<"' %! !*! *?'$ !)&! *. G (&' >(!** &(". ?!G+ (& (,!%.# (. >% (&: ª(.*-&("$ Bª$%*ª#).
Adonis vernalis ?- >% adonis (&! *("' A$ !(, &AB&*?. )!", .$# >% %!" %*(.# ,&A%! %! $ $B. D(* B. %("& > $,*&' $%! !( $%!"$ – %"!&*. $( A$. !) , !( (%&!>G %!. # %&*. ,. $%H % !+, ?*# !) ,",% *?!+, ,"! – ! . $*"$ vernalis “%*(.#” ,<"' %! &". ver, veris n “%*(”, ($!&'$ ?*# % (& ?%!"* %*(!. 210
Alnus glutinosa !&'< $&*#$
*$ alnus, i f “%!&'<” ,<"' %! $*&'"('$< (&!%: al “,” ! lan “B**” (al + lan + us). $ >% (& "& **> "*, F % (" ("* , B**< !$ " >*, &!(%< B&"<. %# *,!"*" glutinTsus, a, um %! &". gluten, inis n “$&*#” %$>G "*, F &* &(". ?' % %!&'< E* $&*#$*.
Armeniaca vulgaris B$( >%##
*$ arneniaca, ae f “B$(” ,<"' %! ,$*"$ armeniacus, a, um “%!*('$#”, ($!&'$ ,& ?' **% ,*H* ,",& > !*!+. &!!# >%% ,& B$( “%!*('$ (&%”. $*"$ vulgaris, “>%##” "%*# %! &". vulgus, i n “, ,("&A”.
Artemisia absinthium & !$#
>% artemisia, E&%, ,%’.> > !’. *?'$+ B! "*! (Artemis). &!!# %%EG, F (& >% *("' "*!>!+ &!$('$+ – E $&. %>&, .$ %&!$%&(. > ,A ?!G+ "%. E&% "$E, F % (%! >% &*E"' *?. artemes “>%#”, ($!&'$ ,& G ?!&AF! %&("%("!. *$ absinthium ,<"' %! *?. apsinthos (a “*” + psinthos “(&”), ($!&'$ (& G !$#, "*,$# ($.
Atropa belladonna :*& >%#
. !*# >%% ! Atropa *("' !G+ > ,$ *?'$+ !)&!+ ",, .$ ,**!>& "$ E"". &A (B!&'H!("' (& ?' "#!). *$ belladonna ,<"' %! !"&!#('$< (&!%: bella “$(%” ! donna “E!$”. % E!$ $("%&(. ($ ?!G+ (& .$ $(*" >(B: # >$,%& % ! " "& F$.
211
Bidens trip"rtita L** ">!&'
*$ bidens, entis f “**” ,<"' %! &". bis “%!!, %-” ! dens, dentis m “>B”: ,& ?!G+ (& A"' % >B("< %!(".. %# *,!"*" triprtitus, a, um “">!&'#” (%! &". tri- “"-” ! pars, partis f “("”) %$>G B% &("$ **.
Brassica oleracea ,(" .
/%. &"('$ >% (& brassica ,<"' %! $*&'"('$ bresic “$,("”. E&%, G "$E >%’.>$ > *?. braxein “%", "%"”: $,(" B& ,H*A %*%A $&'"A "%' !, > *+ "%& B*>&! ("%. $*"$ oleraceus, a, um ,<"' %! &". olus, eris n “%, ”.
Cannabis sativa ,&! ,(!%!
*$ annabis G &"!>% %!" *?. kannabis, .$* ,<"' %! %< (&!%: (($"('$ cana “"B$” (,E("* ("*B& (& > )A G "B$) ! (!!#('$ bis (pis) “$,&!”. $*"$ sativus, a, um “,(!%#” ,<"' %! ) (,! satum !G(&% serere “(!."”. %# *,!"*" sativus <$"*# &. B!&'H("! $&'"< (&.
Capsella bursa-pastoris ?$ >%#!
>% apsella ,**$&G"'(. .$ “$B$” (>*H%&'* %! capsa, ae f “$B$, .F$, )"&.”). $&*# %%# *,!"*" bursa-pastoris ,**$&G"'(. .$ “($ ,("<”, ($!&'$ "$" ) ,&!% ?!G+ (& G "B$ ,("< (,!%.# (. >% (&: ("H'. ($).
Capsicum annuum **?' !#, B ("$%#
*$ apsicum, E&%, ,<"' %! &". capsa, ae f “$B$, )"&.”: ,& ,*?A A"' $B$, % .$!# ><"'(. (!.. D !HA %*(!GA, apsicum G ,
%# *,!"*" annuum (%! &". annus, i m “!$”) %$>G "*, F (& >$!G (%!# E""G%# ?$& > !$. Centaurea cyanus &H$ (.
&!!# ,%’.>G >% entaurea (kentaurea) > !’. !)! $*"% !, .$# &!$%% !>! <%B > ,A ?!&AF< (&. %# *,!"*" cyanus G &"!>% %!" *?'$+ >% %&H$.
Chelidonium maius L(""!& %*&$#
>% helidonium ,<"' %! *?. chelidon “&("!%$”. D (,("**E*. ("%!< *$!%, (& >’.%&.G"'(., $& ,&!"A"' &("!%$, ! %!G, $& % %!&!"A"' %!#. /!($! G F* * !)&!* ,.(*. ?!G+ >%: “E"', F $& ,"H*. &("!%$ (&!,*, " ,("' >'B! ?A "% ! %&!$%G #”. N$ %%# *,!"*" %E" ) %F (",*. maior, ius ,$*"$ magnus “%*&$#”.
Convallaria maialis %&!. >%#
*$ onvallaria, f “$%&!.” ,<"' %! &". convallis “&” ! *?. lerion “&!&!.”, "$ , (onvallaria B$%&' ,**$&G"'(. .$ “&!&!. &”, ($!&'$ $%!" $%&!+ A"' $%!" &!&!+ ! ("* (& ><. %# *,!"*" maialis, “"%*%#” %$>G ( ?%!"!. (&.
Crataegus ucrainica &! $+('$#
*$ rataegus, f “&!” ,<"' %! *?. kratos “(&”, ($!&'$ (& G E* !?! # ("! $&A$. %# *,!"*" ucrainicus, a, um %$>G *)!* ,H*. ?' % &.
213
Cucurbita pepo B> >%##
*$ ucurbita ,<"' %! &". cucumis, eris n “!$” ! orbitus, a, um “$&#”, ! B$%&' ,**$&G"'(. .$ “$&# !$” (B> " !$ &*E"' !G+ ). N$ %%# *,!"*" %E" *?'$ >% (& pepo, onis m “B>”.
Equisetum silvaticum %F &!(%#
*$ equisetum, i n “<%F” ,<"' %! &". equus, i m “$!'” ! seta, ae f “F*", E("$# %&(”. $ >% (&! % &!!#, ($!&'$ "$! !&$ <%F A"' $!('$# <%!(". %# *,!"*" silvaticus, a, um “&!(%#” (%! &". silva, ae f “&!(”) %$>G !(?*>(". ?' % <%F!%.
Fagopyrum esculentum *$ ,(!%
>% fagopyrum ,<"' %! %< (&!%: &". fagus “B$” " *?. pyros “,H*?.” ! B$%&' ,**$&G"'(. .$ “B$% ,H*?.”: > *$, .$ ! > ,H*?!, && BH, "! ,& (& > )A A"' B$%! !H$. $*"$ esculentus, a, um ,<"' %! &". esca, ae f “+E, $”.
Fragaria vesca ?! &!(%!
*$ fragaria, ae f “(?!” ,<"' %! %'+ &"('$+ >% ?!G+ (& fraga, .$, % (%A *, ,%’.> > !G(&% fragare “,G ,<"”, ($!&'$ ++ . A"' ,G# >,<. %# *,!"*" vescus, a, um “!B#” %$>G >! .!.
Frangula alnus H &$
*$ frangula, ae f “$H” ,<"' %! !G(&% frangere “&"”, ($!&'$ (& G E* &$ **%. N$ %%# *,!"*" %E" !*$ alnus, i f “%!&'<”: &(". $H G &(". %!&'< (,!%.# (. >% (&: H &'<%.).
214
Galanthus nivalis !(!E$ >%##
*$ galanthus, i m “,!(!E$” ,<"' %! *?. gala “&$” ! anthos “$%!"$” >%’.>$ > &-B!& $&' $%!"!%. $*"$ nivalis, “(!%#” %$>G "* F (& ?%!"*, $& F* * >"% (!.
Gossypium herbaceum *$ gossypium ,<"' %! B('$+ :%%$ "%’.("# >% B%%$ goza, ,$*"$ herbaceus, a, um – %! &". herba, ae f “"%”: %!! %! Gossypium arboreum (:%%$ **%’.("), G. herbaceum G *%($* "%’.("* ("*B&. Helianthus annuus .H$ >%##, B !#
*$ helianthus ,<"' %! *?. helios “(?*” ! anthus “$%!"$”. $ >% (& "& **> "*, F ,%*"G (%A $%!"$-$H$ > (?*. %# *,!"*" annuum (%! &". annus, i m “!$”) %$>G "*, F (& >$!G (%!# E""G%# ?$& > !$.
Helichrysum arenarium *$ helichrysum, i n “?” ,<"' ,!($%# %! *?. helios “(?*” ! chrysos “>&"”, ($!&'$ $%!" ? A"' >&"("E%"# $&!. $*"$ arenarius, a, um “,!($%#, ,!F#” (%! &". arena, ae f “,!($”) %$>G !(?*>(". (&. Humulus lupulus !&' >%##
<E*. !*$ humulus, i m “<!&'” ,%’.>A"' > !*$ humus “>*&., "” B ,$*"$ humilis “>'$#”, ($!&'$ (& (" ("*&*"'(. >*&*A. *$ lupulus ,<"' %! &". lupus, i m “%%$”. $ >% ,%’.> > ", F <!&' ,%%G !H! (& " H"' +<, * %%$ H"' (%A >B. &!!# >%G <!&' Lupus salctiarius “ *B%# %%$”.
215
Hyoscyamus niger :&*$"
>% hyoscyamus G &"!>% %!" *?'$+ >% hyoskyamos, .$ ,<"' %! %< (&!%: hyos “(%.” ! kyamos “B!B”. >% “(%.# B!B” % (&! /!($!, .$# ,!"%, F (%!, .$! +& ,& B&*$", %&. %# *,!"*" niger %$>G "*-)!&*"%* >B%&*. (*?*% $%!"$.
Iuglans regia !< *?'$#
*$ iuglans, ndis f “!<” ,<"' %! &". Iu (($*. %! Iuppiter – ¨,!"*) ! glans, glandis f “E&'”, ! >G: “,(%.*# ¨,!"* ,&!, F > )A G E&'”. $*"$ regius, a, um “?('$#” ,<"' %! &". rex, regis m “?”: !< – %($*, "G **% > >&A $A.
Iuniperus communis N&!%*?' >%##
/*.$! (&!$ %%EA"', F >% uniperus ,<"' %! $*&'"('$ ,$*"$ ieneperus “$&A#”, ($!&'$ &$ <%+ .&!%?. ("' $&A!. H! %%EA"', F ?. >% ,<"' %! &". iuvenis “&#” ! parere “E%"” (.&!%*?' – ?* %!>*&* (&, .$!# ,("!# %&AG"'(. <%.). *%!(* >*. ,$*"$ communis (%! con-munus) – (,!&'#, >&'%E%#.
Ledum palustre : >%#*
*$ ledum, i n “B”, E&%, ,%’.># > !G(&% laedere “H$"”, " F !?# >,< (& %$&$G >,*.. $*"$ paluster, stris, stre ,<"' %! &". palus, udis f ”! ” ! %$>G !(?*>(". (&.
Leonurus quinquelobatus B $,% ,’."&,"*%
>% leonurus ,<"' %! &". leo, leonis m “&*%” ! *?. ura “<%!("”, ($!&'$ (?%!"". (& G <%!(" &*%. $*"$ quinquelobatus, a, um “,’."&,"*%#” %$>G ) &("$. 216
Linum usitatissimum ' >%##, B %*?'
*$ linum G &"!>% %!" *?. linon, .$* ,<"' %! $*&'"('$ lin “"$”: > ("*B& &' %"%&.& "$. N$ %%# *,!"*" %E" ,$*"$ #%F (",*! usitatissimum “#>%#!H#” (%! usitatus, a, um “>%##”).
Menianthes trifoliata :B!%$ "&("#
D !GA %*(!GA, menianthes ,<"' %! *?. minyntha “*B", *%” ! anthos “$%!"$”, ($!&'$ $%!" ?!G+ (& H%$ %!?%!"A"'. D !HA – ,*H (" >%! menianthes ,<"' %! *?. menyien “$>%", %.%&."”: > E*% $%!" (& E %>" >B&*! !(?., ($!&'$ BB!%$ (" ("* B&"<. %# *,!"*" trifoliata %$>G "!#("* &(". (&.
Mentha piperita ’." ,*?*%
>% mentha ,<"' %! !*! !) *", .$ B. >*, ,**"%& (&. $*"$ piperitus, a, um “,*?*%#” (%! &". piper, eris n “,**?'”) %$>G ("#, ,*$# ($ (&.
Nicotiana rustica <$
(& >% *("' )?>'$ ,(&$ "&!+ . !$, .$# !(&% (!. ?!G+ (& E. ! E* ,*H# %("% Nicotiana rustica (%G ( ! %$("%%% ++ &. &!$%. " %>$. $*"$ rusticus, a, um “(!&'('$#” (%! &". rus, ruris n “(*&”), %$>G "*, F ?*# % (& $&'"#.
Oryza sativa ( ,(!%#
>% ryza % (&! %!# *?'$# %*# *)(", .$ &*E"' ,*H (,B $&()!$?!+ (&. $*"$ sativus, a, um “,(!%#” ,<"' %! ) (,! satum !G(&% serere “(!."”.
217
Origanum vulgare "*$ >%#
*$ origanum, i n ,<"' %! *?. oros “” ! ganos “,$(, B&($” ! B$%&' ,**$&G"'(. .$ “,$( ”. $*"$ vulgaris, "%*# %! &". vulgus, i n “, ,("&A”.
Oxycoccus quadripeta- >% xycoccus ,<"' %! *?. oxys “$lus %& "- (&#” ! kokkos “>*” ! ,%’.> !> $(& ,*&A("$% ($ " $&.("A )A .! E%&. $*"$ quadripetalus (%! &". quadri- “"-” ! petalum, i n “,*&A("$”) %$>G B% $%!"$. Padus racemosa L**< >%#
*$ adus, i f “**<” ,<"' %! &"('$+ >% !$ !%!!# "&!+. $*"$ racemTsus, a, um “> $"?*A, $"?*,!B#” (%! &". racemus, i m “$"?.”) %$>G ", (?%!"". (&.
Panicum miliaceum ( ,(!%*
*$ anicum, E&%, ,%’.># > &". panis, is m “<&!B”. N$ %%# *,!"*" %E" ,$*"$ miliaceus, a, um “,(.#”, .$# ,<"' %! &". milium, i n “,(, ,H”.
Plantago ma/or E$ %*&$#
>% lantago ,<"' %! &". planta “(",, (&” ! agere “%", #" (&!”. /*.$! % ,E$ ( " (&! P. major) A"' (&! &A. ! ", ,E$ !B (,%EG &A – ("* B!&. ! " ("*E$. N$ %%# *,!"*" %E" ) %F (",*. ma!or, !us ,$*"$ magnus “%*&$#”.
Primula veris *%?%!" %*(.#
Arimula – >*H%&'* %! (&!%$ primus, a, um “,*H#”. & !*# ,(%+% "$ >% ,*%?%!"!%, " F B!&'H!("' # %!% – ?* ,*H! %*(.! $%!". %# *,!"*" veris “%*(.#” "$E %$>G ( ?%!"!. (&.
218
Quercus robur /B >%##
>% quercus ",&.G"'(. %E* ?* " !H< %!< %"!%. E&%, % ,<"' %! *?. kerkein “H("$#, H*H%#” (> >%!H! %&. " %&("%(". $ B). %# *,!"*" "$E %E*# !*$ robur, oris n “B”.
Ranunculus acer %"*?' +$#
*$ ranunculus, i m G >*H%&'A >%A %! rana, ae f “EB” ! ,**$&G"'(. .$ “EB*.”. $ >% E%"*?' "% **> "*, F ("* B&"< " %&< !(?.<. %# *,!"*" acer “("#, +$#” %$>G ($ (&.
Rheum palmatum *%!' ,&'("#
Rheum G &"!>% %!" *?'$+ >% ?!G+ (& rheon, .$ ,<"' %! !G(&% rheein “"*$"”: > ,(A !GA *%*.. %# *,!"*" palmatum (%! &". palma, ae f “&.”) %$>G <$"* &. ?' % *%*. ) &("$!%.
Ribes nigrum
Ribes – &"!>%# %!" B('$+ >% > %!% *%*., F ("* % &*("! ! G $(&# ($. & B >%A%& (,!A, % ,***(& >% ribes (, F % "$# (# $(&# ($. !>!H* ?A >% B& ,***(* ! ( (( ! ( &*E"' !G+ ). %# *,!"*" nigrum “#” %$>G $&! .!.
Rosa canina @,H (B
*$ rosa, ae f ,<"' %! %'*?'$. rhodon “"., H,H”, .$*, (%GA *, ,%’.>* > $*&'"('$ ,$*"$ rhodd “*%#” (> $&! $%!"!% ! ,&!% (&). %# *,!"*" caninus, a, um “(B#” (%! &". canis, is m, f “(B$”) (&! ", F ?*# % H,H ,!%. B!# %!"!.
219
Rumex confertus Y%*&' $!('$#
Rumex G %'A >%A F%&A, .$, E&%, ,%’.> > &". rumex, icis m “"$, *"&'# (,( !> $"$ "F*”: **> (" ) &("$!% (&. N$ %%# *,!"*" %E" !G,$*"$ & ( $ % ,(% (" confertus, a, um “($,*#, >!B#” (%! &". confercio, fertum, re “($,%", >B" % * !(?*”), F %$>G ("! (?%!"". F%&A.
Solanum tuberosum ",&.
/(&!% &"('$ >% $",&! ,**$&G"'(. .$ “,(&! B&'B("#”. >% solanum ,<"' %! &". solamen “"!<, ,&*H*.” >%’.>$ > $"A !GA B!&'H("! %!% ,(&'. $*"$ tuberosus, a, um "%*# %! tuber, eris n “B&'B”.
Sorbus aucuparia B >%#
/*.$! (&!$ ,%’.>A"' >% sorbus “B” > $*&'"('$ ,$*"$ sor “"*,$#” (> ($ .! (&). H! %%EA"', F % ,<"' %! &"('$ !G(&% sorbere “,&", %B", $%""”, ($!&'$ ,& B!&'H("! %!% B G +("!%. N$ %%# *,!"*" %E" ,$*"$ aucuparius, a, um, .$# ,<"' %! &". aucupari “&%" ,"
Taraxacum officinale &'BB &!$('$
"('$ >% $&'BB taraxacum ,<"' %! *?. taraxis “<%B *#” ! akeomai “&!$A”: ($ ?!G+ (& &!$%& ! <%B. ?!&AF! %&("%("! $&'BB %$>G ! %%# *,!"*" officinalis, e “&!$('$#”, .$# ,<"' %! &". officina, ae f “#("*., ,"*$”.
220
Triticum vulgare H*?. >%#
/%. &"('$ >% (& triticum ,<"' %! !G,$*"$ & ( tritus, a, um “>*&*#, >"*"#”, "%* %! !G(&% terere “"*", &", "%$"”: > %!< (!% !> >* ,H*?! && BH. $*"$ vulgaris, “>%##” "%*# %! &". vulgus, i n “, ,("&A”.
Vaccinium myrtillus L?!
>% vaccinium ,<"' %! &". baccinium “.!# $F” (%! bacca, ae f “.”). *$ myrtillus – >*H%&'* %! myrtus “"” (&(". ?! G &(". ").
Viburnum opulus & >%#
*$ viburnum, i n “$&” ,<"' %! &". viere “,&*(", %"”: > &< $< !&$ (& ,&*& $H$. *$ opulus, i f G %'A &"('$A >%A $&* (&(". $& G &("$ $&*).
Zea mays $> >%#
*$ zea ,<"' %! *?. zea “<&!B, ,H*?.”. & !*# ,**!( ?A >% $$>, " F %, .$ ! ,H*?., G %($ <% ?!!("'. N$ %%# *,!"*" %E" !*$ mays, .$# ,<"' %! *$($('$ mahiz “$$>, +(”: B"'$!%F (& – !%* *$.
221
! ;
Ut sementem feceris, ita metes. Y ,(!GH, "* # ,E*H. D ’ 0>92 Triticum aestivum (vulgare) – H*?. ’.$ (>%#) Triticum durum – H*?. "%* Triticum dicoccum – H*?. %>*.$ (,&B) Triticum monococcum – H*?. >*.$ Triticum compactum – H*?. $&$% Triticum polonicum – H*?. ,&'('$ Triticum timopheevi! – H*?. )*G% Triticum turgidum – H*?. "! (&!#('$) Triticum persicum – H*?. ,*($ ($"&!('$) Triticum spelta – H*?. (,*&'" F Hordeum sativum – N!' ,(!%# Hordeum vulgare – N!' >%## Hordeum intermedium – N!' ,!E# Hordeum distichum – N!' %.# Hordeum murinum – N!' H#
Avena sativa – %*( ,(!%# Avena barbata – %*( B"# Avena nuda – %*( &# Avena byzantina – %*( %!>"!#('$# Avena abyssinica – %*( B!((!('$# Avena strigosa – %*( ,!F# Avena fatua – !%(A >%## Avena ludoviciana – !%(A ,!%*# Avena sterilis – !%(A (**'('$# (("*&'#) 222
G Secale cereale – " ,(!%* Secale silvestre – " $* (&!(%*) 0' Panicum miliaceum – ( >%#* Panicum milliaceum ssp. effusum – ( >&* Panicum milliaceum ssp. patentissimum – ( !$>&* Panicum milliaceum ssp. contractum – ( ("("* Panicum milliaceum ssp. ovatum – ( %&'* Panicum spontaneum – ( $* Setaria italica – ( &%("* (, >) Pennisetum glaucum – ( )$('$* EchinochloS frumentaceae – #> Oryza glaberrima – ( &# Oryza sativa – ( ,(!%# Oryza sativa ssp. communis – ( >%## Oryza sativa ssp. brevis – ( $"$>*%# ' Fagopyrum esculentum – *$ ,(!% (+("!%) Fagopyrum tataricum – *$ ""('$ C Linum usitatissimum – ' >%## (%*?') Linum flavum – ' E%"# Linum perenne – ' B"!# Linum tenuifolium – ' "$&("# '5 Pisum sativum – < ,(!%# Pisum avense – < ,&'%# (,*&AH$) Pisum elatius – < %($# 223
Pisum humile – < >'$# Pisum fulvum – < *%-E%"# Pisum formosum – < B"!# Pisum abyssinicum – < B!((!('$# 2 Phaseolus vulgaris – %(&. >%# Phaseolus coccineus – %(&. .($%-*% C87 Lupinus luteus – A, E%"# Lupinus albus – A, B!&# Lupinus polyphyllus – A, B"&("# Lupinus angustifolius – A, %>'$&("# ' Zea mays indentata – $> >B,!B Zea mays semidentata – $> ,!%>B,!B Zea mays amylacea – $> $<&(" Zea mays saccharata – $> ?$% Zea mays amyleo-saccharata – $> $<&("-?$% Zea mays indurata – $> $*(" Zea mays everta – $> >&( Zea mays tunicata – $> ,&!%$%
224
&@ @; ; /&. " FB %>", % $"$ %! , G &(# %!$" ($&! %! $!?. (&%, (&! >%*" % (",# ,&(#. ,$&, *B" %" B $"$!("' ($& (&%<: cannabis – $,&!, plantago – ,E$, raphanus – *'$. N$ % > "B&?!, % (,&*! ab &(# G >%E $"$ ! *&H* (%."$!% *G), "E*, (&%! (annabis &( ("%"'(. "*"!# ($& %! $!?. (&%: (ánnbis.
(,&*! ag &(# G, .$ ,%&, %#. &% plantago * &*E"' ,< E$< %."$!%, " ,!&.G >&' ,%& &H*.: plantágo.
(,&*! an &(# "$E >*B!&'H %#, &* (&% raphanus &*E"' %."$!%, " # ($& %! $!?. (&% $"$#, "E*, &( ("%"'(. "*"!# ($&: ráphnus. NB! "B&?! ,$& %."'(. >%# H)", %."$ – E$< $(%. #. + ^{#. ab ac ag al
#"' '{<
#"' <
— (pastinEca, portulEca) medicgo secle
am an
— caragna
ap ar at av ed el em en
sinpis (pediculEris, phalEris) istis papver (resWda) spirodUla — avUna
arbis androsce (asparXgus, saxifrXga) (amygdXlus, astragXlus, polygXla, -petXlus) hyoscýmus (cyXnus, hippocastXnum, origXnum, peucedXnum, platXnus, raphXnus) — cappris (clemXtis) — andromda — anthmis (astragYne)
225
C % !. #. + ^{#. er et (h) ic il im in ip is it iv ob od og ol om on op or os ot uc ug ul um un ur us ut yb yn yr ys
#"' '{<
#"' <
lonicUra
(arrhenathYrum, berbYris, hedYra, junipYrus, -fYr-, -ptYr-) tanacUtum, anUthum (nepYta) brassca (urtZca) — erophla — ocmum glycne (cardam@ne, carp@nus, cot@nus, elat@ne, frax@nus, ric@nus) tulpa — ansum (cyt@sus) phragmtes (cucurb@ta, compos@tus) — sempervvum orbus — cyndon (omphalTdes) — andropgon pyrla — butmus (glechTma) anemne (-cotyled[nes) lycpus (hyssTpus) adenophra (-flTr-, passiflTra, udTra) — mimsa meliltum (-myc[ta) — festca — aspergo betla — cucmis — — callna — leonrus — anchsa — cuscta intbus — monognus — — fagopýrum — helichrýsum 226
; *
"?`/ ~= " ~ {
' $ } & / )< #
( !^ ? = * ;| @\
% _
"?`/ ~= " ~=?^#=\_ Aa Bb Vv Ww Gg Hh Dd Ee Je Zh Zz Yy Ii Jj Y y ( $!?! ,!>%F) Kk Ll Mm Nn Oo Pp Rr Ss Tt Uu Ff ph ch tz tsch tch cz sch sh schz stsch schtsch ju ja 227
!#"' Andreev – GG% Bobrov – :B% Vavilov – %&% Winogradow – % Gromov – % Holub – &B Durov – /% Eduard – Jepifanov – ©,!)% Dezhnev – /*E'% Zerov – D*% Bilyk – :!&$, Krylov – &% Ivanov – %% Bojko – :#$ Sosnowsky – (%('$# Komarov – % Lvrenko – %*$ Medwedew – *%*G% Nosov – (% Orlov – &% Popov – ,% Romanov – % Smirnow – % Taras – ( Udovenko – %*$ Fomin – O! Timopheev – )GG% Chochlov – <&% Kuznetzov – >G?% Gontschar – Tchernenko – L**$ Czerepanov – L**,% Galushko – &H$ Peshkova – GH$% Roschzin – F! Syreistschikov – *#F$% Mischtschenko – !F*$ Jurtzev – ¨?*% Jakovenko – N$%*$
& ; & @ ; /'(/" /' \?# /'(/
Nom. Sing. Gen. Dat. Acc. Abl.
Plur.
Nom. Gen. Dat. Acc. Abl.
I f
-a -ae -ae -am -a
II
III
m
n
-us -er
-um -on
m
n
V f
-us
-u
-es
-us -ui -u -u -em Nom. -um -u -e (-i)
-ei -ei -em -e
m, f
IV n
!>! -is -i
-i -o -um -o
-a -ae -i -orum -arum -is -is -os -a -as -is -is
-es -ua -es -a (-ia) -us -erum -uum -um (-ium) -ebus -ibus -ibus -es -ua -es -a (-ia) -us -ebus -ibus -ibus
E$< %."'(. >$!*. &( " !H ",!% %!!A%.. & ; & @ ; ! !( ^ {=^ (- /'(/) m f n -us, -er -a -um %!! %!! %!!
!( '={ {=^ ( /'(/) 1) ,$*"$ "'< >$!*': m f n -er -is -e 2) ,$*"$ %< >$!*': m, f n -is -e 3) ,$*"$ >$!*.: m, f, n -r / -s / -5
228
; @ & ;, ; ; 1. "('$ >% – ,**$&. 2. &!> > $!&'$!("A $,*"!%, % ("$( >%’.>$ (>E** >*., *>E** >*., ,$&$, "%"!.). 3. % >%: (" %, !, %!!, %!!$, (&. 4. %# *,!"*": (" %, !, %!!, %!!$, (&.
4' ' ' a) Triticum durum – H*?. "%* :!!&' >% % (>E** >*.) % >%: Triticum, !*$, n, I %!!, nom. sing. %# *,!"*": durum, ,$*"$, n, I %!!, nom. sing.; b) Peronospora pisi – *(, < :!!&' >% % (*>E** >*.) % >%: Peronospora, !*$, f, %!!, nom. sing. %# *,!"*": pisi, !*$, n, %!!, gen. sing.; c) Allium caepa – B&. . :!!&' >% % (,$&$) % >%: Allium, !*$, n, I %!!, nom. sing. %# *,!"*": caepa, !*$, f, %!!, nom. sing.; d) Ciconia ciconia – *&*$ B!&# :!!&' >% % ("%"!.) % >%: Ciconia, !*$, f, %!!, nom. sing. %# *,!"*": ciconia, °”°.; e) Beta vulgaris var. esculenta – :.$ >%##, !>% – ("&%# $&* >% !>% % >%: Beta, !*$, f, %!!, nom. sing. %# *,!"*": vulgaris, ,$*"$, f, II %!!, nom. sing. (>E** >*.). "!H'%%# *,!"*": esculenta, ,$*"$, f, %!!, nom. sing. (>E** >*.).
229
! ’, *&
Ab ovo. – ! .#?., %! ( ,"$ ( $ ab ovo usque ad mala – !: ! $ $ ). Ad Kalendas Graecas. – / *?'$< $&*, !$& ( $ 6 , % $). Ad rem. – / (,%. Alea iacta est. – **B $". Aliena vitia in oculis habemus, a tergo nostra sunt. – LE! % B, (%+< * ,!G. Alienos agros irrigas, tuis sitientibus. – ,&%GH E! ,&., (%+ >&HGH (<. Alit aemulatio ingenia. – D. >%%G >!B("!. Alma mater. – "-%&'?. ( !$ $ # $). Alter ego. – /* .; B&>'$# , *?'. Alteri vivas oportet, si vis tibi vivere. – % &. !H<, .$F <*H E" &. (*B*. Amat victoria curam. – ** &AB"' ("!("'. Amicus certus in re incerta cernitur. – !# ,!>G"'(. % B!!. Amicus Plato, sed magis amica veritas. – &" (*!) , $ !(" E. Amor non est medicabilis herbis. – AB% * &!$G"'(. "%. Aquila non captat muscas. – *& * &%"' <. Arbor vitae. – /**% E"".. Ars longa, vita brevis. – ("*?"% %!*, E"". $"$*. Arte et humanitate, labore et scientia! – ("*?"% ! &A.!("A, ,?*A ! >.! Audi multa, loquere pauca. – &<# B", % &. Audiatur et altera pars. – # B* %(&< # !H (". Aurea mediocritas. – D&" (**. Ausculta et perpende. – (&<# ! >%E. Aut Caesar, aut nihil. – B *>, B !<". Aut cum scuto, aut in scuto. – B >! F", B F"!. Brevis nobis vita data est, at memoria bene redditae vitae sempiterna. – $"$* E""., &* ,’."' , B* ,E"* E"". %!. Carpe diem! – % *'! 230
Citius, altius, fortius! – @%H*, %F*, (&'!H*! ($ K # ) Cogito, ergo sum. – N (&A, "E*, . !(A. Consuetudo est altera natura. – D%$ – ?* ". Contra spem spero. – :*> !+ (,!%A('. Cum grano salis. – D !B$A (&! (’ ). Cum principia negante non est disputandum. – D ", <" >,**G ,?,, * (,**A"'(.. De facto. – O$". De gustibus non est disputandum. – ($ * (,**A"'(.. Debes, ergo potes. – ,%*, "E*, " E*H. Dicere non est facere. – $>" – * >G >B". Dictum – factum. – $> – >B&*. Docend discimus. – %A, %(.. Doctrina multiplex, veritas una. – *. (&*!, !(" . Dulce laudari a laudato viro. – G ," ,<%& %! &A, !+ ,<%&. Dum spiro, spero. – /$ <A, !A('. Duo lepores insequens, netrum cepit. – D % >#?. ,E**H(., E * (,!#GH. E fructu arbor cognoscitur. – /**% ,!>G"'(. , ,&. Edimus, ut vivamus, non vivimus, ut edamus. – +, FB E", * E%*, FB +(". Errare humanum est. – A! %&("% ,&."(.. Eruditio aspera optima est. – %* %. – #$F*. Est modus in rebus. – © ! % *<. Et cetera. – "$ &!. Etiam post malam segetum serendum est. – ,!(&. , %EA (&! (!.". Ex nihilo nihil. – D ! – !F. Exercitatio artem parat. – ,% ,EA"' #("*!("'. Fac et spera! – B ! !#(.! Facile dictu, difficile factu. – *$ ($>", %E$ >B". Feci, quod potui, faciant meliora potentes. – N >B% (*, F !, <# >B"' $F*, <" E*. Festina lente. – (,!H# ,%&!. Fiat lux! – # B* (%!"&! Fide, sed cui fidas, vide. – /%!.#, &* %(., $ %!.GH. Finis coronat opus. – !*?' %!G !&. Fortuna caeca est. – /&. (&!,.
231
Gutta cavat lapidem non vi, sed saepe cadendo. – ,&. ""' $!' * (&A, (" ,!.. Habent sua fata libelli. – A"' (%A &A. Hic mortui vivunt, hic muti loquuntur. – " *"%! E%"', "" !! %."' ( !! #). Hominis mens discendo alitur et cogitando. – A('$# > E%"'(. %. ! (&*.. Homo improbus beatus non est. – **( &A * E* B" F(&%A. Homo locum ornat, non hominem locus. – A ,$HG !(?*, * !(?* &A. Homo sapiens. – A >. Homo sum, humani nihil a me alienum puto. – N &A, ! !F &A('$* *! * E*. Honores mutant mores. – *("! !.A"' >%+. Honoris causa. – ,H ( 6 % $ $ , !$ $# ). Ignoratia non est argumentum. – *>. – * %!. Ignoscito saepe alteri, nunquam tibi. – H ,B# (", (B! – !$&. In scientia naturali principia observationibus confirmari debent. – ,!# ?! ,?, A"' ,!"%*E%"(. (,("**E*.. Labor callum obducit dolori. – ?. ,’.$HG ($B". Labor corpus firmat. – ?. >!?AG "!&. Labor omnia vincit. – ?. %(* ,**G. Laboremus! – ?A#! Labores pariunt honores. – ?. ,EG ,H. Lapsus calami. – &$ ,*, ,($. Lapsus linguae. – &$ .>$, B%$. Lege artis. – D ,%& ("*?"%. Liber est mutus magister. – – ?* !# "*&'. Maiori cede. – (",#(. ("H. Mala gallina malum ovum. – $$ – ,* .#?*. Mala herba cito crescit. – "% H%$ ("*. Mea culpa. – . ,%. Mens sana in corpore sano. – >% "!&! >%# <. Modus vivendi. – ,(!B E"".. Multi multa sciunt, nemo omnia. – :" <" >G B", !<" –%('. Multum vinum bibere, non diu vivere. – :" % ," – *% E". 232
Natura arte adiuta interdum facit miracula. – > ,A ("*?"% ($) !$& B"' %. Natura est semper invicta. – >%E *,**E. Natura incipit, ars dirigit, usus perficit. – ,G, ("*?"% (,.%G, (%! ($&AG. Natura nihil facit frustra. – ! * B"' *. Natura non facit saltus. – * B"' ("B$!%. Natura rerum. – **#. Naturalia non sunt turpia. – * * *. Naturam mutare difficile est. – E$ >!" ,. Ne quid nimis! – ! >#%! Nemo sapiens nisi patiens. – !<" * >#, .$F * "*,*&%#. Nihil fit sine ratione sufficienti. – !F * B"'(. B*> (""'+ ,!("%. Nihil tam difficile est, quin quaerendo investigari posit. – *G ! ("!&'$ %E$, B * E B& (." (".. Nil admirari. – * %#(.. Nil desperandum. – * %,# %!#. Noli me tangere. – * !,# **. Noli nocere. – * H$'. Nomina si nescis, perit et cogito rerum. – N$F * >GH >%, " *E&%* ,!>. **#. Nomina sunt odiosa. – * *%(! ( ! $ ). Non multa, sed multum. – * B" (> $!&'$!("A), &* B" (> >*.). Non numeranda, sed ponderanda argumenta. – /$> ?!A"'(. * > $!&'$!("A, > .$!("A. Non omne, quod nitet, aurum est. – * %(* >&", F B&F"'. Non progredi est regredi. – * #" %,** >G #" >. Non scholae, sed vitae discimus. – * &. H$&, &. E"". %(.. Non tam praeclarum est scire Latine, quam turpe nescire. – * "$ ,*( >" &"('$ %, .$ *B ++ * >". Nosce te ipsum. – !># ( (*B* ( # H * # #). Nota bene! (NB!) – > B*, >%* %. Nulla aetas ad discendum sera. – "(. !$& * ,!>. Nulla dies sine linea. – . B*> .$ ($ , ). Nulla regula sine exceptione. – *G ,%& B*> %."$. Nullus est liber tam malus, ut non aliqua parte prosit. – *G "$+ ,+ $, .$ B < ("$% * B& $(A.
233
Nullus locus tibi dulcior esse debet patria tua. – * !(?* * ,% B" "B! E* > B"'$!%F. Omne initium difficile est. – (.$# ,"$ %E$#. Omnia mea mecum porto. – (* (%G H > (BA. Omnis ars naturae imitatio est. – (.$* ("*?"% G (&!%. ,. Otia dant negotia. – !F! ,EA"' %. Otium post negotium. – !,$ ,!(&. B". Per aspera ad astra. – L**> "* >!$. Perfice te! – ($&A# (*B*! Post factum. – !(&. ", F ("&(.; >! (&. Post scriptum (P.S.). – !(&. ,(, ,,($ % $!?! &(", ,("($,". Potius sero quam nunquam. – F* ,!>!H*, !E !$&. Primus inter pares. – *H# (** !%<. Pro et contra. – D ! ,". Quae nocent, docent. – Y H$"', ("*) %G. Quale opus est, tale est praemium. – N$ B" – "$ . Qualis vita, finis ita. – N$* E""., "$# $!*?'. Qui discit sine libro, aquam haurit cribro. – " %"'(. B*> $, "# *,G % *H*". Qui non laborat, non manducet. – " * ,?AG, "# * +("'. Qui quaerit, reperit. – " H$G, "# ><"'. Qui scribit, bis legit. – " ,H*, "# %!! "G. Quid pro quo. – * >!("' !H. Quidquid agis, prudenter agas et respice finem. – Y B " * B%, B > ! ,**B# *>&'"". Quod licet Iovi, non licet bovi. – Y >%&* ¨,!"*%!, * >%&* B$%!. Quod tibi fieri non vis, alteri non feceris. – * B !H ", (B! * BEGH. Quot capita, tot sensus. – $!&'$ &!%, ("!&'$ !%. Radices litterarum amarae sunt, fructus dulces. – *! $ !$!, ,& – (&$!. Re, non verbis. – /!&, * (&%. Repetitio est mater studiorum. – %"*. – " %.. Sapienti sat. – > ("'. Satius est bene ignorare, quam male didicisse. – F* * >" %>&!, !E , %%". Scientia potentia est. – D. – (&.
234
Semel scriptum, decies lectum. – > ,(* – ?* *(."' >!% ,"*. Sero venientibus – ossa. – , <" ,!> ,<"', – $!("$. Si sapis, sis apis. – N$F " >#, B' (,?'%"), .$ BE&. Sic transit gloria mundi. – $ G ('$ (&%. Sine ira et studio. – :*> !% ! ,("("!. Sine labore non erit panis in ore. – :*> ,?! * B* <&!B % "!. Sol lucet omnibus. – ?* (%!""' %(!. Spes vana. – !.. Sui generis. – % , (%G!#. Suum cuique. – E (%G. Tabula rasa. – L(" H$; F(' *"$"*. Tantum scitur, quantum memoria tenetur. – "!&'$ >G"'(., ($!&'$ ,’."G"'(.. Te hominem esse memento. – ’."#, F " &A. Tempora mutantur et nos mutamur in illis. – L( !.A"'(., ! !.G(. > . Tempori pace! – :**E (! Terra incognita. – *%! >*&.; F(' *>*. Tertium non datur. – *"' * . Theoria cum praxi. – *!. > ,$"$A. Ubi concirdia, ibi victoria. – /* >, " ,**. Ubi facta loquuntur, non opus est verbis. – /* %."' )$", *G ,"*B % (&%<. Ubi mel, ibi fel. – /* *, " ! E%. Ultima ratio. – ("!# %!. Una hirundo non facit veris. – &("!%$ %*( * B"'. Unus pro omnibus et omnes pro uno. – > %(!< ! %(! > . Usus otimus magister est. – /(%! – #$F# %"*&'. Ut sementem feceris, ita metes. – Y ,(!GH, "* # ,E*H. Vale! – :' >%#, ,F%#! Veni, vidi, vici. – #H%, ,B%, ,**!. Verba magistri. – &% %"*&., %""*"+ &A. Verba volant, scripta manent. – &% %!&!"A"', ,(* >&HG"'(.. Viribus unitis. – ,!&' >(&&.. Vis medicatrix naturae. – !&AF (& ,. Vita sine litteris mors est. – "". B*> $ – ?* (*"'. Vivere est cogitare. – " – >G (&". Vivere est militare. – " – >G B"(..
235
) “GAUDEAMUS” C >.K. * Gaudeamus igitur Iuvenes dum sumus! Post iucundam iuventutem Post molestam senectutem Nos habebit humus.
*#, ,%*(*&!(., $ &!+! * &!("' $%!", "!("' ( %,%’G, % ", >*&. ,$G.
Ubi sunt, qui ante nos In mundo fuere? Transeas ad superos, Transeas ad inferos, Hos si vis videre.
/* "!, F E& $&(' >&! (%!"!? *B ,! >*&A #", L *B >&", YB +< >("!".
Vita nostra brevis est Brevi finietur; Venit mors velociter, Rapit nos atrociter, Nemini parcetur!
* E"". – &H "' , "' % # ,&*. *"' $!("&.% – "" .$ "", L"' (%!# (: (!< – %!
Vivat Academia, Vivant professores! Vivat membrum quodlibet, Vivant membra quaelibet Semper sint in flore!
# E%* $ <, # E%"' *!! E* > < *<# E%*, ?%!"G %(*
B!, "<*!!
Vivat omnes virgines, Graciles, formosae! Vivant et mulieres Tenerae, amabiles, Bonae, laboriosae!
# E%"' !%" %(! – "$! " &($%!! # (! E!$ E%"', Y &AB%, "*,& *("', !E!, % ,?! E%%!!
Vivat et respublica Et qui illam regit! Vivat nostra civitas, Maecenatum caritas, Quae nos hic protegit!
# E%* H $# %*(' <" ,%"' $G! # E%"' E! .(!, Y > +< &($, ,.>! D' "" B%G!
Pereat tristitia, Pereant dolores, Pereat diabolus Quivis antiburchius Atque irrisores!
*"', EB-,(?*, *"' (, &$%#! *"' (.$, <" $%,"'(. D ( ,(!<"(., D># H!# (&%!! 236
- )
abies, tis f .&?. A. alba N. B!&, A. gracilis N. ("$, A. mayriana N. #, A. nordmanniana N. $%$>'$, A. sibirica N. (B!('$ absinthium, i n ,& acacia, ae f $?!. A. dealbata . (!B&.(", A. melanoxylon . , A. vera A. (,%E. acanthus, i m $" acephlus, a, um B*>&%#, B*>$# acer, ris n $&* A. campestre . ,&'%#, B ,$&*, A. negundo . .(**&("#, A. platanoides . >%##, B ("&("#, A. pseudoplatanus . *c,%E',&"%#, B .%!, A. saccharinum . ?$("#, A. tataricum . ""('$#, A. velutinum . B<"("#, B %*&# acer, acris, acre ("#, +$# acerbus, a, um "*,$# acernus, a, um $&*%# acetsus, a, um $(&# achenium, i n (!’.$ achillea, ae f **%!# A. micrantha /. !B$%!"$%#, A. millefolium /. >%##, A. ptarmica /. ?!&&("#, A. submillefolium /. #E* >%##, A. tenuifolia /. "$&("# acidum, i n $(&" acinacifolius, a, um HB&*&("# acontum, i n $!", B*?' A. besseranum . :*(c*, A. bucovinense . B$%('$#, A. gracile . ("$#, A. nanum . >'$#, A. nemorosum . !B%#, A. odontandrum . >B(""$%#, A. paniculatum . >&#, A. variegatum . ("$"# acrus, i m &*,*< A. calamus . >%#, B B&" Acrasiomyctes, um m $&( $>!!?*" acroptlon, i n ("*,%# !$ A. repens . . >%##, B ,%># actea, ae f %*?' A. spicata . $&(("# 237
acus, us f &$, <%., $&A$ acuminatus, a, um >("*#, ("%*<#, ("# acuti- ( .) ("acutifolius, a, um ("&("# actus, a, um ("# adiantum, i n !" A. capillus-veneris . %** %&(, A. pedulatum . (",%# adnis, dis f ?%!" A. aestivalis . &!"!#, A. autumnalis . (!!#, A. vernalis . %*(.# adxa, ae f $( A. moschatellina . ($( aegopodium, i n .&?. A. podagraria N. >%# aelia, ae f *&!., F"$ ( .) aesclus, i f !$$H" Ae. hippocastanum . >%##, Ae. octandra . %('"$%#, Ae. pavia . *%# aestivlis, e &!"!# aestvus, a, um &!"!# aethsa, ae f (B ,*"H$ Ae. cynapium . ,. >%# aequi- ( .) !%aequdens, entis !%>B("# aequlobus, a, um !%&,"*%# aequipetlus, a, um !%,*&A("$%# agarcus, i m ,**?., H,!'# A. arvensis . ,&'%, A. campestris . >%#, A. meleagris . "*-&($" "#, A. xanthodermus . !A "# agelastica, ae f &("+ ager, agri m ,&* agrestis, e ,&'%# agricultor, ris m (agronmus, i m) agricultorius, a, um (agronomcus, a, um) !# agricultra, ae f (agronomia, ae f) !., >*&*B("% agrimonia, ae f ,& A. grandis . %*&$*, A. odorata . >,H*, A. eupatoria . >%#*, A. pilosa . %&(("* agromyza, ae f !*
238
agropyron (agropyrum), i n E".$ A. cristatum . *B!("#, B H$$&(#, A. dazyanthum . ,<("$%!"$%#, A. imbricatum . **,"("#, A. desertorum . ,("*&'#, A. fragile . &$# agrostemma, ae f $$!&' A. githago . >%##, A. linicola . &'%# agrostis, dis f !"&?., ,&'%?. A. alba . B!&, A. canina . (B, A. gigantea . %*&*"*('$, A. graniticola . !", A. pseudoalba . *(,E'B!&, A. stolonizans . ,%>, A. tenuis . "$ ailanthus, i f #&" A. altissima . #%F#, B $"#('$# .(* alabastrum, i n B" alauda, ae f E#%$ albi- ( .) B!&albiflrus, a, um B!&$%!"$%# albus, a, um B!&# alcea, ae f E A. rosea . E*% alchimilla, ae f ,%"*', B E*"$ A. acutangula . ("$"#, A. mollis . ’.$#, A. micans . B&($#, A. pastoralis . ,("H# alga, ae f %!("' alisma, tis n (ae f) ("< A. graminea L. >&$%, A. plantago-aquatica L. ,E$% Alismatidae, rum f ,!$&( &!>" alliaria, ae f $!('$# ($ A. officinalis . . &!$('$#, A. petiolata . . **H$%# allium, i n ($, ?B&. A. angulosum . (", A. ascalonicum . ($&('$, B H&", A. caepa . ., >. firmotunicatum . !?%.*, A. fistulosum . B", A. porrum . ,*#, A. sativum L. ,(!%#, A. schoenoprasum . !>*?', B H!", A. scorodoprasum . ($%, B $B&', A. sphaerocephalum . $&&%, A. ursinum . %**E, B &*% allysum, i n B$ A. hirsutum :. H("$#, A. campestre :. ,&'%#, A. desertorum :. ,("*&'#, A. minutum :. &#, A. tortuosum :. $*# alnus, i f %!&'< A. glutinosa . $&*#$, A. incana . (!
239
alo>, es f &* A. arborescens . **%,!B* alopecrus, i n $"$, &(<%!(" A. aequalis . !%#, A. vaginatus . ,!<%%#, A. alpinus . &',!#('$#, A. apiatus . ("$"#, A. arundinaceus . **".#, A. geniculatus . $&!("#, A. laguriformis . >#?*<%("#, A. mucronatus . ("#, A. myosuroides . H<%("#, A. pratensis . &# alpestris, e &',!#('$# alpinia, ae f $& alpnus, a, um &',!#('$# Alsinoideae, rum f ,! $! alternaria, ae f &'"*!. A. brassicae . $,(", A. phaseoli . $%(&! althaea, ae f &"*# A. officinalis . &!$('$# altus, a, um %($# amablis, e ,G# amanta, ae f < A. caesarea . *>., A. citrina . ?"%#, A. muscaria . *%#, A. pantherina . ,"*#, A. phalloides . >*&*#, B B&! ,$, A. virosa . B!&# (*A# amaranthus, i m ", F?. A. albus . B!&#, A. caudatus . <%(""#, B &(.# <%!(", A. cruentus . B.#, A. retroflexus . >$"# amrus, a, um !$# amaryllis, dis f &!( A. belladonna . B*& ambly- (.) ",amblyophyllus, a, um ",&("# ambrosia, ae f B>!. amelanchier, i f ! A. canadensis . $('$, A. ovalia . %&', A. rotundifolia . $&&(", A. spicata . $&((" amentum, i n (**E$ amethystinus, a, um *"("%# amorpha, ae f ) A. fruticosa . $F% Amphimallon solstitialis L*%*%# <F amplexicaulis, e ("*B&B"# amygdlus, i f &' A. communis . >%##, A. nana . >'$#, B ("*,%#, BB$ 240
amylaceus, a, um $<&("# anaglis, is f $.! $, B # ?%!" A. arvensis . . ,&'%!, A. caerulea . . &B! anchsa, ae f %&%$ A. italica . !"&!#('$#, A. officinalis . &!$('$# andrea, ae f *. A. alpestris . &',!#('$, A. rupestris . ($*&' anemne, es f * A. narcissiflora . ?(?%!", A. nemorosa . !B%, A. ranunculoides . E%"*?*% anthum, i n $!, A. graveolens . ,<#, A. involucratum . B"# andromda, ae f * A. polyfolia . B"&(" androsce, ae f ,&$ A. filiformis . "$%#, A. septentrionalis . ,!%!# angelca, ae f $ A. archangelica /. &!$('$#, A. silvestris /. &!(%# Angiospermae, rum f %!!& $"(!! (. Magnoliophta) angiospermus, a, um ,$"(!# angusti- ( .) %>'$angustifolius, a, um %>'$&("# anmal, is n "% anisantha, ae f !>" A. tectorum . ,$!%*&' anisoplia, ae f <&!B# E$, $>'$ A. agricola $-<*("(*?', A. austrica &!B# E$-$>'$ ansum, i n !( A. vulgare . >%## annotnus, a, um !# annuus, a, um !# ansernus, a, um (.# antennaria, ae f $".! &,$ A. dioica . &. %! anthra, ae f ,&.$ anthercum, i n %!<&$ A. ramosum . !&&.(" anthophrus, a, um $%!"$(# anthoxanthum, i n ,< "% A. amarum . ". !$, A. odoratum . ". >%# 241
-anthus, a, um (-anthmos, on) (.) -$%!"$%#, -?%!"# anthyrrium, i n "$ A. maius . %*&$!, A. oronthium . $! anulris, e $!&'?*,!B# apamea, ae f >*% (%$ apera, ae f *"&A A. longiseta . %("("#, A. maritima . ,('$#, A. spicaventi . >%## apetlus, a, um B*>,*&A("$%# aphis, idis f ,,*&?. A. craccivora . &A?*%, A. fabae . B.$%, A. gossypii . BH" aphyllus, a, um B*>&("# apitus, a, um ("$"#, ,&.("# apis, is f BE& Apiaceae, rum f *&*%! (. Umbellifrae F ) Apiles, ium f ,.$ D"$?%!"! apium, i n (*&* A. graveolens . ,< Apocynaceae, rum f :%!$%! aquatcus, a, um %.# aqu(i)- ( .) %aquilegia, ae f &$, %>B! A. colchica . $&
. "(!&'%('$!, A. vulgaris . >%#! arbis, is f (*?' A. auriculata . %H$"#, A. hirsuta . H("$#, A. pendula . ,%(&#, A. turrita . ,E$%# arachis, dis f *#, B >*&.# !< aradus, i m ,!$$ aralia, ae f &!. A. elata . %($, A. mandschurica . 'E('$ arbor, ris f **% arborescens, entis (arboreus, a, um) **%,!B#, **%’.("# arbuscla, ae f **%?* arbtus, i f ($ A. andrachne . !B,&!#, A. unedo . %*&$,&!# archangelca, ae f .*&' A. officinalis /. &!$('$#
242
arctium, i n &,< A. lappa . %*&$#, A. minus . &# arctostaphylos, i m ?. A. uva-ursi . >%# arcutus, a, um ,!B# Arecidae, rum f ,!$&( *? (. Palmidae C) arenarius, a, um ,!($%#, ,!F# argenteus, a, um (!B&.("# aristolochia, ae f <%&!%$ A. clematitis . &(%#, A. macrophylla . %*&$&("# armenica, ae f B$( A. mandshurica . 'E('$#, A. vulgaris . >%## armeria, ae f *!. A. maritima . ,('$, A. pocutica . ,$"('$ armillaria, ae f ,*'$ A. mellea . (!!# (,%E!# armoracia, ae f <! A. rusticana . >%##, A. sisymbrioides . (<*B$%#, B &# arnca, ae f !$ A. montana . !('$ "ronia, ae f !. A. melanocarpa ., B B ,&! arrhenathrum, i n #( A. elatius . %($# artemisia, ae f ,& A. absinthium . !$#, A. austrica . %("!#('$#, A. cina . ?"%#, A. dracunculus . *("%, B *(", A. scoparia . !"&("#, B %!$%#, A. taurica . $('$# arum, i n $ aruncus, i m "%&E$ A. vulgaris . >%## arvlis, e ,&'%# arvensis, e ,&'%# arvum, i n ,&* asrum, i n $,".$ asclepias, adis f %"$ A. syriaca . (!!#('$# ascochyta, ae f ($
Ascomyctes, um m $&( ($!?*" asiatcus, a, um >!"('$# aspargus, i m <&$, (,E, (,( A. brachyphyllus . $"$&("#, A. officinalis . &!$('$#, A. plumosus . ,*("#, A. sprengeri . @,** asper, aspra, asprum H("$# aspergo, nis f ("?., (,* A. procumbens . (&$ asperla, ae f *$ A. odorata . >,H aspidistra, ae f (,!(" A. elatior . %($ asplenium, i n (,&*!, &("%$ A. adiantum-nigrum . #, A. rutamuraria . %#, A. scolopendrium . ($&,*%#, A. septentrionale . ,!%!#, A. trichomanes . %&(("# asphodelne, es f ()*&! A. lutea . E%", A. taurica . $('$, A. tenuior . "$ aster, eri (eris) m #(" A. alpinus . &',!#('$, A. amelloides . H$,!B, A. amellus . ("*,%, A. novae-angliae . *$('$, A. novi-belgii . %!!('$, A. salignus . %*B&(" Asteraceae, rum f #("%! (. Compostae * ) Asteridae, rum f ,!$&( ("* astilbe, es f ("&'B A. davidii . /% astraglus, i m ("& A. cicer . "%#, B <&,*?', A. borysthenicus . !,%('$#, A. danicus . "('$#, A. dasianthus . H*("("$%!"$%#, A. glycyphyllus . (&$&("# athyrium, i n B*>F"$ A. alpestre :. &',!#('$#, A. filix-femina ! ,,"' atrans, antis %"#, "*%"# atrplex, cis f &" A. hortensis . (%, A. nitens . B&($, A. patula . >&, A. tatarica . ""('$ atro- ( .) -, "*atrpa, ae f $(%$ A. belladonna :*& >%# auranticus, a, um E%".# aureus, a, um >&"("# 244
aureobasidium, i n *B>!# aurtus, a, um %H$"# austrlis, e ,!%*# autumnlis, e (!!# autumnus, i m (!' avna, ae f %*(, %!%(A A. abyssinica . B!((!('$#, A. barbata . B"#, A. byzantina . %!>"!#('$#, A. cultiformis . ,!B#, A. fatua . >%##, A. ludoviciana . ,!%*#, A. nuda . &#, A. sativa . ,(!%#, A. sterilis . (**'('$#, B ("*&'#, A. strigosa . ,!F# avis, is f ,"<
B bacca, ae f . bacctus, a, um (baccans, antis) .!# bacctum, i n .!$ barbarea, ae f (!,?. B. arcuata . ,!B, B. stricta . ,., B. verna . %*(., B >%# $*(, B. vulgaris . >%# barbtus, a, um B"# Basidiomyctes, um m $&( :>!!?*" basilcum, i n B>&!$ beckmannia, ae f B*$!. B. eruciformis :. >%#, B. syziachne :. (%## bergenia, ae f B B. crassifolia :. "%("&("# berteroa, ae f $%$ B. incana . (! 245
beta, ae f B.$ B. perennis :. B"!#, B. vulgaris :. >%##, B. vulgaris var. alba :. B!&#, B. vulgaris var. altissima :. ?$%#, B. vulgaris var. cicla :. ?&!#, B. vulgaris var. esculenta :. +("!%# betaceus, a, um B.$%# betonca, ae f B$%?. B. officinalis :. &!$('$ betla, ae f B**> B. ermanii :. , B. fruticosa :. $F%, B. humilis :. >'$, B. maximowicziana :. $(%, B. pendula :. ,%(&, B. pubescens :. ,<(", B. verrucosa :. B%(" bi- ( .) %biclor, ris %$&!# bicornis, e %# bidens, entis f ** B. cernua L. ,$&, B. radiata L. ,*(", B. tripartita L. ">!&' biennis, e %!# bifolius, a, um %&("# bifurctus, a, um >%G# biota, ae f B!" B. orientalis :. (!&'# boltus, i m B!&# B, B%$ B. calopus :. *+("!%#, B. felleus !$, B. edulis B%$, B. luridus B%$, B (.$ bombycnus, a, um H%$%#, "&(# bonus, a, um <H#, B#, # borgo, nis f !$, !$% "% borelis, e ,!%!# borysthencus, a, um !,%('$# botanca, ae f (botance, es f) B"!$ botancus, a, um B"!# bothriochloa, ae f (bothriochlo>, es f) B B. caucasica :. $%$>'$#, B. ischaemum :. >%## botrychium, i n .$ B. lunaria . ,!%!(.?*%, B $&A-"% botryoideus, a, um ,!B# botrys, ys f , $*". brachy- (.) $"$brachyanthus, a, um $"$$%!"$%# 246
brachypodium, i n $?!E$ B. pinnatum . ,!(", B. rupestre . ($*&', B. silvaticum . &!(% bractea, ae f ,$%!"$ brassca, ae f $,(" B. oleracea . ., B. oleracea var. acephala . $%, B. oleracea var. botrytys svar. cauliflora . ?%!", B. oleracea var. capitata f. alba . B!&$, B. oleracea var. capitata f. rubra . *%$, B. oleracea var. gemmifera . BA((*&'('$, B. oleracea var. gongylodes . $&'B!, B. oleracea var. sabauda . (%#('$, B. juncea !?. (*,"('$, B. nigra !?. , B. napus B$%, ,(, B. napus var. esulenta :$% +("!%, B. napus var. oleifera ,( &!##, B. rapa !,, "*,( Brassicaceae, rum f ,(".! (. Crucifrae) brevi- ( .) $"$brevicaulis, e $"$("*B&%# breviflrus, a, um $"$$%!"$%# brevis, e $"$# britanncus, a, um B"('$# briza, ae f ".($ B. australis . ,!%*, B. media . (**., B. spicata . $&((" bromopsis, dis f ("$&( B. inermis . B*>("# bromus, i m B( B. arvensis :. ,&'%#, B. commutans :. !&%#, B. mollis :. ’.$#, B. secalinus :. E"!#, B. scoparius :. %&"("#, B. squarrosus :. >*,!*# bruchus, i m >*+ brunneus, a, um $*%# bryonia, ae f B!., ,**(",*' B. alba :. B!&, B. dioica :. % Bryidae, rum f ,!$&( :G%! < Bryoph ta, rum n %!!& <,!B! bubo, onis m , bucovinensis, e B$%('$# bulbocodium, i n BH$ B. versicolor :. !>$&! bulbsus, a, um B&'B("# bunias, dis f (%*B B. arvensis . ,&'%, B. orientalis . (
247
bupleurum, i n %&H$ B. aureum . >&"(", B. fruticosum . $F%, B. multinerve . B"E&$%, B. rotundifolium . $&&(" butmus, i m (($ B. umbellatus . >"# buxus, i f (H" B. colchica . $&*&*# bystiscus, i m "B$%*" byzantnus, a, um %!>"!#('$#
C caepa, ae f (cepa, ae f) ?B&., ?B& caerefolium, i n B&, $*%*&' caeruleus, a, um (coeruleus, a, um) &B#, B&$"# caesalpinia, ae f ?*>&',!!. C. coriaria . B&', C. gilliesii . /E&&!(, C. japonica . .,('$ caesius, a, um (># caespitsus, a, um *("# calamagrostis, dis f $$ C. arundinacea . **".#, C. canescens . (!%"#, C. epigeios . >*#, C. neglecta . *,!"#, C. pseudoarundinacea . *(,%E'**".#, C. varia . !>B%# calathidium, i n $H$ (
) calcareus, a, um %,.$%# calla, ae f B>$ C. palustris . B&"! ?allistphus, i m $&!("*)(, (% #(" C. chinensis % #(" $"#('$ callna, ae f %**( C. vulgaris . >%## caltha, ae f $&AE?. C. palustris . B&" calvatia, ae f $&'%?!., ,<%$ calystegia, ae f $&!("*!. C. sepium . ,$, C. soldanella . (&'*&% calyx, cis m H*$ 248
camelna, ae f E!# C. albiflora . B!&$%!"$%#, C. allysum . Ba$%#, B &'o%#, C. glabrata . &#, C. microcarpa . !B,&!#, C. pilosa . %&(("#, C. sativa . ,(!%#, C. silvestris . &!(%# campanla, ae f >%$ C. alpina /. &',!#('$!, C. carpatica /. $,"('$!, C. glomerata /. ($,*!, C. latifolia /. H$&("!, C. media /. (**!, C. patula /. >&!, C. persicifolia /. ,*($&("!, C. rapunculus /. ,?*&' campester, stris, stre ,&'%# canadensis, e $('$# canddus, a, um B!&(!E# canescens, entis (!%"# cannus, a, um (B# canis, is m (B$ *. domesticus . (%!#('$#, C. lupus %$ (!# canna, ae f $ C. hortensis . (%, C. indica . !!#('$ cannbis, is f $,&! C. indica . !!#('$!, C. ruderalis . *&'!, C. sativa . ,(!%! cantharellus, i m &($ C. cibarius . (,E., B E%" +("!% canus, a, um (!#, (%# capilltus, a, um %&(("# capitlum, i n &%$ (
) capittus, a, um $# cappris, is f $,*( C. herbacea . "%’.("!, C. spinosa . $&A! capreus, a, um $>.# Caprifoliaceae, rum f &("*%! capsella, ae f ?$ C. bursa-pastoris . >%#!, *. orientalis . ( cardamne, es f E*< C. amara . !$, C. bulbifera . B&'B(, C. impatiens . *"$, C. dentata . >B(", C. parviflora . !B?%!", C. pratensis . & 249
carduus, i m B.$ C. nutans :. ,$&# carex, cis f ($ *. acuta . (", C. brevicollis . ,%('$, C. brizoides . ".($%, C. digitata . ,&'(", C. humilis . >'$, C. pilosa . %&((", C. praecox . ., C. remota . !$$&(, C. riparia . ,B**E, C. rostrata . >", C. supina . ,>*$%" carintus, a, um $!&A%"# Carnivora . E$ carnsus, a, um ’.(("# carta, ae f $% $ carpatcus, a, um $,"('$# carpnus, i f B C. betulus . >%##, C. orientalis . (%## Caryophyllaceae, rum f %>! Caryophyllidae, rum f ,!$&( %>$%! caryopsis, dis f >*!%$ cassia, ae f $(!. C. acutifolia . ("&(", C. angustifolia . %>'$&(" castanea, ae f $H" C. sativa . ,(!%#, B +("!%# caucascus, a, um $%$>'$# caudtus, a, um <%(""# caulis, is m ("*B& cavus, a, um ,E("# cedrus, i f $* C. deodara . !&#('$#, C. libani . &!%('$# Celastraceae, rum f :(&%! Celastrles, ium f ,.$ :(&%! celosia, ae f ?*&>!., B ,!%.# *B!' celtis, is f $$( C. caucasica . $%$>'$#, C. glabrata . &#, C. occidentalis . >
250
centaurea, ae f %&H$ C. borysthenica . !,%('$, C. calcitrapa . $&A*&%, C. cyanus . (., C. jacea . &, C. scabiosa . ,!(", C. sumensis . (('$ centaurium, i n >&""(.$ C. erythrea (C. vulgare) D. >%##, C. minus D. &#, C. pulchellum D. # cephaleia, ae f ,&'F$ cephalotxus, i f &%(""( *. fortunei . O" cephus, idis m ("*B&%# ,&'F$ cerastium, i n %$ C. arvense . ,&'%#, C. biebersteinii . :!B*H"*#, C. caespitosum . *("#, C. grandiflorum . %*&$$%!"$%#, C. tomentosum . ,%("("# cersus, i f %H. C. avium **H., C. erythrocarpa . *%,&!, C. fruticosa . $F%, C. glandulosa . >&>(", C. incana . (!, C. japonica . .,('$, C. mahaleb . &*B('$, B ",$, C. tomentosa . ,%("(", C. vulgaris . >%# ceratocephlus, i m *,’.H$ C. falcatus . (*,%#, C. orthoceras . ,.# ceratocystis, is f ?*"?(" cercospra, ae f ?*$(, C. beticola . B.$%, C. vitiphylla . % cerelis, e <&!B#, ,(!%# cernuus, a, um ,$&# cetraria, ae f ?*"!. C. islandica . !(&('$, B !(&('$# < chaenomles, is f <**&*( Ch. speciosa (Ch. japonica) . .,('$ chaerophyllum, i n B"*' Ch. bulbosus :. B&'B("#, Ch. prescottii :. *($"" chamenerium (chamenerion), i n !%-# Ch. angustifolium .-. %>'$&("# chamomilla, ae f H$, <!& Ch. recutinata . &!$('$, B B!, Ch. suaveolens . >,H cheiranthus, i m &$)!&' Ch. cheiri . (% chelidonium, i n (""!& Ch. maius L. >%##, B %*&$# 251
chenopodium, i n &B Ch. album . B!&, Ch. anthelminticum . ,"&(, Ch. rubrum . *%, Ch. serotinum . ,!>. chinensis, e $"#('$# chondrilla, ae f <& Ch. juncea . ("$% chori- (.) >!&'choripetlus, a, um >!&',*&A("$%# choriphyllus, a, um >!&'&("# choristemoneus, a, um >!&'"$%# chosenia, ae f >*!. Ch. arbutifolia L. ?*&(", Ch. macrolepis L. $,-&($%" chrysanthmum, i n <>"* Ch. carinatum . $!&A%", Ch. coronarium . %! chrysopgon, onis m >&"B$ Ch. gryllus D. ?$%# chrysosplenium, i n E%".?. Ch. alternifolium . *%&(" chylo- (.) ($%"chylocarpus, a, um ($%",&!# chylocaulis, e ($%"("*B&%# chylophyllus, a, um ($%"&("# cibarius, a, um +("!%# cicer, ris n ", < C. arientinum . $&'"#, C. minutum . &# cichorium, i n ?$!# *. endivia . (&"#, B *!%!#, C. intybus . >%##, B $**%# ciconia, ae f &*&*$ cicta, ae f ?$" C. virosa . "# cimicifga, ae f $&,! C. foetida . (*A# cincinnus, i m >%!#$ (
) cinereus, a, um ,,*&.("# cingultus, a, um ,%"# cinnamomeus, a, um $# cirsium, i n (" C. arvense . ,&'%#
252
cistus, i m &$ C. ladaniferus . &(#, C. salvifolius . H%&!G&("#, C. tauricus . $('$# cito H%$ citrnus, a, um ?"%# citrullus, i m $% C. colocynthis . $&?", C. colocynthoides . $%#, C. lanatus . >%## citrus, i f ?"( C. limon &, C. sinensis ,*&'(, C. unshiu (*. reticulata) cladonia, ae f $&!. C. alpestris . &',!#('$, C. arbuscula . &!(%, C. digitata . ,&'(", C. rangiferina . &*., C. stellaris . >!(" cladosporium, i n $&(,!# classis, is f $&( clavtus, a, um B&%%# claviceps, tis f $&%!?*,(, !E$ C. paspali . ,(,&A, C. purpurea . ,,% clemtis, dis f (clematitis, dis f) &!( C. flammula . %("#, C. integrifolia . ?!&&("#, C. jakmanii . $, C. pseudoflammula . E*?', C. recta . ,.#, C. vitalba . %&("# cleome, es f $&** C. ornithopodioides (C. ariana) . ,"<, C. speciosa . clethra, ae f $&*" C. acuminata . (", C. alnifolia . %!&'<&(", C. arborea . **%’.(" Clitoplus prunlus ,!%H*' coccineus, a, um .($%-*%#, H&<%# coccomyces, etis m $$!?*( cochlearia, ae f <! C. armoracia . <%## colchcum, i n ,!>'?%!" C. ancyrense . $('$#, C. autumnale . (!!#, C. speciosum . %#, C. umbrosum . "!'%# colletotrichium, i n $&*""
comrum, i n %%* "!& C. palustre . ". B&"* comestiblis, e +("!%# commnis, e >%## commtans, antis !&%# comsus, a, um $H&"#, %&<"#, B"# compactus, a, um F!&'# Compostae, rum f $&?%!"! (. Asteraceae > ) compostus, a, um ($&# compressus, a, um ("("# concultvar, ris n ("", confertus, a, um ($,*# conglomertus, a, um ($,*# confer, fra, frum <%## conium, i n B&&% *. maculatum :. ,&.("# consolda, ae f ($$ C. ajacis . .$(%!, C. arvensis (C. regalis) . ,&'%!, C. orientalis . (%# convolvlus, i m B**>$ C. arvensis :. ,&'%, C. scammonia :. (&( coprnus, i m #%$ C. atramentarius . #, C. commatus . B!&#, C. micaceus . # coptis, coptdis f $,"( cordtus, a, um (*?*&("# coriaceus, a, um H$!.("# coriandrum, i n $! C. sativum . ,(!%# coriarius, a, um B&'# cormus, i m ,! cornicultus, a, um "# cornus, i f **, $>& C. mas /** (,%E!#, B $>& corntus, a, um "# corolla, ae f %!$ 254
coronaria, ae f $!. C. flos-cuc^li D>& ?%!" coronilla, ae f %’.>!&', B >. $AH C. elegans . ("$#, C. varia . B%("# corchorus, i m E" C. capsularis /. $"$,&!#, C. olitorius /. %,&!# corydalis, dis f .(" *. cava . ,E("#, C. halleri . &&*, *. marchalliana . H&&, C. solida . F!&'# cor lus, i f &!F C. avellana . >%#, C. colurna . **%%, B %**E# !<, C. maxima . %*&$,&!, B &B('$# !<, C. pontica . ,"!#('$ costtus, a, um *B("# cotnus, i f ($,!. C. coggigria . >%#, B #-**% cotoneaster, eri f $>&'$ C. integerrima . ?!&$+#, C. lucida . B&($#, C. melanocarpus . ,&!#, C. multiflorus . B"$%!"$%#, C. taurica . $('$# cotyldon, nis f (!’.&. cracca, ae f H$ $# crambe, es f $", %>'$&(" $,(" C. abyssinica . B!((('$#, *. kotchiana . !, C. maritima . ,('$#, C. tatarica . ""('$# crassi- ( .) "%("crassifolius, a, um "%("&("# Crassulaceae, rum f %("&("! crataegus, i f &! C. monogyna . "$%#, C. orientalis . (B("# cresco, re (" cretaceus, a, um $*#.# crispus, a, um $*.%# cristtus, a, um *B!("# crocus, i m H), $$( C. flavus @. E%"#, C. heuffelianus @. *#)*&., C. reticulatus @. (!"("#, C. sativus @. ,(!%#, C. speciosus @. # Crucifrae, rum f *("?%!"! (. Brassicaceae J ) 255
cruentus, a, um B.#, $%%-*%# crus, cruris n !&$ crypsis, dis f ($"?. C. aculeata . $&A, C. alopecuroides . $"$% cuclus, i m >>&. cucumerarium, i n BH" cucumerarius, a, um BH"# cucmis, ris m !$ C. melo ., *. sativus . ,(!%# cucurbta, ae f B> *. maxima . %*&$#, C. moschata . ($"#, C. pepo . >%## culinarius, a, um +("!%#, <%#, $&!# cultvar, ris n (" cultus, a, um $&'"# cunetus, a, um $&,!B#, $&("# cupressus, us f $,( C. sempervirens . %!>*&*# curculio, onis m %($ curcma, ae f $$ C. domestica . $&'" cuscta, ae f ,%"?. C. approximata . "$("*B&%, C. breviflora . ,!%*, B $"$$%!"$%, *. campestris . ,&'%, *. epilinum . &'%, C. epithymum . *B*?*%, *. europaea . G%,*#('$ cuspidtus, a, um ("#, ("%*<# cyaneus, a, um (!# cynus, i m %&H$ Cycadopsda, rum n $&( %$%! cycas, dis f (%$ C. revoluta . >%## cyclmen, nis n ?$&* C. kuznetzovii . >G?%, C. persicum . ,*('$# cydonia, ae f #% C. oblonga . %(" cynra, ae f "H$ C. cardunculus . !(,('$#, B $, C. scolymus . ,(!%#, B $&A# cyndon, i n (%# *. C. dactylon cynoglossum, i n $!' C. amabile L. ,G#, C. officinale L. &!$('$# 256
cynosrus, i m *B!$ C. cristatus . >%##, C. echinatus . $&A# cyprus, i m ($%*?' C. alternifolius . *%&("#, C. esculentus . +("!%#, B ), C. rotundus . $&# cypripedium, i n >>&! **%$ C. calceolus D. . (,%E!, C. macranthon D. . %*&$$%!"$%! cyromitra, ae f ("$ C. esculenta . >%##, C. gigas . %*&$# cyrtophyllus, a, um $%&("# cystoptris, dis f ?(","*( C. filix-fragilis . &$#, C. montana . !('$# cytsus, i m >!%"', $"$ C. albus D. B!&, C. ruthenicus D. ('$, C. zingeri D. D!*
D dact lis, dis f .("?. D. coronifera . $(", D. dispersa . >(!., D. glomerata . >B!, D. polygama . B"H&AB, D. striiformis . (E$%" daedalea, ae f B$, ""%$ dahlia, ae f EE D. coccinea . H&<%, D. pinnata . ,*(" daphne, es f %%! . D. cneorum . .. ,<!, D. mezereum . .. >%#! datra, ae f D. stramonium /. >%## daucus, i m $% D. carota . $, D. sativus . ,(!% de ($ Abl.) >, %!, , dealbtus, a, um B!&%"#, (!B&.("# dec(a)- (.) *(."decapetlus, a, um *(.",*&A("$%# decem- ( .) *(."decemflrus, a, um *(."$%!"$%# decemlinetus, a, um *(."&!!## decido, re ," deciduus, a, um ,A# decoratvus, a, um *$"%# 257
delphinium, i n *&')!!# D. cuneatum /. $&%#, D. elatum /. %($#, D. fissum /. >F*,&*#, D. intermedium /. (**!#, D. nacladense /. (B?. D. bulbifera D. B&'B(", D. glandulosa D. >&>(", D. quinquefolia D. ,’."&(" denttus, a, um >B("# descurainia, ae f *($#!. desertus, a, um ,("*&'# describo, re ,(%" deshampsia, ae f F$ D. caespitosa Y. *("#, D. flexuosa Y. <%&.("# deutzia, ae f *%?!. D. scabra /. H("$ dianthus, i m %>$ D. borbasii . :BH, D. barbatus . B", B "*?'$, D. caryophyllus . (%, B &&('$, D. deltoides . *&'"%, . 6 D. superbus, . D. hypanicus di- (.) %dicentra, ae f ?*" D. spectabilis /. ,*$( dico, re %" dicoccus, a, um %>*%# Dicotylednes, um f $&( /%&'! (. Magnoliopsda) dicotyledoneus, a, um %&'# dictamnus, i m .(**?' D. gymnostylis 7. &("%,$%# diervilla, ae f !G%!& D. sessilifolia /. (.&(" diffsus, a, um >&# digitlis, is f ,*(".$ D. ferruginea . !E%, D. grandiflora . %*&$$%!"$%, D. purpurea . ,,% 258
digitaria, ae f ,&'"$ D. ischaemum . $%(,, D. pectiniformis . *B!(" digittus, a, um ,&'("# Dilleniidae, rum f ,!$&( /&*!+ diocus, a, um %# diplodia, ae f ,&!. diprion, i n ,&'F$ dipscus, i m *($ D. laciniatus L. >!>&("#, D. sativus L. ,(!%#, D. silvestris L. &!(%#, D. strigosus L. F*"("# Diptera . /%$&! dispermus, a, um %(!# dissectus, a, um >(!*# distachyus, a, um %$&(# distichus, a, um %.# divarictus, a, um >&# diversi- ( .) !>diversiflrus, a, um !>$%!"$%# diversifolius, a, um !>&("# doceo, re %" dociostaurus, i m <*("%$ dolich(o)- (.) %dolichocarpus, a, um %,&!# domestcus, a, um H!# donetzcus, a, um *?'$# draba, ae f $,$ D. leiocarpa . &,&!, D. nemorosa . !B% drosera, ae f ($ D. rotundifolia . $&&(" drupa, ae f $!(".$ dryas, dis f ! D. octopetala /. %(',*&A("$% dryoptris, dis f !,"*( D. cristata /. *B!("#, D. filix-mas /. &%!#, B &%! ,,"', D. oreopteris /. !('$#, D. spinulosa /. ("("#, D. thelypteris /. B&"# dubius, a, um (!%# duschekia, ae f H*$!. D. viridis /. >*&* dulcis, e (&$# durus, a, um "%*# 259
dyonisia, ae f !!(!. E eblus, i f B> ( ’ ) ecballium, i n !$-,($ E. elaterium . ,E# echinacea, ae f *, es f (echinochloa, ae f) ,&($< E. crus-galli . >%#, B ,!%.* ,(, E. frumentacea ,#>, E. oryzicola . (%, E. utilis . $( echinopanax, cis m >< echium, i n (.$ E. russicum . ('$#, E. vulgare . >%## edlis, e +("!%# effsus, a, um >&# elaeagnus, i f (&$ E. angustifolia . %>'$&(", E. argentea . (!B&.(", E. oxycarpa . (",&! elasmucha, ae f F"$ elatne, es f ,%#$ elatior, ius %F# eltus, a, um %($# elgans, antis ("$# eleochris, dis f (". E. dulcis . (&$#, E. palustris . B&"#, E. tuberosa . B&'B("# elettaria, ae f *&*"!. E. cardamon . $, E. major . %*&$ elliptcus, a, um *&!,"# el mus, i m ,!#$, *&!( E. caninus . (B#, C. trachycaulis H("$("*B&%# elytrigia, ae f ,!# E. elongata . %("#, E. intermedia . (**!#, E. juncea . ("$%#, E. mucronata . >("*#, E. nodosa . %>&%"#, E. repens . ,%>#, E. tesquicola . ("*,%#, E. trichophora . %&(("#, E. stipifolia . $%&&("# emargintus, a, um %+("# emberiza, ae f %!%(.$ endemcus, a, um **!# endobiotcus, a, um *B!"# 260
endothia, ae f *"!. ennea- (.) *%’"entoloma, tis n *"& E. clypeatum . (% +("!% ephedra, ae f *)*, <%#$ E. distachya . %$&(, E. equisetina . <%F% Epilachna vigintioctomaculata *$ %?."%('$,$%* epilobium, i n >!" E. angustifolium D. %>'$&("#, E. hirsutum D. H("$#, E. parviflorum D. !B$%!"$%# epipogium, i n B$ E. aphyllum . B*>&("# Equisetoph ta, rum n %!!& %F*,!B! Equisetopsda, rum n $&( %F*%! equistum, i n <%F E. arvense . ,&'%#, E. fluviatile . !$%#, E. hiemale . >%#, E. palustre . B&"#, E. ramossimum . &>("#, E. silvaticum . &!(%#, E. telmateia . %*&$# eragrostis, dis f (."$ E. pilosa . %&(("#, E. poaeoides . "$%#, E. suaveolens . >,H# erectus, a, um ,.(".# eremurus, i m ** E. robustus . "!#, E. spectabilis . ,$>#, E. tauricus . $('$# erca, ae f *!$ E. arborea . **%’.(", E. scoparia . &>%, E. tetralix . <*("&(" Ericaceae, rum f **(%! Ericles, ium f ,.$ **(?%!"! erinaceus, i m +E$ eriochloa, ae f H*(".$ E. villosa @. %&(("# eriophrum, i n ,'$&(", E. vaginatum . ,!<%% erodium, i n B*&'$ E. cicutarium . >%#!, B B('$ erca, ae f *$ E. sativa . ,(!% ervilia, ae f (ervilla, ae f) H$
261
eryngium, i n $&#$ E. campestre . ,&'%!, E. planum . ,&($! erysmum, i n E%"H$ E. aureum . >&"("#, E. canescens . (!%"#, E. cheiranthoides . &*%$##, E. cretaceum . $*#.#, E. cuspidatum . >("*#, E. diffusum . >&#, E. durum . "%*#, E. repandum . >*!*#, E. silvaticum . &!(%#, E. strictum . ,.# erysiphe, es f *>) erythr(o)- (.) *%erythrocarpus, a, um *%,&!# erythrocephlus, a, um *%&%# erythrospermus, a, um *%(!# esculentus, a, um +("!%# eschscholcia, ae f *H&'?!. E. californica . $&!)!#('$ et i eucalyptus, i f *%$&!," Eu. cinerea . (>#, Eu. globulus . $&.("#, Eu. viminalis . &>%# Eumycta, rum n ,%E! B, %!!& eupatorium, i n (! Eu. cannabinum . $,&*%# euphorbia, ae f &# Eu. carpatica . $,"('$#, Eu. cyparissias . $,(%#, Eu. dulcis . (&$#, Eu. esula . ("#, Eu. falcata . (*,%#, Eu. lucida . B&($#, Eu. peplus . !#, Eu. salicifolia . %*B&("#, Eu. stepposa . ("*,%#, Eu. virgata . &>%# euphrasia, ae f $ Eu. brevipila . $"$%&(, Eu. montana . !('$, Eu. parviflora
. !B$%!"$%, Eu. tatarica . ""('$, Eu. taurica . $('$, Eu. tenuis . "$ europaeus, a, um G%,*#('$# evernia, ae f *%*!. E. prunastri . (&%% evon mus (euon mus), i f B(& E. europaea :. G%,*#('$, E. nana :. $&$%, E. velutina :. B<"(", E. verrucosa :. B%(" excellens, entis ,*$(#, %# excelsus, a, um %($# exobasidium, i n *$>B>!#
262
F faba, ae f B!B F. bona :. $%# Fabaceae, rum f :B%! (. Leguminosae) facultas, tis f )$&'"*" fagineus, a, um B$%# fagopyrum, i n *$ F. esculentum (F. sagittatum) . ,(!%, F. tataricum . ""('$ fagus, i f B$ F. orientalis :. (, F. orientalis . ((", F. supina . &*E, F. vaginata . ,!<%%, F. valesiaca . %&*>!#('$, F. varia . ("$" fibrsus, a, um %&$("# ficaria, ae f ,H!$ F. verna . %*(. filipendla, ae f A$ F. purpurea . ,,%#, F. ulmaria . %’.>&("#, F. vulgaris . >%## filix, cis f ,,"' fimbritus, a, um B<("# ficus, i f )!$( F. carica !E, ($%?., F. elastica O. $!"# fissus, a, um >F*,&*# flammlus, a, um %("# flavescens, entis E%"!A#, E%"%"# 263
flavi- ( .) E%"flaviflrus, a, um E%"$%!"$%# flavus, a, um E%"# flexlis, e $# flexusus, a, um >%%("#, <%&.("# floreo, re ?%!(" flos, floris m $%!"$ -flrus, a, um ( .) -$%!"$%#, -?%!"# fluviatlis, e !$%# foeniclum, i n )*<*&' F. italicum O. !"&!#('$#, F. vulgare O. >%## foetdus, a, um (*A# folium, i n &("$ -folius, a, um ( .) -&("# forma, ae f ) forma specilis (,*?!&' ) formo, re "%A%" formsus, a, um $(%#, # forsythia, ae f )>?!. F. suspensa O. ,&$ fragaria, ae f (?! F. ananassa . (%!, F. chiloensis . &!#('$!, F. moschata . ($(!, F. vesca . &!(%!, F. virginiana . %!!('$!, F. viridis . >*&*!, B ,&?! fraglis, e &$# fragrans, antis >,H#, ,<# frangla, ae f $H F. alnus . &$, B %!&'<%, F. rupestris . ($*&' fraxnus, i f .(* F. excelsior N. >%##, F. ornus N. B!&?%!"#, B %#, F. oxycarpa N. (",&!# fritillaria, ae f .B$ F. imperialis . (%#, F. meleagris . %*&$#, F. meleagroides . &#, F. ruthenica . ('$# frondsus, a, um &(".# fructus, us m ,&! frumentaceus, a, um <&!B# frutex, cis m $F frutcans, antis $F%# fruticetum, i n $ fruticsus, a, um $F%# 264
fulgineus, a, um # fulvus, a, um *%-E%"# fumaria, ae f "$ F. officinalis . &!$('$, F. parviflora . !B$%!"$%, F. rostellata . >("* fumsus, a, um ("-(!# fungus, i m B furctus, a, um %&("# fusarium, i n )>!# F. avnaceum O. %!%(.#, F. graminearum O. >&$%#, F. oxysporum O. ("(,%#, F. solani O. $",&! fuscus, a, um B#
G gagea, ae f >!$ G. lutea D. E%"!, G. pusilla D. >*'$! galblus, i m HH$. galanthus, i m ,!(!E$ G. nivalis . >%##, G. plicatus . ($&("# galega, ae f $>&."$ galeobdlon, i n >*&*$ G. luteum D. E%"# galinsga, ae f &!( G. parviflora . !B?%!" galium, i n ,!*$ G. aparine . !,$#, G. boreale . ,!%!#, G. mollugo . ’.$#, G. odoratum . >,H#, G. vernum . %*(.#, G. verum . (,%E!# gallus, i m ,!%*' gardenia, ae f *!. G. jasminoides . E(% Gasteromyctes, um m $&( ("*!?*" gemma, ae f B'$ gemmifer, fra, frum B'$(# genicultus, a, um $&!("# genista, i f !$ G. sagittalis /. $&"#, G. tetragona /. "#, G. tinctoria /. $(&'# 265
gentina, ae f "& G. lutea . E%"#, G. paradoxa . *>%##, G. pneumonanthe . >%## genus, ris n ! geranium, i n *' G. maculatum . ,&.(", G. palustre . B&", G. pratense . &, G. pusilla . &*'$, G. robertianum . B*", G. sanguineum . $%%-*%, G. silvaticum . &!(% germancus, a, um *('$# germino, re ,("" geum, i n %!&" G. coccineum . .($%-*%#, G. rivale . !$%#, G. urbanum . !('$# giganteus, a, um !"('$#, %*&*"*('$# glaber, bra, brum &#, H("$# glabri- ( .) &glabriflrus, a, um &$%!"$%# gladilus, i m &!&(, $($ G. grandiflorus . %*&$$%!"$%#, G. imbricatus . **,"("#, G. primulinus . ,&%# glandulsus, a, um >&>("# glans, glandis f E&' glaucium, i n $ G. corniculatum . "#, G. flavum . E%"#, G. tricolor . "$&!# glaucus, a, um (># glechma, ae f >%##, G. hirsuta . H("$# globsus, a, um $&.("# glomerella, ae f &**& G. cingulata . ,%" gleditschia, ae f &*!. G. triacanthos . $&A glutinsus, a, um $&*#$# glyceria, ae f &*,*H.$ G. arundinacea . **".#, G. fluitans . ,&%A#, G. maxima . %*&$#, G. nemoralis . !B%#, G. nervata . E&$%"#, G. plicata . ($&("#
266
glycne, es f (. G. hispida . F*"(", G. max . >%#, B $&'", G. soja . $ glycy- (.) (&$glycycarpus, a, um (&$,&!# glycyphyllus, a, um (&$&("# glycyrrhza, ae f (&$ G. ehinata . F*"(", G. glabra . &, G. uralensis . &'('$ gnaphalium, i n (<?%!" G. silvaticum . &!(%#, G. supinum . ,>*$%"#, G. uliginosum . B%#
gossypium, i n B%%$ G. arboreum :. **%’.("#, G. herbaceum :. "%’.("#, G. hirsutum :. >%##, B H("$# graecus, a, um *?'$# graclis, e ("$# gramen, nis n >&$ Gramineae, rum f D&$%! gramineus, a, um (gramnis, e) >&$%# grandi- ( .) %*&$grandiflrus, a, um %*&$$%!"$%# grandifolius, a, um %*&$&("# grandis, e %*&$# granum, i n >* graphium, i n )!# gratila, ae f % G. officinalis . &!$('$# gratus, a, um ,G# gravelens, entis ,<# griseus, a, um (!# grossularia, ae f ( G. reclinata . %!<&*#, B $&'"# Grossulariaceae, rum f %! gymnadenia, ae f B&*?' G. conopsea :. %# gymno- (.) &gymnocldus, i f B$ gymnorrhzus, a, um &$**%#
267
gymnospermium, i n !(,*! G. odessanum . *('$# Gymnospermae, rum f %!!& &(!! (. Pinophta) gymnospermus, a, um &(!# H habeo, re " habito, re E", *H$" Hamamelididae, rum f ,!$&( *&! hamamelis, dis f *&!( H. virginiana . %!!('$#, B !%# !< hedra, ae f ,&AF H. colchica . $&%## hedysrum, i n (&H$, $,!#$ H. coronarium . %!?*%, H. cretaceum . $*#., H. gmelinii . *&!, H. grandiflorum . %*&$$%!"$%, H. hedysaroides . !('$, H. tauricum . $('$, H. ucrainicum . $+('$ helianthmum, i n (?*?%!" helianthus, i m (.H$ H. annuus . !#, H. lenticularis . B’.("#, H. tuberosus . B&'B("#, B ",!B helichrysum, i n ? helictotrichon, i n %!%(A*?' H. alpinum . &',!#('$#, H. planiculme . ,&($("*B&%#, H. pratense . &#, H. pubescens . ,<("#, H. schellianum . @*&&, H. tauricum . $('$#, H. versicolor . !>B%# heliophlus, a, um (%!"&&AB# heliotropium, i n *&!", H. peruvianum . ,*%!('$# helix, cis f ,&AF hellebrus, i m **$ H. dumetorum L. $%#, H. niger L. #, H. viridis L. >*&*# helvetcus, a, um *&'%*"('$#, H%*#?('$# hemerocallis, dis f &!&*#$ H. fulva . #, H. lilioasphodelphus . E%"#, H. minor . &# hepatca, ae f ,*!?. H. nobilis . >%# hepta- (.) (*heptapetlus, a, um (*,*&A("$%# 268
heptaphyllus, a, um (*&("# heracleum, i n BF!%$ herba, ae f "% herbaceus, a, um "%’.("# herniaria, ae f ("$ H. glabra . &$#, H. polygama . B"H&AB# hespris, dis f %*?! H. pycnotricha . ("%&<"!, H. sibirica . (B!('$!, H. suaveolens . >,H!, H. tristis . ,&$! heter(o)- (.) !>heteranthus, a, um !>$%!"$%# heterophyllus, a, um !>&("# hex(a)- (.) H*("hexapetlus, a, um H*(",*&A("$%# hexaphyllus, a, um H*("&("# hiemlis, e >%# hieracium, i n *#%!"* H. pilosella . %&<"*'$#, H. umbellatum . >"# hierochlo>, es f ,& H. australis L. ,!%*, H. odorata L. ,<, H. stepposa L. ("*,% hirundo, inis f &("!%$ hygrophlus, a, um %&&AB# Hippocastanaceae, rum f !$$H"%! hippopha>, es f B&!,< H. rhamnoides . $H%, H. salicifolia . %*B&(" hirstus, a, um H("$# hirtus, a, um H("$# hispancus, a, um !(,('$# holcus, i m *% "% H. lanatus . ". H*("(", H. mollis . ". ’.$ holo- (.) ?!&holophyllus, a, um ?!&&("# hordeum, i n .!' H. distichum N. %.#, H. intermedium N. ,!E#, H. jubatum N. %("#, H. murinum N. H#, H. sativum N. ,(!%#, H. vulgare N. >%## hortensis, e (%# horticultra, ae f (!%?"% hortus, i m ( hottonia, ae f " H. inflata . >", H. palustris . B&" 269
humlis, e >'$# humlus, i m <!&' H. lupulus . >%## huperzia, ae f B*?' hyacinthus, i m !?" hybiscus, i m !B!($( H. cannabinus . $,&*%#, B $*), H. hybridus . !B#, H. rosa-sinensis $"#('$ "., H. syriacus . (!#('$#, H. trionum . "!#("# hybrda, ae f !B hybrdus, a, um !B# hydrangea, ae f !!., "*>!. H. macrophylla . %*&$&(", H. panicula . !"&(" hydro- (.) %hydrochris, tis f EB$ H. morsus-ranae . >%## hydrophlus, a, um %&AB# hydropiper, ris n %.# ,**?' hygro- (.) %&hygroph ton, i n !)!" ( , # $ %) hyoscymus, i m B&*$" H. niger . , H. pallidus . B&! hypercum, i n >%!B!# H. elegans D. ("$#, H. hirsutum D. H("$#, H. montanum D. !('$#, H. perforatum D. >%##, H. quadrangulum D. "# Hypholma fasciculre ,*'$ (!-E%"# *(,%E!# hypogaeus, a, um ,!>*# hyspancus, a, um !(,('$# hysspus, i m !((, H. cretaceus . $*#.#, H. officinalis . &!$('$#
I idaeus, a, um !*#('$# ilex, cis f ,B I. acutifolium . ("&("#, I. colchica . $&B("# imbrictus, a, um **,"("# 270
impatiens, entis f >%-"% I. balsamina . B&'>!%, I. noli-tangere . >%#, I. parviflora . !B$%!"$% in ($ Acc., Abl.) %, incnus, a, um (!# incsus, a, um !># indenttus, a, um >B,!B# indcus, a, um !!#('$# inebrians, antis ,’.$# inermis, e B*>("# infestans, antis H$!&%#, *B*>,*# infestum, i n H$!$ inflorescentia, ae f (?%!"". inocybe, es f !?B* I. fastigiata . $(%#, I. patouillardii . "#&. inontus, i m !", ""%$ I. obliquus . $(#, I. obliquus f. sterilis insectum, i n $< integer, gra, grum ?!&'# integri- ( .) ?!&integrifolius, a, um ?!&&("# integripetlus, a, um ?!&,*&A("$%# intermedius, a, um ,!E#, (**!# inla, ae f I. ausherana . H*, I. britannica . B"('$#, I. germanica . !*?'$#, I. helenium . %($#, I. italica . !"&!#('$#, I. oculuschristi . #, I. salicina . %*B&("# involtus, a, um >"# ipomaea, ae f !,*. I. batatas :"", B (&$ $",&., I. purpurea . ,,%, B $*! ,! ,,%! iris, irdis f ,!%$ I. aphylla . B*>&("!, I. florentina . )&*"!#('$!, I. germanica . !*?'$!, I. hungarica . ('$!, I. hybrida . !B!, I. pseudacorus . B&"!, I. pumila . >'$!, I. sibirica . (B!('$!, I. tenuifolia . "$&("! irrigo, re ,&%" istis, dis f %# I. campestris . ,&'%, I. costata . *B(", I. emarginata . %+(", I. praecox . ., I. tinctoria . $(&' islandcus, a, um !(&('$# 271
iso- (.) !%iso>tes, is f &&'$, ,&H$ I. lacustris . >*#, I. setacea . F*"("# Iso>topsda, rum n $&( >*",(, B &&'$%! isophyllus, a, um !%&("# italcus, a, um !"&!#('$# J japoncus, a, um .,('$# jasine, es f &$-"% Ja. montana .-". !('$ jasmnum, i n E( Ja. fruticans . $F%#, Ja. nudiflorum . &?%!"#, Ja. officinale . &!$('$# juglans, glandis f !< Ju. cinerea . (!#, Ju. mandshurica . 'E('$#, Ju. nigra . #, Ju. regia !< *?'$#, B %&('$# juncus, i m ("$ Ju. articulatus . &*("#, Ju. atratus . #, Ju. bufonius . EB’.#, Ju. compressus . (,&A("#, Ju. subnodulosus . %>&%"# juniprus, i f .&!%*?' Ju. communis N. >%##, Ju. excelsa N. %($#, Ju. foetidissima N. (*A#, Ju. sabina N. $>?'$#, Ju. sibirica N. (B!('$#, Ju. virginata N. %!!('$# K kalancho>, es f $&<* K. blossfeldiana . :&(()*&', K. longiflora . %$%!"$%*, K. pinnata . ,!("*, K. tomentosa . ,%("("* knautia, ae f (%*B!E?. K. arvensis . ,&'%, K. dipsacifolia . *($&(", K. longifolia . %&(" koeleria, ae f $*&*!., $,*?', "$! K. cristata . *B!(", K. glauca . (>, K. gracilis . ("$, J. lobata . &,"*%, K. moldavica . &%('$, K. polonica . ,&'('$, K. sabuletorum . ,!($%, K. splendens . B&($ L 272
Labiatae, rum f B?%!"! laboro, re ,?A%" laburnum, i n >&"# F L. anagyroides D. . >%## lactarius, i m <.F-&$ L. controversus . ($%#, B ",&*%#, L. deliciosus E$ (#, L. helvus . *+("!%#, B B&"#, L. necator . &%$%#, L. piperitus . ,*?*%#, L. rufus . !$, L. torminosus %%.$ lactca, ae f &"$ L. sativa . ,(!%#, L. serriola . $#, L. tatarica . ""('$# Lactucoideae, rum f ,! "$%! (. Liguliflorae 7$ ) lacuster, stris, stre >*# laetifico, re BA%" laevis, e &$# lagenaria, ae f &*!., B &.$ L. siceraria . >%# lagochilus, i m >#?*B L. inebrians D. ,’.$# lamintus, a, um ,&("("# Lamiaceae, rum f (Labiatae, rum f) B?%!"! Lamiles, ium f ,.$ B?%!"! Lamiidae, rum f ,!$&( !+, B B?%!"%! Lamioideae, rum f ,! B?%!"! lamium, i n &< $,% L. album . $. B!&, L. amplexicaule . $. ("*B&B", L. maculatum . $. ,&.(" lantus, a, um H*("("# lanceoltus, a, um &?*"%# lappa, ae f &,< larix, cis f L. decidua . G%,*#('$, L. polonica . ,&'('$, L. sibirica . (B!('$ laspeyresia, ae f ,&E*$ lathraea, ae f ,*"!% <*(" L. squamaria . <. &($"# lathyrus, i m L. hirsutus L. H("$, L. odoratus L. >,H, L. pratensis L. &, L. rotundifolius L. $&&(", L. sativus L. ,(!%, L. tuberosus L. B&'B(", L. vernus L. %*(. 273
lati- ( .) H$latifolius, a, um H$&("# latus, a, um H$# laurocersus, i f &%%H. L. officinalis . &!$('$ laurus, i f &% L. nobilis . B&# lavandla, ae f &% L. angustifolia . %>'$&(" lavatra, ae f &%"* L. thuringiaca . "A!('$ laxifolius, a, um !$&("# leccnum, i n ,!($, ,!B**>$ L. aurantiXcum ,!($, L. scabrum ,!B**>$ ledum, i n B L. palustre :. >%#* leersia, ae f &*G>!. L. oryzoides . (%, B $# ( lego, re 1) >B"; 2) "" legmen, nis n B!B ( ) Leguminosae, rum f :B%! (. Fabaceae) leguminsus, a, um BB%# lemna, ae f .($ L. gibba . B(", L. minor . &, L. trisulca . "B>*(" lens, lentis f (*%?. L. culinaria (culinaris) . +("!%, B >%#, L. nigricans . %", L. orientalis . (%#, L. quinquelobatus . $. ,’."&,"*% leopoldia, ae f &*,&'!. L. comosa . B$%", L. tenuifolia . "$&(" lepidium, i n <!?. L. campestre . ,&'%, L. draba . $,$%, L. densiflorum . .(?%!", L. latifolium . H$&(", L. perfoliatum . ,>&(", L. ruderale . (*A, L. sativum . ,(!%, B $*(-(&" 274
lepido-(.) &($lepidocarpus, a, um &($,&!# lepita, ae f B->"$ L. brunneoincarnata . %H*%-$*%#, L. helveola . (!*%# "##, L. procera . %*&$# leptinotarsa, ae f $&('$# E$ lepto- (.) "$leptocarpus, a, um "$,&!# leptocaulis, e "$("*B&%# lepus, oris m >G?' leuc(o)- (.) B!&leucanthmum, i n $&?. L. maximum . %*&$, L. vulgare . >%# leucanthus, a, um B!&$%!"$%# leucocarpus, a, um B!&,&!# leucojum, i n B!&?%!" L. aestivum :. &!"!#, L. vernum :. %*(.# leucospermus, a, um B!&(!# levistcum, i n &AB("$ L. officinale . &!$('$# leymus, i m $&(.$ L. arenarius . ,!($%#, L. chinensis . $"#('$#, L. racemosus . $"?*%#, L. ramosus . !&&.("# lichen, nis n &H#$ lignifer, fera, ferum **%# Liguliflorae, rum f ,! N>$%! (. Lactucoideae "$%!) ligustrum, i n BA L. japonicum :. .,('$, L. vulgare :. >%# Liliidae, rum f ,!$&( !&!+ Liliopsda, rum n $&( &'! (. Monocotylednes) lilium, i n &!&!. L. aureum . >&"(", L. candidum . B!&, L. caucasica . $%$>'$, L. ledebourii . **B, L. martagon . &!(%, B ($, L. regale . $&!%('$, L. speciosum . , L. tigrinum . "%, L. tenuifolium . "$&(" limnetcus, a, um >*# linaria, ae f &'$ L. bipartita . %>!&'#, L. dulcis . (&$#, L. euxina . ('$#, L. genistifolia . $&("#, L. sabulosa . ,!($%#, L. simplex . ,("#, L. ruthenica . ('$#, L. vulgaris . >%## lingua, ae f % 275
linnea, ae f &!*. L. borealis . ,!%! linum, i n &' L. flavum . E%"#, L. perenne . B"!#, L. tenuifolium . "$&("#, L. usitatissimum . >%##, B %*?' listera, ae f >>&! (&'> L. cordata D. (. (*?*&("!, L. ovata D. (. .#?*&("! lobtus, a, um &,"*%# locusta, ae f ( lolium, i n ,E"?. L. arvense . ,&'%, L. loliaceum . ,!%*, L. multiflorum . B"$%!"$%, B !"&!#('$# #(, L. perenne . B"!, B &!#('$# #(, L. persicum . ,*('$, L. remotum . >(", L. rigidum . E("$, L. temulentum . ,’.$ longi- ( .) %longifolius, a, um %&("# longiramsus, a, um %!&&.("# longus, a, um %# lonicra, ae f E&("' L. caerulea . &B, L. caprifolia . $>&(", L. edulis . +("!%, L. nigra . , L. tatarica . ""('$, L. xylosteum . ,<(" lotus, i m &.%**?' L. angustissimus . %>'$&("#, L. corniculatus . "#, L. tenuis . "$#, L. ucrainicus . $+('$# lucdus, a, um B&($# lupnus, i m &A, L. albus . B!&#, L. angustifolius . %>'$&("#, L. luteus . E%"#, L. polyphyllus . B"&("# lute(i)-, ( .) E%"luteolus, a, um E%"%"# luteus, a, um E%"# luzla, ae f E$ L. multiflora . B"$%!"$%, L. pallescens . B&!, L. pilosa . %&((", L. spicata . $&((" lunaria, ae f &!., !(.$ L. annua . !, L. rediviva . E%A lupus, i m %%$ lycium, i n ,%!# L. barbatum . >%## lycoperdon, i n F%$ 276
L. perlatum /. +("!%# lycoperscum (lycoperscon), i n ,! L. esculentum . +("!%# Lycopodioph ta, rum n %!!& &%! Lycopodiopsda, rum n $&( &,!B! lycopodium, i n ,& L. alpinum . &',!#('$#, L. anceps . %("#, L. annotinum . $&A#, L. clavatum . B&%%#, L. selago . B*?' lyrtus, a, um &!,!B# lysimachia, ae f %*B>!&&. L. numullaria . &*, L. vulgaris . >%#* lythrum, i n ,&$ L. salicaria . %*B&("#, L. virgatum . ,"%#
M macr(o)- (.) %*&$macrocarpus, a, um %*&$,&!# macrophyllus, a, um %*&$&("# macrosporium, i n $(,!# macultus, a, um ,&.("# magni- ( .) %*&$magnolia, ae f &!. M. acuminata . >("*, M. cobus . $B(, M. fuscata . B%", M. grandiflora . %*&$$%!"$%, M. macrophylla . %*&$&(", M. obovata . .,('$ Magnoliidae, rum f ,!$&( &!+ Magnolioph ta, rum n %!!& $"(!! (. Angiospermae) Magnoliopsda, rum n $&( /%&'! (. Dicotylednes) magnus, a, um %*&$# magonia, ae f !. M. aquifolium . ,B&(" mailis, e "%*%# majanthemum, i n %*(!%$ M. bifolium . %&(" major, jus (compar. magnus) B!&'H#, %*&$# ( % % $ $ ) majorna, ae f # M. hortensis . (%# malus, i f .B&. 277
M. baccata N. .!, M. domestica N. H., B $&'", M. praecox N. ., M. prunifolia N. (&%&(", B $"#('$, M. pumila N. $&$%, M. silvestris N. &!(% malva, ae f $&$ M. neglecta . >*B!, M. pusilla . &*'$! marasmius, i m ($ M. prasiosmus L. (">,H#, M. scorodonius L. !B# marchantia, ae f H?!. M. polymorha . ,&!), B !>!" Marchantiopsda, rum n $&( *!$ margintus, a, um B&.%#, $"%# maritmus, a, um ,('$#, ('$# marubium, i n H mas, maris m &%!$ matricaria, ae f H$ M. perforata . ,!.%&*, B *,< matthila, ae f &*%$#, "!& M. annua . &!"!#, B !#, M. bicornis . %#, B "!&, M. incana . >%#, B B!&,%("("# maxmus, a, um (superl. magnus) #B!&'H#, %*&$# ( % % $ $ ) mays, ma dis f $$>, +( mega-, megal(o)- (.) %*&$medicgo, nis f &A?* M. falcata . (*,%, M. lupulina . <*&*%, M. minima . &*'$, M. romanica . ('$, M. sativa . ,(!%, M. scutellata . F"%, M. varia . !&%, B (**. medius, a, um (**!# melampyrum, i n ,**("! M. argyrocomum . (!B&.("#, M. arvensis . ,&'%#, M. cristatum . *B!("#, M. pratense . &# melano- (.) melanocarpus, a, um ,&!# melanolasius, a, um %&(("# melanospermus, a, um (!# melca, ae f ,*&!%$ M. altissima . %($, M. chrysolepis . >&"&($%, M. monticola . !('$, M. nutans . ,$&, M. picta . .B, M. simulans . ,,&", M. taurica . $('$, M. uniflora . $%!"$% meliltus, i m B$ 278
M. albus :. B!&#, M. altissimus :. %($#, M. officinalis :. &!$('$# melior, ius (compar. bonus) $F# melissa, ae f *&!( M. officinalis . &!$('$ melleus, a, um *%# mellfer, fra, frum *(# melo, nis m . M. sativus (Cucumis melo) /. ,(!% melolontha, ae f "%*%# <F M. melolontha D!)!" ( , %
$ # $ $ $ %) mesoph ton, i n *>)!" ( , %
$ # $ $ %) mesplus, i f H& M. germanica . *('$, B >%# metasequoia, ae f *"(*$%#. M. glyptostoboides . $"#('$ micr(o)- (.) !Bmicranthus, a, um !B$%!"$%# microcarpus, a, um !B,&!# microphyllus, a, um !B&("# microtus, i m ,&!%$ migratorius, a, um !%# miliaceus, a, um ,(.# milium, i n ,(.$ M. effusum . >&, M. vernalis . %*(. millefolium, i n **%!# mimsa, ae f !> M. pudica . (&% minmus, a, um (superl. parvus) #*H#, &# ( % % $ $ ) minor, us (compar. parvus) *H#, &# ( % % $ $ ) 279
mirablis, e %# mnium, i n !# M. punctatum . $,("#, M. undulatum . <%&.("# moldavcus, a, um &%('$# molinia, ae f &!!. M. coerulea . &B, M. euxina . ('$, M. litoralis . ,B**E mollis, e ’.$# mon(o)- (.) monanthus, a, um $%!"$%# monococcus, a, um >*%# Monocotylednes, um f $&( &'! (. Liliopsda) monocotyledoneus, a, um &'# monog nus, a, um ("%,?*%#; "$%# monocus, a, um # mons, montis m montnus, a, um !('$# morchella, ae f >H$ M. conica D. $!#, M. esculenta D. +("!%# morus, i f H%$%?. M. alba @. B!&, M. bombycis @. "&(, M. nigra @. moschtus, a, um ($(#, ($"# mucrontus, a, um ("#, >("*# mulgedium, i n &$ M. tataricum . ""('$# multi- ( .) B"multiflrus, a, um B"$%!"$%# multus, a, um (&*# murlis, e ("!# murnus, a, um H# mus, muris m H muscri, n (.) A ?B&'$ M. botryoides . ?. %, M. neglectum . ?. >*B, B *,!", M. pocutica . ?. ,$"('$ muscus, i m < mycosphaerella, ae f !$()**& myostis, dis f *>B$ M. alpestris . &',!#('$, M. silvatica . &!(%, M. palustris . B&" myrca, ae f %($!%?.
280
M. cerifera . %($%, M. gale . >%#, B B&", M. tomentosa . ,%("(" myrtillus, i m ?! myrtus, i f " M. communis . >%## N nanus, a, um $&$%# napus, i m B$%, ,( narcissus, i m ?( N. angustifolius . %>'$&("#, N. jonguilla . E$!&', N. odorus . >,H#, N. po~ticus . B!&#, N. pseudonarcissus . *(,E!#, B E%"#, N. tazetta . "?*" nardus, i f B!&%( N. stricta :. ("("# natans, antis ,&%A# necessarius, a, um *B!%$ N. nidus-avis . >%# nepta, ae f $". ’." N. cataria . . (,%E. nervsus, a, um E&$%"# nicotina, ae f "A"A N. alata . $&"#, N. rustica <$, N. tabacum . (,%E!# nidus, i m !> nigella, ae f H$ N. arvensis L. ,&'%, N. damascena L. ('$, N. garidella L. !B?%!", N. sativa L. ,(!%, N. segetalis L. %’. nigellus, a, um %"# niger, gra, grum # nigri-, nigro- ( .) nigrcans, antis !A# nitdus, a, um B&($# nivlis, e (!%#, B!&(!E# noblis, e B&# nocens, entis H$!&%# 281
nodsus, a, um %>&%"# nomino, re >%" nonnla, ae f $. (&!," N. pulla . (. >%# novem- ( .) *%’."novus, a, um %# nudi- ( .) &nudicaulis, e &("*B&%# nudigranulsus, a, um &>*%# nudus, a, um &# nuphar, aris n &*$ N. luteum . E%"! nutans, antis ,$&# nux, nucis f !< ( )
nymphaea, ae f &""". N. alba . B!&*, N. candida . B!&(!E*, N. coerulea . B&$"*, N. gigantea . %*&*"*('$*, N. lotus . G,*"('$* nymphoides, is f ,&% N. peltata . F"&("# O obliquus, a, um $(#, *!%B$# oblongus, a, um %("# obovtus, a, um %&'# obscrus, a, um "*# obtusi- ( .) ",obtusifolius, a, um ",&("# obtusilobtus, a, um ",&,"*%# obtsus, a, um ",# occidentlis, e >("!"(. ochr(o)- (.) E%"ochranthus, a, um E%"$%!"$%# ochroleucus, a, um E%"-B!&# ocmum, i n B>&!$ O. basilicum :. >%##, B !#, O. gratissimum :. ,G# oct(o)- ( ., .) %('octandrus, a, um %('"$%# 282
octopetlus, a, um %(',*&A("$%# octophyllus, a, um %('&("# odessnus, a, um *('$# odortus, a, um >,H# oenanthe, es f * Oe. aquatica . %.# oenothra, ae f *"* Oe. biennis . %!, Oe. lamarckiana . $ officinlis, e &!$('$# olea, ae f (& O. europaea . G%,*#('$ olefer, fra, frum &!## oleraceus, a, um !# olericultra, ae f %!%?"% oleo, re ,<" oligo- (.) &oliganthus, a, um &$%!"$%# olpidium, i n &',!!# olus, ris n % onagra, ae f onobrychis, dis f *(,?*" O. arenaria . ,!F#, O. gracilis . ("$#, O. petraea . ($*&'#, O. sativa . ,(!%#, O. transcaucasica . >$%$>'$#, O. vicifolia . %$&("# Oomycetdae, rum f ,!$&( !?*" opcus, a, um "%# ophioglossum, i n %E$ O. vulgatum . >%# opomyza, ae f ,!> optmus, a, um (superl. bonus) #$F# oplus, i f $&* orchis, dis f >>&*?' O. fuchsii D. O$(, O. maculata D. ,&.("#, O. mascula D. &%!#, O. militaris D. H&(#, O. morio D. (&*,%# orientlis, e (%# orntus, a, um ,$H*# ornithoglum, i n .("$ O. gussonei . ((, O. umbellatum . >", O. woronovii . % 283
ornus, i f .(* orobanche, es f %%$, >>< O. cumana . (.H$%#, O. lutea . E%"#, O. ramosa . !&&.("# ortho- (.) ,.orthoramsus, a, um ,.!&&.("# oryza, ae f ( O. glaberrima . &#, O. sativa . ,(!%#, O. sativa ssp. communis . >%##, O. sativa ssp. brevis . $"$>*%# oscinella, ae f H%*('$ < O. frit !%(. H. ., O. pusilla N! H. . osmanthus, i m (" O. decorus . ,%B&%#, O. fragrans . >,H# osmunda, ae f ("( O. cinnamomea L. $#, O. regalis L. $&!%('$# ostrya, ae f <*&*B O. carpinifolia . >%## ovarium, i n >%’.>' ovtus, a, um %&'# oxlis, dis f $%(*?. O. acetosella . >%#, O. stricta . ,.(". oxycarpus, a, um (",&!# oxycoccus, i m E%& O. microcarpus . !B,&!, O. palustris . B&", O. quadripetalus . ",*&A("$% P pabulris, e $%# pachy- (.) "%("pachycarpus, a, um "%(",&!# pachycaulis, e "%("("*B&%# padus, i f **< P. racemosa (P. avium) L. >%# paeonia, ae f ,!%!. P. albiflora . B!&$%!"$%, P. daurica . ('$, P. officinalis . &!$('$, P. tenuifolia . "$&(" palirus, i f *E**% P. spina-christi /. >%#* Palmidae, rum f ,!$&( &'! (. Arecidae >) 284
palldus, a, um B&!# palmtus, a, um ,&'("#, &*%# paluster, stris, stre B&"# panicla, ae f %&"' panicultus, a, um %&"("# pancum, i n ,( P. miliaceum . >%#*, P. milliaceum ssp. contractum . ("("*, P. milliaceum ssp. effusum . >&*, P. milliaceum ssp. ovatum . %&'*, P. milliaceum ssp. patentissimum . !$>&*, P. spontaneum . $* papver, ris n $ P. alpinum . &',!#('$#, P. agremone . ,&'%#, P. dubium . (!%#, P. bracteatum . ,$%!"$%#, P. orientale . ("# parietnus, a, um ("!# paris, dis f %.* $ P. quadrifolia . . >%#* parmelia, ae f ,*&!. parnassia, ae f B!&>! P. palustris :. B&"# partenocissus, i f $# % P. quinquefolia /. %. ,’."&("$%#, P. tricuspidata /. %. "("# parus, i m (?. parvi- ( .) !Bparvifolius, a, um !B&("# parviflrus, a, um !B$%!"$%# parvus, a, um &#, !B# pascuus, a, um ,(%F# passer, is m B*?' passiflra, ae f ("("?%!" P. caerulea . &B#, P. incarnata . B!&-*%# pastinca, ae f ,("*$ P. sativa . ,(!%#, P. silvestris . $# patiens, entis ("!#$#, %"%&# frigoris p-ns >("!#$# siccicatis p-ns ,(<("!#$# umbrae p-ns "!'%"%&# patlus, a, um >&# pauci- ( .) &pauciflrus, a, um &$%!"$%# 285
paucifolius, a, um &&("# paulownia, ae f ,%&%!. P. tomentosa . ,%("(" paxillus, i m (%< P. atromentosus . "%(", P. involutus . "$ pectintus, a, um *B!("# pedtus, a, um (",%# pedatifdus, a, um (",%-!># pedatilobtus, a, um (",%-&,"*%# pedatiparttus, a, um (",%->!&'# pedicellus, i m $%!"$!E$ pediculris, is f H&%$ pedunclus, i m $%!"$( pelargonium, i n ,*&!. P. roseum . E*% pellia, ae f ,*&!. P. epiphylla . &(", P. nessiana . *((* pellucdus, a, um ,>#, ,(%!"("# peltigera, ae f ,*&'"* P. aphthosa . ,,(" pendlus, a, um ,%(&# penntus, a, um ,!("# pennistum, i n ,( P. glaucum . )$('$* pent(a)- (.) ,’."pentandrus, a, um ,’.""$%# pentaphyllus, a, um ,’."&("# pentag nus, a, um ,’.""$%# pepo, nis m B> perennis, e B"!# perfolitus, a, um ,>&("# perfortus, a, um ,B"#, ,!.%&*#, ,># perianthum, i n ?%!" perigonium, i n ?%!" perilla, ae f ,*& P. frutescens . $F%, P. frutescens var. nankinensis . $!#('$ periplca, ae f B%!#$ P. graeca . *?'$# peronospra, ae f ,*(, persca, ae f ,*($ P. davidiana . /%, P. vulgaris . >%## 286
perscus, a, um ,*('$# petlum, i n ,*&A("$ petioltus, a, um **H$%# petilus, i m **H$ petunia, ae f ,*"!. P. hybrida . !B petraeus, a, um ($*&'# petroselnum, i n ,*"H$ P. crispum . $*.%, B ., P. sativum . ,(!% peucednum, i n (%', !('$ ,*"H$ phacelia, ae f )?*&!. Ph. tanacetifolia O. ,E&(" phalris, dis f $$% "% Ph. canariensis . ". (,%E., Ph. minor . ". & phaselus, i m $%(&. Ph. coccineus . *%, Ph. vulgaris . >%# phellnus, i m B$, ""%$ phellodendron, i n )*&*, B<" Ph. amurense O. ('$# philadelphus, i m BH$, B (%# E( Ph. coronarius L. %!#, Ph. grandiflorus L. %*&$$%!"$%# -phlus, a, um (.) -&AB# phleogna, ae f )&** phleum, i n ")!+%$ Ph. alpinum . &',!#('$, Ph. phleoides . ("*,%, Ph. pratense . & phlox, phlocis f )&$( Ph. drummondii O. /, Ph. paniculata O. %&"("#, Ph. sibirica O. (B!('$#, Ph. subulata O. H&,!B# phoma, tis n ) Ph. exigua O. *>, Ph. herbarum O. "%’. phragmtes, is f **" Ph. communis . >%##, Ph. japonica . .,('$# Phycomyctes, um m $&( O!$!?*" -phyllus, a, um (-phyllos, on) (.) -&("# phyllostchys, dis f &("$&($ Ph. bambusoides . BB$%# phylosticta, ae f )!&("$" phyllotreta, ae f B&!H$ physlis, is f )!>&!(
287
Ph. alkekengi O. >%##, Ph. ixocarpa O. $&*#$#, B *$($('$# "", Ph. pubescens O. ,<("# physrum, i n )!> physoderma, tis n )!>* phytolacca, ae f &$( Ph. americana (Ph. decandra) . *$('$# phytonomus, i m %($ phytophthra, ae f )!")" Ph. infestans O. H$!&%, B *B*>,* pica, ae f ($ picea, ae f .& P. abies N. >%#, B (**$, P. canadensis N. $('$, P. obovata N. (B!('$, P. pungens N. $&A picfer, fra, frum (&(# picro- (.) !$picrocarpus, a, um !$,&!# picrococcus, a, um !$!H$%# pictus, a, um &'%#, ("$"#, ,&.("#, >B&*# pileus, i m H,$ (!) pilsus, a, um %&(("# pintum, i n B Pinidae, rum f ,!$&( %#! pinntus, a, um ,*("#, ,!("# pinnati- ( .) ,*("pinnatifolius, a, um ,*("&("# pinnatilobtus, a, um ,*("&,"*%# pinnatiparttus, a, um ,*(">!&'# pinnatisectus, a, um ,*(">(!*# Pinoph ta, rum n %!!& &(!! (. Gymnospermae) Pinopsda, rum n $&( %#! pinus, i f (( P. banksiana . :$(, P. cembra . $*%, P. fominii . O!, P. mugo . !('$, B E**,, P. pallasiana . &&(%, B $('$, P. sibirica . (B!('$, P. silvestris . >%#, P. strobus . *#"%, B B!& piper, ris n ,**?' pipertus, a, um ,*?*%# piptathrum, i n (!%$ P. holciforme . *"%, P. virescens . >*&*%" pisiformis, e <,!B# pisum, i n < 288
P. abyssinicum . B!((!('$#, P. arvense . ,&'%# (,*&AH$), P. elatius . %($#, P. formosum . B"!#, P. fulvum . *%E%"#, P. humile . >'$#, P. sativum . ,(!%# planta, ae f (& p. eutroph@ca *"), (&, F <$"*>G"'(. %($A %B&%!("A A("! " p. megatroph@ca *"), (&, F <$"*>G"'(. #%FA ,"*BA % A("! " p. mesotroph@ca *>"), (&, F <$"*>G"'(. ,!A ,"*BA % A("! " p. mesoeutroph@ca *>*"), (&, F <$"*>G"'(. %!( %*&$A ,"*BA % A("! " p. oligomesotroph@ca &!*>"), (&, F <$"*>G"'(. ,!%. *%($A %B&%!("A A("! " p. oligotroph@ca &!"), (&, F <$"*>G"'(. *>A %B&%!("A A("! " p. culta $&'" ( 6 Plur.) p-ae ad silonem idoneae (&(! $&'" p-ae aetheriferae *)!&!#! $&'" p-ae agrestes ,&'%! $&'" p-ae autumno satae (hiemales) >! $&'" p-ae cucumerariae BH"! $&'" p-ae cultae bacciferae .!! $&'" p-ae cultae cereales (sativae) >*%! $&'" p-ae cultae leguminosae BB%! $&'" p-ae cultae pabulares $%! ()E!) $&'" p-ae hortenses (%! $&'" p-ae in tepidariis cultae "*,&! $&'" p-ae in termocepiis cultae ,$%! $&'" p-ae industriales "*<!! $&'" p-ae leguminosae cibariae >*BB%! $&'" p-ae oleiferae &!#! $&'" p-ae oleraceae %*%! $&'" p-ae pomaceae ,&%! $&'" p-ae pratenses cultae &! $&'" p-ae vere satae (aestivae) .%! $&'" plantgo, nis f ,E$ P. lanceolata . &?*"&("#, P. major . %*&$#, P. media . (**!#, P. psyllium . B&H# planto, re (", (E" planus, a, um ,&($# 289
plasmodiophra, ae f ,&>!) Plasmodiophoromyctes, um m $&( &>!)!?*" plasmopra, ae f ,&>, P. viticola . % platanthra, ae f &AB$ P. bifolia . %&(", B ! )!&$ platnus, i (us) f ,&" P. acerifolia . &('$#, P. digitifolia . ,&'("&("#, P. maculata . ,&.("#, P. occidentalis . >%##, P. versicolor . !>B%#, P. volhynensis . %&('$# Poaceae, rum f D&$%! Poles, ium f ,.$ $?%!"! podocarpus, i m ,$,, ,&!$ P. macrophyllus . %*&$&("$%#, P. nagi . ! podolcus, a, um ,!&'('$# polemonium, i n (A< P. caeruleum . &B polesscus, a, um ,&!('$# pollen, nis n ,&$ pollinfer, fra, frum ,&$(# poloncus, a, um ,&'('$# poly- (.) B"polyandrus, a, um B""$%# polyanthmus, a, um B"$%!"$%# polycarpus, a, um B",&!# 290
polygla, ae f $".$ P. amarella . !$%"!, P. comosa . B"!, P. sibirica . (B!('$!, P. tenuifolia . "$&("!, P. vulgaris . >%#! polygmus, a, um ,&!#, B"#, B"H&AB# polygonatum, i n $, P. grandiflorum . %*&$$%!"$%, P. latifolium . H$&(", P. multiflorum . B"$%!"$%, P. officinale . &!$('$, P. odoratum . >,H Polygonaceae, rum f *$%! Polygonles, ium f ,.$ *$?%!"! polygnum, i n !$, (,H P. aviculare . >%##, A. bistorta . >!+#, B $%! H#$, P. convolvulus . B**>$%#, B %"$ *$, P. hydropiper . ,*?*%#, B %.# ,**?' polypetlus, a, um B",*&A("$%# polyphilla, ae f %# <F polyphyllus, a, um B"&("# Polypodiaceae, rum f :"!E$%! Polypodioph ta, rum n %!!& ,"*,!B! Polypodiopsda, rum n $&( ,"*%! polypodium, i n B"!E$, ,&!,! P. serratum :. ,&(", P. vulgare :. >%#, B (&?. polymorphus, a, um ,&!)# polyspermus, a, um B"(!# polystichum, i n B".$ P. angulare :. $"("#, P. lobatum :. &,"*%#, P. lonchitis :. (,(%# polytrichum, i n ,&!"<, B >>&! &' P. commune D. &. >%##, P. juniperinum D. &. .&!%?*%#, P. piliferum D. &. %&(("# pomicultra, ae f ,&!%?"% pomfer, fra, frum ,&%# pomifro-baccans, antis ,&%-.!# pomonellus, a, um .B&*%# pomum, i n .B&$ poplus, i f ",&. P. alba . B!&, P. balsamifera . B&'>!, P. canadensis . $('$, P. canescens . (!%", P. diversifolia . !>&(", B ", P. nigra . , B ($!, P. pyramidalis . ,!!&', P. simonii . $"#('$, P. tremula ($ porrum, i f ,*# 291
portulca, ae f ,"&$ P. grandiflora . %*&$$%!"$%#, P. oleracea . !# potamogton, nis m *($ P. crispus . $*.%#, P. lucens . B&($#, P. natans P. ,&%A#, P. pectinatus . *B!("#, P. perfoliatus . ,>&("# potentilla, ae f ,*(" P. alba . B!&#, P. anserina . (.#, B (. &,$, P. arenaria . ,!($%#, P. argentea . (!B&.("#, P. erecta . ,.(".#, B $&, P. heptaphylla . (*&("#, P. impolita . *B&($#, P. intermedia . (**!#, P. obscura . "*#, P. supina . &*E# poterium, i n &%$ praecox, ocis !# praeflrens, entis '?%!"# pratum, i n &, &$ pratensis, e &# primla, ae f ,*%?%!" P. elatior . %($#, P. macrocalyx . %*&$H*$%#, P. obconica . B**$!#, P. veris . %*(.#, P. vulgaris . >%## primus, a, um ,*H# prismatcus, a, um ,>"# procrus, a, um %($(&# procumbens, entis (&$# Prostoteliomyctes, um m $&( (""*&!!?*" prostrtus, a, um (&$# prunus, i f (&% P. divaricata &, P. domestica . H., P. insititia "*(&%, P. salicina . %*B&(", P. spinosa . $&A, B "** pseudo- (.) *(,%E'pseudopezza, ae f ,(*%,*?? Psilotoph ta, rum n %!!& (&",!B! psylla, ae f &("B&!H$ pteridium, i n &.$ P. aquilinum . >%## pterocarya, ae f &,, $&!H$ P. fraxinifolia . .(**&(" pt/lidium, i n ,"&!!# P. pulcherrimum . $(%# pubescens, entis ,<("# puccinellia, ae f ,$!(?. P. gigantea . %*&*"*('$, P. distans . >("%&* puccinia, ae f ,$?!. 292
P. graminis . >&$% pulcher, chra, chrum $(%#, # pulmonaria, ae f *$ P. obscura . "*, P. officinalis . &!$('$ pulsatilla, ae f ( P. latifolia . H$&("#, P. nigricans . !A#, P. patens . >$"#, P. pratensis . &# pulvinaria, ae f ,H*?. pumlus, a, um $&$%# puncttus, a, um $,("# pungens, entis $&A# punca, ae f " P. granatum . >%## purpureus, a, um ,,%# pusillus, a, um $'$ H$, P. partenium . !%#, P. roseum . E*%#, B ,*('$ H$ pyrla, ae f H$ P. media . (**., P. minor . &, P. rotundifolia . $&&(" pyrus, i f H P. cajon . $#, P. communis . >%#, P. domestica . H., P. elaeagrifolia . (&$&(", P. nivalis . (!%, P. salicifolia . %*B&(", P. raddeana . *
Q quadri- ( .) "quadriennis, e "!# quadriflrus, a, um "$%!"$%# quadrifolius, a, um "&("# quadripetlus, a, um ",*&A("$%# querctum, i n !B% quercus, us f B
293
Qu. castaneifolia /. $H"&("#, Qu. ilex /. $’.#, Qu. macranthera /. %*&$,&.$%#, Qu. palustris /. B&"#, Qu. petraea /. ($*&'#, Qu. pubescens /. ,<("#, Qu. robur /. >%## quinque- ( .) ,’."quinqueflrus, a, um ,’."$%!"$%# quinquefolius, a, um ,’."&("# quinquelobtus, a, um ,’."&,"*%#
R racemsus, a, um $"?*,!B# racmus, i m $"?. raditus, a, um ,*("# radicla, ae f 1) $!$; 2) *($ radix, cis f $!' radla, ae f & R. complanata . (,&AF* ramularia, ae f &.!. ramsus, a, um !&&.("# ramus, i m !&$ Ranunculidae, rum f ,!$&( $&! ranunclus, i m E%"*?' R. acer . +$#, R. auricomus . >&"("#, R. flammulus . %("#, R. illyricus . !&&!!#('$#, R. lanuginosus . H*("("#, R. lateralis . B$?%!"#, R. lingua . .>$&("#, R. pedatus . (",%#, R. polyanthemus . B"$%!"$%#, R. repens . ,%>#, R. sceleratus . "## rapa, ae f !, raphnus, i m *'$ R. candidus . B!&, R. raphanistrum . $, R. sativus . ,(!%, B ., R. sativus ssp. niger . >%#, R. sativus var. radicula *($ rapistrum, i n !,?. R. perenne . B"!, R. rugosum . >H$%" rapunculus, i m ,?*&' rari- ( .) !$rariflrus, a, um !$$%!"$%# rarus, a, um í$#, !$!(# reclintus, a, um %!<&*# recti- ( .) ,.294
recticaulis, e ,.("*B&%# rectiflrus, a, um ,.$%!"$%# rectus, a, um ,.# reflxus, a, um %!<&*# reglis, e ?('$#, ?("%*# regius, a, um ?('$#, ?("%*#, >$!H# remtus, a, um >("#, >("%&*#, ><&*# repens, entis ,%># resda, ae f *>* R. lutea . E%", R. luteola . E%"%", R. odorata . >,H resinfer, fra, frum (&(# resinsus, a, um (&("# reticultus, a, um (!"("# rhamnus, i f E("! Rh. cathartica . ,(#, Rh. imeretina . !**"('$#, Rh. tinctoria . $(&'# rheum, i n *%!' Rh. officinale . &!$('$#, Rh. palmatum . ,&'("#, Rh. rhaponitcum . ('$#, Rh. ribes . (%#, Rh. undulatum . <%&.("# rhinanthus, i m >%!*?' Rh. major /. %*&$# rhizoctonia, ae f >$"!. rhizma, tis n $**%F* rhizophydium, i n >)!! rhizopus, i m >,( rhizotrogus, i m $**> rhodila, ae f !& Rh. rosea . E*% rhododendron, i n * Rh. aureum (Rh. chrysanthum) . >&"("#, Rh. dauricum . ('$#, Ph. luteum . E%"# rhoeas, dis f $# $, $-((!#$ rhus, rhois f (< Rh. coriaria . B&'#, Rh. typhina . $"$%&(#, B ?"%* **% rhytisma, tis n "!> ribes, is n ( R. alpinum . &',!#('$, R. aureum . >&"(", R. carpaticum . $,"('$, R. lucidum . B&($, R. nigrum . , R. odoratum . >,H, R. rubrum . *%, B ,!$, R. spicatum . $&((" 295
ricnus, i f ? rigdus, a, um E("$# rivlis, e !$%# robinia, ae f B!!. R. hispida . F*"(", R. pseudoacacia . >%#, B B!& $?!., R. viscosa . $&*#$ robur, ris n B robustus, a, um "!#, !?# Rodentia . > romancus, a, um ('$#; ('$# rorippa, ae f %.# <! R. amphibia . <. >*%#, R. anceps . <. %("#, R. brachycarpa . <. $"$,&#, R. silvestris . <. &!(%# rosa, ae f H,H, ". R. acicularis @. $&A, R. agrestis @. ,&'%, R. canina @. (B, R. centifolia @. ("&(", R. chinensis @. $"#('$, R. cinnamomea @. $, R. corymbifera @. F"$(, R. damascena @. ('$, R. eglanteria @. *&"*!., R. glauca @. (>, R. pomifera @. .B&*%, R. prutensis @. ,"('$, R. rugosa @. >H$%", R. spinosissima @. #$&A!H, R. tomentosa @. ,%("(", R. turbinata @. >,!B Rosaceae, rum f >%! Rosles, ium f ,.$ >?%!"! Rosidae, rum f ,!$&( > roseus, a, um E*%# rosmarnus, i m > R. officinalis . &!$('$# rosscus, a, um ('$# rotundifolius, a, um $&&("# rotundus, a, um $&# ruber, bra, brum *%# Rubiaceae, rum f *%! rubdus, a, um *%%"# rubiginsus, a, um !E%-*%# rubri- ( .) *%rubriflrus, a, um *%$%!"$%# rubus, i m E R. caesius . (>, R. chamaemorus H$, R. hirtus . H("$, R. idaeus &, R. nessensins . *(!#('$, B %**E, R. plicatus
. ($&(", R. saxatilis $(".?., R. serpens . >!G%, R.
296
suberectus . ,!#(", R. sulcatus . E&B(", R. tomentosa . ,%("(" ruderlis, e *&'# rufus, a, um # rugsus, a, um >H$%"# rumex, cis f F%*&' R. acetosa Y. $(&#, R. acetosella Y. B#, R. confertus Y. $!('$#, R. patientia Y. H,"# rupester, stris, stre ($*&'# ruscus, i m ($( R. hypoglossus . ,!’.>$%#, R. ponticus . ,"!#('$# rustcus, a, um (!&'('$# russla, ae f (+E$ R. aeruginea . >*&* %*&$, R. delica . B!&, R. emetica . B&A%", R. vesca . +("!%, R. virescens . &($", B "%("<, R. xerampelina . (*A ruta, ae f " R. graveolens (R. hortensis) . ,< ruthencus, a, um ('$#
S sabulsus, a, um ,!F# sacchartus, a, um ?$%#, ?$("# saepe (" sagittaria, ae f ("!&&(" S. sagittifolia . >%##, S. trifolia . "&("# sagittarius, a, um ("!&,!B# salicornia, ae f (&*?' S. europaea . G%,*#('$#, S. herbacea . "%’.("# salix, cis f %*B S. alba . B!&, S. acutifolia . ("&(", B H*&A, S. aurita . %H$", S. caprea . $>., S. cinerea . ,,*&.(", S. fragilis . &$, S. herbacea . "%’.(", S. myrtilloides . , S. purpurea . ,,%, S. reticulata . (!"(", S. rosmarinifolia . >&(", S. triandra . ""$%, S. viminalis . ,"% salsla, ae f $# 297
S. herbacea . "%’.("#, S. soda . # salvia, ae f H%&!. S. officinalis @. &!$('$, S. pratensis @. &, S. sclarea @. ($", S. splendens @. B&($ sambcus, i f B> S. ebulus :. "%’.(", S. nigra :. , S. racemosa :. *% sanguineus, a, um $%%-*%# sanguisorba, ae f %$ S. magnifica . %#, S. officinalis . &!$('$# sanicla, ae f ,!&!($ S. europaea . G%,*#('$# Sapindles, ium f ,.$ ,!?%!"! saponaria, ae f &'.$ S. officinalis . &!$('$ sarcdon, i n +E%$ S. imbricatum . &($"# sarothamnus, i m E%*?' S. scoparius . %!$%# saxifrga, ae f &$!' S. hirculus . B&"#, S. punctata . $,("# satvus, a, um ,(!%# scaber, bra, brum H("$# scabisa, ae f ($B!> S. atropurpurea . "*-,,%, S. caucasica . $%$>'$, S. columbaria . &B, S. lucida . (%!"&, S. ochroleuca . B&!E%", S. taurica . $('$, S. ucrainica . $+('$ scandcus, a, um ($%('$# scelertus, a, um ,B#, "## schepherdia, ae f H*)*!. S. argentea @. (!B&.(" schizachne, es f (< S. callosa . >&(" schizandra, ae f &$ S. chinensis . $"#('$# schoenoplectus, i m (<*,&*$" S. lacustris . >*# scilla, ae f ,&!($ S. bifolia . %&(", S. cernua . ,$&, S. mischtschencoana . !F*$, S. sibirica . (B!('$ scio, re >" sciophlus, a, um "!'&AB# 298
scirpus, i m $H S. lacustris . >*#, S. silvaticus . &!(%# sciurus, i m B!&$ scleranthus, i m *%*?' S. annuus L. !# sclerochloa, ae f "%*$&( S. dura . ("("# sclerotinia, ae f ($&*"!!. S. baccarum . .!, S. sclerotiorum . ($&*?!G% scolochloa, ae f "(".?. S. festucacea . $("?*% scoparius, a, um %!$%# scopolia, ae f ($,&!. S. carniolica . $!&!#('$ scorzonra, ae f ($?* S. hispanica . !(,('$, S. tau-sagyz . "-(> scotia, ae f (%$ S. segetum > (. scrophularia, ae f $ S. cretacea . $*#.#, S. donetzica . *?'$#, S. nodosa . %>&%"# scutifolius, a, um F"&("# secle, is n E" S. cereale . ,(!%*, S. kuprijanovii . ,!.%, S. montanum . !('$*, S. silvestre . $*, S. vavilovii . %&% securinega, ae f (*$!* S. suffruticosa . ,!%$F% sedum, i n "$ S. acre . +$#, S. ruprechtii "$ ,*<", B >. $,(" >%#, S. telephium . >%## seges, tis f ,(!% selaginella, ae f ,&$ S. selaginoides . ,&%#, S. helvetica . H%*#?('$# semen, nis n (!. sempervivum, i n && S. ruthenicum . ('$* sempervirens, entis %!>*&*# senecio, nis m E%">!&&. S. erucifolius . "$&("* senticsus, a, um "*("#, $&A# 299
sepalum, i n H&("$ sept(i)-, septem- ( .) (*septemfolius, a, um (*&("# septentrionlis, e ,!%!# septoria, ae f (*,"!. S. graminis . >&$%, S. lycopersici . ,! sequoia, ae f (*$%. S. sempervirens . %!>*&* sequoiadendron, i n (*$%.* S. giganteum . %*&*"*('$#, B "%* **% sericeus, a, um H%$%#, H%$%("# series, ei f ., (*!. sero, re (!." serotnus, a, um ,!>!# serpens, entis ,%># serpyllum, i n *B*?' serrtus, a, um ,&("# sessiliflrus, a, um (.$%!"$%# sessilifolius, a, um (.&("# setaceus, a, um F*"("# setaria, ae f H!# S. glauca . (>#, S. italica . !"&!#('$#, B ,( !"&!#('$*, S. verticillata . $!&'("#, S. viridis . >*&*# sex- ( .) H*("sexflrus, a, um H*("$%!"$%# sibircus, a, um (B!('$# sida, ae f ( S. acuta . (", S. napala . B"! silene, es f (!&$ S. dichotoma . %&(", S. nutans . ,$&, S. vulgaris . >%# siliqua, ae f ("$ silva, ae f &!( silvatcus, a, um &!(%# silvester, stris, stre &!(%# simplex, cis ,("# sinpis, is f !?. S. alba . B!&, S. arvensis . ,&'% sinensis, e $"#('$#
sisymbrium, i n (<*B$ 300
S. altissimum . %($#, S. confertum . ($,*#, S. loeselii . '>*&!+%, S. officinale . &!$('$#, S. polymorphum . !&%#, S. strictissimum . ("("# sitophilus, i m %($ S. granarius !# . smilax, cis f (!&$( S. chinensis . $"#('$#, S. excelsa . %($#, S. maximowiczii . $(% soja, ae f $ (. solnum, i n ,(&! S. dulcamara . (&$-!$#, S. melongena :$&E (!#, S. nigrum . #, S. tuberosum $",&. soldanella, ae f (&'*& S. montana . !('$ solidgo, nis f >&"H$ S. canadensis D. $('$#, S. virgaurea D. >%## soldus, a, um F!&'# somnfer, fra, frum ("%# sonchus, i m (" S. arvensis . E%"#, B ,&'%#, S. asper . H("$#, S. oleraceus
. !# sophra, ae f () S. flavescens . E%"%", S. japonica . .,('$ sorbaria, ae f B$ S. sorbifolia . B&("# sorbus, i f B S. aucuparia . >%#, S. domestica . H., S. dualis . %+(", S. scandica . ($%('$, S. graeca . *?'$, S. melanocarpa . ,&!, S. taurica . $('$, S. torminalis B**$ sorex, icis m >*&*#$ sorghum, i n ( S. bicolor . %$&!*, B >%#*, S. cafrorum . $)('$*, S. cernuuum . ,$&*, S. chinense . $"#('$*, S. halepense . &*,"('$*, S. saccharatum . ?$%*, S. technicum . "*<!* spargamium, i n +E &!%$ S. minimum . . &, S. neglectum . . *,!", S. polyedrum . . B", S. simplex . . ,(" species, ei f % ( ) species, erum f (Plur.) ,, % s-es arborum **%! , s-es coniferae <%#! , s-es frondosae &(".! , 301
s-es fruticum $%! , specisus, a, um $(%#, # spergla, ae f H,**&' S. arvensis @. ,&'%#, S. linicola @. &'%#, S. maxima @. %*&$# -spermus, a, um -(!# sphaerococcus, a, um $&>*%# spheroideus, a, um $&.("# sphaerothca, ae f ()*"*$ S. macularis . ,&.(", S. mors-uvae . (% Sphagnidae, rum f ,!$&( )%! sphagnum, i n () S. centrale . ?*"&'#, S. fuscum . B#, S. magellanicum . *&&('$#, C. palustre . B&"# spica, ae f $&( spictus, a, um $&(("# -spictus, a, um ( .) -$&(# spinacia, ae f H," S. sativa (S. oleracea) @. ,(!%# spinsus, a, um $&A# spiraea, ae f "%& S. crenata . >B(", S. douglasii . /&(%, S. hypericifolia . >%!BG&(", S. japonica . .,('$, S. media . (**., S. salicifolia . %*B&(" splendens, entis B&($# spongospra, ae f (,(, spontaneus, a, um $(&# sporohema, tis n (,* squamarius, a, um &($"# squami- ( .) &($squamifolius, a, um &($&("# squamsus, a, um &($"# stachys, dis f ("*?' S. officinalis L. &!$('$#, S. silvatica L. &!(%# -stachyus, a, um (-stachys, yos) (.) -$&(# stamen, nis n "$ stapelia, ae f (",*&!. S. variegata . ("$" stegocarpus, a, um ,$",&!# stellaria, ae f >!$ 302
S. graminea D. >&$%#, S. holostea D. &!(%#, S. media D. (**!#, S. nemorum D. #%# steno- (.) %>'$stenophyllus, a, um %>'$&("# steppsus, a, um ("*,%# sterlis, e ("*&'# stipa, ae f $%& S. dasyphylla . ,<("&(", S. paradoxa . %%E, S. longifolia . %&(", S. capillata . %&((", S. lessingiana . *((!, S. pennata . ,!(", S. ucrainica . $+('$ stipla, ae f ,&("$ strictus, a, um ,.# strigsus, a, um F*"("# striiformis, e (E$%"# stroblus, i m HH$ stromatna, ae f (""! strophanthus, i m (")" S. gratus . ,G# suavelens, entis >,H# suavis, e ,G# subclassis, is f ,!$&( subdivisio, onis f ,!%!!& subersus, a, um $$%# subfamilia, ae f ,! subforma, ae f ,!) subgenus, eris n ,!! subordo, inis m ,!,.$ subspecies, ei f ,!% subularia, ae f H&'$ S. aquatica @. %.# subulifolius, a, um H&&("# subvarietas, atis f ,!!>% succsa, ae f $$, (%*?' S. ochroleuca . E%"-B!&#, S. pratensis . &# sum, esse B" siccisella, ae f &# $$ S. inflexa . $. >!"# succsus, a, um ($%"# succulentus, a, um ($%"# suillus, i n (&A$ S. luteus . >%## sulctus, a, um B>("#, E&B("# 303
superclassis, is f $&( superfamilia, ae f supergenus, eris n ! superspecies, ei f % supervarietas, atis f !>% supnus, a, um &*E# swida, ae f (% S. australis . ,!%*, S. sanguinea . $%%-*% sylvatcus, a, um = silvatcus, a, um sylvester, stris, stre = silvester, stris, stre symphoricarpus, i m (symphoricarpos, i m) (!E.!$ S. albus . B!&#, S. rivularis . !$%# symph tum, i n E%$!(" S. asperum . H("$#, S. caucasicum . $%$>'$#, S. officinalis . &!$('$#, S. tuberosum . B&'B("# synchytrium, i n ($ S. josikaea :. ('$#, S. persica :. ,*('$#, S. reticulata :. (!"("#, S. vulgaris :. >%## T tabacum, i n "A"A tagtes, is f B%?! T. erecta L. ,.(".!, B ,%.$, T. patula L. >&!, T. tenuifolia L. "$&("! talpa, ae f $!" tanactum, i n ,E T. silvaticum . &!(%*, T. vulgare . >%#* taphrina, ae f ") taraxcum, i n $&'BB T. hybernum . (!., B $-(>, T. erythrospermum . *%,&!, T. kok-saghys . $$-(>, T. obliquum . *!%B$, T. vulgare . >%# tardiflrus, a, um ,!>'?%!"# tatarcus, a, um ""('$# taurcus, a, um $('$# taxodium, i n "$(!#, B&"# $,( 304
T. distichum . >%## taxon, i n "$( taxus, i f "( T. baccata . .!#, B *#-**% temulentus, a, um ,’.$# tenui- ( .) "$tenuifolius, a, um "$&("# tenuis, e "$# terntus, a, um "!#("# tetr(a)- (.) "tetraphyllus, a, um "&("# tetraspermus, a, um "(!# tettigonia, ae f $$ teucrium, i n ((& thalictrum, i n "%?. Th. aquilegifolium . &$&(", Th. flavum . E%", Th. lucidum . B&($, Th. minus . &, Th. simplex . ,(" thecla, ae f <%(""$ thermophlus, a, um "*,&&AB# thermopsis, dis f "*,(( Th. lanceolata . &?*"%#, Th. turcestanica . "$*("('$# thlaspi, n (.) "&B Th. alliaceum . ($%#, Th. alpestre . &',!#('$#, Th. arvense . ,&'%#, Th. perfoliatum . ,>&("#, Th. praecox . !# thuia, ae f ". Th. occidentalis . >#, Th. ucrainicus L. $+('$#, Th. vulgaris L. >%## tichius, i m %($ tilia, ae f &, T. argentea . (!B&.(", T. cordata . (*?*&(", T. europaea . G%,*#('$, T. platyphyllos . H$&(" tilletia, ae f "!&*?!. tinctorius, a, um $(&'# tomentsus, a, um ,%("("# tortus, a, um ($*# torus, i m $%!"$&E* trachyspermum, i n #% 305
T. ammi . >,H# tradescantia, ae f "*($?!. T. virginiana . %!!('$ tragopgon, onis m $>*&'?! T. borysthenicus . !,%('$!, T. major . %*&$!, T. ucrainicus . $+('$! tragus, i m !,&.$ T. racemosus L. $"?*% trapa, ae f %.# !< T. natans . . ,&%A# tremlus, a, um "*".# tri- ( ., .) "triandrus, a, um ""$%# tribus, us f "B, $&! ( ) tricholma, tis n .%$ T. equestre . >*&*, B >*&*H$, T. imbricatum . $*%, T. populinum . ",&*% triclor, ris "$&!# trifolium, i n $AH T. alpestre . &',!#('$, T. arvense . ,&'%, T. aureum . >&"(", T. borysthenicum . !,%('$, T. dubium . (!%, T. elegans . ("$, T. hybridum . !B, T. medium . (**., T. montanum . !('$, T. pratense . &, T. repens . ,%> trifolius, a, um "&("# triparttus, a, um ">!&'# tristum, i n "F*"$ T. alpestre . &',!#('$#, T. carpaticum . $,"('$#, T. flavescens . E%"%"#, T. macrotrichum . %%&(#, T. rigidum . E("$# tritcum, i n ,H*?. T. aestivum (vulgare) . ’.$ (>%#), T. compactum . $&$%, T. dicoccum . %>*.$, B ,&B, T. durum . "%*, T. monococcum . >*.$, T. persicum . ,*($, B $"&!('$, T. polonicum . ,&'('$, T. spelta . (,*&'", T. sphaerococcum . $&>*%, T. timopheevi . )*G%, T. turgidum . "!, B &!#('$, T. urartu . " trivilis, e >%## trollius, i m $,&'?. T. asiaticus . >!"('$, T. chinensis . $"#('$, T. europaeus . G%,*#('$ tropaelum, i n ("?!. 306
T. maius . %*&$, T. minus . &, T. tuberosum . B&'B(" truncus, i m ("%B tuber, ris n B&'B tuber, ris n "A)*&' T. aestivum . &!"!#, T. brumale . >%#, T. melanosporum . # tubersus, a, um B&'B("# Tubuliflorae, rum f ,! B("! (. Asteroideae > ) tubulsus, a, um "B("# tulpa, ae f "A&', T. albertii . &'B*", T. callieri . &'G, T. gesneriana . *(*, T. greigii . *#, T. kaufmanniana . ), T. schrenkii . @*$ tussilgo, nis f ,!B!& T. farfara . >%##, B "-#-< typha, ae f !> T. angustifolia . %>'$&("#, T. latifolia . H$&("# U ucraincus, a, um $+('$# uliginsus, a, um B%#, B&"# ulmus, i f %’.> U. carpinifolia . B&("#, B B**(", U. densa . ("#, B $, U. elliptica . *&!,"#, U. glabra . &#, B H("$#, U. laevis . &*'$#, U. suberosa . $$%# umbella, ae f >"$ Umbellifrae, rum f D"! (. Apiaceae * ) undultus, a, um <%&.("# undo, nis m ($ uni- ( .) unicaulis, e ("*B&%# uniclor, ris $&!# uniflrus, a, um $%!"$%# unifolitus, a, um &("# unilateralis, e B$# unisiliqusus, a, um ("$%# universtas, tis f !%*("*" urbnus, a, um !('$# urens, entis E&$# uromyces, etis m !?*( ursnus, a, um %**E# urtca, ae f $,% 307
U. dioica . %, U. urens . E&$ usittus, a, um >%##, >&'%E%#, ,H*# ustillgo, nis f ("&, &%. U. laevis . &$, U. maydis . $$>, U. nuda . &, U. tritici
. ,H*?! utlis, e $(# V vaccinium, i n ?!, B(?. V. myrthillus ?!, V. uliginosum B.<, B &<, V. vitis idaea :(?. >%# valerina, ae f %&*! V. excelsa . %($, V. nitida . B&($, V. officinalis . &!$('$, V. palustris . B&", V. rossica . ('$, V. stolonifera . ,(, V. ucrainica . $+('$ vanilla, ae f %!&' V. planifolia . ,&($&(" varietas, tis f !>% ( ), %!G"*" ( ) varius, a, um B%("#, ("$"#, !>!"#, !&%# vegetablis, e (&# vegetatio, nis f (&!("' velutnus, a, um B<"("# venentus, a, um (venensus, a, um) "## ventus, i m %!"* ver, veris n %*( (vere %*(!) veratrum, i n **?. V. album L. B!&, V. lobelianum L. B*&!G%, V. nigrum L. verbascum, i n % V. blattaris /. "., V. densiflorum /. .(?%!", V. nigrum /. , V. orientale /. (
verus, a, um (,%E!# viarius, a, um ,E!# viburnum, i n $& V. lantana . ?!&&(", B %, V. tinus . %!>*&*, V. opulus . >%# vicia, ae f H$ V. angustifolia . %>'$&("#, V. cracca . H#, V. ervilia . )?>'$#, V. sativa . ,(!%#, V. tetrasperma . "(!#, V. villosa . %&<"# villsus, a, um %&<"# viminlis, e ,"%#, &>%# vinca, ae f B%!$ V. hebacea :. "%’.("#, V. minor :. &# vincetoxcum, i n &("%*' V. hirundinaria . &!$('$# vinfer, fra, frum %(# vila, ae f )!&$ V. arvensis O. ,&'%, V. lutea O. E%", V. mirabilis O. %, V. odorata O. >,H, V. tricolor O. "$&! violaceus, a, um )!&*"%# virescens, entis >*&*%"#, >*&*!A# virgtus, a, um ,"%#, &>%# viridarium, i n ,$ virdis, e >*&*# virsus, a, um "## viscaria, ae f %!($!. V. alpina . &',!#('$, V. viscosa . >%# viscsus, a, um $&*#$# viscum, i n *& V. album . B!&, V. coloratum . >B%&* vita, ae f E"". viticultra, ae f %("% vitis, is f % V. amurensis . ('$#, V. labrusca . >B*&&, V. silvestris . &!(%#, V. vinifera . (,%E!#, B $&'"# vitttus, a, um (("# vivo, re E" volhynensis, e %&('$# volublis, e %"$# vulgris, e >%## vulpes, is f &(?. 309
vulpia, ae f %&',!. V. bromoides . B(%, V. ciliata . %!#(", V. myurus . H<%(" X xanthellus, a, um E%"%"# xanthium, i n *"*B X. spinosum . $&A, X. strumarium . >%# xantho- (.) E%"xanthocarpus, a, um E%",&!# xanthoxlis, dis f $("$(&!( xero- (.) (<xerocmus, i n <%$ X. badius &'('$# B, X. chrysenteron . E%"#, X. subtomentosus . >*&*#, B *H!"$ xeromesoph ton, i n $(**>)!" ( , %
## %# $ #) xerophlus, a, um (<&AB# xeroph ton, i n $(*)!" ( , ## $ ) Z zea, zeae f $$> Z. mays . >%#, Z. mays amylacea . $<&(", Z. mays amyleosaccharata, . $<&("-?$%, Z. mays everta . >&(, Z. mays indentata . >B,!B, Z. mays indurata . $**(", Z. mays saccharata . ?$%, Z. mays semidentata . ,!%>B,!B, Z. mays tunicata . ,&!%$% zelcva, ae f >*&'$%, >*&'$% Z. carpinifolia D. B&(" zerna, ae f ("$&( Z. erecta . ,.#, Z. ramosa . !&&.("#, Z. riparia . ,B**E#, Z. sterilis . ("*&'# zinnia, ae f #?! Z. elegans . ("$! zizania, ae f >>!. Z. aquatica D. %., Z. latifolia D. H$&(" zostera, ae f $$ Zygomyctes, um m $&( D!?*"
310
- ) "~? armenica, ae f >. $ A. vulgaris, >. % A. mandshurica "" gratila, ae f >. G. officinalis "{"#-"" jasine, es f >.- . Ja. montana "{( agricultor, ris m; agronmus, i m "{(/_ agricultra, ae f; agronomia, ae f "{(/\< agricultorius, a, um; agronomcus, a, um "{=? grossularia, ae f >. #, ! G. reclinata "'/" adiantum, i n >. A. capillus-veneris, >. A. pedulatum "'?" adxa, ae f >. A. moschatellina "/"?`< asiatcus, a, um "<" cydonia, ae f >. C. oblonga "<#" ailanthus, i f >. ', ! A. altissima "<" trachyspermum, i n >. $6 T. ammi "" aster, eri (eris) m >. A. alpinus, >. A. novae-angliae, >. A. novi-belgii, >. ! A. salignus, >. 6 A. amelloides, >. A. amellus /, ^/''" Asteroideae, rum f (. B("! Tubuliflorae) /, '" Asteraceae, rum f (. $&?%!"! Compos@tae) "" acanthus, i m ""/_ acacia, ae f A. % A. vera, >. ! A. dealbata, >. A. melanoxylon "/ acontum, i n >. I c A. besseranum, >. ! A. bucovinense, >. ! , ! A. nemorosum, >. $! A. odontandrum, >. $ A. nanum, >. $ A. paniculatum, >. A. variegatum, >. A. gracile 311
"/(/, #"? AcrasiomycUtes, um m "#\" Prunus divaricata #/("', ^/'#"? Alismatidae, rum f "# aloS, es f >. ! A. arborescens "#< althaea, ae f >. A. officinalis "#`^/`< alpnus, a, um; alpestris, e "#`"/_ alternaria, ae f >. A. brassicae, >. A. phaseoli "("" amaranthus, i m >. ! A. albus, >. ! A. cruentus, >. $ A. retroflexus, >. # , ! # A. caudatus "("#/? amaryllis, dis f >. ! A. belladonna "(?< amethystinus, a, um "(~/_ ambrosia, ae f "(" amorpha, ae f >. ' A. fruticosa "'_ andrea, ae f >. A. alpestris, >. A. rupestris "'('" andromda, ae f >. ! A. polyfolia "(" anemne, es f >. ! A. nemorosa, >. % A. ranunculoides, >. A. narcissiflora "/"" anisantha, ae f >. A. tectorum "/? ansum, i n >. $ A. vulgare "^#`? Citrus sinensis ""#/_ aralia, ae f >. A. elata, >. % A. mandschurica ""|/? arachis, dis f >. $, ! $ # A. hypogaea ', ^/'#"? Arecidae, rum f (. &'! Palmidae ) "(/_ armeria, ae f >. A. pocutica, >. A. maritima "/" arnca, ae f >. A. montana "("\< aromatcus, a, um 312
" arum, i n "/_ aronia, ae f >., ! ! A. melanocarpa " cynra, ae f >. , ! C. cardunculus, >. , ! " C. scolymus |/(/, #"? ArchimycUtes, um m ?(/, #"? AscomycUtes, um m "?|/" ascochyta, ae f >. ! A. betae, >. # A. pisi, >. A. onobrychidis, >. A. phaseolorum, >. A. linicola "?^""{=? aspargus, i m "?^/'?" aspidistra, ae f >. A. elatior "?^#/=( asplenium, i n >. A. trichomanes, >. A. rutamuraria, >. A. septentrionale, >. A. scolopendrium, >. A. adiantum-nigrum ?', ^/'#"? Asteridae, rum f "?"{"# astraglus, i m >. A. danicus, >. A. borysthenicus, >. , ! # A. cicer, >. A. glycyphyllus, >. 6 A. dasianthus "?#`~" astilbe, es f >. H A. davidii "?'#/" asphodelne, es f >. % A. lutea, >. A. taurica, >. A. tenuior "#"?< bombycnus, a, um ~" gossypium, i n I. ’ G. arboreum, I. $, ! 6 G. hirsutum, I. ’ G. herbaceum ~"{"- multi-, pluri- ( .), poly- (.) ~"{"/< multiflrus, a, um; polyanthmus, a, um ~"{"#?< polyphyllus, a, um ~"{""?/< polyspermus, a, um ~"{"/}" polypodium, i n I. $, ! P. vulgare, I. P. serratum ~"{"^#?< polypetlus, a, um 313
~"{"^#/'< polycarpus, a, um ~"{"/\< perennis, e ~"{"_' polystichum, i n I. P. angulare, I. P. lobatum, I. P. lonchitis ~"{"\< polyandrus, a, um ~"{ ledum, i n I. $ L. palustre ~"{< uliginsus, a, um ~"{_< cruentus, a, um ~"'" bergenia, ae f I. B. crassifolia "'/(/, #"? BasidiomycUtes, um m ~"#/ ocmum, i n; basilcum, i n I. $, ! O. basilicum, I. O. gratissimum "#"}" ?/< Solanum melongena ~""` huperzia, ae f ~"~"? berbris, dis f I. $ B. vulgaris, I. B. iliensis, I. # B. orientalis ~"?< varius, a, um "//, '" Apocynaceae, rum f ~"/ vinca, ae f I. V. minor, I. ’ V. hebacea ~"|" phellodendron, i n ~"|"?< velutnus, a, um ~"" Ipomaea batatas ~"|(\"?< fimbritus, a, um ~"" cucumerarium, i n ~'}#" apis, is f ~{/_ begonia, ae f ~#?< aphyllus, a, um ~?< inermis, e ~^#?< apetlus, a, um ~ athyrium, i n ~("/_ beckmannia, ae f I. $ B. eruciformis, I. # B. syziachne ~#"'" belladonna, ae f ~#"#/_ bellevalia, ae f I. B. sarmatica
314
~" betla, ae f I. ! B. verrucosa, I. B. ermanii, I. ' B. fruticosa, I. B. maximowicziana, I. $ B. humilis, I. B. pendula, I. # B. pubescens ~" convolvlus, i m I. C. arvensis, I. C. scammonia ~" Sorbus torminlis ~? Ulmus caprinifolia ~#` gymnadenia, ae f I. G. conopsea ~\" ligustrum, i n I. $ L. vulgare, I. L. japonicum ~/~ ( ) faba, ae f I. F. bona ~/~ ( ) legmen, nis n ~/#< albus, a, um ~/#< {~, ~ bolUtus, i m I. B. edulis, I. B. calopus ~/#" sciurus, i m ~/#- albi- ( .); leuc(o)- (.) ~/#=? nardus, i f I. N. stricta ~/#/ parnassia, ae f I. ! P. palustris ~/#/< albiflrus, a, um; leucanthus, a, um ~/#"?/< leucospermus, a, um ~/#^#/'< leucocarpus, a, um ~/#?/}< canddus, a, um ~/#/ leucojum, i n I. L. vernum, I. L. aestivum ~/#="< albdus, a, um; albcans, antis; dealbtus, a, um; candens, entis; exalbdus, a, um ~/" biota, ae f I. # B. orientalis ~#"{'< noblis, e ~#" hyoscymus, i m D. ! H. pallidus, D. H. niger ~#/'" ^{"" Amanta phalloides ~#/'< palldus, a, um ~#/" phyllotreta, ae f ~#?=\< lucdus, a, um; nitdus, a, um; splendens, entis 315
~~/ menyanthes, is f I. M. trifoliata ~~< leguminsus, a, um ~/, '" Fabaceae, rum f; Leguminosae, rum f ~~\= Amygdalus nana #"?/, "~ '#~/, ^/''" Hydrocotyloideae, rum f ~#{# conium, i n I. . maculatum ~#< paluster, stris, stre ~ pinUtum, i n ~'"\"?< verrucsus, a, um ~'"< barbtus, a, um ~'"\ bothriochloa, ae f (bothriochloS, es f) I. $ B. ischaemum, I. $ B. caucasica ~?< sulctus, a, um ~/ heracleum, i n ~"/" botanca, ae f (botance, es f) ~"/\< botancus, a, um ~< pineticolus, a, um ~"} amorpha, ae f ~"'=" bulbocodium, i n I. $ B. versicolor $/ (|, ^/'#"? Bryidae, rum f ~/_ bryonia, ae f I. ! B. alba, I. B. dioica ~"?`< britanncus, a, um ~(=? bromus, i m I. B. scoparius, I. % B. secalinus, I. B. commutans, I. ’ B. mollis, I. B. arvensis, I. $ B. squarrosus ~=" napus, i m I. Brassica napus var. esulenta ~=`" gemma, ae f ~=`?< gemmifer, fra, frum ~=?#" evonmus (euonmus), i f I. !# E. velutina, I. ! E. verrucosa, I. E. europaea, I. E. nana =?#/, ^_' Celastrles, ium f =?#/, '" Celastraceae, rum f ~=?_ Vaccinium vitis idaea ~={#" caerefolium, i n 316
~='_ carduus, i m I. C. nutans ~=" sambcus, i f I. ’ S. ebulus, I. S. racemosa, I. S. nigra ~= syringa, ae f I. $ S. vulgaris, I. S. persica, I. S. reticulata, I. S. josikaea ~= fagus, i f I. F. silvatica, I. # F. orientalis ~=_ betonca, ae f I. B. officinalis ~=?`< bucovinensis, e ~=#"'< clavtus, a, um ~=#`~" tuber, ris n ~=#`~?< tubersus, a, um; bulbsus, a, um ~='= gymnocldus, i f ~="\ allysum, i n I. A. tortuosum, I. A. minutum, I. A. campestre, I. A. desertorum, I. 6 A. hirsutum ~=< fuscus, a, um ~== meliltus, i m I. ! M. albus, M. altissimus :. %($#, I. M. officinalis ~=_ beta, ae f I. ! B. perennis, I. ! B. vulgaris var. alba, I. $ B. vulgaris, I. B. vulgaris var. esculenta, I. B. vulgaris var. cicla, I. B. vulgaris var. altissima ~=_< betaceus, a, um ~=’_ mala herba; herba nocens (noxia); planta nocens (noxia); planta segetlis ( ,(!%< >&$!%) ~=` chaerophyllum, i n I. !! Ch. bulbsus, I. C
Ch. prescottii ~= sum, esse ~= alabastrum, i n
in ($ Acc., Abl.) "<'" istis, dis f . I. emarginata, . I. tinctoria, . I. campestris, . I. praecox, . ! I. costata 317
"#/"" valerina, ae f . ! V. nitida, . ! V. palustris, . V. excelsa, . V. officinalis, . V. stolonifera, . V. rossica, . V. ucrainica "/#` vanilla, ae f . V. planifolia "^_< calcareus, a, um "\ asclepias, adis f . A. syriaca '(}< ursnus, a, um #< magnus, a, um; major, ius (compar. magnus); maxmus, a, um (superl. magnus); grandis, e; amplus, a, um #- grandi-, magni- ( .); macr(o)-, mega-, megal(o)- (.) #/< grandiflrus, a, um ##?< macrophyllus, a, um #^#/'< macrocarpus, a, um ~" salix, cis f . ! S. alba, . , ! 6" S. acutifolia, . 6 S. aurita, . $ S. caprea, . S. fragilis, . S. cinerea, . S. viminalis, . S. purpurea, . $ S. rosmarinifolia, . S. reticulata, . ’ S. herbacea, . S. myrtilloides, . S. triandra ~/##_ lysimachia, ae f . $ L. vulgaris, . L. numullaria ? callna, ae f . $ C. vulgaris ?/, '" Ericaceae, rum f ?//, ^_' Ericles, ium f /" veronca, ae f . V. didyma, . ! V. chamaedris, . V. arvensis, . V. incana, . V. spicata, . 6 V. teucrium ?" ver, veris n ?/" majanthemum, i n . M. bifolium ?_< vernus, a, um; vernlis, e \/ hespris, dis f . # H. pycnotricha, . $6 H. suaveolens, . H. tristis, . ! H. sibirica ' ( ) species, ei f (\"?< emargintus, a, um 318
#\"?< furctus, a, um {"' vitis, is f . V. amurensis, . V. silvestris, . <$! V. labrusca, . %, ! V. vinifera {"'"? viticultra, ae f =" colo, re ?< altus, a, um; eltus, a, um; excelsus, a, um; procUrus, a, um < volublis, e _ cersus, i f . $ $ C. glandulosa, . $ C. vulgaris, . ' C. fruticosa, . ! , ! C. mahaleb, . C. tomentosa, . C. incana, . C. erythrocarpa, . C. japonica /?{ avUna, ae f . $ A. fatua, . A. ludoviciana, . ! A. cultiformis, . , ! A. sterilis /?` helictotrichon, i n . H. alpinum, . H. tauricum, . H. pratense, . ! H. planiculme, . # H. pubescens, . $ ! H. versicolor, . H. schellianum /?_" emberiza, ae f /''/# divisio, onis f /'|#< reclintus, a, um; reflexus, a, um /"/`< byzantnus, a, um /#`|" alnus, i f . A. glutinosa, . A. incana /< scoparius, a, um /\ corolla, ae f /?"/_ viscaria, ae f . V. alpina, . $ V. viscosa /|"#" anthercum, i n . A. ramosum /\#< sempervirens, entis lupus, i m _" Lactarius torminsus \ /# comrum, i n . . ! C. palustre \/ _{' daphne, es f . . $ D. mezereum, . . # D. cneorum
319
\ orobanche, es f . 6 O. cumana, . % O. lutea, . O. ramosa {?< flammlus, a, um '- aqu(i)- ( .); hydro- (.) '#~< hydrophlus, a, um '/?` alga, ae f '_< aquatcus, a, um '_< {/| trapa, ae f . . " T. natans '_< ^` hydropiper, ris n '_< |/ rorippa, ae f . #. R. anceps, . #. $ R. amphibia, . #. R. brachycarpa, . #. R. silvestris #?`< volhynensis, e # anchsa, ae f . A. italica, . A. officinalis #{< humdus, a, um #'=" bupleurum, i n B. multinerve . B"E&$%, . $ B. aureum, . B. rotundifolium, . ' B. fruticosum #{#~< hygrophlus, a, um #?< fibrsus, a, um #??< pilsus, a, um; capilltus, a, um #?< panicultus, a, um #` panicla, ae f #|"< villsus, a, um; comsus, a, um #" centaurea, ae f . C. borysthenica, . " C. calcitrapa, . C. jacea, . C. scabiosa, . C. cyanus, . C. sumensis ` actea, ae f . A. spicata _\ paris, dis f . . $ P. quadrifolia ?/_ myrca, ae f . M. cerifera, . $, ! ! M. gale, . M. tomentosa ?`(- oct(o)- ( ., . ) ?`(#?< octophyllus, a, um ?`(^#?< octopetlus, a, um 320
?`(\< octandrus, a, um =}"\" ophioglossum, i n . $ O. vulgatum =#="< nodsus, a, um =`- angusti- ( .); steno- (.) =`#?< angustifolius, a, um; stenophyllus, a, um =#`^/_ vulpia, ae f . ! V. bromoides, . V. ciliata, . 6 # V. myurus ="< aurtus, a, um \ doceo, Ure; studeo, Ure ’_/#` coronilla, ae f . ! C. varia, . C. elegans ’_ ulmus, i f . U. laevis, . , ! 6 U. glabra, . ! , ! ! U. carpinifolia, . , ! U. densa, . U. elliptica, . U. suberosa {"'\" ~=#`" muscri, n (.) . . M. botryoides, . . $!, ! M. neglectum, . . M. pocutica {"'\ filipendla, ae f . $ F. vulgaris, . ’$ F. ulmaria, . F. purpurea {"<< nemorsus, a, um; nemorlis, e {"#_ contarinia, ae f {"#/?{" galinsga, ae f . ! G. parviflora "("(#/', ^/'#"? Hamamelididae, rum f {"("(#/? hamamelis, dis f . , ! # H. virginiana {"~= cucurbta, ae f . . maxima, . $ C. pepo, . C. moschata {"'/_ gardenia, ae f . % G. jasminoides {"< ( ) pulcher, chra, chrum; formsus, a, um; specisus, a, um; <H# bonus, a, um "?(/, #"? GasteromycUtes, um m
321
{'" dianthus, i m . I !6 D. borbasii, . ! , ! D. barbatus, . D. deltoides, . 6 D. superbus, . D. hypanicus, . , ! D. caryophyllus ''/, ^/'#"? Caryophyllidae, rum f '//, ^_' Caryophyllles, ium f '\/, '" Caryophyllaceae, rum f {#/^ heliotropium, i n . H. peruvianum {"` geranium, i n . ! G. palustre, . - G. sanguineum, . G. silvatica, . G. pratense, . G. pusilla, . G. maculatum, . A ! G. robertianum {("?`< germancus, a, um {"" berteroa, ae f . B. incana {/" hyacinthus, i m {/~/?=? hybiscus, i m . ! H. hybridus, . , ! H. cannabinus, . H. syriacus, . H. trionum {/~' hybrda, ae f {/~'< hybrdus, a, um {/{/ ( , # $ %) hygrophton, i n {/#" ramus, i m {/##_?< ramsus, a, um {/(?^(/=( gymnospermium, i n . G. odessanum {/< amrus, a, um {/- (.) picro{/{/< picrococcus, a, um {/"" aesclus, i f . Ae. octandra, . $ Ae. hippocastanum, . Ae. pavia /""/, '" Hippocastanaceae, rum f {/^#/'< picrocarpus, a, um {/?`< montnus, a, um {/\" polygnum, i n . !$ , ! P. convolvulus, . $, ! 6 . bistorta, . , ! P. hydropiper
322
{/\_ sinpis, is f, brassca, ae f . ! S. alba, . S. arvensis, . B. nigra, . B. juncea {#"'/#=? gladilus, i m . G. grandiflorus, . G. primulinus, . G. imbricatus {#"'< laevis, e {#'\/_ gleditschia, ae f . " G. triacanthos {#\ nuphar, aris n . % N. luteum {#/' crataegus, i f . - C. sanguinea, . C. monogyna, . # C. orientalis, . C. ucrainica, . ’ C. pentangyna {#(#" glomerella, ae f . G. cingulata {#=|" ^" lamium, i n . . ! L. album, . . L. maculatum, . . ! ! L. amplexicaule {/'/" neottia, ae f . $ N. nidus-avis {< coprnus, i m . ! C. commatus, . C. micaceus, . C. atramentarius {=\< flexlis, e { dico, re {#< nudus, a, um; glaber, bra, brum {#- glabri-, nudi- ( .); gymno- (.) {#" (
) capitlum, i n {#\"?? cephalotxus, i f . Q . fortunei {#< nudigranulsus, a, um {#/< glabriflrus, a, um {#< gymnorrhzus, a, um {#?~#< nudicaulis, e {#"?/< gymnospermus, a, um #"?//, /''/# Pinophta, rum n; Gymnospermae, rum f {#=~< caeruleus, a, um (coeruleus, a, um) {" mons, montis m {'" Viburnum lantana
323
{/ adnis, dis f . A. vernalis, . A. aestivalis, . A. autumnalis {/| juglans, glandis f . , ! Ju. regia, . % Ju. mandshurica, . Ju. cinerea, . Ju. nigra {/| ( ) nux, nucis f {~` passer, is m {~" sorbus, i f . S. graeca, . S. dualis, . 6 S. domestica, . $ S. aucuparia, . S. taurica, . S. scandica, . S. melanocarpa {~ sorbaria, ae f . ! S. sorbifolia {'/< oleraceus, a, um {| pisum, i n; cicer, is n . ! P. abyssinicum, . ! P. formosum, . P. elatius, . $ P. humile, . ("6) P. arvense, . P. sativum, . -% P. fulvum { vicia, ae f . # V. villosa, . $ V. angustifolia, . 6 V. cracca, . V. sativa, . $ V. ervilia, . V. tetrasperma {/_ hydrangea, ae f . H. macrophylla, . H. panicula {?< ( ) actus, a, um; mucrontus, a, um; cuspidtus, a, um; ( ) acer, acris, acre {?_ aspergo, nis f . A. procumbens {?- acuti- ( .); oxy- (.) {?#?< acutifolius, a, um {?^#/'< oxycarpus, a, um {"~ carpnus, i f . $ C. betulus, . #, ! ! C. orientalis {"~#` erodium, i n . $ E. cicutarium {"/#" geum, i n . G. urbanum, . G. rivale, . - G. coccineum {"" punca, ae f . $ P. granatum {"/< graphium, i n 324
{~/ cynosrus, i m . $ C. cristatus, . " C. echinatus {~/\"?< cristtus, a, um; pectintus, a, um {`< graecus, a, um {\" fagopyrum, i n . F. esculentum (F. sagittatum), . F. tataricum \/, '" Polygonaceae, rum f \//, ^_' Polygonles, ium f {~ fungus, i m {~- lepita, ae f . L. procera, . 6 - L. brunneoincarnata, . - L. helveola =, _' Rodentia { capsella, ae f . $ C. bursa-pastoris, . # . orientalis { botrys, ys f {^'/~< botryoideus, a, um {_" botrychium, i n . , ! "- B. lunaria {=" pyrus, i f . ! P. salicifolia, . 6 P. domestica, . $ P. communis, . P. cajon, . P. elaeagrifolia, . A P. raddeana, . P. nivalis {="" pyrla, ae f . P. rotundifolia, . P. minor, . P. media {_?_ dactlis, dis f . ! 6"! D. polygama, . $! D. glomerata, . D. coronifera, . $ D. dispersa, . % D. striiformis {=~", = daedalea, ae f; phellnus, i m =~//, ^/''" Lamioideae, rum f =~//, ^_' Lamiles, ium f =~//, '" Lamiaceae, rum f; Labiatae, rum f {=?(` arbis, is f . 6 A. auriculata, . A. pendula, . % A. turrita, . 6 A. hirsuta {=?< densus, a, um {=?- densi- ( .) {=?#?< densifolius, a, um {=?_ eragrostis, dis f . E. pilosa, . $6 E. suaveolens, . E. poaeoides 325
{=?_\< ansernus, a, um
'- bi- ( .); di- (.) ''#`< dicotyledoneus, a, um
'#`/, #"? Dicotylednes, um f; Magnoliopsda, rum n ''(< diocus, a, um '#/< biclor, ris '#?< distachyus, a, um
#/, _' Diptera '#?< bifolius, a, um '"?/< dispermus, a, um '/\< biennis, e '{< bicornis, e ''/#`< biparttus, a, um '_'< distichus, a, um '/_ deutzia, ae f H. 6 D. scabra '’_- novem- ( .), ennea- (.) '"< decoratvus, a, um '#`//< delphinium, i n H. D. elatum, H. D. cuneatum, H. $' D. fissum, H. D. intermedium, H. # D. nacladense, H. - D. puniceum ''"(" dendranthma, tis n H. , ! ! D. indicum, H. 6 , ! D. morifolium '< lignifer, fera, ferum '/< achillea, ae f H. ! A. micrantha, H. $ A. millefolium, H. % $ A. submillefolium, H. A. tenuifolia, H. A. ptarmica ' arbor, ris f ' arbuscla, ae f '’_?< arborescens, entis; arboreus, a, um '" Caragana frutex ' cornus, i f H. %, ! $ C. mas '}' palirus, i f H. $ P. spina-christi 326
'?< caespitsus, a, um '?="</_ descurainia, ae f '?_- decem- ( .); dec(a)- (.) '?_/< decemflrus, a, um '?_^#?< decapetlus, a, um '}= corchorus, i m H. C. olitorius, H. C. capsularis '" verbascum, i n H. %, ! % # V. thapsus, H. V. speciosum, H. V. phlomoides, H. V. densiflorum, H. # V. orientale, H. V. blattaris, H. V. phoeniceum, H. V. nigrum '< mirablis, e '< {"' partenocissus, a, um H. . ’ P. quinquefolia, H. . P. tricuspidata '?#< spontaneus, a, um
#/', ^/'#"? Dilleniidae, rum f '(\"?-?/< fumsus, a, um '_ melo, nis m H. M. sativus (Cucumis melo) '^#'/_ diplodia, ae f '" dicentra, ae f H. D. spectabilis '\" arbor pomifera silvestris '/~" nemus, ris n '/~< nemorsus, a, um '/$/#" diervilla, ae f H. D. sessilifolia '//?/_ dyonisia, ae f '/` rhinanthus, i m H. Rh. major ' campanla, ae f H. C. alpina, H. C. carpatica, H. C. persicifolia, H. C. rapunculus, H. $ C. patula, H. C. media, H. C. glomerata, H. 6 C. latifolia '/^?`< borysthencus, a, um '{"?< oblongus, a, um '{< longus, a, um '{- longi- ( .); dolich(o)- (.) '{{/##_?< longiramsus, a, um 327
'{#?< longifolius, a, um '{? curculio, onis m; phytonomus, i m; tychius, i m; sitophilus, i '{^#/'< dolichocarpus, a, um '("/< domestcus, a, um '`< donetzcus, a, um ' lycoperdon, i n H. L. perlatum '/"'" dryas, dis f H. " D. octopetala '/~< parvus, a, um; minutus, a, um '/~- parvi- ( .); micr(o)- (.) '/~/< parviflrus, a, um; micranthus, a, um '/~#?< microphyllus, a, um; parvifolius, a, um '/~^#/'< microcarpus, a, um '/^? dryoptris, dis f H. ! D. thelypteris, H. D. oreopteris, H. ! D. cristata, H. D. spinulosa, H. , ! D. filix-mas '/ genista, i f H. G. tinctoria, H. G. sagittalis, H. - G. tetragona '=~ quercus, us f H. ! Qu. palustris, H. Qu. macranthera, H. $ Qu. robur, H. ’ Qu. ilex, H. 6 Qu. castaneifolia, H. # Qu. pubescens, H. Qu. petraea '=~#`< coriarius, a, um '=~< quercnus, a, um '=~ BolUtus lurdus '={^'/~< arcutus, a, um '=' angelca, ae f H. A. archangelica, H. A. silvestris '=(" datra, ae f H. $ D. stramonium '=/_ duschekia, ae f H. $ D. viridis '_{#` archangelca, ae f H. A. officinalis
328
, /_ evernia, ae f . E. prunastri "#/^ eucalyptus, i f . Eu. globulus, . $ Eu. viminalis, . $ Eu. cinerea '#` leontopodium, i n . L. alpinum ~"'/< exobasidium, i n #"/_ elettaria, ae f . E. major, . E. cardamon #/(=? elymus, i m #/^\< elliptcus, a, um '(/\< endemcus, a, um '/_ endothia, ae f " oenothUra, ae f . Oe. biennis, . D Oe. lamarckiana #(" entoloma, tis n . E. clypeatum (= eremurus, i m . E. tauricus, . E. robustus, . $ E. spectabilis " erysiphe, es f /" erca, ae f . ’ E. arborea, . $ E. scoparia, . # E. tetralix =" erca, ae f . E. sativa ?^" onobrychis, dis f . O. vicifolia, . $$ O. transcaucasica, . ' O. arenaria, . O. sativa, . O. petraea, . O. gracilis ?"{ Artemisia dracunculus = ( , ' # $ " ! " " ) planta eutrophca '" ephedra, ae f . E. distachya, . # ' E. equisetina |/"_ echinacea, ae f #`/_ eschscholcia, ae f . E. californica $^`< europaeus, a, um 329
}"~= hydrochris, tis f . $ H. morsus-ranae }"< alauda, ae f; lullula, ae f }"#< urens, entis }"` sarothamnus, i m . S. scoparius }"?( jasmnum, i n . Ja. nudiflorum, . ' Ja. fruticans, . Ja. officinale }=|" cardamne, es f . !! C. bulbifera, . C. amara, . ! C. parviflora, . $! C. dentata, . C. pratensis, . C. impatiens }/? symphtum, i n . !! S. tuberosum, . $ S. caucasicum, . S. officinalis, . 6 S. asperum }#="< nervsus, a, um } vivo, re (#?/, '" Caprifoliaceae, rum f }(#?` lonicUra, ae f . ! L. caerulea, . L. edulis, . $ L. caprifolia, . # L. xylosteum, . L. tatarica, . L. nigra } habito, re (6 ) }_ agropyron (agropyrum), i n . ! , ! 6 A. cristatum, . A. fragile, . A. desertorum, . # A. dazyanthum, . A. imbricatum } secle, is n . S. vavilovii, . S. montanum, . S. silvestre, . J S. kuprijanovii, . S. cereale }` ranunclus, i m . ! R. polyanthemus, . ! R. lateralis, . R. flammulus, . $ R. auricomus, . R. illyricus, . R. acer, . R. sceleratus, . $ R. repens, . R. pedatus, . 6 R. lanuginosus, . $ R. lingua }< luteus, a, um; flavus, a, um }- lutei-, flavi- ( .); xanth(o)-, ochr(o)- (.) }-~/#< ochroleucus, a, um 330
}{"_\< auranticus, a, um }/< flaviflrus, a, um; ochranthus, a, um }^#/'< xanthocarpus, a, um }/##_ senecio, nis m . S. erucifolius }="< flavescens, entis; flavdus, a, um; luteolus, a, um; xanthellus, a, um }= erysmum, i n . $ E. cuspidatum, . $ E. aureum, . E. cretaceum, . E. cheiranthoides, . E. silvaticum, . E. strictum, . $ E. diffusum, . $ E. repandum, . E. canescens, . E. durum }__ chrysosplenium, i n . Ch. alternifolium }#~\"?< sulctus, a, um }#='` glans, glandis f }?< rigdus, a, um }}" dahlia, ae f . D. pinnata, . 6# D. coccinea }?/ rhamnus, i f . Rh. imeretina, . Rh. tinctoria, . Rh. cathartica =</, _' Ruminantia }="#" oxycoccus, i m . ! O. palustris, . ! O. microcarpa, . " O. quadripetalus & "/<" (
) cincinnus, i m "{=< involtus, a, um "$` lepus, oris m "<{=~ lagochilus, i m F. ’ L. inebrians "("|" echinopanax, cis m "^"< odortus, a, um; suavelens, entis; fragrans, antis "=~\"?< crentus, a, um "|/'< occidentlis, e ~" lego, re ?< flexusus, a, um \"<< vulgris, e; commnis, e; trivilis, e 331
/~/< hypercum, i n F. H. montanum, F. $ H. perforatum, F. H. elegans, F. H. quadrangulum, F. 6 H. hirsutum #< virdis, e #="< virens, entis; virescens, entis; viridulus, a, um #\= galeobdlon, i n F. % G. luteum #`" zelcova, ae f F. ! Z. carpinifolia (#<" sorex, icis m (#_< {/| Arachis hypogaea granum, i n ' bruchus, i m &{(/, #"? ZygomycUtes, um m "/_ zizania, ae f F. Z. aquatica, F. 6 Z. latifolia (< hiemlis, e /"` cytsus, i m F. ! C. albus, F. F C. Zingeri, F. C. ruthenicus /\ gagea, ae f F. % G. lutea, F. $ G. pusilla /\ stellaria, ae f F. S. nemorum, F. $ S. graminea, F. S. holostea, F. S. media #" gramen, nis n #"< gramineus, a, um; gramnis, e "/, '" Gramineae, rum f; Poaceae, rum f (="< rugsus, a, um ( morchella, ae f F. M. esculenta, F. M. conica " scio, re / epilobium, i n F. $ E. angustifolium, F. ! E. parviflorum, F. 6 E. hirsutum =# #` polytrichum, i n F. . $ P. commune, F. . P. piliferum, F. . P. juniperinum =# / Coronaria flos-cucli =#` orchis, dis f F. O. maculata, F. O. morio, F. Q O. fuchsii, F. O. mascula, F. 6 O. militaris 332
=#/ ?#` listera, ae f F. . L. cordata, F. . L. ovata =#/ \\ cypripedium, i n F. . C. macranthon, F. . % C. calceolus #< ' laburnum, i n F. . $ L. anagyroides #?< aureus, a, um #~' chrysopgon, onis m D. ?$%# Ch. gryllus #?_\ centaurium, i n F. C. pulchellum, F. $ C. erythrea (C. vulgare), F. C. minus #= solidgo, nis f F. $ S. virgaurea, F. S. canadensis umbella, ae f &//, ^_' Apiles, ium f &\/, '" Umbellifrae, rum f (. *&*%! Apiaceae) =~_ dentaria, ae f F. !! D. bulbifera, F. $ $ D. glandulosa, F. ’ D. quinquefolia =~\"?< denttus, a, um i et /"-\"< chamenerium (chamenerion), i n <.-. $ Ch. angustifolium /'`< idaeus, a, um /'/`< indcus, a, um /} Ficus carica / inontus, i m /~ inocybe, es f <. I. fastigiata, <. C I. patouillardii /{" amelanchier, i f <. A. canadensis, <. A. spicata, <. A. rotundifolia, <. A. ovalia /}"< ferrugineus, a, um /}"-\< rubiginsus, a, um /?#"'?`< islandcus, a, um /?^"?`< hispancus, a, um
333
/??^ hysspus, i m <. H. cretaceus, <. H. officinalis /"#/`< italcus, a, um '< acer, acris, acre }" erinaceus, i m }"\" {#/" spargamium, i n . . ! S. polyedrum, . . S. minimum, . . S. neglectum, . . S. simplex } sarcdon, i n . S. imbricatum ?/< esculentus, a, um; edlis, e; cibarius, a, um "~"\ Cucurbita pepo var. giraumontia ""`< caucascus, a, um "= citrullus, i m J. $ C. lanatus, J. C. colocynthis, J. C. colocynthoides "#"| kalanchoS, es f J. I K. blossfeldiana, J. K. longiflora, J. K. pinnata, J. K. tomentosa "#"\ malva, ae f J. $! M. neglecta, J. M. pusilla "#{" 1 (C ) Potentilla erecta "#{" 2 alpinia, ae f "#" viburnum, i n J. $V. tinus, J. $ V. opulus, J. , ! V. lantana "#/?{/_ calystegia, ae f J. C. sepium, J. C. soldanella "#}_ caltha, ae f J. ! C. palustris "(" zostera, ae f ""'?`< canadensis, e """ "" phalris, dis f J. . Ph. minor, J. . % Ph. canariensis
334
"" canna, ae f J. C. indica, J. C. hortensis "^? cappris, is f J. ’ C. herbacea, J. " C. spinosa "^=?" brassca, ae f J. ! B. oleracea var. capitata f. alba, J. !" B. oleracea var. gemmifera, J. B. oleracea, J. ! B. oleracea var. gongylodes, J. B. oleracea var. acephala, J. B. oleracea var. sabauda, J. B. oleracea var. botrytys svar. cauliflora, J. B. oleracea var. capitata f. rubra "^=?_/, '" Brassicaceae, rum f (. *("?%!"! Crucifrae) ""{"" caragna, ae f J. ’ , ! % C. arborescens, J. ' , ! $ C. frutex ""? celtis, is f J. C. glabrata, J. $# C. occidentalis, J. $ C. caucasica "^"?`< carpatcus, a, um "^#_ Solanum tuberosum "?/_ cassia, ae f J. $ C. angustifolia, J. C. acutifolia "" crambe, es f J. ! C. abyssinica, J. J . kotchiana, J. C. maritima, J. C. tatarica "\"< capittus, a, um "" castanea, ae f J. , ! C. sativa "?_ oxlis, dis f J. $ O. acetosella, J. O. stricta "?#_ phaselus, i m J. $ Ph. vulgaris, J. Ph. coccineus /" flos, floris m -/< -flrus, a, um ( .); -anthus, a, um (-anthmos, on) (.) /#} torus, i m //}" pedicellus, i m /? pedunclus, i m /?< florfer, fra, frum; anthophrus, a, um #/_ koeleria, ae f J. ! K. splendens, J. ! K. cristata, J. . lobata, J. K. moldavica, J. K. sabuletorum, J. K. polonica, J. $ K. glauca, J. K. gracilis 335
' cedrus, i f J. C. deodara, J. C. libani '< cember, bra, brum #` caerefolium, i n _{ botrys, yis f # cornus, i f #` cotoneaster, eri f J. ! C. multiflorus, J. ! C. lucida, J. C. taurica, J. C. integerrima, J. C. melanocarpus ^"? cupressus, us f J. $ C. sempervirens ^` koeleria, ae f ?#< acetsus, a, um "`" _'" Hybiscus rosa-sinensis "`< chinensis, e; sinensis, e "`< _? Ailanthus altissima ^'/~< racemsus, a, um _ racUmus, i m alopecrus, i n D. A. alpinus, D. A. mucronatus, J. $# A. laguriformis, J. A. geniculatus, D. A. pratensis, J. 6# A. myosuroides, J. # A. vaginatus, D. A. arundinaceus, J. A. aequalis, D. A. apiatus _ polygla, ae f J. P. amarella, J. $ P. vulgaris, J. ! P. sibirica, J. P. tenuifolia, J. ! P. comosa /#`^'/~< anulris, e; anultus, a, um; anuliformis, e /#"< carintus, a, um /?`< \"? alliaria, ae f J. . A. officinalis, J. . 6 A. petiolata /?\" putmen, nis n /?_" drupa, ae f #"/^? claviceps, tis f J. " C. paspali, J. C. purpurea #"'/_ cladonia, ae f J. C. alpestris, J. $ C. stellaris, J. C. arbuscula, J. C. rangiferina, J. C. digitata #"'?^/< cladosporium, i n #"? classis, is f #<< glutinsus, a, um; viscsus, a, um 336
# acer, ris n J. !# , ! A. velutinum, J. $, ! A. platanoides, J. , ! A. campestre, J. c% , ! A. pseudoplatanus, J. A. tataricum, J. A. saccharinum, J. A. negundo #< acernus, a, um #( cleome, es f J. C. speciosa, J. # C. ornithopodioides (C. ariana) #" clethra, ae f J. # C. alnifolia, J. C. acuminata, J. ’ C. arborea #^{/ cimicifga, ae f J. " C. foetida #^'/~< cunetus, a, um #\-"" Botrychium lunaria ( carum, i n J. $ C. carvi #" stipa, ae f J. S. capillata, J. % S. paradoxa, J. S. longifolia, J. D S. lessingiana, J. S. pennata, J. # S. dasyphylla, J. S. ucrainica #`/ tragopgon, onis m J. T. major, J. T. borysthenicus, J. T. ucrainicus #_ galega, ae f _\< capreus, a, um (/? coccomyces, etis m #|/< colletotrichium, i #/ ( ) tribus, us f #/\"?< genicultus, a, um #/ color, ris m #"'?`< }= Leptinotarsa decemlineata #? spica, ae f -#?< -spictus, a, um ( .), -stachyus, a, um (-stachys, yos) (.) #??< spictus, a, um #?_ leymus, i m J. L. ramosus, J. L. chinensis, J. L. racemosus, J. L. arenarius # colocynthis, dis f #\< spinsus, a, um; pungens, entis #\" spina, ae f 337
("|" insectum, i n ( scirpus, i m J. S. silvaticus, J. $ S. lacustris ( succsa, ae f S. ochroleuca . E%"-B!&#, S. pratensis . &# "#/_ convallaria, ae f J. $ C. majalis ^#/ cannbis, is f J. C. indica, J. C. sativa, J. C. ruderalis " trifolium, i n J. T. alpestre, J. ! T. hybridum, J. T. montanum, J. T. borysthenicum, J. $ T. aureum, J. T. pratense, J. $ T. repens, J. T. arvense, J. T. medium, J. T. elegans, J. T. dubium ^_ asrum, i n ^? coptis, coptdis f rhizma, tis n { rhizotrogus, i m ^#/' radix carnsa comestiblis ?< utlis, e \< brunneus, a, um \< cinnamomeus, a, um /"' coriandrum, i n J. C. sativum /` radix, cis f < subersus, a, um (< pabulris, e ~\" ( ) capsla, ae f #_ leucanthmum, i n J. L. maximum, J. $ L. vulgare < brevis, e - brevi- ( .); brachy- (.) /< breviflrus, a, um; brachyanthus, a, um ?~#< brevicaulis, e ?< obliquus, a, um ?_ festca, ae f J. F. amethystina, J. ! F. arientina, J. ! $ F. sulcata, J. $ F. valesiaca, J. F. gigantea, J. F. guestphalica, J. F. carpatica, J. F. cretacea, J. % F. supina, J. F. pratensis, J. F. picta, J. F. arundinaceae, J. # F. vaginata, J. 338
F. polessica, J. $ F. glauca, J. F. varia, J. # F. orientalis, J. F. duriuscula, J. F. rubra ?__ Rubus saxatilis _\" (’_" nepta, ae f J. . % N. cataria _\/ #"^ antennaria, ae f J. . A. dioica (
) calathidium, i n #"< comsus, a, um "^\"?< puncttus, a, um "?"" atrpa, ae f "?< pulcher, chra, chrum; formsus, a, um; specisus, a, um "?#`< tinctorius, a, um <'_< cretaceus, a, um "-\< sanguineus, a, um #?< cyrtophyllus, a, um (?`< taurcus, a, um |/< pusillus, a, um ?-?"#" Lepidium sativum /^ anUthum, i n J. # A. graveolens, J. ! A. involucratum / talpa, ae f =? crocus, i m " coma, ae f ^" urtca, ae f J. U. dioica, J. % U. urens |("#?< amylaceus, a, um ={#< rotundus, a, um ={#< sphaerococcus, a, um ={##?< rotundifolius, a, um =^" draba, ae f J. D. leiocarpa, J. ! D. nemorosa =" frangla, ae f J. , ! # F. alnus, J. F. rupestris ?"?"#/? xanthoxlis, dis f J. H X. dillenii, J. X. corniculata ?(/ ( , %
## %# $ #) xeromesophton, i n ?/ ( , ## $ ) xerophton, i n =/#` agrostemma, ae f 339
J. $ A. githago, J. A. linicola ==='" zea, zeae f J. $ Z. mays, J. $! ! Z. mays indentata, J. # Z. mays amylacea, J. # - Z. mays amyleo-saccharata, J. Z. mays indurata, J. $! ! Z. mays semidentata, J. Z. mays tunicata, J. $ Z. mays everta, J. Z. mays saccharata =#`~"~" taraxcum, i n J. $ T. vulgare, J. - $ T. kok-saghys, J. ! T. obliquum, J. , ! - $ T. hybernum, J. T. erythrospermum =#`=" planta culta ( 6 Plur.) !6 p-ae cucumerariae ! ! p-ae cultae leguminosae p-ae aetheriferae $ ! ! p-ae leguminosae cibariae $ p-ae cultae cereales (sativae) (%) p-ae cultae pabulares p-ae pratenses cultae p-ae oleraceae $ p-ae autumno satae (hiemales) p-ae oleiferae p-ae in termocepiis cultae p-ae pomaceae p-ae agrestes p-ae hortenses p-ae ad silonem idoneae p-ae in tepidariis cultae p-ae cultae bacciferae p-ae vere satae (aestivae) =#`=< cultus, a, um =#_?< globsus, a, um; spheroideus, a, um =\ calamagrostis, dis f J. $ C. epigeios, J. C. neglecta, J. % C. pseudoarundinacea, J. C. arundinacea, J. $ ! C. varia, J. , C. canescens =^"#`_ trollius, i m J. $ , ! T. asiaticus, J. T. europaeus, J. T. chinensis
340
=^" polygonatum, i n J. ! P. multiflorum, J. P. grandiflorum, J. $6 P. odoratum, J. P. officinale, J. 6 P. latifolium ="< salsla, ae f J. ’ S. herbacea, J. S. soda ==(" curcma, ae f J. C. domestica =_\" ?#/^" nonnla, ae f J. . $ N. pulla =_\/ \ anaglis, is f J. . ! A. caerulea, J. . A. arvensis =/}" brachypodium, i n J. B. silvaticum, J. B. pinnatum, J. B. rupestre =\_< crispus, a, um = frutex, cis m =< fruticsus, a, um; frutcans, antis #""'" lavandla, ae f D. $ L. angustifolia #""" lavatUra, ae f D. " L. thuringiaca #" laurus, i f D. ! L. nobilis #"_ laurocersus, i f D. L. officinalis #"{"/_ lagenaria, ae f D. $ L. siceraria #"'" cistus, i m D. C. ladaniferus, D. C. tauricus, D. 6 C. salvifolius #"? phytolacca, ae f D. Ph. americana (Ph. decandra) #"/#` cheiranthus, i m D. Ch. cheiri "(/', "~ =~/'/, ^/'#"? Lamiidae, rum f #"(< fraglis, e #"'< lanceoltus, a, um #"^" pterocarya, ae f D. P. fraxinifolia 341
#"?/" hirundo, inis f "?//, '" Asclepiadaceae, rum f #"?` vincetoxcum, i n D. V. hirundinaria #""_ nymphaea, ae f D. ! N. alba, D. ! % N. candida, D. ! N. coerulea, D. N. gigantea, D. N. lotus #"= lactca, ae f D. L. serriola, D. L. sativa, D. L. tatarica "=/, ^/''" Lactucoideae, rum f (. N>$%! Liguliflorae) #< matthila, ae f D. , ! M. bicornis, D. $ , ! ! M. incana, D. , ! M. annua #='" Allium ursnum #$/_ leersia, ae f D. , ! L. oryzoides #}"\< supnus, a, um; procumbens, entis ##" ciconia, ae f #_ leontice, es f D. L. odessana #^#`'/_ leopoldia, ae f D. L. tenuifolia, D. ! L. comosa #^|" acrus, i m D. $, ! ! A. calamus #^_ glyceria, ae f D. G. maxima, D. ! G. nemoralis, D. % G. nervata, D. G. arundinacea, D. " G. fluitans, D. G. plicata #( Citrus limon #( schizandra, ae f D. S. chinensis #^" tilia, ae f D. T. europaea, D. T. cordata, D. ! T. argentea, D. 6 T. platyphyllos #?\" cantharellus, i m D. % Clitocybe aurantiaca, D. %, ! % C. cibarius #?_ vulpes, is f #?|/? alopecrus, i n -#?< -folius, a, um ( .); -phyllus, a, um (-phyllos, on) (.) #?~#/" psylla, ae f 342
#? asplenium, i n #?' agelastica, ae f; melasoma, atis n #? folium, i n #?#? phyllostachys, dis f D. !! Ph. bambusoides #c=" dysaphis, idis f #?_< frondsus, a, um #"< lichen, nis n #/"?`< officinlis, e #/#< hemerocallis, dis f D. % H. lilioasphodelphus, D. H. minor, D. H. fulva /#/', ^/'#"? Liliidae, rum f #/#/_ lilium, i n D. ! L. candidum, D. L. speciosum, D. $ L. aureum, D. $ L. caucasica, D. L. regale, D. D! L. ledebourii, D. , ! L. martagon, D. L. tigrinum, D.
L. tenuifolium #/_ linnea, ae f D. L. borealis #/^'/~< lyrtus, a, um #/? silva, ae f #/?< silvester, stris, stre (sylvester, stris, stre); silvatcus, a, um (sylvatcus, a, um) #//< aestvus, a, um; aestivlis, e #/" corlus, i f D. , ! ! # C. maxima, D. , ! % # C. colurna, D. $ C. avellana, D. C. pontica #~'" chenopodium, i n D. ! Ch. album, D. $ Ch. serotinum, D. Ch. anthelminticum, D. Ch. rubrum #("(/` saxifrga, ae f D. ! S. hirculus, D. S. punctata #(/? clemtis, dis f (clematitis, dis f) D. C. vitalba, D. C. flammula, D. C. jakmanii, D. % C. pseudoflammula, D. C. recta, D. C. integrifolia #^"< lobtus, a, um #^=| arctium, i n D. A. lappa, D. A. minus #|" Vaccinium uliginosum 343
#={ pratum, i n #=?"< squamsus, a, um; squamarius, a, um #=?- squami- ( .), lepido-(.) =?#/, _' Lepidoptera #=?#?< squamifolius, a, um #=?^#/'< lepidocarpus, a, um #={" atrplex, cis f D. ! A. nitens, D. $ A. patula, D. A. hortensis, D.
A. tatarica #=\< pratensis, e #` linum, i n D. ! L. perenne, D. % L. flavum, D. $, ! L. usitatissimum, D. L. tenuifolium #` linaria, ae f D. $ L. bipartita, D. L. genistifolia, D. $ L. vulgaris, D. L. sabulosa, D. L. simplex, D. L. ruthenica, D. L. dulcis, D. L. euxina #~? levistcum, i n D. L. officinale #~" platanthUra, ae f D. , ! P. bifolia -#~< -phlus, a, um (.) #^ lupnus, i m D. ! L. polyphyllus, D. ! L. albus, D. $ L. angustifolius, D. % L. luteus #" medicgo, nis f D. M. minima, D. , ! M. varia, D. M. sativa, D. M. romanica, D. M. falcata, D. # M. lupulina, D. ' M. scutellata #_'` lotus, i m D. $ L. angustissimus, D. L. corniculatus, D. L. tenuis, D. L. ucrainicus
"{#/', ^/'#"? Magnoliidae, rum f ("{#/_ magnolia, ae f
. ! M. fuscata, . M. grandiflora, . M. macrophylla, . $ M. acuminata, . ! M. cobus, . M. obovata 344
("{/_ magonia, ae f
. ! M. aquifolium ("<" majorana, ae f
. M. hortensis (Origanum majorana) ("</ zinnia, ae f
. Z. elegans (" papver, ris n
. P. alpinum, . P. walpolei, . , ! P. rhoeas, . P. agremone, . P. bracteatum, . P. somniferum, . P. dubium, . # P. orientale ("?^/< macrosporium, i n ("#- pauci- ( .); oligo- (.) ("#/< pauciflrus, a, um; oliganthus, a, um ("##?< paucifolius, a, um ("#< parvus, a, um; minor, us (compar. parvus); minmus, a, um (superl. parvus), minutus, a, um ("#< ( siccisella, ae f
. . $ S. inflexa ("#" Rubus idaeus ("#`"< pictus, a, um ("'" Citrus unshiu (. reticulata) ("'/< migratorius, a, um ("`\}=?`< mandschurcus, a, um ("" asperla, ae f
. $6 A. odorata
"/, '" Rubiaceae, rum f ("(=< |= polyphilla, ae f (""/_ marchantia, ae f
. , ! $ M. polymorha ("?#" olea, ae f
. O. europaea ("?#" elaeagnus, i f
. $ E. angustifolia, . E. oxycarpa, . ! E. argentea ("?# suillus, i n
. $ S. luteus ("" orignum, i n (" habeo, Ure ("/#" matthila, ae f ("< opcus, a, um 345
("|" Nicotina rustca ("|< plenus, a, um ("\ glaucium, i n
. % G. flavum, . G. corniculatum, . G. tricolor ({" ( , ' # $ ' " ! " " ) planta megatrophca ('" "" holcus, i m
. . ’ H. mollis, . . 6 H. lanatus ('< melleus, a, um ('?< mellfer, fra, frum ('=" pulmonaria, ae f
. P. obscura, . P. officinalis (= ( , ' # $ " ! " " ) planta mesoeutrophca ({/{/ ( , %
$ # $ $ $ %) mesohygrophton, i n ( ( , ' # $ " ! " " ) planta mesotrophca (/ ( , %
$ # $ $ %) mesophton, i n (#/?" melissa, ae f
. M. officinalis ("?<_ metasequoia, ae f
. M. glyptostoboides (#{ apera, ae f
. A. longiseta, . $ A. spica-venti, . A. maritima ({'"#` amygdlus, i f
. $ A. communis, . $, ! A. nana (#"<\ eryngium, i n
. E. campestre, . E. planum (#`_" saponaria, ae f
. S. officinalis ( myrtus, i f
. $ M. communis (/< setaria, ae f
. $ S. viridis, . S. italica, . S. verticillata, . $ S. glauca (/?#" mycosphaerella, ae f
/?{"?(/, #"? MyxogasteromycUtes, um m 346
(/(" mimosa, ae f
. M. pudica (/ agromyza, ae f (/#< variablis, e; varius, a, um; commtans, antis (/?`< urbnus, a, um (/?_\ lunaria, ae f
. L. annua, . %" L. rediviva (/#_ agrostis, dis f
. ! A. alba, . A. graniticola, . A. gigantea,
. % ! A. pseudoalba, . $ A. stolonizans, . ! A. canina, . A. tenuis (/< mnium, i n
. M. punctatum, . # M. undulatum ({=/< robustus, a, um ('" larix, cis f
. L. decidua, . L. polonica, . ! L. sibirica
\/, ^/''" Alsinoideae, rum f (#'"?`< moldavcus, a, um (#//_ molinia, ae f
. ! M. coerulea, . !% M. litoralis, . M. euxina (#'# sempervivum, i n
. S. ruthenicum (#'#` isoStes, is f
. $ I. lacustris, . ' I. setacea
#'#`'/, #"?, "~ ^?' IsoStopsda, rum n (#" mulgedium, i n
. M. tataricum (#\"< euphorbia, ae f
. ! Eu. lucida, . ! Eu. salicifolia, . Eu. esula, . Eu. peplus, . Eu. carpatica, . Eu. cyparissias, . $ Eu. virgata, . Eu. falcata, . Eu. dulcis, . Eu. stepposa (" daucus, i m
. D. carota, . D. sativus
_" (=|" Psylla rosae (?/<< frigoris patiens (" Rubus chamaemorus (| muscus, i m
347
(| xerocmus, i n
. % X. chrysenteron, . $, ! 6 X. subtomentosus
|^'/~/, /''/# Bryophta, rum n (=?"< moschtus, a, um (=?=?< moschtus, a, um (=|( amanta, ae f
. ! " A. virosa, . $ A. phalloides, . A. pantherina, . A. citrina, . G$ A. caesarea, . A. muscaria (=\_ arctostaphylos, i m
. $ A. uva-ursi (=(=#" mesplus, i f
. , ! $ M. germanica (’_< mollis, e (’_??< carnsus, a, um (’_" mentha, ae f
. M. aquatica, . M. spicata, . M. crispa,
. M. piperita, . M. arvensis " in ($ Acc., Abl.) "?/ vere "'~' epipogium, i n . !$ E. aphyllum "'' superspecies, ei f "'#"? superclassis, is f "'^_' superordo, inis m "'/' supergenus, eris n "'/"< incsus, a, um "'/' supervarietas, atis f "''" superfamilia, ae f "" nomino, re "^?_" digitlis, is f . D. grandiflora, . % D. ferruginea, . D. purpurea "? narcissus, i m . ! N. poSticus, . $ N. angustifolius, . % N. jonguilla, . $6 N. odorus, . %, ! % N. pseudonarcissus, . N. tazetta "?/$' apion, i n 348
-"?/< -spermus, a, um "?/_ semen, nis n "?/< murlis, e; parietnus, a, um "?=/_ tropaelum, i n . !! T. tuberosum, . T. maius, . T. minus ~^\< infestans, antis "~='" myostis, dis f . M. alpestris, . ! M. palustris, . M. silvatica "?< nectarfer, fra, frum ~|/'< necessarius, a, um ^(/< neglectus, a, um ?^"}`- pseudo- (.) ~" xanthium, i n . $ X. strumarium, . " X. spinosum \=</ hieracium, i n . # H. pilosella, . $ H. umbellatum `< humlis, e '< filiformis, e < novus, a, um (#"=" nomenclatra, ae f = cicer, ris n . C. arientinum, . C. minutum ~/< periplca, ae f K. P. graeca ~#/^|" hippophaS, es f K. ! H. salicifolia, K. 6 H. rhamnoides ~#_("< margintus, a, um ~" calla, ae f K. ! C. palustris ~~#_ colo, re "#`< ovtus, a, um "#`#?< ovalifolius, a, um ? avUna, ae f K. ! A. abyssinica, K. ! A. barbata, K. $ A. byzantina, K. A. nuda, K. ' A. strigosa, K. A. sativa \ olus, ris n \< oleraceus, a, um 349
\/ oltor, ris m \/ olericultra, ae f {/ cucmis, ris m K. . sativus {/-^?"\ ecballium, i n K. % E. elaterium {/\ borgo, nis f '?`< odessnus, a, um '- uni- ( .); mon(o)- (.) '~< unilateralis, e ''#`< monocotyledoneus, a, um ''#`/, #"? Monocotylednes, um f; Liliopsda, rum n ''(< monocus, a, um '/< uniflrus, a, um; monanthus, a, um '#/< uniclor, ris '#?< unifolitus, a, um '/\< annuus, a, um; annotnus, a, um '("\< monognus, a, um '?^< monognus, a, um '?=\< unisiliqusus, a, um }" luzla, ae f K. ! L. multiflora, K. ! L. pallescens, K. L. pilosa, K. L. spicata }" rubus, i m K. % ! R. sulcatus, K. $ R. serpens, K. R. nessensins, K. R. suberectus, K. R. tomentosa, K. $ R. caesius, K. R. plicatus, K. 6 R. hirtus < lacuster, stris, stre; limnetcus, a, um (" (=|" Delia coarctata (" ?" Scotia segetum #/{( ( , ' # $ " ! " " ) planta oligomesotrophca #/{ ( , ' # $ $ " ! " " ) planta oligotrophca #/<< olefer, fra, frum #`^/'/< olpidium, i n (" inla, ae f K. ! I. britannica, K. ! I. salicina, K. I. helenium, K. I. italica, K. I. germanica, K. I. oculus-christi, K. K6 I. ausherana
350
({ oenanthe, es f K. Oe. aquatica (#" viscum, i n K. ! V. album, K. $! V. coloratum "{" onagra, ae f ^"'"\< deciduus, a, um ^` armillaria, ae f K. % A. mellea, K. -% *(,%E!# Hypholoma fasciculare ^?=" describo, re ^(/" opomyza, ae f # aquilegia, ae f K. $ A. vulgaris, K. # A. colchica, K. A. olympica, K. A. trannsilvanica #_ pteridium, i n K. $ P. aquilinum ?" Poplus tremla ?//< autumnlis, e ?(" osmanthus, i m K. $6 O. fragrans, K. ! O. decorus ?" carex, cis f K. C. pilosa, K. . acuta, K. $ C. rostrata, K. $ C. humilis, K. C. digitata, K. C. brevicollis, K. !% C. riparia, K. $ C. supina, K. C. praecox, K. C. remota, K. C. brizoides ?/ Poplus nigra ?/, '" Cyperaceae, rum f ?//, ^_' Cyperles, ium f ? sonchus, i m; cirsium, i n K. % , ! S. arvensis, K. S. oleraceus, K. 6 S. asper ??< spinulsus, a, um ?=' herniaria, ae f K. ! 6"! H. polygama, K. H. glabra =<< venentus, a, um; venensus, a, um; virsus, a, um; scelertus, a, um \"" euphrasia, ae f K. Eu. montana, K. ! Eu. parviflora, K. Eu. taurica, K. Eu. brevipila, K. Eu. tatarica, K. Eu. tenuis /" perianthum, i n; perigonium, i n 351
\ phragmtes, is f K. $ Ph. communis, K. Ph. japonica \_< arundinaceus, a, um \ sedum, i n K. $ S. telephium, K. S. acre, K. A# , ! $ $ S. ruprechtii ! ^"#/_ paulownia, ae f C. P. tomentosa ^"{/ cormus, i m ^"'=~ ilex, cis f C. I. acutifolium, C. $! I. crenata, C. # I. colchica ^"}_ lolium, i n C. ! , ! L. multiflorum, C. ! , ! L. perenne, C. % L. rigidum, C. L. persicum, C. L. loliaceum, C. L. arvense, C. $ L. remotum, C. ’ L. temulentum ^"<" EchinochloS frumentacea ^"# Acer campestre !"#`(/', ^/'#"? Palmidae, rum f (. *? Arecidae) ^"#`\"?< digittus, a, um; palmtus, a, um ^"#`\"" digitaria, ae f C. ! D. pectiniformis, C. D. ischaemum !"^'/, #"? Polypodiopsda, rum n !"^^'/~/, /''/# Polypodiophta, rum n ^"^` filix, cis f !"^` }/\" Athyrium filix-femina !"^` \#/\" Dryoptris filix-mas ^""\< parasitcus, a, um ^"# agrimonia, ae f C. A. grandis, C. A. pilosa, A. odorata . >,H*, C. $ A. eupatoria ^" viridarium, i n ^"(#/_ parmelia, ae f ^"?#/ solnum, i n C. - S. dulcamara, C. S. nigrum ^"?< pascuus, a, um
352
^"?" pastinca, ae f C. P. silvestris, C. P. sativa ^"? Cucurbita pepo var. patisson ^"|= oleo, Ure ^"|=\" "" anthoxanthum, i n C. . A. amarum, C. . $ A. odoratum ^"|=\< gravelens, entis; odortus, a, um; fragrans, antis ^#"{/_ pelargonium, i n C. % P. roseum ^#/_ pellia, ae f C. P. epiphylla, C. P. nessiana ^#`{" peltigera, ae f C. P. aphthosa ^#?" petlum, i n ^/ primla, ae f C. 6 P. macrocalyx, C. P. veris, C. P. elatior, C. $ P. vulgaris, C. ! P. obconica ^#/?" mercurilis, dis f C. ! M. perennis, C. M. annua ^?/\ melampyrum, i n C. ! M. cristatum, C. M. pratense, C. M. arvensis, C. ! M. argyrocomum ^?=^` bryonia, ae f ^` capscum, i n; piper, ris n C. , ! . annuum ^#" perilla, ae f C. ' P. frutescens, C. P. frutescens var. nankinensis ^?- pinnati- ( .) ^?#?< pinnatifolius, a, um ^?#^"< pinnatilobtus, a, um ^?'/#`< pinnatiparttus, a, um ^??/\< pinnatisectus, a, um ^?< pinntus, a, um; penntus, a, um ^#/" melca, ae f C. M. altissima, C. M. monticola, C. $ M. chrysolepis, C. M. taurica, C. M. uniflora, C. M. nutans, C. M. simulans, C. ! M. picta ^?^" peronospra, ae f ^? persca, ae f C. H P. davidiana, C. $ P. vulgaris
353
^?"\ potentilla, ae f C. ! P. alba, C. , ! P. anserina, C. % P. supina, C. ! P. impolita, C. P. arenaria, C. , ! P. erecta, C. P. intermedia, C. ! P. argentea, C. P. heptaphylla, C. P. obscura ^?`" ("" Pyrethrum coccineum ^?`< perscus, a, um ^< pipertus, a, um ^< primus, a, um ^/ |? lathraea, ae f C. #. L. squamaria ^=" petroselnum, i n C. , ! P. crispum, C. P. sativum ^=/_ petunia, ae f C. ! P. hybrida ^\_ agarcus, i m C. $ A. campestris, C. A. arvensis, C. " A. xanthodermus, C. - A. meleagris !\/\, #"? Marchantiopsda, rum n ^\/\_ hepatca, ae f C. $ H. nobilis ^}( tanacUtum, i n C. $ T. vulgare, C. T. silvaticum ^#?< pollinfer, fra, frum ^# pollen, nis n ^#\"?< serrtus, a, um ^#` cephus, i m; cephaleia, ae f ^#_ anthUra, ae f ^/< elytrigia, ae f C. E. trichophora, C. $ E. nodosa, C. E. elongata, C. $ E. mucronata, C. E. stipifolia, C. $ E. repens, C. E. intermedia, C. E. juncea, C. E. tesquicola ^/< elmus, i m C. ! E. caninus, C. 6 ! E. trachycaulis ^/'< austrlis, e ^/ iris, irdis f C. !$ I. aphylla, C. ! I. pseudacorus, C. ! I. hybrida, C. I. germanica, C. $ I. pumila, C. ! I. sibirica, C.
I. tenuifolia, C. I. hungarica, C. I. florentina 354
^//\< borelis, e; septentrionlis, e ( ) ^//_ paeonia, ae f C. ! P. albiflora, C. P. daurica, C. P. officinalis, C. P. tenuifolia ^/'~ Leccnum scabrum ^/'~/# tussilgo, nis f C. $, ! --# T. farfara ^/'' subspecies, ei f ^/'` Clitoplus prunlus ^/'/''/# subdivisio, onis f ^/'(< hypogaeus, a, um ^/'#"? subclassis, is f ^/' aradus, i m ^/'#/? sanicla, ae f C. S. europaea ^/'(" galium, i n C. G. vernum, C. $6 G. odoratum, C. ’ G. mollugo, C. G. boreale, C. % G. verum, C. G. aparine ^/'?\ Leccnum auranticum ^/'^_' subordo, inis m ^/'/' subgenus, eris n ^/'/' subvarietas, tis f ^/''" subfamilia, ae f ^/'?/} galanthus, i m C. $ G. nivalis, C. G. plicatus ^/'^ subtypus, i n ^/'(" subforma, ae f ^//< serotnus, a, um ^/`/ colchcum, i n C. C. ancyrense, C. C. autumnale, C. C. umbrosum, C. C. speciosum ^/`/< tardiflrus, a, um ^/"(/'"#`< pyramidlis, e ^/=( pyrethrum, i n C. P. partenium, C. %, ! 6 P. roseum, C. , ! 6 P. cinerariifolium, C. , ! $ 6 P. coccineum ^/=#_/_ piricularia, ae f ^/\"?< pinntus, a, um ^/"< arensus, a, um; sabulsus, a, um 355
^#""\< natans, antis ^#"= nymphoides, is f C. ' N. peltata ^#"('/" plasmodiophra, ae f !#"('/(/, #"? PlasmodiophoromycUtes, um m ^#"(^"" plasmopra, ae f C. P. viticola ^#"= lythrum, i n C. ! L. salicaria, C. L. virgatum ^#"?\"?< lamintus, a, um; laminris, e ^#"" platnus, i f C. $# P. occidentalis, C. P. acerifolia, C. P. digitifolia, C. P. maculata, C. #, ! P. orientalis ^#"/#"'=? platycldus, i f C. # P. orientalis ^#"= lycopodium, i n C. L. alpinum, C. ! L. selago, C. ! L. clavatum, C. L. anceps, C. " L. annotinum !#"='/, #"? Lycopodiopsda, rum n ^#"= selaginella, ae f C. S. selaginoides, C. 6 S. helvetica !#"=^'/~/, /''/# Lycopodiophta, rum n ^# pleurtus, i m C. P. ostreatus ^#/' fructus, us m -^#/'< -carpus, a, um (.) ^#'/ pomicultra, ae f ^#'< pomfer, fra, frum ^#'-_{/'< pomifro-baccans, antis ^#'}" laspeyresia, ae f ^#?< planus, a, um ^#?=|" echinochloS, es f (echinochloa, ae f) C.$, ! E. crus-galli, C. E. utilis, C. E. oryzicola ^#(~"{ plumbgo, nis f ^# hedra, ae f C. $ H. helix, C. # H. colchica ^#_(?< macultus, a, um ^?#< pendlus, a, um
356
^_ cuscta, ae f C. . europaeua, C. . epilinum, C. , ! C. breviflora, C. . campestris, C. ! C. approximata, C. ! C. epithymum ^/< lycium, i n C. $ L. barbatum ^=\< repens, entis; serpens, entis ^<\ elatne, es f ^??< tomentsus, a, um ^{"< malus, a, um ^'/#`?`< podolcus, a, um ^'"^ podocarpus, i m C. P. macrophyllus, C. P. nagi ^'} plantgo, nis f C. ! 6 P. psyllium, C. P. major, C. P. lanceolata, C. P. media ^'=\_ pulvinaria, ae f ^/?_ puccinellia, ae f C. P. gigantea, C. $ P. distans ^"?/< angiospermus, a, um !"?//, /''/# Magnoliophta, rum n; Angiospermae, rum f ^^#/'< stegocarpus, a, um ^# ager, agri m; arvum, i n; campus, i m ^#" irrigo, re ^# artemisia, ae f C. A. austrica, C. A. absinthium, C. , ! A. dracunculus, C. A. taurica, C. , ! A. scoparia, C. A. cina ^#/" microtus, i m ^#/{"(< polygmus, a, um ^#/(< polymorphus, a, um ^#/?`< polesscus, a, um ^#/|=( polytrichum, i n ^#`< arvensis, e; campester, stris, stre; agrestis, e ^#`?`< poloncus, a, um ^(/' lycoperscum (lycoperscon), i n C. L. esculentum ^#< cernuus, a, um; nutans, antis ^^#_ aphis, idis f ^^#_?< cinereus, a, um
357
^'" ( ! ) planta, ae f; species, ei f ( 6 Plur.) s-es arborum s-es frondosae p-ae pomaceae # s-es coniferae s-es fruticum ^}?< cavus, a, um ^=#" portulca, ae f C. P. grandiflora, C. P. oleracea ^_' ordo, nis m ^?/< satvus, a, um ^?=|?/<< siccicatis patiens ^"" laboro, re ^"?< excellens, entis ^` alch!milla, ae f C. ! A. micans, C. A. acutangula, C. ’ A. mollis, C. 6 A. pastoralis ^'}/< viarius, a, um ^$(< gratus, a, um; amablis, e ^("\< prismatcus, a, um ^/ bractea, ae f ^"< orntus, a, um ^#? stipla, ae f ^(?`< maritmus, a, um ^'/_#< perfortus, a, um ^#/?" scilla, ae f C. S. bifolia, C. ' S. mischtschencoana, C. S. cernua, C. ! S. sibirica ^#( androsce, ae f C. A. filiformis, C. A. septentrionalis ^(?< raditus, a, um ^(/}< intermedius, a, um ^"#?< perfolitus, a, um ^?" germino, re ^? pancum, i n C. P. spontaneum, C. $ P. miliaceum, C. P. milliaceum ssp. ovatum, C. $ P. milliaceum ssp. patentissimum, C. $ P. milliaceum ssp. effusum, C. P. milliaceum ssp. contractum ^?< simplex, cis !?#/(/, #"? ProstoteliomycUtes, um m 358
^?_< miliaceus, a, um ^?_" milium, i n C. M. vernalis, C. $ M. effusum ^='< virgtus, a, um ^_(< rectus, a, um; strictus, a, um ^_(- recti- ( .); ortho- (.) ^_({/##_?< orthoramsus, a, um ^_(/< rectiflrus, a, um ^_(?~#< recticaulis, e ^_(?_\< erectus, a, um; strictus, a, um ^?'("? pseudomonas, tis f ^?'^" pseudopezza, ae f !?#^'/~/, /''/# Psilotophta, rum n ^"| avis, is f ^#/'/< pt!lidium, i n C. P. pulcherrimum ^=/_ puccinia, ae f C. $ P. graminis ^=^#? cotylUdon, nis f ^=^=< purpureus, a, um ^=?#`< desertus, a, um ^=|/" eriophrum, i n C. $ E. angustifolium, C. # E. vaginatum ^=|"?< pubescens, entis ^_ tritcum, i n C. $, ! ! T. dicoccum, C. T. compactum, C. $ T. sphaerococcum, C. ’ ($) T. aestivum (vulgare), C. $ T. monococcum, C. , ! T. persicum, C. T. polonicum, C. T. spelta, C.
T. durum, C. B T. Timopheevi!, C. , ! T. turgidum, C. T. urartu ^/" ficaria, ae f C. F. verna ^’_< inebrians, antis; temulentus, a, um ^’_- quinque- ( .); pent(a)- (.) ^’_/< quinqueflrus, a, um ^’_#?< quinquefolius, a, um; pentaphyllus, a, um ^’_#^"< quinquelobtus, a, um ^’_("\< pentagnus, a, um ^’_\< pentandrus, a, um
359
"'=#" radla, ae f A. "' R. complanata "<{"? arrhenathrum, i n A. A. elatius "<-' Cotnus coggigria "<'=}< iridescens, entis "(=#_/_ ramularia, ae f " scrophularia, ae f A. $ S. nodosa, A. S. donetzica, A. S. cretacea "/< praecox, ocis "`/< praeflrens, entis "==#/', ^/'#"? Ranunculidae, rum f "^? napus, i f A. Brassica napus var. oleifera '? potamogUton, nis m A. ! P. lucens, C. ! P. pectinatus, A. P. crispus, P. " P. natans, A. $ P. perfoliatus ~?< costtus, a, um /` rheum, i n A. Rh. officinale, A. Rh. palmatum, A. Rh. ribes, A. # Rh. undulatum, A. Rh. rhaponitcum '?" radicla, ae f '`" raphnus, i m A. ! R. candidus, A. R. raphanistrum, A. $ R. sativus ssp. niger, A. , ! R. sativus '" resUda, ae f A. % R. lutea, A. % R. luteola, A. $6 R. odorata ^’_ ceratocephlus, i m A. C. orthoceras, A. C. falcatus }/< camelna, ae f A. ! C. albiflora, A. !a , ! o C. allysum, A. C. pilosa, A. C. glabrata, A. ! C. microcarpa, A. C. silvestris, A. C. sativa } Lactarius delicisus /_ rhizoctonia, ae f ^=? rhizopus, i m /'/=( rhyzophydium, i n 360
? oryza, ae f A. O. glaberrima, A. $ O. sativa ssp. communis, A. $ O. sativa ssp. brevis, A. O. sativa ?/" piptathrum, i n A. $ P. virescens, A. P. holciforme /(" rhytisma, tis n " ricnus, i f /- aequi- ( .); iso- (.) /~< aequilaterlis, e /=~\"?< aequdens, entis /#?< isophyllus, a, um /#^"< aequlobus, a, um /^#?< aequipetlus, a, um /' genus, ris n /'- rari-, laxi- ( .) /'/< rariflrus, a, um /'#?< laxifolius, a, um í'< rarus, a, um /- diversi- ( .); heter(o)- (.) /' varietas, tis f //< diversiflrus, a, um; heteranthus, a, um /#?< diversifolius, a, um; heterophyllus, a, um /^" Brassica rapa /^_ rapistrum, i n A. ! R. perenne, A. $ 6 R. rugosum /\< rivlis, e; fluviatlis, e ~//_ robinia, ae f A. $, ! ! R. pseudoacacia, A. R. viscosa, A. ' R. hispida {"< corntus, a, um; cornicultus, a, um {/ typha, ae f A. $ T. angustifolia, A. 6 T. latifolia { cerastium, i n A. I!6 C. biebersteinii, A. C. grandiflorum, A. C. caespitosum, A. C. tomentosum, A. C. arvense '" familia, ae f '/#" rhodila, ae f A. % Rh. rosea ' sanguisorba, ae f A. S. officinalis, A. S. magnifica 361
''' rhododendron, i n A. Rh. dauricum, A. % Ph. luteum, A. $ Rh. aureum (Rh. chrysanthum) }" alcea, ae f }< roseus, a, um '$< bifurctus, a, um '/#`- chori- (.) '/#`#?< choriphyllus, a, um '/#`^#?< choripetlus, a, um '/#`\< choristemoneus, a, um ', ^/'#"? Rosidae, rum f #{< effsus, a, um; diffsus, a, um; patlus, a, um (" rosmarnus, i m A. R. officinalis /, '" Rosaceae, rum f //, ^_' Rosles, ium f -"" impatiens, entis f A. !$ I. balsamina, A. ! I. parviflora, A. $ I. noli-tangere ?/\< dissectus, a, um ?==< remtus, a, um |/' glechma, ae f A. $ G. hederacea, A. 6 G. hirsuta ^#< fissus, a, um (" anthmis, dis f A. A. tinctoria, A. ! A. cotula ("" chamomilla, ae f; matricaria, ae f A. $6 Ch. suaveolens, A. , ! ! Ch. recutinata, A. , ! # M. perforata ?\" drosera, ae f A. D. rotundifolia ?#" planta, ae f ?#< vegetablis, e ?# cultura plantarum ?#/?` vegetatio, nis f ? cresco, re anthyrrium, i n A. A. maius, A. A. oronthium ='"#`< ruderlis, e ='< rufus, a, um
362
=?=? ruscus, i m A. ’$ R. hypoglossus, A. R. ponticus =?`< ruthencus, a, um; rosscus, a, um =" ruta, ae f A. # R. graveolens (R. hortensis) =_ thalictrum, i n A. ! Th. lucidum, A. % Th. flavum, A. Th. minus, A. Th. aquilegifolium, A. Th. simplex =" fumaria, ae f A. ! F. parviflora, A. F. rostellata, A. F. officinalis _~\ fritillaria, ae f A. F. meleagris, A. F. meleagroides, A. F. ruthenica, A. F. imperialis _' ( ) series, es f _'" tricholma, tis n A. $, ! $6 T. equestre, A. T. imbricatum, A.
T. populinum _?" lemna, ae f A. ! L. gibba, A. L. minor, A. ! $ L. trisulca _?/< densiflrus, a, um _? corydlis, dis f A. C. halleri, A. 6 . Marchalliana, A. % . cava, A. ' C. solida _?" ornithoglum, i n A. O. woronovii, A. O. gussonei, A. $ O. umbellatum
?"{ cycas, dis f *. $ C. revoluta "{/, #"? Cycadopsda, rum n ?"' hortus, i m ?"' planto, re ?"'/ horticultra, ae f ?"'" "" (allistphus, i m *. . C. chinensis ?"'< hortensis, e ?"(?# teucriu m, i n 363
?"( buxus, i f *. $ B. sempervirens, *. B. hyrcana, *. # B. colchica "^/'//, ^_' Sapindles, ium f ?""" locusta, ae f; dociostaurus, i m ?~{" bunias, dis f *. B. arvensis, *. # B. orientalis ?~/}_ knautia, ae f *. K. longifolia, *. K. arvensis, *. K. dipsacifolia ?'" swida, ae f *. - S. sanguinea, *. S. australis ?< cyndon, i n C. dactylon . ,&'("# ?=|" paxillus, i m *. P. atromentosus, *. P. involutus ?/##~< heliophlus, a, um ?_ sequoia, ae f *. $ S. sempervirens ?_'' sequoiadendron, i n *. , ! S. giganteum ?=/{" securinega, ae f *. ' S. suffruticosa ?#" apium, i n *. # A. graveolens #/, '" Apiaceae, rum f (. D"! UmbellifYrae) ?(- sept(i)-, septem- ( .); hepta- (.) ?(#?< septemfolius, a, um; heptaphyllus, a, um ?(^#?< heptapetlus, a, um ?(\< heptandrus, a, um ?^/_ septoria, ae f *. $ S. graminis, *. S. lycopersici ?}" amentum, i n ?'/< medius, a, um ?^^'/~< falctus, a, um ?#?< cordtus, a, um ?~/?`< sibircus, a, um ?< canus, a, um; incanus, a, um ?'" sida, ae f *. ! S. napala, *. S. acuta ?'_\/< sessiliflrus, a, um 364
?'_\#?< sessilifolius, a, um ?< caesius, a, um; glaucus, a, um ?_ parus, i m ?/< cyaneus, a, um ?|//< synchytrium, i n *. S. macrosporum, *. ! S. endobioticum ?|" polemonium, i n *. ! P. caeruleum ?_ echium, i n *. $ E. vulgare, *. E. russicum ?/_ syrenia, ae f *. S. cana, *. S. siliculosa ?}" russla, ae f *. ! R. delica, *. !" R. emetica, *. $ R. aeruginea, *. R. vesca, *. , ! # R. virescens, *. " R. xerampelina ? juncus, i m *. $ Ju. subnodulosus, *. %!’ Ju. bufonius, *. " Ju. compressus, *. Ju. articulatus, *. Ju. atratus ?_{ eleochris, dis f *. ! E. palustris, *. !! E. tuberosa, *. E. dulcis ?/'"\ eupatorium, i n *. Eu. cannabinum ?/#`?`< rustcus, a, um ?/(’_'#_ cotylUdon, onis f ?/(’_" achenium, i n ?/< incnus, a, um; griseus, a, um ?/="< griseolus, a, um; canescens, entis, cinerescens, entis ?/\"?< reticultus, a, um ?/_ sero, re ?"~/" scabisa, ae f *. ! -% S. ochroleuca, *. ! S. columbaria, *. $ S. caucasica, . $('$ S. taurica, . (%!"& S. lucida, *. S. atropurpurea, *. S. ucrainica ?"'"?`< scandcus, a, um ?#`< petraeus, a, um; saxsus, a, um; rupester, stris, stre ?#"'< compostus, a, um #"'//, '" Compostae, rum f (. #("%! Asteraceae) ?#"'\"?< plictus, a, um
365
?#//_ sclerotinia, ae f *. S. sclerotiorum, *. S. baccarum ?^#/_ scopolia, ae f *. S. carniolica ?" scorzonUra, ae f *. S. hispanica, *. - $ S. tau-sagyz ?_ crypsis, dis f *. C. alopecuroides, *. " C. aculeata ?=\< tortus, a, um ?=(^/_ cotnus, i f *. $, ! - C. coggigria ?=^\< confertus, a, um; conglomertus, a, um ?#"< procumbens, entis; prostrtus, a, um ?#" prunus, i f *. ! P. salicina, *. 6 P. domestica ?('\< foetdus, a, um ?(" Picea abies ?("` cypUrus, i m *. , ! C. esculentus, *. C. rotundus, *. C. alternifolius ?(/#"? smilax, cis f *. S. excelsa, *. S. chinensis, *. S. maximowiczii ?(/#" silene, es f *. S. dichotoma, *. $ S. vulgaris, *. S. nutans ?('` peucednum, i n ?(#?< resinsus, a, um ?(#?< resinfer, fra, frum; picfer, fra, frum ?('" ribes, is n *. R. alpinum, *. ! R. lucidum, *. $6 R. odoratum, *. $ R. aureum, *. R. carpaticum, *. R. spicatum, *. , ! , R. rubrum, *. R. nigrum ('/, '" Grossulariaceae, rum f ?(={"?< vitttus, a, um; fascitus, a, um ?/{< nivlis, e ?/}_{/' symphoricarpus, i m (symphoricarpos, i m) *. ! S. albus, *. S. rivularis ?< somnifer, fra, frum ?~"" canis, is m
366
?~"\" ^" leonrus, i m *. . $ L. cardiaca, *. . ’ L. quinquelobatus ?~"\" ^=" aethsa, ae f *. . $ Ae. cynapium ?~"\< cannus, a, um ?" scotia, ae f; heliothis, idis f ? consolda, ae f *. > C. ajacis, *. C. paniculata, C. C. arvensis (C. regalis), *. # C. orientalis ?< succsus, a, um; succulentus, a, um ?- chylo- (.) ?^#/'< chylocarpus, a, um ?#?< chylophyllus, a, um ?#'" glycyrrhza, ae f G. glabra . &, G. uralensis . &'('$, *. ' G. ehinata ?#'< dulcis, e ?#'- (.) glycy?#'#?< glycyphyllus, a, um ?#'^#/'< glycycarpus, a, um ?#'=" hedysrum, i n *. H. grandiflorum, *. H. coronarium, *. H. hedysaroides, *. H. gmelinii, *. H. cretaceum, *. H. tauricum, *. H. ucrainicum ?#(’_< stramineus, a, um ?#` salicornia, ae f *. S. europaea, *. ’ S. herbacea ?#`'"#" soldanella, ae f *. S. montana ? pulsatilla, ae f *. P. pratensis, *. $ P. patens, *. " P. nigricans, *. 6 P. latifolia ?#~< heliophlus, a, um ?_ helianthus, i m *. !! , ! ! H. tuberosus, *. !’ H. lenticularis, *. H. annuus ?{ sorghum, i n *. S. halepense, *. , ! $ S. bicolor, *. S. cafrorum, *. S. chinense, *. S. cernuuum, *. # S. technicum, *. S. saccharatum
367
??" pinus, i f *. I P. banksiana, *. , ! ! P. strobus, *. , ! % P. mugo, *. $ P. silvestris, *. P. cembra, *. C , ! P. pallasiana, *. ! P. sibirica, *. Q P. fominii ?" pica, ae f ? cultvar, ris n ?^ concultvar, ris n ?" sophra, ae f *. % S. flavescens, *. S. japonica ?\_ lens, lentis f *. , ! $ L. culinaria (culinaris), *. # L. orientalis, *. L. nigricans ?\\" lenticella, ae f ?_ glycne, es f *. G. soja, *. $, ! G. max ?^"}" asprgus, i m ?^ polygnum, i n *. $ P. aviculare ?^{(" sporohema, tis n ^"}/ {~, /''/# Eumycta, rum n ?^"}/< verus, a, um ?/~#_?< argenteus, a, um ?"^#/_ stapelia, ae f *. S. variegata ?~# caulis, is m ?~#~{< amplexicaulis, e ?^< steppsus, a, um ?^< {/\" acroptlon, i n *. . $, ! $ A. repens ??=< contractus, a, um; compressus, a, um; congestus, a, um ?~= truncus, i m ?#? bromopsis, dis f; zerna, ae f *. !$ B. inermis, *. Z. ramosa, *. !% Z. riparia, *. Z. erecta, *. Z. sterilis ? bellis, dis f *. ! B. perennis ?^'< pedtus, a, um; pedultus, a, um ?^'-#^"< pedatilobtus, a, um ?^'-"'/"< pedatifdus, a, um ?^'-'/#`< pedatiparttus, a, um 368
?"?/ passiflra, ae f *. ! - P. incarnata, *. ! P. caerulea ?/##? sagittaria, ae f *. $ S. sagittifolia, *. S. trifolia ?/#^'/~< sagittarius, a, um ?"< apitus, a, um; varius, a, um ?("/" stromatna, ae f ?" strophantus, i m *. S. gratus ?\ cyromitra, ae f *. C. gigas, *. $C. esculenta ?=< graclis, e; elgans, antis ?=\ siliqua, ae f ?=("| rhus, rhois f *. ! Rh. coriaria, *. , ! Rh. typhina =("|/, '" Anacardiaceae, rum f ?=(/< dubius, a, um ?=(?`< sumensis, e ?=/ fragaria, ae f *. F. virginiana, *. $, ! F. viridis, *. F. vesca, *. F. moschata, *. F. ananassa, *. F. chiloensis ?=\ arbtus, i f; undo, nis m *. A. unedo, *. ! A. andrachne ?=/^_ barbarea, ae f *. , ! $ B. verna, *. ! B. arcuata, *. $ B. vulgaris, *. B. stricta ?=?" butmus, i m *. $ B. umbellatus ?=|#~< xerophlus, a, um ?=|~ sisymbrium, i n *. S. altissimum, *. S. officinale, *. D $ S. loeselii, *. S. polymorphum, *. S. confertum, *. S. strictissimum ?=|/ gnaphalium, i n *. ! G. uliginosum, *. G. silvaticum, *. $ G. supinum ?=/_ inflorescentia, ae f "{/, ^/'#"? Sphagnidae, rum f
369
?"{=( sphagnum, i n *. ! C. palustre, *. ! S. fuscum, *. S. magellanicum, *. S. centrale ?" sphaerothUca, ae f *. S. mors-uvae, *. S. macularis ?|^# schoenoplectus, i m *. $ S. lacustris ?|/'< orientlis, e ?|/"|" schizachne, es f *. $ S. callosa
"#{" spiraea, ae f B. ! S. salicifolia, B. H S. douglasii, B. $! S. crenata, B. $ ! S. hypericifolia, B. S. media, B. S. japonica "#} aruncus, i m B. $ A. vulgaris "?'/< taxodium, i n B. $ T. distichum "? taxon, i n "#"~" thlaspi, n (.) B. Th. alpestre, B. Th. arvense, B. $ Th. perfoliatum, B. Th. praecox, B. Th. alliaceum, ""?`< tatarcus, a, um "" taphrina, ae f "" anmal, is n '< durus, a, um '#? sclerochloa, ae f B. S. dura (< obscrus, a, um ^#_ tepidarium, i n ^##~< thermophlus, a, um Prunus spinosa (^?? thermopsis, dis f B. Th. lanceolata, B. Th. turcestanica ?< senticsus, a, um ?#" Prunus insititia ^< acerbus, a, um 370
(/" phleum, i n B. Ph. alpinum, B. Ph. pratense, B. Ph. phleoides ^ phylum, i n ^< typcus, a, um #\ gentina, ae f B. % G. lutea, B. $ G. pneumonanthe, B. $ G. paradoxa ? taxus, i f B. , ! - T. baccata \" stamen, nis n /#/_ tilletia, ae f /`"#< umbrae patiens /`#~< sciophlus, a, um "\ amanitopsis, dis f ?- crassi- ( .); pachy- (.) ?#?< crassifolius, a, um ?#?/, '" Crassulaceae, rum f ?/}" eurytoma, atis n ?^#/'< pachycarpus, a, um ??~#< pachycaulis, e < tenuis, e - tenui- ( .); lepto- (.) #?< tenuifolius, a, um /{ poa, ae f B. P. alpina, B. ! P. palustris, B. !! P. bulbosa, B. P. volhynensis, B. P. nemoralis, B. P. granitica, B. $ P. trivialis, B. P. pratensis, B. P. annua, B. $ ! P. versicolor, B. P. media, B. P. compressa {//, ^_' Poles, ium f ^#/'< leptocarpus, a, um ?~#< leptocaulis, e ^/"(~= Helianthus tubersus ^#_ poplus, i f B. !$ P. balsamifera, B. ! P. alba, B. P. canadensis, B. P. simonii, B. P. pyramidalis, B. $ , ! P. diversifolia, B. P. canescens, B. , ! P. nigra "" herba, ae f "< mailis, e 371
"< |= melolontha, ae f "’_?< herbaceus, a, um "'?"/_ tradescantia, ae f B. T. virginiana (_\< tremlus, a, um - tri- ( ., .) ~" ( ) tribus, us f #?< trifolius, a, um; triphyllus, a, um #/< triclor, ris '/#`< triparttus, a, um \< triandrus, a, um trisUtum, i n B. T. alpestre, B. T. macrotrichum, B. % T. flavescens, B. % T. rigidum, B. T. carpaticum /<\"?< terntus, a, um ?__ scolochloa, ae f B. S. festucacea =~ bystiscus, i m =~\"?< tubulsus, a, um =~\"?/, ^/''" Tubuliflorae, rum f (. #("%! Asteroideae) #` tuber, ris n B. $ T. brumale, B. T. aestivum, B. T. melanosporum _?=\" briza, ae f B. B. spicata, B. B. australis, B. B. media =^< obtsus, a, um =^- obtusi-( .), ambly- (.) =^/< mutcus, a, um =^#?< obtusifolius, a, um; amblyophyllus, a, um =^#^"< obtusilobtus, a, um =^? Brassica rapa =\" hottonia, ae f B. ! H. palustris, B. $ H. inflata =_ thuia, ae f B. , ! Th. plicata, B. $# Th. occidentalis, B. # Th. orientalis #`^" tulpa, ae f B. >! T. albertii, B. T. gesneriana, B. T. greigii, B. J T. callieri, B. J T. kaufmanniana, B. T. schrenkii
372
nicotina, ae f; tabacum, i n B. N. alata, B. % N. tabacum ={?`< hungarcus, a, um ='~" laetifico, re ="?`< ucraincus, a, um =/? universtas, tis f =}"< proventus, us m =}"<< proventicius, a, um =(/? uromyces, etis m =?#"{" ustillgo, nis f . U. laevis, . U. nuda, . $ U. maydis, . 6 U. tritici =" formo, re * "=#` facultas, tis f "#/_ phacelia, ae f Q. % Ph. tanacetifolia #'' phellodendron, i n Q. Ph. amurense |#` foeniclum, i n Q. $ F. vulgare, Q. F. italicum =#" ferla, ae f Q. F. moschata, Q. " F. foetida /"#" vila, ae f Q. V. mirabilis, Q. % V. lutea, Q. $6 V. odorata, Q. V. arvensis, Q. V. tricolor /"#/? physlis, is f Q. $ Ph. alkekengi, Q. , ! Ph. ixocarpa, Q. # Ph. pubescens /"=( physarum, i n /'(" physoderma, atis n */(/, #"? PhycomycUtes, um m /=? ficus, i f Q. F. elastica /#?" phylosticta, ae f /#< violaceus, a, um 373
/" phytophthra, ae f Q. 6, ! !$ Ph. infestans #? phlox, phlocis f Q. H Ph. drummondii, Q. Ph. paniculata, Q. ! Ph. sibirica, Q. 6 ! Ph. subulata #{" phleogUna, ae f (" phoma, tis n Q. $ Ph. exigua, Q. ’ Ph. herbarum /_ forsythia, ae f Q. F. suspensa (" forma, ae f ="/< fusarium, i n Q. F. av*naceum, Q. $ F. graminearum, Q. F. oxysporum, Q. F. solani
; |#/ aristolochia, ae f &. A. macrophylla, &. A. clematitis |#_?< undultus, a, um; flexusus, a, um |<< confer, fra, frum x< ephedra, ae f ;</, #"? Pinopsda, rum n ;</, ^/'#"? Pinidae, rum f |?"< caudtus, a, um |?"" thecla, ae f | equisUtum, i n &. ! E. palustre, &. E. telmateia, &. $ E. ramossimum, &. $ E. hiemale, &. E. silvaticum, &. E. arvense, &. E. fluviatile ;'/, #"? Equisetopsda, rum n ;^'/~/, /''/# Equisetophta, rum n |_ acus, us f |(#? chaenomUles, is f &. Ch. speciosa (Ch. japonica) ;}", _' Carnivora |#/~ frumentum, i n; panis, is m |#/~< cerelis, e; frumentaceus, a, um |(#{"~ ostrya, ae f 374
&. $ O. caprinifolia |(/#` humlus, i m &. $ H. lupulus |#' aspargus, i m &. A. brachyphyllus, &. A. officinalis, &. A. plumosus, &. A. sprengeri |'#" chondrilla, ae f &. Ch. juncea |?\" dociostaurus, i m ;?//, '" Crucifrae, rum f (. ,(".! Brassicaceae) |/ armoracia, ae f; cochlearia, ae f &. $ Armoracia rusticana (Cochlearia armoracia), &. # ! , ! A. sisymbrioides |/_ lepidium, i n &. L. draba, &. L. campestre, &. , ! L. sativum, &. $ L. perfoliatum, &. L. densiflorum, &. " L. ruderale, L. &. 6 latifolium |"(" chrysanthmum, i n &. " Ch. carinatum, &. Ch. coronarium |_-(#\ lactarius, i n &. L. rufus, &. , ! ! L. helvus, &. L. necator, &. , ! L. controversus, &. L. piperitus
"? regnum, i n "?`< regius, a, um; reglis, e /? floreo, Ure -/< -flrus, a, um ( .); -anthus, a, um (.) "#`^//_ caesalpinia, ae f G. H% C. gilliesii, G. ! C. coriaria, G. C. japonica #/_, "~ ^/_\< {~/` celosia, ae f "{/< cenangium, i n |=? (enchrus, i m G. C. pauciflorus ?^" cercospra, ae f G. ! C. beticola, G. C. vitiphylla "/_ cetraria, ae f 375
G. , ! # C. islandica ~=#" (=|" Delia antiqua ~=#/, '" Alliaceae, rum f ~=#_ allium, i n G. , ! 6 A. ascalonicum, G. ! A. fistulosum, G. %, ! A. ursinum, G. A. angulosum, G. A. caepa, G. A. sphaerocephalum, G. . firmotunicatum, G. A. porrum, G. $, ! 6 A. schoenoprasum, G. , ! ! A. scorodoprasum #"( cyclmen, nis n G. J$ C. kuznetzovii, G. C. persicum /< cichorium, i n G. $, ! C. intybus, G. , ! . endivia =" cicta, ae f ?^? cystoptris, dis f G. C. montana, G. C. filix-fragilis < citrnus, a, um =? citrus, i f /#- integri- ( .); holo- (.) /##?< integrifolius, a, um; holophyllus, a, um /#^#?< integripetlus, a, um /#`< integer, gra, grum =< sacchartus, a, um @ \"{" Inonotus obliquus f. sterilis \"^#\ hierochloS, es f +. # H. odorata, +. H. australis, +. H. stepposa \"? allium, i n +. A. sativum \"?\ marasmius, i m +. $6 M. prasiosmus, +. ! M. scorodonius \"? saepe \"?=|" alisma, tis n (ae f) +. $ A. graminea, +. % A. plantago-aquatica \"\" calyx, cis m \"#? sepalum, i n \~` thymus, i n 376
+. Th. calcareus, +. $ Th. vulgaris, +. 6 Th. marschallianus, +. C Th. pallasianus, +. $ Th. serpyllum, +. Th. polessicus, +. Th. ucrainicus \(_ veratrum, i n +. ! V. album, +. D ! V. lobelianum, +. V. nigrum \( hellebrus, i m +. $ H. viridis, +. H. dumetorum, +. H. niger \< petioltus, a, um \ petilus, i m \` scleranthus, i m +. S. annuus @< |= Amphimallon solstitialis \< ruber, bra, brum \- rubri- ( .), erythr(o)- (.) \{#< erythrocephlus, a, um \-}< fulvus, a, um \/< rubriflrus, a, um \"?/< erythrospermus, a, um \^#/'< erythrocarpus, a, um \="< rubdus, a, um; rubellus, a, um; rubens, entis \{#?< alternifolius, a, um \'" bidens, entis f +. B. cernua, +. $ B. tripartita, +. B. radiata \(|" padus, i f +. $ P. racemosa (P. avium) \^\"?< imbrictus, a, um \_ Cersus avium \?" dipscus, i m +. D. silvestris, +. D. sativus, +. $$ D. laciniatus, +. ' D. strigosus \" lathyrus, i m +. !! L. tuberosus, +. L. vernus, +. $6 L. odoratus, +. L. rotundifolius, +. L. pratensis, +. L. sativus, +. 6 L. hirsutus \"" Platanus orientlis \?#< multus, a, um \?` stachys, dis f +. S. officinalis, +. S. silvatica \?/# chelidonium, i n 377
+. $, ! Ch. maius \?=? osmunda, ae f +. O. cinnamomea, +. O. regalis \/^#_" tragus, i m +. T. racemosus \/_ chosenia, ae f +. Ch. macrolepis, +. Ch. arbutifolia \< niger, gra, grum \/ Vaccinium myrtillus \/\< nigrcans, antis \- atro-, nigri-, nigro- ( .); melano- (.) \~/ tagUtes, is f +. , ! T. erecta, +. $ T. patula, +. T. tenuifolia \{# poterium, i n \/` cynoglossum, i n +. C. officinale, +. C. amabile \"?/< melanospermus, a, um \^#/'< melanocarpus, a, um \="< atrans, antis; nigellus, a, um \=" nigella, ae f +. N. damascena, +. ! N. garidella, +. ’ N. segetalis, +. N. arvensis, +. N. sativa \- quadri- ( .); tetr(a)- (.) \/< quadriflrus, a, um \#?< quadrifolius, a, um; tetraphyllus, a, um \"?/< tetraspermus, a, um \^#?< quadripetlus, a, um \/\< quadriennis, e \=~"< comsus, a, um \=~= philadelphus, i m +. Ph. grandiflorus, +. Ph. coronarius "~##?< acinacifolius, a, um "#/_ salvia, ae f . ! S. splendens, . S. officinalis, . S. pratensis, . S. sclarea "'" marubium, i n 378
"^" (!) pileus, i m "#"|< coccineus, a, um "" crocus, i m . C. speciosus, . C. heuffelianus, . % C. flavus, . , C. sativus, . C. reticulatus '?`" (=|" oscinella, ae f #{" Salix acutifolia ??< lantus, a, um ?_ eriochloa, ae f . E. villosa ?- sex- ( .); hex(a)- (.) ?/< sexflrus, a, um; hexanthus, a, um ?#?< hexaphyllus, a, um ?^#?< hexapetlus, a, um '/_ schepherdia, ae f . ! S. argentea ##?< subulifolius, a, um #` subularia, ae f . S. aquatica ^" rosa, ae f . R. damascena, . $ ! R. turbinata, . R. eglanteria, . $ 6 R. rugosa, . R. chinensis, . " R. acicularis, . R. cinnamomea, . "6 R. spinosissima, . R. tomentosa, . R. agrestis, . R. prutensis, . $ R. glauca, . ! R. canina, . R. centifolia, . ' R. corymbifera, . ! R. pomifera < ltus, a, um - lati- ( .); platy-, eury- (.) {/##_?< platycladus, a, um #?< latifolius, a, um; platyphyllus, a, um " stroblus, i m; conus, i m _{'" galblus, i m /'#< noxius, a, um; nocens, entis /' infestum, i n /_?< coriaceus, a, um < sericeus, a, um; bombycnus, a, um _ morus, i f . M. bombycis, . ! M. alba, . M. nigra #(^'/~< galeiformis, e #=' pediculris, is f 379
?< hirstus, a, um; hirtus, a, um; asper, aspra, asprum; scaber, bra, brum ^{#` spergla, ae f . S. maxima, . S. linicola, . S. arvensis ^" spinacia, ae f . S. sativa (S. oleracea) "#` rumex, cis f . ! R. acetosella, . R. acetosa, . R. confertus, . 6 R. patientia ?< setaceus, a, um; strigsus, a, um _ amaranthus, i m elasmucha, ae f #?< scutifolius, a, um /#`< compactus, a, um; soldus, a, um =\ deshampsia, ae f . D. caespitosa, . # D. flexuosa _~#=_ malus, i f 7. 6, ! M. domestica, 7. M. pumila, 7. M. silvestris, 7. M. praecox, 7. , ! M. prunifolia, 7. M. baccata _/ Acer pseudoplatanus _{#_ aegopodium, i n 7. $ A. podagraria _{'" bacca, ae f _{/'< bacctus, a, um _{/' baccUtum, i n \/, ^/''" Liguliflorae, rum f (. "$%! Lactucoideae) _#" picea, ae f 7. $, ! P. abies, 7. P. canadensis, 7. " P. pungens, 7. ! P. obovata _#_ bies, tis f 7. ! A. alba, 7. $ A. nordmanniana, 7. A. mayriana, 7. ! A. sibirica, 7. A. gracilis _#/` juniprus, i f 380
7. Ju. excelsa, 7. Ju. virginata, 7. $ Ju. communis, 7. $ Ju. sabina, 7. ! Ju. sibirica, 7. " Ju. foetidissima _^?`< japoncus, a, um _? fraxnus, i f 7. ! , ! F. ornus, 7. F. oxycarpa, 7. $ F. excelsior _?` dictamnus, i m 7. D. gymnostylis _\(/` hordeum, i n 7. H. jubatum, 7. H. distichum, 7. $ H. vulgare, 7. 6 H. murinum, 7. H. sativum, 7. % H. intermedium
381
/
?"
1. F"% . . "('$ %: !$ &. ("*"!% B!&!< (,*?!&'("*# %F< %&'< >$&!%. – .: B!', 2003. – 367 (. 2. K .. :!&! &": %.-*". ,(!B$ &. ("*"!% B!&!< )$&'"*"!% %F< B%< >$&!%. – L*$(, 2001. – 208 (. 3. Q F. . "('$ % &. B!&!< )$&'"*"!%. – .: F H$., 1978. – 207 (. 4. . . "('$ % &. B!&!%: *". ,(!B$ &. ("*"!% B!&! ,)!&A. – .: , 2001. – 180 (.
'"" 5. .C. "('$ %: (!B$ &. ("*"!% B!&!< )$&'"*"!% !%*("*"!%. – '%!%, 1970. – 158 (. 6. J6 .. "($# .>ª$: *B. ,(B* &. ("*"% B&*($< )$&'"*"%. – $"($: , 1977. – 110 (. 7. J6 .. "($# .>ª$: *B. ,(B* &. ("*"% B&-,%* )$&'"*". – $"($: , 1972. – 229 (. 8. J .., F! .. %*** % &"($# .>ª$ B&*($A "*&A: *B. ,(B* &. ("*"% B&*($< (,*?&'("*# %*("*"%, $*#, F<(. BF*B>%"*&'ª< H$&. – E*%($: ". -", 2001. – 199 (. 9. D <.I. "('$ %: %.-*". ,(!B$ &. ("*"!% ! )$&'"*". – .’*?'-!&'('$#: B*"$, 2003. – 24 (. 10. ! B.>. "('$ %: %. ,(!B$ &. ("*"!% B!&!< (,*?!&'("*#. – ": '$, 2003. – 120 (. 11. + .<., = >.. "('$ B"! *$&": %. ,(!B$. – .: +%('$# !%*("*", 1997. – 57 (.
382
/'"
12. I . . :"!$: *!. ."".. *(&!+. – .: $*!., 1997. – 272 ( 13. I ®?$&,**($# (&%'. – .: %. ®?$&,*., 1989. – 864 (. 14. # .., ! .>., D! .Q. &'"ª* ("*. . – .: $, 1972. – 522 (. 15. >$ (& $+. – .: E#, 1965. – 878 (. 16. .. %& ,>H*. &"($< >%# E%"ª< ("*#. – .: , 1971. – 32 (. 17. .., F! .., J .. "($* >%. E%"ª< ("*#. – .: ª(H. H$., 1974. – 124 (. 18. H ! H.., J .., C .. . ,**&"*&' %ª(H< ("*# $ª. – .: $. $, 1987. – 546 (.. 19. >.., B >.. **% &"($< >%# %, %% >%("*# ,&*%ª< $&'" (ª< ("*#. – ($: %. -", 2000. – 31 (. 20. J .., F! .. (($-&"($# (&%' &. B"$%. – .: $, 1977. – 852 (. 21. J # .>., C# D.<., F! >.<. /*)& +. /$(&! # $&'"%%! **% ! $F!. – .: O!"(?!?*", 2002. – 448 (. 22. J D.Q., " .K., .>. ("*"$ %F< (&. – ". 1. <*!". – .: O!"(?!?*", 1997. – 136 (. 23. % $*$( B"*($# *$&"ª, ,."ª# /%*?"ª *Eª B"*($ $*((, *, 1975. – .: $, 1980. – 283 (. 24. % $*$( *$&"ª $&'"ª< ("*#, ()&%ª# ,."ª# *E# $((*# , *$&"* $&'"ª< ("*# *E (A> B&*($< $. – .: $, 1974. – 253 (. 25. .C. ±"&*($# (&%' &"($< >%# &*$("%*ª< ("*#. – .: O, 1962. – 54 (. 26. .>. ("*"$ %F< (&. – . 2. $"(!!. – .: O!"(?!?*", 1997. – 271 (. 27. * -%!$ > B"!$ / D *. :!&$. .:.. – .: . H$&, 1965. – 558 (.
383
НАВЧАЛЬНЕ ВИДАННЯ
С.П. Гриценко, О.Ю. Балалаєва
ЛАТИНСЬКА МОВА ДЛЯ СТУДЕНТІВАГРОБІОЛОГІВ Навчальний посібник
Керівник видавничих проектів – Б.А.Сладкевич Редактор – Н.П. Манойло Комп’ютерний набір і верстка – І.В. Марченко Дизайн обкладинки – Б.В. Борисов
Підписано до друку 24.03.06 Формат 60x84 1/16. Друк офсетний. Гарнітура PetersburgC. Умовн. друк. арк. 24. Видавництво “Центр навчальної літератури” вул. Електриків, 23 м. Київ, 04176 тел./факс 4250134, тел. 4516595, 4250447, 4252063 88005016800 (безкоштовно в межах України) email:
[email protected] сайт: WWW.CUL.COM.UA Свідоцтво ДК №1014 від 16.08.2002